Photophysis issue10 by PHOTOPHYSIS magazine

e-περιοδικό για την Ελληνική Φύση > ΙΑΝ 2014

αφιέρωμα: φωτογραφία τοπίου

Ηλεκτρονική έκδοση για την ελληνική φύση & τη φωτογραφία φύσης Σύνταξη: Αναστάσιος Σακούλης Επιμέλεια | Layout: Λίλα Σιμιτζή, Αναστάσιος Σακούλης Φιλοξενείται στην προσωπική σελίδα του Αναστάσιου Σακούλη www.photophysis.gr

Το τεύχος αυτό είναι το επιστέγασμα μιας τρίχρονης προσπάθειας και δε θα μπορούσε παρά ν' αποτελεί ευκαιρία για εορτασμό και ανανέωση. Η ανανέωση κρίθηκε απαραίτητη και αισιοδοξούμε ότι δε θα περιοριστεί μόνο στην εμφάνιση, η οποία όπως ήδη διαπιστώσατε από την πρώτη ματιά είναι ολοκληρωτική. Νέο σχήμα, άλλη προσέγγιση στο στήσιμο, πιο πολύ χρώμα. Και όλα αυτά χάρις στην καλή φίλη, εξαιρετική φωτογράφο πουλιών και ακόμα πιο εξαιρετική γραφίστρια Λίλα Σιμιτζή, η οποία κατόρθωσε, μέσα στο επιβαρυμένο πρόγραμμά της, να βρει χρόνο να επανασχεδιάσει το περιοδικό με πολύ μεράκι και αγάπη! Λίλα σ' ευχαριστώ! Για το περιεχόμενο τώρα! Θα αποτελεί μοναδική μας φροντίδα να γίνεται όλο πιο πλούσιο και ποιοτικό. Το υλικό υπάρχει και οι άνθρωποι που θα το παρουσιάσουν με τον καλύτερο τρόπο επίσης! Κανένας μας δε θα πιεστεί να εκδώσει οπωσδήποτε 4 τεύχη σ' έναν χρόνο, εάν η ύλη δεν είναι ακόμα πιο πλούσια απ' ότι ήταν μέχρι σήμερα και ικανή να κάνει τον αναγνώστη να το ξεφυλλίζει ξανά και ξανά και να μελετά τα κείμενα! Η αρχή γίνεται μ' ένα πανέμορφο αφιέρωμα στη φωτογραφία τοπίου. Ένα είδος, που έχει κατακτήσει τον κόσμο, αλλά στην Ελλάδα δεν είναι τόσο διαδεδομένο και τολμώ να πω ότι είναι και παρεξηγημένο. Προσωπικά θα ήθελα πολύ να ασχοληθώ, αλλά η αφοσίωση και ο χρόνος που απαιτείται για τη μελέτη και σχεδιασμό μιας λήψης θα μου στερούσε και από τον ελάχιστο χρόνο που ξεκλέβω για να αφιερώσω στην αγαπημένη μου wildlife φωτογραφία. Όμως κατά το στήσιμο, βλέποντας και μελετώντας τις φωτογραφίες και τα κείμενα που μοιράζονται μαζί μας, οι καταπληκτικοί φωτογράφοι που φιλοξενούνται στο τεύχος, μου μπήκε το μικρόβιο και θα το επιχειρήσω. Ελπίζω και εσείς! 10ο τεύχος λοιπόν! Ένα μεγάλο ευχαριστώ σ' όλους που έχουν συμβάλλει στο μικρό αυτό κατόρθωμα. Χωρίς όλους αυτούς που συνεργάστηκαν (και δεν είναι λίγοι) με κείμενα και φωτογραφίες, τίποτα δε θα ήταν δυνατό. Και μ' αυτούς τους συνεργάτες, αλλά και τους νέους που θα έρθουν στην παρέα, ελπίζουμε να είμαστε εδώ και στο 20ο και να θέτουμε νέους στόχους! Επίσης δε θα μπορούσα να μην απευθύνω ένα μεγάλο ευχαριστώ στους χιλιάδες αναγνώστες, που μας στηρίζουν και μας δίνουν δύναμη για τη συνέχιση της προσπάθειας! Όμως το έμπρακτο «ευχαριστώ» προς όλους αυτούς θα είναι ένα όλο και καλύτερο περιοδικό!

Α. Σακούλης

ΦΩΤΟ: ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΑΡΙΣΟΠΟΥΛΟΣ

Το 10ο τεύχος του ηλεκτρονικού περιοδικού Photophysis είναι γεγονός! Το περιοδικό αποτελεί μία από τις ελάχιστες, με τέτοια διάρκεια και συνέπεια -μην πω η μοναδική για τα ελληνικά δεδομένα- ερασιτεχνική προσπάθεια έκδοσης που προβάλλει τη φύση της χώρας μας. Αυτό το επιτυγχάνει μέσα από την ανάδειξη της προσπάθειας όλων αυτών που είτε την προστατεύουν, είτε τη φωτογραφίζουν. Βέβαια, είναι δεδομένο ότι αυτοί που τη φωτογραφίζουν ανήκουν σ' αυτούς που την προστατεύουν!

Περιεχόμενα

06 - 13

14 - 43

Ιστόγραμμα

Ένα πακετάκι φίλτρα παρακαλώ

Σάκης Ιατρόπουλος

Κωνσταντίνος Βασιλάκης

68 - 77 Συνταγές για... άλλες λήψεις! Time Lapse Photography Μαρία Καϊμάκη

156 - 181 Σταύρος Λαμπράκης Portfolio

182 - 207

132 - 155

Σταύρος Χαρισόπουλος Portfolio

Σάκης Ιατρόπουλος Portfolio

44 - 53 DoF (Depth of Field) Blending Σταύρος Λαμπράκης

54 - 67

208 - 239

Manual Blending Φωτογραφίζοντας χωρίς φίλτρα

Κωνσταντίνος Βασιλάκης Portfolio

Κώστας Πετράκης

78 - 93 Συνταγές για... άλλες λήψεις! Star Trails / Φωτογραφίζοντας το παρελθόν Μαρία Καϊμάκη & Κωνσταντίνος Βασιλάκης

94 - 131

240 - 269

Κώστας Πετράκης Portfolio

Γιάννης Γκόγκος Portfolio

ΙΣΤΟΓΡΑΜΜΑ Το Ιστόγραμμα είναι ίσως το πολυτιμότερο εργαλείο που μας πρόσφερε η μετάβαση στην ψηφιακή εποχή. Μαθαίνοντας να διαβάζει το ιστόγραμμα, κανείς αποκτά πλήρη έλεγχο στην έκθεση του φωτός. Μη δίνετε σημασία σε αυτό που δείχνει η οθόνη της κάμερας, δώστε έμφαση στο ιστόγραμμα και μάθετε να διαβάζετε εάν μια λήψη είναι υπερεκτεθειμένη στο φως ή υποεκτεθειμένη.

ΚΕΙΜΕΝΟ / ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Σάκης Ιατρόπουλος http://www.photoadventurelab.com https://www.facebook.com/sakis.iatropoulos.9

Φανταστείτε το ιστόγραμμα σαν μια περιοχή με απόλυτα όρια, στα οποία μπορείτε να κινηθείτε. Φανταστείτε το ιστόγραμμα σα μια περιοχή με απόλυτα όρια, στα οποία μπορείτε να κινηθείτε. Η περιοχή αυτή οριοθετείται από δυο άξονες.

AMOUNT OF PIXELS

BLACK

MID TONE

BRIGHTNESS

WHITE

Στον οριζόντιο άξονα, από αριστερά προς τα δεξιά, με τιμές από μηδέν, το οποίο συμβολίζει το απόλυτο μαύρο, μέχρι 255, το οποίο συμβολίζει το απόλυτο λευκό Στον κάθετο άξονα έχουμε το πλήθος των εικονοστοιχείων pixels, που αντιστοιχούν στη συγκεκριμένη τιμή φωτεινότητας.

ΙΣΤΟΓΡΑΜΜΑ

Όσο πιο μεγάλος ο χρόνος λήψης, τόσο πιο εκτεθειμένος βρίσκεται ο αισθητήρας σας στο φώς. Βλέπετε στο ιστόγραμμα κομμάτια τα οποία βρίσκονται εκτός περιοχής του 255, υπάρχουν τιμές στο δεξιό άκρο του ιστογράμματος; Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν περιοχές στη φωτογραφία σας οι οποίες είναι καμένες και οποιαδήποτε πληροφορία στο σημείο αυτό, έχει καταστραφεί και δεν μπορεί να ανακτηθεί.

Το ιστόγραμμα μπορεί να απεικονίζει την φωτεινότητα όλων των χρωμάτων / καναλιών αθροιστικά ή για κάθε κανάλι ξεχωριστά.

Υπάρχουν κομμάτια τα οποία βρίσκονται έξω από την περιοχή του μηδενός; Ακουμπάει το γράφημα στο αριστερό άκρο; Αυτό σημαίνει ότι η λήψη είναι υποεκτεθειμένη και σε αυτό το σημείο δεν έχει γίνει εγγραφή κάποιας πληροφορίας. Είναι πολύ δύσκολο έως αδύνατο να ανακτηθεί κάποιο στοιχείο.

Η πιθανότητα ανάκτησης κάποιας πληροφορίας από αυτά τα δύο ακραία σημεία είναι άμεσα εξαρτώμενη από το δυναμικό εύρος και την τεχνολογία του εκάστοτε αισθητήρα που χρησιμοποιεί ο κατασκευαστής της κάμερά σας. Συνήθως οδηγεί σε αποτελέσματα τελικών λήψεων με artifacts, διάφορα τεχνουργήματα τα οποία καθιστούν τη φωτογραφία μη αποδεκτή από το ανθρώπινο μάτι.

Όσο πιο μεγάλος ο χρόνος λήψης, τόσο πιο εκτεθειμένος βρίσκεται ο αισθητήρας στο φώς.

Υποεκτεθειμένη/υποφωτισμένη εικόνα Παρατηρούμε ότι η συγκέντρωση τόσο της συνολικής φωτεινότητας όσο και των επιμέρους χρωματικών γραφημάτων βρίσκονται προς αριστερά στο διάγραμμα αλλά δεν ακουμπάνε στο αριστερό άκρο, απόλυτο μαύρο.

Υπερφωτισμένη εικόνα Παρατηρούμε ότι υπάρχει ένα καρφί, μεγάλη πληθικά συγκέντρωση τιμών, στο δεξιό άκρο του διαγράμματος. Αυτό υποδηλώνει ότι η φωτογραφία κατά τόπους περιέχει υπέρλευκα σημεία, καμένα. Η φωτογραφία δείχνει άτονη χρωματικά.

ΙΣΤΟΓΡΑΜΜΑ

03 Σωστά φωτισμένη εικόνα Σε σχέση με την πρώτη (01) έχουμε αυξήσει την φωτεινότητα κατά 2eV/stops και η καμπύλη ανά κανάλι / χρώμα αλλά και το αθροιστικό βρίσκονται στο κέντρο του διαγράμματος.

Η κάμερά μας λειτουργεί έτσι ώστε το τελικό αποτέλεσμα να είναι ένα ισορροπημένο ιστόγραμμα. Το φωτόμετρο της υπολογίζει έτσι ώστε μια κάρτα 18% γκρι, κάρτα οδηγός (εικ. 01) να αποτυπώνεται στους μεσαίους τόνους. Η ύπαρξη πολύ φωτεινών περιοχών ωστόσο, ή σκοτεινών, ή περιοχών με μεγάλη διαφορά φωτεινότητας, μπορεί να οδηγήσει τη μηχανή σε αποτέλεσμα που μαθηματικά θα στέκει αλλά οπτικά, αισθητικά, θα είναι τελείως λάθος. Όπου στην έννοια του λάθους χωράνε οι εκφράσεις: “Κάτι τελείως διαφορετικό από αυτό που βλέπαμε" "Τελείως διαφορετικό από αυτό που θέλαμε να παρουσιάσουμε" Σε αυτή την περίπτωση, όπου η μηχανή μας δίνει ένα καλό ιστόγραμμα αλλά η εικόνα δεν είναι η επιθυμητή, παρεμβαίνουμε στην ποσότητα του φωτός που θέλουμε να διατηρήσουμε στο καρέ μας με την χρήση του πλήκτρου αντιστάθμισης! (εικ. 02)

Στην οθόνη της κάμερας θα υπάρχει κάπου μια ένδειξη (εικ. 03) όπου μετακινώντας τον κέρσορα δεξιότερα του 0 φωτίζουμε συνολικά την εικόνα, ενώ μετακινώντας προς τα αριστερά υποφωτίζουμε την εικόνα μας. Συνήθως η χρήση του είναι απλή και απαιτεί το συνδυασμό δύο πλήκτρων, του πλήκτρου αντιστάθμισης eV και του βασικού επιλογέα της μηχανής. Κρατάμε πατημένο το πλήκτρο eV και περιστρέφουμε το βασικό επιλογέα. Ποσοτικά, μετά από μερικές δοκιμές, εντοπίζουμε πόσο γρήγορα αντιδρά ο αισθητήρας της μηχανής μας και μαθαίνουμε να τη ρυθμίζουμε ανάλογα με τις ανάγκες της σκηνής που αποτυπώνουμε.

ΙΣΤΟΓΡΑΜΜΑ

Σκεφτείτε δημιουργικά! Δράστε αυθόρμητα! Χωρίς περιορισμούς από τον εξοπλισμό σας! (μάθετέ τον) Δεν χρειάζεται εξειδικευμένος εξοπλισμός, μόνο φαντασία, όραμα και όρεξη για δουλειά!

Χρήσιμες Πληροφορίες 01 Η φωτογραφία, όπως λέει και η λέξη, είναι η γραφή, αποτύπωση με φως... Άσχετα από το είδος που μας ενδιαφέρει, τον εξοπλισμό που έχουμε και το χρόνο που διαθέτουμε σε αυτό, το πρώτο και ίσως και το μόνο που οφείλουμε να κάνουμε είναι να αποκτήσουμε έλεγχο του φωτός!

02 Ενεργοποιήστε τη δυνατότητα της κάμεράς σας για προειδοποίηση των εκτός ορίων τιμών (απόλυτο μαύρο και καμένα σημεία).

03 Μάθετε πρώτα καλά να διαβάζετε το ιστόγραμμα. Υπάρχουν περιοχές οι οποίες είναι έξω από την περιοχή τού 255; υποεκθέστε κατά 1, 2 ή 3 stops ανάλογα με την κάμερα που διαθέτετε. Υπάρχουν περιοχές οι οποίες είναι κάτω από την περιοχή τού 0; Τότε υπερεκθέστε αντίστοιχα. Μόλις καταφέρετε να κατακτήσετε αυτή τη γνώση, τότε συνειδητά μπορείτε να καίτε διάφορα μέρη της λήψης σας, με σκοπό την καλλιτεχνική σας έκφραση.

04 Το εγχειρίδιο χρήσης, αν και αναλώνεται σε τεχνικές λεπτομέρειες, θα σας δώσει το υπόβαθρο εκείνο που θα απαντάει στη δημιουργικότητα σας "πώς θα κάνω αυτό με την κάμερα μου?”

// 10

ΕΝΑ ΠΑΚΕΤΑΚΙ ΦΙΛΤΡΑ ΠΑΡΑΚΑΛΩ Ίσως η μόνη κατηγορία που ακόμα αντιστέκεται -ως ένα σημείο- στην λαίλαπα της ψηφιακής εποχής και των ψηφιακών επεμβάσεων. Πλέον δεν υπάρχει φίλτρο το οποίο να μην μπορεί να εξομοιωθεί από κάποιο πρόγραμμα επεξεργασίας όπως το Adobe Photoshop για παράδειγμα ή μήπως δεν είναι έτσι ακριβώς τα πράγματα... και υπάρχει; ΚΕΙΜΕΝΟ / ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Κωνσταντίνος Βασιλάκης www.konstantinosvasilakis.com

Με ελάχιστη δυνατή πόλωση

Με πλήρη πόλωση η αντίθεση ουρανού και σύννεφων αυξάνεται

ΕΝΑ ΠΑΚΕΤΑΚΙ ΦΙΛΤΡΑ ΠΑΡΑΚΑΛΩ

Δύο είναι για την ακρίβεια, το πολωτικό και το ουδέτερης πυκνότητας, δυο φίλτρα που μαζί με τα ουδέτερης πυκνότητας ντεγκραντέ αποτελούν την "Αγία Τριάδα" των φίλτρων που κάθε φωτογράφος τοπίου πρέπει να έχει μαζί. Και αν και τα ντεγραντέ μπορούν να αντικατασταθούν από τεχνικές όπως το blending τα άλλα δύο δεν βγαίνουν ποτέ από την τσάντα. Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή και ας ξεκινήσουμε από το πολωτικό το οποίο είναι εντελώς διαφορετικό από τα άλλα δύο.

Πολωτικό Φίλτρο Δεν θα αναλύσω τις φυσικές ιδιότητες με τις οποίες επιτυγχάνεται η πόλωση γιατί νομίζω ενδιαφέρει περισσότερο το τι κάνει παρά το πώς το κάνει. Tο μόνο που χρειάζεται να θυμάται κανείς είναι ότι μέγιστη πόλωση επιτυγχάνεται όταν ο φακός βρίσκεται σε ορθή γωνία με τον ήλιο. Δηλαδή εμπειρικά όταν ο ήλιος βρίσκεται στον ώμο μας τη στιγμή που βγάζουμε τη φωτογραφία.

Μπορεί να κάνει τον ουρανό να φαίνεται πιο μπλε, να αφαιρεί αντανακλάσεις από φύλλα, νερά αλλά και παράθυρα, να αυξάνει τον κορεσμό των χρωμάτων

Το πολωτικό λοιπόν είναι ένα φίλτρο που μπορεί να κάνει τον ουρανό να φαίνεται πιο μπλε, να αφαιρεί αντανακλάσεις από φύλλα, νερά αλλά και παράθυρα να αυξάνει τον κορεσμό των χρωμάτων και όλα αυτά με μια απλή περιστροφή. Είναι το πιο εύχρηστο φίλτρο από τα τρία μιας και τα αποτελέσματά του είναι εμφανή με το μάτι πριν ακόμα βγάλουμε την φωτογραφία απλά παρατηρώντας μέσα από το προσοφθάλμιο της μηχανής ή από το LCD αν χρησιμοποιούμε live view. Σε περιπτώσεις λοιπόν που θέλουμε να τονίσουμε το χρώμα του ουρανού και να κάνουμε τα σύννεφα πιο ευδιάκριτα αυξάνοντας την αντίθεση άσπρου-μπλέ χρησιμοποιούμε πολωτικό όπου ανάλογα με το επίπεδο της πόλωσης είναι και περισσότερο ή λιγότερο εμφανή τα αποτελέσματα.

Χωρίς πόλωση

Tο πολωτικό δεν είναι ένα φίλτρο για όλες τις δουλειές... μετά την χρήση του πρέπει πάντα να βγαίνει από τον φακό

ΕΝΑ ΠΑΚΕΤΑΚΙ ΦΙΛΤΡΑ ΠΑΡΑΚΑΛΩ

Με πλήρη πόλωση οι αντανακλάσεις στις βρεγμένες επιφάνειες έφυγαν

Ο δεύτερος λόγος για τον οποίο χρησιμοποιούμε το πολωτικό είναι για τον έλεγχο των αντανακλάσεων. Ανάλογα με το ποσό της περιστροφής μπορούμε να παρατηρήσουμε τις αντανακλάσεις π.χ. σε βρεγμένες επιφάνειες όπως βράχια και φυλλώματα να εμφανίζονται ή να εξαφανίζονται. Οι αντανακλάσεις γενικά επηρεάζουν το κοντράστ και όπου υπάρχουν το τοπικό κοντράστ εμφανίζεται μειωμένο

με αποτέλεσμα τα χρώματα να φαίνονται πιο ξεπλυμένα. Χρησιμοποιώντας το πολωτικό για να εξαφανίσουμε τις αντανακλάσεις ουσιαστικά κάνουμε μια επέμβαση σε αυτό το τοπικό κοντράστ και έτσι τα χρώματα φαίνονται πιο έντονα και κατά συνέπεια δίνεται η εντύπωση της αύξησης του κορεσμού. Το πολωτικό φίλτρο επίσης είναι ιδανικό για να κάνει ένα ουράνιο τόξο να ξεχωρίσει από τον περιβάλλοντα χώρο.

ΕΝΑ ΠΑΚΕΤΑΚΙ ΦΙΛΤΡΑ ΠΑΡΑΚΑΛΩ

Είναι ένα φίλτρο το οποίο μας επιτρέπει να εκφραστούμε δημιουργικά χωρίς βέβαια να σημαίνει ότι πρέπει πάντα να χρησιμοποιείται. Το πολωτικό δεν είναι ένα φίλτρο για όλες τις δουλειές έχει συγκεκριμένες λειτουργίες και η χρήση του ως ένα φίλτρο που θα αντικαθιστά το προστατευτικό του φακού αλλά θα κάνει και κάτι παραπάνω είναι πέρα για πέρα λανθασμένη. Μετά την χρήση του πρέπει πάντα να βγαίνει από τον φακό επιστρέφοντας στην θήκη του για να βιδωθεί πάλι στον φακό όταν θα ξαναχρειαστεί. Ένα πράγμα που χρειάζεται να ξέρει κάποιος για το πολωτικό του είναι το πόσο φώς εμποδίζει να περάσει από μέσα του για να μπορέσει να αντισταθμίσει τον χρόνο έκθεσης. Συνήθως οι τιμές φωτός που κόβουν τα πολωτικά είναι από ένα μέχρι δύο στοπ ανάλογα με την ποιότητα των κρυστάλλων. Όσο πιο φωτεινό (διαυγές) είναι τόσο καλύτερη η ποιότητα του πολωτικού και λιγότερο το φως που κόβει. Αντίθετα όσο πιο σκούρο είναι σημαίνει ότι η ποιότητα των κρυστάλλων δεν είναι και η καλύτερη και έχει και ως αποτέλεσμα να εμποδίζει και περισσότερο φως να περάσει μέσα από τον φακό.

Πρέπει να δίνουμε ιδιαίτερη προσοχή όταν το χρησιμοποιούμε με ευρυγώνιους αλλά και υπερευρυγώνιους φακούς Επειδή η γωνία θέασης αυτών των φακών είναι μεγάλη η πόλωση δεν είναι ομοιόμορφη σε όλο το κάδρο με αποτέλεσμα ο ουρανός να εμφανίζεται πιο σκούρος σε σημεία όπως στην παρακάτω φωτογραφία που ο ουρανός είναι πιο σκούρος στα δεξιά. Είναι καθαρά θέμα γούστου του φωτογράφου αυτό, εγώ προσωπικά προσπαθώ να το αποφεύγω. Εκεί που σίγουρα δεν πρέπει να χρησιμοποιούμε πολωτικό είναι στις πανοραμικές φωτογραφίες μιας και η γωνία θέασης είναι μεταβαλλόμενη σε σχέση με τον ήλιο με αποτέλεσμα να εμφανίζονται σκούρα «μπαλώματα» κατά την συρραφή τακτικά επαναλαμβανόμενα ανάλογα με των αριθμό λήψεων. Διαφορετικά επίπεδα πόλωσης

Τέλος πρέπει να είμαστε προσεκτικοί να αποφεύγουμε την υπερπόλωση. Μερικές φορές όταν οι ατμοσφαιρικές συνθήκες είναι καλές ή όταν βρισκόμαστε σε μεγάλο υψόμετρο ο ουρανός είναι από μόνος του αρκετά μπλε. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε πολωτικό για να αυξήσουμε την αντίθεση μεταξύ ουρανού και σύννεφων όπως είπαμε παραπάνω αλλά να είμαστε προσεκτικοί με το ποσό της περιστροφής γιατί καλό μεν το μπλε αλλά όταν παραγίνει πέφτει λίγο βαρύ.

Υπερπόλωση

Στην ελληνική αγορά κυκλοφορούν διάφορες μάρκες πολωτικών από τις οποίες ξεχωρίζουν σε ποιότητα η B+W και η HOYA.

ΕΝΑ ΠΑΚΕΤΑΚΙ ΦΙΛΤΡΑ ΠΑΡΑΚΑΛΩ

Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί να αποφεύγουμε την υπερπόλωση Κλείνοντας το κεφάλαιο πολωτικό να παραθέσω μια φωτογραφία μου που το συγκεκριμένο φίλτρο έπαιξε μεγάλο ρόλο μιας και μου επέτρεψε να αφαιρέσω την γυαλάδα των βράχων ώστε να μην αποσπάνε το μάτι ενώ ταυτόχρονα αναδειχτήκαν και οι υφές τους ενισχύοντας παράλληλα την συνολική μπλε χροιά που επικρατούσε στην σκηνή την ώρα εκείνη.

Χρήση πολωτικού για έλεγχο αντανακλάσεων

Φίλτρα Ουδέτερης Πυκνότητας ND (Neutral Density) Τα φίλτρα ουδέτερης πυκνότητας ή αλλιώς για συντομία ND είναι απλά στην χρήση τους και η λειτουργία τους πολύ συγκεκριμένη, εμποδίζουν ένα ποσοστό φωτός ανάλογα με την πυκνότητά τους να περάσει μέσα από τον φακό χωρίς θεωρητικά τουλάχιστον να επηρεάζουν τα χρώματα. Επιτρέπουν στον φωτογράφο να χρησιμοποιήσει χαμηλούς χρόνους έκθεσης για καταγραφή κίνησης όταν οι συνθήκες φωτισμού δεν το επιτρέπουν. Υπάρχουν δύο ειδών φίλτρα ND, τα τετράγωνα και τα βιδωτά. Τα βιδωτά βιδώνουν πάνω στον φακό απευθείας, τα τετράγωνα προσαρμόζονται πάνω σε έναν φορέα ο οποίος κουμπώνει σε ένα δακτύλιο που είναι βιδωμένος στον φακό. Συνήθεις πυκνότητες που κυκλοφορούν στην αγορά είναι του 1, 2 και 3 στοπ αλλά και των ~10 στοπ. Με τον όρο στοπ εννοούμε το πόσο πρέπει να αυξήσουμε τον χρόνο έκθεσης για να αντισταθμίσουμε το εικονικό "κλείσιμο" του διαφράγματος. Και επειδή είμαι σίγουρος ότι μερικοί μόλις κάνατε μια περίεργη γκριμάτσα να προσπαθήσω να γίνω πιο κατανοητός.

Υπάρχει μια αναλογία πάντα μεταξύ διαφράγματος και χρόνου έκθεσης που λέει ότι όταν κλείνουμε το διάφραγμα πρέπει να αυξήσουμε τον χρόνο έκθεσης. Όταν βάζουμε ένα ND φίλτρο πάνω στον φακό ουσιαστικά είναι σαν να μεταβάλουμε την τιμή του διαφράγματος (προς τα πάνω) χωρίς στην πραγματικότητα να γίνεται αυτό και έτσι κατά συνέπεια πρέπει να υπολογίσουμε την καινούργια τιμή ταχύτητας ώστε να έχουμε μια σωστή έκθεση. Για πυκνότητες φίλτρων μέχρι 3 στοπ μηχανές που χρησιμοποιούν φωτομέτρηση TTL (Throught The Lens) δεν έχουν πρόβλημα να υπολογίσουν την σωστή έκθεση που χρειάζεται οπότε συμβουλευόμενοι απλά το φωτόμετρο επιλέγουμε την νέα τιμή ταχύτητας κλείστρου. Με πολύ σκοτεινά φίλτρα όμως σαν αυτά που κόβουν 10 στοπ το φωτόμετρο δεν μπορεί να ανταποκριθεί οπότε και υπολογίζουμε μόνοι μας την ταχύτητα που χρειαζόμαστε προκειμένου να μην έχουμε μια υποεκτεθειμένη φωτογραφία. Απλά διπλασιάζουμε τον σωστό χρόνο έκθεσης πριν βάλουμε το φίλτρο 1,2,3, ή 10 φορές, ανάλογα με την πυκνότητα του φίλτρου.

Επιτρέπουν τη χρήση χαμηλών χρόνων έκθεσης για καταγραφή κίνησης όταν οι συνθήκες φωτισμού δεν επαρκούν

ΕΝΑ ΠΑΚΕΤΑΚΙ ΦΙΛΤΡΑ ΠΑΡΑΚΑΛΩ

Χωρίς φίλτρο ND

Με φίλτρο ND 10 stop

Χωρίς φίλτρο ND

Χρήση 2 φίλτρων ND συνολικής πυκνότητας 20 στοπ

ΕΝΑ ΠΑΚΕΤΑΚΙ ΦΙΛΤΡΑ ΠΑΡΑΚΑΛΩ

Τα ουδέτερα φίλτρα μας επιτρέπουν επίσης να εξαφανίζουμε κινούμενα αντικείμενα τα οποία περιφέρονται μέσα στο κάδρο μας

Δεν είναι πάντα απαραίτητο να χρησιμοποιούμε φίλτρο ND για να δώσουμε την αίσθηση της κίνησης. Όταν ο φωτισμός το επιτρέπει μπορούμε απλά να κλείσουμε κατά 3 στοπ το διάφραγμά μας π.χ από f/8 να πάμε στο f/22, και θα έχουμε ακριβώς το ίδιο αποτέλεσμα σαν να είχαμε χρησιμοποιήσει κάποιο φίλτρο ND τριών στοπ με μία μόνο διαφορά. Κλείνοντας το διάφραγμα τόσο πολύ προκαλείται το φαινόμενο της περίθλασης το οποίο έχει σαν αποτέλεσμα την μείωση της ευκρίνειας στην φωτογραφία. Γι αυτό και είναι προτιμότερο να χρησιμοποιούμε κάποιο ουδέτερο φίλτρο παρά να χρησιμοποιούμε μικρά διαφράγματα. Τα ουδέτερα φίλτρα εκτός από την δημιουργία της όποιας ατμόσφαιρας μας επιτρέπουν επίσης, με τους μεγάλους χρόνους έκθεσης που προκαλούν, να μπορούμε να εξαφανίζουμε κινούμενα αντικείμενα τα οποία περιφέρονται μέσα στο κάδρο μας. Όπως ακριβώς στην φωτογραφία αριστερά η οποία βγήκε μεσημέρι σε μια παραλία που συνεχώς έμπαιναν λουόμενοι μέσα στο κάδρο. Με τον συνδυασμό δύο ουδέτερων φίλτρων των 10 στοπ το καθένα μπόρεσα να έχω χρόνο έκθεσης 15 λεπτών και ως δια μαγείας οι λουόμενοι εξαφανίστηκαν. Το ίδιο μπορεί να γίνει και σε κάποιον δρόμο ή σε μια πλατεία αν θέλουμε να κρατήσουμε μόνο τα στατικά αντικείμενα στο κάδρο μας.

Ο τρόπος χρήσης τους όπως είπαμε στην αρχή είναι απλός για πυκνότητες μέχρι και 3 στοπ μιας και μπορούμε να συνθέσουμε όταν είναι βιδωμένα πάνω στον φακό αλλά και η φωτομέτρηση TTL όπως και το AF ανταποκρίνονται καλά. Το σίγουρο είναι ότι πάντα θα χρειαζόμαστε ένα σταθερό μέσο στήριξης. Όσο η πυκνότητα των φίλτρων μεγαλώνει από 6 στοπ και πάνω η διαδικασία χρήσης τους είναι λίγο πιο πολύπλοκη μιας και τα φίλτρα είναι αρκετά σκοτεινά που εμποδίζουν και εμάς να συνθέσουμε αλλά και την μηχανή να εστιάσει ή εμάς αν προτιμάμε την χειροκίνητη εστίαση. Επίσης μιας και τις περισσότερες φορές θα χρησιμοποιούμε την λειτουργία bulb της μηχανής θα χρειαστούμε σίγουρα και κάποιας μορφής τηλεχειριστηρίου, ασύρματου ή ενσύρματου. Μην απελπίζεστε όμως τα βήματα που ακολουθούμε είναι απλά, εύκολα, κατανοητά και εξηγούνται ευθύς αμέσως. Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνουμε είναι να βρούμε την σύνθεση που μας αρέσει, όταν είμαστε ικανοποιημένοι εστιάζουμε στο σημείο που θέλουμε και αλλάζουμε την λειτουργία εστίασης του φακού ή της μηχανής στο χειροκίνητο και φροντίζουμε να μην κουνήσουμε από εδώ και στο εξής ούτε το δαχτυλίδι εστίασης ούτε το δαχτυλίδι του ζουμ αν είμαστε με

Τα φίλτρα ND πρέπει να τοποθετούνται πρώτα από όλα δηλαδή να είναι το πιο κοντινό φίλτρο στον φακό

φακό μεταβαλλόμενου εστιακού μήκους. Βγάζουμε μια φωτογραφία σωστά εκτεθειμένη για να έχουμε μια αρχική τιμή ταχύτητας την οποία συγκρατούμε στο μυαλό μας και τοποθετούμε το ουδέτερο φίλτρο π.χ 10 στοπ μπροστά στον φακό. Το μόνο που μένει πλέον είναι να υπολογίσουμε την καινούργια ταχύτητα κλείστρου που χρειαζόμαστε συνεπώς διπλασιάζουμε την ταχύτητα της αρχικής φωτογραφίας χωρίς το φίλτρο δέκα φορές κάνοντας μερικές απλοποιήσεις για την ευκολία των πράξεων. Αν για παράδειγμα η αρχική μας ταχύτητα ήταν 1/60" δεύτερα τότε η νέα ταχύτητα θα πρέπει να είναι 1/30"(1στοπ), 1/15"(2 στοπ), 1/8"(3στοπ), 1/4"(4στοπ), 1/2"(5στοπ), 1"(6στοπ), 2"(7στοπ), 4"(8στοπ), 8"(9στοπ), 15"(10στοπ). Μπορεί να ακούγεται λίγο πολύπλοκο αλλά ουσιαστικά ή διαδικασία είναι απλή και με λίγη εξάσκηση μπορεί ο καθένας μας να εξοικειωθεί μαζί της. Αν όλα γίνουν σωστά τότε η φωτογραφία μας δεν θα πρέπει να διαφέρει σε τίποτα από την αρχική (χωρίς το φίλτρο) από άποψη φωτεινότητας και θα έχει αποτυπωθεί και η όποια κίνηση επιδιώκαμε. Μερικές εμπειρικές συμβουλές που μπορώ να δώσω για χρήση φίλτρων μεγάλης πυκνότητας είναι ότι αν η αρχική τιμή ταχύτητας είναι δύσκολος αριθμός όπως για παράδειγμα 1/25" χρησιμοποιήστε την πλησιέστερη "ακέραιη" διαβάθμιση δηλαδή 1/30" για ευκολία υπολογισμών. Επίσης κανένα φίλτρο δεν είναι το ίδιο, μερικά μπορεί να γράφουν ότι είναι 10 στοπ αλλά μπορεί να είναι 9 ή 11 οπότε μερικές δοκιμαστικές λήψεις είναι απαραίτητες για να ξέρετε ακριβώς πόσα στοπ να υπολογίζετε. Αν δεν είστε σίγουροι για το ποια φωτογραφία είναι σωστά εκτεθειμένη το ιστόγραμμα θα σας λύσει οποιαδήποτε απορία.

ΕΝΑ ΠΑΚΕΤΑΚΙ ΦΙΛΤΡΑ ΠΑΡΑΚΑΛΩ

Αν δεν είστε σίγουροι για το ποια φωτογραφία είναι σωστά εκτεθειμένη το ιστόγραμμα θα σας λύσει οποιαδήποτε απορία

Τέλος όσοι χρησιμοποιείτε ντεγκραντέ φίλτρα καλό είναι να τα έχετε προσαρμόσει στον φορέα στην θέση που πρέπει πριν βάλετε το σκοτεινό ουδέτερο μπροστά στον φακό γιατί μετά είναι αδύνατον να υπολογίσετε την σωστή θέση και θα πρέπει να ξεκινήσετε από την αρχή. Τα φίλτρα ND πρέπει να τοποθετούνται πρώτα από όλα, δηλαδή να είναι το πιο κοντινό φίλτρο στον φακό. Τα φίλτρα, αν και ουδέτερα κατά όνομα, παρουσιάζουν μια χρωματική αλλοίωση και όσο η πυκνότητα τους μεγαλώνει τόσο μεγαλύτερη είναι και η κάστα που εμφανίζουν στο τελικό αποτέλεσμα. Αν η κάστα τους είναι μπλε τότε τα πράγματα είναι εύκολα και το μόνο που χρειάζεται είναι να αυξήσετε την θερμοκρασία στην τιμή της ισορροπίας λευκού (WB). Αν η κάστα είναι ματζέντα τότε θα πρέπει σε κάποιο πρόγραμμα επεξεργασίας εικόνας στην επιλογή colour balance να την αντισταθμίσετε με λίγο πράσινο.

Να θυμάστε επίσης ότι όσο μεγαλώνει ο χρόνος έκθεσης μεγαλώνει και η εμφάνιση ψηφιακού θορύβου γι αυτό προτιμάτε χαμηλές τιμές ISO κατά την λήψη και όχι υπερβολικές εκθέσεις. Περίπου 2 λεπτά είναι ικανοποιητικός χρόνος για πλήρες θόλωμα ή καταγραφή κίνησης στην πλειονότητα των περιστάσεων. Έχετε στο μυαλό σας ότι σε μεγάλες εκθέσεις και για όσο καιρό ο καθρέπτης της μηχανής είναι σηκωμένος φως περνάει και από το οφθαλμοσκόπιο μέσα στην μηχανή και δημιουργεί προβλήματα στην έκθεση, το φαινόμενο δεν είναι τόσο εμφανές σε μηχανές με κροπ αισθητήρα αλλά περισσότερο σε full frame.

Όσο μεγαλώνει ο χρόνος έκθεσης, μεγαλώνει και η εμφάνιση ψηφιακού θορύβου γι αυτό προτιμάτε χαμηλές τιμές ISO και όχι υπερβολικές εκθέσεις

Αν βαριέστε να βάζετε και να βγάζετε το ειδικό καπάκι που έρχεται πάντα μαζί με την μηχανή τότε πριν την λήψη απλά ρίξτε μια σκούρα μπλούζα πάνω από την μηχανή σκεπάζοντας το προσοφθάλμιο χωρίς να εμποδίζεται τον φακό εννοείται. Στην ελληνική αγορά οι μάρκες φίλτρων ND που κυκλοφορούν είναι κυρίως δύο, HOYA και B+W τα οποία είναι και τα δύο κυκλικά βιδωτά. Για τετράγωνα θα πρέπει να βρείτε Singh-Ray, LEE ή HITECH με παραγγελία από το εξωτερικό. Υπάρχουν τριών ειδών ποιότητες κατασκευής, τα πολυεστερικά, οι ρητίνες και τα γυάλινα με τα πρώτα να είναι χειρότερης ποιότητας και τα τελευταία καλύτερης με την ανάλογη διαφορά στο κόστος.

ΕΝΑ ΠΑΚΕΤΑΚΙ ΦΙΛΤΡΑ ΠΑΡΑΚΑΛΩ

Η διπλανή φωτογραφία έχει επιτευχθεί με την βοήθεια ενός ουδέτερου φίλτρου τριών στοπ μιας και ήθελα να απαλύνω την υφή της θάλασσας ώστε να δοθεί μια αίσθηση κίνησης και να δημιουργηθεί μια ιδιαίτερη ατμόσφαιρα.

Χρήση ND 3 στοπ

Φίλτρα Ουδέτερης Πυκνότητας Ντεγκραντέ (ND GRAD) 01 Απαλή Διαβάθμιση (Soft Grad) 02 Σκληρή Διαβάθμιση (Hard Grad) 03 Αντίστροφη Διαβάθμιση (Reverse Grad)

ΕΝΑ ΠΑΚΕΤΑΚΙ ΦΙΛΤΡΑ ΠΑΡΑΚΑΛΩ

Τα φίλτρα ουδέτερης πυκνότητας ντεγκραντέ ή αλλιώς ND Grad χωρίζονται σε τρεις κύριες κατηγορίες όσον αφορά την διαβάθμισή τους και σε υποκατηγορίες ανάλογα με την πυκνότητά τους. 03

Το πλεονέκτημα με τα τετράγωνα φίλτρα είναι ότι μπορούν να μετακινούνται κατακόρυφα πάνω στον φορέα στήριξής τους

Η πρώτη κατηγορία είναι τα φίλτρα απαλής διαβάθμισης η αλλιώς Soft Grad όπου η πυκνότητά τους είναι έντονη στο πάνω μέρος και σβήνει απαλά μέχρι το μέσον τους κι από εκεί και πέρα είναι καθαρά. Η δεύτερη είναι τα φίλτρα σκληρής διαβάθμισης ή αλλιώς Hard Grad που η πυκνότητά τους παραμένει σταθερή μέχρι το μέσον τους και από εκεί και πέρα είναι καθαρά και η τρίτη κατηγορία τα φίλτρα ανάποδης διαβάθμισης ή αλλιώς Reverse Grad που είναι σαν τα soft grad αλλά ανάποδα. Η διαβάθμισή τους δηλαδή ξεκινάει από την μέση και σβήνουν απαλά προς τα πάνω, με το κάτω μισό να είναι και αυτό καθαρό. Υπάρχουν και κυκλικά βιδωτά φίλτρα ντεγκραντέ ουδέτερης πυκνότητας αλλά δεν θα ασχοληθούμε με αυτά, καθώς είναι δύσχρηστα όσον αφορά την φωτογραφία τοπίου επειδή επιβάλουν ο ορίζοντας στις συνθέσεις μας να είναι πάντα στη μέση της φωτογραφίας. Το πλεονέκτημα με τα τετράγωνα είναι ότι μπορούν και μετακινούνται κατακόρυφα πάνω στον φορέα στήριξής τους, επιτρέποντας μεγάλη ευελιξία.

Εκτεθειμένη για τα φωτεινά σημεία χάνοντας το προσκήνιο

Η κυριότερη λειτουργία των φίλτρων ND Grad είναι να επιτρέπουν στον φωτογράφο να αντιμετωπίζει καταστάσεις όπου το δυναμικό εύρος της σκηνής που τον ενδιαφέρει είναι μεγαλύτερο από αυτό του αισθητήρα ή φιλμ που χρησιμοποιεί. Παραδείγματα τέτοιων καταστάσεων είναι όταν υπάρχει ουρανός στο κάδρο που είναι κατά πολύ φωτεινότερος από το προσκήνιο και ο ήλιος είναι αρκετά χαμηλά στον ορίζοντα ώστε να μπορεί φωτίζει ισοδύναμα και τα δύο, ουρανό και έδαφος δηλαδή.

Εκτεθειμένη για τα σκοτεινά σημεία χάνοντας τον ουρανό

Επίσης όταν έχουμε τον ήλιο κόντρα, το δυναμικό εύρος της σκηνής μας αυξάνεται δραματικά συνεπώς η λύση είναι πάλι να χρησιμοποιήσουμε ND Grads. Πόσοι δεν έχουμε προσπαθήσει να πιάσουμε ένα ηλιοβασίλεμα και στην προσπάθειά μας να αποτυπώσουμε τα φωτεινά χρώματα του ουρανού με απογοήτευση διαπιστώνουμε ότι το προσκήνιό μας είναι μέσα στις σκιές χωρίς λεπτομέρειες και προσπαθώντας να ισορροπήσουμε λίγο την κατάσταση με το να αυξήσουμε την ταχύτητα έκθεσης να διαπιστώνουμε ότι ναι μεν πετύχαμε λεπτομέρεια στο προσκήνιο αλλά ο ουρανός φαίνεται πια εντελώς ξεπλυμένος όπως στις παραπάτω δύο φωτογραφίες. Η λύση έρχεται με το να χρησιμοποιήσουμε ένα ND Grad που με το σκοτεινό πάνω μέρος του θα επιτρέψει λιγότερο φώς να περάσει από ότι στο καθαρό κάτω μέρος του και έτσι θα έχουμε λεπτομέρειες σε όλο το κάδρο μας όπως στην φωτογραφία στα δεξιά.

ΕΝΑ ΠΑΚΕΤΑΚΙ ΦΙΛΤΡΑ ΠΑΡΑΚΑΛΩ

Το είδος της διαβάθμισης που θα χρησιμοποιήσουμε το καθορίζει η σύνθεση που θα επιλέξουμε Το είδος της διαβάθμισης που θα χρησιμοποιήσουμε το καθορίζει η σύνθεση που θα επιλέξουμε. Όταν η γραμμή του ορίζοντα είναι καθαρή χωρίς να την παρεμποδίζει τίποτα η ιδανική λύση είναι να χρησιμοποιήσουμε ένα ND Grad σκληρής διαβάθμισης (Hard) μιας και η φωτεινότητα του ουρανού είναι παρόμοια σε όλο το εμβαδόν του κάδρου μας μέχρι τον ορίζοντα όπως ακριβώς στην διπλανή φωτογραφία. Όταν δεν υπάρχει σαφής ορίζοντας στην σύνθεσή μας ή παρεμβάλλονται διάφορα στοιχεία όπως δέντρα σπίτια κ.τ.λ. τότε η λύση έρχεται με την μορφή της απαλής διαβάθμισης όπως παρακάτω.

Σωστά εκτεθειμένη με χρήση ND GRAD Hard 3 στοπ

Χωρίς ND GRAD

Τα Reverse ND Grad χρησιμοποιούνται όταν ο ήλιος ή το έντονο χρώμα είναι κοντά στην γραμμή του ορίζοντα

ΕΝΑ ΠΑΚΕΤΑΚΙ ΦΙΛΤΡΑ ΠΑΡΑΚΑΛΩ

Χρήση ND GRAD Soft 2 στοπ

Τα Reverse ND Grad χρησιμοποιούνται όταν ο ήλιος ή το έντονο χρώμα είναι κοντά στην γραμμή του ορίζοντα αυξάνοντας εκεί την φωτεινότητα σε σχέση με το πάνω μέρος του ουρανού που εμπεριέχεται στο κάδρο μας.

Με ένα ND Grad Hard το αποτέλεσμα θα ήταν ναι μεν να "κρατήσουμε" το φως, ή το χρώμα στην δύσκολη περιοχή αλλά θα σκοτείνιαζε και όλο το πάνω μέρος ισοδύναμα κάνοντας αισθητή την παρουσία του φίλτρου και ως γνωστόν η σωστή χρήση ενός φίλτρου γίνεται όταν περνάει εντελώς απαρατήρητο από τον θεατή της φωτογραφίας έχοντας κάνει παράλληλα την δουλειά για την οποία χρησιμοποιήθηκε.

Οι υποκατηγορίες των παραπάνω φίλτρων όπως αναφέραμε και στην αρχή του κεφαλαίου έχουν να κάνουν με το ποσοστό πυκνότητάς τους όπως ακριβώς και στα ουδέτερα του προηγούμενου κεφαλαίου. Κυκλοφορούν από πυκνότητες 1 στοπ έως 4 με ενδιάμεσες υποδιαιρέσεις των 1.5, 2.5 και 3.5, στοπ. Το δύσκολο κομμάτι της όλης υπόθεσης τον ND Grad είναι, αφού έχουμε αποφασίσει τι τύπο να χρησιμοποιήσουμε, ποιά πυκνότητα να επιλέξουμε.

Συχνά αυτές οι επιλογές πρέπει να γίνουν γρήγορα μιας και το φως δυστυχώς ποτέ δεν περιμένει. Ο θεωρητικός τρόπος προσδιορισμού κατάλληλης πυκνότητας απαιτεί γνώση του δυναμικού εύρους του αισθητήρα ή φίλμ, σημειακή φωτομέτρηση σε σκοτεινό και φωτεινό σημείο για προσδιορισμό του δυναμικού εύρους και μετά πόσα στοπ ντεγκραντέ πρέπει να προσθέσουμε έτσι ώστε σε συνδυασμό με αυτό του αισθητήρα να καλύψουμε το εύρος που απαιτεί η σκηνή.

Πρακτικά με την εξάσκηση έρχεται η εμπειρία και η επιλογή γίνεται σχεδόν αυτόματα Πρακτικά με την εξάσκηση έρχεται η εμπειρία και η επιλογή γίνεται σχεδόν αυτόματα. Στην ψηφιακή εποχή που ζούμε τα πράγματα είναι πολύ πιο γρήγορα. Απλά βάζουμε ένα και αν δούμε ότι το ιστόγραμμα δεν είναι ιδανικό αλλάζουμε και δοκιμάζουμε διαφορετική πυκνότητα. Ακόμα πιο εύκολα σε φωτογραφικές που διαθέτουν λειτουργία live view με ιστόγραμμα βλέπουμε τις όποιες αλλαγές πριν ακόμα βγάλουμε την φωτογραφία. Είναι σχετικά απλή διαδικασία και ας φαντάζει μεγάλη στα γραπτά. Αρκεί κάποιος να το δοκιμάσει και θα καταλάβει το πόσο εύκολο είναι. Με την εμπειρία οι επιλογές θα γίνονται σχεδόν αυτόματα χωρίς να χάνεται χρόνος και σκέψη γι αυτό το θέμα.

ΕΝΑ ΠΑΚΕΤΑΚΙ ΦΙΛΤΡΑ ΠΑΡΑΚΑΛΩ

Χρήση ND GRAD Reverse

Χρήση ND GRAD Hard

Χρήση ND GRAD για να δοθεί υφή και έμφαση στα σύννεφα

ΕΝΑ ΠΑΚΕΤΑΚΙ ΦΙΛΤΡΑ ΠΑΡΑΚΑΛΩ

Τα ND Grads όμως, εκτός από την χρησιμοποίησή τους για τεχνική αρτιότητα, μπορούν να λειτουργήσουν και για δημιουργικό σκοπό, κυρίως για να τονιστεί ο ουρανός περισσότερο, ακόμα και αν μια σκηνή καλύπτεται από το δυναμικό εύρος του αισθητήρα ή φίλμ. Το πιο σύνηθες είναι να χρησιμοποιήσουμε κάποιο ντεγκραντέ για να δώσουμε υφές στα σύννεφα, μιας και θα τονιστούν οι πιο σκούρες περιοχές τους σε σχέση με τις πιο ανοιχτές, όπως στην εικόνα αριστερά. Επίσης είναι χρήσιμα όταν υπάρχουν αντανακλάσεις οι οποίες είναι επί το πλείστον σκοτεινότερες κατά δύο στοπ σε σχέση με αυτό που αντανακλούν. Χρησιμοποιώντας ένα ντεγκραντέ δύο στοπ εξομοιώνουμε την φωτεινότητα για ένα αρμονικό αποτέλεσμα στο μάτι. Αν βάλουμε παραπάνω φίλτρα από όσα χρειάζονται, το αποτέλεσμα θα είναι ο ουρανός να είναι αρκετά πιο σκοτεινός από τις αντανακλάσεις, κάτι το οποίο φαντάζει παράξενο και εξωπραγματικό.

Χρήση ND GRAD εξισορρόπηση φωτεινότητας

Τα ND Grads είναι επίσης χρήσιμα όταν υπάρχουν αντανακλάσεις οι οποίες είναι επί το πλείστον σκοτεινότερες σε σχέση με αυτό που αντανακλούν

Κοινός στόχος πάντως, ανεξαρτήτως μεθόδου, πρέπει να είναι η φυσικότητα του τελικού αποτελέσματος από άποψη φωτεινότητας και τονισμού

Δεν υπάρχει κάτι το ιδιαίτερο το οποίο μπορεί να γράψει κανείς για την χρήση τους, ένα, ας το πούμε επαγγελματικό, μυστικό είναι να πατάει κανείς το κουμπί της προεπισκόπησης βάθους πεδίου για να σκουρύνει το σκόπευτρο και να γίνει η διαβάθμιση εντονότερη ώστε να μπορούμε να τα τοποθετήσουμε ακριβώς εκεί που θέλουμε. Α, και επειδή ο Art Wolf στη σειρά του "Travels to the Edge" τα κρατάει με το χέρι, πριν αποφασίσετε να γλυτώσετε μερικά χρήματα από την αγορά ενός φορέα, σκεφτείτε πόσα χρόνια εμπειρίας έχετε διαφορά. Τα ντεγκραντέ φίλτρα δεν είναι αναντικατάστατα απλά είναι βολικά και γλιτώνουν πολύ χρόνο αργότερα κατά την επεξεργασία. Πλέον σήμερα έχουν αναπτυχθεί διάφορες μέθοδοι για να αυξηθεί το δυναμικό εύρος όπως χειροκίνητα με layers στο Adobe Photoshop ή με προγράμματα HDR. Κοινός στόχος πάντως, ανεξαρτήτως μεθόδου, πρέπει να είναι η φυσικότητα του τελικού αποτελέσματος από άποψη φωτεινότητας και τονισμού. Οι ποιότητα των φίλτρων εξαρτάται από το υλικό κατασκευής τους. Όπως και στα απλά ουδέτερα υπάρχουν τα πολυεστερικά και οι ρητίνες. Τέσσερις είναι οι κυρίαρχες μάρκες στην αγορά, SinghRay (Αμερική), LEE και HITECH (Αγγλία) και COKIN (Γαλλία). Επίσης υπάρχουν και δύο ειδών μεγέθη 86mm και 100mm. Όσοι χρησιμοποιούν ευρυγώνιους φακούς η υπερευρυγώνιους είναι καλύτερα να προτιμήσουν τα μεγάλα μιας και τοποθετούνται σε μεγάλο φορέα που μειώνει το ενδεχόμενο βινιεταρίσματος. Στην ελληνική αγορά δυστυχώς δεν υπάρχει μεγάλη ποικιλία να αγοράσει κανείς. Αυτά που μπορεί να βρει κάποιος εύκολα είναι η σειρά P (86mm) της COKIN. Είναι μια φτηνή επιλογή για κάποιον που ξεκινάει αλλά η ποιότητά τους είναι, ας το πούμε ευγενικά, όχι τόσο καλή. Σίγουρα όποιος τα πάρει και δει ότι τα ντεγκραντέ τον βολεύουν κάποια στιγμή στο μέλλον θα τα αντικαταστήσει. Η αμέσως επόμενη επιλογή είναι η σειρά Z-Pro (100mm) της COKIN τα οποία μπορεί να παραγγείλει κανείς από ελληνικό κατάστημα και είναι σαφώς βελτιωμένα από την σειρά P. Για τις υπόλοιπες μάρκες πρέπει να γίνει παραγγελία από το εξωτερικό.

ΕΝΑ ΠΑΚΕΤΑΚΙ ΦΙΛΤΡΑ ΠΑΡΑΚΑΛΩ

Η παρακάτω φωτογραφία έχει βγει με την χρήση ενός ND Grad Soft 2 στοπ το οποίο μου επέτρεψε να χρησιμοποιήσω ένα χρόνο έκθεσης αρκετό ώστε να μπορέσει να φωτιστεί το προσκήνιο χωρίς να χάσω την λεπτομέρεια στον ουρανό αλλά και να τονιστεί ο πλάγιος φωτισμός στο βουνό.

Χρήση ND GRAD Soft 2 στοπ

DoF (DEPTH OF FIELD)

BLENDING

Η τεχνική του DoF Βlending (ή Focus Stacking) καθιστά δυνατό το “πάντρεμα” διαφορετικών σημείων εστίασης, ώστε το τελικό αποτέλεσμα να είναι μια φωτογραφία πλήρως εστιασμένη, από το πρώτο μέχρι το τελευταίο pixel. ΚΕΙΜΕΝΟ / ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Σταύρος Λαμπράκης http://www.flickr.com/photos/55826655@N02/

Μία από τις βασικές αρχές που μαθαίνει κάποιος στον κόσμο της φωτογραφίας είναι το “βάθος πεδίου” (DoF = Depth of Field) και η άμεση εξάρτησή του με το διάφραγμα. Γνωρίζουμε πως όσο πιο μεγάλο είναι το διάφραγμα (f/8 - f/22), περισσότερα στοιχεία θα είναι εστιασμένα στην εικόνα μας.

Τί είναι όμως το βάθος πεδίου; Ως βάθος πεδίου ορίζεται η απόσταση ανάμεσα στο κοντινότερο και μακρύτερο αντικείμενο τα οποία είναι εστιασμένα. Οι παράγοντες που καθορίζουν το βάθος πεδίου εκτός από το διάφραγμα είναι: 1 H απόσταση ανάμεσα στη μηχανή και το θέμα μας 2 H εστιακή απόσταση (τα χιλιοστά του φακού) 3 Tο φορμά της μηχανής καθώς και ο κύκλος σύγχυσης (όρος των οπτικών).

DoF BLENDING

Για τη φωτογραφία τοπίου, συνήθως το βάθος πεδίου δεν αποτελεί ιδιαίτερο πρόβλημα μιας και αφού όλα τα ζητάμε εστιασμένα, επιλέγουμε μεγέθη από f/8 έως f/16 και μερικές φορές f/22.

Yπάρχουν περιπτώσεις στη φωτογραφία τοπίου που ακόμα και διαφράγματα πάνω από f/22 δεν αρκούν για να καλύψουμε το σύνολο των στοιχείων που επιθυμούμε να είναι εστιασμένα

Πρέπει εδώ να σημειώσουμε πως όσο αυξάνουμε το διάφραγμα πληρώνουμε και το αντίστοιχο τίμημα. Το τίμημα ακούει στο όνομα “περίθλαση φωτός” (diffraction of light) το οποίο αλλοιώνει την ποιότητα της φωτογραφίας προκαλώντας ελάττωση της οξύτητας. Σαν μία θαμπάδα. Φυσικά πάνω από f/22 το πρόβλημα γίνεται ακόμα πιο εμφανές. Παρόλα αυτά, υπάρχουν περιπτώσεις στη φωτογραφία τοπίου που ακόμα και τόσο μεγάλα διαφράγματα δεν αρκούν για να καλύψουμε το σύνολο των στοιχείων που επιθυμούμε να είναι εστιασμένα. Ειδικά όταν θέλουμε να τονίσουμε ένα αντικείμενο το οποίο σε φυσιολογική κλίμακα δεν διαδραματίζει κάποιο σημαντικό ρόλο. Πλησιάζοντας το λοιπόν πολύ κοντά, το βάθος πεδίου θα ελαττωθεί δραματικά. Την λύση εδώ έρχεται να δώσει η τεχνική του “DoF Βlending” ή “Focus Stacking” δηλ. το “πάντρεμα” διαφορετικών σημείων εστίασης ώστε το τελικό αποτέλεσμα να είναι μια πλήρως εστιασμένη φωτογραφία από το πρώτο pixel μέχρι το τελευταίο.

Τμήματα 4 λήψεων, με διαφορετικές εστιακές αποστάσεις

ΛΗΨΗ 1

ΛΗΨΗ 2

ΛΗΨΗ 3

DoF BLENDING

Και αυτό επιτυγχάνεται ως εξής: 1 Εστιάζουμε στο κοντινότερο αντικείμενο που θέλουμε να υπάρχει στο κάδρο μας (είτε με autofocus είτε manual) και παίρνουμε τη πρώτη λήψη. 2 Απενεργοποιούμε το autofocus 3 Αρχίζουμε να παίρνουμε διαδοχικές λήψεις με τις ίδιες ακριβώς ρυθμίσεις (διάφραγμα, ταχύτητα κλείστρου), εστιάζοντας σε διαφορετικές αποστάσεις, ενώ μετά από κάθε λήψη γυρίζουμε τον δακτύλιο μέχρι το σύμβολο του άπειρου (∞). ΛΗΨΗ 4

Η τελευταία λήψη πρέπει να είναι στο άπειρο. Συνήθως 3-4 λήψεις είναι αρκετές.

_DSC9414.NEF _DSC9410.NEF _DSC9412.NEF _DSC9413.NEF

Έχοντας τελειώσει με το δύσκολο μέρος έρχεται η στιγμή της επεξεργασίας: 1 2 3 4 5

Εισάγουμε τις φωτογραφίες στον Η/Υ. Τρέχουμε το Photoshop. Επιλέγουμε File > Automate > Photomerge Στη συνέχεια κλικ στην επιλογή “Browse” για να εισάγουμε τις λήψεις μας. Αφήνουμε στο “auto” την επιλογή αριστερά και ΔΕΝ τσεκάρουμε κανένα κουτάκι από αυτά που υπάρχουν στο κάτω μέρος και πατάμε “ΟΚ”.

DoF BLENDING

6 Αφού το Photoshop έκανε την ευθυγράμμιση των λήψεων στη συνέχεια, έχοντας επιλέξει όλα τα layers, πατάμε Edit > Auto-Blend Layers 7 Στο κουτάκι που εμφανίζεται επιλέγουμε “Stack Images” χωρίς να είναι τσεκαρισμένο το “Seamless Tones and Colors”, πατάμε “ΟΚ” Αφήνουμε το πρόγραμμα να κάνει τα υπόλοιπα και δεν ξεχνάμε: οι λήψεις μας να είναι σε RAW μορφή.

Η τελική φωτογραφία

Η διπλανή εικόνα (A Dream Of Spring) δημιουργήθηκε με αυτή τη τεχνική σε συνδυασμό με τη τεχνική “Exposure Blending” που μπορείτε να διαβάσετε σε αυτό το τεύχος. Εκτός από το Photoshop υπάρχει και το Helicon Focus το οποίο είναι πρόγραμμα αποκλειστικά για αυτή τη δουλειά με αρκετές επιλογές και γενικά μεγαλύτερη ευελιξία και έλεγχο περισσότερων παραμέτρων.

DoF BLENDING

MANUAL BLENDING Φωτογραφίζοντας χωρίς φίλτρα

Ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι φωτογράφοι τοπίου είναι η έντονη διαφορά μεταξύ σκοτεινών και φωτεινών σημείων (dynamic range). Το συγκεκριμένο πρόβλημα μπορεί να αντιμετωπιστεί είτε με τη χρήση φίλτρων είτε με τη χρήση bracketing και στη συνέχεια επεξεργασία με την τεχνική του manual blending. ΚΕΙΜΕΝΟ / ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Κώστας Πετράκης http://www.kostaspetrakis.com

Αν και είναι χρόνια γνωστό ότι η χρήση φίλτρων είναι ένα κομμάτι συνυφασμένο με τη φωτογραφία τοπίου, είναι κάποιες φορές που μπορεί να αντικατασταθεί με άλλες τεχνικές. Κάποιες από τις γνωστές εναλλακτικές τεχνικές είναι οι πολλαπλές λήψεις και στη συνέχεια η μείξη αυτών σε προγράμματα επεξεργασίας όπως το photoshop. Η παραπάνω τεχνική έχει τη δυνατότητα να μας προσφέρει αρκετά υπέρ σε σχέση με την χρήση ενός φίλτρου αλλά συναντά το μοναδικό μειονέκτημα της. Ποιο; Για την επιτυχή χρήση αυτής της τεχνικής απαιτείται σχετικά καλή εξοικείωση με το πρόγραμμα επεξεργασίας φωτογραφιών και ιδιαίτερη γνώση του πώς λειτουργούν οι μάσκες και τα layers. Αν και οι περισσότεροι από μας γνωρίσαμε τις μάσκες στην εποχή του photoshop και της ψηφιακής φωτογραφίας, η τεχνική είναι αρκετά παλιά και προέρχεται από την εποχή του σκοτεινού θαλάμου. Με τη χρήση μασκών ο χρήστης έχει την ευχέρεια να περιορίσει αλλαγές στη φωτογραφία του σε συγκεκριμένα σημεία της, επιτρέποντας αλλαγές λεπτού χειρισμού επάνω της, χωρίς να παραμορφώνεται το σύνολο της. Για παράδειγμα αν θέλετε να επιχειρήσετε να αλλάξετε τη φωτεινότητα ή την ένταση του χρώματος σε κάποιο συγκεκριμένο σημείο της φωτογραφίας, χωρίς να επηρεάσετε το σύνολο της, τότε η χρήση μασκών είναι μονόδρομος για ένα άρτιο αποτέλεσμα.

Τι σημαίνει manual blending και που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την τεχνική αυτή Πριν από χρόνια, όταν ξεκινούσα τις φωτογραφικές μου διαδρομές, ένα από τα πρώτα πράγματα που έμαθα ήταν τα ντεγκραντέ φίλτρα (Neutral Gradient Filters), φίλτρα που είχαν ευρεία χρήση και ιδιαίτερα ανάμεσα στους φωτογράφους τοπίου. Ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι φωτογράφοι τοπίου είναι η έντονη διαφορά μεταξύ σκοτεινών και φωτεινών σημείων (dynamic range). Η συγκεκριμένη διαφορά σε συνδυασμό με τις δυνατότητες καταγραφής του αισθητήρα μας μπορούν εύκολα να μας προϊδεάσουν για το τελικό αποτέλεσμα της φωτογραφίας. Αν για παράδειγμα η φωτογραφική μας μηχανή έχει δυνατότητα καταγραφής 7 στοπ και σε μια συγκεκριμένη φωτογραφική μας προσπάθεια η φωτογραφία που θέλουμε ξεπερνά τα 7 στοπ, τότε ήμαστε αναγκασμένοι

MANUAL BLENDING

να θυσιάσουμε ένα κομμάτι της φωτογραφίας μας προς όφελος κάποιου άλλου (πχ. τα σκοτεινά για τα φωτεινά ή τα φωτεινά για τα σκοτεινά). Το συγκεκριμένο πρόβλημα μπορεί να αντιμετωπιστεί είτε με τη χρήση φίλτρων είτε με τη χρήση bracketing και στη συνέχεια επεξεργασίας με την τεχνική του manual blending. Το άρθρο δεν έχει σκοπό να εξηγήσει τους τρόπους χρήσης των φίλτρων, οπότε θα επικεντρωθούμε στην τεχνική του manual blending εξολοκλήρου. Η πρώτη απορία που θα έρθει στο μυαλό αρκετών είναι γιατί manual blending και όχι χρήση φίλτρων; Στο συγκεκριμένο ερώτημα οι απαντήσεις ποικίλουν χωρίς να μπορούμε να ισχυριστούμε ότι υπάρχει σωστό και λάθος! Όλα τεχνικές είναι και όλες μαζί απαρτίζουν τα εργαλεία του φωτογράφου κατά τη διάρκεια μιας φωτογράφισης! Προσωπικά χρησιμοποιώ και τις 2 τεχνικές αλλά τα τελευταία χρόνια έχω αρχίσει να δείχνω ιδιαίτερη προτίμηση στο manual blending. Ο λόγος είναι ότι το manual blending μου επιτρέπει να είμαι περισσότερο αφοσιωμένος την ώρα της φωτογράφισης με το τελικό αποτέλεσμα, παρά να αποσπώ την προσοχή μου με το να ψάχνω φίλτρα, είτε να προσπαθώ να μην τα γρατζουνίσω ή και ακόμα αν υπάρχει δραματική αλλαγή στο δυναμικό εύρος της σκηνής να χρειάζεται να ψάξω ένα φίλτρο μεγαλύτερης ή μικρότερης πυκνότητας. Ένας ακόμα λόγος προτίμησης του manual blending είναι ότι μου επιτρέπει τον πιο λεπτό χειρισμό της φωτογραφίας κατά την επεξεργασία, ορίζοντας με μελύτερη ακρίβεια που πρέπει να γίνει ο διαχωρισμός της ως προς το σκοτεινό και φωτεινό κομμάτι της.

Η διαδικασία φωτογράφισης με την τεχνική του manual blending απαιτεί από τον χρήση μια εξοικείωση με τη φωτομέτρηση και κατανόηση του τι σημαίνει δυναμικό εύρος (dynamic range). Τα παραπάνω είναι αναγκαία για να μπορούμε να επεξεργαστούμε τις συνθήκες φωτισμού που επικρατούν εκείνη την ώρα της φωτογράφισης, αλλά και παράλληλα τις ανάγκες που υπάρχουν ώστε η καταγραφή αυτής να γίνει σωστά εκμεταλλεύσιμη. Αρκετές φορές βρίσκομαι αντιμέτωπος με την ερώτηση πόσες λήψεις πρέπει να γίνουν ή πόσα στοπ διαφορά είναι αναγκαία για να υπάρχει η σωστή πληροφορία ως προς την επεξεργασία; Στο συγκεκριμένο ερώτημα δεν υπάρχει μια απάντηση! Οι λήψεις μας θα χρειαστεί να είναι τόσες όσες απαιτούν οι συνθήκες την ώρα της φωτογράφισης. Κάποιες φορές 2 λήψεις μπορεί να είναι αρκετές και κάποιες φορές μπορεί να χρειαστούν μέχρι και 5 διαφορετικές, ώστε συγκεκριμένα σημεία της φωτογραφίας μας να έχουν τη σωστή έκθεση.

Είναι κάποιες φορές που η χρήση φίλτρων μπορεί να αντικατασταθεί με άλλες τεχνικές.

Ένας σημαντικός παράγοντας που πρέπει να θυμόμαστε πάντα είναι ότι η τελική μας φωτογραφία θα πρέπει να περιέχει την αίσθηση του πραγματικού και όχι του αφύσικου. Αυτό σημαίνει ότι αυτό που καταγράφουμε πρέπει να περιέχει σκοτεινά και φωτεινά σημεία. Αρκετοί αρχάριοι, όταν ξεκινούν, μπλέκουν τις έννοιες και προχωρούν σε αφύσικες επεξεργασίες, εξαλείφοντας ολοκληρωτικά τις σκιές καθώς και τα έντονα φωτεινά σημεία της φωτογραφίας.

Ένα έντονα φωτισμένο λευκό θα πρέπει πάντα να βρίσκεται στα δεξιά του ιστογράμματος μας (λίγο πριν το απόλυτο λευκό) καθώς αυτή είναι η θέση του, αντίστοιχα ένα σκοτεινό σημείο θα πρέπει να βρίσκεται στα αριστερά (λίγο πριν το απόλυτο μαύρο). Το παραπάνω γίνεται αρκετά έντονα αν έχετε χρησιμοποιήσει προγράμματα HDR χωρίς να ρυθμίσετε σωστά τις παραμέτρους. Συνήθως με τέτοια προγράμματα το αποτέλεσμα είναι αρκετά “ψεύτικο” ή υπερβολικό με συνέπεια να δημιουργεί μια αντιαισθητική τελική εικόνα.

MANUAL BLENDING

Έχοντας λοιπόν κάνει τις απαραίτητες λήψεις μας μπορούμε να προχωρήσουμε στο στάδιο της επεξεργασίας και του manual blending. Για τις ανάγκες του άρθρου θα παραλείψουμε το κομμάτι της επεξεργασίας των RAW αρχείων μας. Έχοντας κάνει λοιπόν τις αλλαγές στον RAW Editor της επιλογής σας, το επόμενο βήμα είναι να αναλύσετε οπτικά τις λήψεις σας και να εντοπίσετε από κάθε λήψη ποια τμήματα της χρειάζεστε ώστε να δημιουργήσετε το αρχικό σας master file.

Η συγκεκριμένη διαδικασία απαιτεί κατανόηση των ζωνών φωτεινότητας καθώς και τις δυνατότητες που σας παρέχει ένα RAW αρχείο. Αν δε γνωρίζετε τις ζώνες τότε καλό θα είναι να καλύψετε το συγκεκριμένο κενό, με μια αναζήτηση με τις λέξεις κλειδιά “zone system digital photography” που θα σας επιστρέψει ένα μεγάλο αριθμό άρθρων τα οποία θα καλύψουν σε βάθος τις όποιες απορίες σας. Αφού αναλύσουμε τις λήψεις μας και έχουμε αποφασίσει για το ποιες μας είναι χρήσιμες προχωράμε στο άνοιγμα των RAW αρχείων στο πρόγραμμα επεξεργασίας που χρησιμοποιούμε, όπως πχ. στη παραπάνω εικόνα.

ΒΗΜΑ 1 Στο πρόγραμμα επεξεργασίας μας αντιγράφουμε όλες τις φωτογραφίες αυτές σε ένα νέο αρχείο, όπου τα layers να απαρτίζονται από τις διαφορετικές λήψεις μας. Για λόγους ευκολίας ονομάζουμε τα layers βάσει της έκθεσής τους (πχ. για τον ουρανό “sky”, για τα φωτεινά κομμάτια “highlights” κλπ)

MANUAL BLENDING

Layer 3: Sky Layer 2: Highlights Layer 1: Foreground

ΒΗΜΑ 2 Έχοντας επιλεγμένη τη μάσκα, θα πρέπει να δημιουργήσουμε σε κάθε layer μια λευκή μάσκα.

MANUAL BLENDING

Εφαρμόζουμε ένα ντεγκραντέ με φορά από πάνω μέχρι κάτω, επιλέγοντας μετάβαση από λευκό σε μαύρο

ΒΗΜΑ 3 Επιλέγοντας το gradient tool του editor θα αρχίσουμε τις δοκιμές για την δημιουργία του κατάλληλου ντεγκραντέ για τη λήψη μας. Αν είστε εξοικειωμένοι με τη χρήση ντεγκραντέ φίλτρων τότε η παραπάνω διαδικασία θα σας φανεί οικεία, είναι πανομοιότυπη με τη χρήση φίλτρων κατά τη διαδικασία φωτογράφισης.

ΒΗΜΑ 4 Το ντεγκραντέ μπορεί να μην έχει πάντα το απόλυτα επιθυμητό αποτέλεσμα, στις περιπτώσεις αυτές μπορούμε να ρετουσάρουμε την μάσκα μας με την χρήση του brush tool. Στο συγκεκριμένο παράδειγμα οι κορυφές δείχνανε αρκετά σκοτεινότερες: ένα προσεκτικό βούρτσισμα με μαύρο χρώμα στην μάσκα βοήθησε να ισορροπήσει τα πράγματα. Για τη συγκεκριμένη τεχνική καλό είναι να δουλεύετε σε μέγιστο zoom level και να πειραματιστείτε με το opacity του brush. Για τους πιο προχωρημένους χρήστες οι luminosity μάσκες του Tony Kuyper (http://www.goodlight.us) έχουν πολύ καλά αποτελέσματα σε αυτές τις περιπτώσεις.

Η συγκεκριμένη περιοχή χρειάζεται ρετουσάρισμα με το brush tool

MANUAL BLENDING

Επαναφορά λεπτομέρειας με τη χρήση του brush tool

ΒΗΜΑ 5

Στη συγκεκριμένη περίπτωση μια μάσκα με χρήση του brush tool αντί για ντεγκραντέ έφερε καλύτερα αποτελέσματα και μια πιο άρτια έκθεση

MANUAL BLENDING

Στο συγκεκριμένο παράδειγμα χρειαστήκαμε επιπλέον λήψεις ώστε να ισορροπήσουμε σωστά το μεγάλο δυναμικό εύρος της σκηνής και να αποδώσουμε σωστά τον φωτισμό της (ήλιος κόντρα στην ανατολή και σχετικά σκοτεινό τοπίο), για τον λόγο αυτό χρησιμοποιήσαμε άλλο ένα ενδιάμεσο layer (εικόνα 7) για να αναδείξουμε κάποιες από τις λεπτομέρειες διατηρώντας όμως την ισορροπία της έκθεσης. Όπως φαίνεται από το παράδειγμα, η χρήση του gradient tool δεν είναι πάντα ο μόνος τρόπος επεξεργασίας. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και άλλα εργαλεία ώστε να πετύχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Η διαφορά μεταξύ της εικόνας στο βήμα 3 και της τελικής, ήρθε με τη χρήση μόνο του brush tool στο ενδιάμεσο layer. Αφού ολοκληρώσετε τη διαδικασία και είστε ευχαριστημένοι με το τελικό αποτέλεσμα μπορείτε πλέον να κάνετε flatten τη φωτογραφία ώστε να αποκτήσετε ένα layer με όλες τις αλλαγές σας και από εκεί να ξεκινήσετε την τελική επεξεργασία της. Οι δυνατότητες του manual blending είναι αρκετές και δεν υπάρχει ένα συγκεκριμένο workflow. Ανάλογα με τη σκηνή που φωτογραφίσαμε, η διαδικασία μπορεί να είναι από απλή μέχρι αρκετά περίπλοκη. Το δυνατό σημείο αυτής της τεχνικής είναι ότι μπορούμε να καταγράψουμε άρτια τις λεπτομέρειες και το φως ώστε να έχουμε πληροφορία και σωστά αποτελέσματα σε όλο το καρέ μας. Η συγκεκριμένη τεχνική απαιτεί μια εξοικείωση τόσο με τη θεωρία της φωτομέτρησης αλλά και με τη χρήση μασκών κατά την επεξεργασία, διαδικασία που χρειάζεται χρόνο εκμάθησης (σε περίπτωση που δεν είστε εξοικειωμένοι με τα παραπάνω) αλλά που αποδίδει πολύ καλά αποτελέσματα χωρίς να χρειάζεται να επενδύσετε μια περιουσία σε φίλτρα. Σίγουρα υπάρχουν στιγμές που τα φίλτρα θα σας γλιτώσουν χρόνο στην μετέπειτα επεξεργασία (πχ κινούμενα αντικείμενα ανάμεσα στις λήψεις) αλλά στις περισσότερες των περιπτώσεων το manual blending μπορεί να αποδώσει γρήγορα και ισάξια αν όχι καλύτερα αποτελέσματα.

// 10

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ... ΑΛΛΕΣ ΛΗΨΕΙΣ! Time Lapse Photography Φωτογραφίζοντας το χρόνο Κανονικά η φωτογραφία αιχμαλωτίζει μια καθοριστική στιγμή μέσα στον χρόνο. Τι γίνεται όμως αν αιχμαλωτίσεις πολλές στιγμές του ίδιου θέματος σε τακτά χρονικά διαστήματα και τις μετατρέψεις σε καρέ ταινίας; Καλώς ήρθατε σε ένα ταξίδι στον χρόνο, εκεί όπου ένα ηλιοβασίλεμα μπορεί να διαρκέσει μόλις 10 δευτερόλεπτα! ΚΕΙΜΕΝΟ: Μαρία Καϊμάκη http://mariakaimaki.com

Υλικά :

Φωτογραφική Μηχανή

Timer Remote Controller

Αξιόπιστο Τρίποδο

Στην περίπτωση που η μηχανή σας δεν διαθέτει ενσωματωμένη λειτουργία για να ορίσετε αριθμό φωτογραφιών και διαστήματα λήψεων (ψάξτε στο εγχειρίδιο για όρους όπως Ιnterval mode, Time interval mode, Τimelapse mode, για να ξέρετε αν θα το χρειαστείτε ή όχι).

Η παραμικρή μετατόπιση της μηχανής θα καταστρέψει το αποτέλεσμα.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ... ΑΛΛΕΣ ΛΗΨΕΙΣ | TIME LAPSE PHOTOGRAPHY

Φίλτρα Ουδέτερης Πυκνότητας Ντεγκραντέ

Φίλτρα Ουδέτερης Πυκνότητας Neutral Density

Προαιρετικά, ανάλογα με τις συνθήκες φωτισμού.

Προαιρετικά, για λήψεις που θα αποδώσουν πιο ομαλή κίνηση στην ταινία. Σε γενικές γραμμές όσο πιο παρατεταμένη είναι η έκθεση τόσο πιο ομαλή θα είναι η κίνηση στο τελικό αποτέλεσμα. Αυτό δεν είναι πάντα το ζητούμενο. Για παράδειγμα όταν φωτογραφίζουμε κινούμενα σύννεφα η ομαλή κίνηση είναι επιθυμητή, αλλά σε μερικές περιπτώσεις, όπως τα αστικά Time Lapses, με ανθρώπους και αυτοκίνητα, η χαοτική κίνηση των αντικειμένων δίνει μια αισθητική που ίσως να ταιριάζει καλύτερα στο θέμα.

Υπομονή Σε μεγάλες ποσότητες!

ΥΠΟΛΟΓΙΣΕΤΕ ΤΙΣ… ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ Κοινώς αποφασίσετε πόση ώρα θέλετε να διαρκέσει το γεγονός στην τελική σας ταινία. Οι περισσότερες ταινίες δείχνουν 20-30 καρέ το δευτερόλεπτο. Στις περισσότερες περιπτώσεις το ιδανικό είναι 24 καρέ το δευτερόλεπτο. Αυτό σημαίνει ότι αν θέλετε ένα κλιπ των 10 δευτερολέπτων (επίσης ιδανικό για τις περισσότερες περιπτώσεις, καθώς το να βλέπεις την ίδια ακριβώς σκηνή για περισσότερο χρόνο είναι μάλλον βαρετό) θα χρειαστείτε: 30 καρέ Χ 10 δευτερόλεπτα = 300 φωτογραφίες Αν φωτογραφίζετε ένα γεγονός που ξέρετε πόσο περίπου θα κρατήσει (παράδειγμα τα παγάκια), μπορείτε και να υπολογίσετε το διάστημα μεταξύ λήψεων για να ρυθμίσετε το timer remoter controller ή το ενσωματωμένο interval mode της μηχανής σας. Για παράδειγμα αν υπολογίζετε ότι τα παγάκια σας θα λιώσουν σε 30 λεπτά, δηλαδή 1800 δευτερόλεπτα και θέλετε η ταινία σας να το δείξει σε 10 δευτερόλεπτα (300 φωτογραφίες-καρέ): 1800 δευτερόλεπτα (πραγματικό γεγονός) / 300 καρέ = 6 δευτερόλεπτα παύσης μεταξύ λήψεων.

Προετοιμασία & Εκτέλεση ΕΠΙΛΕΞΤΕ ΘΕΜΑ Προφανώς τα πιο κατάλληλα θέματα είναι αυτά που εμπεριέχουν κίνηση και αλλαγή. Μια μικρή λίστα με ιδέες: Σύννεφα, Ανατολή/δύση, Αστέρια, Λιμάνια, Σταθμοί τρένων, Αεροδρόμια, Πάγοι/παγάκια (ο καλύτερος τρόπος να ξεκινήσετε τα πειράματά σας, καθώς δεν είναι ανάγκη να πάρετε τα βουνά, απλά αδειάστε μια παγοθήκη και αφήστε τα παγάκια να λιώσουν και την μηχανή σας να τραβάει την διαδικασία!),

Τις περισσότερες φορές δεν χρειάζονται τόσα μαθηματικά για να υπολογίσετε την συχνότητα λήψεων, αυτή θα εξαρτηθεί από τις συνθήκες και το αποτέλεσμα στο οποίο αποσκοπείτε. Αν τραβάτε σύννεφα που κινούνται γρήγορα αφήνετε μικρό διάστημα (2-5 δευτερόλεπτα) μεταξύ των λήψεων για να έχετε ομαλή κίνηση. Αν η δραστηριότητα στον ουρανό είναι μάλλον... υποτονική, αφήνετε μεγαλύτερα διαστήματα (10-20 δευτερόλεπτα) για να είναι εμφανής η κίνηση στο τελικό αποτέλεσμα. Η συγκεκριμένη συνταγή δεν απαιτεί ακρίβεια στις ποσότητες, πειραματιστείτε! Επίσης καλό είναι ακόμα και αν έχετε κάνει τους υπολογισμούς σας να μην τους ακολουθήσετε αυστηρά, τραβάτε πάντα περισσότερα καρέ απ' ότι έχετε υπολογίσει, γιατί το τελικό αποτέλεσμα μπορεί να απαιτεί μεγαλύτερο Frame Rate για να δείχνει ομαλό, ή μπορεί να βρεθείτε με κάποια «χαλασμένα» καρέ που θα πρέπει να αφαιρέσετε.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ... ΑΛΛΕΣ ΛΗΨΕΙΣ | TIME LAPSE PHOTOGRAPHY

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΤΕ ΤΗΝ ΜΗΧΑΝΗ ΣΑΣ Κλειδώστε το Focus αφού εστιάσετε (ή γυρίστε το σε manual) Ξεφορτωθείτε το auto white balance, σε περίπτωση που το χρησιμοποιείτε, ειδάλλως θα έχετε χρωματικές εναλλαγές από πλάνο σε πλάνο, ειδικά αν τραβάτε σκηνές όπου το φως έχει εναλλαγές. Χρησιμοποιήσετε το Manual exposure mode και ορίσετε εστιακό μήκος και ταχύτητα χειροκίνητα για να αποφύγετε flicker στην ταινία (ο όρος εξηγείται στο τέλος του άρθρου). Εναλλακτικά, όταν φωτογραφίζετε σε συνθήκες που το φως μεταβάλλεται (όπως ανατολή/δύση) και θέλετε σταθερή έκθεση χρησιμοποιήστε Aperture Priority mode, καθορίστε το εστιακό μήκος που θέλετε για να μην έχετε εναλλαγές στο βάθος πεδίου και αφήστε την μηχανή να καθορίσει τον χρόνο λήψης. Στην περίπτωση που επιθυμείτε να καταγράψετε την εναλλαγή από σκοτάδι σε φως κατά την ανατολή θα χρειαστείτε Manual exposure mode και μερικά πειράματα. Καθορίστε τον χρόνο έκθεσης κατά προσέγγιση έτσι ώστε κατά τη διάρκεια των λήψεων να έχετε σωστή έκθεση όταν ανατείλει ο ήλιος.

Κάνετε κάποιες δοκιμαστικές λήψεις για να βεβαιωθείτε ότι η φωτογραφία σας έχει τη σωστή έκθεση. Αν χρειάζεται η χρήση κάποιου φίλτρου ντεγκραντέ για να αποφύγετε «καμένο» ουρανό, ή κάποιο ND για να παρατείνετε την έκθεση και να επιτύχετε πιο ομαλή κίνηση στην ταινία, κάντε το. Ρυθμίσετε την μηχανή σας να τραβάει JPEG. Πρώτον δεν θέλετε να επεξεργαστείτε 300+ raw αρχεία και δεύτερον χρειάζεστε αρκετό αποθηκευτικό χώρο στην κάρτα σας και τα raw καταλαμβάνουν πολύ περισσότερο από τα jpeg. Βεβαιωθείτε ότι η μπαταρία σας είναι πλήρως φορτισμένη. Βεβαιωθείτε ότι έχετε επαρκή αποθηκευτικό χώρο. Αν χρησιμοποιείτε το ενσωματωμένο interval mode της μηχανής σας ορίσετε τον αριθμό λήψεων και τα διαστήματα (intervals) μεταξύ των λήψεων αφού κάνετε τις ασκήσεις μαθηματικών που προηγήθηκαν! Αν χρησιμοποιείτε timer remote controller, συνδέστε το και κάντε το ίδιο.

και... ΚΛΙΚ! Πατήστε το κουμπάκι και κάνετε υπομονή! Βιβλία, περιοδικά, ραδιόφωνο ή μια έξτρα φωτογραφική συγκαταλέγονται στον επιπλέον χρήσιμο εξοπλισμό. Προσέξτε όμως να μην απομακρυνθείτε πολύ!

Σερβίρισμα Ανοίγετε το Quicktime Pro

ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ 1

ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ 2

File > Open Image Sequence Επιλέγετε μια από τις φωτογραφίες σας

File > Export Για να ανοίξετε την καρτέλα Save exported file as:

Επιλέγετε Frame Rate > Open Συνήθως 24 frames/sec είναι το ιδανικό, αλλά μπορείτε να πειραματιστείτε, αν η κίνηση δείχνει πολύ γρήγορη δοκιμάστε μικρότερο frame rate ή το αντίστροφο αν η ταινία σας δείχνει αργή)

1 2

Η ώρα της αλήθειας! Αν έχετε πολύ γρήγορο υπολογιστή πατήστε play και ελέγξετε αν υπάρχουν καρέ που πρέπει να αφαιρεθούν (σκοτεινά, μετατοπισμένα, καμένα). Αν το video «σέρνεται» μην τρομάξετε, αγοράστε καινούριο υπολογιστή ή περάστε στο επόμενο βήμα (recommended) για να δείτε το αποτέλεσμα!

Επιλέγετε όνομα αρχείου (file name) Επιλέγετε είδος αρχείου (στο συγκεκριμένο άρθρο δίνονται τα βήματα για να δημιουργήσετε ένα αρχείο .mov (High Definition QuickTime movie) 3 Πατήστε Options για να σας ανοίξει την καρτέλα Movie settings: 4 Πατήστε Settings για να σας ανοίξει την καρτέλα Standard video compression settings: 5 Επιλέγετε Quality (προαιρετικά, ανάλογα με την ποιότητα που επιθυμείτε) 6 Πατήστε ΟΚ Καθώς αυτόματα επανέρχεστε στην προηγούμενη καρτέλα Movie settings: 7 Πατήστε Size για να σας ανοίξει την καρτέλα Export size settings: 8 Επιλέγετε το μέγεθος της ταινίας σας (για high definition: 1280x720 HD ή 1920x1080 HD) Πατήστε OK 9 Καθώς αυτόματα επανέρχεστε στην προηγούμενη καρτέλα Standard video compression settings: Πατήστε OK 10 Καθώς αυτόματα επανέρχεστε στην αρχική καρτέλα Save exported file as: Πατήστε Save 11 Όταν τελειώσει η διαδικασία εξαγωγής (export), κλείστε τα όλα, βρείτε το αρχείο .mov (με το όνομα που του δώσατε) στον φάκελο με τις φωτογραφίες της ταινίας και απολαύστε το!

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ... ΑΛΛΕΣ ΛΗΨΕΙΣ | TIME LAPSE PHOTOGRAPHY

Γαρνίρισμα

OOOPS!

Προαιρετικά μπορείτε να εισάγετε την ταινία σας σε ένα πρόγραμμα επεξεργασίας βίντεο, όπως το Adobe Premiere ή το Windows Movie Maker, να προσθέσετε μουσική, τίτλους, να το ενώσετε με άλλα σας timelapse videos και να προσθέσετε διάφορα εφέ!

Τι “παίζει” με το flicker; (ή αλλιώς «ποιος αναβοσβήνει το φως στην ταινία μου;») Αν οι λήψεις σας έγιναν σε συννεφιασμένη μέρα, οι συνθήκες φωτισμού μπορεί να άλλαξαν αισθητά ανάμεσα στις λήψεις. Αυτό μπορεί να έχει σαν αποτέλεσμα αυτό που ονομάζεται flicker, δηλαδή αλλαγές φωτεινότητας μεταξύ διαδοχικών καρέ.

Oι λήψεις που έγιναν σε συννεφιασμένη μέρα, μπορεί να έχουν σαν αποτέλεσμα αυτό που ονομάζεται flicker, λόγω των αλλαγών φωτεινότητας μεταξύ των διαδοχικών καρέ.

Άλλη αιτία για το φαινόμενο είναι το λεγόμενο Apertureflicker και οφείλεται στο γεγονός ότι το διάφραγμα ενός φακού δεν κλείνει ακριβώς το ίδιο για κάθε λήψη, οπότε ενδέχεται σε κάθε λήψη να μπαίνει λίγο λιγότερο ή λίγο περισσότερο φώς, ενώ η ταχύτητα λήψης παραμένει η ίδια. Ένας τρόπος να αποφευχθεί αυτό το ενδεχόμενο πρόβλημα είναι να χρησιμοποιήσετε το ευρύτερο δυνατό διάφραγμα (την χαμηλότερη τιμή f-stop), καθώς σε αυτή την περίπτωση το διάφραγμα δεν κινείται καθόλου. Σημειωτέον όμως ότι αυτή η λύση θα σας δώσει πολύ ρηχό βάθος πεδίου με αποτέλεσμα να μην είναι όλα τα στοιχεία στο κάδρο σας εστιασμένα. Και τώρα πως το ξεφορτώνομαι; Παρά τις προσπάθειές σας το πάθατε! Το στροβοσκόπιο μπορεί να έχει πλάκα στα clubs, αλλά δεν είναι και ότι καλύτερο για την ταινία σας. Ευτυχώς υπάρχει τρόπος να αφαιρεθεί κατά την επεξεργασία της ταινίας σας χάρη στο MSU Deflicker (δωρεάν plug-in για το επίσης δωρεάν VirtualDub).

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ... ΑΛΛΕΣ ΛΗΨΕΙΣ | TIME LAPSE PHOTOGRAPHY

Κι όμως κινείται! Αν έχετε δει αρκετά time lapse videos θα έχετε προσέξει ότι σε κάποια από αυτά το πλάνο δεν είναι στατικό αλλά κινείται, κάνει pan από αριστερά προς τα δεξιά (ή το αντίστροφο) ή πάνω-κάτω. Ζηλέψατε; Υπάρχει ο ακριβός και ο φθηνός τρόπος να το κάνετε κι εσείς αυτό. Money is not the Issue (μ' αρέσουν τ' ακριβά!) Αν η επιλογή σας είναι το real thing, τότε αγοράστε τις ειδικές κεφαλές και rigs / dollies / μηχανισμούς που υπάρχουν και πειραματιστείτε μέχρι τελικής πτώσεως! Δεν μου περισσεύουν! (μέχρι να φυτρώσει το δέντρο που βγάζει λεφτά τι κάνω;) Αν είστε εξοικειωμένοι με προγράμματα επεξεργασίας βίντεο όπως το Adobe Premiere ή το Adobe After Effects μπορείτε να προσομοιώσετε την κίνηση με μερικά κλικ. Προσθέστε δύο keyframes

στο κλιπ σας, ένα εκεί που θέλετε να αρχίζει η κίνηση και ένα εκεί που θέλετε να τελειώνει. Δώστε στο κάθε keyframe το position και scale που επιθυμείτε και το πρόγραμμα θα δημιουργήσει την κίνηση μεταξύ των καρέ αυτόματα, προσομοιώνοντας το pan και zoom που θα έκανε η φωτογραφική σας. Απαιτεί λίγο περισσότερο προγραμματισμό στην σύνθεση κατά τη διάρκεια της λήψης και κάποιους συμβιβασμούς (δεν μπορείτε να προσομοιώσετε panning 180 μοιρών!) αλλά σας εξοικονομεί μερικές εκατοντάδες ευρώ μέχρι να φτιάξει η οικονομική κατάσταση!

// 10

Κανονικά η φωτογραφία αιχμαλωτίζει μια καθοριστική στιγμή μέσα στον χρόνο, το εκάστοτε «εδώ και τώρα». Εφόσον όμως με το να κοιτάμε τα άστρα βλέπουμε το παρελθόν τους, τότε φωτογραφίζοντας την τροχιά τους πάνω από την γη του «σήμερα» είναι σα να αιχμαλωτίζουμε σε μία φωτογραφία το χθες και το σήμερα μαζί. Μετά από το ταξίδι στο χρόνο, του Time Lapse Photography, ένα ταξίδι στο παρελθόν, για όσους δεν θεωρούν ότι η φωτογραφική μηχανή πρέπει να μπαίνει στην τσάντα μόλις δύσει ο ήλιος. ΚΕΙΜΕΝΟ: Μαρία Καϊμάκη http://mariakaimaki.com ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ Μαρία Καϊμάκη | Κωνσταντίνος Βασιλάκης

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ... ΑΛΛΕΣ ΛΗΨΕΙΣ! Star Trails Φωτογραφίζοντας το παρελθόν

Υλικά :

Φωτογραφική Μηχανή

Timer Remote Controller

Αξιόπιστο Τρίποδο

ΕυρυγώνιοςΥπερευρυγώνιος Φακός

Για να ορίσετε τον αριθμό λήψεων, την διάρκεια και την χρονική απόσταση μεταξύ τους. Εναλλακτικά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το ενσωματωμένο Interval time shooting αν διαθέτει η μηχανή σας, με τον περιορισμό ότι οι λήψεις σας θα είναι 30 δευτερόλεπτα το μέγιστο. Πράγμα που σημαίνει ότι θα χρειαστείτε πολύ περισσότερο αποθηκευτικό χώρο.

Η παραμικρή μετατόπιση της μηχανής θα καταστρέψει το αποτέλεσμα.

Σε γενικές γραμμές όσο πιο ευρυγώνιος είναι ο φακός, τόσο πιο η μεγάλη καμπύλη στην κίνηση που θα πιάσετε.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ... ΑΛΛΕΣ ΛΗΨΕΙΣ | STAR TRAILS

Lens Hood Για να προστατέψετε τον φακό σας από σκόνη, υγρασία κτλ.

Επιπλέον Μπαταρίες

Φωτιστικός Φακός

Πλήρως φορτισμένες.

Για να βρείτε τον δρόμο σας αλλά και -προαιρετικά- να «ζωγραφίσετε» με το φως το προσκήνιο. Μερικοί χρησιμοποιούν χρωματιστές ζελατίνες για φως διαφορετικών χρωμάτων και πιο απόκοσμα αποτελέσματα.

Υπομονή Σε μεγάλες ποσότητες!

Προετοιμασία & Εκτέλεση ΕΠΙΛΕΞΤΕ ΘΕΜΑ

ΕΠΙΛΕΞΤΕ ΣΥΝΘΕΣΗ

Δυστυχώς δεν είναι όλα τα μέρη κατάλληλα για τέτοιου είδους φωτογραφίες. Προτιμήστε μέρη:

Ίσως το πιο σημαντικό μέρος της προετοιμασίας αν θέλετε να πετύχετε μια όχι μόνο τεχνικά αλλά και αισθητικά άρτια φωτογραφία. Το βασικό εδώ είναι το “visualization part” δηλ. το κομμάτι όπου θα βάλετε την φαντασία σας να δημιουργήσει την εικόνα που θέλετε να πετύχετε και κατά δεύτερο λόγο να ξέρετε πώς πρέπει να δουλέψετε για να την αποκτήσετε.

Μακριά από πόλεις, χωριά και γενικά

μακριά από πηγές φωτισμού που θα σας χρωματίσουν παράξενα τον ουρανό και θα μειώσουν την λάμψη των αστεριών. Θα εκπλαγείτε με το πόσο φως μπορεί να καταγράψει η κάμερά σας στα 3-4 λεπτά που θα διαρκέσει η κάθε έκθεση. Στην φωτογραφία που παραθέτω στην αρχή για παράδειγμα το φως στα δεξιά προέρχεται από ένα χωριό πολλά χιλιόμετρα μακριά! Που να προσφέρουν κάποιο ενδιαφέρον

προσκήνιο που να «δένει» την τροχιά των αστεριών με την γη.

ΕΠΙΛΕΞΤΕ ΧΡΟΝΟ Θα χρειαστείτε καθαρή και ξάστερη νύχτα και κατά προτίμηση χωρίς φεγγάρι.

ΕΝΤΟΠΙΣΤΕ ΤΟΝ ΠΟΛΙΚΟ ΑΣΤΕΡΑ Αν θέλετε να πετύχετε μια λήψη όπου η τροχιά των αστεριών κινείται σε ομόκεντρους κύκλους θα πρέπει να εντοπίσετε τον Πολικό Αστέρα (Polaris - το αστέρι που βρίσκεται ακριβώς πάνω από τον Βόρειο Πόλο και καθώς η γη κινείται αυτό παραμένει σχεδόν ακίνητο, αποτελώντας το κέντρο γύρω από το οποίο θα κινηθούν οι τροχιές σας) και να βρείτε μια σύνθεση βασισμένη σε αυτόν και τις αναμενόμενες τροχιές. Αυτό ίσως σημαίνει τουλάχιστον μια βραδινή αναγνωριστική επίσκεψη στο σημείο που έχετε επιλέξει για να τον εντοπίσετε και μια όταν έχει δύσει ο ήλιος για να βρείτε την σύνθεσή σας όσο διαρκεί ακόμα το λυκόφως και βλέπετε τι κάνετε -και ίσως για να καταγράψετε την «βασική» σας λήψη (base shot) αν θέλετε το προσκήνιό σας να φωτίζεται με φυσικό φως (η μέθοδος αυτή θα εξηγηθεί παρακάτω).

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ... ΑΛΛΕΣ ΛΗΨΕΙΣ | STAR TRAILS

Σύντομο μάθημα αστρονομίας. Ή πώς να βρείτε το τυχερό σας άστρο! Εντοπίστε την Μεγάλη Άρκτο (το γνωστό «τσουκάλι»!) Ενώστε με μια νοητή γραμμή τα δύο αστέρια που σχηματίζουν την εξωτερική πλευρά

του τσουκαλιού και επεκτείνετε αυτή την γραμμή άλλες 3 περίπου φορές. Μόλις βρήκατε το τελευταίο αστέρι της Μικρής Άρκτου, ή αλλιώς τον Πολικό Αστέρα (Polaris), που ψάχνατε!

Μεγάλη Άρκτος

Πολικός Αστέρας

Μικρή Άρκτος

ΑΠΟΦΑΣΙΣΤΕ ΤΙ ΘΕΛΕΤΕ 01

Αν θέλετε οι τροχιές των αστεριών να διαγράφονται πάνω από μια απλή σιλουέτα δεν χρειάζεται να σας απασχολούν base shots ή Light painting base shots (βλέπε παρακάτω). Αυτό που πρέπει όμως να σας απασχολεί είναι να βρείτε μια «δυνατή» σιλουέτα, μια σιλουέτα που να είναι καλά καθορισμένη και εύκολα αναγνωρίσιμη (δέντρο, άγαλμα, κτλ) και όχι μια μπερδεμένη και ακαθόριστη μάζα. Βρείτε την σιλουέτα σας και ακολουθήστε τις οδηγίες που περιγράφονται πιο κάτω για να «συλλέξετε το φως των αστεριών» και κατόπιν να «χτίσετε» τις τροχιές τους στον υπολογιστή.

Αν θέλετε το προσκήνιό σας να φωτίζεται με φυσικό φως θα πρέπει να πάρετε θέση λίγο μετά τη δύση του ηλίου. Βρείτε την σύνθεσή σας και βγάλετε την «βάση» σας (base shot) όσο ακόμα κρατάει το λυκόφως. Μετά κάντε υπομονή για 1,5-3 ώρες, μέχρι να σκοτεινιάσει εντελώς και να εμφανιστούν τα αστέρια καθαρά και αρχίστε να τραβάτε ακολουθώντας τις οδηγίες που περιγράφονται πιο κάτω για να «συλλέξετε το φως των αστεριών» και κατόπιν να «χτίσετε» τις τροχιές τους στον υπολογιστή, αυτή τη φορά στοιβάζοντάς τις πάνω από την βασική σας λήψη.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ... ΑΛΛΕΣ ΛΗΨΕΙΣ | STAR TRAILS

Ίσως το πιο σημαντικό μέρος της προετοιμασίας, αν θέλετε να πετύχετε μια όχι μόνο τεχνικά αλλά και αισθητικά άρτια φωτογραφία, είναι η επιλογή της σύνθεσης. Για αυτή τη φωτογραφία χρησιμοποιήθηκε σαν βάση μία λήψη από αργά το απόγευμα με τις εξής ρυθμίσεις: f/16, 60sec, ISO: 100 Πάνω σε αυτήν «στοιβάχθηκαν» σε Lighten blending mode στο Photoshop 30 νυχτερινές λήψεις που κατέγραψαν την κίνηση των αστεριών με τις εξής ρυθμίσεις, f/4, 240sec, ISO: 400 ΦΩΤΟ: Κωνσταντίνος Βασιλάκης

03 Αν θέλετε να συνδυάσετε star trails με light painting, «ζωγραφίζοντας» με το φως του φακού σας το προσκήνιο, δημιουργήστε μια βασική λήψη όπου θα έχετε φωτίσει το προσκήνιο με τεχνητό φως, χρωματισμένο με ζελατίνες ή χωρίς πριν ή αφότου «συλλέξετε το φως των αστεριών» και κατόπιν «χτίσετε» τις τροχιές τους στον υπολογιστή, στοιβάζοντάς τις πάνω από την βασική σας λήψη (ο τρόπος εξηγείται στο παράδειγμα αριστερά).

Για την φωτογραφία αριστερά χρησιμοποιήθηκε σαν βάση μία λήψη όπου το προσκήνιο φωτίστηκε με το φως ενός head lamp με τις εξής ρυθμίσεις: f/11, 240sec, ISO: 200 Πάνω σε αυτήν «στοιβάχθηκαν» σε Lighten blending mode στο Photoshop 30 νυχτερινές λήψεις που κατέγραψαν την κίνηση των αστεριών με τις εξής ρυθμίσεις: f/4, 240sec, ISO: 400 ΦΩΤΟ: Μαρία Καϊμάκη

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ... ΑΛΛΕΣ ΛΗΨΕΙΣ | STAR TRAILS

Η λήψη στα δεξιά είχε για «εχθρό» (ή σύμμαχο) την Πανσέληνο. Για να γράψει σωστά χρειάστηκε μια βάσημε τις εξής ρυθμίσεις: f/11, 60sec, ISO 100 Οι τροχιές των αστεριών αποτελούνται από 1300 (!!!) λήψεις με ρυθμίσεις: f/2.8, 2sec (και 1sec διάλλειμα-interval μεταξύ των λήψεων) ΦΩΤΟ: Κωνσταντίνος Βασιλάκης

ΚΑΤΑΓΡΑΨΤΕ ΤΗΝ ΒΑΣΙΚΗ ΣΑΣ ΛΗΨΗ

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΕΤΕ ΤΗΝ ΜΗΧΑΝΗ ΣΑΣ ΓΙΑ ΝΑ ΣΥΛΛΕΞΕΤΕ ΤΟ ΦΩΣ ΤΩΝ ΑΣΤΕΡΙΩΝ

Δεν υπάρχουν κανόνες ή περιορισμοί γι' αυτό, χρησιμοποιήσετε ό, τι ρυθμίσεις χρειάζονται για να πετύχετε αυτό που θέλετε. ΠΡΟΣΟΧΗ μόνο μην κουνήσετε το τρίποδο στο διάστημα που μεσολαβεί μεταξύ της βασικής λήψης και των star trails λήψεων.

Κλειδώστε το focus αφού πρώτα εστιάσετε στο άπειρο Ρυθμίστε το white balance κατά το πρέπον (στις περισσότερες περιπτώσεις Auto, Daylight ή Tungsten) Χρησιμοποιήσετε το Manual exposure mode και ορίσετε το πιο ανοιχτό διάφραγμα που επιτρέπει ο φακός σας (χαμηλότερη τιμή f, πχ f/4) για να καταγράψετε όσο το δυνατόν περισσότερο φως και περισσότερες τροχιές. Ορίσετε την ταχύτητα. Αν και ήδη έχει γίνει κατανοητό, να επισημάνω ότι το άρθρο αφορά τον ψηφιακό τρόπο με τον οποίο επιτυγχάνεται το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα σε αυτού του είδους τις φωτογραφίες, δηλαδή με στοίβες (stacks) πολλαπλών λήψεων που χτίζονται αργότερα στο Photoshop ή άλλο παρόμοιο πρόγραμμα επεξεργασίας. Στις αναλογικές μέρες τα πράγματα ήταν πιο απλά, μπορούσες να πας για ύπνο αφήνοντας τη μηχανή να καταγράφει όλη νύχτα χωρίς να ανησυχείς για θόρυβο ή υπερθέρμανση του αισθητήρα. Αν όμως παίζετε ψηφιακά δεν θέλετε να παρατείνετε τις λήψεις σας για πολύ πάνω από 4 λεπτά αν δεν θέλετε να αντιμετωπίσετε ένα πολύχρωμο κονφετί από hotspots. Ορίσετε λοιπόν την ταχύτητα αναλόγως με τις δυνατότητες της μηχανής σας, τον αποθηκευτικό σας χώρο και τις συνθήκες φωτισμού. Συνήθως 4 λεπτά είναι ένα αποδεκτό όριο, καθώς θα χρειαστείτε μόλις 30 λήψεις για 2 ώρες και θα έχετε ανεκτό και διορθώσιμο ποσοστό θορύβου. Υπάρχουν ωστόσο περιπτώσεις που οι φωτιστικές συνθήκες απαιτούν πολύ λιγότερο χρόνο έκθεσης, όπως όταν τραβάτε υπό το φως του φεγγαριού. Σε τέτοιες περιπτώσεις χρησιμοποιήστε τον χρόνο που σας δίνει σωστά εκτεθειμένες φωτογραφίες και αν έχετε πρόβλημα αποθηκευτικού χώρου ρυθμίστε την μηχανή σας ώστε να τραβάει JPEG σε Fine quality.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ... ΑΛΛΕΣ ΛΗΨΕΙΣ | STAR TRAILS

Βεβαιωθείτε ότι έχετε απενεργοποιήσει το Long Exposure Noise Reduction feature της μηχανής σας αν το χρησιμοποιείτε, καθώς αυτό σημαίνει ότι για κάθε 4λεπτη λήψη θα υπάρχει ένα 4λεπτο κενό αποθορυβοποίησης που θα σας δημιουργήσει μεγάλα κενά στις τροχιές αργότερα. Βεβαιωθείτε ότι η μπαταρία σας είναι πλήρως φορτισμένη. Βεβαιωθείτε ότι έχετε επαρκή αποθηκευτικό χώρο. Αν χρησιμοποιείτε το ενσωματωμένο interval mode της μηχανής, ορίσετε τον χρόνο λήψεων στη μηχανή σας στα 30 δευτερόλεπτα, ορίσετε τον αριθμό λήψεων στο interval mode (πχ 240 λήψεις των 30 δευτερολέπτων για 2 ώρες) και τα διαστήματα (1 δευτερόλεπτο για να ελαχιστοποιήσετε τα κενά στις τροχιές) μεταξύ των λήψεων. Αν χρησιμοποιείτε timer remote controller, βάλτε την μηχανή σας στο BULB (B mode), ορίσετε στο remote controller τον χρόνο λήψεων στο επιθυμητό, ορίσετε τον αριθμό των λήψεων (πχ 30 λήψεις των 4 λεπτών για 2 ώρες) και ως Interval τον χρόνο λήψης σας +1 δευτερόλεπτο. Αυτό σημαίνει ότι αν έχετε ρυθμίσει την μηχανή σας να τραβάει 4λεπτες εκθέσεις θα πρέπει να ορίσετε το Interval σας στα 00 (ώρες) : 04 (λεπτά) : 01 (δευτερόλεπτα). Προσοχή σε αυτή την λεπτομέρεια καθώς οι περισσότεροι χρησιμοποιούν (εύλογα αλλά λανθασμένα) την επιλογή του 1 sec interval και για κάποιο λόγο το controller δεν ανταποκρίνεται όπως θα ήθελαν! Εκτελέστε! Πατήστε το κουμπάκι και κάνετε υπομονή! Ζεστά ρούχα, γάντια, φαγητό, ποτό (αλκοολούχο ή μη) ραδιόφωνο, ipod, mp3 player και καλή παρέα συγκαταλέγονται στον επιπλέον χρήσιμο-απαραίτητο εξοπλισμό! Μην ξεχνάτε να ελέγχετε το επίπεδο φόρτισης της μπαταρίας σας και να είστε έτοιμοι να την αλλάξετε όσο πιο γρήγορα μπορείτε αν χρειαστεί (προσοχή μην κουνήσετε το τρίποδο!)

Ορίσετε λοιπόν τη ταχύτητα αναλόγως με τις δυνατότητες της μηχανής σας, τον αποθηκευτικό σας χώρο και τις συνθήκες φωτισμού.

Σερβίρισμα Ή πώς να χτίσετε το υλικό που μαζέψατε στον υπολογιστή σας.

Κατεβάστε και εγκαταστήστε το δωρεάν πρόγραμμα Startrails.exe και ανοίξτε το.

ΟΚ, γυρίσατε λοιπόν σπίτι, κατά πάσα πιθανότητα παγωμένοι και ανυπόμονοι να δείτε τι απέφεραν οι κόποι σας... Φτιάξτε κάτι ζεστό και καθίστε στον υπολογιστή, λίγα κλικ σας έμειναν!

File > Open Images > βρείτε τον φάκελο με τα JPEG

σας και επιλέξτε τις όλες (ή όλες εκτός από το base shot σας αν έχετε τραβήξει ένα). Μόλις σας εμφανιστεί η λίστα με τις φωτογραφίες σας στο αριστερό πλαίσιο του προγράμματος, πατήστε το κουμπί Startrails (ή από το μενού Build > Startrails)

Αν οι λήψεις σας είναι σε Raw, ανοίξτε τις στο Raw conversion software που χρησιμοποιείτε, κάντε τις αλλαγές που θέλετε (προσέχοντας να χρησιμοποιήσετε ακριβώς τις ίδιες ρυθμίσεις σε όλες) και σώστε τις σαν JPEG σε ξεχωριστό φάκελο για ευκολία.

Όταν το πρόγραμμα τελειώσει τα μαγικά του σώστε την εικόνα σας File > Save As και τελειώσατε!

Αν έχετε τραβήξει μια λήψη που θέλετε να χρησιμοποιήσετε σαν base δώστε της ανάλογο όνομα για να μην την ψάχνετε αργότερα μέσα σε όλη τη λίστα.

…ή σχεδόν. Αν έχετε ένα base shot με φωτισμένο προσκήνιο (φυσικά ή τεχνητά) θα χρειαστείτε και τη βοήθεια του Photoshop.

Σημείωση: Βεβαιωθείτε ότι έχετε διαγράψει όλες τις δοκιμαστικές σας λήψεις, όσες τυχόν τραβήξατε προσπαθώντας να ρυθμίσετε χρόνο/ισορροπία λευκού κτλ.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ... ΑΛΛΕΣ ΛΗΨΕΙΣ | STAR TRAILS

Ανοίξτε στο Photoshop την εικόνα που σας δημιούργησε το Startrails.exe Select > All (ή Ctrl+A) Edit > Copy (ή Ctrl+C) Ανοίξτε την φωτογραφία που θέλετε να χρησιμοποιήσετε για βάση Edit > Paste (ή Ctrl+V) Έχετε τώρα μια εικόνα με δύο layers: Background = φωτισμένο σωστά προσκήνιο Layer 1= τροχιές των αστεριών Επιλέξτε το Layer 1 και βάλτε το σε Lighten Blending Mode και τελειώσατε!

Τροχιές Αστεριών (Βόρειο Ημισφαίριο)

NORTH

SOUTHEAST

WEST

NORTHEAST

SOUTH

NORTHWEST

EAST

SOUTHWEST

NORTH

Γαρνίρισμα Κατά την διάρκεια της λήψης μπορείτε να παίξετε με διαφορετικές εκδοχές του base shot σας και να συμπεριλάβετε διαφορετικά στοιχεία και... φαντάσματα.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΓΙΑ... ΑΛΛΕΣ ΛΗΨΕΙΣ | STAR TRAILS

Η εικόνα δεξιά είναι παραλλαγή της δεύτερης φωτό του άρθρου. Εδώ για βάση χρησιμοποιήθηκε μια 4λεπτη έκθεση. Στα 2 από τα 4 λεπτά αυτής της έκθεσης πήρα κι εγώ μέρος στη σκηνή, ενώ ο Κωνσταντίνος βοήθησε με τον φακό του στον φωτισμό. ΦΩΤΟ: Μαρία Καϊμάκη

Κώστας Πετράκης Portfolio

Ο Κώστας Πετράκης γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα, η εξερεύνηση της φύσης από την παιδική του ηλικία τον οδήγησε στα μονοπάτια της φωτογραφίας τοπίου όπου και έγινε πάθος από το 2006. Αν και δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια από την στιγμή που το ταξίδι στον μαγικό κόσμο της φωτογραφίας ξεκίνησε, η δίψα για την αποτύπωση του μαγικού συνδυασμού "φως, στιγμής και φύσης" δεν έχουν σταματήσει να λειτουργούν σαν πηγή έμπνευσης, τόσο φωτογραφικά όσο και σαν βίωμα της ζωής πάνω του. http://www.kostaspetrakis.com

Βάλια Κάλντα, Πίνδος

ΚΩΣΤΑΣ ΠΕΤΡΑΚΗΣ | PORTFOLIO

Βωβούσα, Πίνδος

Θρόνος του Δία - Ηλιοβασίλεμα στον Όλυμπο

ΚΩΣΤΑΣ ΠΕΤΡΑΚΗΣ | PORTFOLIO

100

ΚΩΣΤΑΣ ΠΕΤΡΑΚΗΣ | PORTFOLIO

Ο Θρόνος του Δία με την ανατολή του ήλιου - άποψη από τον Προφήτη Ηλια

101

102

Τύμφη, Ήπειρος

ΚΩΣΤΑΣ ΠΕΤΡΑΚΗΣ | PORTFOLIO

103

104

ΚΩΣΤΑΣ ΠΕΤΡΑΚΗΣ | PORTFOLIO

Βωβούσα, Πίνδος

105

106

Βωβούσα, Πίνδος

ΚΩΣΤΑΣ ΠΕΤΡΑΚΗΣ | PORTFOLIO

Βάλια Κάλντα, Πίνδος

107

108

ΚΩΣΤΑΣ ΠΕΤΡΑΚΗΣ | PORTFOLIO

Φαράγγι Πορτίτσας, Ζιάκας, Γρεβενά

109

110

Στυμφαλία Λίμνη

ΚΩΣΤΑΣ ΠΕΤΡΑΚΗΣ | PORTFOLIO

111

112

ΚΩΣΤΑΣ ΠΕΤΡΑΚΗΣ | PORTFOLIO

Γεροντόβραχος, Παρνασσός

113

114

Λίμνη Δόξα, Πελοπόνησσος

ΚΩΣΤΑΣ ΠΕΤΡΑΚΗΣ | PORTFOLIO

115

116

ΚΩΣΤΑΣ ΠΕΤΡΑΚΗΣ | PORTFOLIO

Quaraing, Isle of Skye, Σκωτία

117

118

Sligachan, Isle of Skye, Σκωτία

ΚΩΣΤΑΣ ΠΕΤΡΑΚΗΣ | PORTFOLIO

119

120

ΚΩΣΤΑΣ ΠΕΤΡΑΚΗΣ | PORTFOLIO

Glen Coe, Three Sisters, Σκωτία

121

122

Glen Coe, Three Sisters, Σκωτία

ΚΩΣΤΑΣ ΠΕΤΡΑΚΗΣ | PORTFOLIO

123

124

ΚΩΣΤΑΣ ΠΕΤΡΑΚΗΣ | PORTFOLIO

Glen Coe, Σκωτία

125

126

Glen Coe, Three Sisters, Σκωτία

ΚΩΣΤΑΣ ΠΕΤΡΑΚΗΣ | PORTFOLIO

127

128

Λίμνη Πλαστήρα

Στυμφαλία Λίμνη

ΚΩΣΤΑΣ ΠΕΤΡΑΚΗΣ | PORTFOLIO

129

130

ΚΩΣΤΑΣ ΠΕΤΡΑΚΗΣ | PORTFOLIO

Τοσκάνη, Ιταλία

131

132

Σάκης Ιατρόπουλος Portfolio

Είμαι ένας απλός άνθρωπος που η γένηση της κόρης του τον έφερε σε επαφή με ενα μοναδικό τρόπο έκφρασης κι επικοινωνίας, την φωτογραφία. Μου αρέσουν όλα τα είδη φωτογραφίας, αλλά κατά κάποιο τρόπο το ασπρόμαυρο καταφέρνει πάντα να με κερδίζει, ίσως γιατί πιστεύω ότι less is more και ότι το χρώμα περισεύει σε αρκετές περιπτώσεις. http://www.photoadventurelab.com https://www.facebook.com/sakis.iatropoulos.9

133

134

ΣΑΚΗΣ ΙΑΤΡΟΠΟΥΛΟΣ | PORTFOLIO

135

136

ΣΑΚΗΣ ΙΑΤΡΟΠΟΥΛΟΣ | PORTFOLIO

137

138

ΣΑΚΗΣ ΙΑΤΡΟΠΟΥΛΟΣ | PORTFOLIO

139

140

ΣΑΚΗΣ ΙΑΤΡΟΠΟΥΛΟΣ | PORTFOLIO

141

142

ΣΑΚΗΣ ΙΑΤΡΟΠΟΥΛΟΣ | PORTFOLIO

143

144

ΣΑΚΗΣ ΙΑΤΡΟΠΟΥΛΟΣ | PORTFOLIO

145

146

ΣΑΚΗΣ ΙΑΤΡΟΠΟΥΛΟΣ | PORTFOLIO

147

148

ΣΑΚΗΣ ΙΑΤΡΟΠΟΥΛΟΣ | PORTFOLIO

149

150

ΣΑΚΗΣ ΙΑΤΡΟΠΟΥΛΟΣ | PORTFOLIO

151

152

ΣΑΚΗΣ ΙΑΤΡΟΠΟΥΛΟΣ | PORTFOLIO

153

154

ΣΑΚΗΣ ΙΑΤΡΟΠΟΥΛΟΣ | PORTFOLIO

155

156

Σταύρος Λαμπράκης Portfolio

Αν και μεγαλωμένος στο Αρκαλοχώρι, ένα χωριό στην καρδιά του Νομού Ηρακλείου Κρήτης, όπου σε κοντινή απόσταση μπορεί να βρει κανείς βουνά, οροπέδια, πεδιάδες, θάλασσα και δάση (φυσικά σε μικρότερη κλίμακα), δε περίμενα ποτέ ότι η φωτογραφία τοπίου θα γινόταν ένα από τα πιο σημαντικά πάθη που έχω βιώσει. Έπειτα από μια πολύ δύσκολη περίοδο της ζωή μου, μία φωτογραφία ενός θαλάσσιου τοπίου που είδα τυχαία στο internet, ήταν αρκετή για να γυρίσει ένα μικρό διακόπτη μέσα μου και να με κάνει να αναζητήσω το “φως”! Τρία χρόνια έχουν περάσει από τότε, και προσπαθώ συνεχώς να βελτιώνομαι μελετώντας το κάθε τι γύρω μου, ανακαλύπτοντας νέα μέρη και εικόνες που σίγουρα, αν δεν είχα ασχοληθεί με αυτού του είδους τη φωτογραφία, όλη αυτή η κρυμμένα ομορφιά της φύσης θα έχανε έναν ακόμα θαυμαστή. Σίγουρα η φωτογραφική μου ηλικία είναι βρεφική ακόμα μιας και αυτοδίδακτος, αλλά εύχομαι έστω και μέσα από αυτό το μικρό δείγμα των φωτογραφιών μου, να σας μεταδώσω κάτι από τη μοναδικότητα εκείνης της στιγμής. http://www.flickr.com/photos/55826655@N02

157

Bleeding fall!

158

ΣΤΑΥΡΟΣ ΛΑΜΠΡΑΚΗΣ | PORTFOLIO

Gravity of feelings

159

160

A Deafening Distance

ΣΤΑΥΡΟΣ ΛΑΜΠΡΑΚΗΣ | PORTFOLIO

161

162

ΣΤΑΥΡΟΣ ΛΑΜΠΡΑΚΗΣ | PORTFOLIO

A dream of Spring

163

164

As seas exhale

ΣΤΑΥΡΟΣ ΛΑΜΠΡΑΚΗΣ | PORTFOLIO

165

166

Aeolosâ&#x20AC;&#x2122; Fingerprint

ΣΤΑΥΡΟΣ ΛΑΜΠΡΑΚΗΣ | PORTFOLIO

Shore Streams

167

168

ΣΤΑΥΡΟΣ ΛΑΜΠΡΑΚΗΣ | PORTFOLIO

Falling to pieces

169

170

Visions of a Broken Mind

ΣΤΑΥΡΟΣ ΛΑΜΠΡΑΚΗΣ | PORTFOLIO

171

172

ΣΤΑΥΡΟΣ ΛΑΜΠΡΑΚΗΣ | PORTFOLIO

Little Secrets

173

174

Breathing

ΣΤΑΥΡΟΣ ΛΑΜΠΡΑΚΗΣ | PORTFOLIO

175

176

Foreigner

ΣΤΑΥΡΟΣ ΛΑΜΠΡΑΚΗΣ | PORTFOLIO

Mornings of Rust

177

178

ΣΤΑΥΡΟΣ ΛΑΜΠΡΑΚΗΣ | PORTFOLIO

Solar Fields

179

180

Whispers Long Forgotten

ΣΤΑΥΡΟΣ ΛΑΜΠΡΑΚΗΣ | PORTFOLIO

Euphoria

181

182

Σταύρος Χαρισόπουλος Portfolio

Γεννήθηκα στην Αθήνα το 1976. Η πρώτη μου επαφή με τη φωτογραφία και τον σκοτεινό θάλαμο ξεκίνα από τα σχολικά μου χρόνια παρακολουθώντας τεχνικά μαθήματα στις Σχολές Αμερικανικής Παροικίας. Στη συνέχεια γίνομαι μέλος του Φωτογραφικού Κύκλου και παρακολουθώ τα σεμινάρια Καλλιτεχνικής Φωτογραφίας του Πλάτωνα Ριβέλλη. Τα τελευταία χρόνια ασχολούμαι εντατικά με τη φωτογραφία τοπίου, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στις μεγάλες εκθέσεις. Με συναρπάζει η ικανότητα καταγραφής πληροφοριών που το ανθρώπινο μάτι είναι αδύνατο να αντιληφθεί και η δημιουργία μίας ατμόσφαιρας υπερβατικού ρεαλισμού. http://stavroscharisopoulos.com

183

Vik, Ισλανδία

184

Gravity of feelings, Ισλανδία

ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΑΡΙΣΟΠΟΥΛΟΣ | PORTFOLIO

185

186

ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΑΡΙΣΟΠΟΥΛΟΣ | PORTFOLIO

Aerial, Ισλανδία

187

188

ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΑΡΙΣΟΠΟΥΛΟΣ | PORTFOLIO

Aerial, Ισλανδία

189

190

ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΑΡΙΣΟΠΟΥΛΟΣ | PORTFOLIO

Gulfos, Ισλανδία

191

192

ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΑΡΙΣΟΠΟΥΛΟΣ | PORTFOLIO

Joculsarlon, Ισλανδία

193

194

Aerial, Ισλανδία

ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΑΡΙΣΟΠΟΥΛΟΣ | PORTFOLIO

Aerial, Ισλανδία

195

196

ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΑΡΙΣΟΠΟΥΛΟΣ | PORTFOLIO

Joculsarlon, Ισλανδία

197

198

Landmanalaugar, Ισλανδία

ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΑΡΙΣΟΠΟΥΛΟΣ | PORTFOLIO

199

200

Vik, Ισλανδία

ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΑΡΙΣΟΠΟΥΛΟΣ | PORTFOLIO

Kirkjubæjarklaustur, Ισλανδία

201

202

ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΑΡΙΣΟΠΟΥΛΟΣ | PORTFOLIO

Landmanalaugar, Ισλανδία

203

204

Skogafoss, Ισλανδία

ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΑΡΙΣΟΠΟΥΛΟΣ | PORTFOLIO

205

206

Aerial, Ισλανδία

ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΑΡΙΣΟΠΟΥΛΟΣ | PORTFOLIO

207

208

Κωνσταντίνος Βασιλάκης Portfolio

Ο Κωνσταντίνος Βασιλάκης είναι παιδί της δεκαετίας του εβδομήντα και όπως λένε και οι φίλοι του αν δεν έχεις ζήσει τα 70's δεν έχεις ζήσει τίποτα άσχετα αν πρόλαβε μόνο ένα χρόνο από αυτή την δεκαετία. Η σχέση του με την φωτογραφία άρχισε από μικρή ηλικία όταν κατέστρεφε ότι φωτογραφική μηχανή είχε ο παππούς στο σπίτι και συνεχίστηκε με μια πιο συνειδητή προσπάθεια παίρνοντας στα χέρια την φωτογραφική του πατέρα του. Η αγάπη ήταν ακαριαία και το ταξίδι ξεκίνησε, ο δρόμος μακρύς και μέχρι στιγμής τον έχει φέρει στο Καπέσοβο Ζαγορίου όπου ζει και εργάζεται ως φωτογράφος τοπίου παραδίδοντας μαθήματα αλλά και φωτογραφίζοντας για τον εαυτό του. Οι φωτογραφίες του έχουν εκτεθεί σε Λονδίνο, Αθήνα και Γιάννενα και έχουν αποσπάσει βραβεία από τους μεγαλύτερους διεθνείς φωτογραφικούς διαγωνισμούς. http://konstantinosvasilakis.com

209

“Mediterranean Sky" Το επιβατηγό πλοίο Mediterranean Sky ημιβυθισμένο στον κόλπο της Ελευσίνας. Ένα πρωινό του Δεκέμβρη με το Αθηναϊκό καυσαέριο να δημιουργεί την τέλεια κουρτίνα για την απομόνωση του θέματος.

210

10 «Σεμίραμις" Το φορτηγό πλοίο Σεμίραμις όπως προσάραξε στο ακρωτήρι Βόρι της Άνδρου μετά από σφοδρή θαλασσοταραχή και αφού είχε χάσει τις μηχανές του. Φωτογραφημένο ένα ανεμοδαρμένο πρωινό του Δεκέμβρη.