n_
8
muharrirlerinden Faruki Ömer Şevki Efendi, 13. Tarikatı Halvetiyyeden Şeyh Seyyid Müslim Penah Efendi, 14. Binbaşı Refik Beyefendi, 15. Kadiri Şeyhi reşadetlü Veli Mehmed Efgani Efendi, 16. Muciz dersiamlarından faziletlü Ahmed Nazif Efendi, 17. Feriklikten mütekaid Hacı İzzet Paşa, 18. Sivas vilayeti nakibül eşraf kaymakamı Seyyid Abdullah elHaşimi elMakki Efendi hazretleri, 19. Me'murinden İhsan Bey, 20. Me'murinden Hayri Bey, 21. Fatih dersiamlarından Divriki Kadızade faziletlü Abdullah Ziyaüddin Efendi, 22. Şeyh Yunus Dergahı postnişini Şeyh Ali Efendi, 23. Beylerbeyi Camii şerifi vaizi Hacı Kazım Efendi, 24. Müderrisinden Tevfik Efendi, 25. Volkan muharriri Derviş Vahdeti” Said-i Kürdi, 5 Mart 1325 / 18 Mart 1909 Numara: 77'de “Milletin kalb hastalığı za'fı diyanettir, bunu takviye ile sıhhat bulabilir” diye başlayarak görevleri açıklar: “Mesleğimiz ise ahlakı Ahmediye ile tahalluk ve sünneti Peygamberi'yi ihya etmektir ve rehberimiz Şeriat-ı garra ve kılmamız da berahini katıa ve maksadımız i'laı kelimetullahtur. (...) En evvel mürşidi umumi olan ulema ve talebeyi şeriat namına ittihada davet ederiz..” Daha sonra gazetecileri de, “İhtarı mahsus gazeteci denilen hutabayı umumi iki kıyası fasidle milleti bataklığa düşürtmüştür” diyerek hedef gösterir. Volkan ve İttihad-ı Muhammediye Cemiyeti çevresinde örgütlenenler yasal hükümeti devirmek için, 1908 ihtilalinden yalnızca sekiz ay sonra 31 Mart 1909'da ayaklanırlar, cana kıyarlar. Devletin ordusu duruma el koyarak ayaklanmayı bastırır. Ayaklanmayı örgütleyen fırkanın kurucuları arasında yer alan ve ayaklanmayı kışkırtan yayında yazan Said-i Kürdi, 31 Mart olayına karışmadığını ileri sürmektedir. Tarihçe-i Hayat kitabında kendi anlatımına göre, sorgulanmasında, olayları aslında yatıştırmak istediğini ancak kılığından dolayı tanınıp, kitleyi arkasına takmaktan çekindiğini ileri sürer.
de b
ia
81. Şerif Mardin, agk., s.137. 82. “Malmisanij, Mahmud Lewendi, Li Kurdistana Bahur u li Türkiye, Rojna megeriya Kürdi 1908-1981” den Naci Kutlay, Kürt Kimliğinin Gelişme Süreci, s. 94. 83. Şerif Mardin, agk., s.138 ve Şahiner, agk., s. 127. 84. Şerif Mardin, agk., s.139.
Kim kimi kullandı?
Bu karışık günlerde onun İttihat Terakki Fırkası ilişkisinden de söz edilmektedir. Bu konuda Malmisanij, Bezmi Nusret Kaygusuz'dan, “Güya Kürt meselelerinde ondan istifade edeceklerdi” sözlerini aktarıyor. Ayrıca İttihat Terakki ilişkisini vurgulamak için onun ihtilalin ünlülerinden Resneli Niyazi için, “Ey zamanın Rüstemi Zali” dediğine de değinilir.85/86 Bezmi Nusret Kaygusuz, Abdülhamit ve İttihat Terakki dönemlerini ve sonrasını anlattığı “Bir Roman Gibi” adıyla 1955'te yayınlanmış olan anılarında, Volkan gazetesi ve İttihad-ı Muhammediye Partisinin kurucularıyla ilgili oldukça çarpıcı bilgiler vermektedir. Bu bilgiler içinde en dikkat çekici olanı Derviş Vahdeti'den sonra Said-i Kürdi ile ilgili olan bölümdür. Bezmi Nusret Kaygusuz onun ittihatçılar tarafından kullanıldığını belirtir: “İttihatçılar bu adamı çok şımartmışlardı. İptidada (önceleri) Said-i Kürdi'ye büyük bir paye verdiler. Güya Kürt meselelerinde ondan istifade edeceklerdi. Hâlbuki gösterilen saygıyı o kendi hakkı zan etti. Ve yükseklerden ötmeye başladı. Zamanın kutbu ve mehdisi tavrını takındı. Maaza senelerden sonra da aklı başına gelmemiştir. Yeni bir tarikat ihdasına ve onun piri olmağa çalıştığı işitilmektedir. Halen “Nurcu” diye maruftur.”