Scheldeland Magazine 2016 SMAG

S MAG

Genieten in Scheldeland. Langs Schelde, Dender & Rupel

2016

App

‘100 jaar groOte oorlog’ De Kalkense Meersen

weidse stilte, wondermooie meersen

Dagtriptips & Scheldetoppers

BEN ROELANTS D E PA R E L S VA N PLAN BIER

INHOUD EDITORIA AL

COLOFON

Verantwoordelijke uitgever: Toerisme Scheldeland vzw Noordlaan 21 9200 Dendermonde

04

Fotografie: Beeldenbank Toerisme Scheldeland, diensten voor toerisme in Scheldeland, fotoclubs in Scheldeland, Karel Duerinckx, Niko Caignie, Inge Van den Heuvel, Daniël Rys, Jan Dirkx, Kris Van den Bossche, We Have Heart

Voor jou geproefd én gesmaakt: het mooiste van Scheldeland Tussen Gent en Antwerpen, Brussel en Mechelen ligt een gebied waar water en groen hand in hand gaan, en waar proeven, leven en ontdekken gebeurt op het ritme van het water. Welkom in Scheldeland!

02

Bij ons staat genieten centraal. Van één van de blonde, bruine of rode parels van onze streekbrouwerijen bijvoorbeeld. Je ontdekt ze op Plan Bier: een toffe bierkaart die je wegwijs maakt in het rijke aanbod van Scheldeland. Vlaanderen Vakantielandgezicht Ben Roelants neemt voor jou alvast de proef op de som. Blijf je graag overnachten? Op onze charmante logeeradresjes wacht je een verkwikkende nachtrust en een smakelijk ontbijt.

En onze regio heeft nog zo veel meer te bieden.

Wist je bijvoorbeeld dat we ook een rijke oorlogsgeschiedenis kenden? De nieuwe ‘Groote Oorlog’-app neemt je mee door een periode waarin we vochten voor het leven, op en rond de Schelde en de Dender. Voor stappers en trappers is er bovendien ons uitgebreide wandel- en fietsknooppuntennetwerk. Onze tip? Ontdek de Kalkense Meersen, een betoverend nieuw natuurgebied van 1.000 hectare, en een nieuwe thuis voor talloze unieke vogel- en vissoorten.

Concept en opmaak RCA Group Dit magazine is met de grootst mogelijke zorg samengesteld door Toerisme Scheldeland met medewerking van de steden en gemeenten uit de toeristische regio Scheldeland, Toerisme Rupelstreek en Toerisme Klein-Brabant - Scheldeland.

De opgenomen informatie is verzameld in januari 2016.

12

De verantwoordelijke uitgevers kunnen niet aansprakelijk gesteld worden voor fouten, onnauwkeurigheden of veranderingen.

PROEVEN VAN DE PARELS VAN PLAN BIER

APP ‘100 jaar groote oorlog’

24

Laat dit magazine jouw appetizer zijn, maar voel je vooral welkom om Scheldelands troeven ook écht te komen proeven!

Tot binnenkort!

Team Toerisme Scheldeland

Info en eindredactie T. Corijn en S. Palmaers

proeven van de parels van plan bier

DE PRACHT VAN DE KALKENSE MEersen

de parels van plan bier Ben Roelants

04

lucien van impe 40 jaar tourzege

18

SCHELDEKORTJES Stappers & trappers

08

Bloemenpracht in Scheldeland

20

Sint-amands viert feest 100 jaar Emile Verhaeren

09

SCHELDEKORTJES Geproefd & goedgekeurd

22

groote oorlog app Oorlogsverleden van Scheldeland

12

SCHELDEKORTJES Tips voor trips

23

FESTIVALITIS Scheldse spektakels

16

wondermooie meersen Wandelen door de Kalkense Meersen

24

© Alle rechten voorbehouden.

Niets van dit magazine mag worden vermenigvuldigd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.

Depotnummer D/2016/0332/6

03

BIER IS HOT

Proeven van de parels van Plan Bier

Van foodpairing over biersommeliers tot huisbrouwerijtjes die hun eigen biertjes brouwen: bier is hot, en zeker in Scheldeland!

Sinds kort is er daarom Plan Bier: een toffe kaart die je wegwijs maakt in het rijke bieraanbod van Scheldeland. En wie konden we beter vragen dan Vlaanderen Vakantielandgezicht, inwoner van Puurs én bierliefhebber Ben Roelants om meteen de proef op de som te nemen?

Wie Scheldeland zegt, zegt Duvel. Maar het Belgische icoon uit Puurs is niet de enige parel aan de kroon van Scheldeland. De regio telt maar liefst 10 brouwerijen, verschillende hobbybrouwerijen en talloze biersoorten. Met onder andere 4 fietsroutes en 3 wandelingen vat Plan Bier al dat Scheldelandse moois voor je samen. Wij trokken alvast op verkenning en fietsten de Gulden Duvelroute met tv-gezicht Ben Roelants. Hij woont in en houdt van de streek, maar zelfs voor hem valt er nog heel wat te ontdekken.

04

Liefde voor de ambacht “Ik ben opgegroeid in Willebroek”, begint Ben enthousiast. “Toen ik net begon te werken heb ik even in Brussel gewoond, maar daarna ben ik teruggekeerd naar mijn heimat, Scheldeland. Vandaag woon ik in Puurs, en daar voel ik me thuis. De gemeente werkt hard aan een warm welkom voor iedereen die ons bezoekt. De vele fietstoeristen die ons dorp elk weekend aandoen, weten dat te waarderen.” Voor Vlaanderen Vakantieland maakte Ben verschillende reportages in Scheldeland, waardoor hij de streek nog beter leerde kennen.

“Tijdens het filmen leerde ik soms mensen kennen die vrienden bleken te zijn van mijn ouders of grootouders. Ik heb hier dus meer banden dan ik eerst dacht!”

Maar in Puurs rijpt natuurlijk ook ‘den Duvel’. Hier vertrekt dan ook de Gulden Duvelroute, een fietsroute van 29 km. Bierliefhebbers kunnen onderweg een bezoek brengen aan de brouwerij van Duvel-Moortgat. En laat Duvel nu net één van de favoriete biertjes zijn van Ben. In het bezoekerscentrum van de brouwerij raakt hij meteen in gesprek met business communication manager Kris Baert, die al pakweg 30 jaar voor de brouwerij werkt. “Waarom Scheldeland zo veel lekkere bieren en brouwerijen telt?” Kris denkt even na.

“Brouwerijen die vandaag nog bestaan, zijn er omwille van hun gedrevenheid en omdat ze geloven in hun product. Onze brouwerij is vandaag in handen van de 4e generatie en de 5e generatie is op komst. Er is fierheid om te blijven bestaan, liefde voor de ambacht. We hebben een fantastisch product dat onze grootouders gebrouwen hebben, en dat gaan we niet verkopen. Het zit in onze genen om dit verder te zetten.”

90 Streekparels Waar er vroeger alleen Duvel was, biedt de brouwerij vandaag een heel gamma van verschillende bieren aan en brouwt ze jaarlijks meer dan 1,3 hectoliter bier.

“Duvel moet je leren appreciëren. You have to surrender to it, zeggen we wel eens. Maar iedereen vindt in ons assortiment wel zijn gading”, zegt Kris. Hij is fier op zijn vak en steekt dat niet onder stoelen of banken. “We moéten fier zijn op het feit we bierland nummer 1 zijn in de wereld. Ons bezoekerscentrum krijgt hier wekelijks allerlei nationaliteiten over de vloer.

05

Ru p

el

35

boom

al na Ka

36

Br s us e up -R el

Vlietdijk

PUURS

l

Ruisbroek 80 Kalfort

KleinWillebroek

83

Hof van Coolhem 81

39 Liezele

WILLEBROEK

85

Breendonk 84

Brouwerij Duvel-Moortgat BEZOEKERSCENTRUM DUVEL DEPOT

06

Sommige bezoekers nemen zelfs ’s ochtends het vliegtuig om ons te komen bezoeken en ’s avonds weer terug te vliegen. Scheldeland heeft zo veel te bieden voor bierliefhebbers. Er is hier een heus bierparadijs te ontdekken. Dat mogen we gerust nog wat meer van de daken schreeuwen.”

Plan Bier nodigt bierliefhebbers dan ook uit om tegelijk één van de andere Scheldelandse brouwerijen te bezoeken. Neem nu brouwerij Bosteels bijvoorbeeld, die 7 generaties na de opstart uitgegroeid is tot een begrip binnen en buiten onze landsgrenzen. Hun Tripel Karmeliet viel al meerdere keren in de prijzen én is ook een van de favoriete bieren van bierkok Tom De Four van ’s werelds beste bierrestaurant ‘de Heeren van Liedekercke’. In Mere vind je dan weer De Glazen Toren, het geesteskind van biermeesters Dirk De Pauw en Jef Van Den Steen.

Deze brouwerij brouwt met hop uit eigen streek. Reden genoeg om te proeven! Maar er zijn er nog zo veel anderen. In totaal is Scheldeland goed voor 90 blonde, bruine en rode parels.

Dichtbij het water Wanneer we even later opnieuw op de fiets stappen en aan de Vlietdijk in Ruisbroek langs het water fietsen, mijmert Ben: “Het enige wat ik mis in Puurs, is de Schelde. We trekken er in het weekend dan ook vaak op uit en gaan fietsen, liefst dicht bij het water. Dan voel ik me meteen op vakantie. Het uitgebreide fietsknooppuntennetwerk brengt je van het ene mooie punt naar het andere. Mijn favoriete rondritje gaat van Oppuurs via het idyllische SintAmands, waar we het veer nemen naar Moerzeke.” Of hij onderweg dan ook graag halt houdt voor een lekker streekbiertje? “Ja, zeker in de zomer doen we graag een terrasje.

Ik ken al veel streekbieren, maar ontdek er vandaag toch die ik nog niet heb geproefd.

Kris Baert, Duvel-Moortgat

86

Ik ken al veel streekbieren, maar ontdek er vandaag toch die ik nog niet heb geproefd. Er is dus nog werk!”

wandelen. Ga je liever iets eten of drinken, dan vind je vlakbij Kasteel D’Ursel ook D’Oude Poort, een oud restaurantje met lekkere streekbieren en een Leuvense stoof.” Ben heeft zich dan ook geëngageerd als erelid van Toerisme Klein-Brabant - Scheldeland.

Het is al valavond als we door de grote inrijpoort van Brasserie Van Coolhem fietsen, een bekend adresje voor Ben. “De Grootmeesters van het Graaflijk Genootschap van de Klein-Brabantse Asperges hebben me hier zelfs geridderd, waardoor ik opgenomen werd in een select clubje van aspergekenners. Puurs is de streek van de asperges. Tijdens het Aspergefestival kan je op het parkdomein van Hof van Coolhem in de educatieve aspergetuin zien hoe de aspergeteelt verloopt. Het spreekt voor zich zelf dat Brasserie Van Coolhem in het seizoen dan ook asperge op het menu zet. Het is wel aangeraden om te reserveren, anders is de kans groot dat het restaurant volzet is.”

“Dat engagement was voor mij iets natuurlijks. Ik ben verliefd op deze streek. Daarom ben ik hier ook komen wonen. En als iets ertoe kan bijdragen om deze regio nog wat beter in de kijker te zetten, dan zet ik daar met plezier mijn schouders onder.” Hij heft het glas - Duvel, hoe kan het ook anders - en we klinken. “Op Plan Bier. Schol.”

Meer weten? www.planbier.be

LO GEREN in scheldel and?

Puurs www.vanreethpuurs.be www.hotelessenza.be www.villatartine.be Willebroek www.fevaca.com Boom www.hoteldomus.be

TIP!

Op 5 juni 2016 kan je al lopend of wandelend deelnemen aan de Great Breweries Marathon.

Meer info hierover vind je in de Scheldekortjes op pagina 17.

P R A K T I S CH

Bestel Plan Bier gratis op www.scheldeland.be.

Je ontvangt de handige bierkaart met 84 charmante cafés en kroegen in Scheldeland, een overzicht van al onze brouwerijen en drankenhandels, 4 fietsroutes, 3 wandelroutes langs charmante horeca en tips en info over hét Vlaamse exportproduct.

Wij fietsten de Gulden Duvelroute (29 km), die kan uitgebreid worden met een prachtig stuk natuur rond Heindonk.

Meer info vind je op www.planbier.be.

Plan Bier doet de test!

Wil je weten welk Oost-Vlaams bier best bij je past? Doe dan de test op www.planbier.be en maak kans op een leuk bierarrangement!

B r o u w e r i j D u v e lM o o r t g at b e z o e k e n ?

07

Kom met een groep van 15 personen of meer, of sluit aan bij een andere groep. Vraag op voorhand je bezoek aan via www.duvel.com.

Proeven bij Br asserie H O F Va n C o o l h e m ?

Meer info vind je op www.hofvancoolhem.be.

Het Aspergefestival vindt plaats van 20 april tot en met 30 juni 2016. Naast gastronomische activiteiten staan er onder meer aspergewandeltochten op het programma.

Op adem komen aan de Leuvense stoof Het wordt snel duidelijk dat Ben niet uitgesproken raakt over zijn Scheldeland. “Er zijn zo veel mooie dingen die je hier kan ontdekken.

In het Kasteel van Bornem kan je bijvoorbeeld een gigantische koetsencollectie bewonderen, en aan het Kasteel D’Ursel is het heerlijk

ANTOINE BOSTEELS, Brouwerij Bosteels

Brouwerij duvel-Moortgat

S CH E L D E K O R T J E S

Tips voor trips - Stappers & trappers Wandelen en fietsen met de Rechtvaardige Rechters

BERLARE

Wandelen rond het Donkmeer

08 8

In de omgeving van het Donkmeer in Berlare kan je kiezen voor een van de prachtige wandelingen van de Witkap Trofee 2016. Of je nu gaat voor de Puitenklopperstocht op 6 april 2016, de Donkmeertocht op 14 mei 2016 of de Pa & Gijs-tocht op 25 september 2016: stuk voor stuk laten de wandelingen van de Witkap Trofee je de mooiste plekjes rond het Donkmeer ontdekken.

De afstanden variëren van 6 tot 30 km. Je start en eindigt op hetzelfde punt, waar er parkeergelegenheid voorzien is. Eenmaal gestart, loodsen goed opvallende pijltjes en aanwijsborden je doorheen het gekozen traject. Neem je aan de 3 wandelingen deel, dan word je tijdens de laatste wandeling beloond met een lekkere fles streekbier. Schol!

Meer info? www.boerenkrijgstappers.be

Bike & Beer Tour: voor fietsende levensgenieters Nieuw in Scheldeland is de Bike & Beer Tour: een meerdaagse fiets­vakantie vol bierbeleving! Een Tripel Karmeliet bij brouwerij Bosteels of een Gouden Carolus bij brouwerij het Anker in Mechelen: de haltes op de Bike & Beer Tour zijn net zo fijn als de fietsroutes. Je bent 6 dagen en 5 nachten onderweg en doorkruist niet alleen Scheldeland (Brouwerij Duvel-Moortgat en Brouwerij Bosteels), maar ook de Kempen (Abdij Westmalle), Mechelen (Brouwerij het Anker), Antwerpen (Brouwerij de Koninck) en Vlaams-Brabant (Palm). Je logeert op charmante logeer­adresjes en wordt voorzien van gedetailleerde informatie over het traject en de interessante plaatsen die je onderweg aandoet. Proeven van de wereldberoemde bieren in deze streek doe je op een gezellig terras of in een stemmig café. Je fietsvakantie start in Mechelen, thuisbasis van Brouwerij Het Anker en haar gelauwerde Gouden Carolusbieren. Van daaruit fiets je langs de kronkelende Nete naar het sfeervolle stadje Lier, naar het hippe Antwerpen, Westmalle, en vervolgens keer je langs de foto­genieke Scheldeboorden via Bornem terug naar Mechelen.

Meer info? www.vostravel.be/fiets/rondreis/belgie/bike-beer-tour

Heb je je altijd al afgevraagd wat er gebeurde met het gestolen paneel van het Lam Gods?

Vanaf 2016 is er voor groepen de rondleiding ‘Koantulder veurenaf nau nekè goe verteln: De riel Wetterse storrie van de Djust Djudjes’.

Tijdens deze wandeling door het Wetteren van 1934 kan je je oor te luisteren leggen bij 5 vertellers die elk hun eigen kijk op de diefstal van het paneel brengen. Er gaat ook een amateurspeurder mee op pad, die de getuigenissen aan elkaar praat en onderweg extra uitleg verschaft.

Ook met de fiets kan je in groep op zoek naar het gestolen paneel van het Lam Gods. Niet alleen in Wetteren, maar ook in de omliggende gemeenten zochten speurders koortsachtig naar het paneel. Kapellen werden ontmanteld en woningen uitgekamd. Stof genoeg voor boeiende verhalen en anekdotes. Waar wacht je op? Spring op je fiets en volg het spoor van hoofdverdachte Arsène Goedertier en van de speurders die je voorgingen. Je fietst samen met je gids 35 km langs Wetteren, Berlare en Lede in het prachtige kader van de Kalkense Meersen en het Donkmeer.

Ga je liever individueel op pad? Dat kan met de gratis fietskaart die je meeneemt langs plaatsen die gelinkt zijn aan de legendarische diefstal. Er zijn 2 Rechtvaardige Rechter-lussen tussen Gent en Wetteren, de geboorteplek van de vermoedelijke dief Arsène Goedertier.

De fietsroutes zijn terug te vinden op www.scheldeland.be/fietsroutes.

Meer info?

09 366 31 04, toerisme@wetteren.be of www.beleefwetteren.be

Detail paneel Lam Gods

Sint-Amands viert Emile Verhaeren

In 2016 is het precies 100 jaar geleden dat dichter Emile Verhaeren overleed.

Hij zat op het toppunt van zijn roem, als een Europese literaire reus.

Maar wist je dat hij 61 jaar eerder het levenslicht zag in Sint-Amands? Met tal van evenementen wordt 2016 dan ook een echt feestjaar voor het mooie Scheldedorp. Maak kennis met wie Emile Verhaeren was en ontdek wat er dit jaar te beleven valt in SintAmands.

Beweren dat Emile Verhaeren (18551916) een groot dichter was, zou een understatement zijn. Tot op vandaag worden zijn gedichten gedeeld en gelezen, en dat over de hele wereld.

De thema’s van zijn werk - van ongelijkheid over oorlog en vrede tot de liefde - blijven ook 100 jaar na zijn dood nog brandend actueel.

Van zwartgalligheid tot liefdespoëzie Verhaeren werd geboren in 1855, in een straat in Sint-Amands die nu naar hem vernoemd is. Met ‘Les Flamandes’ bracht hij op 28-jarige leeftijd zijn eerste dichtbundel uit. In de jaren voordat hij zijn grote liefde Marthe Massin leerde kennen, publiceerde hij na ‘Les Moines’ ook een

trilogie met zwartgallige gedichten in een sfeer van levensmoeheid. En ook wat er met zijn streek gebeurde, lag hem na aan het hart: in zijn werk besteedde hij aandacht aan de teloorgang van het traditionele platteland en de tomeloze uitbreiding van de grootstad. Maar er volgden ook 3 bundels vol liefdespoëzie, gewijd aan zijn Marthe. Later, toen hij naar Parijs trok, verkreeg Verhaeren Europese roem. Maar Scheldeland - en vooral zijn geboortedorp droeg hij altijd met zich mee: dat bewijst de vijfdelige reeks ‘Toute la Flandre’, die hij opdroeg aan Vlaanderen. Op onnavolgbare wijze verklaarde hij daarin zijn geboortedorp de liefde.

09 9

S i n t-A m a n d s v i e rt E m i l e V e r h a e r e n

Beide tentoonstellingen zijn open tijdens het weekend, op feestdagen of na reservatie (11 - 18 uur).

‘Emile Verhaeren: een dichter voor Europa’ is in juli en augustus open van dinsdag tot en met zondag.

Theaterwandeling: Verhaeren on tour Op de theaterwandeling nemen we je gedurende 3 uur mee doorheen het leven van de literaire reus.

Aan de hand van theater, muziek, poëzie, … brengen we de figuur van Verhaeren opnieuw écht tot leven.

Ook geschikt voor gezinnen met kinderen.

Emile Verhaeren

10

burg en Moskou. Doordat Verhaeren goed bevriend was met koning Albert I, werd hij al snel de ‘Dichter des Vaderlands’ genoemd. Toen in augustus 1914 de Groote Oorlog uitbrak, was Verhaeren in shock. Hij verwoordde zijn gevoelens in antiDuitse en patriottische gedichten. Er volgden talloze voordrachten ter verdediging van het bedreig“Wat straten en een plein van niks, de België, tot op Met op het kruispunt wel een crucifix, 27 november 1916. Die De grijze Schelde en de toren ernaast dag wilde Verhaeren Die middenin het grillige water weerkaatst; - toen 61 - op de trein En de wijk van de Dam, arm en vermaledijd, naar Parijs springen, Als naar de weiden ruwweg uitgestrooid; nog voor die tot stilEn bij het kerkhof met buxus getooid stand gekomen was.

De kapel aan de maagd Maria gewijd, Hij verloor zijn evenDoor een zeeman die op een keer, wicht, gleed onder de Geen mens weet echter nog wanneer trein en overleed ter Uit Ceylon of de Bermuda’s toch was plaatse. Zijn laatste weergekeerd; rustplaats vond hij, Zo staat al lang in mijn herinnering te gloren, zoals hij dat zelf had Het dorp van Sint-Amands gewild, langs de oevers Waarin ik ben geboren.” van de Schelde, in zijn Sint-Amands.

(E. Verhaeren, Les Tendresses premières “Mon Village”, vertaling Koen Stassijns, 2015)

Laatste rustplaats langs de Schelde Toen de 20e eeuw aanbrak, was Verhaeren wereldberoemd. Zijn werk werd gepubliceerd in oplages van 50.000 exemplaren, vertaald, geciteerd en besproken. Zijn lezingen brachten hem doorheen heel Europa en zelfs tot in Sint-Peters-

Graf Emile Verhaeren

Uniek eerbetoon Het lieflijke Sint-Amands eert zijn dichter in 2016 met alle mogelijke middelen: van tentoonstellingen en poëzieavonden over concerten en feesten tot zoektochten en zo veel meer. De belangrijkste evenementen van het feestjaar in een notendop.

Tentoonstelling Het Emile Verhaerenmuseum organiseert 2 unieke tentoonstellingen over Verhaeren.

- Van 5 maart tot en met 1 mei 2016 kan je er een unieke collectie van een 40-tal etsen, tekeningen, aquarellen en portretten van Verhaeren bewonderen die gemaakt werden door kunstenaar Charles Bernier.

- Van 22 mei tot 27 november 2016 kan je er naar ‘Emile Verhaeren: een dichter voor Europa’. Deze tentoonstelling verzamelt een aantal zeldzame boeken, geïllustreerde uitgaven, foto’s, kunstwerken en documenten die de Europese dimensie van de dichter toelichten.

Waar: dorpskern Sint-Amands Afstand: 2 km Prijs: 7 euro per persoon Vooraf inschrijven is verplicht: www.sint-amands.be/e-loket

Met Verhaeren op pad: te voet of met de fiets Op de poëziewandelroute ‘Met Verhaeren op pad’ maak je al wandelend door Sint-Amands kennis met de bekendste gedichten van Verhaeren. Vaar zeker ook even naar de overkant met het vernieuwde Scheldeveer!

De ‘Verhaeren Fietsroute’ fiets je dan weer zelfstandig aan de hand van de brochure die te koop is bij de diensten voor toerisme in Klein-Brabant.

Op zondag 12 juni biedt de SintAmandse Gezinsbond bovendien een begeleide Verhaerenfietstocht aan.

Prijs: brochure fietsroute: 2 euro Prijs: brochure wandelroute: gratis Inschrijven voor de begeleide fietstocht op 12 juni: www.sint-amands.be/e-loket

Feesten Op 28 mei verwelkomt Sint-Amands je met muziek en ambiance. Om 18 uur laten kinderen en jongeren tijdens ‘Verhaeren XS on stage’ zien dat ook zij het werk van Verhaeren

kennen. Later op de avond zijn er optredens van o.a. Café Flamand.

Waar: Wanneer: Inkom:

Kaai, Sint-Amands zaterdag 28 mei vanaf 18 uur gratis

Boottocht: Deinen op het ritme van de poëzie Vertaler-verteller Koen Stassijns brengt je tijdens een 2 uur durende boottocht op de Schelde een streepje poëzie. Na afloop stelt Charles Ducal, Dichter des Vaderlands, het nieuwe dorpsgedicht voor. Bezoek voor of na de boottocht zeker ook de jaarlijkse Boekenmarkt op de Kaai.

Waar:

Wanneer:

Prijs:

inschepen aanlegsteiger Kaai Sint-Amands zondag 11 september, van 14 - 16 uur. Aansluitend voorstelling dorpsgedicht op de Kaai.

4 euro per persoon

Tip: bezoek die dag gratis het Verhaerenmuseum!

Meer info of reserveren? www.riverstar.be www.toerismekleinbrabant.be RED JACKET: een extraurbane retraite Tussen 1 en 30 oktober gaan hedendaagse kunstenaars op het domein van Kasteel d’Ursel in dialoog met Verhaerens oeuvre, entourage en engagement. Het resultaat: een divers en bruisend programma vol muziek, theater, film, expo, performance, debat, jamsessies, DJ-sets en lekkere maaltijden.

Volg het project vanaf 4 juni 2016 op www.terdilft.be.

Poëziehappening & lekker dineren Op Verhaerens sterfdag, 27 november, wordt het Verhaerenjaar afgesloten met een poëziehappe-

Te veel voor één dag?

Op de logeerboot ‘Spring’ droom je heerlijk weg in het land van Verhaeren. Van 1 juli tot en met 23 juli meert de Spring aan de aanlegsteiger in Sint-Amands aan. Bij mooi weer geniet je van ontbijt en avondmaal op het zonnedek.

Meer info of reserveren? www.sint-amands.be/e-loket www.spring-rivercruise.be

ning. Je krijgt zijn vertaalde én de originele gedichten te horen, opgeluisterd met muzikale Verhaerencomposities. Als afsluiter wordt er hulde gebracht aan het graf van Verhaeren met een hedendaagse compositie voor misthoorns, gebracht door pianiste Heleen van Haegenborgh.

Waar: Wanneer: Tickets:

kerk Sint-Amands, Kerkstr.

27 november 2016 om 15 uur 10 euro

Tip: proef na de poëziehappening van het Verhaerenmenu bij Café d’O, met zicht op de prachtige Scheldebocht. In combinatie met je ticket voor de happening betaal je 80 euro per persoon.

Meer info of reserveren? www.ccdekollebloem.be Een overzicht van alle activiteiten om Emile Verhaeren te herdenken vind je op www.verhaeren2016.be.

Meer info vind je ook op www.sint-amands.be, www.emileverhaeren.be, via 052 33 08 05 of verhaerenmuseum@skynet.be.

11

Met de sm artphone door het bewogen oorlogsverleden van Scheldeland

Grasduinen, fietsen of wandelen door de oorlogsgeschiedenis van ons land: in Scheldeland kan het voortaan nog makkelijker, dankzij de gratis app ‘100 jaar Groote Oorlog’. Die bundelt 3 digitale fiets- en wandellussen door het oorlogsverleden van de streek en koppelt ze aan authentiek fotomateriaal en 3D-geluidsfragmenten. Een kennismaking én een voorsmaakje, aan de hand van enkele van de mooiste plekjes op de app.

“De app bevat 3 wandel- en 3 fietsroutes, die je langs de belangrijkste plaatsen uit het oorlogsverleden van Scheldeland loodsen.” Aan het woord is Steven De Backer van Toerisme Oost-Vlaanderen. Hij verzorgde alle research voor de app en kent ze dan ook als zijn broekzak. “Het principe is eenvoudig: je installeert de app thuis op je smartphone, downloadt de route van je keuze en vertrekt dan op het startpunt van de gekozen route. Kom je voorbij een belangrijke plaats, dan krijg je automatisch het verhaal te horen of het beeldmateriaal te zien dat bij dat punt hoort. Of je nu wandelt of fietst, je hebt dus eigenlijk altijd een persoonlijke gids bij de hand. De audiofragmenten in 3D maken het extra realistisch, omdat ze een omringend effect geven in je headset.”

Vluchten over de Veerbrug “Niet iedereen is zich ervan bewust dat de Groote Oorlog niet alleen aan de IJzer woedde. Ook in Scheldeland werd een verbeten strijd geleverd. Meer zelfs: dankzij de gevechten rond de Schelde en de Dender, kon Koning Albert I het grootste deel van zijn troepen veilig uit Antwerpen wegloodsen, richting de IJzer”, zegt Steven. Vooral om Dendermonde, één van de 7 Martelaarsteden, werd hard gevochten: de stad lag voor de Duitsers immers erg strategisch, omdat ze via de Veerbrug over de Schelde toegang kon geven tot de linker Scheldeoever. Dit is dan ook één van de plekken die de wandelroute ‘Dendermonde, een ruïne aan Schelde en Dender’ aandoet. “De Duitsers waren opgerukt vanuit Lebbeke en Sint-Gillis en dreven burgers voor zich uit als levend schild. De handen omhoog, een geweer in de schouders geduwd. Toen ze bij aankomst in Dendermonde overal brand stichtten, vluchtten bewoners met hun hebben en houden via de Veerstraat richting het Waasland aan de overkant van de Veerbrug. Om te vermijden dat ook de Duitsers langs daar de weg zouden vinden naar het Waasland, heeft de Belgische genie de brug in de nacht van 1 op 2 oktober 1914 opgeblazen.”

12

100 jaar groOte oorlog in scheldeland

Beiaard ten val De wandelroute brengt je ook langs heel wat andere strategische plaatsen in Dendermonde. De app én de infoborden ter plaatse brengen de gebeurtenissen opnieuw tot leven. “De route vertrekt aan de Grote Markt, waar het stadhuis met de belforttoren meteen de aandacht trekt. De toren werd geraakt tijdens een bombardement op 17 september 1914, vatte vuur en stortte neer. Ook de 18e-eeuwse beiaard werd daarbij meegesleurd in zijn val. Als echte ramptoeristen poseerden Duitse soldaten bij de neergestorte beiaardklok. Voor de lokale bevolking was dit een harde klap.” Het stadhuis vatte vuur: een ramp voor de kunstcollectie die er al sinds 1875 bewaard werd. Gelukkig slaagden enkele burgers en kloosterzusters die de stad niet ontvlucht waren erin om een 30-tal waardevolle schilderijen in veiligheid te brengen in het Museum voor Schone Kunsten in Gent. Maar het stadsarchief en de bibliotheek gingen volledig in de vlammen op.

13

Praktisch Wat zit er in de app?

• 3 fietsroutes en 3 wandelroutes met getuigenissen onderweg.

• 3D-geluidsfragmenten van getuigenissen en historische gebeurtenissen.

• Uniek fotomateriaal op verschillende locaties.

• Quizvragen over WOI-gebeurtenissen langs de routes.

• Overzichtskaart met cafés, musea en andere leuke stops in de buurt.

steven de backer

infoborden vertellen het verhaal langs de route

14

Brandende stad Wat verderop herinnert de wandel­ route door het stadscentrum van Dendermonde aan de brand­ stich­ tingen door de Duitsers. Aan het Helden­ plein deden de Duitsers grote, statige herenhuizen in ­ vlammen­opgaan.

Uiteindelijk zouden er maar liefst 1.252 van de 2.239 huizen in de stad volledig uitbranden. Vandaag herinnert het bronzen monu­ ment voor de slachtoffers er aan de gruwel van de oorlog. Op de Vlasmarkt staat het standbeeld van stadsarchitect Prudens Van Duyse, vlakbij de Sint-Pieters- en Paulusabdij waar je het typische abdijbier Tripel Dendermonde kan kopen. “De app toont je hier een beeld dat boekdelen spreekt”, zegt Steven.

“Voor het standbeeld van Van Duyse staan tientallen lege, kapotte wijnflessen. De Duitse soldaten roofden drankwinkels leeg en velen van hen liepen stomdronken door de stad. Op de achtergrond van de foto vallen ook de ruïnes op die achterbleven na de brandstichting.”

Veer appels-Berlare

Doortocht naar de overkant Wat de Duitsers niet lukte in Dender­ monde - de Schelde oversteken gebeurde wel in Schoonaarde. Die plek ontdek je als je kiest voor de fietsroute die Zele, Dendermonde en Buggenhout met elkaar verbindt.

Na de start in Zele, brengt de route je eerst voorbij Berlare, met taverne ‘t Veerhuis aan de dijk aan de Schelde, vlakbij het Appelsveer naar de overkant. “Het dijkpad van Appels ligt op de linkeroever van de Schelde. In 1914 was dit gebied nog niet bezet. Aan de overkant van de rivier, bij de brug van Schoonaarde, zaten de Duitsers klaar om over te steken. Vandaag is het hier vredig en stil, maar 100 jaar geleden was dat

wel anders. Van mijn grootouders weet ik dat de dijken in deze streek op dat moment één grote militaire zone waren, waar er onophoudelijk geschoten werd van de ene naar de andere kant. Ondertussen probeerden Duitse soldaten met bootjes en zelfgemaakte vlotten over te varen, vaak huilend van angst.

Uiteindelijk slaagden de Duitsers erin om de overkant te bereiken, 8 kilometer stroomopwaarts, aan de Schoonaardebrug. Daar staken ze op 8 oktober 1914 na een zware, dagenlange slag (de slag van Berlare) de Schelde over.”

vandaag is het hier vredig en stil, maar 100 jaar geleden was dat wel anders.

Verpozen bij de brugdraaier “68 Belgische soldaten, die geprobeerd hadden om de oversteek van de Duitsers te verhinderen, lieten bij deze strijd het leven. Hun namen staan gegraveerd in het oorlogsmonument in het centrum van Berlare. Na de oversteek van de Duitsers werd de brug opgeblazen.

Vandaag vind je hier dus een compleet nieuwe brug”, licht Steven toe. Wie goed oplet, merkt in de buurt van de brug ook een klein gedenkteken op als herinnering aan de strijd van toen. “Wie moe is van het fietsen of wandelen kan bovendien even verpozen in ’t Oud Brughuys. Dat cafeetje is gehuisvest in het gebouw waar vroeger de brugdraaier woonde die de oude, houten Schoonaardebrug bediende.

Je kan hier lekkere streekbieren proeven en naar verluidt zouden de eigenaars nog oude fotoalbums hebben uit die tijd. Misschien loont het wel om daar even naar te vragen!”

De fietsroute loodst je vanuit Schoonaarde ook nog naar de bossen van Buggenhout, waar je herinnerd wordt aan de vergeten slag van het Buggenhoutbos. Maar Schoonaarde, Appels, Dendermonde en Buggenhout: het zijn slechts enkele van de vele plaatsen die aan het oorlogsverleden van Scheldeland herinneren. “Bovendien heeft niet alleen de strijd zijn sporen nagelaten, maar ook de 4 jaar durende bezetting die daarop volgde”, zegt Steven. “Voor wie zin heeft in meer, is de app dan ook een echte aanrader. Het is de ideale manier om, op een moment dat het je past, meer te weten te komen over een streek die vandaag nog een stille getuige is van haar erg woelige verleden”, besluit hij.

Hoe ga je te werk?

• Download de app vóór je uitstap in de appstore of in de Google Playstore. Het downloaden neemt wat tijd in beslag omwille van de geluidsfragmenten en overzichtskaartjes.

• Selecteer de fiets- of wandelroute.

• Begeef je naar het startpunt. Vergeet je headset of hoofdtelefoon niet.

• Laat je gidsen door de app!

Geen smartphone?

De app ‘100 jaar Groote Oorlog’ is gebaseerd op 2 brochures over het thema ‘100 jaar Groote Oorlog in Scheldeland’, eentje met wandelroutes en eentje met fietsroutes. De brochures bevatten dezelfde routes en informatie als de app.

Bekijk ze via www.scheldeland.be/grooteoorlog.

LO GEREN in scheldel and?

Ontdek het logiesaanbod op www.scheldeland.be/slapen

TIP!

Van aan de Schoonaardebrug kan je langs de Schelde op de linkeroever ook de doortocht maken naar de Kalkense Meersen: een prachtig groengebied waar het heerlijk wandelen en fietsen is. Lees er alles over op pagina 24!

15

F e s t i va l i t i s

F e s t i va l i t i s

Scheldse SPEKTAKELS GENT AALST

BOOM

Theater aan T water 18 juni 2016

16

Op 18 juni 2016 kan je in Boom al voor de 10e keer naar Theater aan Twater: hier geniet je van theater met zicht op de Rupel, want dit internationale theaterfestival vindt plaats op en rond de schitterende wandelesplanade van Boom. De organisatoren vergasten je op een avondvullend programma op en rond het kaaiplateau, en dat helemaal gratis. Jong en minder jong lokaal amateurtalent krijgt op dit festival de kans om in een professionele omgeving hun ding te doen. ’s Avonds eindigt het festival in grandeur met gerenommeerde internationale straattheateracts.

Meer weten? www.kaaimannen.be

rupelmonde

Weekend op de helling 10 en 11 september 2016 Op 10 en 11 september 2016 is het Open Monumentendag.

Dat weekend kan je je dankzij de vzw Tolerant ook verdiepen in de nautische wereld. In en rond de CNRloods in Rupelmonde organiseert Tolerant immers het Weekend op de Helling: een nautisch event waarop je kan genieten van een vaartochtje op de Schelde, een vlootparade, modelbouwboten en nautische standen, of getuige bent van een tewaterlating op de helling, een demonstratie van oude ambachten, … Voor kinderen is er spannende kinderanimatie voorzien en uiteraard kan je ook rekenen op een natje en een droogje.

Meer weten? www.tolerant.be

DENDERMONDE

Pikkeling Faluintjesstreek 27 juli - 3 augustus 2016

dender monde viert 7 - 10 juli 2016

Zoals elk jaar viert de Faluintjesstreek tijdens het laatste weekend van juli feest. Van 27 juli tot en met 3 augustus 2016 kan je op de Pikkeling samen met duizenden anderen belangstellenden ode brengen aan de oogst.

En dat mag je gerust groots zien: tijdens de Pikkeling pakt de Faluintjesstreek uit met karakteristieke Vlaamse oogsttaferelen die natuurgetrouw gedemonstreerd worden, met traditionele dans en muziek uit diverse landen, internationale folklore, veldactiviteiten en streekgastronomie.

Op de eerste donderdag van de zomervakantie wordt op de Grote Markt van Dendermonde het startschot gegeven van een vierdaags muziekfestival. De stad verwent je met een 4 dagen durende, afwisselende mix van lokaal muzikaal talent en grote gevestigde namen. Willy Sommers, Sven Ornelis, Stef Bos en de KetnetBand zijn er slechts enkele! Op 7, 8, 9 en 10 juli 2016 op de Grote Markt in Dendermonde.

Meer weten? www.de-pikkeling.be

Uitjes voor groene vingers 24 april en 16 mei 2016 Kriebelt het al om onder de lentezon te wroeten in de tuin? Houd dan zeker zondag 24 april 2016 vrij: die dag bieden ruim 200 standhouders uit binnen- en buitenland een enorme verscheidenheid aan tuinplanten aan op de Nationale Plantenbeurs in Hombeek. Met jaarlijks meer dan 200.000 bezoekers is deze tuinbeurs uitgegroeid tot de grootste van ons land. Omwille van het ruime aanbod zijn de prijzen van de aangeboden planten er uitzonderlijk laag.

Op de gezellige buitenterrasjes is het er bovendien heerlijk genieten van een lekker kopje koffie. Inkom: 3 euro, kinderen jonger dan 12 mogen gratis binnen. Parkeren is gratis.

Op 16 mei 2016 kan je dan weer naar de Planten- & Ambachtendag in Boom. Meer dan 100 standhouders bieden er bloemen, planten, kruiden, biologische producten, ambachtelijk lekkers en handgemaakte accessoires aan. Je kan ook zelf aan de slag in een van de creatieve workshops, terwijl je geniet van een streepje muziek en van de randanimatie op het gezellige terras.

Meer weten? www.groenbeurs.be • www.deschorre.be

BUGGENHOUT

De Great Breweries M ar athon: dwars door Duvel, Bosteels en Palm 5 juni 2016 Goed nieuws voor wie houdt van een stevige spor­tieve uitdaging. Op 5 juni 2016 wordt in Scheldeland voor het eerst de Great Breweries Marathon georganiseerd. Kies voor de halve of de volledige marathon en loop of wandel 25 of 42 kilometer dwars door de brouwerijen van DuvelMoortgat, Bosteels en Palm. Je finisht in de warme cel van Duvel-Moortgat tussen honderdduizenden bakken bier. Voor elke deelnemer wordt een biertje geschonken én je krijgt ook een geschenkverpakking mee naar huis.

17

Meer weten? www.greatbreweriesmarathon.be

OPDORP

Openluchttentoonstelling Lente op deN Dries tot en met 17 april 2016 In maart en april is het opnieuw Lente op den Dries. Van een leuke wandeltocht (op 27 maart 2016) tot een unieke openluchttentoonstelling (van 13 maart tot en met 17 april 2016): ook dit keer heeft het evenement weer heel wat te bieden. Na de kikkers, hazen en eendjes van de voorbije jaren wordt de Dries dit keer opgesmukt met 360 vrolijke pinguïns. Die heeft de vzw Mol (Middenstand Opdorp Leeft) laten sponsoren én versieren door iedereen die dat wenste.

Ga zelf op zoek naar jouw favoriete exemplaar tussen 13 maart en 17 april in Opdorp!

PROVINCIAAL RECREATIEDOMEIN De schorre

Meer weten? www.dendermonde.be

Meer weten? www.lenteopdendries.be

DENDERMONDE

Proeven troef op de Sneukeltoer!

23 oktober 2016 Culinair genieten, de stad verkennen en heerlijk uitwaaien: in en rond Dendermonde kan het allemaal, en dat op één dag.

Op zondag 23 oktober 2016 nemen een 35-tal horeca- en handelszaken er immers opnieuw deel aan de Sneukeltoer.

Op deze gastronomische wandeling struin je van het ene naar het andere adresje, waar je in een gezellig kader telkens je smaakpapillen verwent met een hapje en/of drankje. En dat tegen een prijsje!

Meer weten? www.editiedendermonde.be

Nog veel ander moois Op de invalswegen van Erpe-Mere worden de komende maanden een 15-tal levensgrote foto’s van Lucien Van Impe in actie opgesteld. De nostalgische beelden nemen je mee terug in de tijd van zijn grootste successen.

Boekvoorstelling: ‘Lucien! Hoe ik als laatste Belg de Tour won’ Op donderdag 28 april stelt schrijver en journalist Filip Osselaer in GAC Steenberg zijn boek ‘Lucien!’ voor, waarin hij de legendarische klimpartijen uit de hete zomer van 1976 en de strijd om het geel beschrijft aan de hand van leuke anekdotes. Tegelijk blikt het boek terug naar de jaren waarin Lucien samen met zijn 5 broers opgroeide in een volkscafé en liever muzikant dan wielrenner wilde worden. Meer info vind je op www.lannoo.be/lucien.

Lucien en zijn gezin tijdens de huldiging in mere op 28 augustus 1976

Dorpsplein Mere: huldiging op 28 augustus 1976

Studie- en ontmoetingsdag: ‘Van kermiskoers tot Tour de France’ Op zondag 15 mei kan je in het GAC Steenberg naar een studie- en ontmoetingsdag met lezingen en een filmvoorstelling, van 10 tot 18 uur.

Lezing Louis De Pelsmaeker: ‘Lucien, de man van Mere’ Op vrijdag 1 juli geeft Louis De Pelsmaeker in zaal Patronaat in Mere een boeiende lezing over de rijkgevulde carrière van Lucien Van Impe, geïllustreerd aan de hand van talrijke archiefbeelden.

Het café van moeder Julia werd geel geverfd, later werden de bollen en de cartoon toegevoegd

18

Lucien tijdens de cérémonie protocolaire op de Champs élysées.

V.l.n.r.: Freddy Maertens in de groene trui, Lucien Van Impe, moeder Julia en vrouw Rita

de zomer van lucien In de zomer van 2016 is het precies 40 jaar geleden dat Lucien Van Impe de Tour de France won. En Lucien Van Impe, die kwam uit Scheldeland! In Erpe-Mere wordt de impressionante carrière van deze fenomenale wielrenner de komende maanden dan ook passend herdacht én stevig gevierd. Met als apotheose een groots feestweekend op 30 en 31 juli. De zomer van 2016 wordt dan ook opnieuw… de Zomer van Lucien!

Toen Lucien Van Impe tijdens de hete zomer van 1976 - op 18 juli om precies te zijn - in de gele trui als eindoverwinnaar op het podium stond in Parijs, was de gekte in Mere, zijn geboortedorp en thuisbasis, compleet. Al weken waren de inwoners er aan het vieren. Van Impe had de gele trui immers al gepakt tijdens de eerste Alpenrit op Alpe d’Huez. Nadat hij ze kort kwijtspeelde aan Raymond Delisle, heroverde Van Impe de gele trui tijdens de koninginnenrit op 10 juli 1976 en zette hij daarmee zijn laatste echte rivaal, Joop Zoetemelk, een hak. Met die zege had hij de gele trui zo goed als zeker definitief veroverd. Die dag was hij de held van de koninginnenrit, de held van Mere, de held van Vlaanderen. In Mere barstte spontaan een volksfeest los en daar-

mee ging het dorp meteen de zotste week uit zijn geschiedenis in. Het geboortehuis van Van Impe werd geel geverfd, de straten vulden zich met bewonderaars, het verkeer liep vast. Toen de wielerheld de dag van zijn uiteindelijke tourzege na middernacht begeleid door politiemensen de straten van Mere binnenreed, stond hem een massa feestvierende en dolenthousiaste mensen op te wachten. De zomer nadien waren de verwachtingen hooggespannen. Zou Van Impe, ‘de Kleine van Mere’, een tweede keer de gele trui meebrengen naar Mere? Hij startte als een van de favorieten aan de tour, maar kwam ten val toen hij aangereden werd door een auto en verloor. Hij is tot op vandaag de laatste Belg die de Ronde van Frankrijk won.

Fietsen naar een uitzinnig Mere Op zaterdag 30 juli kan je aansluiten bij de wielerliefhebbers van WTC De Dievenputvrienden: tussen 21 en 30 juli fietsen zij vanuit Pla d’Adet, de col waar Lucien tijdens de tour van 1976 definitief geel veroverde, naar Parijs en naar Mere. Zodra ze op 30 juli op Belgische bodem zijn, kan je bij hen aansluiten.

Surf voor alle informatie en activiteiten naar www.dezomervanlucien.be.

19 Lucien en Freddy Maertens tijdens de tour van 1976. Maertens won de groene trui en 8 ritten

Opnieuw volksfeest 40 jaar na de historische overwinning van Van Impe maakt Erpe-Mere zich opnieuw op om de ‘Kleine van Mere’ te eren. Tijdens een 2 dagen durend volksfeest wil de gemeente de sfeer van de zomer van 1976 opnieuw doen opleven. Op zaterdag 30 juli heet het centrum van Mere alle feestvierders en wielerfanaten welkom met animatie en optredens voor oud en jong. Die dag wordt er op het rondpunt van Mere ook een bronzen kunstwerk onthuld dat een blijvende herinnering zal vormen aan Van Impes exploten.

Wandelen en fietsen met Van Impe En ook op zondag 31 juli gaat het feest nog door. Die dag worden de wandel- en fietsroutes die belangrijke

plaatsen uit het leven van Van Impe aandoen, officieel ingehuldigd. Waar de wandelroute van 8 km je hoofdzakelijk de gemeente Mere laat verkennen, neemt het pittige parcours van de fietsroute je in Erpe-Mere mee van kerk tot kerk. Je maakt ook een kleine uitstap naar Impe, jawel: de huidige woonplaats van Lucien Van Impe!

Fietsen in het wiel van Lucien Wil je in het wiel van deze ex-prof de streek rond zijn geboortedorp verkennen? Ontdek tijdens een fietstocht door Erpe-Mere, Lede, Haaltert en Aalst meer over ‘de Kleine van Mere’ en zijn favoriete trainingsparcours met een stevige kuitenbijter.

Meer info? www.dezomervanlucien.be

Oproep: foto’s, films, dia’s, krantenknipsels, … gezocht!

In samenwerking met de erfgoedcel Denderland werkt de Heemkundige Kring van ErpeMere voor het erfgoedproject ‘Wielrennen is erfgoed’ op dit moment aan een wielerdatabank. Ben jij een koersliefhebber of verzamelaar en heb je nog interessant beeldmateriaal over Lucien en de koers in ErpeMere? Geef dan een seintje via deboeck.bavay@telenet.be, pr272382@proximus.be of via 053 83 43 51. Alle materiaal wordt met veel zorg gedigitaliseerd en achteraf netjes aan je terugbezorgd.

B L O E M E N P R A CH T I N S CH E L D E L A N D

van de bloementeelt in deze streek? Onderweg bezoek je ook een modern sierteeltbedrijf, waar de kweker met plezier uit de doeken doet hoe zo’n bedrijf vandaag functioneert.

De begeleide fietstocht door de bloemenstreek vertrekt op 29 mei, 26 juni, 31 juli en 18 september om 14 uur vanuit Wetteren. De tocht is ongeveer 20-25 km lang en neemt 3 uur in beslag. Op 28 augustus kan je ook starten vanuit Lochristi. Je betaalt per fietstocht 2 euro per persoon.

Liever zelf op pad?

De Floraliëntocht brengt je al fietsend via de fietsnetwerken Scheldeland en Waasland dwars door de bloemenstreek. De tocht bestaat uit 3 fietslussen die met elkaar verbonden zijn: de Azalealus (34 km), de Begonialus (27 km) en de Boomkwekerijlus (44 km). Bestel de routebrochure via www.scheldeland.be.

Scheldeland in bloei 20

Scheldeland is dé bestemming bij uitstek voor wie houdt van bloemenpracht.

Rododendrons, rozen, coniferen: van april tot begin oktober staat in de bloemenstreek immers altijd wel iets in bloei.

Meer dan 200 gespecialiseerde sierteeltbedrijven verbouwen hier samen maar liefst 2.000 verschillende boomkwekerijproducten. Zin in een dagje bloeiend Scheldeland?

Spring op de fiets of trek je wandelschoenen aan, en ga met ons mee!

Uitvalsbasis bij uitstek: Den Blakken In Wetteren vind je de perfecte uitvalsbasis voor je daguitstap. Provinciaal Domein Den Blakken, dat recent vernieuwd is, is opgevat als een promotietuin voor de sierteeltgewassen die in de bloemenstreek worden verbouwd. Den Blakken bevindt zich op een reliëf van bewaarde stuifduinen en heideveldjes en wordt gezien als een van de best bewaarde restanten van stuifduinmassieven langs de Schelde in Oost-Vlaanderen. In de verschillende thematuinen maak je er kennis met zowat alle planten die kwekers uit de omgeving van Wetteren produceren. En in de doolhof maak je spelenderwijs kennis met verschillende soorten haagplanten.

Bij alle planten vind je overigens infobordjes die je alles vertellen over de plantensoort in kwestie. Ook voor

mensen met een visuele handicap valt er heel wat te beleven in de zintuigentuin en de kruidentuin. Dankzij de voelkar en de aangepaste situatieplannen kunnen ook zij intens genieten van de bloemenpracht. Genoeg verkend? Dan kan je op het terras van de bijhorende brasserie lekker nagenieten met zicht op het domein.

Op de trappers: laat je gidsen!

Van mei tot en met september neemt een gids van Toerisme Wetteren & Toerisme Lochristi je mee op een begeleide fietstocht langs de groene en kleurrijke velden van de Floraliëntocht. Er is veel te vertellen over de sierteelt en dat doet de gids met stijl én inhoud: waarom zijn Wetteren en Lochristi bijvoorbeeld zo belangrijk voor de sierteelt? En waarom liggen kastelen mee aan de wieg

Dit is sierteelt anno 2016 Ben je benieuwd hoe de sierteelt vandaag de dag verloopt, maar heb je geen zin in fietsen? Dan gunt Wetteren je een blik achter de schermen van zijn hoveniers.

Sierteeltbedrijven, plantenkwekers, boomkwekers, …: in en rond Wetteren bevinden er zich ruim 200 gespecialiseerde bedrijven, die samen op meer dan 1.000 hectare meer dan 2.000 verschillende boomkwekerijproducten kweken. Je kan er in groep een sierteeltbedrijf bezoeken met gids. Je ontdekt hoe het bedrijf werkt, wat er gekweekt wordt en welke technieken gehanteerd worden. Meer info over een dagje uit in de bloemenstreek?

Bel 09 366 31 04, mail naar toerisme@wetteren.be of surf naar www.beleefwetteren.be.

W e e k e n dj e b lo e m e n p r ac h t ?

Toegegeven, al dat moois combineren op 1 dag: dat is ongetwijfeld te veel van het goede. Waarom maak je er geen weekendje van? Op www.scheldeland.be/slapen ontdek je onze selectie van leuke hotelletjes en charmante B&B’s.

Floraliën Gent: bruisender en dynamischer dan ooit!

In 2016 schudden de Floraliën in Gent de term expo van zich af. Flanders Expo - tot nog toe de thuishaven van het gerenommeerde groenfestival - wordt dit jaar ingeruild voor de Gentse binnenstad: daar wordt het Kunstenkwartier gedurende 10 dagen het decor voor een bruisend bloemen- en plantenfestival. Je kan er kijken, beleven én doen, want de Floraliën zijn in 2016 meer dan ooit dynamisch en interactief.

Van 22 april tot en met 1 mei gaat het prestigieuze Gentse Kunstenkwartier in dialoog met de bloemenen plantenpracht van de wereldvermaarde Floraliën.

Op de 4 sites van het Kunstenkwartier - het Citadelpark, het Sint-Pietersplein, de Leopoldskazerne en de Bijlokesite - pakt het dynamische stadsfestival uit met 4 fascinerende thema’s. Prikkelende groene en florale pop-upaccenten op het parcours tussen de 4 sites zorgen voor een onvergetelijke groenbeleving. Interactie, beleving en trends zijn daarbij de sleutelwoorden.

Bereid je voor op een dynamisch stadsfestival voor klein en groot, met een uitgebreid aanbod aan workshops, demo’s, animatie, pop-ups en green- en conceptrooms. Wat dacht je bijvoorbeeld van een bezoekje aan de Sint-Pietersabdij? De mooie abdij bevindt zich vlakbij één van de twee armen van de vroegere Bovenschelde. Tijdens de Floraliën hangt de internationaal gerenommeerde florist Tomas De Bruyne in het barokke kader van de kerk een majestueuze bloemenluchter op. Door de inval van de zonnestralen door de koepel krijgt het geheel een sterk visueel en speels karakter. Je ontdekt de bloemen op elk moment van de dag op een andere manier!

Meer info vind je op www.floralien.be.

21

S CH E L D E K O R T J E S

S CH E L D E K O R T J E S

Tips voor trips - Geproefd & Goedgekeurd

Tips voor trips hingene

Kasteel d’Ursel: 3 x een bezoekje waard

niel

22

aalst

BLAASVELD

Schep van ‘Trien den Heilige’

Streekspecialiteiten troef bij Ambarosa

Feest bij De Molenberg

Sinds het najaar van 2015 kan je in Scheldeland opnieuw genieten van de authentieke schep van ‘Trien den Heilige’: dit typisch Niels stoofpotje gemaakt van paardenvlees, ontstond ten tijde van de baksteenproductie in de streek. Paarden, die langdurig ingezet waren als trek- en lastdier in de baksteenbedrijven, verdwenen nadien in de pot. Omdat de dieren versleten waren, was hun vlees zo taai dat het enkel nog lekker was in een stoofpotje. Bijna 100 jaar later is schep nog steeds een echte specialiteit die wordt geserveerd met mosterd en brood of met frietjes, en bij voorkeur met een frisse pint bier.

Scheldeland proeven? Het kan, en wel in Ambarosa Streekbar, een rasechte streekspecialiteitenbar in Aalst. Bovenop de 84 streekbieren vind je er o.a. gins, fruitsappen, jenevers, wijnen en koffies uit de eigen streek. Een rustig en sfeervol kader doet je genieten van begin tot eind. In de bijhorende streekproductenwinkel kan je tijdens de openingsuren terecht voor alle streekgebonden producten uit het Land van Aalst. Bezoek je Ambarosa in groep? Dan kan je kiezen voor een proeverij van 45 of 90 minuten, mét de nodige tekst en uitleg. Verken je liever de diverse smaken van deze rijke brouwregio? Ga dan voor de streekbierenproeverij. Laat vooraf weten wie bob is. Hij of zij krijgt een aangepast alcoholvrij alternatief!

Op 28 en 29 mei 2016 heet Blaasveld je welkom op haar jaarlijkse Molenbergfeesten. Op het programma: een kijkje achter de schermen van stokerij de Molenberg, een whiskyinitiatie, een degustatie van de unieke Belgische whisky Gouden Carolus Single Malt en voor het eerst ook een heuse Molenbergpicknick met de lekkerste streekproducten van in en om Blaasveld. Op de feesten wordt overigens ook het startschot gegeven voor de Gouden Carolus fietsen wandelzoektocht. Als leuke extra is er tijdens het feestweekend een mini-fiets-wandelzoektocht voorzien op het parcours van de Molenbergwandeling. Het geheel wordt bovendien op smaak gebracht met kinderanimatie, muziek, barbecue, een streekproductenmarkt met allerlei lekkers én heel wat proeverijen.

Vandaag brengt Daniëlle Marnef de schep van haar overgrootmoeder, beter bekend als ‘Trien den Heilige’, opnieuw op de markt volgens een geheim recept dat al 4 generaties meegaat. ‘Trien’ was een ondernemende vrouw en eigenares van een paardenslachterij op Hellegat in Niel. Omwille van de grote armoede onder de lokale bevolking deelde Trien geregeld schep uit aan de behoeftigen.

Je kan de schep van ‘Trien den Heilige’ kopen in porties van 300, 500 en 2.000 gram bij kleinhandel De Klinkaert in Schelle, via info@deklinkaert.be of 03 887 08 72.

Meer info? www.ambarosa.be

Meer info? www.stokerijdemolenberg.be PUURS

Mini, classic of tripel hop: dit is Duvel on Tour!

Op 1 mei 2016 organiseert brouwerij Duvel-Moortgat al voor de 7e keer Duvel on Tour: een fietsklassieker voor het hele gezin. Die dag kan je net als ruim 4.000 andere fietsers kiezen voor een fietstocht van 15, 25, 50 of 100 km. Onderweg zijn musea gratis toegankelijk, is er animatie, lekker eten en op het einde wacht je een perfect uitgeschonken Duvel. Deelnemen kost 10 euro per persoon voor de Duvel Mini (15 tot 25 km) en de Duvel Classic (50 km), en 12 euro per persoon voor de ­Duvel Tripel Hop (100 km). Per deelnemer gaat 2 euro naar het goede doel.

Meer info? www.duvelontour.be

aalst

Ontdek Aalst in een 360° koker Vanaf begin april tot eind september ontvangt de stad Aalst haar bezoekers 7 dagen op 7 in het prachtige nieuwe gebouw van de Dienst Toerisme op de Hopmarkt. Het ideale vertrekpunt dus voor een bezoek aan de stad van de ajuinen én van carnaval.

In het gebouw leidt een muur van brochures je naar praktische touchscreens waarop je meteen de beste restaurants, leukste winkels en het hele toeristische aanbod kan raadplegen. Dé blikvanger in dit infokantoor is echter de 360° koker: in een minicinemazaal krijg je op 8 minuten tijd het allerbeste van Aalst en haar deelgemeenten te zien. Een unieke ervaring!

Meer info? Hopmarkt 51, 9300 Aalst • Tel.: 053 72 38 80 • toerisme@aalst.be

De stad, jouw speelterrein.

Met iChallenge!

Ken je iChallenge al? In verschillende steden in Scheldeland - Ninove, Aalst, Dendermonde, Wetteren, Buggenhout, Puurs, Hingene, Mechelen, Gent, ... - maakt iChallenge van de stad jouw speelterrein. Dankzij de speciale software én een smartphone met gps-functie redt jouw team de stad van de ondergang, ga je de strijd aan met bedrijfsspionnen of vat je een gangster bij de kraag.

Een spel duurt al snel enkele uren en kan op maat van je bedrijf, organisatie of groep samengesteld worden. The Target is bijvoorbeeld een actief achtervolgingsspel doorheen de stad, waarin je de jacht opent op een gevaarlijke ontsnapte gevangene. In Codecrackers zijn jullie dan weer een detectiveteam dat een gevaarlijke bende moet opsporen die bij een inbraak een uniek prototype gestolen heeft. Bij Operation Freddy neemt Kabouter Freddy je op sleeptouw, de beste gids ooit. Hij toont je de interessantste hoekjes van de stad, maar… voor wat hoort wat! Team-Me-Up is tot slot een interactieve citygame die volledig naar jouw wens opgesteld kan worden.

Meer info? www.ichallenge.be

Het Kasteel d’Ursel leeft, zoveel is duidelijk!

Wij vonden maar liefst 3 goede redenen om een bezoekje te brengen aan het kasteel dat ooit de favoriete zomerresidentie van de adellijke familie d’Ursel was en vandaag toebehoort aan de Provincie Antwerpen.

• Van 15 mei tot en met 15 augustus 2016 kan je er naar een tentoonstelling over Giovanni Niccolo Servandoni: deze toparchitect werkte ooit voor de rijkste families in Europa. Servandoni ontwierp de opvallende voorgevel van kasteel d’Ursel én drukte zijn stempel op het interieur en het park. Maak kennis met het veelzijdige werk van deze grote architect, schilder en decorateur!

• Op 12 juni 2016 heet kasteel d’Ursel je welkom op de jaarlijkse Kasteelfeesten in Hingene. Die staan dit keer helemaal in het teken van de Belgische Revolutie.

• En dan is er nog de zopas gerestaureerde fruitmuur van het kasteel, die recent de Hans Vredeman de Vries-prijs in de wacht heeft gesleept. De fruitmuur is de laatste restant van de historische moestuin, de oranjerie en de serres die bij het domein hoorden, en was steeds meer in verval geraakt. Vandaag zijn het metselwerk en de smeedijzeren poort hersteld en werd de muur opnieuw afgedekt met Boomse pannen.

Meer info? www.kasteeldursel.be

23

D e p r a c h t va n d e K a l k e n s e M e e r s e n

In Scheldeland groeit een betoverend nieuw natuurgebied van bijna 1.000 hectare: de Kalkense Meersen. Het telt schrale graslanden, weidevogelgebieden en getijdennatuur. Dit is de nieuwe thuis van unieke dier- en plantensoorten. Wandelaars en fietsen krijgen hier vandaag de kans om plaatsen te ontdekken die vroeger onbereikbaar waren. Dominiek Decleyre, projectleider bij Agentschap Natuur en Bos, laat je kennismaken met de mooiste plekjes van de Kalkense Meersen.

De cluster Kalkense Meersen, een uitgestrekt gebied tussen Laarne, Berlare, Wichelen en Wetteren, maakt deel uit van het Sigmaplan. Dit project van de Vlaamse regering wil Vlaanderen beschermen tegen wateroverlast aan de hand van hogere, stevigere dijken en gecontroleerde overstromingsgebieden.

“In de Kalkense Meersen krijgt de Schelde in eerste instantie dan ook meer bewegingsruimte”, begint Dominiek. “Door het water meer armslag te geven, wordt de regio rond Wetteren, van Gent tot in Dendermonde, beter beschermd tegen een stijgend waterpeil bij stormvloed.” Maar naast veiligheid wil het Sigmaplan in deze regio ook zorgen voor ‘natuurlijkheid’. Concreet betekent dat dat hier een betoverend natuurgebied groeit van bijna 1.000 hectare met graslanden, weidevogelgebieden, bossen, waterpartijen en zeldzame zoetwaterslikken en -schorren. Het Sigmaplan wil in deze regio een aantal diersoorten en vegetaties op grote schaal in stand houden. Er is voldoende ruimte om grote gebieden in te richten die een nieuwe thuis kunnen worden voor diersoorten die broeden in rietlanden en grote grasvlaktes. “Denk maar aan roerdompen, porseleinhoenen en kwartelkoningen. Ooit zaten deze diersoorten massaal in de natte hooilanden en rietvelden rond de Schelde.

Vandaag proberen we in dit gebied terug ruimte voor hen te creëren.”

24

Weidse stilte, wondermooie meersen

Landart van wilgen Met hun prachtige natuur, weidse landschappen en unieke fauna en flora nodigen de Kalkense Meersen uit tot een bezoekje, te voet of met de fiets.

Schellebelle blijkt daartoe het ideale vertrekpunt te zijn. “Je kan je auto parkeren op het dorpsplein van Schellebelle. De naam van dat dorp is overigens ooit verkozen tot mooiste dorpsnaam van Vlaanderen! Met het veer kan je nadien overvaren naar het gehucht Aard op de linkeroever. Het veer van Schellebelle is het enige in Scheldeland waar je een bel moet luiden om de veerman te roepen. Overvaren met het veer is sowieso al een unieke belevenis, typisch voor Scheldeland.” Vanaf het gezellige, vernieuwde en verkeersluwe pleintje van Aard kan je bij aankomst de Kalkense Meersen in.

Op het pleintje vind je infoborden en een oplaadpunt voor elektrische fietsen.

Wanneer je daarna de meersen inwandelt of -fietst, beland je meteen in een andere wereld. Nog voor je het uitgestrekte landschap ontdekt, valt in eerste instantie al een sterk staaltje landart op. Met enkele levende wilgen heeft natuurkunstenaar Will Beckers een gevlochten sculptuur geweven, Salicetum, die nog verder uitgebreid wordt en vrij toegankelijk is. “Deze sculptuur kwam er in het kader van de kunstroute Beeldenstroom in 2012, die werd ingericht door de 4 gemeenten van Cultuuroverleg Scheldeland. Het is een evoluerend, levend werk dat blijft veranderen en waaraan een collectie inheemse wilgen en cultuurvarianten wordt toegevoegd.”

25

D e p r a c h t va n d e K a l k e n s e M e e r s e n

Salicetum, will beckers

26

Habitat voor fauna en flora Bezoekers kunnen in het natuurgebied kiezen voor kleine of grote wandelingen of de meersen verkennen via fietsroutes volgens het knooppuntennetwerk. Vooral aan de Kalkenvaart pakken de meersen uit met een idyllisch landschap. “Ter hoogte van het pompgemaal is een deel van de oevers al ecologisch ingericht. Waar oevers vroeger steil waren en weinig natuurwaarde hadden, krijgen ze nu een zwakke helling. Bovendien zit er onder water een vlak stukje oever, waarop er een rietbed kan groeien.

Onder water kan zo een habitat ontstaan voor vissen om te paaien of om er zich te verstoppen. Boven water verschijnen er rietstengels waarin kieskeurige rietvogeltjes zich kunnen nestelen en broeden, denk maar aan de rietgors, de rietzanger en de kleine karekiet.

En voorbij de oevers strekt het landschap zich in alle weidsheid uit. Hier ontstaan graslanden: door ecologisch maaibeheer en door deze gebieden niet meer te bemesten of besproeien, krijgt het grasland een grote botanische waarde. Er verschijnen niet alleen tal van bloeiende planten, maar de graslanden worden ook een ideaal broedgebied voor weidevogels.

De meest kenmerkende voor de

Kalkense Meersen is de grutto.

Deze vogel met lange bek is een grondbroeder in open vlaktes, die instinctief ver weg blijft van opgaande structuren. Roofvogels gebruiken ze immers als uitkijkpost om de nesten van de grutto op te sporen. Omdat dit soort landschappen dreigt te verdwijnen, streven we er in de Kalkense Meersen bewust naar om ze in stand te houden.”

Vissen op stap In Kalken is de nieuwe regenwatergracht die hemelwater meteen via de Kalkenvaart naar de Kalkense Meersen afvloeit dan weer aangelegd als biotoop voor verschillende vis- en vogelsoorten. Aan de aansluiting met de Kalkenvaart werd een vistrap ingericht, die vissen helpt om het 20 cm niveauverschil tussen beide waterlopen te overbruggen en vrij heen en weer te zwemmen. “In de

Veer Schellebelle

Mennestraat kunnen liefhebbers van de oorlogsgeschiedenis van ons land ook een klein gedenkteken vinden dat herinnert aan de Tweede Wereldoorlog. Op 24 december 1944 stortte op deze plek een V1-bom neer. Pas in augustus 2014 werd daarvan de eerste restant teruggevonden tijdens de aanleg van de regenwatergracht. Het stukje motor dat toen gevonden werd, maakt nu deel uit van een klein monument dat het gebeuren herdenkt.”

Ook in de wetlands van Paardeweide zorgt een innovatieve vistrap ervoor dat vissen zich makkelijk kunnen verplaatsen en Paardebroek vlot in en uit kunnen zwemmen. Bij eb kunnen de vissen vanuit de Schelde een buffergracht inzwemmen.

Wanneer de buffergracht zich bij de volgende vloed vult met water, kunnen de vissen doorzwemmen naar een hoger niveau. “We treffen hier allerlei soorten vissen aan”, zegt

Dominiek, “stekelbaarzen, karpers, giebels en snoekbaarzen, maar ook exotische soorten zoals de zonnebaars. We investeren hier graag in de instandhouding van de populaties van deze soorten op zich, maar tegelijk dienen de vissen ook als voedsel voor visetende vogelsoorten. Recent heeft de roerdomp zich hier bijvoorbeeld gevestigd. We hopen dat hij hier de komende jaren ook begint te broeden.”

In Bergenmeesen laat een slimme sluis op het ritme van eb en vloed Scheldewater in het ‘gecontroleerd gereduceerd getijdengebied’ Bergenmeersen stromen. “Laagje per laagje ontstaat zo een uniek ecosysteem, nl. een zoetwaterslik en -schor. De slikbodem krioelt van het leven. In de winter komen hier massa’s overwinterende watervogels op af, waaronder heel wat wintertalingen. De vissen trekken viseters aan, zoals de lepelaar en de zilverreiger. De tureluur en de kleine plevier hebben hier al gebroed. En in de winter van 2015 konden we maandenlang genieten van een zeldzame velduil, die muizen kwam zoeken op het schor.”

Binnen zonder kloppen Als we hem vragen naar zijn favoriete plaats in de Kalkense Meersen, antwoordt Dominiek meteen dat hij erg uitkijkt naar het pas ontwikkelde projectgebied Wijmeers, dat vanaf mei 2016 toegankelijk wordt via nieuwe wandelroutes. “Een van die routes zal de naam ‘Binnen zonder kloppen’ krijgen. Vroeger was er door Natuurpunt al een route uitgestippeld met die naam, maar door de werkzaamheden in dit gebied in het kader van het Sigmaplan, is het tracé ervan aangepast en voorzien van nieuwe bewegwijzering.

De route loopt doorheen een begrazingsblok van een 25-tal hectare met koeien, waar je makkelijk binnen kan via klaphekjes … zonder te moeten kloppen. In het begrazingsblok laten we de natuurlijke processen zoveel mogelijk hun gang gaan. De Gallowaykoeien fungeren er als ‘grote grazers’ en bepalen door selectief te grazen waar het gras kort blijft en waar er ruigere stukken ontstaan waar ook struiken en bomen een kans krijgen.” En dan zijn er tot slot uiteraard ook nog de vernieuwde, fietsvriendelijke dijken in Wetteren. “Op de rechteroever helpt een nieuwe waterkering op de verstevigde oever om het risico op overstromingen in te perken.

Wandelaars en fietsen kunnen vanaf nu over een nieuw jaagpad van Schellebelle naar Wetteren. Op de linkeroever was de dijk en het bijhorende jaagpad al vernieuwd. Je fietst er zonder problemen van Gent naar Dendermonde en verder.”

Berlare

Laarne Bergenmeersen GOG-GGG - getijdennatuur Wijmeers 1 GOG - wetland

Paardeweide GOG - wetland

Sche

lde

Sc

he

Wetteren

lde

Wijmeers 2 ontpoldering - getijdennatuur

Wichelen

Maak dan je keuze uit de 4 wandelroutes die vertrekken in Aard.

• Het Oude Scheldepad neemt je mee door de natuurpracht van de Kalkense Meersen, langs de oevers van de Schelde tot in Kastermeersen (9 km).

• De Meersenwandeling brengt je langs Belham naar Molenmeers (8 km).

• De ‘Binnen zonder kloppen’-route laat je Wijmeers ontdekken, inclusief het begrazingsblok (3,4 km).

• De langere Wijmeerswandeling (6,9 km) laat je nog meer aspecten van Wijmeers zien zoals het weidevogelgebied en de boszone.

Op www.scheldeland.be/wandelroutes vind je vandaag al de wandelnetwerkkaart ‘Kalkense Meersen-Donkmeer’, die garant staat voor 100 km wandelplezier langs knooppunten in de buurt van het Donkmeer in Berlare en de Scheldeboorden richting Dendermonde.

Na voltooiing van het Sigmaplan in 2017 krijgen ook de sigmagebieden Wijmeers en Kalkense Meersen hun beloofde wandelnetwerk, met 60 km aan prachtige wandelwegen.

Liever met de fiets?

De Kastelenroute en de thematische fietstochten ‘Floraliëntocht’ en ‘Scheldeverentocht’ brengen je ook naar de Kalkense Meersen. Meer info vind je op www.scheldeland.be/fietsroutes.

LO GEREN in scheldel and?

Kalkense Meersen wetland

wanneer je de meersen inwandelt of -fietst, beland je meteen in een andere wereld.

Zin in een bezoek aan de Kalkense Meersen?

Paardebroek wetland

Laarne www.groenegenoegen.be www.annekin.be

27

G RO E N E O E V E RS N O D I G E N UI T

SCH ELDEL AND PR AKTISCH Voor meer informatie over Scheldeland kan je terecht bij: Toerisme Aalst Hopmarkt 51 9300 Aalst tel. 053 72 38 80 toerisme@aalst.be www.aalst.be/toerisme Toerisme Berlare Infokantoor Donkmeer Donklaan 123 9290 Berlare tel. 052 43 25 60 toerisme@berlare.be www.berlare.be Toerisme Dendermonde Stadhuis Grote Markt 9200 Dendermonde tel. 052 21 39 56 toerisme@dendermonde.be www.dendermonde.be Cultuur & Toerisme Erpe-Mere Oudenaardsestwg. 458 9420 Erpe-Mere tel. 053 60 34 00 toerisme@erpe-mere.be www.erpe-mere.be Toerisme Gent Sint-Veerleplein 5 9000 Gent tel. 09 266 56 60 visit@stad.gent www.visitgent.be

toerisme scheldeland #scheldeland #scheldeland

Toerisme Hamme Gemeentehuis Marktplein 1 9220 Hamme tel. 052 47 56 05 toerisme@hamme.be www.hamme.be Toerisme Klein-Brabant Scheldeland ‘Het Landhuis’, Boomstraat 1 2880 Bornem tel. 03 899 28 68 info@tkbs.be www.toerismekleinbrabant.be Toerisme Mechelen Hallestraat 2-4-6 2800 Mechelen tel. 070 222 800 visit@mechelen.be www.visitmechelen.be VVV/Toerisme Ninove Stadhuis Centrumlaan 100 9400 Ninove tel. 054 31 32 85 toerisme@ninove.be www.ninove.be Toerisme Rupelstreek vzw Regionaal infokantoor Rupelstreek PRD De Schorre Schommelei 1/3 2850 Boom tel. 03 880 76 25 info@toerismerupelstreek.be www.toerismerupelstreek.be Toerisme Wetteren Markt 23 9230 Wetteren tel. 09 366 31 04 toerisme@wetteren.be www.beleefwetteren.be

www.scheldeland.be