Lezen
2
Tekst 10 Pokken plakken zich stevig vast Met lijm zoals wij die niet kunnen maken overleeft dit kreeftachtige diertje het zware getijdenmilieu. In de getijdenzone moeten de bodemdieren twee problemen het hoofd bieden om te kunnen overleven: door de golven dreigen ze voortdurend in zee gespoeld te worden, maar door het getij kunnen ze juist ook op het land stranden. Zeepokken, die tot de kreeftachtigen behoren, zijn ware meesters in het overleven in de woelige baren. Ze leven in huisjes van kalk, die met extreem sterke lijm vastkleven aan bijvoorbeeld meerpalen en gesteenten. Veel onderzoekers hebben geprobeerd die superlijm – die uithardt onder water en de pok in de sterkste branding nog vasthoudt – na te maken. Maar vergeefs. Het zeepokkenhuisje heeft een afsluitklep van kalkplaatjes. Als de zee zich terugtrekt, sluit de zeepok zijn klep, waardoor het water binnen blijft en niet verdampt. Bij vloed steekt het dier zijn poten uit de opening om daarmee het water te filteren op eetbare deeltjes. Uit: Getijdenzone, Pokken plakken zich stevig vast. In: Wetenschap in beeld.
Tekst 11 Larve heeft lijmpistool op z’n kop Zeepokken beginnen hun leven als zwemmende larven, maar na verloop van tijd zoeken ze een vaste stek. Hier lijmen ze zich vast door een goedje uit te scheiden uit een klier op hun kop en ze vormen een kalkhuisje om zich heen. 1. Als larve heeft de zeepok lijmklieren in zijn kop, die uitmonden in een lijmpistool. Dit orgaan maakt als eerste contact met de bodem als de zeepok zich wil vestigen. 2. Zodra de larve vastzit, begint het stadium van de volwassenheid. Hij krijgt kalkplaten die een huisje om hem heen vormen, en de lijmklieren ontwikkelen en vertakken zich, waardoor de lijm steeds beter contact maakt met de bodem. De lijmklieren worden vaak groter dan de rest van het lijf. Wanneer de zeepok zich eenmaal heeft gevestigd, komt hij niet meer los. Uit: Getijdenzone, Larve heeft een lijmpistool op z’n kop. In: Wetenschap in beeld.
96
ONO2_2hv_COMPLEET_BOEK.indb 96
5/01/16 10:24