De Reelander - Editie 4 - 2019 by TIEN Plus

jaargang 29 • nummer 4 • september 2019 UITGEVER TIENPLUS • SPUIWEG 89 • 3311 GT DORDRECHT • TELEFOON 078 - 750 89 66 • E-MAIL WIJKKRANTREELAND@LIVE.NL • FACEBOOK.COM/WIJKKRANTDEREELANDER

100 jarige oude LTS begint tweede leven Het mooie stalen schoolpleinhek aan de voorzijde opent automatisch. Bewoner Jan Stolk laat mij binnen in de fraai verbouwde en gerestaureerde oude LTS aan de Reeweg Oost. Tot een paar jaar geleden was het nog een schoolgebouw. Nu zijn er 29 appartementen in gehuisvest. Omdat het gebouw ook nog eens 100 jaar bestaat wordt het 14 en 15 september op de Monumentendagen opengesteld voor het publiek.

Reünie Speeltuin Oosterkwartier

Onzeeenbuurt – Reeweg Oost en omligge deel van de voormalige kantine.” Het is een fraaie loftwoning geworeen eigen AED Zo redden we le den. Een ruimte van zo’n nodig. vijf meter

hoog met ingebouwde entresol. Hij woont met zijn vrouw Ineke aan de achterzijde van het gebouw. Ze kijken uit op de fraai aangelegde algemene binnenplaats en de eigen tuin met een zee aan bloemen. Jan: “Door de opzet van het gebouw is er een groot saamhorigheidsgevoel. Bewoners zijn trots op hun gebouw. We komen makkelijk bij elkaar over de vloer en organiseren zomerfeesten en kerstborrels. Bovendien zijn er talloze commissies. Ik zit in de groencommissie en technische Bewoner en oud-leerling Jan Stolk voor een deel van de tentoonstelling. commissie. Ik heb bijvoorbeeld de zitbanken en plantenbakken op de We lopen door de entreehal waar al de een technisch vak te leren. Want het binnenplaats gemaakt. En samen met eerste oude schoolattributen, school- was overal om je heen. anderen regel ik de technische zaken boeken en foto’s staan opgesteld. Ook Ook oud-leraren zullen een kijkje zullen oude schoollandkaarten en komen nemen. Onder andere Astor werkstukken door het Onderwijsmu- Spiering die er veel algemene vakken seum worden uitgeleend. Het is een heeft gegeven. En misschien ook nog stoer gebouw, maar met bijzonder de 94-jarige heer Kops, leraar houtbefraaie details. Afwisselend geprofileerd werking, van wie Jan de liefde voor het gevelmetselwerk. Prachtig oud groen meubelmakersvak leerde. en geel geglazuurde wandtegels met Jan wijst op een foto waar hij zelf ronde afwerkingen. Mooie houtsnij- nog als jongen van een jaar of 16 in werkdeuren voorzien van sierlijke sta- de houtwerkplaats aan het zagen en len beschermingsplaten. Kleurige glas- schaven is: “Ik volgde er de tweejarige in-loodramen. Een heerlijke plaats om avondopleiding en woon er nu zelf, in

Geef uw donatie online (liefst vóór 15 me www.buurtaed.nl – Reeweg Oost.

3 Op weg naar een

rookvrij Leerpark

Jan aan het schaven in de werkplaats. in de algemene ruimten van het gebouw.” De oude LTS krijgt door de renovatie en verbouwing tot woongebouw een tweede leven. Een stukje historie blijft bewaard. En dat is fijn, want zonder verleden geen toekomst tenslotte.

Ook voor u kan het van levensbelang z (indien het benodigde bedrag niet behaald wordt, wordt Tekst en foto Gerard Zwinkels Locatie AED: centraal punt Nieuwe LTS (buitenzijde)

Voor eventuele vragen/informatie Nieuwe LTS aan de: tcltsdordrecht@gmai Reeweg

Dit monument mag gezien worden!

Kunst siert de gevel van de Vrije School

5 Verleden & Heden

Eerste uitschuifbare buurtcafé van Nederland

100 jaar Ambachtsschool

Eindelijk hebben we de gelegenheid om jullie uit te nodigen een kijkje te nemen in de gerenoveerde oude Ambachtsschool, nu Nieuwe LTS aan de Reeweg Oost 123. Na wat logistieke problemen tijdens de bouw zijn we blij met onze nieuwe, mooie en rustige woonomgeving. Wij zijn er trots op hier te wonen en willen jullie in de gelegenheid stellen een bezoek te brengen aan deze locatie en kennis te maken met de nieuwe bewoners. We verzorgen op zaterdag 14 september tussen 10.00 en 17.00 uur rondleidingen door het gebouw, inclusief bezichtiging van enkele appartementen. Hiervoor graag aanmelden via tcltsdordrecht@gmail.com. Vrije inloop op zondag 15 september.

6 Bieden Mag van

The Street Pastor

Monumentendagcommissie Nieuwe LTS, Ton van Gorkom en Mariëtte Bakker

Het Vogelnestcafé wordt geïnstalleerd op het Vogelplein.

7 Opening Huiskamer voor de Buurt

8 Waterscouts

tegen de stroom in

Bij Buurtwerk het Vogelnest was het 28 juni feest. Het driejarig bestaan in de Vogelbuurt werd gevierd. Maar nog mooier, de nieuwe huisvesting, een fraaie groene container met glazen serre midden op het Vogelplein, werd officieel geopend. Een uitschuifbare serre, maar iedereen moest wel een beetje inschuiven, want heel veel buurtbewoners kwamen elkaar en de organisatoren feliciteren op het zalig zonnige terras. Wethouder Marco Stam verrichtte de openingshandeling met het aansnijden van een taart. Die was gemaakt door Henny van der Stel. Zij had voor de gelegen-

Nestcafé in een behoefte voorziet. Op- zo’n saamhorigheidsgevoel. Kijk, daar richters Ifor, Joeke en Tessa straalden wordt een buurt nou blij van.” de hele dag. Een bezoeker vatte het zo samen: “Zoveel lachende gezichten en Tekst en foto’s Gerard Zwinkels

heid acht taarten en zes bananencakes gebakken. Henny is een van de vrijwilligers bij het Vogelnest. Elke zondag bakt ze een taartje of vijf voor de bezoekers van het Nestcafé. En elke donderdag maakt ze soep. “Niet omdat dat moet, maar omdat ik graag mensen help en er niet tegen kan als ik zelf te eten heb en anderen niet.” Met Henny zijn er nog veel meer bewoners van de Vogelbuurt die ervoor zorgen dat alle buurtactiviteiten goed draaien. Kijk bijvoorbeeld op www.vogelnest.nl voor de weekagenda. De overweldigende belangstelling bij de opening geeft wel aan dat het Heel veel belangstelling bij de opening van het nieuwe Nestcafé.

Bewoners weten het beste wat er speelt in de wijk • Buurtwerk Dordrecht

column

Vroeger of later

Margriet van Beek

Sinds jaar en dag geeft Chinees afhaalcentum Everybody een exotisch tintje aan de winkelstraat Reeweg Oost. Eigenaar Shengjie Ye staat niet graag op de voorgrond, maar is wel bereid voor De Reelander een uitzondering te maken. Hij vertelt hoe de familie Ye vanuit China in Dordrecht is gekomen.

Shengjie Ye met zijn vrouw Zhoufen voor hun afhaalrestaurant aan de Reeweg.

Samen met zijn vrouw Zhoufen runt Shengjie (37 jaar) het bedrijf. Ze doen dat met een paar personeelsleden. Shengjie begint zijn verhaal: “In de vorige eeuw kwamen veel Chinezen naar Nederland. De meesten begonnen een Chinees restaurant. Omdat hier veel familie was, wilden mijn vader en moeder ook naar Nederland. Dat was begin jaren ‘80. Ik was een klein jongetje, ongeveer twee of drie jaar. Ik weet natuurlijk niet hoe het was toen we aankwamen. Ik was samen met mijn oudere zus. We gingen in Dordrecht wonen en mijn vader werkte op verschillende plaatsen, waaronder ook het restaurant van mijn oom in Leiden. Na een tijd begon hij voor zichzelf en zette een restaurant op in Limburg, dus verhuisden we daar naartoe. De hele familie werkte mee in het restaurant. Dat is heel gewoon in de Chinese cultuur. Eind jaren ’90 kwamen we weer terug naar Dordrecht. Everybody op Reeweg Oost werd onze nieuwe plek. Inmiddels waren we met vier kinderen: drie zussen en ik. Mijn ouders werkten hard en werden een dagje ouder. Ik heb de zaak op 1 januari 2016 over-

Speeltuin Victorie

Meerkoetstraat 50A www.oosterkwartierdordrecht.nl

Heysterbachstraat 103 www.speeltuinvictorie.nl

Activiteitenkalender

18 september 28 september 2 oktober 5 oktober 16 oktober 16 oktober 30 oktober 30 oktober

14 september 23 september 24 september 12 oktober 12 oktober 21 oktober 24 oktober

Oud papier aktie vanaf 9:00 uur Kledingbeurs 19:00 - 21:00 uur Kledingbeurs 9:00 - 11:00 uur Oud papier actie vanaf 9:00 uur Bingo vanaf 19:30 uur Speelgoedbeurs 13:00 - 16:00 uur Disco 18:30 - 21:00 uur

Dat verdient een bloemetje! Deze keer wordt Henny van der Stel verrast met het mooie Reelander boeket. Ze krijgt dit namens Goof Rijsdijk. Hij vertelt dat ze het verdient omdat ze heel veel vrijwilligerswerk doet en ook leuke activiteiten organiseert in de gezamenlijke tuin van de Archipelhof, zoals jeu de boules en bingo. Zo hebben ze elkaar ook leren kennen, Goof ging daar een keer kijken en is er nu ook regelmatig te vinden. Henny vertelt dat ze meer hobby’s heeft, zoals taarten en koekjes bakken. Die brengt ze bij het Vogelnest op het Vogelplein zodat meer mensen van haar bakkunst kunnen genieten, want zelf houdt ze niet van al die zoetigheid. Verder vindt ze het leuk om te schilderen, tekenen, boetseren, haken, breien en naaien. Ze is dus een bezige bij! Ze wil zelf nooit op de voorgrond treden maar vindt het wel erg leuk om deze mooie bos te krijgen.

Het Reelander boeket is beschikbaar gesteld door

Flora Calendula Reeweg Oost 83

Tekst en foto Coby Janssen

Voor iedereen die in het verleden bij Speeltuin Oosterkwartier betrokken is geweest wordt op zaterdag 5 oktober een leuke middag georganiseerd met foto’s en verhalen van vroeger. Alle oud-leden en oud-vrijwillgers zijn welkom. De reünie is van 14.00 tot 17.00 uur in de speeltuin aan de Meerkoetstraat 50A. Geïnteresseerden kunnen contact opnemen met Heleen Warmerdam via infooosterkwartier@gmail.com

De Reelander verschijnt vijf keer per jaar in een oplage van 5500 exemplaren. De krant wordt door vrijwilligers / wijkbewoners gemaakt en huis aan huis bezorgd in het Reeland. Redactie Margriet van Beek André Boesberg Mariska Gennisse Peter Jansen Annette Janssen Coby Janssen Ad Klous Sylvia Korpel Robert Kraak Paul van der Steen Ans van der Westen Gerard Zwinkels

Kopij E wijkkrantreeland@live.nl F FBredactiereelander@gmail.com De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden stukken in te korten, te bewerken of te weigeren. Volgende editie: 6 november

Tekst en foto Mariska Gennisse

R E ELAND

genomen. Het Chinees eten is nog steeds populair. Het is goed en lekker eten voor relatief weinig geld. Elke dag wordt het eten vers bereid en de loempia’s worden gemaakt als ze besteld worden. Dat is best veel werk. Er zijn wat ingrediënten die je kunt voorbereiden, maar heel weinig. Daarom duurt het langer voor ze klaar zijn.” Shengjie en Zhoufen hebben hun handen vol aan het bedrijf. De rest van de tijd besteden ze aan hun kinderen van 6 en 8 jaar. Op de vraag of Shengjie een echt Chinees restaurant ambieert, antwoordt hij een beetje schuchter: ”Ja, maar het is lastig te realiseren. De kosten worden veel hoger en het personeel is moeilijk te krijgen. En wij zijn heel tevreden met wat we hebben.”

Reünie Speeltuin Oosterkwartier

Speeltuin Oosterkwartier

Bingo voor ouderen 9:30 - 12:00 uur Kinderrommelmarkt 14:00 - 17:00 uur Bingo voor ouderen 9:30 - 12:00 uur Reünie oudleden/vrijwilligers 14:00 uur Bingo voor ouderen 9:30 - 12:00 uur Herfstfeest 14:00 - 17:00 uur Bingo voor ouderen 9:30 - 12:00 uur Knutselkookmiddag Halloween 14:00 uur

WAARDEBON Bij een bestelling vanaf € 15 een portie miniloempia’s gratis Geldig t/m 31 oktober 2019

colofon

Het is stil in het Leerpark. Heel stil. De scholen zijn gesloten. Scholieren en docenten zijn verdwenen. ”Wat een rust”, verzucht een Leerparkbewoonster. ”Kan ik eindelijk weer eens mijn auto voor de deur parkeren.” ”Gelukkig even een periode dat ik geen blikjes en lege chipszakjes uit de voortuin hoef te plukken. Ook even geen vogelpoep meer op mijn tuinstoelen”, zegt een buurman. Niet alleen de scholieren zijn verdwenen. Ook een groot deel van de vogels heeft blijkbaar ergens anders een onderkomen gezocht. Even geen gekrijs van om brood vechtende meeuwen en kauwtjes. ”De jeugd van tegenwoordig gooit de door hun ouders zuur verdiende boterhammen zomaar op straat”, zegt de buurman. ”Vroeger was dat anders. Dat deden we vroeger niet. We hadden respect voor onze ouders en aten netjes onze meegegeven boterhammen op. Wat moet er later van de jeugd worden? Ze groeien op voor galg en rad. Dat de scholen daar niets tegen doen, dat snap ik niet. Zij moeten toch ook meewerken aan de opvoeding van de kinderen? Eten hoor je niet weg te gooien. Vroeger was het allemaal anders.” Na dit statement te hebben gemaakt draait hij zich om, plukt een nog vergeten snoepverpakking uit de hortensia, en verdwijnt in huis. Mijn buurjongetje heeft staan meeluisteren. Hij vraagt: ”Gooide jij vroeger je boterhammen weg?” Ik moet even nadenken. Gooide ik vroeger mijn boterhammen op straat? Zeker niet elke schooldag. Wel kan ik me herinneren dat ik, net als zoveel van mijn leeftijdgenoten, wel eens een zak patat kocht of gevulde koeken om dat in plaats van mijn brood op te eten. Wat deed ik met die boterhammen? Wat deed mijn generatie met die boterhammen? Achteloos op straat gooien? Ik kan het mij niet herinneren. Toch is er later nog wel iets goeds van mijn generatie terecht gekomen. ”Ik heb vroeger wel een keer de korstjes van mijn boterham in de tuin gegooid”, zegt buurjongen. Wanneer was vroeger?’ vraag ik verbaasd aan deze hummel. Heb je als achtjarige een verleden, een vroeger? ”Gisteren”, antwoordt hij, ”ik lust geen korstjes. De vogels wel. Mama was boos en zou het later aan papa vertellen. Papa kwam eerder thuis maar hij was niet boos. Hij zei dat ik nooit eten mag weggooien omdat er zoveel mensen met honger zijn.” Ik knikte, dat was een verstandig aanpak van zijn papa. ”Ik wil wat vragen”, zegt hij. ”Als later eerder komt, is het dan vroeger?”

Everybody, Chinees eten voor iedereen

Uitgever advertenties en bezorging TIEN Plus Spuiweg 89, 3311 GT Dordrecht T 078 - 750 89 66 E TienPlus@MeePlus.nl W www.tienplus.net

VREEMDE VOGELS MAKEN DE VOGELBUURT ONVEILIG.... Bewoners worden massaal van hun scooters beroofd

Opmaak Peter Jansen

JasPer

Het lijkt hier wel de Roofvogelbuurt 44

Druk DKZET offsetrotatie

De Reelander

Het loopt goed bij De Loop Sinds 25 mei zijn we in het Reeland een, vanaf de Spuiweg verhuisde, kringloopwinkel rijker. Op de Toulonselaan staat in het oude pand van Van Dongen een keur aan nieuwe en gebruikte spullen ruim opgesteld. De winkel is onderdeel van de Gorinchemse stichting Woord en Daad. De stichting bestrijdt armoede in derdewereldlanden door lokale partners van de diverse projecten financieel te ondersteunen. De opbrengst van het Reelandse filiaal gaat naar banen voor jongeren in Zuid-Afrika. Op een van de heetste dagen van het jaar spreken we in het airco-koele kantoortje vijf vrijwilligers. Ria is drie-en-een-half jaar geleden

Tekst Sylvia Korpel Foto’s Robert Kraak

Via een oproep in de kerkbode is Corrie, samen met haar man Gerrit, bij De Loop terecht gekomen. Beiden draaien mee in de winkel. “Voor mijn pensioen was ik eerste verkoopster, maar ik heb ook 35 jaar in de thuiszorg gewerkt. Meestal ben ik er om de twee weken maar voor de verhuizing heb ik wat extra uren gemaakt om het een en ander voor te bereiden en de nieuwe locatie in te richten.” Verder maakt ze de keuken schoon en doet ze de was. In de vakantietijd heeft ze haar handen (ook) vol aan de kleinkinderen, variërend in leeftijd van zeven tot dertien.

benaderd door haar buurtgenoten Ad en Joke Euser, de drijvende krachten achter de winkel. Ria werkt eenmaal in de vier weken in De Loop en staat daarnaast nog een aantal dagen voor Groep 1 van een school in Hardinxveld. Ze zou best vaker in de winkel willen zijn, maar “vrijwilligerswerk moet een lust zijn en geen last, ik moet het voor mezelf waar kunnen maken.” Net als collega Jokes echtgenoot draagt ook haar man zijn steentje bij; hij repareert en controleert de grote uurwerken die binnen gebracht worden.

Joke is “zelf helemaal gek van kring-

Janny komt uit een ‘vreselijke’ (haar

Gerrit vertelt graag over de stich-

loopwinkels” en is nu, samen met haar man, zo’n drie-en-een-half jaar verbonden aan De Loop. Ze is blij met de verhuizing: “De winkel aan de Spuiweg werd te klein, we groeiden hard en hadden geen voorraadmogelijkheden.” De winkel wordt gerund door een flink aantal vrijwilligers maar volgens Joke kunnen er altijd meer bij. Voorwaarde is wel dat je iets met het christelijke geloof moet hebben en met het goede doel achter de winkel. Zijzelf doet alle voorkomende werkzaamheden, maar de kledinghoek heeft haar voorkeur.

woord) lezersfamilie. “Mijn man en kinderen zijn net als ik dol op boeken, de kleinkinderen lezen ook alles bij elkaar.” Dus is het logisch dat zij de boeken ‘doet’ in de winkel. Toen De Loop nog op de Spuiweg zat merkte ze dat er erg weinig gelezen werd door de bezoekers, met name kinderboeken werden amper verkocht. Ze heeft de hoop dat er in Het Reeland meer gelezen wordt en de eerste tekenen zijn positief. “Mensen lopen hier naar binnen op zoek naar speciale boeken.” Ook Janny is vrijwilliger vanaf het begin; haar dochter was gevraagd, maar omdat zij te druk was is Janny in haar plaats gegaan.

ting en de winkel, maar over zichzelf praten hoeft voor hem niet zo nodig. Voordat hij bij De Loop kwam heeft hij veertig jaar bij de post gewerkt, toen nog de PTT. “Ik kon in 2010 op mijn zestigste met de VUT als een van de laatste geboortejaren, sindsdien rol ik van het een in het ander. Ik doe ook nog vrijwilligerswerk bij de koster in de Pauluskerk in Nieuw Krispijn. Ik werk daar, vaak ook met Corrie, in de keuken en de bediening. Onze agenda is behoorlijk gevuld sinds we met pensioen zijn.”

Het Leerpark rookvrij

Oranje PMD afvalcontainer Land van Valk

Sinds het begin van het nieuwe schooljaar is er een rookvrije zone op het Leerpark. Het is de bedoeling dat op termijn het hele Leerpark rookvrij wordt. ‘Op weg naar een rookvrije generatie’ is het motto van deze landelijke campagne, waar het Da Vinci College aan deelneemt. Onderdeel ervan is dat studenten en medewerkers van de scholen worden geholpen om te stoppen met roken. Het Da Vinci College biedt ook een bijzondere workshop aan, die de ambitie heeft mensen in vier uur tijd van het roken af te helpen. Door de gemeente Dordrecht zijn zes tijdelijke rookvoorzieningen getroffen waar roken vooralsnog getolereerd wordt. Ze zullen in de komende periode aantrekkelijker worden gemaakt door studenten van de opleiding Art & Design. Het is alleen jammer dat sommige van de asbakzuilen gebruikt worden om hondenpoepzakjes in te deponeren. Ook is het jammer dat een van de asbakzuilen vlak bij de nieuwe buurttuin is geplaatst. De tuinders zijn er niet blij mee dat hun zelfgekweekte groente en fruit overwalmd wordt met nicotinelucht.

De invoering van de oranje PMD afvalcontainer heeft in het proefgebied in het Land van Valk al een hoop afvalstof doen opwaaien. Op 12 februari viel de eerste brief over de aankondiging van de proef bij bewoners in de bus. Drie brieven en twee informatie-avonden later is de proef nog steeds niet van start gegaan.

Asbakzuil in het Leerpark. Over de handhaving en het toezicht van anti rookbeleid zijn afspraken gemaakt met de gemeente en met de beveiliging van het Da Vinci College. De gemeenteraad en de wethouder staan volledig achter het initiatief. Ook vrijwel alle ondernemers in de rookvrije zone zijn actief bij de plannen betrokken. Tekst en foto’s Margriet van Beek

Het Leerpark is ‘Op weg naar een rookvrije generatie’.

september 2019

Het scheiden van afval. We zijn er maar druk mee. Gemeente Dordrecht en HVC ook. Vanuit de centrale overheid worden aan de gemeenten doelstellingen opgelegd om het percentage restafval te verkleinen. Dat betekent dat er dus meer afval moet worden gescheiden. In Dordrecht verschijnen daardoor steeds meer oranje PMD containers, voor Plastic- Metaal- en Drinkpakken-afval. De gemeente streeft naar afvalverzameling en scheiding die is afgestemd op de soort wijk. Hoogbouw, laagbouw, woningen met en zonder tuin. Om te onderzoeken of de plannen ook uitpakken zoals ze bedoeld zijn, krijgen bewoners eerst te maken met een proefperiode. Zo ook in een deel van het Land van Valk. Aanvankelijk voorgestelde proef: bewoners krijgen een nieuwe oranje bak voor PMD afval. Daarmee verdwijnt de plastic zak uit het straatbeeld. De bestaande grijze container voor restafval zou gaan verdwijnen. Restafval zou voortaan naar de centrale ondergrondse container aan de Krommedijk moeten worden gebracht. Toegang tot deze container krijg je d.m.v. een persoonlijk pasje. Meteen na de aankondiging van de proef kwamen bewoners in het gebied in opstand. Voornaamste bezwaar bleek het gebrek aan capaciteit en de grote loopafstand naar de centrale ondergrondse container voor restafval. Volgens Fabio Manzione, bewoner van het proefgebied, is dat voor hem een

Een van de nieuwe ondergrondse containers voor restafval. wandeling van vijf minuten. Bovendien, zegt hij, wil een groot deel van de bewoners de grijze bak voor restafval helemaal niet kwijt. De gemeente lijkt nu tegemoet te willen komen aan een deel van de wensen van de bewoners. Zij krijgen de oranje PMD bak. Maar er komen ook twee extra ondergrondse centrale containers voor restafval aan de Krommedijk. Deze zijn eind augustus geplaatst. Bovendien

krijgen bewoners de keuze om de grijze container te behouden. Die laatste wordt dan wel minder vaak opgehaald. Medio september zouden de nieuwe oranje bakken worden afgeleverd. Na de proefperiode worden ervaringen in het Land van Valk verzameld en wordt een definitieve keuze voor afvalscheiding/verzameling gemaakt. Tekst en foto Gerard Zwinkels

Perscontainer op het Vogelplein De plaats met afvalcontainers is uitgebreid met een perscontainer om plastic, blikjes en pakken (melk en sap) te verzamelen, die gelijk platgeperst worden. Vandaar die naam. Deze oranje container is bedoeld voor bewoners van flats en bovenwoningen. Over het algemeen heeft men daar minder plaats om de zakken met plastic te bewaren tot de plastic-ophaaldag. Met deze containers hoopt men het scheiden van afval en het voorkomen van zwerfvuil te bevorderen. Coby Janssen

Sloop Vogelbuurt

Met verschillend gekleurde brillen naar de wereld kijken Het kan u niet ontgaan zijn. De Dordtse Vrije School aan de Crayensteynstraat heeft een kleine metamorfose ondergaan. Twee fraaie kunstwerken sieren nu de gevel. Op 19 september worden ze officieel onthuld.

Het mechanische monster met zijn stalen snavel staat in de ruststand. De flats aan de Adelaarstraat en Valkstraat zijn gesloopt. Ook hier wordt plaats gemaakt voor sociale huurwoningen van Woonbron. Paul van der Steen

Calisthenics Clinic

50plussers in actie De Leerparkpromenade was dinsdagavond 20 augustus het decor van de eerste Calisthenics Clinic voor 50plussers. Jason Bonam is calisthenicstrainer en initiatiefnemer van het project om senioren kennis te laten maken met deze vorm van fitness waarbij het trainen van de grote spiergroepen, met je eigen lichaamsgewicht als weerstand, essentieel is.

Rob Roelofs (links) in actie onder begeleiding van instructeur Jason Bonam.

als volwassenen . “Het idee om de clinic voor 50plussers te organiseren kwam omdat tijdens de trainingen vaak oudere mensen bleven staan of belangstellend op een bankje zaten en onze bewegingen volgden. Ik kreeg veel vragen. Door de krachttraining blijf je fit en vitaal. Het is goed voor de mentale gezondheid. Daarnaast is het leuk om samen te komen voor sport, maar ook voor gezelligheid.” De clinic werd bezocht door acht deelnemers, die een circuit met oefeningen doorliepen. Eerst was er een demonstratie door Jason, een warming up en daarna deden de deelnemers vlot wat van hen verwacht werd. De oefeningen waren zowel met als zonder stangen. De begeleiding van Jason was heel plezierig. Op een rustige manier werden correcties doorgevoerd zodat er geen onnodige blessures zouden ontstaan. Na de oefeningen was er een cooling down. Alle deelnemers waren enthousiast. Jason was ook tevreden over de inzet en sportieve prestaties van het deelnemersveld.Het was een mooie avond voor een buitensport. Rob Roelofs (69 jaar) was een van de deelnemers. “Ik had nog nooit zo’n clinic gedaan, maar het leek mij wel leuk. Wat sport betreft maak ik lange afstandsfietstochten. Ik ben blij verrast met de opkomst en enthousiast over de wijze waarop iedereen zich inzette. Het was wel inspannend en het leverde behoorlijk spierpijn op in mijn rug, maar dat is morgen wel over. Ik heb er, en ik geloof de anderen ook wel, een goed en sportief gevoel aan over gehouden.” Rob was zelfs ‘even’ uit Zeeland teruggekomen, om na anderhalf uur terug te keren om zijn verblijf daar te vervolgen. Over animo gesproken….

Jason is al heel lang gefascineerd door calisthenics. Hij zag filmpjes op You Tube van deze in Amerika populaire training die ook wel bodyweight training genoemd wordt. “Dat wil ik ook”, vertelde hij gepassioneerd, “Ik heb de opleiding Sport en Bewegen gedaan en heb mij hard gemaakt om deze sport in Dordrecht op te zetten. Het wordt gedaan in parken waar rekken als hulpmiddelen dienen, dus heb ik bij de gemeente aangeklopt met als resultaat dat er nu al drie calisthenicsparken zijn: Leerpark, Sterrenburgpark en het Weizigtpark. Het Sterrenburgpark was trouwens het eerste officieel geopende calisthenicspark van Nederland. Inmiddels zijn er 150, verspreid over heel het land. Het voordeel van zo’n park is dat je te allen tijde kunt trainen. Alleen, maar ook met een groep. Jason geeft clinics aan diverse groepen zowel kinderen Tekst en foto Coby Janssen

Music Kids XXL Experience In de Reeweghal aan het Halmaheiraplein wordt voor de eerste keer Music Kids XXL Experience gehouden. Op zaterdag 5 oktober zijn basisschoolleerlingen welkom op dit muziek- en dansfestijn. Music Kids XXL Experience wordt georganiseerd door Jong Jubal Dordrecht en heeft een duidelijk doel: Als kind ervaren hoe leuk het is om samen muziek te maken of een dans in te studeren. Alle basisschoolleerlingen zijn van harte welkom op dit gratis evenement. Naast het zelf ervaren van muziek en dans, is er een optreden van Jong Jubal uit Dordrecht. Tijdens dit optreden wordt een open les gehouden en heeft iedereen de kans om zelf mee te lopen met Jong Jubal. De start van Music Kids XXL Experience is om 14:00 uur.

Het werk met de zeven opvallend gekleurde schaduwen van de boom voor de kopgevel, is van de Dordtse kunstenaar Remco van Hoek. Ze verbeelden de groei die de boom gedurende de zeven schooljaren van zijn zoon zal doormaken. Dinsdagochtend 29 augustus kon de hoogwerker worden overgenomen door plakkers Natasja en Juan voor het gevelkunstwerk van kunstenaar en oud-leerling Carine Hooykaas uit Rotterdam. Diezelfde dinsdagavond is Carine direct op haar terugreis vanuit Frankrijk langs Dordrecht gereden. Nieuwsgierig naar het eerste resultaat. “Ik was blij verrast dat het aan de buitenkant zo goed zichtbaar is, want ik heb het eigenlijk ontworpen vanuit de binnenkant.”

verschillende plekken in het regenboogpatroon afwijkende kleuren toegevoegd. Binnen hebben gangen en enkele lokalen straks hun eigen kleuren en dus sfeer. Met het veranderen van het licht gedurende de dag en seizoenen moet een levendige dynamiek ontstaan. “Met en door verschillende ‘brillen’ kunnen kinderen straks naar de wereld kijken”, zegt ze enthousiast. Op 19 september, de dag dat het Vrije School Onderwijs wereldwijd 100 jaar bestaat, wordt een groot kinderontbijt op het schoolplein georganiseerd. De school zelf bestaat dan ruim 40 jaar. Het kunstwerk wordt aansluitend officieel onthuld door wethouder Peter Heijkoop. Hoe dat gaat gebeuren moet nog even bedacht worden. “Misschien kan dat wel met een paar kleurrijke confettikanonnen”, bedenkt Carine ter plekke. “Om in de stijl van de kleurontwerpen te blijven. En daarna mogen de kinderen het allemaal opruimen en er een kleurrijke collage van maken”, lacht ze.

Haar ontwerp bestaat uit gekleurde foliestroken op de ramen in de gevel aan de Crayensteynstraat. De kleuren zijn gebaseerd op de kleurenleer van Goethe. De horizontale lijnen van de gevelraamstroken wil ze doorbreken door verticale kleurlijnen. In eerste instantie had ze van links en rechts beginnende regenboogpatronen bedacht die in elkaar overlopen. Waardoor een mooi bewegingseffect ontstaat. Maar ze wilde ook graag horen wat de kinderen van de school hiervan vonden. De klassen 4, 5 en 6 hebben toen een kleurenles van haar gekregen en maakten daarna hun eigen kunstwerk. Haar aanvankelijk rustige ontwerp is door de opmerkingen van de kinderen wat dynamischer geworden. Er zijn op Tekst en foto’s Gerard Zwinkels

Plakkers Natasja en Juan brengen foliestroken aan voor het ontwerp van kunstenaar Carine Hooykaas (links).

De twee kunstwerken naast elkaar op de gevel van De Dordtse Vrije School.

Zaadbommen op bouwterrein Noordendijk Buurtwerkers Ifor Schrauwen en Joeke Warmerdam presenteerden in juni hun plannen voor de tijdelijke inrichting van het bouwterrein aan de Noordendijk en Baden Powelllaan. De verwachting is dat de bouw van nieuwe woningen hier pas vanaf eind 2021 van start zal gaan. In de tussentijd wil de gemeente graag een tijdelijke bestemming van het nu aanwezige zanderige braakliggende deel van het bouwterrein.

Een impressie van de mogelijke tijdelijke inrichting van het terrein. Het Vogelnest kwam met ideeën hiervoor. En wat voor ideeën! Een wilde bloementuin die ze willen maken door samen met bewoners een hoek van het terrein met zaadbommen te bestormen: bollen klei waar bloemzaden in verwerkt zijn. Moestuinen,

waar zowel bewoners als kinderen van basisschool De Regenboog gebruik van kunnen maken. Een sport- en speelveld dat 24 uur per dag open is. En om te voorkomen dat dat allemaal een rommeltje wordt, is er het unieke idee om het sociale toezicht en de on-

Bankastraat opgefleurd De Bankastraat ligt er fleurig bij. Begin dit jaar is het gedeelte vanaf de Oranjelaan opnieuw ingericht. Het wegdek is versmald en er zijn groenstroken aangelegd, die door de bewoners zijn beplant. Een kleurrijk geheel, nu alles in bloei staat.

dersteuning te regelen door er drie zogenaamde Tiny Houses neer te zetten. Drie kleine duurzame huizen waar kleine gezinnen tijdelijk, gedurende twee jaar, wonen. Joeke kreeg de lachers op zijn hand na een opmerking uit het publiek dat hij daar zelf zeker graag wilde gaan wonen. “Dat is wel mijn intentie”, reageerde hij aarzelend glimlachend. Partners voor het uitwerken van al hun ideeën kon het Vogelnest ook al noemen: Vlijpark Volkstuinen, DW Groen, Dordtse Sport, Yulius en De Regenboog. Het zijn nu nog ideeën op papier die met gemeente en partners worden besproken. Maar als het aan het Vogelnest ligt, starten ze in september al met de eerste activiteiten. Ifor: “En als mensen nog meer ideeën hebben of willen meedoen, kom even een bakkie koffie drinken en praten bij ons nieuwe Nestcafé dat onlangs op het Vogelplein is geopend.”

Foto Robert Kraak Tekst Gerard Zwinkels

De Reelander

Er wordt allang geen onderwijs meer gegeven in de Ambachtsschool. Maar het gebouw aan de Reeweg bleef wél behouden. Het is getransformeerd in een appartementencomplex en is nu zelfs een rijksmonument. Precies 100 jaar geleden werd het gebouw opgeleverd. Maar voor het ontstaan van de Ambachtsschool moeten we verder terug in de tijd.

Een stukje Reeland door de jaren heen

Verleden & Heden

F LE

Door Peter Jansen

VERIN

Appartement in een monument

Woonbestemming

100 jaar Ambachtsschool aan de Reeweg

Verleden

vier jaar. Het rooster werd uitgebreid met onder meer seksuele voorlichting. Of dit verband hield met de invoering van dansavonden met leerlingen van de Huishoudschool is niet bekend. In 1975 overschreed het aantal leerlingen de 800 en een nieuwe uitbreiding was noodzakelijk, ditmaal met vier theorielokalen aan de Madoerastraat.

Na de LTS bood het gebouw nog enkele jaren onderdak aan het Stedelijk Dalton Lyceum. Begin deze eeuw kwam het leeg te staan. Het werd verhuurd aan antikraakbewoners en een deel van het gebouw had als ‘Werkplaats Oost’ een maatschappelijke functie. Het oudste deel van het gebouw kreeg de status van rijksmonument, maar om het te behouden moest het grondig opgeknapt worden. Het gebouw had oorspronkelijk een maatschappelijke bestemming. Pas nadat dit veranderd was in woonbestemming werd het aantrekkelijk voor projectontwikkelaars en ging men aan de slag.

De afschaffing van de gilden in 1795 had een einde gemaakt aan een goed georganiseerde opleiding van ambachtslieden. Volksindustriescholen en Burgeravondscholen moesten deze leemte vullen. Jongens die overdag bij een baas werkten konden via avondopleidingen theoretische kennis opdoen. Het werd geen succes, veel leerlingen konden het niet opbrengen na een lange werkdag ook nog eens naar school te gaan. Ook werkgevers vonden dat de school weinig nut had. Zij zagen liever dat jongens zo lang mogelijk werkten voor zo weinig mogelijk geld.

Heden

Negen leerlingen

De Ambachtsschool aan de Reeweg kort voor de opening in 1920 met links het fabrieksgebouw aan de Timorstraat.

Het zou nog bijna een eeuw duren eer er in Dordrecht een Ambachtsschool kwam. Pas in 1881 nam een aantal Dordtenaren het initiatief om een school op te richten waar theorie en praktijk werden gecombineerd. Een actie om dit doel te bereiken leverde 1300 gulden op. De gemeente besloot een jaarlijkse subsidie van 1000 gulden toe te kennen en stelde twee lokalen beschikbaar in het gebouw van de Burgeravondschool aan het Stek. Op 1 april 1883 opende de Dordtse Ambachtsschool voor dagonderwijs haar deuren. Er bestond nog geen leerplicht en slechts negen leerlingen beten het

spits af voor een opleiding in tekenen en timmeren. De vrees dat de school niet zou aanslaan omdat ouders niet drie jaar lang de inkomsten van hun kinderen konden missen, bleek ongegrond. De Ambachtsschool werd een succes. Afgestudeerde leerlingen konden goed verdienen: zo’n 8 tot 12 cent per uur. Ongeschoolde leeftijdgenoten verdienden nauwelijks de helft. Toen de school in 1894 verhuisde naar een groter gebouw aan het Kromhout waren er 59 leerlingen en stonden ook machinebankwerken, smeden, metaaldraaien, meubelmaken en huisschilderen op het rooster.

Naar de Reeweg Het aantal leerlingen bleef groeien, en het gebouw aan het Kromhout was daar niet op berekend. Besloten werd tot de bouw van een nieuwe school aan de Reeweg tussen de Madoerastraat en Timorstraat. De architecten

Van Bilderbeek en Reus ontwierpen een fraai gebouw in ‘ambachtelijke’ stijl. Het werd opgetrokken uit baksteen en graniet, en voorzien van siermetselwerk en geglazuurde tegels. De enorme hal met marmeren trappen en het vele glas-in-lood met afbeeldingen van verschillende ambachten zorgden voor een sfeervol interieur. Het fabrieksgebouw aan de Timorstraat met machinekamer, draaierij en smederij kreeg, net als bij een echte fabriek, een lichtdoorlatend dak. De voorkeur voor veel licht bleek ook uit de benedenramen in de leslokalen. Die waren, anders dan destijds gebruikelijk, niet van matglas. Pedagogen vreesden dat leerlingen te veel afgeleid zouden worden door wat er buiten gebeurde. Maar dat bleek mee te vallen, er viel niet zo veel te zien aan de Reeweg in die tijd. In 1919 werd het gebouw opgeleverd en op 1 maart 1920 verhuisde de Am-

De grootste taart van Nederland, gebakken door de leerlingen ter ere van De sloop van de naoorlogse aanbouw aan de Madoerastraat. Nu staan hier eengezinswoningen. Foto Robert Kraak het honderdjarig bestaan in1983.

bachtsschool naar de Reeweg. Het gebouw was berekend op 250 leerlingen en dat leek ruim voldoende, een jaar na de opening telde de school 166 leerlingen. Maar halverwege de jaren dertig was dit aantal gegroeid tot boven de 500. De school barstte uit haar voegen, en de driejarige opleiding werd noodgedwongen teruggebracht naar twee jaar.

Achthonderd leerlingen

Het leerlingenaantal nam na de oorlog verder toe. Wegens ruimtegebrek Deze aflevering is mede gebaseerd op werden de lessen elektrotechniek in informatie van Pieter Breman uit de pede gang gegeven, en brood- en ban- riodiek Kwartaal & Teken. ketbakken zelfs in een andere school. In 1958 werd besloten tot uitbreiding. De ruimte was er, bij de aanbesteding in 1918 was hiermee rekening gehouden. De naam Ambachtsschool werd vervangen door Lagere Technische School (LTS). De driejarige opleiding werd weer ingevoerd en ging later naar

De glas-in-lood ramen in het trappenDe fraaie hal met marmeren trappen, smeedijzeren leunin- huis tonen afbeeldingen van ambachgen, geglazuurde tegels en glas-in-lood ramen. ten. Foto Robert Kraak

Beter Voor Dordt vertegenwoordigt uw belang in het Reeland. Krommedijk 51 Heren T 078 - 614 26 88 3312 CD Dordrecht Dames Heren T 078 - 614 26T 078 88 - 647 27 37 www.harryskapsalon.nl

Dames T 078 - 647 27 37

David Schalken

In 2017 is de school omgebouwd tot appartementencomplex. De hoge klaslokalen aan de Reeweg zijn door middel van vides en splitlevels verbouwd tot ruime lofts. De appartementen in de zijvleugel aan de Timorstraat zijn nog groter en hebben een eigen ingang en veranda. De latere aanbouwen aan de Madoerastraat hadden geen monumentale status en zijn gesloopt. Op deze plek zijn 18 eengezinswoningen neergezet. De Ambachtsschool is getransformeerd in een prachtig complex met 50 woningen.

Herman van der Graaf

Paul Hendriks

Marketingcommunicatie voor de kleine ondernemer die wil uitblinken • inspiratie, frisdenken en anderskijken • coaching bij het persoonlijk stappenplan • praktische hulp bij het uitvoeren

Nu ook bereikbaar via WhatsApp; 06 - 1220 1572 Krommedijk 51 3312 CD Dordrecht www.harryskapsalon.nl

september 2019

Heren T 078 - 614 26 88 Dames T 078 - 647 27 37

Margriet Aalberts | 06 4317 6256 www.zinsels.nu

Bieden Mag in het huis van The Street Pastor Aan de buitenkant lijkt het bijna een goed gevuld Parijs poppenhuis. De deur wijd open, antiquiteitenspullen lijken uit de winkel te stromen. Virgilius, ook wel bekend als The Street Pastor, en zijn partner Jeanette hebben onlangs een winkel geopend. Een winkel met een doel. En veel leuke spullen. Welkom bij Bieden Mag aan de Krommedijk 15. Vanwaar deze winkel? Virgilius: “Dat gaat van lieverlee. Dit is een plek om mijn leven uit te dragen, om ergens te zijn. Het is het huis van The Street Pastor, die woont nu ergens, ìk ga straks met haar naar huis (wijzend op Jeanette). Het pand zelf kwam op ons pad. Ik heb nooit in mijn leven wat gepland maar ik heb wel het gevoel dat ik nu een nieuwe start maak, ik ben nu zichtbaar met mijn spullen. Ik krijg van het leven een route. Ik ging vaak op reis, niet omdat ik het wilde maar omdat dingen anders gingen. Onderweg spreek je mensen, vind je spullen.” Hoe kom je aan deze objecten? Vind je ze zelf leuk? “Je moet er een kriebel van krijgen, maar je kunt ook een kriebel er van krijgen omdat je weet dat iemand anders er een kriebel van krijgt. Daar moet je je in kunnen verplaatsen. Anders moet je het laten staan. Meestal koop ik het direct van de eigenaar, dan krijg je ook het verhaal erachter mee, waarom hij het verkoopt. Wat je hier ziet heeft allemaal een eigen verhaal.”

Tekst Sylvia Korpel Foto’s Robert Kraak Virgilius: “Zonder hoed is het net alsof ik in mijn nakie loop.” Heb je altijd al iets met oude spullen gehad? “Zonder geschiedenis is er geen toekomst. Wat je hier ziet is dus een stukje toekomst. Er zijn objecten die vragen om onderzoek, zoals die wereldbol daar (Virgilius wijst op een behoorlijk grote globe), dat is een werktuig, geschikt voor de werkruimte van een generaal. Maar je hebt natuurlijk ook Italiaanse globes, neppers en kopieën.” Er hangen veel schilderijen aan de muur. Maak je zelf ook kunst? Virgilius knikt naar een schilderij aan het raam. “Dat heb ik gemaakt. Het is nog niet af, ik ben er al twee jaar mee bezig. Dat geeft niks, nou ja, dat geeft eigenlijk wel. Het werk is meegegaan

in het hele proces. Het is niet symbolisch ofzo maar het moet wel een keer af. Het is voor mij wel een graadmeter hoe dingen nog steeds niet compleet zijn. Puntjes op de i. En nu heb ik het, vanwege het succes, veel te druk. Er komt zoveel meer bij: je moet mensen spreken, de winkel open houden, spullen kopen en halen, via internet verkopen. Ik ben een raar mens, als ik hier klaar ben om een uur of zeven, dan heb ik even tijd nodig voor mezelf. Dan zit ik daar (doelt op een comfortabele fauteuil) en dan komt de gekte pas boven, dan staat alles aan en ben ik bezig om mezelf te resetten. Om het in proporties te zetten. Ik blijf net zo lang zitten totdat het gelukt is. Mijn le-

‘Het loopt op rolletjes’ Vermoedelijk kende ik dit gezegde nog niet, zo halverwege de jaren zestig. Toch bracht ik het wel in praktijk, net als heel veel andere kinderen. Want in die tijd was rolschaatsen ontzettend populair.

ven is mijn werk, ik ben nooit klaar met dingen, ik ben altijd aan het zoeken. En toch is dat niet de hoofdzaak van mijn bestaan.” Wat is voor jou de hoofdzaak? “Dat ik de opbrengst kan verdelen onder een doelgroep waar ik ooit deel van uitmaakte. Dat ik het kan betalen en dat ik de dingen kan neerzetten die ik altijd heb gewild. Daar draait alles om. Waar wij voor staan als stichting is wat alle stichtingen doen: kijken of je met je ideeën en je ervaring je lotgenoten kunt helpen. Inmiddels zijn de stichting en de winkel aparte dingen geworden. Jeanette doet de stichting. We kijken per persoon wat er nodig is, proeven de behoeftes. Iemand die dakloos is of verslaafd aan drugs of lijdend aan een psychiatrische ziekte heeft bij elke stap een vraag, of een behoefte. Natuurlijk is er De Zorg waar een hoop geld naar toe gaat. Ik heb daar jaren in geleefd en het met liefde ontvangen maar er ook schade door opgelopen. Dingen kunnen anders. Het zijn levenslopen, mensen zijn geen projecten. Als je buren overlast geven dan spreek je ze er op aan, maar als het een drugsverslaafde is of een verward mens dan raken we in paniek en dan gaan we die benaderen alsof je een vijand tegenover je hebt. Nu kom je bij mij kijken en zit je tegenover mij. Waarom was

ELANDER E R

ZOEK

PLAATJE

De winkel van Virgilius en Jeanette aan de Krommedijk. dat toen dan niet? Snap je? Er komen hier bijna automatisch mensen die de aandacht nodig hebben, dat is wel grappig eigenlijk, die komen praten en die worden ook serieus genomen. In principe zie ik dat er wat aan mankeert en dan komt het er wel uit.“

In elke editie van de Reelander wordt een detail van een object getoond, dat alleen in het Reeland voorkomt. Het Zoekplaatje is dus te vinden in de Vogelbuurt, Indische buurt, Transvaalbuurt, Wantijbuurt of het Land van Valk.

Voor buurtspeurders en -kenners Herkent u wat het is en waar het staat? Stuur dan uw oplossing met naam en adres binnen veertien dagen na het verschijnen van deze krant naar de redactie: wijkkrantreeland@live.nl of naar Wijkkrant De Reelander, Spuiweg 89, 3311 GT Dordrecht. Onder de goede inzenders wordt een cadeaubon van € 15 verloot. De winnaar wordt in de volgende krant bekendgemaakt. Daarin vindt u ook de complete afbeelding met het verhaal er achter. En een een flinke brievenbus gemetseld. Bij nieuw Reelander Zoekplaatje natuurlijk. gebrek aan poststukken hebben we daar wel eens stapels herfstbladeren bezorgd. Er lagen er genoeg, want er stonden grote bomen op het voorplein van de Ambachtsschool....

Ik herinner me dat ik mijn rolschaatsen Rolschaatsen aan mijn kaplaarzen had vastgemaakt. met ‘Esmi’ in Dat was handig want zo omzeilde ik gouden letters het dagelijkse gehannes met veters op rood leer. en gespen. Als ik uit school kwam, hup mijn schoenen uit, laarzen aan en rijden maar. Bovendien voorkwam deze methode dat mijn moeder klaagde over de kale neuzen van mijn schoenen. Mijn rolschaatsen waren verstelbaar Ik woon hier al een tijdje door Ans van der Westen in maat, door een handig uitschuifsysteem bleven ze jarenlang meegroeien. De enkelbanden en de geveterde tussen twee pilaren met aan weerszijzijflappen waren van rood leer en den grote boogramen. Aan de linkerdaarop stond in gouden letters ge- zijde was tussen de deur en het raam schreven: ‘Esmi’.... Wat klonk dat muzikaal en exotisch . Ter voorbereiding van dit stukje heb ik wat zoekwerk verricht. Ik vind Esmi nog steeds magisch klinken hoewel ik nu toch weet dat die merknaam staat voor Eerste Sprangse Metaalwaren Dat ik deze plekken nog ken geeft wel aan dat ik al een ouwe sok ben, die nog Industrie. De wielen waren inderdaad weet wat er vroeger op het Vogelplein te beleven was. Bijna 60 jaar geleden overduidelijk van metaal; loodzwaar ben ik aan de Oranjelaan geboren en na een paar jaar de buurt ontrouw te en oorverdovend op de donkergrijze zijn geweest, zijn mijn ouders toch weer verhuisd richting Vogelplein. Het plein grove trottoirtegels. Sommige stoepen was altijd een winkelplein met in de loop der jaren een diversiteit aan winkels. hadden nieuwe tegels, die waren lichtHet badhuis deed in mijn jongste jeugd nog daadwerkelijk dienst als badhuis. grijs en aanmerkelijk gladder. Daar kon Veel huizen beschikten in deze jaren nog niet over een douche en men kon daar je veel beter op rollen. terecht om een douche te gaan nemen. Net zoiets als nu op de camping stel ik Maar de allerbeste, soort van geheime, me daarbij voor, want ik ben er zelf nooit geweest. plek die mijn vriendin en ik hadden Onvoorstelbaar dus hoeveel er in deze jaren veranderd is. Een vaste waarde was was een eigen overdekte rolschaatsde sigarenzaak, toen nog van Wim Bogers, daarna nam zoon Ted de zaak over. baan, met een granieten vloer en aan Onlangs is de zaak van eigenaar veranderd, maar sigaren blijven er te koop. weerszijden een stenen bank. Het was De Gruyter was een supermarkt, niet in de vorm van de huidige supermarkten, net een deftig huis, met buitenlanmaar wel met winkelmandjes, heel modern voor toen. Verder hebben er zoveel tarens en open ramen waardoor we winkels gezeten, dat het een saaie opsomming zou worden om dit allemaal te zo de Reeweg op konden kijken. Het gaan opnoemen. Nu hebben we een supermarkt met wagentjes en een heus was er vaak rustig, zoals doordeweeks koffie /buurthuis. Veel huizen om het plein zijn inmiddels gesloopt. na vijf uur, in de weekends en in de En hoe nu verder? Deze ouwe sok is heel benieuwd hoe het er over 60 jaar voor schoolvakanties. Het trof geweldig dat staat. wij juist in die periodes volop gelegenAnnette Janssen heid hadden om te trainen op deze korte baan. Heb jij een verhaal of gedicht voor Het Reeland Cursief ? Waar we aan de ene kant zicht hadden Stuur het - met je naam - naar wijkkrantreeland@live.nl op de Reeweg, vonden we aan de andere kant imposante houten deuren

Het Reeland Cursief

Herinnering aan Badhuis en De Gruyter

Dit is de oplossing van het zoekplaatje in de krant van juli. Het is een speeltoestel op de speelplaats van de Wantijschool locatie Noordhove aan het Oranje Vrijstaatplein 2. Wel toegegeven dat het een beetje een vertekende beeld is door de manier waarop het is gefotografeerd. Op de complete foto ziet u het hele speeltoestel met op de achtergrond de gevelhuisjes in de Marthinus Steynstraat. Het schoolgebouw dateert uit 1912. Het gebouw is na precies 100 jaar gerestaureerd en opnieuw geopend. Met de renovatie kreeg het schoolplein nieuwe speeltoestellen waaronder dit klimrek. De redactie was met het bepalen van de winnaar er snel uit. Er hoefde niet geloot te worden. Eén buurbewoner had het goed geraden: de Heer Tom Tepas uit de Balistraat. Het bleek dezelfde winnaar te zijn van het zoekplaatje in de vorige krant: de nokvogel op de trapgevel aan de Lombokstraat 12. Tom koos weer voor een VVV-bon. De Reelander ging opnieuw bij hem langs om hem te feliciteren en de bon te brengen. Hij was blij verrast. Hij vertelde dat hij niet snapte dat mensen uit de Transvaalbuurt die dit plaatje in de krant konden zien, niet hebben meegedaan. Dit keer heeft hij er geen wandeltocht aan gewaagd om te kijken waar het zoekplaatje staat, maar is hij op de fiets gestapt. Hij vond het niet echt moeilijk te raden. Nadat hij de bon in ontvangst had genomen, zei hij stellig: ”Ik blijf meedoen, ook de volgende keer weer.” Tekst Ad Klous, foto’s Robert Kraak en Coby Janssen

De Reelander

Reeweg AED Ontwikkeling nieuwe villawijk Noordendijk De gemeente Dordrecht presenteerde op 21 juni de laatste ontwikkelingen van het nieuw te ontwikkelen woongebied tussen Vlij en Noordendijk. Daar waar nu nog een aantal scholen staat. Zo’n 70 geïnteresseerden uit omliggende wijken waren op de infobijeenkomst afgekomen. De gemeente besprak er de uitgangspunten die ze wil gaan voorschrijven aan projectontwikkelaars. Vergroting getijdegebied

Het Reeland heeft er een AED bij, deze hangt in de Timorstraat aan het oude LTS gebouw. “We zijn half april begonnen met deze actie en nu is de AED geplaatst”, vertelt initiatiefnemer Mariëtte Bakker. “We moesten een tijdje wachten omdat de AED uit Amerika kwam, anders was hij al eerder geplaatst.” Paul van der Steen

Dordrecht 800 jaar stadsrechten

Tijd voor een feestje!

In 2020 vieren we het feit dat Dordrecht 800 jaar stadsrechten heeft. Het feest duurt een heel jaar met het hoogtepunt in de zomermaanden. Om zo’n 150 sleutelfiguren en nieuwsgierigen alvast te informeren en te enthousiasmeren werd er op 10 juli een presentatie gehouden door het projectteam Dordt800 in de Kleine Zaal van Kunstmin. Wat gaan we doen? Er komen grotere stedelijke evenementen rondom het thema zoals het Schapenkoppenfeest met een speciale editie van Big Rivers en een unieke expositie van en rondom Albert Cuyp. Daarnaast kan elke wijk een wijkfeest of -activiteit organiseren. De gemeente stelt in totaal € 300.000,- beschikbaar. Subsidieaanvragen kunnen vanaf 15 september ingediend worden. De subsidievoorwaarden zijn, heel in het kort: laat zien wat Dordrecht zo bijzonder maakt. Natuurlijk moet het ook een feest zijn voor iedereen, gericht op samenwerking en saamhorigheid.

Na 1 december heeft de gemeente maximaal dertien weken om de subsidie toe te kennen. Gebiedsmanager Marjan van den Hoek is voor het Reeland op de hoogte van alle aanvragen in haar gebied. U bereikt haar via 14078. Wanneer u een idee heeft voor Het Reeland, dien dan voor 1 december 2019 een activiteitenplan in met een dekkende begroting. Kijk hier voor de voorwaarden https://dordrecht800.nl. De presentatie die 10 juli werd gegeven vindt u ook op deze site. Tekst Sylvia Korpel

Warm Nestfest op het Vogelplein

Foto Paul van der Steen

De derde editie van het Nestfest vond plaats op een warme laatste dag van augustus. Maar dat is beter dan vorig jaar: toen kwam de regen met bakken uit de hemel.

band zou optreden maar als Boerensyndicaat Engelstalige muziek speelt noemen ze zich Giant Chicken. Voor de kinderen was er het springkussen als hoogtepunt naast nog andere activiteiten en de suikerspinkraam. Op het einde van de middag werd het drukker. Geen wonder want er werden gratis broodjes hamburgers uitgedeeld onder het motto ‘Burgers voor Burgers’. Naast de hamburgers kon men ook genieten van verschillende huisgemaakte salades. Iedereen liet het zich goed smaken. Nestfest 2019 was een geslaagd festijn.

De opkomst kwam druppelsgewijs op gang op het terras van het Nestcafé. De mensen, waaronder ook de vriendinnen Nettie (85) en Tiny (84), genoten zichtbaar van de muziek die werd verzorgd door de Nederlandstalige band Boerensyndicaat. Met veel enthousiasme speelde deze Dordtse band wervelende wereldmuziek. Aanvankelijk leek het of er een tweede Tekst Coby Janssen

september 2019

“Het moet een groen en waterrijk gebied worden met verschillende duurdere woningtypen. Met een zogenaamd ‘zoetwatergetijdelandschap’ dat een overgangszone tussen bebouwing en Wantijgebied gaat vormen”, vertelt Mojgan Irvani, gemeentelijk projectleider van het plangebied. Door het verwijderen van de schotbalken bij de bruggen over de Vlij in de Baden Powelllaan, wordt het aangrenzend watergebied onder invloed gebracht van getijdebewegingen. Roelf Bollen, stedenbouwkundige van de gemeente: “IJsvogel en bever zouden dan mogelijk in de toekomst vanuit het keukenraam kunnen worden gespot.” Dit leverde bij aanwezigen toch de nodige vragen op. Is de Vlij wel berekend op zoveel extra water? Wordt de stroomsnelheid niet veel te groot en geeft dit geen schade aan onze steigers en beschoeiingen? Komen we met de toeneming van de stroomsnelheid onze haven nog wel in en uit, want dat is nu al een probleem. Slibben de Vlij en de jachthaven niet dicht? Mojgan Irvani was blij met de opmerkingen en gaf aan dat in onderzoeken en uitwerking met deze punten rekening zal worden gehouden.

Cultuur Ook wil de gemeente de cultuurhistorische waarde laten benadrukken. Vroeger was hier de houthaven, het zogeheten balkengat. Boomstammen die over de rivier werden aangevoerd werden hier verzameld en bewerkt, voordat ze geschikt waren voor de bouw. In de uitwerking kan hieraan worden gerefereerd. “Natuurlijk niet

Het terrein tussen Vlij en Noordendijk, waar de villawijk is gepland. door de nieuwe woningen op houten palen te bouwen, want die zouden wel eens ten prooi kunnen vallen aan die toekomstige bevers”, grapte Roelf Bollen.

dige eilandje in de Vlij. Ook de grond in het scholengebied zelf is vervuild en zal door de ontwikkelaar moeten worden gesaneerd binnen het gebied.

Vervuilde grond

Alle randvoorwaarden worden vertaald in een document dat de ‘Bouwenvelop’ wordt genoemd. Echte specifieke bebouwingsvoorstellen worden hierin niet gevraagd. De gemeente wil ontwikkelaars eind 2019 uitdagen om met eigen ideeën te komen. Degene die dat het best doet in combinatie met de meest economische aanbieding, kan de tender winnen. Verwachting is dat medio 2021 met de bouw kan worden gestart.

Als de schotbalken verwijderd worden dient wel het achterliggende watergebied uitgebaggerd te worden. Dit gebied is erg vervuild met zogenaamde PFOA-stoffen. Deze zijn hier terecht gekomen door jarenlange lozingen op het oppervlaktewater door de industrie, onder andere Dupont-Chemours. Volgens huidige regelgeving dient vervuilde grond in principe op het eigen gebied te worden gesaneerd en hergebruikt. Dat zou dan bijvoorbeeld kunnen door vergroting van het hui-

Bouwenvelop

Tekst Gerard Zwinkels

Opening 46e Huiskamer voor de Buurt Rondritjes met een heuse tuctuc, een groot springkussen, suikerspinnen, ballonnen, en heel veel hapjes en drankjes. Het was feest op 21 juni bij de officiele opening van de nieuwste 46e ‘Huiskamer voor de buurt’ van het Leger des Heils. In de herkenbare ronde onderbouw van verpleeghuis De Linde aan de Bankastraat vierden wethouder Peter Heijkoop en bestuursvoorzitter van het Leger de Heils Cornel Vader het feest mee. Trouw bezoekster Corrie Jansen knipte het lint door. Vader gaf aan dat hij trots was op wéér een nieuwe huiskamer ‘Bij Bosshardt’. Zij vervult een belangrijke functie voor de saamhorigheid van een buurt, helpt mensen bij het vinden van sociale contacten en geeft daarmee invulling aan het actuele thema ‘# Je Bent Niet Alleen’. Iedereen is welkom in de huiskamer: voor een kop koffie, een praatje, een gezamenlijke activiteit. Bezoekers

Grote belangstelling bij de opening Bij Bosshardt kunnen het zelf verzinnen en met wat hulp is het zo georganiseerd. Vader gaf nog als tip mee: “Organiseer om samen achter het tv-scherm de verrichtingen van het Nederlands Vrouwenvoetbal team tijdens het WK te volgen. Met een drankje zónder alcohol, maar wel mét de wereldberoemde Leger des Heils soep”. Tekst en foto’s Gerard Zwinkels

Henk Jos van Leeuwen, Angelo, Angy en Angel in de tuctuc.

Dordtse roomboter SCHAPEKOPPEN leuk om te trakteren of cadeau te geven!

Burgers voor Burgers bij het Nestfest.

BANKETBAKKERIJVANDERBREGGEN.NL

REEWEG OOST 31 • 078- 6134702

Natuurlijk Reeland

Eigenaardig Reeland

Kijk in de Wijk Bewoners, maatschappelijke organisaties , ondernemers en gemeente werken samen aan een leefbaar, sociaal en veilig Reeland. Wijkwens

De Billitonstraat in herfsttooi. Foto Mariska Gennisse

Motorkerkhof in een geveltuintje in de Transvaalbuurt. Foto Sylvia Korpel

Heb jij een mooie Natuurlijk Reeland foto? Stuur ‘m - met je naam - naar wijkkrantreeland@live.nl

Heb jij een bijzondere Eigenaardig Reeland foto? Stuur ‘m - met je naam - naar wijkkrantreeland@live.nl

Waterscouts Johan en Cornelis de Witt tegen de stroom in De toekomst voor huisvesting van waterscoutsgroep Johan en Cornelis de Witt blijft onzeker. Mogen ze blijven zitten waar ze al sinds 1990 zitten of moeten ze verhuizen. Op de huidige locatie, aan de Nagtegaalplaats aan de rand van het Wantijpark, wordt vanaf 2021 een nieuwe woonwijk ontwikkeld. Een woonwijk met voor een groot deel dure woningen. Of de gemeente daarin een plaats heeft bedacht voor de scoutingvereniging is onduidelijk. Een jaar geleden zei de gemeente nog dat de scouts konden blijven. Maar eind 2018 kregen ze plotseling te horen dat ze waarschijnlijk toch weg moeten. Op de laatste informatiebijeenkomst op 21 juni gaf Mojgan Irvani, projektmanager van de gemeente, aan dat handhaving van de scouts vooralsnog niet in de randvoorwaarden voor ontwik-

Het clubgebouw van de waterscouts.

keling van het gebied is meegenomen. Aanwezige bewoners van de aangrenzende woonwijk plan Tij vonden dat erg jammer. Een van de aanwezigen toen: “De laatste tijd moeten er in Dordrecht veel clubs en verenigingen met jeugd plaats maken voor woningen en ik maak mij daar erg zorgen over.” Giljam Val, secretaris van de groep: “Wij zijn nu drie scenario’s aan het onderzoeken. Het liefst blijven we op deze locatie. We willen dan wel het gebouw en omliggende terrein een facelift geven. Het hele gebouw opknappen en het bijvoorbeeld voorzien van een nieuw ‘groen dak’. Dat zou mooi passen in de groen-voorwaarden die de gemeente hanteert bij de ontwikkeling van de nieuwe woonwijk. De tweede optie is

De Bibliotheek AanZet wil taal, lees- en schrijfplezier bij kinderen onder de aandacht brengen door iemand van hun eigen leeftijd en startte een zoektocht. De opdracht was om een bijzonder gedicht te maken over de thema’s Mijn wijk, Mijn stad, Mijn taal of een combinatie hiervan. Janna schreef haar gedicht Anders Kijken over het standbeeld van Johan en Cornelis de Witt en over hoe zij de stad zien en zouden willen zien. De gebroeders kijken dagelijks uit op de Stadsbibliotheek, die inmiddels 120 jaar bestaat. Janna: “Ik heb het gedicht geschreven voor de verjaardag van de bibliotheek.” Marieke van Leeuwen, oud-Stadsdichter van Dordrecht en juryvoorzitter was onder de indruk: “Janna heeft een verrassende manier van kijken. Met veel fantasie brengt ze de geschiedenis van Dordrecht tot leven in haar gedicht. De vele details en grappige wending maken het helemaal af. We hebben met Janna een geweldige Kinderstadsdichter voor Dordrecht gevonden!” Janna Koekkoek is 10 jaar en ze woont in de Bankastraat. Eerder maakte ze voor De Reelander illustraties voor de rubriek ‘Janna op zoek naar nieuws’. Maar ze kan dus meer. Als Kinderstadsdichter kan Janna door organisaties worden gevraagd om een gedicht te schrijven en voor te dragen tijdens de Kinderboekenweek of andere gebeurtenissen die belangrijk zijn voor kinderen. Ook is ze nu ambassadeur van de Bibliotheek AanZet. Directeur Ankie Kesseler: “Taal is zo’n mooi instrument. Je kunt een gevoel meegeven en iemand op een andere manier naar iets laten kijken. En kinderen zijn daar naar mijn idee nog beter in. Zij maken zaken bespreekbaar omdat ze nog niet vast zitten in conventies en nog heel eerlijk zijn met het hart op de tong. Ik kijk uit naar wat Janna nog met ons gaat delen het komende jaar.”

Wijkwebsite Vr i j w i l l i g e r s en medewerkers van organisaties verzorgen het wijknieuws voor het Reeland op de website van DordtCentraal: reeland.dordtcentraal.nl Wil je zelf nieuws of foto’s plaatsen? Meld je aan als wijkverslaggever via TienPlus@MeePlus.nl

Wijklijn

De zeeverkenners van Johan en Cornelis de Witt op de Vlij tegen de stroom in. verhuizen naar een ander bestaand pand. Een aantal locaties is al bekeken. Die vielen om verschillende redenen allemaal af. De derde optie, nieuwbouw binnen of buiten het projectgebied lijkt moeilijk te realiseren. Als je een nieuw gebouw wilt neerzetten dat weer zo’n 50 jaar moet meekunnen, lopen de kosten daarvoor al snel op naar zo’n 6 tot 7 ton. En dat zijn bedragen die de club echt niet kan financieren.”

Eerste Kinderstadsdichter van Dordrecht Met de voordracht van haar gedicht Anders kijken presenteerde Janna Koekkoek zich als eerste Kinderstadsdichter van Dordrecht. Dit deed zij op het Nooit Terug festival op 22 juni bij Dordtyart.

Heb je een goed idee om je wijk, buurt of straat mooier, leefbaarder, schoner of veiliger te maken? Dan kun je een wijkwens indienen. De gemeente geeft jaarlijks een bedrag voor het vervullen van deze wensen. Aanmelden en informatie: wijkendordrecht.nl/wijkwensen

Anders kijken Johan en Cornelis Broers voor het leven De liefde die ze voor elkaar geven Maar wat zie je nou eigenlijk als standbeeld? Wat er allemaal in de stad speelt? De bootjes in de haven, De mensen op het terras die zich laven, De bieb, niet zoals wij hem kennen… Het was een café, nu moesten ze wel even wennen! Op een nacht zag Johan een os, Een gulden os, Hij wou roepen: DE OS BREEKT LOS!!! Maar toen zag hij de os die klom op de bieb omhoog Zoals hij zich bewoog naar de top van het pand Zijn poten kleefden zowat aan de wand! Zo ging hij stap voor stap naar boven, Dat was knap!

“Ook een fusie met de andere Dordtse waterscoutvereniging ‘Willem de Zwijgergroep III’, is voor de Johan en Cornelis de Witt groep geen optie”, zegt Giljam. “Bij een fusie zijn de faciliteiten in het begin niet toereikend en op termijn leiden ze vaak tot een sterke vermindering van het aantal leden en vrijwilligers. Een eerdere fusie in 2000 bevestigt dit. En bovendien hebben de verenigingen een heel verschillend karakter. Nu valt er nog wat te kiezen.” De groep bestaat al sinds 1911 en is daarmee een van de oudste groepen van Nederland. Het ledental is stabiel en varieert door de jaren heen tussen de 70 en 100. Een van die leden bij speltak ‘zeeverkenners’ is Connor, 11 jaar. Hij vaart met zijn drie maatjes vandaag met een van de vier lelievletten. Ze zwoegen eerst roeiend, tegen de sterke stroming van de Vlij in, naar het open water van het Wantij. Daar hijsen ze de mooie bruine zeilen en genieten van zon, water en wind. Giljam hoopt dat de scoutinggroep Johan en Cornelis de Witt weer snel de wind in die zeilen krijgt en blijft, tegen de stroom in, met de gemeente in gesprek. Tekst en foto’s Gerard Zwinkels

De volgende morgen had de os, zonder zorgen de top bereikt zoals hij nu over de stad kijkt vraagt Johan zich af wie hem die krachten gaf? Hij zou de stad ook zo wel willen zien, Dan zie ik misschien… De grote kerk! Al sta ik er niet al te sterk op dat kleine plateau… Maar ja, zo’n uitzicht krijg je niet cadeau. Zou ik het voor zo’n uitzicht wagen? Begint Johan zich af te vragen. Nou,nee! Ik vraag Cornelis te wisselen van plek, Als ik sta is het uitzicht ook niet gek! Janna Koekkoek

Voor meldingen, vragen en opmerkingen over onder meer onderhoud aan wegen, groenvoorzieningen en straatverlichting: Wijklijn, tel. 14 078 www.dordrecht.nl/wijklijn

BuurtApp De Buurtapp is een initiatief van Buurtcontact.nl en heeft als doel het contact tussen buurtbewoners te bevorderen en vergemakkelijken. Elkaar beter leren kennen, elkaar helpen en ondersteunen. Meer informatie en downloaden van de app: www.buurtapp.nl

BUURbook Buurbook is een onafhankelijk, sociaal platform voor de wijk. Een digitaal dorpsplein waar bewoners, ondernemers, en professionals die wonen of werken in de wijk elkaar op de hoogte houden. reeland.buurbook.nl

Facebook Wijkkrant De Reelander heeft een Fa c e b o o k p a g i n a . Hiermee speelt De Reelander ook op internet een actieve rol bij het informeren, interesseren en verbinden van buurtbewoners en organisaties in de wijk het Reeland. facebook.com/wijkkrantdereelander

Sociaal Wijkteam

Janna Koekkoek, eerste Kinderstadsdichter van Dordrecht. Foto Allard de Goeij

In het Sociaal Wijkteam werken mensen van verschillende organisaties samen. Je kunt er terecht met alle vragen waar je in het dagelijks leven tegenaan loopt. Bijvoorbeeld over gezin, relatie, kinderen, opvoeden, wonen, werk en inkomen, zorg, gezondheid en vrijetijdsbesteding. Bankastraat 10, tel. 078 - 22 10 200 centrum@sociaalteamdordrecht.nl

De Reelander