13 minute read

Corona-ervaringen

CORONAGEVOLGEN

NIET-NORMAAL

COVID-19 waart een half jaar rond. De maatregelen om het de kop in te drukken, grijpen diep in. Niemand ontkomt aan de gevolgen, al heeft de een er meer last van dan de ander. Internationaal chauffeur Mariska voelt zich extra kwetsbaar vanwege haar stofwisselingsziekte. David, die al zijn leven lang op Italië rijdt, ervaart hoe het is om in spooksteden te komen. En Customer Care-medewerker Sandra mist thuiswerkend haar collega’s.

NORMAAL

Mariska

leefde tussen hoop en vrees

David

was niet bang in Italië

Sandra

miste contact met collega’s

Mariska Bergman • 49 jaar • woont in Zwolle • is 25 jaar vrachtwagenchauffeur • rijdt sinds januari 2020 bij Verhoek Europe in Genemuiden

KWETSBAAR DOORWERKEN

Ik ben wel bang geweest

Bang was ze, toen Nederland in lockdown ging. Mariska Bergman heeft een erfelijke stofwisselingsziekte en heeft autisme. Haar angst om besmet te raken is de eerste weken van de corona-uitbraak groot. “Door die ziekte ben ik extra kwetsbaar. Nog vóór de lockdown liep ik al met handschoentjes aan en met desinfectiemiddel in mijn broekzak. Mijn handen waren helemaal ruw.”

RITTEN NAAR HET BUITENLAND Drie dagen in de week rijdt Mariska op het buitenland. Van maandag tot en met woensdag is zij onderweg voor Verhoek Europe. “Dan rijd ik zover als ik in die drie dagen kan komen. Dat kan tot aan de Poolse grens zijn, of bijvoorbeeld Duitsland in. Soms samen met een collega, die dan op een van onze depots moet werken. Ik kom ook veel in België en dan vooral de Antwerpse haven. De lading bestaat uit tapijt en andere lengtegoederen, zoals zonweringen. Eigenlijk al het schone werk dat er qua lengte binnenin een laadbak past.” CONTRACT VERLENGD Mariska had een contract voor zeven maanden en middenin de coronacrisis was het de vraag of dit wel verlengd zou worden. Dat leverde ook spanning op, herinnert Mariska zich. “Ook bij Verhoek merkte je dat het bepaalde periodes rustiger was dan normaal. Er werd gevraagd aan de medewerkers om vrijwillig vrije dagen op te nemen. Niemand wist hoe het verder zou gaan.” Maar bij Verhoek Europe zijn ze zeer tevreden over Mariska, dus inmiddels heeft zij een jaarcontract op zak.

GRENZEN DICHTGOOIEN De onzekerheid tijdens de begindagen van de coronacrisis voelt Mariska extra. “Door mijn autisme werkt dat net iets extremer. Een paar Poolse collega’s moesten in quarantaine tijdens hun pauzeweek in eigen land. Dan ga ik direct malen. Kom ik nog wel thuis als ze de grenzen dichtgooien? Mijn geest is erg creatief en dan haal ik er van alles bij. En dan wordt het een chaos in mijn hoofd.”

GEEN OPPAS Mariska heeft twee dochters. De oudste, Gweneira, studeert in Delft. De jongste, Jolene van acht, woont nog thuis. Dus er breekt lichte paniek uit als haar vriend haar tijdens een rit belt met de mededeling dat haar schoonmoeder niet op hun dochter kan passen. Gevolg van de coronamaatregelen. Mariska neemt een week vrij. “Ik had tijd nodig om thuis alles op de rails te krijgen. Anders kan ik mijn werk niet doen. Ik heb een latrelatie met de vader van mijn jongste

dochter. Hij is ook chauffeur en doet distributie voor Albert Heijn. De dinsdag is altijd zijn ‘papa-dag’. Op een gegeven moment ging iedereen hamsteren en werd het zo druk dat hij ook ineens ’s nachts ingepland werd. Uiteindelijk is het me gelukkig gelukt om een gastouder voor de nacht te vinden.”

WEL/GEEN MONDKAPJE Na die week thuis gaat Mariska weer aan het werk. In Duitsland worden er dan nog geen maatregelen genomen tegen het virus. “Ik werd vreemd aangekeken als ik met een boog om mensen heen liep. Bij het laden en lossen droeg ik handschoenen en een mondkapje. Dat vonden die Duitsers toen maar raar.” Intussen heeft elk land zijn eigen regels. In Duitsland verschilt het zelfs per regio. “In de ene streek is een mondkapje verplicht, in de andere niet. En bij sommige bedrijven moest je er van de ene op de andere dag eentje op.” Tegenwoordig krijgt ze bij vertrek naast de vrachtbrieven ook goede mondkapjes mee.

EIGEN POTJE KOKEN Vanwege haar stofwisselingsziekte bereidt Mariska onderweg haar eigen eten. “Net zoals mijn Poolse collega’s kook ik buiten op een gasstelletje mijn maaltijd. Dus dat de wegrestaurants gesloten waren, was voor mij niet zo’n probleem. Ik heb mijn eigen koelkast, die altijd meegaat.” Zij moet die dan wel elke keer ‘overhuizen’, want een eigen wagen heeft ze niet. “Bij Post NL, waar ik 24 jaar gewerkt heb, was ik ook springer. Ik vind het wel prettig om elke keer in een andere auto te rijden. Elke wagen is weer anders. Dat houdt het werk uitdagend.”

GESLOTEN TOILETTEN Wat wel een probleem was: de toiletten. “Sowieso is het voor vrouwelijke chauffeurs lastig om toiletvoorzieningen te vinden in Duitsland. Vaak zijn op parkeerplaatsen de vrouwentoiletten ’s nachts gesloten. Zo willen ze voorkomen dat mannen er gebruik van maken. Maar nu waren ook de toiletten bij tankstations dicht en bij bedrijven mochten we ook niet. Ik liet me zoveel mogelijk naar onze depots plannen, zodat ik daar naar de wc kon.”

WEER MET BIJRIJDER Nu de coronamaatregelen overal versoepeld zijn, kan Mariska ook weer af en toe met een bijrijder op pad. “Ik heb regelmatig een rit naar Berlijn en dan gaat er af en toe een collega mee. Dat mocht een tijdlang niet. Sinds kort kan het weer bij lange ritten. Mits je allebei gezond bent en het ook allebei ok vindt.” Sandra Verberne-Maas • 29 jaar • woont in Asten • werkt sinds 4 jaar als medewerker Customer Care bij Suez Recycling & Recovery NL in Helmond en sinds 1 juli als Senior Customer Care

THUISWERKEN OMDAT HET MOET

Fijn om weer op kantoor te zijn

Het kantoorpand van Suez Recycling & Recovery Netherlands in Helmond is ‘coronaproof’. Pijlen geven de looproute door het pand aan. De hoofdingang is uitgang geworden. Op elke deur staat hoeveel personen in de ruimte erachter mogen verblijven. Veel medewerkers zijn er niet. De meeste werken thuis. Zo ook Sandra Verberne-Maas. Behalve vandaag. “Het is heel erg fijn om weer een dag op kantoor te zijn.”

GROTE OMSCHAKELING Als Nederland op zondagavond 15 maart om zes uur in lockdown gaat, roept de regering op om zoveel mogelijk vanuit huis te werken. Dat betekent een ingrijpende omschakeling voor Sandra en haar collega’s. “Bij Suez was de richtlijn dat we niet thuiswerken. Dat was ook absoluut niet mogelijk, want voor onze afdeling is klantcontact belangrijk. En daarvoor moet je op kantoor zijn. Dat was altijd de gedachte. Maar nu was het verplicht en kon het niet anders.”

NET ALS OP KANTOOR Maandag 16 maart neemt Suez direct maatregelen om dat thuiswerken mogelijk te maken. Sandra’s teamhoofd en de ICT-afdeling zorgen ervoor dat de 25 medewerkers van Customer Care nog de volgende dag vanuit huis aan de slag kunnen. “Dat was een hele prestatie. We konden onze twee beeldschermen en ICT-benodigdheden van onze werkplek oppikken en ze thuis installeren. Precies zoals we op kantoor hebben. Maar het is wel een heel verschil tussen gezellig met elkaar op kantoor of in je eentje in je huiskamer.”

FIRST TIME FIX De omschakeling van kantoor naar huis valt samen met een andere ingrijpende verandering. “De afdelingen Klantenservice en Sales werden samengevoegd tot Customer Care. We zaten dus midden in deze reorganisatie, waarin we gingen werken met ‘first time fix’. Dat betekent dat we de vraag van een klant direct beantwoorden en niet meer doorverbinden met andere afdelingen. Direct contact met je collega’s is dan belangrijk. Nu moesten we dat dus vanuit huis gaan doen. Door de coronacrisis heeft de invoering van deze werkwijze helaas wel vertraging opgelopen.” DUIDELIJK PROTOCOL De coronacrisis leidt tot veel meer vragen van klanten. Suez formeert een crisis-managementteam, dat een duidelijk protocol opstelt. “Dat was nodig. Met het protocol konden we klanten antwoord geven. In het begin belden veel horecaondernemers dat ze onze rolcontainers voor afval niet meer nodig hadden. Een abonnement is dan een vaste last voor ze. Maar tegelijkertijd gingen veel particulieren klussen. Die hadden dan weer afvalcontainers nodig. En er was meer vraag naar grote magazijncontainers voor de afvoer van beschermingsmiddelen. Ziekenhuizen kregen bij ons voorrang.”

ONLINE VERGADEREN Sandra en haar collega’s wennen snel aan het thuiswerken. Dankzij de online communicatiemiddelen kan iedereen in het team zien wie is ingelogd en wie waarmee bezig is. “Het werk is op dezelfde manier gestructureerd als op kantoor. En elke medewerker heeft een buddy, die erop toeziet dat je de vastgestelde pauzes neemt.” Ook het online vergaderen loopt al snel op rolletjes. “In het begin was het wennen. Tijdens de eerst Teams-vergadering werden we afgeleid door het interieur van onze collega’s. Of hoe we het beeldscherm moesten plaatsen om er goed uit te zien.”

SPARREN BIJ KOFFIEAPPARAAT Wat Sandra wel als een nadeel van thuiswerken ervaart: het ontbreken van direct contact met collega’s. “Ik mis het sparren bij het koffieapparaat. We kunnen wel bellen met elkaar, maar dat is toch anders dan spontaan overleggen. Nu moet je actief bellen en dat doe je toch minder snel. En ik ben ook meer geneigd om een collega te bellen met wie ik een goede klik heb.”

ANDERHALVE METER Sandra en haar man lopen elkaar thuis niet voor de voeten, nu zij niet meer naar kantoor gaat. “Hij is stukadoor en heeft een eigen bedrijf. De afgelopen maanden heeft hij geen dag thuisgezeten en was hij steeds onder de mensen. In de bouw is anderhalve meter afstand bewaren lastig. Je bent nooit alleen op een bouwplaats. De eerste weken waren we erg voorzichtig. Alleen mijn moeder kwam bij ons op bezoek. Die verveelde zich en ging bij mij poetsen”, lacht Sandra.

PAAR BESMETTINGEN Bij Suez is een aantal medewerkers besmet geweest met het virus. “Gelukkig is er niemand overleden. In mijn eigen familie was de man van een nichtje één van de Brabanders die op een IC in het noorden belandde. Hij is nu aan het revalideren.”

OUDE NIVEAU De afgelopen maanden heeft Suez zo’n 10 tot 20 procent minder afvalvolume. De routes van chauffeurs moesten worden aangepast. Met de versoepeling van de maatregelen ziet het bedrijf langzaam de afvalstroom weer op gang komen. “We merken dat er weer meer mensen naar kantoor gaan. En de horeca is ook weer open. Dus onze klanten produceren weer afval, maar nog niet in de volumes van vóór de lockdown.”

LIVE KLETSEN Het Customer Care-team is intussen gewend geraakt aan thuiswerken. “De prestaties hebben er niet onder geleden. Dat kunnen we checken, want bij ons is alles wat we doen meetbaar.” Nu de maatregelen versoepelen, kunnen medewerkers bij Suez intekenen om één of meer dagen in de week op kantoor te werken. “Iedereen is daar vrij in. Ik vind het heerlijk om weer naar kantoor te gaan. Even live kletsen met collega’s.”

Hoe zit het?

Hoe zit het met werken onder coronamaatregelen? Hier vind je antwoord op veel vragen: stlwerkt.nl/corona David Timmer • 62 jaar • woont in Andel • is 44 jaar vrachtwagenchauffeur • werkt 42 jaar bij E. van Wijk Logistics in Giessen

DOOR BLIJVEN RIJDEN

In mijn cabine ben ik veilig

Elke maandagochtend stapt David Timmer in zijn vrachtauto en stuurt hij richting Italië. Dat doet hij al 42 jaar. En dat blijft hij doen tot aan zijn pensioen. In die vele jaren maakte hij van alles mee, maar de laatste maanden zijn wel heel bijzonder. Hij bleef Noord-Italië bezoeken, ook toen de corona-uitbraak daar piekte. “Last van angst? Nee, ik ben geen moment bang geweest om besmet te raken. Als chauffeur heb je het voordeel van je eigen cabine.”

TOESTROOM VAN PATIËNTEN Op 31 januari duikt het coronavirus op in Italië. Rond 25 februari verdrievoudigt het aantal besmettingen elke 48 uur. De ziekenhuizen in het noorden van het land kunnen de toestroom van patiënten niet aan. Reizen naar en van elf gemeenten rond Milaan wordt beperkt. David is op dat moment in Milaan en merkt aan den lijve dat het ernst is.

RIJDEN DOOR SPOOKSTEDEN “Mijn collega belde om af te spreken waar we zouden gaan eten. Toen we bij dat restaurant aankwamen, was het gesloten. Ze wilden ons wel buiten bedienen. Bij een ander restaurant zaten drie carabinieri in de bar. Daar konden we een maaltijd krijgen. Een week later was alles dicht en liep er niemand op straat. Ik reed door spooksteden. Je zag alleen vrachtwagens op de weg. Dat was heel apart, want in Nederland was er toen nog niets aan de hand.”

KLANTEN TERUGHOUDEND Begin maart gaat heel Italië in lockdown. David rijdt nog gewoon op het land. “Klanten, ook de vaste, waren erg terughoudend en hielden ons op afstand. We mochten nergens naar binnen. Niemand had dit ooit eerder meegemaakt. Het was allemaal heel vreemd. Het virus is iets gevaarlijks, dat onzichtbaar rondwaart. Maar bang om besmet te raken ben ik niet geweest. In mijn cabine was ik veilig.”

ONDUIDELIJKE REGELS Onderweg merkt David dat elk land andere regels hanteert. In Italië moet je mondkapjes op en bij de Zwitserse grens staan chauffeurs gewoon in een rij bij de douane. “Ik heb kantoor geappt, want ik wilde graag meer informatie. Welke grenzen zijn open en welke beschermingsmiddelen zijn in welk land verplicht. Maar op kantoor wisten ze het ook niet. Elk land neemt weer andere maatregelen en wat de ene dag nog mag, is de andere dag verboden.”

LAND OP SLOT Op 22 maart sluiten in Italië alle niet-essentiële fabrieken, winkels en bedrijven voor twee weken. Alleen supermarkten, apotheken, banken, postkantoren en fabrieken voor levensmiddelen en medicijnen blijven in bedrijf. David: “Voor het eerst in mijn loopbaan als internationaal chauffeur ben ik toen twee weken niet in Italië geweest. Het hele land zat op slot.”

HERMETISCH AFGESLOTEN Na die twee weken mag David weer het Zuid-Europese land in. E. van Wijk voorziet hem van een grote doos met goede mondmaskers, handschoenen en desinfecterende gel. “Dat was wel nodig, want in Italië mocht je nergens meer naar binnen zonder mondkapje. We konden trouwens nog steeds niet rijden op Bergamo en Codogno. Die plaatsen waren hermetisch afgesloten van de buitenwereld.” KEUKENROL ONDER DE ARM En dan gaan ook Nederland en Duitsland in lockdown. “Van de ene op de andere dag ben je onderweg helemaal aangewezen op jezelf. Alle restaurant, barretjes, parkeerplaatsen, toiletten bij tankstations, allemaal dicht. Dan moet je met een keukenrol onder je arm de bosjes in.” Voor David betekent dit dat hij een tijdlang honderd procent zelfvoorzienend moet zijn. Dat is aanpassen, want hij is gewend om in Italië elke avond in een restaurant te zitten. “Lekker eten met collega’s, wijntje erbij. Kon dus niet meer.”

ANGSTIGE DOUANE Inmiddels is in Nederland de ernst van de pandemie doorgedrongen. Buren in de straat vragen of David nog steeds op Italië rijdt. “Ze vonden dat gevaarlijk en dat ik er eigenlijk niet naartoe moest gaan.” Ook bij de Douane bespeurt hij angst. “Als ze vroegen waar ik vandaan kwam, deinsden ze terug als ik Italië zei. Mijn vrouw Anja had het er ook wel moeilijk mee. Bij terugkomst vroegen we ons af of we wel samen in een bed moesten slapen.”

SCHOONMOEDER EN ZONEN In Brabant woedt het virus heftig. David merkt de gevolgen. “Anja’s moeder is tachtig en woont nog zelfstandig. Zij is een aantal weken niet bij ons geweest. We hebben twee volwassen zonen en twee kleinkinderen. Onze oudste zoon kwam niet langs met zijn vrouw en kind. De jongste met zijn gezin wel, maar dan hielden we gepaste afstand. Gelukkig is nu alles genormaliseerd en zien we onze kinderen en kleinkinderen weer.”

WEKELIJKSE UPDATE David is zeer tevreden over de manier waarop zijn werkgever E. van Wijk Logistics met de coronacrisis omgaat. “Elke week kregen we een update over hoe het bedrijf ervoor stond. Ze zijn wel in de min gedoken, maar het is een gezonde onderneming. Ze hebben hun hand niet opgehouden voor staatssteun. En wij hebben allemaal ons vakantiegeld gehad. Alleen de order voor een paar nieuwe wagens hebben ze opgeschort. Het is een echt familiebedrijf en daar ben ik trots op. Het is fijn dat ik tot mijn pensioen bij hen op Italië kan rijden.”