Internetlogistiek van de toekomst: gemak, beleving en controle

DINALOG ONDERZOEKSPROJECT CROSS CHAIN ORDER FULFILMENT COORDINATION FOR INTERNET SALES

INTERNETLOGISTIEK VAN DE TOEKOMST:

GEMAK, BELEVING EN CONTROLE JAARVERSLAG 2013/2014 1

2

DINALOG ONDERZOEKSPROJECT

DINALOG ONDERZOEKSPROJECT CROSS CHAIN ORDER FULFILMENT COORDINATION FOR INTERNET SALESORDER DINALOG ONDERZOEKSPROJECT “CROSS CHAIN

CROSS CHAIN ORDER FULFILMENT COORDINATION FOR INTERNET SALES

FULFILLMENT COORDINATION FOR INTERNET SALES

INTERNETLOGISTIEK VAN DE TOEKOMST:

GEMAK, BELEVING EN CONTROLE JAARVERSLAG 2013/2014

Gesubsidieerd door: 3

VOORWOORD KEES JAN ROODBERGEN/TOM STEFFENS

OP ZOEK NAAR WERKELIJK DUURZAME INTERNETLOGISTIEK De verhoudingen in het spel beginnen zich wel langzaam te vormen. Er zijn spelers die al een duidelijke strategische koers hebben uitgestippeld, terwijl anderen het nog vooral druk hebben met de hectiek van de dag. In die laatste categorie noteren we steeds vaker slachtoffers van wat in de strategie- en innovatieliteratuur een ‘shake-out’ wordt genoemd. Grote, gerenommeerde organisaties vallen om of moeten drastisch afslanken om het hoofd te kunnen bieden aan heftige concurrentie, uit bestaande én onverwachte hoek. De e-commerce supply chain van vandaag en morgen vraagt om spelers die snel kansen en bedreigingen uit ICT- en algoritme-gedreven innovaties identificeren, aanpakken en benutten. Veel experimenteren is daarbij het credo: fail-faster-learnfaster.

De tijd vliegt en e-commerce blijft groeien. Inmiddels coördineren ondergetekenden vanuit de Rijksuniversiteit Groningen alweer 4,5 jaar het Dinalog R&D project ‘Cross chain order fulfilment coordination for Internet logistics’.

We doen hierin, samen met wetenschappers van andere universiteiten en vertegenwoordigers van bedrijven, onderzoek naar nieuwe logistieke concepten voor de e-commerce supply chain. Denk hierbij bijvoorbeeld aan multi-channel logistiek, magazijnoptimalisaties en uitbestedingsvraagstukken.

Voor de retailmarkt heeft de intrede van e-commerce de regels van het spel drastisch veranderd. Een spel met winnaars en verliezers. Dat hoort bij markten die wakker zijn geschud door een radicale innovatie.

Retailers én logistiek dienstverleners zijn nog steeds druk zoekende naar de beste aanpak die zorgt voor succesvolle, toekomstbestendige verdienmodellen voor een markt waarin de consument via een veelvoud aan kanalen, online en offline, wil worden bediend. Belangrijk onderdeel van die zoektocht is het inrichten van een passende logistieke organisatie die zowel economisch als ecologisch duurzaam is.

Internet, ICT en algoritmen. Door de connectiviteit die ze tezamen kunnen faciliteren, groeit tegelijkertijd het potentieel voor een werkelijk duurzame organisatie van de Internetlogistiek. Omdat alles en iedereen (“Internet of Things”) in verbinding staat, kan tijdelijke en plaatselijke vervoerscapaciteit en voorraad beter worden benut. In de afgelopen twee jaar hebben we daar al veel mooie voorbeelden van kunnen zien, van de eerste schreden van Uber op de pakketmarkt tot bezorging van pakketten in de kofferbak van de auto.

Naast meer van deze voorbeelden van innovatieve logistiek, schetsen we in dit jaarverslag onze visie op de Internetlogistiek van recent verleden, heden en toekomst.

Prominente rol speelt daarin het vele onderzoek dat de afgelopen twee jaar is uitgevoerd binnen het Dinalog R&D project ‘Cross chain order fulfilment coordination for Internet sales’. Wij hopen dat wij u, als actief deelnemer aan of fervent volger van het boeiende retail- en logistiekspel, hiermee enige handvatten en inspiratie kunnen bieden.

Veel leesplezier!

prof. dr.

Kees Jan Roodbergen

drs. Tom Steffens

4

VOORWOORD ............................................................................................................................................. 4 OVER INTERNETLOGISTIEK: ONTWIKKELINGEN EN TOEKOMSTVISIE ............................................................ 6 / 7 / 8 / 9 / 10

INTERVIEW ARJAN DIJKSTRA ONDERZOEKT VOORRAADSTRATEGIEËN VAN RETAILERS: NIEUW MODEL HELPT RETAILERS BIJ BEPALEN VOORRAADSTRATEGIE ............... 12 / 13

INTERVIEW DISTRICON WERKT MET WETENSCHAPPERS AAN OMNICHANNEL-OPLOSSINGEN: “INNOVATIE IN RETAIL IS ABSOLUUT NOODZAKELIJK” ..................................................14 / 15 INTERVIEW CENTRIC ONTWIKKELT RESLOTTINGSMODULE MET RIJKSUNIVERSITEIT GRONINGEN: NIEUW ALGORITME LEGT ARTIKELEN OP DE JUISTE PLEK .......................................... 16 / 17

OPZET ONDERZOEKSPROJECT: ONDERZOEKSTHEMA’S ............................................. 18 / 19 OPZET ONDERZOEKSPROJECT: CONSORTIUMPARTNERS .................................. 20 / 21/ 22

RESULTATEN ONDERZOEKSPROJECT 2013-2014 ........................................... 24 / 25 / 26 / 27 ONDERZOEKSPROJECT GENIET RUIM AANDACHT IN HET NIEUWS ........................ 28 / 29

OVERZICHT ALLE DELIVERABLES 2013-2014 .......................................... 30 / 31 / 32 / 33 / 34

5

FEBRUARI 2013: IMPACT VAN 3D-PRINTING OP TRADITIONELE SUPPLY CHAINS

OVER INTERNETLOGISTIEK:

Vice-president of innovation and product incubation Europe van DHL, Mark Patterson, voorziet een grote invloed van 3D-printing op de inrichting van supply chains in de toekomst. Doordat 3D-geprinte producten niet langer centraal worden geproduceerd en vervolgens worden verscheept naar een warehouse, kunnen productie- en distributietijden drastisch korter worden.

Patterson wijst verder op een verstorende werking van 3D-printing op traditionele supply chains. Wel moet de technologie daarvoor nog verder ontwikkeld, rijp, zijn.

ONTWIKKELINGEN EN TOEKOMSTVISIE Het Dinalog project ‘Cross Chain order fulfilment coordination for Internet Sales’ viert in 2015 haar vijfjarig bestaan. In die periode heeft het projectteam getuige mogen zijn van een breed scala aan interessante ontwikkelingen in de zeer snel groeiende markt die ecommerce heet. Uiteraard hebben de onderzoekers van de aangesloten universiteiten daarin actief eigen visies op Internetlogistiek, de logistieke organisatie achter al die webshops, gevormd. En hebben deze visies vertaald naar theorieën, concepten en modellen, die vervolgens gedeeld zijn met de industrie en getoetst op haalbaarheid en relevantie in die industrie. Onze visie voor 2015 en verder vindt u in dit hoofdstuk. Maar eerst zetten we graag een aantal belangrijke gebeurtenissen uit 2013 en 2014 op een rij. Zoals het een industrie in beweging betaamt, zijn sommige van deze ontwikkelingen op het moment van schrijven al lang gewoongoed. Al lang achterhaald zelfs, in sommige gevallen. Of na veel bombarie met stille trom alweer uit het openbare debat verdwenen. Het geeft ons inziens in ieder geval een mooi beeld van de complexiteit en snelheid van e-commerce en internetlogistiek.

Bron: www.logistiek.nl 27-02-2013: ‘3D-printing krijgt grote impact op supply chains’

MAART 2013: BELEVING EN EXPERIENCE STEEDS BELANGRIJKER. BOL.COM WIL MET THEMAWINKELS ONLINE INSPIREREN. Beleving, inspiratie, experience. Het lijkt steeds belangrijker te worden in retail. Met felle concurrentie van vele retailers met grotendeels hetzelfde assortiment, is het bieden van een unieke klantervaring een belangrijke bron voor onderscheidend concurrentievoordeel.

Bol.com springt hierop in door een themawinkel rondom de lente te lanceren: ‘lentekriebels’. De pure-player geeft verder aan dat jaar nog eens vier themawinkels te openen.

Volgens marketingdirecteur Michel Schaeffer laat Bol.com hiermee zien dat inspireren online wel degelijk mogelijk is.

Bron: www.twinkle.nl 18 maart 2013: ‘bol.com zet in op inspiratie met themawinkels’

APRIL 2013: E-COMMERCE GLOBALISEERT

JANUARI 2013: LOGISTIEK DIENSTVERLENERS WILLEN TRANSPARANTIE EN DATA-UITWISSELING Uit onderzoek van Transport Intelligence en Kewill blijkt dat logistieke bedrijven meer transparantie willen. Datauitwisseling en transparantie wordt door 85% van de 484 ondervraagde bedrijven gewenst. Uit hetzelfde onderzoek blijkt dat minder dan 20% van de ondervraagde logistiek dienstverleners op dat moment al elektronische data uitwisselt met partner- en externe organisaties.

Volgens Transport Intelligence biedt open staan voor samenwerking mogelijkheden om te concurreren met partijen die stug en traditioneel blijven opereren.

Uit onderzoek van Forrester Research blijkt dat crossborder ecommerce nog vooral op westerse markten plaats vindt. Er zijn echter steeds meer niet-westerse regio’s waar online verkoop groeit, vooral China en Japan. Daar liggen vooral kansen voor marktplaatsen, aldus Forrester Research. Tevens wordt gesteld dat onder andere logistiek dienstverleners steeds beter in staat zijn om online verkoop over de grens logistiek te organiseren.

Ten slotte wordt gesignaleerd dat hybride modellen, waarin grote e-commerce platforms integreren met lokale marktplaatsen, steeds meer worden ingezet.

Bron: www.logistiek.nl 30-01-2013: ‘Logistiek dienstverleners zetten vol in op transparantie’

Bron: www.twinkle.nl 22 april 2013: ‘E-commerce langzaam maar zeker een ‘global game’’

6

MEI 2013: EEN WILLEKEURIGE PARTICULIER BEZORGT JOUW PAKKETJE

ULI 2013: OMNI-CHANNEL RETAIL VEREIST GOEDE VOORRAADSTRATEGIE

Er ontstaan steeds meer bezorgconcepten waarin particulieren pakketjes bezorgen. Iedere persoon heeft immers zijn eigen dagelijkse bewegingen, bijvoorbeeld woon-werk-verkeer. Waarom kunnen al die bewegingen niet worden ingezet als infrastructuur voor pakketbelevering. In de VS is er TwedEx, een ‘crowdsource’ bezorgsysteem dat gebruik maakt van de locatie van particulieren. In Zweden test DHL een soortgelijk concept genaamd Myways (https://www.myways.com/).

Traditionele supply chains worden zo versterkt met sociale netwerken. Of zullen traditionele distributienetwerken op den duur overbodig blijken?

Een goede voorraadstrategie, waarbij alle kanalen zijn geïntegreerd, is van cruciaal belang voor omnichannel retailers, aldus Peter Bocken en Stefan Kooijmans, directeuren van Slimstock Retail. Ze schetsen tevens een toekomstbeeld waarin voorraden uit hetzelfde assortiment, op verschillende plekken in het netwerk kunnen liggen; in een apart e-dc, het offline dc, in de winkel of bij de leverancier. Voor elke retailer is het daarbij belangrijk om de meten welke voorraadstrategie in een dergelijk hybride netwerk het meeste rendement oplevert.

Bron: www.retailnews.nl. 10-07-2013: ‘Goede voorraadstrategie essentieel voor omnichannel’

Bron: Newscientist.com: 16 mei 2013: ‘Parcels find their way to you via the crowd’ DHL myways. https://www.myways.com/

OKTOBER 2013: ONLINE SUPERMARKTEN EN AFHAALPUNTEN

JUNI 2013: DE OPKOMST VAN GENERALISTEN IN RETAIL.

Veel organisaties, zowel bestaande supermarktketens als nieuwe betreders, experimenteren actief met online verkoop van versproducten. Superdirect, een startup met Sligro als enige externe aandeelhouder, zet daarbij vol in op automatische afhaalpunten. Hier worden boodschappen volledig geautomatiseerd uitgegeven, nadat de klant zich bij een, eveneens automatisch, loket heeft gemeld. Er wordt gestart met één Pick Up Point in Eindhoven, met het uiteindelijke doel 50 afhaalpunten neer te zetten. Met dit innovatieve distributieconcept gelooft directeur Henk Niemansverdriet te voldoen aan een duidelijke consumentenbehoefte. In juni 2014 wordt echter bekend dat Superdirect.com failliet wordt verklaard.

Op de Global E-commerce Summit in Barcelona, voorspelt Richard Christofolio, Marketingdirecteur van Brits warenhuisketen Debenhams een gouden toekomst voor een selecte groep generalisten in retail. Consumenten willen echter niet alleen een breed assortiment, maar wensen ook in de retailer te kunnen vertrouwen.

Klantcontact via meerdere kanalen, of ‘touchpoints’, is zodoende van essentieel belang. En daar speelt een fysieke winkel een belangrijke rol in; “multichannel kopers besteden drie keer zoveel als online only en drie keer zoveel als store only”, volgens Debenhams.

Bron: www.twinkle.nl 3 juni 2013: ‘Klant wil minder, maar diepere relaties met retailers’

Bron: www.logistiek.nl 02-10-2013: ‘Superdirect gaat voor vijftig Afhaalpunten’

7

2014 NOVEMBER 2013: WEHKAMP INVESTEERT FORS IN INNOVATIEF DISTRIBUTIECENTRUM

JANUARI 2014: MEER AANDACHT NODIG VOOR ECOLOGISCHE IMPACT ONLINE KOPEN

Begin november wordt officieel bekend gemaakt dat Wehkamp nog in 2013 start met de bouw van een innovatief, geautomatiseerd distributiecentrum nabij Zwolle. Bijbehorende investering bedraagt meer dan honderd miljoen euro. Volgens Wehkamp wordt het wereldwijd het grootste geautomatiseerde dc in de online retail. De verwachte cijfers zijn in ieder geval indrukwekkend. Zo zullen er straks 12.350 items per uur uit het dc verzameld (order picken) kunnen worden. Met de zachte winter die volgt, ligt het bouwproject in 2014 mooi op schema. In de zomer van 2015 wordt verwacht dat het nieuwe distributiecentrum gereed is voor gebruik.

Binnen het onderzoeksprogramma Shopping2020, heeft expertgroep Ecologie haar eindrapport opgeleverd.

Belangrijkste conclusie daarin is dat het bewustzijn van de consument met betrekking tot de ecologische impact van het groeiende aantal online aankopen, omhoog moet. De expertgroep pleit dan ook voor een ecologische voetafdruk, die de online consument onder andere CO2uitstoot van de levering van een online besteld pakketje toont. Daarnaast wijst het eindrapport op andere manieren om online winkelen ecologisch duurzamer te maken. Centrale ophaalpunten, gestandaardiseerde verpakkingen en gebundelde afleveringen worden als belangrijke kansen gezien.

Bron: www.logistiek.nl 03-11-2013: ‘Wehkamp.nl bouwt mega e-commerce dc in Zwolle’

Bron: www.twinkle.nl 6 januari 2014: ‘Toon webshopper ecologische impact bij bestelling’

NOVEMBER 2013: INTEGRATIE VAN HET RETAIL- EN WEBWINKELKANAAL

FEBRUARI 2014: INNOVATIEVE BEZORGOPTIES; CONTACTLOZE BEZORGING IN KOFFERBAK VAN DE AUTO

Perry Sport en Aktiesport, winkelketens onder de vlag van USG, hebben elk hun eigen retail- en webwinkelkanaal volledig geïntegreerd. Dat doet het bovenal om neeverkopen te voorkomen. Belangrijk element is het gebruik van touchscreens, deze vormen de interface voor het achterliggende platform waar de voorraad van de hele organisatie is geïntegreerd. Volgens directeur ICT, e-commerce en logistiek van USG, Peter Jansen, is hiermee de integratie van offline en online compleet en wordt er in het vervolg niet meer gesproken van een “e-commerce platform, maar van een commerce platform”.

In februari 2014 wordt bekend dat auto-fabrikant Volvo werkt aan een feature in haar auto’s dat consumenten in staat stelt online bestelde pakketjes in de eigen auto te laten afleveren. De contactloze bezorgoptie werkt met een tijdelijke digitale sleutel van de auto voor de bezorger. De auto wordt na de aflevering direct weer vergrendeld en de sleutel verwijderd. De kofferbak van de auto als pick-up point, het moet ervoor zorgen dat pakketjes op elk moment, waar de klant ook is, afgeleverd kunnen worden.

Bron: www.twinkle.nl 19-11-2013: ‘AktieSport en Perry Sport integreren on- en offline compleet’

Bron: www.twinkle.nl 20 februari 2014: ‘Volvo lanceert contactloze bezorgservice in auto’

DECEMBER 2013: NEDERLANDSE ONLINE RETAILERS WILLEN OOK FYSIEKE VERKOOPPUNTEN

APRIL 2014: UBER INTRODUCEERT EEN DIENST VOOR PAKKETBEZORGING: UBER RUSH

De verdere integratie van online en offline verkoop, en daarmee de tanende relevantie van de term e-commerce ter faveure van commerce, blijkt eens te meer uit een onderzoek van de Hogeschool van Amsterdam en adviesbureau Seinpost. Uit dit door het HBD en KvK geïnitieerde onderzoek blijkt dat een ruime meerderheid van de ondervraagde Nederlandse online retailers ook graag fysieke verkooppunten heeft. De zogenaamde shop-in-shop, een fysiek verkooppunt binnen een bestaande winkel, heeft daarbij de voorkeur. Ook blijkt uit het onderzoek dat de voornaamste interesse bij relatief kleine locaties buiten de hoofdwinkelstraat ligt.

Waar voorheen de consumentbelevering, de zogenaamde last-mile, puur en alleen voorbehouden leek voor de traditionele pakketbezorgers, zorgt Uber toch voor zenuwachtige gezichten in de logistieke branche. Na de disruptieve app Uber, die de taxi-wereld op zijn kop zet, lanceert het een nieuwe dienst voor pakketbezorging: Uber Rush. Het principe is hetzelfde: gebruik het overschot aan mobiele capaciteit om pakketjes sneller van A naar B te krijgen. En die mobiele capaciteit kan varieren van particulieren, bestaande fiets- en brommerkoeriers, tot het eigen autonetwerk van Uber.

Bron: www.emerce.nl 8 april 2014: ‘Uber tast koeriersmarkt af’

Bron: www.twinkle.nl 18-12-2013: ‘Meeste webwinkeliers willen winkelstraat in’

8

APRIL 2014: LAST MILE DELIVERY LIJKT VOORBEHOUDEN VOOR TRADITIONELE PAKKETBEZORGERS. OF ...? een haalbare kaart is. Dat gaat niet zonder slag of stoot, vooral in Amerika bestaat strenge regelgeving omtrent het luchtruim. Voorstanders roemen Amazon om haar vooruitstrevendheid en geloven in de toegevoegde waarde van drone-bezorging. Vooral voor moeilijk bereikbare gebieden zoals eilanden, of hoge flatgebouwen in stedelijk gebied. Tegenstanders noemen het experiment onrealistisch en zien geen toekomst in deze dure vorm van bezorging.

Uber is niet de enige partij die experimenteert met de last-mile. Met de duizelingwekkende groei van het aantal pakketten dat Amazon dagelijks door haar distributiecentra laat gaan, heeft de internationale retailgigant steeds meer mogelijkheden om andere schakels in de keten van internetlogistiek af te tasten. Amazon maakt in april 2014 bekend dat het gaat experimenteren met een eigen bezorgnetwerk; AmazonFresh. Meer controle over de eigen verkoop, het verbeteren van vervoer van dc naar consument en kostenefficiency-overwegingen, zijn de belangrijkste redenen voor deze test, aldus de Wall street Journal.

www.nu.nl 11 juli 2014: ‘Amazon wil drones overal kunnen testen’

SEPTEMBER 2014: OPKOMT VAN DE DEELECONOMIE

Bron: www.wsj.com 20 april 2014: ‘Amazon, in Threat to UPS, Tries Its Own Deliveries’

De deeleconomie groeit in 2014 snel. Startups verbinden op basis van algoritmen en slimme ICT grote groepen mensen en faciliteren gezamenlijk gebruik van bijvoorbeeld gereedschap (Peerby), auto’s (WeGo) of maaltijden (Thuisafgehaald.nl). Walther Ploos van Amstel, docent Logistiek en SCM aan de VU Amsterdam, vraagt zich in vakblad Logistiek af wat de impact van deze deeleconomie op de logistieke branche zal zijn.

Onder andere de planning van de logistiek wordt er niet eenvoudiger op en juist nieuwe startups lijken daar slimme ICT-oplossingen voor te hebben gevonden. Daarmee concurreren ze met de traditionele pakketbezorgers.

MEI 2014: SNEL, SNELLER, SNELST. ONLINE AANKOOP VANDAAG NOG IN HUIS. PostNL start met het leveren van pakketjes op dezelfde dag dat deze besteld zijn. Het gaat in eerste instantie om klanten van webshop 9straatjesonline.com die in Amsterdam wonen. Hiermee breidt PostNL haar logistieke dienstverlening voor retailers verder uit. Naast avond- en ochtendbezorging en de mogelijkheid tot afhalen bij zowel bemande als onbemande afhaalpunten, kunnen retailers aan consumenten nu dus ook supersnelle levering bieden. Voor deze premium dienst zal echter wel betaald moeten worden, ook door de consument.

De discussie over de daadwerkelijke behoefte van de consument naar same day delivery zou nog vaak gevoerd worden dat jaar.

Bron: www.logistiek.nl 4 september 2014: ‘Gaat de deeleconomie de logistiek raken?’

SEPTEMBER 2014: ZIJN KLANTEN BEREID TE BETALEN VOOR PREMIUM BEZORGSERVICE? Een grote uitdaging in de logistieke organisatie achter e-commerce is de lage bereidheid van de consument om te betalen voor aflevering. Jarenlang was vandaag besteld, morgen gratis in huis de standaardservice die elke retailer wel in orde moest hebben om überhaupt mee te mogen doen aan het retailspel. In die zin is de consument verwend geraakt en lijkt zij weinig bewust van de kosten die de fulfilment en logistiek achter een webbestelling met zich meebrengt. Verschillende partijen uit de e-commerce

Bron: www.twinkle.nl 16 mei 2014: ‘PostNL begint met same day delivery’

JULI 2014: BEZORGING VIA DRONES Amazon’s drang naar experimenteren, onder het mom fail-faster-learn-faster, blijft de openbare discussie in de e-commerce en logistieke branche voeden. Nu wil Amazon uitgebreid testen of bezorging via drones

9

Door de afhaalpunten bij Albert Heijn winkels in te zetten kunnen weborders gebundeld worden afgeleverd, wat naar verwachting de kosten van deze in essentie dure afleverservice drukt.

keten, zowel retailer als logistiek dienstverlener, proberen daar een oplossing voor te vinden. Zo biedt De Bijenkorf haar klanten een bezorgabonnement voor 9,95 per jaar.

In België experimenteert BPost sinds 2012 uitgebreid met BPost-op-afspraak, waarbij de consument één moment in de week afspreekt met de pakketbezorger. Op dat moment worden alle webbestellingen samen met de wekelijkse boodschappen bezorgd.

Bron: www.retailnews.nl 19 november 2014: ‘Bol.com wil sameday-delivery via Albert Heijn’

DECEMBER 2014: THUISWINKEL MARKT MONITOR TOONT ONVERMINDERDE GROEI IN E-COMMERCE

Bron: www.twinkle.nl 24-09-2014: ‘De Bijenkorf komt met bezorgabonnement’

Elk kwartaal publiceert Thuiswinkel.org haar Markt Monitor over de Nederlandse E-commerce markt. De rapportage over het derde kwartaal van 2014 toont dat deze markt onverminderd blijft groeien.

De totale online omzet is in het derde kwartaal van 2014 wederom gestegen, tot 3,02 miljard euro. Het totaal aantal online consumentenbestedingen betrof ruim 30 miljoen euro. Die komen van bijna 10 miljoen online kopers, die net als voorgaande kwartalen per persoon een stijgend gemiddeld online besteed bedrag bestellen, per persoon gemiddeld € 304,60.

NOVEMBER 2014: COMBINEREN VAN DELIVERY CONCEPTEN: SAME-DAY EN AFHALEN Bol.com wil via intensieve samenwerking met zusterbedrijf Albert Heijn webbestellingen nog dezelfde dag bij de klant krijgen. Dat moet in eerste instantie gebeuren via de achthonderd bemande afhaalpunten bij winkels van Albert Heijen en Etos. Op deze wijze combineert bol.com de delivery concepten same-day delivery en afhalen.

Eerder liet directeur Daniel Ropers al weten dat het sameday delivery binnen twee jaar gratis of tegen een kleine vergoeding wil aanbieden aan haar klanten.

Bron: ‘Thuiswinkel Markt Monitor Q3 2014, Thuiswinkel.org/GFK/ PostNL’

TOEKOMSTVISIE 2015 1. ICT EN ALGORITME-GEDREVEN LOGISTIEKE INNOVATIE De logistieke organisatie achter e-commerce is anno 2015 nog steeds verre van duurzaam. Niet vanuit ecologisch perspectief, maar ook niet vanuit economisch en sociaal oogpunt. Werkelijk duurzame Internetlogistiek vraagt om innovatieve, flexibele en schaalbare oplossingen.

Het Internet, algoritmen en ICT bieden daartoe nieuwe kansen én bedreigingen, denk aan innovators als Uber.

Het Internet maakt verbinding van iedereen en alles (Internet of Things) mogelijk, de slimmigheden in die verbinding worden verzorgd door algoritmen gekoppeld aan vernuftige ICT. Steeds meer startups brouwen in hoog tempo slimme oplossingen uit die ingrediënten. De gevestigde orde in de ecommerce keten zal een nieuwe state-of-mind in innoveren en samenwerken moeten aannemen om de aansluiting niet te verliezen.

2. PLATFORM VOOR CONSUMENTENAFLEVERVOORKEUREN GEKOPPELD AAN E-IDENTITY In 2015 komt de digitale identiteit voor europese inwoners, de E-identity, weer een stap dichterbij. Voor consumenten biedt een E-identity, mits uiteraard veiligheid en privacy is gewaarborgd, mogelijkheden voor verhoogd gemak tijdens het webwinkelen. Er hoeven immers geen 50 accounts met bijbehorend wachtwoord onthouden te

worden. En wanneer die digitale id er is, waarom dan ook niet je standaard aflevervoorkeuren voor weborders centraal opslaan? Elke webshop en elke pakketbezorger weet jouw aflevervoorkeuren én accurate afleveradressen.

En je standaarvoorkeuren pas je eenvoudig aan wanneer je bijvoorbeeld een duurder product koopt dat je toch liever zelf ophaalt in plaats van bij de buren laat bezorgen.

3. HYBRIDE SOURCING- EN DELIVERY STRATEGIEËN Naast puur uitbesteden en puur in-house houden van de logistieke operatie door retailers, zien we steeds vaker hybride vormen van fulfilment en delivery. Zo opereert Amazon al tijden vanuit een netwerk dat bestaat uit een combinatie van eigen en uitbestede fulfilmentcentra. In 2014 tastte het zelfs de mogelijkheden van een eigen ‘last mile delivery’ bezorgdienst af. Er onstaat een supply chain gebaseerd op interconnectiviteit, waarin iedereen namens iedereen kan optreden in de keten. Retailers en logistiek dienstverleners gebruiken zowel eigen resources als die van een ander en dat kan per situatie verschillen.

Voorraden op meerdere plekken in het netwerk, in zowel je eigen winkels, je eigen dc als het dc van een logistiek dienstverlener. Ook delivery wordt ‘hybride’: bezorging via truck naar de rand van de stad, waar het pakketje uiteindelijk via fietskoerier wordt afgeleverd.

10

11

ARJAN DIJKSTRA ONDERZOEKT VOORRAADSTRATEGIEËN VAN RETAILERS

NIEUW MODEL HELPT RETAILERS BIJ BEPALEN VOORRAADSTRATEGIE Hoe kunnen retailers hun voorraden optimaal inzetten om zowel online als offline consumenten efficiënt en effectief te bedienen?

Dat is één van de vragen waarop Arjan Dijkstra met zijn promotieonderzoek antwoord hoopt te geven. “Vooral als het om mode-artikelen gaat, kan het zinvol zijn om retourstromen lokaal te benutten.”

Veel retailers die met een webshop zijn begonnen, hebben hun organisatiestructuur aanvankelijk niet of nauwelijks aangepast. Ze behandelden hun online winkel alsof het een offline winkel was en hanteerden vaak dezelfde voorraadstrategieën. Een dergelijke aanpak maakt het wellicht mogelijk om met relatief weinig inspanningen een online verkoopkanaal op te starten, maar gaat eraan voorbij dat een webshop wel degelijk iets anders is dan een fysieke winkel. “In een winkel moet je artikelen op voorraad hebben om ze te kunnen verkopen, voor een webshop geldt dat niet. Zeker de artikelen uit de ‘longtail’ liggen vaak lang niet allemaal op voorraad”, vertelt Arjan Dijkstra, promovendus aan de Rijksuniversiteit Groningen.

RETOUREN IN HET SCHAP

Dijkstra doet onderzoek naar voorraadbeheer bij retailers met meerdere verkoopkanalen. Hij probeert inzichtelijk te krijgen waar voorraden zich ophopen, hoe goederenstromen verlopen en hoe ze zouden moeten verlopen. “De strategie die omnichannel retailers hanteren om een order af te handelen, heeft invloed op de voorraden in de keten. Winkels die online orders vanuit hun winkels willen verzenden, zijn toch weer afhankelijk van de artikelen die daar liggen”, vertelt Dijkstra.

Ook retourstrategieën spelen een belangrijke rol. De meeste retailers bieden al de mogelijkheid om online bestelde artikelen in de winkel terug te brengen. Die winkels sturen deze retouren meestal weer door naar het centrale distributiecentrum, waar ze worden afgehandeld.

Dijkstra: “Wat vrijwel niet gebeurt, is dat die retouren in het schap van de winkel worden gelegd. Vooral in fashion kan het zinvol zijn om retourstromen lokaal te benutten en artikelen snel weer in de verkoop te brengen.”

12

SLIMME ALGORITMES De meeste tijd besteedt Dijkstra aan het modelleren van een netwerk met winkels, webshops en warehouses en het ontwikkelen van slimme algoritmes die tot de meest efficiënte en effectieve voorraadstrategie leiden. “Er bestaan al veel algoritmes voor voorraadbeheer, maar die zijn niet geschikt voor de huidige uitdagingen van retailers.

Ik ontwikkel hiervoor nieuwe algoritmes die huidige complexe problemen adequaat kunnen oplossen.”

Dijkstra is in 2012 gestart met het bouwen van een model voor een eenvoudig netwerk met één winkel en één webshop. Nu dat model goed werkt, is hij bezig met het ontwerpen van oplossingen voor complexere en realistischere netwerken. Als Dijkstra eind 2016 klaar is, beschikt hij over een model dat retailers kan ondersteunen bij het ontwikkelen van voorraadstrategieën. “We houden daarbij rekening met verschillende kostencomponenten zoals voorraadkosten, handlingkosten en de kosten van een nee-verkoop”, aldus Dijkstra.

PROBLEMEN IN KAART Belangrijk in dit onderzoek is de bijdrage van Districon. Dijkstra heeft frequent overleg met het adviesbureau waarin de richting van het onderzoek en de praktische relevantie worden besproken. “Samen met Districon hebben we bijvoorbeeld een conceptueel framework opgesteld, waarin we alle mogelijke problemen van omnichannel retailers in kaart hebben gebracht. Per probleem hebben we aangegeven welke processen en kanalen het betreft en of het een operationele of strategische beslissing vereist. En natuurlijk heeft Districon veel contacten met retailers, die we straks wellicht kunnen gebruiken om oplossingen in de praktijk te testen.”

Arjan Dijkstra: “Winkels die online orders vanuit hun winkels willen verzenden, zijn toch weer afhankelijk van de artikelen die daar liggen.”

13

DISTRICON WERKT MET WETENSCHAPPERS AAN OMNICHANNEL-OPLOSSINGEN

“INNOVATIE IN RETAIL IS ABSOLUUT NOODZAKELIJK” Districon heeft vanaf de start in 2011 meerdere studenten begeleid bij hun afstudeeronderzoeken en is één van de initiatiefnemers van een nieuw innovatieplatform. Victor Ponsioen van het logistiek adviesbureau: “Als klanten online hun aflevervoorkeur kunnen aangeven, kunnen de warehousekosten met 6 tot 29 procent omlaag.”

Vrijwel alle traditionele retailers worstelen met hun omnichannelstrategie, stelt Victor Ponsioen. Retailers kampen met verschillende vraagstukken, denk aan de vraag welke servicelevels ze moeten aanbieden voor online orders. Kunnen ze volstaan met een levertijd van enkele dagen, of moeten ze het mogelijk maken om orders via winkels in de buurt nog dezelfde dag af te leveren? “Een ander vraagstuk is waar je hoeveel voorraad neerlegt. Als je de voorraad zo ver mogelijk stroomopwaarts in de keten laat liggen, kun je elk kanaal efficiënt bedienen. Als je de voorraad dichter bij de klant neerlegt, kun je misschien sneller leveren”, stelt de senior consultant van Districon, het bureau dat veel retailers adviseert over logistiek en supply chain management AFLEVERVOORKEUREN Districon neemt deel aan het onderzoek naar internetlogistiek om zijn klanten met nieuwe inzichten en oplossingen beter van advies te kunnen voorzien. In de vier jaar dat het onderzoeksproject nu loopt, hebben verschillende deelonderzoeken al tot concrete toepassingen voor retailers geleid. Ook van de deelonderzoeken die Districon in 2014 heeft begeleid, heeft Ponsioen hoge verwachten.

Een voorbeeld is het afstudeeronderzoek naar aflevervoorkeuren van Anna Dreischerf, student van de Rijksuniversiteit Groningen. “Wie in Nederland vandaag iets bestelt op internet, krijgt dat standaard de volgende dag al afgeleverd. Veel klanten hebben helemaal geen behoefte daaraan, terwijl die snelle levertijd ondertussen heel veel onnodige werkdruk in het warehouse veroorzaakt. Op basis van de cijfers van een nonfood-retailer heeft Dreischerf berekend dat de warehousekosten met 6 tot 29 procent omlaag kunnen als consumenten online hun aflevervoorkeuren kunnen aangeven”, vertelt Ponsioen.

14

UITLEVEREN VANUIT WINKELS Een ander deelonderzoek betreft het inzetten van winkels voor het uitleveren van orders. Wanneer is deze strategie zinvol en wanneer is het slimmer om de order rechtstreeks vanuit het dc te versturen. “Er kunnen allerlei redenen zijn om orders vanuit winkels uit te leveren, bijvoorbeeld omdat daar voorraad ligt waar je vanaf wilt of omdat je dan sneller kunt leveren. Maartje Jacobs, eveneens student van de Rijksuniversiteit Groningen, heeft algoritmes ontwikkeld die retailers in staat stellen om de optimale beslissing te kunnen nemen”, legt Ponsioen uit.

Daarnaast heeft Districon, net als partner Centric, bijgedragen aan een onderzoek naar ‘slotting’. Normaal wordt bij het toewijzen van artikelen aan picklocaties alleen rekening gehouden met de loopafstand voor orderpickers, niet met de hoogte waarop artikelen liggen. Ponsioen: “Het maakt voor de productiviteit nogal wat uit of een artikel op de middelste of laagste plank ligt.”

INNOVATIEPLATFORM Districon doet echter meer dan alleen het begeleiden van studenten.

Het conceptueel framework dat Districon samen met promovendus Arjan Dijkstra heeft ontwikkeld, biedt handvatten om de complexe omnichannel-vraagstukken van retailers te ontleden. “Het helpt ons om duidelijk te maken wat het probleem van de retailer is en wat aan innovatie nodig is”, aldus Ponsioen, die samen met Tom Steffens van de Rijksuniversiteit Groningen ook één van de initiatiefnemers is voor een innovatieplatform op het gebied van omnichannellogistiek. “Innovatie in retail is absoluut noodzakelijk. Er zijn allerlei samenwerkingsvormen die innovatie bevorderen, denk aan hackatons en scrumsessies. Dit platform moet dat faciliteren.”

Victor Ponsioen, Districon: “Het conceptueel framework helpt om duidelijk te maken wat het probleem van de retailer is.”

15

CENTRIC ONT WIKKELT RESLOT TINGSMODULE MET RIJKSUNIVERSITEIT GRONINGEN

continu uitrekent welke artikelen niet langer op de goede plaats liggen en automatisch verplaatsingsopdrachten genereert. Rijksuniversiteit Groningen en WMSleverancier Centric hebben daartoe samen een eerste aanzet gegeven. “De vraag is hoe je reslotting moet organiseren en welke verplaatsingsopdrachten op welk moment moeten worden uitgevoerd. Marij Hoekman heeft tijdens haar afstudeeropdracht in samenwerking met ons hiervoor een algoritme ontwikkeld”, vertelt Jeroen Bouman, business consultant bij Centric.

De opdracht van Hoekman was allesbehalve eenvoudig.

Niet elke verplaatsing is immers zinvol. Soms volstaat het om het artikel te laten liggen totdat de oude locatie is leeggepickt en de nieuwe pickvoorraad direct op de nieuwe locatie neer te leggen. Een andere complicerende factor is de beschikbare tijd. Het spreekt voor zich dat het verzamelen, verpakken en verzendklaar maken van orders een hogere prioriteit heeft dan reslotting. Welke verplaatsingsopdrachten laat je wel en niet uitvoeren in de beperkte tijd die overblijft?

NIEUW ALGORITME LEGT ARTIKELEN OP DE JUISTE PLEK Het onderzoek naar internetlogistiek leidt tot een belangrijke innovatie in warehouse management.

Met het algoritme dat Marij Hoekman tijdens haar afstudeeropdracht heeft ontwikkeld, kunnen bedrijven betere beslissingen nemen over het verplaatsen van artikelen in het warehouse. Het algoritme wordt onderdeel van een nieuwe reslottingsmodule van softwareleverancier Centric. Jeroen Bouman van Centric: “Zeker retailers met snel wisselende assortimenten kunnen hiermee enkele procenten besparen op orderpickkosten.”

BONUSSTRUCTUUR

Het algoritme is gebaseerd op een bonusstructuur. Elk artikel krijgt een bonus, die aangeeft hoe belangrijk een verplaatsing is. De bonus wordt berekend op basis van twee factoren: de afstand van de bestaande tot de ideale locatie en de urgentie van de verplaatsing.

Hoe groter de afstand en hoe groter de urgentie, hoe groter de efficiëntiewinst die een verplaatsing oplevert.

Het algoritme rekent uit of de efficiëntiewinst die een verplaatsing oplevert, überhaupt opweegt tegen de tijd die nodig is om de verplaatsing uit te voeren.

Als duidelijk is hoeveel en welke verplaatsingen zinvol zijn, bepaalt het algoritme de optimale volgorde en route voor de medewerker die ze moet uitvoeren. Vervolgens kijkt het algoritme of het resultaat van deze berekening past binnen de tijd die beschikbaar is voor reslotting. Als dat niet het geval is, slaat het algoritme opnieuw aan het rekenen, net zo lang tot een goede oplossing is ontstaan.

Met de ontwikkeling van het algoritme is in wetenschappelijk opzicht een indrukwekkende prestatie geleverd door Hoekman, die na haar studie aan de slag is gegaan als consultant bij Movares. Hoogleraar en begeleider Kees Jan Roodbergen: “Wat dit vraagstuk lastig maakt, is het grote aantal verschillende opties.

In verreweg de meeste warehouses is reslotting een incidentele actie die vaak handmatig moet worden opgestart. Eens per maand of per kwartaal rekent het warehouse management systeem (WMS) uit - als de warehouse manager daartoe tenminste de aanzet geeft - wat de optimale locatie van artikelen is om orderpickprocessen zo efficiënt mogelijk te laten verlopen. Door veel verkochte artikelen (snellopers) vooraan en weinig verkochte artikelen (langzaamlopers) achteraan te leggen, blijven de loop- of rijafstanden voor warehousemedewerkers beperkt en stijgt hun productiviteit.

Wat die optimale locatie is, veroudert echter snel. Wat vorige week een veel verkocht artikel was, is deze week vanwege de omslag van het weer, het aflopen van een actie of het wisselen van seizoenen misschien alweer uit de gratie geraakt. Dat artikel houdt dan een prominente locatie bezet die veel beter benut kan worden door bijvoorbeeld een artikel dat van een langzaamloper in een snelloper is veranderd.

CONTINU EN AUTOMATISCH

Met name bij webwinkels is de dynamiek in de vraag naar artikelen zo groot dat een maandelijks of zelfs wekelijks slottingsproces niet langer toereikend is. Retailers hebben steeds meer behoefte aan een module in het WMS die

16

Misschien is er maar tijd voor twintig verplaatsingen, terwijl er wel honderd in aanmerking komen. Welke kies je dan? En als de tijd toch te krap blijkt te zijn voor de twintig meest zinvolle verplaatsingen, moet je misschien genoegen nemen met een verplaatsing die minder voordeel oplevert maar wel binnen de tijd past.”

Behalve de vraagvoorspelling spelen echter nog andere factoren een rol, zoals de relatie met andere artikelen.

“Als een laptop bijna altijd in combinatie met hetzelfde kabeltje wordt verkocht, is het slim om beide artikelen in elkaars buurt te leggen”, vertelt Bouman.

Bouman verwacht dat retailers met de nieuwe reslottingsmodule enkele procenten op orderpickkkosten kunnen besparen. “Dat geldt zeker voor retailers met snel wisselende assortimenten of veel acties.”

VOLGENDE RELEASE

Het onderzoek van Hoekman heeft zeker opgeleverd wat Centric ervan had verwacht. “Ik verwacht dat de reslottingsmodule met het algoritme van Hoekman wordt opgenomen in de volgende release van ons WMS, die gepland staat voor het najaar van 2015. We hebben geen uitgebreid marktonderzoek uitgevoerd, maar ik ben er vrij zeker van dat we met deze module voorop lopen”, stelt Bouman.

Bijkomend voordeel van de module is dat warehouse managers niet langer eens per maand of kwartaal extra capaciteit hoeven te reserveren voor het uitvoeren van alle verplaatsingsopdrachten. De module zorgt ervoor dat de artikelen worden verplaatst tussen de dagelijkse werkzaamheden door op momenten dat het uitkomt.

Zeker in internetlogistiek zijn er altijd wel momenten op een dag dat het rustiger is op de warehousevloer en een medewerker kan worden vrijgemaakt voor enkele reslotting-opdrachten. Dat biedt retailers de mogelijkheid om de boel bij te houden in plaats van te laten versloffen en af en toe weer recht te zetten.

Jeroen Bouman, Centric: “Met deze module lopen we voorop in de markt.”

CENTRIC WIL VOOROP LOPEN MET INNOVATIE Participeren in wetenschappelijk onderzoek past in het streven van Centric om voorop te lopen met innovatie. “Als softwareleverancier kunnen we ons niet onderscheiden door alleen maar te reageren op vragen vanuit de markt. Dan zijn wij te laat met onze productontwikkeling”, verklaart Jeroen Bouman, business consultant bij de leverancier van warehouse management systemen (WMS).

Centric is partner van meerdere onderzoeksprojecten, waaronder het onderzoek naar internetlogistiek. Bouman: “Een groot deel van onze klanten bestaat uit retailers en groothandels die allemaal online actief zijn. Kijk maar naar de initiatieven met betrekking tot webwinkels en afhaalpunten die supermarktketens op dit moment nemen. Internetlogistiek speelt daarbij een belangrijke rol.”

VRAAGVOORSPELLING

Dat de reslottingsmodule komend najaar pas op de markt komt, heeft alles te maken met een ander onderzoek dat momenteel loopt. Dit onderzoek spitst zich toe op de vraag welke artikelen niet optimaal liggen en in welke mate ze verkeerd liggen. Om daarop antwoord te kunnen geven, is het eerst noodzakelijk dat wordt berekend welke artikelen snellopers en langzaamlopers zijn. In vrijwel alle warehouses wordt dat nu nog berekend op basis van het aantal pickopdrachten. “Dat geeft echter goed aan wat gisteren een snelloper was, maar niet of dat ook morgen nog het geval is. Wij willen in de reslottingsmodule ook graag de vraagvoorspelling van retailers meenemen”, vertelt Bouman.

17

OPZET ONDERZOEKSPROJECT:

bijdragen aan een betere afstemming van de distributieketen op actuele vraag van consumenten. Met minder kosten voor distributie en transport, verkleining van afleverdiscrepantie en minder voorraden als beoogd resultaat.

4 WERKPAKKETTEN PROJECT 1: MULTI-CHANNEL STRATEGIEËN Veel retailers hebben naast een webwinkel ook een groot aantal fysieke winkels. In dit deelproject onderzoeken we de mogelijkheden om op het gebied van internetlogistiek optimaal te profiteren van zo’n netwerk van kleine, lokale voorraadpunten. Als in het internetmagazijn een product bijvoorbeeld niet meer op voorraad ligt, zouden we de consument een bericht moeten kunnen sturen met het adres van de dichtstbijzijnde winkel waar het product nog wel ligt. En misschien kunnen we zelfs het product via de winkel thuis laten bezorgen.

Welke artikelen moeten we in welke aantallen neerleggen in dc’s en winkels om optimale prestaties te kunnen leveren? En wanneer wordt het lonend om artikelen via een winkel thuis te bezorgen?

In dit deeltraject wordt tevens onderzoek gedaan naar strategische uitbestedingsbeslissingen. Wanneer kunnen webwinkels hun logistiek het beste uitbesteden?

PROJECT 3: INTRALOGISTICS

Internetlogistiek vraag om een andere inrichting en organisatie van magazijnen. Neem bijvoorbeeld het grote aantal retouren waarmee webwinkels te maken krijgen. Bij bibliotheken komt zelfs 100 procent van alle producten weer retour. En hoe houden we rekening met het grillige vraagpatroon?

In dit deelproject onderzoeken we onder meer hoe we een magazijn voor verschillende webwinkels zo handig mogelijk kunnen inrichten. Er worden antwoorden gezocht op de vraag hoe het bundelen van bestellingen en zendingen zo efficiënt mogelijk georganiseerd kan worden. Ook bekijken we hoe de afhandeling van retouren efficiënter kan door verdere integratie met reguliere processen zoals orderverzamelen. Een ander specifiek thema is order verzamelen. Wat zijn optimale strategieën voor het organiseren van het werk van de orderpickers in warehouses?

PROJECT 2: INFORMATIE PLATFORM INTERNETLOGISTIEK

PROJECT 4: OPTIMALISATIE VAN HET BIBLIOTHEEKNETWERK

Er ontstaan al steeds meer samenwerkingsverbanden in e-commerce, maar de schaal van samenwerking die nodig is om daadwerkelijk logistieke efficiencyvoordelen te behalen lijkt tot op heden beperkt door technische factoren (complexiteit in het koppelen van de grote veelvoud aan systemen, ERP software etc.) en beperkte bereidheid tot intensievere samenwerking. Een neutraal informatie-platform Internetlogistiek, waar op gestandaardiseerde wijze tussen en binnen de schakels van de internetlogistiek keten gecommuniceerd wordt, kan voor beide drempels voorzien in een oplossing.

Een dergelijk platform kan, via het delen van actuele informatie over verkopen, voorraden en laadcapaciteit tussen en binnen de schakels van de internetlogistiek,

Klanten van openbare bibliotheken kunnen steeds gemakkelijker via internet boeken aanvragen en reserveren: een bijzondere vorm van internetlogistiek, aangezien alle boeken ook weer retour moeten.

Centraal in dit deelproject staat onderzoek naar logistieke optimalisatie van het netwerk van bibliotheken in Nederland. In dit deeltraject onderzoeken we wat de meest efficiënte en gewenste methode is om de gereserveerde boeken bij de klanten te krijgen: ophalen in de bibliotheken, afleveren aan huis of ophalen via speciale afhaalpunten? Hoeveel exemplaren van een boek zijn dan nodig en op welke locaties moeten ze liggen om klanten snel van een boek te voorzien? En hoe organiseren we dan het retourproces?

18

EERSTE RESULTATEN Het onderzoeksproject heeft een looptijd van vijf jaar. Met nog een jaar voor de boeg, zijn er al veel interessante resultaten naar boven gekomen.

Verderop in dit jaarverslag geven we u een overzicht van deze resultaten.

DINALOG Het onderzoeksproject Cross-chain order fulfilment coordination for internet sales is één van de eerste vijf research & development projecten van het Dutch Institute for Advanced Logistics. Dinalog is in 2009 opgericht om het Nederlandse innovatieprogramma op het gebied van logistiek en supply chain management gestalte te geven. Dinalog heeft onder meer als doel om wetenschappelijke kennis op het gebied van logistiek en supply chains te ontwikkelen met wereldwijde erkenning, zowel van de wetenschappelijke wereld als het bedrijfsleven.

Dit onderzoek sluit naadloos aan bij Cross Chain Control Centers (4C), één van de onderzoeksvelden die door Dinalog zijn vastgesteld. 4Cs zijn regiecenters waarvandaan meerdere supply chains gezamenlijk gecoördineerd en geregisseerd worden. Door afleveringen van verschillende webwinkels middels 4Cs aan consumenten te bundelen, is nog veel winst te behalen.

Dit onderzoeksproject wordt deels door Dinalog gefinancierd. De bedrijven en instellingen die deel uitmaken van het onderzoeksconsortium, zorgen voor cofinanciering.

19 19

OPZET ONDERZOEKSPROJECT:

CONSORTIUMPARTNERS VERTEGENWOORDIGEN DE VERSCHILLENDE SCHAKELS VAN INTERNETLOGISTIEK Centric Een bekend product van Centric is Locus WMS dat wordt gebruikt om de logistieke processen in distributiecentra aan te sturen. Ook biedt Centric oplossingen op het gebied van winkelautomatisering. In de visie van Centric zullen retailers, willen ze overeind blijven in de steeds complexere markt, moeten zorgen voor afstemming tussen de verkoopkanalen en voor synchronisatie van ketenprocessen. Dit leidt vervolgens ook weer tot nieuwe vraagstukken op het gebied van intralogistiek. Een onderwerp dat Centric binnen dit thema uitdiept is advanced slotting. De WMS-leverancier wil graag bijdragen aan het ontwikkelen en implementeren van nieuwe algoritmes om producten nog slimmer toe te wijzen aan pick- en bulklocaties in de dynamiek van e-commercemagazijnen.

CB Logistics CB Logistics, het voormalige Centraal Boekhuis, is de logistiek dienstverlener van het boekenvak. Vanuit Culemborg verzorgt het bedrijf niet alleen de belevering van boekhandels, maar ook de aflevering van webwinkels. Bekendste klant is Bol.com, dat al tien jaar zijn logistiek voor boeken in Culemborg heeft ondergebracht.

Centraal Boekhuis wil graag onderzoeken of het mogelijk is om bestellingen bij verschillende webwinkels te bundelen in één levering aan de consument. Daarnaast wil de logistiek dienstverlener graag nog preciezer kunnen leveren op het moment dat het de consument goed uitkomt. Naast boeken biedt CB Logistics haar dienstverlening sinds 2011 ook aan voor andere productcategorieën, voornamelijk in fashion en zorg.

DHL DHL Supply Chain verzorgt de ketenregie voor bedrijven uit verschillende sectoren. De basis vormt het warehouse, maar samen met zusterorganisaties DHL Express en DHL Freight organiseert de logistiek dienstverlener ook de inkomende en uitgaande goederenstromen vanaf de bron tot aan de eindgebruiker. Net als DHL Express en Selektvracht is ook DHL Supply Chain actief op het gebied van internetlogistiek. Ter-

Districon Als ervaren en snel groeiend adviesbureau heeft Districon zijn kennis uitgebreid tot het gehele logistieke werkveld. Ook internetlogistiek hoort daar natuurlijk bij. Districon is ervan overtuigd dat supply chains in de toekomst meer en meer aangestuurd worden door algoritmes. Dat heeft grote consequenties voor bedrijven, en vooral voor supply chain managers. Een deel van de onderzoeksinspanningen van Districon richt zich daarom op de begeleiding van studenten die op zoek gaan naar nieuwe algoritmes voor logistieke processen.

20

Ctac Als ICT-dienstverlener bedient Ctac een groot aantal bedrijven in binnen- en buitenland met software van SAP of Microsoft. De reden waarom Ctac deelneemt aan een onderzoeksproject op het gebied van internetlogistiek is simpel: De klanten van Ctac zijn met dit onderwerp bezig.

Ze hebben een webwinkel ingericht en ondervinden als gevolg daarvan problemen op logistiek vlak. Door kennis te ontwikkelen hoopt Ctac zijn klanten beter van dienst te kunnen zijn.

wijl de eerste twee divisies actief zijn op de ‘last mile, verzorgt DHL Supply Chain de fulfilment voor een aantal webwinkels. In lijn met de eigen integrale visie op e-fulfilment is DHL betrokken bij diverse activiteiten in dit project.

PostNL

ScanYoursrs

Naast het bezorgen van post en pakketten kan PostNL ook het complete fulfilment-proces voor webwinkels organiseren. Dat consumenten daarbij steeds meer zelf invloed op de logistiek willen uitoefenen, merkt PostNL dagelijks aan de dienst Mijnpakket.nl. Consumenten die op het moment van aflevering niet thuis waren, geven via Mijnpakket.nl een ander adres of aflevermoment op of geven aan dat ze het pakket zelf willen ophalen. PostNL e-Commerce pleit er echter voor om al eerder in de keten aandacht te schenken aan het logistieke proces, zodat de consument al voor of tijdens het orderproces deze invloed kan uitoefenen. PostNL levert een bijdrage in de vorm van kennis en gezamenlijke onderzoekstrajecten op diverse gebieden.

ScanYours adviseert bedrijven op het gebied van e-business en online marketing en voert daarvoor ook marktonderzoek uit. In dit onderzoeksproject naar internetlogistiek wil ScanYours vooral de belangen van klanten in de gaten houden. In alle mooie logistieke concepten die worden bedacht, moeten die niet uit het oog worden verloren. Daarnaast hoopt ScanYours nieuwe inzichten op te doen, die het bedrijf straks kan toepassen.

Koninklijke Bibliotheek (KB) (voorheen SIOB) De Koninklijke Bibliotheek (diensten en dienstverlenging van het Sectorinstituut Openbare Bibliotheken worden vanaf 1 januari 2015 onder de naam KB geleverd) heeft onder andere de opdracht om de wettelijke taken van de overheid voor het stelsel van openbare bibliotheken uit te voeren. De Koninklijke Bibliotheek (KB) wil in dit onderzoeksproject de mogelijkheden voor meer samenwerking tussen de 170 bibliotheekorganisaties en provinclale serviceorganisaties in Nederland onderzoeken. Dat betreft dan vooral meer samenwerking op het gebied van collectievorming en distributie.

Beurtvaartadres Beurtvaartadres is een onafhankelijke, dienstverlenende organisatie van verladers en logistiek dienstverleners. Het heeft een rijke historie die teruggaat tot 1685. Als geen ander weet Beurtvaartadres hoe lastig het is om gestandaardiseerde informatie-uitwisseling tussen verladers en logistiek dienstverleners tot stand te brengen. Daarom brengt deze organisatie graag zijn kennis en ervaring in bij het ontwikkelen van nieuwe concepten

21

Kennisinstellingen: Erasmus Universiteit Rotterdam De Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR) profileert zich als een internationaal georiënteerde universiteit met een stevige verankering in de stad Rotterdam en de regio. Diverse initiatieven worden op de EUR ontplooid op het gebied van logistiek, supply chain management, informatie- en communicatietechnologie. Het onderzoek op deze gebieden is gebundeld in het onderzoeksprogramma Business Process, Logistics & Information Systems van het Rotterdamse onderzoeksinstituut ERIM (Erasmus Research Institute of Management), dat onderdeel is van de universiteit.

Vrije Universiteit Amsterdam Op de Vrije Universiteit werken diverse onderzoekers samen om vraagstukken op het gebied van logistiek en supply chain management te analyseren. Samenwerking met onderzoeksgroepen op het gebied van Marketing, Operations Research, Informatiekunde, Ruimtelijke Economie en Bedrijfswiskunde binnen verschillende faculteiten van de Vrije Universiteit hoort daar als vanzelfsprekend bij.

Universiteit van Amsterdam

ONDERZOEKERS IN 2013-2014

De Universiteit van Amsterdam (UvA) is één van de oudste van het land, met wortels die teruggaan tot 1632. Deze universiteit besteedt veel aandacht aan boekwetenschap. Een uitvloeisel daarvan is de leerstoel Boekhandel in de Faculteit der Geesteswetenschappen, dat de culturele en maatschappelijke betekenis van de boekhandel in kaart probeert te brengen.

Prof. dr. Kees Jan Roodbergen (RuG, wetenschappelijke leiding van het project) Prof. dr. Iris F.A. Vis (RuG) Prof. dr. Jaap Boter (VU, UvA) Dr. Marco Bijvank (EUR) Drs. Gerlach van der Heide (RuG) Drs. Tom Steffens (RuG)

Rijksuniversiteit Groningen

Drs. Susanne Wruck (VU)

De slogan er gaat niets boven Groningen geldt zeker ook voor het vakgebied Operations. Met zes hoogleraarsbenoemingen in de laatste vijf jaar timmert de groep hard aan de weg. De Vakgroep Operations is een van de grootste Europese onderzoeksgroepen op het gebied van Operations Management, Operations Research en Industrial Engineering. De vakgroep is onderdeel van de Faculteit Economie en Bedrijfskunde van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG).

Drs. Arjan Dijkstra (RuG)

22

23

RESULTATEN ONDERZOEKSPROJECT 2013 EN 2014

In de periode 2013-2014 heeft het Dinalog R&D-project ‘Cross Chain Order Fulfillment Coordination for Internet Sales’ wederom meerdere interessante scripties, rapporten, presentaties en wetenschappelijke publicaties opgeleverd. Hieronder vindt u een overzicht van de belangrijkste resultaten per deelproject. Aan het einde van dit jaarverslag is de complete lijst met resultaten gepubliceerd.

PROJECT 1: MULTI-CHANNEL STRATEGIES 1. Master thesis: E-fulfillment in multichannel retail. Auteur: Ilona van Vliet Multi-channel retail verandert de rol van de leverancier. Deze studie onderzoekt de mogelijkheid om producten rechtstreeks vanuit de leverancier aan klanten te leveren. Dit betekent dat het product een schakel in de keten overslaat, namelijk het distributiecentrum. Aangezien dit handling en opslag vermindert bespaart dit potentieel logistieke kosten.

In het bijzonder voor producten met een lage vraag, grote omvang en hoge waarde. In deze master thesis wordt een wiskundig model geïntroduceerd waarmee de logistieke kosten worden vergeleken tussen indirecte levering via het distributiecentrum en rechtstreekse levering vanuit de leverancier(s). De logistieke kosten zijn verdeeld in transport, handling en voorraadkosten. Het model is getest bij twee bedrijven, een groothandel en een non-food retailer.

RESULTATEN • Rechtstreeks leveren vanuit de leverancier kan voordelig zijn. Echter, logistieke kosten zijn niet de enige factor die een rol spelen bij de beslissing om producten direct of indirect te leveren. Factoren als ICT-technische beperkingen en het verlies van controle over de service naar de klanten zijn belangrijke factoren in de overweging.

• Het wiskundig model in deze masterscriptie vormt een basis voor verder onderzoek. Het geeft een aantal eerste inzichten in logistieke kostenbesparingen die kunnen worden bereikt wanneer producten aan (online) klanten rechtstreeks vanuit de leverancier worden geleverd.

• Het model is toepasbaar voor meervoudige supply chain instellingen en kan op verschillende manieren worden uitgebreid, bijvoorbeeld met factor omzet.

2. Master thesis: A Hybrid Genetic Algorithm for a Multi-Depot Vehicle Routing Problem Variant with Split Delivery and an Inventory Restriction. Auteur: Nika de Vries In dit onderzoek is een planningstool voor een dynamisch distributiesysteem ontworpen voor thuisbezorging van online bestellingen. Het systeem gaat uit van meerdere voorraadlocaties van waaruit thuisleveringen gedaan kunnen worden (winkels en dc). Het probleem wordt gemodelleerd als een uitbreiding op het zogeheten Multi-Depot Vehicle Routing Probleem, waarbij rekening gehouden wordt met de voorraden op de diverse locaties. Belangrijkste doel betreft het kiezen en plannen van routes met minimale kosten, maar zodanig dat alle klanten worden bezocht en de capaciteit van het voertuig, de route duur en beschikbare voorraad niet worden overschreden.

RESULTATEN • De gepresenteerde aanpak maakt het mogelijk om afwegingen te maken tussen het vervullen van online orders vanuit een centraal dc of vanuit lokale winkels op basis van logistieke kosten.

• Testen van het model tonen aan dat de vastgestelde algoritmes goed presteren vergeleken met bestaande benchmarkmodellen.

• Het probleem kent een grote complexiteit. Een aanpak als zoals gehanteerd in deze scriptie is daarom essentieel.

24

3. Preventive lateral transshipments in an inventory system with multiple retailers.

Auteur: Onur Çolak Deze master scriptie gaat over preventieve herverdeling van voorraden in een systeem met meerdere retailers. Preventief herverdelen van voorraden tussen retailers kan gebruikt worden om het risico van nee-verkoop te verminderen in de periode tussen twee reguliere leveringen. Een slimme beslisregel wordt hiervoor gepresenteerd.

RESULTATEN • Een simulatiestudie toont aan dat de slimme beslisregel, de heuristiek, beter presteert dan een voorraadsysteem waarin laterale overslag niet is toegestaan.

• Preventieve laterale overslag is wordt effectiever wanneer de kosten van nee-verkoop stijgen.

PROJECT 2: INFORMATIEPLATFORM 4. Master thesis: Finding consumers for joined shopping carts. Auteur: Mike Dekker Eén winkelwagentje waarmee je als consument op meerdere webshops bestellingen kunt doen. In deze master scriptie, uitgevoerd aan de VU Amsterdam, wordt onderzoek gedaan naar kenmerken van consumenten en hun voorkeuren voor verschillende soorten van een dergelijk gezamenlijke winkelwagentje. De volgende consumentenkenmerken zijn meegenomen in het onderzoek: vertrouwdheid met website, online deskundigheid, prijsgevoeligheid, behoefte aan uniciteit en het relationele-transactionele continuüm. De scriptie test verschillende resultaten uit eerder onderzoek in online marketing, specifiek van Garbarino & Johnson (1999).

RESULTATEN • Het onderzoek toont aan dat relationele klanten een algehele voorkeur kennen voor een ‘platform optie’ ten opzichte van de optie ‘3rd party plug-in’.

• Voor de ‘relationele’ klant spelen ‘vertrouwdheid met de website’ en ‘online deskundigheid’ een belangrijke rol bij de voorkeur voor de optie ‘platform’.

• Voor de ‘transactionele’ klant wordt aangetoond dat ‘prijsgevoeligheid’ een positieve invloed heeft op de keuze voor de optie ‘3rd party plug-in’.

5. Master thesis: Crowdsourcing efulfillment. Auteur: Callista Disselhoff Inspiratie voor deze master thesis aan de VU Amsterdam komt voort uit een innovatief afleverconcept van Walmart.

Walmart kondigde in 2013 aan te gaan werken met een nieuwe vorm van logistieke dienstverlening gebaseerd op crowdsouring. Het basisprincipe is simpel; Walmart vraagt bij de winkel aan een klant om een pakket mee te nemen voor een buur of iemand die dicht bij hun eigen huis woont. In deze scriptie wordt onderzocht of mensen daadwerkelijk bereid zijn aan dergelijke crowdsourcing e-fulfilment deel te nemen. Speciale aandacht is er voor de invloed van intrinsieke- en extrinsieke motivatie en praktische factoren als risico, ervaren ongemak, kwaliteit van de relatie met de ontvanger en de bereidheid om te reizen.

RESULTATEN • Overlast en de relatie met de ontvanger blijken belangrijke indicatoren voor de intentie om deel te nemen aan crowdsourcing e-fulfilment.

• Naast de kwaliteit van de relatie zijn intrinsieke motivatie en het ontvangen van een financiële beloning belangrijke beïnvloedende factoren.

25

PROJECT 3: INTRALOGISTICS 6. Master thesis: Storage assignment under changing demand; periodically reslotting. Auteur: Marij Hoekman In supply chain management is het bepalen en toewijzen van producten aan opslaglocaties in een magazijn een belangrijke beslissing. Het beïnvloedt onder andere de benodigde tijden voor het verzamelen van orders (orderpicking) en bepaald daarmee of een accurate response geleverd kan worden op de bestellingen van de consument.

Veel retailers hebben te maken met schommelingen in vraag, wat in het magazijn kan resulteren in een verouderde configuratie van productlocaties. In plaats van het af en toe volledig herschikken van productlocaties in een magazijn na grote veranderingen in vraag, wordt in deze master scriptie aan de RuG de optie onderzocht hoe het beste de productlocaties realtime up-to-date gehouden kunnen worden.

Het probleem wordt gemodelleerd als een zogenaamd ‘Arc Orienteering’ probleem, een wiskundig optimalisatie probleem.

Op pagina 26 en 27 van dit jaarboek vindt u een uitgebreide uitleg en een toelichting over de samenwerking met Centric.

7. Academic paper: Time-restricted batching models and solution approaches for integrated forward and return product flow handling in warehouses, Journal of the Operational Research Society 64, 1505–1516.

Auteurs: Wruck, S., Vis, I.F.A., Boter, J. (2013) Met de groei van verkoop via Internet, krijgen retailers steeds meer te maken met geretourneerde producten. Efficiënte verwerking van die retourstroom kan het voorraadbeheer verbeteren en de benutting van de capaciteit in het magazijn verhogen. Bovendien zijn korte responstijden en tijdige levering van groot belang voor alle activiteiten in het magazijn.

In dit wetenschappelijk artikel wordt onderzocht of retourverwerking geïntegreerd kan worden in de traditionele voorwaartse processen. Daartoe worden twee optimalisatiemodellen met beperkingen op de factor ‘levertijd’ geïntroduceerd. Vervolgens worden verschillende doelstellingen in zowel offline en online contexten geformuleerd, die elk een unieke oplossingsrichting vereisen.

RESULTATEN • Computer-voorbeelden/simulatie bevestigen de effectiviteit van geïntegreerde verwerking van retour- en voorwaartse orderverwerking en de impact op klantrelevante doelstellingen.

• Een vergelijking van de voorgestelde oplossing met een soortgelijke aanpak in een bibliotheekmagazijn geeft een aanzienlijke besparing in totaal af te leggen afstand van pakketten.

26

8. Master thesis: Online Customers in Control: Reducing Warehouse Costs. Auteur: Anna Dreischerf Doel van dit proefschrift aan de RuG, uitgevoerd bij Districon, is onderzoeken welke reductie in arbeidskosten in een e-fulfilment magazijn kan worden gerealiseerd via gedifferentieerde doorlooptijden. Er is een literatuurstudie gedaan om te bepalen hoe arbeidskosten in een e-fulfilment magazijn moeten worden bepaald en welke factoren op deze kosten van invloed kunnen zijn wanneer doorlooptijden worden gedifferentieerd. Vervolgens is het effect van twee specifieke factoren, verminderde vraagonzekerheid en controle op werklast, bepaald middels kwantitatieve modellering van verschillende vraagpatronen. In dit model worden de kosten in een situatie met vaste doorlooptijden vergeleken met de kosten bij gedifferentieerde doorlooptijden om zo de theoretische kostenreductie te kunnen bepalen.

RESULTATEN • Gereduceerde vraagonzekerheid door gedifferentieerde doorlooptijden in een e-dc vertoont een mogelijke kostenreductie van 31% t.o.v. een situatie met vaste doorlooptijden. Dit komt door de reductie in overwerk.

• Theoretische kostenbesparing door de mogelijkheid om dankzij gedifferentieerde doorlooptijden ‘workload control’ toe te passen bedraagt 9%. Dit komt door verhoogde productiviteit in het e-dc.

PROJECT 4: LIBRARY NETWORK OPTIMIZATION 9. Academic paper: Transshipment and rebalancing policies for library books, European Journal of Operational Research 228(2), 447-456. Auteurs: Heide van der , G., and Roodbergen, K.J. In de nabije toekomst kunnen bibliotheekleden in Nederland boeken online bestellen én een locatie specificeren waar ze deze wensen af te halen. Bibliotheken wisselen nu al steeds vaker boeken tussen locaties uit om aan deze dienstverlening te kunnen voldoen. Twee soorten uitwisselingen vinden plaats: overslag van de ene naar de andere bibliotheek om aan reeds binnengekomen verzoeken te kunnen voldoen en proactief herverdelen van boeken over bibliotheken zodat het assortiment gebalanceerd verdeeld is over het gehele systeem. Dit wetenschappelijk onderzoek bepaalt optimale beslissingen voor beide soorten uitwisseling, zodat de logistieke kosten in het bibliotheeksysteem worden geminimaliseerd.

RESULTATEN • Het artikel introduceert een algemeen beleid voor uitwisseling, waarin boeken proactief en in anticipatie van vraag worden herverdeeld over het netwerk.

• Het model zoekt tevens naar de optimale locatie van waaruit een boek overgeladen moet worden, in het geval het betreffende boek niet op de locatie van keuze van het lid is.

• Een slimme regel, een zogenaamde ‘expected shortage reduction heuristiek’, wordt gepresenteerd voor grotere netwerken. Deze slimme regel blijkt bijna optimaal en presteert significant beter dan het huidige uitwisselingsbeleid.

27

RESULTATEN ONDERZOEKSPROJECT

ONDERZOEKSPROJECT GENIET RUIM AANDACHT IN HET NIEUWS In de jaren 2013-2014 is door logistieke én landelijke media wederom ruim aandacht besteedt aan het onderzoeksproject ‘Cross chain order fulfilment coordination for Internet sales’, de onderzoekers en de partners. Een overzicht van de belangrijkste publiciteit:

2013 •

17 januari: Centric voegt e-commerce toe aan portfolio (artikel op www.twinkle.nl)

•

19 maart: CB komt met e-booktoepassing Webinkel+ (artikel op www.twinkle.nl)

•

09 april: Dinalog bestaat drie jaar (artikel op www.transport-online.nl)

•

15 mei: Klant is online nog geen koning (interview met Kees Jan Roodbergen in een artikel op www. retailnews.nl)

•

12 juni: Samenwerking essentieel voor toekomst e-logistiek (artikel op www.twinkle.nl over position paper voor Internetlogistiek, geschreven door Rijksuniveristeit Groningen, Dinalog en Thuiswinkel.org)

•

10 juli: Groningse tips voor succesvoller e-commerce en webwinkels (artikel op www.economie.groningen.nl over position paper voor Internetlogistiek, geschreven door Rijksuniveristeit Groningen, Dinalog en Thuiswinkel.org)

•

30 september: Optimaal IBL- en herverdelingsbeleid voor bibliotheekboeken (artikel van Gerlach van der Heide in InformatieProfessional)

•

17 oktober: Van synchromodaal naar synchrologistics (artikel van Jeroen Bouman van Centric op www. logistiek.nl)

•

1 november: Angst om logistieke innovaties te delen regeert (artikel op www.twinkle.nl over presentatie van Districon tijdens COPE congres)

•

1 november: Nieuwe regels voor retailspel (interview met projectleider Tom Steffens in artikel in EVO logistiek)

•

5 november: CB en Fashionwheels willen samen in joint venture (artikel op www.twinkle.nl)

•

1 december: E-commerce zet keuze voor systemen onder druk (artikel op www.logistiek.nl over de Material Handling dag, met bijdrages van CB logistics en prof. Kees Jan Roodbergen)

•

1 december: Investeren in logistieke innovaties loont nu meer dan ooit (artikel in Logistiek Magazine, door Victor Ponsioen van Districon)

•

30 december: E-commerce blijft groeien in omzet en aandacht (artikel op www.logistiek.nl)

28

2014 •

21 januari: Zware tijden voor Nederlandse bibliotheken (item in NOS nieuws)

•

11 februari: Het boekhuis heeft steeds minder boeken (artikel in de Volkskrant)

•

26 februari: Slim combineren helpt retailers te verbeteren (artikel op www.logistiek.nl over het congres ‘Kansen in Retail’, met bijdrage van Centric)

•

17 maart: Supply chain trendwatch: patent Amazon op replenishment e-commerce (expertartikel Roy Lenders van Districon op www.logistiek.nl

•

11 april: CB vervangt drie WMS-systemen door één (artikel op www.logistiek.nl)

•

15 mei: Wat is de maximale grootte van een e-commerce warehouse? (expertartikel Roy Lenders van Districon op www.logistiek.nl)

•

30 juni: Minder kosten bij integratie orderpick- en retourprocessen (artikel op www.logistiek.nl over promotie-onderzoek Susanne Wruck)

•

17 juli: Efficiente supply chain e-commerce met differentiatie in leverkeuzes (expertartikel Roy Lenders van Districon op www.logistiek.nl)

•

19 augustus: E-commerce nog niet uitgegroeid na 20 jaar (artikel op www.logistiek.nl)

•

30 oktober: Seminars over voorraadoptimalisatie, magazijninrichting en e-commerce op Transport & Logistics (artikel op www.logistiek.nl over Transport&Logistics, met aandacht voor seminar van Tom Steffens)

•

18 december: De nieuwe generatie logistiek professionals: hoe vindt u aansluiting (Experartikel Tom Steffens op www.logistiek.nl)

29

OVERZICHT ALLE DELIVERABLES 2013-2014 Type

Auteur(s) en titel

Bron/Status

Popular press article

‘Centric voegt e-commerce toe aan portfolio’

www.twinklemagazine.nl

Presentation

‘Slim plannen in een veranderende wereld’ presentatie door Cees Pronk van CB logistics tijdens retail event ‘Kansen in retail’

Popular press article

PostNL centreert e-commerce diensten in nieuwe unit

www.twinklemagazine.nl

Academic paper

Heide van der , G., and Roodbergen, K.J.: "Transshipment and rebalancing policies for library books"

Gepubliceerd in European Journal of Operational Research

Presentation

Presentation Kees Jan Roodbergen ‘e-Commerce Logistics’ at ERIM seminar Cross-dock and Storage Systems: Application of Research

Presentation

Presentation Kees Jan Roodbergen at Seminar "Cross-dock and Storage Systems: Application of Research"

Popular press article

Snel leveren vraagt om korte doorlooptijden'

Presentation

Presentation Kees Jan Roodbergen 'Samen sterker bij logistiek voor e-commerce' at Transport & Logistics

Presentation

Presentation Iris Vis 'Intralogistics for Internet fulfillment' at Operations Research Activity 'Asset Econometrics' at Tilburg University

Popular press article

CB komt met e-booktoepassing Webwinkel+'

Popular press article

Vijf overlevingstips voor logistiek dienstverleners'

Jury membership

Kees Jan Roodbergen appointed as jury member for 'Thuiswinkel Dynamic Delivery Award'

Presentation

Presentation Iris Vis at FDF seminar

Presentation

Marco Bijvank @RSM: Performance improvements at libraries

Presentation

Dave Anakotta 'Cross chain order fulfilment' at Dinalog year event

Popular press article

Dinalog bestaat drie jaar'

www.transportonline.nl

Popular press article

Niet blindstaren op meetmethodes in dc's'

www.logistiek.nl

Popular press article

CB verruimt uiterste besteltijd tot 2300

www.twinklemagazine.nl

Internal press article

Eén account voor alle webshops

Personeelsblad Centric

Master thesis

Manon Bergen: Online grocery shopping_ the underlying issues why it is not successful in countries like the Netherlands

Zal worden gepubliceerd op website

Popular press article

Klant is online nog geen koning_RetailTrends'

www.retailnews.nl

Presentation

Guest lecture at University of Groningen, Master course service operations: 'Cross chain order fulfilment coordination for Internet sales'

Public Year report 2012

Internetlogistiek: de sleutel tot verdere e-commerce groei

2013

30 30

www.logistiektotaal.nl

www.twinklemagazine.nl

www.logistiek.nl

Online beschikbaar

Popular press article

Internetlogistiek sleutel tot ecommerce groei

www.Twinkle magazine.nl

Press report

Sterke groei webwinkels maakt innovatie van logistiek noodzakelijk

ANP Pers Support

Knowledge dissemination/Position paper

Thuiswinkel Position Paper: Kansen in Internetlogistiek

Online beschikbaar via thuiswinkel. org

Popular press article

Kansen op het gebied van internetlogistiek

Total Internet Group

Popular press article

Acht aanbevelingen voor innovatieve webwinkellogistiek

www.Logistiek.nl

Jury membership

Jury lidmaatschap KJ Roodbergen_ Logistieke Webshop van het Jaar

Popular press article

‘Samenwerking essentieel voor toekomst e-logistiek’

www.twinklemagazine.nl

Popular press article

Emerce: 'Innovatie van logistiek organisatie noodzakelijk'

www.emerce.nl

Popular press article

'Organisaties komen met E-commercepaper'

www.FonkOnline.nl

Popular press article

Logistieke organisatie webwinkels moet beter

www.retailnews.nl

Popular press article

Sterke groei webwinkels maakt innovatie van logistiek noodzakelijk

Brisk Magazine

Popular press article

Drie vragen over de toekomst van internetlogistiek

www.retailnews.nl

Popular press article

'De digitale vrachtbrief komt eraan'

www.delaatstemeter.nl

Master thesis

Mirella Settelaar: Bridging the last-mile of e-commerce - Matching last-mile delivery options with product types and customer characteristics by means of hypothesis testing

Zal gepubliceerd worden op website

Master thesis

Mark Hoek: Human behavior and dispatching rules in warehousing operations

Zal gepubliceerd worden op website

Internal press article

Actief in Dinalog project internetlogistiek'

Districon nieuwsbrief

Master thesis

Anouk Willemijn Brussel: home delivery services in online grocery shopping

Zal gepubliceerd worden op website

Wanita Jharap: Consumer lifestyle on channel preference

Zal gepubliceerd worden op website

Master thesis Popular press article

'CB verruimt uiterste besteltijd tot 23:15'

www.twinklemagazine.nl

Popular press article

Groningse tips voor succesvoller e-commerce en webwinkels

economie.groningen.nl

Bachelor thesis

A. de Wolf: A Tabu Search Based MetaHeuristic for the Shared Facility Warehouse Problem

Zal gepubliceerd worden op website

Jorn Colle: The last mile in efulfilment_ identifying incentives for Instore pickup

Zal gepubliceerd worden op website

Master thesis Master thesis

Bart Grouls: Online purchase intent

Zal gepubliceerd worden op website

Mike Dekker: Finding consumers for joined shopping carts

Zal gepubliceerd worden op website

Master thesis Master thesis

Suzanne van Schaik: What determines the choice for the online channel in a replenishment category?

Zal gepubliceerd worden op website

Master thesis

Callista Disselhoff: Crowdsourcing efulfillment

Zal gepubliceerd worden op website

Addition to white paper

Input from Kees Jan Roodbergen in CAPE Group whitepaper 'Supply Chain Control Tower'

Online beschikbaar op website CAPE

Popular press article

Optimaal IBL en herverdelingsbeleid voor bibliotheken

Informatie Professional

Popular press article

Nieuwe regels voor retailspel

EVO logistiek

Popular press article

Van synchromodaal naar synchro-logistics

www.logistiek.nl

31

Presentation

Guest Lecture at University of Groningen; Cross chain order fulfilment coordination for Internet sales

Presentation

Gerlach van der Heide: Welk deel van een collectie moet gecentraliseerd?

Presentation

Peter Kok: Slimmer en goedkoper collectioneren:Toename Klanttevredenheid!

Presentation

Norma Verheijen: CollectieNL in context

Presentation

Iris Vis & Ronald Spanier: het Physical Internet Concept voor bibliotheken

Popular press article

‘Angst om logistieke innovaties te delen regeert’

Presentation

Tom Steffens: Uitbesteding van logistiek in e-fulfilment

Presentation

Rene Bruijne: Betere informatie zorgt voor betere aflevering

Presentation

Marco Bijvank: Uitleengedrag van klanten in een bibliotheek

Presentation

Victor Ponsioen: Logistiek voor multichanneling

Popular press article

CB en Fashionwheels willen samen in joint venture

Presentation

Jaap Akkermans (SIOB): RFID logistiek binnen en tussen biebs

Popular press article

Bol kijkt naar same day delivery en betalen bij AH

www.twinkle.nl

Popular press article

Wehkamp.nl geeft retournerende klant altijd gelijk

www.twinkle.nl

Popular press article

Wehkamp; "Wij gaan heel veel investeren in logistiek"

www.logistiek.nl

Jury membership

Kees Jan Roodbergen pannellid debat tijdens material handling dag 2013

Presentation

Hans Dijkzuil (DHL/Selektvracht): presentatie tijdens Cope Congres 2013

Presentation

Tom Steffens: de complexiteit van Internetlogistiek @ kick-off community of practice KennisDC logistiek Noord-oost Nederland

Popular press article

Dilemmas en oplossingen tijdens material handling dag

www.logistiek.nl

Master thesis

Marij Hoekman: Storage assignment under changing demand; periodically reslotting

Zal gepubliceerd worden op website

Popular press article

Politiek geeft bibliotheken veel te snel op

Dagblad van het Noorden:

Popular press article

CB; 'Overnames in mode en zorg moeten zorgen voor volume'

www.logistiek.nl

Popular press article

E-commerce zet keuze voor systemen onder druk

www.logistiek.nl

Popular press article

Victor ponsioen; investeren in logistieke innovaties loont nu meer dan ooit

www.logistiek.nl

Popular press article

Ecommerce blijft groeien in omzet en aandacht

www.logistiek.nl

Master thesis

Martijn Maarten Catz: Sameday delivery

Zal gepubliceerd worden op website

Master thesis

Ilona van Vliet: Efulfillment in multichannel retail

Zal gepubliceerd worden op website

Popular press article

Zorg dat je het land en de markt door en door kent

ISSUU - Internationalbusiness december2013_

Academic paper

Wruck, S., Vis, I.F.A., Boter, J. (2013), Timerestricted batching models and solution approaches for integrated forward and return product flow handling in warehouses,

Gepubliceerd in Journal of the Operational Research Society 64, 1505–1516.

32

www.twinkle.nl

www.logistiek.nl:

2014 white paper

Marco Bijvank en Iris Vis: Onderzoek Uitleengedrag in bibliotheken

Alleen voor intern gebruik

white paper

Final report expertgroep Supply Chain_ Shopping2020

Online beschikbaar via thuiswinkel. org

Popular press article

CB en fashionwheel bundelen definitief krachten

www.logistiek.nl

Popular press article

Districon: Vijf tips om supply chain klaar te stomen voor ecommerce

www.logistiek.nl:

National news item

Zware tijden voor Nederlandse bibliotheken

NOS Nieuws_

Popular press article

Het boekhuis heeft steeds minder boeken

Volkskrant:

Popular press article

Centric_slim combineren helpt retailers te verbeteren

www.logistiek.nl

Jury membership

Kees Jan Roodbergen Pannellid Districon seminar Fysieke Distributie Forum

Master thesis

Nika de Vries: A Hybrid Genetic Algoritm for a Multi-Depot Vehicle Routing Problem Variant with Split Delivery and an Inventory Restriction

Zal gepubliceerd worden op website

Dinalog IMPACT publicatie

CrossChainOrder_Districon_JackPool

Online beschikbaar via Dinalog

Popular press article

CB vervangt drie WMS systemen door een

www.logistiek.nl

White paper

Gerlach van der Heide: Rapportage transactiedata Biblionet Groningen2012

Niet openbaar

Presentation

Presentation Kees Jan Roodbergen & Tom Steffens @Emerce Eretail: Hoe kun je samenwerken met concurrenten

Presentation

Presentatie Kees Jan Roodbergen@ Groothandel-en-Logistiek, Eindhoven

Presentatie

K.J. Roodbergen, 10/4/2014, “De supply chain in het tijdperk van de sociale media” at “Strategie Summit Supply Chain & Logistiek”, Landgoed Duin & Kruidberg, Santpoort.

Presentation

Presentatie Tom Steffens: gastcollege service operations RuG

Popular press article

CB logistics blijft uit een voorraad picken

www.logistiek.nl

Popular press article

Minder kosten bij integratie orderpick-en retourprocessen

www.logistiek.nl

Presentation

Presentation Kees Jan Roodbergen@Masterclass e-commerce

Presentation

Presentation Tom Steffens@EmerceEfulfilment14: IT-driven innovaties in Internetlogistiek vragen om nieuwe state-of-mind

Popular press article

Helft webshops stopt binnen 2 jaar

Presentation

Presentation Tom Steffens@Transport and logistics: Een silicon valley voor internetlogistiek in Nederland

White paper

Jeroen van den Berg: Expertartikel_Het aansturen van magazijnmechanisatie WCS versus WMS-logistiek

Popular press article

Seminars over voorraadoptimalisatie, magazijninrichting en e-commerce op Transport & Logistics

www.logistiek.nl

Master thesis

Anna Dreischerf: Online Customers in Control_Reducing Warehouse Costs

Zal gepubliceerd worden op website

Master thesis

Onur Çolak: Preventive lateral transshipments in an inventory system with multiple retailers

33

NOS NIEUWS

Zal gepubliceerd worden op website

White paper

Gerlach van der Heide: Functie centraal depot bij het optimaliseren van collecties

Presentation

Gerlach van der Heide tijdens congres ‘Collectie Nederland in Context’

Expert article

Expertartikel Tom Steffens: De nieuwe generatie logistiek professionals; hoe vindt u aansluiting?

www.logistiek.nl

Expert article

De meestvoorkomende faalkosten

www.logistiek.nl

Popular press article

E-commerce nog niet uitgegroeid na 20 jaar

www.logistiek.nl

Popular press article

Wat is de maximale grootte van een ecommerce warehouse

www.logistiek.nl

Popular press article

Vijf tips om supply chain klaar te stomen voor ecommerce

www.logistiek.nl

Expert article

Local feed-in_benut Limburg als hotspot voor e-commerce

www.logistiek.nl

Expert article

Über ontwikkelt optie last-mile transport voor webwinkels

www.logistiek.nl

Expert article

Logistiek over master thesis RuG-studente Anna Dreischerf: Efficiënte supply chain ecommerce met differentiatie in leverkeuzes

www.logistiek.nl

Expert article

Grote Amerikaanse technologiepartijen investeren flink in robots

www.logistiek.nl

Expert article

Supply chain management op de autopilot

www.logistiek.nl

Expert article

Supply chain trendwatch_Patent Amazon op replenishment e-commerce

www.logistiek.nl

Expert article

Supply chain essentieel voor e-commerce_ vier tips

www.logistiek.nl

Press article

Outline nummer 28: Interview met Iris Vis; Logistiek energie en duurzaamheid

Outline (nieuwsblad van de Rijksuniversiteit Groningen)

White paper

Bijdrage Tom Steffens aan expertgroep delivery and service_shopping2020

Online beschikbaar via shopping2020.nl

Master thesis

Mark Wolters: Developing supply chain configurations for a public library network: A case study at Biblionet Groningen.

Zal gepubliceerd worden op website

Bisnode-IDEA data analysis

The effect of travel distance on library membership penetration

Bisnode-IDEA data analysis

The moderating effect of other facilities’ accessibility on the relation between travel distance and library membership penetration

Bisnode-IDEA data analysis

The moderating effect of car possession on the relation between travel distance and library membership penetration

Academic paper

The Physical Internet concept for libraries: a first set of ideas (Kees Jan Roodbergen, Benoit Montreuil and Iris F.A. Vis),

Proceedings of the first international physical internet conference, Quebec, Canada

Academic paper

Library operations in low-density areas (Iris F.A. Vis, Kees Jan Roodbergen, Marjolein Veenstra, Tom Steffens, Paul Buijs),

Proceedings of the first international physical internet conference, Quebec, Canada

Academic paper

Dealing with decreasing demand in multilocation inventory systems with shipments from a depot (Van der Heide, Roodbergen)

Ingestuurd voor academisch tijdschrift

Academic paper

Order fulfillment and logistics considerations for multichannel retailers (Roodbergen, Kolman)

Ingestuurd voor Springer series

34

Niet openbaar

35

PARTNERS:

direct duidelijk

36

HEEFT U VRAGEN, OPMERKINGEN OF SUGGESTIES? NEEM CONTACT OP MET DE PROJECTLEIDER. drs. Tom Steffens Projectleider Internet Logistiek Rijksuniversiteit Groningen Faculteit Economie en Bedrijfskunde Bezoekadres: Nettelbosje 2, 9747 AE Groningen Postadres: Postbus 800, 9700 AV Groningen Kamer: 5411-664 Telefoon: (050) 363 37 53 Mobiel: (06) 22 47 07 42 E-mail: t.steffens@rug.nl

COLOFON: Dit jaarverslag is een uitgave van Rijksuniversiteit Groningen.

Teksten: Tom Steffens en Marcel te Lindert Vormgeving: VYDESIGN Bij de samenstelling van dit overzicht is gestreefd naar de grootst mogelijke nauwkeurigheid in de opgenomen vermeldingen. De uitgever stelt zich niet aansprakelijk voor eventuele (druk)fouten en onvolledigheden.

37

38