Transition #3 by Nederlandse Triathlon Bond

Magazine over Triathlon & Run Bike Run

AVON T U U R

EERSTE K EER

HISTOR IE

Frederik van Lierde

Ironman Lanzarote

2016

Peter Heerschop

Stayeren

Hawaii kampioen

geeft afsluiting

IN TERV IEW

voor het leven

cabaretier wordt triatleet

door de jaren heen

INHOUD 08 16 20 22 24 32

I ronman als afsluiting

Parkours Rotterdam verkend

Rachel’s Road to Rio

Media

S tayeren door de jaren heen

Column Eigenwijzerman

COLOFON TRANSITION is het officiële magazine van de Nederlandse Triathlon Bond (NTB) met daarin aandacht voor triathlon, Run Bike Run en andere combiduursporten. De Nederlandse Triathlon Bond stelt zich ten doel de beoefening en het organiseren van multidisciplinaire duursporten te bevorderen en de belangen van de bij haar aangesloten leden (verenigingen, wedstrijdorganisaties, individuele leden) te behartigen. De NTB is aangesloten bij NOC*NSF, ETU en ITU. Transition magazine verschijnt zes keer per jaar. Het volgende nummer verschijnt in week 33 — 2016.

34 36 38 46 48 50

Paratriathlon

Fotograaf: Delly Carr

Interview Frederik van Lierde Kledingtips voor triatleten

B ochtentechiek

J eugdtrainer John Heijsteeg

Uitgever Nederlandse Triathlon Bond Hoofdredactie Roel Kerkhof Coranthijnestraat 22 / 9715 RH Groningen T 050 – 5715440 E roel@transition.nl Eindredactie Nederlandse Triathlon Bond Redactieraad Christie Brouwers, Martijn Keijsers, Jeroen Boot Medewerkers Delly Carr (fotografie), Marcia Jansen, Richard Jong-A-Pin, Marc van der Kort (fotografie), Pieter van der Meer, Janos Schmidt (fotografie), Norbert Veringmeier Art-direction & vormgeving Totenmetontwerpen.nl Jeroen Boot en Mirko Meerwaldt Aan dit nummer werkten mee Tekst: Peter Heerschop, Marco Hoogenraad, Andy Koolmees, Jeroen Kreule, Esmee Peters, Miriam van Reijen Beeld: Gonzalo Arroyo Moreno, Christie Brouwer, Alex Caparros,

54 56 60 64 66 68

Werkplek

aag- en darmM klachten voorkomen

Fietstest verklaard

Charlie Crowhurst, Roel Donker, Martijn van Egmond, Jasmijn Gangel, Ivo Geskus, Sonja Jaarsveld, Martin Knegt, Ingo Kutsche, Yeray Menéndez, James Mitchell, Jan Moerman, David Pintens, Lennart Preiss, Wouter Roosenboom, Diego Santamaria, Wouter Schellingerhout, ErikSimon Strijk, Juan Wiersma Beeld cover Sonja Jaarsveld Advertenties, verspreiding en druk Ying Media bv Zwarteweg 3 / 8603 AA Sneek T 06 – 10042999 E info@yingmedia.nl Abonnementen Leden van de Nederlandse Triathlon Bond krijgen Transition magazine zes keer per jaar gratis toegestuurd. Niet-leden betalen voor een los jaarabonnement € 37,-. Abonnees in het buitenland hebben de keuze tussen een digitale Transition (€ 37,- per jaar) of een gedrukt magazine thuisgestuurd krijgen (€ 70,30, inclusief verzendkosten).

Juniorenpraat

Tips voor open water zwemmen

70 72 78 80 82

Pedaleren als een prof

Jaarabonnementen worden tot wederopzegging aangegaan. Opzegging van een abonnement kan tot uiterlijk 1 december van het lopende abonnementsjaar, daarna wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd. Adreswijzigingen dienen uiterlijk een maand voor het verschijnen van de eerstvolgende uitgave van Transition magazine te worden doorgegeven. Dit kan door een e-mail te sturen naar info@triathlonbond.nl of per post via Postbus 1267, 3430 BG Nieuwegein. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd door middel van druk, digitaal of op welke wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de hoofdredactie.

Het Triathlongevoel van

Peter Heerschop over zijn eerste keer Wisselzone

Spotlight

Finish

TRANSITION

IK HEB GES TAY ERD Vrijwel iedere triatleet en Run Bike Run atleet keurt het af, maar toch bezondigt vrijwel iedere sporter aan niet-stayerevenementen er zich – gewild of ongewild – wel eens aan: Stayeren, het te dicht op het wiel van de voorganger fietsen. De discussie over stayeren is zo oud als de triathlonsport zelf. Het is een discussie die nooit lijkt te eindigen en dat wellicht ook nooit zal doen, tenzij stayeren sportbreed wordt toegestaan. Maar dat wil eigenlijk niemand.

Toch wordt er regelmatig flink gestayerd in Nederlandse wedstrijden. Beschuldigingen en ontkenningen vliegen over en weer. Het is zo’n serieus probleem dat de Nederlandse Triathlon Bond dit jaar de campagne ‘Stayeren = Valsspelen’ is gestart. Daarin wordt benadrukt dat stayeren vooral ook een mentaliteitskwestie is. Natuurlijk, soms ontkom je er bijna niet aan omdat het druk is op het fietsparkoers en/of omdat de aard van het fietsparkoers stayeren in de hand werkt. Voor anderen is het echter een bewuste keuze. ‘Anderen doen het ook’, luidt de meest gehoorde verklaring. Maar uiteindelijk ligt de keuze bij de atleet zelf. Dat klinkt makkelijker gezegd dan gedaan, weet ik uit eigen ervaring. In de acht jaar dat ik actief aan NTB-evenementen (96 in totaal) heb deelgenomen, ben ik — hoewel fietsen mijn sterkste onderdeel was — drie maal bestraft wegens stayeren. Mea culpa. In alle drie de gevallen was sprake van een gevalletje ‘anderen doen het ook’. Zo was ik één van de vele atleten die tijdens het

beruchte stayer-NK in 1996 in Roermond een rode kaart kreeg getoond (al zat ik ergens in de achterhoede). 30 km op kop gesleurd van een peloton, moedeloos terug laten zakken, iets te opzichtig ook maar wat aerodynamisch voordeel gepakt. De straf was snel en meedogenloos (en in mijn ogen onrechtvaardig). Tijdens de Triathlon Vlieland werd ik ooit op een stop and go getrakteerd. Een jaar eerder was ik na een matig zwemonderdeel aan een mooie inhaalrace op de fiets begonnen, toen ik vlak voor het keerpunt bij het passeren van een clubgenoot een hartgrondig vloeken hoorde. Het was niet omdat ik hem inhaalde, maar om de sliert renners die in mijn zog meeliftte. Van effectief jury-optreden was die dag geen sprake. Een jaar later herhaalde het scenario zich. Bij het eerste keerpunt zag ik weer een lang lint in mijn wiel. Ik besloot daarop een wat ‘passievere rijstijl’ aan te nemen in het wiel van de voorste renner. Dit keer trad de jury wel kordaat op. Toen ik stil stond en eens omkeek zag ik dat we los waren gekomen van de grote groep. Dom gestayerd en terecht bestraft. Dus nee, het is soms niet eenvoudig om je aan stayeren te onttrekken. Maar het is ook je eigen keuze om daarin wel of niet mee te gaan. En word je dan bestraft, wees dan een echte vent (of vrouw) en zeg: Ja, ik heb gestayerd. De makkelijkste weg is natuurlijk: Gewoon niet doen. Roel Kerkhof Hoofdredacteur

Beeld Charlie Crowhurst/Getty Images

Dat er op (inter)nationaal topniveau al vele jaren stayerwedstrijden over de sprint- en olympische afstand bestaan wordt inmiddels algemeen geaccepteerd. Met de hoge prestatiedichtheid in de top is een verbod op stayeren ook praktisch onhoudbaar. Maar verder blijft de essentie van het overgrote deel van de triathlons en Run Bike Runs in Nederland dat je zoveel mogelijk op je eigen kracht bent aangewezen. En dat willen de meeste van ons zo houden. Het raakt immers aan de kern van onze sport.

TRANSITION

Na in april Europees kampioen Run Bike Run te zijn geworden, toonde Jorik van Egdom met een bronzen medaille bij het WK begin deze maand nog maar eens zijn klasse op de Run Bike Run. Toch blijven zijn ambities in de triathlon liggen, met de Olympische Spelen in Tokyo als ultieme doel.

wemmen was lange tijd het zwakste onderdeel van Jorik van Egdom. Fietsen en lopen kan hij echter als geen ander. Kiezen voor de Run Bike Run lijkt dan ook een logische keuze. Zelf denkt de vorig maand 21 jaar geworden atleet daar anders over. Zijn recente successen tijdens het EK en WK hebben daar geen verandering in gebracht. De rest van dit seizoen is hij triatleet. “Hoewel de uitslag van het EK triathlon in Lissabon en mijn uitvallen in de World Triathlon Series in Leeds daar niet op wijzen, heb ik wel heel veel progressie geboekt in het zwemmen. Daar houd ik mij aan vast. Vanaf volgend jaar wil ik vast mee kunnen doen in de World Triathlon Series. Ik moet vooral beter in een groep leren zwemmen. Lopend en fietsend kan ik al wel met de top mee.” Dat bleek tijdens de EK Run Bike Run in Kalkar waar na 25 jaar wachten Mark Koks eindelijk een opvolger kreeg als Europees kampioen op de korte afstand. Van Egdom hield er met name op zijn nieuwe Specialized Venge ViAS flink huis. “Ik had de fiets vier dagen voor de race gekregen en er pas twee of drie keer op gereden. Toen ik na een keerpunt een gaatje had dat steeds groter werd, ben ik maar vol doorgereden.” “Ik had al een enorme moraal omdat ik op zo’n mooie, snelle fiets kon rijden. Het is volgend mij echt de mooiste fiets die nu verkrijgbaar is, met wielen, kabels en remmen mooi aerodynamisch weggewerkt. Over elk detail is nagedacht. Nu voelde ik ook nog dat alle energie die ik erin stak vooruit ging. Elke trap was raak. Dat gaf zo’n boost.” Vanzelfsprekend was het niveau op het WK in het Noord-Spaanse Aviles hoger. “Op mijn tandvlees kon ik met de snelste lopers mee”, vertelt Van Egdom. “Op de fiets heb ik nog wel even getest hoe hard de anderen konden fietsen door na vijf kilometer twee keer in de bocht door te trekken. Ik kwam makkelijk weg, maar wist ook dat ze me nu niet meer zomaar zouden laten rijden. Ze wisten nu wat ik op de fiets kan. Maar brons en de wereldtitel <23 was meer dan verwacht. Met top-tien was ik tevreden geweest, top-vijf was heel mooi, maar derde…. dat is wel heel extreem.”

— DROMEN VAN TRIATHLON

beeld Yeray Menendez

SUCCESVOL IN RUN BIKE RUN —

TRANSITION

Ironman Lanzarote â&#x20AC;&#x201D;

EEN DAG L ANG GENIE TEN

Voor Marco Hoogenraad was het leven de afgelopen vijf jaar een emotionele achtbaan. Beide ouders overleden, bij zijn vrouw Barbera werd borstkanker geconstateerd en zelf kampte hij met zware blessures. Met deelname aan de Ironman Lanzarote werd een moeilijke periode in zijn leven afgesloten. Marco schreef voor Transition zijn persoonlijke wedstrijdverhaal.

Tekst Marco Hoogenraad Beeld Ironman Lanzarote/Diego Santamaria/James Mitchell/FinisherPix

010

TRANSITION

n 2011 wordt mijn moeder ziek — longkanker. Ik kan hier niet goed mee omgaan en besluit iets buiten mijn comfortzone te doen: Trainen voor de hele van Almere in 2012. Helaas gaat dit niet door na een dijbeenkopbreuk als gevolg van een val tijdens de Beach Challenge in Kijkduin. Later dat jaar overlijden mijn ouders kort achter elkaar, beiden aan longkanker. Ik beloof hen dat ik in 2013 ‘Almere’ ga doen — voor hen. Dan volgen er nieuwe hobbels: Ik verlies na een val bij een trainingsrit een pink, bij mijn vrouw Barbera wordt borstkanker geconstateerd, en ook mijn schoonmoeder krijgt kanker. Maar in september 2013 sta ik dan toch aan de start met de beste voorbereiding die ik na zoveel ellende en operaties kan hebben. Merijn Schuurman heeft mij daar enorm mee geholpen — fysiek en vooral mentaal. Het wordt een ware challenge met te lange parkoersen en de hele dag storm en regen. Mijn finishermedaille krijg ik omgehangen door mijn toen nog zieke en strijdende vrouw. Ondanks de chemokuren is ze toch gekomen. Een moment om nooit te vergeten.

UITNODIGING VOOR LANZAROTE

Via Harrie Impelmans, voorzitter van de Ocean Lava Triathlon Stein, en speaker Ruud de Haan komt mijn verhaal bij Kenneth Gasque, race-director van de Ironman Lanzarote, terecht. Hij nodigt ons uit om naar Lanzarote te komen en deel te nemen aan de Ironman Lanzarote 2014. Frank Heldoorn helpt me in dit traject. Ik ben in bloedvorm, maar het lot beslist anders. De dag voordat Barbera en ik naar Lanzarote zullen afreizen overlijdt ook mijn schoonmoeder aan die rotziekte. Een jaar later krijgt Barbera een terugslag en heb ik al mijn energie en tijd nodig om haar bij te staan, dus ook geen Ironman Lanzarote 2015. Intussen heb ik in 2014 en 2015 via de Ocean Lava finales op Lanzarote al wel kennisgemaakt met het eiland. Na mijn eerste bezoek in oktober 2014 raak ik op slag verliefd op dit stuk robuuste natuurkracht in de Atlantische Oceaan. Na mijn afmelding in 2015 wil ik alles anders doen. Samen met Bas Diederen, de beste triatleet van Nederland, tevens een fijne gozâh (op z’n Haags) die ik al 15 jaar ken, ben ik keihard aan de slag gegaan. De totaal andere trainingsaanpak bevalt. Een week voor de wedstrijd arriveer ik op Lanzarote. Ik word opgevangen door Harrie Impelmans en Johan Wagenaar van Bike Sensations Lanzarote, sponsor van mijn kleine triathlonteam. De eerste dagen staan in het teken van een beetje trainen, wat chillen, sfeer proeven en koffie drinken op de boulevard. Een osteopaat behandelt wat onderrug-, bil- en hamstringklachten waar ik na de

vlucht last van heb. Ook haal ik de fameuze Ironman-rugtas op, samen met de startbescheiden. Alles is perfect geregeld, de entourage is geweldig. Op donderdag arriveren Barbera, mijn kinderen Savannah en Xandro, en enkele vrienden. Mooi, al mijn dierbaren om me heen om er een mooi avontuur van te maken en een bewogen periode in ons leven symbolisch af te sluiten. Sommigen komen zelfs onaangekondigd. Tijdens een kopje koffie aan de boulevard tikt Harrie Impelmans me opeens aan en zegt: “Hee daar loopt iemand die erg veel op Peter lijkt”. Het blijkt mijn gabber Peter met zijn vrouw Jolanda die zomaar een lang weekend zijn gekomen om mij bij te staan in mijn eerste Ironman!

MIERENHOOP

Zaterdagochtend om 4 uur gaat de wekker. Ontbijttijd! Ook dit heb ik getraind. Ik weet precies hoe laat van tevoren en wat ik moet eten en drinken. Samen met mijn zoon Xandro loop ik richting de Avenida de las

011

De Challenge Almere wordt een ware challenge met te lange parkoersen en de hele dag storm en regen. Mijn finishermedaille krijg ik omgehangen door mijn toen nog zieke en strijdende vrouw. Ondanks de chemokuren is ze toch gekomen. Een moment om nooit te vergeten.

Playas, naar de wisselzone op de boulevard. Hij gaat Harrie Impelmans begeleiden op de catamaran die het zwemmen van dichtbij volgt. Als onze wegen scheiden bedenk ik me dat het nu eindelijk toch echt gaat gebeuren. Ik begin serieus zenuwen te krijgen. Maar al snel bedaren ze weer. Ik prijs me gelukkig dat ik dit (nog) kan en mag doen. Eenmaal in de wisselzone komt de routine naar boven: Bandjes oppompen, bidons op de fiets, naar het toilet, omkleden, nek met vaseline insmeren, spullen inleveren en naar de zwemstart. Ik zwem niet in; daar krijg ik het koud van als ik nog een kwartier moet wachten voordat het startschot gaat. Bijna 2.000 atleten staan er op het strand â&#x20AC;&#x201D; een mierenhoop bij elkaar. Voor het eerst start ik met zoveel mensen. Ik kies een plekje aan de buitenkant zodat ik niet in de kolkende massa terechtkom. Om 7 uur klinkt het startschot. Het duurt even voordat ik bij het water ben, de massa kronkelende mensen voor me is indrukwek-

kend. Ik duik er ook bij en de eerste 200 meter gaan prima. Tot de eerste boei heb ik redelijk de ruimte, maar daarna is het rammen geblazen. Dat kan ik wel en ik beland direct aan de lijn die van boei tot boei loopt. Gunstig, denk ik, maar de lijn heeft een magnetische aantrekkingskracht op alle andere zwemmers waardoor zwemmen meer duwen en knokken wordt. Na een paar 100 meter zoek ik toch maar de ruimte op. Een goede beslissing. Halverwege ren ik het strand op en zwaai naar bekenden. Gedurende de tweede zwemronde steekt de wind extra op en worden de golven hoger, maar na 1.10 uur zwemmen voel ik me nog steeds fris. Naar de omkleedtent is het een behoorlijke tippel. Met kippenvel loop ik door de mensenmassa, onder de douche door, naar boven. Tas pakken, even snel met de voeten in de waterteilen en met een bidon water de laatste restjes zand tussen de tenen wegspoelen, fietsschoenen alvast aan om niet weer zand aan de voeten te krijgen en dan naar de boulevard klauteren.

012

TRANSITION

013

Dit is dus de mentale strijd waar iedereen het altijd over heeft. Ik focus me op het feit dat de zadelpen niet meer zakt, gewoon kan doorfietsen, de ongemakken kan verbijten en ik op een prachtig eiland mijn uit de hand gelopen hobby mag uitvoeren.

Mijn fiets heb ik snel gevonden. Dan is het nog 750 meter rennen met de fiets aan de hand voordat ik daadwerkelijk mag gaan fietsen. Het is de langste wisselzone die ik ooit heb gezien. Voordeel: ik heb tijd om te zwaaien naar familie. “Daar gaat Marco ‘the beast’ Hoogenraad beginnen aan zijn fietsronde”, galmt de stem van Ruud de Haan, die als speaker aanwezig is, over het parkoers. Prachtig weer, een Nederlandse speaker, mijn familie en vrienden aan de kant en nog een tig aantal Nederlanders als deelnemer. Dit wordt een dag lang genieten.

PRACHTIG FIETSPARKOERS

Het fietsparkoers ken ik redelijk goed. Tijdens twee trainingskampen in januari en april heb ik delen ervan al verkend. Ik heb er veel zin in: 182,2 km fietsen over een prachtig parkoers met 2.551 hoogtemeters. De eerste kilometers gaan door Puerto del Carmen en ik haal al de eerste fietsers in. De eerste klim op… Geen probleem, terugschakelen en op souplesse. Heerlijk… De zon op mijn plaat voelt erg goed. Oh ja Marc, je horloge piept — drinken en gel erin. Van Bas heb ik meegekregen, en dat heb ik ook goed getraind, om vooral op de fiets mijn voedingsregiem streng te volgen. Ondertussen is het routine geworden. Na de eerste klim, in de lichte afdaling richting Yaiza, zak ik over een drempel ineens een stuk naar beneden. Daar krijg ik wel even een behoorlijk tik van. Imbussleutels heb ik niet bij me. Ik zie dat de zadelpen van stand 11.5 naar 10 is verschoven, maar niet verder zakt. Gelukkig kan ik nog steeds goed doorfietsen, wel doet het pijn rond mijn knieën. Dit is dus de mentale strijd waar iedereen het altijd over heeft. Ik focus me op het feit dat de zadelpen niet meer zakt, gewoon kan doorfietsen, de ongemakken kan verbijten en ik op een prachtig eiland mijn uit de hand gelopen hobby mag uitvoeren. Doorrijden dus.

Onderweg kom ik andere Nederlandse deelnemers tegen en maak even een babbeltje met ze. Iedereen geniet van de Ironman en de sfeer is relaxed. Ik ga er helemaal in mee en het voelt goed. Na een kilometer of vijftig, als ik door het ruige vulkanische Nationaal Park Timanfaya rijdt, moet ik echt nodig plassen. Dat is nog best lastig op een eiland waar de wind meestal hard waait. Ik wil links van mijn fiets plassen maar dan zou het door de wind op mijn ketting en fiets terechtkomen. Dus even wachten tot de wind uit de goede richting komt en dan kan ik het laten lopen. Ja hoor, komt er net een official langs die mij gebaart dat ik geen spoor mag achterlaten. Afknijpen dus. Juist op dat moment komt mijn teammaat Johan naast me rijden. Ik kan duidelijk zien dat hij hard heeft doorgejakkerd om me te achterhalen. Ik werk als een soort rode lap op hem: Die oude man mag niet harder fietsen ‘Fiets maar door’, zeg ik tegen hem, ‘ik fiets een constant tempo en zie je met het lopen’. Maar de volgende dertig kilometer blijf ik circa vijftig meter achter hem rijden. Ik zie aan zijn houding dat hij in de eerste 50 km veel teveel heeft gegeven. Vervolgens passeer ik hem weer in de klim richting Teguise, maar Johan is een taaie en heeft een ijzersterke wilskracht dus die komt er wel doorheen.

UP EN DOWN

Hoewel ik niet optimaal zit begin ik steeds lekkerder te fietsen. Halverwege zie ik langs de weg een mountainbiker aan zijn fiets sleutelen met, jawel, een imbussleutel. Het blijkt een Belg. Met de zadelstand weer goed en mijn plasje afgemaakt kan ik weer op jacht naar degenen die me weer voorbij zijn gekomen. Wat kan 1,5 cm veel schelen zeg. Dit fietst toch wel een stuk lekkerder. Het klimmen gaat nog steeds lekker, licht en soepel. Kwestie van schakelen en zuinig zijn. De lange, maar mooie beklimming van de Haria,

014

TRANSITION

015

“Marco, you are an Ironman”. Wat een ontlading, wat een afsluiting! Einde van een belachelijke periode in ons leven. Lang leve het leven!

met 670 meter het hoogste punt van het parkoers, en de Mirador del Rio, met een mooi uitzicht op zee en het eilandje La Graciosa, gaan zonder problemen. Tot 140 km gaat het crescendo. Ik heb mijn voeding nog steeds goed onder controle, neem waterflessen aan, koel me, drink ervan en tracht ze in mijn bidonhouders te steken. Maar meestal belanden ze in de berm. Bidons met water zijn tijdens het fietsen toch wat handiger. Maar op de verbindingsweg bij Nazareth, met erg slecht en hobbelig asfalt verreweg het slechtste stukje parkoers, zakt de zadelpen opnieuw en blijft deze keer op stand 10 steken. Gelukkig is het laatste stuk vooral wind mee, af en toe nog wat licht klimmen, maar ook veel dalen richting de wissel. In deze fase laat ik alles wat er de afgelopen jaren is gebeurd in mijn hoofd voorbijgaan, praat ik wat met mijn vader en moeder, en prijs ik mezelf gelukkig met zo’n mooie voorbereiding en een gezin dat zo met me meebuigt in mijn sport. Op deze manier houd ik de pijn in de knieën en de toenemende vermoeidheid op de achtergrond. Terug in Puerto del Carmen zie ik vlak voor de wisselzone iedereen staan, Ruud schreeuwt me naar binnen. In een klap ben ik weer in het hier en nu. Wat een feest! In de wissel heb ik snel mijn tas. Schoenen aan, bril op, pet op, gels mee en bidon met sportvoeding in de hand. Ondertussen wordt gescand of ik nog bij de les ben en word ik volledig ingesmeerd met zonnebrand. Dat laat ik weer van mijn benen en armen verwijderen — ik kom ook voor een kleurtje.

LEKKER STUKKIE LOPEN

In de eerste meters loop ik direct in de armen van Ruud de Haan. “Hoe voel je je?” vraagt hij. “Top’, zeg ik, “ga lekker een stukkie lopen”. Hij wijst me waar mijn gezin en Peter en Jolanda staan. Met een grote lach ga ik verder. Wat is dit mooi om te doen zeg. We moeten eerst een grote ronde lopen van 21 km langs de kust, richting Playa Honda,

daarna volgen twee ronden van 10 km. Ik heb afgesproken en getraind om de eerste helft rond de 12 km/uur te lopen om daarna te kijken wat ik nog kan. De eerste halve marathon gaat super. Ik verzorg me goed — bij elke post drinken, ijs in de pet, ijswater over me heen, wat is dat lekker zeg — de pijn in mijn knieën verdwijnt. Bij het eerste keerpunt bij de finish en verschillende punten erna zie ik steeds weer vrienden en bekenden. Ik krijg er elke keer een boost van. En die heb ik nodig ook, want ik voel dat er een omslag gaande is. De knieën doen weer meer pijn en ik word misselijk. Als mijn maat Peter, met wie ik kan lezen en schrijven, ziet dat ik het lastig krijg, laat hij me cola drinken. Hoewel de cola erg warm is knap ik daarvan op. Ik kan weer verder, maar het gemiddelde looptempo zakt terug. Vasthouden, doorlopen en goed koelen en drinken bij de posten, neem ik me voor. Op de terugweg van de tweede ronde krijg ik als het wat omhoog loopt kramp in mijn rechterhamstring en moet ik even wandelen.

Eenmaal op het vlakke gaat het weer. Op dat moment kom ik Stefan Overmars tegen. Hij is aan het wandelen. Samen lopen we verder en kletsen wat tot het weer omhoog gaat en ik weer kramp krijg. Stefan geeft me direct twee zoutcapsules en ze werken echt. Na de derde en laatste doorkomst bij de finish kan ik toch weer verder hardlopen. De laatste ronde drink ik alleen cola en gooi ijswater over me heen tot ik op de boulevard kom. Ik voel me goed en loop de laatste twee kilometer weer het tempo dat ik ook in het begin van de marathon liep. Hoe kan dat, vraag ik me nog af. Waarom nu? Omdat ik de stal ruik? Het einde van deze mooie martelgang? Kriskras ren ik iedereen voorbij tot de finishstraat. Daar staan Barbera, Savannah en Xandro klaar om met mij mee te lopen over de finish. Wat een moment! Hand in hand met Barbera over de finish, met Savannah en Xandro al filmend direct achter ons. Ruud brult: “Marco, you are an Ironman”. Wat een ontlading, wat een afsluiting! Einde van een belachelijke periode in ons leven. Lang leve het leven!

016

TRANSITION

Tussen de iconen van de Maasstad "MAG ER GESTAYERD WORDEN?”, VRAAGT ROB BAREL AAN HET EINDE VAN DE BRIEFING VOOR DE PARKOERSVERKENNING VAN DE ITU TRIATHLON CHAMPIONSHIPS ROTTERDAM. HILARITEIT ALOM BIJ DE UITVERKOREN DEELNEMERS. HET IS DAN OOK IN HET GEHEEL GEEN WEDSTRIJD. DE AANWEZIGEN HEBBEN VAN DE ORGANISATIE DE KANS GEKREGEN TE PROEVEN VAN HET PARKOERS WAAR OP 23 EN 24 JULI DE TRIATHLONWEDSTRIJDEN IN HET HART VAN DE MAASSTAD PLAATSVINDEN, WAARONDER HET WK PARATRIATHLON. PARKOERSVERKENNING

017

Rob Barel en Erben Wen-

Alle aanwezigen zijn het er over eens dat het heel bijzonder is zo’n triathlon dwars door de stad. De deelnemers aan de parkoersverkenning zijn naast de twee toernooidirecteuren van het evenement Erben Wennemars (PR) en Rob Barel (technische zaken) onder meer paratriatlete Saskia van den Ouden (ambassadeur van de triathlon), voormalig rolstoeltennisser en nu promotor van sporten voor mensen met een beperking Esther Vergeer en oud-rolstoelbasketballer en nu theatermaker Marc de Hond.

nemars vormen samen de toernooidirectie van de ITU Triathlon Championships Rotterdam.

FANTASTISCH UIT ZICHT

Ook doen vijf niet-prominenten mee. Zij wonnen deze startplek met een Facebookactie. Marco Kooiman is een van hen. De triatleet uit Hilversum ziet een beetje op tegen het zwemmen. Hij heeft als enige geen wetsuit aan. Terug aan wal blijkt zijn zorg niet nodig. “Het was heerlijk zwemwater. Helemaal niet koud.” Ook over het fietsrondje is hij lovend. “Het is hier en daar wel wat smal maar je rijdt eigenlijk de hele ronde langs het water. Het uitzicht is fantastisch.” Kooiman heeft zich nog niet ingeschreven voor het evenement. “Na vandaag zou ik dat zeker doen maar op 24 juli ben ik op vakantie. Helaas kan ik die niet meer verschuiven.”

Tekst Norbert Veringmeier Beeld Martijn van Egmond

eter Dullaart, de grondlegger van de Rotterdamse stadstriathlon, vertelt tijdens de briefing ook dat de start voor deze gelegenheid plaatsvindt vanuit een boot van de reddingsbrigade midden in de Rijnhaven achter Hotel New York. Na een lus om een verder gelegen boei, klimmen alle deelnemers weer in de boot. De sporters met een beperking gaan even later bij een steiger van boord. De overige sporters worden naar een smal trapje geloodst en klauteren de meters hoge kade op achter het beeldbepalende hotel op de Kop van Zuid.

DRIE BRUGGEN

Het is een wat miraculeuze uitvoering

van het zwemonderdeel van een triathlon. Maar het is natuurlijk ook geen wedstrijd. De parkoersverkenning is vooral ook bedoeld als persmoment. De organisatie draait tegelijk een promotiefilmpje. Het doel is om te laten zien dat de beoogd grootste triathlon van Nederland de meest ‘iconische’ plekjes van de Maasstad zal aandoen. En daar is geen twijfel over mogelijk, blijkt tijdens de verkenning van het parkoers dat de duizenden age groupers zullen gaan afleggen. Naast Hotel New York trekken de triatleten langs de wijk Feijenoord en de Euromast en krijgen zij de Erasmusbrug, de Willemsbrug en de Van Brienenoordbrug voorgeschoteld.

De verkenning levert legio mooie plaatjes op. Ook als de deelnemers door het park bij de Euromast lopen en langs de Westerkade. Hoe de parkoersen in detail zijn, blijft nog even gissen. De tweede wisselzone is tijdens de verkenning bijvoorbeeld niet bij de Veerhaven maar bij de ingang van het park. Ongetwijfeld omdat de regisseur van de promotiefilm daar beter uit de voeten kan. Ook lopen de verkenners onder leiding van Wennemars maar een deel van de loopronde. De organisatoren zijn tijdens en na de verkenning druk met het vervoeren van de tassen en fietsen van de deelnemers. Met twee door de Nieuwe Maas gescheiden wisselzones wordt dat straks voor deelnemers en organisatie een aardige logistieke uitdaging.

UNIEK PARKOERS

Rob Barel is aangetrokken als toernooidirecteur om over dit soort technische zaken mee te denken. “Als de organisatie speciale wensen

018

TRANSITION

019

ERBEN WENNEMARS: “HE T MOOIE VAN DE ZE WEDSTRIJD IS DAT IEDEREEN K AN MEEDOEN. DE SPRINT EN DE OLYMPISCHE AFSTAND, ZIJN AFSTANDEN DIE IEDEREEN EIGENLIJK A AN K AN.”

heeft, kan ik daarbij ondersteunen en faciliteren.” De routinier noemt het parkoers dwars door het centrum van Rotterdam ‘uniek voor de triathlonsport’. “De bruggen zijn voor Nederlandse begrippen pittig. Zeker omdat je ze op de olympische afstand tweemaal moet nemen. Wel is de route regelmatig smal en bochtig.” Hij voorziet ondanks het grote aantal verwachte deelnemers echter geen problemen. “Bij zo’n smal parkoers rekt de fietsgroep zich uit. Dat voorkomt stayeren. Daarnaast hebben we een ronde van 20 kilometer dus minder risico op dubbelen van langzamere deelnemers.” De parkoersverkenning is ook het eerste openbare optreden van Erben Wennemars als mede toernooidirecteur van de ITU Triathlon Championships Rotterdam. Hij maakt meteen werk van zijn opdracht om zoveel mogelijk mensen te enthousiasmeren voor de prestigieuze wedstrijd. “Het mooie van deze wedstrijd is dat iedereen kan meedoen. Toppers en recreanten.

Ik vind het mooi als zoveel mogelijk mensen bewegen. De sprint, maar ook de olympische afstand, zijn afstanden die iedereen eigenlijk aan kan. Zeker omdat je de triathlon ook als team kan doen. En doordat de triathlon midden door de stad gaat, brengen wij deze sport ook echt naar de mensen toe. Zelf heb ik hier marathons gelopen en ervaren hoe enthousiast Rotterdammers zijn voor sport. Deze korte triathlons hebben het ook in zich om net zo populair te worden.” Wennemars deed in een ver verleden al wel eens een triathlon. “Maar ik ben meer iemand van het bevroren water. Het zwemmen vind ik het lastigst. Schaatsers fietsen en lopen ook veel en dat doe ik nog steeds. Daarom voel ik mij heel verwant met de triathlonsport.” Tijdens de parkoersverkenning laat hij een voorzichtige borstcrawl zien en een vinnige schoolslag. “Maar ik twijfel nog of ik zelf deelneem. Ik weet ook niet of het met mijn functie te combineren is. Het zal in ieder geval heel recreatief zijn.”

DEBUUT ESTHER VERGEER

Esther Vergeer

Esther Vergeer, jarenlang de mondiale nummer 1 in het rolstoeltennissen voor vrouwen, maakte kort voor de parkoersverkenning in haar column in de Telegraaf bekend dat zij zich door bondscoach paratriathlon Bas de Bruin heeft laten overhalen in Rotterdam te debuteren in een paratriathlon. “Nadat ik gestopt ben met tennissen, was ik, om in beweging te blijven, al een beetje gaan wheelen en handbiken. Aan zwemmen heb ik nooit gedacht. Alleen op vakantie lag ik wel eens in het water maar dat was meer drijven dan zwemmen. Met tips van Bas en met een wetsuit aan, kan ik nu zwemmen. 750 meter is haalbaar maar dat is wel in een zwembad. In open water zwemmen lijkt mij doodeng. Zeker hier in Rotterdam met die golven en tussen al die boten.” Vergeer is inmiddels stevig in training. “Ik start in de open serie en het is toch vooral recreatief wat ik doe. Maar ik heb het wel nodig om doelen te stellen. Het zit in mij om mijn grenzen te verleggen.”

020

TRANSITION

Rachel’s Road to Rio TOPTRIATLETEN ZIJN WARE GLOBETROTTERS. VOOR TRAININGSSTAGES EN WEDSTRIJDEN TREKKEN ZE DE HELE WERELD OVER. OOK DE WEG VAN RACHEL KLAMER NAAR DE OLYMPISCHE SPELEN IN RIO DE JANEIRO VOERT ZELDEN LANGS HUIS IN BEUNINGEN. WE KEKEN OP INSTAGRAM, FACEBOOK EN TWITTER OM TE ZIEN WAAR ZE ZOAL UITHANGT. SPOTS

Chicago

September 2015

Rachel arriveert met een fikse verkoudheid vanuit Edmonton in Chicago voor de Grand Final van de World Triathlon Series. Met een vijfde plaats in de finalerace en een zesde plaats in de eindstand voldoet ze aan de kwalificatie-eis voor de Olympische Spelen. Daarna reist Rachel door naar het Mexicaanse eiland Cozumel voor een beetje sport (World Cup, waarin ze tweede wordt) en spel (korte vakantie).

Bahamas

November 2015

Taxi, boot, bus, vliegtuig, trein en auto brengen Rachel terug in Nederland. Maar niet voor lang. Na een bezoekje tussendoor aan een event met hoofdsponsor Red Bull in Oostenrijk vertrekt ze naar de Bahama’s om deel te nemen aan de Island House Invitational Triathlon. Het is een beloning voor een geweldig seizoen. Slechts tien topvrouwen en tien topmannen zijn ervoor uitgenodigd. Na afloop is er tijd om even te relaxen.

Zuid Afrika December 2015

Na een paar weken thuis worden de koffers gepakt voor de eerste trainingsstages in Zuid-Afrika, het thuisland van Rachel’s vriend Richard Murray. Kerst en oud en nieuw worden in soms tropische temperaturen gevierd. Om een goede basis te leggen voor het olympische seizoen staan er voor het eerst in maanden weer lange duurtrainingen op het programma. Het schema van coach Joel Filliol is gericht op pieken in Rio.

Fuerteventura Januari 2016

Van Zuid-Afrika vliegt Rachel naar een volgende trainingsstage op het Canarische eiland Fuerteventura. Helaas voor haar neemt South African Airlines haar bagage niet mee uit Kaapstad. Zonder je eigen schoenen, fiets en zwemspullen goed trainen is lastig. Gelukkig arriveren ze vijf dagen later alsnog.

021

Abu Dhabi Maart 2016

De transitie naar de volgende trainingsstage op Mallorca verloopt soepeler. Sponsor Shimano laat er bovendien nieuw materiaal afleveren. Maar de trainingen verlopen in de laatste week moeizaam. Dat blijkt wanneer begin maart het wedstrijdseizoen begint met de World Triathlon Series in Abu Dhabi. De race verloopt niet goed en Rachel stapt uit. Ze is boos, teleurgesteld en in de war. Doe ik het wel goed?

Noosa

Maart 2016

Met een fikse verkoudheid reist Rachel door naar AustraliĂŤ, waar een week later de World Cup sprinttriathlon in Moolalaba wacht. Ze is vermoeid, maar start toch en wordt 26ste. Maar de weken trainen daarna in het warme Noosa aan de Sunshine Coast doen haar veel goed. Tijdens de WTS-race in Gold Coast wordt ze vijfde. De vreugde wordt echter overschaduwd door de val van Richard die zijn sleutelbeen breekt.

Les Angles Juni 2016

Na een tussenstop voor de WTS-race in Kaapstad is Rachel na vijf maanden in het buitenland eind april eindelijk weer eens thuis. Na een mislukt EK in Lissabon (lekke band) en een zevende plaats in Leeds begint al snel de voorbereiding op Rio met twee hoogtestages in Les Angles. Daar legde ze vorig jaar de basis voor olympische kwalificatie. Tussendoor komt ze even terug op zeeniveau voor een testwedstrijd, de WTSrace in Hamburg. Dan taperen in Banyoles en naar Rio.

Rio

Augustus 2016

De dag waar Rachel het afgelopen jaar naartoe heeft gewerkt is daar: 20 augustus 2016, haar tweede Olympische Spelen. Sinds haar kwalificatie in Chicago voerde de reis naar Rio Rachel langs bijna twintig plekken op de wereld. Het was genieten, maar ook hard werken. Vorig jaar was ze ook al in Rio. Bij het olympisch testevent werd ze ondanks een slecht looponderdeel negende. Dit jaar wil ze meer.

022

TRANSITION

INSPIRATIE VAN OVER DE HELE WERELD MEDIA

App

220

Je triathlonmagazine ontvangen waar je op dat moment ook bent? Transition is helaas nog niet zover om via de digitale brievenbus bezorgd te worden, maar 220 Triathlon Magazine is dat wel. Het Britse triathlonblad verschijnt niet alleen op papier, maar is ook dertien keer per jaar te ontvangen via een app voor iPad en iPhone. Zo heb je advies van experts uit de triathlonsport, het laatste triathlonnieuws, exclusieve interviews, wed-

Boek

Fast after 50

strijdverslagen en trainingstips altijd bij de hand.

Voor veel duursporters is het een harde realiteit: Naarmate je ouder wordt, word je langzamer. Volgens Joe Friel is dit echter geen vanzelfsprekendheid. In zijn boek ‘Fast after 50’ beschrijft hij op basis van recente onderzoeken naar veroudering en sportieve prestaties dat het ook mogelijk is na je vijftigste verjaardag fit en gezond te blijven. Hij put daarbij uit 36 jaar ervaring als coach van wielrenners en triatleten. Het boek be-

vat tips voor intervaltrainingen, gerichte krachttraining, herstel, crosstraining en voeding en legt

Javier Gomez

Instagram

uit hoe het lichaam op training

Met vier Europese en vijf

reageert verandert naarmate je

wereldtitels triathlon olympische

ouder wordt.

afstand is Javier Gomez één van

ISBN 9781937715267

de meest succesvolle triatleten aller tijden. Ook op Instagram is de Spanjaard de koploper, met liefst 105.000 volgers, meer dan

A life without limits

welke andere toptriatleet ook. Op zijn account post de kersverse te stoppen schreef ze een

Europees kampioen foto’s van

boek over haar opmerkelijke

trainingen en wedstrijden.

carrière; van ontwikkelings-

Dit jaar zijn dat wat minder

Tussen 2007 en 2011 was

werker in Nepal tot ’s werelds

wedstrijden dan normaal om

Chrissie Wellington onklop-

beste vrouw op de hele

dat ene gat op zijn palmares te

baar op de hele triathlon. Nog

triathlon. Haar succesverhaal

kunnen dichten: Olympisch goud.

altijd is ze met 8.19.13 uur

kende ook een schaduwkant:

Daarover zal hij dan ongetwijfeld

wereldrecordhouder. Vlak

de strijd met anorexia en bou-

op Instagram berichten.

nadat de Britse in 2011 haar

limia. Maar ook daaruit kwam

@jgomeznoya

vierde Hawaii-titel veroverde

ze als winnares tevoorschijn.

en aankondigde met triathlon

ISBN 9781455505579

Boek

024

TRANSITION

Stayeren door de jaren heen

DIT VOORJAAR STARTTE DE NEDERLANDSE TRIATHLON BOND

Tekst Roel Kerkhof

DE CAMPAGNE ‘STAYEREN = VALSSPELEN’. DOOR DE JAREN

Beeld Roel Donker, Juan Wiersma,

HEEN IS AL OP VERSCHILLENDE MANIEREN DE STRIJD MET HET STAYEREN AANGEGAAN. DE REGLEMENTEN EN STRAFFEN VERANDERDEN VOORTDUREND. DE DISCUSSIE BLEEF. IN TOPWEDSTRIJDEN OP DE OLYMPISCHE AFSTAND WERD IN ARREN MOEDE HET STAYEREN TWINTIG JAAR GELEDEN MAAR VRIJGEGEVEN. HOE DAT ZOVER KON KOMEN? EEN TERUGBLIK.

Jan Moerman, ITU

025

adat de NTB de campagne Stayeren = Valsspelen lanceerde, bleek in de sociale media al snel dat een slogan op zichzelf niets zegt. Hoezo valsspelen? In de Lotto Eredivisie Triathlon en enkele wedstrijden in de 1eDivisie Triathlon mag toch in het wiel van de concurrentie worden gereden? En hoe zit het dan met al die wedstrijden uit de World Triathlon Series en de triathlon op de Olympische Spelen? Klopt, daar mag inderdaad worden gestayerd, maar in het overgrote deel van de wedstrijden is dan niet toegestaan. Niet alleen in Nederland, ook daarbuiten. De meeste Nederlandse triatleten zullen in principe zelden of nooit aan een stayerwedstrijd meedoen, of het moet zijn omdat het verbod op stayeren massaal wordt genegeerd. De triathlonsport is wat dat betreft een afspiegeling van de maatschappij: Er zijn altijd mensen die een loopje nemen met de regels. Dat is nu zo, dat was ‘vroeger’ zo.

1990: GEEN PODIUM NA STAYER-EK

Met name in internationale kwarttriathlons wordt door de toenemende prestatiedichtheid stayeren al snel een serieus probleem. Nadat in 1988 de uitslag van het door Rob Barel gewonnen Europees kampioenschap in Venetië om die reden als officieus de boeken inging, loopt het ook tijdens het EK kwart in 1990 volledig uit de hand. Tijdens een toch al chaotische verlopende titelstrijd in het Oostenrijkse Linz formeert zich in de mannenrace een peloton van veertig renners die elkaar ondanks waarschuwingen van de jury geen ruimte willen geven.

TIJDENS HET WK RUN BIKE RUN FORMEREN ZICH PELOTONS VAN 30-80 ATLETEN, WORDEN VEERTIG DISKWALIFICATIES HERROEPEN EN GAAT HET ZILVER NAAR EEN ATLEET DIE IS BESTRAFT MET EEN RODE KAART, MAAR ZIJN WEDSTRIJD GEWOON VOORTZET.

Het wordt een loopwedstrijd waarin de Belg Fons Hamblok aan het langste eind trekt. Een onterechte kampioen vindt iedereen. Viervoudig Europees kampioen Rob Barel wordt tweede, de Oostenrijker Kattnig derde. De soap wordt compleet wanneer de jury besluit alle veertig boosdoeners te diskwalificeren, behalve thuisfavoriet Kattnig. Na massaal protest wordt die beslissing drie uur later herroepen. Maar de atleten voelen zich toch beschaamd over hun optreden. Tijdens de huldigingsceremonie blijft het podium daarom leeg. Barel grijpt na afloop nog wel de microfoon om zijn collega’s tot wat meer zelfkritiek te bewegen. Zijn conclusie is op dat moment dat de kwarttriathlon als internationaal evenement op deze manier beter geschrapt kan worden.

1992: WK RUN BIKE RUN FRANKFURT

Twee jaar na ‘Linz’ gaat ook het wereldkampioenschap Run Bike Run in Frankfurt in het stayergeweld ten onder. In de titelstrijd die pas voor de derde keer op de kalender staat formeren zich pelotons van 3080 atleten, worden veertig diskwalificaties herroepen en gaat het zilver naar een atleet die is bestraft met een rode kaart, maar zijn wedstrijd gewoon voortzet. Een verkeerde opzet van het wedstrijdprogramma, te weinig jury en een snel, niet-selectief parkoers worden als boosdoeners genoemd. Een pleister op de stayerwonde is dat de beide kampioenen — de Australische Jenny Alcorn en de Nieuw-Zeelander Matthew Brick — onomstreden zijn. Tweevoudig Europees kampioen Mark Koks, vanaf het begin in de kop van de wedstrijd, denkt tweede te zijn geworden omdat de nummer twee, de Mexicaan Benjamin Paredes, de rode kaart is getoond, maar deze gaat net als ruim veertig andere atleten vrijuit omdat de jury procedurefouten gemaakt zou hebben. Koks rest daardoor brons. Bij de vrouwen verovert Thea Sybesma eveneens brons. Zij wordt op de fiets nog ingehaald door teamgenoot Mark Koks, die tegen wil en dank concurrentes van Sybesma in zijn wiel meeneemt.

1995: EERSTE WK MÉT STAYEREN

Ook in de jaren na het EK triathlon in Linz en WK Run Bike Run in Frankfurt blijft de stayerdiscussie onderhuids sudderen. Hoewel de nationale federaties er binnen de wereldtriathlonbond ITU onderling niet echt uit kunnen komen — veel Angelsaksische landen zijn voor vrijgeven in internationale topwedstrijden, Europese landen zijn in meerderheid tegen — wordt in 1995 in het Mexicaanse Cancún voor het eerst een WK gehouden waarin stayeren bij de elite is toegestaan. Het kijkspektakel is groot, maar de meeste atleten vinden het maar niets.

026

TRANSITION

Maatregelen tegen stayeren In de loop der jaren worden verschillende tactieken toegepast om de stayerproblematiek in de triathlonsport te lijf te gaan. Oplossingen variëren van aanpassingen in de reglementen tot ingrepen in het wedstrijdformat. Het starten in startgroepen bij massale evenementen is een voorbeeld van dat laatste. In Nederland wordt in 1997 op initiatief van de toenmalige Atleten Werkgroep van de NTB het ‘single file rijden’ ingevoerd. Deze regel bepaalt dat atleten in een groep met inachtneming van 10 meter afstand alleen maar in een rechte lijn achter elkaar mogen rijden en

Het straffenarsenaal in niet-stay-

niet meer naast elkaar, tenzij er

erwedstrijden bestaat in de loop

wordt ingehaald. En inhaalactie

der jaren uit gele, rode, zwarte

moet binnen dertig seconden zijn

en blauwe kaarten. Deze zijn

volbracht. Lukt dit niet dan moet

goed voor ‘stop and go’s’ (waarbij

de atleet zich weer terug laten

atleten bij een geconstateerde

zakken naar de laatste plek in de

stayerovertreding beide voeten

rij. Het single file rijden is maar

korte of langere tijd aan de grond

een kort leven beschoren.

moeten zetten), diskwalificatie, en de ‘penalty box’ waarin atleten een

Ook de stayerbox die in 1999 bij

tijdstraf uitzitten.

het WK lange afstand in Zweden wordt geïntroduceerd blijkt geen

Soms nemen organisaties hun ei-

succes. De stayerbox is een zone

gen maatregelen. Challenge Roth

van 10x2 meter rond de atleet

introduceerde vorig jaar de strafki-

waarin andere fietsers zich niet

lometer. Atleten die op stayeren

mogen begeven. De feitelijke

zijn betrapt moeten in Roth tijdens

stayerafstand van slechts vijf

de marathon een extra kilome-

meter die daardoor ontstaat nodigt

ter lopen. Het blijkt een effectief

echter uit tot stayeren met als

middel: er worden de helft minder

gevolg dat de jury het druk heeft;

straffen uitgedeeld.

liefst 68 stop and go’s worden er uitgedeeld — zonder dat dit veel

De actuele reglementen ten aan-

effect sorteert overigens.

zien van stayeren zijn te vinden op de website van de Nederlandse

De wereldtriathlonbond ITU, die

Triathlon Bond, www.triathlon-

leidend is bij het opstellen van

bond.nl, onder ‘NTB’, ‘Reglementen

wedstrijdreglementen, maakt het

en statuten’. Artikelen 5.5 en 5.6

bonden, wedstrijdorganisaties

van het Wedstrijdreglement geven

en atleten ook niet altijd even

uitleg over stayeren en de straffen

makkelijk door de definitie en

op overtreding van de stayerre-

regels rond de huidige stayerzone

gels. Lees hiervoor ook hoofdstuk

de afgelopen jaren regelmatig aan

3 (Tuchtregels) van het Wed-

te passen.

strijdreglement.

Het tast de essentie van triathlon als individuele sport aan en het is te gevaarlijk, zo luidt het verdict. De triatleten hebben nog te weinig ervaring met peloton rijden en de fietsreglementen zijn nog niet aangepast: Atleten komen aan de start met opzetsturen en 80 graden frames die niet voor rijden in groepen zijn gemaakt. En hoe pak je zo’n wedstrijd tactisch aan? Dennis Looze kiest voor vol meerijden in een kleine kopgroep die uiteindelijk wordt ingelopen door het grote peloton en wordt vervolgens weggelopen. Toch is de weg die is ingezet onomkeerbaar, ook al omdat de sport die net is toegevoegd aan het programma van de Olympische Spelen in 2000 alle stayerdiscussies kan missen als kiespijn.

1996: 52 RODE K A ARTEN IN ÉÉN WEEK

Hoewel grootschalig stayeren aanvankelijk vooral in internationale wedstrijden een issue is, wordt het ook in nationale wedstrijden een groeiend probleem. Dat blijkt in 1996 tijdens het Nederlands kampioenschap triathlon olympische afstand in Roermond. Achter een kopgroep van zeven mannen die op reglementaire afstand van elkaar rijden ontstaat een peloton van 23 atleten waarin de onderlinge afstanden wat krapper worden inschat. Het kwistig uitde-

027

len van stop and go’s door de jury sorteert weinig effect. De hele groep krijgt uiteindelijk de rode kaart getoond en allen worden na afloop gediskwalificeerd, ook de atleten die wel fair proberen te rijden. Een week eerder hadden de mannen het in de ETU-wedstrijd in Zundert zo mogelijk nog bonter gemaakt. Ook hier formeren zich achter zeven koplopers grote pelotons waarin het diskwalificaties regent. Maar liefst 29 atleten vinden na afloop hun naam terug op het mededelingenbord met de toevoeging: DQ. O ja, ere wie ere toekomt: Dennis Looze is in beide ‘rode kaarten’ races de verdiende winnaar.

1997: ETU EN NTB OVERSTAG

Kort na de twee veel besproken wedstrijden in Zundert en Roermond wordt onder auspiciën van de NTB een wedstrijd gehouden waarin met stayeren wordt geëxperimenteerd. Onder het motto ‘je moet het ondervinden om erover te kunnen oordelen’ melden ruim 160, meest recreatieve, triatleten zich op een zomerse juliavond in het Noord-Hollandse Nieuwe Niedorp voor een sprinttriathlon. De organisatie heeft het parkoers zelfs enigszins aangepast om het ‘stay-

DE FEITELIJKE STAYERAFSTAND VAN SLECHTS VIJF METER DIE DOOR DE STAYERBOX ONTSTAAT NODIGT ECHTER UIT TOT STAYEREN MET ALS GEVOLG DAT DE JURY HET DRUK HEEFT; LIEFST 68 STOP AND GO’S WORDEN ER UITGEDEELD.

ervriendelijk’ te maken. De atleten zoeken elkaar enthousiast op, maar de zegebloemen gaan toch naar de eenzame strijder: Peter-Johan Dillo leidt van start tot finish. ETU en NTB gaan in navolging van de ITU een jaar later ook overstag. Zowel in de Europese Cupwedstrijden en het EK als bij het NK triathlon olympische afstand (ook weer in Roermond) en het Elite Circuit dat dan van start gaat is een jaar later stayeren toegestaan. Ralph Zeetsen en Ingrid van Lubek worden de eerste nationaal kampioenen van een officieel stayer-NK.

028

TRANSITION

ALLROUND

Rahel Bellinga Tekst Roel Kerkhof Beeld Sonja Jaarsveld, Charlie Crowhurst/Getty Images

“L ANGE DUURLOPEN IN HET DONKER VIND IK NIETS EN ALS EEN DIEPVRIESKIP VAN L ANGE DUURRIT TEN OP DE FIETS THUISKOMEN DOE JE OOK NIET VOOR JE LOL. MA AR ALS IK DAN IN DE WEKEN VOOR DE IRONMAN ZUID-AFRIK A SUPERBENEN HEB EN EEN FANTASTISCHE WEDSTRIJD DRA AI, BEN IK TOCH BLIJ DAT IK HEB DOORGEZET.”

Rahel Bellinga (47) uit Soest, gz-psycholoog/psychotherapeut bij het GGZ Hilversum, veroverde vorig jaar tijdens het NK middenafstand in Klazienaveen voor het eerst een Nederlandse titel bij de elite. Die titel wil ze dit jaar verdedigen. En ze wil zich als professional kwalificeren voor de Ironman Hawaii.

Nationale titel De Nederlandse titel vorig jaar was wel bijzonder. Ik hoopte op een podiumplek, maar om ooit nog eens op de hoogste trede van een NK te staan had ik nooit verwacht. Tot de laatste ronde lopen inging — en ik nog steeds een voorsprong had — durfde ik er niet in te geloven. Alles viel die dag op z’n plek. Anderen klaagden over de harde wind op de fiets, ik vond dat juist wel lekker. Dat ik in Klazienaveen op de lagere school heb gezeten maakte de titel extra speciaal. Kampioenstrui Lange tijd wist ik niet goed wat ik met de nationale kampioenstrui moest, of er regels waren voor het dragen ervan. Hij lag in de kast, maar afgelopen maand heb ik hem toch maar eens in de training aangetrokken. In de aanloop naar het NK middenafstand volgende maand blijf ik dat minimaal één keer per week doen. Het geeft extra motivatie om goed voorbereid mijn titel te kunnen verdedigen. Ik laat de Ironman Maastricht, waar ik graag wilde starten, ervoor schieten om weer in Klazienaveen te kunnen pieken. In Kalmar (Zweden) hoop ik dan een goede Ironmanrace te hebben.

nederlands kampioenen boven de 40 Dat Rahel Bellinga als master de nationale overall-titel veroverde is bijzonder, maar niet uniek. Rob Barel (1 x olympische afstand, 3 x crosstriathlon), Armand van der Smissen (4 x Run Bike Run) en Dirk Wijnalda (1 x middenafstand en 1 x lange afstand) deden dat zelfs meerdere keren. In totaal veroverden acht atleten na hun veertigste verjaardag een Nederlandse titel bij de elite. Hieronder het overzicht met de leeftijd waarop de (laatste) titel werd behaald.

ROB B A REL (5 1) NK crosstriathlon 2009

R A HEL BEL L ING A (4 6) NK middenafstand 2015

ARMAND VAN DER SMISSEN (44) NK RBR kort 2012

Spelsporter Eerlijk gezegd vind ik spelsporten leuker dan triathlon. Voor ik op mijn 35ste met triathlon begon, deed ik aan judo op hoog niveau — zwarte band op mijn veertiende, zilver bij het NK junioren — basketbal en tennis. Bij die sporten zie je meteen resultaat van een actie, een passeeractie met de bal is spannender dan

A RIE DE JONG (4 3) NK RBR cross 2014

C OR A V L O T (41) NK lange afstand 2005

M A RI JK E Z EEK A N T (41)

een lange afstand triathlon. Ook mis ik het teamelement een beetje. Daarom vind ik het zo leuk om namens Tri-Fa deel te kunnen nemen aan de Lotto Eredivisie Triathlon. De korte afstand en het samen iets doen op snelheid geven me altijd een euforisch gevoel. Diepvrieskip Dat neemt niet weg dat ik triathlon leuk genoeg vind om ’s winters zes uur op een fiets te gaan zitten ter voorbereiding op een hele triathlon in het voorjaar, zoals de Ironman Zuid-Afrika dit jaar. Voor het eerst klaagde ik tegen mijn trainer Rob Veer wel over de lange trainingen in de winter. Het was niet iets fysieks, maar het hoofd dat zei: Geen zin. Lange duurlopen in het donker vind ik niets en als een diepvrieskip van lange duurritten op de fiets thuiskomen doe je ook niet voor je lol. Maar als ik dan in de weken voor ZuidAfrika superbenen heb en een fantastische wedstrijd draai, ben ik toch blij dat ik heb doorgezet. Zonder die beloning was het gevoel wel anders geweest. Tacx-allergie Ter voorbereiding op de triathlon in Abu Dhabi, met 200 kilometer fietsen, trainde ik in de winter van 2013 drie keer per week op de tacx. Ook duurritten van zes uur werden er op afgewerkt. Ik heb daar een tacx-allergie aan overgehouden. Dit jaar heb ik dat ding niet aangeraakt.

NK middenafstand 1998

DIRK W I JN A L D A (41) NK lange afstand 2014

HEL EEN BI J DE VA AT E (4 0) NK lange afstand 2014

Fitter dan vroeger Voor m’n gevoel heb ik niet meer lichamelijke klachten dan toen ik jonger was. Alleen mijn ogen worden wat minder, ik krijg moeite met kleine lettertjes,

029

haha. Verder heb ik eerder het idee dat ik fitter ben dan vroeger en makkelijker herstel. Misschien komt dat doordat ik laat met triathlon ben begonnen en een lange leerweg heb gehad. Ik boek ook nog altijd progressie. Het zwemmen gaat met ups en downs — soms ben ik het gevoel helemaal kwijt —, maar mijn fietsen en lopen worden met kleine beetjes nog steeds beter. De afgelopen jaren ben ik geleidelijk anders gaan trainen — op de fiets vaak korte stukken hard knallen, maar met lange herstelpauzes —, maar vaker zit het in kleine aanpassingen. Ik ben altijd op zoek naar manieren om beter te worden. Zo doe ik veel oefeningen vanuit

de atletiek en de fysiotherapie, waaronder core-oefeningen voor de bilspieren ten behoeve van het lopen. Daar blijk ik ook op de fiets profijt van te hebben doordat ik mijn spieren efficiënter ga gebruiken. Persoonlijkheidsstoornissen Ik werk 36 uur per week met mensen met persoonlijkheidsstoornissen en doe daarnaast bij een fysiotherapiepraktijk enkele uren de psychologische begeleiding van patiënten bij wie geen lichamelijke oorzaak meer aanwezig is voor de klacht. Daarnaast doe ik de sportpsychologische begeleiding van enkele sporters. Het ggz-werk is zwaar, je wordt soms best wel leeggezogen. Dat kost veel

030

TRANSITION

energie en dat komt niet altijd ten goede van de training, maar over het algemeen kan ik er goed mee omgaan. Ik heb het sporten ook niet nodig als uitlaatklep. Wel heb ik vanuit mijn werk juist dingen geleerd waar ik in het sporten profijt van heb, zoals goed kunnen omgaan met tegenslagen en dingen accepteren als het even niet gaat. Goede afspraken Mijn partner Willem vindt het soms best wel vervelend dat door mijn drukke baan en het vele trainen in bepaalde perioden van het jaar de flexibiliteit ontbreekt om spontaan dingen te ondernemen. Toen ik voor het eerst het idee van een hele triathlon opperde zei hij: Je mag er één doen. Toen er meer volgden was dat in het begin best wel een ding. Ik vind het vervelend op de fiets te zitten in de wetenschap dat hij dit niet leuk vindt. We maken daarom vooraf goede afspraken. In de laatste fase voor een hele triathlon doen we bijvoorbeeld geen stedentrips, daarna bepaalt hij de keuzes. Bij het kiezen van een wedstrijd kijken we vaak of hij het een leuke (vakantie)bestemming vindt, dat scheelt ook in de commitment. Masterstitels In het begin was ik niet van plan om mee te doen aan Nederlandse kampioenschappen voor masters. Maar dan wordt een ander Nederlands kampioen, terwijl ik vind dat de Nederlands kampioen de beste moet zijn, dus ben ik toch een aantal keren gestart bij het NK olympische afstand. Dat heb ik een paar jaar gedaan, maar nu heeft het mijn laagste prioriteit en maak ik andere keuzes. Ironman pro Ik voel me eigenlijk te groot voor het servet, te klein voor het tafellaken. Dat geldt ook voor de Ironman-races waaraan ik meedoe. Door me als pro in te

Rahel Bellinga (midden op de foto)

“IK WORD LIEVER ZESDE BIJ DE PRO’S MET EEN GOEDE WEDSTRIJD, DAN EERSTE IN MIJN AGE GROUP. DAT IS OOK MOOI, MAAR HET GEEFT TOCH MINDER BEVREDIGING.”

schrijven tracht ik het maximale uit mezelf te halen. Omdat je niet wilt afgaan ben je extra gemotiveerd om je trainingen te doen, ook als het slecht weer is. Ik word liever zesde bij de pro’s met een goede wedstrijd, dan eerste in mijn age group. Dat is mooi, maar het geeft toch minder bevrediging. Tegelijk besef ik ook dat de kans superklein is om me als pro voor Hawaii te kwalificeren. Dat is de keuze die ik maak. Kwalificeren als age grouper kan later altijd nog. En mocht dat dan toch niet lukken dan vergaat de wereld niet. Het is voor mij niet de droom die anderen hebben, maar de sfeer moet geweldig zijn en het is vast ook een leuke plek voor vakantie.

032

TRANSITION

COLUMN

ALLEEN

door Eigenwijzerman

“Oh, it’s just me, myself and I / Solo ride until I die Cause I got me for life / Oh I don’t need a hand to hold Even when the night is cold / I got that fire in my soul” G–Eazy (Me, Myself & I)

ij was vandaag alleen thuis en zat al een paar minuten klaar voor de televisie. Hij had het zekere voor het onzekere genomen, want de storingen rezen de laatste tijd de pan uit en daarom had hij ruimschoots van tevoren de antenne geprepareerd. Hij had zijn vader al vaak zien stuntelen met dat domme ding en daarom had hij er verstandig aan gedaan om op tijd te beginnen. Dat het hem in een oogwenk was gelukt was mooi meegenomen, want nu kon hij nog even het einde van Han Peekels’ Wordt Vervolgd meepikken. Hij kon namelijk altijd wel lachen om die bedroevende Donald Duck en Woody Woodpecker imitaties. Nog even en dan zou hij eindelijk zijn held aan het werk zien. Hij had vorige week na AVRO’s Sportpanorama al een promofilmpje gezien dat hem kippenvel tot achter in de bilnaad bezorgde. Het was een filmpje dat onwerkelijk was en toen hij zijn ouders en vrienden erover had verteld, wilden zij hem maar nauwelijks geloven. Hij had er een week naar uitgekeken en voor zijn gevoel was het de langste week van zijn leven geweest. Maar binnen enkele ogenblikken was het dan eindelijk zover: Magnus Ver Magnusson, de Sterkste Man van de Wereld, zou een Boeing gaan verplaatsen met een touwtrektouw. Hoe waanzinnig was dat!? Toen de openingstune van het sportprogramma afgelopen was en presentator Walter Tiemessen in beeld verscheen, vond hij het raar dat er niet direct gepraat werd over de Sterkste Man. In plaats daarvan werd er gesproken over een sportwedstrijd op Hawaii. Weldra zouden we beelden zien van de zwaarste sportwedstrijd van de wereld met de toepasselijke naam Ironman. De naam sprak hem wel aan, hoewel het naar zijn smaak natuurlijk bij lange na niet kon tippen aan de Sterkste Man.

We waren, volgens de verslaggever, ooggetuige van het WK triathlon op Hawaii dat onder loodzware omstandigheden werd gehouden met temperaturen oplopend tot wel 45 graden Celsius. De deelnemers, waarover gezegd werd dat ze soms acht uur per dag trainden, reden op bijzondere racefietsen langs eindeloze lavavelden. Ze waren in de vroege ochtend van start gegaan en hadden eerst kilometers gezwommen. En straks, na 180 kilometer fietsen, zouden ze nog een hele marathon gaan lopen. En alsof dat allemaal niet zwaar genoeg was, zo benadrukte de commentator, was samenwerking op de fiets niet toegestaan. 90 kilometer lang was de wind je beste vriend en vervolgens was hij even zolang je grootste vijand. De koploper werd in beeld gebracht. Een Amerikaan, die luisterde naar de naam Mark Allen, had een aantal minuten voorsprong op zijn naaste belager. De man zag er sterk en atletisch uit. Zijn aerodynamische houding straalde de rust uit van een Tibetaanse monnik en alleen uit zijn grimas kon je afleiden dat hij met een enorme inspanning bezig was. Het was een fascinerend beeld. De jongen vroeg zich af hoe het was om een superatleet te zijn. Hoe kon je uren achter elkaar zoveel energie leveren? Tijdens de Coopertest op de voetbaltraining ging hij altijd al helemaal stuk en deze mensen konden dit uren achter elkaar volhouden zonder hulp van anderen. Helemaal alleen. Toen de reportage afgelopen was, ging hij naar zijn kamer en fantaseerde hij dat hij ook een superatleet was. Hij wilde ook in zijn eentje water, wind en asfalt bedwingen. Hij was Magnus vergeten.

SCHAATSEN SKEELERS & FIETSEN

VEEN

REN

2 7/E2

HEE

JOU

HAICO BOUMA SCHAATSEN, SKEELERS EN FIETSEN

OUDEHASKE

Openingstijden: Ma 13.00-18.00 uur • Di t/m Vr 9.00-18.00 uur Donderdag koopavond 19.00-21.00 uur • Za 9.00-17.00 uur

Hasker Utgongen 7 • 8465 SJ Oudehaske • Tel. 0513 - 67 72 34 • www.haicobouma.nl

034

TRANSITION

“Zonder Livit heb ik geen poot om op te staan” Tekst Roel Kerkhof Beeld Martijn van Egmond, Ivo Geskus

ijn protheses vormen de belangrijkste onderdelen van mijn triathlonuitrusting”, zegt Van den Ouden. Ze heeft er twee, één voor het fietsen en één voor het lopen. Op weg naar trainingskampen en wedstrijden gaan deze altijd als handbaga-

BIJ SASKIA VAN DEN OUDEN WERD IN 2010 HET LINKER ONDERBEEN GEAMPUTEERD. DE INWOONSTER VAN HET WEST-BRABANTSE WILLEMSTAD HOUDT ECHTER NIET VAN STILZITTEN EN GING OOK DAARNA WEER SPORTEN. IN 2013 DEED ZE HAAR EERSTE TRIATHLON, NU TRAINT ZE BIJ HET NTC EN BEHOORT ZE TOT DE INTERNATIONALE TOP IN DE PARATRIATHLON. DE ORTHOPEDISCH ADVISEURS VAN NTBPARTNER LIVIT HELPEN HAAR DAARBIJ. MATERIAAL

ge mee het vliegtuig in. “Want zonder protheses heb ik letterlijk geen poot om op te staan”, zegt de tweevoudig Europees kampioene gekscherend. Ze wordt op de been gehouden door Livit Orthopedie. Deze landelijke organisatie maakt

voorzieningen voor mensen met een mobiliteitsbeperking. Dat varieert van speciale kousen, braces en schoenen tot protheses en volledig nagemaakte handen. Tot de klanten behoort ook een steeds groter wordende groep (top)sporters, waaronder NTC-atleten Geert Schipper en Saskia van den Ouden.

035

In dat proces leveren aanpassingen niet altijd op wat er van gehoopt wordt. Zo kreeg Van den Ouden eens een hightech prothese aangemeten die volgens de laatste inzichten was ontwikkeld — licht, aerodynamisch en slank — maar bleek het de paratriatlete niet sneller te maken. “Ik kon mijn kracht er niet goed mee overbrengen op de pedalen.” Met een simpeler prothese met een wijdere koker lukte dat daarentegen wel. “Dat hoort erbij”, stelt Van Heteren. “Alleen door het te doen kom je erachter of iets echt werkt.”

FOCUS OP WISSELEN

“ WE ZIJN VOORTDUREND OP ZOEK NA AR VERBE TERINGEN. DAT IS EEN CONTINU PROCES.” Orthopedisch adviseurs Hugo van Heteren, Bas van den Brand, Sabine Fioole en Wouter de Vos maakten als vast ‘sleutelteam’ de ontwikkeling van Van den Ouden tot topsporter van dichtbij mee en leverden daar een belangrijke bijdrage in. “Het mooie van ons werk is dat je mensen die door een traumatische ervaring een ledemaat hebben verloren kunt helpen weer zin en plezier in het leven te hebben”, vertelt Van Heteren. “Dat je dan een sporter kunt helpen zich tot een hoog niveau te ontwikkelen is helemaal geweldig. Als Saskia een foto stuurt met een gouden medaille van een EK, heb je toch het gevoel daar ook wezenlijk iets in betekend te hebben.”

BL AREN EN WONDJES

De kokers van haar protheses moeten regelmatig worden aangepast omdat onder invloed van de vele trainingsuren haar lichaamsbouw verandert en dus ook haar stomp. “Als gevolg van wrijving tussen mijn stomp en de kokers van mijn protheses ontstaan dan blaren en open wonden, met name tijdens het lopen. Daardoor kan ik niet altijd mijn trainingsschema volgen. Dat is vervelend, maar het hoort erbij. Andere atleten hebben er ook last van.” Voor Van Heteren en zijn collega’s is het de uitdaging om kokers te maken waarmee ze hiervan zo weinig mogelijk hinder ondervindt tijdens het sporten. Hoe vaak en welke aanpassingen moeten worden gedaan komt tot stand in goed onderling overleg tussen

atleet, bondscoach Bas de Bruin van het NTC en de orthopedisch adviseurs van Livit. Van Heteren: “Als Saskia problemen heeft proberen we die zo snel mogelijk op te lossen. Omdat ze een korte, benige stomp heeft is het moeilijk een goede fit te krijgen. Door een koker van een combinatie van carbon en hars te maken kunnen we met föhnen ook tussentijds kleine aanpassingen doen.” Voor Van den Ouden is dat een oplossing, omdat het wennen aan een nieuwe koker elke keer weer tijd kost. “Je moet ze inlopen, net als een paar nieuwe hardloopschoenen.”

DE JUISTE AFSTELLING

Vrijwel alle topparatriatleten beschikken over goed materiaal. Het verschil wordt gemaakt in de afstelling. Van Heteren maakt de vergelijking met de Formule 1. “Een coureur kan over de snelste auto beschikken, maar als deze niet goed is afgesteld zal hij ook niet kunnen winnen. De fietsprothese van Saskia, bijvoorbeeld, is zo afgesteld dat de stomp tijdens het fietsen minder wordt belast, waardoor ze meer kracht overhoudt voor het lopen.” Wat de juiste afstelling is wordt mede bepaald door de ontwikkeling van een atleet. Zo is de loopblade van Van den Ouden zo gekanteld dat ze als het ware op haar ‘tenen’ loopt. Hierdoor haalt ze meer rendement uit haar blad. “Dat kon eerst niet, maar naarmate je harder kunt lopen past ook het looppatroon zich aan”, vertelt Van Heteren. “Zo zijn we voortdurend op zoek naar verbeteringen. Dat is een continu proces.”

De focus ligt nu vooral op het vinden van manieren om tijdwinst te boeken in de wissel. Sinds Van den Ouden vorig jaar in categorie PT3 werd ingedeeld is een snelle wissel nog belangrijker geworden. “Ik heb nu directe concurrenten die gewoon rennend het water uit kunnen komen. Ik moet bovendien na het zwemmen altijd gaan zitten om mijn wetsuit uit te doen. Die kan ik op één been niet even uittrappen. Wisselen kost daardoor heel veel tijd. Om het wat eenvoudiger te maken hebben we een rits in de pijp bedacht.” Het kliksysteem waarmee veel atleten met een prothese snel kunnen wisselen is voor Van den Ouden niet mogelijk. “We hebben het geprobeerd, maar het been kwam los.” Het ontwikkelen van een liner — de buffer tussen de stomp en de koker — die de hele triathlon kan worden gedragen was wel succesvol. “Dat scheelt me zeker een minuut”, zegt Van de Ouden.

FOTO’S MAKEN

Alle paratriatleten zijn met dergelijk vraagstukken bezig. Tijdens wedstrijden geven ze hun ogen daarom goed de kost om te zien welke oplossingen er worden bedacht. Van den Ouden: “Rond de parkoersverkenning hebben veel atleten een camera mee om foto’s te kunnen maken als atleten met eenzelfde beperking wat nieuws hebben. Niemand vindt dat een probleem, we geven elkaar sowieso tips. Iedereen heeft al iets moeten overwinnen, de onderlinge solidariteit is groot.” Maar verder houdt Van den Ouden zich niet of nauwelijks met ontwikkelingen op materiaalgebied bezig. “Ik weet er ook niets vanaf en vertrouw volledig op de adviseurs van Livit. Ik vind het echt geweldig hoe ze me ondersteunen. Zonder hen zou ik moeten stoppen met sporten, want dan wordt het onbetaalbaar voor me.”

036

TRANSITION

037

MOMENT

Met drie onderdelen, vier als je de wissel meetelt, is de triathlon een feest om te fotograferen. Als ITU-fotograaf heb je niet alleen het voorrecht om mooie actiefoto’s te kunnen maken op tot de verbeelding sprekende locaties, maar krijg je ook toegang tot die plekken die voor het grote publiek meestal buiten beeld blijven. Daar waar atleten voor een race in opperste concentratie verzonken zijn of na een race uitgeput in de coulissen hangen. Het zijn misschien niet altijd de ‘mooiste’ momenten, maar wel de momenten waarop je het dichtst op de huid van de atleet kruipt. PIEYT

Delly Carr

Delly Carr legde in de afgelopen dertig jaar hij sportieve hoogte- en dieptepunten vast tijdens onder meer zeven Olympische Spelen en verschillende WK’s voetbal en rugby, maar hij is het meest bekend als triathlonfotograaf. Delly volgt de sport al 27 jaar, met als hoogtepunt het olympisch debuut van de triathlon in 2000 in Sydney, de stad waar hij geboren en getogen is.

038

TRANSITION

In 2013 veroverde Frederik van Lierde de belangrijkste titel in de triathlonsport: Die van de Ironman Hawaii. Het veranderde het leven van onze zuiderbuur. Sindsdien is zijn grootste droom om op Big Island nogmaals de lauwerkrans op het hoofd gedrukt te krijgen. â&#x20AC;&#x153;Als je Hawaii eenmaal een keer hebt gewonnen telt niets anders meer.â&#x20AC;? Tekst Roel Kerkhof Beeld David Pintens

039

040

TRANSITION

ijna drie jaar na zijn zege beseft Frederik Van Lierde meer dan ooit dat het winnen van de Ironman Hawaii een moment is om te koesteren. De jaarlijkse hoogmis van de triathlonsport win je niet zomaar. Het jaar na zijn zege werd hij achtste, vorig jaar finishte hij pas als 25ste. “De afgelopen twee jaar had ik minimaal dezelfde vorm. Daardoor weet ik nu dat er meer voor nodig is om Hawaii te winnen dan een goede vorm. Je hebt ervaring nodig, ik won bij mijn zesde deelname, maar je moet ook geluk hebben. Alles moet op zo’n dag kloppen.”

Het was wellicht één van de grootste decepties uit zijn triathlonloopbaan, maar Van Lierde is er de man niet naar om daar te lang bij stil te staan. “Ik ga een wedstrijd altijd in met een realistisch doel, een ideaaldoel en een topscenario. Als alles goed is gegaan en ik word vijfde, dan is dat ook prima. Dan waren vier anderen gewoon beter. Het is op dit niveau onmogelijk elke wedstrijd te winnen, de toppers komen steeds dichter bij elkaar. Bij een slechte prestatie analyseer ik wat er fout is gegaan om te voorkomen dat het een volgende keer weer gebeurt.”

Dat ondervond Van Lierde in zijn twee volgende Hawaii–deelnames. In 2014 kreeg hij in podiumpositie een enorme inzinking na 30 kilometer lopen. “Dat kwam waarschijnlijk door problemen met mijn voeding.” Vorig jaar maakte hij ondanks al zijn ervaring een grote inschattingsfout tijdens het fietsonderdeel. “Ik had op de fiets vier verzorgingsposten na elkaar gemist. Het ging echter goed, ik zat in de kopgroep en in het heetst van de strijd dacht ik niet na over de consequenties. Tijdens de marathon brak het vochttekort me op. Die wedstrijd was echt een ontgoocheling voor me.”

Hoewel de twee races na zijn overwinning niet het gehoopte resultaat opleverden, blijft Van Lierde voor eeuwig Hawaii–kampioen. “Ik dacht eerst dat er door mijn overwinning niet veel zou veranderen, maar bij terugkomst op Zaventem zei mijn coach Luc van Lierde tegen mij: Dit draag je de rest van je leven mee.” Zijn illustere voorganger, in 1996 en 1999 winnaar op Hawaii en vanaf 1997 (Roth) veertien jaar lang houder van de wereldbesttijd op de hele triathlon, sprak uit ervaring. En zijn trainer had gelijk, zo weet hij nu.

MEDIABEL ANGSTELLING

041

Natuurlijk, de eerste maanden waren een gekkenhuis, met massale mediabelangstelling en vele huldigingen, waaronder de uitverkiezing tot Sportman van het Jaar in België. Maar ook daarna bleef de aandacht in de media veel groter dan voorheen, merkt Van Lierde nog altijd. “Voor mijn winst werd ik zelden gevraagd voor persconferenties. Een jaar eerder was ik derde geworden op Hawaii. Normaal wordt de top–drie van het jaar ervoor uitgenodigd met de pers te komen praten, maar ik was niet gevraagd. Misschien lag dat ook wel aan mezelf; ik ben niet iemand van grote woorden. Ik vond dat ook wel prima zo, zag het eerder als een bonus. Het kost allemaal veel energie. Nu ontkom ik er niet meer aan, het hoort bij de status van Hawaii–kampioen, maar ik heb wel geleerd nee te zeggen als het mijn wedstrijdvoorbereiding in de weg staat.”

DEFENSIE

Financieel is er ook een voor en na Hawaii. Sponsoring is sindsdien een stuk eenvoudiger geworden. “De eerste jaren als lange afstand atleet was het soms de vraag hoe ik goed rond kon komen, dan ga je wedstrijden winnen en wordt het al wat beter en dan win je Hawaii en wordt het nog beter. Maar alleen met prijzengeld kom je er niet. Ik heb het geluk dat ik al sinds 2004 onder contract sta bij Defensie. Dat geeft inkomenszekerheid. Ik sta net als 24 andere topsporters op de loonlijst, maar kan me fulltime bezighouden met sport. Zolang je blijft presteren wordt het dienstverband verlengd.” Verder denkt Van Lierde niet dat de voorzieningen in België voor lange afstand toppers in de triathlon beter zijn dan in Nederland. “Wij krijgen nul steun van de nationale federatie, alle focus ligt op de olympische afstand. Toen ik Hawaii won is daar bijna niets mee gedaan. Een gemiste kans.” Het kan volgens hem dan ook niet verklaren waarom er bij de mannen zoveel meer Belgische toppers op de lange afstand zijn dan Nederlandse. “Misschien is het een kwestie van mentaliteit. Talent alleen is niet genoeg om de top te halen, je moet er ook hard voor willen werken. Ik kom net als Luc, Marino Vanhoenacker (onder andere zevenvoudig winnaar van de Ironman Austria en kort wereldrecordhouder met 7.45.58 uur, RK) en veel toprenners uit West–Vlaanderen. Dat is een regio van harde werkers en doorzetters.”

GEBROKEN SLEUTELBEEN

Transition spreekt Van Lierde via Skype tijdens een op het laatste moment belegde trainingsstage van twaalf dagen in Noord–Spanje, vlakbij Girona, waar hij al tien jaar komt. Hij deed er de laatste voorbereidingen voor de Ironman Nice eerder deze maand, waar hij vierde werd. Het was een verrassing dat

“Ik dacht eerst dat er door mijn overwinning op Hawaii niet veel zou veranderen, maar bij terugkomst op Zaventem zei mijn coach Luc van Lierde tegen mij: Dit draag je de rest van je leven mee.”

hij daar aan de start kon komen. Zes weken eerder heeft hij zijn sleutelbeen gebroken tijdens een valpartij in de Half Challenge Fuerteventura. Met vier minuten voorsprong in leidende positie fietsend was de Vlaming bij de laatste verzorgingspost op het fietsparkoers in botsing gekomen met iemand die de weg overstak. Het betekende een lelijke streep door de rekening. Van Lierde had juist dit jaar gepland om in plaats van de gebruikelijke drie Ironman races er slechts twee te doen – Nice en Hawaii – om de vorm voor Hawaii nog scherper te kunnen stellen. “Ik had niet verwacht nog in Nice te kunnen starten. Voor de Hawaii–kwalificatie was het van belang dat ik de wedstrijd finishte, de klassering was niet van belang. Een winnaar van Hawaii is de eerste vijf jaar na zijn zege verzekerd van een startbewijs mits hij dat jaar een andere Ironman uitdoet. Ik heb er nooit bij stilgestaan dat dit een voordeel kon zijn, maar nu komt dat wel heel goed uit.” Kort overwoog hij nog deelname aan de Ironman Maastricht, waarvan hij vorig jaar

042

TRANSITION

ambassadeur was, mocht het herstel langer hebben geduurd. “Ik wil er graag eens starten, maar de wedstrijd zit te dicht op Hawaii. Wil je daar goed presteren dan moet je laatste Ironman uiterlijk begin juli zijn.” Nu denkt hij zelfs dat zijn gedwongen trainings– en wedstrijdpauze wel eens in zijn voordeel kan werken op Hawaii. “Doordat ik er gedwongen even tussenuit moest stappen voel ik me nu wel wat frisser. Misschien kan ik daar op Hawaii mijn voordeel mee doen.”

ALLEEN TRAINEN

Twee dagen na het gesprek met Transition viert Van Lierde zijn 37ste verjaardag. Zijn schoonouders zijn met hem mee, maar zijn vrouw Sofie en zijn zoons Aaron (12) en Simon (9) zijn thuisgebleven in zijn geboorte– en woonplaats Menen, gelegen in de Ronde van Vlaanderen regio vlakbij de grens met Frankrijk. “Dat ik vaak van huis ben is soms best moeilijk, maar het lukt wel voor ons. We zijn er met z’n allen zo in gegroeid. De kinderen weten niet beter dan dat ik in de wintermaanden steeds twee weken op trainingsstage ben en dan weer een week tot tien dagen thuis. Vanaf de lente ben ik dan minder vaak weg. Wel probeer ik te plannen dat ik altijd in schoolvakanties thuis ben.” Zijn trainingen werkt Van Lierde veelal solo af, zowel thuis als op trainingskamp. “Ik hecht erg aan de structuur en planning van mijn trainingen. Dat is in de loop der jaren zo gegroeid. Ik train daarom het liefst alleen, omdat ik dan geen rekening hoef te houden met anderen en mijn eigen ding kan

PALMARES 2007 1 ste E K triathlon lange afstand Brasschaat 2008 2 de Ironman Nieuw–Zeeland 2010 2 de Ironman Nice 2011 1 ste Ironman 70.3 Zuid–Afrika 1 ste Internationale triathlon

Abu Dhabi 1 ste Ironman Nice 2012 3 de Ironman Melbourne 1 ste Ironman Nice 3 de Ironman Hawaii 2013 1 ste I nternationale triathlon Abu Dhabi 1 ste Ironman Nice 1 ste Ironman Hawaii 2014 2 de Ironman Frankfurt 2015 1 ste Ironman Zuid–Afrika 3 de Ironman 70.3 Barcelona 1 ste Ironman 70.3 Belek

doen. Het geeft mij ook niet om het alleen te doen, ik geniet evenzeer van de trainingen. Ik voel me er goed bij en het is voor mij succesvol geweest.”

TRIATHLONNA AM

Van Lierde wordt sinds 2011 getraind door zijn beroemde naamgenoot Luc van Lierde. Hoewel Frederik inmiddels zelf over een indrukwekkend palmares beschikt en hij al in talloze interviews heeft moeten vertellen dat dit niet het geval is, wordt hem nog regelmatig gevraagd of ze familie van elkaar zijn. “In trainingen en wedstrijden wordt soms ‘allez Luc’ tegen me geroepen. Als ik goed ben en ‘in de zone zit’ trek ik me daar niets van aan, als het slecht gaat roep ik nog wel eens ‘het is Frederik’.” Hij kan erom lachen. “Ik begrijp het ergens ook wel. De naam Van Lierde is onlosmakelijk verbonden met de triathlon en de Ironman. Luc was de eerste en dus blijft dat bij meer mensen hangen.” Het was juist ook diens Hawaii–zege in 1996 die de dan 17–jarige zwemmer – een topper op provinciaal niveau – inspireert om triathlon te gaan doen. “Ik zag het op tv en zag wat het allemaal teweeg bracht. Dat leek me ook wel wat en heb mijn ouders gevraagd of ik een racefiets mocht hebben.” De jonge Frederik blijkt talent te hebben, komt in de Belgische triathlonselectie, maar verlegt na het missen van de Olympische Spelen in 2004 in Athene langzaam zijn aandacht naar de lange afstand. Daar blijken zijn ware talenten te liggen. “Het past fysiek beter bij mij, voor het lopen mis ik de pure snelheid. Zelfs op de middenafstand ben ik niet snel genoeg voor de absolute top.” Hij wordt in 2007 in Brasschaat Europees kampioen op de lange afstand. In het jaar dat Luc van Lierde zijn trainer wordt volgt zijn definitieve doorbraak met winst in de triathlon van Abu Dhabi en zijn eerste van drie opeenvolgende zeges in de Ironman Nice, waar hij ook het wedstrijdrecord op zijn naam brengt. “Dat ik met Luc ging samenwerken heeft zeker bijgedragen, maar daarvoor was ik ook al aan een duidelijk opmars bezig”, zegt hij daarover.

GOEDE KLIK

“Ik heb altijd een goede klik met Luc gehad, misschien omdat we beiden West–Vlaming zijn. Ik ken hem al van vlak na zijn eerste Hawaii–winst toen ik hem voor het eerst ontmoette. Zodra hij stopte als atleet, zijn we gaan samenwerken. Luc maakt mijn trainingsschema’s. Hij is een crack om me op het juiste moment de juiste trainingen te laten doen. Ik heb zelf een bachelor Lichamelijke Opvoeding gevolgd en begeleid zelf ook een

043

twintigtal atleten, maar ik zou nooit mezelf willen trainen. Ik zou te veel gaan twijfelen – doe ik te veel of juist te weinig. Ik heb liever iemand die voor mij nadenkt. En in Luc heb ik het volste vertrouwen. Als iemand met zijn staat van dienst wat zegt, zal het wel de waarheid zijn.” En de resultaten geven hem ook geen reden om te twijfelen. Dat hij in twintig jaar triathlon verschoond is gebleven van zware kwetsuren – zijn sleutelbeenbreuk op Fuerteventura geldt voor hem als een lange blessureperiode – was mede een bepalende succesfactor. Van Lierde noemt daarnaast de begeleidingsstaf die hij in de loop der jaren om zich heen heeft verzameld, met onder meer een voedingsdeskundige, een masseur en een sportpsycholoog. Voor veel sporters rust er een zeker taboe op om over dat laatste

“In trainingen en wedstrijden wordt soms ‘allez Luc’ tegen me geroepen. Als ik goed ben en ‘in de zone zit’ trek ik me daar niets van aan, als het slecht gaat roep ik nog wel eens ‘het is Frederik’.”

te spreken, maar Van Lierde is overtuigd van de meerwaarde. “Een Ironman is niet alleen fysiek een zware beproeving, maar ook mentaal. Nadat ik in 2007 Europees kampioen was geworden kreeg ik schrik van de verwachtingen rond mijn persoon. Dat leidde tot onzekerheid. Ik heb toen psychologische ondersteuning gezocht. Dat heeft mij alleen maar beter gemaakt. Na Hawaii had ik dan ook geen problemen met de toegenomen druk.” Ook leerde hij een trucje om in wedstrijden lastige delen van het parkoers te overwinnen. “In training fiets ik veel met muziek met een lekkere beat om het ritme vast te houden. In wedstrijden mag dat natuurlijk niet, maar ik probeer het in mijn hoofd wel na te bootsen. Dat gaat spontaan. Zo hielp Euphoria, dat dat jaar net het Songfestival had gewonnen, mij

044

TRANSITION

045

“Vorig jaar won ik de Ironman Zuid–Afrika, maar de impact daarvan is vele malen minder dan het winnen van Hawaii. Mijn enige doel is dat nog eens te beleven. Het is echt mijn drijfveer om met de sport verder te gaan. Ik geloof ook zeker dat ik Hawaii nog een keer kan winnen. Als ik dat geloof niet meer zou hebben, zou ik de sport niet verder doen.”

door de moeilijke stukken bij mijn tweede zege in Nice.”

NOG EENS HAWAII WINNEN

Van Lierde hoopt nog 2,5 jaar door te kunnen gaan als toptriatleet. “In 2018 ben ik 39. Maar als ik dan nog het niveau heb en het valt te combineren met mijn gezin dan sluit ik niet uit dat ik door ga.” Zijn motivatie om nog altijd volledig voor de zware Ironman te gaan is een diep brandend verlangen om nog eens een keer op Hawaii als wereldkampioen gehuldigd te worden. “Als je Hawaii eenmaal een keer hebt gewonnen telt niets anders meer.” “Vorig jaar won ik de Ironman Zuid–Afrika, maar de impact daarvan is vele malen minder dan het winnen van Hawaii. Mijn enige doel is dat nog eens te beleven. Het is echt mijn drijfveer om met de sport verder te gaan, de andere wedstrijden zijn tussendoelen. Ik geloof ook zeker dat ik Hawaii nog een keer kan winnen. Als ik dat geloof niet meer zou hebben, zou ik de sport niet verder doen.” En een tijd onder de acht uur, zoals vele groten voor hem hebben gedaan? Is dat nog een doel? In 2014 kwam hij in de Ironman Frankfurt tot 8.00.25 uur, voorlopig zijn besttijd. Van Lierde: “Het is een reden waarom ik de afgelopen twee jaar bij de Ironman Frankfurt ben gestart, maar beide keren was het heel warm.” En tijden zijn maar betrekkelijk, vindt hij. Veel hangt af van het parkoers en de omstandigheden. Zo acht hij zijn 8.08.59 uur uit 2013 op het lastige parkoers van Nice vergelijkbaar met een sub–8 in Roth of Frankfurt. “Een tijd onder de acht uur is niet het belangrijkste voor mij, ik hecht meer waarde aan winst op Hawaii.”

046

TRANSITION

K L EDING T IP S V OOR T RI AT L E T EN

Niet goed zittende kleding kan tijdens een triathlon of Run Bike Run voor het nodige ongemak zorgen. Maar waar moet je nu op letten bij de aanschaf van een passende tri-outfit? Transition ging te rade bij Mads Nissen, oprichter van het Deense triathlonmerk Fusion, en verzamelde een aantal tips.

Regels Voor deelname aan ITU-wedstrijden, maar ook de Lotto Eredivisie Triathlon, is de kleding aan regels gebonden. Welke dat zijn lees je op triathonbond.nl, onder

beeld fusionsports.nl

‘Atleten’/ ‘Agegroupwedstrijden’.

Korte afstand: snelheid Bij een korte wedstrijd, sprint of olympische afstand, draait alles om snelheid. Comfort, bescherming tegen de zon, zakjes voor voeding en compressie zijn dan van ondergeschikt belang. Een triathlonpak zonder mouwen gemaakt van lichtgewicht en waterafstotend materiaal (bijvoorbeeld Power Lycra of een vergelijkbare synthetische stof) heeft dan de voorkeur.

persoonlijke voorkeur. Een triathlonpak met lange mouwen biedt echter bescherming tegen de zon en is sneller. Onderzoek heeft aangetoond dat een blote huid minder aerodynamisch is dan huid die is bedekt. Een triathlonpak fungeert feitelijk als een tweede, maar snellere, huid.

Lange afstand: comfort Bij een lange afstand triathlon speelt comfort een belangrijke rol. Omdat je lang op de fiets zit wil je ook zakjes voor voeding, een stof die bescherming biedt tegen de zon en een triathlonpak dat onder verschillende weersomstandigheden kan worden gedragen — bij de zwemstart kan het koud zijn, bij het lopen juist warm.

Warmte: materiaal belangrijker dan kleur In warme omstandigheden is de keuze van het materiaal belangrijker dan een lichte kleur. Pas boven de 25oC en veel zon speelt een lichte kleur een rol in de warmteregulatie van het lichaam. Een blote huid daarentegen verbruikt extra energie om af te koelen. Door een triathlonpak met lange mouwen te kiezen van een stof die niet heel snel droogt maar juist wat vochtig blijft creëer je voldoende koeling.

Pak met mouwen: aerodynamica De keuze voor een triathlonpak met of zonder mouwen is vaak een kwestie van

Let op de pasvorm Een triathlonpak moet zo nauw mogelijk op het lichaam aansluiten. Atleten zijn

vaak geneigd te groot te kopen omdat een pak heel strak aanvoelt, maar houd er rekening mee dat het pak tijdens het zwemmen wat soepeler wordt. Met name de oksels en de lies zijn gevoelig voor schuren. Kies daarom een triathlonpak dat goed sluit bij de oksels en met een (fleece) padding in het kruis die bij je lichaam past. De padding mag in verband met het lopen niet te groot zijn. Afwijkende lichaamsmaten Voor sommige atleten is het lastig om een goed passend triathlonpak te vinden omdat ze afwijkende lichaamsmaten hebben, bijvoorbeeld een breed bovenlichaam en smalle heupen of een lang bovenlichaam en korte benen. De combinatie van een short en shirt/top biedt dan een oplossing (dit kan bovendien handig zijn bij toiletstops).

A ls lid van de Nederlandse Triathlon Bond ontvang je zes keer per jaar gratis het nieuwe Transition magazine in de brievenbus. Geen lid? Geen nood. Ook dan kun je Transition ontvangen. Je kunt je abonneren door een mailtje te sturen naar info@triathlonbond.nl of via de website van de Nederlandse Triathlon bond, triathlonbond.nl. Bezoek ook onze website transition.nl voor het laatste nieuws, kalenders en informatie over de verschillende competities.

048

TRANSITION

Komt die bocht... TRIATLETEN ZIJN GEEN WIELRENNERS. DAT BLIJKT VOORAL IN BOCHTEN EN AFDALINGEN. HIER WORDT VAAK NODELOOS VEEL ENERGIE VERSPEELD. WIE EEN GOEDE BOCHT RIJDT VERLIEST WEINIG SNELHEID EN SPAART ENERGIE VOOR DE REST VAN DE WEDSTRIJD. REDEN VOOR DE NTB OM DE SPAANSE BOCHTEN- EN AFDAALGOEROE OSCAR SAIZ IN TE SCHAKELEN. TECHNIEK

Illustraties Erik-Simon Strijk/Eero Design Tekst Roel Kerkhof

Saiz was begin vorige maand drie dagen in Nederland om de bochtentechniek van de atleten van het NTC in Sittard bij te spijkeren. Tevens werd er een workshop georganiseerd waar Nederlandse triathlontrainers diens kennis in theorie en praktijk tot zich konden nemen. De voormalig downhiller geldt als een autoriteit op het gebied van bochten- en afdaaltechniek en wordt in die hoedanigheid door tal van Pro Tour wielerploegen ingehuurd. En dus ook door de NTB, eerst tijdens een trainingsstage met de NTC-selectie in Zuid-Spanje eerder in het voorjaar en vervolgens in Sittard. Want hard fietsen is niet alleen het resultaat van snelheid en kracht, maar ook van een goede bochtentechniek. Dat levert gratis snelheid op en er hoeft minder vermogen geleverd te worden om weer op snelheid te komen. Op een bochtig parkoers geldt bovendien dat verlies van snelheid in de eerste bocht betekent dat je de volgende bocht(en) met minder snelheid in zult gaan. In stayerwedstrijden — waar je in een groep veelal niet de ideale bocht zult kunnen rijden — komt daar nog bij dat het vooral zaak is rustig te blijven. Saiz’ belangrijkste boodschap: Wees één met de fiets, blijf ontspannen en houd ten allen tijde controle over de fiets. Een goede bocht rijden is meer dan in de remmen knijpen en insturen. Enkele tips kunnen daarbij helpen.

Kijk bij het naderen van de bocht of je moet afremmen en hoeveel je moet afremmen. Dit is voor elke bocht anders en is afhankelijk van je snelheid, je vaardigheid, de scherpte van de bocht en de omstandigheden van het wegdek (nattigheid!). Verken als dit mogelijk is vooraf het parkoers en probeer bochten op wedstrijdsnelheid te nemen.

Remmen doe je zoveel mogelijk voor je een bocht ingaat en liefst niet in de bocht zelf. Remmen betekent namelijk dat je fiets rechtdoor wil. Gebruik bij het remmen vóór de bocht zeker ook de voorrem, maar alleen als je rechtuit gaat. Moet je toch remmen in de bocht zorg dan dat je lichtjes en gelijkmatig en alleen met de achterrem remt. Dit voorkomt dat je uit balans raakt.

De bocht rijd je door vanuit de buitenbocht in te sturen naar de binnenkant van de bocht om vervolgens weer helemaal aan de buitenkant van de bocht uit te komen. Door deze buiten-binnen-buiten techniek maak je de bocht ruimer, voorkom je onnodige correcties en heb je meer overzicht. Je ‘stuurt’ je fiets niet met je armen, maar met je benen en heupen.

Houd in de bocht het pedaal aan de binnenzijde omhoog en het pedaal aan de buitenzijde omlaag. Zo voorkom je dat het binnenste pedaal de grond raakt en tegelijk kun je zo met je buitenste been druk uitoefenen op je buitenste pedaal wat de stabiliteit in de bocht verhoogt.

049

Voor een goede balans in de bocht is het ook van belang om het lichaam in een rechte lijn met het frame te houden. Door meer achter op het zadel te gaan zitten breng je meer druk op het achterwiel. Dus niet als een motorcoureur overdreven met het bovenlichaam en de knie â&#x20AC;&#x2DC;openâ&#x20AC;&#x2122; mee leunen in de bocht, want dan zal je eerder onderuit schuiven.

Kijk tijdens het nemen van een bocht niet naar de paar meter wegdek vlak voor je wiel, maar kijk altijd naar het einde van de bocht. Je stuurt namelijk bijna automatisch naar het punt waar je heen kijkt.

Zit je in een bocht vlak achter iemand of wil je in een bocht iemand inhalen kies dan in een bocht naar links positie rechts van je voorganger en in een rechterbocht een positie links van degene voor je. Zo hou je het best overzicht op de bocht.

Bij het uitkomen van de bocht probeer je je fiets zo snel mogelijk weer recht te krijgen om je snelheid te behouden.

Bij regen (zeker na een lange droogteperiode) zijn putten en witte markeringsstrepen op de weg extra glad. Probeer deze zoveel mogelijk te vermijden, maar ga er zeker niet schuin overheen. Door de bandenspanning te verlagen krijg je in natte omstandigheden meer grip en door ruim voor de bocht even lichtjes te remmen maak je de remblokken droog, waardoor je bij het daadwerkelijk minderen van snelheid voor de bocht over meer remkracht beschikt.

Hoewel niet iedereen evenveel aanleg heeft om mooie, strakke bochten te rijden is de bochtentechniek en een betere fietsbeheersing met regelmatig oefenen zeker te verbeteren. Een simpele oefening is het draaien van bochtjes op een parkeerplaats rond pilonnen die circa 15 meter uit elkaar staan, zodat je in een ovaal rijdt. Omdat iedereen een voorkeurszijde heeft bij het nemen van bochten, focus je vooral op je zwakste kant. Als dat goed gaat vervolg je met het draaien van 8-tjes rond de pilonnen.

050

TRANSITION

Spelenderwijs de triathlon in NIET ZO LANG GELEDEN STOND EEN JONGE AFHAKER BIJ JEUGDTRAINER JOHN HEIJSTEEG THUIS OP DE STOEP. HET JOCHIE HAD DRIEKWART JAAR MET VEEL PLEZIER MEEGETRAIND BIJ DE JEUGDAFDELING VAN OCEANUS TRIATHLON TEAM IN AALSMEER, MAAR WILDE TOCH STOPPEN. “HIJ HAD ER GEWOON GEEN ZIN MEER IN. PRIMA TOCH? NIETS MOET.” JEUGDTRIATHLON

peciaal voor Heijsteeg had de jongen een prachtige tekening gemaakt, om hem te bedanken. Een week eerder had de 46-jarige jeugdtrainer al met hem en zijn vader gesproken. Heijsteeg: “Hij vond dat we niet zoveel spelletjes deden tijdens de trainingen. Ik begreep hem niet helemaal, want ik doe juist heel veel spelletjes. Hij had er gewoon geen zin meer in, wilde liever iets anders gaan doen. Prima toch? Het is zijn keuze. Niets

moet. Ik maak schema’s, maar die zijn niet meer dan een leidraad. De spanningsboog bij kinderen is kort, dus afwisseling tijdens de trainingen is heel belangrijk. Plezier staat echt voorop. Ik heb tegen de jongen gezegd dat hij altijd weer welkom is. Dat hij die tekening kwam brengen, vond ik echt super.”

GRATIS MEETRAINEN

Het is een frisse, winderige dinsdagavond. Plaats van handeling: het

Tekst Jeroen Kreule Beeld Walter Schellingerhout

surfstrandje in Aalsmeer, vlak naast de watertoren. Heijsteeg is begonnen aan het laatste deel van een looptraining voor zo’n twaalf kinderen in de leeftijd tussen de zeven en veertien jaar. Daarvoor hebben de kinderen ook al drie kwartier in het water van zwembad De Waterlelie gelegen. Drie jonkies trainen deze dinsdag voor de eerste keer mee, vertelt Heijsteeg. “Laat ze maar komen. Ik zeg altijd: Train vier keer gratis mee, dan krijg je een aardig

051

“De spanningsboog bij kinderen is kort, dus afwisseling tijdens de trainingen is heel belangrijk.”

idee wat deze sport inhoudt. En is vier keer proeven niet genoeg, dan kom je gewoon een vijfde of zesde keer. Heb je geen fiets? Dan kun je die lenen, we hebben er een paar staan”, lacht hij. Terwijl de trainer een klein loopparkoers langs het water uitzet, zit een aantal kinderen te geinen met elkaar. Een jongen rent achter een meisje aan, een ander zit in z’n uppie te wroeten in het zand. Wanneer Heijsteeg terug dribbelt om de oefening uit te leggen, stoppen de kinderen subiet met spelen en stellen zich keurig in een rijtje op. Zijn stem is luid, maar prettig. Wanneer de jonge triatleten twee rondjes door het mulle zand hebben gelopen, is het tijd voor de afsluiter van een pittige trainingsavond: slingertikkertje. Na vijf minuten is iedereen leeg, tijd om met z’n allen in rustig tempo terug te lopen naar het zwembad, waar de kinderen zo weer door hun ouders worden opgehaald. Heijsteeg neemt bij het zwembad alle tijd om afscheid te nemen van de kinderen. Hij geeft high fives, deelt schouderklopjes uit en noemt ze allemaal toppers. Zijn stelling: Ieder kind heeft talent. Daarom krijgen ze allemaal de aandacht die ze verdienen. “Niemand is goed, niemand is slecht, je bent wie je bent”, zegt hij. Ook maakt hij een kort praa tje met de meeste ouders. Het gaat de jeugdtrainer goed af.

FIETSBROEK VAN A XEL

NTB zet in op stimuleren jeugd en junioren Technisch directeur

weinig”, zegt Berk. “Op

Adrie Berk van de

dat gebied is er nog een

Nederlandse Triathlon

wereld te winnen.”

Bond (NTB) draait er niet om heen: het

De NTB gaat er de

merendeel van de Ne-

komende jaren in elk

derlandse triathlonver-

geval flink aan trekken.

enigingen is – helaas

Hoe? Vooral door

– niet zo happig om

succesverhalen te ver-

jeugdleden aan zich

tellen. Berk: “Ik ken een

te binden. Berk kent

aantal zeer bevlogen

de argumenten. ‘Het

jeugdtrainers die bereid

zwembad is al zo vol’.

zijn hun ervaringen

Of: ‘Het kost ons teveel

te delen. Daarnaast

tijd en energie om ook

verzorgen we extra

nog een jeugdafdeling

bijscholingen voor

op te zetten’. Ook ge-

jeugdtrainers, zijn we

hoord: ‘We hebben het

bezig met het schrijven

al gezellig genoeg’.

van een document over hoe je jeugdleden bin-

Zorgwekkend? Een

nen een vereniging het

beetje wel, vindt

beste kunt begeleiden

Berk, want wie de

en we gaan in overleg

jeugd heeft, heeft de

met de KNZB over de

toekomst. Hoeveel

mogelijkheden voor

kinderen in Nederland

het oprichten van een

aan triathlon doen, is

triathlontak bij zwem-

niet exact bekend. Bij

verenigingen.”

de NTB staan momenteel zo’n 450 kinderen

Zes van de 125 tria-

als lid ingeschreven.

thlonverenigingen

Daarvan zitten er 320

mogen zich een NTB

bij een vereniging. Zij

Opleidingsvereniging

hebben een licentie en

noemen. Deze vereni-

doen dus regelmatig

gingen hebben onder

mee aan wedstrijden.

meer een aparte

“Dat zijn er veel te

Heijsteeg zelf was vijftien toen hij met de triathlonsport in aanraking kwam. Zijn moeder werkte in de huishouding bij de ouders van Axel Koenders, vijfvoudig Nederlands kampioen lange afstand in de jaren tachtig van de vorige eeuw. “Door hem ben ik begonnen. In 1986 deed ik mijn eerste kwart in Zaandam. Mijn tijd weet ik nog: 2.55.18 uur. Ik had een fietsbroek van Axel geleend, met Amstel d’r op.” Sinds 2008 is Heijsteeg het gezicht van de jeugd- en juniorenafdeling van Oceanus Triathlon Team. De ‘Oceaantjes’ worden de triatleten in de dop genoemd. Om te zien hoe de kinderen ervoor staan, verzorgt de jeugdafdeling vier à vijf wedstrijden per jaar. De meest fanatieke kinderen trekken het hele land door, om deel te nemen aan de wedstrijden van het Jeugd- en Juniorencircuit. Bij Oceanus trainen kinderen tussen de 7 en 14 jaar twee, soms drie keer per week. Op dinsdagavond wordt er tussen zes en acht gezwommen en gelopen, op zaterdagochtend wordt er gefietst, gelopen en soms gezwommen. Kinderen ouder dan 14 hebben hardlooptraining bij AV Aalsmeer. Heijsteeg zegt veel energie te krijgen van het trainen van kinderen. Of het een roeping is? “Misschien wel. Maar ik doe het niet alleen, hè? Ton Kleijberg en Peter van Bunnin-

052

TRANSITION

gen spelen ook een belangrijke rol bij de jeugdafdeling. En als ik een keer niet kan, is er altijd iemand die het van me kan overnemen. En vergeet de rol van mijn vrouw Hellen niet. Zij doet niet aan triathlon, maar ziet wel hoe belangrijk ik het werken met de jeugd vind.” Naast het verzorgen van de trainingen zit hij iedere maandagavond achter zijn laptop om schema’s te maken en oefeningen te bedenken. “Zonder te overdrijven heb ik honderden oefeningen en spelletjes verzameld en bedacht.”

AFWISSELING

Om de jeugd gemotiveerd te houden, is afwisseling binnen een training van cruciaal belang, zegt Heijsteeg. Soms neemt hij de groep tijdens een hardlooptraining mee langs een aantal speeltuinen in Aalsmeer. Het blijven kinderen, stelt hij. Een halfuur achter elkaar louter baantjes zwemmen zal dan ook niet zo snel gebeuren. Zo gauw de trainer merkt dat een of meerdere kinderen tijdens de zwemtraining vermoeid raken of even iets minder enthousiast zijn, mogen de matten in het water. “Een goede stabiliteitsoefening, toch? Of we doen een startduik, vinden ze ook leuk.” Heijsteeg vindt het belangrijk om de ouders zoveel mogelijk bij hun sportende kinderen te betrekken. Soms

“Er is een vader die bijna altijd met de fietstraining meegaat. Ik juich dat toe en zo heb ik een extra paar ogen in het jonge peloton.” geeft hij een korte presentatie, over het belang van goede voeding bijvoorbeeld. Hij geeft ze zelfs de mogelijkheid om mee te trainen. “Er is een vader die bijna altijd met de fietstraining meegaat. Ik juich dat toe en zo heb ik een extra paar ogen in het jonge peloton.” Op de vraag of Heijsteeg tips heeft voor andere verenigingen die een jeugdafdeling willen opzetten, hoeft hij niet lang na te denken. “Gewoon doen”, zegt hij. “Een toekomstige jeugdtrainer gaat een mooie uitdaging aan. Vergelijk het maar het de uitdaging om een hele triathlon te gaan doen.” Regelmatig bezoekt hij andere verenigingen om er over te vertellen. Al begin je met één jonge triatleet, het worden er vanzelf meer. Afhakers zullen er ook tussen zitten. Jammer, maar met een beetje geluk krijg je er een prachtige tekening voor terug…

>> opvang en trainings-

met andere verenigin-

tijden voor de jeugd,

gen is een oplossing.

beschikken over minimaal een triathlontrai-

Berk: “Zoek de samen-

ner niveau 3 en hebben

werking op met zwem-,

een specifiek kader

atletiek- en wielerver-

voor jeugd en junioren.

enigingen. Laat kinde-

Deze Opleidingsvereni-

ren daar meetrainen

gingen komen drie keer

als het niet bij de eigen

per jaar bij elkaar om

triathlonvereniging

kennis te delen en erva-

kan. Sommige zwem-

ringen uit te wisselen.

verenigingen hebben

Bij tien andere vereni-

te kampen met een

gingen zijn kinderen

teruglopend ledenaan-

welkom, maar trainen

tal, daar kunnen dus

ze soms met senioren

best een paar jonge tri-

mee.

atleten bij. Organiseer eens een wedstrijdje

Het opzetten van een

voor de jeugd. Het hoeft

jeugdafdeling vráágt

allemaal niet zo inge-

ook extra inspanning

wikkeld te zijn. Als je

van een vereniging,

drie kinderen hebt, kun

erkent Berk. Neem

je beginnen.”

alleen al de trainingstijden: die moeten worden aangepast. Een negenjarig kind gaat niet om acht uur ’s avonds nog aan een zwem- of baantraining beginnen. Ook kunnen zulke jonge kinderen – vanuit de veiligheidsoverwegingen en te hoge snelheden – niet meefietsen met de senioren. Samenwerken

054

TRANSITION

WERKPLEK

NAAM: FRANS VAN HETEREN â&#x20AC;¢ LEEFTIJD: 50 BEROEP: BANKETBAKKER IN AMSTELVEEN

055

WERKPLEK

FRANS ROLDE IN 1989 BIJ TOEVAL IN DE TRIATHLONSPORT. ZIJN PARTNER INGEBORG LOOPT MARATHONS. BEIDEN LANGLAUFEN. SPORTEN IS VOOR HET KOPPEL UIT AALSMEER EEN LEVENSSTIJL. FRANS TRAINT GEMIDDELD 18 UUR PER WEEK. IN VOORBEREIDING OP DE IRONMAN MAASTRICHT — WAAR HIJ ZICH WIL KWALIFICEREN VOOR EEN DERDE KEER HAWAII — LOOPT DAT OP NAAR TOPWEKEN VAN 26 UUR. Dat zijn er net zoveel als toen hij als twintiger om vier uur ’s ochtends in de bakkerij begon om tot ’s middags vier uur te werken. Dat zou Frans nu niet meer kunnen, ook al omdat hij de hele dag op zijn benen moet staan. Maar hij houdt van zijn werk en is na al die jaren niet anders gewend. De werktijden zijn beter nu: 7 uur ’s morgens beginnen tot half vijf ’s middags. De trainingsroutine is onveranderd gebleven. Frans zwemt alleen veel minder. Zaterdags moet hij werken, woensdag is hij vrij. Tijd voor een lange duurrit. Zijn baas begrijpt zijn passie. Frans inspireerde hem ook triathlon te gaan doen. ‘s Maandags is hij eerder vrij en ondernemen ze samen een lange duurloop van 18 km in het bos. Mooi leven zo.

056

TRANSITION

MAAG EN DARMPROBLEMEN

MAANDEN HEB JE GETRAIND OM OPTIMAAL AAN DE START VAN JE WEDSTRIJD TE STAAN. JE KLEDING, JE MATERIAAL EN JE VOEDING, ALLES IS OP ORDE. TOCH KAN NOG ÉÉN DING ROET IN HET ETEN GOOIEN TIJDENS JE WEDSTRIJD. ZO’N 50-75% VAN DE TRIATLETEN KRIJGT TIJDENS EEN RACE TE MAKEN MET MAAG- EN DARMKLACHTEN. GELUKKIG KUN JE VEEL DOEN OM HET RISICO OP DEZE KLACHTEN ZO KLEIN MOGELIJK TE HOUDEN. VOEDING

Maag- en darmklachten kunnen op verschillende manieren ontstaan. Dit zijn de voornaamste oorzaken. Een verminderde bloedtoevoer In rust gaat zo’n 20% van je bloed naar je maag en darmen. Deze bloedstroom helpt om het voedsel dat je eet naar je bloedbaan te transporteren, waar het kan worden opgenomen door je organen en je spieren. De hoeveelheid bloed in je lichaam staat redelijk vast. Ga je inspanning leveren, dan vragen je arm-, been- en rompspieren meer zuurstof en energie en is er minder bloed beschikbaar voor je spijsverteringsstelsel. Bij een halve of hele triathlon of Powerman kan dit problemen opleveren. Het kost je lichaam dan meer moeite om de energie die je inneemt op te nemen. Hierdoor kunnen er restsuikers achterblijven in je maag. Deze restsuikers zorgen voor klachten. Schokbelasting De dag voor de wedstrijd, bij het ontbijt en tijdens de race moet je lichaam een behoorlijke portie eten verwerken. Zowel je maag als je darmen zijn druk bezig al die koolhydraten (van het pastabuf-

fet en de gelletjes) naar je spieren te brengen waar ze worden opgeslagen als glycogeen. Met het voedsel dat je eet, krijg je ook een behoorlijke portie vocht en vezels binnen die het volume van je totale voeding nog eens vergroten. Als al dit eten vervolgens in beweging komt tijdens het zwemmen, fietsen en vooral het lopen kan de schokbelasting zorgen voor klachten. Wedstrijdstress Een wedstrijd levert voor veel mensen een gezonde dosis wedstrijdstress. Dat hoeft geen probleem te zijn; het zorgt ervoor dat je lichaam zich klaarmaakt om te presteren. Je hartslag gaat omhoog, je bloeddruk stijgt en de concentratie adrenaline in je lichaam neemt toe. Precies hetgeen dat zorgt dat je klaar bent voor een mooie prestatie. Stress levert echter een vervelende bijwerking op. De eiwitten die verantwoordelijk zijn voor een goede werking van je maag en darmen raken bij stress verstoord, met een minder goed functionerend systeem en een groter risico op bijvoorbeeld diarree en misselijkheid tot gevolg.

057

KL ACHTEN TIJDENS EEN (HALVE ) TRIATHLON

• Van de atleten die overgeven tijdens het zwemmen heeft 100% 30 minuten voor de start nog iets gegeten. • De inname van vet en eiwit voor de start verhoogt het risico op overgeven tijdens de wedstrijd. • 40% van de atleten die een hypertone drank drinkt voor de start ervaart maagen darmklachten. • 11% van de atleten die een isotone of hypotone drank drinkt voor de start ervaart maagen darmklachten. • 80% van de atleten met maagkrampen heeft net daarvoor een hypertone drank gedronken. • 100% van de atleten met maagkrampen heeft voor de wedstrijd een vezelrijke maaltijd gegeten. • Van de atleten zonder maagkrampen heeft slechts 10% vezelrijk gegeten.

KL ACHTEN VOORKOMEN

Maag- en darmklachten kun je nooit met zekerheid buitensluiten. Het risico erop zoveel mogelijk verkleinen kan wel. De vijf belangrijkste manieren om maagen darmklachten te voorkomen vind je hieronder. Train je sportvoeding Je maag en darmen zijn, net zoals je spieren, goed trainbaar. Waar menig triatleet zich al maanden in het zweet werkt om op de wedstrijddag zo goed mogelijk voor de dag te komen, wordt het trainen met sportvoeding wel eens vergeten. Bepaal minimaal drie maanden voor je wedstrijd hoeveel en welke sportvoeding je gaat gebruiken en oefen hier zoveel mogelijk mee. Op de fiets, tijdens het lopen en eventueel in de wissels. Test de samenstelling, de timing en de hoeveelheid die je ook daadwerkelijk tijdens de race gaat innemen. Doe dit niet alleen in je rustige duurtrainingen maar ook op het beoogde wedstrijdtempo. Drinken en eten tijdens het sporten is niet eenvoudig, maar het wordt steeds makkelijker. Let op het gebruik van cafeïne. Het is weliswaar een stof die je daadwerkelijk kan hel-

pen om beter te presteren, maar het vergroot ook de kans op maagen darmklachten. Voor je belangrijkste wedstrijd kies je daarom het liefst een testwedstrijd om te kijken hoe jij reageert op deze stof (in de vorm van capsules, gelletjes of gewoon koffie). Beperk de inname van geconcentreerde energie Je bloedplasma heeft een bepaalde concentratie suikers en zouten. Wanneer je iets eet of drinkt dat zoeter of zouter is, dan moet je lichaam meer moeite doen om het op te nemen. Zogenaamde isotone (iso = gelijk) voedingsmiddelen hebben daarom de voorkeur tijdens het sporten. Neem je gelletjes in geconcentreerde vorm, of high-energy (hypertone) sportdranken, dan betekent dit een extra belasting voor je lichaam. Er moet dan meer vocht en bloed naar je maag en darmen om deze grote hoeveelheid geconcentreerde suikers op te nemen. Een extra risico van geconcentreerde sportvoeding zijn de zogenaamde restsuikers die achterblijven in je maag, omdat ze niet ineens kunnen worden opgenomen. Juist deze restsuikers kunnen zorgen voor maagproblemen. De oplossing: Isotone sportdrank in plaats van een geconcentreerde sportgel. Combineer verschillende soorten suikers Lang werd verondersteld dat we niet meer dan 60 gram koolhydraten per uur op konden nemen. Voor een hele triathlon levert dit een probleem op. Waar je al sportende al gauw zo’n 100 gram koolhydraten per uur verbruikt, zou je na 5 à 6 uur in de problemen komen. Onderzoek heeft inmiddels aangetoond dat we in staat zijn tot wel 90 gram koolhydraten per uur op te nemen. Enige voorwaarde voor deze hogere opname is dat je verschillende soorten suikers combineert. Dus niet alleen glucose, fructose of maltodextrine, maar een combinatie van twee of drie verschillende soorten.

“Bepaal minimaal drie maanden voor je wedstrijd hoeveel en welke sportvoeding je gaat gebruiken en oefen hier zoveel mogelijk mee. Op de fiets, tijdens het lopen en eventueel in de wissels.”

058

TRANSITION

Eten voor de wedstrijd

Goede keus

Kies liever niet

Ontbijt en lunch

Witbrood Bagels Pannenkoeken Fijne havermout

Cruesli Roggebrood Volkorenbrood Grove haver- of speltvlokken

Tussendoor

Winegums Sportdrank Chocolademelk

Noten Gedroogd fruit Chocolade Roggebrood Volkorenbrood

Avondeten

Witte pasta/Witte rijst Couscous Tomatensaus Vezelarme groenten (gehakte spinazie, gepureerde tomaten)

Bulgur Volkorenpasta Quinoa Zilvervliesrijst Kaassaus Gasvormende groenten en peulvruchten (ui, knoflook, bonen)

Elke suikersoort heeft namelijk zijn eigen vorm van transport die de suiker van de darmen de bloedbaan inbrengt. Neem je enkel glucose dan zijn er maar zestig ‘transporters’ om de glucosemoleculen te vervoeren. Neem je naast de glucose bijvoorbeeld nog 30 gram fructose, dan zijn er andere ‘transporters’ en kun je de totale inname verhogen. Een bijkomend voordeel van de combinatie van suikers is dat de verbrandingsefficiëntie wordt verhoogd. Met andere woorden: Er blijven minder restsuikers over in je maag. Neem geen ontstekingsremmers Sommige triatleten vinden het de normaalste zaak om voor en tijdens een race ontstekingsremmers te nemen. Het idee bestaat dat deze medicatie gevoelens van ongemak verminderen en ervoor kunnen helpen dat de race beter wordt verteerd. Niets is minder waar. Onderzoek laat zien dat ontstekingsremmers niet helpen om de eindtijd te verkorten of het herstel na de race te versnellen. Integendeel: Ontstekingsremmers zorgen juist voor een sterk verhoogd risico op maagen darmklachten. De pijn in je knie wordt wellicht geremd, maar de last van je maag en/of darmen kan er alsnog voor zorgen dat je aan de kant komt te staan. Pas op met vezels, vet en pittig eten De dag voor de wedstrijd zal je een aantal flinke borden eten innemen om vol energie aan de start te staan. Dit zorgt er zeker voor dat je tijdens de race je tempo langer vol kunt houden. Die borden eten zorgen er helaas ook voor dat er zich een behoorlijke hoeveelheid eten in je lichaam bevindt. Niet ideaal als je vervolgens moet gaan zwemmen, fietsen en lopen. Om het volume van al het eten zo klein mogelijk te houden en te

zorgen voor een snelle maagen darmpassage, eet je de dag voor de wedstrijd liefst niet te veel vezels. Vezels houden namelijk vocht – dus meer volume – vast in je lichaam. Net zoals vezels kunnen ook pittig en/of vet eten het risico op maagen darmklachten behoorlijk verhogen. Laat de groenten, het fruit en de vette curry de avond voor een wedstrijd dus even staan. Simpele witte pasta, pannenkoeken en/of sportdrank zijn een beter idee.

Over de auteur Miriam van Reijen is Run Bike Run atlete, bewegingswetenschapper en voedingsen gezondheidscoach. Ze schrijft regelmatig semiwetenschappelijke artikelen over voeding voor Runner’s World, Brooksrunning.nl, Sportgericht, Matchmagazine, Shesports.nl en Start to Run. Samen met Barbara Kerkhof schreef ze Het hardloperskookboek, waarvan onlangs het tweede deel verscheen.

ALMERE-AMSTERDAM

10.09.2016 presented by

BELEEF HET OP 9, 10 & 11 SEPT www.challenge-almere.com

VOLG ONS OOK OP

PROGRAMM

VRIJDAG 9 SEPT 2016 CHALLENGE 4 ALL: SENIOR CHA LLENGE NO-LIMIT C HALLENGE JUNIOR CHA LLENGE ZATERDAG 10 SEPT 201 6 NK

LONG DISTA

NCE HALF DISTA NCE TRI TOGETH ER (LD & HD)

ZONDAG 11 S EPT 2016 FINALE JEU GD & JUNIO REN BUSINESS R ELAY FAMILY REL AY FINALE LOT TO EREDIVI SIE

060

TRANSITION

Niet aanstellen — doortrappen METEN IS WETEN. DAT GELDT OOK IN DE SPORT. MET DE JUISTE GEGEVENS KAN ZOWEL TOPSPORTER ALS RECREANT ZIJN OF HAAR TRAININGSSCHEMA GERICHT STUREN. VAAK WORDT DAARVOOR EEN VO2MAX-TEST GEBRUIKT. HIERMEE WORDT HET CONDITIENIVEAU BEPAALD. MAAR WAARUIT BESTAAT ZO’N TEST NU EIGENLIJK? TRANSITION LIET TRIATLETE ESMEE PETERS OP DE PIJNBANK LEGGEN. FIETSTEST

Tekst Esmee Peters Beeld Wouter Roosenboom

laats van handeling is het begin vorig jaar door Tom Dumoulin geopende High Performance Center in Sittard. Het topsportcentrum bundelt verschillende faciliteiten, waaronder een state-of-the-art inspanningslab. Triathlonbondscoach Louis Delahaije en NTC-talentcoach Sander Berk hielpen mee bij de ontwikkeling van het klimaat-gecontroleerde lab en de atleten van het Nationaal Trainings Centrum Triathlon worden er inmiddels getest.

AMBITIEUZE DUURSPORTER

Naast een inspanningstest worden de sporters voedingstechnisch, mentaal en medisch gescreend en zijn er mogelijkheden voor kracht- en conditietraining in het olympisch krachtcentrum. Maar de faciliteiten zijn niet alleen voor topsporters toegankelijk, ook ambitieuze duursporters kunnen zich er laten testen om vervolgens met de nauwkeurige gegevens die dit oplevert hun trainingen te optimaliseren. Omdat ik in Sittard woon en verschillende atleten van het NTC/RTC ken, heb ik al een aantal ervaringen meegekregen. Ze vertellen onder andere dat ze niet vaak zo kapot zijn gegaan.

Nadat bekend is geworden dat ik namens Transition een test mag gaan doen word ik behoorlijk bang gemaakt door mijn trainingsmaatjes. Zo stuurt Pien Keulstra mij filmpjes met titels als: ‘Pain is just an emotion’. Prestaties uit het verleden, blessures, doelstellingen en beschikbare trainingstijd vormen bij de intake het uitgangspunt voor het uitvoeren van de test en het trainingsadvies dat daaruit voortvloeit. Ik ben vorig jaar van Twente naar Zuid-Limburg verhuisd om er te gaan studeren, maar ook om een goede sportomgeving te vinden. Voor TC Twente kom ik uit in de 1eDivisie Triathlon. Vooral mijn fietsen laat echter nog veel te wensen over. Op de dag van de test voel ik een gezonde spanning. Ik heb veel zin om een goede test te fietsen. Bij aankomst word ik ontvangen door Pim Gubbels, bewegingswetenschapper bij Topsport Limburg, die de test zal afnemen. Stap voor stap wordt uitgelegd wat de bedoeling is. Vanaf een beginwattage zal de weerstand elke drie minuten met 25 Watt worden opgeschroefd, net zolang tot ik volledig stilval. Pim geeft de tip om even de cadans te verhogen als een nieuwe trap zich aandient, om daarmee de extra weerstand beter op te kunnen vangen.

061

DE TEST BEGINT

Nadat mijn fiets is klaargezet in een speciale opstelling, word ik aan twee slangen gekoppeld die mijn zuurstofopname, CO2-afgifte en ademfrequentie zullen registreren. Gecombineerd met de hartslaggegevens zal dat een duidelijk beeld geven van mijn conditie. Daar zit ik dan, wetende dat binnen niet al te lange tijd het uiterste van me zal worden gevraagd. Het begint makkelijk: drie minuten infietsen op 75W, waarna de test pas echt begint op 100W. Op een scherm voor mij zie ik mijn cadans, mijn hartslag en het resterend aantal minuten in de desbetreffende trap. Ik heb mij voorgenomen niet continu naar het scherm te staren waar ik mijn hartslag steeds verder zie stijgen terwijl de secondes langzaam wegtikken; ik wil gewoon stoïcijns doortrappen. Toch lonkt het scherm. Na zes minuten, op 150W, ben ik er volledig op gefixeerd. Omdat

‘DIE VOLGENDE DRIE MINUTEN MAKEN WE OOK NOG WEL VOL. KORT AANZETTEN OM DE EXTRA WEERSTAND OP TE VANGEN EN WEER BLIJVEN PUSHEN.’

het nog gemakkelijk gaat spoken er allerlei vragen door mijn hoofd: ‘Gaat mijn hartslag niet te snel omhoog?’, ‘Ben ik niet op een te lage cadans begonnen?’ Ik trap nog soepel. Dat de weerstand stap voor stap omhoog gaat merk ik nauwelijks. Maar mijn hartslag denkt daar anders over. Die is op 150W de 165 al gepasseerd. Vanaf 200W heb ik het gevoel dat ik daadwerkelijk stevig aan het trappen ben, maar ook dan gaat het nog relatief eenvoudig. ‘Als het zo blijft gaan kan ik nog wel een tijdje door’, denk ik bij mijzelf. Dan komt de stap naar 225W. Mijn hartslag schiet de lucht in naar 190 slagen per minuut.

KOM OP ESMEE!

Pim ziet het ook gebeuren en moedigt me aan: ‘Kom op Esmee, deze moet je wel uitfietsen!’ Zelf neem ik echter nog geen genoegen met deze weestand, ik wil de volgende trap

062

TRANSITION

‘PROBEER RUSTIG UIT TE FIETSEN’, ZEGT PIM, MAAR IK LIG ZO OP APEGAPEN DAT IK NIET EENS AAN UITFIETSEN KAN DENKEN.

ook nog uitfietsen, een halve minuut geleden zat ik tenslotte nog niet zo superzwaar. ‘Niet aanstellen, doortrappen’, zweep ik mezelf op en overleef ik ook 225W. ‘Die volgende drie minuten maken we ook nog wel vol. Kort aanzetten om de extra weerstand op te vangen en weer blijven pushen’. Dit is makkelijker gezegd dan gedaan. Ik kan nog aanzetten, maar zodra de 25W extra erbij komt daalt mijn cadans. Automatisch reik ik naar de shifter om terug te schakelen, maar dat heeft natuurlijk geen effect op de ingestelde weerstand. Ik ga op mijn pedalen staan, maar dat is een verkeerde keuze. De cadans zakt in en als ik weer ga zitten kan ik niet meer. Maar ik moet en zal deze trap nog halen. Ik zie dat ik nog maar 35 seconden op 250W rij en voel dat ik stilval, maar wil op z’n minst de eerste minuut uitrijden. Onder aanmoedigingen van Pim ga ik nog maar een keer staan om met een lage cadans en een fiets die alle kanten op beweegt de minuut uit te rijden. De laatste seconden tikken weg en volledig kapot zak ik door mijn armen en hang ik met mijn hoofd boven het stuur. ‘Probeer rustig uit te fietsen’, zegt Pim, maar ik lig zo op apegapen dat ik niet eens aan uit-

fietsen kan denken. Het is lang geleden dat ik zo kapot ben gegaan, maar het voldane gevoel aan het eind is het waard.

TRAININGSADVIEZEN

Nadat ik ben bijgekomen en heb uitgefietst volgt een korte evaluatie van de test. Het echte testrapport en de trainingsadviezen volgen een week later. Ik weet nu mijn aerobe en anaerobe drempel in de bijbehorende wattages. Helaas heb ik geen wattagemeter op mijn fiets dus zal ik vooral moeten kijken naar mijn hartslagzones. Toen ik het trainingsadvies zag moest ik wel even slikken. Het komt niet overeen met wat ik op dit moment doe: Eén keer in de week een intensiteitstraining met hoge intensiteit en duurritten van 1,5-2 uur, oplopend tot drie uur als het zonnetje schijnt. Het HPC adviseert maximaal één keer in de

twee weken een intensiteitstraining met langere blokken en raadt aan de fietstrainingen verder op te voeren naar drie duurritten van meer dan drie uur per week. Mijn fietsbasis is te smal. Hoewel ik aanvankelijk mijn vraagtekens heb bij de weinige intensiteit in het schema, ga ik het advies wel volgen. Daar ik met hardlopen niet heel belastbaar ben, en daardoor niet regelmatig lange duurlopen kan doen, zie ik de lange fietstrainingen als een goede mogelijkheid om mijn aerobe basis te onderhouden en hoop ik met kortere, stevige looptrainingen mijn loopniveau ook te verbeteren. Gelukkig heb ik nu een mooi schema en is het bijna zomervakantie. Reden genoeg dus om naar buiten te gaan en de vrije tijd goed te benutten.

Jouw perfecte ﬁetsuitrusting op één plek

In winkelmand

Bestel Pearl Izumi nu ook online via

shop.bikegear.cc Complete en actuele collectie Pearl Izumi Exclusieve acties en promoties! Thuis aﬂeveren of ophalen bij een dealer

Meer dan 100 oﬃciële dealers. Altijd een service- en afhaalpunt bij jou in de buurt 10% korting op de volgende bestelling bij inschrijving nieuwsbrief

10.000 volgers facebook.com/bikegear.cc

instagram.com/bikegearnl

click & collect

In winkelmand

064

TRANSITION

JUNIORENPRAAT PIEYT

Ga je nu alweer op ‘vakantie’?

RIANNE DE CROOCK Geboren 28 december 1998 Woont in Spaubeek Vereniging traint bij NTC Sittard Triathlon sinds 2012 Hoogtepunten 3de NK junioren 2014 25ste EK junioren 2016

Rianne de Croock deed vorige maand in Lissabon voor het eerst mee aan het EK voor junioren. Met een 25ste plek en een aantal verbeterpunten om aan te werken in het NTC Sittard keerde ze tevreden terug. “Het zwemmen ging in Lissabon veel minder dan anders. Ik kwam wat meer in het gedrang te zwemmen, waardoor ik verder dan verwacht uit het water kwam en de aansluiting met de kop net niet kon krijgen. Voor een eerste EK ben ik wel tevreden, maar ik had natuurlijk beter gewild. Nu kreeg ik tijdens het zwemmen veel klappen Dat is wel een verbeterpunt voor volgende wedstrijden: Ik moet leren niet bang te zijn.” “Mijn moeder en broer waren naar Lissabon gekomen om te kijken. Mijn broer zag voor het eerst zo’n internationale wedstrijd en hij vond het erg leuk om te zien. Hij was op hoog niveau wedstrijdzwemmer, maar nu niet meer. Verder is mijn familie eigenlijk niet heel erg sportief, al heeft mijn moeder wel gehandbald, zij het niet op hoog niveau. Maar nu staat bij ons thuis veel in het teken van de triathlon: Er wordt veel over triathlon gepraat en mijn ouders brengen mij altijd naar de training.” “Ik train bij het NTC in Sittard, dat ligt met de auto twintig minuten van Spaubeek. We vertrekken dan ’s ochtends om half zeven voor de zwemtraining, dus dat valt wel mee. Vanuit het zwemmen ga ik dan meestal gelijk door naar school, het Trevianum in Sittard, een LOOT-school. ’s Middags ga ik weer lopen of fietsen. Ik zit nu in 5VWO. Met gemiddeld 20 uur trainen per week erbij is dat pittig. Daarom ben ik blij dat ik op een LOOT-school zit en

“NU RIO ERA AN KOMT DENK IK OOK WEL A AN HOE HET ZOU ZIJN OM A AN DE OLYMPISCHE SPELEN MEE TE DOEN” dat de school goed meewerkt. Zo mag ik mijn examen in twee jaar doen; elk jaar vier vakken. Dat haalt wel een beetje druk weg.”

ze positief. Er is ook nog wel tijd om samen af te spreken om naar de bioscoop of met z’n allen uit eten te gaan.”

“Maar het blijft soms wel wat stressvol. Begin dit jaar was ik bijvoorbeeld op trainingsstage naar Spanje en miste ik daardoor drie weken school. Toen ik terugkwam merkte ik wel dat ik achter lag. Maar ik krijg ondersteuning van school met extra bijlessen en privélessen van docenten. Verder draai ik gewoon mee in een klas met ‘gewone’ leerlingen, alleen ben ik bij sommige lessen niet aanwezig, zoals gym. Dat wordt dan ingevuld met een extra bijles scheikunde.”

“Ik denk wel eens aan de World Triathlon Series en als groter doel de Olympische Spelen, maar dan zal ik nog veel moeten verbeteren. Vooral mijn lopen moet beter, dat is echt mijn zwakste onderdeel. Ik denk dat er zeker twee tot drie minuten af moeten op een 5 kilometer. Nu Rio eraan komt denk ik ook wel aan hoe het zou zijn om aan de Spelen mee te doen. Maar dat is nog ver weg. Eerst wil ik mij dit jaar kwalificeren voor het WK junioren in Mexico.”

“Als ik weg ben geweest voor een trainingskamp of wedstrijd zeggen vriendinnen wel eens: ‘jij hebt het goed gehad’ of ‘ga je alweer op vakantie’. Maar over het algemeen reageren

Tekst Pieter van der Meer Beeld Christie Brouwer

066

TRANSITION

Veilig zwemmen in open water NIETS BEREIDT JE BETER VOOR OP HET ZWEMONDERDEEL VAN EEN TRIATHLON DAN EEN ZWEMTRAINING IN OPEN WATER. TRIATLEET EN ZWEMTRAINER ANDY KOOLMEES VERZORGT IN DE PERIODE MEI-OKTOBER 15-20 ZWEMTRAININGEN IN BUITENWATER. HIJ VERTELT WAAR JE OP MOET LETTEN. TRAINING

Tekst Andy Koolmees Beeld Charlie Crowhurst/Getty Images

Waterkwaliteit en weer

beetje in het water te laten zakken om dan tijdens het inzwem-

Op zwemwater.nl kun je de wa-

men zo lang mogelijk met je

terkwaliteit van het meer of de

hoofd boven water of op je rug te

plas waar je wilt gaan zwemmen

zwemmen. Je longen gaan dan

controleren. Je vindt er onder

beter openstaan.

meer een overzicht van veilige zwemlocaties en waar mogelijk sprake is van blauwalg of botulisme. Maar ook zonder dergelijke verontreiniging is het verstandig

Veiligheid tijdens het zwemmen

Duik nooit vanaf wal, vlonder of

om zo weinig mogelijk water in te

boot in het water, maar ga altijd

slikken. Check voor je zwemtrai-

voorzichtig het water in: Je weet

ning op een goede weersite ook

nooit hoe diep het is en wat er

of er geen onweer, storm of hagel

onder de wateroppervlakte ligt.

wordt verwacht. Vergeet bij zon-

Voor de veiligheid op het water

nig weer niet je nek in te smeren;

is het verstandig om samen met

die verbrandt snel.

minstens één buddy te zwemmen, maar een groter groepje

Met een felgekleurde badmuts of

of felgekleurde objecten. Houd er

van min of meer gelijkwaardige

een SafeSwimmer — een kleine

echter rekening mee dat de ho-

zwemmers verdient de voorkeur.

oranje boei die je om je middel

rizon vertekent; een voorwerp is

Bij een groot niveauverschil

kunt gespen — ben je goed zicht-

vaak verder weg dan je denkt. Een

Buitenwater kan in Nederland

kunnen de snellere zwemmers

baar. Met een SafeSwimmer kun

goede zwembril zorgt dat je goed

— zeker in het voorjaar — best

bijvoorbeeld een wat groter

je bovendien drijven bij kramp en

kunt blijven kijken bij een felle of

koud zijn. Met een wetsuit en

vierkant, een ruimere boog of

heb je opbergruimte voor bijvoor-

laagstaande zon.

twee badmutsen kan je echter al

een paar keer een V zwemmen

beeld sleutels en een GPS-appa-

vroeg beginnen met zwemmen in

in plaats van een rechte lijn. Zo

raat (wel inpakken in plastic!).

buitenwater. Een tripakje onder

blijf je bij elkaar. Lukt het niet om

je wetsuit geeft ook wat extra

samen met anderen te zwem-

warmte. Koud douchen is een

men, laat dan in elk geval het

goede training om je lichaam aan

thuisfront weten waar, wanneer,

kou te laten wennen, net als re-

hoe lang en welke route je gaat

gelmatig een stuk zonder wetsuit

Wennen aan koud water

Voor een goede oriëntatie (maar ook voor je ligging) heeft twee-

O riëntatie in open water

zijdig ademen de voorkeur. Dat leer je door in training veel 1 op 3 of 1 op 5 slagen te ademen. Maar

Koers houden is in open water

kijk in wedstrijden af en toe ook

zwemmen. Je kan ook bezoe-

lastiger dan in het zwembad. Je

even recht vooruit om te zien of je

zwemmen. Daarmee blijf je ook je

kers of — als die er is — de life

hebt geen lijn op de bodem om te

wel de kortste weg aflegt. Jezelf

drijftechniek bijhouden.

guard van je zwemplek vragen

volgen. Bekijk daarom in training

aanleren om schuin naar voren

een oogje in het zeil te houden.

en wedstrijd van tevoren goed

te kunnen kijken zonder je hoofd

Soms beginnen zwemmers door

En zorg ervoor dat je altijd dicht

waar je heen moet zwemmen en

teveel te hoeven optillen verstoort

de kou, harde golven of zenuwen

langs de wal zwemt zodat je in

welke oriëntatiepunten je kunt

je slag het minst.

te hyperventileren. Dat kan je

geval van nood makkelijk het

gebruiken, zoals hoge gebouwen

voorkomen door je stukje bij

water kunt verlaten.

(een flat of toren), groepjes bomen

067

DRUK TE VERMIJDEN? S TART A AN DE ZIJK ANT OM SNEL IN JE EIGEN SL AG TE KOMEN!

Over de auteur Andy Koolmees is triatleet, hardlooptrainer en KNZB Zwemtrainer 2 open water zwemmen. Hij woonde bijna twee jaar op Lanzarote en zwom daar vrijwel dagelijks in de oceaan. Koolmees verzorgt onder meer trainingen en clinics voor diverse open water zwemevenementen en is zwemtrainer bij Triathlon Team Bodegraven.

VEEL TRIATLETEN ZIEN OP TEGEN HET GEWORSTEL BIJ DE Z WEMSTART. DOOR MET EEN GROEPJE Z WEMMERS EEN MASSASTART IN TRAINING NA TE BOOTSEN K AN JE DA ARA AN WENNEN.

De zwemstart

diep wordt om te rennen en je over

beter voel, je daarom vooraf hoe

een boei te ronden. Bij de eerste,

moet gaan op ‘dolfijnen’ dan wel

de stroming staat. Staan er veel of

de borst-rug-borst techniek,

Veel triatleten zien op tegen het

zwemmen. Het water inrennen doe

hoge golven maak dan kortere en

draai je na een slag borstcrawl

geworstel bij de start van het

je met X-benen, met de onder-

vinniger slagen (kortere slagleng-

op je rug voor één rugslag om

zwemonderdeel van een triathlon.

benen naar buiten gespreid om

te) en verhoog het armtempo (ho-

vervolgens terug te keren naar

Door met een groepje zwemmers

boven de waterspiegel te blijven.

gere slagfrequentie). Probeer ook

de borstcrawl. Hiermee verander

een massastart in training na te

Bij een start vanuit diep water ga

je ademritme erop aan te passen,

je zonder teveel zwemsnelheid

bootsen kan je daaraan wennen.

je zo horizontaal mogelijk liggen

bijvoorbeeld door te ademen op

te verliezen van zwemrichting.

Vermijd je liever de drukte bij de

en start je met een stevige school-

het moment dat een golf je ‘optilt’

Door deze manoeuvre twee keer

start, ga dan zoveel mogelijk aan

slag. Je benen en armen liggen al

(stroom mee), maar juist niet wan-

achter elkaar uit te voeren, draai

de buitenkant liggen/staan. Je

in die positie. Daarna ga je zo snel

neer de schuimkoppen op je gelaat

je eenvoudig 180 graden terwijl

legt dan misschien niet de kortste

mogelijk over op de vrije slag.

slaan (stroom tegen).

je dicht bij de boei blijft. Een tweede (polocrawl-achtige) optie

route af, maar je hebt dan wel de ruimte om snel in je eigen slag te komen. Verken als dit mogelijk is van te-

Stroming en golven

Tijdens het zwemonderdeel van

B oeien ronden

Om het ronden van boeien in

voren in elk geval de eerste vijftig

een triathlon heb je meestal te ma-

een wedstrijd onder de knie

meter van het zwemparkoers, ze-

ken met stroming en golven. Deze

te krijgen, kan je een spel met

ker bij een start vanaf een strandje

bepalen mede je racetactiek en

‘levende boeien’ doen. Colle-

bij een plas of meer. Dan kun je

zwemslag. Om te voorkomen dat

ga-zwemmers fungeren dan als

namelijk testen waar het water te

je onnodig energie verspilt kijk, of

boei. Er zijn twee methoden om

is om met een vinnige korte armslag en een hogere beenfrequentie om de boei heen te zwemmen.

068

TRANSITION

Pedaleren als een prof PEDALEREN, DE MEESTEN VAN ONS DOEN HET WAARSCHIJNLIJK ZONDER ER VEEL OVER NA TE DENKEN. TOCH KUNNEN TRIATLETEN — VOORAL WANNEER PAS OP LATERE LEEFTIJD IS BEGONNEN MET FIETSEN OP EEN RACEFIETS — NOG WEL WAT WINST MAKEN DOOR HET VERBETEREN VAN DE TRAPTECHNIEK. TRAINING

Tekst Marcia Jansen

ls je professionele wielrenners ziet fietsen, lijkt het zo eenvoudig. Ze vliegen over de weg met een soepele, lichte pedaaltred; heupen stil en met de gelijkmatige cadans als van een hartslag. Dat is veelal het gevolg van jarenlang trainen, al van kinds af aan. “En dat is het grote verschil met een triatleet”, vertelt wieler- en triathlontrainer Louis Delahaije. “Tegenwoordig zijn er niet veel triatleten die de overstap vanuit het wielrennen naar de triathlonsport maken. Atleten die een andere sportachtergrond hebben, of die puur zijn opgegroeid als triatleet, hebben dan ook vaak een minder goede traptechniek dan een wielrenner. Behalve dat je moet weten wat de meest efficiënte trapbeweging is, moet je het ook gewoon veel doen.”

EFFICIËNTE PEDAALSLAG

En wat is dan precies een efficiënte pedaalslag? Bewegingswetenschapper Mathieu Heijboer, collega van Delahaije bij het Lotto-Jumbo wielerteam, legt het uit. “Je kunt de pedaalomslag verdelen in vier fases: het bovenste dode punt, de neerwaartse pedaalslag, het onderste dode punt en de opwaartse pedaalslag. Op het bovenste en onderste punt kun je niet veel kracht zetten op de crank. In de neerwaartse pedaalslag kun je de meeste kracht zetten en de minste kracht in de opwaartse trapbeweging. Wat

we onze renners proberen aan te leren is om in de opwaartse pedaalslag niet hun been te laten hangen, maar een lichte opwaartse beweging te laten maken. Dit zorgt ervoor dat je het gewicht van je been neutraliseert en zo de zwaartekracht tegengaat.” Om de trapbeweging zo effectief mogelijk te maken, moet je ook kracht zetten in de juiste richting. “Wanneer je het crankstel vergelijkt met een klok en de crank op 12 uur staat — het bovenste dode punt — moet je voorwaarts kracht zetten”, vervolgt Heijboer. “Om 3 uur duw je je pedaal dan naar beneden

in plaats van voorwaarts. Vooral in de beginfase van de neerwaartse trapbeweging is het belangrijk om kracht in de juiste richting te geven. Als je genoeg kracht geeft, kun je een opwaartse kracht bewerkstelligen. Als je een opwaartse beweging creëert om het pedaal van 9 tot 12 uur te krijgen, betekent dat dat de kracht die je produceert met het andere been wordt gebruikt om vooruit te gaan en dus niet om het andere been op te tillen. Op deze manier is je trapbeweging het meest efficiënt en kun je optimaal presteren.”

BETERE FIETSPRESTATIES

De atleten van het Nationaal Trainings Centrum in Sittard trainen sinds vorig jaar met een Pioneer Vermogensmeter, de enige vermogensmeter die, per been nauwkeurig en op twaalf punten, de trapbeweging in beeld brengt. Sander Berk, bewegingswetenschapper en NTC-talentcoach, gebruikt de data die de vermogensmeter oplevert om te zien of triatleten hun pedaalslag kunnen verbeteren of optimaliseren, maar ook om eventuele krachtsverschillen tussen het linker- en het

Steven Kruijswijk — Trapefficiëntie klimtijdrit Giro d’Italia — 22 mei 2016

tijd

28:40 hoogtemeters

777

gemiddeld vermogen

385

watt

Oefeningen om de pedaalslag te verbeteren

Fiets korte stukken met één been. Op deze manier voel je precies waar en wanneer je kracht zet.

Ook door met een (relatief) zware versnelling en een langzame snelheid, 50-60 omwentelingen per minuut, te fietsen word je meer bewust van je pedaalslag. Als je de juiste trapbeweging hebt gevonden, kun je de transfer maken naar het snellere werk.

Als je gewend bent om het pedaal met kracht weer omhoog te trekken, probeer dan je spieren ‘uit te schakelen’ in de opwaartse beweging. Dit kun je oefenen door je klikpedalen te vervangen door normale fietspedalen zodat je je voeten niet omhoog kunt trekken.

069

Schematische weergave van de ideale pedaalslag

duwen Rode vectoren stellen kracht voor in een richting die vermogen oplevert. De grootte van de pijl is de grootte van de kracht. Hoe dichter de hoek van de crank en de kracht naar 90 graden gaat, hoe efficiënter er gefietst wordt. Want alleen de kracht loodrecht op de crank wordt gebruikt voor voortstuwing.

trekken

rechterbeen in kaart te brengen. Deze informatie wordt gebruikt om fietsprestaties te verbeteren, maar ook om bijvoorbeeld blessures te voorkomen. “Wat tot nu toe duidelijk is geworden uit de data van de trainingen met de vermogensmeter, is dat triatleten ten opzichte van wielrenners later beginnen met kracht zetten in de juiste richting. Wielrenners hebben een meer voorwaartse trapbeweging van 12 tot 3, voordat ze de kracht naar beneden gaan zetten. Dat is dus iets waar we hard aan werken om dat te verbeteren”, vertelt Berk. Hij erkent echter ook dat het moeilijk is om

Noteer tijdens een training op de Tacx of hometrainer het gemiddelde aantal omwentelingen per minuut. Probeer dit aantal de volgende keer met tien omwentelingen per minuut te verhogen.

Het is mogelijk om een licht opwaartse kracht te bewerkstelligen. (180°–270°). De blauwe vectoren in het figuur hiernaast geven echter aan waar deze kracht negatief is. Overigens: hoe lager de trapfrequentie en hoe meer heuvelop er gereden wordt, hoe minder er negatief vermogen is (zie grafiek van Kruijswijk: klimtijdrit).

wielrenners te vergelijken met triatleten. “Wielrenners zijn na de eindsprint klaar, terwijl triatleten na het fietsen nog moeten hardlopen. Daarnaast verschillen triatleten onderling natuurlijk ook. Een tijdritfiets zoals gebruikt in de niet-stayerwedstrijden, heeft daarnaast een andere geometrie. Doordat het zadel verder naar voren staat, verschilt ook je positie ten opzichte van je cranks. Het zou dus kunnen dat je dan pas op 4 uur maximale kracht kunt zetten in plaats van op 3 uur. Dit hebben we niet specifiek bekeken, maar is wel iets waar je door het gebruik van de Pioneer vermogensmeter achter moet kunnen komen.”

Train 30-30, dat wil zeggen 30 seconden fietsen met een hoge trapfrequentie en een lichte versnelling, gevolgd door 30 seconden rustig tempo. Herhaal dit tien keer met in totaal vier sets. Na iedere set heb je tien minuten rust.

Een video waarin Mathieu Heijboer uitleg geeft over een efficiënte pedaalslag is te vinden op YouTube: Pioneercyclo, How to pedal like a pro. /pioneercyclo @pioneercyclo

Fiets met 50-60 omwentelingen per minuut in een hartslagzone onder Z3 (80-85% van je maximale hartslag). Focus op de neergaande pedaalbeweging, op het samentrekken van de bilspieren, hamstrings en kuitspieren. Doe dit in blokken van tien minuten en let erop dat je houding op de fiets correct is en je hielen niet naar beneden zakken.

070

TRANSITION

Het triathlongevoel van...

TON BEUMER Beroep gepensioneerd zwembadmanager Woonplaats Lemele Leeftijd 69

Vanwege zijn verdiensten voor de triathlonsport werd Ton Beumer eind april bij zijn afscheid als NTB-bestuurslid benoemd tot erelid van de bond. Beumer was oprichter en later voorzitter van de in 1985 gestarte triathlon van Schagen, betrokken bij de oprichting van de NTB en van 2007 tot 2016 penningmeester van de bond. Zelf deed hij niet echt aan triathlon. “Wel ben ik altijd sportief geweest. Zo heb ik voor het nationale waterpoloteam van de Nederlandse Arbeiders Sport Bond, tegenwoordig de Culturele Sport Bond, gespeeld en deed ik in 1966 mee aan de Hapoel Games, de Joodse Olympische Spelen.” In de beginjaren van de NTB werkte Beumer aan het opstellen van reglementen voor de nieuwe sport. Daarna nam hij het voortouw bij het opzetten van opleidingen voor officials, herstructureerde hij het contributiesysteem en werkte hij als penningmeester keihard aan het opbouwen van een financiële buffer voor de bond. “In 2012 ging het eigen vermogen van de bond ineens hard achteruit toen we plotseling een aantal subsidies moesten terugbetalen. Ik heb toen als doel gesteld om in mijn bestuursperiode een weerstandsvermogen op te bouwen van 375.000 euro zodat we in moeilijke tijden in ieder geval een half jaar lang aan onze vaste lasten kunnen voldoen. En ik ben er best trots op dat dit doel eind 2015 is bereikt.” Op de lauweren rusten is er echter niet bij voor Beumer nu hij na negen jaar afscheid heeft genomen van het NTB-bestuur. “Erelid ben je voor het leven, tot de dood ons scheidt”, lacht hij. “Ik heb nog wel een paar speerpunten waar ik me de komende jaren voor wil inzetten. Dingen die moeilijk te

realiseren zijn en veel tijd kosten. Zo wil ik bewerkstelligen dat net als in de wielersport alle nationale kampioenschappen over de olympische afstand in alle landen tegelijk worden gehouden, zodat alle toppers er in eigen land aan mee kunnen doen.” “Ook zou ik de wintertriathlon graag weer meer gestalte geven. Het is zo jammer dat deze tak van de triathlonsport een beetje tanende is in Nederland. Een specifiek doel is een nationale organisatie op te zetten die een draaiboek klaar heeft liggen voor als het gaat vriezen of sneeuwen, zodat binnen een of twee dagen een Nederlands kampioenschap wintertriathlon op natuurijs of in de sneeuw kan worden georganiseerd. Een derde speerpunt waar ik me op wil richten is de jeugd. Het is belangrijk dat we genoeg vissen in de kweekvijver hebben rondzwemmen, zodat we in de toekomst internationaal gezien een rol van betekenis kunnen blijven spelen.”

Ook naast de triathlonsport houdt Beumer zich graag bezig met ogenschijnlijk onmogelijke projecten. Zo maakte hij zijn eigen wijn – niet rood of wit maar groen – en werkt hij momenteel aan een bijzonder kunstwerk: Een glazen zweefvliegtuig. Zowel kunst als zweefvliegen zijn interesses van Beumer. “De buitenkant van het vliegtuig uit 1966 — de mantel — heb ik vervangen door glas-inlood. Zo wil ik de kunst van het vliegen voor iedereen visueel maken. Mijn doel is om dit kunstwerk letterlijk de hele wereld over te laten vliegen en te exposeren op luchthavens over de hele wereld. Een uitdaging, maar daar hou ik dus wel van.”

Tekst Marcia Jansen Beeld Roel Kerkhof

V O O R 2 2 : 0 0 B E S T E L D M O R G E N I N H U I S

GRATIS BEZORGING V A N A F

L 5 0 . -

E L E H E G OP HET T

15% ASSORTIMEN KORTING

15%

Kortingscode: NTB15

Kortingscode geldig t/m 31 juli 2016 Gebruik je code in de winkelwagen waar je korting direct wordt verrekend

KORTING

GRATIS KADO BIJ ELKE BESTELLING! W

} D

072

TRANSITION

“EEN TRIATHLON? —JIJ?” TIJDENS DE TRIATHLON AMSTERDAM NIEUW WEST WAAGDE PETER HEERSCHOP ZICH VOOR HET EERST AAN EEN (SPRINT)TRIATHLON. DE 55-JARIGE CABARETIER, ACTEUR EN PROGRAMMAMAKER GING DE UITDAGING AAN, KREEG SCEPTISCHE REACTIES, RAAKTE GEBLESSEERD, MAAR ZETTE TOCH DOOR. ALS EEN ECHTE TRIATLEET. EERSTE KEER

Tekst Norbert Veringmeier Beeld Jasmijn Gangel/Timothy Clary

ijdens een etentje waarbij we heerlijk en goed aan de alcohol zaten werd ik uitgedaagd door Hans Makaaij — in die tijd nog locatiemanager van de ALO Amsterdam — om samen met hem een keer mee te doen aan een triathlon. Ik moest daar wel om lachen. Maar hij bleek serieus te zijn. Een triathlon? Ik heb relaties stuk zien gaan op mensen die opeens vonden dat ze moesten gaan trainen voor een triathlon. Maar Hans bedoelde niet de hele triathlon. Zelfs niet de halve of de kwart. Hij bedoelde de sprinttriathlon. Ik zei: “Man, als je me nu even mijn zwemspullen en mijn fiets laat halen dan doen we hem nu gelijk.” Hij keek me minachtend aan en legde uit dat het officieel moest, met inschrijving en al. Op 5 juni 2016, in en rond de Sloterplas in Amsterdam, naast de ALO. De dag erna hebben we ons ingeschreven en zo gingen we het doen. Hij hield me maanden lang met veel te grote regelmaat op de hoogte van hoe hard hij aan het trainen was. Ik was ook aan het trainen, maar anders. Ik sport mijn hele leven al elke dag. Als (voormalig) gymleraar is elke dag met een blessure of een andere vorm van bewegingstekort een mislukte dag. Dus elke dag wordt er iets gedaan. Maar nooit een triathlon. Wel onderdelen ervan. Ik vind fietsen altijd al heel leuk en dat doe ik ook vaak.

Zwemmen vind ik vooral leuk in buitenwater, dus dan moesten we wachten tot het water de juiste temperatuur had. Dat is altijd eind juni, dus daar kon niet echt op worden getraind. En lopen kon ik — in alle bescheidenheid — vroeger heel goed. Ik legde Hans in de wekelijkse telefoongesprekken dan ook uit dat ik in mijn ALO-tijd — ik zat bij Axel Koenders in de klas — regelmatig de jaarlijkse Sloterplasloop bijna had gewonnen met een gemiddelde snelheid van 17 km per uur. Maar ik vertelde hem er niet bij dat ik de laatste jaren eigenlijk niet meer kon hardlopen omdat het kraakbeen in mijn linkerknie tot een nulpunt was genaderd en ook een operatie te weinig had opgeleverd. Ik vertelde dat eigenlijk ook niet aan mezelf want hé, die 5 km van de sprinttriathlon haal je altijd wel. Maart 2016 Ik belde Hans nog even of het echt doorging, die triathlon van hem. En tot mijn tegenvallende verbazing was dat zo. Er moest dus echt iets gerichter getraind worden. Drie sporten achter elkaar. Daarom ging ik drie keer in de week naar de sportschool voor 20 minuten roeien, 20 minuten fietsen en 20 minuten op de crosswalker. (dat laatste moest omdat de loopband mij te slecht leek voor mijn knie)

073

TROTS VERTELDE IK AAN VRIENDEN DAT IK AAN HET TRAINEN WAS VOOR DE TRIATHLON. IK ZEI ER NATUURLIJK NIET BIJ WELKE AFSTANDEN.

Ik koos roeien omdat het iets was met je armen en benen en het leek daarom op zwemmen. Ernaast heb ik veel gefietst. Trots vertelde ik aan vrienden dat ik aan het trainen was voor de triathlon. Ik zei er natuurlijk niet bij welke afstanden. Ik genoot namelijk best van de bewonderende blik in hun ogen gevolgd door “Jij?” Mei 2016 Ja, er moest nu toch iets gerichter getraind worden. En gelukkig ging 1 mei het Flevoparkbuitenbad open in Amsterdam. Dus ik daarheen. Om even te voelen of ik nog kon zwemmen sinds vorig jaar en hoe ik op de kou zou reageren. Nou, de kou viel reuze mee — de eerste zes minuten — en het zwemmen ging nog moeizaam, maar daarvan wist ik dat het snel trainbaar was. Ik begon de eerste training met 1.500 meter, afwisselend baantje borst, baantje school. De tweede training 1.500 meter werd dat drie baantjes borst, één baantje school. De derde training 1 km borstcrawl. En toen had ik het gevoel dat het wel goed zat. Het fietsen ook. Kortom, er zou toch een keer gelopen moeten worden. Voorzichtig een keer 3 km gedribbeld. Ging eigenlijk best wel goed. Nog maar een keer. Klein beetje dikke knie maar niet ontevreden. Dan maar een keer de drie onderdelen achterelkaar. Ik moet zeggen, dat was een enorme ervaring. Ik deed heerlijk 20 baantjes in het zwembad, sprong op de fiets en knalde 20 kilometer fluitend door Waterland en toen moest ik hardlopen. Maar toen zeiden mijn benen. “Ja wacht eens even, wat ga jij doen. We kennen elkaar zo lang, maar dit heb je nog nooit gedaan, bekijk het lekker.” Ik heb 30 minuten gerend, maar kon eigenlijk de hele tijd nog steeds makkelijk mijn geparkeerde fiets zien staan. Dat was een tegenvaller. Want ik dacht dat ik al helemaal klaar was. Kortom, nu moest er echt worden getraind. De twee weken erna heb ik om de drie dagen een triathlon gedaan. En het werd steeds fijner. De knie leek zelfs iets beter te worden. Het enige waar ik nog last van had was de nazit van mijn theateroptreden waar we altijd nog een “één na laatste

074

TRANSITION

biertje namen op de mooie avond en het geluk dat we daar mochten optreden.” Op het eind van de derde week van mei dacht ik zelfs, ik ga als training gewoon een keer een kwarttriathlon doen. Als dat gaat is de sprint helemaal een makkie. Ik moet zeggen, dat ging helemaal niet slecht, tot 7 km lopen en toen gaf mijn linker lies het op. Het was tien dagen voor ‘de wedstrijd’. Dat was echt balen. Zoals ik al zei, een gymleraar kan heel slecht tegen een blessure. Juni 2016 Op 1 juni bel ik een half uur voor mijn optreden in Tilburg dat ik niet echt kan lopen en dat ik de wedstrijd moet afzeggen. Ik wil er gewoon niet meer aan denken. Andere keer beter. Of nooit. We zien wel. Maar Hans zegt. “Weet je wat, je komt gewoon naar de Sloterplas zondag. Je gaat zwemmen en fietsen en erna stop je ermee. Maar dan heb je wel de sfeer van de wedstrijd geproefd en dan zie ik ook goed hoe ik van jou ga winnen.” Kortom: Dan toch maar.

IK ZIE ALLEMAAL MENSEN IN TRIATHLONPAKJES DIE IK VOORAL VAN TELEVISIE KEN. IK HEB NATUURLIJK NIET ZO’N PAKJE. IK HEB VOOR ELK ONDERDEEL HEEL VEEL PAKJES, MAAR NIET DEZE.

Op zaterdag 4 juni heb ik mijn laatste voorstelling van het seizoen. Dat zijn altijd bijzondere momenten, die laatste optredens. Maar ik ben de hele dag bezig met zoeken welke spullen ik moet meenemen naar de triathlon. Dat weet ik gewoon niet. Kortom, ik heb drie zwempakken, vier fietssetjes en voor de zekerheid toch ook maar twee paar loopschoenen en zes soorten shirtjes. Het optreden gaat goed. Toch maar een biertje. ’s Nachts kijk ik een hele bokswedstrijd van Mohammed Ali tegen Joe Frazier. Het is warm en ik slaap kort. Dan is het 5 juni. De dag! Vreemd genoeg heb ik er veel zin in. Zeker omdat ik weet dat ik het lopen zal moeten skippen. Ik meld me aan en fiets naar de wisselzone. Ik kijk mijn ogen uit. Ik voel aan alles dat ik echt een hopeloze beginner ben. Ik zie allemaal mensen in triathlonpakjes die ik vooral van televisie ken. Ik heb natuurlijk niet zo’n pakje. Ik heb voor elk onderdeel heel veel pakjes, maar niet deze.

075

IK BEN BEST EEN REDELIJKE ZWEMMER MAAR MET EEN VROUW OP MIJN RUG DIE NIET VAN WIJKEN WEET WORDT HET TOCH WEL INGEWIKKELD.

Ik zie hoe iedereen de fiets aan het zadel ophangt. Dat doe ik ook. En ik vraag een beetje om me heen wat zij precies aandoen met zwemmen. Ik heb mijn dikke pak van de Amsterdam City Swim in de grachten bij me. Ik word nog net niet uitgelachen, maar wel vooral gezien als cabaretier en niet als sportman. Dat doet best een beetje pijn. Want ik voel me veel meer sportman dan cabaretier. Vervolgens ga ik uitzoeken waar de start is. En hoe het parkoers gaat. Dat heb ik. Alle kleding die ik niet nodig denk te hebben leg ik apart. We gaan beginnen. De start. Het zwemmen. Het water valt best wel mee, vind ik. Maar het zwemmen niet. Kijk, ik ben best wat gewend met de zwemtocht in de grachten maar dit is een totaal gekrioel in het water. Mensen zwemmen dwars over elkaar heen. We moeten met zijn allen door een opening van twintig meter. Met een paar honderd man. Schoolslagbenen trappen mijn bril af. Ik word ondergeduwd door maaiende borstcrawlarmen. Ik zal je zeggen. Ik ben best een redelijke zwemmer maar met een vrouw op mijn rug die niet van wijken weet wordt het toch wel ingewikkeld. Eenmaal door de opening gezwommen gaat het beter. En lekker. Fijn, weer eens in buitenwater. De eerste keer dit jaar. Ik kan eindelijk genieten. Dan het water uit. Moet je eerst een stuk rennen op je blote voeten. En dat zou ik juist niet doen. Maar goed. Prima, Stukje rennen.

Ik zie mensen in één keer een pak uitglijden en dertig seconden later op de fiets zitten. Ik moet toch eerst even mijn pak uit, shirt aan, sokken, schoenen. Duurt toch een paar minuten. Ik hoor mensen besmuikt lachend wegtrappen. Hop, op de fiets. Maar dat mag niet in de wisselzone. Van de fiets, lopen en eindelijk, daar gaan we. Het fietsen gaat geweldig. Voor het eerst in mijn leven is de hele weg afgezet, ook voor mij. Geen verkeer, alleen lekker draaien die trappers. Ik vind het geweldig. Het gaat ook heel goed. Enthousiaste mensen moedigen aan. Baal er enorm van dat het maar 20 kilometer is. Man wat is dit lekker. Na drie rondjes is het fietsen klaar. Dus mijn wedstrijd ook. Maar dat wil ik niet. Ik wil door. Ik ga ook rennen, natuurlijk. Onwillige lies of niet. Ik wil dit niet missen. Aankomend op de fiets word ik bij de streep nog wel even uitgekafferd dat je na de streep niet meer mag fietsen en of ik nou echt zo stom ben. Maar vanaf nu is alles bij mij een glimlach. Ik hang mijn fiets aan het zadel en ga rennen. Nou ja rennen. Joggen. Maar dat gaat prima. Ik schiet echt in de lach in de tweede bocht, waar twee meisjes van de organisatie keihard ‘aan staan te juichen’. Het is heerlijk weer. Het is langs de Sloterplas waar ik vroeger zo vaak heb gelopen. En ik doe een triathlon. Ik ga niet meer hard, maar heb wel al bedacht dat ik dit nog veel vaker ga doen. Als ik over de streep kom staat Hans er al. Hij heeft gewonnen. Dat klopt. Zoals aan hem beloofd speel ik zeer teleurgesteld. Maar het eerste dat ik zeg is: “Ik wilde donderdagavond afzeggen, maar ik ben zo blij dat jij mij hebt overgehaald om toch gewoon te beginnen. Man, ik heb genoten.” En zo is het. Ik ga herstellen en zorgen dat ik dit nog veel vaker kan doen. En ik weet nu ook wat ik aan moet trekken.

076

ADVERTORIAL

RECON JE T

Slimme bril voor de veeleisende sporter TRIATHLON IS EEN SPORT DIE ZICH IN HOOG TEMPO HEEFT ONTWIKKELD. HET TREKT EEN SOORT MENSEN AAN DIE ZICHZELF UITDAGEN OM HET MAXIMALE UIT HUN LICHAAM TE HALEN. DAT BEREIK JE NIET ALLEEN DOOR ELKE DAG HARD EN REGELMATIG TRAINEN, MAAR JUIST DOOR OP DE DETAILS TE LETTEN. Met de Recon Jet krijg je die details scherp in beeld. Snelheid, afstand, hoogte, hartslag, vermogen en cadans zijn in één oogopslag zichtbaar wanneer je ze nodig hebt en buiten beeld wanneer je ze niet wilt. De data die worden getoond zijn niet nieuw, de manier waarop wel, waardoor je al je energie kan focussen op je training. De Recon Jet is een zeer geavanceerde sportbril, hij is namelijk uitgerust met een krachtige microcomputer en een full-color breedbeeldscherm. Een ideale bril voor wanneer je duursporter bent en altijd zicht willen hebben op je prestaties en tegelijkertijd via foto’s en video’s je sociale netwerken wilt onderhouden. Het unieke aan

de Jet is dat alle ritinformatie aan de onderkant van de lens van de hoogwaardige gepolariseerde sportbril geprojecteerd wordt. Op het scherm tover je eenvoudig data als snelheid, afstand, hoogtemeters, hartslag, vermogen en je cadans te voorschijn. Dankzij een geïntegreerd touchpad kan je door het menu navigeren en ben je in staat HD-video’s en foto’s te nemen. De bril beschikt over een microfoon en speakers, door je mobiel te koppelen is het zelfs mogelijk te bellen en smsjes te lezen. Ook kun je openstreetmaps kaarten laden zodat de bril als navigatiehulp kan dienen. Dankzij WiFi, Bluetooth en ANT+ verbindingen zijn de mogelijkheden nagenoeg eindeloos.

077

Specificaties • 9-assige sensoren • 3D versnellingsmeter • 3D gyroscoop • 3D magnetometer • Druksensor • Applicatie voor hoogtemeter en barometer • Sensor voor omgevingstemperatuur • Optische aanraaksensor voor bediening met gebruikersinterface • Werkt in alle weersomstandigheden en ook met handschoenen • 1 GHz Dual-Core ARM Cortex-A9 • 1 GB DDR2 SDRAM ingebouwd geheugen • 8 GB flash ingebouwd geheugen

ANDRE W S TARY KOWIC Z & RECON JE T

• 16:9 WQVGA breedbeeldscherm • Virtueel beeld wordt getoond als 30” HD beeldscherm op 7” • Micro USP • Gewicht: 60 gram

078

TRANSITION

TIPS, TRICKS EN INFORMATIE WISSELZONE

5 TIPS

Om je wetsuit goed te houden

Pas bij het aantrekken van een wetsuit op voor lange vingernagels. Een beschadi-

ging is zo gemaakt. Sokjes of plastic zakjes over handen en voeten maken aantrekken eenvoudiger.

Babyolie op polsen en enkels (niet op het neopreen!) zorgt ervoor dat je het pak

soepeler kunt uittrekken.

Spoel na elke zwembeurt je wetsuit zo snel mogelijk volledig schoon met koud

of lauwwarm water. Vergeet ook de binnen-

beeld Simon Hofmann/Getty images

zijde niet.

Laat je wetsuit na gebruik niet drogen in direct zonlicht. UV-straling droogt

het neopreen sneller uit. Hang het wetsuit bij voorkeur over een brede hanger in een donkere ruimte te drogen.

Bewaar je wetsuit bij voorkeur in de volledige lengte of hooguit één keer ge-

vouwen met de rits aan de onderzijde op een kastplank of boven op een kast.

REGLEMENTEN

Schijfremmen verboden

Bij mountainbikes waren ze al redelijk populair en ook op de weg zijn ze aan een opmars bezig – fietsen met schijfremmen. De remeigenschappen zijn uitstekend, maar uit de door een schijfrem veroorzaakte snijwonden die de Spanjaard Francisco Ventoso opliep bij een val in Parijs-Roubaix blijkt dat er ook risico’s aan kleven. De

“You can keep going and your legs might hurt for a week or you can quit and your mind will hurt for a lifetime”

wielerunie UCI heeft de proef met het toelaten van schijfremmen om die reden inmiddels stopgezet. Volgens het ITU-reglement is sinds eind 2015 het gebruik van schijfremmen al verboden bij alle ITU-triathlons en Run Bike Runs op de weg. In het NTB-reglement is deze bepaling nu nog niet van kracht, maar dit zal met ingang van het seizoen 2017 wel zo zijn daar het NTB-reglement het ITU-reglement volgt. Dit betekent dat fietsen met schijfremmen in ieder geval bij alle Nederlandse elitewedstrijden, Eredivisiewedstrijden en andere stayertriathlons met ingang van 2017 niet meer toegestaan zullen zijn. De NTB (WGWO en NTB-bestuur) beraadt zich nog over de vraag of en hoe het algemene verbod op het gebruik van fietsen met schijfremmen bij alle overige wegtriathlons en -Run Bike Runs gehandhaafd gaat worden. In ieder geval is voor nu het advies aan iedereen die de aanschaf van een nieuwe fiets overweegt en deze fiets ook bij wedstrijden denkt te gaan gebruiken: Houd er rekening mee dat een fiets met schijfremmen op korte of langere termijn mogelijk niet meer wordt toegelaten.

Mark Allen, Ironman-legende en zesvoudig winnaar van de Ironman Hawaii

079

MEDISCH

Sporten in de warmte

Triathlon is vooral een lente- en zomersport en hoewel beide seizoenen in Nederland nogal wisselvallig kunnen verlopen, is het vaak genoeg ook zo warm dat dit een negatieve invloed kan hebben op de sportieve prestaties. Door te sporten in een warme omgeving stijgt de temperatuur van het beeld Charlie Crow Hurst/Getty images

lichaam extra snel. Het natuurlijk mechanisme van het lichaam om de temperatuur niet te hoog te laten oplopen is door te zweten. Het vocht dat daarmee verloren gaat moet zo snel mogelijk weer worden aangevuld, want een verlies van 1-2% van

Lopen met vermogen GADGET

het lichaamsgewicht door transpiratie leidt al tot een prestatieafname. Bondsarts Guido Vroemen schreef eerder voor

De vermogensmeter is tot

Triathlon Sport verschillende artikelen over spor-

nu toe vooral bekend vanuit

ten in de warmte. Deze kun je nog eens nalezen op

het fietsen. Ook steeds meer

www.transition.nl, onder ‘thema’s’, ‘gezondheid’.

prestatiegerichte triatleten gebruiken het als hulpmiddel in training en wedstrijd om optimaal te kunnen presteren. De voornaamste reden is dat trainen op vermogen nauwkeuriger is dan trainen op hartslag. Het wattage dat je trapt is direct gerelateerd aan de inspanning die je levert. Hoe meer vermogen je levert, hoe harder je fietst. De beeld Jan Kruger/Getty images

hartslag daarentegen past zich altijd met enige vertraging aan. Sinds kort is er ook een vermogensmeter voor het hardlopen: de Stryd. In tegenstelling tot de vermogensmeter voor het fietsen, wordt het vermogen indirect gemeten. De Stryd draag je net als een hartslagmeter-

ONDERZOEK

Slechtere duurprestaties door fel zonlicht

onderzoek helaas niet duidelijk. Het advies luidt daarom om

band – het registreert ook

op warme en zonnige dagen

de hartslag – en meet via drie zogeheten accelerome-

Dat je als duursporter minder

constante temperatuur (30 oc)

zoveel mogelijk in schaduwrijke

ters de versnelling van het

goed presteert op warme en

en luchtvochtigheid (50%) en

gebieden te gaan sporten. Voor

lichaam tijdens het lopen in

vochtige dagen, weten de mees-

een verwaarloosbare wind. De

wedstrijden is dit lastiger, want

drie richtingen: zijwaarts,

te triatleten uit eigen ervaring.

sterkte van de zonnestraling

dan ben je afhankelijk van het

omhoog en naar voren. Bond-

Dit komt zowel door de hoge

werd steeds aangepast door een

parkoers.

sarts Guido Vroemen testte

temperatuur als de hoge lucht-

speciale zonnelamp harden of

het apparaat en kwam tot de

vochtigheid. Britse en Japanse

zachter te zetten.

conclusie dat het gemeten

onderzoekers hebben nu vast-

wattage niet een maat is

gesteld dat sterke zonnestraling

Tijdens de uitputtingstest bleek

die afgeeft is overigens niet

voor de snelheid, maar wel

de prestatie eveneens negatief

dat de sporters bijna twee keer

alleen afhankelijk van de be-

voor de hoeveelheid energie

kan beïnvloeden.

sneller opgeven wanneer de

wolking, maar ook van de locatie

zon schijnt dan wanneer het

op aarde. Hoe dichter bij de eve-

die wordt verbruikt en voor

Hoe sterk de zonnestraling uiteindelijk is en hoeveel energie

de loopefficiency. Hij schreef

Dat ontdekten ze door acht

bewolkt is. Dit komt volgens

naar, hoe sterker de zonnestra-

daar een uitgebreid artikel

redelijk sportieve mannen

de onderzoekers doordat de

ling. Iets om rekening mee te

over dat te vinden is op

vier keer een uitputtingstest

huidtemperatuur dan sneller

houden als je tijdens je vakantie

scienceintraining.com onder

te laten fietsen. Dit deden ze

stijgt. Hoe dit tot een slechtere

meedoet aan een triathlon of

‘kennisbank’.

in een klimaatkamer bij een

prestatie kan leiden werd uit het

Run Bike Run in Zuid-Europa.

080

TRANSITION

SPOT LIGHT 1

V ENE TIĂ&#x2039;

Challenge

De eerste editie van de Challenge VenetiĂŤ wordt met overmacht gewonnen door Dirk Wijnalda. De atleten starten vanaf de historische Joodse wijk om de lagune over te zwemmen naar het vasteland waar het fietsen en lopen worden afgewerkt. Carla van Rooijen wordt derde bij de vrouwen. beeld Lennart Preiss/Getty Images

M ALLORC A

Ironman 70.3

Dit voorjaar is het op veel plaatsen in Europa erg nat. Ook verschillende triathlons hebben hiermee te kampen. Onder meer tijdens de Ironman 70.3 op Mallorca lijkt het eerder herfst dan voorjaar. beeld Gonzalo Arroyo Moreno/Getty Images

A MS TERDAM

Lotto Eredivisie Triathlon

De Lotto Eredivisie Triathlon begint dit jaar met twee wedstrijden in Amsterdam. Tijdens de Triathlon Amsterdam Nieuw West worden ook de nationale titels verdeeld. Bij de mannen verovert Menno Koolhaas zijn eerste titel bij de senioren. Danne Boterenbrood krijgt als eerste vrouw voor de vierde keer goud omgehangen. beeld Sonja Jaarsveld

081

K R AICHGAU

Ironman 70.3

Yvonne van Vlerken hoopt volgende maand als eerste vrouw voor de vierde keer de Challenge Roth op haar naam te schrijven. In de voorbereiding staat ze driemaal op het podium van een halve triathlon. Na winst in de Challenge Rimini volgen tweede plaatsen bij de Ironman 70.3 races in Sankt Pรถlten en Kraichgau. beeld Ingo Kutsche

E NSCHEDE

1e Divisie Triathlon

De teamwedstrijd van de UT Triathlon vormt dit jaar de start van de 1eDivisie Triathlon. Soms is het nodig om elkaar te coachen om samen tot een optimaal resultaat te kunnen komen, zoals deze atleten van TZC Vahalis laten zien. beeld Martin Knegt

A LMERE EK RBR

Traditioneel vond het NK Run Bike Run lange afstand plaats tijdens de Powerman Holland. Na het verdwijnen van deze wedstrijd van de kalender is de titelstrijd verplaatst naar Almere. Erik-Jan Spijkerman en Lucie van Genugten veroveren op de lange polderwegen de titel. beeld Jasmijn Gangel

TRANSITION

Beeld Alex Caparros/Getty Images

082

FINISH DE EERSTE TRIATHLONS VAN HET SEIZOEN ZIT TEN ER OP. MA AR DIT WAS PAS HET BEGIN. EEN MOOIE, L ANGE TRIATHLONZOMER KOMT ERA AN.