ebba sporstøl
AR
Nynorsk
Tell forlag
PL
ebba sporstøl
SE
Tuba Luba er ein læremiddelserie for norsk på barnetrinnet i grunnskolen.
OPPGÅVEHEFTE D
EM
Tuba Luba har sakte progresjon, ein klar systematikk og eit omfattande øvingstilbod. Det er teke vare på gjennom eit stort utval tekster og oppgåver. Det er gitt ut to sett med bokstavkort for den grunnleggjande lese- og skriveopplæringa – eit sett for bruk til kvar elev og eit sett som kan hengjast opp når dei enkelte bokstavane er gjennomgått. For Tuba Luba 1–2 vil det bli gitt ut ein ressursperm med generelt innføringsstoff, lærarrettleiing og kopieringsoriginalar.
OPPGÅVEHEFTE D
Tuba Luba KS
Tuba Luba 1–2 Oppgåvehefte D er ein av åtte einingar, som er eit samanhengande opplegg for dei to første trinna. Desse einingane er ei ny og sterkt revidert utgåve av dei tidlegare bøkene i serien for første og andre trinn.
Tuba Luba 1–2 OPPGÅVEHEFTE D
Tuba Luba 1–2
VU
R
D
ER
IN
G
Til 1. og 2. trinn (Tuba Luba 1–2) høyrer desse einingane (nynorsk): Oppgåvehefte A, B, C og D Lesehefte A, B, C og D Bokstavkort Tuba Luba (til elevane) Bokstaver- og talkort (til å hengje opp) Ressursperm 1–2
Les mer på www.tell.no
ISBN 978-82-7522-408-6
Tell forlag
Nynorsk
N
2 1
SE
G
IN
ER
D
R
VU
AR
PL
EM
KS
ebba sporstøl
EM
PL
AR
1-2
G
SE
KS
Tuba Luba Nynorsk
VU
R
D
ER
IN
OPPGÅVEHEFTE D
TELL FORLAG
1
AR PL EM KS
© Tell forlag as 2011
SE
Teikningar:
IN
G
Ingse Revold: 8, 12, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 37, 39, 40, 41, 42, 45, 47, 48, 49, 52, 53, 54, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 76, 77, 84, 85, 86, 87, 88, 89, 96, 98, 101, 102, 103, 104, 106, 107, 108, 109, 111, 112, 114, 115, 120, 121, 122, 123, 124, 125, 126, 127, 128
ER
Harald Aadnevik: 6, 7, 8, 9, 10, 11, 20, 21, 28, 29, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 38, 43, 44, 46, 50-51, 55, 56, 68, 70, 71, 72-73, 75, 78-79, 80, 83, 90-91, 92-93, 94-95, 97, 100, 105, 126,
VU
Stine Langlo Ørdal: 8
R
D
Ragnhild Heggdal: 8, 12, 14, 15, 17, 19, 22, 23, 26, 27, 28, 37, 39, 40, 41, 42, 45, 47, 48,49, 52, 53, 54, 56, 59, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 76, 77, 86, 88, 89, 96, 98, 99, 101, 102, 103, 104, 106, 107, 108, 109, 110, 111, 113, 114, 115, 116, 117, 118, 119, 120, 121, 123, 127, 128
Omslagsdesign og grafisk formgiving: Camilla Jakobsen, Milla;Design Trykk: 07 Gruppen AS Omsetjing til nynorsk: Nikolai Nelvik
Spørsmål og kommentarar til denne boka kan sendast til Tell forlag a.s, Slemmestadveien 416, 1390 Vollen, e-post: post@tell.no tlf. 66 78 09 18 www.tell.no ISBN 978-82-7522-493-2 Digital utgave Nynorskutgåve Det må ikkje kopierast frå denne boka i strid med åndsverklova eller i strid med kopieringsavtalar med Kopinor, interesseorgan for rettshavarar til åndsverk. Kopiering i strid med lov eller avtale kan føre til erstatningsansvar og inndraging og kan straffast med bøter eller fengsel.
Forord
PL
AR
No skal du begynne på det fjerde og siste oppgåveheftet for første og andre trinn. I dei tre første hefta har du jobba mykje med dei 24 bokstavane vi bruker mest på norsk. No skal du lese og skrive ord der alle bokstavane i alfabetet er med. Skal du bli flink til å lese, må du forstå kva alle orda du les, tyder. Dersom du les eit ord du ikkje forstår eller ikkje har høyrt før, må du be læraren din forklare ordet for deg.
ER
IN
G
SE
KS
EM
I dette heftet er det fleire fargeleggingsoppgåver. Klarer du å fargeleggje akkurat slik du blir beden om, viser du at du er god til å lese, og at du skjønar det du les. Det er mange oppgåver der du skal jobbe med tekstar og vise at du forstår innhaldet i teksten. • Du skal jobbe med dei ni vokalane vi har i alfabetet vårt. • Du skal bli godt kjend med dei fire diftongane ei, øy, au og ai. • Du skal lære om særnamn (eigennamn). • Du skal lese lange, samansette ord. • Du skal lage og skrive samansette ord. • Du skal svare ordentleg på mange spørsmål. • Du skal skrive historier.
VU
R
D
Eg håper du no er vorten så flink til å arbeide i oppgåvehefte at du klarer å jobbe raskt, men grundig. Eg håper du gjer skikkeleg og pent arbeid. I Lesehefte D blir du òg kjend med tekstar der alle bokstavane i alfabetet er med på å lage ord. Orda går saman og blir til setningar. Setningane blir til forteljingar. Når du er ferdig med dette heftet, er du klar for å begynne i tredje klasse. Lykke til! Ebba Sporstøl Ålesund, april 2011
VU 4
PL
EM
3 7 25 48 55 61 84 90 98 98 103 110 117
KS
side side side side side side side side side side side side side
SE G IN ER
R
D
Forord Spørjeorda Samannsette ord b, d eller p? Særnamn Vokalane Rimord Ordet dei Diftongar Diftongen ei Diftongen øy Diftongen au Diftongen ai
AR
innhAld
5
SE
G
IN
ER
D
R
VU
AR
PL
EM
KS
PL EM
Her ser du dokka Pinocchio. Han har ein lang nase. Pinocchio lyg mykje. Kvar gong han lyg, veks nasen hans.
AR
1 Fargelegg biletet av Pinocchio slik det står i teksten. 2 Fargelegg bokstavane i overskrifta. Bruk blå farge på konsonantane og raud farge på vokalane.
VU
R
D
ER
IN
G
SE
KS
1 Lua til Pinocchio har gul farge. 2 Han har grøn bukse. 3 Han har gul jakke. 4 Han har svarte sko. 5 Han har brunt hår. 6 Han har åtte brune frekner på nasen. 7 Armar og bein har oransje farge.
6
1 Les setningane og svar på spørsmåla. Bruk linja i svara. 2 Skriv ti ord som passar til teikninga. Bruk linjene i den grå boksen. 3 Set strek under spørjeordet kva i teksten under spørsmål og svar.
Kva
Ugla i treet
PL
EM
1 Kva farge har lua til ugla? Svar: Lua har _____________ farge.
AR
Spørsmål og svar:
G
SE
KS
2 Kva farge har månen? Svar: Månen har _____________ farge.
ER
IN
3 Kva farge har nebbet til ugla?
R
D
Svar: Nebbet har _____________ farge.
VU
4 Kva farge har boka? Svar: Boka har _____________ farge.
Ekstraoppgåve: Skriv ei forteljing om ugla. Bruk skriveboka di. 7
1 Les setningane og svar på spørsmåla. 2 Set strek under ordet gjer i spørsmåla nedanfor. 3 Skriv kor mange gonger du ser ordet gjer. Skriv antalet på linja nedst på sida.
Spørsmål og svar:
AR
Her er Ollo. Han smiler. Kva gjer Ollo?
PL
Svar: _______________________________________________
G
SE
KS
EM
Her er Per. Han stuper. Kva gjer Per? Svar: _______________________________________________
D
ER
IN
Her er Dora. Ho syklar. Kva gjer Dora?
VU
R
Svar: _______________________________________________ Her er Bjørn. Han ror. Kva gjer Bjørn? Svar: _______________________________________________
Eg ser ordet gjer _______________ gonger. 8
gjer
1 Les setningane og svar på spørsmåla. 2 Set ring under ordet Kva i spørsmåla nedanfor. 3 Skriv kor mange gonger du ser ordet Kva. Skriv antalet på linja nedst på sida.
Spørsmål og svar: Her er ein grå katt. Katten søv. Kva gjer den grå katten?
PL
KS
EM
Her er ein svart katt. Katten et. Kva gjer den svarte katten? Svar: Katten __________________________
AR
Svar: Katten __________________________
IN
G
SE
Her er ein stripete katt. Katten leikar. Kva gjer den stripete katten?
ER
Svar: Katten __________________________
VU
R
D
Her er ein brun katt. Katten er på musejakt. Kva gjer den brune katten? Svar: Katten __________________________
Eg ser ordet Kva _______________ gonger.
Ekstraoppgåve: Skriv om ein katt som er på musejakt. Bruk skriveboka di. 9
1 Les setningane og svar på spørsmåla. 2 Set strek under spørjeordet kva i spørsmåla nedanfor.
Kva
EM
PL
AR
Her er Murre. Murre er ein katt. Murre er seks år. Murre liker mus og rotter. Murre bur saman med ein snill hund. Hunden heiter Voff. Murre og Voff er vener.
KS
Spørsmål og svar:
SE
1 Kva er Murre?
ER
2 Kva liker Murre?
IN
G
Svar: ___________________________________________________
R
D
Svar: ___________________________________________________
VU
3 Kva er hunden som Murre bur saman med? Svar: ____________________________________________________ 4 Kva heiter hunden? Svar: ___________________________________________________ 5 Kva er Murre og Voff? Svar: ___________________________________________________ 10
1 Les setningane og svar på spørsmåla. 2 Skriv orda som passar til biletet. Bruk rutene. 3 Set strek under spørjeordet kven i spørsmåla nedanfor.
Kven
ER
IN
G
SE
KS
EM
PL
AR
helikopter
R
D
Spørsmål og svar:
VU
1 Kva er under båten? Svar: __________________________________ 2 Kva er over båten? Svar: ___________________________________ 3 Kven er bak i båten? Svar: _________________________________ 4 Kven er framme i båten? Svar: ______________________________ 5 Kven står på bryggja? Svar: ________________________________ 6 Kvar er sola? Svar: _________________________________ 11
Rebus
1 Skriv orda som passar til bileta i begge rebusane. Bruk rutene med det talet som passar til kvart bilete. Bruk store bokstavar. 2 Skriv dei orda du får når du les bokstavane på plass først i orda loddrett. Bruk linjene.
1 1 2
3
2
AR
3
PL
4
EM
5
SE
KS
6
4
G
7
6
IN
8
5
8
D
ER
7
VU
R
Ordet er ______________________________________ 1
1 2 2 3 3 4 4
Ordet er _______________________ 12
1 Dra strek frå orda frukost og middag til dei orda som er namn på mat vi kan ete til desse måltida. 2 Les setningane og svar på spørsmåla.
sjokoladeis tyggjegummi
leverpostei
frukost
brus
havregraut
AR
brød
EM
PL
Spørsmål: Kva passar å ete til frukost?
KS
Svar: ____________________________________ pizza
SE
fisk
G IN
ER
spagetti
middag
pølser syltetøy
marsipan
VU
R
D
Spørsmål: Kva passar å ete til middag?
Svar: ___________________________________ 3 Dra strek frå ordet godteri til dei orda som er namn på godteri.
sjokolade knekkebrød brødskiver
godteri
karamellar nonstop
lakrisbåtar 13
1 Les setningane og svar på spørsmåla. 2 Set strek under ordet du i spørsmåla nedanfor.
du
Spørsmål og svar: 1 Kva liker du å ete til frukost?
AR
Svar: Eg liker ___________________________________________
EM
PL
2 Kva liker du å ete på skolen?
SE
KS
Svar: Eg liker ___________________________________________
IN
G
3 Kva liker du å ete til middag?
D
ER
Svar: ___________________________________________________
VU
R
4 Kva slags frukt liker du?
Svar: ___________________________________________________
5 Kva slags godteri liker du?
Svar: ___________________________________________________
14
Bildediktat
VU
R
D
ER
IN
G
SE
KS
EM
PL
AR
Skriv orda som passar til bileta. Bruk linjene.
15
1 Syng songen eller les han saman med dei andre i klassen. 2 Set strek under orda som er namn på grønsaker.
Om kjøtmat og grønsaker
KS
EM
PL
AR
Den som gomlar pølsemat og kjøtmat heile dagen, han blir så doven og så lat og veldig tjukk i magen. Men – den som knaskar gulrøter, knekkebrød og peparnøtter, tyttebær og bjørnebær og kålrot og persille. Han blir så passe mett i magen, glad og lystig heile dagen og så lett i beina at han ikkje kan stå stille.
ER
IN
G
SE
Thorbjørn Egner
VU
R
D
1 Dra strek frå ordet grønsaker til dei orda som er namn på grønsaker. 2 Les setninga og svar på spørsmålet.
paprika
rosinbollar
kokosbollar
grønnsaker
blomkål kålrot
gulrøter Spørsmål: Kva passar å ete til middag? Svar: ______________________________________________________ 16
1 Dra strek frå ordet kaker til dei orda som er namn på gode, søte kaker du kan ete. 2 Les setninga og svar på spørsmålet.
pannekake fiskekake
sjokoladekake
kaker
kransekake
sølekake
PL
EM
Spørsmål: Kva slags kaker liker du best?
AR
blautkake
KS
Svar: ________________________________________
ER
Kakebakeriet
IN
G
SE
1 Les verset saman med dei andre i klassen. 2 Set strek under dei orda som er namn på kaker. 3 Les setninga og svar på spørsmålet.
VU
R
D
Hansen eig eit bakeri med massevis av kaker i. Julekaker, rullekaker og mange andre søte saker. Hansen bakar også brød og rundstykke med sesamfrø. Kom og sjå kva Hansen lagar for å mette svoltne magar! Spørsmål: Kva anna enn kaker har Hansen i bakeriet? Svar: ______________________________________________________ 17
1 Dra strek frå ordet brus til dei orda som er namn på brus. 2 Les setninga og svar på spørsmålet.
solo fanta
cola
brus
pærebrus
sjokolademjølk
AR
blåbærsaft
EM
PL
Spørsmål: Kva slags brus liker du best?
KS
Svar: ______________________________________________________
ER
gaffel tesil
bytte
kopp
boks
flaske
R
joggesko
VU
D
glass
IN
G
SE
3 Les orda. Skriv orda som er namn på noko du kan drikke av. Bruk linjene.
Eg kan drikke av ____________________________________________ __________________________________________________________ 18
Bildediktat
VU
R
D
ER
IN
G
SE
KS
EM
PL
AR
Skriv orda som passar til bileta. Bruk linjene.
19
1 Les setningane og svar på spørsmåla med heil setning. 2 Set strek under spørjeordet kor i spørsmåla nedanfor.
Kor Eg heiter Armed.
Spørsmål og svar: Kva heiter du?
1 Kva heiter du?
Svar: Eg __________________________________
AR
2 Kor gammal er du?
PL
Svar: Eg ___________________________________________________
KS
EM
3 Kva heiter læraren din?
SE
Svar: ______________________________________________________
G
4 Kvar bur du?
ER
IN
Svar: _______________________________________________________
R
D
5 Kva heiter mor di?
VU
Svar: Ho ___________________________________________________ 6 Kva heiter far din? Svar: Han ___________________________________________________ 7 Kva heiter skolen din? Svar: Han ___________________________________________________
20
1 Les setningane og svar på spørsmåla med heil setning. 2 Set strek under dei orda som har ordet krokodille på plass først.
Krokodilletor
PL
KS
SE
«Gå til krokodilletannlegen!» brølar krokodillefar.
EM
Apekattar er ikkje bra for små krokodillar. Apekattar set seg fast i tennene. «Puss tennene dine!» seier krokodillemor.
AR
Her er Krokodilletor. Han har så vondt i tennene sine. Han har ete for mange apekattar.
G
Spørsmål og svar:
ER
IN
Kva har Krokodilletor ete?
R
D
Svar: Han __________________________________________________
VU
Kva skjer når Krokodilletor et apekattar? Svar: ______________________________________________________ Kva seier krokodillemor at han må gjere? Svar: ______________________________________________________ Kva brølar krokodillefar? Svar: ______________________________________________________ 21
1 Dra strek frå ordet dyr til dei orda som er namn på dyr. 2 Skriv dei to orda som ikkje er namn på dyr. Bruk linja.
flodhest politi
krokodille
dyr
løve
sebra
EM
PL
AR
bær
G
sofa
SE
senger
KS
1 Dra strek frå ordet møblar til dei orda som er namn på møblar. 2 Skriv dei to orda som ikkje er namn på møblar. Bruk linja.
IN
møblar
druer
stolar
VU
R
D
ER
bord
bamsar
1 Dra strek frå ordet leiketøy til dei orda som er namn på leiketøy. 2 Skriv dei to orda som ikkje er namn på leiketøy. Bruk linja.
ball dyne bilbane
leiketøy dokke
22
banan lego
1 Orda nedanfor passar til bileta. Skriv orda. Bruk linjene. 2 Skriv orda som er namn på verktøy, under ordet verktøy i boksen. 3 Skriv orda som er namn på klede, under ordet klede i boksen.
ER
IN
G
SE
KS
EM
PL
AR
bukse truse hammar lue sag spikar skjorte jakke øks sokkar saks syl
klede
VU
R
D
verktøy
23
1 Orda nedanfor passar til bileta. Skriv orda. Bruk linjene. 2 Skriv orda som er namn pĂĽ blomstrar, under ordet blomstrar i tabellen. 3 Skriv orda som er namn pĂĽ insekt, under ordet insekt i tabellen.
ER
IN
G
SE
KS
EM
PL
AR
rose fluge mygg tulipanar sommarfugl løvetann hestehov tusenbein kvitveis edderkopp maur bie
VU
R
D
blomstrar
24
insekt
Eit samansett ord er sett saman av fleire ord. Det skal skrivast som eitt ord. Skriv dei to orda som dei samansette orda nedanfor er sette saman av. Bruk linjene.
AR
ringblomst = ring + blomst
KS
EM
PL
løvetann = ___________________________________
IN
G
SE
blåklokke = __________________________________
VU
R
D
ER
påskelilje = __________________________________
snøklokke = __________________________________
kvitveis = ____________________________________
25
Skriv dei to orda som dei samansette orda nedanfor er sette saman av. Bruk linjene.
sommerfugl = ____________________________
AR
tusenbein = ______________________________
EM
PL
spindelvev = _____________________________
SE
KS
maurtue = _______________________________
ER
IN
G
biebol = _________________________________
VU
R
D
flugelort = _______________________________
loppestikk = _____________________________
sniglehus = ______________________________
marihøne = _____________________________ 26
1 Les dei to orda i kvar rekkje. 2 Skriv det samansette ordet du fĂĽr nĂĽr du set dei to orda saman. Bruk linja.
bok + hylle = bokhylle dokke + vogn = ___________________________
AR
pusle + spel = _____________________________
EM
PL
bil + bane = ______________________________
KS
verktøy + kasse = __________________________
G
SE
fot + ball = _______________________________
hoppe + tau = ____________________________
VU
R
D
ER
IN
sparke + sykkel = __________________________
sprett + ball = _____________________________ leike + tog = ______________________________ skole + sekk = _____________________
Skriv tre av dei samansette orda som passar til bileta. ___________________________________________________________ 27
1 Les dei to orda i kvar rekkje. 2 Skriv det samansette ordet du f책r n책r du set dei to orda saman. Bruk linja.
klasse + rom = ___________________________ skole + plass = ___________________________
PL
AR
drikke + flaske = _____________________________
EM
skole + buss = ______________________________
SE
KS
lese + bok = ___________________________
ER
IN
G
matte + hefte = _______________________________
VU
R
D
tusj + penn = __________________________ m책lar + skrin = ____________________________ bokstav + kort = _____________________________ gym + sal = _______________________________
Skriv tre av dei samansette orda som passar til bileta. ___________________________________________________________ 28
1 Dra strek frå ordet skole til dei orda som står rundt. 2 Skriv dei ti samansette orda du får. Bruk linjene. 3 Vel to av orda og skriv to setningar med kvart av dei. Bruk linjene nedst på sida.
2 mat
1 buss 10 sekk
3 bøker 4 elevar
skole
5 barn
AR
9 rute
6 plass
5
D R VU
4
ER
2 3
G IN
1 skolebuss
SE
KS
EM
7 frukost
PL
8 korps
6 7 8 9 10
Skriv to setningar med nokre av dei samansette orda: ___________________________________________________________ ___________________________________________________________ 29
1 Dra strek frå orda til ordet ball. 2 Skriv dei åtte samansette orda du får. Bruk linjene.
3 korg 4 skole
2 fot
ball
5 hand
AR
1 golf
6 sprett
PL
8 bade
SE
KS
EM
7 snø
5
G
1
ER D R
4
VU
3
IN
2
6 7 8
Skriv dei samansette orda som passar til bileta nedanfor. Bruk linjene. ___________________________________________________________ ___________________________________________________________
30
1 Set strek under det samansette ordet i kvar setning. 2 Skriv ordet på linja.
__________________________
Veslesyster vil vere med.
___________________________
Storebror lærer dei nye triks.
___________________________
Alle tre øver på grasplenen.
___________________________
IN
G
SE
KS
EM
PL
AR
Ola spelar fotball i hagen.
D
ER
3 Dra strek mellom dei to orda som kan bli eit samansett ord. 4 Skriv dei samansette orda. Bruk linjene.
VU
R
fot
flaske
gnag
ball
jogge
sår
drikke
sko
gnagsår
Ekstraoppgåve: Skriv ei liste med fotballord. Bruk skriveboka di. 31
1 Les teksten. Set strek under dei samansette orda. 2 Skriv dei samansette orda du har sett strek under. Bruk linjene. 3 Skriv namnet på nokre eventyr. Bruk skriveboka di.
Eventyrboka
AR
Noa les i ei gammal eventyrbok. Han les om trollungar som ikkje kan leike ute. Trollungane sprekk i solskin.
SE
KS
EM
PL
Han les om heksa som eig ein trollkatt. Katten og heksa rir på eit kosteskaft. Dei rir når det er fullmåne.
G
eventyrbok,___________________
IN
_______________________________
D
ER
___________________________________________________________
VU
R
Her er delar av særnamn frå eventyrboka. Finn delane som høyrer saman, og skriv særnamna ferdig.
Aske_________________ Raud__________________ Oske_________________
ladden
røvaren
pott
frua
hette
ungen
Troll__________________ Sjø __________________ Hav__________________ 32
1 Skriv eit eventyr om trollfar og dei to trollungane. 2 Bruk gjerne biletet og orda som passar til. Dersom du vil skrive eit langt eventyr, kan du bruke skriveboka di.
EM
PL
AR
trollungar trollfar solskin bade fossen sint sprekke stein snipp snapp snute
SE
KS
Trollungane
G
Det var ein gong _____________________________________________
ER
IN
____________________________________________________________
R
D
____________________________________________________________
VU
____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ 33
G
SE
KS
EM
PL
AR
1 Sj책 p책 bileta. Finn minst 10 ord som passar til. Skriv orda p책 linjene. 2 Skriv ei overskrift som passar til. Bruk linja nedst p책 sida. 3 Skriv eit eventyr som passar til bileta. Bruk skriveboka di.
ER
IN
ulvespor ____________________________________________________
D
____________________________________________________________
VU
R
____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ Overskrift: __________________________________________________ 34
1 Les orda i boksane. To av orda i kvar boks er eventyrord. Set strek under dei. 2 Skriv dei to orda som er eventyrord. Bruk linja under boksen.
heks mjølk dusj trollkatt politi
blomstrar spøkjelse trollunge bade
heks _______________________
vinter ski hulder klede trollgubbe
trollskap haust hest nykk svolten
G
SE
KS
vår gris vampyr trollkjerring høns
___________________________
EM
___________________________
PL
AR
nisse gåver salt sommar trollgraut
___________________________
IN
___________________________
___________________________
ER
Skriv alle orda i boksane ovanfor som har ordet troll på plass først. Bruk linjene.
VU
R
D
trollkjerring __________________________________ __________________________________________ Alle orda du skreiv, er samansette ord. Del orda opp. Skriv ordet som har plass sist. Bruk linjene.
____________________________________________________________ kjerring ____________________________________________________________
troll
____________________________________________________________ 35
1 Skriv eit eventyr om heksa som reiste på besøk til mannen i månen. 2 Bruk gjerne biletet og orda som passar til. Dersom du vil skrive eit langt eventyr, kan du bruke skriveboka di.
KS
EM
PL
AR
heksekatt heksenatt heksehatt feiekost kosteskaft fullmåne stjerneklart trylleord hokus pokus filiokus
SE
Månereisa
IN
G
Det var ein gong _____________________________________________
ER
____________________________________________________________
R
D
____________________________________________________________
VU
____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ 36
Rebus
1 Skriv orda som passar til bileta. Bruk rutene med det talet som passar til kvart bilete. 2 Skriv det ordet du får i dei loddrette rutene som er merkte med blått. Bruk linja under rebusen.
1
1
2
2
4
5
6
SE
6
KS
5
EM
PL
4
AR
3
3
G
7
R
D
ER
IN
7
VU
Ordet er: ___________________________________________________ Les orda og skriv det samansette ordet du får når du set dei saman.
katt + ugle = ________________________________________________ flue + lort = _________________________________________________ nøkkel + hol = ______________________________________________ troll + unge = _______________________________________________ 37
Set strek under dei orda som er samansette ord.
Musejakt
Her er ein stor, svart katt. Katten heiter Mons. Mons bur på ein bondegard.
EM
PL
AR
Mons er alltid på musejakt. Mons finn mus på låven og i stallen. Inga mus slepp unna klørne til Mons. Mons liker ikkje mat på fat.
KS
Spørsmål og svar:
SE
Kva heiter katten?
ER
Kvar bur katten?
IN
G
Svar: __________________________________
VU
R
D
Svar: ______________________________________________________ Kvar finn katten musene? Svar: ______________________________________________________ Kva farge er det på pelsen til katten? Svar: _______________________________________________________ Kven slepp ikkje unna klørne til katten? Svar: ______________________________________________________ 38
m, n eller u? Bildediktat
0
VU
R
D
ER
IN
G
SE
KS
EM
PL
AR
Skriv orda som passar til bileta. Bruk linjene.
5
Les orda og skriv det samansette ordet du fĂĽr nĂĽr du set dei saman.
nase + horn = ___________________________
nøkkel + hull = __________________________ 39
1 Sei orda som passar til bileta. Finn språklyden på plass sist. 2 Skriv bokstaven som er på plass sist. Bruk ruta.
15
IN
G
SE
KS
EM
PL
AR
7
ER
Skriv ordet som manglar i kvar setning. Bruk linjene.
R
D
klem kam femten penn ku bom
VU
Vi kan skrive med ein ____________________. Vi får mjølk frå ei __________________. Ti mus og fem mus blir __________________ mus. Når vi skal greie håret, må vi ha ein __________________. Vegen var stengd med ein ______________________. Bestemor får ein _________________ av Per. 40
1 Les orda som passar til bileta. 2 Skriv det samansette ordet du får når du set dei saman. Bruk linjene.
Ord du får bruk for, som har dobbeltkonsonant:
nøkkel briller jogge stopp brann
AR
busstopp + = __________________________
KS
EM
PL
+ = __________________________
IN
G
SE
+ = __________________________
R
D
ER
+ = __________________________
VU
+ = __________________________
+ = __________________________
+ = __________________________
41
1 Finn biletet som passar til kvar setning. 2 Skriv det talet framfor kvar setning som passar til kvart bilete. Bruk ruta. 3 Set strek under dei orda som er samansette ord. 4 Ei av setningane har ikkje noko bilete som passar til. Skriv denne setninga. Bruk linja nedst på sida.
1 Ole står på busstoppen.
AR
2 Ole ventar på skolebussen.
EM
PL
3 Ole har grøn ransel.
ER
SE
IN
G
5 Ole ser mange lastebilar.
KS
4 Ole har ein blank matboks.
EPLEVEGEN
VU
R
D
6 Ole får auge på ein raudbrun katt.
7 Ole høyrer eit helikopter.
8 Det er fint vêr.
Setninga utan bilete: ________________________________________ 42
1 2 3 4 5 6 7 8
VU
R
D
ER
IN
G
SE
KS
EM
PL
AR
1 Finn biletet som passar til kvar setning. 2 Skriv det talet framfor kvar setning som passar til kvart bilete. Bruk ruta. 3 Set strek under dei orda som er samansette ord. 4 Ei av setningane har ikkje noko bilete som passar til. Skriv denne setninga. Bruk linja nedst på sida.
Emily Emily Emily Emily Emily Emily Emily Emily
er i symjehallen. dusjar. har badedrakt og symjebriller. har ny badehandduk. kjøper billett. har symjeføter på seg. stuper frå 3 meter. sym 50 meter.
Setninga utan bilete: ________________________________________ 43
VU
R
D
ER
IN
G
SE
KS
EM
PL
AR
1 Her er ei teikning av ein dykkar. Du skal teikne og fargeleggje slik det går fram av teksten nedanfor. 2 Set strek under dei orda som er samansette ord.
1 Teikn fem fiskar over dykkaren. 2 Teikn ein blekksprut under dykkaren. 3 Fargelegg dykkardrakta med svart farge. 4 Fargelegg symjeføtene med grøn farge. 5 Fargelegg oksygenflaska med grå farge. 6 Fargelegg ansiktet til dykkaren med oransje farge. 7 Fargelegg vatnet med lyseblå farge.
44
1 Dra strek frå ordet bade til dei orda som står rundt. 2 Skriv dei åtte samansette orda du får. Bruk linjene. 3 Dra strek frå dei samansette orda du har skreve, til dei bileta som passar til.
handduk hette
strand
bade
bukse
ball drakt
AR
ring
G
SE
KS
EM
PL
balje
VU
R
D
ER
IN
badering
45
PL
AR
1 Les teksten. 2 Set strek under dei samansette orda. 3 Skriv forteljinga ferdig. Kva skjer?
EM
Sommarferie
ER
IN
G
SE
KS
Det er sol og varmt. Sofia og Asle er på badestranda. Dei har med seg ei stor korg. I korga er det badehanddukar, badedrakt og badebukse, vassflasker og frukt.
R
D
Sofia leikar med ein badeball. Asle øver seg på å symje.
VU
Plutseleg ____________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ 46
b eller d?
1 Finn orda som passar til bileta. 2 Skriv bokstaven som manglar på plass først. Bruk linjene.
rake
o
ykkar
amse
akar
EM
PL
AR
ør
inosaur
il
amp
IN
G
SE
KS
åt
all
R
D
ER
uss
VU
Sjå på bileta og svar på oppgåvene.
A Skriv namnet på to ting vi kan køyre med. Svar: ____________________________________________________ B Skriv namnet på ein ting du kan leike med. Svar: ____________________________________________________ C Skriv namnet på to dyr som ikkje finst. Svar: ____________________________________________________ 47
b, d eller p?
1 Alle orda manglar bokstaven b, d eller p på plass først. Skriv den bokstaven som manglar. Bruk linjene. 2 Skriv det talet framfor kvar setning som passar til kvart bilete. Bruk ruta.
1 __ål 2 __o 3 __araply
AR
4 __rake
KS
7 __rus
EM
6 __amse
PL
5 __rins
SE
8 __eis
IN
G
9 __øker
VU
R
D
ER
10 __ykkar 11 __uss 12 __uddel 13 __inosaur 14 ___laster 15 __ølse 16 __rannbil 17 __ruer 18 __okter
48
1 Les orda. 2 Vel rett ord til kvar setning. Skriv ordet. Bruk linja.
bom piggsvin dromedar bjørn Ein ___________________________________________ har éin pukkel.
dadlar bananar bringebær
AR
I Noreg veks det __________________________________________.
postkort briller druer
EM
PL
Dei som ser dårleg, må bruke ________________________________.
KS
potte bleie do
G
blod dyne plaster
SE
Ein liten baby må ha på seg __________________________________.
ER
IN
Dersom ein får gnagsår, kan ein setje på _______________________.
dynamitt pistol batteri
VU
R
D
Lommelykta må ha eit _______________________________ for å lyse.
Skriv orda som passar til bileta. Bruk linjene.
49
b, d eller p?
VU
R
D
ER
IN
G
SE
KS
EM
PL
AR
1 Sjå på biletet og finn teikningar av ting som har språklyden b, d eller p på plass først. 2 Skriv dei orda du har funne. Bruk linjene på neste side.
50
Ord med bokstaven d på plass først:
Ord med bokstaven p på plass først:
VU
R
D
ER
IN
G
SE
KS
EM
PL
AR
Ord med bokstaven b på plass først:
51
b, d eller p?
1 Skriv bokstavane som manglar. Bruk linjene.
anda
jørn
ruer
ær
akke
araply
okke
eis
ananar
elikan
yramide
ER
IN
G
SE
KS
EM
PL
AR
alme
R
D
2 Sjå på bileta ovanfor og svar på spørsmåla.
VU
A Skriv namnet på tre ting vi kan ete. Svar: ____________________________________________________ B Skriv namnet på ein skapning som har venger. Svar: ____________________________________________________ C Skriv namnet på eit tre. Svar: ____________________________________________________ D Skriv namnet på noko vi bruker når det regnar. Svar: ____________________________________________________ 52
b/B, d/D eller p/P?
1 Her manglar bokstavane b/B, d/D eller p/P. Les setningane og skriv bokstaven som manglar. Bruk linjene. 2 Skriv talet ved dei orda som passar til kvart bilete. Bruk ruta.
1 Pia kosar med ein __run __amse. 2 Dina samlar på __okker. 3 __ritt har fått ei rø__ leike__il.
PL
AR
4 Dora har ei __ok om __inosaurar.
SE
7 __avid seglar i ein ny __åt.
KS
6 __jørg __røymer om ein __rins.
EM
5 __er vil __li __ykkar.
D
ER
IN
G
8 __ål liker å reise med ___ussen.
VU
R
3 Alle setningane ovanfor har eit namn på eit barn. Skriv namna på linjene.
___________________________________________________________ ___________________________________________________________ 4 Ovanfor ser du nokre bilete av leiketøy. Skriv namnet på dei leiketøya du ser. Bruk linjene.
___________________________________________________________ ___________________________________________________________ 53
Bildediktat
VU
R
D
ER
IN
G
SE
KS
EM
PL
AR
Skriv orda som passar til bileta. Alle orda har bokstaven b, d eller p pü plass først. Bruk linjene.
54
Særnamn
D
ER
IN
G
SE
KS
EM
PL
AR
Særnamn er namn på menneske, dyr og stader som land og byar. Særnamn er like i at dei har stor bokstav på plass først.
VU
R
1 Sjå på biletet og finn på særnamn til barna og dyra. Skriv særnamna. Bruk linjene.
Barna heiter: _______________________________________________ ___________________________________________________________ Dyra heiter: ________________________________________________ ___________________________________________________________ 2 Skriv kva alle særnamn er like i. Bruk linja..
Særnamn er like i at dei har ______________________________ på plass først. 55
1 Skriv svaret på spørsmåla nedanfor. Bruk linjene. 2 Set strek under alle særnamna du har skrive.
1 Kva heiter du? __________________________________________ 2 Kva heiter mor? ___________________________________________ 3 Kva heiter far? ___________________________________ SKOLE
AR
4 Kva heiter skolen? _________________________________________
PL
5 Kva heiter læraren? ________________________________________
EM
6 Kva heiter rektor? __________________________________________
SE
KS
7 Kva heiter staden der du bur? _______________________________
ER
IN
Oppgåver og svar:
G
8 Kva heiter landet du bur i? __________________________________
D
A Skriv kva alle særnamn er like i.
VU
R
Svar: Dei skal skrivast med ____________________ på plass først. B Skriv kva eit særnamn er. Svar: Særnavn er navn på _________________________________ _________________________________________________________ C Skriv bokstavane som har plass først i namna du har skrive. Svar: ____________________________________________________ 56
Fakta om Noreg
1 Les setningane. 2 Set strek under alle særnamna.
KS
EM
PL
AR
• Landet vi bur i, heiter Noreg. • Den største byen heiter Oslo. • Den nest største byen heiter Bergen. • Hovudstaden heiter Oslo. • Den lengste elva heiter Glomma. • Den største innsjøen heiter Mjøsa. • Den høgaste fjelltoppen heiter Galdhøpiggen. • Den største flyplassen heiter Gardermoen. • Noreg heiter Norway på engelsk. • Fargane i flagget er raudt, kvitt og blått.
SE
Spørsmål og svar:
IN
G
A Kva heiter den største innsjøen i Noreg?
ER
Svar: ____________________________________________________
R
D
B Kva heiter den største byen i Noreg?
VU
Svar: ____________________________________________________ C Kva heiter den lengste elva i Noreg? Svar: ____________________________________________________ D Kva heiter den høgaste fjelltoppen i Noreg? Svar: ____________________________________________________
57
Dyra på garden
PL
SE
KS
Oppgåver og svar:
EM
Dei to hestane heitte Gulen og Bruna. Dei tre kyrne heitte Dagros, Rosa og Litago. Hunden heitte Æsop. Katten heitte Lussi. Dei tre grisene heitte Krølle, Bella og Rullis.
AR
Dei som åtte dyra, heitte Mari og Pål. Barna deira heitte Anne, Eli, Inger, Ola, Unni, Yngve, Øyvind og Åse.
Det var ein gong ein bondegard. Garden heitte Kvam. På garden budde det ti dyr. Alle dyra hadde fine namn.
G
1 Skriv namna på dei tre grisene.
ER
IN
Svar: ____________________________________________________
VU
R
D
2 Skriv namna på barna på garden og set ring rundt bokstavane på plass først. Svar: ____________________________________________________ 3 Skriv vokalane som er på plass først i namna til barna. Svar: ____________________________________________________ 4 Sjå på dei vokalane du har skrive som svar på oppgåve 3. Skriv kva vokal som manglar av alle vokalane i alfabetet. Svar: ____________________________________________________ 58
1 Les kvart ord og finn biletet som passar til. 2 Skriv bokstaven på plass først i kvart ord. Bruk rutene.
Yngve
G
SE
KS
EM
PL
AR
ape elefant isbjørn okse ugle Yngve ærfugl ørn ål
ER
IN
Oppgåver og svar:
R
D
A Skriv alle bokstavane du fann, i same rekkjefølgje som bileta.
VU
Svar: ____________________________________________________ B Skriv antalet bokstavar i svaret på oppgåve A. Svar: ____________________________________________________ C Skriv kva bokstavane i svaret på oppgåve A er like i. Svar: Dei er like i at dei er _________________________________ 59
1 Les kvart ord og finn biletet som passar til. 2 Skriv bokstaven på plass sist i kvart ord. Bruk rutene.
EM
PL
AR
sebra ape ski klo ku sky bæ snø gå
ER
IN
G
SE
KS
bæ, bæ
R
D
Oppgåver og svar:
VU
A Skriv alle bokstavane du fann, i same rekkjefølgje som bileta. Svar: ____________________________________________________ B Skriv antalet bokstavar i svaret på oppgåve A. Svar: ____________________________________________________ C Skriv kva bokstavane i svaret på oppgåve A er like i. Svar: Dei er like i at dei er _________________________________ 60
1 Set strek under vokalane i orda i kvar setning. 2 Skriv vokalane. Bruk linjene.
Vokalane er like i at dei har same bokstavnamn og språklyd. Vokalane i rett rekkjefølgje: aei ouy æøå
Jan ser is og ku.
Vokalane: ___________________
B
Fyret låg aust på skjeret.
Vokalane: ___________________
AR
A
KS
pølse + brød = ______________
SE
lyse + stake = _____________
EM
PL
3 Les dei to orda i kvar rekkje. 4 Skriv det samansette ordet du får når du set dei to orda saman. Bruk linja. 5 Set strek under vokalane.
G
klistre + merke = ___________
henge + lås = _______________
ER
IN
fyr + tårn = ________________
potet + gull = _______________
D
6 Skriv vokalane i rett rekkjefølgje. Bruk linja.
VU
R
___________________________________________________________ 7 Sei orda som passar til bileta. Skriv vokalane som manglar. Bruk linjene.
__l__f__nt
b__lhj__l
f_ _ _ k_st
sj__r__v_ r
bl__b__r
p_ r _ pl_
61
Sei orda som passar til bileta. Skriv bokstavane som manglar. Bruk linjene.
b__r
b__r
d__r
AR
s__l
l__m
f__r
PL
kl__m
b__t
ER
IN
Oppgåver og svar:
G
SE
KS
EM
s__l
VU
R
D
A Skriv bokstavane som manglar i svaret på oppgåva ovanfor. Skriv bokstavane i same rekkjefølgje som bileta. Svar: ____________________________________________________ B Skriv antalet bokstavar i svaret på oppgåve A. Svar: ____________________________________________________ C Skriv kva desse bokstavane er like i. Svar: Dei er like i at dei er _________________________________ 62
1 Finn biletet som passar til kvar setning. 2 Skriv det talet framfor kvar setning som passar til kvart bilete. Bruk ruta. 3 Set strek under vokalane i teksten.
1 Her er ei ku. 2 Iben eig ein kamel. 3 Sjørøvaren heiter Abbe.
AR
4 Ole et bær til frukost.
PL
5 Unni slår opp ein paraply.
EM
6 Åse seglar til Edøya.
SE
KS
7 Yngve les om Æsop.
IN
G
8 Kai og Synne bur i ein by.
ER
Oppgåver og svar:
Vokalane i rett rekkjefølgje:
aei ouy æøå
R
D
A Skriv vokalane i rett rekkjefølgje.
VU
Svar: ____________________________________________________ B Skriv dei same vokalane med store bokstavar. Svar: ____________________________________________________ C Skriv dei orda i setningane som er særnamn, og som har vokal på plass først. Svar: ____________________________________________________ 63
Dei ni vokalane i rett rekkjefølgje:
aei ouy æøå Oppgåve 2 Skriv alle vokalane i rett rekkjefølgje. Bruk linjene i orda. Dra strek frå ordet til det biletet som passar til. Skriv ordet. Bruk linja.
AR
Oppgåve 1 Skriv alle vokalane i rett rekkjefølgje. Bruk linjene i orda. Dra strek frå ordet til det biletet som passar til. Skriv ordet. Bruk linja.
m __ r
PL
s __ l
EM
s __ l
KS
s __ l
SE
s __ l
G
s __ l
ER
IN
s __ l
R
VU
s __ l
D
s __ l
s __ l
m __ r m __ r m __ r m __ r m __ r m __ r m __ r m __ r
Oppgåve 3 Les orda du har fått i oppgåve 1. Skriv orda som ikkje er tøyseord.
Oppgåve 4 Les orda du har fått i oppgåve 2. Skriv orda som ikkje er tøyseord.
________________________________
________________________________
________________________________
________________________________
________________________________
________________________________
64
1 Set strek under vokalane. Bruk raud farge.
abcdefghijklmnopqrstuvwxyzæøå ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZÆØÅ 3 Sjå på bileta. Set ring rundt orda som passar til. 4 Set raud strek under vokalane i alle orda.
a - _____
sel
sal
sil
mæle
SE
male
bål
bil
bul
bol
får
før
far
fyr
bør
byr
D
ER
IN
G
o - _____ u - _____
måle
KS
mele
i - _____
EM
PL
e - _____
sol
AR
2 Skriv desse vokalane med store bokstavar.
VU
R
y - _____
æ - _____ ø - _____
bær
ber
å - _____ rir
rur
ror
rar 65
Rebus
1 Skriv orda som passar til bileta. Bruk rutene ved det talet som passar til kvart bilete. 2 Skriv det ordet du får når du les bokstavane loddrett i det feltet som er merkt med blå farge. Bruk linja.
1
2
1
2
3
AR
3 5 4
6
KS
6
EM
5
PL
4
SE
7
7
IN
G
ANNA
ER
Ordet er: ___________________________________________________
VU
R
D
Oppgåver og svar:
A Sjå på orda som passar til bileta. Skriv vokalane som er i orda. Svar: ____________________________________________________ B Skriv dei vokalane som ikkje er med i rebusen. Svar: ____________________________________________________ C Skriv ordet som har ein vokal på plass sist. Svar: ____________________________________________________ 66
1 Orda nedanfor er særnamn. Skriv rett vokal på plass først. Bokstavane står i denne rekkjefølgja: A E I O U Y Æ Ø Å. Bruk linjene.
__nna
__mma
__la
__lf
__da
__ ngve
G
SE
KS
EM
PL
AR
ANNA
__yvind
__se
ER
IN
__sop
VU
R
D
2 Skriv vokalane som manglar. Du får samansette ord. 3 Del det samansette ordet opp i tre ord. Skriv dei tre orda på linjene.
s__lb__rs__ft = ______+ ______ + ______ j__rnb__n__l__nj__ = ______+ ______+______ SKOLE songbok
sk__l__s__ngb__k = ______+ ______+ ______
67
SE
KS
EM
• Hatten skal ha lilla farge. • Blomsteren skal ha gul og raud farge. • Håret skal ha lysegrøn farge.
PL
AR
1 Fargelegg bokstavane i overskrifta. Bruk blå farge på konsonantane og raud farge på vokalane. 2 Fargelegg biletet av klovnen Baltus slik du får beskjed om i teksten nedanfor.
D
ER
IN
G
• Nasen skal ha raud farge. • Kinna skal også ha raud farge. • Jakka er rosa med gult mønster.
VU
R
• Buksa er mørkegrøn med gul pynt • Skoa er lyseblå med grøne lisser. • Klovnen har kvite hanskar med gule prikker.
• Ballene er gule, rosa og svarte. • Strømpene er gule med blå striper. • Sløyfa er grøn. • Teikn en stor, oransje katt på plass på venstre side av Baltus.
68
69
SE
G
IN
ER
D
R
VU
AR
PL
EM
KS
Finn vegen til sirkuset Klovnen Baltus har fått ny jobb. Han skal jobbe på sirkus Rano. Sirkus Rano har sett opp teltet i Olleby. Baltus har teke toget til Olleby. No står han på stasjonen. Han veit ikkje kvar sirkuset er. Du skal hjelpe han med å finne vegen.
PL EM
1 Set eit stort kryss på stasjonen. 2 Dra strek frå stasjonen til sjukehuset. 3 Set ein ring rundt sjukehuset.
AR
Gjer det som står i teksten nedanfor. Sjå på teikninga på neste side, side 71.
G
SE
KS
4 Dra strek frå sjukehuset til sportsbutikken. 5 Set eit stort kryss på sportsbutikken. 6 Dra strek frå sportsbutikken til kinoen.
D
ER
IN
7 Set ein ring rundt kinoen. 8 Dra strek frå kinoen til symjehallen. 9 Set ein ring rundt symjehallen.
VU
R
10 Dra strek frå symjehallen til sirkus Rano. 11 Set ein ring rundt sirkuset. 12 Finn vogna som Baltus skal bu i. 13 Set eit stort kryss på vogna.
70
SKOLE
AR
HALL
PL KINO
SE
KS
EM
S
OD
B ER
KK NE
SYMJE
G
RT
D
ER
IN
SPO
S J U K E H U S
VU
R
S J U K E H U S
US
KEH
SJU
JERN
BAN
E
TAXI
I
TAX
71
Parade Her er klovnen Baltus saman med andre som jobbar på sirkuset. Du skal finne namn til dei. Finn talet artisten eller dyret har. Skriv namnet du vil ha, etter det same talet i boksen. Bruk linja. Hugs at særnamn skal skrivast med stor bokstav på plass først.
5 3
4
AR
2
R
D
ER
IN
G
SE
KS
EM
PL
1
6
2
7
3
8
4
9
5
10
VU
1 Baltus
72
Sjå på biletet av sirkusparaden. Svar på spørsmåla nedanfor.
8
7
AR
9
EM
PL
6
SE
KS
10
IN
G
Spørsmål og svar:
ER
A Kva for eit av dyra kan lyfte 100 kg?
R
D
Svar: ____________________________________________________
VU
B Kven snublar og ramlar heile tida? Svar: ____________________________________________________ C Kven kan trylle bort ein kanin? Svar: ____________________________________________________ D Kva for eit dyr snurrar ein ball på snuten? Svar: ____________________________________________________ 73
SIRKUSORD
1 Les orda i boksane og finn orda som er sirkusord. 2 Set ring rundt sirkusorda og dra strek frå orda til biletet av sirkusteltet. Bruk ulike fargar på strekane. 3 Vel ti av orda du fann, og skriv dei på linjene.
vaskemaskin tryllekunstner
klovnar
orkester
sirkusbilletter
kostyme
AR
elefant
kommodar
EM
PL
kjøleskap
SE
KS
flykaptein
sverdsluker
G
fotballdommar
sirkushestar
flyplass
D
ER
IN
sirkusdirektør
VU
R
publikum
akrobatar
popkorn
trommer
manesjen
steikjepanner
Skriv ti av orda du fann: elefant _______________________________ ___________________________________________________________ ___________________________________________________________ 74
1 Les teksten tre gonger. 2 Fargelegg bokstavane i overskrifta. Bruk blå farge på konsonantane og raud farge på vokalane. 3 Set strek under dei orda som er samansette ord. 4 Finn ut kven som har stole lommeboka til Baltus, og skriv resten av historia. Bruk linjene.
PL EM
KS
Baltus har spurt alle han kjenner. Men ingen har sett lommeboka. Kven kan ha teke henne?
AR
Klovnen Baltus er så lei seg. Lommeboka hans er borte vekk. Baltus har leita overalt.
IN
G
SE
Har sirkuset hatt besøk av ein tjuv i natt? Kva skal stakkars Baltus gjere no? Alle pengane og flybilletten hans er borte.
R
D
ER
Plutseleg høyrer Baltus eit kjempebrøl. Nokon kjeftar og smeller. Nokon er supersinna!
VU
____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ 75
REBUS
1 Sei ordet som passar til kvart bilete. 2 Lytt ut språklyden og skriv den bokstaven som har plass i den kvite ruta. 3 Skriv det ordet du får når du set saman bokstavane i kvar rad. Bruk linja. 4 Set strek under vokalane i ordet. Bruk raud farge. 5 Finn ut kva dei nye orda er like i.
= _______________
= ___________________
SE
KS
EM
PL
AR
= ___________________
ER
IN
G
= ___________________
VU
R
D
= ___________________
= ___________________
76
REBUS
1 Sei ordet som passar til kvart bilete. 2 Lytt ut språklyden og skriv den bokstaven som har plass i den kvite ruta. 3 Skriv det ordet du får når du set saman bokstavane i kvar rad. Bruk linja. 4 Set strek under vokalen i ordet. Bruk raud farge. 5 Finn ut kva dei nye orda er like i.
EM
= ___________________
SE
KS
PL
AR
= ___________________
= ___________________
ER
IN
G
= ___________________
VU
R
D
= ________________
= __________ 77
ER
IN
G
SE
KS
EM
PL
AR
1 Fargelegg bokstavane i overskrifta. Bruk blå farge på konsonantane og raud farge på vokalane. 2 Les særnamna på teikningane på sidene 78 og 79. Bruk det rette særnamnet når du svarar på spørsmåla nedanfor. Svar med heile setningar.
R
D
Spørsmål og svar:
D Kven les for barna?
Svar: __________________
Svar: __________________
B Kven byggjer med klossar?
E Kven leikar med katten?
Svar: __________________
Svar: __________________
C Kven har kledd seg ut?
F Kven søv i korga si?
Svar: __________________
Svar: __________________
VU
A Kven rir på gyngehesten?
78
KS
EM
PL
AR
IVAN
igor
SE
Oppgåver og svar:
IN
G
1 Skriv namnet på katten og hunden.
ER
Svar: ____________________________________________________
VU
R
D
2 Skriv namn på fire ting som barna leikar med. Svar: ____________________________________________________ 3 Set saman orda slik at det blir samansette ord: gynge + hest =______________
leike + bil =_________________
dokke + vogn =_____________
farge + blyant =_____________
vass + pistol =______________
teddy + bjørn =______________
lego + klossar =_____________
lese + krok =________________ 79
1 Les forteljinga. 2 Set strek under dei orda som er samansette ord.
Skogtur
AR
Barna i Trollstua barnehage er på tur i skogen. Anne og Jon passar godt på barna. Dei har det så gøy! Dei byggjer ei barhytte under eit stort grantre.
EM
PL
Dei har teke med seg alle leikebyttene frå sandkassa. Alle vil plukke blåbær i byttene. Snart er byttene fulle av bær.
SE
KS
Plutseleg knakar og brakar det inne i skogen. Alle barna hyler. Dei slepper byttene og spring.
ER
IN
G
«Hjelp! Her kjem eit kjempefarleg dyr! Hjelp, bjørnen tek oss!»
VU
R
D
Men veit du kva det er? Det er Ivan som har snubla og ramla. Det dumme er at Ivan er inne i hytta. Heile hytta rasar saman. Ivan brølar. Barna ler. Ivan er jo ikkje farleg!
80
1 Svar på spørsmåla nedanfor med ei heil setning. Spørsmåla passar til teksten og teikninga på side 80. 2 Skriv dei orda du har sett strek under på side 80. Bruk skriveboka di.
Spørsmål og svar: A Kva heiter barnehagen? Svar: ____________________________________________________
AR
B Kva byggjer barna?
EM
C Kva plukkar barna i byttene sine?
PL
Svar: ____________________________________________________
SE
KS
Svar: ____________________________________________________
G
D Kvifor hyler barna?
ER
IN
Svar: ____________________________________________________
D
E Kvar var Ivan?
VU
R
Svar: ____________________________________________________ F Kvifor rasa hytta saman? Svar: ____________________________________________________ G Kven hadde bygd hytta? Svar: ____________________________________________________ H Kva trur du barna gjorde med blåbæra? Svar: ____________________________________________________ 81
Finn vegen til barnehagen
Barna frå Trollstua skal tilbake til barnehagen. Du skal hjelpe dei med å finne vegen tilbake. Bruk teikninga på side 83 og gjer det som står i teksten nedanfor.
1 Set ring rundt grantreet. 2 Dra strek frå grantreet til brua. 3 Set kryss på brua.
KS
EM
PL
4 Dra strek frå brua til dei tre store furutrea. 5 Set ring rundt furutrea. 6 Dra strek frå furutrea til maurtua.
AR
Alle barna står ved det store grantreet.
G
SE
7 Set kryss på maurtua. 8 Dra strek frå maurtua til parkeringsplassen. 9 Set ring rundt parkeringsplassen.
VU
R
D
ER
IN
10 Dra strek frå parkeringsplassen til barnehagen. 11 Set kryss på barnehagen. 12 Finn sandkassa. 13 Set ring rundt sandkassa. Du fann vegen! Hurra for deg!
Oppgåver: 1 Set strek under alle orda som er like i at dei er samansette ord. 2 Skriv orda du fann. Bruk linjene.
___________________________________________________________ ___________________________________________________________ 82
83
SE
G
IN
ER
D
R
VU
AR
PL
EM
KS
Rimord
1 Les orda i boksane. Orda på plass sist i kvar linje er veldig like. Orda rimar. 2 Set strek under orda på plass sist. 3 Skriv orda du har sett strek under. Bruk linja under boksane.
Mikkel skvatt opp i pappas flosshatt.
rev brev _________________
_________________
AR
Mikkel rev skrev eit brev.
KS
EM
PL
Bæ, bæ, vesle lam, har du noko ull? Ja, ja, kjære barn, eg har kroppen full.
_________________
_________________
VU
R
D
Det kryp og det krabbar av dyr på mjuke labbar.
G
ER
IN
Du og eg og vi to segla i ein tresko.
SE
_________________
Nydeleg kake! Den må vi smake.
Snøkrystallar! Skiløypa kallar.
Under den kvite bru, der seglar eg og du.
_________________
_________________
_________________
Fluga surrar. Passopp knurrar.
84
_________________
Rimord
1 Les orda i boksane. To og to ord rimar. 2 Dra strek mellom dei to rimorda. 3 Skriv dei to rimorda. Bruk linjene.
brev
sol stol ______________________
rev
stol
______________________
eske
gås
______________________
kone
krone
______________________
lås
veske
EM
PL
AR
sol
G
Jenta sat på ein stol.
R
D
Her er ein eske.
Ute var det sommar og __________.
ER
IN
4 I den andre setninga i kvar rute manglar det eit ord. Det ordet skal rime på det siste ordet i setninga ovan for. Skriv ordet. Bruk linja.
SE
KS
______________________
Vi fikk eit rart brev.
VU
Bruk henne ikkje som _________.
Brevet kom frå ein __________.
I buret sat ei gås. Heksa hengde frå ein _________.
Vi kjenner ei gammal kone. Ho eig ikkje ei einaste __________. 85
1 Sei orda som passar til bileta i dei to boksane. 2 Dra strek mellom dei to bileta som passar til dei to orda som rimar. Bruk ulike fargar p책 strekane. 3 Skriv rimorda. Bruk linjene. 4 Lag setningar med orda du har skrive. Orda som rimar, m책 ha plass sist i setninga. Bruk skriveboka di.
AR
hus mus ______________________
KS
EM
PL
______________________
______________________
VU
R
D
ER
IN
G
SE
______________________
______________________
______________________
______________________ 86
1 Les diktet tre gonger. 2 Set raud strek under orda som rimar. 3 Skriv rimorda på linjene. Skriv dei to orda som rimar, på den same linja. 4 Skriv eit brev til ein som bur i byen, og fortel om arbeidet og dyra på ein bondegard. Bruk skriveboka di.
Passopp og reven
______________________
Ein skummel skapning ligg på lur utanfor bondens hønsebur. Det er ikkje hund, det er ikkje katt, han kom stille luskande no i natt.
AR PL
EM
______________________
IN
G
SE
KS
Så blir det med eitt eit frykteleg leven når hønene vaknar og ser det er reven. Dei kaklar og flaksar og går heilt i spinn. Tenk om reven kan kome seg inn!
______________________
______________________ ______________________
VU
R
D
ER
«Det var da fælt til spetakkel og støy», tenkjer gardshunden Passopp og set i å gøy.
______________________
______________________
Han bykser fram mellom fjøset og skuret og oppdagar reven ved hønseburet. «Forsvinn!» bjeffar Passopp. «Bort herifrå! ______________________ Lystrar du ikkje, skal du sanneleg få!» ______________________ Reven sprett opp og legg på sprang så fort som han klarer med rova så lang. Dermed enda historia bra. ______________________ Ein dugande gardshund er god å ha!
87
1 Les versa tre gonger. 2 Set strek under orda som rimar. 3 Skriv rimorda. Bruk linjene. 4 Lag fleire vers. Du kan bruke nokre av desse orda: A bavian, banan, bøffel, tøffel B stut, gut, loppe, hoppe. Bruk skriveboka di. 5 Finn namn (særnamn) til ein elefant, ein kenguru, ein krokodille og ein papegøye. Bruk skriveboka di. 6 Lag samansette ord med desse orda på plass først: mat, brus, bok, ball, kort, teppe. (Eksempel: matbutikk.) Bruk skriveboka di.
elefant iblant ______________________
Dette er ein elefant med sår og snøret snabel. Det kan hende han iblant er sur og irritabel.
______________________
VU
R
D
Mange papegøyar er fæle til å snakke. Dei skrålar, skrik og støyar med hovudet på skakke.
88
PL EM KS SE
______________________
G
ER
Ein svolten krokodille som er ute på jakt, må symje veldig stille og alltid vere på vakt.
______________________
IN
Stakkars mamma kenguru, ho hoppar heile dagen. Det er slitsamt, kan du tru, med babyen på magen.
AR
Fire vers om dyr
______________________ ______________________
______________________ ______________________
Rebus
1 Sei ordet som passar til kvart bilete. 2 Lytt ut språklyden og skriv den bokstaven som har plass i den kvite ruta. 3 Skriv det ordet du får når du set saman bokstavane i kvar rad. Bruk linja. 4 Finn ut kva dei nye orda er like i.
AR
= _________________________
EM
PL
= __________________
ER
IN
G
SE
KS
VU
R
D
= ____________
= _______________
= _________________________ 89
1 Les spørsmåla og sjå på biletet og orda under. Skriv svaret med full setning og med ordet Dei på plass først. Bruk linjene. 2 Finn ut kva orda nedanfor er like i. 3 Skriv samansette ord som passar til møblane på biletet på sidene 90-91. Eksempel: lenestol. Bruk skriveboka di. 4 Skriv setningar med dei nye orda. Bruk skriveboka di.
dei
bordet skapet vindauget taket teppet Du ser Anna og Lisa. Kvar er dei? Dei er i _________________.
AR
Du ser Arman og Remi. Kvar er dei? ______ er bak _____________.
VU
R
D
ER
IN
G
SE
KS
EM
PL
Du ser Lussi og Pusi. Kvar er dei? ______ er i ________________.
90
Du ser Per og P책l. Kvar er dei? ________ er under _______________________________. Du ser to turnringer. Kvar er dei? _______ er i __________________. Du ser Kari og K책re. Kvar er dei? _______ er
VU
R
D
ER
IN
G
SE
KS
EM
PL
AR
under ________________________________.
Set ring rundt ordet dei.
dei du da dei be dei da be dei dei 91
1 Les spørsmåla og sjå på biletet og orda under. Skriv svaret med full setning. Bruk linjene. 2 Finn ut kva orda på teikninga er like i. 3 Set ring rundt ordet dei/Dei. 4 Set strek under vokalane i særnamna. Skriv vokalane du fann. Bruk skriveboka di.
huset treet reinsdyret vatnet flyet loftet
SE
KS
EM
PL
AR
Musi Muso
Lena
Nissefar Nissebror
ER
IN
G
Liam
VU
R
D
Du ser Lena og Liam. Kvar er dei?
Dei er _________________ Du ser Nissefar og Nissebror. Kvar er dei?
Du ser kaptein Trebein. Kvar er han? _____________________________ Du ser Pli og Plå. Kvar er dei?
_____________________________ _____________________________ Du ser Ala og Lea. Kvar er dei? Du ser Musi og Muso. _____________________________ Kvar er dei? _____________________________ 92
5 Fargelegg bokstavane i overskrifta. Bruk blå farge på konsonantane og raud farge på vokalane.
Pli
Plå
SE
KS
EM
PL
AR
Ala Lea
ER
IN
G
kaptein Trebein
VU
R
D
Oppgåver og svar: 1 Skriv ord som passar til figurene på teikninga.
3 Sjå på teksten og skriv dei samansette orda.
Svar: aper, gutt ______________
Svar: ________________________
_____________________________ ––––––––––––––––––––––––––––– 2 Skriv det særnamnet som har ––––––––––––––––––––––––––––– ein vokal på plass først. Svar: ________________________
93
Les spørsmåla og sjå på biletet og orda. Skriv svaret med full setning og med ordet Dei på plass først. Bruk linjene.
KS
EM
PL
AR
leser teiknar søv snakkar spelar byggjer et hoppar
Du ser Emil og Ida. Kva gjer dei?
G
SE
Du ser Stian og Lari. Kva gjer dei?
ER
IN
Dei __________________________ _____________________________ Du ser Magnus og Heidi. Kva gjer dei?
R
D
Du ser Olaug og Pål. Kva gjer dei?
VU
_____________________________ _____________________________ Du ser Agga og Åge. Kva gjer dei?
Du ser Ørny og Hans. Kva gjer dei?
_____________________________ _____________________________ Du ser Uri og Lisa. Kva gjer dei?
Du ser Nora og Marit. Kva gjer dei?
_____________________________ _____________________________ 94
SE
Oppgåver og svar:
KS
EM
PL
AR
SFO
ER
IN
G
1 Les alle namna på barna. Skriv dei særnamna som har ein vokal på plass først.
D
Svar: ____________________________________________________
VU
R
_________________________________________________________ 2 Skriv ord for fire ting du ser på biletet. Svar: ____________________________________________________ 3 Sjå på orda øvst på side 94. Skriv dei orda som er like i at dei har dobbeltkonsonant. Svar: ____________________________________________________ _____________________________________________________ 95
Bildediktat
VU
R
D
ER
IN
G
SE
KS
EM
PL
AR
Skriv orda som passar til bileta. Bruk linjene.
96
Les eventyret tre gonger.
Trollkatten Det var ein gong ein katt. Katten var den klokaste katten i verda. Katten likte vakre klede av silke og fløyel.
EM
PL
AR
Det var ein fattig gut som åtte katten. Katten ville at guten skulle bli rik. Katten ville at guten skulle bu i eit slott. Katten ville at guten skulle gifte seg med ei prinsesse.
SE
KS
Katten lurte eit troll som budde i eit trollslott. Trollet gjekk ut i sola og sprakk. Katten fann ein stor gullskatt i trollslottet.
R
D
ER
IN
G
Katten og guten flytta inn i trollslottet. Kongen i landet trudde guten var ein rik prins. Kongsdottera var ei vakker prinsesse. Hokus pokus, så vart guten gift med prinsessa. Dei levde lukkeleg alle sine dagar.
VU
Snipp, snapp, snute, så var eventyret ute.
Spørsmål og svar: 1 Kven vart lurt av katten?
3 Kva slags klede likte katten?
Svar: _____________________
Svar: _____________________
2 Kva fann katten i slottet?
4 Kven var far til prinsessa?
Svar: _____________________
Svar: _____________________ 97
To vokalar som dannar ein ny språklyd, kallar vi diftong. Diftongane er: ei, øy, au, ai.
ei
R
PL
D
ER
IN
G
SE
KS
EM
ei
AR
1 Dra strek frå diftongen ei til dei bileta som har språklyden ei. 2 Skriv ordet som passar til kvart bilete. Bruk linja ved bileta. 3 Skriv orda som passar inn i setningane. Bruk linja i setningane. 4 Skriv alle orda med diftongen ei i den blå boksen.
brei ______________________
Hunden fekk eit kjøt___________ .
______________________
Eg såg mange fugle__________ .
______________________
Eg høyrde ei kjøt___________ .
______________________
Eg plukka opp ei tørr ___________.
______________________
Eg har ein fin _________ i stua.
______________________
VU
Vegen er ikkje _____________.
98
1 Les orda i boksen. Alle orda er like i at dei har diftongen ei. 2 Kvar setning manglar eit av orda i boksen. Skriv det rette ordet på linja i kvar setning.
ei
Hanen står på eitt ________ og gjel kykeliky.
peisen
Vegen gjennom skogen er ikkje __________.
brei
I eit tre sit ei __________.
kjøtmeis
Fuglane har _________ i toppen av treet.
reir
Under treet låg mange tørre __________.
greiner
Det var kaldt, men vi tende opp i __________.
stein
Eg snubla i ein stor __________.
IN
G
SE
KS
EM
PL
AR
bein
VU
R
D
ER
3 Skriv diftongen ei i kvart ord. Bruk linja. Les ordet. 4 Dra strek frå ordet til biletet som passar til.
p____s
gr_____n
b_____n
r_____r
h_____s
st_____n
99
1 Les teksten tre gonger. Set strek under orda som har diftongen ei. 2 Skriv orda du har sett strek under. Bruk linjene.
Hytta
ei
Ord med diftongen ei:
IN
Spørsmål og svar:
G
SE
KS
EM
PL
AR
____________________ Eirin og Einar eig ei hytte. ____________________ Det er ikkje veg opp til hytta. ____________________ Dei kan ikkje sykle, dei må bruke beina. Stigen er full av småstein og tørre greiner. ____________________ ____________________ Når dei kjem fram, fyrer dei på peisen. ____________________ Dei feiar golvet og ryddar litt. ____________________ Så kosar dei seg. ____________________ ____________________
ER
1 Kvifor kan ikkje Eirin og Einar køyre bil til hytta?
R
D
Svar: ____________________________________________________
VU
2 Korleis kjem Eirin og Einar seg opp til hytta? Svar: ____________________________________________________ 3 Kva gjer Eirin og Einar med golvet i hytta? Svar: ____________________________________________________ 4 Kva gjer Eirin og Einar med peisen? Svar: ____________________________________________________ 100
1 Les orda i de to boksene. 2 Dra en vannrett strek mellom orda i de to boksene. 3 Du får sammensatte ord. Skriv de sammensatte orda. Bruk linjene. 4 Sett strek under diftongen ei i de sammensatte orda.
ei
leir
speidarleir
rotte
reir
______________________
små
stein
______________________
furu
grein
______________________
kjøt
bein
______________________
feie
kost
peis
bål
PL
EM
KS
______________________
bil
______________________
IN
G
SE
______________________
ER
leige
AR
speidar
R
D
Spørsmål og svar:
VU
1 Kva får vi når vokalen e går saman med vokalen i? Svar: ____________________________________________________ 2 Kva er ein leigebil? Svar: ____________________________________________________ 3 Kven liker kjøtbein? Svar: ____________________________________________________ 101
1 Les setningane. Finn bileta som passar til. 2 Skriv talet ved dei setningane som passar til kvart bilete. Bruk ruta. 3 Set ring rundt dei orda som har diftongen ei. 4 Skriv særnamna. Bruk linjene.
1 Ein baby må ha på seg bleie. 2 Peik fekk eit kjøtbein. 3
Kjøtmeisa har tre egg i reiret.
EM
5 Solveig kostar golvet med ein feiekost.
R
D
ER
IN
G
SE
KS
6 Ei ugle sat på ei grein. 7 Eivor snubla i ein stein.
PL
AR
4 Eirin og Einar leier kvarandre.
VU
Skriv særnamna her: ___________________________________________________________
Spørsmål og svar: Kva er alle særnamna du har skrive, like i? Svar: Dei er like i at dei har __________________________________ ___________________________________________________________ 102
ei
IN
PL
G
SE
KS
EM
øy
øy
AR
1 Dra strek frå diftongen øy til bileta som har språklyden øy. 2 Skriv ordet som passar til kvart bilete. Bruk linja ved bileta. 3 Skriv orda som passar inn i setningane. Bruk linja i setningane. 4 Skriv alle orda med diftongen øy i den blå boksen.
D
ER
Skriv orda med diftongen øy:
VU
R
Eg er tett i eit _____________________.
øyre ______________________
Eg sumde ut til ei __________________.
______________________
Eg blåste i ei ______________________.
______________________
Eg sov i ei ____________________seng.
______________________
Eg snakka med ein ________________.
______________________
Husk: To vokalar som dannar ein ny språklyd, kallar vi diftong.
Diftongane er
ei, øy, au, ai.
103
1 Les orda i boksen. Alle orda er like i at dei har diftongen øy. 2 Kvar setning manglar eit av orda i boksen. Skriv det rette ordet på linja i kvar setning.
øy
Vi har to ________ vi kan høyre med.
øyre fløyte køyer tøyet øya papegøye trøyer
Vi har begynt å spele blokk_________. På hytta har vi __________.
AR
Vi hengde __________ på tørkesnora.
PL
Vi sumde om kapp ut til ____________.
EM
Ho har ein _____________ som snakker.
SE
KS
Fotballaget fekk nye, oransje ___________.
G
Spørsmål og svar:
ER
IN
Kva er alle orda i boksen like i?
VU
R
D
Svar: Orda er like i at dei har ein ______________________________ 3 Skriv diftongen øy i kvart ord. Bruk linja. Les ordet..
r____skatt k_____e fl____te r_____k t ____
papeg_____e
tr_____e b______e 104
1 Les teksten tre gonger. Set strek under dei orda som har diftongen øy/Øy. 2 Skriv orda du har sett strek under. Bruk linjene i den blå boksen.
Fotball
øy
Ord med diftongen øy: ____________________ ____________________ ____________________
AR
____________________
PL
____________________ ____________________
____________________
G
IN
Spørsmål og svar:
____________________
SE
KS
EM
Gutelaget Brøyt skal vere med i cupen. Gutane har fått nye, oransje trøyer. Øystein og Øyvind er leiarar. Dei trenar laget tre gonger i veka. «Høyr her! Bøy og tøy!» brølar Øyvind. Øystein blåser i fløyta. Han er ikkje nøgd. «Bøy og tøy!» Tida går som ein røyk. Det er gøy å trene.
ER
1 Kva heiter fotballaget?
R
D
Svar: ____________________________________________________
VU
2 Kva farge har fotballdraktene? Svar: ____________________________________________________ 3 Kva heiter trenarane? Svar: ____________________________________________________ 4 Når blåser Øystein i fløyta? Svar: ____________________________________________________ 105
1 Les setningane. Finn bileta som passar til. 2 Skriv talet ved dei setningane som passar til kvart bilete. Bruk ruta. 3 Set ring rundt dei orda som har diftongen øy. 4 Skriv særnamna. Bruk linja.
øy
1 Jentene spelar blokkfløyte. 2 Øystein vaskar tøy. 3 Øyvind tek på seg fotballtrøya.
PL
AR
4 Han har ferie på ei palmeøy.
EM
5 Røyskatten har svart haletipp.
SE
7 Øyvor søv i ei hengekøye.
KS
6 Frøydis er flink i slalåmløypa.
R
D
ER
IN
G
8 Nokre av jentene har rulleskøyter.
VU
Skriv særnamna her: ___________________________________________________________
Spørsmål og svar: Kva er alle særnamna du har skrive, like i? Svar: Dei er like i at dei har __________________________________ ___________________________________________________________ 106
1 Les orda i dei to boksane. 2 Dra ein vassrett strek mellom orda i dei to boksane. 3 Du får samansette ord. Skriv dei samansette orda. Bruk linjene. 4 Set strek under diftongen øy i dei samansette orda.
øy
seng
______________________
øyre
flipp
______________________
blokk
fløyte
______________________
under
tøy
______________________
palme
øy
______________________
fabrikk
røyk
ski
løype
______________________
katt
______________________
G
SE
PL
EM
KS
______________________
ER
IN
røys
AR
køye
R
D
Spørsmål og svar:
VU
1 Kva får vi når vokalen ø går saman med vokalen y? Svar: ____________________________________________________ 2 Når på året lagar vi skiløyper? Svar: ____________________________________________________ 3 Kva er ei køyeseng? Svar: ____________________________________________________ 107
ei eller øy? Biletdiktat
øy
VU
R
D
ER
IN
G
SE
KS
EM
PL
AR
Skriv orda som passar til bileta. Bruk linjene. Alle orda er like i at dei har diftongen ei eller diftongen øy.
108
1 Les setningane og orda. Kvar setning manglar eit ord. 2 Set ring rundt det ordet som manglar i kvar setning. Skriv ordet på rett plass i setninga. Bruk linja.
øy
bein stein seien Hunden gneg på eit _______________________ . bøya køya fløyta
PL
AR
Dommaren blåser i __________________________.
EM
peis heis tøys
KS
Vi må ta ____________________ for å kome opp.
SE
støy lei gøy
IN
G
Det er _________________________ å spele fotball.
ER
steinen beinet pløyer
VU
R
D
Eirin braut _____________________________ i går. papegøyar bleier køyer En baby tissar ut mange ______________________. 4 Skriv eit samansett ord som passar til kvart bilete. Bruk linja.
109
1 Dra strek frå diftongen au til bileta som har språklyden au. 2 Skriv ordet som passar til kvart bilete. Bruk linja ved bileta. 3 Skriv orda som passar inn i setningane. Bruk linja i setningane. 4 Skriv alle orda med diftongen au i den blå boksen.
G
AR PL
SE
KS
EM
au
au
ER
IN
Skriv orda med diftongen au:
hauk
D
Eg såg ein _____ oppe i fjellet.
__________________
VU
R
Det er _____ i skogen.
Vi får ull frå ein _____.
__________________
Om hausten set vi båten inn i eit _____.
__________________
Eg er flink til å hoppe __________________.
__________________
I maurtua er det tusenvis av _____________.
__________________
Husk: To vokalar som dannar ein ny språklyd, kallar vi diftong. 110
Diftongane er
ei, øy, au, ai.
1 Les orda i boksen. Alle orda er like i at dei har diftongen au. 2 Kvar setning manglar eit av orda i boksen. Skriv det rette ordet på linja i kvar setning.
Det er gøy å hoppe ________________.
maur
I skogen er det store __________tuer.
haugen
Vi sprang opp på ____________ for å sjå betre.
sauen
Vi får ull frå _______________.
gaupe
Det er sjeldan vi får auge på ________________.
lapskaus
Eg liker _________________ til middag.
G
IN
Spørsmål og svar:
SE
KS
EM
PL
AR
tau
au
ER
Kva er alle orda i boksen like i?
VU
R
D
Svar: Orda er like i at dei har ein ______________________________ 3 Skriv diftongen au i kvart ord. Bruk linja. Les ordet.
s____ _____ge g____pe h_____k n ____ st
t_____
m_____r lapsk______s 111
1 Les teksten tre gonger. Set strek under orda som har diftongen au. 2 Skriv orda du har sett strek under. Bruk linjene.
Sauene på beite
au
Ord med diftongen au: ____________________ ____________________ ____________________
AR
____________________
PL
____________________ ____________________
EM
Saueflokken er ute til langt utpå hausten. Sauene beitar oppe på haugen. Dei kviler seg mellom knausane. Dei må passe seg for jerv og gaupe. Lamma kan bli tekne av ørn og hauk. Katten saknar sauene. Katten går rundt og mjauar. Hunden får ikkje gå laus. Han må gå i tau.
G
ER
1 Kvar beitar sauene?
IN
Spørsmål og svar:
____________________
SE
KS
____________________
R
D
Svar: Dei ________________________________________________
VU
2 Kva må sauene passe seg for? Svar: ____________________________________________________ 3 Kva må lamma passe seg for? Svar: __________________________________________________ 4 Kva må hunden ha rundt halsen? Svar: ____________________________________ 112
1 Les orda i dei to boksane. 2 Dra ein vassrett strek mellom orda i dei to boksane. 3 Du får samansette ord. Skriv dei samansette orda. Bruk linjene. 4 Set strek under diftongen au i dei samansette orda.
au
spor
______________________
båt
naust
______________________
maur
tue
______________________
hoppe
tau
______________________
fjell
knaus
______________________
stein
haug
______________________ ______________________
KS
EM
PL
AR
gaupe
SE
Skriv dei samansette orda:
bein
ER
IN
G
dinosaur
R
D
Spørsmål og svar:
VU
1 Kva får vi når vokalen a går saman med vokalen u? Svar: Vi får _______________________________________________ 2 Kven byggjer maurtuer? Svar: Det er ______________________________________________ 3 Kva er inne i eit naust? Svar: Det er ein ___________________________________________ 113
1 Les setningane. Finn bileta som passar til. 2 Skriv talet ved dei setningane som passar til kvart bilete. Bruk ruta. 3 Set ring rundt dei orda som har diftongen au. 4 Skriv særnamna. Bruk linja.
au
1 Vi får ull frå sauene. 2 Båten er i naustet. 3 Aud hoppar tau.
PL
AR
4 Farmor koka lapskaus til middag.
EM
5 I Australia er det mange kenguruar.
KS
6 Mauren byggjer store maurtuer.
R
D
ER
IN
G
SE
7 Her er ein dinosaur.
VU
Skriv særnamna her: ___________________________________________________________
Spørsmål og svar: Kva er alle særnamna du har skrive, like i? Svar: Dei er like i at dei har___________________________________ ___________________________________________________________ 114
ei, øy eller au? Biletdiktat
au
VU
R
D
ER
IN
G
SE
KS
EM
PL
AR
Skriv orda som passar til bileta. Bruk linjene. Alle orda er like i at dei har diftongen ei, øy eller au.
115
1 Les setningane og orda. Kvar setning manglar eit ord. 2 Set ring rundt det ordet som manglar i kvar setning. 3 Skriv ordet på rett plass i setninga. Bruk linja.
au
gaupene dinosaurane maurane ___________________ levde for lenge sidan. skaut tøy tau
PL
AR
Somre damer har ___________________ på hovudet.
EM
bøyer bleier papegøyar
KS
Somme ___________________________ kan snakke.
SE
lapskaus høy seigmenn
IN
G
Hesten et ________________________________.
ER
naustet haugen heisen
VU
R
D
Robåten er i _____________________ om vinteren. meisene haukene papegøyane __________________ jakter på mus og hareungar.
Hugs: To vokalar som dannar ein ny språklyd, kallar vi diftong.
Diftongane er 116
ei, øy, au, ai.
1 Dra strek fr책 diftongen ai til bileta som har spr책klyden ai. 2 Skriv ordet som passar til kvart bilete. Bruk linja ved bileta. Skriv alle orda med diftongen ai. Bruk linjene nedst p책 sida.
AR PL
D
ER
IN
G
SE
KS
EM
ai
ai
VU
R
Skriv orda med diftongen ai:
___________________________________________________________ ____________________________________________________________ __________________________________________________________ ___________________________________________________________
117
1 Les orda i boksen. Alle orda er like i at dei har diftongen ai. 2 Kvar setning manglar eit av orda i boksen. Skriv det rette ordet på linja i kvar setning.
Ein _______________kan vere svært farleg.
pai
Mor lagar ein ________________ til middag.
haikar
Ole har ikkje bil, han ______________ til byen.
mais
Vi lagar popkorn av __________________.
mai
Alle ropar hurra 17.________________.
kaia
Alle båtane ligg ved _________________.
EM
PL
AR
hai
ai
SE
KS
Spørsmål og svar:
G
Kva er alle orda i boksen like i?
ER
IN
Svar: Orda er like i at dei har ein ______________________________
VU
R
D
3 Skriv diftongen ai i kvart ord. Bruk linja. Les ordet.
h____ m____s
118
p____
m____
h___ke
k_____
1 Les teksten tre gonger. Set strek under orda som har diftongen ai. 2 Skriv orda du har sett strek under. Bruk linjene.
Farlege haiar
ai
Ord med diftongen ai: ____________________ ____________________ ____________________
AR
____________________ ____________________
PL
I Australia er det mykje hai i havet. Ein dag i mai såg folk ein hai. Haien sumde rundt like ved kaia. Haiar kan vere farlege. Ein fiskar klarte å fange haien i eit garn. Alle drog ned til kaia for å sjå. «Å, så bra! No er vi kvitt den ekle haien!»
EM
____________________
ER
IN
G
SE
KS
____________________
R
D
Spørsmål og svar:
VU
1 Kvar er det mykje hai i havet? Svar: _________________________________________________ 2 Kven fanga ein hai? Svar: __________________________________________________ 3 Kvifor var alle så glade da haien vart teken? Svar: ____________________________________________________ 119
1 Les setningane. Finn bileta som passar til. 2 Skriv talet ved dei setningane som passar til kvart bilete. Bruk ruta. 3 Set ring rundt dei orda som har diftongen ai. 4 Skriv dei orda du fann. Bruk linjene nedst pĂĽ sida.
ai
1 Vi lagar popkorn av mais. 2 Barna i Noreg gür i 17. mai-tog. 3 Anne kjøpte ein eplepai.
PL
AR
4 I Australia er det mykje hai.
EM
5 Flagget vaiar i vinden.
KS
6 Trea svaiar i vinden.
VU
R
D
ER
IN
G
SE
7 Aud lagar lapskaus.
Skriv orda med diftongen ai: ___________________________________________________________ ___________________________________________________________ ___________________________________________________________ 120
ei, øy, au eller ai? Biletdiktat
ai
17.
VU
R
D
ER
IN
G
SE
KS
EM
PL
AR
Skriv orda som passar til bileta. Bruk linjene. Alle orda er like i at dei har diftongen ei, øy, au eller ai.
121
1 Les regla tre gonger. 2 Set strek under orda som rimar. Bruk ulike fargar på strekane. 3 Skriv orda som rimar. Bruk linjene.
PL EM KS SE G IN ER
D
Kven bankar? sa Per Sankar. Det er kona mi, sa Per Li. Kva vil ho? sa Per Lo. Kjøpe løk, sa Per Spøk. Og kor mange? sa Per Lange. Ein, to, tre, fire, sa Per Lire. Ikkje fleire? sa Per Leire. Det er nok, sa Per Kokk.
AR
Kven bankar?
VU
R
Orda som rimar:
bankar – Sankar, mi – Li,__________________________________ ___________________________________________________________
Oppgåve og svar: Alle i regla heiter Per. Skriv etternamna deira. Svar: Sankar, Li,___________________________________________ __________________________________________________________
122
ei, øy, au eller ai? 1 Sjå på dyreorda som passar til bileta. Skriv diftongen som manglar. Bruk linjene. 2 Skriv namna på dyra som er villdyr. Bruk linjene nedst på sida.
h_____
r____skatt
dinos____r
h____k
kjøttm____s
IN
G
SE
KS
EM
PL
AR
m____r
papeg____e
r_____
s_____
s_______
VU
R
D
ER
g____pe
r____n Namn på villdyra:
___________________________________________________________ __________________________________________________________ 123
1 Les diktet tre gonger. 2 Set strek under dei orda som rimar. Bruk ulik farge på strekane. 3 Skriv orda som rimar. Bruk linjene.
Og når så Anette kjem, blir det nok ein liten klem, tenkjer Tore Hund før han tek ein blund.
Linda har ein bamsevoff sydd av blomstra sofastoff. Tone har ein hest som er kledd til fest.
Kosedyr er alltid der, klagar aldri, berre er. Dei vil liggje der og vente på ein gut eller ei jente.
Mortens løvegut av plast kviler i ei korg av bast med eit teppe i, som eit lite hi.
EM
PL
AR
Kva slags kosedyr har du? Petter har ei strikka ku som han suttar på. Ho er gul og blå.
KS
Kosedyr
D
ER
IN
G
SE
Nils-Fredrik Nielsen
VU
R
Orda som rimar:
du – ku, på – blå, ___________________________________________ ___________________________________________________________
Oppgåve og svar:
Det er fem kosedyr i diktet. Skriv kva slags dyr det er. Svar: _____________________________________________________ __________________________________________________________ 124
1 Fargelegg overskrifta. Vokalane skal ha raud farge. Konsonantane skal ha blå farge. 2 Nesten alle jenter og gutar har eit kosedyr. No skal du skrive om kosedyret ditt. Dersom du ikkje har noko kosedyr, diktar du opp eit du kan tenkje deg å ha. Bruk skriveboka di.
1 Kva slags kosedyr har du?
EM
PL
Svar: ____________________________________
AR
Spørsmål og svar:
KS
2 Kva farge har kosedyret ditt?
IN
G
3 Kva heiter kosedyret ditt?
SE
Svar: _________________________________________
ER
Svar: _________________________________________
R
D
4 Kvar er kosedyret ditt når du er på skolen?
VU
Svar: ______________________________________________________ 3 Skriv ferdig historia om eit kosedyr som forsvinn. Bruk skriveboka di.
Kosedyret som forsvann Jens er så trøtt. Han har spela fotball heile ettermiddagen. No skal det bli godt å sove. Jens hoppar opp i senga og dreg dyna over hovudet. Jens stikk handa under puta. Der ligg alltid kosedyret hans om dagen. Men … 125
Biletdiktat
VU
R
D
ER
IN
G
SE
KS
EM
PL
AR
Skriv orda som passar til bileta. Bruk linjene.
126
Biletdiktat
VU
R
D
ER
IN
G
SE
KS
EM
PL
AR
Skriv orda som passar til bileta. Bruk linjene.
127
1 Les setningane. 2 Skriv S/U (sant eller usant). 3 Set strek under orda som har diftong. 4 Skriv orda du fann. Bruk linjene nedst på sida.
S/U ____________________
2 Feiaren feiar pipa.
____________________
3 Bilane står i naust.
____________________
4 Kyrne mjauar.
____________________
EM
PL
AR
1 Båtane køyrer på vegar.
____________________
KS
5 Kattane rautar.
SE
6 Flagg kan vaie i vinden.
IN
G
7 Vi ser med auga.
____________________ ____________________ ____________________
9 Vi kan snakke med ein papegøye.
____________________
R
D
ER
8 Ein hauk kan fange ein elefant.
VU
10 Vi kan ete sukkertøy.
____________________
Ord med diftongen ei, øy, au eller ai: køyrer _____________________________________________________ ___________________________________________________________ ___________________________________________________________ 128