E
HOSTELERÍA LUCENSE
REVISTA DA ASOCIACIÓN PROVINCIAL DE EMPRESARIOS DE HOSTELERÍA DE LUGO (APEHL)
PARA COMER,
Xullo 2011
“LA BOMBA NAVARRO”, ESTRELA DO BALONCESTO E TURISTA FIEL:
“LA VERDAD ES QUE AQUÍ SE COME MUY BIEN… ¡AUNQUE A VECES ME PASO!”
O COCIÑEIRO QUIQUE RODRÍGUEZ CREA A WEB GASTRONOMICUM.NET Mario Outeiro, novo responsable de Turismo na Deputación
A Taberna de Marcos cumpre trinta anos na Milagrosa
Este verán, bandeira azul para 19 praias da Mariña lucense
número
10
EDITORIAL/SUMARIO HOSTELERÍA LUCENSE - Nº 10
CONFIANZA NO ASOCIACIONISMO Dende a APEHL secundamos no editorial deste novo número da revista as recentes palabras do presidente da Federación Española de Hostelería (FEHR), José María Rubio, facendo un chamamento ao asociacionismo no sector hostaleiro, aínda (e especialmente) en tempos de crise. Rubio expoñía a súa preocupación polo feito de que, con esta situación económica que atravesamos, as pemes e micropemes tenden a prescindir dos servizos das patronais que as representan: “A caída de vendas e a conseguinte desaparición de beneficios está obrigando a moitas empresas a recortar drasticamente os gastos e, entre estes, os primeiros que moitas veces se suprimen son as cotas que se pagan á asociación. Se se actúa así non é porque a contía sexa importante, senón porque ese impago non comporta consecuencias tan prexudiciais como o do teléfono, o gas e a electricidade”. Non obstante, prosegue o máximo responsable da FEHR, “se se xeneralizasen as faltas de pagamento ata o punto de ameazar a existencia das asociacións, axiña comprobariamos que coa súa desaparición teriamos perdido a principal ferramenta de defensa das pemes e microempresas do sector e a máis importante plataforma de promoción e actuación fronte á crise”. E concluía: “Por moi difíciles que as cousas veñan, os empresarios de pemes teñen que saber que deixar de investir nas súas asociacións é deixar de investir nun dos maiores apoios para o futuro da súa competitividade fronte a outros competidores de maior envergadura, que contan con máis información, máis amplas e mellores infraestruturas de produción e xestión e, en definitiva, máis capacidade de actuación para captar a demanda”.
ENTREVISTA A MARIO OUTEIRO
4
PRAIAS CON BANDEIRA AZUL
8
GASTRONOMICUM.NET
12
30 ANOS DA TABERNA DE MARCOS
16
“LA BOMBA NAVARRO”
18
OS PREMIADOS NO III CUME TAPAS
22
EDITA: ASOCIACIÓN PROVINCIAL DE EMPRESARIOS DE HOSTELERÍA DE LUGO (APEHL) r/ Ramón Montenegro, 15, Entlo. 27002 Lugo Tfno.: 982.22.69.12 Fax: 982.24.42.56 E-mail: comunicacion@apehl.org Delegación Zona Sur r/ San Pedro (Estación de autobuses). Monforte de Lemos Tfno: 982.41.20.50 E-mail: delegacionzonasur@apehl.org Delegación A Mariña r/ Lugo, 3, baixo. 27780 Foz Tfno/Fax: 982.13.30.47 E-mail: delegacionamarina@apehl.org PRODUCIÓN: Transmedia Comunicación & Prensa Ronda das Fontiñas, 272, Entrechán A Tfno.: 982.22.12.78 E-mail: transmedia@ctransmedia.com DEPÓSITO LEGAL: LU 186-2008
E
Facemos por iso nosa a súa reinvidicación do papel das asociacións de hostaleiros, lembrándovos que o sentido da existencia e do funcionamento da APEHL é unicamente a atención aos profesionais do gremio na provincia. E esta atención intentamos ofrecela dende todos os ángulos posibles: formación, xestión, comunicación, novas tecnoloxías, asistencia laboral e xurídica, organización de eventos e obtención de tarifas especiais a través de convenios de colaboración. Queremos que melloredes porque cremos nas vosas posibilidades. E queremos que confiedes en nós.
SUMARIO
PARA COMER ,
- Productos de limpieza - Detergentes y sistemas para lavandería - Celulosa - Complementos - Servilletas y palillos con la marca . . E para comer, Lugo - Disponemos de planes de limpieza adaptables a todas sus necesidades
HOSTELERÍA - COLECTIVIDADES - LAVANDERÍAS - AUTOMOCIÓN HOSTELERÍA LUCENSE - Nº 10
3
ESPECIAL PAZO DE FONTEFIZ PUNTO DE VISTA
MARIO OUTEIRO, novo responsable de Turismo da Deputación
“LUGO É UNHA PEQUENA GALIZA. TEN COSTA, MONTAÑA, RIBEIRA, CHAIRA E TODOS OS TRAZOS SOCIOCULTURAIS GALEGOS” Na corporación postelectoral de San Marcos, o nacionalista Mario Outeiro Iglesias (O Corgo, 1979), enxeñeiro técnico industrial, profesor e membro de varias entidades culturais, educativas e deportivas, embarca na xestión turística da provincia de Lugo e, segundo nos conta, coa intención de darlle continuidade aos proxectos iniciados polos seus compañeiros de partido no anterior mandato. A prioridade será revalorizar un destino en cuxas potencialidades confía plenamente. _Dende fóra do organigrama institucional, como vías a promoción da provincia de Lugo? Moitas veces se ten escoitado que é unha gran descoñecida… _Lugo ten moito que ofrecer dende o punto de vista turístico e iso é algo que sabemos os que vivimos nalgunha das parroquias e concellos da nosa provincia. Algo que cada vez máis constatan aqueles que nos visitan. Tamén no ámbito do Turismo a chegada do BNG ao goberno da Deputación supuxo un novo impulso ao labor que unha institución coma esta debe desenvolver na posta en valor do que nos é propio. No mandato pasado activáronse diversas iniciativas e entre elas púxose en marcha un interesante proxecto de promoción das distintas comarcas de Lugo a través da campaña de promoción turística que leva por nome Lugo Terra, proxecto intere-
4
HOSTELERÍA LUCENSE - Nº 10
Mario Outeiro na praia fluvial do seu concello natal
sante e moi necesario que tentou poñer a Lugo no lugar que se merece, pois a potencialidade turística de Lugo e das súas comarcas é algo indiscutíbel. _Chegas ao cargo con algún proxecto concreto en mentes? _Como dicía, as terras e os concellos desta provincia teñen un potencial turístico moi importante. É preciso que poñamos en valor a oferta diferenciada coa que contamos, que ofreza un completo abano de alternativas, que aposte polo noso patrimonio de referencia, como pode ser a Muralla, pero tamén por aqueloutro aínda descoñecido ou pouco promocionado, e aproveitar activamente o potencial do noso rural e das súas tradicións sen esquecer, por suposto, que Lugo ten mar e costa.
_Haberá novidades nas liñas de actuación da Deputación en materia de turismo? _Partimos xa dun traballo iniciado que cómpre aproveitar. Do contacto cos sectores implicados, da colaboración estreita con eles e do compromiso firme co apoio do sector, seguro que van nacer novas iniciativas concretas. A aposta polo apoio á nosa oferta específica ten que ser o ronsel a seguir. _No 2010, a Deputación presumiu duns datos positivos de crecemento do turismo en Lugo (de máis do 15% respecto do 2009). Hai previsión de repetir estatísticas sen o efecto Xacobeo? _Dende a Deputación vaise pular para que Lugo e as súas comarcas sexan coñecidas e recoñecidas, non só no exterior senón na propia Galiza. Lugo comézase a coñecer tanto
PUNTO DE VISTA exterior como interiormente dentro do propio país, polo que a chegada de novos visitantes pódese manter pola calidade e cantidade de lugares que se poden percorrer. _Teredes uns obxectivos prioritarios a cumprir para reforzar o sector… _Os obxectivos primordiais para esta área son, dunha banda, revalorizar o sistema turístico lucense en clave de sostibilidade, afortalando a eficacia e a eficiencia tendo en conta a capacidade de carga ambiental. Ademais, debemos ligar o turismo coa cultura e a lingua do país co fin de ofrecer un produto diferenciado e presentar un servizo de calidade que incite a repetir visita ou a recomendala. Agora, as medidas para acadar eses obxectivos haberá que buscalas entre a Deputación de Lugo e todos os axentes sociais implicados pero hai que lembrar que houbo un cambio de equipo e que a delegación en materia de turismo fíxose efectiva
no pleno de organización o día 7 de xullo e que polo tanto aínda non deu tempo a desenvolver un plan de futuro. _Resentirédesvos pola crise de recortes nesta área? _A crise aféctalle ao sector turístico e tamén ás administracións. Non hai que esquecer que os recortes orzamentarios afectan de xeito xeral a todas as administracións, pero non por iso dende a Deputación imos deixar de pular e de traballar por un sector que xa é un dos motores socioeconómicos da provincia de Lugo. _Como vai o diálogo coa Consellería de Cultura para o desenvolvemento de futuras iniciativas conxuntas? _Até o momento non houbo contacto coa Consellaría pois como diciamos antes acabamos de asumir a responsabilidade de Turismo na Deputación, pero estamos dispostos a
manter o diálogo con todas as administracións e os entes implicados, pois a colaboración e o traballo entre todos é a mellor forma de pular polo sector turístico. _Sairá adiante a empresa provincial de turismo? _Dende a Área de Cultura e Turismo e dende a responsabilidade que asumimos no pacto de goberno na Deputación, consideramos de vital importancia que a Empresa Provincial de Turismo bote a andar. É necesario que exista este ente para coordinar todas as accións en temática turística que se leven a cabo na provincia de Lugo. _E o apoio da Deputación ao Patronato Provincial de Turismo? _Unha vez que teñamos definido o programa marco para o sector turístico de cara a esta lexislatura e botada a andar a Empresa Provincial de Turismo estaremos no momento de avaliar que proxectos turísticos hai
Pack Verano 22 € Ruta Heroica e comida en restaurante* A B A
S A C R A
Viticultura en en los los H e r o i c a
Cañones del Sil * Precio por viajero. Grupos consultar oferta
abasacra.com Reservas restaurante móvil: 630 333 579 reservas@acantina.es acantina.es
Información e reservas Teléfonos: 982 182 610 - 650 770 179 info@abasacra.com - reservas@abasacra.com Amplias instalacions Dous comedores Cenador de madeira Xardín para nenos Ideal para grupos e excursions
Restaurante dende 1947
HOSTELERÍA LUCENSE - Nº 10
5
ESPECIAL PAZO DE FONTEFIZ PUNTO DE VISTA que apoiar porque son complementarios e cales están duplicados. _A provincia luguesa engloba destinos turísticos moi diferentes, como A Mariña, a Ribeira Sacra, a Montaña, a capital… Para vender esta imaxe, mellor un paquete único ou marketing especializado? _Lugo e as súas comarcas teñen unha grande potencialidade turística, en calquera recuncho das nosas terras podes atopar un lugar, unha actividade ou un elemento patrimonial engaiolador que pode servir de reclamo para a atracción de turistas para Lugo. Tendo en conta esta riqueza existente nas diferentes comarcas de Lugo, o que temos que tentar é amosárllela aos visitantes, dende A Mariña até a Ribeira Sacra, dende a Ulloa até Os Ancares, o noso rural, as nosas vilas, e por suposto, a propia cidade de Lugo. Debémoslles ofrecer un coñecemento máis amplo da nosa riqueza para conseguir que se queden máis tempo, para aumentar o valor engadido do produto turístico e para que os turistas que se achegan a nós poidan gozar dunha estancia agradábel e de calidade. _A proxección que facedes da provincia nas redes sociais é cada vez maior pero bótase de menos unha cobertura específica de Turismo. _Dende logo é un campo no que o turismo tamén se xoga o partido. O traballo realizado no eido das novas tecnoloxías, dende a entrada do BNG nesta responsabilidade da Deputación, é de grande interese. A páxina Lugo Terra é referente no mundo turístico provincial, pero non hai que esquecer que o mundo das novas tecnoloxías é un mundo que evoluciona moi rapidamente polo que o traballo neste campo é un traballo aberto e en permanente evolución.
6
HOSTELERÍA LUCENSE - Nº 10
_Está claro que aquí a gastronomía constitúe un reclamo para os visitantes. Que ideas promocionais manexades para ela? _Ninguén dubida de que a gastronomía é un dos pratos fortes da nosa oferta turística. O lema xa clásico “E para comer, Lugo” non é só unha mensaxe e cando os lucenses e os galegos viaxamos fóra decatámonos do certo que é. Pero tamén é verdade que a nosa oferta é máis ampla –debe ser moito máis ampla–, e debe aproveitar todos os valores paisaxísticos, patrimoniais e históricos cos que contamos. _E onde poderían ir da man Deputación e hostaleiros? _Iso é algo que teremos que definir conxuntamente a APEHL e a Deputación. Até o de agora houbo colaboración entre ambas entidades en varios proxectos que deron moi bos froitos polo que ese traballo conxunto non ten por que minguar.
“Debemos ofrecerlles aos visitantes un coñecemento máis amplo da nosa riqueza para conseguir que se queden máis tempo” _Os establecementos están facendo un esforzo importante por implantar certificacións de calidade. Isto axuda, non? _As certificacións de calidade son importantes en todos os sectores, sempre que a burocracia asociada non afogue aos pequenos hostaleiros. Moitas veces enleámonos cos papeis e rematamos por esquecernos do verdadeiramente importante, seguir ofrecendo a mellor cociña ao público.
_Respecto da calidade, APEHL vén demandando dende hai moito tempo a creación en Lugo dun centro de formación permanente en hostalería para elevar a calidade do servizo… _Cada vez máis, calquera oferta turística ten que tender a dar uns servizos de maior calidade. Nese sentido calquera iniciativa que vaia no camiño de mellorar a formación dos profesionais da hostalería e do turismo é benvida. _Observas algunha materia pendente nos hostaleiros e de urxente acometemento? _Sempre hai cousas que mellorar en todos os traballos. En canto aos hostaleiros lucenses penso que as melloras deberían ser unha profesionalización maior no contacto co público, precisamente polo aumento substancial do turismo, en parte polo bo comer. _Represéntanos a marca turística de Galicia? (Galicia. ¿Me guardas el secreto?) _Calquera campaña turística que se faga con Galiza como protagonista ten que representar a Lugo forzosamente porque Lugo é unha pequena Galiza. Ten costa, ten montaña, ten ribeira, ten chaira e ten todos os trazos socioculturais galegos. Porén, iso non quita que dende a Área de Turismo da Deputación non teñamos a obriga de desenvolver unha campaña turística que promocione aqueles aspectos máis senlleiros. _…E para comer, Lugo? _É o mellor lema para a APEHL, unha frase que transcende ao que é Lugo e un motor importante da nosa actividade turística.
ENERGÍA DE 4 TENEDORES
Calefacción
Agua caliente sanitaria
Cocina
Climatización
GAS PROPANO CEPSA
LA OPCIÓN MÁS VERSÁTIL Y ADAPTADA A TU NEGOCIO GAS PROPANO CEPSA es la alternativa más completa por: Su eficacia, gracias a su elevado poder calorífico que proporciona calor homogéneo. Su economía, con instalaciones sencillas adaptadas a la medida de sus necesidades. Su comodidad y garantía de suministro.
CONTRATA AHORA CUALQUIER PRODUCTO DE GAS PROPANO CEPSA Y LLÉVATE ESTA FANTÁSTICA ESTUFA DE TERRAZA DE REGALO* S AL
LLÁMANO
74 234al 6 607 de Lugo) ci er m co ia
(Agenc
TODO LO BUENO QUE HAY EN CEPSA GAS Atención al Cliente: 902 416 416
www.cepsa.com
*Promoción válida para Lugo, Principado de Asturias, C.A. de Andalucía y Badajoz. Barcelona, Gerona y Tarragona sólo depósitos, del 1 de junio al 30 de septiembre del 2011. Sólo para NUEVOS clientes de HOSTELERIA Y TURISMO RURAL que contraten el suministro de gas propano con depósito o botellas de P-35. (1) Regalo limitado a 300 unidades. (2) No acumulable con otras ofertas. (3) La estufa se entregará al cliente cuando abone el primer suministro. (4) El modelo de la estufa es orientativo y dependerá del stock. (5) Sólo se entregará una estufa por dirección de suministro. (6) En ningún caso la estufa se sustituirá por dinero u otros regalos.
ESPECIAL PAZO DE FONTEFIZ TURISMO
A BANDEIRA AZUL LOCE ESTE VERÁN EN 19 PRAIAS DA COSTA LUCENSE A Mariña lucense segue tendo moito do que presumir. Á parte da innegable beleza das súas praias destaca tamén a súa calidade, evidenciada polas 19 bandeiras azuis que este ano lles outorgou Adeac a varios areais dos concellos de Foz, Barreiros, Ribadeo, O Vicedo e Xove.
Vista da costa de Barreiros, con Foz ao fondo
Como cada ano, a Asociación de Educación Ambiental e do Consumidor (Adeac) repartiu entre as praias españolas as prestixiosas bandeiras azuis, das cales 19 foron para a costa lucense, acreditando así a calidade da auga e a seguridade dos areais. O veredicto fíxose público o pasado 25 de maio.
Esteiro, en Xove; nas do Portelo e A Marosa, en Burela, e na dos Castros, en Ribadeo. A nivel nacional, Galicia volveu ser, un ano máis, a comunidade autónoma que máis bandeiras azuis obtivo no conxunto do Estado español, cun
total de 117 das 511 concedidas. Por provincias, Pontevedra sitúase á cabeza con 51, seguida da Coruña, con 47, e Lugo, coas 19. Iso si, nesta ocasión, o litoral da provincia perdeu tres bandeiras respecto do verán anterior.
Por concellos, os que máis distintivos lograron foron o de Foz e o de Barreiros, cun total de sete cada un. En Foz, as praias que conseguiron este emblema de calidade foron as de Areoura, Peizás, Arealonga, Llas, A Rapadoira, As Polas e Os Xuncos, mentres que no municipio de Barreiros os areais nos que esta temporada ondea a bandeira azul son os da Pasada, Lóngora, Coto, Remior, Altar, San Bartolo e Fontela-Valea. As restantes distincións recaeron na praia de Abrela, no Vicedo; na de
8
HOSTELERÍA LUCENSE - Nº 10
Tramo do paseo marítimo que bordea as praias da Mariña
Nome de TURISMO sección
O Vicedo
Xove
Burela
CAMPAÑA BANDEIRA AZUL A Campaña Bandeira Azul é unha iniciativa creada pola Fundación de Educación Ambiental (FEE), lanzada en Francia en 1985 e desenvolvida a nivel internacional desde 1987. Dita fundación está constituída por máis de 40 oenegués e asociacións distribuídas polos cinco continentes, unha por cada estado participante. No caso español, é Adeac a responsable de xestionar os seus programas, entre eles o da bandeira azul.
Foz A presenza dunha bandeira azul nunha praia recoñece e estimula o esforzo dalgunhas comunidades locais por lograr que se cumpran nela determinados criterios de legalidade, accesibilidade, sanidade, limpeza, seguridade e información. O obxectivo final é lograr un desenvolvemento sostible do turismo e unha xestión ambiental no litoral do municipio, congruente coa xestión ambiental que Bandeira Azul esixe para cada praia e a súa contorna.
Barreiros
a Fo rtol nt o ela -Va Os lea Ca str os
nB Sa
oi Po ra la Os s Xu nc A P os as a Ló d a ng or Co a to Re mi o Alt r ar
ad
As
ap AR
OP or A M te l o a ro Ar sa eo u Pe ra izá s Ar ea lon Lla ga s
i ro te Es
Ab
re l
a
BANDEIRAS AZUIS 2011 Ribadeo
Só unha de cada sete praias españolas, que ocupan menos do 5% da costa, contan con bandeira azul, aínda que case unha de cada sete bandeiras azuis que ondean a nivel internacional faino en España. Os criterios que Adeac ten en conta para o outorgamento das bandeiras divídense en obrigatorios, o que significa que unha praia debe cumplilos para ser galardoada, e aconsellados, aínda que o seu cumprimento non sexa obrigatorio.
HOSTELERÍA LUCENSE - Nº 10
9
ESPECIAL PAZO DE FONTEFIZ TURISMO PRINCIPAIS GARANTÍAS DA BANDEIRA AZUL Información e educación ambiental: • Exposición pública de información sobre os ecosistemas litorais, espazos naturais sensibles e especies protexidas nesa zona costeira • Información actualizada sobre a calidade das augas de baño • Fácil accesibilidade do público ás normas locais de utilización da praia Calidade da agua: • Cumprimento dos requisitos dunha calidade excelente das augas de baño • Ausencia de vertidos industriais, augas residuais e lixo • Mantemento de algas e vexetación na praia salvo que manifesten podredume
Seguridade e servizos: • Presenza de socorristas titulados e con equipos de salvamento • Disposición de equipo de primeiros auxilios ben identificado e visible • Sinalización e control de zonas destinadas a actividades incompatibles co baño • Deseño de plans de emerxencia fronte a accidentes ou desastres ecolóxicos • Accesibilidade boa e segura, con rampas para persoas con discapacidade
Xestión ambiental: • Limpeza da praia • Dotación e mantemento de papeleiras e contedores suficientes • Existencia de sanitarios axeitados e en bo estado • Prohibición de cámping e aparcamento de vehículos non autorizados na praia • Prohibición e/ou control dos animais domésticos
Q DE CALIDADE PARA AREA, COVAS E A RAPADOIRA Ademais da bandeira azul existen outras certificacións da calidade das praias, coma é o Q de Calidade Turística (ou bandeira Q) que entrega o Instituto para a Calidade Turística Española (ICTE), dependente do Ministerio de Industria, Turismo e Comercio, a proposta expresa dos Concellos. Para a súa concesión, o ICTE baséase en informes dos areais elaborados por empresas auditoras independentes, onde se acredita que cumpren a norma UNE 187001 e, polo tanto, certos requisitos canto a equipamento, limpeza, seguridade, salvamento ou información. Este ano leváronse o Q 176 praias españolas, das cales tres son da Mariña lucense, dúas da costa viveirense, Area e Covas, e unha do litoral de Foz, A Rapadoira. Ademais, conseguírona outras catro praias galegas, todas da provincia da Coruña: A Retorta, Carragueiros e Mañóns, do municipio de Boiro, e Laxe, do concello homónimo. Galicia perdeu dúas en comparación co 2010, as dúas da costa de Lugo.
10
HOSTELERÍA LUCENSE - Nº 10
NA REDE
…E PARA COMER, LUGO SUPERA OS 2.000 AMIGOS EN FACEBOOK E ESTRÉASE EN TWITTER A Asociación Provincial de Empresarios de Hostelería de Lugo é consciente de que nos tempos que corren para que unha marca sexa visible deber ter presenza e participar de maneira activa nas redes sociais. Xestionándoas ben, estas canles de comunicación social convértense nunha ferramenta moi atractiva para promocionar o produto e multiplicar a súa difusión. Tanto é así, que o perfil de E para comer, Lugo en Facebook xa superou os 2.000 amigos. O interese común destes internautas procedentes de todo mundo está claro: a saborosa gastronomía e o turismo da provincia de Lugo. Ademais, o sitio web da marca nesta mesma rede social, de carácter máis profesional -enfocado ás actividades da asociación e dos seus establecementos asociados-, espertou o interese dun centenar de usuarios que, a través desta plataforma, se informan das convocatorias, cursos, xornadas, concursos e outras iniciativas gastronómicas de APEHL.
…E PARA COMER, LUGO Cóntanos o que fas no teu establecemento e nós contarémosllo aos demais por ti en: www.facebook.com/eparacomerlugo www.twitter.com/eparacomerlugo www.flickr.com/photos/eparacomerlugo www.eparacomerlugo.com Escríbenos a:
prensa@apehl.org
A marca …E para comer, Lugo tamén está en Flickr, onde comparte fotografías de comida e de eventos representativos da asociación. E fai apenas un mes acaba de estrear conta en Twitter (@eparacomerlugo), co mesmo obxectivo de promoción da gastronomía e o turismo lucenses.
APEHL PECHA UN ACORDO COA EMPRESA O2C PARA A VENDA E XESTIÓN ON-LINE DE RESERVAS APEHL chegou a un acordo con Offer to Costumer (O2C) para que os establecementos asociados poidan incorporar gratuitamente a tecnoloxía desta firma española na venda e xestión das reservas de clientes. O2C ofrécelles aos hostaleiros tecnoloxía para que poidan vender en tempo real dende a súa propia web, pagando unha comisión fixa económica, dun euro por habitación e noite, comisión que pode reducir en máis dun 50% os custos de intermediación. Ademais, poderán conectarse tamén de balde na súa rede de distribución global de reservas, que usa como canle de vendas as páxinas de información turística. Para o caso dos locais de hostalería que non teñan páxina web propia, a empresa xéralles unha sinxela automaticamente e sen custos. O programa das reservas está dispoñible para probar no portal www.o2c.es, no enlace para hoteis. HOSTELERÍA LUCENSE - Nº 10
11
ESPECIAL PAZO DE FONTEFIZ NA REDE
QUIQUE RODRÍGUEZ, editor jefe y asesor de Gastronomicum.net
“NUESTRO SECRETO ES CONTAR A LA GENTE LO QUE A NOSOTROS MISMOS, AMANTES DE LA GASTRONOMÍA, NOS GUSTARÍA VER Y CONOCER” Quique Rodríguez (Madrid, 1982) es cocinero de profesión, pero le encanta escribir sobre las cosas que lo rodean y, en especial, sobre su gran pasión: la gastronomía. Después de colaborar en varios portales gastronómicos aportando sus experiencias, hace apenas unos meses ha puesto en marcha su propia web, Gastronomicum.net. _¿Qué ofrece Gastronomicum. net? ¿Cuál es su filosofía? __Gastronomicum es un espacio donde divulgamos la cultura gastronómica contando con colaboradores y profesionales del sector que nos escriben desde cualquier parte del mundo, ya sea de vinos, cocina o repostería. También se pueden encontrar vídeos y recetas de algunos de los mejores chefs de nuestro país, además de la sección de recetas de aficionados, abierta a todos los que nos quieran enviar sus platos. Asimismo, contamos con un apartado de noticias donde se puede estar bien informado, realizamos reportajes de lugares o establecimientos con encanto, organizamos actividades y ofrecemos formación tanto a profesionales como a no profesionales. Y también personajes famosos del mundo de la música, el periodismo o el deporte colaboran con nosotros contestando a nuestro cuestionario Gastronomicum. _¿A quién va dirigido? _Tanto a profesionales como a aficionados que tienen algo en común: la pasión por la gastronomía. Es un punto de encuentro para quienes disfrutan con el placer y el arte de la cocina. _¿Cómo surgió la idea de un espacio como este? _Hace años descubrí que, además de trabajar cada día en los fogones, me apasionaba transmitir sobre el mundo que me rodea y hacérselo llegar a la gente de una forma amable y sencilla. Después de más cinco
12
HOSTELERÍA LUCENSE - Nº 10
Quique Rodríguez es el cocinero-jefe de partida del hotel Villa Magna de Madrid
NA REDE años colaborando en portales gastronómicos se cruzó en mi vida Carlos González, director y fundador de Gastronomicum y amante de la cocina, y juntos decidimos desarrollar nuestra propia web con el objetivo de trasmitir nuestra pasión por la gastronomía. _¿Cuándo empezó a funcionar y qué valoración harías hasta el momento? _El nuevo Gastronomicum.net se inauguró el pasado mes de mayo y hasta la fecha no hemos dejado de incorporar nuevos contenidos, servicios y secciones. La primeras impresiones son muy positivas, contamos con un importante número de visitas y el apoyo de muchas instituciones, firmas y establecimientos. Según nos trasmite el público, es un espacio que gusta, moderno, sencillo e interesante, algo por lo que estamos muy contentos. _¿Cuál crees que es el mayor atractivo de estas plataformas? _La gente agradece tener un lugar de consulta y entretenimiento, un sitio donde estar bien informado delante de la pantalla. En el caso de la gastronomía es muy agradable navegar y conocer lugares y cosas nuevas, despejar dudas y aportar conocimientos. En nuestro caso podemos atraer a más público porque sabemos de lo que hablamos, trabajamos desde dentro de la hostelería y casi desde dentro de los fogones,
“Mi punto de vista se centra en lo que los cocineros quieren leer y los amantes de este mundo quieren descubrir”
En Gastronomicum.net colaboran profesionales desde diferentes partes del mundo
ya que no existe prácticamente ningún otro magazín gastronómico en internet desarrollado por un cocinero como yo que sigue cada día trabajando en la cocina. De esta forma, a la hora de decidir los contenidos que vamos a publicar, mi punto de vista se centra en lo que los cocineros quieren leer y los amantes de este mundo quieren descubrir. _¿Y cuál es el secreto para enganchar al internauta? _Nuestro secreto es contar a la gente lo que a nosotros mismos, amantes de la gastronomía, nos gustaría ver y conocer. Si a eso le unimos el conocimiento que tenemos y la pasión y cariño que le ponemos, esto se convierte en una combinación perfecta. Si como profesional de la cocina visito un restaurante y me gusta, se lo contamos a los internautas, y se lo contamos tal y como lo hemos vivido. Y hacemos que ellos nos cuenten sus experiencias, sus restaurantes preferidos y nos manden sus recetas. En todo momento tenemos
claro que ellos deben formar parte de nosotros, por eso nos encanta que nos escriban, ya que Gastronomicum está hecho por y para ellos. Y de paso, de vez en cuando sorteamos cenas en restaurantes para que disfruten gracias a nosotros. _Gastronomincum.net no es exactamente una red social, donde todo el mundo puede participar sin apenas rebasar ningún filtro, aunque sí se pueden dejar comentarios en todas las secciones del portal. ¿Dónde crees que debe estar el límite interactivo en estas plataformas? _Internet es, desde hace muchos años, el acceso a la información, pero también a la desinformación. Y las redes sociales son, a día de hoy, una de las conexiones entre personas más rápidas y potentes del mundo, un contacto permanente y una forma de llegar a la gente de una forma rápida y sencilla. En este caso, el control es difícil, el límite está en que no existe límite y eso es, creo,
HOSTELERÍA LUCENSE - Nº 10
13
ESPECIAL PAZO DE FONTEFIZ NA REDE cosas nuevas y qué mejor que encontrar a alguien que nos proponga esos lugares. _¿Sustituyen las plataformas digitales a las publicaciones tradicionales o se complementan? _Sí es verdad que con la aparición de las plataformas digitales son muchas las revistas, libros, enciclopedias y periódicos que han bajado sus ventas o incluso han desaparecido, pero unas no sustituyen a otras. Sigue habiendo libros muy especiales y revistas muy interesantes. Yo, después de navegar por la red, sigo leyendo libros, como Los aprendices de Hechicero en este momento, basado en el personal del restaurante ElBulli y el cual recomiendo.
El portal acoge varios blogs que abordan la gastronomía desde diferentes perspectivas
lo que conforma su éxito. Por eso, solo nos queda hacer un buen uso de ellas, aunque sabemos que no siempre es así. Fuera de las redes sociales, el límite lo marcamos las propias páginas y portales web. En el momento que caes en la provocación, en informar mal o en no contar las cosas como son, estás dando pie a que la gente pase de opinar a criticar, y en ese momento llega el problema. En Gastronomicum hablamos con el máximo respeto, puesto que cuando tú respetas a los lectores, los lectores te respetan a ti.
“La cocina es algo tan vivo y y tan personal que nunca se debe ver superada por la tecnología, por mucho que queramos avanzar” 14
HOSTELERÍA LUCENSE - Nº 10
Pero, sin ninguna duda, en internet la gente debe participar, comentar, opinar y dar su punto de vista. _Y hablando de redes sociales y de la revolución que han traído consigo, ¿cómo piensas que se deben emplear para potenciar un producto o una marca como …E para comer, Lugo? _Para los productos, marcas, instituciones, etc., las redes sociales son la mejor herramienta para llegar a mucha gente en muy poco tiempo. Qué mejor forma que contar a la gente lo que la gente quiere conocer. Para una marca como …E para comer, Lugo es un medio para informar de todo lo que sucede en el mundo de la gastronomía lucense y sugerir propuestas donde disfrutar dentro de la provincia, ya sean restaurantes dónde ir o sitios qué visitar. Al fin y al cabo, a todos nos gusta disfrutar de
_¿Qué papel juegan las nuevas tecnologías en el ámbito de la gastronomía y de las artes culinarias? _Aportan cosas muy positivas a la profesión, pero es algo que debe entrar con moderación y sin excederse. La cocina es algo tan vivo y tan personal que nunca se debe ver superado por la tecnología, por mucho que queramos avanzar. _En Gastronomicum.net ofrecéis otros servicios aparte del propio espacio de divulgación. ¿En qué consisten? _Contamos con los Gastroservicios, donde ofrecemos desde soluciones a profesionales del sector, asesorándoles su negocio, creando cartas y cartas de vinos, hasta con la promoción de sus negocios. Nos interesa mucho la divulgación de este mundo, por ello nos ofrecemos tanto como colaboradores como plataforma publicitaria para todo tipo de marcas, instituciones y establecimientos. También realizamos cursos de formación para profesionales y no profesionales y actividades gastronómicas.
“Para los productos y marcas, las redes sociales son la mejor herramienta para llegar a mucha gente en muy poco tiempo”
NA REDE
_Teniendo raíces monfortinas, seguro que eres un gran conocedor de la gastronomía lucense. ¿Con qué plato te quedarías? _La gastronomía lucense tiene mucha personalidad, es una cocina de producto de primera, abundancia, sencillez y de sabores muy personales. Está claro que con estas características nada puede fallar y, realmente, elegir un plato en concreto es muy difícil, pero me sigue fascinando comer sus carnes y pescados, el tradicional pulpo, el lacón o los callos con garbanzos. Y me encanta la nueva cocina lucense que están desarrollando jóvenes cocineros de la provincia, basada en la raíces y con un toque de modernidad. _ ¿Piensas que está bien difundida la gastronomía gallega en el exterior? _La gente identifica muy bien la cocina gallega por la calidad de sus productos, pero debemos aprender a venderla y a promocionarla mucho más, abrirnos al mundo y enseñarla al exterior. En este aspecto es importante trabajar unidos en una promoción de Galicia a nivel nacional e internacional, contando con los mejores profesionales de la comunidad, instituciones, firmas y medios de comunicación, así como con la organización de actividades, campañas, ferias, etc. Y no debemos olvidar nunca que el reconocimiento de uno es el éxito de todos, ya que mientras no pensemos así todo se hará mucho más complicado. _ A modo de conclusión final y como cocinero experimentado que eres, ¿qué es para ti la gastronomía y cómo la ves en el futuro? _Para mí la gastronomía es una arte, una forma de vida, mi profesión y un mundo que, además de estar lleno de olores y sabores, es para casi todos uno de los mayores placeres de la vida. En el futuro, la buena gastronomía seguirá triunfando. Solo será necesario que las personas podamos seguir disfrutando de ella y eso hará que la pasión continúe.
ESTA ASOCIACIÓN DÁ MOITO
ASOCIACIÓN PROVINCIAL DE EMPRESARIOS DE HOSTELERÍA DE LUGO
APOIO PERSONALIZADO AO EMPRESARIO
Asistencia laboral
Tramitación das altas e baixas dos traballadores, contratos, nóminas, seguros sociais e certificados de retención (cota de 6,80 €/mes nómina) Negóciase coas Centrais Sindicais o Convenio de Hostelería e infórmase aos asociados do contido do mesmo e as súas novidades
Obtención e elaboración das listas de prezos
Os socios poderán obter os distintos modelos das tarifas de forma gratuíta
Asesoría xurídica Asistencia contenciosa Póliza de seguros colectiva
Para cubrir os riscos por accidente de traballo que establece o convenio colectivo do sector (15 €/traballador e ano)
Formación específica do sector Motor reservas on-line IMPORTANTES DESCONTOS EN PRODUTOS E SERVIZOS
Produtos financeiros Consumo de propano líquido (5 cts./kg) Recibos da SGAE, AGEDI e AIE (10% desconto) Prevención de riscos laborais APPCC Inspeccións eléctricas Recollida de aceite OFICINAS DA ASOCIACIÓN:
r/ Ramón Montenegro, 15, Entlo. 27002 Lugo Tfno.: 982.22.69.12 Fax: 982.24.42.56 E-mail: comunicacion@apehl.org
E
“ME ENCANTA LA NUEVA COCINA LUCENSE QUE ESTÁN DESARROLLANDO JÓVENES COCINEROS DE LA PROVINCIA, BASADA EN LAS RAÍCES Y CON UN TOQUE DE MODERNIDAD”
PARA COMER ,
Delegación Zona Sur r/ San Pedro (Estación de autobuses). Monforte de Lemos Tfno: 982.41.20.50 E-mail: delegacionzonasur@apehl.org
9 13 20
Delegación A Mariña r/ Lugo, 3, baixo. 27780 Foz Tfno/Fax: 982.13.30.47 E-mail: delegacionamarina@apehl.org
34,50 46,50 54,50
HOSTELERÍA LUCENSE - Nº 10
15
ESPECIAL PAZO DE FONTEFIZ VETERANOS
MANUEL MÉNDEZ E PILAR MUNDIÑA. RESTAURANTE TABERNA DE MARCOS
“CADA ANO, DESPOIS DAS VACACIÓNS, É COMO SE FIXERAMOS UNHA NOVA INAUGURACIÓN”
Manuel e Pilar abren cada día as portas da Taberna de Marcos desde o 20 de abril de 1981. Foto: Xesús Ponte
A Taberna de Marcos chámase así en honor a Marcos Méndez, o fillo maior de Manuel Méndez e Pilar Mundiña, propietarios deste mítico punto de encontro familiar, de amigos e incluso xeracional do barrio da Milagrosa desde hai trinta anos. Corría o 20 de abril de 1981 cando este restaurante, por aquel entón taberna, abría as súas portas por vez primeira no número 64 da Milagrosa, onde continúa funcionando hoxe en día. Comezou sendo unha tasca humilde, duns 80 metros cadrados e similar a outras contemporáneas, na que se vendían viños acompañados da súa tapa, pero, iso si, con especialización nos da Ribeira Sacra. Ao pouco comezaron a servir algunhas racións e, ao ver que o negocio marchaba ben, decidiron amplialo coa construción do comedor e a grella, a segunda en Lugo naquela época.
16
HOSTELERÍA LUCENSE - Nº 10
Ao longo destes anos non só medraron as instalacións, senón tamén o traballo e o cadro de persoal. Ao principio, a taberna estaba atendida por Manuel e Pilar, pero paseniñamente os clientes fóronse incrementando e na actualidade dá traballo a seis persoas, o que confirma a vitalidade deste negocio familiar. Segundo Manuel, as materias primas de primeira calidade forman parte da súa filosofía de traballo. Todos os produtos son de orixe galega excepto o bacallau, que provén de Islandia. Precisamente, unha das súas especialidades é este peixe á portuguesa, aínda que non a única. As carnes á grella e, no inverno, as androllas de Navia e o cocido galego conforman o resto de pratos estrela do establecemento.
Logo están as tapas, que tamén teñen a particular marca da casa. De entre elas, a máis característica é a de bacallau á galega. Comezaron a elaborala desde o principio e aínda segue sendo unha das preferidas entre os clientes. A ela súmanse as de chipiróns, luras, polbo, callos, churrasco e chourizo. E para acompañar estas delicias gastronómicas triunfa o viño de Amandi, un produto totalmente artesán que procede das mesmas casas desde o primeiro día. Desde tempo atrás tamén se mantén boa parte da clientela, á que Manuel define como moi “fiel e fixa” e coa que están moi “agradecidos”. “A algúns coñecémolos desde que viñan no carrito cos seus pais e agora xa veñen coas mozas”, conta con manifesta emoción. Tampouco se esquece dos emigrantes que, “aínda
Nome VETERANOS de sección que marcharon hai moitos anos, séguense acordando da taberna e véñennos visitar cando están por aquí (…) A clave está en manter un trato moi directo con eles, de maneira que co tempo deixan de ser clientes e convértense en amigos”, explica o propietario.
aí, sen desanimarse nunca a pesar das dificultades. Ese día, conta o propietario, incluso persoas que xa non son tan frecuentes na taberna se achegaron ata alí para compartir a alegría propia da efeméride. Ma-
nuel e Pilar, pola súa parte, reiteran o seu agradecemento a todos eses clientes e amigos que fixeron e seguen facendo que a Taberna de Marcos siga funcionando coa mesma ilusión que o primeiro día.
Despois de tantos anos de traballo e esforzo, pero tamén de sobradas gratificacións e anécdotas que se agochan entre esas paredes, Manuel asegura que cada vez que volven despois dunhas vacacións “é como se fixeramos unha nova inauguración. Énchenos moito que haxa xente desexando que abras e iso é o que nos renova as ganas de traballar ano tras ano”. O pasado 28 de abril celebraron unha festa para conmemorar os trinta anos da apertura. Dese día recordan as abundantes mostras de cariño e o apoio da xente por seguír
As vellas glorias do CD Lugo eran asiduas do local. A imaxe reflicte unha celebración en 1984
HOSTELERÍA LUCENSE - Nº 10
17
ESPECIAL PAZO DE FONTEFIZ ...E PARA COMER, LUGO
JUAN CARLOS NAVARRO FEIJOO, “la Bomba”
“SIEMPRE QUE PUEDO ESCAPARME UNA SEMANITA, VENGO” Dicho y hecho. Es así desde hace muchos años. Primero con sus padres y hermanos y ahora con su mujer e hijas. “La Bomba Navarro”, la estrella azulgrana del baloncesto, no falta a su cita veraniega con los suyos de Meira: su abuela, sus tías, sus primas y sus amigos. Y tampoco con los “suyos” de Lugo: el tapeo, la muralla y el clima. Nos encontramos con quien ya es leyenda del deporte una tarde de julio en O Cantiño para hablar de esas míticas vacaciones. Juan Carlos confiesa estar muy contento aquí, y se le nota.
Juan Carlos Navarro suele aprovechar un día o dos de sus vacaciones para ir de tapas por el casco histórico lucense
_Naciste en Barcelona y el baloncesto te llevó de viaje por el mundo, pero siempre te acuerdas de volver a Meira… _Sí, sí, la verdad es que iba desde muy pequeñito, con mis padres. Mi padre es de Sevilla, así que siempre íbamos a Sevilla y después veníamos aquí a Galicia y estábamos quince días. Mi abuela de Sevilla murió pero mi abuela de Meira aún vive y seguimos visitando a la familia. Tengo tías, primas…
18
HOSTELERÍA LUCENSE - Nº 10
_El vínculo es familiar… _Sí, pero a raíz de venir desde que era pequeño he hecho muchos amigos y ahora, de hecho, nos quedamos aquí en Lugo en casa de unos amigos, Rober y Ana. Ellos van, nosotros venimos… siempre que puedo escaparme una semanita, vengo. _¿Cuándo hacías estas escapadas? _Sólo en el verano porque mi padre trabajaba y normalmente las hacíamos en el mes de agosto. Pero aho-
ra, que ya vengo yo solo con mi familia, solemos venir por esta época más o menos. _Irías de excursión al Pedregal, estarías en las fiestas del 15… ¡Tendrás muchos recuerdos de tus veraneos meirenses! _Tengo recuerdos muy bonitos de jugar ahí con toda la gente, de ir a donde nace el Miño... Del 15 tengo muy buen recuerdo… pero también significaba que se acababan las fiestas en Meira.
...E PARA COMER, LUGO _¿Qué otros lugares de la provincia conoces? _He estado aquí en Lugo porque Rober es arqueólogo y me ha ido explicando un poco todo el tema de la muralla. La verdad es que antes siempre estaba en Meira y nos movíamos poco. _¿Y las playas de A Mariña? _No las conozco… [Pero se une a nuestra recomendación de “¡Hay que ir!”] Es que lo que hacemos es ir a la playa a Ibiza o en Barcelona y cuando venimos no pensamos en playas. ¡Venimos a estar más fresquitos!
“El año pasado estuvimos disfrazados en el Arde Lucus. A las niñas les hacía ilusión y la verdad es que me lo pasé genial” _Aquí ya sabes que no calienta mucho el sol. Para tus vacaciones, ¿el clima importa? _El clima es importante. Cuando llevas un mes o un mes y medio de vacaciones, venir aquí y saber que siempre te tienes que traer la chaqueta, que por la noche siempre refresca… te gusta, y aquí se duerme también excelente. _Nos comentabas que ahora eres asiduo de la ciudad amurallada. ¿Te caracterizaste de romano en el Arde Lucus? _Sí, en el Arde Lucus estuvimos el año pasado disfrazados. En los días en que vinimos coincidía que era la fiesta y la madre de mi mujer nos hizo los trajes y a las niñas les hacía ilusión y la verdad es que me lo pasé genial. Es una fiesta muy bonita.
Para Navarro, nuestra marca gastroturística “es ideal para Lugo”
HOSTELERÍA LUCENSE - Nº 10
19
ESPECIAL PAZO DE FONTEFIZ ...E PARA COMER, LUGO
Después de sus vacaciones al sol, el escolta del Regal FC Barcelona dice disfrutar del característico tiempo fresco de Lugo
_¿Diste alguna vuelta por el adarve? ¡Es un buen lugar de entrenamiento! _¡Sí, sí! Y, aparte, en el Arde Lucus, yo pensaba que no me iban a reconocer en la muralla porque iba disfrazado pero la gente me conoció y fue muy divertido.
_Y tapear, ¿cómo lo llevas? Mantiene, ¿no? _Sí, mantiene tapear por el casco antiguo, la calle de los vinos… siempre que vengo hay una noche o dos que también aprovecho y hago unos cuantos locales. No toda la calle de los vinos, ¡pero unos cuantos!
_¿Tienes morriña de alguna comida de tu abuela? _Me gustan mucho por ejemplo el chorizo ese que pica un poco y los panes estos que en Barcelona igual los compras y en un día se ponen malos y aquí aguantan mucho tiempo. Y también el queso…
_Pregunta obligada: ¿…E para comer, Lugo? _Hoy, por ejemplo, he estado comiendo mucho. Me gusta la sopa de pescado, la ternera asada con patatas me encanta… El pulpo gallego ya me gustaba cuando estaba en Barcelona pero aquí tiene un gusto diferente. La verdad es que aquí se come muy bien, ¡aunque no me viene del todo bien porque a veces me paso!
_El tapeo en Lugo está zonificado: Campo Castelo, A Milagrosa, el casco histórico, Acea de Olga… ¿Por dónde sueles ir? _Solemos ir un día por el casco antiguo y otro por la zona nueva. Intento repartirme pero no tengo mucho tiempo.
_¿Cocina algo Navarro? _No cocino nada. Tengo suerte de que mi mujer cocina muy bien, y también es cierto que estoy mucho de viaje y me hacen la comida.
_¿Te sonaba la marca? _Más o menos me sonaba y el eslogan es ideal para aquí, para Lugo.
“El pulpo gallego ya me gustaba cuando estaba en Barcelona pero aquí tiene un gusto diferente” 20
HOSTELERÍA LUCENSE - Nº 10
_¿Cuáles son tus gustos culinarios: cocina tradicional o creativa? ¿O las dos? _Creativa no demasiado… me inclino un poco más por la tradicional. Lo que pasa es que yo, de cocinar, poco… _Entonces, no como cocinero, sino como consumidor, ¿te pierde algún plato? _Suelo tomar ternera y sopas de pescado, que en Barcelona no acostumbro. También es cierto que me gusta un poco de todo.
_Se habla mucho del tiro mágico que te da el apodo de “la Bomba”. ¿Qué dieta hay detrás? _No soy mucho el ejemplo de dietas porque no llevo una dieta estricta. Sí es verdad que cuando estamos fuera solemos comer pasta, pollo… en competición, ¿no? Pero una vez fuera de ella me gusta mucho tapear y
“Fuera de competición me gusta mucho tapear y aún tengo la suerte de poder pasarme comiendo”
...E PARA COMER, LUGO si un día me paso comiendo no pasa nada, ¡tengo la suerte de que aún no pasa nada! _¿Y cómo afronta la marcha un deportista como tú? ¿Dónde te dejas ver en la noche lucense? _La marcha me gusta sobre todo en verano, cuando no tengo tanta obligación, o ninguna, al día siguiente. Me gusta ir a cenar con los amigos y tomar una copita. En Lugo he estado de copas por el centro, he estado en casi todos los sitios. La verdad
es que aquí hay bastante afición al baloncesto y me conoce mucho la gente y a veces es un poco “comprometido”. Se nota que Lugo siempre ha sido de ambiente de baloncesto. _¿Vendes Lugo como destino entre tus compañeros del Barcelona y de la selección? _ ... ¡La verdad es que no! Quien más quien menos, sobre todo los españoles y los catalanes, han estado por aquí y han estado encantados.
_Como anfitrión, ¿qué plan les propondrías? _Les diría que visiten la muralla y les recomendaría comer y la naturaleza… siempre me ha gustado. Mi abuela tenía vacas y me gustaba darles de comer, ver como ordeñaban… es una cosa que se queda dentro porque desde niño lo has vivido.
“AÚN SUELO ECHAR UNA PACHANGA EN VACACIONES” Vecinos de Meira y alrededores recuerdan haber jugado contra Navarro (perder… y también ganar) en las tradicionales pachangas de baloncesto. Él nos cuenta que continúa con la costumbre y que sus amigos le han organizado un partido justo para el día siguiente a esta entrevista. Le preguntamos además si es cierto que su fantástico lanzamiento en bomba se forjó en una canasta doméstica compitiendo con dos hermanos más altos, y la respuesta es afirmativa: “Tenía una canasta en mi casa y desde que era pequeñito me ha gustado mucho el básquet y verlos a ellos jugar. Las primeras competiciones fueron allí y creo me sirvió bastante porque fue uno de los sitios en los que aprendí a tirar un poco así, por elevación, porque, claro, sino me hacían tapones… ¡La canasta está allí aún!”.
Navarro se enfrentó al Breogán en muchas ocasiones, como en este encuentro de la ACB celebrado en Lugo en el 2004, en el que intenta frenar a Gomis. “He venido muchas veces a jugar aquí. Ahora la verdad es que sigo menos al equipo, al no estar en la misma categoría. Pero todo el mundo conoce al Breogán”
Nos ponemos más serios. Antes de enfilar la carrera en el Barcelona, jugó cuatro años en el Sant Feliu de Llobregat, que era el equipo de su pueblo, “y después vinieron a verme y me ficharon y en el Barcelona pasé por todas las categorías y hasta ahora, menos un año que estuve en la NBA”. Tiene 31 años, Copa del Rey, Liga ACB, Euroliga, Lliga Catalana, Supercopa, Supercopa ACB y Copa Korac con el Barça y oro europeo y mundial y medalla olímpica con la selección. No ha dejado de cultivar el palmarés y el siguiente reto es el Europeo, en Lituania, que está a la vuelta de la esquina y en el que “hay que quedar bien para ir a los Juegos Olímpicos”. ¿Existen metas para una estrella del baloncesto? “Desde que nacieron las niñas te cambia un poco todo, el nivel de prioridad. El baloncesto, que antes era el número uno, ahora pasa a un segundo plano. ¿Metas? … Pues seguir como hasta ahora, ganando títulos, y, a nivel familiar, intentar ser lo mejor padre que pueda dentro del tiempo que tengo. Y ser buena persona, en definitiva”.
HOSTELERÍA LUCENSE - Nº 10
21
ESPECIAL PAZO DE FONTEFIZ NOVAS
Entre o 30 de abril e o 17 de maio servíronse máis de 30.000 tapas
ORIXINAIS CREACIÓNS CON PRODUTOS DA ZONA, SINAL DE IDENTIDADE DO CUME TAPAS 2011
De esquerda a dereita, Marcos Varela, membro do xurado; Beatriz Vila, delegada de APEHL na zona sur; as tres gañadoras do concurso; Cheché Real, presidente de APEHL; e Quique Rodríguez, director técnico do xurado
Durante máis de quince días, a terceira edición do Cume Tapas converteu a cidade do Cabe nun destino imprescindible para os gustosos do tapeo. O 19 de abril presentábase o concurso nun acto que causou moita expectativa debido á presenza da representante de España en Eurovisión e veciña do Incio, Lucía Pérez, que este ano amadriñou o certame. As boas perspectivas iniciais deron paso a unha grande acollida do público, avalada polas máis de 30.000 tapas servidas polos 35 establecementos participantes. Os locais hostaleiros competiron pola mellor tapa creativa, a mellor tapa tradicional e a mellor maridaxe con viño da Ribeira Sacra. As súas propostas foron valoradas
tanto polo público, que concedeu dous premios, coma por un xurado profesional, dirixido polo cociñeiro Quique Rodríguez e conformado por varios expertos do mundo da hostalería.
Momentos previos ao fallo do xurado do III Cume Tapas
C o n t r o l in d u s t r ia l, M é todos y E ns a y os , S .L .
CIMESA
O 7 e o 8 de maio, o xurado profesional achegouse ata Monforte sen previo aviso para valorar as pequenas propostas culinarias. Aínda que ningún dos expertos quixo desvelar as súas preferencias, houbo unanimidade á hora de destacar a calidade
Organismo de Control Autorizado (O.C.A.) Inspecciones Técnicas Reglamentarias de Baja Tensión Ascensores y Control de Facturación Eléctrica
Carril das Hortas, nº 30-32 - Entreplanta B - 27002. Lugo - Teléfono: 982 219839 - Fax: 982 219838 - Email: cimesa@telefonica.net
22
HOSTELERÍA LUCENSE - Nº 10
NOVAS
“El capricho de la abuela”. Mellor tapa
“Meigallo”. Mellor tapa tradicional
creativa e 2º premio da votación popular (Casablanca)
(A Meiga)
“Yin e Yang”. Mellor maridaxe con
A gañadora da votación popular foi esta tosta do bar Compañía
viño da Ribeira Sacra (Esmorga)
das tapas e a predominancia dos alimentos e os viños propios da zona. Tamén os clientes que se animaron a probalas puideron xulgalas, votando ben directamente nos locais, ben na web www.eparacomerlugo.com, e entrando así nun sorteo de varios agasallos. Logo da degustación chegaron os premios. O 18 de maio coñecéronse os resultados da votación popular, que deu como gañador ao bar Compañía pola súa tosta de pan centeo con solombo de porco caramelizado, queixo de cabra e redución de viño da Ribeira Sacra. O segundo premio recaeu no Casablanca, por “El capricho de la abuela”. Uns días máis tarde, o 31 de maio, e despois dunha longa deliberación, o concurso pechou o seu palmarés
co fallo do xurado profesional. O premio á mellor tapa tradicional foi para A Meiga pola súa tapa bautizada co nome de “Meigallo” e consistente nunha tortilla de pataca á que se lle incorporou chourizo caseiro, xamón e queixo.
No mesmo acto, que tivo lugar no Centro do Viño da Ribeira Sacra, realizouse o sorteo dunha viaxe a Tenerife entre as persoas que completaron a ruta por todos os locais e que foron nomeados Clientes Preferentes do Cume Tapas 2011.
Pola súa banda, “El capricho de la abuela” converteu ao bar Casablanca no gañador da mellor tapa creativa. Tratábase dunha combinación moi vistosa formada por un ravioli de cabaciña con zamburiñas sobre unha tosta de millo, crema de pataca, allada con lima e pemento de Padrón. Finalmente, o Esmorga fíxose co premio á mellor maridaxe pola súa orixinal creación “Yin e Yang”, unha tapa de luras na súa tinta con arroz branco e regadas cun tinto da Ribeira Sacra.
A novidade desta convocatoria foi a colaboración de varios hoteis da Ribeira Sacra, que estableceron tarifas especiais durante os días do concurso, e dalgúns pubs da rúa Duquesa de Alba, onde os que quixeron puideron continuar coa festa despois do tapeo. Ademais, asistiu ao Cume Tapas a xornalista marbellí Amparo de la Gama, que elaborou unha reportaxe sobre a Ribeira Sacra na que rendeu tributo a esta exhibición gastronómica.
HOSTELERÍA LUCENSE - Nº 10
23
ESPECIAL PAZO DE FONTEFIZ NOVAS
APEHL LEVOU O LATTE ART A RIBADEO O ciclo de exhibicións de latte art que organizou en abril e maio a delegación de APEHL da Mariña con tres dos mellores baristas galegos tivo moi boa acollida. Hugo López, Sofía Prieto e Víctor Couto demostráronlle ao público o ben e os artísticos que lles saen os cafés nas distintas sesións celebradas en establecementos hostaleiros da vila ribadense.
HUGO LÓPEZ
O ciclo O Mundo do Latte Art deu comezo o 30 de abril no restaurante La Solana cunha introdución ao mundo do café e unha exhibición do xuíz barista Hugo López, da cafetería Xoyma (Foz).
SOFÍA PRIETO
A segunda sesión de latte art celebrouse o 6 de maio no restaurante O Lar de Manolo e correu a cargo da campioa de España de cata de cafés 2010 e campioa galega de baristas 2008, Sofía Prieto, da cafetería A Fazenda (Burela).
VÍCTOR COUTO A última demostración, de coctelería con café e latte art, tivo lugar o 7 de maio en La Botellería e estivo protagonizada por Víctor Couto, campión galego de baristas 2009 e clasificado durante tres anos consecutivos entre os dez mellores no campionato de España.
24
HOSTELERÍA LUCENSE - Nº 10
NOVAS
APEHL E GAS NATURAL FOMENTAN O AFORRO ENERXÉTICO NOS LOCAIS HOSTALEIROS O presidente da Asociación Provincial de Empresarios de Hostelería de Lugo, Cheché Real, e o delegado de Gas Natural Servicios en Galicia, José Antonio Sánchez, firmaron un convenio o pasado 2 de xuño na sede de APEHL para colaborar no desenvolvemento de actuacións de mellora do aproveitamento enerxético nos establecementos hostaleiros da provincia. Segundo este acordo, as dúas entidades van levar a cabo conxuntamente labores de información, formación, divulgación e análise da xestión da enerxía, dirixidas a lograr un consumo racional que redunde no aforro e na sostibilidade das pemes do sector, e que tamén contribúa ao coidado do medio ambiente a través da redución das emisións de gases de efecto invernadoiro.
Ademais, en virtude do convenio, os socios de APEHL poden recibir asesoramento enerxético personalizado por parte de Gas Natural, así como
boas ofertas comerciais adaptadas ás súas necesidades. A compañía é a primeira empresa enerxética integrada en gas e electricidade de España.
Representantes de Gas Natural e o presidente de APEHL, asinando o convenio de colaboración
HOSTELERÍA LUCENSE - Nº 10
25
ESPECIAL PAZO DE FONTEFIZ NOVAS
MOSTRA DE PRODUTOS ECOLÓXICOS NO SALIMAT Numerosas empresas de produtos ecolóxicos elaborados en Galicia estiveron presentes na décimo quinta edición do Salón de Alimentación do Atlántico (Salimat), celebrado do 16 ao 19 de xuño no recinto feiral de Silleda (Pontevedra). Para este evento, o Consello Regulador de Agricultura Ecolóxica de Galicia (Craega) puxo un stand no cal todos os operadores interesados puideron expoñer os seus produtos e manter reunións con compradores nacionais e importadores europeos e de terceiros países. As firmas participantes foron as seguintes: Biocoop S.C.G. (tenreira), asociación O Grelo Verde (horticultura), Conservas do Támega (conservas vexetais), Produtos Ecolóxicos Granxa Maruxa (galletas de nata), Avega S.C.G. (queixos e envasado
de ovos), Helados Gael (xeados), The Bio Factory (distribuidora de produtos ecolóxicos), Casa Grande de Xanceda (iogures e queixos), Alimentos Amorodos (conservas vexetais), Conservas Antonio Pérez Lafuente (conservas de pescado con ingredientes vexetais ecolóxicos e conservas de
mexillón) e Bodegas Corisca (viño D.O. Rías Baixas). Ademais, o día 17 ofreceuse unha degustación na que os asistentes puideron apreciar os produtos ecolóxicos que foron cedidos polas industrias e comercializadores que se atopaban na caseta do Craega.
Caseta do Craega en Salimat
NOVOS LANZAMENTOS DA CENTRAL LECHERA ASTURIANA PARA O SECTOR HOSTALEIRO Central Lechera Asturiana acaba de lanzar ao mercado da hostalería un novo produto, Frutánea. Trátase dunha confeitura extra sen conservantes nin colorantes que se presenta en formato de 20 gramos dispoñible en tres variedades distintas: fresa, melocotón e cirola. A vida útil deste produto é de 12 meses. Por outra banda, para completar a gama de Almorzos e Merendas, lanza a nova microbarqueta de manteiga nun formato innovador e máis fácil de untar. Ambos os dous produtos preséntanse en caixa expositora, o que facilita o seu uso. Con estes lanzamentos, Central Lechera Asturiana aumenta a familia de produtos de foodservices destinada aos profesionais do canal Horeca (hostalería, restauración e cafés), que sempre está innovando para ofrecer ao profesional da hostalería unha gama íntegra de solucións para o seu negocio.
26
HOSTELERÍA LUCENSE - Nº 10
NOVAS
APEHL FIRMA UN CONVENIO COA EMPRESA BATITALES PARA PROMOCIONARSE EN GALICIACLIC.COM
Sinatura do convenio con Batitales na sede de APEHL
APEHL vén de asinar un convenio de colaboración coa empresa lucense Batitales polo que todos os establecementos asociados se beneficiarán de tarifas especiais á hora de promocionarse no portal GaliciaClic.com. O obxectivo desta nova plataforma web é promover o turismo e a cultura galegas aproveitando as vantaxes das novas tecnoloxías e as redes sociais. GaliciaClic é un espazo dinámico pensado para que as empresas vinculadas a estes eidos, coma as hostaleiras, dean a coñecer os seus servizos, promocións e eventos. Os seus contidos divídense en cinco áreas: aloxamentos, restaurantes, actividades, ocio e axenda. A finalidade é cubrir todos os aspectos informativos que un turista pode requirir á hora de visitar Galicia.
A SEDE DE APEHL ACOLLE CURSOS DE HOSTALERÍA PARA INMIGRANTES E RETORNADOS
Instantánea do curso de recepcionista de hotel
A Confederación de Empresarios de Hostalaría de Galicia (Cehosga), co financiamento da Secretaría Xeral de Emigración, realizou e continúa realizando diversos cursos relacionados co sector e que se imparten nas aulas da APEHL. O de recepcionista de hotel impartiuse en xuño e a principios de agosto tivo lugar a parte teórica do curso de camareira de establecementos hoteleiros, mentres que as prácticas comezan o día 8 e estenderanse ata o 18. Finalmente, o curso de cociña está programado do 19 ao 29 de agosto para as clases teóricas e do 30 de agosto ao 8 de setembro para as prácticas en empresas. Os requisitos que se lles piden aos alumnos é que sexan inmigrantes ou retornados e que estean inscritos como demandantes de emprego.
HOSTELERÍA LUCENSE - Nº 10
27
ESPECIAL PAZO DE FONTEFIZ FORMACIÓN
NOCIÓNS DE XESTIÓN DA CALIDADE EN HOTEIS, RESTAURANTES E ALOXAMENTOS RURAIS calidade dos aloxamentos turísticos rurais, de maneira particular. Pero non só existe a marca Q para certificar a xestión da calidade, senón que hai outras normas complementarias, e ás veces menos esixentes, ás que o empresario pode optar.
Para a impartición da charla APEHL contou coa colaboración da consultora Ecinor
O 23 de xuño, a sede da APEHL acolleu unha xornada sobre xestión da calidade, a marca Q e a súa integración con outras normas de xestión. A charla estivo dirixida aos socios propietarios ou directivos, preferentemente, de restaurantes, hoteis e aloxamentos rurais da provincia de Lugo. A marca Q de Calidade Turística Española é outorgada polo Instituto para la Calidad Turística Española (ICTE) cando o establecemento cumpre unha serie de requisitos que se recollen en diferentes normas. Ter esta distinción proporciona unha serie de vantaxes como a mellora da xestión empresarial, o aumento de formación do persoal, a disposición de ferramentas de xestión específica para o sector turístico, a maior satisfacción do cliente ou a inmersión nun proceso de mellora continua do negocio.
www.caixaruralgalega.es
28
HOSTELERÍA LUCENSE - Nº 10
Para os hoteis e apartamentos turísticos tense en conta a norma UNE 182001:08, que que vai máis aló do servizo propio do establecemento ao incluír uns requisitos mínimos na xestión destas oito áreas: dirección, recepción, limpeza e mantemento de pisos, restauración, animación, mantemento de instalacións, aprovisionamento e almacenaxe e eventos especiais. A UNE 167000 é a norma que se aplica especificamente ao sector da restauración. Entre as condicións esixidas destacan a definición das funcións de cada posto, o cumprimento dos requisitos legais, a satisfacción do cliente, o rexistro de produtos e servizos, a xestión das reclamacións, o control de indicadores e obxectivos, a xestión de reservas e a sistemática para a facturación e despidos. Pola súa banda, a UNE 183001 é a que se emprega para a xestión de
É o caso da ISO 9001, un conxunto de normas sobre xestión e calidade; a ISO 14001, referida á xestión medioambiental; ou do Reglamento EMAS, un sistema comunitario de xestión e auditorías medioambientais. A xornada estivo organizada pola asociación de hostaleiros en colaboración con Ecinor, unha consultora de xestión especializada en calidade, medio ambiente, seguridade e saúde laboral e seguridade alimentaria. XORNADA SOBRE A PROTECCIÓN DAS MARCAS Outro dos temas escollidos pola Asociación Provincial de Empresarios de Hostelería de Lugo para as súas actividades formativas do mes de xuño foi a protección das marcas e dos nomes comerciais, para o que concertou coa xestoría Álvarez Real a celebración dunha xornada destinada especificamente aos hostaleiros. O relator foi o avogado Alberto Álvarez Flores, membro do consello de dirección de Álvarez Real e responsable do seu departamento de patentes e marcas.
Nome NOVOS de SOCIOS sección
MAGMA
GOULTIER
O pub Magma incorporouse á noite monfortina hai tres anos e medio. O local no que se encontra xa albergaba un pub anteriormente, aínda que o seu actual propietario, Víctor López Mateo, o remodelou completamente para iniciar así unha nova etapa con aires renovados. Abre os venres, sábados e vésperas de festivos en horario de 11:30 a 6:00 horas da madrugada.
O pub Goultier inaugurouse o verán pasado co afán de ofrecer algo novo á noite monfortina. Un dos seus atractivos é que conta co modelo de futbolín máis moderno que hai neste momento en España e acolle torneos de aficionados, se ben a idea é facer ligas de maior envergadura de cara ao futuro. Nel pódese probar unha brebaxe que preparan pola semana e que serven en forma de chupito por un euro. Non é sempre a mesma, senón que van enxeñando novas combinacións e mantendo aquelas que máis lle gustan á xente.
Duquesa de Alba, 16 - Monforte - Tel: 659.976.801
Duquesa de Alba, 7 bis - Monforte - Tel: 622.028.518
BIBLIOTECA DE ALEJANDRÍA
ZOCO
As infusións naturais, os chocolates con sabores e a cervexa galega artesá forman parte da oferta da Biblioteca de Alejandría. Este café bar levaba pechado desde xaneiro ata que en maio o colleron Ana Zaera e Juan Carlos Folgueiras. Para comer ofrece bocadillos, tapas, racións e pratos combinados, entre os que destacan a empanada caseira e a bolería artesá feita no propio establecemento. A decoración recorda á dunha biblioteca da época clásica con andeis cheos de libros e cadros nos que aparece a mesmísima Hipatia antes de ser lapidada. Ademais, os clientes teñen a posibilidade de intercambiar libros e publicacións especializadas.
O pub Zoco, como o seu propio nome suxire, está decorado ao estilo árabe, simbolizando o que sería o mercado da cidade, con predominancia de cores cálidas como o vermello e o cámel. Este local de copas abriu as súas portas hai seis anos, polo que xa é un clásico da noite monfortina. Con frecuencia acolle concertos en directo de grupos locais e incluso algún de fóra da provincia, de estilo indie ou rock.
Ronda das Fontiñas, 11 - Lugo - Tel: 982.814.417
Duquesa de Alba, 3 - Monforte - Tel: 637.723.738
SEISCIENTOS
EL OTRO MUNDO
O 24 de xullo cumpríronse tres anos da nova inauguración do pub Seiscientos, que logo de pasar por varios propietarios e de chamarse de varias formas diferentes, recuperou o nome que tiña orixinariamente da man de Roberto Valcárcel Rodríguez. Nos meses de xullo e agosto abre os xoves, os venres e os sábados de doce da noite a cinco da madrugada, mentres que o resto do ano faino só os venres e os sábados. A decoración, que xira en torno ao Seat 600, é unha das características do local. Na selección musical impera o pop-rock español mesturado con temas comerciais do momento. O seu perfil en Facebook é Seiscientospekados Pub.
Este café concerto encóntrase en pleno corazón da zona de copas monfortina. O establecemento acolle con frecuencia concertos en directo de estilo poprock. Leva moitos anos aberto, aínda que non con este nome, xa que antes eran dous pubs (de propietarios distintos) que logo se reformaron nun único local, baixo o nome de El Otro Mundo. Abre as súas portas ao público os venres e os sábados.
Duquesa de Alba, 12 - Monforte - Tel: 660.714.160
Duquesa de Alba, 8 - Monforte - Tel: 619.227.890
El Lote de 4 se combina con :
PROMOCIÓN VERANO 2011
Lote de 4 garrafas por solo 30 € +IVA. PVP
1 Garrafa de Abrillantador Vajillas—Gonvabrill: 14,50 € + 1 Garrafa de Lavavajillas de Maquina— Gonvamatic: 10,80 € + 1 Garrafa de Desengrasante de Planchas o Multiusos DSP-400 o DGF 600: 17.85 € + 1 Garrafa de Fregasuelos Amoniacal, Lavanda o Magnolia: 7,25 € Precio sin promoción 50,40 € + IVA
PARQUE EMPRESARIAL GUITIRIZ, PARCELA 20 – VIAL 1 – 27.300 – GUITIRIZ – LUGO – ESPAÑA TELF: 982 371 434 – FAX: 982 370 297 – WEB: www.sisquiga.com - E-MAIL: info@sisquiga.com
HOSTELERÍA LUCENSE - Nº 10
29
ESPECIAL PAZO DE FONTEFIZ NOVOS SOCIOS O CISNE
CAMPOS
O hostal restaurante O Cisne ofrece un menú do día con cinco primeiros pratos e cinco segundos a escoller. O cociñeiro posúe coñecementos sobre comida internacional, competencias que soubo adaptar aos pratos tradicionais galegos, dándolles o seu toque persoal. Entre as súas especialidades destacan as carrilleiras de tenreira, os revoltos e a coliflor. Nas fins de semana inclúe pescados e carnes seleccionadas e mesmo algún marisco. Unha das características é o seu horario ininterrompido desde a unha do mediodía ata as doce da noite. O hostal conta con seis habitacións.
Situado en pleno centro de Foz, o bar Campos iniciou o 3 de xuño unha nova etapa da man de José Luis Berdeal Rodríguez. Trátase, non obstante, dun local con moito raizame na vila, con máis dun cuarto de século ás súas costas. Aínda que ofrecen todo tipo de bocadillos, sándwichs, hamburguesas, tapas, racións e o menú do día, os mexillóns preparados de varios xeitos conformaron desde sempre a especialidade deste establecemento clásico do tapeo focense. Ten capacidade para 36 comensais no interior e terrazas exteriores nos meses de primavera e verán.
O CISNE
Avenida de Lugo, 41 - Guitiriz - Tel: 982.370.257 / 649.022.266
LA MOSCOSA As carnes á brasa e a comida tradicional son o seu selo de identidade. En canto a tapas e racións, as que triunfan son as de churrasco e liscos á brasa. O comedor ten unha capacidade para 100 persoas á que se suma a terraza, con cabida para outras 90. Nel pódense celebrar banquetes e ceas grupais. A maiores dispoñen de servizo de catering e toldos para a celebración de festas. La Moscosa conta tamén con servizo de hostal, con nove habitacións.
LA MOSCOSA
A Pena Moscosa, Trasparga - Guitiriz - Tel: 982.373.249 / 627.882.072
PARRILLADA TORRES Parrillada Torres é un negocio familiar fundado en 1985 pola nai do actual propietario, ClementeTorres. As súas especialidades son o churrasco e o bacallau á brasa de leña de carballo, ademais dos mariscos. O comedor ten unha capacidade máxima para 35 comensais, pero a ela súmanse as 30 prazas das que dispoñen na cafetería e as preto de 60 da terraza cuberta, na que se pode fumar. Rúa Pereiro, 11 - Quiroga - Tel: 982.428.935 / 615.637.346
O TRISQUEL O 3 de xuño do 2009 abría as súas portas rexentada por Rubén de Castro e Lara Pérez. Cun aforamento para 90 persoas, destaca a súa ampla terraza, situada nunha rúa peonil e na praza da Mariña. Está aberta desde as 7:00 horas (sábados e domingos ás 10:00) para ofrecer dende uns económicos almorzos ata unhas ricas tapas. E nas fins de semana é o sitio apropiado para tomar a primeira copa para logo continuar pola zona de marcha da vila. Rúa Manuel Murguía, 5 - Burela - Tel: 982.585.017 - otrisquel.webnode.es
30
HOSTELERÍA LUCENSE - Nº 10
Avenida de Sarria, 28 - Foz - Tel: 639.583.979 / 690.813.510
O GATO NEGRO Dúas amigas de sempre que embarcan nunha aventura empresarial. A esta presentación responden Ana Belén García Saavedra e Sonia Vázquez González, as propietarias do café bar O Gato Negro desde o pasado mes de febreiro. Non se trata dun local novo, pois alí xa había un bar, o Salgueiro, con moita tradición en Monforte. O Gato Negro está especializado en viños e tapeo. Abre todos os días excepto os martes. Ten unha capacidade aproximada para 30 persoas e conta con terraza exterior e zona wifi. Rúa Carude, 1 - Monforte - Tel: 677.099.802 / 653.756.565
APETÉCEME Situado no Lucus Augusti, o restaurante Apetéceme abriu o pasado 22 de novembro, coincidindo coa apertura do novo hospital. Ofrece un amplo abano de posibilidades gastronómicas, desde o menú do día ou á carta ata tapas, racións, bocadillos e buffet de almorzo. Conta con 350 prazas repartidas en dous comedores, un para persoal sanitario e outro para clientes externos. Coa decoración intentaron facelo o máis acolledor posible, incorporando unha zona de estar con sofás onde se pode ler a prensa, charlar ou simplemente descansar. Permanece aberto as 24 horas do día. San Cibrao, s/n - Lugo - Tel: 982.101.701
Con el Plan Negocio Amigo de Gas Natural Fenosa, solo por ser de la Asociación Provincial de Empresarios de Hostelería de Lugo, te ayudamos en tu negocio. Llama al 901 44 11 44 o entra en www.negocio.gasnaturalfenosa.es * 19% de descuento durante los 12 primeros meses de contrato, a aplicar sobre el importe del término de la potencia de acceso vigente en el momento de la contratación. Oferta válida para miembros de la Asociación Provincial de Empresarios de Hostelería de Lugo que contraten la electricidad con Unión Fenosa Comercial antes del 31/12/2011 con tarifas de acceso 2.1A o 2.1DHA. **La campaña GAS 12TV, ofrece el 12% de descuento en el término variable del gas natural durante los 12 primeros meses de contrato. Oferta válida para miembros de la Asociación Provincial de Empresarios de Hostelería de Lugo que contraten el gas con Gas Natural Servicios con tarifa Gas Plus Prima/ Gas Supra Prima y la electricidad con Gas Natural Servicios o Unión Fenosa Comercial antes del 31/12/2011. Consulte resto de condiciones de la oferta en www.negocio.gasnaturalfenosa.es