Welkom in Twente
BLINDEN- EN SLECHTZIENDENROUTE DOOR KUNSTSTAD OOTMARSUM OOTMARSUM – In 2012 werd in Ootmarsum de kunstroute voor blinden en slechtzienden geopend. Het GPO (Stichting Gehandicapten Platform Ootmarsum) heeft in samenwerking met de NVBS (Nederlandse Vereniging van Blinden en Slechtzienden) deze -voor Nederland unieke- route uitgezet. Nederlands eerste kunstroute voor blinden en slechtzienden waarbij kunst aangeraakt mag worden. De route is 1200 meter. Middels een mp3-speler vinden zijn hun weg langs negen verschillende kunstwerken. Ieder beeld wordt toegelicht en de deelnemers heb-
ben de gelegenheid om het beeld “te bekijken met hun handen”. Door Ootmarsum zijn verschillende markeringstegels gelegd, deze helpen de deelnemers hun weg te vinden. Maatschappelijk draagvlak Ootmarsum-Dinkelland zet zich in voor projecten als de Tast en Luister Beeldenroute. Wethouder Stokkelaar heeft het project steun gegeven, vanwege het unieke karakter. Daarnaast is het van belang voor het toerisme in Ootmarsum. De mp3-spelers, met daarop de route, zijn gratis af te halen bij VVV Ootmarsum.
WIE KUIERT D’R WAT OF… In Twente kan heel wat afgekuierd worden. Kuieren betekent zowel praten als wandelen. Voor het laatste kuieren biedt Twente volop mogelijkheden. De vele verschillende landschappen doen de wandelaar versteld staan. Wat dacht u van bos, heide, zandverstuivingen, veengebieden, noem maar op. U kuiert d’r wat of… Ruim 3000 km wandelpaden om rond te struinen… Voor de echte wandelfanaat biedt rondstappen in Twente welhaast het ultieme genot. Wandelaars kunnen in Twente prima uit de voeten, voor een korte wandeling net zo goed als voor een fikse dagtocht. De wandelaar kan eindeloos rondstruinen in het maar liefst 3000 kilometer omvattende wandelnetwerk. Dit netwerk verbindt een groot aantal rondwandelingen met elkaar via speciale keuze- en startpunten. De
wandelaar vindt de weg dankzij duidelijke vierkante palen met gekleurde pijlen op metalen banden. Er zijn startpunten in dorpskernen, aan stadsranden, bij horecagelegenheden, bushaltes, stations en op de gebruikelijke parkeerplaatsen voor wandelroutes. Vanaf ieder startpunt beginnen twee tot vijf wandelroutes. Bij de startpunten staan informatiepanelen over routes in de directe omgeving. Ook langere, doorgaande routes doen de startpunten aan. 423 wandelingen Het wandelnetwerk heeft 423 rondwandelingen. Er zijn al routes vanaf 3 kilometer die met een specifieke kleur zijn gemarkeerd. Onderweg is het mogelijk om bij een genummerd keuzepunt over te stappen op een andere route met een andere kleur. In totaal zijn er 1185 keuzepunten. Op die manier zijn routes
eindeloos met elkaar te verbinden tot de gewenste afstand of het gewenste doel. Ook bestaande Lange-Afstand-Wandelpaden zijn in het netwerk verweven. Startpunten op wandelkaart Er zijn in heel Twente 151 startpunten waar u de auto achter kunt laten. Met behulp van een informatiepaneel met overzichtskaart kunt u op deze plekken direct aan een wandeling beginnen. Ieder startpunt biedt tenminste twee korte, met een kleur gemarkeerde wandelingen. Voor het volledige overzicht van alle startpunten, routes en het samenstellen van eigen tochten is het aan te raden om een gedetailleerde wandelkaart aan te schaffen. Twente is verdeeld in vier deelkaarten die te koop zijn bij de VVV’s in Twente. Meer informatie is te vinden op: www.wandelenintwente.nl.
FOLKLORISTISCHE GEBRUIKEN IN DENEKAMP DENEKAMP - In nogal wat streken en plaatsen van ons land komen we ‘folkloristische gebruiken’ tegen: van generatie op generatie doorgegeven gewoonten binnen de gemeenschap van dorp of streek. Denekamp is bekend om haar Paasgebruiken. Ruim voor Pasen worden twee jongens uit het dorp Denekamp verkozen, die de rollen van Judas en Iscarioth zullen vertolken. Judas is de aanvoerder en Iscarioth is z’n helper, deze rolverdeling komt telkens weer naar voren. Op eerste Paasdag vertrekt rond 13.00 uur vanaf de St. Nicolaaskerk een groot aantal personen, waaronder Judas en Iscarioth richting Huis Singraven. Daar wordt aan de kasteeleigenaar om een ‘paasstaak’ (een lange, rechte boomstam) gevraagd.
dat de boom wordt goedgekeurd wordt begonnen met het omhakken ervan. Dit omhakken is een soort voorrecht, dat slechts aan enkele personen is voorbehouden- een voorrecht dat van vader op zoon overgaat. Ondertussen klimt Judas in de boom om zo hoog mogelijk een touw te bevestigen waaraan de boom kan worden omgetrokken. Wanneer het Judas niet lukt om hoog in de boom te klimmen mag Iscarioth het proberen. Nadat de boom is omgehakt en van takken is ontdaan wordt deze met de top naar voren richting het dorpscentrum gesleept. Dit wordt gedaan door honderden mensen die in zeer korte tijd lange ketens vormen door elkaars handen vast te houden en op die manier een keten te vormen. Zo wordt de paasstaak onder luide aansporing voortgetrokken. De ‘Poaskeerl’s die bij de boomstam lopen zingen ondertussen paasliederen.
paasstaak gebeurt met behulp van enkele ladders en veel mankracht. Als eindelijk de paasstaak staat is het de taak van Judas om deze boom te verkopen. Dit spel van vragen en bieden wordt in onvervalst Twents dialect gebracht. Wanneer het Judas niet lukt om de boom te verkopen wordt hij door de menigte van de ladders geschud en mag Iscarioth het proberen. De traditie wil echter dat Iscarioth de boom niet mag verkopen. Dat moet Judas doen, dus moet Judas tot slot toch weer naar boven. Nadat de boom verkocht is sluit Judas de middag af door de aanwezigen uit te nodigen voor het paasvuur. Dit wordt om 20.00 uur ontstoken.
Bij de St. Nicolaaskerk aangekomen wordt de boom voor de kerk neergelegd en gaan velen naar het Paaslof dat om 15.00 uur begint. Na de korte kerkdienst wordt de paasstaak verder getrokken naar de paasweide op ‘t Goor a/d Berghummerstraat.
Na inwilliging van dit verzoek trekt de stoet met heer van het Singraven naar de plek waar de boom wordt aangewezen die als paasstaak wordt uitverkoren. Na-
Daar begint vervolgens het spektakel van het verkopen van de boom. Maar eerst dient de paasstaak rechtop te worden gezet. Er wordt een gat gegraven, terwijl ook een ton gevuld met teer aan het topje van de staak wordt bevestigd. Het overeind zetten van de
Twentse spreuken
Twentse spreuken
Twentse spreuken
“As ‘t reangt in november wodt ‘t kesmis in december’’
“Vuur gek en onwies tekeer goan’’
“De jaor’n leert wat de daag’n nich weet’’
jaargang 3 | uitgave 5 | december 2012 / januari 2013