ARCHITECTONISCH RAPPORT Project Datum Begeleiding
: Natuurbelevinghostel Munnikenland : 21-06-2009 : G. Steenput, J. Deneke, P. v. Hoogmoed
Tim van der Grinten en Linda Verhoeven
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
VOORWOORD Dit verslag is het resultaat van een lang proces waarin het ontwerpen van een natuurbelevinghostel centraal stond. Tijdens het afstuderen zijn wij dankzij de goede en leuke begeleidingen in staat geweest dit project tot een, naar onze mening, goed eindresultaat te brengen. We willen dan ook graag onze begeleiders, Gie Steenput, Jack Deneke en Peter van Hoogmoed bedanken. Tilburg, juni 2009 Tim van der Grinten Linda Verhoeven
___________________________________________________________________________ 2 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________ 3 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
INHOUDSOPGAVE 1.
ALGEMEEN ................................................................................................... 6 1.1 ALGEMEEN .............................................................................................. 6 1.2 OPBOUW VERSLAG................................................................................... 6 2. VAN CONCEPT NAAR GEBOUW ..................................................................... 7 2.1 ONZE EERSTE INSPIRATIE… ...................................................................... 7 2.2 DE ELEMENTEN VAN MUNNIKENLAND ......................................................... 7 2.3 EEN BOS OF EEN RIJ BOMEN?...................................................................13 2.4 HET KLEINSTE ELEMENT, DE BOOMHUT .....................................................15 2.5 HET BOS VERDICHTEN.............................................................................16 2.6 DE BOSRAND..........................................................................................17 2.7 HET VOORLOPIG ONTWERP ......................................................................19 2.8 TERUG NAAR DE BOOMHUT ......................................................................21 2.9 RICHTING DEFINITIEF ONTWERP ..............................................................25 2.10 ONTWERP TUSSENPRESENTATIE...............................................................29 2.11 HET VASTHOUDEN VAN DE SFEER.............................................................33 3. HET EINDONTWERP ................................................................................... 37 3.1 DE CONCEPTUELE VERTALING ..................................................................37 3.2 LOCATIE OP TERP ...................................................................................39 3.2 BASISSTRUCTUREN ONTWERP..................................................................41 4 DE CONCEPTUELE ROUTE ........................................................................... 51 4.1 DE WANDELING IN FOTO’S.......................................................................51 4.2 EEN BOS IN DE NACHT…. .........................................................................52 4.2 HET BENADEREN VAN HET BOS ................................................................53 4.3 LANGS DE BOSRAND ...............................................................................57 4.3 DE KERN VAN HET BOS............................................................................61 4.4 DOOR DE BLADEREN, NAAR HET PANORAMADEK ........................................63 4.5 HET CAFÉ EN DE LOUNGE ........................................................................67 4.6 DE ERVARING VAN EEN OVERNACHTING ...................................................71
___________________________________________________________________________ 4 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________ 5 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
1.
ALGEMEEN
1.1 ALGEMEEN Het project betreft een natuurbelevinghostel/jongerenaccommodatie te Munnikenland, een uiterwaard tussen de Waal en de Afgedamde Maas. In het kader van ’’ruimte voor de rivieren’’ wordt het ontwikkelen van nieuwe dynamische natuurgebieden gecombineerd met het teruggeven van land aan de rivieren. In Munnikenland zal een grote dijkteruglegging plaatsvinden die, gecombineerd met uitgraven van watergeulen, zal zorgen voor een natuurgebied dat als waterbuffer kan dienen bij hoogwater. Een ander belangrijk element van het gebied is de aanwezigheid van de Hollandse Waterlinie. De forten die men in de omgeving kan vinden zijn niet alleen een belangrijk stuk Nederlandse geschiedenis, maar ook een voorbeeld van de manier waarop Nederland met het water om ging. Het natuurbelevinghostel zal een centrale rol spelen in dit natuurgebied door jongeren in contact te brengen met de natuur en zal het startpunt zijn voor educatieve programma’s, natuurexpedities en vrijetijdsbesteding. De belangrijkste gebruikers zijn jongeren, maar er zullen ook bezoekers van de omgeving gebruik maken van het gebouw. De verschillende functies die in het gebouw voorkomen zijn: slaapruimtes, eetzaal (incl. keuken), entree (met beheerderruimte), activiteitenruimtes, communicatieruimte (laptopruimte) en een café met lounge. Het is een nieuw gebouw met een variërende breedte tot maximaal 30 meter en een hemelsbrede lengte van maximaal 119 meter. Het gebouw bestaat uit 2 bouwlagen, de begane grondvloer en 1e verdiepingsvloer, met sterk verschillende verdiepingshoogtes. Daarnaast zal er onder maaiveld ook nog een kelder komen waar de installaties opgesteld zullen worden. De architectuur van het gebouw is gebaseerd op de natuurwandeling door een bos. In de conceptuele vertaling van het gebouw spelen bomen, bladerdaken en tra’s (gaten in het bos) een centrale rol. In dit verslag zal duidelijk worden hoe de constructie in de architectuur naar voren komt en andersom. Daarbij zal het gebouw ook getoetst worden aan de constructieve eisen van het Bouwbesluit en de architectonische vormgeving.
1.2 OPBOUW VERSLAG Een half jaar geleden zijn wij begonnen met het schrijven van een thesis over hout en natuur. In deze thesis hebben we een poging gedaan de bijzondere aantrekkingskracht van het materiaal hout en de verbinding die het met de mens en natuur heeft te beschrijven. Deze thesis hebben we in de afstudeerfase gekoppeld aan het ontwerpen van een natuurbelevinghostel in Munnikenland. Het huidige ontwerp is een resultaat van vele ontwerpstudies. Om een totaalbeeld te krijgen van ons ontwerp is niet alleen het eindproduct, maar zeker ook het proces erna toe essentieel. In dit verslag lichten we enkele belangrijke punten van het ontwerpproces toe voordat het definitieve ontwerp aan bod komt.
___________________________________________________________________________ 6 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
2.
VAN CONCEPT NAAR GEBOUW
2.1
ONZE EERSTE INSPIRATIE‌
Het Duitse architectenbureau Bauraum architecten heeft zich de afgelopen jaren gespecialiseerd in het ontwerpen van boomhutten. De architectuur is erop gericht een plek van rust te creĂŤren. Een plek waar je vrij bent van het dagelijks leven en jezelf als het waren boven alle problemen heft. Een plek waar je jezelf kan terugtrekken en alleen gezelschap hebt van de natuur. Een andere inspiratie die we uit onze thesis hebben meegenomen zijn de boomhutten van het Kombai volk. De zoektocht naar hoogte wordt hier echter niet gedreven door het vinden van rust of natuur. Veiligheid en Spiritualiteit zijn de drijfveren van de Kombai. De hoogte van de bomen zorgt voor een plaats waar men veilig kan leven en tegelijk een sterke band aan kan gaan met de goden. Het bos, de boom en de boomhut worden dus gebruikt als plekken waar natuurervaring, veiligheid en spiritualiteit gevonden kan worden. Met deze gedachte zijn we begonnen onze locatieanalyse te koppelen aan de gedachtegang van het bos.
2.2
DE ELEMENTEN VAN MUNNIKENLAND
De manier waarop het gebouw een relatie aangaat met zijn omgeving vormt de basis van het ontwerp. Het concept bos kan namelijk op vele manieren vertaald worden. Welk type bos past bij Munnikenland?. Onze eerste studies combineerden het concept bos met de vormgeving van de forten in de omgeving. De vormentaal kwam voort uit het bekende polygonale fortsysteem. (de bekende stervormige vestingen zoals die van het vestingstadje Naarden) Het resultaat was echter dat het gebouw naar ons gevoel gelezen werd als een fort op palen en niet als een natuurlijke toevoeging aan de omgeving.
___________________________________________________________________________ 7 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________ 8 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________ 9 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________ 10 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________ 11 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
Loevestijn l
Fort Vuren l
Oude fabriek l
Nieuwe dijk
Uiteindelijk vonden we het gebouw te sterk inhaken op de analogie van het fort. Iets wat de omgeving van Munnikenland al aan de bezoeker biedt is de ervaring van deze vestingwerken. Het natuurbelevinghostel mocht in zijn opbouw en structuur anders zijn dan zijn omgeving, een geheel andere ervaring. Het bos mocht sterker in het gebouw naar voren komen.
___________________________________________________________________________ 12 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________ 2.3
EEN BOS OF EEN RIJ BOMEN?
De eerste opzet van het ontwerp miste de complete boservaring. De manier waarop de bezoeker zich naar het centrale plein begeeft, en de plaatsing van de boomhutjes als een grote slinger aan de noordgevel gaf het ontwerp een onduidelijke lezing. Is het nu een rij bomen op een dijk met een gebouw ernaast? Het architectonisch beeld van de geschakelde slaapruimtes was echter wel de richting waarin we onze architectuur wilde sturen.
Het bovenstaande gevelbeeld namen we me naar de volgende ontwerpfase
___________________________________________________________________________ 13 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
Het ontwerp evolueerde tot het bovenstaande schetsontwerp. Conceptueel wilden we één bos creëren, maar we vonden dat belangrijke onderdelen van de boservaring ontbraken in het ontwerp.
Wandelpaden waren tegen de bomen ‘’aangeplakt’’. Bruggen verzorgde de verbinding tussen de bomen en het hoofdvolume.
Het bovenstaande beeld van de noordgevel (rivierzijde) gaf ons echter genoeg reden om dit schetsontwerp verder uit te werken.
___________________________________________________________________________ 14 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________ 2.4
HET KLEINSTE ELEMENT, DE BOOMHUT
Bij de eerste ontwerpstudies van de slaapvertrekken zagen we dat het resultaat een bijna kantoorachtige uitstraling kreeg. Het interieur weerspiegelde echter wel het concept van beleving van de omgeving. We zijn hierna gaan zoeken naar een gevelindeling en materialisatie die niet alleen een speelser uiterlijk opleverde, maar ook een speciale rol gaf aan het materiaal hout. Een balans tussen eenheid en differentiatie was nodig voor de gevels. De plaatsing van de kolommen aan de rand van het volume haalt verder veel architectonische spanning uit het ontwerp. Daarnaast is de vertaling van de boom, met de boomstam in het midden hier niet aanwezig.
Na uitvoerig schetswerk gaven visualisaties ons een goed beeld van belichting en materialisatie
___________________________________________________________________________ 15 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________ 2.5
HET BOS VERDICHTEN
Het ontwerp bestond tot nu toe enkel uit één lange slinger ‘’bomen’’ die aan beide kanten over de terp heen staken. Om meer eenheid in de architectonische compositie te creëren splitsten we de slinger op in 2 onderdelen. De noordkant en de zuidkant kregen nu beide een rij bomen die nu als het ware de bosrand van het gebouw vormde.
De verdere indeling van het gebouw was echter een dilemma. Het basisconcept was het bos, met de bomen als repeterend element. De ruimte tussen de bomen werd overdekt door een groot bladerdak. Dit bladerdak, dat voorzien was van verschillende lagen doeken en lamellen, zou de bijzondere lichtervaring van een bos naar binnen reflecteren. Om een beter beeld te krijgen van het architectonisch ontwerp maakte we een maquette van dit concept. Gie Steenput tijdens begeleiding: ‘’het is net een shoppingmall’’ Door de gigantische openheid van het gebouw gaat het gevoel van een bos verloren en blijft er een gigantische overkapte ruimte over die veel wegheeft van een winkelcentrum. De nieuwe verdeling van slaapruimtes was een verbetering, nu moest dit patroon echter naar binnen worden doorgezet. Het bos moest verder verdichten.
___________________________________________________________________________ 16 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________ 2.6
DE BOSRAND
Bij het verdichten van het ontwerp verschoven een aantal vertalingen in het ontwerp. De oude verdeling was: - Boomhutten - Overkapping als bladerdak - Overige gebouwvolumes onder bladerdak geplaatst. Deze verdeling gaf het eerder aangegeven effect van een winkelcentrum en zeker geen ‘’bos’’. Het oude concept had een opdeling in verschillende types volumes. Dit verstoorde de eenheid die we zochten in het ontwerp. Het nieuwe doorontwikkelde concept ging niet langer uit van verschillende op zichzelf staande volumes. Volumes waren nu aan en in elkaar gegroeid. Soms kon de individuele boom nog herkend worden, maar het vormde nu een eenheid. De materialisering van de gevel moest deze eenheid benadrukken en zou als een soort kleed over het gebouw heen getrokken worden. De opbouw van het nieuwe ontwerp was daarnaast niet langer een verdeling van functies die als verschillende volumes te herkennen waren, maar vooral een horizontale splitsing. De splitsing tussen de bomen en het daar boven hangende bladerdak.
De bosrand wordt gekenmerkt door volumes die nog herkend kunnen worden als individuele bomen.
___________________________________________________________________________ 17 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
De typering van een bos begon al dichter bij te komen.
De verschillende slaapeenheden zijn nog steeds herkenbaar.
De strakke stramienlijnen van het allereerste conceptontwerp zijn nog steeds duidelijk zichtbaar in het gebouw. Lange zichtlijnen kenmerken de ruimte beleving. Daarnaast is de centrale ruimte ofwel open plek een 5 hoek die het gebouw in 2 delen splitst.
___________________________________________________________________________ 18 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________ 2.7
HET VOORLOPIG ONTWERP
Om definitieve stappen in het ontwerp te kunnen nemen besloten we eerst de architectonische taal verder uit te werken. De oostzijde van het ontwerp bevatte genoeg verschillende elementen om deze verdere uitwerking te bewerkstelligen.
De strakke aslijnen zijn nu nog steeds aanwezig in het ontwerp, in een poging het bladerdak te betrekken bij de omliggende ‘’bladervolumes’’ hebben we vele varianten geschetst en uiteindelijk een aantal in 3d uitontwikkeld. De eetzaal bood de grootste uitdaging omdat zowel de omringende ‘’bomenring’’ als de grote overkapping met elkaar in contact kwamen. De dichtheid in het ontwerp was al een stuk groter dan de eerdere ‘’shoppingmall’’, maar het ontwerp was nog steeds contrastloos. Boven en onder waren beide een zee van licht. Daarnaast was er weer een te groot contrast tussen de dakconstructies en de ‘bladervolumes’’, dit terwijl beide onder het concept ‘’bladerdak’’ vallen.
___________________________________________________________________________ 19 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________ Om meer eenheid in het ontwerp te krijgen gingen we kijken naar combineerde dakopbouw concepten waarin massief en skelet elkaar afwisselen. Het resultaat bleef echter hetzelfde. Bij verdere studie merkten we tevens op dat zowel de kolommen als de plaatsing van de ‘’bomen’’ een erg statische bedoeling was geworden. De meeste ruimtes bevonden zicht op hetzelfde niveau en de kolommen waren alle haaks op de bladervolumes gepositioneerd. Met deze gedachtes begonnen we aan de volgende ontwerpfase.
___________________________________________________________________________ 20 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
2.8
TERUG NAAR DE BOOMHUT
Bij het uitwerken van het SO en het VO ontwerp liepen we uiteindelijk twee keer tegen hetzelfde probleem aan. De basis van het ontwerp, namelijk de boomhut of boom, was niet duidelijk genoeg gedefinieerd. Eigenlijk is het hele ontwerp terug te leiden naar de opbouw van alleen dit element. Het architectonisch verhaal, de routing en beleving waren al voor een groot deel beschreven, maar de vertaling vergde nog meer verfijning.
Horizontale bandramen leken in eerste instantie een perfect oplossing. Het relatief vlakke Munnikenland biedt prachtige vergezichten die met een bandraam optimaal ervaard zouden kunnen worden. De horizontale belijning had echter niet het effect wat we zochten. Namelijk, meer speelsheid en minder uniformiteit.
Verticale ramen die op verschillende ritmes over de gevel verspreid zijn gaven een lichte verbetering. De belijning van de gevelopening concurreert nu echter te veel met de verticaliteit van de boomstammen. Contrast tussen de begane grond en bladerdak moest behouden blijven. De bovenstaande gevelstudies maakt ons ook duidelijk dat grote gevelopeningen letterlijk het bladervolume in ‘’stukken’’ sneden.
___________________________________________________________________________ 21 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
Kleinere verticale gevelopeningen brachten al meer speelsheid in het gevelbeeld. De opbouw bleef echter heel strak en vlak. Tegen deze tijd was de keuze voor leien gevelbekleding al gevallen en voor een maximale beleving van de leien waren meer schaduwlijnen gewenst. Daarnaast zochten we nog steeds naar een manier om een bepaalde interactie tussen mensen onder en in de bladervolumes.
De vele gevelstudies resulteerde uiteindelijk in een gevelaanzicht dat een levend karakter verkreeg door de vele luiken. Aan de stand van de luiken kan men zien of er mensen ‘’thuis’’ zijn. Daarnaast verandert het beeld van de gevel gedurende de dag als luiken open of dicht geklapt worden. De slagschaduw die de luiken op de gevel leggen brengen de leiengevel met al zijn unieke elementen tot leven. ___________________________________________________________________________ 22 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
Omdat Munnikenland ook onder water loopt bekeken we in ieder geval hoe het ontwerp gelezen wordt als de omgeving onder water staat. Doordat de grote meerderheid van de kolommen nog steeds haaks op de bladervolumes stond had het ontwerp soms iets weg van een pierconstructie. Deze lezing verandert echter zodra de kolommen meer de structuur van een bos gaan volgen.
Een andere belangrijke verandering in de positionering van de bladervolumes was de verticale verschuiving. Door deze te vergroten en tegelijk te koppelen aan verschillende ‘’types’’ slaapruimtes ontstaat er een natuurlijker ritme.
___________________________________________________________________________ 23 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________ 24 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________ 2.9
RICHTING DEFINITIEF ONTWERP
In het totaal moest het ontwerp 220 slaapplaatsen bieden aan gezinnen, zakelijke gezelschappen, studenten, en kinderen van het middelbaar onderwijs. In eerste instantie waren alle slaapruimtes bestemd voor 6 personen, maar met de toevoeging van verticale verschuiving tussen verschillende slaapeenheden werd het noodzakelijk om op verschillende hoogtes een ‘’boomhut’’ te betreden. De massa van de ‘’boom’’ moest echter gehandhaafd blijven, om deze reden gaan het loop pad dwars door de boom heen in plaats van er langs af. Samen met de verdere uitwerking van de boom volumes werden er ook een aantal belangrijke stappen gezet die de rest van het ontwerp verder definieerde.
___________________________________________________________________________ 25 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________ De nieuwe hoofdverdeling: - Boomstam/bos laag - Gaten in bos die kolomvrij zijn, ook wel tra genoemd - Verdichtingen in het bos die de bezoeker zijn weg door het bos laten vinden. - Grote bijeenkomstruimtes gebouw - Bladervolume - PrivĂŠ ruimtes hostel - Luxere loungeruimtes - Panoramedek
*De bovenstaande conceptuele vertaling is onveranderd gebleven in het uiteindelijke definitieve ontwerp dat later in dit verslag wordt besproken. ___________________________________________________________________________ 26 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
De 2-persoons slaapruimte is voorzien van een 2-persoons bed dat opgeklapt kan worden tot een stapelbed. Dit type komt het minste in het ontwerp voor en is vooral ontworpen als overnachtingplaats voor begeleiders van kinderen en mensen die liever van meee privacy genieten. Deze boom is tevens het laagst gepositioneerd.
De 4-persoons kamers zijn vooral bestemd voor gezinnen en kleinere groepen studenten. De ruimte bevat 2 stapelbedden. Elk stapelbed heeft zijn eigen luik dat vanaf binnen te bedienen is. Op deze manier heeft iedereen een uniek uitzicht vanaf de boom.
Verreweg het grootste deel van de boomvolumes biedt plaats aan 6 personen. Twee driedubbele stapelbedden geven de ruimte een bijzondere indeling en bieden de mogelijkheid voor verschillende ervaringen. Wederom is elk bed voorzien van zijn eigen luik.
___________________________________________________________________________ 27 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
De levendigheid in het ontwerp nam sterk toe door de toevoeging van de luiken. De structuur van het totale gebouw moest nu onder de loop genomen worden. Hoe beleeft de bezoeker het gebouw?
De symbolische route van het bos moest een samenwerking aangaan met het ervaren van de omgeving. Het bos filtert het zicht voor de bezoeker. Hoogteverschillen in de boomvolumes en uiteindelijk ook schuine kolommen vormden de basis.
De binnenplaats heeft nu een centrale plek in de symbolische route. De tra in het bos is de plek waar de routes van gast en bezoeker zich opsplitsen. ___________________________________________________________________________ 28 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________ 2.10
ONTWERP TUSSENPRESENTATIE
Sinds onze eerste maquette heeft het ontwerp een flinke ontwikkeling doorgemaakt die steeds verder naar het beoogde concept toe heeft gewerkt. Het contrast tussen bladervolumes, open gaten (tra’s) en kolomstructuren, de route tussen de verschillende onderdelen en de vele verschillende ruimtes zorgden ervoor dat het ontwerp erg (op het oog) complexe structuren aan begon te nemen. Dit effect versterkte echter de architectonische vertaling van het bos. Het gebouw is zo ontworpen dat de bezoeker de omgeving ervaart door de filter van het bos. Dit ontwerp is uiteindelijk gepresenteerd bij de tussenpeiling.
De dakconstructies weven het ontwerp aan elkaar. De vormgeving van het dak ondermijnde echter het contrast tussen de ‘’dichte’’ bladervolumes en ‘’open’’ gaten in het gebouw.
De gecombineerde schaduw van luiken en verspringende bladervolumes geeft de gevels een levendig karakter.
___________________________________________________________________________ 29 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
De open plekken in het bos vormen tegelijk de grootste bijeenkomstruimtes in het gebouw. De mensen worden beschermd tegen de natuur door houten overkappingen die duidelijk los staan van de bladervolumes. Het binnenkomstplein is geheel open.
___________________________________________________________________________ 30 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
Aankomst vanaf het water is het begin van de symbolische route
De onderkant van het bos was in het gepresenteerde ontwerp erg gesloten. Een gigantische massa hangt zonder enige onderbreking boven je hoofd. ___________________________________________________________________________ 31 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
De luiken in de gevel waren compleet in hout uitgevoerd, hierdoor vielen ze eigenlijk weg in het grotere geheel. Om de luiken echt als accenten in de gevel te laten fungeren moest er meer contrast komen tussen de met leien bekleedde gevel en de luiken.
De eetzaal vormde de grootste bijeenkomstruimte, en daarmee ook het grootste gat in het bladerdak. In het definitieve ontwerp is vooral de architectonische expressie van de kapconstructie verder doorontwikkeld. ___________________________________________________________________________ 32 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________ 2.11
HET VASTHOUDEN VAN DE SFEER
Na de tussenpresentie hadden we al verschillende onderdelen in het ontwerp gevonden die nog verdere uitwerking nodig hadden. We hadden het gevoel dat de relatie tussen kolommen, bladerdak en open plaatsen nog beter in het ontwerp geïntegreerd kon worden. Schetsen en 3d visualisaties hielpen ons bij het vormen van onze ideeën, maar om het ontwerp nog een keer goed door te lopen besloten we een 2e maquette te maken. Tijdens het bouwen van deze maquette hebben we veel kleine aanpassingen doorgevoerd die de beleving van het gebouw als geheel ten goede kwamen.
Overzichtsfoto van de maquette
Het beeld van de oostgevel, de maquette geeft vooral een goed beeld van de werkelijke grootte van het gebouw. Het ontwerp lijkt op afbeeldingen veel groter dan dat het eigenlijk is.
___________________________________________________________________________ 33 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
Het panormadek is om de dakkap van het café gewikkeld.
De open plek in het bos en centrale binnenplaats.
___________________________________________________________________________ 34 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
Om het interieur van het gebouw goed te bestuderen en om letterlijk op ooghoogte in de verschillende ruimtes te kunnen kijken kozen we ervoor de maquette in 4 onderdelen op te splitsen. ___________________________________________________________________________ 35 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________ 36 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
3.
HET EINDONTWERP
3.1
DE CONCEPTUELE VERTALING
In ons vooronderzoek bleek dat de verbinding met de omgeving essentieel was om het ontwerp als een echte toevoeging aan het geplande natuurgebied te laten fungeren. De manier waarop het ontwerp deze verbinding aan moest gaan staat in directe relatie met de conceptuele vertaling.
___________________________________________________________________________ 37 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
Schema conceptuele basis ontwerp.
___________________________________________________________________________ 38 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
3.2
LOCATIE OP TERP
*De locatie van het ontwerp en de bredere context ervan wordt toegelicht in de rapportage van de locatieanalyse. In de huidige situatie ‘’ligt’’ de terp tegen de dijk aan. Op de terp stond vroeger het Rechtshuis van Munnikenland. De historische resten van dit gebouw liggen nog steeds begraven. Om deze reden valt een deel van de terp onder UNESCO, en mag er dus geen afgraving plaatsvinden.
De huidige dijk wordt verlaagd zodat er alleen een struinpad overblijft. De verlaging van de dijk geeft tevens de rivier de ruimte om te overstromen bij hoog water. De terp wordt dan een eiland. De wandelaar zal in de toekomst het struinpad gebruiken om het gebied te doorkruisen. Door het gebouw over de noordzijde van de terp heen te wikkelen wordt deze onderdeel van de wandeling over het struinpad.
Dit uitgangspunt resulteert in een volume dat zich uitstrekt over de gevel en op die manier een breed gevelprofiel oplevert aan de noordzijde. Dit is tevens de zijde vanwaar mensen het gebouw benaderen. Bij benadering van het natuurgebied is het gebouw duidelijk herkenbaar in zijn omgeving. Als men echter verder in het natuurgebied trekt (zuidelijke richting) verschuilt het gebouw zich achter de terp en vormt dus geen overdadige aanwezigheid.
Het horizontale hoogteprofiel van het gebouw volgt de glooiing van het landschap om op die manier het natuurlijke karakter van het ontwerp te benadrukken. ___________________________________________________________________________ 39 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
In de bovenstaande schets van de noordgevel het beoogde beeld schematisch weergegeven. Links van het ontwerp liggen historische resten van het kasteel Munnikenland. Deze terp wordt binnen het landschappelijk plan beplant met bomen. Ons gebouw haakt hierop in door zelf een ‘’bos’’ te vormen op de terp van het rechtshuis.
De normale wandelaar bezoekt het gebouw vanaf het natuurgebied. De gasten van het hostel stappen echter op de boot bij het nabijgelegen vestingstadje Woudrichem. De boot benadert het gebouw vanaf de noordgevel. Eenmaal bij de rivierrand aangekomen is het ongeveer nog 10 minuten wandelen naar het gebouw.
___________________________________________________________________________ 40 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________ 3.2
BASISSTRUCTUREN ONTWERP
Om een beeld te krijgen van het gebouw volgen nu enkele schema’s die de verschillende structuren van het ontwerp laten zien. De kruinen van de ‘’bomen’’ vormen samen het bladerdek van het bos. De (recht)hoekige vorm is hierin het repeterende element. De vorm van dit volume staat in directe verbinding met de wandeling onder het bos en speelt dus een centrale rol in de beleving van het gebouw. Hieronder zijn enkel de bladervolumes op de begane grond en 1e verdieping aangegeven.
___________________________________________________________________________ 41 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
Het bovenstaande vogelvluchtperspectief laat duidelijk de structuur van het bladerdak zien. Sommige gaten in het bos zijn gesitueerd in de buitenlucht. Ruimtes die binnen het gebouw vallen zijn overkapt door een kapconstructie die losstaat van de bosstructuur. Een mossedumdak bekleed het dakvlak.
___________________________________________________________________________ 42 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________ Door de opbouw van het bladervolume zijn er gaten ontstaan, de tra’s in het bos. De open plekken beslaan het grootste gedeelte van de begane grondvloer en vormen tegelijk te belangrijkste bijeenkomstruimtes. De ruimtes op de begane grondvloer zijn groter dan het de gaten in het bladerdek Dit komt doordat het bladerdek vrijwel overal over de onderstaande constructies heen steekt.
De gaten in het bos vormen de plaatsen van rust, veiligheid en geborgenheid in het gebouw. Het zijn plaatsen waar de mens samenkomt en zich onderdompelt in een natuurervaring.
___________________________________________________________________________ 43 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
Beeld van de centrale binnenplaats (zie zwarte peil zichtlijn op schema links).
___________________________________________________________________________ 44 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________ Het bladerdek bepaalt samen met de open plaatsen de indeling van het gebouw. Hierbij zijn de grote gezamenlijke ruimtes dus in de open plekken van het bos geplaatst. De open plek vervult deze functie al sinds de tijd van de dru誰des. In het bladerdek zitten de rustigere persoonlijke functies van het gebouw zoals slapen, douchen en loungen. De plaatsing van de gemeenschappelijke ruimtes aan de zuidzijde van het ontwerp zorgt ervoor dat men de ruimtes in direct contact met de terp kan brengen en in de zomer makkelijk activiteiten van binnen naar buiten kan verplaatsen.
___________________________________________________________________________ 45 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________ De wandeling is een essentieel onderdeel van het ontwerp. De verkeersruimtes zijn om die reden van groot belang. Omdat het gebouw een onderdeel vormt van de wandelroute kan het gehele gebouw doorkruist worden zonder ooit echt naar binnen te gaan. De verkeersruimtes op de begane grond zijn dan ook grotendeels buiten. Dit draagt bij aan de omgevingservaring. Bij het ontwerpen van de interne verkeersruimtes speelt de beleving van licht een centrale rol. Gedurende de dag verandert de sfeer in de interne ruimtes voordurend, het is dynamisch. De verkeersruimte buiten is met name voor de bezoeker van het gebied. De mensen die in het gebouw komen te overnachten, kunnen een keuze maken uit een slaapkamer grenzend aan een interne of externe verkeersruimte.
De verkeersruimtes op de eerste verdieping zijn tevens voorzien van kluiswanden voor het opbergen van persoonlijke bezittingen die gasten eventueel bij zich hebben. Standaard bagage zoals kleding kan opgeborgen worden in de slaapruimtes.
___________________________________________________________________________ 46 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________ De bezoeker en hostelgast staat tijdens het bezoeken van het gebouw voordurend in contact met de omgeving. De omgeving wordt echter steeds minder zichtbaar naarmate men zich naar de kern van het bos begeeft. Op de begane grond spelen de bomen een centrale rol in het ervaren van de omgeving. De horizon wordt door de bomen gefragmenteerd. De bomen worden op deze manier een interactief onderdeel van de gevelopening. Naast kolommen wordt het beeld van de bezoeker ook begeleid door een aantal betonwanden. Deze betonwanden, die als grondlagen van de terp omhoog komen, zijn voorzien van smalle verticale openingen. De wand is als het ware het tegenovergestelde van de bosstructuur. Op de eerste verdieping worden de belangrijkste zichtlijnen gekenmerkt door gaten in het bladervolume. Smalle openingen tussen verschillende bomen vormen plaatsen waar de bezoeker een ongehinderd zicht naar de buitenwereld heeft.
Zwarte peilen zijn locaties afbeeldingen rechts
___________________________________________________________________________ 47 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________ De computerruimte is een van de meest gesloten ruimtes van het gebouw. De betonwand is als een krans om de ruimte geplaatst. Door de smalle verticale openingen tot plafond en vloer door te trekken lijkt het alsof de betonwanden tussen het bos geplaatst zijn als een soort beschermende laag.
De combinatie van kolomstructuren zorgt voor een filtering van de omgeving. Ervaring van gebouw en omringende natuur wordt in een oogopslag gecombineerd.
___________________________________________________________________________ 48 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________ De toenadering tot de omgeving wordt op de begane grond versterkt door de glazen schuifpuien die in hun geheel open gezet kunnen worden. Op deze manier wordt de onnatuurlijke glasbarrière weg gehaald en ontstaat er een vloeiende overloop van bos naar terp. Om op de eerste verdieping de ervaring van het bos door de laten klinken is ervoor gekozen de kolomstructuur van de begane grond te combineren met gevelopeningen in vloer en dak. Op deze manier wordt de boomstructuur door het hele gebouw heen ervaren.
Zwarte peil is zichtlijn afbeelding rechts.
___________________________________________________________________________ 49 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
De schuifpuien in de zuidgevel zorgen ervoor dat het bos overal vrij toegankelijk wordt. Men kan langs het de hele lengte van de zuidgevel het gebouw betreden. Net als een echt bos van alle kanten te betreden is.
De rand van het bos, inspiratiefoto. ___________________________________________________________________________ 50 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
4
DE CONCEPTUELE ROUTE
4.1
DE WANDELING IN FOTO’S
Tijdens het ontwerpen van de route hebben we een poging gedaan de rijkdom aan ervaringen die in een bos mogelijk zijn te inventariseren. De verschillende boservaringen vormen samen de symbolische route van het gebouw.
Om het gebouw werkelijk te beleven gaan we deze conceptuele route nu bewandelen. Tijdens de route komen alle facetten van het gebouw aan bod. Niet alleen de architectonische expressie van het ontwerp maar ook de connectie met constructie en bouwfysica komen hierin naar voren.
___________________________________________________________________________ 51 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
4.2
EEN BOS IN DE NACHT‌.
De toekomstige gasten van het natuurbelevinghostel zijn bij Woudrichem op de boot gestapt en begeven zich naar de overkant van de rivier. Daar in de verte boven de avondmist vormt zich een bos ondergedompeld in sfeervolle verlichting.
___________________________________________________________________________ 52 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________ 4.2
HET BENADEREN VAN HET BOS
De normale wandelaar of natuurliefhebber die het gebouw benadert zal dit waarschijnlijk overdag doen. Het gebouw wordt dan benaderd vanaf de oostzijde van het gebouw.
De wandelaar kan de contouren van het gebouw al op grote afstand zien. De werkelijke lengte van het gebouw blijft echter verborgen omdat de wandelaar het gebouw aan de smalle zijde benadert.
Naarmate de bezoeker dichter bij het gebouw komt worden steeds meer details zichtbaar ___________________________________________________________________________ 53 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
De wandelaar is nu bijna bij de entree van het bos. Het pad brengt de bezoeker naar de noordkant van de terp en brengt hem in contact met de rivierzijde van het natuurgebied.
___________________________________________________________________________ 54 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________ Tegelijk benaderen de toekomstige hostelgasten het gebouw vanaf de rivierzijde. De routes van bezoeker en hostelgast komen bij de entree samen. Het struinpad verdwijnt in het bos, het volgen van het pad is de enige route.
___________________________________________________________________________ 55 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
In de avond worden de kolommen aangelicht zodat ze schaduwlijnen werpen op de bladervolumes die ze dragen, Op deze manier ontstaan er takstructuren van schaduw. De kolommen zijn de belangrijkste beleving bij het betreden van het gebouw.
___________________________________________________________________________ 56 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________ 4.3
LANGS DE BOSRAND
Het wandelpad zuigt de wandelaar in het bos. De verbinding met de omgeving verandert continu. Op het ene moment vindt de wandeling plaats op een donker krap bosweggetje en op het andere moment opent het gebouw zich naar de omgeving en word je ontvangen door een zee van licht.
De route is aangegeven op de 1e verdiepingstekening zodat de bovenhangende volumes duidelijk te zien zijn. De grijze delen zijn de paden waar we nu overheen lopen.
___________________________________________________________________________ 57 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________ Vanwege constructieve eisen is het noodzakelijk de verbindingen met het bladerdak in staal uit toe voeren. Naast deze eis geeft de tussenvoeging van het stalen frame extra karakter aan het gebouw. Door het grote contrast tussen de houten kolommen en het stalen frame komen beide materialen beter tot hun recht.
Men kan de punten van krachtsoverdracht letterlijk zien en bijna voelen. De dragende werking bepaalt de ruimte. Het staalframe is in het midden voorzien van een opening die afgedekt is met een glasplaat. Dit zorgt ervoor dat de kolommen niet alleen een ‘’loop er langs’’ beleving zijn maar echt plaatsen van beleving. Iedereen zal even in het midden van de 4 kolommen willen staan en recht omhoog kijken en denken; wat bevindt zich hier boven me?
___________________________________________________________________________ 58 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________ De wandeling gaat verder en blijft de bosrand volgen
Een van de plotselinge openingen in het bos. Het wandelpad steekt nu een stuk uit de terp. Hierdoor ontstaat een afgrond die de spanning van de architectonische compositie vergroot. Daarnaast draagt dit ook bij aan de bereikbaarheid van het gebouw als het gebied onder water loopt.
___________________________________________________________________________ 59 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
Het pad slaat de hoek om, het smalste stuk van het pad is bereikt. De wandeling langs de richel om uiteindelijk bij de kern van het gebouw te belanden.
___________________________________________________________________________ 60 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________ 4.3
DE KERN VAN HET BOS
Aan het einde van het nauwe bospad gaan we de hoek om, en we worden geconfronteerd met een zichtlijn die zich tot de horizon doorzet. Het pad volgt echter niet de weg van de zichtlijn. Links van ons bevindt zich echter nog een begaanbaar pad‌.
___________________________________________________________________________ 61 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
We gaan de hoek om en ineens verliezen we de directe verbinding met de horizon. We zijn in de binnenplaats, de tra, de open plek in het bos. Hier splitsen de wegen van hostelgast en bezoeker. Om het hostel te betreden zal men de binnenplaats over moeten steken, de bezoeker volgt echter de trap aan de rechter zijde van de binnenplaats. De trap naar het panoramadek‌.
In de avond wordt de binnenplaats enkel verlicht door de installatieruimte in het midden van het plein. De installatieruimte is namelijk onder de grond weggewerkt maar van boven afgedekt met een opstaande glasplaat. Het hart van het gebouw licht in de avond op als een kampvuur. De lange slagschaduw van het licht laat de nerfstructuur van het hout extra opvallen.
___________________________________________________________________________ 62 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
4.4
DOOR DE BLADEREN, NAAR HET PANORAMADEK
De bezoeker neemt de trap rechts van de binnenplaats (zie afbeelding vorige pagina), overdag wordt deze ruimte aangelicht door lamellenstructuren. Alle verkeersruimtes in het bladerdak zijn voorzien van lamellen.
Bij het beklimmen van de trap verplaatst de wandelaar zich tussen de bouwvolumes door. Eenmaal boven aangekomen bevindt hij zich voor een glaspui. Kijkend door de glaspui kan de andere kant van de terp gezien worden.
___________________________________________________________________________ 63 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
De weg naar het dak wordt vervolgd met een tweede trap. De openheid van de binnenplaats is nu verruild voor een nauwe corridor. De houten leien begeleiden de wandelaar naar boven.
___________________________________________________________________________ 64 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________ De top wordt bereikt, de smalle gang wordt verruild door een immens vergezicht van het vlakke Munnikenland.
Links; het pad waar je vandaan komt Rechts; het panoramadek met aan het einde een trap naar beneden.
___________________________________________________________________________ 65 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
De route naar beneden brengt de bezoeker oog in oog met de westgevel van het bos. Hier bevindt zicht het café. Een mooi rustpunt na de lange wandeling.
___________________________________________________________________________ 66 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________ 4.5
HET CAFÉ EN DE LOUNGE
De bezoeker betreedt het café en stopt in het midden van de ruimte, starend naar een houten kapconstructie. Het houten dak dicht het gat in het bladerdak, maar staat los in de ruimte. Het lijkt net of je nog steeds buiten in de natuur staat.
De lounge bevindt zich op de 1e verdieping in het bladerdak. De bezoeker besluit nog even een kijkje te nemen.
___________________________________________________________________________ 67 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
Conceptuele houtdetails kapconstructie
___________________________________________________________________________ 68 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
de impressies van de loungeruimtes
Bij aankomst wordt de bezoeker meteen verwelkomd door een grote glaspui die het basisconcept van het gebouw laat zien. Omgeving, boomvolumes en verbindende elementen.
___________________________________________________________________________ 69 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
De loopgang brengt ons naar het eindpunt.
Genieten van een kopje koffie, uitzicht over het natuurgebied, binnenkomende zon, de ervaring van rust, wat wil je nog meer? ___________________________________________________________________________ 70 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
4.6
DE ERVARING VAN EEN OVERNACHTING
We hebben nu de route van de wandelaar toegelicht. Voor de bezoeker hebben we de beleving opgesplitst in sfeerbeelden van de verschillende ruimtes met daarbij een conceptuele uitleg.
De entreehal vormt ook een gat in het bos dat overkapt is door een houten dakconstructie. Voor de interne constructies is gekozen voor de houtsoort Douglas. Een houtsoort met strakke verticale belijning die past bij de verticaliteit van de constructie.
___________________________________________________________________________ 71 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
De activiteitenruimtes liggen aan de zuidkant van het gebouw. De activiteiten kunnen op die manier makkelijk naar buiten verplaatst worden en op de terp plaatsvinden.
___________________________________________________________________________ 72 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________ De laatste route die we in dit verslag bespreken is die van het opstaan. Het wakker worden in de boomhut en jezelf naar de eetzaal begeven. Je eerst blik in de ochtend is afhankelijk van welk bed je gekozen hebt.
Als je boven geslapen heb kan je direct naar beneden kijken. De gaten in vloer geven een directe confrontatie met de kolommen.
Het gat in de vloer is naar boven gespiegeld in de vorm van een dakraam.
___________________________________________________________________________ 73 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
De ervaring van de kolommen komt in alle ruimtes van de 1e verdieping terug. Maar het is zeker een goede manier om wakker te worden!
___________________________________________________________________________ 74 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
We verlaten de boom en komen terecht in de wandelgangen.
De lamellen zijn zo georiënteerd zodat vooral de ochtendzon binnenkomt. Wakker worden in het bos gebeurd door de zon.
___________________________________________________________________________ 75 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
De wandelgang bereikt uiteindelijk de trap die je naar de eetzaal brengt. De ochtendzon straalt langs het hout en accentueert de structuur. Beneden zijn de eerste bomen te zien.
En nu is het tijd voor ontbijt in de eetzaal‌
___________________________________________________________________________ 76 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
Eenmaal beneden aangekomen opent de grootste ruimte in het gebouw zich voor je. De grote kapconstructie staat als een menselijke constructie in het natuurlijke bos. Buiten en binnen worden met elkaar gemixt door de openheid van de ruimte. De omringende bomen zorgen voor de schaduw als daar behoefte aan is. De vloer is gemaakt van kurk dat net als de humuslaag van het bos zorgt voor een zachte fijne ondergrond.
___________________________________________________________________________ 77 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
In de avondzon zorgen de bomen voor voldoende schaduw, De dakkap wordt echter volledig aangelicht door de zon en werkt als een baken in de ruimte.
___________________________________________________________________________ 78 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________ Mocht het zo zijn dat een groep van 80 schoolkinderen in de eetzaal aan het ontbijt begonnen is kunnen andere gasten zich naar de eetruimtes op de 1e verdieping begeven. Deze plekken hebben hetzelfde sfeerconcept als de loungeruimtes die door de wandelaar aangedaan kan worden.
___________________________________________________________________________ 79 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________ Sommige slaapvertrekken staan in direct contact met de eetruimte. Een lage scheidingswand zorgt voor een heldere ruimteverdeling.
De bomen die langs de zichtlijnen doorlopen zorgen voor dieptewerking in de beleving van de architectuur..
Hierbij eindigen we onze reis door het gebouw. Nog enkele laatste sfeerbeelden om het verhaal werkelijk te beĂŤindigen. ___________________________________________________________________________ 80 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
De Westgevel waarin het café zich bevindt. Dit beeld heeft de wandelaar als hij het gebouw weer verlaat en zijn route door het natuurgebied vervolgt.
___________________________________________________________________________ 81 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
Het gebouw bij nacht, de bijeenkomstruimtes vormen plaatsen van licht. Kleine vierkante lichtopeningen liggen verspreid over de rest van het bladerdak.
___________________________________________________________________________ 82 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN
AFSTUDEERPROJECT NATUURBELEVINGHOSTEL MUNNIKENLAND ARCHITECTONISCH RAPPORT ___________________________________________________________________________
Munnikenland onder water en gehuld in mist
En nu is het einde bereikt… Maar iedereen is vrij het bos en natuurgebied Munnikenland nogmaals te bezoeken.
___________________________________________________________________________ 83 DATUM: 21-06-2009 TIM VAN DER GRINTEN & LINDA VERHOEVEN