TULAY

Page 1

TOMO 5 BILANG 1

TULAY TULAY

Balingasay NHS, Back-to-Back Champ sa GPP

Sa ikalawang

magkasunod na taon ay nasungkit ng Pambansang

Mataas na Paaralan ng

Balingasay ang Unang

Puwesto sa ginanap na District Search for Outstanding

Gulayan sa Paaralan

Program Implementer 20222023, District Large School Category na noong ika-9-11 ng Nobyembre 2022

Ibinida ng paaralan ang iba’t ibang uri ng pananim na matatagpuan sa school garden na may lawak na 300 square meter Gumamit ng bio intensive gardening approach ang paaralan na naglalayong makakuha ng mataas na ani mula sa maliliit na espasyo habang gumagamit ng mga makabagong kasanayan upang pagyamanin at pagbutihin ang lupa na mapanatiling sustainable ang hardin

Katuwang ang mga stakeholders, layunin ng paaralan ang isang produktibo ngunit ligtas, natural at malusog na ani kaya gumamit sila ang mga organikong pataba na kinabibilangan ng vermicast at mga organikong materyales

Iba’t ibang mga organic pesticides din ang ginagamit at mismong ginagawa ng mga guro mula sa mga dahon ng madre cacao, kamote, alugbati at iba pa upang i-spray sa mga halaman

Kabilang sa mga evaluators na bumisita sa paaralan ay sina G Christopher Diaz, kinatawan ng Municipal Agriculture, Gng Angelie Cabarles, DFPTA at RN ng Bolinao, at Bb Ellen Galang, RN at MD ) Dahil sa pagkapagnalong ito, muling pinagahahandaan ng paaralan ang nalalapit na Division Search for Outstanding Gulayan Implementer 20222023 bilang pambato ng distrito ng Bolinao

Student-Journalists ng Balingasay NHS, humakot ng mga parangal

Nag-uwi ng mga parangal ang mga studentjournalists ng Pambansang Mataas na Paaralan ng Balingasay sa kauna-unahang District Schools Press Conference (Bolinao II) na ginanap sa Pambansang Mataas na Paaralan ng

Zaragoza noong ika-20 ng Pebrero, 2023

Sa pormal na pagsisimula ang DSPC ay mainit na tinanggap ni Gng Susan O Pizarro, Punongguro IV ng Pambansang Mataas na Paaralan ng Zaragoza ang mga kalahok gayundin ang kani-kanilang mga tagapagsanay

Nasungkit ni Jillian Marie Bravo ang Ikaapat na puwesto sa Pagsulat ng Balita habang Ikaapat na puwesto rin ang nakamit ni Julliana Nicole

Lazo para sa Pagsulat ng Kolum (Eng)

Ikaapat na puwesto rin ang nasungkit ni Jhennie Rose Molina para sa Pagsulat ng Lathalain (Eng) habang Ikatlong puwesto naman ang naiuwi ni James Russel Labio sa Pagsulat ng Lathalain (Fil).

Kapwa naman nasungkit nina Jennifer Manalang at Karl Jozen Aragon ang Ikatlong pwesto para sa Paglalarawang Tudling sa Ingles at Filipino

Ang District Schools Press Conference (DSPC) na ito ay aktibong nilahukan ng mga mamamahayag na mag-aaral mula sa iba’t ibang paaralan sa elementarya at sekondarya sa Bolinao Cluster 2.

Aabante ang mga nagsiwagi ng unang pwesto sa iba’t ibang katergorya upang maging kinatawan sa nalalapit na Division Training on Campus Journalism Press Conference na gaganapin sa

James Russel Labio
ANG OPISYAL NA PAHAYAGAN NG PAMBANSANG MATAAS NA PAARALAN NG BALINGASAY
AGOSTO 2022-PEBRERO 2023
Calasiao Comprehensive National High School sa
10-12
Marso
ika
ng
Mga student-journalists ng Balingasay NHS kasama ang kanilang mga tagapagsanay na sina Bb May Rose T Lazo at G Tomy C Cabaloza Jhennie Rose Molina

BM Hon. “Apple” Bacay, nanguna sa induction program

Pinangunahan ni 1st District Board Member. Hon. Apolonia "Apple" Bacay ang pormal na panunumpa sa panunungkulan ng mga bagong halal na opisyal ng Pambansang Mataas na Paaralan ng Balingasay noong Setyembre 30, 2022

Kabilang sa mga nanumpa ay mga opisyal mula sa iba't ibang mga organisasyon ng paaralan tulad ng PTA, BKD, SSG atbp

Ang bagong naluklok na SSG President ng paaralan na si si Bb Myca Magdato at ang muling nahalal na Parent Teachers Association (PTA) President na si Redelyn Abella ay naghatid din ng kanilang mensahe ng pasasalamat na nangakong gagampanan ang kani-kanilang mga responsibilidad sa abot ng kanilang makakaya

Dalawang guro ng PMPB, wagi sa Pandistritong Seminar-workshop

Ipinamalas ni G. Tomy C. Cabaloza, School Paper Adviser ng Filipino ang kaniyang galing na nagwagi ng mga sumusunod na parangal: 1st Place Sports Writing, 1st Place Copy Reading and Headline Writing, 2nd Place News Writing at 2nd Place Science and Technology Writing.

Samantala, nasungkit naman ni Bb. May Rose T. Lazo, School Paper Adviser ng English ang 1st Place sa pagsulat ng Column Writing.

Ang seminar-workshop na ito ay ginanap noong ika14-16 ng Pebrero sa Arnedo NHS bilang paghahanda sa nalalapit na District at Division Schools Press Conferences.

Nagsilbing mga hurado ng nasabing workshop ang mga kilalang guro at manunulat na sina G Jackson Orlanda at Gng. Jennifer Orlanda.

Ipinaabot din ni BM Bacay ang kaniyang mainit na pagbati sa lahat ng mga bagong opisyal at umaasa na muling maimbitahan sa mga milestones na darating.

Naging matagumpay ang kaganapan at malugod na binati ni Dr. Mariela N. Calima, Punongguro IV ang bagong hanay ng mga opisyal para sa taong panuruan 2022-2023

TULAY ANG BALITA BALITA Taon 5 Bilang 1 Agosto 2022-Pebrero 2023 2 2
Ang mga kalahok sa nasabing pagsasanay ay ang mga guro mula sa mga paaralang may opisyal o umiiral na publikasyon Layunin ng palihang ito na paunlarin pa ang kaalaman ng bawat school paper adviser upang mas epektibo nila itong maibahagi sa kanilang mga mag-aaral Mga opisyal ng PTA habang nanunumpa sa pangunguna ni BM Apple Bacay (Ikaapat mula sa kanan) Sina Bb May Rose T Lazo at G Tomy Cabaloza habang tinatanggap ang kanilang sertipiko ng pagkilala Jillian Marie C Bravo Juliana Nicole P. Lazo

Kauna-unahang arts festival sa bayan ng Bolinao, dinagsa

Dinagsa ng mga kabataang artists ng Bolinao ang kaunaunahang Arts festival ng bayan bilang pagkilala sa pagdiriwang ng

Pambansang Buwan ng Sining 2023 na may temang “Ani ng Sining, Bunga ng Galing”

Ang tatlong araw na arts festival ay ginanap noong ika-2426 ng Pebrero sa Don Raymundo Celeste Sports Complex sa kolaborasyon ni Municipal Mayor

Hon Alfonso F Celeste M D , Vice Mayor Mayor Richard C Celeste at ng Bolinao Tourism Office sa

Tinaguriang "Ballayon" o “deep sea waves” ang nasabing festival na may adhikaing isulong ang lokal arts industry ng Pangasinan sa pamamagitan ng pagbabahagi ng mayamang kultura, kasaysayan, at sining ng mga taong naninirahan dito

Tampok dito ang mga obra ng iba’t ibang local artists sa bayan ng Bolinao na siyang dinaluhan din ng mga sikat na artists mula sa iba't ibang grupo tulad ng Tam-Awan Village, Campfolkswagen, Pangasinan

GSP Encampment, nagbabalik;

Aktibongdinaluhanngmga

Girl Scout ng Pambansang MataasnaPaaralanngBalingasay angtatlongarawnaProvincial

Senior Girl Scouts Leadership

Encamp-mentnoongika-10-12ng

Pebrero 2023 sa Mababang Paaralan ng Patar, Bolinao, Pangasinannamaytemang“Our World,OurPeacefulFuture”.

AngmgalumahoksaencampmentnaitoaysinaMycaMagdato, Elizabeth Gohilde, Estefany Paltep, Hanilyn Naval, Jelian Jordan mula sa Ika-10 Baitang, CharmelMiguelatPrincessNicole Oribianamulanamansaika-9na BaitangatSherinaMayDiaona mulasaika-8Baitang.

AngmgamiyembrongGSPng

PMPBayginabayanngkanilang mgacoachesatTroopLeadersna sinaBbDanicaGinaTCopa,Gng

MarjoryCLazo,atGngNydaC

Garcia sa pangunguna ng kanilangGirlScoutFieldAdviser nasiGngMarilynMCaasi

Ang tatlong araw na encampment ay punong-puno ng mga gawaing aktibong sinalihanngmgamag-aaralmula iba’tibangbayansalalawiganng Pangasinan.

Samganasabinggawainay nag-uwingmaramingkarangalanangmgamag-aaralngPMPB kabilang na ang pagkamit ng Ikatlong Puwesto sa Best in Gadget, Ikatlong Puwesto sa Best Presentation at Best in Costume(SouthPacificNight), Ika-apatnaPuwestosaBestin Presentation (International Night)atIka-apatnapuwestorin sa Best in Costume (Asian Country)

Ang iba’t ibang mga aktibidad na inihanda tulad ng mga workshop, lecture, exhibition, at kompetisyon ay naglalayong magdaragdag ng kamalayan at pagpapahalaga sa publiko at maging sa mga kabataan nitong henerasyon upang mas matututo at mauunawaan ang halaga ng pagpapanatili ng kultura sa pamamagitan ng sining

Solid Waste Segregation sa PMPB, patuloy na tinututukan

Patuloy na tinututukan ng mga guro at mag-aaral ng

Pambansang Mataas na

Paaralan ng Balingasay ang waste sanitation at segregation nito na isa sa pinakaproblema na patuloy na kinahaharap ng paaralan.

Sa pangunguna ni G Israel B Botardo, ang waste segregation in-charge ng paaralan, katuwang ang mga guro ng paaralan partikular ang mga guro sa Agham, at mga mag-aaral, ay kanilang pinaghihiwa-hiwalay ang mga basura ng paaralan mula sa mga plastik, bote't mga papel hanggang sa mga tuyong dahon

Itinuturo din sa mga magaaral ng Pambansang Mataas na Paaralan ng Balingasay ang kahalagahan ng pagreresiklo at pagse-segregate ng mga basura

"Mahalaga na ating sinisegregate ang ating mga basura upang tayo ay makatulong sa pagpapanatili ng kalinisan sa ating paaralan " Ani Gng Reynalyn T Caacbay, Science Koordineytor ng paaralan, sa patuloy sa pagtuturo sa mga mag-aaral ng paalaran nang tamang pagsesegregate at pamama- hala sa mga basura 'di lamang sa paaralan kundi maging sa kanikanilang bahay at sa kani-lang komunidad na rin

Dahil sa puspusang pagtuturo sa mga mag-aaral, nababawasan na ang mga kalat na makikita sa paligid ng paaralan

Ito ay bunga na rin ng disiplina na mayroon ang mga mag-aaral ng PMPB

TULAY ANG BALITA
Taon 5 Bilang 1 Agosto 2022-Pebrero 2023 3 3
BALITA
Mga GSP ng Balingasay NHS kasama si Gng Marilyn Caasi, Girl Scout Field Adviser
GSP ng Balingasay, humakot
ng parangal
Danica Gina T Copa Bolinao Tourism Office Francis Ivan G. Briz Louieji Aaron B Soriano Michiya Maureen Obalde Ren'z Brian Chavez Si Gng Mary Grace Vinoya guro sa Science kasama ang mga mag-aaral sa pagse-segregate ng basura

Editoryal

Masokeysauniporme

Angpagsusuotngunipormeayisangtradisyonalnakasuotanhindi lamangupangmakilalaangpaaralankundiitorinangnag-uudyokupang maihandaangsariliatisipansapag-aaralNgunitayonsaDepEdOrder65, s2010,hindirequiredmagsuotobumilingunipormeangmgamag-aaral sapampublikongpaaralanBakithindi?Masokeykayakapagnakauniporme

Maramingbenepisyongnaibibigayangpagsusuotngunipormehindi lamangsamgaestudyante,kundimagingsamgaempleyadoatibapang manggagawarin

Ayonsaisangbagongpag-aaralngmgamananaliksiksaUnibersidad ngHouston,angmgaunipormengpaaralanaymukhangdisenteng epektibosapagpapabutingpagdalongestudyanteatpagpapanatiling guroNaritoangilangdahilankungbakitmahalagaangmgaunipormesa paaralan:Tinutulungannitoangmgaestudyantenamagbihisnangmaayos sapaaralan,angdamitngpaaralanaymakatutulongsakanilanamaging kumpiyansaAngmgaestudyantenanagsusuotngpang-eskuwelaay nakararamdamnakabilangsilasaisangpartikularnaorganisasyonDahil dinsapagsusuotnito,madalingmakilalangibakungalingpaaralanang pinag-aaralanngisangmag-aaral

Angpagsusuotngunipormesapaaralanayipinagmamalakingmga batanamagingbahagingkanilangpaaralandahilpinipigilannitoang paghihiwalay,nakakatulongsapagbuongpagkakaisangklaseomaging ngpaaralanatangpagkakaibangmgamag-aaralatguroNakakatulongito nabigyanangmgabatangistrakturanakailangannila,habanghindi inaalisanganumangpagkamalikhainmulasakanila

Napakahalagaangpagsusuotngestudyantengunipormesapagkatsa pamamagitannitoaynabibigyannatinngrespetoangatingpaaralanat nagpapakitangresponsibilidadbilangisangmag-aaralKayamasokay kapagnaka-uniporme!

TULAY TULAY

JamesRusselC Labio PunongPatnugot

JulianaNicoleP Lazo PangalawangPatnugot

JillianMarieC Bravo

MichiyaMaureenObalde

JennieRoseMolina

Ren’zBrianD Chavez

PatnugotPambalita PatnugotPanlathalain

LouiejiAaronB Soriano AnaizaMamaril JhullianLPaltep AlexaTugade

PatnugotPampalakasan PatnugotsaAghamatTeknolohiya

JenniferL Manalang FrancisIvanG Briz

KarlJozenG Aragon PrincessLeiraCastrence Tagaguhit Litratista

CharlesCorbillon Kontribyutor

MayRoseT Lazo DanicaGinaT Copa

TomyC Cabaloza WinnieLhynnP Espina GurongTagapayo MgaKonsultants

Dr.HelenC.Brian PSDSBolinaoII

Dr MarielaN Calima PunongguroIV

MarilynM Caasi UlongguroIII

DiwangEDSA,ramdampaba?

Ngayong taon ay ating ipinagdiriwang ang ika-37 anibersaryo ng EDSA revolution Ating sinasariwa ang mapait na naranasan ng ating mga ninuno sa pakikibaka sa ating kalayan Ngunit sa ating kasalukuyang panahon, ramdamparinngabanatinangdiwangEdsarevolution? Oatinnangnakalimutanangsakripisyongginawangating mgakababayanmakamitlamangangatingkalayaan?

Lumipas man ang panahon, ang diwa ng EDSA ay nagsisilbing paalala sa ating lahat tungkol sa kapangyarihan ng pagkakaisa nating mga Pilipino Noong 1986, naging saksi tayo sa isang malawakang kilosprotesta na pinangunahan ng ating dating Pangulong CorazonC Aquinonanaglalayongibagsakatpatalsikinsa puwesto ang isang diktador, palayain ang Pilipinas laban sapang-aabuso,kalupitanatkarahasanmulasakamayna bakal, at itaguyod ang kalayaan at demokrasya sa ating bansa

Dapat nating bigyang-halaga ang ating kalayaan at demokrasya sa pamamagitan ng pagpapahalaga sa ating mgakarapatanatpagtitiyaknaangbosesngbawatisaay marinig Kailangan nating magpakita ng pagkakaisa sa pagharap sa mga hamon at isyu ng ating lipunan upang magkaroon ng mga solusyon at magkaroon ng tunay na pagbabago

AngdiwangEDSAaydapatmanatilingbuhaysaating mga puso at isipan Hindi lamang ito para sa iilang taong nakiisa at nagbuwis ng kanilang buhay, kundi ito ay para sa lahat ng mga Pilipino Kailangan nating panatilihin ang diwa ng EDSA sa ating mga aral, kultura, at pagkatao upangmagkaroonngisangmatatagnapundasyonparasa atinglipunan

Ito rin ay nagpapakita ng kapangyarihan ng pagkakaisa at ng pagtitiwala sa bawat isa. Sa panahong ito ng pandemya, kailangan nating magpakita ng pagkakaisa sa paglaban sa COVID-19 at sa pagtugon sa mga pangangailangan ng ating lipunan Kailangan nating magpakita ng pagkakaisa at pagtitiwala sa ating mga lider upang mapangalagaan ang kalusugan ng bawat isa at matugunanangmgapangangailanganngatinglipunan.

Bilang mga kabataan, huwag nating kalilimutan ang kabayanihang ginawa ng ating mga ninuno para makamtannatinangatingtinatamasangkalayaanngayon, dahil ang paglimot dito ay paglimot din sa kasaysayan ng atingbansangPilipinas

ANG
Taon 5 Bilang 1 Agosto 2022-Pebrero 2023 4 4
TULAY
OPINYON OPINYON
Pamatnugutan 2022-2023 Juliana Nicole P Lazo

Pagyanigni BigOne,handaka ba?

Niyanig ng dalawang lindol na magnitude 7.8 at 7.5 ang Turkey noong nakaraanglinggo.Itoaytumamasaloobng9naoras,nanakaapektosaisang lugarsaloobng50kmradius.Humigit-kumulang40,000kataoangnamatayat anglungsodaynawasak,maliitmanmagingnaglalakihangmgagusali.

NoongnakaraangtaonaynakaranasangPilipinasngisangmagnitude7.0 na lindol na tumama sa bulubunduking lalawigan ng Abra noong ika-27 ng Hulyo. Nagdulot ito ng pagguho ng lupa at pagbagsak ng mga istruktura. Natagpuan ang epicenter ng tectonic na lindol sa bayan ng Tayum, Abra, kasama ang pagyanig sa iba't ibang intensidad sa buong Northern Luzon kabilangangkabiserangMetroMaynila.

Teka teka, ano ba ang sinasabing “Big One”? Ito ay ang posibleng napakalakasnalindolnaidudulotngWestValleyFaultsasilangangbahaging MetroManila.Angfaultlineaybiyak(breakorfracture)bungangpaggalawng tectonic plates ng mundo, kung kaya’t ito ay lugar kung saan inaasahan ang pagkakaroonnglindol.AngWestValleyFaultaymulasataasngSierraMadre pababa ng Laguna. Ito ay tinatayang may magnitude na 7.2 batay sa haba ng West Valley Fault, na halos 100 kilometro ang haba, ayon sa Philippine InstituteofVolcanologyandSeismology(PHIVOLCS).Sinasabiringangbuong Metro Manila, bahagi ng Bulacan, Rizal, Cavite, at Laguna ay makakaranas ng isangintensity-eightnalindolnanakategoryabilang“VeryDestructive.” Ngunitsaposiblenitongpagdatingsaatingbansanakatitiyakkabanghandaka na?

“Duck, cover and hold” tatlong salitang laging turo, mga salitang kinakailangang pakatandaan sa pagdating ng lindol. Kabilang na rin ang GOBAG na isang emergency-preparedness bag na naglalaman ng mga pangunahing pangangailangan para sa isang handa, ligtas, at protektadong pamilyasagitnangmgasakuna.SubalitpaghahandasaBigOneaytiladiparin sapat, nararapat na laging bukas ang isip sa mga eksperto na nagsasabing, “Umasa sa pinakamaganda at paghandaan ang pinakapangit na pangyayari!” “Hopeforthebestandpreparefortheworst!”

Magingaralnawaangmgapangyayaringdikanais-naisnaatingnatamosa mganagdaangpanahon.Angdaigdigaytunaynangnagbabago.Tibayngbawat estrakturaaydinagarantiya,marupoknaanglahatathindinanatinmaaaring balewalain ang mga bantang nangyari at mangyayari pa lamang. Magising na sanaangbawatisabagopamahulianglahat.Bauninlahatngpaghahandaat pagtibayin pa ang kaalaman tungkol sa sakunang darating. Totoo at nakakamatay ang pandemya, pulitikang korap, sakit at iba pa ngunit ang pagdatingngTheBigOneaymaskagimbal-gimbal,kaya’tmaghandaka!

NaglabaskamakailansiPangulongFerdinand MarcosJrngExecutiveOrdernanagpapahintulotsa mgataonagawingboluntaryonalamangang pagsusuotngfacemaskBagamanmayroonng pahintulotmulasaatingPangulo,angdesisyongito aynasabawatmamamayanparinkungsilabaay susunodditoohindi

Gayunpaman,samgalugarkungsaanmalakiang populasyonomatataonglugar,atmaramingtrapiko, inirerekomendanamagsuotngfacemaskangmgatao upangkanilaparingmaprotektahanangkanilangmga sarilihindilamangsaCovid-19bagkusmagingsa polusyonnarinsahangin

Angpagsusuotngmaskssamgabukasnaespasyo (openareas)athindimataongmgapanlabasnalugar namaymagandangbentilasyonaypinapayagan,gaya ngnakasaadsaExecutiveOrder3niPangulong Marcos

Kailanganpabangmagsuotngfacemaskohindi na?Anoanginyongpanigdito?Naritoangilang opinyonngilangmgamag-aaralatgurodito

Angfacemaskaymahalagaparindahil pinoprotektahanngmgaitoangmgaindibidwal,ang mgamaysakit,atangmgahindimakapagpakunatulad ngmaliliitnabataatmgamatatandaMakakatulong angmgamasknapigilanangpagkalatngvirus–Gng MarilynCaasi

Kailanganparinnatingmagsuotngfacemasksat ‘wagmagingkampantesapagkatanganumanguring sakitatvirusayhindinakikitangatingmgamata. Ugaliinparinnatingmagsuotlalong-laonasamga matataonglugarparamakaiwastayosasakit–Jairus R.Puda(10-Aristotle)

Huwagnangmagsuotngfacemaskangmgawala namangsakitParasaakin,angmgadapatmagsuotna lamangnitoayiyongmgamayroongsipon,ubo,at nakahahawangsakitupanghindimakahawasaiba –RazhenKenPacle(8-Gumamela)

DepEd Memorandum No. 173, s. 2019 “Hamon: Bawat Bata Bumabasa" (3Bs Initiatives)

Sapangkalahatangbilangna619namgamag-aaralng PambansangMataasnaPaaralanngBalingasay,nakakuhangbilangna 327mag-aaralnanakaabotsapamantayanngmaypag-unawahabang maybilangna292namananghindinakapasasapamantayanng pagbasanamaypag-unawa

Bagamatmasmataasangbilangngmganakakabasanangmay pag-unawaayhindimaitatanggingmataasparinangbilangngmga hindinakakabasanangmaypag-unawabasesakabuaangbilangngmga mag-aaralatitoaynakakabahala!Maliwanagnaipinapakitasaresultang ito na mababa pa rin ang pagpapahalaga ng mga kabataan sa makabagonghenerasyonsapagbabasa

Bakitngabamahalagasaisangtaonasiyaaymarunong bumasa?Angpagbabasaayhumahasasautakatpinalalakasang koneksyonsaisipngtaoBukoddito,angpagbabasaaynakatutulong upangmapaunladangkonsentrasyonngtao Sapamamagitanng pagbabasaaynatutunanngisangtaoangmgabagaysakaniyang paligid gaya halimbawa ng pagkilala sa mga tao, mga lugar at pangyayari

Nakikilalaatnauunawaandinnilaangiba’tibangklase ng pamumuhay, ideya at paniniwala sa pamamagitan ng pagbabasa.Hindimaitatangginanapakahalagangpagbabasasa pang-araw-araw na pamumuhay ng tao Pinayayaman ng pagbabasa ang bokabularyo ng tao na napakalaga upang malinang ang kahusayan sa pagsasalita at pagsusulat Ang imahenasyon ng tao ay lumalawak din sa pamamagitan ng pagbabasa dahil na rin sa mga kwento at paglalarawang nababasa sa printed man o sa social media. Ang pagbabasa rin ayisangmabisangplatapormasapaglilibangngisangtao

Dapat tandaan na hindi sapat na ang isang tao ay nakakabasa lamang kundi pagbabasa na mayroong pag-unawa ang mas mabisang sandata upang makasabay sa mabilis na pagababago at pag-asenso sa buhay ng tao. Ang mga nabanggit ay mga mahahalagang rason kung bakit ang pagbabasa ay nararapatlamangnabigyanngpanahonatimportansya

FACEMASK,
May Rose T Lazo James Russel Labio
TULAY ANG OPINYON
Taon 5 Bilang 1 Agosto 2022-Pebrero 2023 5 5
OPINYON
dapat pa ba?

Isang sulyap sa nakaraan; Ang kasaysayan

Sa unang bahagi ng taong 1970, ang pagpapatayo ng Balingasay Barangay High School ay binuo at pinangunahan ni G Pacifico Celi, ang ulongguro ng Mababang Paaralan ng Balingasay nang panahong iyon

Ang planong pagpapatayo at pagtatatag ng hay-iskul sa Balingasay ay bunga na rin ng sigaw at pagnanais ng mga mamamayan nito na magkaroon ng sariling paaralan sa kanilang barangay upang ang mga kabataan rito ay dito na mag-aral at hindi na lumayo pa

Ang pagpapatayo ay hindi naging madali. Subalit, dahil na rin sa dedikasyon na mayroon si G Pacifico Celi at sa tulong na ibinuhos ni G Napoleon de Perio na siyang tumulong sa paghahanda sa mga dokumentong kailangan, at sa pagtutulungan ng mga mamamayan ng Balingasay sa pangunguna ng kanilang Barangay Captain na si G Simpelton Celeste, ang planong magkaroon ng paaralan ay hindi nanatiling pangarap lamang At sa parehong taon, itayo at naitatag ang paaralan na may pangalang Balingasay Barangay High School

Kasabay ng pagbubukas ng taong-panuruan 1971-1972, binuksan din ng Balingasay rangay High School ang kaniyang mga pinto para sa kaniyang unang taon ng operasyon at kapag-enroll ng 50 mag-aaral. Ang mga naging unang guro ng institusyong ito ay sina Bb. Elve brera at G Emilio Naungayan na kapwa residente ng Bolinao ara sa Taong-Panuruan 1972-1973, ang paaralan ay nagsimula nang makilala kaya tumaas ang ang ng mag-aaral nito At bilang pagtugon sa tumaas na bilang ng mga mag-aaral ng paaralan, idagdag sa teaching force ng paaralan sina Gng Estelita Solis, G Ferico Cabrera, Gng Editha Bacutana, G Armando C Navelgas, Gng Loduvina Celzo, at G Carlos Alegre Habang si G cifico Celi ang itinalagang punongguro ng paaralan

Noong 1982, nagbahagi ang Ministry of Health na kinatawanan ni Dr. Wilfredo Nazareno, nicipal Health Officer ng Bolinao kasama si G. Pacifico Celi, ang Assistant Principal, ng lupa may sukat na 9, 700 sq meters na pagpapatayuan ng mga bagong gusali ng paaralan

Sa parehong taon, itinayo ang lumang gusali na kilala bilang Secretary Conrado F Estrella ding Ang mga guro at mag-aaral pagkatapos itong maitayo ay inilipat sa bagong gusali unit dahil sa patuloy na pagdami ng populasyon ng mga mag-aaral ng paaralan, ang mga -aralan na mayroon ito ay hindi sapat upang matugunan ang mga mag-aaral nito Kaya ang g mga guro ay nagtuturo na lamang sa ilalim ng mga punongkahoy habang ang iba ay sa tawag na “Abong-abong”. Sa panahon naman ng tag-ulan, nagsisiksikan ang mga mag-aaral mga silid-aralan na mayroon ito.

Dahil sa ganoong sitwasyon ng mag-aaral at guro ng paaralan, isang bagong gusali na may 10 silid-aralan noong 1988 ang itinayo ng dating Kalihim na si G Oscar Orbos na pinangalanang Don Guillermo Orbos Building na naging malaking tulong upang tugunan ang mahigit 500 magaaral ng paaralan

Nang maluklok ang dating Pangulong Corazon Aquino, isinabatas niya ang Executive Order No. 189 o mas kilala bilang "Nationalization of Barangay High Schools". Dahil dito, ang dating pangalan ng paaralan na Balingasay Barangay High School ay naging Balingasay National High School na siyang ginagamit ngayon

Sa mahaba-habang kasaysan na pinagdaanan ng paaralan at sa makailang-palit ng punongguro at mga guro na mamumuno rito, ang Pambansang Mataas na Paaralan sa kasalukuyan ay sagana sa mga libro at kagamitan na ginagamit ng mga bata sa kanilang pagaaral Mayroon din itong kagamitang pang-agham, mga kompyuter, telebisyon, laptop, tor, sound system, kagamitan sa TVL at marami pang iba

At dahil sa patuloy na pagsuporta at tulong na iniaabot ng mga stakeholders sa magitan ng donasyon sa paaralan at sa magandang pamamalakad ng kasalukuyang gguro nito, patuloy na gumaganda ang pasilidad at mga gusali ng paaralan sa paglipas ng on

Sa kasalukuyan, ang Pambansang Mataas na Paaralan ng Balingasay ay binubuo ng isang ng punongguro sa pamumuno ni Dr Mariela N Calima, isang bagong-talagang ulongguro auhan ni Gng Marilyn M Caasi, dalawang masisipag na dalubguro na sina G Cezar T ued at G. Rinante M. Casiquin, at 19 na mababait at mahuhusay na mga guro, at may ang mag-aaral na 866 mula sa JHS at SHS.

TULAY ANG LATHALAIN
LATHALAIN
6 6
Taon 5 Bilang 1 Agosto 2022-Pebrero
2023
Tomy C. Cabaloza

Gulayan sa Paaralan, halina't ating pasyalan

Taon-taon, ang Schools Division Office I Pangasinan ay naghahanap ng pinakamahusaynatagapagpatupadngProgramanitongGulayansaPaaralanupang magtatagatmagsulongngprogramasasiningngagrikultura.

AngprogramangitoaymagiliwnatinatangkilikatsinusunodngPambansang MataasnaPaaralanngBalingasaysapamumunongbutihingpunongguronasiDr. Mariela N. Calima. Layunin ng programang ito na mas mapabuti at mapataas ang produksyonnggulayatpagkonsumongmgapagkainnanaaangkopsabawattao,sa bawat tahanan at mahalaga para sa kanilang seguridad sa tahanan. Nilalayon din nitong mapalawak pa ang kaalaman ng mga kabataang mag-aaral na pahalagahan angpagkainnggulayparasamalusognapangangatawan.

Prutasatgulaynasaganasaprotina,calorieatenergy?Organicpesticidesat ibapa?Maramikaminiyan.Kayahalina’tpasyalanangaminggulayansapaaralan. Tuloypokayo!

Nurserykungsaanangmgabutotuladngiba'tibangklasengbeans,pomelo, mais, ladies' fingers, cucumber, black beans, soybeans, bitter gourd, lima beans, sugar apple, sponge gourd, yam beans, langka, at kalabasa, mga punla tulad ng talong,pechay,kamatis,atibapangmgapunongnamumungatuladngmansanas, abokado,pomelo,papaya,lemon, bayabas,mangga,langka, atmganiyogmaging mgabuto ay maayos na inaalagaan at nilalagyan ng label. Dito rin nakalagay ang mga seed beds na siyang taniman ng lumalagong mga buto upang maging ligtas mula sa anumang mga abala na dulot ng kapaligiran. Ang nursery rin ang syang tahananngiba’tibangmgapunlanainiingatanupangmatiyaknamaayosangpagaalagasamgaitohanggangsilaayhandanangdirektangmaitanimsalupa.

Ang Crop Museum ang siyang lugar kung saan tampok ang ilan sa mga best practices ng paaralan. Kabilang dito ang pagtatanim ng mga organikong gulay at prutassalandscapingatibapangmgainobasyon.Matatagpuanditoangiba’tibang klase ng prutas at gulay ng mga sumusunod; Sources of protein: Monggo, sili, kamatis,parda,sitaw,okra,papaya,sampalok,talong,patolaatibapa.Sourcesof calorieoenergygayanggabi,kamotengkahoy,kamote,luya,sibuyas,bawang,togi, radish, sago at singkamas Mayroon ding ampalaya, pechay, malunggay, okra, kalabasa,alugbati,lettuceatsaluyotnaSourcesofVitaminAandIron(leafygreen vegetables). Bukod pa rito, iba’t ibang tanim rin ng Indigenous Fruits and Vegetablesangmakikita.

Bidarinangiba’tibanginnovationsngpaaralansagulayangayangcarbonized ricehullatvermicastnasiyangmgaorganicfertilizersngpaaralan.Bukodparito, aktibo rin si G. Rinante O. Casiquin (GPP Coordinator) sa paggawa ng iba’t-ibang oraganicpesticides.

Ang Garden tools area kung saan ang iba’t ibang tools sa paghahalaman ay nakalagay.MakikitaritoangHandrakeparasapagkolektangmgadahon,basuraat mgabato,guntingparasapagputolngdamomulasamgashrubs,prunerparasa pagputolngmasmakapalnatangkayatmanipisnasanga,roundpointshovelpara sapaghuhukayngmgabutas,mgaguwantesupangprotektahanangmgakamayat maramipangiba.

Tunaynganggulayangpampapakulayngbuhay.Bukodparito,angGulayansa PaaralanaynagsisilbingfoodbasketngSelf-helpfeedingprogramnaitinataguyod ngpaaralan.TinitiyakngBalingasayNationalHighSchoolnaangmgamag-aaralay makakakuha ng masustansiyang garden-to-table na pagkain na patuloy na magpapahusaysanutritionalstatusngmgamag-aaralatmagbibigayngsustansya parasakanilangpaglakiatpag-unlad.Nakakatulongdinitongpalakasinangkanilang immunesystematpinahuhusayangkalusugannahumahantongsapagpapabuting kanilangpagganapsapaaralanatmgaresultangpag-aaral.

TULAY ANG LATHALAIN LATHALAIN Taon 5 Bilang 1 Agosto 2022-Pebrero 2023 7 7
May Rose T Lazo

Buhay sa Palengke Buhay sa Palengke

Sa palengke, iba’t ibang uri ng mga tao ang aming nakasasalamuha araw-araw May mga mayayaman at arogante, may pangkaraniwang mamimili, at halos karamihan ay kapuwa naming mahihirap.

Maymgabataatmatatandakangmakasasalamuha Maymganagmamadaliatmayroondinnamangnapakabusisi sa pagpili May papasok pa lamang sa palengke na tila binagsakan ng langit at lupa at mayroon ding papalabas na napakalalaki ng ngiti Sa tingin ko, nakatawad siguro nang malakiangmgaiyonsasukinilangtindera

Maymganagsiigawanatnagbabangayansakabilang bandaatmayroondinnamangtahimiklanghabangnamimili Mayroongmagagalitinatmasusungitperomasmaramiparin angmababait

Tik-ti-la-ok tik-ti-la-ok Tilaok ng mga tandang na manok na nakadapo sa aming punong mangga ang gumigising sa aking pamilya araw-araw Madaling araw pa lamang ay mulat na mulat na ang aming mga mata dahil kami ay maghahanda na Maghahanda na para sa panibagong araw ng pakikibaka sa palengke at kami ay maghahanda na ng aming mga ititinda

Bawat isa sa amin ay may gawain na nakatoka Si Itay ang nagpipitas ng mga gulay sa aming taniman na siyang aming ititinda Si Inay naman ang magtutumpok-tumpok nito, at kami namang magkakapatid ang siyang magbabalot nito

Mainit, siksikan, malansang amoy, maingay at magulo, ganiyan ko ilarawan ang palengke. Ganiyan ang aming nararanasan araw-araw Ngunit sa kabila ng init, ingay, at gulo sa loob at labas nito ay kinakailangan pa rin naming magtiyaga at magtiis araw-araw dahil dito kami nabubuhay at dahil nandito ang aming hanabuhay Ganito kami Ganito ang takbo ng aming buhay sa palengke

Si Jhennie Si Jhennie

sa kaniyang muling pagbabalik-eskwela sa kaniyang muling pagbabalik-eskwela

Labisnapananabikatkagalakanangakingnadamanangnarinig koangmulingpagbubukasngface-to-faceclassesHindinaako makapaghintaynamulingmakitaangakingmgakaklaseatkaibiganna matagalkonanghindinakikita

Namisskoangpakiramdamnapumasoksapaaralanbitbitang akingbagatsuotangmaliniskongunipormeHindinaako makapaghintaynamaranasanulitangbondingnaminngakingmga kaklaseTumatawasamgamaliliitnabagay,pinag-uusapanangbuhay attatawasamaliliitnabagay

Hindikomaitatanggiangkatotohanannamasnatututoakosa face-to-faceset-upkaysasamodulardistancelearningdahilmas naipaliliwanagnangmaayosangmgaleksiyonsaharapangpagtuturo samantalangsamodulardistancelearningnamanaytilaikawlangang siyangmag-isakayahirapintindihin

Nagagalakangakingpusodahilmulikongmakikitaatmaririnigang akingmgaguronamahusaynanagpapaliwanagsabawatpaksang amingtinatalakay

Sawakas,angarawnapinakahihintaykoaydumatingdin!Ang arawnamulingbubuksananggatengpaaralanmulasanapakatagal nitongpagkakasaraSamgasandallingito,akoaymistulang nanginginigsalabisnakagalakanatpananabik.Angsandalingmuli kongnakitaangakingmgakaklaseatkaibiganaysiyangnagdalasa’kin ngpakiramdamnaparangako’ylumulutangsaulap.Itoayisang pangyayaringhindikomaipaliwanagangakingnararamdaman.

Tumatalonsatuwaangakingpusoatparabanggustokong sumigawhanggangsaakoaymapaos.Gustokongisigawsamundo kunggaanoakonangungulilasaakingmgakaklasemataposang mahigitdalawangtaonnahindipagkikitadahilsapandemya.

Nasaelementaryapalamangkaminoonghulikosilangnakita

Ngayon, nasa hay-iskul na kami Hindi ko maipahayag ang labis na galak na aking nadarama ngayong nakita ko na sila Dahil dito’y hindi ko na napigilan ang mga nagbabadyang butil ng luha sa aking mga mata at tuluyan nang kumala Ito ang hindi ko malilimutang sandali ng aking buhay

Napakasaya at napakasuwerte ko na sila ang aking mga kaklase at kaibigan dahil sa tuwing kasama ko sila, pakiramdam ko ay mas totoo ako sa sarili ko at mas masaya ako Hindi ko makakalimutan ang araw na ito Ang araw na muli kaming nagkita-kita bitbit ang aming pangarap

TULAY ANG LATHALAIN LATHALAIN Taon 5 Bilang 1 Agosto 2022-Pebrero 2023 8 8
Princess Leira Castrence Tomy C Cabaloza Jhennie Rose Molina Sanggunian: https://www google com/imgres?imgurl=https%3A%2F%2F1 bp blogspot com%2F-tP7JXjmGjE%2FVzXKwvPvspI%2FAAAAAAAAC3E%2FkvCYRonwRCg3DbZ2EqAikLoJTsILp91dgCLcB%2Fs1600%2Fnyora%252Bleleng jpg&imgre furl https%3A%2F%2Flutongcavite blogspot com%2F2016%2F05%2Flocal-food-andfolks html&tbnid noX ATulcZYqtM&vet 1&docid cT1j97VgqygNgM&w 480&h 360&source sh%2Fx%2Fim&fbclid IwAR0qTX6ZQVcxyD6N8I 9p5rxaggHxQ1amXKh NmUNri404sXAzWYEFgK4y7E

SERPENTINA SERPENTINA halamang gamot pala

Ang serpentina ay ang halamang gamot na kinikilala bilang Hari ng mga mapapait Bagaman hindi kaaya-aya ang lasa nito, ang serpentina ay hinahanap-hanap ng mga taong may sakit na diabetes dahil sa ito ay epektibong magpababa ng blood sugar Ang halamang gamot na ito ay maaaring gamitin na siya lamang o kaya ay ihalo sa pagkain para mabawasan ang mapait na lasa.

s bilang serpentine Pero kung hinahanap mo ang serpentina sa listahan ng mga Bakit? Kung minsan kasi, mas ginagamit ang pangalan na Sinta bilang kahalili ng ographis Paniculata Ang tradisyunal na halamang gamot na ito ay hindi lamang a at sa kalakhang bahagi ng Southeast Asia Ito ay popular na ginagamit bilang

Ano-ano ang mga sakit at kondisyon na maaaring matulungan ng serpentina?

Diabetes Mainam ang pinatuyong

1 dahon nito bilang kapsula na inumin ng mga taong matatas ang asukal sa dugo dahil bina-balanse nito ang asukal sa sa ating dugo.

2. Kagat ng aso o ahas. Mainam ang katas ng halamang serpentina na ipahid o ilagay sa sugat na kinagat ng aso dahil nilalabanan nito ang infecction o rabbies

3. Korikong, Galis at Fungus. Mainam ang inilagang dahon o ang katas ng serpentina sa taong may korikong o galis sa katawan dahil nagtataglay ito ng mga panlaban sa bacteria o fungus

4 Body Pain, Anti-inflammatory Maganda ang pinulbos na ugat ng serpentina na nasa kapsula na inumin ng mga taong may pananakit ng katawan at pamamaga dahil sa bitaminang mayroon ito

5 Malaria. Mainam ang ugat at dahon ng serpentina na inumin ng mga taong may sakit na malaria

6 Sakit sa atay o apdo Ang pag-inum ng pinulbos na dahon at ugat ng serpentina ay mainam sa mga taong may karamdaman sa atay at apdo dahil tumutulong ito sa paglaban sa mga nakalalasong kemikal sa ating katawan

7 Lagnat. Mainam na inumin ang pinulbos o nilagang dahon nito sa mga taong may lagnat

8 Prebensyon sa atake sa puso at stroke. Ang pag-inom ng pinulbos na halamang serpentina ay mainam bilang panlaban sa mga dugong bumabara sa ating mga ugat at muscle sa ating puso.

9 Problema sa dugo. Ang pag-inom ng nilagang dahon ng serpentina ay mainam bilang panlaban sa pagkakalason ng dugo o maging panlinis ito ng ating dugo

10 Ubong walang plema Maganda para sa taong may ubo na walang plema ang pag-inom ng nilaganag dahon ng serpentina dahil tumutulong ito upang gumaling ka sa inyong ubo

Anong bahagi ng halaman ang ginagamit bilang gamot at paano gamitin ito?

Angbuonghalamanngserpentinaay maaaring gamitin bilang gamot sa ilang mgasakit

Dahon.Angdahonngserpentinaang pangunahing bahagi ng halaman na ginagamit bilang halamang gamot Maaari itongilagaatinuminnaparangtsaaokaya ayipantapalsabahagingkatawan Itorin aypinatutuyoatinihahalosatubigupang mainomnaparangtsaa

Dinidikdik din ang dahon nito na parang pulbos at pagkatapos ay inilalagay sa kapsula o sisidlan at saka ibbinibenta.

Sa mga katutubo, nilulunok nila ang 3-5 na piraso ng dahon kasabay ng tubig Habang sa iba, nilalagyan nila ito nang kaunting honey upang maibsan ang mapait na lasa nito

Ugat. Ang ugat ng serpentina ay mainam na ilaga, patuyuin man ito o hindi

11 Problema sa regla Nakatutulong sa babaing nahihirapan sa kaniyang buwanang dalaw ang pag-inom ng nilagang dahon ng serpentina dahil tumutulong ito upang mailabas ang iyong regla

12 Bulate. Ang paglunok o pagnguya ng sariwang dahon ng serpentina ay mainam sa isang taong may impeksyon sa tiyan dulot ng bulate

13 Immune Booster Pinatitibay ng pinulbos na halamang serpentina ang ating immune system sa mga sakit na maaaring kumapit sa atin

14 Pagatatae. Ang serpentina ay mabisa sa pagkontrol ng pagtatae. Ang mga matatanda kapag nalaman na nagtatae ang kanilang mga apo ay gumagawa sila ng tsaa na gawa sa dahon ng serpentina Sa maraming pagkakataon, kayang pagalingin ng serpentina ang iyong problema sa tiyan, maging pananakit man iyan o kaya ay pagtatae

TULAY ANG AGHAM AGHAM Taon 5 Bilang 1 Agosto 2022-Pebrero 2023 9 9
Sanggunian: https://wwwlazadacomph/products/i3260739825html? titan ab 4179 13096 1062347&gwid gwgk22bp1gqo1r33hr5r0&om gateway 1&trigger i tem=3260739825&itemId=3260739825&om gt args=4179 13096 2f34a38ab7874d27ae2a 8907235a2fb1&gclid Cj0KCQiA9YugBhCZARIsAACXxeKUUdLwvXlC6huzxCXxEfzBTxT TouN5yK1wbUpxEj Jc5rTVdxcaApkrEALw wcB&exlaz d 1%3Amm 150050845 51350205 2010350205%3A %3A12%3A16442886951!!!!!m!!16440663046!269779368&sku id 16440663046&wh skuc ount=1&entrance=mktlp&campaign id=0&venture=ph&gt channel=SEM&fbclid=IwAR2w OdSeEWyovLDVi ikqt9VPAExB57gubNewCKZdEBkYJCkaA-uREsIwd4 Sanggunian: https://m.facebook.com/story.phpstory fbid=pfbid0uMbABdqQtS3S7FL9kq4ViGYAJ5SC HPjj8SBFCEsFzej5xoCcr5Cted5mfR7YVZyMl&id=129882804292713&mibextid=Nif5oz Sanggunian: https://wwwlazadacomph/products/i3260739825html? titan ab 4179 13096 1062347&gwid gwgk22bp1gqo1r33hr5r0&om gateway 1&trigger i tem 3260739825&itemId 3260739825&om gt args 4179 13096 2f34a38ab7874d27ae2a 8907235a2fb1&gclid=Cj0KCQiA9YugBhCZARIsAACXxeKUUdLwvXlC6huzxCXxEfzBTxT TouN5yK1wbUpxEj Jc5rTVdxcaApkrEALw wcB&exlaz=d 1%3Amm 150050845 51350205 2010350205%3A %3A12%3A16442886951!!!!!m!!16440663046!269779368&sku id 16440663046&wh skuc ount 1&entrance mktlp&campaign id 0&venture ph&gt channel SEM&fbclid IwAR2w OdSeEWyovLDVi ikqt9VPAExB57gubNewCKZdEBkYJCkaA-uREsIwd4
Sinaliksik ni Anaiza Mamaril

Ligtas ang nagpaBAKUNA Ligtas ang nagpaBAKUNA Mga dapat mong malaman

Ano ang COVID-19?

Ang COVID-19 ay dulot ng isang bagong virus na tinatawag na Severe Acute Respiratory Syndrome Coronavirus-2 (SARS-CoV2). Mabilis itong kumalat, makahawa, at mas malala ang epekto nito sa mga taong may iba pang sakit at karamdaman, at mga matatanda

Karamihan sa mga may COVID-19 ay gumagaling nang walang espesyal na gamutan maliban sa pagtugon sa mga sintomas tulad ng lagnat, ubo, at sipon Ngunit may ibang kaso rin na nauuwi sa pulmonya, pagka-ospital, o pagkamatay

Ano-ano ang mga sintomas ng COVID-19?

Ang mga kadalasang sintomas ay lagnat, ubo, at pagkapagod May iba ring nakararanas ng pananakit ng katawan, baradong ilong, sipon, pamamaga at pananakit ng lalamunan, hirap sa paghinga at pagkawala ng pang-amoy o panlasa

Maaaring maramdaman ang mga sintomas hanggang 14 na araw matapos maexpose sa isang taong may COVID-19 ngunit hindi lahat ng taong may COVID-19 ay magkakaroon ng sintomas

Bagama’t walang sintomas (asymptomatic), maaari pa rin nilang maikalat ang virus

Paano ito kumakalat?

Ang COVID-19 virus ay kumakalat sa pamamagitan ng droplets o talsik ng laway o sipon na galing sa taong mayroon nito. Nahahawa ang ibang tao kapag ang droplets ay nahawakan at pumasok sa bibig, ilong, o mata Maaaring maiwan ang mga droplets sa ibabaw ng mga gamit o bagay at maaari itong maipasa sa mga taong nakakahawak sa mga ito Maaari ring mahawaan sa pamamagitan ng airborne transmission o kapag nalanghap ang hangin na inubohan, binahingan, o hiningahan ng taong may COVID 19

Bakuna ay nilikhang mabilis – ito ba ay ligtas?

Bago pa man nagkaroon ng pandemya, ilang dekada nang pinag-aaralan ng mga eksperto ang mga coronavirus na kinabibilangan ng SARS-CoV-2 na nagdudulot ng COVID-19 at mga teknolohiyang ginagamit sa paggawa ng mga bakuna Kinailangang makahanap ng agarang solusyon para mapabagal kung hindi man matigil ang pagkalat ng COVID-19 na dahilan ng pagkamatay ng maraming tao sa buong mundo, kung kaya’t may mga prosesong binigyang prayoridad para mapabilis ang paggawa ng bakuna Nagkaroon ng malawakang kooperasyon ang mga eksperto sa buong mundo para mabilis na matugunan ang pandemyang ito Maraming pondo ang nakalap mula sa pampubliko at pribadong sektor na siyang nagbigay-daan para maisagawa ang mga malawakangvaccinetrialsatmasigurongepektiboangbakuna

Mayroon na akong COVID-19, kailangan ko pa rin ba ng bakuna?

Oo Dapat mong makuha ang bakuna kahit na ikaw ay may COVID-19 Ang ilang mga tao ay may nakuha coVID-19 mahigit sa isang beses Ang bakuna ay nag-aalok din ng higit pang proteksyon laban sa reinfection kaysa sa iyong katawan ay maaaring bumuo sa kanyangsarilimulasapagkakaroonngCOVID-19.

COVID-19 rate ng kaligtasan ng buhay ay mataas, kailangan ko ba talagangbakuna?

Habang karamihan sa mga tao na makakuha ng COVID-19 mabawi,angilangmgadevelopermalubhangmgaisyusakalusugan na maaaring makaapekto sa kanila para sa isang mahabang panahon Sa pamamagitan ng pagkuha ng bakuna, ikaw ay mas mababa ang iyong panganib ng pagkuha ng maysakit o pagiging ospitalsaCOVID-19 Ikawrinaytumutulongupangmabawasanang pagkalatngCOVID-19

Gaano karaming bakuna ang kailangan ko? Isa o Dalawa?

Ikawayup-to-datesaiyongCOVID-19bakunakapagnatanggap mo ang lahat ng dosis sa pangunahing serye at booster (mga) booster Para sa dagdag na proteksyon laban sa malubhang kinalabasan mula sa COVID-19, sinumang 5 taong gulang at mas matanda ay dapat mapalakas limang buwan matapos ang iyong unang Pfizer (5+) o Moderna (18+) serye o dalawang buwan pagkataposngiyongunangJJ(18+)bakuna.

Ang sumusunod na mga grupo ay dapat tumanggap ng pangalawang mRNA booster apat na buwan matapos ang kanilang unangboosterdosis:

Anumangadult50+

·Mga indibidwal na 12+ na katamtaman o malubhang immunocompromised

Pinagkunan:

https://doh.gov.ph/sites/default/files/publications/Usapang%20Bakun a_Gabay%20sa%20Komunikasyon%20tungkol%20sa%20Bakuna%20K ontra%20COVID-19.pdf

https://www.chicago.gov/city/tl/sites/covid19-vaccine/home/factsabout-covid19-vaccines.html

Ang mga tao 18-49 na hindi katamtaman o malubhang immunocompromised na tumanggap ng Jansen bakuna para sa parehongpangunahingatboosterdoses

Librekobangmatatanggapangbakuna?

Oo, libre ang bakuna. Walang kailangang bayaran ang sinumang magpapabakunalabansaCOVID-19

TULAY ANG AGHAM AGHAM Taon 5 Bilang 1 Agosto 2022-Pebrero 2023 10 10
Sinaliksik ni Charles Corbillon

6 na pinakasikat na Larong Tradisyunal ng mga Pinoy

Ang mga tradisyunal na larong Pinoy ay sadyang nakapang-aakit, kakaiba, at bunga ng malikhaing imahinasyon. Sa katunayan nga, kahit na magalit pa ang isang ina kapag umuwi ang bata nang marumi, basang-basa ng pawis, at amoy-araw, bawat batang Pinoy ay hindiinaalintanamaskipasila'ymapingotsalanilangmgataingangkanilangmgamagulangmakasamalamangsapaglalaronito.

Bagotayo magtungosaiba'tibangmgalaro,atinmunangalaminangmaiklingkasaysayanngmgalarongPinoynaito.

Kilala rin ang larong Pilipino sa bansag na "Laro ng Lahi" dahil sinasagisag nito ang kulturang tunay na maipagmamalaki ng mga Pilipino. Unang inilunsad ang palarong ito noong Pebrero 10, 1984 sa Laoag, Ilocos Norte sa pangunguna ng Ministry of Education, Culture, and Sports (ngayo'y Department of Education), Office of the Provincial Governor at Office of the Municipal Mayor. Hindi naglaon,ibinilangnarinitosailalimngaralingPhysicalEducationngBereauofPhysicalEducationandSchoolSports.

Patintero 1

Ang larong ito ay masasabing pinakakilalang laro ng mga Pilipino Patuloy na kumakalat ang popularidad nito sa iba't ibang lalawigan bagamat mas kilala ito sa Bulacan Bilis, liksi, at galing sa pagtaya ng kalaban ang pangunahing dapat na isinasaalang alang ng bawat manlalaro. Ang basehan ng pagkapanalo sa larong ito ay ang bilang ng mga manlalarong nakalampas sa bawat guhit nang hindi natataya ng kalaban Ang isang grupo ay kinabibilangan ng hindi bababa sa 10 miyembro Maaaring maglaro ng patintero sa kahit anong lugar basta't nasusulatan ang sahig ng yeso na nagsisilbing hangganan o kaya naman ay mga linyang dapat malampasan ng bawat manlalaro. Bilang pasimula ng laro, maghahagis ang isa ng barya upang malaman kung aling grupo ang mauunang maglaro at kung sinong grupo ang taya

2. Luksong Lubid

Ang larong ito na binubuo ng tatlo o higit pang manlalaro ay simple lamang na kahit pinagdugtong dugtong na goma ay maaari nang gamitin Sa larong ito lumulukso ang bawat manlalaro habang pabilis nang pabilis ang ikot ng tali o ng pinagdugtong na mga goma

Kapag tumama ang tali sa paa ng lumulukso,

dahilan upang matigil ang pagikot nito ay siyang papalit naman ang ibang manlalaro.

3. Taguan

Isang larong sikat sa lalawigan ng Pangasinan, Nueva Ecija at Pampanga na hango sa larong Ingles na ang tawag ay Hide and Seek Magandang maglaro nito sa mga lugar na maraming kubo, puno at matataas na halamanan Kahit ilang tao ay pwedeng sumali, ang kailangan lamang ay may tukuyin na "taya" Ang sinumang matukoy na taya ay siyang magbibilang ng hanggang 30 habang nakapikit at nakasandal sa puno na nagsisilbing home base Habang ang taya ay nagbibilang, ang mga kalaro ay naghahanap ng kanya kanyang mapagtataguan Pagkatapos magbilang ng taya ay hahanapin na niya ang mga nagtago Ang bawat nagtago naman ay hahanap ng paraan upang makapunta sa home base nang hindi nakikita ng taya sabay sisigaw ng "save" Maliligtas mula sa pagkataya ang sinumang makapunta dito nang hindi nahuhuli Matatapos lamang ang laro kung ang lahat ng manlalaro ay nakalabas na sa pinagtataguan

4 Trumpo

Dalawang mahalagang gamit ang kinakailangan upang makapaglaro nito Una ay ang gawa sa kahoy na hugis ng tulad sa acorn na mayroong pako na nakabaon ang

ulo mula sa kahoy at ang pangalawa, isang mahabang lubid na magpapaikot sa kahoy na may pako Sa oras na mapakawalan na ang kahoy mula sa lubid, marapat na maglaan ng sapat na espasyo ang manlalaro upang magpaikot ikot ito sa iba't ibang direksyon

5 Sipa

Tinatawag na Tepak Sakraw sa Indonesia at Sepak Raga sa Malaysia, ang larong ito ay madaling makikita sa lansangan sapagkat mga punit punit at makukulay na plastik at isang takip ng bote o tansan lang ang kailangan Nilalaro ito sa pamamagitan ng paghahagis at pagsipa pataas gamit ang paa, siko o iba pang parte ng katawan Kapag sumayad na sa lupa ang tansan, ibig sabihin ay tapos na ang laro

6 Luksong Baka

Ang mga kalaro ay lulukso sa itaas ng taya gamit lamang ang mga kamay Kapag sumayad ang mga binti ng lumukso sa ibang parte ng katawan ng taya, siya ang papalit dito Sa mga bukirin ng Pangasinan sikat ang larong pinoy na ito

Sanggunian:

http://www akoaypilipino eu/liban gan/libangan/life-style/sampungpinakasikat-nalarong-tradisyunalngmgapinoy html

TULAY ANG IISPORTS SPORTS Taon 5 Bilang 1 Agosto 2022-Pebrero 2023 11 11
Sinaliksik ni Alexa Tugade

TULAY TULAY

Swimming Athletes ng PMPB, lalangoy sa Division Meet

Swimming Athletes ng

Pambansansang Mataas na

Paaralan ng Balingasay na sina

Jedrick Gatchalian at Myca

Magdato ay nag-uwi ng mga

medalya sa katatapos na Municipal

Meet na ginanap noong ika-17 ng

Pebrero sa Old Rock Resort and Hotel, Bolinao, Pangasinan.

Naiuwi ni Jedrick Gatchalian ang dalawang gintong medalya sa kategorya ng 200 at 1500 meters freestyle at tatlong pilak na medalya naman sa kategorya ng 100 at 400 metersfreestyle

Habang nasungkit naman ni Myca Magdato ang ikalawang pwesto at naguwi ng pilak na medalya sa kategoryang

Balingasay NHS, bumida sa larong Atlethics

Nagkamit ng iba’t ibang parangal ang mga track and field athletes ng Pambansang Mataas na Paaralan ng Balingasay sa katatapos lamang na Municipal Meet noong Pebrero 17, 2023 na nilahukan ng mga school delegates ng Bolinao na ginanap sa Goyoden Elementary School

Gintongmedalyaangnakamitnglongjumper na si CJ Paltep (Grade 10-Newton) habang

natalon naman ni Jedrick Gatchalian (Grade 10Newton) ang ikawalang medalya sa larangan ng

HighJump

WagirinangmgathrowersnasinaKurtAngel Balmores (Grade 10-Aristotle) matapos makuha ang parehong pilak sa shot throw at discuss throw at si Arnold Oreiro naman ng Grade 11SMAWnanasungkitangtansosashotthrow

Tumakbongmayngitirinangmgasumusunod na atleta na nagpakitang-gilas matapos makuha angiba’tibangparangal:

3,000m sprint 1st placer Jedrick Gatchalian (Grade 10-Newton), 2nd placer Arnold Oreiro (Grade 11-SMAW), 2nd placer Christine Mimis (Grade 8-Santan)

1500m sprint 1st placer Arnold Oreiro (Grade 11-SMAW), 2nd placer Jomari Tabajen (Grade 11SMAW)

200metresindividualmedleysapambabaeng lebel.

Satulongatsuportangkanilangtagasanay nasiBbGirlieAnnDeGuzman,silaayaabante sadaratingnaDivisionMeetnagaganapinsa ika3-5ngMarsosaNarcisoRamosSportsand CivicCenter,Lingayen,Pangasinan

Mga student-journalists ng Balingasay NHS kasama ang kanilang mga tagapagsanay na sina Bb May Rose T Lazo at G Tomy C Cabaloza

800m sprint 1st placer Marwin Conde (Grade-12 ABM)

200m sprint 1st placer Arnold Oreiro (Grade 11-SMAW), 2nd placer Zaldy Bugarin (Grade 8Santan)

Kaugnay nito, patuloy na sina-

sanay ni G Joseph Labio ang mga nagwagi ng unang parangal bilang paghahanda sakanilang pag-abante sa Division meet na gaganapin sa ika-3 hanggang 5 ng Marso Bitbit ang determinasyon at dedikasyon sa piling larang, nangangarap muling makauwi ng medalya sa paaralan

IISPORTS SPORTS
ANG OPISYAL NA PAHAYAGAN NG PAMBANSANG MATAAS NA PAARALAN NG BALINGASAY
TOMO 5 BILANG 1 AGOSTO 2022-PEBRERO 2023 Louieji Aaron B. Soriano Jhullian Paltep Swimming Team ng Balingasay NHS kasama ang kanilang tagapagsanay na si Bb Girlie Ann De Guzman

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.