Duitsland reisgids: Stay a little bit longer

DUITSLAND REISGIDS

30 PAGINA’S PRAKTISCHE EN DUURZAME REISTIPS

VANLIFE – ONDER DE STERREN SLAPEN IN HET RHÖNGEBIED p. 6

FIETSEN LANGS DE ELBE p. 12

VERRASSEND DOOR BERLIJN EN BRANDENBURG p. 24

PURE ONTHAASTING IN DUITSLAND –DOOR SIMPELWEG JE VAKANTIE TE VERLENGEN

BESTE LEZER, wat als ik je vertelde dat je in Duitsland meer dan 70 eilanden, meer dan 100 natuurparken en maar liefst 52 UNESCO-werelderfgoedsites kan ontdekken? Dankzij de vele goede trein- en busverbindingen ben jij in een mum van tijd in ons buurland. Zonder dat jij ook maar een seconde moet inboeten aan comfort en ervaring ontdek jij op een betaalbare, toegankelijke en duurzame manier de verschillende onbekende parels die dit land te bieden heeft. Er zijn daarnaast talloze thematische vakantieroutes te ontdekken, zoals de Sprookjesroute voor gezinnen, de Wijnroute voor fijnproevers, de Alpenroute voor actieve vakantiegangers en de UNESCO-routes voor cultuurliefhebbers. En het allerbeste? Het is betaalbaar, want als er een cliché klopt, dan is het wel dat je in Duitsland op een uitstekende prijs-kwaliteitverhouding kan rekenen. Kortom: Duitsland, dat is fair met flair.

Er zijn talloze manieren om je vakantie te vullen met unieke ervaringen en bezienswaardigheden. Of je nu op zoek bent naar actie, ontspanning, cultuur of natuurbeleving, wij, de Duitse Nationale Dienst voor Toerisme, tonen jou in deze reisgids bijzondere plekken, unieke tips en spannende activiteiten die je niet mag missen. Waan je een echte ridder of prinses in één van de vele kastelen en paleizen, laat de waterrat in je los bij één van de talrijke meren of spring van eiland tot eiland in het noorden van het land.

De vele steden bieden telkens de combinatie van stad en natuur. Zo moet jij nooit kiezen tussen een citytrip of een natuurvakantie. Je doet het gewoon allebei. Met een dag of twee extra haal jij alles uit je

vakantie in Duitsland. Trek er op uit met de fiets, de trein, de boot of gewoon te voet en laat je verrassen door de wunderschöne natuur en cultuur van Duitsland. Het zal je niet te teleurstellen, beloofd!

De weg naar duurzaamheid is een ontdekkingsreis waarvoor wij je graag uitnodigen –want met zijn mix van beschermde natuur, innovatieve geest en kosmopolitisme heeft Duitsland als reisbestemming het beste van het beste voor buitengewone en duurzame vakantiebelevenissen die bijdragen aan de bescherming van het klimaat en milieu.

Laat je inspireren en droom weg bij de vele ideeën en verhalen die deze reisgids je voorschotelt.

Herzliche Grüße und bis bald in Deutschland!

Michaela Klare

Regional Manager Noordwest-Europa

LÜBECK-TRAVEMÜNDE –VAN DE STAD NAAR HET STRAND

Zin in een flinke portie cultuur maar ook in een dagje aan het strand? Dan is de tandem Lübeck-Travemünde zeker iets voor jou. Eén van Duitslands best bewaarde historische steden ligt hier vlak naast één van haar meest charmante badplaatsen – te mooi om te missen.

Culturele hoogtepunten of lekker bruinen op het strand? Een topmuseum bezoeken of lui van een cocktail slurpen met je voeten in het zand? Een mens staat soms voor hartverscheurende keuzes in het leven. Wie naar Lübeck en Travemünde – aan de Baltische Zee in het noorden van Duitsland – reist hoeft echter niet te kiezen en kan alles gewoon op één dag inplannen. Een vakantie is hier even kleurrijk en gevarieerd als de twee plekken zelf. Laat me het even uitleggen.

LÜBECK – DE KONINGIN VAN DE HANZESTEDEN

Lübeck is een middeleeuwse parel van een stad die volledig door water wordt omringd. Het historische centrum strekt zich uit achter de iconische Holstentor en is een schatkamer die meer dan duizend beschermde gebouwen herbergt. Die weelde is er omdat dit vroeger de hoofdstad van het Hanzenverbond was. Dat was een economische en politieke samenwerking tussen tal van Noord-Europese steden die meer dan 600 jaar standhield – en meteen ook voor heel wat handel en rijkdom zorgde. Een fikse wandeling door de kasseistraatjes van Lübeck zal je dit snel duidelijk maken. Je loopt er langs oude koopmanshuizen en mooi versierde puntgevels, langs sfeervolle pleintjes en sierlijke kerktorens. In de stad liggen ook meer dan vijftig Gänge verstopt: pittoreske binnenplaatsen en tuintjes die je –als je je voorbeeldig gedraagt – gewoon mag binnenlopen. Een betoverend geheel dus, dat al sinds 1987 tot UNESCO Werelderfgoed benoemd werd.

DUURZAAM VAN TRAVEMÜNDE NAAR LÜBECK

Per trein: elk uur kan je op een trein van Deutsche Bahn Regional vanuit Lübeck-Travemünde Skandinavienkai naar Lübeck Hauptbanhof rijden. Een ticket kost €3–6 en de rit duurt 17 minuten.

Per bus: ook per bus raak je vlot van het strand tot in de stad. Vanaf dezelfde kaai rijdt drie keer per uur een bus tot in de Große Burgstraße in het centrum. Slechts 23 minuten later sta je ter plaatse.

Lübeck is een heerlijke stad om te voet of met de fiets te verkennen. De meeste interessante sites liggen binnen een cirkel van nog geen 2km2 vlakbij elkaar. Het hele centrum barst van de cafés en restaurants. Er valt dus altijd wat te smikkelen: van traditionele gastronomie tot fusion en regionale delicatessen. Volgens de legende zou hier lang geleden zelfs de marsepein zijn uitgevonden. Wie zich in de geschiedenis van Lübeck wil verdiepen, moet het Europäisches Hansemuseum even in: een modern en interactief geheel dat het hele verhaal van de Hanzesteden uit de doeken doet – en dat is bij momenten verbazend spannend en intrigerend.

TRAVEMÜNDE – NOSTALGISCH POOTJEBADEN

Het contrast met Travemünde, dat twintig kilometer verder op de plek waar de Trave in de Baltische Zee uitmondt ligt, kan niet groter zijn. Officieel is dit een stadsdeel van Lübeck, dat lang geleden gesticht werd om de schepen die richting haven voeren in het oog te houden. Ondertussen is het al meer dan tweehonderd jaar een aangename badplaats. Eén van de oudste en populairste van het land zelfs, in die mate dat Travemünde eind 19e eeuw het Saint-Tropez van Duitsland werd genoemd. Vandaag de dag stralen de promenades langs het bijna vijf kilometer lange zandstrand iets nostalgisch uit, maar de sfeer is er niet minder om geworden. Traditionele resorts en de typische kleurrijke strandstoeltjes om je uit de wind te zetten, worden er afgewisseld met moderne architectuur. Ideaal voor een dagje uitwaaien.

Per boot: wil je het allemaal net iets meer ontspannen aanpakken? Neem dan de veerboot MS Hansa voor de meest panoramische verplaatsing tussen de twee bestemmingen. hanse-travemuende.de

VOOR MEER INFORMATIE OVER LÜBECK

EN TRAVEMÜNDE: visit-luebeck.com visit-travemuende.com

Foto’s: Travemünde haven, strand van Travemünde, historisch centrum van Lübeck

VANLIFE – ONDER DE STERREN SLAPEN IN HET RHÖNGEBIED

Duitsland beschikt over meer dan 1.200 officiële kampeerplekken en sommigen zijn erg bijzonder. In het Rhön Sterrenpark bijvoorbeeld, wordt het ’s nachts zo pikdonker dat je er onder een overweldigende sterrenhemel slaapt. Daardoor krijgt kamperen een andere dimensie en kan je er languit in het gras gaan liggen onder een zichtbare Melkweg.

Weinig zaken in het leven zorgen voor meer zelfrelativering dan tijdens een heldere nacht de ogen ten hemel richten. Lijken de dagelijkse beslommeringen niet ronduit onbeduidend tegenover de meteloze oneindigheid van het heelal? De sterrenhemel in volle glorie kunnen aanschouwen is in onze moderne maatschappij door alle lichtpollutie echter geen sinecure. Wil dat zeggen dat je daarom kluizenaar moet worden en naar het hart van de Sahara dient te trekken om

van de sterren te genieten? Natuurlijk niet! Ook vlakbij in Duitsland is het mogelijk, en daar is het alvast een stuk minder heet.

Zes officiële sterrenparken liggen op je bezoek te wachten: De Eifel, Winklmoosalm in Reit im Winkl, Westhavelland in Brandenburg, de eilanden Spiekeroog en Pellworm in de Noordzee en tenslotte het Rhöngebied. Sterrenparken zijn gebieden waar het ’s nachts donker genoeg is om aan de strenge normen van de International Dark Sky Association te voldoen. Die gebieden zijn trouwens erg nuttig. Nachtdieren worden niet bepaald gelukkig van neonreclame, en trekvogels die ’s nachts vliegen verliezen door onze excessieve straatverlichting het noorden en komen dan in pakweg Siberië in plaats van in Tenerife terecht – je zal maar geen winterjas bijhebben. Zelfs onze eigen

hormonen hebben baat aan wat minder kunstlicht. Inderdaad: af en toe in het donker voor je uitstaren en in stilte al je levenskeuzes overlopen is zowaar gezond.

HET RHÖN STERRENPARK

Het Rhöngebied dat tussen Beieren, Hessen en Thüringen ligt, is een UNESCObiosfeerreservaat dat ook overdag meer dan de moeite waard is om te verkennen. Toch is het ’s nachts nog unieker. Hier woont bijna geen volk, en de gemeenten in de directe omgeving passen hun openbare verlichting aan om de natuur zo min mogelijk te storen. Op verschillende zogenaamde sky showplaces kan je van de hemel genieten, of je kan er op uittrekken met een officiële sterrengids. Zo weet je waar je naar kijkt, en verwissel je de Gordel van Orion niet als een domme plebejer met de Waterman.

De wandelingen die je kan boeken zijn thematisch: van volle maanwandelingen tot Keltische tochten tijdens het blauwe uur –leuk voor de beste sfeerfoto’s.

COMFORTABEL NAAR

DE STERREN KIJKEN

Op de Hoher Geba in Thüringen werd in 2016 het eerste openbare astronomische observatieplatform ingehuldigd. Hier – op 750 meter hoogte – kan iedereen een telescoop opstellen, waarvoor zelfs elektriciteit is voorzien. Daardoor kan je comfortabel naar boven kijken vanuit zogeheten sky loungers, en via een digitale kaart kan je zelf de constellaties zoeken. Snelle tip: de Kleine Beer is de sauspan met de poolster op het tipje van de steel.

Een nacht in een sterrenpark wordt alleen maar beter als je er ook kan blijven slapen,

en in het Rhöngebied is dat op heel wat plaatsen mogelijk: in je eigen campervan op een plek naar keuze, op het water in een huisboot, of in een mooie boomhut voor wie ook eens op ludieke wijze van grond wil. Geen telescoop in huis? Op een aantal goed aangegeven locaties kan je perfect met het blote oog sterrenkijken. Hier vind je alle geschikte plekken voor de camperliefhebbers onder de astrofans. Op de donkerste avonden kan je zelfs het Andromedasterrenstelsel zien liggen. Dat is het verste object dat een mens met het blote oog kan zien, op 2.5 miljoen lichtjaren van onze aardbol verwijderd. Dat wil zeggen dat je naar dit sterrenstelsel kijkt zoals het er 2.5 miljoen jaar geleden uitzag. Denk daar maar eens over na.

ZWEVEND SLAPEN IN EEN SAARLANDSE CLOEFHÄNGER

Zin in een andere compleet unieke kampeerervaring? Trek dan in het Saarland op Cloefhänger-avontuur. Daar hangen ze je tent op een paar meter hoogte tussen twee bomen die op een vallei uitkijken, zodat je kan genieten van één van de mooiste panorama’s in de streek. Je zit meteen in hogere sferen en door het zachte schommelen van je tent wieg je als een baby zo in slaap. Heerlijk. cloefhaenger.com

EILANDHOPPEN –VAKANTIE AAN ZEE

Wist je dat je in Duitsland de perfecte zon-, zee- en strandvakantie kan beleven? Een verlof aan de Baltische Zee of de Noordzee, of op één van de Duitse Waddeneilanden staat garant voor heel wat actie en waterplezier.

Van eens lekker in de zon op het strand liggen gaat een mens niet dood. De lange zandstranden en de frisse zeebries die je aan de Duitse Noordzeekust vindt, zijn dan ook de ideale setting voor een idyllische vakantie met het hele gezin. Je kinderen kunnen zich uitleven in de branding of met het bouwen van een zandkasteel, terwijl jij languit in je strandstoel gelegen een oogje in het zeil houdt.

EEN NOORDZEEVAKANTIE OP SYLT

Je zou het op het eerste zicht niet zeggen, maar Duitsland beschikt over een heleboel eilanden. Eén van de populairste exemplaren is Sylt, dat bijna tegen Denemarken aanligt in het uiterste noorden van het land. Toch sta je er al op een uur of tien met de trein vanuit Brussel-Zuid. Sylt wordt wel eens de Koningin van de Noordzee genoemd, en dat zegt men niet als grap. Aan de westkust vind je er kilometerslange zandstranden en kan je je aan een heleboel watersporten wagen. De Waddenzee – die doorloopt vanuit Nederland –ligt aan de andere kant van het eiland, en heeft een heel eigen ecosysteem. Hier verken je zoutmoerassen en eindeloze duinen, of kan je gaan wadlopen met een gids en ontdekken wat voor beestjes zich bij eb in het slijk verstoppen. Liever een ander eiland? Amrum ligt vlakbij en beschikt over het grootste zandstrand van Europa. Kan je al eens de ferry voor nemen.

EEN VAKANTIE AAN DE BALTISCHE ZEE OP RÜGEN

Rügen ligt aan de andere kant van Denemarken in de Baltische Zee, en is het grootste eiland van Duitsland. Het is meteen ook één van de populairste vakantiebestemmingen van het land, en dat is niet zonder reden. Je vindt hier alles van elegante strandresorts tot authentieke vissersdorpjes; je loopt er over spectaculaire witte krijtkliffen en parelwitte zandstranden; je kan er megalithische graftombes bezoeken of kuieren door een eeuwenoud beukenbos. Kortom: Rügen is een prachteiland en ideaal voor wie een strandvakantie wil afwisselen met een aantal stevige wandel- of fietstochten.

Foto’s: Rügen – krijtrotsen in het Nationaal Park Jasmund, Rügen – beukenbos UNESCO Werelderfgoed in het Nationaal Park Jasmund, Sassnitz – vuurtoren in de haven

OP ZOMERVAKANTIE MET DE FAMILIE

Duitsland is de perfecte bestemming om er tijdens de zomer samen met je kinderen op uit te trekken. Van avonturen in de boomtoppen en door de modder ploeteren over blotevoeten-paden tot slapen en werken op de boerderij. In Duitsland kan het allemaal. En dan heb je de pretparken nog niet gezien.

Waarom zandkastelen bouwen als je er echte kan bezoeken? De valleien van de Beierse Alpen in het zuiden van Duitsland staan er vol mee. Fabelachtig is dat, en dan heb je de echte sprookjesroute nog niet ontdekt: een reis van honderden kilometers door het Duitsland van de gebroeders Grimm, waar de geschiedenis, de oude mythen en de wereld van vandaag zich met elkaar vermen-

gen. Hou je de voetjes liever op de grond? Blijf dan op een plaatselijke boerderij slapen en steek de armen uit de mouwen. Avontuur gegarandeerd.

DE SPROOKJESROUTE –VAN ROODKAPJE TOT HANS EN GRIETJE

De Sprookjesroute loopt 600 km door Duitsland, langs meer dan zeventig steden, dorpjes en natuurgebieden. Ze trekt langs allerlei plaatsen die als inspiratie dienden voor sprookjes en legendes. In Bremen bijvoorbeeld, kan je een standbeeld bezoeken ter ere van de Bremer Stadsmuzikanten – één van de talloze sprookjes van de Gebroeders Grimm. Hoewel de vier beestige vrienden

uit de fabel zelf uiteindelijk nooit in Bremen raakten, staat hun beeltenis er toch maar mooi te blinken. Wat verder in Bremerhaven vind je met het Klimahaus dan weer iets compleet anders. Hier kan je onder één dak alle klimaatzones op de planeet ervaren: van het pakijs rond Antarctica tot de verschroeiende hitte van de Sahel. Zo kan je de hele wereld rondreizen in het noorden van Duitsland – da’s mooi meegenomen.

KASTELEN EN BOERDERIJEN IN BEIEREN

Tussen de grillige pieken van de Beierse Alpen liggen groene valleien en meren als spiegels. Af en toe kom je ook hier sprookjeskastelen tegen. Dat van Neuschwanstein is het be-

Foto’s: Truchtlaching – boerderijvakantie, Kasteel Neuschwanstein, Stadsmuzikanten Bremen, Klimahaus Bremerhaven

kendste – en de inspiratie voor het Disneykasteel – maar er vallen er talloze te ontdekken.

Veel kastelen liggen langs de Romantische Strasse: een prachtige route van 400km die van Würzburg tot Füssen door Beieren loopt. Je passeert er mooie wijngebieden en Alpentoppen, en vanaf mei tot diep in de herfst vallen er heel wat culturele en gastronomische festivals te bezoeken – honger zal je niet snel lijden. Hou je meer van de simpele dingen des levens? Wat denk je dan van een overnachting op een boerderij? Zo kan je de hele dag met de dieren werken, en leer je meteen een hoop bij over het boerenleven. Boerderijwerk wordt er afgewisseld met een rustgevende vakantie in de natuur – en de hele familie kan er van meegenieten, zelfs de hond.

DE VELE PRETPARKEN

VAN DUITSLAND

Maakt het vooruitzicht op koeien melken je kinderen niet meteen wild? Weet dan dat Duitsland over tal van fantastische pretparken beschikt. Het indrukwekkende Europapark is het tweede grootste pretpark van Europa en heeft maar liefst 13 rollercoasters in de aanbieding. Phantasialand bij Keulen is niet veel kleiner en biedt mooie ervaringen voor zowel de kleinste als wat grotere kinderen. Het Moviepark staat – u raadt het al – volledig in het teken van films en stunts (en alle magie die er mee gepaard gaat) en wie van speelgoed houdt kan zowel een Legoland als een Playmobilpark bezoeken.

MET DE KINDEREN

OP DE TREIN

Wie met kinderen voor een treinreis kiest, kan in Duitsland genieten van heel wat specifieke voordelen. Kinderen onder de vijf reizen gratis zonder eigen ticket. Kinderen tot 14 reizen ook voor niets als ze begeleid worden door iemand van minstens 15 jaar oud. Op ICE treinen wordt childcare voorzien voor kinderen vanaf drie en ouder.

FIETSEN LANGS DE ELBE

Tekst en foto’s door Jonathan Ramael.

Tussen Dresden en Dessau kan je ongestoord fietsen langs de Elbe. Kilometerslang rijd je over de beroemde Elberadweg langs het water door het platteland van de Duitse deelstaten Saksen en SaksenAnhalt. Perfect voor een sportieve, duurzame én interessante reis –en meteen eentje die ik zelf besloot te maken.

Tweehonderdvijftig lange kilometers zou ik afmalen langs het water van de Elbe. Gelukkig kreeg ik daarvoor een gloednieuwe e-bike onder de kont geschoven. Zo eentje met vier standen en waterdichte rijzakken waar je een halve inboedel en desnoods een middelgrote keffer in kwijt kan. Daar kan zelfs de bomma fluitend de Ventoux mee op, dus wat langs een vredig kabbelende rivier rijden zou mij ook wel moeten lukken. Op vijf dagen zou ik van het prachtige Dresden tot in Dessau fietsen, ondertussen een heleboel fotogenieke stadjes aandoend. En moest ik de ene oever beu zijn, steek ik met één van de vele veerboten simpelweg het water over. Was kann das Leben verdammt schön sein, potverdorie nog aan toe!

Je hoeft het overigens lang niet bij die 250km te houden. De zogenaamde Elberadweg volgt de rivier van in de Tsjechische bergen tot in Cuxhaven aan de Noordzee: meer dan 1.200km aan fietspaden om van te genieten. Ik beperkte me tot het stuk dat door Saksen

en Saksen-Anhalt loopt. Erg aangename regio’s om door te fietsen. Saksen was één van de voornaamste keurvorstendommen van het Heilige Roomse Rijk en beschikt over een goed gestoffeerd verleden. Vandaag de dag is het een landelijke streek vol groene heuvels, wijngaarden en kasteelburchten. Saksen-Anhalt is misschien wat minder bekend maar even belangrijk in de Duitse geschiedenis. Dit is waar Maarten Luther tegen de schenen van het Katholicisme schopte en de reformatie in gang zette. Honderden jaren later deed de Bauhausbeweging hier hetzelfde met de architectuur- en de designwereld.

KASTELEN EN PORSELEIN IN MEISSEN

Meissen – op 30km van Dresden – was m’n eerste echte stop. Het centrum is een kleurrijk allegaartje van kunstige gevels en een levendig marktplein. Vandaaruit leiden allerlei steegjes en trapjes omhoog richting een indrukwekkend kasteel. Deze Albrechtsburg biedt niet enkel een prachtuitzicht over de omgeving, het is ook de plek waar in Europa voor het eerst porselein werd uitgevonden (toegegeven: letterlijk honderden jaren na de Chinezen, maar toch mooi gedaan). Dat porselein wordt trouwens nog altijd geproduceerd, en in Erlebniswelt Haus Meissen kan je er alles over leren. Wel je rugzak langs de voorkant dragen. Er staan hier beeldjes tentoon ter waarde van een nieuwe BMW en die wil je niet per abuis tegen de grond smijten.

RAFTEN OP DE ELBE

Last van zadelpijn of zin om de benen even te strekken? Geen probleem: ten hoogte van de Meissen Beach Bar – stel je er niet al te veel palmbomen bij voor – kan je zelf het water van de Elbe op. Dat kan individueel of per twee in een blitse kajak, maar ook met een hele groep in een opblaasbaar raft. Woeste stroomversnellingen of rotspartijen hoef je niet te verwachten. Hier drijf je in alle rust stroomafwaarts terwijl langs beide zijden groene oevers voorbijglijden. Hier en daar kan je halt houden om een oude abdij of een kudde schapen te bewonderen, maar verder hoef je helemaal niets te doen. Je moet zelfs niet peddelen – de stroming doet dat wel voor jou. Work smarter, not harder.

VAN WIJNGAARD NAAR WIJNGAARD FIETSEN

Elke keer ik voet op Duitse grond zet, ontdek ik het opnieuw: als wijnland wordt Duitsland compleet onderschat. Duitsland telt 13 grote wijngebieden en ook Saksen verbouwt heel wat wijn. In de buitenwijken van Meissen vind je de Sächsische Winzergenossenschaft. Dat is een mooie muzikale naam, maar niet het meest pittoreske wijnhuis (het ligt in het midden van een woonwijk). Ze hebben er wel een sfeervolle kelder en een ruime selectie aan toppers. Een halfuurtje verder fietsen en je komt bij Weinreich Seus-

Foto’s: Meissen porseleinfabriek, Fietsen langs de Elbe

slitz. Dit is wel een fotogenieke plek, waar je in een mooie tuin naast een kasteel van een toprestaurant kunt genieten. Wie de trappen naast het gerestaureerde landhuis even oploopt, kan over de wijngaarden heen naar de glinsterende Elbe kijken. Magische plek en je bent meteen weer georiënteerd.

OP BEZOEK BIJ MAARTEN LUTHER

IN TORGAU EN WITTENBERG

Torgau is een prachtig historisch stadje en de plek waar het geallieerde en het Russische leger elkaar tijdens WOII voor het eerst de hand schudden. Ook tijdens de reformatie speelde de stad een belangrijke rol. In de 16e eeuw was dit de hoofdstad van het keurvorstendom Saksen. Frederik De Wijze – tien op tien op elk rapport –regeerde hier vanuit het mooie Paleis Hartenfels. Het is hij die Maarten Luther na z’n excommunicatie stiekem hierheen liet verschepen, waardoor de kapel van het paleis officieel de eerste protestantse kerk ter wereld werd. De eigenlijke reformatie begon iets verder in Lutherstadt-Wittenberg, waar Luther het als monnik en professor stevig had gehad met de corruptie van de katholieke kerk. Als dikke vinger naar de kerkelijke autoriteiten marcheerde hij op een dag naar de slotkerk in het centrum om er een 95 stellingen lange klachtenbrief aan de deur te nieten. Daar kon men destijds

FIETSEN LANGS DE ELBE

niet om lachen en hij werd uit de kerk gezet. Dat liet hij niet erg aan z’n hart komen en wat later trouwde hij met een uit het klooster weggelopen non. In het Lutherhaus kan je het hele verhaal in detail herbeleven.

WANDEL DOOR HET

GARTENREICH DESSAU-WÖRLITZ

Wörlitz Park ligt langs het traject tussen Wittenberg en Dessau, en wie er een kijkje wil nemen zal even moeten afstappen: geen fietsers toegelaten. Deze 112 hectare grote landschapstuin in Engelse stijl is deel van het Gartenreich Dessau-Wörlitz dat uitgewerkt werd door Prins Leopold III Friedrich Franz von Anhalt-Dessau (schrijf dat maar eens op al je schoolschriftjes). Die had het idee opgevat om met een groot project natuur, kunst en architectuur te verenigen volgens de principes van de Verlichting. Het resultaat valt op z’n minst eigenaardig te noemen: de tuin staat vol unieke en kleurrijke gebouwen. Interessant, mooi en af en toe licht bevreemdend park, en een aangename plek om de fiets te parkeren.

BEZOEK HET BAUHAUS IN DESSAU

Toen ik voor het eerst voor het Bauhaus stond, wist ik niet meteen wat te denken. Dat veranderde toen men me de achterliggende filosofie bijbracht. Dit gebouw deed vroeger dienst als de Bauhaus School of Art, Design and Architecture. Die vloeide voort uit de Kunstnijverheidsschool in Weimar die in 1903 mede werd opgericht

door Antwerpenaar Henry Van de Velde. Het Bauhaus bleef maar vijftien jaar open, maar toch was dit de meest invloedrijke designschool van de 20ste eeuw. Het complex is bijna 100 jaar oud, maar werd zo minimalistisch en functioneel ontworpen dat het gisteren neergezet zou kunnen zijn. De Bauhausstijl lijkt compleet tijdloos. Binnenin staat zo goed als niets tentoon: het gebouw zelf is de expositie. Wie hier een rondleiding boekt, krijgt de complete geschiedenis en heel wat wilde verhalen te horen van de architectuurstudenten die er als gids fungeren.

DUITSLAND ALS FIETSEN WANDELBESTEMMING

Veel Duitse steden zijn populaire vakantiebestemmingen, maar de natuur in de wijde omgeving ervan is vaak minder bekend. Toch bestaat een derde van Duitsland uit beschermde landschappen: 3 natuurlijke UNESCO Werelderfgoedsites, 16 nationale parken, 16 UNESCO-biosfeerreservaten en meer dan 100 natuurparken tonen aan hoe de natuur en de biodiversiteit hier bewaard worden voor de toekomst.

Wie op zoek is naar tips rond Duitse natuuruitstappen, van fietstrajecten tot boomtopwandelingen of trektochten met professionele rangers, klik hier. Heel wat natuurparken zijn trouwens met bus of trein te bereiken.

DE MAGIE VAN THÜRINGEN

Thüringen vormt het spreekwoordelijke hart van Duitsland. Het is een regio van glooiende heuvels, dichte bossen en kastelen, en speelde een voorname rol in de nationale geschiedenis. Een resem aan onsterfelijke namen vonden hier hun roem: van Luther tot Goethe en van Wagner tot Bach.

Thüringen is de perfecte bestemming voor mensen die van korte afstanden houden. Hier reis je vlot en aangenaam van plek naar plek en kan je culturele hoogstandjes en natuurpracht zonder veel moeite met elkaar combineren. ’s Ochtends kijk je uit over de valleien van het Thüringerwoud en ’s middags kan je al in de middeleeuwse binnenstad van Erfurt of in één van de vele UNESCO-sites van Weimar staan. Thüringen is ook een streek van grote mijnheren.

Het is waar Bach muziek leerde maken, waar Luther als student aan de universiteit z’n wereldbeeld vormde, waar Goethe z’n grootste werken schreef en waar Cranach z’n bekendste doeken afwerkte. De geschiedenis schuilt hier achter elke hoek. Daar zijn de ongeveer 400 paleizen en kastelen het bewijs van. Voeg daar nog een heleboel natuur aan toe – waaronder een nationaal park dat tot werelderfgoed werd verkozen –en je krijgt een regio die een bezoek meer dan waard is. En dat is precies wat we nu gaan doen.

DE BELGISCHE CONNECTIE IN WEIMAR

Weimar is de geboorteplaats van de gelijknamige (en op voorhand gedoemde) republiek, maar de stad is veel meer dan

dat. Hier ligt het brandpunt van de Duitse verlichting, waar een hele verzameling aan intellectuele meesters leefden en werkten. Het is de stad van Goethe en Schiller, van Liszt en Bach en van moderne meesters als Kandinsky. Het oude centrum werd tijdens WOII grotendeels platgebombardeerd, maar het gros van de gebouwen werd met veel zorg gerestaureerd. Daardoor kan je hier vandaag de dag niet minder dan 16 UNESCO-sites bezoeken. Daarbovenop is Weimar een verbazend groene stad, met een hoop parken en tuinen die de binnenstad opfleuren. Er valt ook een Belgische link te leggen. Henry Van de Velde – naast designer samen met Horta de grootste Belgische architect van de Art Nouveau – was hier één van de oprichters van de Kunstnijverheidsschool waaruit later de Bauhausbeweging

zou ontstaan. De geest van Van de Velde waart in Weimar nog op heel wat plaatsen rond: in de universiteit bijvoorbeeld, maar ook in het New Weimar Museum of in z’n eigen privéwoning die te bezoeken valt.

DE MIDDELEEUWSE PRACHT

VAN ERFURT

Erfurt is de hoofdstad van Thüringen en één van de belangrijkste historische steden in het centrum van Duitsland. Het is een oude stad, die al in de 8ste eeuw door St. Bonifatius werd gesticht als bisdom. Later in de middeleeuwen groeide Erfurt uit tot één van de rijkste handelssteden van centraal Europa, en werd er een universiteit opgericht waar je naast kerkelijk ook burgerlijk recht kon studeren – wat toen niet zo gebruikelijk was. Erfurt bleef tijdens

WOII grotendeels gespaard van bombardementen. Daardoor kun je er nu langs imposante kerken, fantastische musea en goed bewaarde architectuur kuieren. Vooral de vele pleinen zijn erg sfeervol. De Domplatz bijvoorbeeld, waar de kathedraal staat, of de centrale Fischmarkt die omringd wordt door tientallen spectaculaire gebouwen. Toch is Erfurt los van al die geschiedenis ook een levendige universiteitsstad, waar heden en verleden vredig in elkaar overvloeien.

OP TREKTOCHT DOOR HET THÜRINGERWOUD

Duik je liever de natuur in? Bezoek dan het Thüringerwoud. Dat is een bebost middelgebergte van 120km lang en 35km breed. De hoogste top die je er kan afvinken is de

Grosser Beerberg – prachtige naam – en die is bijna 1.000m hoog. De beste manier om deze mooie regio te doorkruisen is een trektocht over de Rennsteig. Dat is het oudste en populairste lange-afstandspad van Duitsland, dat de voornaamste toppen van het woud met elkaar verbindt. Bijna 170km wandel je er over beboste heuvelruggen en kom je er allerlei kleine, authentieke dorpjes tegen. Op het grensgebied met Beieren wordt het lokale dialect zelfs voor veel Duitsers bijna onverstaanbaar –een ervaring op zich.

INDUSTRIËLE CULTUUR IN HET WESTEN VAN DUITSLAND

Duitsland was doorheen de jaren niet enkel politiek een grootmacht, ook industrieel speelde het land een voorname rol – en daar vind je vandaag nog heel wat bewijzen van. Deze unieke achtdaagse trip is één van de vele UNESCO-routes in Duitsland, en linkt vier steden en een heleboel industriële erfgoedsites aan elkaar.

Duitsland is meer dan Oktoberfest, citytrips en al dan niet in lederhosen door de bossen dartelen. Wat innovatie en industrie betreft, kunnen weinig landen uit de wereldgeschiedenis meer adelbrieven voorleggen. Het resultaat van die innovatie zijn heel wat interessante sites die ook vandaag nog bezocht kunnen worden. De industriele erfgoedroute Energie en Esthetiek zet deze plekken in de kijker. De route brengt je op acht dagen tijd van Stuttgart via Essen en Hannover tot in Hamburg. Onderweg ontdek je niet minder dan zeven UNESCO Werelderfgoedsites. In totaal reis je zo’n 240 kilometer, en dat doe je idealiter allemaal met de trein. Lekker relaxed en toch nog op tijd: zonder deutsche Pünktlichkeit geen industrie natuurlijk.

STARTEN IN VÖLKLINGEN EN STUTTGART (3 NACHTEN)

Je reis begint met een uitstap naar de Völklinger Hütte in Saarland –op een uur of drie van Stuttgart. Dat is geen strooien hut maar de enige staalfabriek uit de hoogdagen van de industrialisatie die volledig bewaard werd. Ondertussen werd het complex omgebouwd tot museum, en doet het ook dienst als locatie voor events en concerten.

Dag twee brengt je tot in het centrum van Stuttgart in het Weißenhofsiedlung (500 meter wandelen vanuit het Killesberg metrostation) dat door Le Corbusier werd ontworpen. Dat complex werd gebouwd in de jaren twintig van de vorige eeuw, en moest aantonen hoe moderne architectuur voor goedkope en efficiënte woningen kon zorgen. Het resultaat is een wijk vol gebouwen die er veel moderner uitzien dan hun bouwjaar doet vermoeden. De observatietoren bij Killesberg geeft je dan weer een prachtuitzicht over de stad. Bam: meteen alles gezien.

Op je derde dag neem je de trein naar Augsburg (1.5u) om er via een luistertoer het centrum te verkennen. Ondertussen kom je voorbij de belangrijkste punten van het watermanagementsysteem van de stad. Dat is een netwerk van kanalen, watertorens en krachtcentrales

Foto’s: Hamburg Speicherstadt, UNESCO Werelderfgoed Industrieel Complex Zeche Zollverein in Essen

uit de 15e–17e eeuw dat van Augsburg op vlak van hydraulische ingenieurswetenschappen een pionier maakte. Wie een dag langer blijft, kan per fiets trouwens ook de industriële cultuurroute in de Filstalvallei uitproberen.

AFDALEN IN DE MIJNEN IN ESSEN (1 NACHT)

Op dag vier trek je naar Essen (2.5u met de trein) om er de koolmijn van Zollverein te bezoeken (met de culturele lijn 107 vanaf het centraal station). Dat was één van de grootste mijnen van z’n soort, en de mijntoren boven schacht 12 is een industrieel meesterwerk. Ook het Ruhrmuseum ligt hier. Later op de dag verken je de stad zelf via het Essen Monumentenspoor. Essen werd in 2017 trouwens verkozen tot Groene Hoofdstad van Europa – er valt dus meer te zien dan mijnen en fabrieken. Een uurtje verder ligt het Landschaftspark Duisburg-Nord waar je kan muurklimmen of zwemmen in industriele monumenten.

HANGEN IN HANNOVER (3 NACHTEN)

Dag vijf begint met een treinrit (2.5u) naar Hannover, waar je de oude stad verkent of een excursie maakt naar het architecturaal erg

ZIN IN MEER UNESCO-ROUTES?

Duitsland beschikt over 52 UNESCO Werelderfgoedsites in alle maten en vormen, die via een heel aantal thematische routes met elkaar verbonden zijn. Dat gaat van de bovenstaande Industriële route tot eentje langs de meest ongerepte natuurgebieden, de mooiste Hanzesteden of een traject langs de belangrijkste religieuze sites en verhalen. Klik hier om ze allemaal te ontdekken. germany.travel/unesco

interessante Expo Park (half uurtje met de metro vanaf het Centraal Station). Hier vond in 2000 de Wereldexpo plaats. Ondertussen werd alles omgetoverd tot een modern business- en technologiepark.

Op dag zes rij je met de trein naar Alfeld (half uurtje) om er de Fagusfabriek te bezoeken. Dat was een schoenleestenfabriek (die houten modelletjes waar schoenmakers graag bijblijven) en één van de voorlopers van de modernistische architectuurbeweging in de vroege 20ste eeuw. Nog zo’n gebouw dat z’n tijd architecturaal ver vooruit was.

De zevende dag begint met een excursie naar Goslar (1u met de trein) om daar op de shuttlebus een rondrit te maken naar de UNESCO-sites van de oude stad en de Rammelsbergmijn, waar je zowel boven als onder de grond heel wat avonturen kan beleven.

EINDIGEN IN SCHOONHEID IN HAMBURG (1 NACHT)

Op je laatste dag trein je naar Hamburg (1.5u) om er door de moderne en duurzaam ontworpen HafenCity tewandelen: een havenbuurt vol bakstenen pakhuizen waar nu – zoals het een hippe stad betaamt – museums en cafés in schuilen. Vooral het moderne concertgebouw van de Elbphilharmonie is een pareltje. De avond kan je afsluiten in één van de vele restaurants in de buurt, of je kan een boottocht door de kanalen van de prachtig verlichtte Speicherstadt boeken. Het Duitse Venetië maar dan vol gerestaureerde magazijnen.

BACKPACKEN IN HET ZWARTE WOUD

Het Zwarte Woud is een wandelparadijs: 160km lang en 60km breed, met uitgestrekte bossen in het noorden, zicht op de Alpen in het zuiden en onderweg tal van sfeervolle dorpen en stadjes om te verkennen. Elk seizoen verandert het hele bos bovendien van kleur en ziet een wandeling er compleet anders uit.

Der Schwarzwald is al jaren één van de populairste regio’s van Duitsland en meteen ook ’s lands voornaamste wandelbestemming. Om te zien hoe dat komt, hoef je geen diploma te hebben. Je loopt er door traditionele koekoeksklokdorpjes en kunt er in tal van stomende wellness-oorden in de sauna neerploffen, en dat omringd door een opeenvolging van betoverende, op en neer gaande landschappen. In het noorden liggen dichtbeboste bergruggen, in het zuiden zonnige weiden en in het centrum werden door de tand des tijds diepe valleien uitgekerfd. Met 11.000km2 aan natuur en maar liefst 24.000 kilometer aan goed aangegeven en onderhouden wandelpaden, kan je er al eens een trektochtje ondernemen.

EEN WANDELING OP IEDERS MAAT

Wie wil kan in het Zwarte Woud dagenlang rondwandelen. De Westweg, Mittelweg en Ostweg zijn gekende routes die al meer dan 100 jaar van noord naar zuid het park doorkruisen, maar je kan

Foto’s: Münstertal in het Zwarte Woud, uitzicht op de Titisee vanuit Hochfirst, Sankenbacher watervallen in het Nationaal Park Zwarte Woud

in totaal voor 23 verschillende langeafstandspaden kiezen. Dan trek je op een echte wandelvakantie met overnachtingen ter plaatse, en kies je dus best voor een pakket waarin de bagagetransfer elke dag voor je geregeld wordt. De thema’s zijn erg gevarieerd, van wandelingen door ravijnen tot verschillende wijnroutes. Je hoeft natuurlijk helemaal geen traject van 200km af te ploegen. Wie zichzelf liever niet halfdood wandelt, kan kiezen uit tal van circulaire routes met variërende lengtes en moeilijkheidsgraden.

OP PICKNICK BIJ DE BOER

Zo’n hele dag wandelen, daar krijgt een mens al eens honger van. Gelukkig vallen er in het Zwarte Woud heel wat lokale lekkernijen te scoren. De beste plaats om te stoppen – zeker na een stevige trektocht – is een boerderij waar men traditionele Vespers aanbiedt. Dat zijn planken vol charcuterie: worst, spek, kazen en krokant boerenbrood – meestal thuis of op z’n minst in de omgeving gemaakt. In combinatie met wat appelcider of schnaps kan je er weer voor de hele namiddag tegen. Die kathedraal van een lichaam restaureert zichzelf immers niet.

FIETSEN DOOR LEIPZIG

Leipzig is een stad van stijl en creativiteit. In één van Duitslands groenste en meest innovatieve steden staan klassieke gevels naast felgekleurde graffiti en historische monumenten naast trendy start-ups. Leipzig is ook de fietshoofdstad van Duitsland. Het aantal fietspaden is er de laatste 30 jaar verzesvoudigd.

Het centrum van Leipzig is een labyrint van steegjes en hofjes: een sfeervolle stad waar muziek altijd een thuis vond. Het Leipziger Notenspur biedt via 23 muzikale stops een leidraad door de binnenstad – dansen, zin-

gen en desnoods huppelen zijn optioneel. In de buitenwijken krijgt Leipzig een hipper kantje en wisselen wilde street art, trendy start-ups en kunstgalerijen elkaar in de oude industriële panden af. Hier gaat de geschiedenis niet verloren, maar wordt ze opnieuw geboren.

EEN GROENE STAD

Maar liefst een derde van Leipzig bestaat uit groene ruimte. Dat komt neer op heel veel parken, maar er is ook het rivierbos dat in het overstromingsgebied van de Elster ligt. Dat is het grootste aaneengesloten bos van

z’n soort in een Europese stad. Daardoor is Leipzig meteen één van de groenste steden van Duitsland. Met een e-bike – die overal beschikbaar zijn – rijd je er op je gemak door. Ook op andere manieren doet Leipzig z’n best. Veel zaken bieden fairtrade en regionale producten aan, en aan biologische markten en verpakkingsvrije winkels is er ook geen gebrek. De stad wordt daarbovenop doorkruist door allerlei waterwegen, waardoor mensen die van zeilen, zwemmen of kanovaren houden hier ook hun ding kunnen doen – en dat tot diep in de binnenstad.

EEN DIERENTUIN MET EEN MISSIE

Zoo Leipzig werd verkozen als beste dierentuin in Duitsland en de op één na beste in Europa. De zoo staat ook bekend om z’n succesvolle kweekprogramma’s. Doorheen de jaren werden hier meer dan 2.000 leeuwen en 250 bedreigde Siberische tijgers geboren, waardoor de dierentuin die soorten mee in stand helpt houden.

FIETSEN DOOR HET

LEIPZIGER NEUSEENLAND

Het Leipziger Neuseenland is een nog steeds groeiend waterlandschap vlak bui-

ten de stad. Vroeger werd hier aan bovengrondse mijnbouw gedaan, tot daar in de nineties zoals quasi overal in Europa een eind aan werd gemaakt. Na de sluiting van de mijnen werd de geschiedenis van de regio in ere gehouden en in de kijker gezet, maar tegelijkertijd werd het landschap omgevormd tot een groene oase die actief ontdekt kan worden. Een paradijs voor watersporters dus, maar ook met de fiets kan het Neuseenland makkelijk verkend worden: de voornaamste route leidt langs negen verschillende meren. Niet vergeten hier en daar te stoppen voor een plons.

LEKKER DOOR LEIPZIG

Leipzig is niet alleen makkelijk met de trein te bereiken, je komt er na aankomst terecht in het grootste eindstation van Europa en meteen ook het belangrijkste winkelcentrum van de stad. Van hieruit kan je de tram of bus op naar waar je maar wil. Doe je liever alles op eigen kracht? Door Leipzig en de omgeving lopen tal van mooie fietsroutes. Ontdek ze hier.

VERRASSEND OP REIS DOOR BERLIJN EN BRANDENBURG

De Duitse hoofdstad Berlijn is al jaren een populaire bestemming voor citytrips, en heeft ook tal van duurzame attracties in het centrum liggen. Brandenburg – de meer landelijke regio rond Berlijn –biedt dan weer heel wat waterpret, net als een hoop outdoor mogelijkheden voor kampeerders.

Het hippe en excentrieke Berlijn is al lang één van Europa’s populairste steden: een bruisende metropool met de perfecte combinatie van blits en een hoek af. Een levendige culturele scene, architectuur van alle tijden, toprestaurants, een zinderende clubcultuur en een compleet unieke recente geschiedenis getekend door de iconische muur. Maar wist je dat ook in Brandenburg – de regio rond de hoofdstad – heel wat te ontdekken valt? Meer dan drieduizend meren bijvoorbeeld, of het historische Potsdam. Ideale speeltuin voor al wie van water, natuur of cultuur houdt.

BERLIJN IS EEN GROENE STAD

De Duitse hoofdstad lijkt wel gemaakt om met de fiets te verkennen. Je kan op eigen initiatief je neus achterna rijden, of een fietsgidstocht boeken en onderweg ook nog wat bijleren. Ook eten kan je er erg duurzaam. Vegans zullen hier niet verhongeren, en heel wat zaken werken enkel met regionale producten. Het Green Me Berlin platform verzamelt talloze tips en ideeën om je city break in Berlijn zo groen mogelijk te maken.

Heel wat locaties in de stad kregen de laatste jaren een nieuwe bestemming. Wat dacht je bijvoorbeeld van een bezoek aan Klunkerkranich: een stadstuinproject op de dakparking van een winkelcentrum. Daar kan je gezellig wat eten en drinken – in de winter staat er zelfs een kerstmarkt op het dak – en je krijgt meteen een mooi uitzicht over de stad cadeau. Zie je het grootser? Trek dan naar het enorme Tempelhofer Feld: een voormalige luchthaven in het stadscentrum die helemaal vergroend werd. Vandaag is het een publiek park met een fiets-, skate- en loopparcours van meer dan zes kilometer, een BBQ-gebied voor Bratwürste van 2.5km2 en een waanzinnig uitgestrekt picknickterrein. Met z’n 400 hectare aan open ruimte lijkt het Tempelhofer Feld wel een festivalterrein dat het hele jaar open is.

KANOËN IN BRANDENBURG

Ook de regio rond Berlijn biedt heel wat mogelijkheden. In Brandenburg liggen meer dan 3.000 meren en zo maar even 33.000km aan waterwegen voor je klaar: dat is het uitgebreidste waternetwerk in Europa. Huur hier een kano (er zijn meer dan 200 huurstations) en je kan een uniek waterparadijs verkennen op maar een paar kilometer van het centrum van Berlijn. Dat kan trouwens in alle rust, want de kanaaltjes liggen ver weg van de meeste wegen. Buiten de occasionele territoriale eend zal niemand je dus lastig vallen.

WILDKAMPEREN NAAR BELIEVEN

Een vakantie in Brandenburg wordt nog leuker wanneer je beseft dat je hier gewoon buiten kan blijven slapen. Alle wandelaars, fietsers, paardrijders, watersporters en pogostokspringers (moesten die er zijn) mogen voor één nacht op het publieke domein kamperen. Er zijn ook sites die specifiek voor kampeerders bestemd zijn. Kies er een plekje uit, zet je tent op en maak je klaar voor een avontuurlijke maar rustgevende nacht langs het water.

POTSDAM

– EEN STAD OP EEN EILAND

Berlijn mag dan de hoofdstad van Duitsland zijn, die van Brandenburg is Potsdam: een mooie historische stad en vroeger het centrum van het Pruisische Rijk. Potsdam is een stad vol tuinen en kastelen – die nu Werelderfgoed zijn – en is de populairste dagtrip vanuit Berlijn. Het stadscentrum wordt volledig door water omsloten, waardoor Potsdam in essentie een eiland is. Daardoor kan je bijna de hele stad vanaf het water verkennen. Dat kan in een standaard bootje, in een raft of zelfs vanop zo’n peddelsurfplank waarop je recht moet staan – enig gevoel voor evenwicht valt aan te raden.

PRAKTISCHE TIPS VOOR VERVOER

Reizen door Duitsland, da’s fair met flair. Zowel voor het milieu als voor je portemonnee, en dat zonder op ervaringen in te boeten. Zowat elke bestemming is eenvoudig en op verschillende manieren te bereiken – zelfs voor mensen die minder mobiel zijn.

In Duitsland kies je zelf hoe je van A tot B raakt. Zin in reizen met de trein? Gewoon doen. Met de fietstaxi terug naar het hotel? Wie gaat je tegenhouden? Met de bus tot in de bergen rijden en met een huurfiets gezellig weer naar beneden bollen? U vraagt, wij draaien! In Duitsland is een verplaatsing geen reden tot stress: je raakt er wel. Zo kan jij je concentreren op de essentie: een ontspannen vakantie vol fantastische ervaringen. Laat ons een paar opties in detail bekijken.

REIZEN MET DE TREIN

Deutsche Bahn brengt je naar je bestemming over 33.400km aan spoorwegen – het grootste treinnetwerk in Europa – en doet dat erg vlotjes. Alle lange afstandstreinen

rijden al op groene energie, en binnen 15 jaar zal het hele spoornetwerk dat doen. Comfort is een topprioriteit. Families kunnen loungeruimtes gebruiken, er is voldoende plaats om je koffer of zelfs je fiets te stockeren, en er is een Destination Nature programma waardoor je 20 beschermde landschappen met de trein kan bereiken. Zo bezoek je de natuur zonder ze om zeep te helpen. Ook met de trein in Duitsland geraken is geen probleem. Met de Eurostar heb je vanuit Brussel een directe verbinding met het Ruhrgebied, en vanaf 25 mei kan je ook de European Sleeper nachttrein nemen naar Berlijn die in 2024 zelfs verder rijdt tot in Dresden.

BUSJE KOMT ZO

Busreizen zitten in Duitsland in de lift. 6.000 ritten over 400 routes per week verbinden alle bekende en minder bekende bestemmingen met elkaar. Reizen met de bus is goedkoop en verbazend groen: veel bussen rijden al op waterstof of elektriciteit. In heel wat regio’s of steden kunnen toeris-

ten trouwens een speciale pas kopen waarmee openbaar vervoer gratis wordt en je meteen ook binnen mag in de voornaamste attracties.

ELEKTRISCH OP DE AUTOBAHN

Wie elektrisch rijdt zal in Duitsland niet snel in panne vallen. Het land is goed uitgerust voor trips met de e-wagen, en tegen 2030 zouden er meer dan één miljoen laadpalen moeten staan. Op veel plekken kan je ook elektrische of hybride wagens huren. Van blitse sportbakken tot kleine stadsauto’s.

REIZEN VOOR IEDEREEN

In Duitsland kan iedereen zich vlot verplaatsen, ongeacht mobiliteit of handicap. Meer dan 1.500 stations zijn compleet trapvrij en dus rolstoelvriendelijk. Sommige stations bieden ook hulpmiddelen voor slechthorenden en zienden, en bij het op- en overstappen word je op aanvraag geholpen. Meer info vind je hier.

PRAKTISCHE TIPS VOOR VERBLIJF

Overnachten in Duitsland hoef je niet per definitie in een standaard hotel te doen. Tal van regio’s hebben een hele hoop unieke slaapplekken in de aanbieding, velen in het midden van de natuur. Via een interactieve kaart kan je deze groene plekken makkelijk opzoeken.

Ooit al eens in je eigen huisboot op het water blijven slapen? In Duitsland kan het. Na een initiatie van een uurtje of drie kan je zo het water op en vaar je jezelf over meer dan 700 kilometer aan openbare waterwegen in Mecklenburg-Voor-Pommeren naar waar je maar wil. Lig je liever hoog boven

de grond in een luxe-boomhut? In Saarland kan het zonder probleem. Wat dacht je van een overnachting in een strandstoel die ook als knus en compleet afgesloten bed fungeert? Daarvoor moet je op het strand bij Lübeck zijn. Het zijn maar drie van vele mogelijkheden: van overnachten in een compleet zwart hotel in Keulen tot slapen met zicht op de chimpansees in de Zoo van Berlijn of in prachtige in het groen gelegen natuurhuisjes in zowat het ganse land.

Veel Duitse hotels werken volgens duurzame principes die met labels gecertificeerd

kunnen worden. Die zaken vind je in alle klassen en groottes. Van prachtig gerestaureerde historische gebouwen tot zogenaamde tiny houses te midden van de weiden; van eco-campings op het platteland tot echte sterrenhotels in het stadscentrum: elk soort verblijf kan een groen label verdienen. Wie een duurzame verblijfplaats wil vinden op een specifieke locatie kan deze interactieve map gebruiken. De Green Travel Guide zet alle gecertificeerde groene zaken op een rijtje.

MEER INSPIRATIE NODIG?

Helaas pindakaas: we zijn al aan het einde van ons avontuur door Duitsland gekomen, maar niet getreurd. Hopelijk hebben de vele verhalen en foto’s je geïnspireerd, en heb je Duitsland vanuit een ander perspectief ontdekt. Het land is een grote, verbazende en ontzettend gevarieerde bestemming die om diepgaande verkenning smeekt. Tal van betoverende plekken, steden en regio’s wachten op je bezoek – veel meer dan hier vermeld werden – en zijn bovendien vlot vanuit België te bereiken. Gebruik deze gids als leidraad voor je volgende vakantie, en blijf gerust wat langer. Je weet nu dat er meer dan genoeg te beleven valt.

OVER DE SCHRIJVER

Nog meer reisinspiratie nodig? Volg ons dan op volgende kanalen:

Website : germany.travel/en/home

Facebook : facebook.com/GermanyTourism.belux

Instagram : instagram.com/germanytourism

X : x.com/germanytravelNL

YouTube : youtube.com/germanytourism

Pinterest : pinterest.de/germanytourism

Oranjeroute : oranjeroute.nl/

Jonathan Ramael is een journalist en fotograaf uit Antwerpen, die al sinds 2010 voor verschillende magazines de wereld rondreist. Op zijn eigen blog Trot Op! – waarvoor hij al verschillende keren in de prijzen viel – pent hij in z’n geheel eigen stijl alternatieve, grappige en verrassende reisverhalen neer. trotop.be

Deze reisgids werd mede mogelijk gemaakt door de verhalen en teksten van Jonathan Ramael.

Foto: Jonathan Ramael op fietstocht door Saksen

APPENDIX

DEELSTATEN

Baden-Württemberg

Beieren

Berlijn

Brandenburg

Bremen

Hamburg

Hessen

Mecklenburg-Voor-Pommeren

Nedersaksen

Noordrijn-Westfalen

Rijnland-Palts

Saarland

Saksen

Saksen-Anhalt

Sleeswijk-Holstein

Thüringen

VAN DE STAD

NAAR HET STRAND

Lübeck

Travemünde

Hansemuseum

Veerboot

VANLIFE

Eifel

Winklmoos

Sterrenpark Westhavelland

Sterrenpark Rhön

Cloefhänger

EILANDHOPPEN

De Duitse Noordzee

Sylt

Amrum

Rügen

FAMILIEVAKANTIE

Sprookjesroute

Bremerhaven

Klimahaus

Neuschwanstein

Romantische route

Füssen

Würzburg

Europa-Park

Phantasialand

Moviepark

Legoland

Playmobil-Funpark

FIETSEN LANGS DE ELBE

De Elbe-fietsweg

Porcelein

Meissen

Wijnbouw in Meissen

Wijnevents

Tuinrijk Dessau-Wörlitz

Bauhaus in Dessau

DE MAGIE VAN THÜRINGEN

Thüringse Woud

Erfurt

Weimar

Museum Nieuw Weimar

INDUSTRIËLE CULTUUR

De route

Deutsche Bahn

Völklinger Hütte

Weissenhofmuseum

Augsburg

Essen

Zollverein

Ruhrmuseum

Landschaftspark Duisburg

Hannover

Alfeld

Fagus-Werk

Goslar

Rammelsberg

HafenCity

Elbphilharmonie

Hamburg

BACKPACKEN

Zwarte Woud

FIETSEN IN LEIPZIG

Visit Leipzig

Notenspur

Zoo Leipzig

Neuseenland

Fietstips in Leipzig

VERRASSEND OP REIS IN BERLIJN & BRANDENBURG

Potsdam

Klunkerkranich

Tempelhofer Feld

Kano varen

ALGEMENE TIPS

Sterrenkijken in Duitsland

Duitse natuur

UNESCO Werelderfgoed

Reizen voor iedereen

Duurzaam reizen

Watersport

Destination Nature programma

IMPRESSUM

LAY-OUT

markenzeichen GmbH www.markenzeichen.de

FOTORECHTEN

Titel DZT/Francesco Carovillano; p. 2 Jonathan Ramael; p. 5 LTM/Olaf Malzahn; p. 6 DZT/Jens Wegener; p. 7 Sternenpark Rhön/A. Hänel; p. 8 DZT/Heinz Wohner; p. 9 DZT/Lars Schneider, Adobe Stock/Benno Hoff; p. 10 DZT/Standl/Moierhof, Truchtlaching; p. 11 Lookphotos/ Andreas Strauß, WFB/Carina Tank, Klimahaus Bremerhaven 8° Ost/Hannes Voigts; p. 12–15 Jonathan Ramael; p. 16 Erfurt Tourismus Marketing GmbH/Steven Cozort; p. 17 DZT/Günther Bayerl; p. 18–19 DZT/Francesco Carovillano; p. 20 DZT/Klaus Hansen; p. 21 DZT/Francesco Carovillano, DZT/Günter Standl; p. 22 DZT/Roetting, Pollex; p. 23 Szymon Nitka, Znajkraj; p. 25 AdobeS Stock/JCB, Marcin Nowak/ Anna Nowak, DZT/Jens Wegener; p. 26 Adobe Stock/Westend61; p. 27 DZT/Jens Wegener; p. 28 Jonathan Ramael; p. 30 Getty Images/Tina Terras & Michael Walter