061
S
N AT UURK UNDE V OOR F IE T SERS tel, je hebt inmiddels een aantal korte triathlons tot een goed einde gebracht en je denkt als volgende stap aan de halve of zelfs de hele afstand. Of je rijdt op dit moment op een prima racefiets met opzetstuur en je overweegt toch eens te gaan for the real thing, te weten een echte
tijdritfiets. En wat als je plant om ‘gratis’ seconden te winnen door nu eens serieus werk te maken van die perfecte tijdrithouding. Wat kun je dan doen? Het antwoord schuilt bij al die vragen in een geoptimaliseerde aerodynamica. Niet moeilijk in te zien als het gaat om de overstap van een fiets met opzetstuur naar een dedicated tijdritfiets met geprofi leerde buizen en geïntegreerde kabelvoering, maar ook wanneer je bijvoorbeeld naar een langere afstand overschakelt, is de aerodynamica van grote invloed op je prestatievermogen. Op de sprint of olympische afstand valt een agressieve superaero-houding voor een dik half uur of een ruim uur nog wel vol te houden, maar zit je vijf of zes uur in het zadel op de hele afstand, dan gaat comfort veel meer doorwegen en moet er ander aerodynamisch optimum gezocht worden. Van welk cruciaal belang aerodynamica is, blijkt uit eenvoudige natuurkunde: van het totale vermogen dat nodig is om atleet+fiets voort te bewegen, komt 16% voor rekening van het gewicht van de combinatie en is 15% nodig om de rolweerstand te overwinnen. De rest – liefst 69% - dient om de luchtweerstand het hoofd te bieden! Conclusie: voor de meeste prestatiewinst loont het dus om de luchtweerstand tot een minimum te beperken. Ga je de component van de luchtweerstand verder ontleden, dan wijzen metingen uit dat de berijder verantwoordelijk is voor driekwart van de total drag en dat (slechts) een kwart komt van de fiets als geheel. Nogal wiedes dus dat je eerst en vooral op zoek moet gaan naar een zo aerodynamisch mogelijke zithouding op je fiets en dat een dure investering in supersonisch tijdritmateriaal gerust altijd later nog kan. Sterker nog, zonder de optimale zitpositie haal je nooit het maximale uit je aero-materiaal.
Z I T P OSI T IE De meest aerodynamische fietshouding is die, waarbij je frontale oppervlak zo klein mogelijk is. Een klein oppervlak krijg je door diep voorovergebogen te zitten, met de armen zo dicht mogelijk bij elkaar. Compact ineengedoken dus. Het is een houding die als vanzelf leidt naar een ligstuur, waarbij het rompgewicht via de ellebogen rust op stuursteunen met kussentjes terwijl de handen stuurverlengers vastgrijpen en zo voor tegenkracht zorgen bij de trapbeweging. Een ligstuur is snel, maar het biedt ook minder stuurcontrole dan een gewoon stuur. Verder