Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 1 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 2 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 3 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

TOM BALTHAZAR

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 4 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Š Tom Balthazar Verantwoordelijke uitgever: Tom Balthazar, Onderbergen 59, 9000 Gent Alle teksten uit dit boekje mogen verder worden verspreid, openbaar gemaakt en vermenigvuldigd, en dit zowel via fotokopie, microfilm, drukpers, e-mail, facebook, twitter of op welke andere wijze ook, en dit zonder enige voorafgaande toelating van de auteur, die de lezer actief aanmoedigt om over te gaan tot voornoemde handelingen van verdere verspreiding.

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 1 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Inhoudstafel 1.

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3

Inleiding 2.

Het is niet omdat de lampen wat minder verbruiken dat het donker moet worden . . . .

15

Duurzaam en toch welvarend 3.

Niet alle dagen boterhammen met confituur .

19

Verder werken aan een krachtig en evenwichtig woonbeleid 4.

Gent verder vooruit . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

35

De herwaardering van onze stad gaat door 5.

Wie een blik op de grond gooit, spuugt niet alleen op zijn buurt, maar ook op zijn buur .

56

Verder ten strijde tegen zwerfvuil en sluikstorten 6.

Niet alleen sneller, maar ook dichter bij elkaar 67

Sport voor iedereen 7.

Leren vereert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

72

Goed zorgen voor ons onderwijs 8.

Weg van de Verrekijk. . . . . . . . . . . . . . . . . .

79

Jeugdbeleid moet zo doordacht zijn dat het spontaan wordt 9.

Uit morele plicht en welbegrepen eigenbelang 89

Op kop in de strijd tegen de klimaatverloedering

1

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 2 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

10. Met de fiets was u er al . . . . . . . . . . . . . . . .

98

Niet tegen de auto, maar voor de stad 11. Gentenaars maken de stad . . . . . . . . . . . . . . 107

Participatie 2.0 12. Veel gedaan en nog veel te doen . . . . . . . . . 114

Een overzicht van belangrijke realisaties 13. Dertig speerpunten voor de stad van de toekomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132 14. Meer weten of iets laten weten. . . . . . . . . . . 141

2

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 3 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

1.

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden Inleiding

Een vaak terugkerende misvatting is dat het er in de lokale politiek eigenlijk niet toe doet welke partijen de gemeente besturen. Iedereen zou ongeveer hetzelfde voorstellen en het komt er vooral op aan goede en ‘bekwame’ bestuurders te vinden. Zij zullen dan wel zorgen voor goede wegen, veilige kruispunten, een fris zwembad en een wakkere brandweer.

Natuurlijk is het ongelooflijk belangrijk dat een stad of een gemeente bestuurd wordt door bekwame en oprecht geëngageerde gemeenteraadsleden en schepenen. En dat zij ook aangemoedigd en gecoördineerd worden door een burgemeester die leeft voor zijn stad en die er in slaagt om visie op de verre toekomst te combineren met zeer concrete aandacht voor de problemen van elke dag.

Er zijn natuurlijk essentiële zaken waarover iedereen het wel eens is: de rioleringen moeten 3

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 4 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

behoorlijk werken, de brandweer moet er op tijd staan als het brandt, het afval moet regelmatig opgehaald worden en voor de voetballers moet een degelijk voetbalveld klaar staan (al vind ik dat dit voor de sympathieke, maar toch erg goed betaalde eerste klasse-jongens ook voor een belangrijk deel door hun club mag betaald worden).

Maar dat alles is niet voldoende. Het is ook in de lokale politiek wĂŠl belangrijk vanuit welke visie en met welk einddoel je het budget van de gemeente beheert.

Het bepaalt of je veel of weinig doet. Wat de taak van de overheid is en vooral welke richting je uitgaat.

Want dat is belangrijk: waar wil je naar toe?

Wie niet weet waar hij heen wil, loopt maar wat te dwalen en rent nerveus van de ene straat naar de andere.

En dat gevaar is echt niet denkbeeldig: we worden als gemeenteraadslid of schepen constant bevraagd over heel concrete en doorgaans ook echte problemen: sluikstorten en files, mensen die uit hun huis gezet worden, ruzies rond bouwvergunningen en milieuvergunningen, rioleringen die niet werken, bomen die te veel (of te weinig!) scha-

4

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 5 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Inleiding

duw geven, wegen met putten en voetpaden met heuveltjes.

Sinds onze onnavolgbare burgemeester Daniël Termont bovendien startte met zelf mails te beantwoorden en dit deed in een hels tempo en met een stijl die elke vlucht onmogelijk maakt (‘ik ben ervan overtuigd dat schepen Balthazar het nodige zal willen doen’), worden we elke dag meegesleurd in de stroom van dagelijkse problemen van de Gentenaars.

Dat heeft zeker belangrijke voordelen: je weet wat er leeft, je ziet de concrete moeilijkheden om een oplossing te vinden en je kan ook regelmatig – dankzij de hulp van de betrokken diensten – echt helpen en zo misschien wel bijdragen tot het wegwerken van het wantrouwen in de politiek dat onze samenleving zo verlamt.

Maar er zijn ook vele gevaren: je luistert alleen naar de luidste of de best bespraakte roepers, je dreigt de meest kwetsbare (en misschien ook de meest redelijke) mensen niet te horen en je kan van probleem naar probleem hollen en uiteindelijk alleen nog functioneren als een nerveuze brandweerman.

De kunst is nochtans om tegelijk brandweerman en architect te zijn: beschikbaar voor de pro5

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 6 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

blemen van elke dag, maar even wakker om plannen uit te werken voor de stad van de toekomst.

Hoewel ik iets te veel collega’s vooral zie werken als pompiers (soms met een twittermachien in de bluswagen), heeft iedereen nu plots wel een plan. Sommigen zelfs met een accolade errond. Bij anderen wat gebricoleerd rond eisen en petities of bewust vaag zodat ze niet te veel kritiek op eigen plannen moeten incasseren, maar wel wat kunnen schreeuwen, klagen en een beetje liegen over wat tijdens de voorbije jaren is gebeurd.

Maar laat ons niet te veel praten over wat anderen wel of vooral niet gedaan hebben.

Ik wil u met dit boekje graag wat meer toelichting geven bij onze plannen voor het Gent van de toekomst en tegelijk kennis laten maken met mijn ideeĂŤn en mijn engagement. Dit boekje bevat niet ons volledig verkiezingsprogramma. Dat is een uitgebreid werkstuk dat u terugvindt op www.spagroengent.be en dat ik u met plezier toestuur na een telefoontje op 0485/317.410 of een mailtje naar tom@tombalthazar.be. De dertig speerpunten van dit programma vindt u wel in hoofdstuk 13 van dit boekje.

Onvermijdelijk kan ik het ook niet hebben over alle onderwerpen die mij boeien. Ik wou erg graag 6

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 7 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Inleiding

nog wat schrijven over cultuur en OCMW-beleid en had nog ideeën voor vele andere hoofdstukjes, maar er werd mij gezegd dat ik moest stoppen met schrijven omdat het boekje anders niet alleen te laat, maar ook te dik zou zijn. En daar zijn geen punten mee te verdienen!

Van ons allen Als ik in de titel van dit boekje zeg dat ‘wat van ons allen is, dubbel zo goed verzorgd moet worden’, raak ik meteen een belangrijke kern aan van mijn visie op de taak van de overheid: ze moet actief en toekomstgericht instaan voor de bescherming en verdediging van alle gemeenschapsgoederen.

Nu vindt iedereen dit wel een beetje: iedereen vindt wel dat het Gravensteen moet beschermd worden, dat de verkeerslichten moeten werken en de bruggen moeten onderhouden worden.

Maar het gaat in mijn ogen om veel meer dan dat: ook de lucht en het water behoren tot wat van ons allen is, net als het klimaat en de nog resterende natuur. Vandaar het grote belang van actieve bescherming van ons leefmilieu. Er is al te veel naar de knoppen gemaakt. Het is tijd voor herstel. Want in de stad wonen kan alleen plezant 7

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 8 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

en gezond zijn met voldoende groen en minder fijn stof.

En er is nog veel meer dat van ons allen is (of het zou moeten zijn): energie en drinkwater bijvoorbeeld. Of het onderwijs. De scholen en universiteiten zijn de mijnen van onze belangrijkste grondstoffen: kennis en kunde.

Voor ons allen Maar het is niet alleen belangrijk om ‘wat van ons allen is’ goed te verzorgen. Het wordt ook pas van ons allen als iedereen er echt kan van genieten.

Een zwembad is pas openbaar als het betaalbaar is.

Een museum is slechts van ons allen als de toegangsprijs redelijk is en dat museum ook zijn best doet om zoveel mogelijk mensen te bereiken.

De school is pas van ons allen als ze elk kind tracht mee te krijgen. De politie werkt slechts voor ons allen als ze geen enkele wijk links laat liggen.

De stad is slechts van ons allen als ze iedereen mee laat plukken van haar vruchten.

En dat brengt mij tot de tweede kern van wat mij drijft: sociale rechtvaardigheid. Ook in het bestuur van een stad is dat een verduiveld belangrijk thema.

8

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 9 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Inleiding

We zullen er als lokale overheid niet in slagen om alle ontsporingen van een soms wild geslagen kapitalisme te herstellen, maar het moet ons doel blijven om een stad te zijn die onrechtvaardigheid en onverantwoorde ongelijkheid tracht te bestrijden. Een stad die klaar staat voor al haar inwoners, maar bewust dubbel haar best doet voor de inwoners die hulp nodig hebben. En die nooit vergeet dat een stad haar kracht niet alleen toont door mooie gebouwen en krachtige bedrijven, door internationaal besproken evenementen en verfrissende parken, maar zeker ook door de hulp en de bijstand aan inwoners die in de miserie zitten.

Daarom blijft de strijd tegen, maar vooral de preventie van armoede zo belangrijk. Dat vergt een hele batterij maatregelen op maat van elke groep, maar de sterkste troef blijft: werk. En daarom blijft het ook zo belangrijk om krachtig in te zetten op het behoud van een sterke economie en de ontwikkeling van nieuwe economische sectoren. Wij beseffen dat goed en zullen tonen dat onze keuze voor een doorgedreven duurzame weg heus geen gevaar hoeft in te houden voor de welvaart van onze stad.

In het debat over het sociaal beleid wordt ons de jongste tijd vaak verweten dat we een knuffel9

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 10 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

beleid zouden voeren en niet voldoende zouden inzetten op de eigen verantwoordelijkheid van mensen die hulp of een uitkering krijgen.

Het is een verwijt dat mij soms vreselijk kan ergeren omdat achter enkele terechte waarschuwingen een ongepast gebrek aan begrip en mededogen schuilgaat.

Natuurlijk is het niet ongepast (en zelfs noodzakelijk) om voorwaarden te stellen voor uitkeringen en materiële hulp. Natuurlijk zijn er jongens en meisjes die een stevige duw (of zelfs een beleefde trap onder de kont) verdienen om hen aan te zetten een opleiding te volgen of actief te zoeken naar een passende job. Natuurlijk moet je vermijden dat je met uitkeringen of materiële hulp mensen aanzuigt uit het buitenland die hier nadien geen kans maken om op eigen poten te staan.

Maar al het gebrabbel tegen het vermeende knuffelbeleid en voor de eigen verantwoordelijkheid gaat veel te vaak uit van een ergerlijk gebrek aan empathie voor de ongelooflijke moeilijkheden waar sommige mensen door getroffen zijn. Vele mensen zitten niet in de miserie om één reden, maar door een samenspel van moeilijkheden.

Door een combinatie van een scheiding, geen opleiding en een reeks gezondheidsproblemen. Of 10

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 11 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Inleiding

een berg schulden, kinderen waarvoor geen alimentatie betaald wordt en een nieuwe partner die ook blijkt te drinken. Of geen familie en geen netwerk, een ontslag op latere leeftijd en een te laat herkende depressie.

Dat al die Of een combinatie van dat alles. Dat al die Dalrymple-fans even Dalrymple-fans even indenken hoe zij zelf indenken hoe zij zelf zouden overleven. zouden overleven. Dat zij eens in de spiegel kijken en goed nadenken of zij zelf met zoveel zekerheid van de drank zouden blijven en elke ochtend stipt weer aan het solliciteren zouden gaan.

Ik vrees dat het bij velen niet zou lukken, maar blijf iedereen steunen die blijft trachten om zelf uit de miserie te kruipen.

“

"

Meer gemeenschap voor meer vrijheid Voor het overige hoeft de aandacht voor ‘wat van ons allen is’ niets weg te nemen van de individuele vrijheid.

Ik hoop dat zoveel mogelijk Gentenaars de kans en de tijd hebben om hun eigen dromen waar te maken.

11

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 12 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

Aandacht voor de gemeenschap hoeft de individuele vrijheid niet aan te tasten. Integendeel zelfs: wie goesting heeft om te zwemmen en niet het geluk heeft om zelf over een zwembad te beschikken, kan dankzij de Blaarmeersen in grote stijl en vrijheid doen waar hij of zij zin in heeft.

Zo maken toegankelijke gemeenschapsgoederen de vrijheid groter, ook voor hen die zich die goederen niet zelf kunnen aanschaffen.

De muziekschool voor wie hoopt om piano te leren spelen, het lokaal dienstencentrum of het seniorenclubhuis voor wie op latere leeftijd nog met de computer wil leren werken, de universiteit voor wie droomt om ingenieur te worden.

Met meer aandacht voor de gemeenschap kunnen we dus meer en beter verdeelde vrijheid bieden.

Merci Ik schreef dit boekje in juli en augustus van dit jaar, tussen de Gentse Feesten, de vakantie en de Olympische Spelen door. Een straf was het dus niet (al had ik graag nog de tijd gehad om enkele thema’s nader uit te werken).

12

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 13 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Inleiding

Ik schreef het boekje zelf, maar mocht daarbij rekenen op de zeer gewaardeerde hulp en bijstand van de mensen van mijn kabinet. Alain, Eleke en Carine stonden vooraan op het front, maar ik dank zeker ook Sandra, Rik, Liselotte, Bob, Carl en Eva. En net omdat dit boekje in volle zomer opnieuw wat aandacht en tijd kwam stelen, dank ik graag ook mijn vrouw Ann, die in plezante en iets minder plezante tijden steeds met zoveel inzet en overtuiging blijft zorgen voor wat van ons beiden is.

Tom Balthazar Gent, 13 augustus 2012

13

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 14 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 15 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

2.

Het is niet omdat de lampen wat minder verbruiken dat het donker moet worden Duurzaam en toch welvarend

Kort na de bekendmaking van de keuze van sp.a en Groen om samen te werken en zelfs in een kartel naar de kiezer te trekken, startte de tegenreactie.

Een van de technieken die daarbij intensief gebruikt wordt, is het uitvergroten en ridiculiseren van sommige programmapunten of het door leugens of misverstanden verspreiden van angst. Een mooi voorbeeld daarbij was de bewering van Siegfried Bracke dat Groen de temperatuur in alle gebouwen zou willen herleiden tot 14 graden. Zo trachten sommigen onze kartelpartner te herleiden tot een karikatuur om dan nadien de karikatuur te gaan bestrijden. Christophe Peeters beleefde zelf erg veel plezier toen hij vertelde dat de Low Impact Man ons opnieuw wou laten leven zoals in de grotten van Lascaux.

Het strafste voorbeeld dat ik in dit verband las, was de bewering op Facebook van een man die zei 15

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 16 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

dat hij net het programma van het “Gentse front de gauche” had gelezen (hoewel het toen nog niet eens volledig gepubliceerd was). Met dit programma zou Gent volgens hem “van een economische groeipool herleid worden tot één grote fietsparking”.

Het is een ridicule overdrijving die kadert in de poging om mensen bang te maken voor de gevolgen van het project dat wij na veel discussie en grondig overleg uitgewerkt hebben.

Het gaat uit van de Talrijke steden in misvatting dat een Europa bewijzen dat doorgedreven keuze de keuze voor de voor een duurzame economie, voor een meest duurzame beleid dat echt inzet op weg de welvaart helemaal niet hoeft propere lucht en zuiver water noodzakelijk zou aan te tasten. leiden tot economische achteruitgang. Talrijke steden in Europa bewijzen dat de keuze voor de meest duurzame weg de welvaart helemaal niet hoeft aan te tasten en zelfs tot een nieuwe aantrekkingskracht voor die stad kan leiden. Het internationaal veel besproken voorbeeld van Freiburg is vermoedelijk het bekendst, maar veel Scandinavische steden zijn blijven

“

”

16

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 17 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Duurzaam en toch welvarend

groeien en bloeien, ook nadat zij bewust kozen voor de meest duurzame weg. Denk maar aan Oslo en Malmö, Stockholm en Kopenhagen: welvarende, goed draaiende steden, waar de automobiliteit sterk is teruggedrongen, waar voorrang gegeven werd aan openbaar groen en waar het energieverbruik maximaal is beperkt. Ook buiten Scandinavië zijn dergelijke voorbeelden te vinden.

De regio rond het Franse Nantes heeft sterk ingezet op het openbaar vervoer met een zeer breed vertakt en hoogfrequent tramnet. De stad werd ‘European Green Capital’ lang voor burgemeester Marc Ayrault door François Hollande werd benoemd tot eerste minister.

Al deze steden hebben veel meer gedaan dan zomaar bepaalde vervuilende activiteiten te verbieden. Ze hebben een toekomstgericht project uitgewerkt waarbij de ontwikkeling van de stad en de belangrijke planologische keuzes het ook mogelijk maken om dicht bij knooppunten van openbaar vervoer te wonen en te werken, om de waterwegen intenser en beter te gebruiken, energiebronnen te delen en van afval een grondstof te maken. Mits goede planning en begeleiding hoeft dit de economische activiteit helemaal niet weg te jagen en kan zelfs nieuwe activiteit aangetrokken worden.

17

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 18 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

Bovendien kan de levenskwaliteit (die onder meer afhangt van de luchtkwaliteit en de beschikbare groene ruimte) mee bepalend zijn voor investeringsbeslissingen. Uiteraard zal men hiermee de oorlog met China of India niet winnen en natuurlijk zijn er vele andere factoren die internationale investeringsbeslissingen bepalen. Maar binnen Europa hoeft echt niet gevreesd te worden dat de keuze voor een ecologisch verantwoord bestuurde stad onvermijdelijk tot haar verarming zal leiden.

Het gaat immers niet zomaar om een ideologische keuze, maar ook om een economisch verantwoorde keuze en een voorbereiding op de toekomst. Het actief voorbereiden van de overgang naar een koolstofarme economie is niet alleen absoluut noodzakelijk omdat we de plicht hebben om ons aandeel in de klimaatverloedering terug te draaien, maar ook omdat vele actuele energiebronnen – en in het bijzonder olie - vroeg of laat uitgeput raken en de kans ook groot is dat de prijzen blijven stijgen of minstens niet meer zullen terugkeren naar het niveau van tien jaar geleden.

De voorbereiding van de omslag naar een koolstofarme economie wordt dus best niet uitgesteld.

Want wie er te laat aan begint, kan wel eens onherroepelijk te laat komen.

18

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 19 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

3.

Niet alle dagen boterhammen met confituur Verder werken aan een krachtig en evenwichtig woonbeleid

“Een van de belangrijkste problemen waarmee onze stedelijke gemeenschap kampt (…) is de zorgwekkende evolutie van de prijzen voor een degelijke woning. Ga een uurtje of twee samen zitten met een groep mensen en de kans is erg groot dat het gesprek afglijdt naar de kostprijs voor het huren of kopen van een woning. Het probleem van de stijgende prijzen treft iedereen: studenten voor een kot, alleenstaanden met een beperkt inkomen voor een studio, maar evengoed tweeverdieners met een goed inkomen die merken dat het zonder een startkapitaal of wat hulp van de ouders verduiveld moeilijk is geworden om een degelijke basiswoning te kopen”.

Dat schreef ik in 2006 in mijn boekje “Gentenaar ben je nooit alleen” en het is nog steeds even waar.

U zou kunnen zeggen: wat hebt ge dan gedaan om dit probleem op te lossen?

19

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 20 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

Of kwade geesten zouden kunnen zeggen: ziehier het ultieme bewijs dat die paarse bende er niets van terecht bracht. Ander en beter. En liefst rap.

Er is nochtans veel gebeurd. Nog niet genoeg, maar wel heel veel.

We moeten ingaan Maar het is wel fietsen met wind tegen: we tegen een hele reeks moeten ingaan tegen trends die het ons een hele reeks trends erg moeilijk maken die het ons erg moeilijk om de prijzen onder maken om de prijzen onder controle te houcontrole te houden. den en zo het basisrecht van een degelijke en betaalbare woning voor elke Gentenaar daadwerkelijk verzekeren.

Ik wil u niet overladen met cijfers, maar soms is dat toch eens noodzakelijk. Kijken we even naar de evolutie van twee kerngetallen in de periode tussen 2002 en 2010, namelijk de toename van het aantal woningen in Gent en de verhoging van het aantal gezinnen. Eerst enkele snapshots: – In 2002 werden 895 bijkomende woningen vergund en groeide het aantal gezinnen met 903;

“

"

20

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 21 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Verder werken aan een krachtig en evenwichtig woonbeleid

– In 2005 werden 641 bijkomende woningen vergund en groeide het aantal gezinnen met 1.060; – In 2010 werden 1.451 bijkomende woningen vergund en groeide het aantal gezinnen met 1.673.

Over de gehele periode 2002-2010 werden 8.886 bijkomende woningen vergund en groeide het aantal gezinnen met 9.673.

Het is dus duidelijk dat het aantal wooneenheden sterk is verhoogd. Een ander cijfer toont dat nog sprekender aan. Tussen 1996 en 2010 werd er voor 1.698.261 vierkante meter nieuwe woonoppervlakte gebouwd. Als je een gemiddelde van 110 m2 per wooneenheid rekent, zijn dat 15.438 wooneenheden.

Dat is veel, maar het is vooral de vergelijking met Antwerpen die spectaculair is. In een stad met dubbel zoveel inwoners werd tijdens dezelfde periode 1.278.612 m2 nieuwe woonoppervlakte toegevoegd. Ruim minder dus dan in Gent, dat daarom in de vastgoedwereld als ‘kampioen woningen bouwen’ in Vlaanderen omschreven werd.

Maar tegelijk is het aantal gezinnen sterk verhoogd. Dat komt door de bijzondere demografi21

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 22 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

sche evolutie van onze stad, namelijk de groei van het aantal inwoners, maar evengoed door een fenomeen dat verspreid is over heel Vlaanderen (en ook vele andere Europese landen), namelijk de fameuze gezinsverdunning.

De cijfers hierover zijn toch echt wel spectaculair: in 2011 leefden 42,8 % van de Gentenaars alleen. Het gemiddeld aantal personen per gezin was 2,16.

De redenen daarvoor zijn bekend: relatiebreuken en echtscheidingen, mensen die bewust langer alleen wonen, oudere mensen die na het overlijden van een partner alleen wonen.

In absolute cijfers is de toename van het aantal alleenstaanden nog indrukwekkender. In 1999 ging het om 43.312 mensen. In 2011 om 49.060 mensen. Dat zijn dus op twaalf jaar 5.748 alleenstaanden meer. Bijna 6.000 mensen die allemaal op zoek zijn naar een appartement, een huis of een studio.

Dit alleen al zet de woningmarkt enorm onder druk.

Daarnaast is er de druk van de toename van het aantal studenten. In het laatste academiejaar waren er in onze stad (afgerond) 65.000 studenten ingeschreven aan de universiteit en de vier hoge22

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 23 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Verder werken aan een krachtig en evenwichtig woonbeleid

scholen. Daarvan verblijven er 29.000 in homes, koten en (al dan niet regulier) gedeelde huizen of appartementen. Tien jaar geleden waren er (even afgerond) 50.000 studenten.

Bovendien is Gent geen eiland en kan zelfs een straf woonbeleid niet alle algemene trends op de immobiliënmarkt buiten houden. De prijsstijging is gelukkig wat stil gevallen, maar vooral voor appartementen en woningen zijn de verkoopprijzen over tien jaar behoorlijk gestegen. In 2000 was de gemiddelde prijs – voor heel Vlaanderen - voor een gewoon woonhuis 84.772 EUR. In 2010 was dat 192.336 EUR. Voor appartementen was die evolutie gelijklopend. Van een gemiddelde verkoopprijs van 92.979 EUR in 2000 naar 195.502 EUR in 2010. Merkwaardig is dat de duurdere woningen niet zo snel duurder werden. Voor villa’s, bungalows en herenhuizen ging de prijsstijging minder snel. Van 272.486 EUR in 2000 naar 342.025 EUR in 2010.

De campagne van de Gentse CD&V ‘Huis te duur’ zou dus even goed en zelfs nog beter kunnen opgezet worden in steden waar de CD&V mee in het bestuur zit. Of vraag maar eens aan Bruggelingen hoe het daar zit met de woningprijzen.

23

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 24 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

Ook voor de mensen die moeten (of soms ook willen!) huren, is de toestand niet zo eenvoudig. Er is vooreerst de stijging van de huurprijzen, waarvoor – bij gebrek aan echte sturing op de huurmarkt – minder betrouwbare cijfers voorhanden zijn. Hoewel de eigenlijke huurprijzen tijdens de voorbije tien jaar volgens sommige studies minder scherp gestegen zijn dan de verkoopprijzen, zorgen vooral de sterk gestegen bijkomende kosten (o.m. voor energie) en de krapte op de private huurmarkt wel voor zware problemen.

Voor sommige types van woningen is het aanbod gewoon te klein zodat eigenaars kunnen selecteren uit een groot aanbod van huurders. Dat zorgt regelmatig voor schandalige vormen van discriminatie. DeWereldMorgen.be noemt het ‘The Survival of the Fittest’ en daarvan zijn alleenstaanden, allochtonen en mensen die van een uitkering moeten leven het slachtoffer.

De prijs voor wonen is dus zeker een ernstig probleem dat vele mensen treft. Te veel mensen moeten zich gedurende te veel dagen van de maand beperken tot boterhammen met confituur om hun woondromen te kunnen te realiseren of – erger nog – om gewoon een degelijke basiswoning te betalen.

24

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 25 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Verder werken aan een krachtig en evenwichtig woonbeleid

Zonder de ernst van het probleem te onderschatten, past het wel om toch nog enkele belangrijke nuancerende cijfers te vermelden.

Wat de aankoopprijzen voor onroerend goed betreft, heeft Gent vooral een zekere ‘achterstand’ ingelopen en zijn wij (gelukkig maar) niet de duurste stad van Vlaanderen. Voor de gemiddelde prijzen voor onroerend goed bevond Gent zich in 2009 op de negende plaats van de dertien centrumsteden en in 2010 op de vierde plaats (met Leuven, Brugge en Antwerpen voor Gent).

Hoewel wij absoluut vragende partij zijn voor meer sociale huisvesting in onze stad, is het toch belangrijk te herinneren dat er in Gent 14.997 sociale woningen zijn en dat het aantal sociale huurwoningen per 100 huishoudens in Gent 10,87 bedraagt. Enkel in Genk zijn er meer (13,01). In alle andere centrumsteden minder, terwijl het gemiddelde voor Vlaanderen minder dan 6 bedraagt en het streefdoel 9 is.

We mogen dus zeker verwachten dat ook de andere gemeenten in de provincie wat actiever meewerken aan de uitbouw van meer sociale huisvesting en dat ze stoppen met ook dit probleem op de grootstad af te wentelen.

25

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 26 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

Hoewel het aantal daadwerkelijk beschikbare sociale woningen tijdens de voorbije jaren minder sterk is toegenomen dan gehoopt en gewenst, moet toch ook vermeld worden dat het eenvoudig onjuist is dat er niet bijgebouwd werd. Tussen 2008 en 2012 zijn er 1.170 nieuwe sociale woningen gebouwd.

Er werd dus wel degelijk bijgebouwd en gerenoveerd.

Als het totaal aantal sociale woningen over deze periode slechts met 252 is toegenomen, komt dat omdat er een reeks renovatie-operaties werden gestart die nog in uitvoering zijn of waarbij men met minder eenheden eindigt dan gestart. Dat is heel spijtig, maar dat is vaak het gevolg van noodzakelijke normen inzake minimale omvang, veiligheid, hygiĂŤne, energiezuinigheid en minimaal comfort.

Andere landen Zonder u in een eindeloze cijferdans mee te sleuren, is het bij de discussies over wonen toch ook goed nog even te vergelijken met andere Europese landen. Niet dat wij de slechte voorbeelden moeten 26

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 27 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Verder werken aan een krachtig en evenwichtig woonbeleid

volgen, maar het is zinvol om toch eens over het muurtje te kijken. Zo bedroeg de verhouding tussen de woonkost en het inkomen volgens de SILCstudie in 2009 voor de 27 EU-landen gemiddeld 12,2. In België was dit 8,7. In Nederland 13,2; in Duitsland 23,6; in het Verenigd Koninkrijk 16,7 en in Frankrijk 3,4.

Wij hebben ook nog het geluk vrij groot te wonen (of opgegroeid te zijn in relatief grote huizen). Statistieken over het (gemiddeld!) aantal kamers per persoon tonen dat de Belg over 2,3 kamers per persoon kan beschikken. Het gemiddelde over alle 27 EU-landen is 1,6. In Duitsland 1,7; in Frankrijk 1,8 en in Nederland 2,0.

Ik besef goed dat wie een derde van zijn inkomen moet ophoesten voor één zielig kamertje niets heeft aan deze gemiddelden, maar het zijn belangrijke cijfers voor een evenwichtig debat.

Maar zelfs na relativering, blijft de prijs van het wonen voor teveel mensen te hoog. Dat zorgt voor armoede en frustratie, voor bitterheid en een gevoel van maar half tot de stad te behoren.

Hoewel het stadsbestuur absoluut niet alle sleutels in handen heeft, moet wonen daarom een zo belangrijk speerpunt van het stedelijk beleid blijven.

27

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 28 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

Men moet daarbij wel goed beseffen dat er geen wonderoplossingen bestaan en vooral dat verschillende problemen ook om verschillende oplossingen vragen. Voor het gebrek aan assistentiewoningen voor bejaarden zijn andere maatregelen nodig dan voor de vraag naar bijkomende studentenkoten. Voor woningen voor gezinnen moet een andere strategie gevolgd worden dan voor appartementen of studio’s voor alleenstaanden.

Dat alles moet uiterWie denkt dat het aard geïntegreerd en probleem opgelost op elkaar afgestemd zal raken door worden, maar met een ‘one trick pony’ zal het eenvoudig bij te bouwen, heeft geen probleem niet opgelost raken. oog voor de Zo ook niet met complexiteit van de gewoon bijbouwen. markt.

Wie denkt dat het probleem zal opgelost geraken door eenvoudig het aanbod te vergroten in de hoop dat de prijzen dan wel spontaan zullen dalen, heeft geen oog voor de complexiteit van de markt en beseft niet dat voor sommige mensen niet geïnvesteerd wordt omdat zij gewoon niet kunnen kopen en ook geen huur kunnen betalen die een gebruikelijke “return on

“

"

28

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 29 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Verder werken aan een krachtig en evenwichtig woonbeleid

investment” oplevert. Wat er toe leidt dat er aan hen niet verhuurd wordt of dat slecht onderhouden panden maximaal opgedeeld worden om ze dan toch te verhuren. Soms in onverantwoorde omstandigheden. Soms door onvervalste huisjesmelkers.

Dat neemt niet weg dat het aanbod inderdaad moet vergroten. Op verschillende wijzen. Door de realisatie van een reeks grotere woonprojecten zoals Oude Dokken, Tondelier (voormalige Gasmetersite) of de Fabiolalaan. Door goed beheerste verdichting, waarbij zeker in de zogenaamde twintigste-eeuwse gordel nog vele mogelijkheden zijn om met behoud van een degelijke woonkwaliteit percelen intensiever te gebruiken of de bouwhoogte beperkt te verhogen. Ook door het selectief wegnemen van voorbijgestreefde planologische belemmeringen. Zo is het grote werk gestart aan een “thematisch” Ruimtelijk UitvoeringsPlan (RUP) “Wonen” , waar we – over de hele stad verspreid op 113 verschillende plaatsen zones zullen herbestemmen tot wonen en zo de bouw van ongeveer 800 woningen zullen mogelijk maken.

29

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 30 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

Verstoringen bestrijden Het is ook belangrijk om verstorende effecten op de woningmarkt te bestrijden of er een aangepaste oplossing voor te zoeken. Zo is het voor Gent echt noodzakelijk dat we een belangrijke onderwijsstad blijven en moet er dus ruimte gevonden worden voor de groeiende groep studenten die hier ook verblijft. Maar tegelijk moeten we de inspanningen verder zetten om te vermijden dat zij de huizen en appartementen verder indelen. Dat betekent gericht controleren op het verbod van indeling van beschermde eengezinswoningen, maar evengoed op een goed doordachte en gespreide manier zorgen voor meer complexen van studentenwoningen. Mits goede afspraken en de nodige controle kan dit in samenwerking met ontwikkelaars.

Ook wat het soort woningen betreft mogen we de zaak niet op zijn beloop laten. In een tijd met meer alleenstaanden en kleinere gezinnen is het niet abnormaal dat er een sterke vraag naar appartementen is. Maar een ongebreidelde ‘appartementisering’ is niet gezond voor de stad en moet met meerdere maatregelen afgeremd worden.

30

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 31 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Verder werken aan een krachtig en evenwichtig woonbeleid

Nieuwe woonvormen Het is ook belangrijk te beseffen dat we de woonproblemen niet zullen oplossen door steeds maar dezelfde types van gebouwen neer te poten. Niet enkel omdat we zuiniger zullen moeten omgaan met de beschikbare ruimte en de onvermijdelijk hoge kostprijs van moderne en duurzame gebouwen moeten beheersen, maar ook (en zelfs vooral) omdat de gezinsvormen en de woonbehoeften veranderd zijn.

In een tijd met meer In een tijd met meer alleenstaanden, meer alleenstaanden, meer nieuw samengestelde nieuw samengestelde gezinnen, meer cogezinnen, meer ouders, meer senioren co-ouders, meer die langer alleen willen senioren moet het blijven wonen, meer woonmenu mensen die veel progevarieerder en fessioneel reizen, meer vernieuwender mensen die een worden. beperkte eigen ruimte aanvaarden als er maar voldoende voorzieningen in de buurt zijn, moet het woonmenu gevarieerder en vernieuwender worden.

“

�

31

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 32 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

Zo hoorde ik de bijzonder boeiende hoogleraar stedenbouw André Loeckx zijn beklag doen over het feit dat de projectontwikkelaars helemaal niets ontwikkelen, maar al te vaak gewoon de formules waarmee vroeger geld werd verdiend, blijven herhalen.

Er wordt inderdaad te weinig geïnnoveerd, hoewel de mogelijkheden in het buitenland nochtans te vinden zijn.

Zo vind je in Duitsland en Oostenrijk allerlei goed uitgebouwde vormen van bouwgroepen die gebouwen oprichten waar allerlei functies soepel kunnen gedeeld worden. Dat gaat over klassiekers zoals fietsenbergingen, garages, afvallokalen en plaatsen voor autodelen. Maar ook over een fitnessruimte of een kleine sauna, ontmoetingsruimtes voor kleine feestjes of vergaderingen, een bibliotheek, speelruimte voor de kinderen, een tuin of een moestuin, een kelder voor enkele gedeelde kano’s, enz.

Dit zijn ook formules die de mogelijkheid bieden om kangoeroewonen te integreren of ruimte te voorzien voor mensen met een handicap. Ze maken het eveneens mogelijk om kosten te delen en met een iets beperktere eigen ruimte toch over veel (gedeeld) comfort te beschikken. Hierop zijn 32

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 33 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Verder werken aan een krachtig en evenwichtig woonbeleid

vele variaties mogelijk, maar het is vooral belangrijk dat de stad klaarstaat om de ontwikkeling van dergelijke nieuwe woonvormen mogelijk te maken.

Sociale huisvesting Natuurlijk lost dit alleen het probleem van betaalbaar wonen niet op, en is het erg belangrijk dat verder ingezet wordt op de uitbreiding van de sociale huisvesting in onze stad. Gelukkig zijn er heel wat projecten opgestart en konden wij met de Task Force Sociaal Wonen ook meerdere belemmeringen wegnemen en een intens overleg met de sociale huisvestingsmaatschappijen opstarten. Om toch nog enkele cijfers geven: – De bouw van 637 bijkomende huurwoningen en 74 bijkomende koopwoningen is in uitvoering; – Op korte termijn (voor de jaren 2013 tot en met 2015) plannen de Gentse sociale huisvestingsmaatschappijen de bouw van 678 huurwoningen en 89 koopwoningen; – Voor de langere termijn (na 2015) bestaan bij de huisvestingsmaatschappijen (nog niet 33

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 34 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

volledig vastgelegde) plannen voor de bouw van 3.379 huurwoningen, 521 koopwoningen en 405 nog te bepalen huur of koop.

Het komt er in elk geval op aan om de sociale huisvestingsmaatschappijen te helpen en te steunen (en ook te hopen dat de toch wel verlammende greep van de bureaucratie en de controleprocedures wat gelost wordt).

Er is dus nog veel werk aan de winkel. Op meerdere fronten tegelijk. Met beproefde, maar ook met nieuwe maatregelen. Want de recepten van gisteren volstaan niet om de problemen van morgen op te lossen.

34

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 35 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

4.

Gent verder vooruit De herwaardering van onze stad gaat door

EĂŠn van de vaak herhaalde zinnetjes over de stad Gent is dat onze stad in de laatste twintig jaar is omgevormd van grijze, ingedommelde en uitstervende industriestad naar bruisend en gerenoveerd centrum van kennis en cultuur.

Het is een zin die wat zelfgenoegzaam lijkt en die voorbij gaat aan de reÍle problemen die zich nog in te veel wijken voordoen, maar iedereen die enkele jaren niet in Gent geweest was en er – voorbereid of onvoorbereid - terugkomt, moet erkennen dat de stad grondig veranderd en opgesmukt is. Een oprecht wauw-gevoel overvalt vele bezoekers die zien hoe grondig en ingrijpend onze stad gerenoveerd en verder ontwikkeld werd.

De klassieke en grijsgedraaide kritiek hierop is dat alleen aandacht zou besteed zijn aan het centrum en dat wij met de paarse coalitie van Gent een soort pretstad voor toeristen zouden gemaakt hebben. Dat is een kritiek die financieel, psycholo-

35

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 36 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

gisch en economisch onjuist is. Om te beginnen financieel onjuist omdat het gros van de investeringen tijdens de voorbije jaren helemaal niet op het historisch centrum was gericht. Er is wel degelijk krachtig ge誰nvesteerd in deelgemeenten en vooral in de wijken die de inspanningen het meest nodig hadden en waar de stadsvernieuwing gericht werd op ingezet (Brugse Poort, Rabot en Ledeberg).

Maar ook psychologisch en economisch houdt deze kritiek geen steek. Op economisch gebied is het wel degelijk belangrijk om een aantrekkelijke stad te zijn voor toeristen en congresgangers. Het feit dat Gent dankzij zijn aantrekkelijke binnenstad, zijn bruisend cultureel leven en zoveel originele en eigenzinnige elementen (zoals Veggiedag of de Gentse Feesten) echt internationaal aantrekkelijk is geworden, heeft van de brede toeristische sector een echt belangrijk onderdeel van de Gentse economie gemaakt. Tot slot is het ook psychologisch onjuist om te beweren dat investeren in het historisch centrum zinloos zou zijn: het draagt bij tot de fierheid over de stad, tot een collectief gevoel van eigenwaarde. Het centrum is het salon van alle Gentenaars.

Tijdens de komende jaren moeten we de ontwikkeling van Gent absoluut verder stimuleren en 36

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 37 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

De herwaardering van onze stad gaat door

begeleiden en daarbij rekening houden met de eerder beschreven uitdagingen en einddoelen: verstandig en beheerst groeien, een sterke economie bewaren en begeleiden in de overgang naar een tijd zonder olie en zorgen voor meer, degelijke, energiezuinige en betaalbare woningen voor de verschillende doelgroepen.

De uitdagingen zijn groot en hoewel de investeringsmiddelen vermoedelijk niet op hetzelfde niveau zullen kunnen gehandhaafd worden, moet het zeker mogelijk zijn om op verschillende fronten tegelijkertijd verder te werken aan stadsvernieuwing op mensenmaat. Ik beschrijf hierna graag de belangrijkste uitdagingen: – Ons gemeenschappelijk salon verder afwerken en nog wat uitbreiden; – De lang besproken ontwikkeling van de nieuwe woonwijken nu echt in gang steken en zowel Tondelier aan de Gasmeterlaan, de Oude Dokken als de Fabiolalaan uitbouwen tot moderne, duurzame en vooral aangename woonwijken van de toekomst; – Goed overlegd, maar toch ook trefzeker starten met de vernieuwing en herwaardering van de Dampoortwijk, Muide-Meulestede en Nieuw Gent; 37

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 38 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

– Nu al starten met de vernieuwing van de zogenaamde ‘twintigste-eeuwse gordel’ zodat we niet – zoals voor de negentiendeeeuwse gordel – honderd jaar te laat aan een bijna onhaalbare operatie zullen moeten beginnen.

Het salon verder afwerken en uitbreiden Zodra de al te lang aanslepende KoBra-werken eindelijk zullen afgerond zijn, is de vernieuwing van het echte historische centrum afgewerkt. We zullen nog boeiende discussies kunnen voeren over de stadshal, maar ik hoop vooral dat we alle kansen zullen aangrijpen om te tonen waarvoor een dergelijke hal zinvol kan zijn. In een land waar je nooit een openluchtactiviteit kan organiseren zonder rekening te moeten houden met regen, biedt het in elk geval fantastische mogelijkheden om kleine markten, openluchtconcerten, debatten en straattheater te organiseren. Ik hoop dat dit zal kunnen op een soepele en zo spontaan mogelijke wijze en dat het gebouw langzamerhand niet alleen de inzet van een boeiend debat, maar vooral van intens samenzijn wordt.

38

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 39 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

De herwaardering van onze stad gaat door

Toch blijven er nog heel wat mogelijkheden om de pracht en de kracht van onze binnenstad verder te laten uitdeinen. Ik leerde tijdens een boeiend gesprek met de bevlogen (maar soms wat moeilijk te volgen) architect Dirk Coopman erg veel interessante zaken over het belang van de ‘sequentie van publieke ruimtes’. Het Een stad komt er op neer dat je aantrekkelijker een stad aantrekkelijker maken door kan maken door aangename openbare ruimtes aangename openbare in elkaar te laten over- ruimtes in elkaar te laten overvloeien vloeien of op korte zodat je bijna afstand met elkaar te verbinden zodat je bijna spontaan zin krijgt spontaan zin krijgt om om verder te verder te wandelen of te wandelen of te fietsen. Zo is het nu bijfietsen. zonder aangenaam en interessant (maar nog wat stoffig) om van de Kouter via de Kalandeberg, doorheen de Mageleinstraat naar het Braunplein te wandelen en verder langs de Donkersteeg naar de Korenmarkt te kuieren om zo over de Groentenmarkt tot over het water nabij het Gravensteen te komen en doorheen het Gewad op de prachtige Lievekaai te belanden.

“

”

39

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 40 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

Dergelijke wandelroutes moeten verder uitgebouwd worden en hier liggen nog heel wat kansen.

De afwerking van het Portus Ganda-project met het openleggen van de Reep en het vernieuwen van het Bisdomplein is al volop in uitvoering en zal de mogelijkheid bieden om langs het water van het Sint-Baafsplein tot in de Machariuswijk te kuieren of te fietsen. Maar deze zone biedt nog veel meer kansen: wij beslisten met het college in juli van dit jaar over de krachtlijnen van een mogelijk uitvoeringsplan rond het zogenaamde Belgacomgebouw (in veel hitparades aangeduid als het lelijkste gebouw van de stad). Het moet mogelijk zijn om na gepaste onderhandelingen met alle betrokken partners ook hier een nieuwe woonwijk te creëren. Na het afbreken van de vreselijke en niet meer aan deze tijd aangepaste ‘bunker’ kan het Veermanplein in oppervlakte verdubbelen en langs het water en het nieuwe park kunnen nieuwe woningen komen.

Maar ook in de andere richting zijn er prachtige kansen en plannen om nieuwe stukken Gent te bouwen. Voor het schiereiland van de Waalse Krook zijn er niet alleen de echt aantrekkelijke (en zo goed aan de locatie aangepaste) plannen van Ralf Coussée en Klaas Goris voor de nieuwe bibli40

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 41 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

De herwaardering van onze stad gaat door

otheek. Er zijn ook en vooral kansen om hier een nieuw stuk Gent te maken, verbonden met het Zuid, maar evengoed verbonden met de binnenstad. Twee fiets- en voetgangersbruggen zullen de binnenstad verbinden met een nieuwe wijk waarvan de bibliotheek het hart vormt, en die met een groot open plein en aantrekkelijke verlaagde kaaien de kans biedt om een hedendaagse Graslei te worden.

Even verder belanden we op het Zuid, nabij het fameuze ‘Ceaușescu-gebouw’, een combinatie van een reeks onaantrekkelijke kantoren en een klassiek winkelcentrum. Voor dit gebouw werd op verzoek van het Provinciebestuur door William Lievens en studiebureau Nero een heel visionair plan uitgewerkt waarbij de gevel grondig wordt vernieuwd en opengebroken zodat deze monoliet veel aantrekkelijker kan worden voor de omgeving. Als deze operatie aangegrepen wordt om ook het plein aan te passen, en er meer van te maken dan een reeks bus- en tramhaltes, dan kan ook hier – in combinatie met een nieuw kantoorgebouw voor de stad Gent (in het oude bibliotheekgebouw) - een nieuw stuk Gent ontstaan. Voeg hierbij nog de grote plannen om de afrit van de autosnelweg (de tijdens de jongste maanden vaak besproken 41

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 42 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

‘B401’) af te schaffen en het Zuidpark bijna in oppervlakte te verdubbelen en het wordt duidelijk dat de pracht van onze stad zich nog in vele windrichtingen kan verspreiden.

Nieuwe woonwijken Er bestaat in de aanloop naar de komende gemeenteraadsverkiezingen veel betwisting onder de verschillende partijen, maar over één zaak is nagenoeg iedereen het eens: het is nodig dat Gent nog bijkomende woongelegenheden krijgt. Zoals ik in het vorig hoofdstukje met een reeks cijfers aantoonde, is het aantal woningen in onze stad tijdens de voorbije vijftien jaar fors toegenomen, maar dit volstaat niet om tegelijk tegemoet te komen aan de bevolkingstoename, de gezinsverdunning en de groeiende groep studenten. Het woonbeleid vraagt om een hele reeks maatregelen die gericht zijn op de verschillende groepen (alleenstaanden, senioren, gezinnen, studenten) en waarbij de belangrijkste bedoeling evident moet zijn om meer mensen een degelijke en betaalbare woning aan te bieden. De toename van het beschikbare aantal wooneenheden kan en mag zeker niet alleen verlopen via grote projecten. In 42

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 43 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

De herwaardering van onze stad gaat door

veel wijken is nog goed doordachte verdichting mogelijk en kunnen we met kleine projecten het aantal woningen doen toenemen. Dat neemt niet weg dat we ook absoluut de kans moeten aangrijpen om enkele sinds jaren geplande nieuwe woonwijken nu echt af te werken en te laten uitgroeien tot moderne, duurzame, plezante en aantrekkelijke woonwijken. Vier grote projecten staan op stapel: Tondelier aan de Gasmeterlaan, de Oude Dokken, The Loop en de Fabiolalaan. Vier verschillende projecten waarbij het te verantwoorden is dat je niet overal dezelfde woningtypes kiest.

Stadsvernieuwing Nieuwe woonwijken bouwen is niet eenvoudig en niet goedkoop, maar is eigenlijk veel eenvoudiger dan het gericht vernieuwen van bestaande wijken, waar je steeds op zoek moet gaan naar een goed evenwicht tussen voldoende krachtige ingrepen, aanvaarding (en liefst volwaardige gedragenheid) bij de bewoners en financiĂŤle haalbaarheid. Met klein opsmukwerk wordt een vervallen wijk niet echt opgewaardeerd. Met grootschalige ingrepen en brute onteigeningen veroorzaak je vaak pijnlijke conflicten en dreig je een wijk zo ingrijpend 43

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 44 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

te veranderen dat hij door de oorspronkelijke bewoners niet meer herkend wordt en ze er – door de stijgende prijzen – zelfs dreigen verdreven te worden.

Het fameuze fenomeen van de ‘gentrificatie’ (opwaardering met stijging van de prijzen als gevolg) loert steeds om de hoek, maar moet ook niet ten alle prijze vermeden worden: als een wijk er echt op vooruitgaat, zal hij ook andere mensen aantrekken en zullen nieuwe impulsen ontstaan voor de bestaande bewoners. Zoals de Nederlandse VROM-raad onlangs duidelijk maakte moet de ‘sociale stijging’ van de bewoners - de mogelijkheid om hun leven beter te maken - één van de belangrijke doelen van stadsvernieuwing zijn.

We hebben de voorbije jaren al enkele Gentse wijken aangepakt (‘Zuurstof voor de Brugse Poort’, ‘Bruggen naar het Rabot’ en ‘Ledeberg Leeft’). De scenario’s waren telkens verschillend en dat hoort ook zo: de wijze waarop je een wijk aanpakt, moet bepaald zijn door een grondige analyse van de noden en de kansen van die wijk, waarbij volgens het klassieke, maar toch zinvolle systeem van de SWOT-analyse (‘Strenghts, Weaknesses, Opportunities and Threats’) ook rekening moet gehouden worden met de kansen en bedreigingen. Maar één 44

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 45 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

De herwaardering van onze stad gaat door

aspect was wel gemeenschappelijk aan de drie projecten, namelijk het belang van een geïntegreerde aanpak. Goede stadsvernieuwing moet op verschillende domeinen tegelijkertijd werken: in de openbare ruimte moeten vervallen straten hersteld worden en moet je trachten om met parken, speelpleinen en pleintjes nieuwe zuurstof aan de buurt te geven. Achter de gevels moet een krachtige operatie volgen voor de verbetering van de woonomstandigheden. Uiteraard gaat dat om energiezuinigheid, maar in sommige wijken vaak nog om veel essentiëlere zaken: veilige elektriciteit, weg met de schimmel en elke vorm van CO-gevaar.

Maar het werken aan de stenen – zowel voor als achter de gevels - volstaat heus niet. Echte stadsvernieuwing houdt ook in dat je een wijk in zijn sociaal-cultureel en economisch leven nieuwe kansen geeft. Dat betekent: meer bedrijvigheid (en dus meer werk), betere voorzieningen en een hecht en bruisend gemeenschapsleven.

Natuurlijk moeten in de toekomst niet alle stadsvernieuwingsprojecten op dezelfde wijze aangepakt worden. We moeten leren uit het verleden en durven bijsturen en aanpassen waar dat nodig is.

45

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 46 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

Laat mij toe om enkele ideeën over stadsvernieuwing toe te lichten aan de hand van de plannen voor de Dampoortwijk, waarvan ik samen met onze groep hoop dat we er een van de grote projecten voor de komende jaren kunnen van maken.

Deze ideeën gelden ook voor de andere wijken die bijzondere aandacht moeten krijgen. Het zijn er vele, maar zeker voor Muide-Meulestede en Nieuw Gent moeten ook echt geïntegreerde projecten uitgewerkt worden.

Ik hoop dat we met het stadsvernieuwingsproject voor de Dampoort zo snel mogelijk aan de slag zullen kunnen gaan en heb daarom nu al aan alle betrokken stedelijke diensten gevraagd om in het najaar een zogenaamde ‘masterclass’ te organiseren, waarbij we met een reeks deskundigen gedurende twee dagen zullen samenzitten. Niet opgesloten in een ivoren toren, maar op het terrein met kaarten en foto’s bij de hand, en in een vergadering die pas mag beginnen na een stevige wandeling en een fietstocht door de wijk waarbij we elkaar kunnen tonen waar de problemen en de mogelijke oplossingen liggen.

Een dergelijke masterclass hebben we eerder georganiseerd voor het Citadelpark. In een intens samenspel tussen mensen die Gent goed kennen en 46

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 47 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

De herwaardering van onze stad gaat door

mensen die er met een onbevangen blik (maar met deskundigheid en durf) naar kijken, werd er in twee dagen meer vooruitgang geboekt dan na maandenlange studies.

Natuurlijk kan deze masterclass niet meer zijn dan een voorbereiding voor het plan, en zijn twee andere zaken essentieel Bij het stadsom tot een goed gedragen project te komen: vernieuwingsproject een grondige analyse voor de van de problemen en Dampoortwijk moet een intens en vroeg er ook gewerkt gestart participatiepact. worden aan een Eerst de analyse. Je kan pas een goed plan reeks fundamentele uitwerken voor een wijk sociale problemen. wanneer je weet wat de problemen zijn. Voor de Dampoortwijk zijn dat er meerdere: te veel kleine huisjes, in slechte staat, en vaak bewoond door heel veel mensen, een tekort aan open ruimte (hoewel het Banierpark en het Bijgaardepark gelukkig al wat zuurstof gebracht hebben), te druk verkeer rond de Dendermondsesteenweg, een verschraald handelsapparaat waar te veel winkels dezelfde producten aanbieden.

Bovendien is de wijk op korte termijn ook in

“

�

47

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 48 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

bevolkingssamenstelling heel sterk veranderd. De migratie uit Oost-Europa is hier sterk geconcentreerd, met Bulgaarse en Slovaakse gezinnen met kinderen die regelmatig problemen en conflicten veroorzaken rond nachtlawaai en spelen op het openbaar domein. Als je hieraan toevoegt dat de wijk ook heel veel problemen kent met zwerfvuil en sluikstorten, is meteen duidelijk dat het beeld van de wijk niet alleen zal verbeteren door ingrepen rond pleinen en huizen, maar dat er ook moet gewerkt worden aan een reeks fundamentele sociale problemen.

Naast het belang van een degelijke analyse, is het zeker ook fundamenteel om de bewoners zo goed, zo vroeg en zo intens mogelijk te betrekken bij de uitwerking van het stadsvernieuwingsproject. Zoals ik verder in dit boekje toelicht, moet participatie veel meer zijn dan een reactie vragen bij al uitgewerkte plannen, maar is het ook belangrijk om in een vroege fase de moeilijke oefening te starten om de gehele buurt te betrekken. Daarbij is het de grote kunst te vermijden dat deze oefening verlammend gaat werken en te eindigen met een project dat met voldoende snelheid en daadkracht kan uitgevoerd worden.

48

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 49 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

De herwaardering van onze stad gaat door

Veel belangrijker nog dan inspraak vind ik de reële betrokkenheid bij de uitvoering van de stadsvernieuwing. Indien je stadsvernieuwing echt wilt laten werken, is het belangrijk dat ook alle actoren van de buurt (bewoners, scholen, handelszaken, bedrijven en verenigingen) actief meewerken en elk in hun sector nadenken hoe zij zich kunnen vernieuwen, anders profileren en beter samenwerken. Nog veel meer dan Indien je het organiseren van goede inspraak, wordt stadsvernieuwing dit de echte uitdaging: echt wilt laten de handelaars samen werken, is het met de dienst Economie belangrijk dat alle een pact laten uitweractoren van de ken over het opwaardebuurt actief ren van de straat. De meewerken. scholen samen met de verenigingen een plan laten uitwerken om de school echt een ankerpunt in de buurt te laten zijn.

Hoewel al die gesprekken nog moeten gevoerd worden, durf ik nu al wat meer concrete ideeën geven over hoe zo een modern stadsvernieuwingsproject dan op poten kan gezet worden. Ik heb

“

”

49

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 50 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

zelfs al een voorstel voor een naam: ‘Dampoort Vooruit’.

Om te beginnen zijn er toch heel wat ingrepen nodig in het openbaar domein. De meest grootschalige situeren zich uiteraard rond het Dampoortkruispunt waarvoor het studiebureau Omgeving een gedurfd hervormingsplan aan het uitwerken is, dat we wel alleen zullen kunnen realiseren met de broodnodige (maar ook absoluut gepaste) steun van de Vlaamse Overheid, de NMBS en De Lijn. Het gaat uit van een tunnel voor de stadsring, de inrichting van een nieuw stationsplein, nieuwe gebouwen langs de heuvel van de spoorweg en een volwaardig gebruik – als woonzone en park - van de verloren ruimte die tussen de spoorweg en de Kasteellaan ligt.

Maar omdat de herinrichting van het Dampoortkruispunt erg veel geld van andere overheden zal vragen en er hiervoor ook nog zware en langdurige procedures moeten doorlopen worden, zal dit alles onvermijdelijk op zich laten wachten en zal in afwachting moeten ingezet worden op kleinere ingrepen.

De herinrichting van de brede zone rond het Dampoortkruispunt is belangrijk voor de buurt (en voor de hele stad!), maar dat neemt niet weg dat er 50

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 51 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

De herwaardering van onze stad gaat door

in de buurt zelf een reeks ingrepen mogelijk zijn waarop niet noodzakelijk jaren hoeft gewacht te worden en die ook los kunnen staan van de grote en moeilijke discussie over de herinrichting van het Dampoortkruispunt. Naast de herinrichting van enkele straten, gaat het vooral om de zoektocht naar meer open Zonder het ruimte, met plaats voor groen, spel, sport en historisch karakter ontmoeting. Als we van het Groot daarbij dure, pijnlijke Begijnhof aan te en moeilijke onteigetasten, moet het ningen en sloopoperatoch mogelijk zijn ties willen vermijden, zal er moeten gezocht om deze ruimte meer open te stellen en worden naar methodes om bestaande open intensiever te laten ruimte op een andere gebruiken. manier te gebruiken.

Die kansen bestaan in vele wijken, en zeker ook in de Dampoortwijk. Denk maar aan het unieke paradijs van het Groot Begijnhof, dat nog steeds door vele Gentenaars niet gekend is en een bijzondere oase van rust en groen vormt midden in een dichtbevolkte wijk. Zonder het historisch karakter van dit begijnhof aan te tasten, moet het toch mogelijk

“

�

51

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 52 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

zijn om deze ruimte meer open te stellen en intensiever te laten gebruiken. Zeker voor de groene zones, maar ook voor sommige gebouwen. De enorme kerk, die nog slechts sporadisch wordt gebruikt voor eucharistievieringen, zou veel intensiever kunnen gebruikt worden en – in navolging van het Macharius-project – een ontmoetingsruimte voor de buurt moeten kunnen worden. Ook andere ruimtes kunnen beter gebruikt worden.

Denk maar aan het verlaten klooster naast de Heilig Hartkerk of de tuin nabij de pastoorswoning.

Ook de scholen in de buurt, die in moeilijke omstandigheden prachtig werk verrichten, kunnen beter benut worden. Ik begrijp de vele bezwaren tegen het gebruik tijdens weekends en vakanties van speelplaatsen en ontspanningsruimtes. Maar mits de nodige beveiliging tegen vandalisme en ongewenst gebruik van delen van de school, moet het toch mogelijk zijn om met creativiteit en redelijke inzet van middelen twee vliegen in een klap te slaan: een speelplaats die ruimer en groener wordt en een klein parkje dat tegelijk speelplaats wordt. Voorbeelden van scholen in sommige Duitse steden kunnen hierbij bijzonder inspirerend werken.

52

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 53 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

De herwaardering van onze stad gaat door

Voor de woongelegenheid in deze wijk komt het er in de eerste plaats op aan om de kwaliteit van de bestaande woningen grondig te verbeteren zonder daarbij de betaalbaarheid aan te tasten.

Een heel bijzondere uitdaging wordt de toepassing van het Step-Up-project (‘Strategies Towards Energy-Performance in Urban Planning’) in deze wijk. Het gaat om een door de Europese Commissie gesubsidieerd project waarbij we willen nagaan hoe we ‘smart city’-technieken ook kunnen toepassen in bestaande woonwijken. De jongste jaren worden overal in Europa congressen gehouden over ‘smart-city’-technieken, waarbij fraaie voorbeelden worden gegeven van systemen voor het volgen van het energiegebruik, het instellen van apparaten op het goedkoopste moment, het uitwisselen van warmte binnen woonwijken, het hergebruik van alle afval (waarbij er zelfs projecten bestaan voor verwarmingssystemen op basis van ‘zwart water’ of nog concreter: het verwarmen van de wijk op basis van bij de bron ingezamelde uitwerpselen), het delen van zonnepanelen en warmtecollectoren, enz.

Dit zijn prachtige en veelbelovende technologieën waarvan de eerste toepassingen al bestaan in nieuwe woonwijken, maar die daardoor vaak ook 53

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 54 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

voorbehouden zijn aan mensen die zich een woning in dergelijke nieuwe duurzame wijken kunnen veroorloven. Een enorme uitdaging is de mogelijkheid om deze systemen ook toe te passen in bestaande woonwijken. Een mooi voorbeeld zijn zonnepanelen: een technologie die tot nu toe vooral gebruikt wordt op alleenstaande huizen met een schuin, liefst zuid gericht en niet beschaduwd dak. Iets waar mensen die een beluikhuisje delen of in een appartement wonen, zelfs niet kunnen van dromen. Een van de uitdagingen is zoeken naar mogelijkheden om de voordelen van deze technologie ook (financieel) te delen en ter beschikking te stellen aan mensen die geen eigendom hebben waarop zij zelf zonnepanelen kunnen laten installeren. Dit is nog een vrij eenvoudig voorbeeldje, maar het wordt een enorme uitdaging om ook te zoeken naar andere mogelijkheden om bestaande wijken zonder onredelijk radicale ingrepen grondig te verduurzamen en de voordelen ervan ook te laten toekomen aan de bestaande bewoners.

Op economisch gebied komt het er op aan om de ruimtes waar vroeger kleine kmo’s (bijvoorbeeld vleesfabrieken of carrosserieÍn) gevestigd waren, opnieuw ter beschikking te stellen van eco54

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 55 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

De herwaardering van onze stad gaat door

nomische bedrijvigheid waarvan de milieu-impact wel verenigbaar is met een woonwijk.

Ook sociaal en cultureel is er heel wat mogelijk.

We mogen aan de Scala niet vragen dat zij de rol die de Vieze Gasten zo formidabel spelen in de Brugse Poort zouden kopiĂŤren, maar een grote theaterzaal midden in de wijk moet ook uitstralen naar die wijk.

Het zijn maar voorstellen, maar ze tonen aan dat het mogelijk moet zijn om elke wijk en elke deelgemeente met een handig samenspel van ruimtelijke, economische en sociale ingrepen nieuwe zuurstof te geven. Zodat de bestaande spelers elkaar versterken en we samen Gent verder vooruit duwen.

55

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 56 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

5.

Wie een blik op de grond gooit, spuugt niet alleen op zijn buurt, maar ook op zijn buur Verder ten strijde tegen zwerfvuil en sluikstorten

Tijdens de voorbije jaren heb ik bijzonder veel tijd, aandacht en energie besteed aan het afvalbeleid in onze stad. Spijtig genoeg ging dat niet alleen over de ecologisch belangrijke doeleinden zoals het terugdringen van de afvalberg of het verbeteren van de recyclage, maar vooral over de bestrijding van de plaag van het zwerfvuil en het sluikstorten.

Het is een probleem dat in ge誰soleerde gevallen en in vergelijking met andere problemen in onze stad niet zo erg en niet zo belangrijk is, maar dat wel bijzonder vervelend en zelfs destructief dreigt te worden als het niet zorgvuldig beheerst en bestreden wordt.

De klachten over de netheid van de stad scoren erg hoog in de hitparade van de klachten in de

56

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 57 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Verder ten strijde tegen zwerfvuil en sluikstorten

Stadsmonitor en blijken (terecht!) een bron van irritatie te zijn voor heel veel Gentenaars.

Het lijkt misschien een banaal probleem, maar het mag zeker niet gebanaliseerd of weggerelativeerd worden.

Zowel het achteloos weggooien van enkele blikken of pizzadozen als het bewust achterlaten van een vieze matras of een afgedankte TV, tasten het gemeenschapsgevoel ernstig aan. De viespeuk maakt immers duidelijk dat de publieke ruimte voor hem niet meer is dan een plaats waar je afval achterlaat en dat geeft een heel onaangenaam gevoel.

Ik heb het tijdens de voorbije jaren tijdens toespraakjes bij de start van netheidsacties vaak herhaald: wie een blik op straat gooit, toont daarmee niet alleen dat hij geen respect heeft voor de straat waarin hij wandelt, maar ook niet voor de man of vrouw die na hem door dezelfde straat zal lopen.

En dat maakt van deze problematiek wel een belangrijk sociaal probleem.

We hebben tijdens de voorbije jaren onze inspanningen rond het bestrijden van zwerfvuil en sluikstorten sterk opgedreven. De jaarlijkse dotatie van de stad Gent aan IVAGO werd trapsgewijs verhoogd met 2,5 miljoen euro (tot globaal 33,2 mil57

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 58 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

joen euro in 2012) zodat we onder meer onze dienst Openbare Reiniging met 25 mensen konden versterken. De weekendploeg werd uitgebreid. Er werden ook avondophalingen van de korven ingevoerd.

De coรถrdinatie van alle inspanningen werd verbeterd door de oprichting van een cel Zwerfvuil en Sluikstorten bij onze dienst Milieutoezicht en het aantal coรถrdinatievergaderingen binnen de werkgroep Zwerfvuil en Sluikstorten werd opgedreven.

Vorig jaar hebben we naast de dienst Openbare Reiniging van IVAGO en de stedelijke veegploeg ook nog het ECO-werkhuis opgericht dat zich naast klassieke taken (zoals het verwijderen van afval op de bermen van onze waterlopen of het reinigen van de hondentoiletten) ook op creatieve wijze inzet voor de problematiek van openbare reinheid in twee zwaar getroffen buurten (Brugse poort en Dampoortwijk).

Bovendien maakten al deze inspanningen ook deel uit van een echt actieplan rond deze problematiek: het 35-puntenplan voor een proper Gent, waarbij 35 concrete acties werden uitgewerkt, die we na wat trekken en sleuren uiteindelijk allemaal in de praktijk hebben kunnen brengen.

58

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 59 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Verder ten strijde tegen zwerfvuil en sluikstorten

Ondanks deze verhevigde inspanningen, moeten we durven toegeven dat het probleem niet echt onder controle is. Zwerfvuil tref je nog op veel te veel plaatsen aan en zeker in de studentenbuurt is het soms heel ontmoedigend voor onze veegploegen. Het probleem van het sluikstorten (met grotere en bewust achtergelaten hoeveelheden afval) blijft op sommige plaatsen tergend groot. Op grond van de gegevens van IVAGO en de politie houden we lijsten van hotspots bij, waarop sommige straten in de Brugse Poort, het Rabot en rond de Dendermondsesteenweg pijnlijk hoog scoren.

Waarom dan toch?

Omdat de strijd tegen zwerfvuil en sluikstorten echt niet mag gestaakt worden en finaal ook moet gewonnen worden, is het belangrijk om een antwoord te zoeken op die essentiĂŤle vraag: waarom hebben de duidelijk verhoogde en verbeterde inspanningen er (nog) niet voor gezorgd dat de stad daadwerkelijk properder wordt en vooral blijft? Het is een vraag waarop je vele antwoorden hoort en waarop vermoedelijk geen eenduidig antwoord te vinden is. Ik vernoem alvast enkele mogelijke oorzaken: vooreerst is er duidelijk een 59

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 60 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

algemeen mentaliteitsprobleem waarbij te veel mensen er zich niet voor schamen om afval op straat of in een park te gooien (of zich daar misschien zelfs helemaal geen vragen bij stellen).

Daarnaast zijn er ook de veranderde consumptiepatronen. Er wordt meer gegeten en gedronken op straat: blikjes aan de bushalte, pizza’s in het park, flesjes op de kade. Op zich hoeft dit niet noodzakelijk een probleem te zijn en kan ik ook goed begrijpen dat jongeren een leuke avond willen beleven zonder daarvoor op cafÊ of restaurant te moeten gaan, maar het is wel essentieel dat dit kan gebeuren zonder dat er enkele uren nadien een veegploeg moet langskomen.

Naast een algemeen mentaliteitsprobleem, moet men durven erkennen dat wat afval betreft de regels door sommige groepen in onze stad echt niet worden gerespecteerd. Het is steeds gevaarlijk om groepen te noemen omdat je dan altijd mensen ten onrechte aanwijst, maar het heeft ook geen zin om de realiteit niet te willen zien of te verzwijgen.

De problemen zijn duidelijk ernstiger in sommige studentenstraten en in een reeks straten waar veel migranten uit Oost-Europa zijn komen wonen. Het gaat om twee zeer verschillende bevolkingsgroepen, waarbij de oorzaken voor het onbehoorlijk 60

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 61 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Verder ten strijde tegen zwerfvuil en sluikstorten

gedrag ook wel sterk verschillend zullen zijn en er dus een andere aanpak nodig is.

Bij beide groepen is er zeker onvoldoende kennis van de regels inzake afval, en moet er verder ingezet worden op goede en gerichte sensibilisering. Ik hoop dat het voor studenten niet nodig wordt om een kleine Ik hoop dat het voor lessencyclus ‘Behoorlijk leven in Gent’ in te voe- studenten niet nodig ren, maar vrees dat dit wordt om een kleine lessencyclus voor sommigen echt ‘Behoorlijk leven in niet ongepast zou zijn.

Gent’ in te voeren, Voor belangrijke groemaar vrees dat dit pen nieuwkomers is het zeker nodig dat er in voor sommigen echt rechtstreeks contact, niet ongepast ondersteund door zeer zou zijn. eenvoudig te begrijpen folders, goede toelichting gegeven wordt over de (niet zo eenvoudige) regels voor het omgaan met afval. Vaak wordt ook verwezen naar de financiële problemen waardoor velen getroffen zijn. Hoewel deze inderdaad soms vreselijk erg zijn en sommige mensen moeten overleven op een maandbudget dat voor andere mensen een budget voor een ste-

“

”

61

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 62 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

vig avondje uit vormt, kan dit toch niet de enige reden zijn.

Momenteel wordt aan meer dan 21.000 gezinnen via het systeem van de ‘sociale correctie’ een krediet toegekend dat overeenstemt met 26 tot 52 ophalingen. En elk Gents gezin heeft het recht om twaalf keer per jaar gratis naar het recyclagepark te gaan, al is daar meestal wel een wagen voor nodig. Maar we moeten toegeven dat we met deze tegemoetkomingen niet de mensen in de meest precaire leefomstandigheden bereiken zoals mensen zonder geldig verblijfsstatuut.

Een mogelijk andere oorzaak is dat gedurende lange tijd vooral ingezet is op een verbetering van het opruimwerk en dat wij pas de jongste jaren grondig zijn beginnen werken aan de verbetering van het repressief optreden.

Ook blijft de wijze waarop je sluikstorten opruimt, een bijzonder moeilijk dilemma: de buurt vraagt vaak terecht om snel handelen, maar het bijzonder snel ingaan op elk verzoek tot opruiming van een sluikstort kan er uiteindelijk toe leiden dat de dienstverlening voor de sluikstorter beter wordt dan voor de Gentenaar die zich correct aan de regels houdt en zijn vuilniszak buiten plaatst op de voorziene dag.

62

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 63 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Verder ten strijde tegen zwerfvuil en sluikstorten

Standbeeld Voor de toekomst is alle goede raad op dit domein welkom. De Gentenaar met het gouden idee verdient een fraai, goed geplaatst en dagelijks onderhouden standbeeld. In afwachting van dit gouden idee lijkt het mij aangewezen om de acties Een onderdeel goed en krachtig voort waarop nog sterker te zetten (en te hopen moet ingezet dat de mannen en vrouworden – en dat het wen die elke dag de voorbije jaar rommel van anderen eindelijk op moeten opruimen niet kruissnelheid is te gedegouteerd geraken) en ook na te dengekomen – is het ken over aanvullingen repressieve luik. bij deze acties.

Een onderdeel van het 35-puntenplan waarop sterker moet ingezet worden – en dat het voorbije jaar eindelijk op kruissnelheid is gekomen – is het repressieve luik. Er is geen enkel samenlevingsprobleem dat alleen door repressie kan opgelost worden, maar voor deze problematiek hoeft men – ook als progressief criminoloog – echt niet te wachten op de oplossing van alle onderliggende sociale

“

”

63

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 64 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

problemen om met sancties te verduidelijken dat sommige eenvoudige regels echt voor iedereen gelden.

Daarom is het belangrijk duidelijk te maken dat er boetes bestaan, dat er vaststellingen kunnen gebeuren en dat ook het nodige gedaan wordt om de sancties daadwerkelijk te laten uitvoeren. Met de oprichting van een overlastteam bij de politie en de invoering van mobiele camera’s, zijn stevige stappen vooruit gezet om waar mogelijk ook de nodige sancties op te leggen.

Voor al wie zich graag mengt in dit debat, is het belangrijk om ook eens te luisteren naar de ervaringen van politiemensen en gemeenschapswachten die duidelijk maken hoe vreselijk moeilijk het is om overtredingen vast te stellen. Voor het verspreiden van zwerfvuil (denk aan de plaag van het achterlaten van blikken en flessen op de Graslei) stelt zich telkens opnieuw het probleem dat het erg moeilijk is om een dader daadwerkelijk te vatten zonder in eindeloze discussies te vervallen (‘dat blik is niet van mij’, ‘ik ging het net naar de vuilbak brengen’, ‘ik was nog mijn laatste slok aan het drinken’!). Voor sluikstorten bestaan er wel mogelijkheden tot betrapping, maar deze vragen om heel intens politiewerk, dat eigenlijk zou moe64

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 65 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Verder ten strijde tegen zwerfvuil en sluikstorten

ten kunnen ingezet worden op vormen van criminaliteit met zwaardere impact: vele uren patrouilleren, bij voorkeur in burger, langdurig wachten op hotspots, zoektochten tussen smerige hopen afval in de hoop toch bewijzen terug te vinden die voldoende zijn om de sluikstorter te laten veroordelen.

Naast een versterking van de repressie – die ook moet leiden tot het werkelijk betalen van boetes of het echt uitvoeren van werkstraffen - kan er verder gewerkt worden aan het nog dynamischer maken van onze opruimwerkzaamheden en het verder uitwerken van gerichte burgerinitiatieven.

Met de netheidscharters hebben we een leuk systeem gelanceerd waarbij buren die willen tonen dat ze hun buurt graag zien en die willen meehelpen bij het proper houden van hun straat of hun wijk ook als groep kunnen beloond worden. Het is geen wondermiddel en het mag er niet toe leiden dat de beste buren voor een pintje of een hamburger tijdens het jaarlijks feest de rommel opruimen van de viespeuken, maar het kan wel een zeer krachtig signaal naar de omgeving zijn. Als een buurt samen toont dat zij een einde wil maken aan de verloedering, kan dat een aanleiding zijn om het gesprek te openen over het rein houden van de 65

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 66 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

straat of het appartementsgebouw en duidelijk te maken dat met een kleine inspanning van iedereen enorme vooruitgang kan geboekt worden.

Laat ons vooral de Laat ons vooral de strijd niet opgeven en strijd niet opgeven en ook niet vergeten dat ook niet vergeten de meeste Gentenaars dat de meeste wel hun best doen om Gentenaars wel hun op een zorgvuldige best doen om op een wijze met afval om te zorgvuldige wijze met gaan. Want een proper afval om te gaan.

Gent maakt inderdaad content.

“

�

66

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 67 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

6.

Niet alleen sneller, maar ook dichter bij elkaar Sport voor iedereen

De Olympische Spelen waren nog niet goed afgelopen of het grote debat startte al over de verantwoordelijkheid voor het Belgisch (of is het nu Vlaams?) falen op de Olympische Spelen. Waarom slaagde Nederland er wel in om naar verhouding zo veel medailles binnen te halen en moet BelgiĂŤ met zo een flauw zakje naar huis? Is het omdat we te veel frieten eten? Te veel ruziemaken? Ons geen pijn durven doen? Of ligt het aan de politiek?

Meteen startte ook het debat over het belang van topsportbeleid en over de beste manier om als overheid je middelen in te zetten. Moeten we vooral inzetten op bevordering van sportbeleving en sportbeoefening bij de brede bevolking? Of moeten we de middelen concentreren op de meest getalenteerden en meest gemotiveerden?

Ik moet u zeggen dat ik het niet weet en dat er op dit ogenblik belangrijkere debatten te voeren zijn. Vermoedelijk is het wel verantwoord om op beide paarden te wedden en hoeft een gericht top67

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 68 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

sportbeleid niet uit te sluiten dat breed en ruim aan de bevordering van sportbeleving en bewegingscultuur gewerkt wordt.

In elk geval meen ik dat op lokaal niveau sportbeleid zo veel mogelijk moet gericht worden op de ruime en brede effecten van sportbeoefening: de gezondheid en het welbehagen van zo veel mogelijk mensen vergroten, mensen verbinden door samen sport te beoefenen of samen een club recht te houden, jongeren sportieve waarden bijbrengen zoals volharding, doorzettingsvermogen en fairplay.

Als wij ook als sp.a Meer Gentenaars steun hebben gegeven aan het sporten voor de ruime finankrijgen omdat het ciële middelen die tijgoed is voor hen zelf dens de voorbije jaren besteed werden aan en ook goed is sportbeleid, dan was voor een het vooral om dit effect verbonden stad. te verkrijgen: meer Gentenaars aan het sporten krijgen omdat het goed is voor hen zelf en ook goed is voor een verbonden stad.

Het is daarom echt belangrijk dat dit sociale aspect van het sportbeleid vooropstaat.

“

”

68

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 69 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Sport voor iedereen

Zo is het essentieel dat sportbeoefening zo betaalbaar en toegankelijk mogelijk blijft. Als wij clubs actief ondersteunen op het gebied van infrastructuur, verwachten wij van hen dat ze de nodige inspanningen doen om de lidgelden redelijk te houden en echt breed toegankelijk te zijn.

De ontoelaatbare verhalen over de moeilijkheden die jongeren met een andere huidskleur of een vreemd accent onderHet is vinden om zich bij een onbegrijpelijk dat sportclub aan te sluiten, vele jeugdploegen moeten stoppen. Het is onbegrijpelijk dat de onnatuurlijk wit zijn eerste klasseploeg van (en soms ook AA Gent aantreedt met willen blijven). een equipe waarvan je vele namen nog nauwelijks correct kan uitspreken, maar dat vele jeugdploegen onnatuurlijk wit zijn (en soms ook willen blijven). Als wij verder willen bouwen aan een gekleurd en niet verscheurd Gent, zal dit ook in de sportclubs moeten gebeuren.

Een sociaal sportbeleid veronderstelt ook dat de sportinfrastructuur zo intens mogelijk kan gebruikt worden en dat we de sporthallen en sportterreinen waar we als gemeenschap zo veel centen in gestopt hebben, dus zo vaak mogelijk ter

“

�

69

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 70 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

beschikking kunnen stellen van mensen die zin hebben om te sporten. Dat is uiteraard het geval voor terreinen en gebouwen die voor sportbeoefening gebouwd werden, maar ook voor de infrastructuur van scholen, hogescholen en bedrijven.

Er worden momenteel binnen het onderwijs al grote inspanningen gedaan om sportinfrastructuur ook tijdens het weekend en de vakanties zo goed mogelijk te laten gebruiken. De universiteit en de hogescholen en de niet met het stadsbestuur verbonden netten kunnen hierin nog tonen dat ook zij echt deel uitmaken van de Gentse gemeenschap en dus vaker en soepeler hun deuren opengooien voor de buurt (die dan uiteraard ook het nodige respect moet hebben voor de ter beschikking gestelde installaties).

Ook binnen het openbaar domein kunnen we nog heel wat ondernemen om meer kansen te bieden aan de sportende Gentenaar. Nu al bieden de loopcircuits die op sommige plaatsen in en langs de parken zijn aangelegd zeer aantrekkelijke mogelijkheden om te joggen (en tegelijk sommige onderdelen van Gent te ontdekken). De mooie experimenten die gestart zijn rond de Groene Velden in Mariakerke kunnen we best met een ‘loopplan’ voor Gent over de hele stad uitbreiden.

70

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 71 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Sport voor iedereen

Voor het overige bestaan er talrijke manieren om op een soepele en aangename wijze het sporten te bevorderen. Denk maar aan het leuke voorstel van de “parallelle uren”: we vragen aan clubs om tijdens de momenten waarop de kinderen trainen of spelen ook sportmogelijkheden voor de ouders te voorzien. Zo hoef je na de training van je zoontje niet halfzat, maar wel fris getraind buiten te komen. Al heeft iedereen natuurlijk het recht om ook na die “parallelle” training nog wat te blijven hangen, met chips of cola voor de kinderen en een (nu pas echt verdiende) pint voor pa.

Met talrijke kleine ingrepen kunnen we nog meer Gentenaars aan het bewegen krijgen. Denk aan de vaste sportmomenten per buurt, de ‘sportdating’-site of de satellietevenementen rond grote sportmanifestaties.

Want elke beweging telt. Niet alleen om sneller vooruit te gaan, maar ook om dichter bij elkaar te komen.

71

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 72 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

7.

Leren vereert Goed zorgen voor ons onderwijs

Ik ben de zoon van een onderwijzeres, ken vrij veel onderwijsmensen en heb al tien jaar het voorrecht te mogen lesgeven over gezondheidsrecht aan studenten rechten, geneeskunde en psychologie.

Dan zou je denken dat je ook uit ervaring wel wat van onderwijs kent.

Maar de echte ervaring is er pas recenter gekomen: toen ik als vader mocht meekijken aan de deur van de klassen waar onze twee dochters leren lezen en spelen. Rekenen en spelen. Spelend lezen en spelend rekenen. Door de zorgen en de inzet van onderwijzers die op wonderbaarlijke wijze en (minstens schijnbaar) zonder veel stress zowel de groep als elk kind afzonderlijk weten te doen groeien en bloeien.

Het gevoel van dankbaarheid en van geruststelling dat je hierbij voelt, is uniek en vermoedelijk wel bij vele ouders bekend.

En aan de ouders die dit gevoel niet kennen en zich ten opzichte van de school soms gedragen als een soort verwende Test Aankoop-consumenten, 72

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 73 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Goed zorgen voor ons onderwijs

zou beter eens de raad gegeven worden om zelf eens een dagje of drie te zorgen voor 25 schreeuwende kleuters of zelf eens te proberen een bende van 20 tegendraadse tieners wat Frans of wiskunde bij te brengen.

Misschien zou het Aan de ouders die eisende of verwijtende zich ten opzichte van toontje dan toch plaats de school soms maken voor wat onuitgedragen als een gesproken dankbaarsoort verwende heid.

Test AankoopDie dankbaarheid consumenten, zou weet de stad Gent voor beter eens de raad het door haar georgagegeven worden om niseerde onderwijs vrij goed om te zetten in zelf eens een dagje of drie te zorgen voor concrete zorgen: goede 25 schreeuwende gebouwen, voldoende kleuters. lesmateriaal en bijkomende omkadering die soms omschreven wordt met de wat vreemde term ‘pedagogisch comfort’.

Het is een vorm van comfort die de leraars in andere netten soms wat jaloers maakt, maar niet bedoeld is als comfort, maar als middel om het beter te doen, of als begeleiding bij de vaak moei-

“

”

73

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 74 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

lijke omstandigheden waarin veel stadsscholen moeten werken.

Eerder schreef ik al dat de scholen de mijnen zijn van onze belangrijkste (en eigenlijk enige) grondstof: kennis en kunde. Dat is een van de belangrijke redenen waarom wij ze blijvend moeten ondersteunen en goed verzorgen.

Maar het is zeker niet de enige. De belangrijke financiĂŤle inspanningen die wij als stad blijven doen voor het onderwijs (per jaar toch nagenoeg 38 miljoen euro voor de dagelijkse werking en meer dan 28 miljoen euro investeringen afgelopen legislatuur) hebben niet alleen een economisch, maar een fundamenteel sociaal motief. Goed, gericht en aangepast onderwijs is absoluut essentieel om toch zoveel mogelijk te trachten herstellen van de vreselijke ongelijkheid die veel te sterk bepaalt dat de wieg waar je geboren wordt ook determineert welke kansen je later zal krijgen.

We doen heel veel voor de bevordering van gelijke onderwijskansen, maar moeten tegelijk durven toegeven dat de gehoopte resultaten niet behaald worden. Het aantal jongens dat zonder enige kwalificatie het onderwijs verlaat – en er dus letterlijk alleen hun broek versleten hebben - is triestig hoog. De doorstroom naar het hoger 74

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 75 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Goed zorgen voor ons onderwijs

onderwijs of naar richtingen met perspectieven op de arbeidsmarkt, is voor vele bevolkingsgroepen teleurstellend laag.

Dat is ook de reden waarom in ons programma met zoveel grote en kleine maatregelen verder ingezet wordt op gelijke kansen en nieuwe vormen van bevordering van echte democratisering.

Meer klassen Een van de grote uitdagingen voor de komende jaren, wordt zeker ook het opvangen van de capaciteitstekorten in de kleuter- en basisscholen en binnenkort ook in de secundaire scholen. Het is een algemeen probleem voor de hele stedelijke gemeenschap, maar zeker ook voor de ouders die er de gevolgen van ondervinden. Het is niet plezierig en vaak erg lastig om vele kilometers te moeten rondrijden om je kinderen naar school te brengen als er een school in de buurt is (en je bereid bent daar ook voor te kiezen). Het zorgt voor stress, tijdverlies en vermijdbaar verkeer. Samen met alle netten moet er daarom verder gewerkt worden aan de noodzakelijke uitbouw of betere spreiding van de capaciteit. Bovendien moet het ook een onderdeel van stadsplanning zijn. Bij een nieuwe wijk 75

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 76 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

hoort een nieuwe school. Bij een uitbreiding van een bestaande wijk hoort een uitbreiding van de bestaande scholen.

Het is een van de vele nagels waar collega Rudy Coddens, die als een bezorgde huisvader zo goed voor ons onderwijs zorgde, terecht blijft op hameren. Zo is er in de plannen voor de Oude Dokken en de Fabiolaan heel concreet en precies plaats voor een school, die meteen ook haar armen zal openen voor de buurt: met een sportzaal die meteen buurtsporthal wordt en alle mogelijkheden om een echte Brede School te worden.

Maar de uitdagingen zijn groter dan het capaciteitstekort. Meer van hetzelfde zal niet voldoende zijn.

Ik was nogal onder de indruk van de boodschap van de Antwerpse onderwijsschepen Robert Voorhamme in zijn recent boek “Het onderwijs is van iedereen�. Ik kon het boek niet volledig lezen, maar las enkele interviews en bekeek het 35 minuten lange interview met Gui Polspoel op kanaal Z (eenvoudig te bekijken via www.robertvoorhamme.be).

Ik twijfel wat over sommige voorstellen (zoals zijn toch wel radicaal en niet ongevaarlijk voorstel

76

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 77 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Goed zorgen voor ons onderwijs

tot doorgedreven digitalisering), maar de durf en duidelijkheid van de analyse bevalt mij wel.

Zo gaat hij uitgebreid in op de “heterogeniteit� van de klassen en scholen. Als een evolutie die niet meer kan teruggedraaid worden en die mits de goede begeleiding (en een omslag naar heterogeen onderwijs) ook voordelen kan bieden. Maar tegelijk ook met veel begrip voor ouders die zich zorgen maken als teveel kinderen in de klas nauwelijks Nederlands spreken of door hun ouders bijna niet begeleid worden. Vaak zijn die zorgen wat overdreven, maar het gevoel van die ouders ontkennen of moreel veroordelen, helpt niemand vooruit en is ook fout. Feelings are facts.

Voorhamme heeft het ook over de teleurstelling en de demotivering van de leraars die onredelijk veel tijd moeten besteden aan het handhaven van afspraken en regels en zich daarom soms meer politieman dan leraar voelen.

Net zoals in het boeiende (en niet eenvoudige!) debat dat door Pascal Smet gelanceerd werd over de hervorming van het secundair onderwijs, neemt hij ook afstand van de hoera-sfeer over de kwaliteit van ons onderwijs. Gelukkig scoren we daar in allerlei internationale statistieken nog heel

77

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 78 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

behoorlijk, maar dat mag ons niet blind maken voor sommige ernstige problemen.

Ik wil geen oude zeurpiet worden, maar het is waar dat veel te veel jongens en meisjes de universiteit betreden zonder foutloos Nederlands te kunnen schrijven en met een kennis van Frans en Engels die echt ondermaats is.

En het is even waar dat 12% van de jongeren “ongekwalificeerd uitstroomt�. Een eufemisme voor het verlaten van de school zonder enig diploma of getuigschrift. Een vreselijke verspilling van tijd en energie die mensen zonder hoop noch fierheid de volwassenheid binnenloodst.

Laat ons hier wat langer over praten dan over het C-attest dat sommige sporters uit Londen meekregen.

Dat we wat minder medailles halen op de Olympische Spelen: dat is niet meer dan een beetje spijtig. Maar dat te veel leerlingen de school verlaten zonder enige vorm van medaille en dat we niet uit elk kind alle krachten en talenten halen die er vaak niet eens verborgen zitten: daar mogen we onze schouders nooit voor ophalen. Daar moeten we elke dag opnieuw onze schouders onder zetten.

78

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 79 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

8.

Weg van de Verrekijk Jeugdbeleid moet zo doordacht zijn dat het spontaan wordt

Een van de authentiekste momenten in de Gentse Feesten is het café chantant van Willy Bart en zijne kluts. Een wilde, soms wat platte, maar verduiveld goed gezongen potpourri van Gentse liedjes en internationale schlagers, chansons en hits.

Soms in de originele tekst, maar vaak ook met een tekst die door creatieve Gentenaars omgezet is naar een volkse versie. Het is een vorm van spitse spot die ook prachtig te horen is in de opera- en operettepersiflages waarvan Koen Crucke en Guido Naessens een magnifieke plaat maakten.

“Toreador, mijn katte is versmuurd. ‘t Was in de Brugse Puurt” zal er wel een van bekendste nummers van zijn.

Tijdens de jongste editie van de Gentse Feesten had Willy Bart samen met zijne kluts onderdak gekregen in het pannenkoekenhuis Gwenola in de Donkersteeg. Ik belandde er toevallig op een woensdagmiddag toen het pannenkoekenhuis afgeladen vol zat, onder meer met een delegatie 79

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 80 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

van enkele seniorenclubhuizen. In de sfeer van de grote dagen, met meezingers, meestampers en meewiegers.

In de zaal werd plots mijn aandacht getrokken door een jongen van een jaar of tien, die op schok was met zijn vader en vermoedelijk zonder veel enthousiasme de Gwenola binnengeloodst was. In zijn handen hield hij een spelconsole met een verbluffend scherp scherm en langs beide zijden een veredelde joystick. Op het scherm speelde de jongen met duizelingwekkende snelheid een game waarbij hij met grote behendigheid monsters de pas afsneedt en tegenstrevers aan stukken schoot.

Hij speelde met opperste concentratie en scheen zich niet bewust van wat er gebeurde in de ruimte waar hij was beland. Zelfs de vraag van de kelner naar het gewenste drankje drong niet tot hem door en leidde alleen maar tot irritatie.

Op zich is het niet abnormaal dat jongens van tien zich ostentatief afkeren van de muziek van hun vader en duidelijk tonen dat zij geen zin hebben in de fratsen waarmee oudere mensen hun eigen jeugd herbeleven.

Maar het is een vorm van isolement die wel zorgwekkend is. Ik weet wel dat er degelijke wetenschappelijke studies bestaan die aantonen 80

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 81 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Jeugdbeleid moet zo doordacht zijn dat het spontaan wordt

dat gamen heel zinvol kan zijn en vele vaardigheden traint, maar de wijze waarop computerspelletjes en het internet gedurende vele uren per dag de aandacht opzuigen en kannibaliseren, moet toch niet aangemoedigd worden.

Als je in een recent De wijze waarop onderzoek van het computerspelletjes onderzoeks- en inforen het internet matiecentrum van de gedurende vele uren verbruikersorganisaper dag de aandacht ties OIVO bovendien opzuigen en leest dat televisie kijkannibaliseren, ken de belangrijkste moet toch niet vrijetijdsbesteding bij aangemoedigd jongeren is (na surfen worden. op het internet en muziek beluisteren), dan mag wel gevreesd worden dat het veelbesproken probleem van de vereenzaming niet alleen bestaat bij senioren en alleenstaande volwassenen.

Niet dat we nu meteen grote en moraliserende programma's tot heropvoeding van de jeugd moeten starten. ‘In een hoekje met een boekje' was vroeger een onderdeel van een zalige tienertijd. ‘In mijn hok met mijn laptop', ‘op de plee met mijn peecee' of ‘Geen dodo, maar Nintendo' zullen wel

“

”

81

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 82 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

waardige alternatieven zijn. Bovendien laat internet inderdaad vormen van communicatie toe die vroeger veel complexer of tijdrovender waren of gewoon niet bestonden.

Maar ik denk wel dat we – ook als stedelijke gemeenschap – alle mogelijkheden moeten stimuleren om met goesting het scherm te verlaten. Weg van de Verrekijk dus. Weg van het wonderbaarlijke, maar verslavende toestel dat door de grote Volksschrijver Gerard Reve ooit nog als de Verrekijk omschreven werd.

Natuurlijk moet dit niet het enige doel van het jeugdbeleid zijn. Het gaat er ook om jongeren bij elkaar te brengen en te laten openbloeien. Hen ertoe aan te zetten om spelend de stad en de natuur te leren kennen. Of door training een sport onder de knie te krijgen. Een eigen sociaal leven op te bouwen, los van de school en de familie.

In het programma van sp.a-Groen voor de stad van de toekomst staan tientallen kleine en grote voorstellen voor een vooruitstrevend jeugdbeleid dat niet alleen op de zorgen van de ouders, maar ook op de verlangens van de kinderen en jongeren is gericht.

Uniek zijn we daar niet in. Iedereen is wel 'voor de jeugd'. Iedereen wil wel ‘zorgen voor de oude82

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 83 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Jeugdbeleid moet zo doordacht zijn dat het spontaan wordt

ren’ of een 'actief sportbeleid' voeren. Maar daar lopen we niet ver mee. Je kan evengoed eisen dat suiker zoet wordt of water nat.

Het is belangrijk dat je naast heel concrete punten (zoals de realisatie van een groot skatepark of een Huis van de Jeugd) aan je beleid ook een oriĂŤntatie geeft die de gehele stedelijke samenleving vooruithelpt en wil vermijden dat jongeren al van bij het begin van hun leven het slachtoffer worden van de uitsluiting die veel te veel volwassenen treft.

Betaalbaar en beschikbaar Een belangrijk element in de organisatie van vrijetijdsbesteding voor kinderen en jongeren is de betaalbaarheid. Voor alle ouders, maar zeker voor alleenstaande (of in de realiteit bijna alleenstaande) ouders, is het 'vullen' van de vakantie een zware en moeilijke opdracht. Een zomervakantie van twee maanden kan zalig zijn, maar is soms erg moeilijk te organiseren. Er bestaat een schitterend en heel divers aanbod van sportkampen, zomerateliers en doevakanties. Helaas zijn vele ervan binnen de dag na de start van de reservaties 'uitverkocht' en kunnen ze heel erg zwaar wegen op 83

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 84 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

het budget. Het is dus bijzonder belangrijk dat er een betaalbaar en overzichtelijk aanbod is. Een centraal reservatiepunt zou daarbij een fameuze stap vooruit kunnen zijn.

Niet minder belangrijk is dat de minder consumptieve vormen van vrijetijdsbesteding volop kansen krijgen om aan jongeren (en hun ouders) hun meerwaarde te tonen. Volop kansen dus voor alle georganiseerde jeugdbewegingen, die in Gent samen toch meer dan 7.000 leden tellen. Misschien is het een licht conservatieve reactie van een oudscout (‘eens scout, altijd scout'!), maar een band met een groep die regelmatig samenkomt en waar je rond een thema, een sport of een spelvorm vaste contacten opbouwt met andere kinderen en jongeren, lijkt mij toch te verkiezen boven het twijfelend zappen tussen het klimkamp, de pony-les of een zumba-initiatie.

Wat niet betekent dat zumba niet plezant is en niet wegneemt dat ik zelf met bewondering (en vooral veel goesting!) sta te kijken naar de behendigheid van het jong klimgeweld.

84

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 85 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Jeugdbeleid moet zo doordacht zijn dat het spontaan wordt

Laagdrempelig Maar de moeilijkste uitdaging ligt bij het bereiken van de jongeren die met dit alles geen contact hebben en door hun ouders ook niet gestimuleerd worden om zich aan te sluiten bij een beweging of zich in te schrijven voor een kamp of een cursus.

Soms omdat die ouders daar echt de centen niet voor hebben, maar vaak omdat ze daar helemaal geen ervaring mee hebben of te zeer opgeslorpt zijn door hun eigen problemen.

Ik heb uit de gesprekken met de mensen van de vzw Jong geleerd dat het absoluut nodig is dat er ook heel laagdrempelige vormen van jeugdwerk bestaan, in de wijken, rond speelpleinen en spontane ontmoetingsplaatsen. Met jeugdwerkers die ook gericht (‘outreachend’) op zoek gaan naar jongeren die niet spontaan naar activiteiten afzakken.

Het is moeilijk, maar zeer zinvol en zelfs noodzakelijk werk, dat soms ook kan leiden naar contacten met minder vrijblijvende vormen van sport of vrijetijdsbesteding.

Als dit goed werkt, kan het zeker ook helpen bij het beheersen van samenlevingsproblemen in een buurt en bij het onder controle brengen van de kleine en grote hinder die we - in een soms gevaar85

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 86 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

lijk streven naar eenvoud - samenvatten als "overlast". Alleen mag dat niet het enige doel zijn. Het eerste doel is jongeren bij elkaar brengen, hen laten spelen en iets bijleren. Maar dit neemt niet weg dat het helemaal niet verkeerd is om duidelijk te maken dat het na tien uur 's avonds stil moet zijn in een woonstraat, dat vandalisme een pest is en afval opruimen niet meer dan een vorm van respect voor jezelf en voor anderen. En dat speelpleintjes en parken er voor iedereen zijn en dus niet zomaar met geweld of bedreigingen mogen ‘veroverd’ worden. Het gevoel uitgesloten te zijn neem je niet weg door anderen uit te sluiten.

Divers Een erg moeilijke uitdaging is ook de diversiteit binnen de vrijetijdsbesteding. Naarmate onze stad meer verkleurt, verkleuren ook de meeste scholen.

Maar dit fenomeen zet zich duidelijk niet op dezelfde wijze door in sportclubs en jeugdbewegingen. Het is alsof de diversiteit elke namiddag iets na vieren in de kast mag gestopt worden en iedereen zich in zijn eigen taal en kleur terugtrekt.

Op zich is dit niet helemaal abnormaal. Je kan het jongeren niet kwalijk nemen dat ze vrienden 86

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 87 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Jeugdbeleid moet zo doordacht zijn dat het spontaan wordt

met dezelfde achtergrond en dezelfde communicatiestijl opzoeken, maar het zou voor onze stad vreselijk spijtig zijn als het samen opgroeien met andere bevolkingsgroepen beperkt blijft tot een verplicht nummertje op de schoolbanken.

Het wonderrecept Het is alsof de om dit te veranderen diversiteit elke bestaat niet, maar alle namiddag iets na vormen van jeugdwerk vieren in de kast zouden toch actief moeten aangemoedigd mag gestopt worden worden om hun deuren en iedereen zich in echt open te zetten zijn eigen taal en voor alle Gentenaars. kleur terugtrekt.

De poging moet minstens ondernomen worden.

Spijtig genoeg gaat het soms niet alleen over moeilijkheden om verschillende bevolkingsgroepen te bereiken, maar over bewuste (maar subtiel vermomde) uitsluiting. Zoals ik in het hoofstukje over sport nader heb toegelicht, is dit echt onaanvaardbaar en zou het een motief moeten zijn om de ondersteuning van de overheid stop te zetten.

“

�

87

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 88 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

Groenpolen Tot slot lijkt het mij nodig om onze open ruimtes en onze parken en groenpolen nog beter te leren kennen. Het blijft verwonderlijk dat sommige parken en natuurgebieden – denk aan het Keizerspark, de Blaarmeersen of de Bourgoyen – het slachtoffer van hun succes dreigen te worden, terwijl andere gebieden – zoals de Groene Velden of de Gentbrugse Meersen – nauwelijks bekend en gebruikt zijn. Ik weet wel dat niet alles even goed bereikbaar is en dat er in de Blaarmeersen meer te beleven valt dan in de Groene Velden, maar wat ontdekkingstochten kunnen velen nog verwonderd doen opkijken.

Een kindvriendelijke stad moet meer zijn dan een slogan die eigenlijk vooral ouders wil verleiden. Het gaat erom dat Gent haar armen ook moet openen voor alle jonge Gentenaars en hun goesting moet geven om samen Gentenaar te worden.

Zodat ze rondlopen met een smile die zegt: ik ben een Stadskind en blij dat te zijn.

88

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 89 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

9.

Uit morele plicht en welbegrepen eigenbelang Op kop in de strijd tegen de klimaatverloedering

Als je een stad als Gent op een creatieve en toekomstgerichte wijze wilt besturen, mag je je inspiratiebronnen heus niet beperken tot de boeiende zaken die in Antwerpen, Brussel, Oostende of Leuven gebeuren. Internationale contacten en netwerken zijn veel meer dan een forum voor gezelligheidsbijeenkomsten en snoepreisjes.

Contacten met andere Europese steden openen je ogen, geven inspiratie en brengen ons bovendien de kans om mee te werken in internationale netwerken waar ook de mogelijkheid bestaat om Europese middelen te verwerven.

Een van de meest vruchtbare momenten op dit vlak was voor mij de Europese conferentie over lokaal klimaatbeleid die in november 2009 in Hamburg werd georganiseerd door de ‘Convenant of Mayors’. Het was een bijzonder goed georganiseerd congres met een aaneenschakeling van internationale topsprekers (onder wie de indruk89

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 90 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

wekkende Jeremy Rifkin), verbluffend sterke moderatoren (onder wie de in alle opzichten knappe BBC-journaliste Mishal Husain) en een reeks politici en experten die in heldere en krachtige termen nog eens de grote inzet kwamen toelichten, maar vooral ook toonden hoe steden en regio’s een rol kunnen spelen in de beheersing van de klimaatcrisis.

Steden zijn immers Steden zijn immers verantwoordelijk voor verantwoordelijk het grootste deel van voor het grootste de uitstoot aan broeideel van de uitstoot kasgassen (drie kwart aan broeikasgassen van de uitstoot komt maar bieden tegelijk uit amper 3 % van de ook de meeste wereldoppervlakte), mogelijkheden om maar bieden tegelijk de zich om te vormen meeste mogelijkheden naar een om zich om te vormen klimaatvriendelijke naar een klimaatvriensamenleving. delijke samenleving.

Het is in steden dat we mobiliteit het duurzaamst kunnen maken, dat energie het best kan gedeeld worden, dat we het zuinigst kunnen wonen en dat grondstoffen en afval zonder zware transportkos-

“

”

90

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 91 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Op kop in de strijd tegen de klimaatverloedering

ten het eenvoudigst kunnen gedeeld en hergebruikt worden.

Tijdens dit congres in Hamburg en tijdens eerdere bijeenkomsten van de ‘Climate Alliance’ zag ik ook enkele voorbeelden van Duitse steden en regio’s die een actief klimaatbeleid uitbouwden, maar daarbij bewust de gehele stedelijke gemeenschap betrekken en dit ook organiseren in de vorm van een verbond of alliantie.

Het vormde voor mij de inspiratie om een reeks mensen te overtuigen tot het lanceren van het Gents Klimaatverbond. De bedoeling is dat we in onze regio (die wel wat breder mag beschouwd worden dan de strikte stadsgrenzen) een associatie vormen van grote en kleine bedrijven, scholen, ziekenhuizen, openbare besturen, verenigingen en gebonden en ongebonden burgers, die inzien dat de klimaatverandering een ernstig wereldprobleem is, waaraan we – door intense samenwerking - ook op lokaal vlak echt iets kunnen veranderen.

We lanceerden het Gents Klimaatverbond op 3 december 2009 met een grote plechtigheid in de Pacificatiezaal onder de bewust uitdagende titel ‘Gent duwt Kopenhagen’. We hebben nadien snel begrepen dat we niet hard genoeg hadden geduwd, maar zijn toch blijven doorduwen.

91

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 92 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

Ik ben nadien vaak blijven uitleggen dat een dergelijk initiatief (dat nog verder moet groeien) zowel moet ondersteund worden uit ethische plicht als goed begrepen (collectief) eigenbelang.

Uit morele plicht omdat het gewoon niet te verantwoorden is dat we de kansen om onze rol in de klimaatverloedering te verminderen, niet zouden aangrijpen. De mogelijkheden om minder energie te verbruiken en onze CO2-uitstoot te beperken bestaan en hoeven heus niet te betekenen dat we opnieuw moeten gaan leven zoals de Cro Magnonmens. Het is een clichĂŠ, maar het klopt ook. Het is eenvoudig niet te verantwoorden aan onze kinderen en kleinkinderen dat wij de kans om een ramp te vermijden, niet zouden aangegrepen hebben. En ook als je geen kinderen hebt, kan het goed zijn te leven alsof je er wel hebt.

Daarnaast gaat het ook om een vorm van verantwoord collectief eigenbelang: de evolutie naar een koolstofarme economie komt hoe dan ook op ons af. Olie zal schaarser en duurder worden en kan niet voor alles vervangen worden door het (ook al eindige) gas. Het zijn de economieÍn en de regio’s die zich nu al goed voorbereiden op deze toekomst die het best de overgang naar een koolstofarme economie zullen overleven.

92

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 93 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Op kop in de strijd tegen de klimaatverloedering

Wie de komende 10 Ă 20 jaar 1 % van het Bruto Nationaal Product (BNP) in duurzame energie investeert, vermijdt op die manier de ergste gevolgen van de klimaatwijziging, die kunnen oplopen tot 20 % van het BNP. Dat is ĂŠĂŠn van de opvallende conclusies in het Rapport Stern.

Dit wordt nog veel duidelijker als men beide aspecten van lokaal klimaatbeleid bekijkt. Het gaat immers al lang niet alleen meer om mitigatie (het verminderen van de uitstoot), maar spijtig genoeg ook om absoluut noodzakelijke adaptatie (het zich aanpassen aan het wijzigend klimaat). De klimaatwijziging is immers al bezig en merkbaar en zal niet meer kunnen teruggedraaid worden. Dat betekent zowel langere periodes van hitte en droogte, als periodes van geconcentreerde en intense regen.

Om leefbaar en veilig te zijn moeten we onze steden dus aanpassen aan lange weken van zware hitte, die kunnen doorbroken worden door plotse en zeer hevige stortbuien. Het is een fenomeen dat we nu al zien en waarvan vele wetenschappers voorspellen dat het nog zal toenemen.

Men kan hier allerlei horrorverhalen over vertellen, maar men moet tegelijk ook de hand aan de ploeg slaan, en bovendien inzien dat een door-

93

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 94 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

dacht klimaatbeleid ook voordelen kan bieden voor andere domeinen van het stedelijk leven.

Zo kan een creatief en doordacht adaptatiebeleid ook gebruikt worden om de stad groener en aangenamer te maken. Zo kunnen waterspeelplekken klaar staan om water te bufferen bij hevige regenval, maar op droge momenten speelmogelijkheden en verkoeling bieden. Groene daken en verticaal groen brengen verkoeling en waterbuffering, maar maken de stad ook aangenamer en biodiverser.

Zo kan beleid tot beperking van de CO2-uitstoot ook leiden tot een betere luchtkwaliteit. Telkens opnieuw moeten we trachten om meerdere doelen tegelijk te bereiken.

Ik hoop dat we op de ingeslagen weg kunnen doorgaan en dat Gent een voorloper kan zijn en blijven in de evolutie naar een klimaatneutrale stad. De race om de sterkste ambitie hebben we al verloren, want Leuven beweert tegen 2030 klimaatneutraal te kunnen zijn en de provincie Limburg sprak zelfs over 2020 (maar begon snel na de lancering van het doel te nuanceren over de interpretatie). Wij hebben dit (echt wel ambitieuze) einddoel in 2050 geplaatst.

94

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 95 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Op kop in de strijd tegen de klimaatverloedering

Laat de beste in dit soort wedstrijden maar winnen en laten we ons ook concentreren op de tussendoelen.

Het Klimaatverbond heeft nu enkele sterke zaken verwezenlijkt, maar moet zijn echte kracht nog tonen. We hebben met een aantal campagnes en met een sterke website de bewustwording rond dit probleem sterk verbreed. Via de warmtefoto, die door meer dan 50.000 mensen werd bekeken, hebben we de Gentenaars ook concreet warm gemaakt voor het isoleren van hun woning. Er is de voorbije jaren heel veel expertise uitgebouwd, door de opbouw van een echt klimaatteam en een reeks zinvolle studies, waarin wij – in ons land – echt voorloper zijn. Zo maakten we een CO2-nulmeting, een hernieuwbare energiescan, de energiestromen in Gent werden in kaart gebracht en een abatement cost curve1 en energiekaarten zijn in opmaak.

We zijn er bovendien in geslaagd om het thema te laten doordringen in vele diensten en bestuursdomeinen en hebben van de ‘transitiearena’ met

1.

Maatregelen die de stad naar klimaatneutraliteit kunnen leiden kosten-baten gewijs uitgezet in de tijd 95

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 96 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

vernieuwende denkers en voorlopers een batterij bijzonder inspirerende voorstellen gekregen.

De grote uitdaging is nu om het Klimaatverbond nog meer verbond te laten worden en per sector tot concrete actie te komen.

Het is steeds mijn De uitdaging bedoeling geweest dat is nu om het sectoren ofwel door Klimaatverbond nog bestaande organisaties ofwel via nieuwe vermeer verbond te laten worden en per banden zelf tot acties sector tot concrete kwamen.

Het recente initiatief actie te komen. van ‘Green Track’ is daar toch een mooi voorbeeld van. 23 cultuurorganisaties uit het Gentse sloten samen een overeenkomst waarbij zij er zich toe verbonden om in alle organisaties concrete maatregelen te nemen om de ecologische impact van hun theater, concertgebouw of kunstencentrum te verminderen.

Dat betekent minder energieverbruik, minder afval, andere mobiliteit, enz. Het is geen vrijblijvende oefening, want aan iedereen wordt gevraagd om te meten en te rapporteren, waardoor een gezonde interne competitie kan ontstaan.

Tegelijk kan je praktijkvoorbeelden uitwisselen,

“

”

96

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 97 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Op kop in de strijd tegen de klimaatverloedering

naar buitenlandse voorbeelden kijken, het hele productieproces doorlichten en met gerichte expertise merken dat er op zoveel onderdelen van de werking van een organisatie vooruitgang te boeken is.

De stad ondersteunt dit initiatief met raad en daad (en ook met centen), maar het engagement komt van de betrokken organisaties zelf en van de voortrekkers binnen die organisaties.

Dit model zouden we de volgende jaren ook moeten kunnen lanceren bij de Gentse bakkers en kappers, bij ziekenhuizen en scholen, aannemers en transportbedrijven zodat in al die sectoren mensen zullen opstaan die hun collega’s ervan overtuigen dat de transitie naar klimaatneutraal werken hen niet alleen fier en bewust, maar ook sterker moet maken.

97

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 98 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

10. Met de fiets was u er al Niet tegen de auto, maar voor de stad In de niet steeds even fijnzinnige en vaak ronduit foutieve berichtgeving over het programma van sp.a-Groen wordt soms beweerd dat wij de enige partij zijn die met een anti-auto-programma naar de kiezer trekt.

Het is een manier om de mensen schrik aan te jagen: de automobilist zal weggepest worden. De fietser wordt de onbarmhartige Koning.

Mijn visie op mobiliteit is in elk geval niet gesteund op afkeer van de wagen.

De automobiel is een formidabele uitvinding die steeds verder geperfectioneerd wordt. Ik heb er uithoeken van Frankrijk en ItaliĂŤ mee gezien die ik met het openbaar vervoer of de fiets nooit zou gevonden hebben. 's Nachts over de autostrade zoeven met The Dark Side of the Moon uit de boxen, kan ongelooflijk rustgevend zijn.

Mijn grootmoeder zou ons huis nooit gezien hebben als we haar niet voorzichtig in de auto hadden kunnen laden. In de Ford Taunus, die ik op 98

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 99 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Niet tegen de auto, maar voor de stad

mijn 20ste samen met mijn vriend Patrick kocht voor 12.000 frank (samen!), heb ik pas echt goed begrepen waarover Meatloaf zong in Paradise by the Dashboard Light.

De auto is dus een formidabel en aangenaam machien dat vrijheid kan schenken en dat door sommige mensen omwille van fysieke problemen of professionele noodzaak echt niet kan gemist worden.

Maar toch is het een machien dat meer en meer het slachtoffer dreigt te worden van zijn eigen succes en dat bovendien helemaal niet geschikt is voor plaatsen waar veel mensen een kleine oppervlakte moeten delen.

De auto maakt het leven en de mobiliteit in onze steden een heel stuk moeilijker en onaangenamer. En dat is niet - of minstens niet alleen - het gevolg van het mobiliteitsbeleid, maar vooral van de nog steeds niet afgeremde groei van het autobezit en het autogebruik.

In 2001 waren er 83.690 auto's ingeschreven in onze stad. In 2011 waren dat er 103.625, nog aangevuld met het toenemend aantal wagens van het groeiend aantal studenten en bezoekers.

Nochtans is de stad in die periode niet gegroeid in oppervlakte. De files zijn dus een bijna onaf99

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 100 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

wendbaar gevolg van het innemen van een steeds groter deel van dezelfde oppervlakte door een vervoermiddel dat in een stedelijke omgeving helemaal niet zo efficiĂŤnt is: vrij groot tijdens de momenten van beweging, niet aan te passen aan het aantal gebruikers en volledig immobiel wanneer de bestuurder er niet mee rijdt.

Het wonder van de mobiliteit begint dus steeds vaker tot immobiliteit te leiden. Bovendien zijn er een reeks neveneffecten die de levenskwaliteit in onze steden echt aantasten. Onveiligheid en lawaai trachten we zo goed mogelijk terug te dringen, maar blijven een reĂŤel probleem. Maar het ergste probleem is en blijft de aantasting van de luchtkwaliteit. Het aantal dagen waarop de bovengrens van fijn stof in onze lucht overschreden wordt, is heel wat meer dan een vervelende statistiek op de website van de Vlaamse Milieumaatschappij. Het is een probleem dat zich toont in de wachtkamers van pediaters en pneumologen, bij ouders die 's nachts radeloos rond hoestende kinderen staan, bij oudere mensen die op de trap moeten happen naar adem. En ook in de studies waaruit blijkt dat de levensverwachting in Vlaanderen door de hoge concentratie van fijn stof met tien maanden verminderd is.

100

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 101 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Niet tegen de auto, maar voor de stad

Dit probleem kan wel beheerst en verzacht worden door betere technologie, maar het globaal probleem van de impact van automobiliteit zal onafwendbaar moeten verlopen via een verandering van de fameuze 'modal split'. Via een toename van het aantal mensen die zich te voet, met de fiets of het openbaar vervoer verplaatsen. Niet omdat dit moreel superieur zou zijn, maar gewoon omdat dit in een stad met een beperkte oppervlakte minder plaats inneemt en minder hinder veroorzaakt.

In het moeilijke en geanimeerde debat hierover wordt volgens mij veel te vaak vergeten dat dit niet noodzakelijk een straf of het einde van de vrijheid hoeft te zijn.

Misschien zag u al de knappe advertentie gelanceerd door Cycle Chic en verspreid door de merkwaardige Facebook-groep Informare per resistere. Langs drukke autowegen met veel files plaatsen zij borden met de boodschap: “You are not struck in traffic. You are traffic”. En daaronder het veelzeggende advies: “Break free. Get a bike”.

Ik vind het een veelzeggende boodschap. Wie zich ergert aan de file, moet durven erkennen dat hij er zelf één van de oorzaken van is. Als de

101

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 102 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

omstandigheden het toelaten kan fietsen een bevrijding vormen.

Dat is ook de reden waarom ik zelf bijna al mijn verplaatsingen in Gent met de fiets maak.

Niet alleen omdat het gezond en milieuvriendelijk is, maar vooral omdat het in de stad de meest eenvoudige, stressloze en snelle manier is om je te verplaatsen. De tijd die je als fietser verliest tijdens het traject, win je erg vaak terug terwijl de automobilist aan het zoeken Wie zich ergert aan is naar een parkeerde file, moet durven plaats. De tijd die je in erkennen dat hij er het spitsuur doorbrengt in de wagen kan erg zelf één van de vaak tot meer stress en oorzaken van is. boosheid leiden, terwijl fietsen net een rustpunt in de dag kan zijn. Een moment om de gedachten de vrije loop te laten.

Op een gelijkaardige wijze kan je ook je visie op de tram en de bus veranderen. Veel te vaak wordt het openbaar vervoer aanzien als het zielige transportmiddel van de mensen die zich geen wagen kunnen veroorloven. Een collega uit Helsinki, keerde het om. “Ik rij niet meer zelf,” vertelde hij. “Ik verplaats mij alleen nog met een chauffeur. De trambestuurder rijdt voor mij”.

“

”

102

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 103 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Niet tegen de auto, maar voor de stad

Toegegeven. Hij vertelde dit vanuit een stad met een hoogfrequent, goed toegankelijk en fijn vertakt tramnet, maar het is waar dat de tram een comfortabeler vervoermiddel kan zijn dan de wagen. Zelfs indien het traject iets langer duurt, kan je in de tram de krant lezen (of wat mails beantwoorden op je Blackberry of iPhone).

We willen dus niemand straffen of zijn vrijheid ontnemen, maar de mobiliteit beter aanpassen aan de stad. En niet meer proberen om de stad aan te passen aan de auto. Want dat lukt toch niet, om de eenvoudige reden dat er niet voldoende plaats is.

Onze steden zijn nu eenmaal voor het grootste gedeelte gebouwd toen er nog geen auto’s reden.

Als wij voorstellen om met een reeks maatregelen voorrang te geven aan de fiets of het openbaar vervoer, willen we hiermee vooral een inhaalbeweging uitvoeren. Tijdens de jongste vijftig jaar zijn veel wegen en wijken ontworpen die wel grondig aangepast zijn aan de wagen. Vaak met de goede bedoeling om onze economie beter te doen draaien of de bereikbaarheid van de stad te vergroten, maar steeds meer met het omgekeerde effect: we rijden ons vast en offeren levenskwaliteit op aan de impact van het autoverkeer.

103

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 104 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

Wie zich ergert aan de fietsers in onze stad (waarvan sommigen inderdaad veel te gevaarlijk rondslingeren) of boos wordt op een eigen bedding voor de tram of een voorbehouden halte voor de bus, moet eens durven denken welke catastrofe zich zou voordoen als plots de evolutie volledig omgekeerd wordt. Stel Stel dat dat al die fietsers plots alle fietsers en toch elke dag de wagen busreizigers plots nemen. Of alle busreizitoch elke dag de gers de kans krijgen en ook nemen om elke dag wagen zouden met de auto rond te rijnemen. den. De files zouden een bijna permanent karakter krijgen en tot steeds meer tijdsverlies en nervositeit leiden.

In het belang van de goede doorstroming moet dus meer gekozen worden voor de transportmiddelen die meer ruimte over laten voor anderen of niet zo onvermijdelijk veel plaats innemen wanneer ze niet aan het bollen zijn voor hun exclusieve gebruiker.

Meer investeren in infrastructuur voor fiets en openbaar vervoer kan ook gewoon een rechtvaardige en verstandige besteding van overheidsmiddelen zijn. Een fietspad kost slechts een fractie van

“

�

104

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 105 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Niet tegen de auto, maar voor de stad

een autoweg. Op ĂŠĂŠn parkeerplaats voor een wagen kan je zes tot zeven fietsen stallen.

Een echt alternatief We willen de auto dus niet wegpesten en beseffen ten volle dat in sommige persoonlijke en professionele omstandigheden de wagen niet alleen het beste alternatief, maar soms zelfs gewoon onmisbaar is.

Maar je kan de stad niet laten groeien en ademen als je niet volop kans en ruimte geeft aan de alternatieven die de stad minder belasten.

En dat kan alleen als die alternatieven ook echte alternatieven zijn: veilig, comfortabel, vlot en betaalbaar.

Dat is de kern van een duurzaam mobiliteitsbeleid: geen vrijheid wegnemen, maar de vrijheid vergroten om de keuze te maken die de vrijheid van de andere weggebruikers het minst aantast. En dat is de keuze voor de fiets of het openbaar vervoer.

Daarom: meer en veilige fietspaden. Ook voor langere trajecten. Goede fietsenstallingen. Weg met de plaag van de fietsendiefstallen.

105

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 106 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

Daarom ook: meer kansen voor de bus en de tram. Sneller door het verkeer in eigen bedding.

Voldoende frequent. Proper en comfortabel. Met vlotte aansluitingen en goede info.

De auto aan de kant laten hoeft heus geen straf of opoffering te zijn. Laat er ons vaker een bevrijding van maken.

106

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 107 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

11. Gentenaars maken de stad Participatie 2.0 Het goed betrekken van de burgers bij het beleid is een kunst apart. Dat is vermoedelijk in elke stad het geval, maar zeker in Gent. De combinatie van een stevige portie eigenzinnigheid, wat koppigheid en een groeiende groep van goed geschoolde Gentenaars die aan een razend tempo informatie zoeken en delen via het internet, zorgt ervoor dat het volstrekt onmogelijk is geworden om onze stad te besturen door gewoon voorstellen van de administratie met meerderheid tegen minderheid te laten bekrachtigen door de gemeenteraad.

Die tijd is al een hele tijd voorbij en mag ook nooit meer terugkomen.

De grote inspanningen om de Gentenaars zo goed mogelijk te informeren en hen echte inspraak te geven bij de plannen voor hun buurt, moeten nog opgedreven en versterkt worden. Inspraak mag. Inspraak moet. Inspraak zal.

Dat is ook de reden waarom participatie zo een belangrijke rol speelt in het programma van ons kartel. Niet alleen omdat het getuigt van respect 107

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 108 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

voor de Gentenaars en je een democratie niet mag beperken tot één stem om de zes jaar. Maar vooral omdat je dikwijls echt goede ideeën en voorstellen krijgt. Of omdat bewoners vanuit hun ervaring kunnen waarschuwen voor het mogelijk mislukken van goed bedoelde, maar in de praktijk moeilijk realiseerbare plannen.

Dat neemt niet weg dat De blijvende er nog heel wat spanning tussen de dilemma’s overblijven vraag – en soms als je achter het gorzelfs de eis! – om dijn van de slogans razendsnelle actie wat dieper nadenkt over participatie. en de verwachting om intensief bij alle Eén ervan is de blijvende spanning tussen plannen betrokken de vraag – en soms te worden. zelfs de eis! – om razendsnelle actie en de verwachting om intensief bij alle plannen betrokken te worden. Als een straat verwaarloosd of vervallen is, krijgen wij vaak krachtige en soms verwijtende mails met de eis om snel een onderhoudsploeg of een aannemer te sturen.

Als dat gaat om gewoon herstellingswerk, is dat vrij eenvoudig en mag je gewoon verwachten

“

”

108

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 109 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Participatie 2.0

dat de diensten professioneel en efficiënt werken of er in slagen om de aannemer goed aan te sturen en te controleren.

Maar als de straat opnieuw moet ingericht worden, kan het heel wat moeilijker worden. Allerlei bronnen van conflicten komen naar boven. In kasseien of beton? Met brede voetpaden of veel parkeerplaatsen? Parkeerplaatsen voor fietsen of toch voor wagens? Met of zonder bomen (want die nemen volgens sommigen te veel licht weg en geven “vuiligheid”)? Met eenrichtingsverkeer? OK dan, maar in welke richting?

Het zijn allemaal elementen waarover niet alleen tegenstrijdige meningen bestaan, maar waarbij ook echt tegenstrijdige belangen meespelen. Dat is geen reden om de mening niet te vragen over de plannen, wel om te beseffen dat er finaal altijd keuzes moeten gemaakt worden en dat het niet altijd lukt om die keuzes door de hele buurt te laten aanvaarden.

Over complexere of meer stadsbrede problemen stelt het dilemma zich vaak nog intenser: men verwacht tegelijk serieuze inspraak en snelle actie, waarachtig overleg en krachtig leiderschap, luisterbereidheid en bestuurlijke moed.

109

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 110 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

Het zijn tegenstellingen die niet onoverbrugbaar zijn, maar het is soms een verduiveld moeilijke combinatie om het evenwicht te vinden tussen de onbetwiste noodzaak om de democratie door permanent overleg te verdiepen en de vraag (en de goesting) om plannen waarvan men gelooft dat zij goed zijn voor de stad ook door te duwen.

Met de ervaring die gegroeid is aan het ritme van drie voorlichtingsvergaderingen of overlegavonden per week, probeer ik zo goed mogelijk te leven volgens het devies van de Jezuïtengeneraal Claudio Aquaviva, mij ooit nog geleerd door Piet Van Eeckhaut: “Suaviter in modo, fortiter in re”, “vastberaden in het doel, soepel in de weg ernaar toe”.

Maar diezelfde ervaring heeft mij ook geleerd dat de tijd die je in goed georganiseerde inspraak steekt ook loont: de tijd nemen om grondig een probleem uit te leggen, de deskundigen en architecten in de allervroegste fase in contact brengen met de bewoners, en plannen pas laten tekenen nadat geluisterd is naar de voorstellen en opmerkingen, neemt niet noodzakelijk alle protesten weg, maar vermijdt in elk geval de egelstelling die ontstaat wanneer iets opgedrongen wordt en bewoners (die heel vaak verschillende meningen 110

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 111 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Participatie 2.0

en verlangens hebben) plots als één boze man tekeer gaan tegen het indringende stadsbestuur.

Samen maken Maar veel belangrijker nog dan de mogelijkheid om vroeg en intens overleg te plegen over wat de overheid zal doen, is de mogelijkheid om samen aan de stad te bouwen.

Nog veel meer dan Co-productie kan participatie kan cozorgen voor echte productie zorgen voor betrokkenheid die op echte betrokkenheid haar beurt zorgt die op haar beurt zorgt voor banden onder voor banden onder de bewoners. Samen zorde bewoners. gen voor het parkje.

Samen zorgen Samen geveltuintjes voor het parkje. planten. Samen een Samen geveltuintjes nieuw complex van planten. volkstuintjes bouwen.

Naast het bloeiende verenigingsleven en de honderden groepen rond buurtfeesten en evenementen zijn er groepen gegroeid die ook samen vorm willen geven aan de gedeelde omgeving. Dat bestaat op kleine (en soms tijdelijke) schaal met de

“

”

111

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 112 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

netheidscharters en het buurtbeheer van parkjes.

Dat kan al iets groter met het tijdelijk beheer van braakliggende terreinen (zoals op de Site nabij de Gasmeterlaan) of door samen een nieuw stuk Gent uit te bouwen (zoals deze zomer nog prachtig gedaan door De Boerse Poort, die nabij het Brughuizeken met steun van de stad, maar vooral met veel eigen werk een reeks gemeenschappelijke ‘tuinkamers’ en een magnifiek houten Kot hebben gebouwd).

Maar het kan ook grootschaliger en rond grote thema’s. Ik kon eerder al vertellen over het Gents Klimaatverbond waarin we mensen, organisaties en bedrijven samenbrengen om concrete acties uit te werken. Op het niveau van de stad, maar ook en vooral op het niveau van hun eigen sector.

Natuurlijk moet de stad ondersteuning geven en maken dergelijke initiatieven periodes van vallen en opstaan mee die ze kwetsbaar maken en afhankelijk van enkele gemotiveerde trekkers.

Bovendien mag het ook nooit de bedoeling zijn om essentiële overheidstaken te verwaarlozen en er ons van af te maken met wat goedkope bloemetjes en snelle zoentjes aan geëngageerde vrijwilligers.

Maar de gevaren en bezwaren mogen nooit een reden zijn om de energie, het enthousiasme en …

112

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 113 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Participatie 2.0

de kritische zin van de Gentenaars te laten liggen, want bewoners die samen voor hun stad willen zorgen: dat is voor geen goud te koop.

113

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 114 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

12. Veel gedaan en nog veel te doen Een overzicht realisaties

van

belangrijke

Dit boekje gaat vooral over de toekomst. Er is nog enorm veel te doen in onze stad en ik wil daar graag met overtuiging en energie aan meewerken.

Maar bij het afsluiten van een periode van zes jaar is het ook goed even achterom te blikken en een overzicht te geven van de realisaties. Zo kan dan ook een antwoord gegeven worden op de ultieme vraag ‘wat hebde gij daar eigenlijk gedaan in dat stadhuis?’.

Dit overzicht is niet volledig. Het bevat alleen de belangrijkste projecten waar ik in verschillende domeinen aan meegewerkt heb. Anderzijds zijn het ook niet mijn persoonlijke realisaties. Zij konden er maar komen dankzij de centen van de Gentenaars en de steun van de collega’s van de meerderheid. En ze kunnen maar voorgesteld worden dankzij het werk van de stadsdiensten en mijn kabinet, de betrokken organisaties en verenigingen en de vele honderden mensen die – als 114

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 115 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Een overzicht van belangrijke realisaties

ambtenaar of werknemer, maar vaak ook als vrijwilliger – de machine van onze stad doen draaien en haar warmer en sterker maken.

De piramides werden immers misschien wel voor, maar zeker niet door de farao’s gebouwd!

Negentien beleidsnota’s Op veel verschillende domeinen mocht ik tijdens de voorbije jaren mee vormgeven aan het beleid.

Ik startte als schepen van milieu en sociale zaken en voorzitter van IVAGO en schreef samen met de diensten en ons kabinet negentien beleidsnota’s.

Toen collega Karin Temmerman in juni 2010 volksvertegenwoordiger werd (en kort nadien ook onze krachtige fractieleider!) werd mij gevraagd om een belangrijk deel van haar bevoegdheden over te nemen. Zo mocht ik verder werken als schepen van milieu, stadsontwikkeling en wonen en voorzitter van het Stadsontwikkelingsbedrijf.

Dit zorgde ervoor dat ik toch in heel verschillende beleidsdomeinen zaken in beweging kon brengen. Hierna een kort overzicht in telegramstijl.

115

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 116 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

Meer en beter toegankelijk groen – 21 nieuwe parken en parkjes: Arbedpark Noord, Bijgaardepark, Landschapspark Groene Velden, Lousbergspark, Malpertuus, de omgevingsaanleg in de Sasen Bassijnwijk, Rabotpark, R4-buffer, SintBaafskouterpark, speelterrein Scandinaviëstraat, Voorhavenpark, Bloemekespark, Ekkergempark, buurttuin Moriaanstraat, Veermanplein, Acaciapark, Wielewaalparkje, Banierpark, Pierkespark, parkje Zinniastraat, park De Porre – 6 heraangelegde parken: Keizerpark, E3-plein, Bijlokesite, Groene Valleipark, Pieter Huyssensplein, Potuitpark – De Gentbrugse Meersen: afronding van de aankoop in het noordelijk deel / vastleggen van inrichtingsplan / start van de werken in de toegangszone / aanplant van het Vredesbos en drie Geboortebossen – De drie andere groenpolen: actieve medewerking aan project Parkbos – organisatie van ronde tafelconferenties met Vlaamse partners voor Vinderhoutse Bossen en Oud Vliegveld 116

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 117 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Een overzicht van belangrijke realisaties

– Drie nieuwe volkstuincomplexen (’t Oud Postje, Nieuw Gent, Boerse Poort ) – Geveltuintjes – Barbecues in parken – De soort van het jaar: de gierzwaluw, de bij, de wilde roos, de huismus – Schapen onderhouden op een ecologische manier bermen en weiden – Boscompensatie in de buffer van de R4 aan Wondelgem – Het avonturenbos en het hoogteparcours in de Blaarmeersen – Studie Groene Oevers

Milieu – Lancering en uitwerking van het Klimaatverbond Gent 2050 – Oprichting van een “transitie-arena” die een groep voorlopers met concrete ideeën over een klimaatneutraal Gent in 2050 verenigt – Lancering Green Track: charter met de Gentse cultuursector om milieu-impact te verkleinen – Eerste Vlaamse stad met CO2-nulmeting

117

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 118 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

– Eerste stappen klimaatadaptatie: opmaak klimaatkaarten, aanpassen algemeen bouwreglement, ...

– Groepsaankoop dakisolatie – Verdubbeling subsidies milieu- en natuurverenigingen – Terrasdekentjes uitdelen om terrasverwarming te ontmoedigen – Meetfiets meet de luchtkwaliteit in Gent – Warmtefoto geeft het warmteverlies van de Gentse daken weer – Luchtkwaliteitsplan – Subsidies milieuvriendelijke voertuigen – Proefprojecten elektrische voertuigen – Nulgebruik pesticiden sinds 2010 – Duurzaamheidsmeter voor alle grote stadsontwikkelingsprojecten (Gent Sint-Pieter, Oude Dokken, Tondelier) – 100 % groene stroom voor de stad – Opmaak windplan Gent – Subsidies herbruikbare luiers, duurzaam geëxploiteerd hout, dakisolatie en winddicht onderdak

118

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 119 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Een overzicht van belangrijke realisaties

Propere stad: Ivago en Dienst Milieutoezicht – – – – – –

– – – – – – – – –

Netheidscharters met buurtbewoners Gentsche Gruute Kuis in 2011 en 2012 Sensibiliserende acties in studentenbuurten Propere Gentse Feesten met afvalbeheerders en afspraken met pleinorganisatoren Peukenpalen Het aantal gratis huisvuilzakken voor mensen met laag inkomen aangepast volgens gezinsgrootte Uitbreiding dienst Openbare Reiniging met 25 werkkrachten Containerparken werden recyclageparken met nieuw reglement Eco-werkhuis gelanceerd IVAGO verwarmt UZ Nieuw IVAGO-gebouw Voorbereiding voor ondergrondse afvalcontainers in de stad Verplichten van afvalkorven bij verkooppunten Verbod op textielinzameling huis aan huis Verbod op het uitdelen van stalen en samples op straat

119

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 120 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

– Anti-reclamestickers op brievenbussen en boete voor wie daar wel bust – Mobiele camera’s tegen sluikstorters – Intense samenwerking tussen nieuw overlastteam van politie en cel zwerfvuil en sluikstorten

Ten strijde tegen armoede – – – – – – – – – – – – –

Oprichting Cel Armoedebestrijding Meer middelen voor armoedeverenigingen Ronde tafels over dak- en thuisloosheid Convenanten met verenigingen waar armen het woord nemen en Kras-diensten Uitbreiding van de samenwerking met Centra Algemeen Welzijnswerk (CAW) Week tegen de armoede Opening Pannestraat met Sociale Kruidenier Convenant met Huize Triest 2 Inloopcentra met douchemogelijkheden Uitbreiding bedden nachtopvang (16 tot 24) Winteropvang met Rode Kruis Opening Sociaal Pension Vlaamse Kaai Aankoop pand Nieuwland

120

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 121 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Een overzicht van belangrijke realisaties

Lokaal Sociaal beleid – Structurele samenwerking tussen Stad Gent, OCMW en de welzijnsorganisaties – Trefdagen – Campagne ‘OMNIO-statuut’ kenbaar maken bij rechthebbenden – Experimenten met buurtgerichte mantelzorg – Win-win beurs bracht ondernemingen en verenigingen samen – Projecten voor het dichten van de Digitale Kloof

Personen met een handicap zijn volwaardige Gentenaars – Symposium toegankelijke monumenten – Lancering innovatiewedstrijd ‘Design for All’ voor toegankelijke ontwerpen – Lancering toegankelijkheidscel en toegankelijkheidsambtenaar – Screening horeca op toegankelijkheid – Eerste ‘bellend vlak’ maakt horecazaak toegankelijk – Gratis tolken Vlaamse Gebarentaal aan stadsloketten 121

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 122 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

– Uitbreiding aantal taxicheques voor mensen met een handicap

Senioren – Opmaak en uitvoering Ouderenbeleidsplan samen met OCMW – Innovatie en verruiming van clubhuiswerkingen – Petanquebanen aan clubhuizen – Digidots in de Clubhuizen en buddies geven computerles – Nieuwe clubhuizen in Nieuw Gent en De Porre.

– Vernieuwing van vrijwilligersploegen in Azalea, Ottergemsesteenweg en Krekelberg – Clubhuiskrantje opgericht

Integratiedienst – Week tegen racisme – Nieuwe EU’ers en Roma: aanzetten tot globale aanpak, overleg met ambassadeurs, brief aan Barroso voor dringende maatregelen en nodige ondersteuning instroom, Gent voor-

122

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 123 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Een overzicht van belangrijke realisaties

– – –

– – – – – – – – –

zitter van Europese werkgroep 'Task Force Roma Inclusion' Nieuw doortrekkersterrein aan Drongensesteenweg Opening site Casa Mundi voor inburgering en lessen Nederlands Uitbreiding van samenwerking met Huis van het Nederlands (overdracht middelen vzw BAAB) en Opvoedingswinkel Herstructurering Agora – vzw Baab Fonds voor interreligeuze en interlevensbeschouwelijke projecten Oprichting Forum Agora en adviesraad voor etnisch culturele minderheden @Rem Platformbijeenkomsten Agora Tentoonstelling en boek ‘Islam in Gent’ Lezingenreeks ‘Ongehoord’ Opendeurdag ‘Gent Ongekend’ Overleg en communicatie ‘Islamitische begraafplaats’ Offerfeest: doe-het-zelf én servicevloeren

Gelijke Kansen & Diversiteit – Samenlevingsprijs voor Gentenaars die zich inzetten voor een betere samenleving 123

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 124 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

– Non-discriminatieclausule bij overheidsopdrachten en overeenkomsten – Meldpunt discriminatie breidt werkingsgebied uit – Samenwerkingsconvenant met vrouwennetwerk ‘Oog in Oog’ – Eerste holebibebeleidsplan

Straathoekwerk – Straathoekwerk is zelfstandige en versterkte dienst gebleven – Eerste beleidsnota – Uitbreiding personeelsbestand (met veldwerkers dienst Asiel) – Symposium tien jaar straathoekwerk

Buurtwerk – Buurtcentra Sint-Amandsberg en Van Crombrugghe geopend – Bewoners dichter bij elkaar met Steunpunt Sarah en Eerste Hulp bij BewonersInitiatieven EHBI – Proefproject eigen munt Rabot

124

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 125 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Een overzicht van belangrijke realisaties

– Ondersteuning tijdelijke invulling Gasmeterlaan ‘De Site’ – ‘Uit in je Buurt’ in een nieuw jasje – Naamgeving en profilering van de zalen – Breder gebruik van de zalen (aanpassing retributiereglement voor private feesten) – Uitbreiding werkingsgebied naar Scheldeoord, Bernadette, Scandinaviëstraat en Moscou – Verscherping van aandacht voor probleemsituaties (overlast) en thema’s (armoede) – Convenanten met Buurtdiensten Wijkresto & Co en ‘t Oud Postje

Gezondheid – Oprichting van gezondheidsraad – Lanceren van Donderdag Veggiedag in samenwerking met EVA vzw – de Velo Goesto!: een mobiele keuken brengt gezonde voeding in de wijken – Beweegkoffers in de wijken – Drie nieuwe Wijkgezondheidscentra: Rabot, Watersportbaan, Dampoort – Oprichting van een derde huisartsenwachtpost in Gentbrugge 125

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 126 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

– Invoeren projectsubsidies voor gezondheidsprojecten – Nieuwe locatie wijkgezondheidscentrum Nieuw Gent

Stadsontwikkeling – Stadsvernieuwingsproject Ledeberg Leeft met onder meer de bouw van 12 duurzame hoekwoningen en groene ontmoetingsruimte – Stadsvernieuwingsproject Dampoort/Oud Sint-Amandsberg: voorbereidende studies – Waalse Krook: start bouw bibliotheek van de toekomst en restauratie Wintercircus – Gent Sint-Pieters: start bouwwerkzaamheden Fabiolalaan – Het Citadelpark wordt geherwaardeerd tot een “park voor de stad, tuin voor de buurt” – Doorbraak Handelsdokbrug door een grondenruil met het bedrijf Christeyns – Zeven concrete projecten door jonge getalenteerde ontwerpers in Gent met o.a. de realisatie van twee nieuwe parkjes (Visserijpark en Willem De Beersteeg) – Crèche de Bijendans aan de Forelstraat (passiefbouw) 126

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 127 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Een overzicht van belangrijke realisaties

– De Porre: een nieuwe woonwijk met een wijkcentrum, uitbreiding van de sportschool en een nieuw buurtpark – Aankoop deel van binnengebied in Meibloemstraat voor bijkomend woongroen en plaats voor een buurtfunctie – Gasmetersite wordt Tondelier: start bouw van een hedendaagse duurzame stadswijk – Academiestraat: nieuwe kwalitatieve invulling van de voormalige brandweerkazerne en academie.

– Oude Dokken: realisatie van eerste beweegbare fiets- en voetgangersbrug, de Bataviabrug. Creatieve en wervende tijdelijke invulling met DOK vzw – Maïsstraat: voormalige UCO wordt gerenoveerd voor sociale economiebedrijven, een recyclagepark, een nieuwe opleidings- en tewerkstellingscentrum, een wijkpark en buurtfuncties – Hogeweg: 330 sociale en private woningen – Kaai 24: gemengd woonproject van 20 sociale en 52 bescheiden woonentiteiten

127

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 128 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

Wonen – Task Force Sociaal Wonen: doorbreken van hinderpalen voor bouw van nieuwe sociale woningen – Fusie van sociale huisvestingsmaatschappijen – Sociale woonbeleidsconvenant biedt bijkomende garanties voor nieuwe sociale woningen – Locatieonderzoek naar mogelijke vrijliggende (semi)publieke gronden voor bijkomende sociale woningbouw – 12 nieuwe transitwoningen voor Gentenaars met tijdelijke huisvestingsproblemen – Thematisch RUP Wonen zorgt voor ruimte voor 800 bijkomende woningen – Jaarlijkse lancering van 10 betaalbare bouwgronden voor jonge gezinnen – Nieuwe Molens: 22 nieuwe bescheiden appartementen – Co-housing ondersteunen via eerste project aan de Tolhuislaan – Inspirerende voorbeelden voor kwalitatief wonen op een kleine oppervlakte – Uitbreiding studentenhuisvesting 128

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 129 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Een overzicht van belangrijke realisaties

– Infosessies kotbazen – Afsluiten verschillende convenanten met partners in het woonbeleid voor een betere woonkwaliteit – Nieuwe richtlijn maakt samenwonen met vrienden in één huis mogelijk – Charter oprichting Community Land Trust

Noord-Zuid – Gentenaars zonder grenzen: ondersteunen van kleine projecten van Gentenaars in het zuiden – Uitbreiding en verdieping stedenband met Mangaung (Zuid-Afrika) met thema’s milieu en gezondheid – Fair Trade markt – Wachtnacht: 15.000 mensen riepen de wereldleiders op om armoede de wereld uit te helpen.

– Belmundo: jaarlijks een maand lang extra activiteiten rond internationale solidariteit – Noord-Zuidprijs voor Gentenaars die internationale solidariteit aanmoedigen

129

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 130 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

– Globaal budgettair stappenplan: tegen 2012 voor elke Gentenaar ?2 aan Noord-Zuid besteden

Vredeshuis – Herd8 in 2008: 90 jaar na het einde van W.O. I – Vredeshuis buitenshuis: Vredesbos - Vredesmonument

Dierenbeleid – Jaarlijkse prijs dierenwelzijn – 20 extra hondentoiletten sinds 2007 + folder met overzicht van de hondentoiletten – 6 nieuwe hondenlosloopweides – Nieuwe folder “leidraad voor hondenbezitters” – Centraal aanspreekpunt bij politie over dierenwelzijn – Voederverbod campagne; borden en bierviltjes – Voederpas (+ afsprakennota) voor wie zwerfkatten voedt – Anti-hondenpoeptegel 130

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 131 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Een overzicht van belangrijke realisaties

– Nieuwe aanpak ongediertebestrijding; naar ongediertebeheersing (= brongerichte aanpak) – Hondenzwemplaats

131

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 132 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

13. Dertig speerpunten voor de stad van de toekomst In dit boekje bracht ik enkele persoonlijke bedenkingen bij de toekomst van Gent en de Gentse gemeenschap.

Ik hoop dat ik u – al was het vaak snel of kort – kon duidelijk maken vanuit welke visie en met welk engagement ik graag wil verderwerken aan de toekomst van onze stad.

Maar politiek is ploegwerk. Je kan maar echte vooruitgang boeken met een stevige ploeg die zich met goede afspraken inzet voor de realisatie van een programma. Dat gemeenschappelijk programma kwam tot stand na gesprekken met honderden Gentenaars, die vanuit hun interesse, hun ervaring en hun overtuiging meegewerkt hebben aan een uitgebreid en gedetailleerd programma dat na intense gespreken tussen vertegenwoordigers van Groen en sp.a goedgekeurd werd door beide partijen.

U kan de volledige tekst lezen op www.spagroengent.be. Ik bezorg u ook graag een afgedrukt exemplaar. Het volstaat even te bellen

132

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 133 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Dertig speerpunten voor de stad van de toekomst

naar 0485/317.410 of een mailtje te sturen naar tom@tombalthazar.be.

Omdat de volledige tekst niet minder dan 87 bladzijden telt, voeg ik hierbij een overzicht van de dertig speerpunten uit ons programma. Onze voorstellen beperken zich zeker niet tot deze dertig punten, maar ze geven wel een goed beeld van de richting die wij samen met zoveel mogelijk Gentenaars aan onze stad willen geven. Want als ge Gent graag ziet, moet ge er goed voor zorgen!

Gent, meest kindvriendelijke stad in Vlaanderen 1.

2.

Gent wil de meest kindvriendelijke stad in Vlaanderen zijn. We investeren in voldoende, kwaliteitsvolle en betaalbare kinderopvang en in bijkomende basisscholen in eigen buurt. Kinderen zijn welkom in Gent.

Daarom leggen we meer speelpleinen aan en richten we het publiek domein kindvriendelijk in.

Er komt een Huis van de Jeugd, waar alle jongeren terecht kunnen en waar o.a. de kindersecretaris zijn vaste stek heeft

133

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 134 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

Gent, samen sterk 3.

4.

5.

Bij grote stadsvernieuwingsprojecten worden bewoners van meet af aan betrokken via een participatiepact. Per project wordt een afsprakennota gemaakt.

Gent heeft aandacht voor haar senioren. Vereenzaming, armoede en uitsluiting gaan we tegen via een aanpak op wijkniveau en intergenerationele projecten. Daarnaast investeren we in wonen op maat.

Blauw meer op straat: wat niet tot de kerntaken van de politie behoort, kan door burgerpersoneel overgenomen worden. Wijken en deelgemeenten bepalen samen met de politie hun prioriteiten.

Gent kiest voor een andere mobiliteit 6.

Gent wil koploper zijn in Vlaanderen op het vlak van duurzame mobiliteit. We zetten vooral in op fiets en tram. We willen onze reputatie als fietsstad verstevigen. Een netwerk van snelfietspaden zorgt voor veilige verbindingen tussen alle delen van de stad.

Daarnaast investeren we in meer en veiligere 134

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 135 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Dertig speerpunten voor de stad van de toekomst

7.

8.

9.

fietsenstallingen. We willen een fijnmazig tramnet en investeren verder in de realisatie van nieuwe tramlijnen.

In samenwerking met De Lijn zorgen we voor combitickets voor evenementen, voorstellingen en grote sportmanifestaties We maken een ring van P&R-parkings aan de rand van de stad. De parkeerplaatsen in de binnenstad zijn in de eerste plaats voor de bewoners.

We zetten de herinrichting van het Dampoortkruispunt op de agenda van de hogere overheid. Hierbij moet voorrang gaan naar de veiligheid van voetgangers en fietsers en de doorstroming van het openbaar vervoer

Gent, samen tegen armoede 10. We zeggen resoluut neen tegen armoede en uitsluiting. We werken een diepgaand stedelijk armoedebeleidsplan uit, waarin bijzondere aandacht gaat naar kinderarmoede.

11. Werk zorgt voor een inkomen, en dat is de beste remedie tegen armoede. Ondanks dat er veel werkzoekenden zijn, raken veel vacatures niet ingevuld. Daarom zetten we speciaal 135

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 136 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

ontwikkelde tewerkstellings- en opleidingsprogramma’s, zoals een degelijke taalopleiding, op. Daarnaast trekken we naar de wijken met lokale banenmarkten, zodat jobs en mensen elkaar vinden.

Gent, stad met een ecolabel 12. Gent wordt koploper inzake duurzaamheid en klimaatneutraliteit. We voeren de strijd op tegen energiearmoede en zetten in op groepsaankopen en goedkope leningen voor energiebesparende maatregelen. Ook stimuleren we samenwerking tussen bedrijven, bijvoorbeeld door de aanleg van warmtenetten en groendaken op bedrijfsgebouwen.

13. We roepen een halt toe aan de verloedering van het leefmilieu door programma’s te ontwikkelen samen met de Gentenaars, bedrijven en de Vlaamse overheid. De strijd tegen fijn stof wordt versterkt en versneld.

14. We voeren een ondersteunend beleid voor biolandbouw en stimuleren de aanleg en het onderhoud van volkstuintjes.

136

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 137 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Dertig speerpunten voor de stad van de toekomst

Gent werkt 15. De kanaalzone wordt verder uitgebouwd als volwaardig industrieel gebied, dat zich grensoverschrijdend uitstrekt van Gent tot Terneuzen. De Gentse haven wordt het voorbeeld op vlak van duurzaam ondernemen.

Hierbij gaat aandacht naar een goede bereikbaarheid met openbaar vervoer.

16. De stad wil coöperatief ondernemen een plaats geven in de Gentse economie. Daartoe ondersteunt ze bestaande en nieuwe coöperatieve initiatieven.

17. Als stad van de toekomst investeert Gent in creatieve, vernieuwende en duurzame initiatieven en projecten op wetenschappelijk, technologisch en artistiek vlak. Creatief ondernemerschap wordt gestimuleerd.

18. De stad Gent richt een stedelijk agentschap op voor de sociale economie dat ook erkend wordt als een invoegbedrijf.

19. Het takendebat wordt gekaderd binnen de te ontwikkelen visie op Gent 2030. Reorganisaties zijn noodzakelijk voor een efficiënt werkende overheid.

137

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 138 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

Gentenaars genieten samen 20. We herstellen het Koning Albertpark in zijn oorspronkelijke staat door een deel van het viaduct aan de Zuid (tussen de R40 en het Wilsonplein) af te breken en terug te geven aan het park.

21. We kiezen voluit voor de realisatie van de groenpolen rond de stad, die voor elke Gentenaar per fiets bereikbaar zijn en waarin een divers recreatief nevenaanbod aanwezig is.

Inzake natuur wordt het standstill-principe gerealiseerd. Tot slot gaan we op zoek naar private of semi-publieke tuinen of parken, die kunnen opengesteld worden voor het publiek.

22. Elke Gentenaar zou minstens op ĂŠĂŠn boom zicht moeten krijgen. Straten, pleinen en parken zijn de tuinen en de terrassen van alle Gentenaars. Het openbaar domein wordt een aaneengesloten netwerk van aangename en kwaliteitsvolle publieke ruimtes, die voor iedereen toegankelijk zijn.

23. De tweede lus in het winkelwandelgebied van de Gentse binnenstad wordt gesloten door de ontwikkeling van de Waalse Krook 138

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 139 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Dertig speerpunten voor de stad van de toekomst

als ontbrekende schakel in de lus Korte Dagsteeg, Walpoortstraat, Zuid, Vlaanderenstraat; Brabantdam; 24. De Gentse Feesten blijven een uniek volksfeest met een divers maatschappelijk en cultureel programma. We plaatsen de feesten op de culturele scène als een ontdekkingsfestival.

25. We bouwen het Kunstenkwartier uit, met Citadelpark en de Waalse Krook als cultuurplekken van de 21e eeuw.

Gent, stad waar we graag wonen 26. We breiden het aantal woningen in onze stad uit. We zorgen daarbij voor een groter aandeel aan gezinswoningen en maken nieuwe woonvormen mogelijk. Voor sociale huisvesting helpen we de maatschappijen een inhaalbeweging te maken. We gaan ook voor meer goede en betaalbare private huurwoningen zorgen en we zullen investeren in de renovatie van de Gentse woningen.

27. We maken een plan duurzame stadsontwikkeling voor de hele stad. We werken het stadsvernieuwingsproject in Ledeberg af en 139

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 140 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Wat van ons allen is, moet dubbel zo goed verzorgd worden

starten ook in andere buurten, met de Dampoortomgeving als eerste project. We hebben ook aandacht voor de aanpak van de 20ste eeuwse gordel (herwaardering en waar mogelijk ook verdichting).

28. Er komen tegen 2018 minstens zes nieuwe wijkparken bij. In overleg met de buurtbewoners geven we een nieuwe, tijdelijke bestemming aan braakliggende terreinen en grote leegstaande panden. Liefst met een culturele, groene of recreatieve invulling.

29. Gent, een propere en afvalarme stad. De strijd tegen zwerfvuil en sluikstorten wordt opgevoerd met gerichte campagnes, goed georganiseerd opruimwerk en een duidelijke bestraffing van overtredingen.

30. We investeren in kleine infrastructuur in buurten en stimuleren het buurtgevoel extra door vaste sportmomenten op buurtniveau in te lassen. Sociale media worden ingeschakeld om mensen die geen lid zijn van een sportclub samen te brengen. Via een sport-datingsite kunnen buren elkaar uitnodigen voor een sportief treffen. Voor gezinnen met kinderen wordt een portaalsite ontwikkeld voor sport- en jeugdkampen.

140

balthazar.wat.van.ons.allen.is.book Page 141 Tuesday, August 21, 2012 2:02 PM

Meer weten of iets laten weten

14. Meer weten of iets laten weten Indien u graag meer wil weten over het verkiezingsprogramma van het kartel sp.a-Groen dan kunt u dit lezen in het voorgaande hoofdstuk.

Indien u graag meer wil weten over mijn activiteiten als schepen in Gent of één van mijn beleidsnota’s wil lezen, neem dan een kijkje op mijn website (www.tombalthazar.be). Deze beleidsnota’s worden u ook toegezonden na een telefoontje naar 0485/317.410.

Indien u graag wil reageren, dan lees ik uw vraag of uw opmerking graag via mail naar tom@tombalthazar.be of met de post naar Onderbergen 59 te 9000 Gent.

141