Tufan Gündüz - Kızılbaşlar, Osmanlılar, Safeviler

Page 21

anlayışın dışına çıkıp Kızılbaş oldukları yolundaki yaklaşımlar ise meseleyi sathi ele alm aktan başka bir şey değildir. Yörük ve Türkmenlerin yerleşik hayata geçmeleri sadece vergi statülerini değiştirm eleri anlam ına gelmiyordu; aynı zam anda kimlik tanım lam ası olarak Türk oluyorlardı. Resmi kayıtlarda bu durum “Yürüklükten çıkm a” veya “Türkm enlikten çıkm a” olarak tanım lanıyordu. Böylece Anadolu’da yerleşik olan veya yerleşik hayata geçen bütün Oğuz/Türkm en gruplarının Türk diye isim alm aları bu kimliğin yeniden inşasından değil, var ve kabul edilen bir üst kimliğin genel kabul görm esinden kaynak­ lanıyordu. Türk yerleşik hayatı ve yönetm e gücünü tem sil edi­ yordu. Bu yüzden Anadolu’ya gelişinden itibaren yerleşik hayata geçen Oğuz gruplan, kurduklan yeni yerleşim yerlerinde Bayat, Avşar, Salur, Kayı, Dodurga gibi kendi adlarının hatırasını yaşatsalar bile kendilerini Türk diye tanım lıyorlardı. Bu çerçeve­ den Osmanlı yazılı ve sözlü kültüründe Türk kavramı yerleşik ahali anlam ında kullanılıyordu. XX. yüzyılın başlarına kadar Anadolu’da Türk adının yanı sıra Türkm en ve Yörük adlannın kullanılm asının sebebi onlann konargöçer hayatı devam ettir­ m esinden kaynaklanıyordu ve siyasal geçmişi ne olursa olsun tüm konargöçerler için kullanılan isimlerdi. Günüm üzde Yörük ve Türkm en tabirlerinin canlı bir şekilde varlığını sürdürm esi ise Anadolu’daki konargöçer hayatın XX. yüzyılın başlarına kadar bütün canlılığıyla devam etm esinden; yerleşik hayata geçenler veya geçirilenler arasında göçer hayatın hatıralarının çok taze olm asından kaynaklanm aktadır.

20


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.