cüme Odası'nda kıdemli katipierden Mehmed Mansur Efendi'nin yardımıyle öğrendiği Fransızcar:ııı ile bilhassa, fikirlerini çok beğendiği ve ömrünün sonuna kadar saygı ile koruduğu Mon tesquieu'nün eserlerini okudu ve bir eserini de Türkçe'ye ter cüme ederek Mir'at gazetesinde yayınladı mı. Şinasi'nin 1 2 8 1 / 1 864'de Paris'e gitmesi üzerine ise, Tasvir-i Efkar'ı tek başına çıkarmaya başladı. Artık, siyasi ağırlıklılardan, şehrin temizliği ile ilgili oianlarına kadar, hemen her konucla yazı lar yazdı. Bir taraftan da, 1 864'de kurulan Cemiyet-i Tedrisiyye-i İslamiyye'de hiçbir maddi karşılık beklemeden, fahri dersler verdimı. Yakın arkadaşı Refik Bey'in koleradan ölümü üzerine, O'nun idaresinde çıkmakta olan, Tercüman-ı Ahvat'de de yazılar yazmaya başladıP4ı. Halkı aydınlatmak ve bu yolda İdare'yi ikaz etmek üzere Tasvir-i Efkar'da ya yınladığı yazılarının ortak özelliğini; kadınların okutulmasın dan, öğretİrnde Türkçe'nin hakim kılınmasına; İstanbul'un ve tarihi eserlerin yangından korunmasından, halk dershanele rinin açılarak milletin yetiştirilmesine kadar, milli duyuş ve düşünü şünün ifadesi olmak teşkil ediyordu. Bunlar, o kadar ilgi uyandırmıştı ki; yangından korunulması hakkındaki yazısı, biz zat Sadrazam Ali Paşa tarafından takdir edildi ve Kemal Bey, H ükumet'in "terfi rütbesi" ile \ödÜl lendirildi. Bunlar arasın da yer alan ve Yeni Edebiyat anlayışının ilk önemli ve sikalarından birisi olan, " Lisan-ı Osmani'nin Edebiyatı Hak kında Bazı Mülahazatı Şamildir"r:ısı başlıklı makalesi ise, 3 1) Ebuzziya Tevf ik, "Y eni O smanillar" İ st. 1973 - Haz Ziyad Ebuzziya- ci/ d: 1. 121 .
s.
32) Romalılar' ın Esbiib- ı İ kbal ve Zevali Hakkında Mü lahazat" Mir at gzt. . nu: 2, 3 Şevva1 1279/22 Mart 1863 33) Mahmud, Cevdet, "Maarif i - U mu mi yye Nezar eti Tarihç e- i T eş kil at ve İ craatı·· İ st. 1338/ 1 919,
s.
97
34) Ebuzziya Tevf ik . "Sa/name-i Hadi ka İ st I 290 . ..
35) Tasvir -i E/kar gzt.
,
.
s.
7I
nu: 41 6-41 7; 1 6 Rebiü"l-ahir I283··19 Rebiü"I-ahir
1 283/ 1 866.
7