Tukib

ni Leslie Marie Banaban

Pasaylo sang katumanan nga pilit ginakalimtan. Ano ang gusto mo matukiban?

Aga pa sadto sang ako nagbangon sa akon nga higdaan. Gin-unyat ko ang akon mga kamot kag gilayon ko man ginhakos ang akon lawas. Insakto lamang subong sang tiyempo. Ang dapya sang matugnaw nga hangin nga gahakos sa akon panit kag ang mga huni sang pispis amo lang ang akon natalupangdan.

Pero ngaa bala gakuba-kuba guid ang akon nga dughan? Ang kalangitan gulpi lang nagbag-o, sa matin-aw nga anyil naislan ini sang mabaskog nga panganod.

"Norma!" gulping tawag sang panganod sa akon rason para makibot kag makulbaan ako.

"Nay, Tay, tabangi ko!" nagdalagan ako paguwa ugaling wala sing nanay kag tatay ako nga nakita. Ang balay namon nangin isa ka magamo nga linong kag biskan landong sang akon ginhikanan indi ko makita. Gintinguhaan ko pangita sa akon mga ginhikanan, kag asta makalab-ot ako sa guwa. Apang kabalo ako nga sala ang akon gingiho, gindala ko ang akon kaugalingon sa isa ka maragtas.

"Madamo nga pagpasalamat ang maambal ko sa imo kung... himuon mo ang luyag ko," ini gin-ambal sang panganod samtang ginaamat-amat niya ako dala sa kapiotan.

"Indi ako... palihog, untati ako," pagpakit-luoy lang ang nahimo ko samtang ang akon mga tiil indi na makatungtong sa duta. Madali sa iya nga ako pagadalahon. May kalainan sa buot ako nga nagabato ugaling nga mas kusog ini kumpara sa akon. Dios ko, ano ni ang iya gusto?

Wala siya sing luyag nga may matabo sa akon, among hambal niya, nga indi guid nakon mapatihan. Pero ari ako subong, malayo sa kadutaan kag malayo sa realidad. Ngaa gindala niya ko sa langit?

"Ikaw among sinuguran kag katapusan. Norma, luyag mo bala balikan ang ginsuguran ukon makadto kita sa katapusan?"

Wala ako sing may isabat kay wala ako may nabal-an sa duwa niya ka

pamangkot. Indi ako makabalo sang ibalos ko.

"Ngaa ako imo ginapapili? Ikaw ang nagdala diri sa akon. Bahala kana kung diin mo ko ipagabutang." Malaot ko nga baylo nga gilayon ya man nga gin sang-ayunan.

Gilayon, gulpi lamang siya may ginhambal kag gilayon ako nahulog sa akon nga kaina nga ginatindugan. "Maayo nga pagtukib. Sa paghulog mo, ikaw pagasal-on sang ginapangita mo."

Nag-amat-amat na ako ginabutong sang kadutaan. Wala sang tinaga nga naghimakas magguwa sa akon nga baba ugaling ang kakulba ko naman ang gakaon sa akon nga sistema. May pamatyagan ako nga may malain nga hitabo ang magasugata sa akon.

Gusto ko makahalin sa amo ni nga sitwasyon gani ginpiyong ko ang akon mga mata kag ginapaminsar nga damgo lang ini.

Masakit nga adlaw ang nagbilin sing halok sa akon panit, timaan nga na-adlawan ako bugtaw. Gulpi nagbukas ang akon mga mata kag sa indi maipaliwanag nga hitabo, gulpi ko napaminsaran ang panganod nga naga-istorya sa akon. Ngaa katuod sito nga hitabo? Damgo lang bala ang amo to pero ngaa gapabiin ang kulba sa akon nga tagipusoon?

"Ah, basta. Wala sing rason para mangin tuod ang amo to nga hitabo. Wala sing papilian sa sinuguran ukon sa katapusan. Tanan to –" "Norma!" ang tingog nga ato amo ang kay nanay. Puno sang kakulba ang mabatian sa tingog niya sayuron para magbangon ako sa akon higdaan. Ugaling sa akon pagtikang, amo man ang sunod-sunod nga pagginuwa sang mga memorya ko halin pa sang una – sang bata ako nga gina-atipan sang akon iloy kag amay; sang makabalo na ako magtikang, magpalumba sing dalagan sa kay Tatay asta nga nadula ang tanan sang nag-abot ang tion nga pirmi na ako ang ginabasol kag ginaakigan ni Tatay. Ang tion kung sa diin hubog siya kag ako nga bata niya wala nakapalagyo sa kalainan sang ginagiho niya. Asta nga... asta nga ginhimuslan niya ako kag si Nanay ginpatumbayaan ang ginahimo sang Tatay sa akon. Wala ako bulig nga naagom kundi sakit, kapiot sa dughan kag kaakig; pagsalo sa akon sang kamatuoran nga wala ko nakita kag wala nahibaluan.

Subong, athag na kung ngaa amo to ang ginpamangkot sa akon sang panganod. Napuno ako sing kaakig kag pagpatumbaya sa kaugalingon. Napuno na ako kinahanglan ko maghimalos.

Amat-amat nga tikang, asta nakita ko kung paano maghibi ang wala kaluoy ko nga iloy sa akon. Puno siya sing Norma nga ginamitlang samtang may bahid sa sing dugo ang iya kalawasan.

"Norma tama na, untati. Maluoy ka sa amon," wala sing pagtulok nga ambal ni Nanay pero dapat sa akon siya nagatulok ugaling ngaa may ginastorya siya nga lain?

Nagtika ako sing kaisa kag didto ako napangbugnawan, may Norma man nga ara sa kilid sang akon iloy kag ginataga niya si Tatay sang binangon sa iya kalawasan. Gapalang-lapaw ang lapuyot nga dugo sang akon amay kag gabulwak ang bibig sini sang mapula-pula nga dugo. Tinamaan man nga patay na siya. Apang ako, ang akon ginatulok sa malayo nga si Norma grabe ang akig nga may ara siya sa iya nga lawas. Ang gapalang-dulom niya nga mata kag ang ngirit nga handa magpatay sing tawo ang makita ko sa iya. Hindi ako ina. "Tapos na si Tatay, Nay. Gusto mo ikaw naman?" na demonyo na siya apang si Nanay ga amat-amat na kamang papalayo sa akon.

"Tabang! Ahhh!" ini ko masarang ang pagtaga sini sang binangon sa isa ka paa ni Nanay. Bisan ano matabo, nagkasala man sila, ginhikanan ko sila gihapon gani dapat ko siya buligan.

Malapit sa akon ang isa ka taga kag madasig ako nagdalagan pakadto sa ginatindugan sang akon malalaot nga bersyon nga Norma. Handa na ako buligan si Nanay. Handa na ako pagapatyon si Norma. Handa ko na ini tagaon sa iyang likod ugaling gulpi lamang ako naglapos. Ngaa? Paano? Gulpi nag-untat si Norma kag nag-atubang sa akon nga rason para ako makulbaan.

"Salamat sa pagtukib sa imo ginkalimtan. Kag sa masunod ako imo pasalamatan, Norma!" hakot sa kadalumon sang duta nga tingog kag ang buya ni nga mga tinaga isa ka patimaan nga matuod ang tanan.

"Ahhhh!" huliing singgit ko sang gina-amat-amat na ako nga ginakaon sang kalayo tungod sa sala nga ginhimo ko. Nay, Tay, patawara ako.