เรือ้ รังโดยไม่ทราบสาเหตุ ต่อมาจะมีอาการอ่อนเพลีย เบื่ออาหาร น�้ำหนักลด หายใจหอบเหนื่อย ผู้ป่วยมัก มีประวัติสูบบุหรี่จัดมากนาน แต่บางรายอาจไม่มี ประวัติสูบบุหรี่มาก่อนก็ได้ L โรคภูมแิ พ้ ผูป้ ว่ ยมักมีอาการคันจมูก คันคอ น�้ำมูกใส จามและไอ เวลาสัมผัสถูกสิ่งที่แพ้ เช่น อากาศเย็น ฝุ่นละออง ขนสัตว์ เป็นต้น มักมีอาการ เป็นๆ หายๆ อยู่เรื่อยๆ โดยที่สุขภาพทั่วไปแข็งแรงดี L หืด ผูป้ ว่ ยมักมีอาการไอเรือ้ รัง และมีอาการ หอบเหนือ่ ย หายใจมีเสียงดังวีด้ เป็นครัง้ คราว ส่วนใหญ่ ไม่มีไข้ มักมีประวัติว่ามีญาติสายตรงเป็นโรคหืดหรือ โรคภูมิแพ้อื่นๆ การวินิจฉัย แพทย์ จ ะวิ นิ จ ฉั ย โรคหลอดลมอั ก เสบจาก อาการแสดง ได้แก่ อาการไอมีเสมหะ โดยเฉพาะอย่างยิง่ หลังเป็นไข้หวัดหรือไข้หวัดใหญ่ โดยที่ผู้ป่วยกินได้ดี น�้ำหนักไม่ลด ท�ำกิจกรรมต่างๆ ได้ปกติ ในรายทีไ่ ม่แน่ใจ อาจต้องท�ำการตรวจเพิม่ เติม เช่น เอ็กซเรย์ ตรวจเสมหะ ใช้กล้องส่องตรวจหลอดลม (bronchoscopy) 22 │ สารสองล้อ 289 (กรกฎาคม 2558)
การดูแลตนเอง 1. เมื่ อ มี อ าการไอ มีเสมหะ ให้ปฏิบัติตัวดังนี้ - พั ก ผ่ อ นนอน หลับให้มากๆ - ดื่ ม น�้ ำ อุ ่ น ให้ ม ากๆ เพื่ อ ช่ ว ยระบาย เสมหะ - งดสูบบุหรี่ และ หลี ก เลี่ ย งสิ่ ง ระคายเคื อ ง เช่ น ความเย็ น น�้ ำ เย็ น น�้ำแข็ง ของทอด ของมันๆ ฝุ่น ควัน อากาศเสีย ลมจาก พัดลมหรือเครือ่ งปรับอากาศ 2. ให้ยาบรรเทาตามอาการ เช่น ยาลดไข้ (ถ้ามีไข้) ถ้ารู้สึกระคายคอมากให้อมยาอมมะแว้ง จิ บ น�้ ำ ผึ้ ง ผสมมะนาว หรื อ น�้ ำ มะนาวคั้ น ใส่ เ กลื อ และน�้ำตาล หลีกเลี่ยงการใช้ยาระงับการไอ และ ยาแก้หวัดแก้แพ้ (เช่น คลอร์เฟนิรามีน) อาจท�ำให้ เสมหะเหนียว ขับออกยาก 3. ควรไปพบแพทย์ ถ้ า มี ลั ก ษณะข้ อ ใด ข้อหนึ่ง ดังต่อไปนี้ - น�้ำหนักลด - หายใจหอบเหนื่อย - มีเสมหะเหลืองหรือเขียว - มีไข้นานเกิน 7 วัน - ไอเป็นเลือด - เจ็บแปล๊บทีห่ น้าอกเวลาหายใจเข้าลึกๆ - อาการไอไม่ทุเลาใน 2 สัปดาห์ หรือ มีความวิตกกังวล หรือไม่มั่นใจที่จะดูแลตนเอง การรักษา แพทย์จะให้การดูแลรักษาตามลักษณะอาการ และสาเหตุที่ตรวจพบ ดังนี้