Zeki Velidî Togan - Oğuz Destanı (Reşideddin Oğuznâmesi, Tercüme ve Tahlili)

Page 52

Ala Ath K iş d«HiİD

Oayı tnal Han

S; 319a

X ; 245a

H a: 386a TiMoan H an

düzenlik*^* sağlayarak yedi yı] padişahlık etti. Veziri âalurlardan (9ksî Hoca Ue Yivalardan Şaban Hoca idi. Yedi^^o padişahlığı süresince o, kendi oğlu ALA ATLI KIŞ DONLU QAYI İNAL HANHlan memnun^ j)aha kendi hayatta iken padişahlığı oğlu Ala Atlı Kiş Demeklü Qayı İnal Han’a vermek istedi. Bu sözün mânâsı ° bir «1 ata binmiş ve samur elbise giymiş demek olup, «Qayıı da atasuun ismidir. Onu padişahlık tahtma oturttu. Bu padişah çağında Pey­ g a m b e r i m i z H z . Muhammed Mustafa SA. zuhur et­ miş, bu hükümdar da Bayat(?) Dede Kerencük’ü ‘ elçi olarak onun hizmetine gönderip müsliman olmuştu. Bu Qorqut*^^ Bayat boyundan Kara-Hoca’nın oğlu olup çok akılh, bilgili ve keramet sahibi bir insandı. İnal^^’^ Han Sır Yavquy zamanında ortaya çıkmıştır. Bu sözleri nakledenin dediğine göre ikiyüz doksan beş yıl ömrü olmuştur**®. Güzel sözleri, söylenen kerâmetleri ve hakkmdaki hikâyeler pek çoktur® ve ayrıca zikredilecektir. Bu zamanda babasımn tâyin etmiş oldu­ ğu naibler ve ona yardımcılık edenler ölmüşlerdi. Onlann yerine başka naib ve vezirler seçildUer. Bunlardan biri 'B&yio.dnIardan Dönker ve ^ diğeri Iğdür’den. Dönke olup, vezirlik ve naiblik bu padişah ölünceye kadar her ikisinde idi. Qayi İnal Han vefat edince yuğ töreni için babasının naibi bulunan Ba­ yandır Dönker’in oğlu Erki “ büyük bir aş tertiple­ mişti. İki göl(navur) yapıp birisini yoğurt(ayran). birini de qımızla doldurmuş; öylesine çok ^ at, sığır ve koyun eti toplamıştı ki bunlardan birkaç dağ olmuştu. Ne kadar memleket varsa oralardan insanlar yuğa gelmiş®; hepsine aş vermişler; onlar berâberlecinde götürmüşler, lâkin yine de artmıştı. Bu padişahın hiç oğlu yoktu Ama son zamanlarda hatunu tesâdüfen hâmile kaldı ve o öldüğü sırada f bir çocuğu dünyaya geldi. Bu çocuk doğduğu zaman Bayat boyundan Korkut (ve Erki?) her ikisi «bu çocuğun adı Tuman olsun» dediler, yâni sis demektir. Divan büyUkleri ise «tuman k a r a n lık demek olur ve*”^ bu, pacUşahlara ya­ raşır bir ad değildir; bundan iyi bir ad koymak gere­ kir» dediler. Korkut şöyle dedi: «Gerçi tuman(sis) olunca hava karanlıktır ^ ama, bilhassa otlar için fay­ dalı olan nem bırakır. Bu çocuğun babasının ölümüyle 55


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.