ΑΝΤΙ ΠΡΟΛΟΓΟΥ...
Όσοι έχουν γνωρίσει το Βόιο σίγουρα το φύλαξαν σε κείνη την ξεχωριστή γωνιά της μνήμης, όπου οι αναμνήσεις δεν ξεθωριάζουν εύκολα, αλλά παραμένουν ζωντανές και αναλλοίωτες στο πέρασμα του χρόνου. Οι αδρές γραμμές των βουνών, η εναλλαγή της βλάστησης, η ποικιλία του ανάγλυφου, το αιώνιο χρώμα της πέτρας, σμιλεμένης με τη μαεστρία των μαστόρων, η ανεπιτήδευτη ζεστασιά αλλά και η αψάδα των ορεσίβιων, τα παραδοσιακά εκλεκτά προϊόντα, τα ανόθευτα έθιμα και οι παραδόσεις, η ιστορία, οι μύθοι… Ένας καμβάς πολύμορφος, με χρώματα, μυρωδιές και ακούσματα, που έμεινε αλώβητος μέσα στους αιώνες και τραβά πάντα σα μαγνήτης τους «μυημένους», όσους δηλαδή έζησαν ή πέρασαν έστω και για λίγο από κει. Είναι οι τυχεροί που δε χρειάζονται έξωθεν καθοδήγηση για να προσεγγίσουν την ψυχή του ξεχωριστού αυτού τόπου, που δεν προσφέρεται για εύκολη τουριστική εκμετάλλευση. Τι γίνεται όμως με τους «αμύητους»; Τις περισσότερες φορές δυστυχώς ακολουθούν τυφλά κάποιους «επαγγελματίες» της τουριστικής προβολής, που διαθέτουν μεν τις τεχνικές, αλλά, καθώς δεν έχουν μόνιμους δεσμούς με τον τόπο, αδυνατούν να πιάσουν το σφυγμό του. Η Οικολογική Κίνηση Ν. Κοζάνης, μια οργάνωση με 20ετή θητεία στην υπεράσπιση των ορεινών όγκων, ανέλαβε το εγχείρημα να φωτίσει και να προβάλει τις ομορφιές του Βοΐου με έναν τρόπο διαφορετικό, βιωματικό. Ακολούθησε μια ζωντανή διαδικασία, η οποία διήρκεσε ένα χρόνο και περιλάμβανε ανοιχτές εκδηλώσεις και συζητήσεις με τους ντόπιους, περιηγήσεις και σημάνσεις παλιών μονοπατιών, βιντεοσκοπήσεις γεφυριών και διαδρομών, καθαρισμούς και εθελοντική εργασία. Καρπός αυτής της διαδικασίας δεν ήταν μόνο ο παρών οδηγός γνωριμίας και ανάδειξης του ιδιαίτερου αυτού τόπου, αλλά και όλο το υλικό προβολής του Άνω Βοΐου. Ήταν επίσης η διαπίστωση ότι ο τόπος κρατά ακόμη δυνάμεις και μνήμες, ώστε να ξεπεράσει τον συνηθισμένο στόχο ενός ακόμη «διατηρητέου» ή ενός «μουσείου της φύσης» και να βάλει τον πήχη πιο ψηλά. Ο Οδηγός λοιπόν αυτός είναι ένα μικρό δείγμα του τι μπορεί να δει και να ζήσει στο Βόιο ο κάθε επισκέπτης, είτε ως απλός τουρίστας, είτε ως απαιτητικός περιηγητής που επιδιώκει μια βαθύτερη γνωριμία με τον τόπο και τους ανθρώπους του. Στις σελίδες του θα βρείτε πληροφορίες: • για τα πετρόχτιστα γεφύρια του Τσοτυλίου, τη θαυμαστή αρχιτεκτονική και την ιστορία τους • για τα περιπατητικά μονοπάτια του Πενταλόφου και του Βυθού, • για τους παραδοσιακούς οικισμούς του Δήμου Αγίου Κοσμά, • για την περιοχή Επταχωρίου – Ζούζουλης και τα πέτρινα γεφύρια τους • για τις νέες προοπτικές, που ανοίγει στον τόπο η οικολογική οπτική. Στην προσπάθεια αυτή πολλοί στάθηκαν δίπλα στην Οικολογική Κίνηση και τη στήριξαν, είτε μέσα από το θεσμικό τους ρόλο, (τοπικοί Δήμοι, Κοινότητες και Νομαρχία Κοζάνης), είτε ως Σύλλογοι και ομάδες προσφοράς και δράσης των χωριών. Της άνοιξαν τα σπίτια και την καρδιά τους, φιλοξένησαν κι αγκάλιασαν τα μέλη της σαν να ήταν γνώριμοι από τα παλιά. Ας μας επιτραπεί όμως να τονίσουμε και το σημαντικό ρόλο που έπαιξαν σε αυτό το τόσο ξεχωριστό εγχείρημα τα νέα παιδιά της Οικολογικής Κίνησης Κοζάνης: ο Νίκος, ο Πάνος, η Γεωργία, ο Τρύφωνας, η Δάφνη, ο Νικόλας, ο Γιώργος, η Ελίνα, ο Τάσος, ο Λουκάς. Είναι οι άνθρωποι που πίστεψαν σε αυτή την υπόθεση, που έκαναν το Βόιο δεύτερη πατρίδα τους, που συνδύασαν το Internet και το GPS με το φτυάρι και τον κασμά. Είναι οι ακούραστοι εργάτες που έφτασαν ως την ψυχή του μαγικού κόσμου της Πίνδου και με το πάθος και τον ενθουσιασμό τους είναι έτοιμοι να μεταφέρουν κι εμάς εκεί. Ας τους ακολουθήσουμε. Κοζάνη, Μάρτιος 2008 Δρ. Λ. Ι. Τσικριτζής
Επίκουρος καθηγητής ΤΕΙ Πρόεδρος Οικολογικής Κίνησης Κοζάνης
Ευχαριστούμε :
Τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Κοζάνης, τον Μ. Γκάση (Δήμαρχο Τσοτυλίου), τον Ι. Παπαδόπουλο (Δήμαρχο Αγίου Κοσμά Αιτωλού), τον Γ. Καρούτα (Πρόεδρο κοινότητας Πενταλόφου), τον Ι. Μπαμπούλη (Πρόεδρο κοινότητας Αρένων Γράμμου). Το Εργαστήριο Τεχνολογίας Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας για τη βοήθεια στη σχεδίαση των χαρτών. Τους Πολιτιστικούς Συλλόγους Τρικόρφου, Κυπαρισσίου , Γυναικών Καλλονής, Δασυλλίου, τον Μαγιάνη Αριστοτέλη του Εκπολιτιστικού συλλόγου Βυθού, ιδιαιτέρως την οικογένεια του Ευάγγελου Νικόδημου για τη φιλοξενία των εθελοντών στο Βυθό. Τέλος ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όλους τους κατοίκους των υπό παρέμβαση περιοχών, για την θερμή υποδοχή με την οποία αγκάλιασαν την δύσκολη προσπάθεια μας.