Τalk 24

13.11.2013

24

• Μια φορά εδώ και τώρα - Χρήστος Μπουλώτης • Τα προαύλια του φόβου • Τον χειμώνα πάμε θέατρο

3 Σποτ

13.11.2013

Α

υτόν τον μήνα δεν θέλω να μιλήσω για παιδιά. Θέλω να μιλήσω για φίλες. Για αυτές που ήταν πάντα εκεί. Στο διπλανό θρανίο, στις πiλoτές τα απογεύματα, στα σκαλάκια απέναντι από το φροντιστήριο αγγλικών, στην άλλη άκρη του τηλεφώνου, στα πρώτα ξενύχτια και στις πρώτες διακοπές. Στις φωτογραφίες που στόλιζαν το γκρίζο δωμάτιο της φοιτητικής εστίας και σε αυτές που είναι κολλημένες στο ψυγείο. Για αυτές που έκλαψαν από χαρά σε εκκλησίες και μαιευτήρια, που κουβαλάνε χαρτόκουτα σε μετακομίσεις και πλένουν τα πιάτα μετά από νυχτερινές κραιπάλες. Για αυτές που βαφτίζουν η μία τα παιδιά της άλλης για να δεσμεύσουν την αιώνια παρουσία τους (και από αγάπη). Για αυτές που καταλαβαίνονται χωρίς να μιλήσουν, που ξέρουν το αγαπημένο μου χρώμα, το αγαπημένο μου φαγητό, το αγαπημένο μου τραγούδι, αυτό που με γεμίζει και ό,τι με αδειάζει. Αλλά και για αυτές που εμφανίστηκαν μετά.

Στις πόρτες των παιδικών σταθμών, στα πρώτα παιδικά πάρτι, στα παγκάκια της παιδικής χαράς, στις κερκίδες των γυμναστηρίων και των γηπέδων. Τις «από κάτω» και τις «απέναντι». Που σου ζητάνε κρεμμύδια και λεμόνια και πλαστικά καρεκλάκια για το παιδικό πάρτι, που παραλαμβάνουν τα παιδιά από τα σχολικά αν χρειαστεί και τα κοιμίζουν με υπνόσακους στα σπίτια τους. Για αυτές που κάθονται δίπλα μου σε καναπέδες και χαλιά τα βροχερά απογεύματα και προσπαθούν να πιουν μια γουλιά καφέ στα διαλείμματα των «μη», «πιο σιγά» και «μη μαλώνετε» και «κατέβα από τον καναπέ». Για αυτές που μου πασάρουν περίτεχνα τα αχνιστά τσιγάρα όταν πλησιάζουν τα παιδιά τους. Τα παιδιά τους που μεγαλώνουν μπροστά και στα δικά μου μάτια. Που ακούνε σε συνωμοτικά και χαριτωμένα παρατσούκλια. Τσακώνονται και τα ξαναβρίσκουν. Που περπατούν χέρι χέρι στο γεφυράκι που ενώνει τις μέρες τους και χωρίζει τα βράδια τους. Για τις φίλες μου λοιπόν που χτυπάνε κάθε μέρα την πόρτα για να κατέβει το παιδί μου. Και το παιδί που έχω μέσα μου...

4 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

14

13.11.2013

6 1

6 2

18

52 Τεύχος #24 03 | Σποτ 06 | Τραμπάλα 08 | Η μελωδία της αναρχίας 09 | Με το ζόρι 10 | Βόλτα 12 | Μια φορά εδώ και τώρα 14 | Τα προαύλια του φόβου 16 | Ευτυχισμένα παιδιά 18 | Ο μπαμπάς στο σπίτι,

η μαμά στη δουλειά 20 | Έξυπνο χαρτζιλίκι 22 | Βλέπε, μίλα, μην ακούς 24 | Ομοιοπαθητική 26 | Ιώσεις 28 | Εννέα μήνες 30 | Στο γιατρό 32 | Πιτσίλες

34 | Like 36 | Φτου και βγαίνω 40 | Στέγη 42 | Τον χειμώνα πάμε θέατρο 44 | Σχολείο 46 | Βιβλίο 50 | Παραμύθι 51 | Παίζοντας 52 | Ταξιδεύοντας 54 | Γιάμι 56 | Ιστορίες από...

58 | Αστέρια 60 | Κόμικ 62 | Βρες το

No 24 13.11.2013 ΤΑΛΚ ΕΚΔΟΤΙΚΗ - ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΗ: ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Ε.Π.Ε. ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ 65 & ΛΥΚΟΥΡΓΟΥ, ΧΑΛΑΝΔΡΙ 15231 ΤΗΛ.: 210 6753180, ΦΑΞ: 210 6753189 Ε-ΜAIL: talktotalc@talcmag.gr www.facebook.com/talcmag @talcmag

ΕΚΤΥΠΩΣΗ: ΙRIS AEBE ΔΙΑΝΟΜΗ: CITY PROMOTIONS

ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ: Μαρκέλλα Δήμου (mdimou@talcmag.gr) ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ: Βάσω Τόση (vtossi@talcmag.gr) ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΜΠΟΡΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ: Έφη Κουτσονικολή (kefi@talcmag.gr) ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣ - ΔΙΟΡΘΩΣΗ: Γιούλα Κουγιά ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ: Πελιώ Παπαδιά (ppapadia@talcmag.gr) ΥΠΟΔΟΧΗ ΥΛΗΣ & ΔIAΦΗΜΙΣΗΣ: Τάνια Λώλη (tloli@talcmag.gr) ΦΩΤΟ ΘΕΜΑΤΩΝ: Shutterstock ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ: Άρης Ασλανίδης, Σάσσα Βούλγαρη, Ελευθερία Γεωργίου, Μαρία Γυπαράκη, Παναγιώτα Καρλατήρα, Ζέφη Κληρονόμου, Χριστίνα Κοπανά, Αννίκα Λυμπεροπούλου, Χαρά Μαραντίδου, Μαρία Μπάτση, Γιολίνα Μπρούσαλη, Φαίδρα Νικολάου, Ρομίνα Ξύδα, Ηλέκτρα Σαμοΐλη, Δήμητρα Τριανταφύλλου, Αθηνά Τσόγκα-Τουρνικιώτη, Λαυρέντης Χωραΐτης ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ: Τaλκ team

6 ΤΡΑΜΠΑΛΑ

13.11.2013

Νταντά ή γιαγιά;

της χριστιναΣ κοπανα

Δύο μαμάδες, η μία στην Ανατολή και η άλλη στη Δύση, μιλάνε για όλα και καμιά φορά… παραμιλάνε – Να σου πω; Δεν είμαι ο γκόμενός σου να με στήνεις.

– Πάλι άργησε η μάνα σου; – Φιλενάδα, δεν θέλω, αλλά… θα το πω.

– Και προτιμάς να νιώθεις υποχρεωμένη στη μάνα σου; – Εννοείς σ’ το μεγαλώνει. Γιατί η μαμά σου σ’ το μεγαλώνει.

– Όχι, βέβαια. Η νταντά δεν κάνει του κεφαλιού της, ούτε με παρακούει, ούτε παραπονιέται. Πληρώνεται να κάνει αυτό που έχει μάθει, το έχει σπουδάσει σε σχολή.

– Ναι, και το έκανε στο δικό της παιδί: σε σένα. Το δικό σου δεν πρέπει να έχει τον δικό σου τρόπο; –Ναι, στην τηλεόραση που τη βάζει από το πρωί να βλέπει για να μην την κουράζει.

– Όχι, θα τον βγάλει μια βόλτα έξω ή θα παίξουν μαζί. Δεν της το έχω απαγορεύσει, αλλά κι αυτή διαφωνεί με την τηλεόραση. Μα το σημαντικότερο, δεν έχει ούτε να καθαρίσει, ούτε να μαγειρέψει. Δεν λέω, θα κάνει κάτι αν χρειαστεί, αλλά δεν είναι μέρος της δουλειάς της. Η δουλειά της είναι να γίνει ένα με το παιδί: να το παίζει, να το προσέξει, να το κάνει να γελάσει, να του διαβάσει, να του μάθει. Δεν είναι η οικιακή βοηθός που παρεμπιπτόντως μου κρατάει το παιδί. Αν ζούσαμε στις αρχές του αιώνα, θα την έλεγα γκουβερνάντα.

– Τι πράγμα; – Α, μάλιστα. Θέλεις να πεις ότι η νταντά που έχουμε είναι σαν αυτές τις μανιακές των αμερικανικών ταινιών που ερωτεύονται τον άντρα και θέλουν να αφανίσουν την υπόλοιπη οικογένεια.

– Ξέρεις ποια είναι η απάντηση: εμπιστοσύνη. Σου λέει κάτι αυτή η λέξη ή την έχεις διαγράψει από το λεξιλόγιό σου; Απλώς την εμπιστεύομαι. Και δεν υπονοώ ότι δεν μπορείς να εμπιστεύεσαι τη μητέρα σου εσύ. Μου τη σύστησαν με τα καλύτερα λόγια, τη γνώρισα, ο άντρας μου ενθουσιάστηκε μαζί της, το ένστικτό μου μού είπε προχώρα και το μωρό μου της χαμογελάει σαν τρελό.

– Χαίρεται που φεύγει.

– Η αλήθεια είναι πως, ναι, είναι. Αλλά αυτό δεν σημαίνει πως πρέπει να σου κρατάει το παιδί. Και για να είμαι δίκαιη, γιατί πολύ την αγαπάω, πιστεύω πως εσύ φταις. Θέλω να πω την εκμεταλλεύεσαι.

– Λέω πως η μικρή θα μπορούσε να έχει μια υπέροχη γιαγιά και αντί για αυτό έχει μια υπέροχη baby sitter. Αντί να την αφήσεις να ξεκουραστεί τώρα που βγήκε στη σύνταξη, εσύ τη βυσματώνεις σε μια πολύ κουραστική και πολυσύνθετη εργασία. Θα μπορούσε να δίνει τα καλύτερα στη μικρή σου σαν γιαγιά. Τώρα αυτό γίνεται υποχρέωση. Τη ρώτησες αν μπορεί; Όχι, το θεώρησες δεδομένο. Φυσικά και δεν θα μπορούσε να σου αρνηθεί, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως αντέχει.

– Δεν λέω ότι δεν τρελαίνεται. Λέω πως δεν θα μπορούσε να το αρνηθεί. Κι επειδή είναι κουρασμένη –λογικό– δεν είναι η πιο κατάλληλη να το μεγαλώσει.

– Θα έλεγα. Γιατί δεν θα ήθελα να τσακωθώ μαζί της. Ούτε να την επιπλήττω αν κάτι δεν κάνει καλά. Ούτε να έχει ο άντρας μου στα πόδια του την πεθερά του. Αλλά αυτά δεν τα σκέφτεσαι εσύ. Αυτό που σε νοιάζει εσένα είναι να γίνονται τα πράγματα όπως τα θέλεις.

– Το καλύτερο είναι διαφορετικό για τον καθέναν. Ας πούμε σίγουρα αυτός ο καφές είναι ο καλύτερος που έχω πιει εδώ και καιρό.

– Έλα, συγγνώμη, δεν φταίω εγώ.

– Όχι μόνο άργησε, αλλά ψέλλισε μπαίνοντας: «Νιώθω μια κούραση σήμερα…»

– Μην το πεις, δεν θα αλλάξω γνώμη. Εγώ ξένη γυναίκα δεν αφήνω με το παιδί μου.

– Δεν νιώθω υποχρεωμένη. Ευεργετημένη και τυχερή νιώθω, που μου κρατάει το μωρό η μαμά μου.

– Δηλαδή το δικό σου δεν σ’ το μεγαλώνει η νταντά; – Και μένα η μαμά μου το έχει σπουδάσει στη ζωή.

– Μα τον έχει. Ταιριάζουμε σε πολλά με τη μαμά μου.

– Δεν το κάνει για αυτό. Απλώς βρίσκει ευκαιρία να μαζέψει λίγο το σπίτι και να μαγειρέψει. Δηλαδή η νταντά δεν τον βάζει να δει τηλεόραση τον δικό σου; – Και πού ξέρεις ότι τα κάνει;

– Λέω πού ξέρεις ότι κάνει αυτά που λέει; Εννοώ, εγώ είμαι σίγουρη με τη μαμά μου. Σε κάθε επίπεδο. Είναι η μάνα μου, αίμα μου. Δεν θα μπορούσε να κάνει… τίποτα κακό. Ενώ εσύ; Είσαι εκεί; Όχι. Είσαι στη δουλειά. Έχεις βάλει κάμερες; Όχι από όσο ξέρω. Άρα, απάντησέ μου, πού ξέρεις ότι κάνει αυτά που της λες ή αυτά που σου λέει η ίδια.

– Κάνε πλάκα εσύ. Απάντηση όμως δεν δίνεις.

– Και η δικιά μου χαμογελάει στη μάνα μου.

– Είσαι πολύ στριμμένη. Η μανούλα μου είναι η καλύτερη γιαγιά.

– Τι; Μα τι λες; – Δεν ισχύει αυτό. Της αρέσει και την κρατάει φρέσκια αυτό που κάνει. Τρελαίνεται να είναι με τη μικρή.

– Αν δεν είναι κατάλληλη η γιαγιά, τότε ποιος είναι; Ο περιπτεράς; Απλώς νομίζω πως ζηλεύεις. Αν μπορούσε η μαμά σου να τον κρατήσει, δεν νομίζω να έλεγες όχι.

– Ό,τι θέλω είναι απλώς το καλύτερο για τη μικρή μου. Και το καλύτερο είναι να τη μεγαλώνει η γιαγιά της.

– Είδες; Έκαστος στο είδος του…

H πρώτη σου επιλογή να είναι η καλύτερη! Ο Dr Brown ξέρει τα μωρά και τα φροντίζει από το ξεκίνημα της ζωής τους. Mε το καλύτερο μπιμπερό για μητρικό ή άλλο γάλα. Αυτό που εξομοιώνει πλήρως τις συνθήκες θηλασμού, που μειώνει τους κολικούς, τον τυμπανισμό, την παλινδρόμηση και ταυτόχρονα εξασφαλίζει πως δεν θα χαθεί κανένα από τα πολύτιμα συστατικά του γάλακτος: το μπιμπερό Dr Brown’s Natural Flow.

8 γυρω γυρω ολοι

13.11.2013 της Ρομίνας Ξύδα

Σπίτι ακατάστατο, σπίτι ζωντανό. Μια κάλτσα εδώ, μια πιπίλα εκεί, ένα μαξιλαράκι παραπέρα. Μια οικογένεια μπροστά στο τζάκι, ένα παραμύθι στα χείλη, ένας λεκές στον καναπέ, λίγα ψίχουλα στο πάτωμα κι ένα «μαμά» που βάζει σε τάξη όλη μου τη ζωή...

«P

laydate» γράφει η σατινέ πρόσκληση με τα χρυσά γράμματα και τις ανάγλυφες καρδούλες. Πάμε. Εγώ και οι λιλιπούτειοι άνθρωποί μου σε συσκευασία χαράς. Χτυπάω κουδούνι. Δεν ανοίγει οικοδέσποινα περικυκλωμένη από φατσούλες πασπαλισμένες με σοκολάτα, ούτε ακούω λατρεμένα τσιρίγματα και παιδικές φωνές. Δύο Φιλιππινέζες, με λευκή στολή, μου αρπάζουν τα παιδιά από το χέρι την ίδια στιγμή που μία τρίτη με οδηγεί στο σαλόνι των μαμάδων. Γελάκια, κουλουράκια, τσαγάκια, κεράκια κι ένα κατάλευκο μαρ-

τρέπει αταξίες, δεν συγχωρεί ζημιές, δεν σηκώνει φωνές, ούτε σερβίρει «διαβολεμένα» πατατάκια και ακατάλληλες νοστιμιές. Μπροστά στα πεινασμένα μουτράκια παρελαύνουν δίσκοι με καρότα, αγγούρια, ανάλατους κεφτέδες και νερόβραστες πατάτες. Προφασίζομαι μία ξεχασμένη υποχρέωση, αρπάζω τους λιλιπούτειους ανθρώπους μου και τρέχω. Τρέχω σαν τρελή για το σπιτάκι μας, το σοκολατόσπιτο, όπου ο Χάνσελ και η Γκρέτελ μου μπορούν να γευτούν όλες τις λιχουδιές του κόσμου, επειδή απλώς είναι Σάββατο. Κι όπως κάθε Σάββατο, επιτρέπονται όλες οι αταξίες και όλες οι ατασθαλίες του κόσμου. Επειδή είναι Σάββατο θα γίνω ξανά η κακιά μητριά, ο κακός ο λύκος, η άσχημη γριά του Χάνσελ και της Γκρέτελ μόνο και μόνο για να τα δω να τρέχουν ξεκαρδισμένα και αλαφιασμένα από τα γέλια. Μετά, θα παίξουμε μαξιλαροπόλεμο κι όταν κουραστούμε θα απλώσουμε τις πλαστελίνες στο πάτωμα και θα φτιάξουμε ένα χαλί από «δέκα χιλιάδες είκοσι δύο χρώματα, μαμά!» Λίγο μετά, θα ζωγραφίσουμε παντού μ’ εκείνα τα μαγικά χρώματα που φεύγουν με νερό από τοίχους και πατώματα κι αργότερα θα βάλουμε τέρμα μουσική και θα χορέψουμε πάνω σε καναπέδες και τραπέζια. Ύστερα θα πεινάσουμε. Ο μπαμπάς κι ο γιος θ’ ανάψουν το τζάκι, η μαμά και η κόρη θα αλείψουν τις μπριζόλες με ρίγανη και «τότσο δα λάδι» κι όλοι μαζί θα τις πετάξουμε στο τζάκι παρέα με αμαρτω-

Η μελωδία της αναρχίας μάρινο τζάκι που δεν έχει ανάψει ποτέ. Κρυώνω. Κάνει ζέστη κι εγώ κρυώνω στη θέα του «διακοσμητικού» που δεν γνώρισε ποτέ τη ζεστασιά μιας φλόγας. Μου σερβίρουν τσάι, ανούσιες κολακείες και μια αποστειρωμένη θέα: γυμνοί τοίχοι, απάτητα χαλιά, αστραφτερά κρύσταλλα, χρυσοποίκιλτα σκρίνια, ορφανά από νεογέννητες φωτογραφίες και παιδική αταξία. Πού πήγαν άραγε τα παιδιά μου; Σε ποια απάτητα υπόγεια τα έχουν μπουντρουμιασμένα; Κι αν τα έχουν βάλει να καθαρίζουν τον ναό της τάξης; «Ω, καλή μου, μην ανησυχείς! Τα παιδιά τα απασχολούν ειδικοί παιδαγωγοί». Φωνή χαμηλή, φωνή ρηχή. Χωρίς νεύρο, χωρίς ένταση, χωρίς αγωνία. Όλα είναι τακτοποιημένα, καλή μου. Και το σπίτι, και τα παιδιά. Θέλω να τα δω. «Όχι, καλή μου. Οι ειδικοί λένε ότι δεν πρέπει να μπλεκόμαστε στο παιχνίδι των παιδιών. Ότι μόνο έτσι θα γίνουν αυτόνομα». Τρελιάζω. Θέλω να δω τώρα τα παιδιά μου, θέλω να κυλιστώ μαζί τους στο πάτωμα, θέλω να «βάψω» τα χέρια μου με σοκολάτα και να αλείψω σπιθαμή προς σπιθαμή τους λευκούς τοίχους του ανακτόρου τους. Δεν το λέω, μα το καταλαβαίνουν. Η κυρία οικοδέσποινα κάνει νεύμα σε μία τέταρτη Φιλιππινέζα που με οδηγεί βουβά στα υπόγεια διαμερίσματα. Ησυχία. Νεκρική, απόλυτη, γερασμένη. Ρίχνω κλεφτή ματιά. Είκοσι φατσούλες κάθονται βαριεστημένες γύρω από δύο «παιδαγωγούς» που φτιάχνουν κουλουράκια με... χειρουργικά γάντια. Δεύτερο βλέμμα στα χέρια των μικρών και τρέμουλο στα δικά μου: «Ξέρετε, τα παιδιά πρέπει πάντα να φοράνε γαντάκια όταν καταπιάνονται με λάδια, ζάχαρες και ζύμες». Το playdate της comme il faut ψυχαγωγίας δεν επι-

λά λουκάνικα, κρεμμύδια, ντομάτες, πατάτες και πιπεριές. Κι όταν η κοιλιά γίνει λοφάκι από το φαγητό, θα τη γλυκάνουμε με σοκολατένια τούρτα και γλυκό του κουταλιού που έφτιαξε η γιαγιά. Θα ξαπλώσουμε όλοι μαζί μπροστά στο τζάκι και από τη μικρή μας οθόνη θα παρελάσει όλος ο κόσμος του Disney. Ναι. Θα φάμε και πατατάκια με ρίγανη και θα σβήσουμε τη δίψα μας με «ποτοκαλαδίτσα χωρίς ανθακικό». Ναι. Είναι Σάββατο, και το Σάββατο επιτρέπονται τα πάντα. Γιατί αυτά τα εξαιρετέα «τα πάντα» θα αποτελέσουν τις πιο γλυκές αναμνήσεις των παιδικών χρόνων των μικρών μου. Η αταξία, οι φωνές, οι ζημιές, συνώνυμα μιας ελευθερίας που η δική μας φυλακισμένη στα «πρέπει» καθημερινότητα είναι ανίκανη να τους προσφέρει, είναι για εκείνα χαρά ζωής κι εγώ οφείλω να τους τη χαρίσω ακόμη κι αν σπάσει το καλό μου βάζο ή λεκιάσει το ακριβό μου χαλί. Τα Σάββατα, οι πύλες ανοίγουν, οι καγκελόπορτες ξεκλειδώνουν, τα σίδερα λιώνουν και η ζωή μου φωτίζεται από την ανέμελη και ανέφελη λάμψη των πιο σπάνιων θησαυρών μου. Τα κοιτάζω να κείτονται αποκοιμισμένα στο πάτωμα και η καρδιά μου χτυπά ευτυχισμένη κι ελεύθερη. Όπως τότε που ήμουν παιδί. Όπως τότε όπου όλα έμοιαζαν ελεύθερα και τα πάντα δυνατά. Τα σηκώνω απαλά στην αγκαλιά μου για να τα πάω στα κρεβατάκια τους. Ανοίγουν βλέφαρο και ταυτόχρονες φωνούλες με ικετεύουν: «Μαμά, να κοιμηθούμε μόνο σήμερα στο τόοοσο μεγάλο σας κρεβάτι;» Να κοιμηθείτε. Κλείνω τα φώτα και σπρώχνω τα ψίχουλα κάτω απ’ το χαλί. Αύριο τα ψίχουλα. Σήμερα έχει ζωή...

9 ΓΥΡΩ ΓΥΡΩ ΟΛΟΙ

13.11.2013

UP

ON

Με το ζόρι

Περισσότερες ιστορίες στο: www.not-just-mums.blogspot.gr

T

θα είμαστε γαμάτες, μόνο θύμισέ μου να μην πολυλέω τη γνώμη μου», τον κοιτάω από μακριά και το μυαλό μου δεν τρέχει. Έχω μάθει να το φρενάρω, να ζούμε το τώρα, να παλεύουμε για την καλύτερη μέρα, την πιο εμπνευσμένη βραδινή ιστορία, το πιο εξαντλητικό απόγευμα στο πάρκο, το πιο ζωηρό σαββατιάτικο πρωινό. Κάπως έτσι αισθάνομαι ότι σφίγγω τον χρόνο στις παλάμες μου, χωρίς να με φαντάζομαι τίποτα, χωρίς σχέδια για το μέλλον του, ούτε καν όνειρα – τη μία μέρα είναι εξερευνητής βυθού, την άλλη ζωγράφος και την τρίτη αρχιτέκτονας, μου τα λέει με μάτια αστραφτερά και εγώ το μόνο που θέλω είναι να μην περάσει γρήγορα ο καιρός και φτάσουμε εκεί τελικά. Με εμένα σε κάποια απογευματινή, ήσυχη μεσήλικη παρέα αντί σε πολύχρωμο παιδικό πάρτι, να μου βάζουν κρασί στο ποτήρι αντί να βουτάω το χέρι στον κουβά ξανά και ξανά, να κοιτάω απέναντι και να μην τον βλέπω. Στο μέλλον των παιδιών μου κρυφοκοιτάω προς το παρόν από το παράθυρο, δεν μπουκάρω από την πόρτα. Έχω καταλήξει ότι αυτό που ζούμε δεν είναι αλυσίδα, αλλά μπάλα – φεύγουμε από το ίδιο σημείο και γυρνάμε όλοι πίσω σε αυτό, και καθόλου δεν θέλω να την κλοτσήσω να γυρίσει πιο γρήγορα, μην τυχόν μας συμπαρασύρει στη δίνη της.

KO

Ε

ίχα μόλις πάρει μία μπίρα από τον μεγάλο κουβά με τον πάγο –δεν ξέρω αν σας το έχω πει, αλλά περνάω καταπληκτικά στα παιδικά πάρτι– όταν ακούμπησε δίπλα μου η Αναστασία και μου ψιθύρισε στο αυτί: «Ρε συ. Μας φαντάζεσαι πεθερές;» Δύσκολο. Αρχικά γιατί βρισκόμουν σε πάρτι παιδιών νηπιαγωγείου, όπου τα αγόρια μας ξεκάλτσωτα σπρώχνονταν και έτρεχαν στις μαρμάρινες σκάλες με την άνεση του φουσκωτού παιδότοπου, και επίσης γιατί αναρωτιέμαι, υπάρχουν άνθρωποι που φαντάζονται το μέλλον της οικογένειάς τους; Υπάρχει μπαμπάς που ονειρεύεται την παράδοση του ιατρείου στον γιο του, της κόρης στην εκκλησία, υπάρχει μαμά που βλέπει τον εαυτό της να νανουρίζει το εγγόνι της; Ζώντας δίπλα σε κολλητή φίλη που φανταζόταν τον εαυτό της στα τριάντα με δύο παιδιά και μεγάλο σπίτι με κήπο και κάποια χρόνια μετά δεν έχει καταφέρει αυτά, αλλά άλλα, ίσως πιο μικρά, ίσως και όχι, προσπαθώ να μη σκέφτομαι μακριά, και σίγουρα όχι εμένα να κόβω βόλτες μέσα στο μέλλον του παιδιού μου, προφανώς πιο μεγάλη, πιθανόν πιο δύστροπη. Έχω πιει ήδη τη μισή μπίρα και χαζοσυζητάω με τη διπλανή συναγωνίστρια σε φάση «καλά, εμείς

O OS

της Γιολίνας Μπρούσαλη

Μέρες με τη γιαγιά μου

Τ

ην προηγούμενη εβδομάδα ήμουν άρρωστη. Είχα πυρετό, έβηχα και έτρεχαν οι μύξες μου. Η μαμά είχε μια ξαφνική και επείγουσα δουλειά και έπρεπε να φύγει τρέχοντας. Ήρθε η γιαγιά στο σπίτι να με προσέξει. Κάθε φορά που είμαι άρρωστη η γιαγιά έχει τα γιατρικά της. Όχι επειδή είναι γιατρός –που είναι–, αλλά επειδή είναι γιαγιά. Κι αυτά τα γιατρικά πιάνουν πάντα, όσο άρρωστη κι αν είμαι. Πρώτα απ’ όλα μού φέρνει μία σοκολατένια λιχουδιά. Ακόμα κι αν δεν έχω όρεξη να φάω φαγητό από τον πυρετό, πάντα μπορώ να φάω μια λιχουδιά. Διαβάζει μαζί μου βιβλία που έχουν αγωνία. Αυτήν τη φορά διαβάσαμε ένα βιβλίο για τον Τιτανικό. Όσο πυρετό κι αν έχω, η

της ΧαράΣ Μαραντίδου αγωνία για κάτι άλλο με κάνει να μην τον σκέφτομαι. Με αφήνει να ξαπλώνω στον καναπέ όση ώρα θέλω και να χαζολογάω. Λέει ότι ο άρρωστος χρειάζεται ξεκούραση. Ετοιμάζει χαμομήλι με μέλι ή, μάλλον, μέλι με χαμομήλι και του βάζει και ένα παγάκι για να μην κάψω τη γλώσσα μου. Το παγάκι όταν πέφτει στο καυτό νερό κάνει κρατς κρουτς και σπάει. Φτιάχνει μια κοτόσουπα. Δεν έχω καταλάβει γιατί, αλλά μάλλον τα κοτόπουλα είναι φτιαγμένα από τη φύση για να γίνονται κοτόσουπες και να κάνουν καλά τους αρρώστους. Και στη μαμά μου φτιάχνει κοτόσουπα όταν δεν είναι καλά. Δεν ξέρω πώς και κανείς δεν έχει σκεφτεί να βάλει το ζουμί της κοτόσουπας σε μπουκαλάκι και να το πουλάει σαν φάρμακο. Αν είχα φαρμακείο θα έφτιαχνα αυτό το σιρόπι και θα το έλεγα ΚΟΤΟΣΟΥΠΟΝ.

10 ΒΟΛΤΑ

13.11.2013

ΚΥΚΛΑΔΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ

ΚΑΛΩΣ ΟΡΙΣΑΤΕ ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ

της ΠΕΛΙΩΣ ΠΑΠΑΔΙΑ

Σ

το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης όλοι περνάνε καλά! Αυτό είναι το μότο των σαββατιάτικων και κυριακάτικων εκπαιδευτικών προγραμμάτων του. Πάμε, λοιπόν, μια βόλτα μέχρι το Κολωνάκι να γνωρίσουμε καλύτερα τον χώρο, τις συλλογές του και τις δράσεις του! Μες στο Μουσείο Το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, ζωντανός πολιτιστικός πυρήνας στην καρδιά της Αθήνας, ιδρύθηκε το 1986 με σκοπό να στεγάσει την ιδιωτική συλλογή με έργα Κυκλαδικής και Αρχαίας Ελληνικής Τέχνης των Νικολάου και Ντόλλης Γουλανδρή. Σήμερα στεγάζει περισσότερα από 3.000 αρχαία αντικείμενα, Κυκλαδικής, Αρχαίας Ελληνικής και Αρχαίας Κυπριακής τέχνης, από την 4η χιλιετία π.Χ. έως τον 6ο αιώνα μ.Χ. Η πλούσια αρχαία ελληνική κληρονομιά παρουσιάζεται μέσα από σύγχρονες μουσειολογικές προσεγγίσεις και διαδραστικές εφαρμογές στις τέσσερις μόνιμες εκθέσεις του Μουσείου: Κυκλαδικός Πολιτισμός, Αρχαία Ελληνική Τέχνη – Μια ιστορία με εικόνες, Κύπρος: Αρχαία Τέχνη και Πολιτισμός, και Σκηνές από την Καθημερινή Ζωή στην Αρχαιότητα. Επιπλέον, το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης αναπτύσσει ένα δυναμικό εκθεσιακό πρόγραμμα, που πλαισιώνεται από εκπαιδευτικά προγράμματα και δράσεις για το ευρύ κοινό. Εκτός από τις μεγάλες αρχαιολογικές περιοδικές εκθέσεις του, φιλοξενούνται επίσης εκθέσεις σύγχρονης τέχνης όπου παρουσιάζεται το έργο διεθνώς καταξιωμένων καλλιτεχνών.

Μαμά, μέσα στο Μουσείο υπάρχει ένας μυστικός διάδρομος... Το Μουσείο στεγάζεται σε ένα ειδικά σχεδιασμένο κτήριο στην οδό Νεοφύτου Δούκα στο κέντρο της Αθήνας, ενώ από το 1991 έχει επεκταθεί και στο νεοκλασικό Μέγαρο Σταθάτου, δημιούργημα του Ernst Ziller, στη συμβολή των οδών Βασιλίσσης Σοφίας και Ηροδότου, χτισμένο το 1895 με σκοπό να αποτελέσει την οικία του Όθωνα και της Αθηνάς Σταθάτου. Οι ισόγειοι χώροι του Μεγάρου, με το καλαίσθητο κυκλικό θερμοκήπιο, τυπικό χαρακτηριστικό αυτού του τύπου αθηναϊκής οικίας, διατηρούνται στην αρχική μορφή τους, ενώ ο πρώτος όροφος του κτηρίου έχει διαμορφωθεί σε εκθεσιακό χώρο, όπου φιλοξενούνται περιοδικές εκθέσεις του Μουσείου. Η είσοδος του Μεγάρου βρίσκεται στη συμβολή των οδών Βασιλίσσης Σοφίας και Ηροδότου, αλλά πρόσβαση υπάρχει και από το κεντρικό κτήριο του Μουσείου μέσω ενός ειδικά σχεδιασμένου υαλοσκέπαστου διαδρόμου που ενώνει το αίθριο του κεντρικού κτηρίου με το ισόγειο του Μεγάρου. Τα παιδιά στο Μουσείο δημιουργούν Το ΜΚΤ αντιμετωπίζει με ιδιαίτερη ευαισθησία και φροντίδα τα παιδιά. Τα εκπαιδευτικά του προγράμματα αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της ζωής του απο την πρώτη μέρα λειτουργίας του και καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα θεματικών ενοτήτων. Είναι οργανωμένα με γνώση και φαντασία ώστε να μετατρέπουν τη μάθηση σε μια ευχάριστη και δημιουργική διαδικασία που απαιτεί την ενεργό συμμετοχή των παιδιών. Τα προγράμματα απευθύνονται τόσο σε σχολεία όσο και στους γονείς που επιθυμούν να

επισκεφθούν το μουσείο με τα παιδιά τους. Η Μαρίνα Πλατή, υπεύθυνη του τμήματος Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων του Μουσείου, αναφέρει χαρακτηριστικά: «Στόχος μας είναι να φέρουμε τις οικογένειες κοντά στο Μουσείο και να τους οδηγήσουμε να το συνδέσουν με τη διασκέδαση. Η ποιότητα των προγραμμάτων μας είναι εξαιρετική και οι συνεργάτες-διδάσκοντες είναι όλοι εξειδικευμένοι, όχι μόνο εικαστικοί-καλλιτέχνες, αλλά και παιδαγωγοί». Τα Σαββατοκύριακα στο Μουσείο περνάμε καλά Από τον Οκτώβριο έως τον Μάιο, κάθε Σαββατοκύριακο, μικροί και μεγάλοι γνωρίζουν τον κόσμο του Μουσείου μέσα από διαδραστικές ξεναγήσεις και δημιουργούν τα δικά τους έργα τέχνης, μέσα από εικαστικά και άλλα δημιουργικά εργαστήρια. Οι δράσεις αφορούν παιδιά από 2 μέχρι 15 ετών και χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες: Προγράμματα για οικογένειες. Για παιδιά από 2 ετών.

• «Φτιάχνω τέχνη με τα χέρια μου» (εργαστήριο για γονείς και παιδιά 2-3,5 ετών) • Διαδρομές στο Μουσείο. Διαδραστικές ξεναγήσεις για οικογένειες (για παιδιά από 5 ετών) Εργαστήρια για παιδιά 4-11 ετών • «Πόσα Μουσεία χωράνε σε ένα Μουσείο;» (4-5 ετών) • Εργαστήριο εικαστικής έκφρασης (5-10 ετών) • Εργαστήριο ζωγραφικής (8-11 ετών)

13.11.2013

• Εργαστήριο ψηφιακής τέχνης Comic (8-11 ετών) Εργαστήρια για εφήβους 12-15 ετών • Εργαστήριο ζωγραφικής • Εργαστήριο ψηφιακής τέχνης animation • Εργαστήριο εικαστικής έκφρασης Κάθε μήνα, ανακοινώνεται η θεματολογία και το αναλυτικό πρόγραμμα του κάθε εργαστηρίου στην ιστοσελίδα του Μουσείου www.cycladic.gr. Ορισμένα προγράμματα είναι μηνιαία, σε κύκλους των 4 ή 5 συναντήσεων, ενώ άλλα είναι μεμονωμένα. Φέτος μάλιστα, στο πλαίσιο των εκπαιδευτικών προγραμμάτων, διοργανώνονται και επισκέψεις σε άλλα μουσεία. Αξίζει επίσης να σημειώσουμε ότι το ΜΚΤ προσπαθεί να δώσει «Βήμα στους νέους» και την ευκαιρία σε νέες ομάδες καλλιτεχνών να παρουσιάσουν τη δουλειά τους και προγραμματίζει τη φιλοξενία θεατρικών και μουσικών παραστάσεων για παιδιά. Πέρα από τον εικαστικό κόσμο, τα παιδιά μέσα από τις παραστάσεις αυτές θα έχουν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή και με τις παραστατικές τέχνες και να γνωρίσουν νέες μορφές έκφρασης. Φυσικά το Μουσείο διοργανώνει και εποχικά προγράμματα, χριστουγεννιάτικα και πασχαλινά, καθώς και ένα ιδιαίτερα επιτυχημένο εβδομαδιαίο summer camp. Φέτος τον Σεπτέμβριο, μάλιστα, «έτρεξε» και έναν υπέροχο δημιουργικό διαγωνισμό, στον οποίο οι μικροί καλλιτέχνες κλήθηκαν να βάλουν τη φαντασία τους να δουλέψει και να φτιάξουν τα δικά τους κυκλαδικά ειδώλια. Όλα τα έργα εκτέθηκαν στο κοινό, ενώ η νικήτρια δημιουργία κοσμεί την αφίσα των φετινών εκπαιδευτικών προγραμμάτων.

Τα παιδία παίζει. Η μαμά; Αφήστε τη βόλτα στο Κολωνάκι για άλλη φορά! Όση ώρα τα παιδιά σας απασχολούνται στα εργαστήρια έχετε τη δυνατότητα να περιηγηθείτε δωρεάν στις μόνιμες συλλογές του Μουσείου ή να επισκεφθείτε κάποια από τις περιοδικές εκθέσεις που φιλοξενούνται στον χώρο. Επίσης, στο βάθος του κτηρίου της Νεοφύτου Δούκα υπάρχει ένα όμορφο καφέ-εστιατόριο, το Aethrion at Cycladic, μέσα στο πράσινο, με ένα υπέροχο σιντριβάνι. Το περιβάλλον εκεί είναι τόσο χαλαρωτικό που αν καθήσετε να διαβάσετε την εφημερίδα ή το βιβλίο σας και να απολαύσετε ένα ελαφρύ γεύμα ή τον καφέ σας ούτε που θα καταλάβετε πώς πέρασε η ώρα. Ακόμα, μπορείτε να επισκεφθείτε το πωλητήριο και να αγοράσετε ή απλώς να εξερευνήσετε εντυπωσιακά και διαχρονικά δώρα εμπνευσμένα από τις συλλογές του Μουσείου, που διαρκώς ανανεώνονται. Στον χώρο λειτουργεί και βιβλιοπωλείο, στο οποίο ειδική θέση έχουν τα παιδικά βιβλία και παιχνίδια και ιδιαίτερα η σειρά που έχει επιμεληθεί το Τμήμα Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων του Μουσείου. Άλλωστε, στα άμεσα σχέδια των υπευθύνων του Μουσείου είναι η οργάνωση παράλληλων δράσεων για γονείς. Θέλεις να γίνουμε φίλοι; Οι φίλοι είναι ό,τι πιο σημαντικό έχουμε. Με αυτό το μότο το ΜΚΤ, σημείο συνάντησης ανθρώπων, ιδεών, επικοινωνίας και δημιουργικότητας, καλεί τους ανθρώπους που αγαπούν την τέχνη και τον πολιτισμό να το υποστηρίξουν έμπρακτα, καταβάλλοντας μια ετήσια συνδρομή. Όταν κάποιος γίνει φίλος του Μουσείου απολαμβάνει αποκλειστικά προνόμια ελεύθερης εισόδου και εκπτώσεων σε διαλέξεις, στο πωλητήριο και στο καφέ, ενώ συμμετέχει ενεργά σε δραστηριότητες, ξεναγήσεις, ταξίδια και άλλες εκδηλώσεις που διοργανώνονται ειδικά για τους φίλους.

Tip: Μη χάσετε μέχρι τις 26 Ιανουαρίου 2014 την έκθεση «A Cry for Freedom» που περιλαμβάνει έργα του Γερμανού καλλιτέχνη Martin Kippenberger υπό την επιμέλεια του ιστορικού τέχνης Δημήτρη Παλαιοκρασσά. Η έκθεση παρουσιάζει περισσότερα από 60 έργα, μεταξύ των οποίων πίνακες, γλυπτά, φωτογραφίες. Είναι η πρώτη φορά που η δουλειά του Kippenberger παρουσιάζεται σε χώρο Μουσείου στην Ελλάδα.

Info: Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης Νεοφύτου Δούκα 4, 10674, Αθήνα, τηλ.: 210-7228321-3 Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα, Τετάρτη, Παρασκευή, Σάββατο: 10:00-17:00 Πέμπτη: 10:00-20:00 Κυριακή: 11:00-17:00 Τρίτη: Κλειστά

12 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

13.11.2013

Ε Μια φορά

εδώ και τώρα

Χρήστος Μπουλώτης

της ΜΑΡΚΕΛΛΑΣ ΔΗΜΟΥ

ίστε αρχαιολόγος-ερευνητής, συγγραφέας, με σπουδές στην Ιστορία. Είναι η Ιστορία ένα μεγάλο παραμύθι; Στον βαθμό που η Ιστορία γράφεται όχι μόνο με αλήθειες αλλά και με ψέματα εμπεριέχει άφθονα τα στοιχεία του παραμυθιού, έστω συγκαλυμμένα. Εξαρτάται ποιος γράφει κάθε φορά την Ιστορία κι από ποια μεριά στέκεται. Η ιστορική αλήθεια, δυστυχώς, δεν είναι μία. Η Ιστορία γράφεται και ξαναγράφεται με μελάνι διαφορετικού κάθε φορά χρώματος.

Πρέπει τα παραμύθια να έχουν πάντα καλό τέλος; Και βέβαια όχι. Αυτό το «πάντα» θα ήταν αφελώς ισοπεδωτικό, ειδικά στις μέρες μας που τρίζουν τόσο βίαια τα πράγματα γύρω μας. Γιατί να ζούνε τα παιδιά μέσα στην κίβδηλη επικράτεια της Μπάρμπι; Στις πολύ τρυφερές ηλικίες, ναι, το καλό τέλος είναι το πιο ενδεδειγμένο παραμυθικό όχημα. Συν τω χρόνω όμως θα πρέπει βαθμιαία να γίνεται η μύηση του παιδιού στις κοινωνικές αλήθειες της εποχής του. Προσωπικά αυτό επιδιώκω με τις παραμυθένιες ιστορίες μου.

Πώς ξεκινήσατε να γράφετε παραμύθια για παιδιά; Αναγκαία εδώ μια διευκρίνιση: δεν γράφω παραμύθια με την παραδοσιακή έννοια του όρου. Τα κείμενά μου για παιδιά θα τα χαρακτήριζα πιο πολύ παραμυθένιες ιστορίες, μια και αφετηρία μου είναι τις περισσότερες φορές πραγματικότητα. Σ’ αυτά στοχεύω, πότε ρητά, πότε υπόρρητα, με άποψη και επίγνωση. Οι παραμυθένιες ιστορίες μου δεν είναι του τύπου «μια φορά κι έναν καιρό», αλλά «μια φορά εδώ και τώρα». Οι ήρωές μου δρουν σε συγκεκριμένο γεωγραφικό στίγμα και παρασύρουν δραστικά τα παιδιά σε ένα παιχνίδι «συνενοχής». Σ’ αυτές όμως τις ιστορίες μου ενυφαίνω μπόλικα στοιχεία φαντασίας και παραμυθένιες πινελιές, έτσι που το μυθοπλαστικό αποτέλεσμα να γέρνει προς τη μεριά του μαγικού ρεαλισμού. Όσο τώρα για το ερώτημά σας από πότε ξεκίνησα να γράφω, έχω την αίσθηση πως δεν τη βρήκα εγώ τη γραφή, δεν την ξεκίνησα, αλλά πως εκείνη κάποια στιγμή με βρήκε, πως έγραφα από πάντα, πριν ακόμη μάθω ανάγνωση και γραφή, μια κι απ’ τη φύση μου έγερνα παθιασμένα προς μυθοπλασία μεριά.

Ποια σύγχρονη ιστορία θα θέλατε να κάνετε παραμύθι; Η οικονομική κρίση που βιώνουμε όλοι στο πετσί μας είναι, πιστεύω, μια αστείρευτη δεξαμενή θεμάτων και βιωμένων καταστάσεων που δίνουν αφορμή για ένα σωρό παραμυθένιες ιστορίες. Έχω ήδη στα σκαριά μια τέτοια πικρόγλυκη ιστορία που ξετυλίγεται γύρω από έναν κάδο απορριμμάτων στα Εξάρχεια σε νυχτερινό σκηνικό, με έναν απελπισμένο θίασο ανθρώπων που διεκδικούν ζωή μες στα σκουπίδια. Δεν σκοπεύω, βέβαια, να ψυχοπλακώσω τα παιδιά. Να τα προβληματίσω θέλω, βάζοντας έντονες πινελιές αισιοδοξίας και ελπίδας. Αν δεν καταλάβουμε πως οι κάδοι απορριμμάτων μάς αφορούν όλους, η κρίση θα αργήσει πολύ να περάσει.

Πιστεύετε ότι θα ήταν ένα γοητευτικό και αποδοτικό ταξίδι η Ιστορία που θα διδασκόταν στα σχολεία με έναν παραμυθένιο τρόπο; Κατά τη γνώμη μου, όχι. Η Ιστορία δεν σηκώνει φιοριτούρες και γευστικά δολώματα που θα αλλοίωναν κι άλλο το κακοπαθημένο σώμα της. Είναι πολύ σοβαρή υπόθεση η Ιστορία. Έτσι κι αλλιώς, έχει από μόνη της μέσα της ένα σωρό παράξενα γεγονότα και επεισόδια, απρόβλεπτες ανατροπές κι εντάσεις που, αν ξέρει κανείς να τα αναδείξει, δεν απέχουν και πολύ απ’ τη λογοτεχνική μυθοπλασία. Το μεγάλο στοίχημα είναι να διδαχτεί σωστά, από εμπνευσμένους δασκάλους με ακονισμένα τα παιδαγωγικά τους εργαλεία, που δεν θα φορτώσουν τα παιδιά με άχρηστες λεπτομέρειες, χρονολογίες και ονόματα, με διδάγματα και εθνικιστικές κορόνες.

Συλλέκτης παλιών παιχνιδιών, έχετε πει ότι «το παιχνίδι είναι ένα από τα βασικά φαινόμενα της ζωής, επιτελεί ψυχική κάθαρση, συντελώντας στη νοητική και συναισθηματική ανάπτυξη και ισορροπία του ατόμου». Είστε αισιόδοξος για μια τέτοια συμβολή του παιχνιδιού στην ανάπτυξη των παιδιών μέσα στις σημερινές συνθήκες; Το παιχνίδι, όντας σύμφυτο με τη φύση του ανθρώπου, δεν θα πάψει ποτέ να επιτελεί τον ευεργετικό ρόλο του. Μπορεί να αλλάζει μορφή, αντικατοπτρίζοντας κοινωνικο-ιστορικές μεταβολές και τεχνολογικές εξελίξεις, στην ουσία του όμως είναι το πιο αποτελεσματικό όχημα να ανακαλύψει το παιδί τον κόσμο, τα όρια της ελευθερίας του, να ασκηθεί στους κοινωνικούς κώδικες. Άλλωστε, το παιχνίδι, το παιγνιώδες δεν αφορά μόνο τα παιδιά. Να θυμίσω πως ο πολιτισμός σε όλες του τις εκφάνσεις είναι απόρροια του παιχνιδιού; Κι ακόμη να επαναλάβω εδώ τη σταθερή πεποίθησή μου ότι αρχίζει να γερνάει κανείς απ’ τη στιγμή που σταματάει να παίζει. Στο παραμύθι σας Το κορίτσι που ζήτησε μια βελόνα, μια απλή βελόνα, που παίζεται αυτήν την περί-

οδο στο θέατρο, τα μηνύματα είναι πολλά και προς πάσα κατεύθυνση: ο αυταρχικός παραλογισμός της εξουσίας, ξενοφοβία κ.ά. Τι θα απαντούσατε στον επτάχρονο γιο μου που μετά την παράσταση μου είπε πως, τελικά, η πόλη της ιστορίας πρέπει να αλλάξει κυβερνήτη; Νομίζω πως έπιασε σωστά το μήνυμα της ιστορίας μου και χαίρομαι γι’ αυτό, γιατί έρχεται σαν απόδειξη της επικοινωνίας μου με τα παιδιά, μια επικοινωνία που από τη λογική περνάει στο συναίσθημα, οξύνοντας την κρίση τους. Δεν με αφορούν τα παιδιά-κοτόπουλα ούτε και οι γονείς που θέλουν τα παιδιά τους προστατευμένα και άβουλα πουλερικά. Ναι, η πόλη εκείνη έπρεπε να αλλάξει κυβερνήτη, πριν να ήταν πολύ αργά. Η παράσταση χτίζεται γύρω από την έννοια της εξουσίας, αλλά θίγει και ζητήματα όπως η ομορφιά της απλότητας, σε καιρούς που δύσκολα τη βρίσκει κανείς. Έχετε δει την παράσταση; Πώς σας φάνηκε; Ασφαλώς την είδα, όπως ο γονιός που αγωνιά όταν το παιδί του ανεβαίνει στη σκηνή να πει το ποίημά του. Θέλω να πω εδώ ότι ήμουν ο πιο απαιτητικός θεατής. Αλύπητος κριτής. Όμως το αποτέλεσμα με δικαίωσε απόλυτα. Πολύ καλή δραματοποίηση, γεμάτη ευρήματα, δράση, χιούμορ και ευαισθησία – ένα σφιχτοδεμένο πράμα, που αγγίζει όχι μόνο το παιδικό κοινό, αλλά και τους μεγάλους. Για τη μεγάλη δυναμική των λιλιπούτειων θεατών μάς μίλησε και η Αριστέα Κοντραφούρη, η οποία για τρίτη συνεχή χρονιά μάς ταξιδεύει στην πολιτεία του Σαρλενάκ, ζητώντας μια βελόνα, μια απλή βελόνα… «Με πολλή χαρά διαπίστωσα πως, όταν τα παιδιά καλούνται να δώσουν τέλος στο παραμύθι και να αποφασίσουν για την τύχη της πολιτείας, το κάνουν με θαυμαστή υπευθυνότητα» μας λέει. «Υπάρχει ελπίδα – και τα παιδιά είναι η ελπίδα αυτή. Δεν ξέρω αν εμείς τελικά καταφέρουμε να βρούμε μέσα μας τη δύναμη που είναι απαραίτητη να αλλάξουμε, όμως προς Θεού ας μην κάνουμε τα παιδιά μας άβουλα, υπάκουα, ανθρωπάκια αλλά υπεύθυνους και μαχητικούς πολίτες. Από την πρώτη στιγμή που διάβασα το παραμύθι του Χρήστου Μπουλώτη βρήκα τα λόγια για να εκφράσω αυτά που πιστεύω. Τον ευχαριστώ που μου το εμπιστεύτηκε, δίνοντάς μου την ελευθερία να το διαμορφώσω δραματουργικά. Το ταξίδι αυτό, που χρωματίστηκε από την παλέτα εικονογράφησης του Νικόλα Ανδρικόπουλου και αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για μένα, τελειώνει αυτήν τη θεατρική σεζόν, αλλά θα έχει πάντα μία θέση στην καρδιά μου».

Info: Η παράσταση «Το κορίτσι που ζήτησε μια βελόνα, μια απλή βελόνα» παίζεται κάθε Κυριακή, στις 17:00, στο θέατρο Βαφείο [Αγ. Όρους 16 & Κωνσταντινουπόλεως 115, Αθήνα (Βοτανικός), +302103425637].

Το παιχνίδι είναι το µέσο, για να βάζει σε τάξη τα συναισθήµατά του. Το παιχνίδι είναι σούπερ δυνατό. Είναι το φως μέσα στο σκοτάδι. Τα χρώματα που παλεύουν με το γκρίζο. Είναι περιπέτεια. Είναι ένα δειλό όχι. Είναι ένα δυνατό ναι. Είναι μάτια γουρλωμένα. Είναι τεντωμένα αυτιά. Είναι ψίθυροι, αλλά και φωνούλες και τιτιβίσματα και βρυχηθμοί. Είναι ομάδα. Είναι θέλω. Είναι θυμώνω, αλλά και συγχωρώ. Δε χορταίνεται. Είναι στο Παιχνιδαγωγείο. Μέσα κι έξω από την τάξη. Στη φύση, στο χαρτί, με χρώμα, με μουσική, με μια χορογραφία διαφορετική. Είναι η αρχή, η σφαιρική παιδαγωγική προσέγγιση για την κιναίσθηση, την κοινωνικότητα, την πνευματική και συναισθηματική εξέλιξη κάθε μικρού ή μεγάλου παιδιού.

25ης ΜΑΡΤΙΟΥ 61, Ν. ΨΥΧΙΚΟ, 15456, τηλ: 210 6724288, info@paixnidagogeio.gr, www.paixnidagogeio.gr

Μ

ια φορά κι έναν καιρό ήτανε το bullying Είναι η φράση-καραμέλα στα χείλη όλων των γονιών, ξέρουμε όμως ποιος είναι ο πραγματικός ορισμός του φαινομένου; Σύμφωνα με το «Δίκτυο Κατά της Βίας στο Σχολείο»: «ο όρος ‘‘εκφοβισμός και βία στο σχολείο’’ (school bullying), όπως και ο όρος ‘‘θυματοποίηση’’ (victimization) χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν μια κατάσταση κατά την οποία ασκείται εσκεμμένη, απρόκλητη, συστηματική και επαναλαμβανόμενη βία και επιθετική συμπεριφορά με σκοπό την επιβολή, την καταδυνάστευση και την πρόκληση σωματικού και ψυχικού πόνου σε μαθητές από συμμαθητές τους, εντός και εκτός σχολείου». Με δυο λόγια: σωματική βία, λεκτική βία, συναισθηματική βία και διαδικτυακός εκφοβισμός – οι ειδικοί χαρακτηρίζουν την τελευταία κατηγορία ως την πιο τρομακτική από όλες. Σύμφωνα με δήλωση του ταξίαρχου Εμμανουήλ Σφακιανάκη, διευθυντή Υποδιεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, κατά το πρόσφατο 3ο Πανελλήνιο Διεπιστημονικό Συνέδριο e-life: «Υπήρξε πριν από λίγο καιρό περιστατικό όπου παιδί 16 ετών αρνούνταν να πάει σχολείο, ενώ αποπειράθηκε δύο φορές να αυτοκτονήσει. Οι γονείς απευθύνθηκαν στη Δίωξη, η οποία βρήκε ότι το παιδί είχε υποστεί εκβιασμό στο σχολείο από άλλον μαθητή, ο οποίος πήρε τη φωτογραφία του, του έφτιαξε ερωτικό προφίλ στο facebooκ και τον απειλούσε. Γιατί τα έκανε αυτά ο συμμαθητής; Όσο απίστευτο κι αν

ΤΑ ΠΡΟΑΥΛΙΑ ΤΟΥ ΦΟΒΟΥ

14 ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ

Σύντομη σκηνή από το παρελθόν: Ιούνιος 2012 και στους τηλεοπτικούς δέκτες μας προσγειώνεται πολιτική διαφήμιση με μικρά παιδιά να κοιτούν τρομοκρατημένα έναν δάσκαλο και να τον ρωτούν: «Και η Ελλάδα, κύριε, δεν είναι στο ευρώ; Γιατί, κύριε; Γιατί;» – «Γιατί σε αυτήν τη χώρα επιτρέπεται τα παιδιά να χρησιμοποιούνται ως εργαλεία πολιτικής προπαγάνδας» θα μπορούσε να είναι μια πιθανή απάντηση. Ο σχολικός εκφοβισμός που σαρώνει τα σχολεία μας είναι ένα άκρως πολύπλοκο ζήτημα με πολλές προεκτάσεις, ανάμεσά τους και πολιτικές

13.11.2013

Της ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ σας φανεί, επειδή ήταν ο δεύτερος μαθητής στην τάξη και ήθελε να γίνει πρώτος. Πριν από λίγες ημέρες ήρθε στο φως της δημοσιότητας ένα ακόμη σκληρό περιστατικό με θύμα ένα 17χρονο αγόρι στη Λέσβο όπου υπό τις απειλές λεκτικές και σωματικές των συμμαθητών του εξαναγκαζόταν να κατεβάζει το παντελόνι του και το εσώρουχό του και να προβαίνει σε πράξεις σεξουαλικού περιεχομένου. Οι εκφοβιστές του παιδιού που ζει σε οικογένεια με σοβαρά προβλήματα ψυχικής υγείας τον βιντεοσκοπούσαν με το κινητό τους τηλέφωνο και στη συνέχεια «ανέβαζαν» τα βιντεάκια σε σελίδα κοινωνικής δικτύωσης. Η απάντηση του αστυνομικού τμήματος του χωριού στους συγγενείς ήταν: «Παιδιά είναι, παίζουν»… Σκληρά νούμερα και αριθμοί «Το πρόβλημα ήταν πάντα εκεί» μου λέει ο κύριος Γιώργος Τσανάκας, ψυχολόγος-παιδοψυχολόγος, με master στη σχολική ψυχολογία. Απλά τα τελευταία χρόνια το bullying θεριεύει. Σύμφωνα με έρευνα της ΕΨΥΠΕ (Εταιρεία Ψυχοκοινωνικής Υγείας του Παιδιού και του Εφήβου), η οποία πραγματοποιήθηκε την περίοδο 2011-2013 σε 50 δημοτικά της Αττικής και σε 2.500 μαθητές της Δ΄, Ε΄ και ΣΤ΄ τάξης, το ποσοστό των παιδιών που εκφοβίζονται ανέρχεται στο 15,5%, ενώ αυτών που εκφοβίζουν στο 5,4%. Το 2010 το ποσοστό αυτών που εκφοβίζονταν ήταν 7,9%. Τα πορίσματα από την τελευταία έρευνα της Unicef είναι

αποκαλυπτικά: η Ελλάδα είναι μία από τις πέντε μονάχα ανεπτυγμένες χώρες που παρουσίασε αύξηση στα ποσοστά σχολικού εκφοβισμού μέσα στην προηγούμενη δεκαετία, ενώ κατατάσσεται 27η μεταξύ των 29 αναπτυγμένων χωρών όσον αφορά την «ποιότητα των σχέσεων των παιδιών». Μόνο το 44% των παιδιών στην Ελλάδα βρίσκουν τους συμμαθητές τους «καλούς και εξυπηρετικούς». Γιατί άραγε; Ο γενικός διευθυντής της Unicef Ελλάδος, Ηλίας Λυμπέρης, έχει μια εξήγηση: «Ο εκφοβισμός σχετίζεται με διακρίσεις εις βάρος μαθητών από φτωχές οικογένειες, ή περιθωριοποιημένες κοινωνικές ομάδες, ή άτομα με ιδιαίτερα προσωπικά χαρακτηριστικά όπως η εμφάνιση ή κάποια αναπηρία. Το bullying συμβαίνει σε παγκόσμιο επίπεδο και η χώρα μας δεν αποτελεί εξαίρεση, όμως οι τεταμένες κοινωνικές συνθήκες συντηρούν και επιτείνουν το φαινόμενο στην Ελλάδα». Αληθινές μαρτυρίες Tο επόμενο καυτό ερώτημα είναι ποιο επίπεδο σχολικής ζωής είναι το μεγαλύτερο ναρκοπέδιο. Σύμφωνα με το Δίκτυο για τη Σχολική Βία: «Τα περιστατικά ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού εκδηλώνονται με μεγαλύτερη συχνότητα στο δημοτικό και στο γυμνάσιο, ενώ στο λύκειο μειώνονται». H κυρία Κωνσταντίνα, καθηγήτρια σε γυμνάσιο της Αθήνας (στην περιοχή Προμπονά) επιβεβαιώνει την παραπάνω αλήθεια μέσα από συνταρακτικά παραδείγματα: «Πέρυσι στην Α΄ γυμνασίου ήρθε ένα αγόρι με ελαφρύ αυτισμό. Από την πρώτη μέρα κιόλας της σχολικής χρονιάς έγινε το απόλυτο θύμα εκφοβισμού ολόκληρης της

13.11.2013

τάξης» μου λέει, επειδή αντιδρούσε με συμπεριφορές που δεν καταλάβαιναν. Σήμερα τα παιδιά από πολύ νωρίς δεν λειτουργούν σαν παιδιά. Κάθε χρόνο έρχονται στο σχολείο όλο και πιο έξαλλα. Μια άλλη ομάδα παιδιών που υφίστανται ψυχολογική κυρίως βία είναι τα αγόρια που δεν δείχνουν πολύ αγόρια. Γενικά το bullying το υφίστανται ευαίσθητα παιδιά που δεν είναι απαραίτητο να έχουν κάποιο πρόβλημα, αντίθετα μπορούν να είναι πολύ προικισμένα. Το πρόβλημα είναι κοινωνικό, γιατί σχετίζεται με μια αυξημένη επαφή των παιδιών με τη βία είτε πραγματική είτε εικονική και ίσως με εγκατάλειψή τους σε αγριεμένα πάσης φύσεως πλήκτρα (σ.σ.: σύμφωνα με την τελευταία έρευνα της Υπηρεσίας Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, το 97% των νέων ηλικίας 12-16 ετών βρίσκονται καθημερινά στο Διαδίκτυο είτε απασχολούμενοι με παιχνίδια είτε σε chat rooms). Η οικονομική κρίση επιδεινώνει αυτήν την εγκατάλειψη, με αποτέλεσμα οι γονείς να νιώθουν όλο και πιο αδύναμοι να ελέγξουν τα παιδιά τους. Ο εκφοβισμός στο ντιβάνι της ψυχανάλυσης Οι ρίζες του εκφοβισμού δεν είναι μόνο αυτές που ήδη αναφέραμε, αλλά ένα ποτάμι από αιτίες. «Τα παιδιά έχουν γίνει πιο σκληρά», μου επισημαίνει ο κύριος Τσανάκας και συνεχίζει: «Επιτίθενται στη διαφορετικότητα, είτε αυτή είναι θετική είτε αρνητική –πολύ άσχημος, πολύ όμορφος, πολύ έξυπνος, με νοητικό πρόβλημα ίσως επειδή δεν την καταλαβαίνουν, ίσως επειδή τους έχει αναθρέψει έτσι η οικογένεια, ίσως επειδή τα φέρνει έξω από τα νερά τους. Η κοινωνία μάς μαθαίνει από πολύ μικρή ηλικία την κανονικότητα. Έτσι, όποιο παιδί παρεκκλίνει νιώθει άσχημα. Μέσα από τον εκφοβισμό συχνά το παιδίθύτης τρέφει την ικανοποίηση και το εγώ του και βρίσκει έναν τρόπο

να γίνει αποδεκτό και να τραβήξει την προσοχή. Μπορεί ακόμα κάποια παιδιά να τον προκαλούν και να εφαρμόζει τον εκφοβισμό ή μπορεί να νιώθει καταπιεσμένο στο σπίτι και να εκτονώνεται στο σχολείο. Ας σκεφτούμε και το εξής: με το να ασκεί ένα παιδί βία στο σχολείο στην ουσία βρίσκει έναν τρόπο για να ζητήσει βοήθεια, να πει ότι κάτι κακό συμβαίνει στο σπίτι του. Σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να νιώθει ότι κάνει κάτι σπουδαίο, κάτι σωστό ή, τέλος πάντων, όχι κάτι κακό. Την ‘‘επιβράβευση’’ που παίρνει από τον εκφοβισμό μπορεί να μην την παίρνει από το σπίτι, το σχολείο, την παρέα. Φυσικά, το ζήτημα του εκφοβισμού είναι και πολιτικό ζήτημα». Απολύτως, καθώς τον τελευταίο καιρό παρακολουθούμε τις παρελάσεις βουλευτών ακροδεξιών κομμάτων στις γειτονιές με την ίδια άνεση που παρακολουθούμε ταινία. Εμείς οι ίδιοι δεν είμαστε εκφοβισμένοι; Ανεργία, φτώχεια, αβέβαιο μέλλον (το δικό μας και των παιδιών μας), είναι φόβοι που διαποτίζουν την καθημερινότητά μας και μας αφήνουν εκτεθειμένους στα μάτια των παιδιών μας. Αντιμετώπιση «Πρέπει αρχικά να μάθουμε στα παιδιά μας να απομονώνουν τον θύτη, όχι το θύμα», εξηγεί ο κύριος Τσανάκας. «Όταν βλέπουν κάποιο παιδί να ασκεί σωματική ή ψυχολογική βία σε συμμαθητή τους πρέπει να παίρνουν το θύμα από το χέρι και μαζί να φεύγουν μακριά. Ύστερα να το αναφέρουν αμέσως σε κάποιον υπεύθυνο. Έτσι, απομονώνεται ο θύτης και όχι το θύμα. Ο υπεύθυνος στον οποίο τα παιδιά εξήγησαν τι συνέβη πρέπει να κινητοποιήσει όλους τους γονείς της τάξης, τον σύλλογο καθηγητών και σε συνεργασία να βρουν ποιο παιδί το ξεκίνησε και γιατί». Όσο για εμάς, ας ξετρυπώσουμε και την τελευταία ρανίδα ωφέλιμου χρόνου για να προσπαθήσουμε μαζί με τα παιδιά μας να διώξουμε μακριά όλον τον φόβο του κόσμου.

Info: Δίκτυο κατά της βίας στο σχολείο: www.antibullyingnetwork.gr/ Συνήγορος του παιδιού (για υποβολή καταγγελιών, πληροφορίες για τα δικαιώματα των παιδιών, έρευνες κ.ο.κ.): www.0-18.gr Γιώργος Τσανάκας: www.ypostiriksipaidiou.pro

16 ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ

13.11.2013

της Ζέφης Κληρονόμου

Στους τόπους της καρδιάς δεν έχει κρίση Αντίο στα ψεύτικα χαμόγελα και τα χάπενινγκ-υπερπαραγωγές, ή πώς να μεγαλώσουμε ευτυχισμένα παιδιά στους καιρούς της κρίσης: όταν η χαρά των παιδιών κρύβεται σε μικρές στιγμές που μοιραζόμαστε μαζί τους, σύμφωνα με τους ειδικούς, αρκεί να είναι αυθεντικές. Τα «κλειδιά» της ευτυχισμένης παιδικής ηλικίας, χωρίς ψυχαναγκασμούς γονέων που παιδεύσουσιν τέκνα

«Η

ευτυχία σου εξαρτάται μόνο από σένα», κήρυττε τον 4ο αιώνα π.Χ. ο Επίκουρος περιδιαβαίνοντας τον Κήπο, τη φιλοσοφική σχολή του στην αρχαία Αθήνα. «Αμπελοφιλοσοφίες!» αντιδρά οργισμένη η φίλη μου η Μαριάννα, «πώς να είμαι ευτυχισμένη όταν είμαι άνεργη, τρόμαξα να πάρω στην κόρη μου φέτος τα σχολικά και όλη μέρα της κάνω κήρυγμα, “κομμένες οι βόλτες, τα ψώνια, το μπαλέτο, τα παιχνίδια, το σινεμά, δεν έχουμε λεφτά, οικονομία, οικονομία, οικονομία!’’» Μήπως να το πάρει αλλιώς και η Μαριάννα και χιλιάδες άλλες –νεόπτωχες– μάνες στην ίδια θέση με εκείνη; Στα χρόνια του Μνημονίου ίσως ήρθε η ώρα να σκύψουμε στο λεξικό και να μελετήσουμε ξανά τον ορισμό της ευτυχίας που, μάλλον, την εποχή της ευμάρειας, μπερδέψαμε με την υλική ευδαιμονία. Τόσον καιρό, λοιπόν, αναζητούσαμε την ευτυχία ή μήπως θέλαμε… happyism; Νεολογισμός της αγγλικής γλώσσας που επινόησε πρόσφατα Αμερικανός οικονομολόγος για να συνοψίσει σε μια λέξη την «επιστήμη της υποχρεωτικής ευτυχίας, το κυνήγι της ευτυχίας ως αυτοσκοπού-φετίχ». Το δωμάτιο του θησαυρού Η ευτυχία δεν έχει συνταγή, δεν δωρίζεται ούτε διδάσκεται, είναι μια εσωτερική κατάσταση. Όμως, έχει βαθιές και μακρινές ρίζες που

μας γυρίζουν πίσω στα πρώτα χρόνια της ζωής, σύμφωνα με τον καθηγητή ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Σαλεζιάνα της Ρώμης, δρα Βιτόριο Λουίτζι Καστελάτσι, συγγραφέα του βιβλίου Μέσα στην ευτυχία – Ξαναβρίσκοντας τους τόπους της καρδιάς. Η κατάκτηση της ευτυχίας εξαρτάται δηλαδή από το αν «στην παιδική μας ηλικία μπήκαμε στο “δωμάτιο του θησαυρού”, ενός θησαυρού συναισθημάτων, όχι πανάκριβων παιχνιδιών και σινιέ επίπλων. Αν στην αρχή, ως μικρά παιδιά, γνωρίσαμε και κατοικήσαμε αυτό το δωμάτιο, θα είναι μετά πιο εύκολο για μας να αισθανθούμε καλύτερα στον κόσμο και να βιώσουμε πιο άνετα στην πορεία της ζωής μας». Όπως εξηγεί ο Ιταλός επιστήμονας, με τον όρο «δωμάτιο του θησαυρού» εννοεί «μια μητέρα-ή γενικότερα ένα οικογενειακό περιβάλλον με ικανότητα να διαχειριστεί σωστά τα συναισθήματα του παιδιού, θετικά και αρνητικά. Αν η μάνα ανταποκρίθηκε με επάρκεια στις συναισθηματικές ανάγκες του παιδιού της, εκείνο θα έχει την ικανότητα να νιώθει αισιόδοξο, αλλά όχι αιθεροβάμον ή ναρκισσιστικά παντοδύναμο, θα μπορεί να αντέξει την απογοήτευση και τον πόνο γιατί ξέρει ότι υπάρχει κάποιος να το στηρίξει. Το σημαντικό είναι να νιώσει το παιδί πως δεν είναι συναισθηματικά μόνο μπροστά στα εμπόδια, ότι κάθε φορά που αναζητεί την αγάπη, θα υπάρχει κάποιος έτοιμος να του τη δώσει. Αν το παιδί δεν τα βρει όλα αυτά μέσα στην οικο-

γένεια στα πρώτα βήματα της ζωής του, ιδίως στον πρώτο χρόνο, θα περάσει όλη του τη ζωή ως ενήλικας ψάχνοντας για κάτι ή για κάποιον, για μια επιβράβευση και μια ικανοποίηση που δεν έρχεται ποτέ». Οικογενειακός κώδικας χαμόγελου Στην Ελλάδα της παρατεταμένης ύφεσης και της κατήφειας, που έκανε πρόσφατα βουτιά στον δείκτη της Έκθεσης Παγκόσμιας Ευτυχίας 2013 του ΟΗΕ, πέφτοντας στην 70ή θέση ανάμεσα σε 156 χώρες, μπορεί να μην είμαστε (πια) τόσο πλούσιοι, μπορούμε όμως να είμαστε συναισθηματικά γενναιόδωροι. Κάθε οικογένεια –σύμφωνα με τον Ιταλό ειδικό και συγγραφέα– μπορεί να «προπονηθεί» στην κατάκτηση της ευτυχίας αρκεί να δημιουργήσει, μέσα από τη διαδρομή και τις αξίες της, τον δικό της κώδικα επικοινωνίας ανάμεσα στα μέλη της: μια οικογενειακή ποδηλατάδα, μια παρτίδα χαρτιά που θα παίξουμε όλοι γύρω από το τραπέζι, ένας γερός μαξιλαροπόλεμος στο κρεβάτι του μπαμπά και της μαμάς Κυριακή πρωί – κάθε οικογένεια μένει να ανακαλύψει με τον δικό της τρόπο τη χαρά τού να είμαστε μαζί. Γιατί η ευτυχία και η ευφορία είναι μεταδοτική, όπως είχε διαπιστώσει με έρευνά του στο Χάρβαρντ ο Ελληνοαμερικανός κοινωνιολόγος, δρ Νικόλας Χρηστάκης, ενώ το να μοιραζόμαστε τη χαρά είναι η πράξη της μεγαλύτερης γενναιοδωρίας.

17 ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ Τα «κλειδιά» της ευτυχισμένης παιδικής ηλικίας

13.11.2013

• «Είμαι ευτυχισμένος όταν σε βλέπω ευτυχισμένο» Που θα πει, για τον γονιό, ικανοποιώ τις επιθυμίες του παιδιού μου με μέτρο, χωρίς να σπεύδω να ανταποκριθώ σε κάθε απαίτησή του ή, ακόμα χειρότερα, να προτρέχω να του τα δώσω όλα, από άγχος «μην του λείψει τίποτα». Η ευτυχία των παιδιών περνά μέσα από την ικανότητα να επιθυμούν πράγματα, να βάζουν προτεραιότητες και να επιλέγουν. Τα πολλά δώρα, για παράδειγμα, εμποδίζουν το παιδί να εκτιμήσει την αξία της προσμονής, το καινούργιο δώρο αλλά και το αναπάντεχο, ένα δώρο-έκπληξη που του κάνουμε, όχι τόσο για την αξία του αντικειμένου αλλά για την ξαφνική χαρά που δίνουμε στο παιδί.

• Ναι στα αρνητικά συναισθήματα Ευτυχία δεν σημαίνει πως «εξορίζουμε» τη λύπη από τη ζωή του παιδιού φορώντας μια μάσκα «ψεύτικης» χαράς ακόμα και σε μια δύσκολη στιγμή. Το παιδί διαισθάνεται πως κάτι δεν πάει καλά και, αν δεν του εξηγήσουμε εμείς, θα βάλει χειρότερα με τη φαντασία του ή θα ρίξει στον εαυτό του το φταίξιμο για την κακή μας διάθεση. Στην ερώτηση «μαμά, είσαι λυπημένη;» απαντάμε με ειλικρίνεια, αλλά το καθησυχάζουμε, «θα μου περάσει γρήγορα, έλα να κάνουμε μια αγκαλιά».

• Φίλοι και σταθερότητα Μια «κλειστή» οικογένεια, που δεν ανοίγεται σε φιλίες και σταθερές κοινωνικές σχέσεις, δεν μπορεί να δείξει στα μέλη της τον δρόμο προς τη χαρά και την ευτυχία.

• Όνειρα και ουτοπίες «Όταν μεγαλώσω, θα γίνω πιλότος της Φόρμουλα, θα ταξιδέψω στο Διάστημα…» Ας μη βιαστούμε να προσγειώσουμε το παιδί σε μια απομυθοποιημένη και δύσκολη πραγματικότητα όπου δεν έχει νόημα κανείς να ονειρεύεται. Τα όνειρα του παιδιού, ακόμα και τα πιο ουτοπικά, του δίνουν κίνητρο, ενθουσιασμό, όρεξη να πάει μπροστά. Αρκεί οι επιθυμίες να είναι δικές του, όχι των γονιών.

• Ακούμε Όταν τα παιδιά έρχονται να μας εκφράσουν ένα παράπονο, τον θυμό ή τη στενοχώρια τους, δεν βιαζόμαστε να υποτιμήσουμε την αντίδρασή τους ως «παιδιάστικα καμώματα» ούτε «ταμπουρωνόμαστε» πίσω από την αμυντική στάση και τον δασκαλίστικο ρόλο του γονιού. Το σημαντικό είναι, ακόμα και στις πιο αμήχανες καταστάσεις, να κρατήσουμε με τα παιδιά έναν ανοιχτό δίαυλο επικοινωνίας.

• Συγγνώμη Αν αδικήσαμε το παιδί μας και απολογηθούμε για το λάθος μας, αυτό όχι μόνο δεν θα μας κάνει «λιγότερους» ως γονείς αλλά θα αποκαταστήσει τη σχέση εμπιστοσύνης μας μαζί του.

• Κάντε μίτινγκ Πώς γίνεται στις εταιρείες, που συγκεντρώνονται όλοι γύρω από ένα τραπέζι, και με αφορμή τα εργασιακά θέματα, οι εργαζόμενοι κάνουν τελικά σύσφιγξη σχέσεων και χαβαλέ; Καθιερώστε κι εσείς μια εβδομαδιαία οικογενειακή συνάντηση στο σπίτι, μια μέρα που είστε όλοι χαλαροί από διαβάσματα ή δουλειές, π.χ. Σάββατο απόγευμα, συγκεντρωμένοι όλοι μαζί στο καθιστικό ή στην κουζίνα. Ξεκινήστε την κουβέντα από το πώς πέρασε ο καθένας την εβδομάδα του και προχωρήστε σε ειδικότερα θέματα όπως π.χ. τι θα κάνετε τα Χριστούγεννα ή αν θα πάρει γάτα η κόρη σας η Κατερίνα. Μικροί-μεγάλοι μιλούν ελεύθερα, όσο θέλουν, και στο τέλος το μίτινγκ τελειώνει με μια fun διαδικασία, π.χ. Μονόπολη ή ομαδικό γαργαλητό!

• Δώστε το παράδειγμα (ευτυχίας) Πείτε στο παιδί σας κάθε μέρα για μια ευχάριστη δραστηριότητα που σχεδιάζετε να κάνετε, ακόμα κι αν είναι να βάψετε τα μαλλιά σας ή να συναντήσετε επιτέλους για καφέ μια φίλη μετά από καιρό. Όταν γυρίσει από το σχολείο, μιλήστε του με ευχαρίστηση για τη δική σας «πινελιά ευτυχίας» μέσα στην καθημερινότητα.

• Λίγο χάος δεν βλάπτει Φτιάξτε παρέα εκείνο το κέικ κι ας γίνει χάλια η κουζίνα, πλατσουρίστε μαζί τους στα λασπόνερα κι ας λερωθούν τα παπούτσια. Μην αφήσετε να χαθεί η στιγμή, προκειμένου να είναι όλα σωστά καμωμένα. Σύμφωνα με έρευνες, οι μνήμες της ευτυχισμένης παιδικής ηλικίας δεν εξαρτώνται από τους καλούς βαθμούς που πήραμε στο σχολείο ή τα μετάλλια στη γυμναστική, αλλά από τις στιγμές, χαρούμενες αλλά και δύσκολες, πάντοτε όμως αυθεντικές, που μοιραστήκαμε με τους αγαπημένους μας.

18 ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ

13.11.2013 της Ρομίνας Ξύδα

στο σπίτι

Ο μπαμπάς Μπορεί ένας άντρας να σε κάνει καλύτερη μαμά; Γνέφω καταφατικά και συμπληρώνω: Μπορεί! Ιδίως όταν... ένεκα κρίσης πάρει τη θέση σου. Την «πιάτσα» αυτή για την οποία πίστευες ότι είσαι πλασμένη αποκλειστικά

Δ

ευτέρα, ώρα 9 το πρωί, έξω από τον παιδικό σταθμό. Το σκηνικό που παίζει μπρος στα μάτια μου αποτελεί τη λατρεμένη σκηνή των τελευταίων μηνών, την αιτία που διαγράφει στη νυσταγμένη μου φάτσα ένα μεγάλο χαμόγελο αισιοδοξίας, κι ας είναι παράταιρο στο σινεφίλ της μητριαρχικής κοινωνίας, απόρροια μιας κρίσης που εξαναγκάζει σε αλλαγές ρόλων και μεταλλάξεις προτύπων: ένας μπαμπάς γύρω στα σαράντα προσπαθεί να πείσει την τρίχρονη κόρη του και τον πεντάχρονο γιο του να βγουν από το αυτοκίνητο και να μπουν στο σχολείο. Μπαμπάς ήρεμος, πράος, με υπομονή γαϊδούρας, μπαμπάς-ήρωας, βγαλμένος

από σελίδες παιδικού παραμυθιού. Άντρας ξένος απέναντι σε κάθε μορφή γυναικείας υστερίας που καταλήγει σχεδόν πάντα στην απεγνωσμένη φράση: «Βγες τώρα από το αυτοκίνητο, γιατί η υπομονή μου έχει και τα όριά της. Θα αργήσω στο γραφείο και θα με απολύσουν! Ακούς τι λέει η μαμά; Κατέβα αμέσως από το αυτοκίνητο! Κοίτα τον Γιωργάκη που δεν στενοχωρεί ποτέ τη μαμά του!» Αρσενικός μετανάστης σε ένα γυναικοκρατούμενο σύμπαν που δεν καταλαβαίνει τη γλώσσα του, δεν κατανοεί την απελπισία του, δεν συμμερίζεται την απόγνωσή του. Φιγούρα παράταιρη ανάμεσα σε όλες εμάς τις μαμάδες που απ’ το ένα χέρι σέρνουμε την τσάντα κι από το άλλο τον μικρό «τύραννο». Εκείνος περιμένει, επιμένει και υπομένει: «Ελάτε, βρε πουλάκια μου, κι έχω να μαγειρέψω και να βάλω πλυντήριο. Ελάτε και θα φωνάζει η μαμά!» Τα πουλάκια κατεβαίνουν, ο μπαμπάς τα φιλάει τρυφερά και φεύγει το ίδιο ήρεμος, το ίδιο πράος, το ίδιο διαφορετικός. Λίγο καιρό αργότερα ανταλλάσσουμε ονόματα, τηλέφωνα και εμπειρίες, σ’ ένα μικρό καφέ του Παλαιού Φαλήρου, και ο Νίκος, ο μπαμπάς της Φλώρας και του Στέλιου, γίνεται η φιγούρα που με κάνει μέρα με την ημέρα καλύτερη μαμά. Πιο χαλαρή, λιγότερο αγχωμένη και περισσότερο συνειδητοποιημένη πως η ζωή δεν είναι τίποτε παραπάνω από μία τραμπάλα που σε πάει μια στα ψηλά και μια στα χαμηλά. Υψηλόβαθμο στέλε-

χος μεγάλης πολυεθνικής ο φίλος μου ο Νίκος, θα μείνει πριν από λίγο καιρός άνεργος, όταν ο άνεμος των περικοπών τον πετάξει στο επαγγελματικό περιθώριο: «Στην αρχή έπαθα μεγάλη ήττα. Ήμουν πελαγωμένος σε συναισθήματα αγανάκτησης, θυμού, απογοήτευσης, βυθισμένος σε σκέψεις και προβληματισμούς για το τι πρέπει να κάνω, ποιος φταίει, τι φταίει, πού πάω, τι κάνω, τι πρέπει να κάνω και τι οφείλω να κάνω. Δεν είναι και λίγο να χάνεις τη δουλειά σου μέσα σε μία μέρα, ιδίως όταν έχεις να μεγαλώσεις δύο παιδιά. Μετά το πρώτο σοκ, τα βάλαμε κάτω με τη γυναίκα μου και αποφασίσαμε πως η μοναδική λύση ήταν με μείνω σπίτι με τα παιδιά και να αλλάξουμε ρόλους. Κι αυτή η αλλαγή ρόλων θα διαρκέσει μέχρι να βρω μία δουλειά, πράγμα καθόλου εύκολο στις μέρες μας». Ο Νίκος, ο μπαμπάς που μεγαλώνει δύο παιδιά, μαγειρεύει, πλένει, σκουπίζει και ξεσκονίζει, δεν αποτελεί μια εξαίρεση, αλλά ένα νέο πρότυπο που τείνει να γίνει ο κανόνας της δικής μας παράξενης εποχής: «Πολλοί φίλοι μου βρίσκονται στη δική μου θέση κι άλλοι τόσοι, έτσι όπως πηγαίνουν τα πράγματα, ενδέχεται να βρεθούν. Όταν όμως έχεις παιδιά δεν μπορείς να παραπονεθείς, ούτε και να γκρινιάξεις. Το μόνο που πρέπει να κάνεις είναι να σηκώσεις τα μανίκια και να... βάλεις μπουγάδα», λέει γελώντας δυνατά. Πώς βιώνει άραγε ένας άνδρας σχεδόν ένα εικοσιτετράωρο με δύο

19 ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ

13.11.2013

η μαμά

στη δουλειά

μικρά παιδιά; «Έχει πλάκα. Σηκωνόμαστε πρωί, παίρνουμε όλοι μαζί πρωινό, μετά η μαμά μας φεύγει για το γραφείο –απ’ όπου επιστρέφει κατά τις εννέα το βράδυ– κι εμείς για το σχολείο. Στη συνέχεια, επιστρέφω σπίτι και κάνω τις τυπικές δουλειές μιας γυναίκας: πλύσιμο, άπλωμα, σιδέρωμα, σκούπισμα, στρώσιμο κρεβατιών και μαγείρεμα. Το μεσημέρι παίρνω τα παιδιά από το σχολείο, τρώμε, κοιμόμαστε καμιά ώρα, και από τις 5 και μετά αρχίζει ένα καθημερινό πάρτι με πολύ παιχνίδι. Αρκεί να σου πω ότι όταν επιστρέφει η μαμά, το σπίτι θυμίζει βομβαρδισμένο τοπίο». Τον κοιτάζω πλήρη και ευτυχισμένο κι αναρωτιέμαι ποιο κομμάτι της δικής μας φύσης είναι δύσκολο να οικειοποιηθεί ή έστω να υποδυθεί ένας μπαμπάς: «Όσο περίεργο κι αν ακουστεί, δεν με δυσκόλεψε τίποτα εκτός από την έκφραση των συναισθημάτων μου απέναντι στα παιδιά, κάτι που για τη μητέρα τους ήταν απλό ή μάλλον έμφυτο. Ξέρεις, εμείς οι άνδρες δεν έχουμε μάθει να εξωτερικεύουμε ιδιαίτερα τα συναισθήματά μας και οι αγκαλιές, τα φιλιά, τα γαργαλητά και τα νανουρίσματα μου φαίνονταν στην αρχή εξωπραγματικά. Η επαφή με τα παιδιά μου κατάφερε να σπάσει αυτόν τον αόρατο τοίχο αυτοσυγκράτησης και να με κάνει πιο αυθόρμητο και πιο συναισθηματικό. Και γι’ αυτό και μόνο τους οφείλω ένα μεγάλο ευχαριστώ. Όπως ακριβώς οφείλω κι ένα μεγάλο “ευχαριστώ” στη γυναίκα

μου, η οποία δεν με μείωσε και δεν με υποβίβασε ποτέ». Τον ρωτώ και τον ξαναρωτώ πώς θα του φαινόταν εάν αύριο το πρωί χτυπούσε το τηλέφωνό του και του ανακοίνωναν την πρόσληψή του σε μία νέα δουλειά: «Να σου πω την αλήθεια; Από τη μία θα χαιρόμουν πολύ, αλλά από την άλλη θα στενοχωριόμουν που θα έχανα ξανά τα μικρά. Όταν δούλευα, τα έβλεπα μόνο τις Κυριακές και ένιωθα να χάνω τα καλύτερα χρόνια της ζωής τους. Κάνοντας έναν απολογισμό, πιστεύω ότι το “κακό” που μου έτυχε μου χάρισε το μεγαλύτερο ευτύχημα που θα μπορούσε να βιώσει ένας πατέρας: την επαφή με τα παιδιά του. Σε λίγα χρόνια από σήμερα, οι αναμνήσεις μου δεν θα περιορίζονται στον “μπαμπά του Σαββατοκύριακου”, αλλά σ’ εκείνον μιας ολόκληρης ζωής. Κι αυτό λίγοι άνδρες έχουν την τύχη να το βιώσουν». Σήμερα νιώθω πιο χαλαρή, όπως κάθε φορά που τυχαίνει να συναντήσω ή να μιλήσω με τον μπαμπά-ήρωα. Δεν με νοιάζει αν με «περικόψουν», δεν δίνω δεκάρα για τα χαράτσια, αδιαφορώ πλήρως εάν δεν προλάβω να είμαι στην ώρα μου στο επαγγελματικό ραντεβού ή αν φανώ ασυνεπής στα μάτια του εκάστοτε διευθυντή. Ό,τι κι αν τύχει, ό,τι κι αν συμβεί, η ζωή είναι μία τραμπάλα που τα μικρά που κάθονται στην απέναντι άκρη της μπορούν να μας φτάσουν μέχρι τον ουρανό. Χωρίς δύναμη, χωρίς πίεση, χωρίς άγχος και το κυριότερο χωρίς κανένα αντάλλαγμα...

«Η άποψη της ειδικού» Το να μεγαλώνει τα παιδιά ο μπαμπάς στη θέση της μαμάς είναι για τα περισσότερα παιδιά κάτι εντελώς φυσικό καθώς τα περισσότερα ζευγάρια μοιράζονται πλέον διά δύο τις ευθύνες και ό,τι αφορά στο μεγάλωμα των παιδιών. Ένας μπαμπάς μπορεί να αντικαταστήσει ισάξια μια μαμά στο μεγάλωμα των παιδιών και στα συναισθηματικά εφόδια που έχει να τους προσφέρει. Όσον αφορά τη σχέση του ζευγαριού, εδώ οι ισορροπίες είναι πιο λεπτές και πρέπει και οι δύο να προσπαθήσουν να διατηρήσουν την αίσθηση της ενότητας και της κοινής αντιμετώπισης της κατάστασης. Ο μπαμπάς νιώθει άβολα και αγχωμένος αρχικά με τη νέα κατάσταση, οπότε η σύζυγος πρέπει να τον βοηθά στη μετάβαση, όπως και αυτός την ίδια. Το πιο σημαντικό στοιχείο είναι η επικοινωνία να συνεχίσει να γίνεται επί ίσοις όροις, καθώς και οι δύο συνεχίζουν να προσφέρουν τα απαραίτητα για την οικογένειά τους, απλώς από διαφορετικά πλέον σημεία.

Info: Ευχαριστούμε την κυρία Νέλλη Θεοδοσίου, ψυχολόγο-παιδοψυχολόγο.

20 ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ

T

o… χρώμα του χρήματος στον παιδικό μικρόκοσμο είναι πάντα λαμπερό και άφθαρτο. Πρακτικά, τα παιδιά μαθαίνουν στην αρχή της σχολικής ηλικίας τους να ξεχωρίζουν τα κέρματα και τα χαρτονομίσματα, να μετρούν, να κάνουν συναλλαγές, να παίρνουν τα σωστά ρέστα. Αυτό που δεν φαίνεται όμως να μαθαίνουν πλέον εύκολα, ανεξαρτήτως ηλικίας, είναι ότι τα χρήματα δεν τα «γεννάει» το πορτοφόλι του μπαμπά ή της μαμάς ούτε και ο κουμπαράς που έχουν στο δωμάτιό τους… Προϋπόθεση για να αποκτήσουν τα παιδιά μια υγιή σχέση με το χρήμα είναι να έχουν ξεκαθαρίσει οι γονείς τους τη δική τους προσωπική στάση απέναντι σε αυτό. Να μην αρκούνται π.χ. σε παρατηρήσεις γενικού τύπου ότι «το χρήμα δεν φέρνει την ευτυχία» και ταυτόχρονα η δική τους η καθημερινότητα να περιστρέφεται γύρω από τις δυσκολίες που επιφέρει η έλλειψη χρήματος. Το χαρτζιλίκι μπορεί να αποτελέσει μεγάλο μάθημα για τα παιδιά και να θέσει τις βάσεις για μια σωστή διαχείριση και στην ενήλικη ζωή τους. «Με το χαρτζιλίκι το παιδί κατ’ αρχάς αποκτά μια πρώτη αντίληψη της αυτονομίας του. Αποκτά υπευθυνότητα και μαθαίνει να διαχειρίζεται το ποσό που διαθέτει. Καταλαβαίνει, αργά ή γρήγορα, ότι πρέπει να βάζει ένα μέτρο στις αγορές του και αρχίζει να αναπτύσσει την οικονομική σκέψη του» μας παραθέτει τα… καλά και συμφέροντα του χαρτζιλικιού η ψυχολόγος - παιδοψυχολόγος, κυρία Αλεξάνδρα Καππάτου. Από ποια ηλικία μπορούν τα παιδιά να κρατήσουν το δικό τους χαρτζιλίκι; «Η ηλικία εξαρτάται από τον βαθμό ωριμότητας κάθε παιδιού» αποσαφηνίζει η ειδικός. Σε γενικές γραμμές, από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού το παιδί είναι σε θέση να διαχειρίζεται το χαρτζιλίκι του. Μπορεί π.χ. να έχει ένα μικρό ποσό για να αγοράζει κολατσιό από το κυλικείο ή για να μαζεύει κάρτες για τη συλλογή του. Στα έξι - επτά χρόνια τους τα περισσότερα παιδιά αρχίζουν πια να καταλαβαίνουν ότι μερικά αντικείμενα κοστίζουν περισσότερο από τα άλλα. Τα παραδείγματα εδώ από την καθημερινότητα είναι πολλά και μπορούν να βοηθήσουν ώστε να γίνεται όλο και πιο καθαρή η εικόνα του χρήματος στα παιδικά μάτια, όπως π.χ. μέσα από τα ψώνια στο σούπερ μάρκετ,

13.11.2013

´Εξυπνο χαρτζιλίκι την αγορά ενός βιβλίου, την επίσκεψη σε ένα κατάστημα κ.ο.κ. Στα επτά - οκτώ χρόνια τους κατανοούν την αναλογία που υπάρχει ανάμεσα στις τιμές των προϊόντων και την αξία των νομισμάτων. Μέχρι τα εννιά χρόνια έχουν μάθει να μετρούν πολύ καλά, να υπολογίζουν, να αισθάνονται σίγουρα με τα ρέστα και τις συναλλαγές. Από τη θεωρία στην πράξη Αφού εκτιμήσετε την ωριμότητα του παιδιού και αποφασίσετε ότι το timing είναι καλό για να αποκτήσει το πρώτο του χαρτζιλίκι, πρέπει να βάλετε και κάποιο πλαίσιο σε ό,τι αφορά το ποσό, τη συχνότητα, το εύ-

ρος των κινήσεών του. Καλό είναι να καθορίσετε το ποσό που θα του καταβάλλετε σε τακτά χρονικά διαστήματα, π.χ. κάθε εβδομάδα, ή κάθε 15 ημέρες, ή συχνότερα. «Όσο μεγαλώνει βεβαίως το παιδί, θα διαπραγματεύεστε εκ νέου τη συμφωνία σας, καθώς το χαρτζιλίκι θα χρειάζεται να καλύπτει τις αυξημένες ανάγκες του» λέει η κυρία Καππάτου. Αναλόγως, θα χρειαστεί να είστε ως γονείς ευέλικτοι και να έχετε εξετάσει όλα τα ενδεχόμενα σε ό,τι αφορά τη διαχείριση που θα κάνει το παιδί. Είναι σφόδρα πιθανό π.χ. το παιδί το πρώτο διάστημα να ξοδεύει όλο το χαρτζιλίκι της εβδομάδας μέσα σε μία ημέρα ή/και σε πράγματα που

της Παναγιώτας Καρλατήρα

δεν είναι απαραίτητα. Η συμβουλή της ειδικού είναι ότι «πρέπει να παραμείνετε σταθεροί στη συμφωνία σας, να μη σπεύσετε να του δώσετε άλλο χαρτζιλίκι επειδή το ξόδεψε. Χρειάζεται να το συζητήσετε μαζί του, να καταλάβει ότι οφείλει να είναι πιο προσεκτικό στις επιλογές του και τις αποφάσεις του». Αναλόγως, πολλή υπομονή πρέπει να διαθέσετε και στην περίπτωση που το παιδί φαίνεται ότι έχει… τρύπια τσέπη. Ένα σπάταλο παιδί χρειάζεται πολλή συζήτηση, όχι αναπλήρωση των χρημάτων που ξοδεύει ασύστολα, ανάλογα με τη συχνότητα της σπατάλης ενδεχομένως και κάποια επίπτωση. Μπορείτε επίσης να σταθείτε στο πλευρό του βάζοντάς του έναν στόχο. Π.χ. του λέμε ότι «αν μαζέψεις ένα ποσό, θα σε βοηθήσω κι εγώ να αγοράσεις κάτι». Τι θα πρέπει να αποφεύγετε • Να δίνετε στο παιδί χρήματα ως ανταμοιβή επειδή πήρε καλούς βαθμούς ή για να φέρει εις πέρας κάποια υποχρέωσή του στο σχολείο ή στο σπίτι. Δίνετε ιδιαίτερα αρνητικό μήνυμα, καθώς δημιουργείτε την εντύπωση ότι όλα έχουν μια τιμή και ότι το χρήμα αποζημιώνει τα πάντα.

• Να του κόβετε το χαρτζιλίκι επειδή έκανε κάτι που δεν σας άρεσε, π.χ. δεν διάβασε ή έκανε μια ζημιά. Το μήνυμα είναι κι εδώ στρεβλό ότι το χαρτζιλίκι γίνεται μέσο τιμωρίας, όμως το χαρτζιλίκι είναι μόνο μέσο εκπαίδευσης και διαχείρισης του χρήματος.

• Να λέτε στο παιδί «δικά σου είναι αυτά τα χρήματα, μπορείς να τα ξοδέψεις όπως θέλεις», διότι το παιδί δεν έχει πάντα το σωστό κριτήριο για να επιλέξει αυτό που πραγματικά θέλει.

• Να κάνετε σύγκριση με άλλες οικογένειες που έχουν περισσότερα χρήματα από εσάς και να σχολιάζετε τι έχουν αποκτήσει, π.χ. καινούργιο αυτοκίνητο ή τον τρόπο ζωής τους, όπως διακοπές σε εντυπωσιακά μέρη.

• Να προσφέρετε συνεχώς χρήματα στο παιδί, ενδεχομένως και από το υστέρημά σας, θεωρώντας ότι έτσι αναπληρώνετε τις στερήσεις που βιώσατε ως παιδιά. Μπορεί να είναι λυτρωτικό για σας, αλλά δεν βοηθά το παιδί να μάθει να εκτιμά και να προσπαθεί.

* Με τη συνεργασία της ψυχολόγου - παιδοψυχολόγου κυρίας Αλεξάνδρας Καππάτου (www.akappatou.gr )

189.1 attica GIFT CARD publi 24 x 31.5 FIN new HR.pdf

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

1

11/11/2013

4:33 µ.µ.

22 Παρεα

13.11.2013

της ΜΑΡΚΕΛΛΑΣ ΔΗΜΟΥ

Βλέπε, μίλα, μην ακούς… «Να

μην μπορείς να παρέμβεις έγκαιρα» απαντά η Γεωργία Λεμπέση, ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια και μέλος της πρωϊνής ομάδας έγκαιρης παρέμβασης σε παιδιά προσχολικής ηλικίας με κώφωση-βαρηκοΐα του κέντρου Λόγου Άνθησις. «Πρέπει να καταλάβουμε ότι στις μέρες μας η κώφωση δεν είναι συνώνυμη της αλαλίας. Αν παρέμβουμε στη σωστή χρονική συγκυρία, μπορούμε να προλάβουμε τις συνέπειες που επιφέρει η απώλεια ακοής, ώστε το παιδί να κατακτήσει αντίστοιχες της ηλικίας του γλωσσικές, γνωστικές και επικοινωνιακές ικανότητες, που θα του επιτρέψουν την ισότιμη ένταξή του στο σχολικό περιβάλλον». Πώς μπορεί να γίνει αυτό; Είναι πολύ σημαντικό ο γονιός να εντοπίσει το πρόβλημα έγκαιρα και να καταλάβει, όσο γίνεται νωρίτερα, τον τρόπο που θα μπορέσει να επικοινωνεί με το παιδί του. Το παιδί πρέπει να βοηθηθεί από την καταλληλότερη για αυτό τεχνολογική υποστήριξη (ακουστικά βαρηκοΐας ή κοχλιακό εμφύτευμα). Για να αξιοποιηθούν όμως στο έπα-

κρο οι δυνατότητες που σήμερα μας δίνει η τεχνολογία, το παιδί πρέπει να πλαισιωθεί με τη σωστή εκπαιδευτική και λογοθεραπευτική παρέμβαση. Το κλειδί είναι να γίνει συνείδηση στο περιβάλλον του παιδιού ότι ο κωφός ή ο βαρήκοος δεν ακούει· ταιριάζει τα «ακουστικά υπολείμματά» του με τον τρόπο που βλέπει τον κόσμο. Ενώνει συνέχεια τα κομμάτια ενός παζλ. Πρέπει λοιπόν να ενδυναμώσει πολύ τις υπόλοιπες αισθήσεις; Φυσικά, αλλά δεν αρκεί μόνον αυτό. Είναι πολύ σημαντικό να έχει ολοκληρωμένη ψυχολογική υποστήριξη. Για εκείνο, ο προφορικός λόγος δεν είναι δεδομένος, δεν κατακτάται αυτόματα όπως στους υπολοίπους. Είναι μια συνεχής πρόκληση, απαιτεί κόπο και υπομονή. Είναι σημαντικό για το παιδί να αντιλαμβάνεται ότι μπορεί να τα καταφέρει. Και είναι απαραίτητο να έρχεται αντιμέτωπο με τις μικρές καθημερινές κατακτήσεις του που θα του δίνουν θάρρος να συνεχίζει την προσπάθεια. Στην ουσία, αυτό που πρέπει να γίνει είναι να δημιουργηθεί το κατάλληλο περιβάλλον μέσα στο οποίο το παιδί θα μάθει να διακρίνει τα ακουστικά ερεθίσματα για να τα αξιοποιήσει κατάλληλα.

Καμιά φορά, οι έχοντες όλες τις αισθήσεις σε άρτια λειτουργία καλούμαστε –εκ του ασφαλούς– να απαντήσουμε στο ερώτημα: Τι είναι χειρότερο; Να μην μπορείς να δεις, να μην μπορείς να ακούσεις ή να μην μπορείς να μιλήσεις; Μοιάζει να μιλάμε για επίκτητη ικανότητα ακοής, φαίνεται πραγματικά ιδιαίτερα δύσκολο ειδικά για παιδιά προσχολικής ηλικίας. Είναι δύσκολο, αλλά όχι ακατόρθωτο. Σκεφτείτε τις περιπτώσεις των παιδιών τα οποία έχουν πρόβλημα ακοής που δεν γίνεται αντιληπτό από τους γονείς τους στην αρχή. Αυτό συμβαίνει γιατί τα παιδιά έχουν τη δυνατότητα να επεξεργάζονται από μικρά όλα τα ερεθίσματα που έχουν στη διάθεσή τους με τρόπο που μπορεί να καλύπτει το έλλειμμά τους. Γι’ αυτό και χρειάζεται να ανταποκρινόμαστε άμεσα σε οτιδήποτε ασήμαντο ή σημαντικό μπορεί να μας οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι το παιδί μας δεν ακούει. Τι διαφορετικό συμβαίνει στο κέντρο Λόγου Άνθησις; Μιλάμε για μια πολύ συντονισμένη προσπάθεια και μια απολύτως ολοκληρωμένη και διεπιστημονική προσέγγιση. Η παρέμβασή μας στο κάθε παιδί οργανώνεται εξατομικευμένα πάνω στις ανάγκες του από έμπειρη διεπιστημονική ομάδα (ακουολόγου, ΩΡΛ, παιδαγωγού, ψυχολόγου και λογοθεραπευτή). Το πρόγραμμά μας βασίζεται στην πρωϊνή καθημερινή προσέλευση των παιδιών στο κέντρο μας, δουλεύοντας σε μικρές ομάδες παιδιών

που συντονίζονται από νηπιαγωγό και λογοθεραπευτή. Παράλληλα παρέχουμε ατομική λογοθεραπεία στο κάθε παιδί ξεχωριστά με συχνότητα δύο ή τρεις φορές την εβδομάδα. Επικεντρωνόμαστε επίσης στην ψυχολογική υποστήριξη των γονέων μέσω ατομικών συναντήσεων με ψυχολόγο αλλά και ομάδες ψυχολογικής υποστήριξης και συνεργαζόμαστε από κοινού ώστε να δομήσουμε το καταλληλότερο εκπαιδευτικό περιβάλλον για το παιδί τους. Ποια η μαθησιακή πορεία αυτών των παιδιών; Η μαθησιακή πρόγνωση για τα κωφά ή βαρήκοα παιδιά είναι αρκετά καλή, πάντα υπό την προϋπόθεση ότι θα γίνει προσπάθεια έγκαιρης παρέμβασης. Τα παιδιά μπορούν να παρακολουθήσουν επαρκώς, να προχωρήσουν όπως επιθυμούν και να ξεπεράσουν τα συνήθη συμπτώματα του ελλείμματός τους, που είναι η δυσκολία στην αντίληψη αφηρημένων εννοιών, στον συμβολισμό αλλά και στον γραπτό λόγο. Η έγκαιρη παρέμβαση δεν προλαμβάνει όμως μόνο τις μαθησιακές δυσκολίες. Τα βοηθά να μπορούν να εκφραστούν και να επικοινωνήσουν, να μπορέσουν δηλαδή να είναι ευτυχισμένα.

24 ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ Πέντε σημαντικές Συμβουλές από την ENJO για να αποφύγετε τις ιώσεις!

1. Μάθετε τα παιδιά να πλένουν τα χέρια τους. Το γνωρίζετε ότι μόνο το 5% των ανθρώπων πλένουν τα χέρια τόσο χρονικό διάστημα όσο χρειάζεται για να σκοτώσουν τα μικρόβια; Ο μέσος όρος είναι 6 δευτερόλεπτα ενώ χρειαζόμαστε 20.

2. Μάθετε τα παιδιά να μη βάζουν τα χέρια στο στόμα ή στο πρόσωπο. Έρευνες συμπεραίνουν ότι πιάνουμε υποσυνείδητα το πρόσωπό μας κατά μέσο όρο 3,6 φορές την ώρα, και διάφορα αντικείμενα κατά μέσο όρο 3,3 φορές την ώρα. Αυτό σημαίνει ότι οι άνθρωποι κολλάνε μικρόβια στα χέρια τους πολύ πιο συχνά από ό,τι πλένουν τα χέρια τους.

3. Καλή ξεκούραση. Εάν δεν ξεκουραζόμαστε συχνά τότε μειώνεται η άμυνα του οργανισμού και γινόμαστε πιο επιρρεπείς στις ιώσεις.

4. Σωστή διατροφή. Αποφεύγουμε την υπερβολική ζάχαρη και γλυκά έτσι ώστε να δουλεύει σωστά το ανοσοποιητικό μας σύστημα.

5. Διατηρείτε τις επιφάνειες καθαρές με ENJO. Καθαρίζετε τα πόμολα, τις πόρτες, τους πάγκους και οτιδήποτε άλλο αγγίζετε συχνά εσείς ή τα παιδιά, με ENJO, έτσι ώστε να απομακρύνετε όλα τα μικρόβια. Το Energy Gel από την ENJO αποτελεί έναν φυσικό τρόπο για να αποσυμφορήσετε τη μύτη των παιδιών σας. Προσθέστε το στους υγραντήρες ή τρίψτε το στήθος των παιδιών. Τρίψτε το ENJO Energy gel στα πόδια των παιδιών πριν κοιμηθούν θα καλμάρει το βήχα. Για περισσότερες πληροφορίες καλέστε μας στο 213 0154208 ή επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας

www.enjo.net

ENJO Hellas, 25ης Μαρτίου 38-40 154 51, Ν. Ψυχικό τηλ. 213 0154208, fax 210 6743550 www.enjo.net, office@gr.enjo.net

13.11.2013

της Μαρίας Μπάτση

´Ομοια ομοίοις εισίν ιάματα Μήλον της Έριδος η ομοιοπαθητική, με φανατικούς υποστηρικτές αλλά και φανατικούς επικριτές. Κάποιοι την αγαπούν και κάποιοι άλλοι αγαπούν να τη μισούν

Τ

ι εννοούμε όμως όταν λέμε ομοιοπαθητική; Ομοιοπαθητική είναι η επιστήμη η οποία στοχεύει στην ενίσχυση της άμυνας του ανθρώπινου οργανισμού με φυσικές μεθόδους. Στη θεραπευτική αυτήν μέθοδο σημασία έχει η ατομικότητα. Ακολουθώντας τις ίδιες διαγνωστικές μεθόδους με την κλασική ιατρική, η ομοιοπαθητική αξιολογεί την προσωπικότητα, τις συνήθειες και τις προτιμήσεις κάθε ασθενούς πριν του προτείνει την αυστηρά εξατομικευμένη θεραπεία. Η ομοιοπαθητική είναι βασισμένη στη θεωρία των ομοειδών, την οποία είχε διατυπώσει ο Ιπποκράτης, και την εξέλιξε στα τέλη του 18ου αιώνα ο Γερμανός γιατρός Κρίστιαν Φρίντριχ Σάμουελ Χάνεμαν. Σύμφωνα με αυτήν, η ίδια ουσία που θα μπορούσε να προκαλέσει μια αντίδραση σε ένα υγιές άτομο, θα μπορούσε επίσης να είναι μια θεραπεία για κάποιον που πάσχει από παρόμοια συμπτώματα. Η υγεία με άλλο μάτι Έρευνες έχουν δείξει ότι οι Έλληνες τα τελευταία χρόνια καταναλώνουν σαν καραμέλες τα αντιβιοτικά, είτε γιατί έχουν κάνει οι ίδιοι τη διάγνωση, είτε γιατί θέλουν να τα έχουν για ώρα ανάγκης… Γονείς δίνουν στα παιδιά αντιβίωση με τον πρώτο βήχα ή συνάχι. Αποτέλεσμα; Όταν πραγματικά χρειαστεί ο οργανισμός αντιβίωση να μην είναι πλέον χρήσιμη, καθώς τα μικρόβια έχουν γίνει πιο ανθεκτικά. Παρατηρείται, ότι τον τελευταίο καιρό ολοένα και περισσότεροι γονείς προσπαθούν να βρουν εναλλακτικούς τρόπους θωράκισης της υγείας των παιδιών τους, δοκιμάζοντας νέες πρακτικές. Έτσι στρέφονται στη φύση και στους κανόνες της. Σύμφωνα με τον κύριο Σπύρο Χριστόπουλο, παιδίατρο-ομοιοπαθητικό, «η ομοιοπαθητική έχει τη δυνατότητα να ενισχύσει την άμυνα του οργανισμού του παιδιού, θωρακίζοντάς το σταδιακά με φυσικές μεθόδους, γεγονός ιδιαίτερα σημαντικό όταν έχουμε να κάνουμε με βρέφη και μικρά παιδιά. Εφαρμόζεται άφοβα σε όλες τις ηλικίες, στα νεογνά, στα βρέφη, αλλά και στην ενδομήτρια ζωή. Δεν έχει παρενέργειες και δεν προκαλεί εθισμό». Σύμφωνα με τους ομοιοπαθητικούς γιατρούς, η μέθοδος

αυτή μπορεί να βοηθήσει νεογνά και βρέφη στα πρώτα τους προβλήματα, όπως κολικοί, έκζεμα, διάρροιες κ.λπ. Η συνταγή του γιατρού Ο ομοιοπαθητικός παιδίατρος θα εξετάσει το παιδί με τον ίδιο τρόπο που το κάνει και ο κλασικός. Θα το ακροαστεί, θα ελέγξει μύτη, μάτια, αυτιά, λαιμό, κοιλίτσα, γεννητικά όργανα και όλα όσα χρειάζεται για να σχηματίσει μια πρώτη εικόνα. Επιπρόσθετα, θα ζητήσει ιστορικό από τη γέννηση του παιδιού, θα ρωτήσει για το ψυχολογικό προφίλ και θα θελήσει να ενημερωθεί για τις διατροφικές συνήθειες αλλά και για το οικογενειακό περιβάλλον. Τα φάρμακα συνήθως που προτείνει είναι είτε σε μορφή κάψουλας, είτε σφαιρίδια ή globules (πολύ μικρά σφαιρίδια). Μπορεί να χορηγηθούν και για μία μόνο ημέρα, καθώς «τα φάρμακα χορηγούνται άπαξ με σκοπό να προκαλέσουν το σώμα να αντιδράσει εκ των έσω, άμεσα και χωρίς υποτροπές», εξηγεί ο Σπύρος Χριστόπουλος. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι και οι κλασικοί παιδίατροι πλέον δεν χορηγούν αφειδώς αντιβιοτικά, προτού βεβαιωθούν ότι η χορήγησή τους είναι απολύτως αναγκαία. Όπως υποστηρίζουν, τα ομοιοπαθητικά σκευάσματα δρουν πιο γρήγορα και χωρίς παρενέργειες, καθιστώντας την επανάληψη χορήγησης περιττή, ενώ στις περιπτώσεις που χρειαστεί, μπορούν να συνδυαστούν με φάρμακα της κλασικής ιατρικής. Αποφεύγεται, όμως, να χορηγούνται παράλληλα με αντιβιοτικά και κορτιζόνη, καθώς αποδυναμώνεται η δράση τους. Σε ό,τι αφορά το κόστος, έχει υπολογιστεί, ότι ανά μήνα για έναν ασθενή μέσης υγείας είναι περίπου 20 ευρώ. Η τιμή τους αλλάζει σύμφωνα με την ποσότητα, την ισχύ (δυναμοποίηση) και τη μορφή (capsules, pills, ή άλλη). Εμβόλια, τι δύσκολο πράγμα! Από τις βασικές διαφορές ανάμεσα στην κλασική και την ομοιοπαθητική ιατρική είναι η φιλοσοφία γύρω από τα εμβόλια. Η ομοιοπαθητική δεν είναι ασύμβατη με τους καθιερωμένους εμβολιασμούς, ωστόσο διατυπώνει ενστάσεις. Σε κάθε παιδικό βιβλιάριο υγείας υπάρχει το χρονοδιάγραμμα εμβολίων του παιδιού, από την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών από

όπου έχει δημιουργηθεί το σχετικό πρόγραμμα. Εκεί υπάρχει το ημερολόγιο εμβολιασμών όπου σημειώνονται τα είδη των εμβολίων αλλά και οι δόσεις. Το πρόγραμμα εμβολιασμών ξεκινάει από τη γέννηση του μωρού και φθάνει μέχρι τις ηλικίες 7-18 για τα παιδιά που δεν εμβολιάστηκαν στη συνιστώμενη από το Εθνικό Πρόγραμμα ηλικία. Η άποψη των ομοιοπαθητικών ιατρών είναι ξεκάθαρη, τα εμβόλια, όπως αυτά της ηπατίτιδας, τετάνου, κοκίτη, ανεμοβλογιάς, κρίνονται επίφοβα λόγω παρενεργειών. Όπως επισημαίνει ο Σπύρος Χριστόπουλος, «η απόφαση αν ένα παιδί που κάνει ομοιοπαθητική θα εμβολιαστεί ή όχι ανήκει στον γονέα». Όμως, σε κάθε περίπτωση, οι γονείς θα πρέπει να ενημερώσουν έγκαιρα το σχολείο για την απόφασή τους.

Fight Club ! Η ομοιοπαθητική έχει είτε ένθερμους θαυμαστές είτε φανατικούς πολέμιους. Οι συζητήσεις στα blogs και οι αναρτήσεις γύρω από το θέμα κάνουν τη διαδικτυακή ατμόσφαιρα να μυρίζει μπαρούτ-e! Σε χώρες, όπως η Αγγλία, μπορούμε να συναντήσουμε μέχρι και διαδηλώσεις έξω από τον Βρετανικό Ιατρικό Σύλλογο υπέρ της ομοιοπαθητικής αλλά και συνέδρια με ομιλίες κατά της μεθόδου. Οι επικριτές της κάνουν λόγο για placebo αποτελέσματα από μία μη πραγματική ιατρική, χαρακτηρίζοντάς την ψευδοεπιστήμη. Για σκεπτικισμό κάνουν λόγο οι υποστηρικτές της, λέγοντας ότι η κλασική ιατρική είναι ιατρικός φονταμενταλισμός. Το χιούμορ είναι αυτό που μάλλον κάνει τη διαφορά σε κάθε διαφωνία, καθώς υπάρχουν ακόμα και ανέκδοτα για την ομοιοπαθητική, κάποια καυστικά, και κάποια άλλα πετυχημένα! Κλασική ή ομοιοπαθητική ιατρική, στην όποια απόφαση και εάν καταλήξουμε, ο παρονομαστής είναι ο ίδιος: το καλό της υγείας μας και της υγείας του παιδιού μας. Η πρόσβαση σε πληροφορίες και δεδομένα, και κατ’ επέκταση στη γνώση, για οτιδήποτε καινούργιο προκύπτει σε τομείς που αφορούν της ζωή μας μόνο ως πολύτιμο εργαλείο μπορεί να αποτιμηθεί. Υγεία να υπάρχει και όλα τα άλλα βρίσκονται, λέει ο σοφός λαός μας!

Co o p o e Ge e c C p e po e Composite 150 lpi at 45 degrees

\\Marie\marie_molyvi\PANSYFA\REAL CARE\Kataxwriseis\Syrups\Ktx_Siropia_24x31,5.cdr Πέμπτη, 7 Νοεμβρίου 2013 10:55:17 πμ

26 ΑΓΚΑΛΙΑ

13.11.2013

Της Παναγιώτας Καρλατήρα βρίσκονται στα κρεβάτια τους το αργότερο στις 10 μ.μ.

Επτά μύθοι και τρεις αλήθειες για τις Σ ιώσεις

υνώνυμοι των ιώσεων οι φθινοπωρινοί και χειμερινοί μήνες, με εύκολους στόχους κυρίως τους λιλιπούτειους, απαιτούν τα αυξημένα αντανακλαστικά σας για να μειώσετε τις «επιθέσεις» των ιών και να θωρακίσετε τους ευαίσθητους παιδικούς οργανισμούς.

Με τη συνεργασία του καθηγητή Παιδιατρικής και προέδρου της Ελληνικής και της Διεθνούς Παιδιατρικής Εταιρείας, κ. Ανδρέα Κωνσταντόπουλου

Ο καλός ύπνος και η σωστή διατροφή κρατούν μακριά τις ιώσεις. Αλήθεια. Η σωστή διατροφή, πλούσια σε φρούτα και λαχανικά αλλά και σε αντιοξειδωτικά συστατικά (βιταμίνη C, βιταμίνη E, β-καροτένιο, λυκοπένιο και σελήνιο) μπορεί να ενισχύσει τον οργανισμό

Οι κανόνες υγιεινής προφυλάσσουν από τους ιούς. Αλήθεια. Η τήρηση των βασικών κανόνων υγιεινής είναι το Α και το Ω για την άμυνα του οργανισμού. Το πλύσιμο των χεριών είναι ο πιο βασικός και ευτυχώς απλός κανόνας. Τα παιδιά πρέπει να μάθουν να πλένουν τακτικά τα χέρια τους με χλιαρό νερό και σαπούνι, ιδίως κάθε φορά που επιστρέφουν από το σχολείο, μετά την τουαλέτα και πριν από το φαγητό. Καθαρίζετε συχνά τη μύτη του παιδιού γιατί η απομάκρυνση των βλεννωδών εκκρίσεων από τη μύτη μειώνει σε σημαντικό βαθμό τα μικρόβια. Σε μικρότερη ηλικία κάντε συχνές πλύσεις με διάλυμα φυσιολογικού ορού. Καθώς μεγαλώνει, μάθετέ του να καθαρίζει τη μύτη φυσώντας και όχι ρουφώντας τη. Το κάπνισμα μέσα στο σπίτι ευθύνεται για τις ιώσεις των παιδιών. Αλήθεια. Έρευνες έχουν δείξει ότι τα παιδιά που ζουν σε σπίτια καπνιστών έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να εκδηλώσουν ωτίτιδα και λοιμώξεις του αναπνευστικού. Συνεπώς, αποφύγετε το κάπνισμα μέσα στο σπίτι, με τον κανόνα φυσικά να αφορά και κάθε επισκέπτη. Εκτός από την… άκαπνη ατμόσφαιρα, φροντίστε και για τον καθαρό, ανανεωμένο αέρα στους εσωτερικούς χώρους του σπιτιού. Διατηρείτε επίσης τη σωστή θερμοκρασία, η οποία δεν πρέπει να ξεπερνά τους 19-20 βαθμούς Κελσίου. Η πολύ ζεστή και ξηρή ατμόσφαιρα διευκολύνει τις λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού.

του παιδιού. Επιπλέον, τα προβιοτικά, δηλαδή τα «καλά» βακτήρια που υπάρχουν στο γιαούρτι, το ξινόγαλα και σε άλλα εμπλουτισμένα προϊόντα, συμβάλλουν στην ισορροπία της χλωρίδας του εντέρου και, σε συνδυασμό με τις βιταμίνες και τα μεταλλικά άλατα, κινητοποιούν το ανοσοποιητικό του σύστημα. Εξίσου σημαντικός παράγοντας στη θωράκιση του ανοσοποιητικού συστήματος θεωρείται και ο ύπνος, καθώς κατά τη διάρκειά του εκλύονται «δυνατές» ορμόνες που ενισχύουν τον οργανισμό, όπως η ντοπαμίνη και η προλακτίνη. Ο καλός και «παραγωγικός» ύπνος προϋποθέτει ότι μωρά και παιδιά,

Δεν πειράζει αν στείλω το παιδί λίγο αδιάθετο σχολείο, το κρυολόγημα δεν «κολλάει». Μύθος. Εάν έχετε τη δυνατότητα να κρατήσετε το παιδί στο σπίτι, αποφύγετε να το στείλετε στο σχολείο τις μέρες που είναι λίγο κρυωμένο ή αδιάθετο. Εκτός από το γεγονός ότι, εάν πάει, μπορεί να κολλήσει τα άλλα παιδιά καθώς δρα ως «εστία» μικροβίων, διατρέχει κίνδυνο και το ίδιο: ο αδύναμος οργανισμός του μπορεί να προσβληθεί από κάποιον άλλον ιό, αυξάνοντας τις πιθανότητες να κολλήσει αμέσως άλλη μία ίωση. Το άρρωστο παιδί καλό είναι να παραμείνει στο σπίτι μέχρι να περάσουν τουλάχιστον 48 ώρες χωρίς καθόλου συμπτώματα.

H ίωση αντιμετωπίζεται με αντιβίωση. Μύθος. Τα αντιβιοτικά καταπολεμούν τα μικρόβια και τα

13.11.2013

βακτήρια και όχι τους ιούς. Συνεπώς η χορήγηση αντιβιοτικών όχι μόνο δεν έχει κανένα αποτέλεσμα στην αντιμετώπιση μιας ίωσης, ενός κρυολογήματος ή και μιας γρίπης, αλλά δημιουργούν ανθεκτικότητα στα βακτήρια. Ειδικά στη χώρα μας τα ποσοστά αντοχής των μικροβίων ξεπερνούν τα ποσοστά κάθε άλλης ευρωπαϊκής χώρας και δίνουν στην Ελλάδα μια ακόμη αρνητική «πρωτιά». Η Ελληνική Παιδιατρική Εταιρεία συστήνει πλέον εμφατικά στους γιατρούς να μη συνταγογραφούν αντιβιοτικά, εκτός κι εάν υπάρχει σαφής ένδειξη χορήγησης. Αναφέρει λοιπόν ότι αντιβιοτικά χορηγούνται σε περιπτώσεις βρογχοπνευμονίας, πνευμονίας, βήχα με μικροβιακά αίτια, οξείας μέσης ωτίτιδας, στρεπτοκοκκικής φαρυγγίτιδας, αμυγδαλίτιδας, χρόνιας ιγμορίτιδας. Για να ανακουφίσουμε το παιδί από τον βήχα μπορούμε να δώσουμε αντιβηχικό σιρόπι. Μύθος. Παρότι θεωρούνταν απενοχοποιημένο από τους γιατρούς, το αντιβηχικό σιρόπι τα τελευταία τέσσερα χρόνια πλέον έχει «κοπεί» μαχαίρι, καθώς έρευνες έδειξαν πως δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν ότι αυτού του είδους τα φάρμακα βοηθούν στην αντιμετώπιση του βήχα ενώ παράλληλα η κωδεΐνη που περιέχουν μπορεί να συνδέεται με παρενέργειες. Το αντιβηχικό σιρόπι καλύπτει την αιτία του βήχα και αυτό μπορεί να αποδειχτεί επικίνδυνο για την έκβαση της ασθένειας, π.χ. ένας επίμονος βήχας που να καλύπτει άτυπη πνευμονία. Για τα μωρά και μικρά παιδιά το καλύτερο «αντιβηχικό» είναι η κατανάλωση πολλών υγρών και η χορήγηση ορού. Εάν κάνω το αντιγριπικό εμβόλιο στο παιδί θα «κολλήσει» τη γρίπη. Μύθος. Το εμβόλιο της γρίπης περιέχει ανενεργές ή εξασθενημένες μορφές ιών, από τις οποίες δεν μπορεί κάποιος να εκδηλώσει τη νόσο. Μπορεί να υπάρξουν κάποια συμπτώματα που αποτελούν παρενέργειες του εμβολίου, όπως χαμηλός πυρετός, πόνος, ελαφρύ πρήξιμο και κοκκίνισμα στο σημείο που έγινε, αλλά πρόκειται για σημάδια της αντίδρασης του οργανισμού στην ένεση και όχι ενδείξεις της ασθένειας. Οι φετινές οδηγίες του υπουργείου Υγείας περιλαμβάνουν στις ομάδες του αντιγριπικού εμβολιασμού τα παιδιά με χρόνια νοσήματα αλλά και όσα είναι κάτω των τριών χρόνων ανεξάρτητα από πρόβλημα υγείας. Αυτό που είναι σημαντικό με τα

εμβόλια τόσο της γρίπης όσο και τα άλλα εμβόλια είναι ότι προφυλάσσουν από την ασθένεια αυτήν καθαυτή αλλά και από τις επιπλοκές της που μπορεί να αποδειχθούν πιο σοβαρές από τη νόσο. Γι’ αυτό είναι σημαντικό ανά τακτά χρονικά διαστήματα να ελέγχετε το βιβλιάριο υγείας του παιδιού για το πρόγραμμα εμβολιασμού. Το παιδί μου κρυολόγησε επειδή βγήκε έξω ντυμένο ελαφρά. Μύθος. Ούτε το μπουφάν κι ο σκούφος που δεν έβαλε το παιδί, ούτε τα βρεγμένα μαλλιά, ούτε οι βρεγμένες κάλτσες, ούτε η νοτισμένη μπλούζα μπορούν να ενοχοποιηθούν για το «κρυολόγημα». Ο μόνος τρόπος να «αρπάξει» κάποιος κρυολόγημα είναι να έρθει σε επαφή με τους ιούς που το προκαλούν. Ο λόγος για τον οποίο συχνά μπερδεύουμε τις αιτίες και θεωρούμε ότι η αρχή του κακού ήταν εκείνη η μέρα που π.χ. βγήκαμε χωρίς μπουφάν, είναι πιθανότατα επειδή και τα δύο (δηλαδή τα κρυολογήματα και οι περιπτώσεις που κάνει κρύο αλλά δεν είμαστε κατάλληλα ντυμένοι) προκύπτουν κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Εν κατακλείδι, τα παιδιά δεν κρυώνουν, αλλά κολλούν ιώσεις. Το κρυολόγημα οφείλεται στο… κρύο. Μύθος. Το κρύο, η ψύχρα και η υγρασία δεν αυξάνουν την ευαισθησία του οργανισμού μας. Αυτό που αυξάνεται τους χειμερινούς μήνες είναι ο συγχρωτισμός μας μέσα στα σπίτια, στους παιδικούς σταθμούς, στα σχολεία κ.α. με αποτέλεσμα οι ιώσεις να μεταδίδονται πολύ πιο εύκολα από τον έναν στον άλλον. Βεβαίως, η πτώση της θερμοκρασίας δημιουργεί κατάλληλες συνθήκες για να «εγκατασταθούν» στον οργανισμό ιοί και να εκδηλωθούν κοινά κρυολογήματα και γρίπη. Οι ιοί υπάρχουν μόνο στον οργανισμό του άρρωστου παιδιού, οπότε αν μένουμε μακριά του τότε δεν κινδυνεύουμε. Μύθος. Ο ιοί βρίσκονται παντού. Ειδικά οι ρινοϊοί, η οικογένεια των ιών που είναι υπεύθυνοι για τα περισσότερα κρυολογήματα, μπορούν να επιβιώσουν σε μια επιφάνεια, π.χ. παιχνίδι, πάγκος, ακουστικό τηλεφώνου, από μερικές ώρες μέχρι και ημέρες. Από τη στιγμή που το παιδί ακουμπήσει στη συγκεκριμένη «μολυσματική» επιφάνεια, θα μεταφέρει τον ιό στα χέρια του και από εκεί είναι πολύ εύκολο να διεισδύσει μέσα από τη μύτη, τα μάτια ή το στόμα στον οργανισμό του.

28 ΕΝΝΕΑ μηνες

13.11.2013

Καλλυντικά στην εγκυμοσύνη

της Πελιώς Παπαδιά

Ό

ταν έμεινα έγκυος, προ εξαετίας, μια «ξενιτεμένη» στην Ολλανδία ξαδέλφη μού τόνισε ότι πρέπει να σταματήσω να χρησιμοποιώ αρκετές από τις κρέμες, τα αρώματα και τα καλλυντικά μου, αφού πρώτα εξετάσω τα συστατικά που περιέχουν. Φυσικά ακολούθησα τη συμβουλή της, παρόλο που στη χώρα μας δεν ήταν ακόμα ευρέως διαδεδομένη μια τέτοια πρακτική και ο γυναικολόγος μου δεν μου ανέφερε τίποτα σχετικό, πλην του να μη βάψω τα μαλλιά μου στο πρώτο τρίμηνο. Ερευνώντας το θέμα περισσότερο, ανακάλυψα διάφορες ενδιαφέρουσες πληροφορίες, όπως για παράδειγμα το ότι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου εκτίμησαν πως η έκθεση του οργανισμού της εγκύου σε χημικά συστατικά που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή πολλών γνωστών καλλυντικών, ιδιαίτερα κατά το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, μπορεί να προκαλέσει μελλοντικά αναπαραγωγικά προβλήματα γονιμότητας στο αρσενικό έμβρυο. Άλλη έρευνα, της Ιατρικής σχολής του Mount Sinai, κατέδειξε ότι τα έμβρυα που είχαν εκτεθεί πολύ σε χημικές ουσίες που βρίσκονται στα καλλυντικά και τα αρώματα έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να εκδηλώσουν προβλήματα συμπεριφοράς και έλλειψης προσοχής. Μάλιστα, σε σχετικό άρθρο της, η εφημερίδα Independent υποστήριξε ότι η απορρόφηση από το σώμα της μητέρας χημικών στοιχείων, που βρίσκονται σε προϊόντα ευρείας κατανάλωσης, περνά και στα μωρά, γεγονός που οδήγησε την Ευρωπαϊκή Ένωση στην ανάγκη να ζητήσει να αναγράφεται στο μέλλον πάνω στα καλλυντικά προϊόντα ποια από αυτά είναι κατάλληλα για χρήση από εγκύους. (Όχι, δεν έχει εφαρμοστεί ακόμα η σχετική οδηγία.) Τι δεν επιτρέπεται; Συστατικά που περιλαμβάνονται συχνά σε καλλυντικά, όπως οι παραβένες, τα πετρελαιοειδή, η φορμαλδεΰδη, η τολουένη, το σαλικυλικό οξύ (προϊόντα απολέπισης, κρέμες κατά της ακμής, τονωτικές λοσιόν), το DBP (βερνίκια νυχιών), οι φθαλάτες (λακ) και ο μόλυβδος (που υπάρχει σε προϊόντα μακιγιάζ) ενοχοποιούνται για προβλήματα στην υγεία ή την ανάπτυξη του εμβρύου, όταν χρησιμοποιούνται από γυναίκες που κυοφορούν. Επίσης, απαγορεύεται η χρήση προϊόντων που περιέχουν βιταμίνη Α (π.χ. τα ρετινοειδή, που βρίσκουμε σε αντιρυτιδικές κρέμες), καθώς μπορεί να επηρεάσει την ομαλή ανάπτυξη των κυττάρων, των ματιών, της καρδιάς, των οστών και της λειτουργίας του μεταβολισμού του μωρού και να οδηγήσει ακόμα και σε τερατογένεση. Φυσικά, οι παραπάνω βλαβερές ουσίες θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν σε πολύ μεγάλες ποσότητες για να βλάψουν το έμβρυο, οπότε μην ανησυχήσετε εάν χρησιμοποιήσατε μια κρέμα και μετά διαπιστώσατε ότι περιέχει κάποιο από αυτά τα συστατικά. Απλά, φορέστε την πλέον ξανά αφότου γεννήσετε! Άλλωστε, οι εγκυμονούσες λάμπουν από μόνες τους! Όμως, Self-tanning, τατουάζ και Botox απαγορεύονται «διά ροπάλου», ενώ καλό είναι να αποφεύγετε και το laser, καθώς δεν υπάρχουν ακόμα μελέτες για το αν και πώς η χρήση του επηρεάζει το έμβρυο. Χωρίς αμφιβολία, η ασφαλέστερη λύση για να καλλωπίζεται η έγκυος είναι το να χρησιμοποιεί κατά τη διάρκεια της κύησης προϊόντα που δεν περιέχουν καθόλου χημικά ή άλλες πρόσθετες ουσίες. Σε όλα τα φαρμακεία, αλλά και στα καταστήματα με ρούχα και προϊόντα εγκυμοσύνης μπορείτε να βρείτε πλέον μια ευρεία γκάμα από οργανικές, φυτικές κρέμες και λοιπά καλλυντικά, χωρίς τεχνητά χρώματα και χημικά συντηρητικά, που πιστοποιημένα δεν βλάπτουν το έμβρυο. Για να είστε, πάντως, σίγουρη, επισκεφθείτε τα http://www.ewg.org/skindeep/ και http://www.biodizionario.it/, ιστοσελίδες στις οποίες όλες οι ουσίες που περιέχονται στα καλλυντικά σας αλλά και τα ίδια τα καλλυντικά σας αξιολογούνται με βάση την επικινδυνότητά τους.

Υγιής επιδερμίδα με κολλαγόνο

Το

κολλαγόνο αποτελεί το 75% του δέρματός μας. Έτσι, η απαλή, φρέσκια εμφάνιση του νέου, υγιούς δέρματος οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην ύπαρξή του σε υγιή επίπεδα. Ή, αντίστροφα, η αποδόμηση του υγιούς κολλαγόνου και η μείωση παραγωγής του οδηγεί στην ανάπτυξη των ανεπιθύμητων ρυτίδων και στην εμφάνιση γηρασμένου δέρματος. Το υδρολυμένο κολλαγόνο αυξάνει την πυκνότητα των ινών και των ινοβλαστών των κύριων κυττάρων του δέρματος που ευθύνονται για την παραγωγή κολλαγόνου. Γιατί συμβαίνει αυτό; Διότι τα πεπτίδια του υγρού πόσιμου κολλαγόνου έχουν ιδιότητες που επιδρούν θετικά στην ανάπτυξη των ινοβλαστών, βελτιώνοντας την υγρασία, την απαλότητα και την ελαστικότητα του δέρματος, ενώ ταυτόχρονα δυναμώνουν τα νύχια και τα μαλλιά μας. Οι μοναδικές φυσικές ιδιότητες των ινών κολλαγόνου παρέχουν δομική ακεραιότητα και υποστήριξη στην επιδερμίδα μας, σχηματίζοντας ένα πυκνό δίκτυο σε όλο το δέρμα. Σε συνδυασμό με την ελαστίνη, το κολλαγόνο σχηματίζει μία εξωκυττάρια ουσία, η οποία παρέχει στην επιδερμίδα ορθή δομή, ελαστικότητα και σύσφιγξη. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι το κολλαγόνο αναγνωρίζεται από την ιατρική και επιστημονική κοινότητα ως βασικό στοιχείο στις ιδιότητες αναδόμησης των περισσότερων ιστών του ανθρώπινου σώματος και ιδιαίτερα για την αφθονία του σε όλους τους ιστούς των συνδέσμων. Ο σχηματισμός του μάλιστα απαιτείται και για τη δόμηση πολλών ακόμη ιστών συμπεριλαμβανομένων των οστών, του χόνδρου, των ούλων, των τενόντων και των αρτηριών. Με απλά λόγια... Οι ίνες του κολλαγόνου βοηθούν στην αναδόμηση του δέρματός μας, αλλά και των περισσότερων ιστών του σώματός μας. Το πρόβλημα με το κολλαγόνο είναι πως δεν μπορούμε να το προσλάβουμε από καμιά τροφή, ενώ μειώνεται σταδιακά μετά τα 25 με 30 μας χρόνια. Ο μόνος τρόπος είναι το συμπλήρωμα διατροφής. Δεν είναι όμως όλες οι μορφές των συμπληρωμάτων ικανοποιητικά απορροφήσιμες και επομένως αρκούντως αποτελεσματικές. Η μόνη μορφή συμπληρώματος που έχει τη μεγαλύτερη απορρόφηση είναι το υδρολυμένο πόσιμο PUBLI Taλκ κολλαγόνο λόγω της ιδιαίτερης σύστασής του και των πεπτιδίων που περιέχει.

Υδρολυμένο πόσιμο κολλαγόνο Γράφει ο ΜΑΝΟΣ ΜΑΡΑΓΚΟΣ, Φαρμακοποιός

Τ

Η απόλυτη προστασία στις αλλαγές του καιρού

ους φθινοπωρινούς, αλλά και τους χειμερινούς μήνες, λόγω της αλλαγής των καιρικών συνθηκών και της βαρομετρικής πίεσης, προκαλούνται διάφορα φαινόμενα ευαισθησίας του οργανισμού μας. Συγκεκριμένα, οι πόνοι των αρθρώσεων επιδεινώνονται με την πτώση της θερμοκρασίας και την αύξηση της υγρασίας στην ατμόσφαιρα. Αν και τα αίτια του φαινομένου βρίσκονται υπό έρευνα, μας απασχολεί το γεγονός πως περίπου 2,5 εκατομμύρια ενήλικες στη χώρα μας υποφέρουν, άλλοι περισσότερο και άλλοι λιγότερο, από κάθε είδους αρθρίτιδα και πολύ συχνά χονδροπάθεια. Το υδρολυμένο κολλαγόνο μπορεί να δράσει αποφασιστικά ως μία ενίσχυση του μεταβολισμού του χόνδρου των αρθρώσεων και ως εκ τούτου αποτελεί σημαντική βοήθεια για την πρόληψη, την αντιμετώπιση και τη θεραπεία των συμπτωμάτων των παθήσεων των αρθρώσεων, καθώς και σε πολλά μικρά προβλήματα στην κίνηση, τα οποία οφείλονται είτε στη διαδικασία της γήρανσης, είτε σε παλαιότερους τραυματισμούς.

Αυτό εξηγείται απλά γιατί το 50% του ξηρού βάρους του χόνδρου, που καλύπτει την εσωτερική επιφάνεια της άρθρωσης, αποτελείται από κολλαγόνο (2 έως 4 χιλιοστών). Με τις καθημερινές σύγχρονες συνθήκες ζωής όπως η κακή διατροφή, η έλλειψη άσκησης με αποτέλεσμα την αύξηση του σωματικού βάρους, το κάπνισμα, το άγχος, σε συνδυασμό με το πέρασμα του χρόνου το πάχος του κολλαγόνου μειώνεται αρκετά και αισθητά. Έχει παρατηρηθεί δε πως τα κινητικά προβλήματα και ο πόνος σε πλάτη, σε ώμους, γόνατα, ισχίο, χέρια και πόδια που ταλαιπωρούν τους ασθενείς με αρθριτικά προβλήματα μπορούν σημαντικά να μειωθούν με τη καθημερινή πρόσληψη υδρολυμένου κολλαγόνου. Η σωστή επιλογή του πόσιμου κολλαγόνου είναι πολύ σημαντική και το Collagen Pro Active αποτελεί μία έγκυρη πηγή πρόσληψης, καθώς, εκτός από υδρολυμένο κολλαγόνο ανώτερης ποιότητας, είναι εμπλουτισμένο και με μαγνήσιο, πυρίτιο, αλλά και με το σύμπλεγμα των Βιταμινών Β.

Παράλληλα με το κολλαγόνο, ένας υγιεινός τρόπος ζωής, με ισορροπημένη διατροφή (πρόσληψη λιπαρών οξέων Ω3, βιταμίνη D και A), φυσικά άσκηση, η αισιοδοξία, αλλά και το χαμόγελο, μπορούν να αποτελέσουν πολυτιμη βοήθεια στην ύφεση των συμπτωμάτων των αρθροπαθειών και όχι μόνο. Μάνος Μαραγκός, Φαρμακοποιός Λεωφ. Αλεξάνδρας 119 mmaragos@hotmail.com

‘‘Η Απόλυτη προστασία

’’

•Στις αλλαγές του καιρού •Στις αρθρώσεις μας •Στην επιδερμίδα μας •Στην οστεοπόρωση •Στα μαλλιά μας •Στα νύχια μας •Στην ενέργειά μας •Στον ύπνο μας ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΙΣ ΑΠΟΜΙΜΗΣΕΙΣ

ΤΟ ΑΥΘΕΝΤΙΚΟ COLLAGEN PRO ACTIVE EXEI TO ΣΤΗΝ ΕΤΙΚΕΤΑ ΚΑΙ ΚΑΘΕΤΑ ΤΗ ΛΕΞΗ COLLAGEN

Pro-Active

Κάνει την ομορφιά και την υγεία τρόπο ζωής! ΖΗΤΗΣΤΕ ΤΟ ΑΠΟ ΤΟΝ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟ ΣΑΣ

ΣΕ 2 ΥΠΕΡΟΧΕΣ ΓΕΥΣΕΙΣ ΛΕΜΟΝΙ & ΦΡΑΟΥΛΑ

Αποκλειστική διάθεση για Ελλάδα & Κύπρο: COLLAGEN POWER A.E. Ηρώς Κωνσταντοπούλου 47-49, Βύρωνας Τ.Κ.16231, Βύρωνας Τ.Κ.16231, Τηλ.: 801 300 3100 (αστική χρέωση) & 213 008 1013, Fax: 211 800 5435, e-mail: info@collagenpower.gr

@

Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας www.collagenpower.gr

Drink Collagen for Health & Beauty

ΙΔΑΝΙΚΟ ΓΙΑ ΑΝΤΡΕΣ & ΓΥΝΑΙΚΕΣ

30 στο γιατρο

13.11.2013

της ΦΑΙΔΡΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

Τα μικρά «προσόντα» δείχνουν τον ιδανικό πατέρα

Προς καλύτερη αντιμετώπιση των επαναλαμβανόμενων αποβολών

Αν

Έ

βρίσκεστε σε φάση αναζήτησης του ιδανικού πατέρα για τα παιδιά σας, τότε κάντε μια… έρευνα αγοράς στα όσα κρύβονται μέσα στο παντελόνι των υποψηφίων! Όχι, δεν κάνουμε χιούμορ, η πρόταση αυτή έχει άκρως επιστημονική βάση. Ερευνητές του Πανεπιστημίου Έμορι στην Ατλάντα αναφέρουν με δημοσίευσή τους στην έγκριτη επιθεώρηση Proceedings of the National Academy of Sciences ότι υπάρχει αντίστροφη σχέση μεταξύ του μεγέθους των όρχεων και της διάθεσης των ανδρών να συμμετέχουν με τον πιο ενεργό τρόπο στην ανατροφή των παιδιών τους. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι όσο μεγαλύτερους όρχεις έχει ένας άνδρας τόσο μικρότερες πιθανότητες έχει να ασχολείται με τα παιδιά του. Το συμπέρασμα αυτό προέκυψε μετά από παρακολούθηση 70 ανδρών ηλικίας 21-43 ετών που είχαν παιδιά ηλικίας έως δύο ετών. Οι συμμετέχοντες στη μελέτη υποβλήθηκαν σε λειτουργική μαγνητική τομογραφία (fMRI) ενόσω οι επιστήμονες τους έδειχναν φωτογραφίες των παιδιών τους. Όπως διαπιστώθηκε, ο εγκέφαλος των ανδρών με τους μικρότερους όρχεις εμφάνιζε έως και τρεις φορές εντονότερη δραστηριότητα στις περιοχές που σχετίζονται με το συναίσθημα όταν εκείνοι κοιτούσαν τα παιδιά τους σε σύγκριση με τον εγκέφαλο των ανδρών με μεγάλους όρχεις. Κατά τους ερευνητές, τα μικρότερα γεννητικά όργανα μεταφράζονται σε λιγότερη διάθεση για σεξουαλικές περιπέτειες με περισσότερες συντρόφους υποδηλώνοντας μια πιο στέρεη δέσμευση του αρσενικού για συμμετοχή με το ταίρι στην ανατροφή των παιδιών τους. Πιθανότατα οι μεγάλοι όρχεις συνδέονται με υψηλά επίπεδα τεστοστερόνης, τα οποία κάνουν τον άνδρα «κυνηγό»… χωρίς τέλος.

να πολύ σημαντικό βήμα στο να γίνει καλύτερα κατανοητό το γιατί κάποιες γυναίκες που επιθυμούν να γίνουν μητέρες εμφανίζουν επαναλαμβανόμενες αποβολές έκαναν επιστήμονες. Οι ειδικοί βρίσκονταν επί μακρόν σε διαμάχη σχετικά με το αν στις γυναίκες αυτές πρέπει να χορηγούνται στεροειδή. Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Γουόρικ πιστεύουν τώρα ότι βρήκαν την απάντηση σχετικά με τον ρόλο των στεροειδών στις επαναλαμβανόμενες αποτυχημένες κυήσεις – υπολογίζεται ότι περισσότερες από μία στις επτά κυήσεις καταλήγει σε αποβολή ενώ το ποσοστό των επαναλαμβανόμενων αποβολών είναι της τάξεως του 1%. Όπως είδαν, τα χαμηλά επίπεδα στεροειδών κάνουν τη μήτρα λιγότερο δεκτική στο έμβρυο και δεν επιτρέπουν τη σωστή τροφοδότησή του με θρεπτικά συστατικά. Στο «παιχνίδι» μπαίνει και ένας τύπος κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος (κύτταρα φυσικοί φονείς, Natural Killer Cells, NK) – τα κύτταρα αυτά εντοπίζονται σε υψηλότερα επίπεδα στη μήτρα κάποιων γυναικών που αποβάλλουν. Σύμφωνα με τα ευρήματα της νέας μελέτης, που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο The Journal of Clinical Endocrinology and Metabolism, τα χαμηλά επίπεδα στεροειδών και η λιγότερο δεκτική στο έμβρυο μήτρα οδηγούν τελικώς σε υψηλότερα επίπεδα ΝΚ κυττάρων. Τώρα που αυτή η αλυσίδα των γεγονότων φωτίστηκε, οι ερευνητές ελπίζουν ότι θα μπορούν πλέον να εντοπίζουν τις γυναίκες που πραγματικά χρειάζονται λήψη στεροειδών κατά την εγκυμοσύνη (καθώς σε κάποιες περιπτώσεις τα στεροειδή μπορεί, αντιθέτως, να συμβάλλουν στην αποβολή).

32 πιτσιλες

13.11.2013

ΚΡΥΟ

1

Χριστουγεννιάτικα διακοσμητικά για κέικ και τούρτες, www.happyteapot.gr

Μάλλινο σκουφάκι, Monsoon

3

Φωτιστικό γραφείου LEGO® Star Wars Darth Vader, www.brickbybrick.gr

4

T-shirt Mini&Maximus, Frog and the Crown

2

33 πιτσιλες

13.11.2013

5 Οικολογικό ανοξείδωτο παγούρι, www.letsgogreen.gr

6

Βέλη σε δερμάτινη θήκη, ensmallable.com Καρότσι OTUTTO, www.inglesina.gr

9

Φόρεμα Wovenplay, www.orfeodesign.com

Οικολογικές γιρλάντες για παιδικό πάρτι από TerraSkin® (χαρτί από πέτρα!), www.sweebies.gr

7 Κρεβάτι ΖΟΟ της σειράς ΤILI από μασίφ ξύλο, Laro

Μουσική καρέκλα, www.baff.gr

8

11

10

34 LIKE

Η SKAG φέρνει τα Χριστούγεννα!

H νέα σειρά χριστουγεννιάτικων προϊόντων από την SKAG είναι γεγονός! Μπείτε στο www.skag.gr & www.facebook.com/SKAG.GR και δείτε όλη τη χριστουγεννιάτικη συλλογή από σουπλά, για να εντυπωσιάσετε στο γιορτινό σας τραπέζι. Χαρίστε υπέροχα σημειωματάρια αγορών στις φίλες σας για να σημειώσουν τις αγορές τους. Χαρίστε στους μικρούς σας φίλους μπλοκ ζωγραφικής γεμάτα χριστουγεννιάτικες εικόνες για να ζωγραφίσουν. www.skag.gr

13.11.2013

ΦΤΟΥ ΚΑΙ ΒΓΑΊΝΩ 11*2013

Θέατρο

Ο Θησέας και η Αριάδνη στο νησί των ταύρων

Σινεμά Free Birds

Η ταινία κυκλοφορεί τώρα από την

36 ΦΤΟΥ ΚΑΙ ΒΓΑΙΝΩ

13.11.2013

ΧΟΡΕΥΟΝΤΑΣ ΜΕ ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ

Η

μαγευτική, πανέμορφη διαδραστική-συμμετοχική παράσταση «Χορεύοντας με τα χρώματα», που αγαπήθηκε τόσο πολύ από μικρούς αλλά και μεγάλους θεατές, ανεβαίνει ξανά ύστερα από χρόνια από τον θίασο ΘΕΑΤΡΟ ΝΕΩΝ του Δημήτρη Σεϊτάνη, στο Πολιτιστικό Κέντρο «Ακαδήμεια». Ένα θέαμα που χρησιμοποιεί τη θεατρική αφήγηση, τη μουσική, τον χορό, το θεατρικό παιχνίδι και τις νέες τεχνολογίες (multimedia), για να προσφέρει στους θεατές μια συναρπαστική, δημιουργική συμμετοχή. Χοροί της γης, του ουρανού, και του νερού μάς δίνουν την ευκαιρία να πάρουμε μέρος σε διασκεδαστικές και δημιουργικές δράσεις, ακούγοντας εξαίσιες χρωματιστές μουσικές. Μας φανερώνουν τα μυστικά τους και βλέπουμε πως δεν κρύβουν μόνο εικόνες αλλά και συναισθήματα, αναμνήσεις, μουσικές, χορούς…

ΤΑ ΔΕΚΑΝΙΚΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΜΟ Οι Μικρές Ιστορίες και η ομάδα «Μεσημεριάτες» παρουσιάζουν τη διαδραστική θεατρική παράσταση «Τα δεκανίκια της Πολιτείας Μο», για παιδιά 5-10 ετών, εμπνευσμένη από ένα λαϊκό παραμύθι της Κεντρικής Ευρώπης, που ζωντανεύει με αφήγηση, παιχνίδι και μουσική με τη συμμετοχή των παιδιών και μιλάει για την ελευθερία και τη δύναμη που κρύβει ο καθένας από εμάς μέσα του!

Πού: Πολιτιστικό Κέντρο Ακαδήμεια, Μαραθωνομάχων 8, Ακαδημία Πλάτωνος, 104 41 Αθήνα, 210 5125600 Πότε: Κάθε Σάββατο 5:30 μ.μ. & Κυριακή 11:30 π.μ. & 3:30 μ.μ. Πόσο: 10 €. ομαδικό (από 10 άτομα), οικογενειακό: 8 €

Πότε: 3, 10, 17, 24 Νοεμβρίου, 1, 8, 15 Δεκεμβρίου 2013 στις 15:00 Πού: Μικρές Ιστορίες, Δημητρακοπούλου 70, Κουκάκι Πόσο: 7 ευρώ / Κάρτες ΟΑΕΔ 5 ευρώ

ΜΙΑ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ O ΑΠΡΙΛΗ

χώρος δημιουργικών δράσεων Μικρές Ιστορίες παρουσιάζει για δεύτερη χρονιά τη διαδραστική θεατρική παράσταση για παιδιά 4-8 ετών «Μια Κυριακή του Απρίλη». Το έργο μιλά για τις επιθυμίες των παιδιών, που μερικές φορές έρχονται σε κόντρα με αυτά που έχουν σχεδιάσει οι ενήλικες, μέσα από την ιστορία του Μάνου, ενός παιδιού που θέλει, μια από τις

Κυριακές του Απρίλη, να περάσει την ημέρα του ανέμελα, παίζοντας μπάλα στο παρκάκι της γειτονιάς του. Τι γίνεται όμως όταν η οικογένειά του έχει άλλα σχέδια για εκείνη την ημέρα; Η παράσταση αποτελεί θεατρική διασκευή του ομώνυμου βιβλίου της Άλκης Ζέη, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο, και έχει σχεδιαστεί από την παιδαγωγική ομάδα των Μικρών Ιστοριών για παιδιά ηλικίας 4-8 ετών.

Πότε: Τις Κυριακές 3, 10, 17, 24 Νοεμβρίου 2013, 1, 8, 15 Δεκεμβρίου 2013 στις 11:30 π.μ. Πού: Μικρές Ιστορίες, Δημητρακοπούλου 70, Κουκάκι (στάση μετρό-τραμ: Συγγρού-Φιξ) Τηλ.: 210-9227730 www.mikresistories.gr, e-mail:info@mikresistories.gr

37 ΦΤΟΥ ΚΑΙ ΒΓΑΙΝΩ

13.11.2013

ΨΥΧΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΨΥΧΟΚΙΝΗΤΙΚΗΣ Θ

έλετε το παιδί σας να αθληθεί παίζοντας; Μια εξαιρετική επιλογή που διαφέρει από τα συνηθισμένα σπορ είναι η ψυχοκινητική αγωγή. Περιλαμβάνει τραμπολίνο, αναρρίχηση, κούνιες, αιώρες, διαδρομές με εμπόδια, παιχνίδια σωματογνωσίας και δράσης κινητικού και συμβολικού χαρακτήρα, παιχνίδια μνήμης, συγκέντρωσης, παρατηρητικότητας, επίλυσης προβλημάτων και εξάσκησης δεξιοτήτων. Το Εργαστήρι Ψυχοκινητικής, με εξειδι-

κευμένους παιδαγωγούς και υπεύθυνη προγράμματος την κ. Χριστίνα Σύψα έχει οργανώσει ένα ευχάριστο μάθημα επικεντρωμένο στην ανάπτυξη της προσωπικότητας και της πρωτοβουλίας του παιδιού, που ενισχύει τις κινητικές του ικανότητες. Τα μαθήματα χωρίζονται ανά ηλικίες (3-4 ετών, 4-5,5 ετών, 5-8 ετών) και γίνονται ίδια ημέρα και ώρα κάθε εβδομάδα, ώστε να δημιουργούνται σταθερές ομάδες και τα παιδιά να κοινωνικοποιούνται και να κατακτούν στόχους ευκολότερα.

Πού: Γαρυττού 166Β - 153 43 Δουκίσσης Πλακεντίας - Κοντόπευκο Αγίας Παρασκευής Τ: 213 00 500 89 - 210 8 100 508 W: www.psychomotortherapy.gr E: contact@psychomotortherapy.gr FB: www.facebook.com/Psychokinitiki Twitter:@PsychomotorGr

Ο ΘΗΣΕΑΣ ΚΑΙ Η ΑΡΙΑΔΝΗ ΣΤΟ ΝΗΣΙ ΤΩΝ ΤΑΥΡΩΝ

Ο

Θησέας και η Αριάδνη στο Νησί των Ταύρων, επιστρέφει στο Θέατρο Badminton από τις 9 Νοεμβρίου. Ένα υπέροχο ταξίδι στην ελληνική μυθολογία. Ήρωες, θνητοί, υπέροχα αλλά και φοβερά υπερφυσικά όντα και ασφαλώς οι ολύμπιοι θεοί παρελαύνουν επί σκηνής σε παλάτια, θάλασσες, πλοία, λαβύρινθους. Η σκηνοθεσία και η χορογραφία είναι της βραβευμένης χορογράφου Σοφίας Σπυράτου. Η παράσταση είναι ιδανική για κάθε ηλικία!

Πού: Θέατρο Badminton – από Σάββατο 9 Νοεμβρίου 2013 Παραστάσεις: Σάββατο στις 15:00, Κυριακή στις 11:30 και στις 15:00 Προπώληση: abcd.gr, viva.gr, Καταστήματα Public, Παπασωτηρίου & Seven Spots, 210 8840600

38 ΦΤΟΥ ΚΑΙ ΒΓΑΙΝΩ

13.11.2013

Η ΧΙΟΝΑΤΗ ΚΑΙ ΟΙ 7 ΝΑΝΟΙ

Shakespeare Όνειρο Καλοκαιρινής Νύχτας... γιατί τα πάντα είναι πιθανά...

ΑΠΟ ΤΟ ATHENS CHILDREN BALLET ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ Η ΚΑΜΗΛΟΠΑΡ∆ΑΛΗ

Γ

Το

Athens Children’s Ballet (ACB) παρουσιάζει την παράσταση κλασικού μπαλέτου σε 2 πράξεις «Η Χιονάτη και οι 7 Νάνοι» σε χορογραφία της γνωστής Βρετανίδας χορογράφου Olivia Pickford. Mια μοναδική ερμηνεία του κλασικού παραμυθιού που σίγουρα θα ταξιδέψει μικρούς και μεγάλους.

75 ταλαντούχες χορεύτριες και χορευτές από όλη την Ελλάδα, ηλικίας 9 έως 21 ετών, αναδεικνύουν τη μαγεία του μπαλέτου σε 4 μοναδικές παραστάσεις που θα πραγματοποιηθούν στο Θέατρο του ΑCS Athens στο Χαλάνδρι

το Σάββατο 30 Νοεμβρίου και την Κυριακή 1 Δεκεμβρίου 2013. Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Σάββατο 30/11/13, 16:00 & 19:30, Κυριακή 01/12/13, 16:00 & 19:30

Θέατρο στο ACS Athens (The Theater at ACS Athens) ACS Athens Institute for Innovation and Creativity Γαρυττού 53, Χαλάνδρι Η πώληση των εισιτηρίων γίνεται από τo www.ticketservices.gr

ια δεύτερη χρονιά, μετά την επιτυχία που είχε πέρυσι η αναζήτηση της Καμηλοπάρδαλης και με ανανεωμένη ομάδα, ο Κινητήρας Studio προσκαλεί και φέτος έμπειρους αυτοσχεδιαστές από τους χώρους της μουσικής, του χορού και του σωματικού θεάτρου κι όλοι μαζί δημιουργούν ένα μοναδικό θέαμα για μικρούς και μεγάλους, μια παράσταση αυτοσχεδιασμού για όλη την οικογένεια, με τίτλο «Πού είναι η καμηλοπάρδαλη;» Παιδιά και γονείς έχουν την ευκαιρία να σηκωθούν, να κινηθούν, να πλησιάσουν τη δράση, να διαλέξουν τι θα παρακολουθήσουν και να επηρεάσουν την εξέλιξη του έργου. Κάθε φορά λοιπόν γεννιέται μια διαφορετική ιστορία. Κι εκεί που ταξιδεύει η φαντασία, το σώμα ενθαρρύνεται να ακολουθήσει.

Έ

ναν φρέσκο θεσμό στην Ελλάδα, που συνδυάζει τη θεατρική πράξη και τη νέα παιδαγωγική, προτείνει για ακόμα μια χρονιά, μετά την επιτυχία της παράστασης Όρνιθες-μια ροκ παράσταση για εφήβους, η σκηνοθέτις και θεατροπαιδαγωγός Τζωρτζίνα Κακουδάκη και η ομάδα 4Frontal, σε συνεργασία με το Πανελλήνιο Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση. Μια παράσταση που επαληθεύει πολλές πραγματικότητες, διαστέλλει τον χώρο και τον χρόνο και προτείνει τη σχετικότητα και την αμφισβήτηση ως θεμελιώδεις αρχές της ατομικής και συλλογικής ανάπτυξης. Μια παράσταση για νέους στο εδώ και τώρα της σκηνής.

Πότε: Κάθε Σάββατο 17:15, Πού: Θέατρο του Νέου Κόσμου, Αντισθένους 7 και Θαρύπου, Νέος Κόσμος. Πόσο: κανονικό 12 € φοιτητικό-μαθητικό 10 €

Πού: Κινητήρας Studio-Artistic Residency Centre, Ερεχθείου 22, Ακρόπολη Πότε: Κάθε Σάββατο από 9/11/2013 έως και 21/12/2013, ώρα 5:30 μ.μ. και 2 χριστουγεννιάτικες παραστάσεις 28/12/2013 και 4/1/2014 στις 11:30 π.μ. Διάρκεια: 60" Τιμή εισιτηρίου: 8 ευρώ

Νοέμβριος στο Παιχνιδαγωγείο!

Workshop για παιδιά δημοτικού

Τ

αξίδια στον Κόσμο: Τι βάζεις μέσα σε ένα σακίδιο για να ταξιδέψεις τον κόσμο; Πώς ταξιδεύεις στην έρημο; Υπάρχουν ακόμα Ινδιάνοι; Τι να τρώνε οι Αφρικανοί; Αυτές και άλλες ερωτήσεις θα απαντηθούν παίζοντας σε ένα εργαστήρι ταξιδιού, γεωγραφίας, λαογραφίας και γνωριμίας με διάφορους πολιτισμούς σε συνέχεια της περσινής περιπέτειας!

Παιχνιδαγωγείο: 25ης Μαρτίου 61, Ν. Ψυχικό Κρατήσεις θέσεων: 210 6724288

Τις Παρασκευές από 22/11 έως 13/12, 18:00 - 20:00. Για το αναλυτικό πρόγραμμα όλων των εργαστηρίων για παιδιά 3-11 χρόνων επισκεφθείτε την ιστοσελίδα www.paixnidagogeio.gr

39 ΦΤΟΥ ΚΑΙ ΒΓΑΙΝΩ

13.11.2013

ΤΑ ΠΑΙ∆ΙΑ ΜΕΛΕΤΟΥΝ ∆ΗΜΙΟΥΡΓΙΚΑ Οι

σύγχρονες ανάγκες του εργαζόμενου γονέα και οι ολοένα αυξανόμενες απαιτήσεις των παιδιών οδήγησαν στη δημιουργία του Πρότυπου Κέντρου Μελέτης και Δημιουργικής Απασχόλησης «Μελέτη & Δημιουργία» για παιδιά ηλικίας 4 έως 15 ετών. Με τη βοήθεια καταρτισμένου προσωπικού, τα παιδιά

μελετούν μεθοδικά, οργανώνουν το διάβασμά τους και αποκτούν τα εφόδια που χρειάζονται για ενίσχυση της αυτοπεποίθησής τους μέσα στη σχολική τάξη. Παράλληλα, με σύμμαχο το ελεύθερο - εκπαιδευτικό παιχνίδι, τις εικαστικές δημιουργίες, τη βιωματική μάθηση, την εξερεύνηση και το γέλιο, προσφέρεται στα παιδιά ποιοτικός χρόνος παιχνιδιού και απασχόλησης.

Πότε: Δευτέρα-Παρασκευή 14:00-20:00 Κόστος: Προγράμματα Δημιουργικής Απασχόλησης από 40 ευρώ/μήνα Προγράμματα Μελέτης από 100 ευρώ/μήνα Διεύθυνση: Ευμένους 24, Παγκράτι, ΤΚ.11632 Αθήνα, Τηλ.: 2107565195 www.meleti-dimiourgia.gr

FREE

BIRDS Το «Free Birds» είναι μια αιρετική, ξεκαρδιστική κωμωδία κινουμένων σχεδίων που αναθεωρεί τις γευστικές συνήθειές μας και επαναστατεί ενάντια στις παραδόσεις. Με πρωταγωνιστές δύο θαρραλέες γαλοπούλες, υπό τη

ΖΩΝΤΑΝΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ

σκηνοθετική καθοδήγηση του Jimmy Hayward, αυτή η διασκεδαστική περιπέτεια για όλη την οικογένεια θα μας συστήσει σε δύο αξέχαστα πουλερικά, που θα παραμερίσουν τις διαφορές τους για να αλλάξουν τον ρουν της ιστορίας.

H ταινία θα παίζεται στους κινηματογράφους από τη Feelgood σε 3D από τις 14 Νοεμβρίου.

www.freebirdsmovie.com www.facebook.com/FreeBirdsMovie twitter.com/FreeBirdsMovie instagram.com/freebirdsmovie www.youtube.com/user/FreeBirdsMovie

Μ

ε δύο αφηγητές, συνοδεία μικρών μουσικών οργάνων και έναν καμβά, ο θίασος της παράστασης Το Μαγικό Ταξίδι της Ευγενίας συστήνει ήρωες αγαπημένων μας βιβλίων στα παιδιά. Η αφήγηση προωθεί τη συζήτηση και τα παιδιά επιλέγουν την εξέλιξη της πλοκής. Φτιάχνουμε έτσι τη δική μας ιστορία και την παρουσιάζουμε –πού αλλού;– στον καμβά φυσικά, με τη βοήθεια των παιδιών. Η παράσταση παίζεται τις καθημερινές σε σχολεία της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, σε αυλές σχολείων και άλλων κοινωφελών οργανισμών, σε ανοιχτούς χώρους και θέατρα και συνοδεύεται από θεατροπαιδαγωγικό πρόγραμμα για τους θεατές (υπεύθυνη επικοινωνίας Ελένη Μολύβα, 4Frontal | Τμήμα Εφηβικού Θεάτρου T: 2110 120 322 , M: 6949 116770 email: e.molyva@yahoo.com www.4frontal.com

Σάββατο 23/11, 10:00-13:00 στη Δημοτική Βιβλιοθήκη, Δομοκού 2, Σταθμός Λαρίσης. Τηλέφωνο: 210-8846011, 210-8846012 Blog: magikotaxidi.wordpress.com Facebook: facebook.com/magikotaxidievgenias

40 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ

13.11.2013 της Αννικασ λυμπεροπουλου

Θ

έατρο, χορός και μουσική συναντούν εφήβους και ενήλικες σε ένα ταξίδι χωρίς κανόνες, γεμάτο ανατροπές. Οι έφηβοι ανακαλύπτουν τον εαυτό τους δημιουργώντας, ενώ στους ενήλικες αποκαλύπτεται η σιωπηλή δύναμη της κίνησης και η επαναστατική ορμή του σώματος. Όλα αυτά, από τον Νοέμβριο, στη Στέγη.

Μία Στέγη γεμάτη ανατροπές

Ταξίδι στην εφηβεία με το «Τρένο» του Λένου Χρηστίδη Ταξιδιάρικο και ονειροπόλο, ανησυχητικό και μυστηριώδες, δυναμικό και παράφορο είναι το πέρασμα από την εφηβεία στην ενηλικίωση. Έτσι

ακριβώς είναι και Το τρένο, το νέο θεατρικό έργο του διακεκριμένου Λένου Χρηστίδη (βραβείο Κάρολος Κουν 1999). Με ροκ μουσική διαρκώς στο υπόβαθρο και με αναφορές στην εφηβική ψυχοσύνθεση, αλλά και στο Facebook, το Twitter και το YouTube, ο Χρηστίδης τοποθετεί τους ήρωές του σε μια συνθήκη παράδοξου ταξιδιού: είναι όλοι τους επιβάτες σε ένα τρένο με ερμητικά κλειστές πόρτες και άγνωστο προορισμό. Οι έξι επιβάτες αυτού του Τρένου είναι έφηβοι: δεν ξέρουν καλά καλά τον ίδιο τους τον εαυτό. Κάνουν ένα ταξίδι αυτογνωσίας σε πείσμα όσων τους υπαγορεύουν τι πρέπει να κάνουν και να σκεφτούν και πώς να ζήσουν. Διανύουν μια πορεία ενηλικίωσης προς τον αβέβαιο κόσμο των ενηλίκων. Θα μπορέσουν να επηρεάσουν τη διαδρομή και να ορίσουν οι ίδιοι τη ζωή τους; Το έργο γράφτηκε για το εφηβικό κοινό κατόπιν παραγγελίας της ομάδας Grasshopper και της Στέγης, ενώ στη συγγραφική διαδικασία συμμετείχαν και μαθητές του 14ου Λυκείου Περιστερίου, με τη συνεργασία των οποίων παρουσιάστηκε μια πρώτη μορφή του έργου στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Εφηβικού Θεάτρου 2013 στη Στέγη. Φέτος η Εφηβική Σκηνή της Στέγης αποκτά νέα δυναμική με μια ακόμη καινοτομία: επιλέγει μια παράσταση από το 3ο Φεστιβάλ Εφηβικού Θεάτρου και την παρουσιάζει ως κύρια παράσταση της Εφηβικής Σκηνής, αυτήν τη φορά όμως με επαγγελματικό

θίασο, σε σκηνοθεσία Σοφίας Βγενοπούλου. Η συγκεκριμένη πρακτική ακολουθείται με μεγάλη επιτυχία σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες με παράδοση στο εφηβικό θέατρο και έχει καρποφορήσει σημαντικά θεατρικά έργα για εφήβους. Την παράσταση μπορούν να παρακολουθήσουν και σχολεία. Πριν από την επίσκεψη η Στέγη αποστέλλει στους καθηγητές εκπαιδευτικό υλικό, όπου περιέχονται πρακτικές ιδέες και οδηγίες για την προετοιμασία των μαθητών, αλλά και για την αξιοποίηση μέσα στην τάξη των θεμάτων που θίγει το έργο. Μετά το τέλος της παράστασης πραγματοποιείται βιωματικό εργαστήριο, που περιλαμβάνει συζήτηση, παιχνίδια και άλλες εκπαιδευτικές δραστηριότητες με τους ηθοποιούς και τους συντελεστές, πάνω σε καίρια θέματα της καθημερινότητας των εφήβων, όπως η σεξουαλική ταυτότητα, η οικογένεια, η διασημότητα και ο ρατσισμός. Πότε: 14 Νοεμβρίου 2013 - 11 Απριλίου 2014, κάθε Πέμπτη και Παρασκευή 11:00-13:00 Απευθύνεται σε μαθητές από Β΄ γυμνασίου μέχρι και Γ΄ λυκείου Kείμενο: Λένος Χρηστίδης Σκηνοθεσία: Σοφία Βγενοπούλου Μόνος κανόνας, κανένας κανόνας! (Σεμινάριο ενηλίκων για την εξέλιξη του χορού μετά το 1960) Άλλες φορές δημιουργεί ερωτηματικά και αμηχανία και άλλες φορές απλώς γοητεύει. Τελικά τι είναι χορός; Πόση ελευθερία χωράει σε μια παράσταση χορού; Ο μεταμοντέρνος χορός κερδίζει τις εντυπώσεις των θεατών, ενώ ταυτόχρονα δημιουργεί ολοένα περισσότερες απορίες. Πώς μπορούμε να κατανοήσουμε και να εκτιμήσουμε βαθύτερα την τέχνη αυτήν που έφερε το σώμα στο προσκήνιο χρησιμοποιώντας το ως το «απόλυτο» εκφραστικό εργαλείο; Η Στέγη προτείνει ένα ιδιαίτερο σεμινάριο, που μας μυεί στα μυστικά και τους κώδικες του μεταμοντέρνου χορού, με έναν στόχο: την εξοικείωση με τη νέα αυτήν γλώσσα έκφρασης που θα βοηθήσει στην κατανόηση και την απόλαυση των παραστάσεων χορού. Από το 1960 και μετά το σώμα επαναστατεί. Σπάει κάθε κώδικα τυπικής χορογραφίας, αφυπνίζεται και εκφράζει απελευθερωμένο βαθύτερους φόβους και επιθυμίες. Ο χορός εγκαταλείπει τα κωδικοποιημένα λεξιλόγια και τον παραδοσιακό χώρο του θεάτρου, αφουγκράζεται την κοινωνία και συνδέεται με τις άλλες τέχνες. Ο μεταμοντέρνος χορός δεν έχει καμία σχέση με την αιθέρια γοητεία και τις ρομαντικές αφηγήσεις του μπαλέτου που γοήτευε τους θεατές μέσα από τη συμμετρία και την αρμονία. Επίσης, έρχεται σε ρήξη με τη στιλιζαρισμένη ένταση του μοντέρνου χορού των αρχών του 20ού αιώνα, που συγκινούσε με τη δύναμη και τη θεατρικότητα. Όλες οι ανατροπές που έγιναν μετά το 1960 στην τέχνη του χορού, θα ιδωθούν μέσα από αποσπάσματα έργων καινοτόμων Ελλήνων και ξένων χορογράφων. Ενώ θα γίνει ειδική αναφορά σε όσους θα παρουσιάσουν το έργο τους στη Στέγη. Απευθύνεται σε ενήλικες που ενδιαφέρονται για τον χορό, χωρίς να απαιτούνται ειδικές γνώσεις. Πότε; Τις Τετάρτες 13, 20 & 27 Νοεμβρίου και 4, 11 & 18 Δεκεμβρίου 2013 19:00-21:00 Το σεμινάριο θα πραγματοποιηθεί από τη θεωρητικό χορού Νίνα Αλκαλάη (Θα πραγματοποιηθεί δεύτερος κύκλος κατά το 2014 τις Δευτέρες 13, 20 & 27 Ιανουαρίου και 3, 10 &17 Φεβρουαρίου).

41 MAZI

13.11.2013

Secret Gig - Διαγωνισμός εφηβικών μουσικών σχημάτων Έξι από τα πιο ενδιαφέροντα μουσικά σχήματα δίνουν ραντεβού στη Στέγη για τρεις συναυλίες που θα περιλαμβάνουν από rock, blues, funk, soul, pop, R&B, μέχρι groove, garage, punk και progressive-experimental τάσεις. Στην παρέα τους θα είναι και τρία εφηβικά συγκροτήματα που θα μαθητεύσουν δίπλα σε μέλη από τα σχήματα αυτά. Μουσικοί από τα συγκροτήματα θα παρακολουθήσουν τέσσερις πρόβες του μαθητικού σχήματος και θα ακολουθήσει μία ημέρα σε στούντιο. Τέλος, το κάθε μαθητικό σχήμα θα παίξει ως support σε μία από τις τρεις βραδιές των Secret Gig στη Στέγη! Οι αιτήσεις για το Secret Gig II και Secret Gig ΙΙΙ πρέπει να σταλούν μέχρι τις 15 Νοεμβρίου, ενώ απαντήσεις θα δοθούν μέχρι τις 28 Νοεμβρίου. Οι όροι συμμετοχής είναι απλοί: το συγκρότημα να έχει ήδη ένα διάστημα δραστηριότητας, και τα μέλη του να μην υπερβαίνουν την ηλικία των 17 ετών. Δεν υπάρχει περιορισμός στο μουσικό ιδίωμα. Για να συμμετάσχετε στη διαδικασία επιλογής, στείλτε σύντομο βιογραφικό του σχήματος, καθώς και 2 κομμάτια ως demo σε cd ή mp3, είτε ηλεκτρονικά στη διεύθυνση education@sgt.gr αναφέροντας secret gig στο θέμα/ τίτλο του email, είτε ταχυδρομικά στη διεύθυνση: Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών (ΑΡΙΟΝΑ Α.Ε.) Γαλαξία 2 & Ευρυδάμαντος 117 45 Αθήνα Τηλ.: 213 017 8000 Υπόψη Μυρτώς Λάβδα

ΧΟΡΕΨΤΕ… ΜΑΖΙ

Τ

ο άγγιγμα, η αγκαλιά και η σωματική επαφή στηρίζουν και ξεκουράζουν, λυτρώνουν και θεραπεύουν. Πάνω σε αυτόν τον άξονα σχεδίασαν και διδάσκουν, από το 2009, το Family Dance η Νατάσσα Ζούκα και η Τέτη Νικολοπούλου. Γονείς και παιδιά ασκούνται μαζί, χορεύουν, κυλιούνται, παίζουν, ανακαλύπτουν. Μαζί εξερευνούν τις δυνατότητες που προσφέρει ο σωματικός τρόπος έκφρασης. Μέσα από απλές οδηγίες, φιλικές προς το σώμα, οι γονείς μπορούν να γυμναστούν εύκολα και τα παιδιά να ανακαλύψουν τη χαρά και τα οφέλη της κίνησης. Εκείνο που κάνει το μάθημα ξεχωριστό είναι η συνειδητοποίηση του πόσο πολύ έχουμε ανάγκη, μικροί και μεγάλοι, τη σωματική επαφή, το άγγιγμα,

το αγκάλιασμα, τη στήριξη. Πόσο αναζωογονητική και βαθιά θεραπευτική είναι η ανθρώπινη σωματική επαφή που στο μάθημα αυτό κινητοποιεί την καθαρή ενέργεια που υπάρχει σε κάθε άνθρωπο και μπορεί να τον ξεκουράσει. Επιπλέον, στο μάθημα αυτό, μέσα από την κινητική δημιουργικότητα, συναντώνται έννοιες όπως ο χώρος, ο χρόνος, τα σχήματα, τα χρώματα, οι εποχές, τα συναισθήματα. Δεν χρειάζεται προηγούμενη εμπειρία. Το Family Dance καλεί παιδιά και μαμάδες, μπαμπάδες, γιαγιάδες, θείους, νονές και φίλους να αγκαλιαστούν και να χορέψουν. Πότε: Δύο Σάββατα τον μήνα, 12:00-13:00. Πού: Αrt act Area, Αθηνάς 12, Αθήνα, μετρό Μοναστηράκι Τηλ.: 2114035789, 6932376259, 6945795068

42 ΘΕΑΤΡΟ

13.11.2013

Της Αννίκας Λυμπεροπούλου ΠΙΝΟΚΙΟ πήθηκε ανά Ένα δυνατό παραμύθι που αγα σύγχρονο, τον και τους αιώνες, διαχρονικό όσο ε να ανεβάσει στην αγαπημένο «Πινόκιο» επέλεξ φετινή χειμερινή Παιδική Σκηνή του κατά τη ς Ακροπόλ, σε σεζόν ο Θεατρικός Οργανισμό δημιουρκαι έτη νοθ σκη συνεργασία με τον , Βασίλη ας» ρίδ τσα «Κα ύς ιλο οφ γό της δημ ανθρωπάκι ινο ξύλ στό Μαυρογεωργίου. Το γνω του θεάματος, παρασύρεται από τον κόσμο χρήματος και του μαγεύεται από την ομορφιά , μέχρι να φτάσει γίνεται μια άβουλη μαριονέτα Μια συναρπαηση. στο τέλος στη συνειδητοποί α πορεία προς την όδι εμπ άτη γεμ και όσο κή, στι ενηλικίωση. άτους 9-11, τηλ. Πού: Θέατρο Ακροπόλ, Ιπποκρ 210.3643700 μ.μ. και κάθε Πότε: Κάθε Σάββατο, στις 3 στις 3 μ.μ. Κυριακή, στις 11.30 π.μ. και ευρώ, παιδιά 10 12 ες λικ Τιμές εισιτηρίων: Ενή ευρώ, σχολεία 7 ευρώ

ΠΕΡΣΕΑΣ ΚΑΙ ΑΝΔΡΟΜΕΔΑ Η δύναμη των αρχαιοελληνικών μύθων ζωντανεύει και αυτόν τον χειμώνα στη θεατρική σκηνή με την υπογραφή της Κάρμεν Ρουγγέρη. Η αγαπημένη δημιουργός μικρών και μεγάλων προσεγγίζει με τον μοναδικό της τρόπο και με πολλή αγάπη και σεβασμό τον αρχαιότερο ήρωα της ανθρωπότητας, τον Περσέα, δημιουργώντας επί σκηνής ένα μαγικό σύμπαν. Τα παραμυθένια σκηνικά και κοστούμια αλλά και η δυνατότητα που θα έχουν τα παιδιά να συμμετέχουν ενεργά στην παράσταση, υπόσχονται μια μοναδική εμπειρία στους μικρούς και μεγάλους θεατές. Πού: Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, Πειραιώς 206 (ύψος Χαμοστέρνας), Ταύρος, Τηλ.: 210 341 8550 Πότε: Κάθε Κυριακή στις 11:30 & στις 15:30 Διάρκεια παράστασης: 80΄ Τιμές εισιτηρίων: 12€ (10€ για γκρουπ) *Οργανωμένες παραστάσεις για σχολεία καθημερινά στις 10:00. Κρατήσεις για σχολεία και συλλόγους: Δευτέρα έως Παρασκευή (09:00 - 14:00) στο 2155508270.

ΤΟ ΜΑΓΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΗΣ ΕΥΓΕΝΙΑΣ Για δεύτερη συνεχή χρονιά, με τεράσ τια επιτυχία, λατρεμένοι ήρωες των βιβλίων συστήνονται στη μικρή Ευγενία ταξιδεύοντάς την σε κόσμους μαγικούς… Μέσα στην παιδική ψυχή της και μπροστά στα μάτια των μικρών μας φίλων ξεδιο πλώνεται μια φαντασμαγορική γιορτή με θέατρ ο ική, μουσ ανή ζωντ και σιλουετών, τραγούδια Δον Κιχώτης-ο Παράφρων Παράφωνος Ιππότης, ο Ηρακ λής και ο Άτλας, η Νυσταγμένη Ωραία Κοιμωμένη, ο Μπετόβεν και άλλοι ήρωες θα βοηθήσουν την Ευγενία να πλησιάσει το Μαγικό Δέντρο της Γνώσης και να γευτεί τους απαράμιλλους καρπούς του! Πού: Θέατρο 104, Ευμολπιδών 41, Γκάζι, 210 3455020 Πότε: Κάθε Κυριακή, 12:00 Διάρκεια: 65 λεπτά Γενική είσοδος: 8 ευρώ Καθημερινά οργανωμένες παραστάσεις για σχολεία, βιβλιοθήκες και συλλόγους! Επικοινωνία για τα σχολεία: Σοφία Ζωιτού, 2130226698, 6974296583, 6978059191, 2103826507

Η ΤΡΙΚΥΜΙΑ «Η Τρικυμία» του Ουίλιαμ Σαίξπηρ, μια παράσταση στην οποία η ένταση της περιπέτειας, ο θαυμαστός μαγικός κόσμος, η τρυφερότητα και οι ηθικές αξίες, αλλά και οι γνήσια κωμικές σκηνές εναλλάσσονται και φτιάχνουν ένα όμορφο παραμύθι για παιδιά και μεγάλους, ανεβαίνει για δεύτερη συνεχή χρονιά. Τη μουσική των 12 τραγουδιών έγραψε ο Λαυρέντης Μαχαιρίτσας. Η παράσταση απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας 5-13 ετών Που: Θέατρο ΛΥΧΝΟΣ, Ιερά οδός 59 και Χαλκιδικής 83, Γκάζι, 2110121686, 6945853025 Πότε: Κάθε Κυριακή στις 11:30 Διάρκεια: 95 λεπτά με διάλειμμα Εισιτήριο: 8 ευρώ (παιδιά) και 10 ευρώ (μεγάλοι)

Τον χειμώνα ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΠΟΥ ΒΛΕΠΟΥΝ ΤΑ ΤΡΕΝΑ… ΝΑ ΠΕΤΟΥΝ! το Η Παιδική Σκηνή της Αμαξοστοιχίας-Θεάτρου ύς της μικρο τους ς φέτο ί καλε προσ Ρουφ στο Τρένο οφίλους να ζήσουν ένα πολύ πρωτότυπο σιδηρ ουν Βλέπ που ιά Παιδ «Tα τίτλο με ι δρομικό ταξίδ ιρία τα Τρένα… να Πετούν!». Μια ξεχωριστή εμπε ιού ταξιδ ού αστικ διαδρ ης, θεατρικής παράστασ το και παιδαγωγικού παιχνιδιού εμπνευσμένη από της ας τεχνί λογο κλασικό αρισ τούργημα παιδικής ά Βρετανής συγγραφέως Έντιθ Νέσμπιτ «Tα παιδι ί μικρο Οι . ούν» περν να τρένα τα παν έβλε που ιστοθεατές παρακολουθούν και ταυτίζονται με την ησή αφήγ την μαζί υν χτίζο αλλά ς ήρωε ρία και τους είναι που οιών, της με την καθοδήγηση των ηθοπ παράλληλα παιδαγωγοί και εμψυχωτές. Που: ΑΜΑΞΟΣΤΟΙΧΙΑ-ΘΕΑΤΡΟ «ΤΟ ΤΡΕΝΟ ΣΤΟ ΡΟΥΦ» . Σιδηροδρομικός Σταθμός Ρουφ, επί της λεωφ Ρουφ ός στιακ Προα ς, όλεω νουπ ταντι Κωνσ ά Τηλ. 210-5298922 / 6937-604988 καθημεριν 0 -22:0 18:00 & 0 -14:0 10:00 έρας εκτός Δευτ Διάρκεια παράστασης: 1 ώρα και 20' 12:00 Παραστάσεις: Σάββατο 5:00 μ.μ. & Κυριακή π.μ.

10:00 εία σχολ για ές μεριν καθη μ.μ., εία 6€ Τιμές εισιτηρίων: Γενική είσοδος 10€ και σχολ

ΧΙΟΝΑΤΗ Μετά την περσινή επιτυχία της παράστασης «Η πεντάμορφη και το Τέρας», ο θίασος Ηλία Καρελά παρουσιάζει μια πρωτότυπη εκδοχή ενός εκ των πιο γοητευτικών παραμυθιών που γράφτηκαν ποτέ. Η ιστορία της Χιονάτης ξετυλίγεται μέσα σε ένα μοναδικό εικαστικό περιβάλλον με εντυπωσιακές σκιές, κούκλες, γιγαντοφιγούρες και προβολές βίντεο. Η παράσταση ντύνεται με ζωντανή παραδοσιακή μουσική του κόσμου και οι ηθοποιοί και μουσικοί παίζουν και τραγουδούν ζωντανά υπέροχους σκοπούς και τραγούδια από την Κάτω Ιταλία, τη Βολιβία, το Μεξικό, τα Βαλκάνια και την Άπω Ανατολή, σε ένα εμπνευσμένο σκηνικό, με πρωτότυπα κοστούμια και μαγικούς φωτισμούς. Πού: Θέατρο Τριανόν, Κοδριγκτώνος 21 (Πατησίων 101, πλησίον μετρό Βικτώρια) Πότε: Κάθε Κυριακή μέχρι και 13 Απριλίου 2014, στις 11:30 το πρωί (ειδικές παραστάσεις για σχολεία, καθημερινά στις 10:30 το πρωί) Πόσο: 12€ (γενική είσοδος), 8€ (παιδικό, πολύτεκνοι, τρίτεκνοι, άνεργοι με την επίδειξη κάρτας), 8€ (ομαδικό έως 30 άτομα), 6€ (ομαδικό από 30 άτομα και πάνω) Έκτακτες παραστάσεις: Πέμπτη 26 Δεκεμβρίου 2013 & Πέμπτη 2 Ιανουαρίου 2014 Διάρκεια παράστασης: 80΄ (με διάλειμμα) Τηλέφωνα κρατήσεων για την παιδική σκηνή: 210 7777104 & 210 7777124

ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΠΟΥ ΕΨΑΧΝΕ ΜΙΑ ΒΕΛΟΝΑ, ΜΙΑ ΑΠΛΗ ΒΕΛΟΝΑ Ένα κορίτσι αποκαθιστά τη χαρά και την ευτυχία στη δυστυχισμένη πολιτεία Σαρλενάκ και το μόνο που δέχεται να πάρει για την πράξη της αυτήν είναι μια απλή βελόνα… Με αφετηρία το υπέροχο παραμύθι του Χρήστου Μπουλώτη, η Αριστέα Κοντραφούρη παρουσιάζει για τρίτη χρονιά μια απόλυτα διαδραστική παράσ ταση. Ένα γάντι, ένα καπέλο και 6 κορύνες εμψυχώνονται και αφηγούνται το παραμύθι στα παιδιά, τα οποία ζωγραφίζουν και δίνουν το δικό τους τέλος στο παραμύθι… Ανεβαίνουν στη σκηνή, γίνονται ηθοποιοί και το παίζουν. Ένα θέαμα ονειρικό που συνδυάζει τον κόσμο της κούκλας με αυτόν του παιχνιδιού, της υποκριτικής και αφήγησης. Πού: Θέατρο Βαφείο-Λάκης Καραλής, Αγ. Όρους 16 & Κωνσταντινουπόλεως 115, μετρό Κεραμεικού, Βοτανικός Αθήνα Πότε: Από την Κυριακή 3 Νοεμβρίου 2013 και κάθε Κυριακή στις17:00 Πόσο: 8 ευρώ (γενική είσοδος). Εκπτώσεις στα οικογενειακά εισιτήρια Διάρκεια παράσ τασης: 60 λεπτά Κρατήσεις θέσεων: τηλ. 210-3425.637 (ταμείο θεάτρου)

Ο ΜΟΓΛΗΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΕΣ ΤΟΥ ΣΤΗ ΖΟΥΓΚΛΑ «Ο Μόγλης και οι περιπέτειές του στη ζούγκλα», σε σκηνοθεσία Φωτεινής Μπαξεβάνη, είναι ένα νέο θεατρικό έργο του συγγραφέα και σεναριογράφου Γιάννη Σκαραγκά, εμπνευσμένο από τους θρυλικούς ήρωες του Βιβλίου της Ζούγκλας. Μια σύγχρονη ματιά σε μια αλληγορική ιστορία ενηλικίωσης ενός παιδιού που μεγαλώνει κουβαλώντας ερήμην του κομμάτια τόσο του κόσμου των ζώων όσο και των ανθρώπων. Το παιδί που μεγαλώνει ανάμεσα σε άγρια θηρία και σε συνθήκες που ξεπερνούν την ασφάλεια του πολιτισμού γίνεται το σύμβολο του ανθρώπου που καλείται να υπερβεί τα δικά του όρια για να βρει ποιος είναι, με όπλο τις ιδιαιτερότητές του και την κατανόηση των αναγκών του Άλλου. Η πλατεία του θεάτρου μετατρέπεται σε ζούγκλα και οι θεατές μαζί με τους ηθοποιούς και τους μουσικούς βιώνουν την παράσταση σαν μια περιπέτεια που διασκεδάζει και συγκινεί. Πού: Θέατρο Rex-Παιδικό Στέκι-Σκηνή «Κατίνα Παξινού», Πανεπισ τημίου Πότε: Σάββατο: 18:00, Κυριακή: 11.30, 15:00. (Για σχολεία: Τρίτη-Παρασκευή: 10.00) Τηλέφωνο ταμείου: 210 3301881. Κρατήσεις για σχολεία: 210 3301880

43 ΘΕΑΤΡΟ

13.11.2013

ΑΠΟ ΠΟΥ ΠΑΝΕ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ ΠΑΡΑΚΑΛΩ Λιτά σκηνικά που χωρούν σε μια βαλίτσα, στίχοι σε ομοιοκαταληξία που διατηρούν το ενδιαφέρον του λιλιπούτειου κοινού, ρυθμός και μια ιστορία για την αγάπη που τολμά, είναι τα συστατικά της παράστασης που παίζεται για τρίτη χρονιά στο θέατρο εν Αθήναις, κάτω από τη σκηνοθετική ματιά της Μάρθας Κλουκίνα. Μια παράσταση που μιλά σε μικρούς και μεγάλους για την αγάπη, τη συγχώρεση και τη δύναμη αυτών που αγαπούν να υπερβούν τα όριά τους και να ζήσουν το δικό τους κάστρο για πάντα. Πού: Στο θέατρο εν Αθήναις, Ιάκχου 19, Γκάζι, 6983434636 Πότε: Από Σάββατο 9 Νοεμβρίου και κάθε Σάββατο στις 17:00 Πόσο: Γενική είσοδος 10 ευρώ

ΛΑΧΑΝΑ ΚΑΙ ΧΑΧΑΝΑ Η μοναδική μουσικοθεατρική παράσ ταση συνεχίζεται. Εξακολουθεί να βασίζεται στα γνώριμα σε όλους εκπαιδευτικά και συνάμα διασκεδαστικά τραγούδια. Ένα σύγχρονο και επίκαιρο μιούζικαλ με δράση, φαντασία, γέλιο, χαρά και τραγούδι, με χαρακτήρες πολύ γνώριμους από την καθημερινή ζωή των παιδιών και άλλους φαντασ τικούς, παρμένους από τον κόσμο του ονείρου. Τα παιδιά ανακαλύπτουν ότι με την τέχνη σαν όχημα και ιδιαίτερα με το τραγούδι, η μαθησιακή διαδικασία γίνεται παιχνίδι! Θα καταφέρουν άραγε να πείσουν και τους μεγάλους; Πού: Θέατρο ΚΑΠΠΑ, Κυψέλης 2, Κυψέλη Πότε: Κάθε Κυριακή στις 11:00 και καθημερινές για σχολεία (υπεύθυνη για σχολεία κ. Πομώνη Ευγενία, 6944310395) Πόσο: Παιδικό 8€, κανονικό 10€. Ισχύουν εκπτωτικά πακέτα κατηγοριών (εκπαιδευτικοί, πολυμελείς οικογένειες, γκρουπ, σύλλογοι, ωδεία, σχολές χορού, πολλαπλές επισκέψεις, κ.λπ.). Τηλέφωνο κρατήσεων: 210-8831068 Διάρκεια: 90 λεπτά (μαζί με το διάλειμμα)

ΠΟΥ ’Ν’ ΤΟ ΔΑΧΤΥΛΙΔΙ; ΟΙ ΜΙΚΡΟΙ ΑΛΛΑΖΟΥΝ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ Η καλλιτεχνική εταιρεία DOMINUS παρουσιάζει το «Πού ’ν’ το δαχτυλίδι; Οι Μικροί Αλλάζουν τον Κόσμο», μια παιδική θεατρική παράσ ταση εμπνευσμένη από το λογοτεχνικό αριστούργημα του Τζ. Ρ.Ρ. Τόλκιν, την τριλογία «Ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών», ένα παραμυθένιο έργο, με σύγχρονη οπτική, γεμάτο περιπέτεια, χιούμορ, φαντασία, ζωντάνια, γρήγορους ρυθμούς και εκπλήξεις. Η πανέμορφα χορογραφημένη δράση του έργου δημιουργεί επάνω στη σκηνή μια μαγική πανδαισία εικόνων, κεντρίζοντας δημιουργικά τις αισθήσεις, τη φαντασία και την ψυχή των παιδιών, με γέλιο, αισιοδοξία και πολλή αγάπη. Πού: Θέατρο ΕΛΥΖΕ (Νυμφαίου 12, Ιλίσια / Τ 210 7774311) Πότε: Από Σάββατο 2 Νοεμβρίου και κάθε Σάββατο στις 16:00 Διάρκεια: 90΄ Πόσο: 10 ευρώ (παράσ ταση Σαββάτου), 6 ευρώ (οργανωμένες σχολικές παρασ τάσεις και γκρουπ)

πάμε θέατρο ΤΟ ΜΑΓΙΚΟ ΚΛΕΙΔΙ Η Κάρμεν Ρουγ γέρη παρουσιάζει τη νέα δουλειά της εμπνευσμένη από το παραμύθι της Πηνελόπης Δέλτα «Η καρδιά της βασιλοπούλας». Η παιδική σκηνή του θεάτρου Κιβωτός γεμίζει χρώματα, χορούς, παραδοσιακές φορεσιές της πατρίδας μας και μουσικές της Κάτω Ιταλίας, σε ένα σύμπαν όπου η μαγεία της ζωής συναντιέται με αυτήν του θεάτρου. Το μαγικό κλειδί θα οδηγεί τα παιδιά στην αναζήτηση του νοήματος της ζωής, μέσα από τον μαγικό κόσμο του παραμυθιού και της Πηνελόπης Δέλτα. Πού: Θέατρο Κιβωτός, Πειραιώς 115, Γκάζι, Αθήνα, Τηλ.: 210-3417000 Πότε: Κάθε Κυριακή στις 11:15 και στις 15:00 (ΕΝΑΡΞΗ 27 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ) Διάρκεια παράστασης: 1 ώρα και 45΄ Τιμές εισιτηρίων: 12€ (10€ για γκρουπ) Οργανωμένες παραστάσεις για σχολεία καθημερινά στις 10:00. Κρατήσεις για σχολεία και συλλόγους: Δευτέρα έως Παρασκευή (09:00 - 14:00) στο 2103417000

ΟΤΑΝ Ο ΗΛΙΟΣ… «Όταν ο ήλιος…», ένα από τα πιο αγαπημένα μυθισ τορήματα της Ζωρζ Σαρή, «ζωντανεύει» από τις 3 Νοεμβρίου 2013 στο Θέατρο Τζένη Καρέζη από την ομάδα νέων ηθοποιών «Πεδίο Τέχνης», για δεύτερη χρονιά, μετά την επιτυχία που σημείωσε η παράσ ταση τον περασμένο Απρίλιο στο Θέατρο Τέχνης. Η δεκαεξάχρονη Ζωή προσπαθεί να καταλάβει… Προσπαθεί να καταλάβει γιατί ο πόλεμος, γιατί οι θάνατοι, γιατί η κατάκ τηση της χώρας από τους ναζί, γιατί η πείνα και οι κακουχίες… Και σιγά σιγά, αρχίζει να αντιδρά με τις μικρές δυνάμεις της, ώστε να επιστρέψει στην Ελλάδα η πολυπόθητη ελευθερία… Πού: Θέατρο Τζένη Καρέζη, Ακαδημίας 3, 10671 Αθήνα, τηλ. 210 3625520 - 210 3636144 Πότε: Από 3 Νοεμβρίου 2013 κάθε Κυριακή στις 17:00 & Δευτέρα στις 20:00 μέχρι τις 6 Ιανουαρίου 2014. Καθημερινές παρασ τάσεις για σχολεία Ηλικίες: Για παιδιά από 10 ετών και άνω και για μεγάλους! Πόσο: 15 ευρώ, 10 ευρώ μειωμένο, 7 ευρώ για σχολεία

Ο ΨΑΡΑΣ ΚΑΙ Η ΨΥΧΗ ΤΟ Υ Η Καλλιτεχνική εταιρεία «ΠΑΡΩΝ» παρουσιά ζει το κλασικό αρισ τούργημα του Όσκαρ Ουάι λντ «Ο ψαράς και η ψυχή του» σε θεατρική απόδ οση και σκηνοθεσία Μιχάλη Κουκουλομμάτη στο Θέατρο «ΑΡΓΩ». Ένα μαγικό ταξίδι σε ένα από τα πιο τρυφερά παραμύθια του κόσμου. Μια ιστορία, ύμνος στη δύναμη της αγάπης, της φιλίας, της ισότητας, που τονίζει τη σημασία της καλλιέργειας του εσωτερικού μας κόσμου και της ψυχής μας. Ένα έργο γεμάτο μουσική, χορό, προβολές, διαδραστικά στοιχεία, που προω θεί σημαντικές αξίες. Πού: ΘΕΑΤΡΟ ΑΡΓΩ, Ελευσινίων 15 (στάση μετρό Μεταξουργείο), Μεταξουργείο, Τηλ.: 210 5201684 -5 Πότε: Από 3 Νοεμβρίου 2013 έως Κυριακή των Βαΐων, 11:00 & 15:00 (Δευτέρα έως Παρασκευ ή για σχολεία) Τιμή εισιτηρίου: 10 ευρώ ( γενική είσοδος ), εκπτωτικά προγράμματα για ανέργους - πολυ μελείς οικογένειες Διάρκεια: 90 λεπτά

44 ΣΧΟΛΕΙΟ

13.11.2013

της ΑΝΝΙΚΑΣ ΛΥμπεροπουλου

ΕΚ ΠΛΗΞΗ To

«Τσίρκο που κοιμήθηκε» δεν κοιμήθηκε τελικά! Συνεχίζει και φέτος να ανατρέπει την καθημερινότητα των μικρών

μαθητών. Η διαδραστική παράσταση εξακολουθεί να παρουσιάζεται στα δημοτικά σχολεία της Αττικής. Μια έκπληξη διαρκείας χτίζει αναμνήσεις γεμάτες τέχνη, σε παιδιά και δασκάλες. Η σχολική τάξη μεταμορφώνεται, γεμίζει κίνηση, χορό και εικόνες, ακροβατικά, χρώματα και μουσική! Η Αντιγόνη Γύρα, ιδρύτρια της ομάδας Κινητήρας Χοροθέαμα, οραματίστηκε πριν από χρόνια το χοροθέαμα ως μέσο για την ψυχαγωγία και επαφή των παιδιών στις πρώτες σχολικές ηλικίες. Η δράση ΕΚ ΠΛΗΞΗ ξεκίνησε πέρυσι να παρουσιάζεται στα σχολεία με στόχο να ανατρέψει την καθημερινότητα και να ενισχύσει τη συλλογικότητα, τη συνεργασία και το «μαζί». Είναι μια πρωτοβουλία που εμπλέκει τα παιδιά σε μια μορφή τέχνης που δεν συνηθίζουν να παρακολουθούν, η οποία θα τους ανοίξει νέους δρόμους αντίληψης και έκφρασης: το χοροθέα-

τρο, τον σύγχρονο χορό και το σωματικό θέατρο. Οι 6 λέξεις-κλειδιά του έργου, τις οποίες ανακαλύπτουν τα παιδιά με ιδιαίτερο ενθουσιασμό και συγκίνηση στο τέλος της δράσης, προκειμένου να «ξυπνήσουν και να ενώσουν ξανά το κοιμισμένο τσίρκο» είναι: ΟΡΑΜΑ-ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ-ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ-ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ-ΜΝΗΜΗ-ΑΠΟΨΗ Όραμα της ομάδας είναι η ΕΚ ΠΛΗΞΗ να καθιερωθεί στα σχολεία, να ταξιδέψει στην επαρχία και στα ακριτικά νησιά, να εξελιχθεί ως πρόγραμμα πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και να εναλλάσσει το ρεπερτόριό της με νέα έργα χοροθεάματος, ενισχύοντας πάντα την παραγωγή του εγχώριου πολιτισμού. Στόχος είναι το θέαμα αυτό να παρέχεται δωρεάν σε σχολεία των οποίων οι μαθητές δεν μπορούν να έρθουν σε επαφή με αυτήν τη μορφή τέχνης.

www.ekplixi.com Επικοινωνία για κλείσιμο παραστάσεων, σχολεία: Ειρήνη Χατζηνικόλα, Τηλ.: 694 600-6094, e-mail: ihatzini@yahoo.com

Ένας γαιοσκώληκας στην τάξη!

Ο

«Γεώ» ο γαιοσκώληκας κάθεται στα θρανία με τους μικρούς μαθητές για να φέρει εις πέρας τη σημαντική αποστολή του: να εκπαιδεύσει τους μικρούς φίλους του και να τους μάθει πώς μπορούν, ανακυκλώνοντας τα οργανικά τους απορρίμματα, να φτιάξουν εξαιρετικής ποιότητας λίπασμα για τα φυτά τους! Μέσα από το θεατρικό παιχνίδι, με πολλή μουσική και τραγούδι τα παιδιά μαθαίνουν και κάνουν και τα ίδια κομποστοποίηση, και βοηθούν τον «Γεώ» τον γαιοσκώληκα στον αγώνα του για λιγότερα σκουπίδια και καθαρό περιβάλλον! Στο πρώτο μέρος, τα παιδιά μαθαίνουν με βιωματικό τρόπο μέσα από το θεατρικό παιχνίδι για την κομποστοποίηση, για τους γαιοσκώληκες, για τα οργανικά απορρίμματα τα οποία μπορούν να «συμμετέχουν» ή όχι στην κομποστοποίηση. Στο δεύτερο μέρος, γίνεται πρακτική εφαρμογή των όσων μάθαμε για την κομποστοποίηση. Συγκεκριμένα, προετοιμάζουμε το έδαφος στην περιοχή εγκατάστασης του κάδου κομποστοποίησης, τοποθετούμε μαζί με τα παιδιά τον κάδο κομποστοποίησης, ξεχωρίζουμε τα σκουπίδια σε «πράσινα» και «καφέ» και τα ρίχνουμε στον κάδο, εξερευνούμε τους γαιοσκώληκες με το μικροσκόπιο και τους προσθέτουμε επίσης στον κάδο. Παράλληλα με τη δράση στον κάδο κομποστοποίησης, τα παιδιά παίζουν και με το «σκουληκάκι», ένα επιδαπέδιο παιχνίδι για την κομποστοποίηση!

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη δράση επικοινωνήστε με την Κατερίνα Καψαμπέλη στο 6937424090

46 διαβαζοντασ

13.11.2013

της Πελιώς Παπαδιά

Κ

αι τον Νοέμβριο, οι παιδικές προθήκες των βιβλιοπωλείων μάς καλούν να μπούμε μέσα και να αδειάσουμε τα ράφια, καθώς έχουν κυκλοφορήσει πολλά εξαιρετικά βιβλία! Τι να πρωτοδιαλέξουμε; Σας παρουσιάζουμε μερικά από όσα ξεχωρίσαμε! Ξεκινάμε από τον πολυαγαπημένο Oliver Jeffers που έκαναν γνωστό στο ελληνικό κοινό οι Εκδόσεις Ίκαρος! Μόλις κυκλοφόρησε το «Πώς να πιάσεις ένα αστέρι», το πρώτο παιδικό βιβλίο που εξέδωσε ο ταλαντούχος συγγραφέας, που μιλά για ένα αγοράκι που ευχόταν να είχε ένα δικό του αστέρι. Ονειρευόταν πώς θα ήταν η ζωή μαζί του, τα παιχνίδια που θα έπαιζαν, τους περιπάτους που θα έκαναν... Αποφάσισε, λοιπόν, ότι θα προσπαθούσε να πιάσει μόνος του ένα αστέρι, μόνο που έπρεπε πρώτα να καταστρώσει ένα σχέδιο. Και τελικά, τα κατάφερε! Από τις ίδιες εκδόσεις κυκλοφόρησε και ο «Όλιβερ», της Birgitta Sif, μια γλυκιά ιστορία που μας μιλά για ένα αγόρι που ένιωθε λίγο διαφορετικό, απολάμβανε τη μοναξιά του, έπλαθε ιστορίες με τους φανταστικούς φίλους του, τα παιχνίδια του, και χαιρόταν την παρέα τους. Ώσπου μια μέρα, κυνηγώντας το μπαλάκι του, γνώρισε την Ολίβια! Και τα δύο βιβλία απευθύνονται σε παιδιά από 3 ετών. Οι Μικρές Καληνύχτες των Εκδόσεων Μεταίχμιο εντάσσουν στην ήδη εξαιρετική συλλογή τους άλλα δύο υπέροχα βιβλία! «Μια αλεπουδίτσα, πονηριά σταλίτσα», της Κωνσταντίνας Αρμενιάκου, και «Η νεράιδα μαγείρισσα», της Λίνας Μουσιώνη. Η πρώτη ιστορία μιλάει όχι για μια, αλλά για δύο αλεπούδες, τη μαμά και την κόρη, που μοιάζει σ’ όλα της μαμάς της εκτός από ένα: δεν έχει στάλα πονηριά! Πώς να το παραδεχτεί, πώς να το χωνέψει η μαμά αλεπού ότι η δική της κόρη δεν είναι παμπόνηρη; Αρχίζει τον αγώνα που καλά γνωρίζουν πολλοί γονείς: μαθήματα, καθηγητές, σχολεία, ιδιαίτερα, για να αποκτήσει... πονηριά η κορούλα της, χωρίς να βλέπει ότι το παιδί κοντεύει να μαραζώσει από την κούραση και την πίεση. Ώσπου η δασκάλα κουκουβάγια τής ανοίγει τα μάτια και τη βοηθάει να καταλάβει ότι δεν είναι απαραίτητη

η πονηριά για να ζήσει κανείς ευτυχισμένος! Η δεύτερη ιστορία είναι πολύ ρομαντική και μιλάει για λαμπρές επαγγελματικές προοπτικές, άτακτες νεράιδες, μαγικά μαντίλια, μεγάλα δάση, αλλά και νέους άντρες, που εξερευνούν τον κόσμο με τα σύνεργά τους και τις φωτογραφικές μηχανές τους... Η νεράιδα της Μουσιώνη είναι μια άτακτη μικρή, που δεν θέλει με τίποτα να ακολουθήσει τον δρόμο που ονειρεύονται γι’ αυτήν οι μεγάλοι. Κι όταν τελικά αποφασίζει να εγκαταλείψει τη μοίρα της για χάρη της αγάπης, θα το κάνει με τον δικό της πολύ ξεχωριστό και... νόστιμο τρόπο. Θα γίνει μαγείρισσα. Και σαν μαγείρισσα να συνεχίσει να μαγεύει τους αγαπημένους της και φυσικά τα παιδιά! Άλλο ένα μαγευτικό βιβλίο για... τρυφερές καληνύχτες, που διαβάσαμε και μας άρεσε πάρα πολύ, είναι το «Κοιμήσου, Τιγράκι μου», της Mary Logue (Εκδόσεις Παπαδόπουλος). Ένα μικρό κορίτσι δεν νυστάζει καθόλου. Και οι γονείς της δεν την πιέζουν να κοιμηθεί, απλά της εξηγούν ότι από τα σαλιγκαράκια, που κουλουριάζονται στο καβούκι τους σαν κουβαράκια, μέχρι τις τεράστιες φάλαινες, που κολυμπούν αργά στριφογυρίζοντας σ’ έναν μεγάλο κύκλο στον ωκεανό, όλα τα πλάσματα στον κόσμο πηγαίνουν για ύπνο! Κι έτσι, το μικρό κορίτσι, ακολουθώντας το παράδειγμα της φύσης, βυθίζεται σε έναν υπέροχο ύπνο με γλυκά όνειρα που διαρκούν όλο το βράδυ. Εντυπωσιακή και η εικονογράφηση της Pamela Zagarensky. Δύσκολο να μιλήσεις σε παιδιά προσχολικής ή πρωτοσχολικής ηλικίας για τα γεγονότα του Πολυτεχνείου. Ίσως γι’ αυτό, μέσα στα σαράντα χρόνια που έχουν κυλήσει από τότε, τα βιβλία που έχουν γραφτεί για το θέμα είναι ελάχιστα. Η Κατερίνα Μουρίκη στο «Λίγα γαρίφαλα για το Πολυτεχνείο», που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Διάπλαση, δίνει στα παιδιά την ευκαιρία να μάθουν απλά και κατανοητά την αξία της εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Η σοφία και οι μνήμες του παππού Περικλή ανταμώνουν με την παιδική αφέλεια του Αλέξανδρου που κάνει συνειρμούς και συσχετίζει όσα βλέπει και ακούει με την προσωπική του καθημερινότητα. Παιδικές σκέψεις που, παρότι προκαλούν γέλιο,

47 διαβαζοντασ

13.11.2013

BKM: 7997 • Σελ. 176 • 8,90 e

Όλα τα παιδιά έρχονται αντιμέτωπα με στρεσογόνους παράγοντες οι οποίοι προκαλούν φοβίες και ανασφάλεια. Μάλιστα, τα παιδιά συχνά νιώθουν ντροπή ή ενοχές για τα συναισθήματα και τις ανησυχίες τους. Μπορούμε να τα βοηθήσουμε μέσα από το βιβλίο της Ελένης Κόντη «Ένα ΣΠΛΑΤΣ στα παραμύθια. Θεραπευτικές ιστορίες για παιδιά» (Εκδόσεις Σιδέρης), στο οποίο η συγγραφέας συνοψίζει τις κύριες και πιο συχνές αγωνίες των παιδιών με στόχο την εξομάλυνσή τους. Τα παραμύθια της μπορούν να διαβαστούν στο παιδί από 18 μηνών έως και 9 χρόνων, καλύπτοντας έτσι την πιο καίρια χρονική περίοδο της παιδικής ηλικίας. Η πραγματικότητα συναντάει τη φαντασία και βοηθάει τα παιδιά να ξεπεράσουν τις φοβίες τους και να γίνουν ευτυχισμένα. Ένα πρωτότυπο βιβλίο, αναγνώσιμο τόσο από γονείς όσο και από παιδιά, το οποίο στοχεύει στην προσέγγιση και επίλυση, μέσα από το παραμύθι, ορισμένων από τους πιο συχνούς παιδικούς προβληματισμούς, όπως δυσκολίες προσαρμογής, διαζυγίου, απώλεια ενός από τους δύο γονείς, διάφορους φόβους, συνήθειες και προβλήματα συμπεριφοράς.

Για λίγο πιο μεγάλα παιδιά, οι Εκδόσεις Κέδρος επανεκδίδουν τα φοβερά «Παραμύθια για να σπάτε κέφι», του πολυβραβευμένου Τζάνι Ροντάρι, στον οποίο δεν άρεσαν ποτέ οι κανόνες που επιβάλλονται χωρίς να αιτιολογούνται. Έτσι, προτείνει τρεις διαφορετικούς επιλόγους για κάθε ιστορία και προτρέπει τα παιδιά να επιλέξουν αυτόν που προτιμούν και να αιτιολογήσουν το «γιατί», ή ακόμη και να γράψουν ένα δικό τους τέλος! Τα «Παραμύθια για να σπάτε κέφι» διασκεδάζουν, εδώ και πάνω από σαράντα χρόνια, μικρούς και μεγάλους, και, ταυτόχρονα, τους κάνουν να προβληματιστούν, να συζητήσουν, να δημιουργήσουν, να παίξουν. Η Άννα Λάουρα Καντόνε με την ευρηματική εικονογράφησή της ενισχύει την εκπαιδευτική αξία κάθε ιστορίας. Νέα ιστορία από την Ομάδα Κοπέρνικος, δηλαδή από τους Άγγελο Αγγέλου και Έμη Σίνη, «Ο Κοπέρνικος και ο μικρός Άμπακος» (Εκδόσεις Ψυχογιός). «Αντί να φάτε ένα ολόκληρο κοτόπουλο, απολαύστε μια ξεροψημένη φτερούγα. Αντί να καταβροχθίσετε ένα αγριογούρουνο, γλείψτε λίγο τους χαυλιόδοντες και αντί να εξαφανίσετε μια τριώροφη τούρτα, πιπιλήστε απλώς το κερασάκι της οροφής!» πρότεινε ο Κοπέρνικος, φτάνοντας στο αποκορύφωμα του λόγου του. Η κυρία Άμπακου, όμως, δεν ήταν σε θέση να τον ακούσει. Είχε «χυθεί» κυριολεκτικά στην πράσινη πολυθρόνα, ενώ το τεράστιο γαλάζιο καπέλο της είχε γλιστρήσει από το

BKM: 5617 • Σελ. 168 • 8,66 e

Η Ράνια Μπουμπουρή και οι Εκδόσεις Ψυχογιός γνωρίζουν στα παιδιά 3-8 ετών «Μια τρελή τρελή αλφαβήτα», που περιέχει 25 σπιρτόζικα πρωτότυπα ποιήματα-ιστορίες για κάθε γράμμα της αλφαβήτας. Και, στο τέλος, ένα ποίημα για όλα τα γράμματα μαζί, που ξέρουν να περνούν ωραία και κάνουν την καλύτερη παρέα! Το βιβλίο συνοδεύεται από το CD με τα 25 αντίστοιχα τραγούδια σε μουσική του Αλκιβιάδη Κωνσταντόπουλου. Ερμηνεύουν κατά αλφαβητική σειρά οι Σαβίνα Γιαννάτου, Σπύρος Γραμμένος, Φοίβος Δεληβοριάς, Δώρος Δημοσθένους, Νίκος Ζιώγαλας, Γιάννης Ζουγανέλης, Βασιλική Καρακώστα, Νικήτας Κλιντ, Μάρκος Κούμαρης, Χρήστος Λούλης, Πάνος Μουζουράκης, Μάκης Παπαδημητρίου, Διονύσης Σαββόπουλος, Σπύρος Σακκάς, Δημήτρης Σταρόβας, Μπάμπης Στόκας, Βικτωρία Ταγκούλη, Τζώρτζια.

Από την άλλη, για τα παιδιά που αγαπούν τα κλασικά παραμύθια φροντίζουν οι Εκδόσεις Πατάκη, που επανεκδίδουν ένα από τα πιο γνωστά παραμύθια του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, που μάλιστα αναβιώνει τακτικά στα παιδικά θέατρα, με υπέροχη εικονογράφηση και καλαίσθητα ανάγλυφα μέρη. «Ο Μολυβένιος Στρατιώτης», σε διασκευή Κέιτι Κότον, εικονογράφηση Σόφι Όλσοπ και μετάφραση Φίλιππου Μανδηλαρά. Στην είσοδο του κάστρου στεκόταν μια πανέμορφη μπαλαρίνα. Ήταν τόσο όμορφη! Τα μάτια της, όμως, πρόδιδαν μια βουβή θλίψη. Ο Μολυβένιος Στρατιώτης την αγάπησε αμέσως. Όταν ο διαβολάκος τον έσπρωχνε από το παράθυρο, δεν μπορούσε να φανταστεί ότι το θάρρος, η επιμονή και η αγάπη του για την μπαλαρίνα θα τον ξανάφερναν, μετά από πολλές περιπέτειες, στο παιδικό δωμάτιο!

BKM: 4855 • Σελ. 128 • 7,70 e

κρύβουν μικρές και μεγάλες αλήθειες της ζωής μας. Η δυναμική εικονογράφηση του Νίκου Χριστοφοράκη συμπληρώνει εικαστικά το κείμενο δημιουργώντας κατάλληλη ατμόσφαιρα στους μικρούς αναγνώστες.

ΟΛΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ ΕΞΥΠΝΟΙ, Ο ΚΑΘΕΝΑΣ ΜΕ ΤΟΝ ΔΙΚΟ ΤΟΥ ΤΡΟΠΟ!

48 διαβαζοντασ

13.11.2013

κεφάλι αφήνοντας τα μαλλιά της ανάκατα. Είχε υποστεί αναμφισβήτητα ένα ισχυρό σοκ... Ένα βιβλίο γεμάτο βραστές, ψητές και παστές νοστιμιές που θα θέλαμε, αλλά θα πρέπει να το σκεφτούμε καλά προτού τις καταβροχθίσουμε! Την Καμίλα Λέκμπεργκ τη γνωρίσαμε ως συγγραφέα αστυνομικών μυθιστορημάτων. Να όμως που γράφει και παιδικά παραμύθια, όπως τον «Σούπερ Τσάρλι» (Εκδόσεις Μίνωας). Σε μια εντελώς συνηθισμένη πόλη, μια εντελώς συνηθισμένη μέρα, γεννήθηκε ένα εντελώς συνηθισμένο μωρό από δύο εντελώς συνηθισμένους γονείς. Μέχρι τη στιγμή που δύο αστέρια συγκρού-

για γονείς και εκπαιδευτικούς

Η νοημοσύνη κάθε ανθρώπου είναι τόσο μοναδική όσο και ένα δακτυλικό αποτύπωμα, κάτι που αποδεικνύουν οι καθημερινές ιστορίες των ανθρώπων γύρω μας. Σκεφτόμαστε με ήχους, με χρώματα, με λέξεις, με κίνηση, με αριθμούς, με ενσυναίσθηση. Σκεφτόμαστε συνθετικά, σκεφτόμαστε δημιουργικά, σκεφτόμαστε διαφορετικά.

www.familycare.com.gr

www.dioptra.gr Βρείτε μας!

στηκαν ψηλά στον ουρανό και η αστερόσκονη από τη σύγκρουση έπεσε αργά αργά στη Γη και βρήκε τον δρόμο της από ένα ανοιχτό παράθυρο στο κεφαλάκι του Τσάρλι. Και έτσι απρόσμενα αυτό το εντελώς συνηθισμένο μωρό έγινε ο Σούπερ Τσάρλι! Πώς μπορεί, όμως, ο Τσάρλι να εξακολουθήσει να συμπεριφέρεται όπως περιμένουν όλοι από ένα μωρό, ενώ έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσει τις υπερφυσικές δυνάμεις του για να βοηθήσει τον αγαπημένο του αδελφό; Η απάντηση στις σελίδες του βιβλίου! Πάμε τώρα σε ένα αστυνομικό βιβλίο για παιδιά από 10 ετών και άνω, από τη δημοσιογράφο Λώρη Κέζα και τις Εκδόσεις Διόπτρα! «Υπόθεση Laurus». Η Ρόζα Δελλατόλα ζει σε ένα χωριό της Τήνου, τα Λουτρά. Εκεί ο πατέρας της έχει ανοίξει Γραφείο Τελετών, χωρίς όμως να γνωρίζει τα τοπικά έθιμα για τις κηδείες. Στο χωριό υπάρχει ένα παλιό οικοτροφείο, η Σχολή Ουρσουλινών, όπου ζουν τρεις μοναχές αλλά καμία μαθήτρια. Προτείνουν στη Ρόζα να γίνει η μοναδική μαθήτρια σε ένα κτήριο με 55 αίθουσες, 33 πιάνα, βιβλιοθήκες και πολλούς, πάρα πολλούς άδειους κοιτώνες. Ωστόσο υπάρχουν κάποιοι που βλέπουν με στραβό μάτι τη σχέση της οικογένειας Δελλατόλα με τις Ουρσουλίνες. Στην υπόθεση εμπλέκονται ένας εργολάβος ο οποίος χτίζει παράνομες οικοδομές, οι Αλβανοί εργάτες του και η οργάνωση του «Φοίνικα», που θέλει να διώξει από το νησί τους ξένους και τους καθολικούς. Υπάρχει και μια μεγάλη εταιρεία που θέλει να κάνει επενδύσεις στα Λουτρά. Η Ρόζα καταλαβαίνει ότι όλα τα πρόσωπα συνδέονται σε μια παράξενη υπόθεση, την Υπόθεση Laurus. Στις Εκδόσεις Πατάκη ο Νοέμβριος είναι μήνας εφηβείας και αφιερώνεται στους νέους αναγνώστες και τους προβληματισμούς τους. Ένα βιβλίο που αφορά ένα θέμα δύσκολο και ταυτόχρονα πολύ σημαντικό, τη νευρική ανορεξία, είναι αυτό της Στέλλας Κάσδαγλη η οποία, μετά το ημερολόγιο εγκυμοσύνης της, επιστρέφει στα εφηβικά της χρόνια και βασισμένη σε προσωπικά βιώματα γράφει το «Ήθελα μόνο να χωρέσω». Η Ζωή είναι 15 χρόνων και καθόλου έτοιμη για το

λύκειο, για την αλλαγή σχολείου, για τις αλλαγές στο σώμα της, για τις αλλαγές γενικώς. Στην προσπάθειά της να ταιριάξει στο νέο περιβάλλον, να κρατήσει τους φίλους της και να κερδίσει αυτόν που δεν λέει να γυρίσει να την κοιτάξει, διαλέγει να ελέγξει την κατάσταση με τον μόνο τρόπο που ξέρει: να γίνει αυτό που πιστεύει ότι όλοι θεωρούν όμορφο, ακόμα κι αν έτσι ρισκάρει να χάσει τον ίδιο της τον εαυτό. Επίσης, ένα νέο δυνατό μυθιστόρημα για εφήβους από τις ίδιες εκδόσεις είναι το «Γυμνάσιο. Χειρότερα δεν γίνεται», των Τζέιμς Πάτερσον και Κρις Τέμπετς, σε μετάφραση Χαράς Γιαννακοπούλου, με εικονογράφηση που λειτουργεί όπως σε γκράφικ νόβελ, χιουμοριστικό, ανατρεπτικό, αστείο, γελοίο, σοβαρό, σκληρό, τρυφερό, ανήσυχο και βαθιά υπαρξιακό. Το βιβλίο μιλάει

στην καρδιά κάθε μαθητή γυμνασίου που έχει νιώσει, έστω και για μια στιγμή, παρείσακτος κι έχει ψάξει να βρει έναν τρόπο να επιβιώσει στον παράξενο κόσμο του σχολείου, αλλά κι έξω απ’ αυτόν. Κλείνουμε με προτάσεις για μεγάλους, πάντα σχετικές με τα παιδιά και την ανατροφή τους. Για τις γυναίκες που δυσκολεύονται να συλλάβουν, ή για όσες επιθυμούν για άλλους λόγους να προσφύγουν σε εξωσωματική γονιμοποίηση, οι Εκδόσεις Παπαζήση προτείνουν το βιβλίο της Ζαΐρας Παπαληγούρα «Νέες Διαδρομές Μητρότητας». Οι Εκδόσεις Μίνωας, με τη σειρά τους, προτείνουν το βιβλίο «Οι πέντε γλώσσες της αγάπης που καταλαβαίνουν τα παιδιά», των Γκάρι Τσάπμαν και Ρος Κάμπελ, που βοηθά τους γονείς να ανακαλύψουν

49 διαβαζοντασ

13.11.2013

τη γλώσσα της αγάπης που μιλά το παιδί τους, να κατανοήσουν πώς συνδέονται οι γλώσσες της αγάπης με την επιτυχή μάθηση, να συνειδητοποιήσουν πώς οι γλώσσες της αγάπης βοηθούν στην πειθαρχία και να οικοδομήσουν μια σχέση βασισμένη στην αγάπη χωρίς όρους. Τέλος, πάλι από τις Εκδόσεις Μίνωας, αναζητήστε το βιβλίο «Μεγαλώστε ευτυχισμένα παιδιά», της ψυχολόγου Αλεξάνδρας Καππάτου, που προσφέρει στους γονείς έναν οδηγό «πρώτων βοηθειών» για θέματα της καθημερινότητας που σχετίζονται με τη συμπεριφορά του παιδιού, αλλά και για προβλήματα που προκύπτουν σε κάθε στάδιο της ανάπτυξής του. Και για να ολοκληρώσουμε με μια γλυκιά γεύση, «Cookies», από την Αθηνά Πάνου και τις Εκδόσεις Ψυχογιός. Στο βιβλίο θα βρείτε 30 πρωτότυπες συνταγές για τραγανά και μαλακά μπισκότα, γλυκά και αλμυρά, που θα αποτελέσουν το ιδανικό σνακ για κάθε ώρα μέσα στην ημέρα σας, από το πρωινό μέχρι τον απογευματινό καφέ σας, θα συνοδεύσουν τις γιορτές σας και θα σας δώσουν την ευκαιρία να μοιραστείτε στιγμές δημιουργικότητας και απόλαυσης με την οικογένεια και τους φίλους σας.

νέες κυκλοφορίες

από τις εκδόσεις Ίκαρος

Birgitta Sif - Όλιβερ Ο Όλιβερ ζει ευτυχισμένος με τους φίλους του, στον δικό του κόσμο. Χωρίς να το ξέρει όμως, ετοιμάζεται να ζήσει την πιο όμορφη περιπέτεια της ζωής του! Θα ’ρθεις μαζί του; Μια γλυκιά ιστορία για όποιον έχει νιώσει κάποτε διαφορετικός…

Oliver Jeffers - Πως να πιάσεις ένα αστέρι Μια μαγική ιστορία από τον αγαπημένο συγγραφέα και εικονογράφο Oliver Jeffers, που μιλάει για το πώς μπορούμε να πραγματοποιήσουμε τα πιο τρελά μας όνειρα. Βουλής 4, Σύνταγμα • T 210 3225152 • F 210 3235262 • info@ikarosbooks.gr • kids.ikarosbooks.gr

Talk_Adevertisement.indd 1

www.facebook.com/ikaroskids

07/11/2013 5:50 µ.µ.

50 παραμυθι

13.11.2013

ΤΟ ΓΙΟΥΣΟΥΡΙ

παπούτσια χάρτινα

Με λένε Σάσα. Είμαι παραμυθού. Φορώ παπούτσια χάρτινα όταν μιλώ τα λόγια των παραμυθιών για να μην ταράξω τις ιστορίες και φύγουν και τις χάσουμε... Κάθε μήνα σάς περιμένω σ’ αυτήν εδώ τη σελίδα για να σας ταξιδεύω με μια ιστορία φτιαγμένη για σας. Γιατί έχω ανάγκη να σας «μιλώ» με παραμύθια. Εσείς... μπορείτε και να τα διαβάζετε δυνατά στους φίλους σας...

Οι Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ παρουσιάζουν το νέο βιβλίο του Ευγένιου Τριβιζά Aριθμητάρια υπάρχουν πολλά, όλα όμως προσγειωμένα. Φτερωτό αριθμητάρι σπάνια βρίσκει κανείς. Ο Ευγένιος Τριβιζάς κάνει για άλλη μία φορά το θαύμα του. Ελευθερώνει την Αριθμητική από τα δεσμά της βαρύτητας και την απογειώνει στους αιθέρες!

ΜΕ ΤΑ ΦΤΕΡΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ

Γίνετε μέλη δωρεάν στο www.psichogios.gr ή καλώντας χωρίς χρέωση στο 800-11-64 64 64 και κερδίστε προνόμια και δώρα.

Ζ

Της Σάσας Βούλγαρη (διασκευή από παλιό ελληνικό θρύλο)

ούσε κάποτε σε ένα ψαροχώρι ένα παλικάρι, Κωστή τον ελέγανε και ήτανε ψαράς. Ψαράδες ήτανε άλλωστε όλοι στο χωριό. Ψαράς κι ο παππούς του, ψαράς κι ο πατέρας του, όπως ακριβώς και μια ατέλειωτη σειρά προγόνων, που χάνονταν οι ιστορίες τους στα βάθη των χρόνων. Τούτο το παλικάρι της ιστορίας μας ήταν ατρόμητο. Αψηφούσε τον κίνδυνο σε όλες του τις μορφές! Κι ήτανε έτσι από μικρό παιδάκι. Πρώτος στα σκαρφαλώματα, πρώτος στα αγωνίσματα και πρώτος στα… ταξίδια! Κάθε τρεις και λίγο ξεμάκραινε από το χωριό και περιπλανιότανε. Κι έκανε ορισμένες φορές και μέρες να γυρίσει. Απελπισία έπιανε τους δικούς του, μα ό,τι και να του λέγανε για να συμμαζευτεί λίγο, αυτός τον… χαβά του, που λένε! Και χειροτέρεψε η κατάσταση σαν ανακάλυψε τη μαγεία της θάλασσας. Ε! Τότες πια, καλά δεν τον έκανε κανείς! Συναγωνίζονταν τον ίδιο του τον εαυτό! Πώς να βουτήξει πιο βαθιά, πώς να ιδούν τα μάτια του πιότερα από τα θαύματα του βυθού! Τίποτα δεν τον ανησυχούσε, ούτε καν… το Γιούσουρι! Έλεγαν οι γεροντότεροι έναν παλιό θρύλο. Πως ζούσε στα βάθη της θάλασσας ένα πλάσμα παράξενο. Ζωντανό πλάσμα ήταν, μα δεν έμοιαζε με τίποτα άλλο. Πλοκάμια είχε, μα δεν ήτανε χταπόδι, βέβαια, ούτε κάτι άλλο παρόμοιο! Λέγανε πως ήταν πελώριο, τόσο μεγάλο που μπορούσαν τα πλοκάμια του να τυλιχτούνε γύρω από καράβι ολόκληρο. Μα όρκο δεν πήρε κανείς πως είδε το Γιούσουρι με τα μάτια του. Κάποιος ορκιζόταν πως το είχε απαντήσει ο παππούς του σαν έπεσε στη θάλασσα από τη βάρκα του, μια μέρα που είχε ταραχή. Ήτανε, λέει, φυτρωμένο σε ένα φαρδύ πλάτωμα του βυθού, τεράστιο, με τα κλαδιά του απλωμένα σαν τον πιο μεγάλο πλάτανο που μπορείτε να φανταστείτε. Γιατί το Γιούσουρι δέντρο λογίζεται. Μα δέντρο ζωντανό, σαν αυτά που ζούσαν κάποτε, ακόμα και στη στεριά, στις απαρχές του χρόνου… Δέντρο που κοιμάται, δέντρο που ξυπνά… Οι μανάδες φοβερίζανε τα παιδιά τους με το Γιούσουρι για να μην πηγαίνουν στα βαθιά και κιντυνέψει η ζωή τους. Και τον Κωστή τον φοβέριζε η μάνα του, μα έχανε τα λόγια της –αλίμονο!– έφερναν μόνον το αντίθετο αποτέλεσμα. Όσο άκουγε ο Κωστής για τούτο το μαγικό δέντρο, το ζωντανό, τόσο ήθελε να το δει με τα μάτια του. Κι όσο πάσχιζε για τούτο, όλο μακρύτερα πήγαινε, όλο βαθύτερα βουτούσε. Μα δίχως αποτέλεσμα! Περάσανε τα χρόνια, άντρας γίνηκε, έκαμε οικογένεια, παιδιά… το Γιούσουρι ποτές του δεν το βρήκε… Ώσπου ήρθε κείνη η μέρα που πήγε ο Κωστής για ψάρεμα. Ήτανε μια ήσυχη μέρα και ίσως από τις λίγες που ξεκίνησε ήρεμα να πάει να ψαρέψει… Χωρίς ούτε να θυμηθεί το Γιούσουρι. Έτσι είναι στη ζωή: καμιά φορά απαντιόμαστε με ό,τι μας στοιχειώνει εκεί που δεν το περιμένουμε. Ο Κωστής έριξε τα δίχτυα, νύχτα ακόμη, και σαν επήρε να χαράξει τα τράβηξε. Κάτι σκάλωσε και ξανατράβηξε με δύναμη… κι άλλο… κι άλλο… Στην ένατη προσπάθεια, άθελά του γλίστρησε… δεν πρόλαβε να κρατηθεί… έπεσε από τη βάρκα! Κι έπειτα… κάτι τυλίχτηκε στο πόδι του. Κάτι που έμοιαζε ζωντανό, με θέληση! Τον άδραξε, άρχισε να τον παρασέρνει στον βυθό!

Ο Κωστής ήτανε έμπειρος κολυμβητής. Τη θάλασσα δεν τη φοβόταν και τα πλεμόνια του αντέχανε ώρα πολλή χωρίς ανάσα. Ένιωσε σαν να ονειρευόταν καθώς βυθιζόταν, αντίσταση δεν πρόβαλε, άλλωστε δεν είχε κανένα απολύτως νόημα… Κι ύστερα το είδε! Μόνο του. Να δεσπόζει σαν βασιλιάς πανάρχαιος! Υπέροχο! Πανέμορφο! Λικνιζόταν στην απεραντοσύνη του νερού και χόρευαν τα κλαδιά του, κλαδιά-πλοκάμια, και χάνονταν οι άκρες τους στις πλατιές αγκαλιές της θάλασσας. Ήτανε ολοζώντανο κι έμοιαζε να αλλάζει μυριάδες χρώματα σαν να ήτανε και το χρώμα μέρος της ανάσας του. Γινόταν άλλοτε κίτρινο φωτεινό και λαμπερό άλλοτε άσπρο – της αυγής κι ακόμα πιο πέρα, αχνοπράσινο και γαλάζιο του ονείρου και, μεριές μεριές, κόκκινο φευγαλέο, κίτρινο και πορτοκαλένιο απαλό... Ήταν όμορφο. Ο Κωστής ξεχάστηκε. Ήθελε μόνο να το κοιτάει… Γέμισαν τα μάτια του από ομορφιά. Γέμισε ολόκληρος από την ομορφιά που απέπνεε αυτό το αλλόκοτο πλάσμα. Οι άλλοι ψαράδες που τον είχαν δει να πέφτει από τη βάρκα και να χάνεται έφτασαν με τις βάρκες όσο πιο γρήγορα μπορούσαν. Βούτηξαν δυο, τρεις και κάποτε τον βρήκαν. Σαν βγάλανε τον Κωστή απάνω στη βάρκα είχε τα μάτια του ορθάνοιχτα, γεμάτα ακόμα από το θαύμα που είχαν αντικρίσει κι ένα χαμόγελο ευτυχίας απλωνόταν στο στόμα του. Στα χέρια του κρατούσε ένα μικρό κλαδί κιτρινοπράσινο… Θαρρώ πως ετούτο το κλαδί υπάρχει ακόμα... Κάπου το έχουν φυλαγμένο. Μόνο το χρώμα του άλλαξε στο πέρασμα των χρόνων.

Η παραμυθού Σάσα Βούλγαρη αφηγείται παραμύθια για μικρούς και για μεγάλους και διδάσκει για την Τέχνη της Αφήγησης εδώ και 20 χρόνια.

13.11.2013

51 ΠΑΙΖΟΝΤΑΣ

του Άρη Ασλανίδη

Ο γύρος του κόσμου σε ένα... παιχνίδι! Ο

άνθρωπος έχει μια εσωτερική ανάγκη να κατανοεί τον χώρο όπου ζει. Έτσι, ήδη από την παλαιολιθική εποχή, επινόησε την αναπαράσταση του χώρου, απεικονίζοντας στην αρχή το κοντινό περιβάλλον του – και στη συνέχεια πιο απομακρυσμένες περιοχές. Για παράδειγμα, σε σπήλαια έχουν ανακαλυφθεί, ζωγραφισμένες εδώ και πολλές χιλιάδες χρόνια παραστάσεις τόπων. Σ’ αυτές εικονίζονται καθημερινές σκηνές από το άμεσο περιβάλλον των δημιουργών τους – όπως το κυνήγι κ.ά. Αυτή η διαδικασία αναπαράστασης, με το πέρασμα των αιώνων, είχε αποτέλεσμα την επινόηση των χαρτών – και μάλιστα πριν ακόμα και από την επινόηση της γραφής! Δεν προκαλεί επομένως έκπληξη η μεγάλη προτίμηση που διαχρονικά απολαμβάνουν τα παιχνίδια που σχετίζονται με τη γεωγραφία, με τους τόπους και τα ταξίδια καθώς και η μεγάλη ποικιλία κατηγοριών των γεωγραφικών παιχνιδιών, όπως: παζλ, επιτραπέζια, ηλεκτρονικά κ.ά. Αυτό συμβαίνει γιατί από τη μια πλευρά προσφέρουν διασκέδαση και ψυχαγωγία ενώ από την άλλη δίνουν, μέσα από τη διεξαγωγή τους, τη δυνατότητα να μάθουν τα παιδιά χρήσιμες πληροφορίες – ακόμη και για τις σχολικές υποχρεώσεις τους! Κι ακόμα, ανάλογα με την κατηγορία παιχνιδιού, βελτιώνουν την παρατηρητικότητα, αναπτύσσουν τις κινητικές δεξιότητες, ενισχύουν τις νοητικές ικανότητες, εισάγουν στις τεχνολογίες πληροφορίας και επικοινωνίας (ΤΠΕ). Κι αν κάποτε ο Φιλέας Φογκ, ο συμπαθής ήρωας του μυθιστορήματος του Ιουλίου Βερν Ο γύρος του κόσμου σε 80 ημέρες, χρειάστηκε ένα τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα για να ολοκληρώσει το ταξίδι του, εμείς μπορούμε να ταξιδέψουμε πολύ συντομότερα, πραγματοποιώντας τον γύρο του κόσμου σε ένα... παιχνίδι! Μερικά παιχνίδια που συνδυάζουν αρκετές από τις ωφέλειες που αναφέρθηκαν παραπάνω είναι και τα ακόλουθα: • Παζλ 180 Ελλάδα, Παιχνίδια Δεσύλλας (www.desyllasgames.gr). Ένα πολύ όμορφο παζλ 180 τεμαχίων και διαστάσεων 52Χ54 εκ. με τον χάρτη της Ελλάδας. Κάθε γεωγραφικό διαμέρισμα και κάθε νομός της χώρας απεικονίζεται με διαφορετικό χρώμα. Σε κάθε νησί υπάρχει το όνομά του ενώ αναφέρονται όλες οι πρωτεύουσες νομών. Στον χάρτη επιπλέον περιλαμβάνονται μνημεία, τοπικά προϊόντα, αθλητικές δραστηριότητες, προστατευόμενα είδη ζωής, απειλούμενα ζώα, ενδημικά φυτά, αξιοθέατα με αποτέλεσμα να είναι ένας πλήρης οδηγός για να γνωρίσει κάθε παιδί την πατρίδα μας!

• Παζλ Χάρτης Ευρώπης, Παζλ Παγκόσμιος Χάρτης, Εκδόσεις Καρυδάκη (http://www.karydaki-publishing. gr). Ο Χάρτης Ευρώπης είναι ένα καλαίσθητα σχεδιασμένο παζλ 70 τεμαχίων και διαστάσεων 36,5Χ28,5 εκ. που περιλαμβάνει τα κράτη της Ευρώπης. Ο Παγκόσμιος Χάρτης αποτελείται από 107 τεμάχια, είναι διαστάσεων 36,5Χ28,5 εκ. και σ’ αυτόν απεικονίζονται, με εξαιρετική εικονογράφηση, τα κράτη του πλανήτη μας. Στα δύο αυτά πολύ όμορφα παζλ περιλαμβάνονται επιπλέον και άλλες πληροφορίες όπως οι σημαίες των χωρών της Ευρώπης, οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, εικόνες κατοίκων διαφόρων περιοχών της Γης κ.ά.

• Ταξιδεύοντας στην Ελλάδα, Ταξιδεύοντας στην Ευρώπη, Ταξιδεύοντας στον Κόσμο, Παιχνίδια Δεσύλλας (www.desyllasgames.gr). Η επιτυχημένη σειρά διασκέδασης Ταξιδεύοντας... αποτελείται από 3 τίτλους παιχνιδιών, πολύ επιμελημένων στο περιεχόμενό τους καθώς και ιδιαίτερα αξιόπιστων και επικαιροποιημένων στις πληροφορίες που παρέχουν. Σε κάθε παιχνίδι, οι παίκτες καλούνται να πραγματοποιήσουν μια διαδρομή, κινούμενοι σε ταμπλό-χάρτη, και να επισκεφθούν έναν αριθμό πόλεων. Οι πόλεις που επισκέπτονται προκύπτουν με τυχαίο τρόπο, στην αρχή του παιχνιδιού, με επιλογή καρτών-πόλεων. Ενδεικτικά, το παιχνίδι Ταξιδεύοντας στην Ευρώπη περιλαμβάνει ταμπλό-χάρτη, οδηγίες, 360 πρωτότυπες ερωτήσεις για τα κράτη της Ευρώπης, 6 πιόνια, ένα ζάρι και 140 κάρτες με ευρωπαϊκές πόλεις, οι οποίες μπορούν να δώσουν έναν πολύ μεγάλο αριθμό συνδυασμών 6 πόλεων-σταθμών, έτσι ώστε κάθε φορά το παιχνίδι να διατηρεί την πρωτοτυπία και το ενδιαφέρον του. Σε κάθε κάρτα υπάρχει φωτογραφία της πόλης, πληροφοριακό κείμενο γι’ αυτήν και επιπλέον πληροφορίες για τη χώρα (σημαία, νόμισμα, έκταση, πληθυσμός κ.ά.) ενώ στην κάρτα μπορεί να υπάρχει μία εντολή. Κάθε παίκτης κινείται στο ταμπλό-χάρτη και όταν φτάσει σε πόλη-σταθμό του διαβάζει τις πληροφορίες που την αφορούν. Οι παίκτες επιπλέον καλούνται να εκτελέσουν τις εντολές, δηλαδή να απαντήσουν σε ερωτήσεις, να κινηθούν προς τα εμπρός ή προς τα πίσω στη διαδρομή κ.ά., με συνέπεια να εναλλάσσεται η πρωτοπορία και η νίκη να κρίνεται κυριολεκτικά... στο νήμα! Οι παίκτες, στην προσπάθειά τους να νικήσουν, έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν αεροπλάνο ή πλοίο. Στο τέλος του παιχνιδιού, όλοι έχουν διασκεδάσει, νοερά έχουν ταξιδέψει και, νικητές ή ηττημένοι, είναι πλουσιότεροι σε γνώσεις!

• Encyclopedia Υδρόγειος Σφαίρα + Πλανήτης, Playful (www.playful.gr). Η ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια της Playful αποτελεί έναν εξαιρετικό συνδυασμό μάθησης και διασκέδασης. Στα περιεχόμενα του παιχνιδιού περιλαμβάνονται καρτέλες, ασύρματο ηλεκτρονικό στυλό, ηλεκτρονική κονσόλα, καλώδιο USB σύνδεσης με υπολογιστή, CD με τα προγράμματα, περιστρεφόμενη υδρόγειος σφαίρα και οδηγίες. Έχει τεχνολογία αφής και με το ασύρματο ηλεκτρονικό στυλό που περιέχει δίνει τη δυνατότητα στο παιδί, αγγίζοντας πάνω στις εικόνες και στις λέξεις, να ακούει πληροφορίες που αφορούν τη γεωγραφία, τα ήθη, τα έθιμα κ.ά. της Ελλάδας, καθώς και πληροφορίες για την Κύπρο, τον πλανήτη μας, τους λαούς της Γης, το ηλιακό σύστημα κ.λπ. Το παιχνίδι έχει και κουίζ γνώσεων ενώ περιέχει ως δώρο την έκδοση Πλανητούλης, με θέματα σχετικά με το περιβάλλον και την οικολογία.

Ο Άρης Ασλανίδης είναι εκπαιδευτικός και συγγραφέας. Έχει συγγράψει, μεταξύ άλλων, το βιβλίο Το οικολογικό αλφαβητάρι (Εκδόσεις Πατάκη, 2003), καθώς και το σχολικό βιβλίο για το μάθημα της Γεωλογίας-Γεωγραφίας Β΄ Γυμνασίου (ΟΕΔΒ, 2009). Είναι, επίσης, επιστημονικός υπεύθυνος στον ιστότοπο-εκπαιδευτική πύλη www. educationplace.gr

52 ΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑς

13.11.2013

της ΗΛΕΚΤΡΑΣ ΣΑΜΟΪΛΗ

Το Παρ σι Μ

πορεί κανείς να έχει τις ενστάσεις του για τη γαλλική κουζίνα, μπορεί να παραξενεύεται από την εκκεντρικότητα της γαλλικής υψηλής ραπτικής, αλλά το Παρίσι –όπως και να το δούμε– είναι όμορφο. Τα κτήρια, «οι ζωγράφοι του πενταλέπτου», που επιμένουν να σκιτσάρουν καρικατούρες και πορτρέτα στους τουρίστες πάνω στις γέφυρες που διασχίζουν τον Σηκουάνα, τα περίπτερα με τα μεταχειρισμένα βιβλία, τα μπιστρό με τα στριμωγμένα τραπεζάκια, οι πολυκατοικίες με τις εσωτερικές αυλές... Έχει ποίηση το Παρίσι και αστική ομορφιά. Στο Παρίσι, λοιπόν, γιατί και την αισθητική μας τη χτίζουμε από τις μικρές ηλικίες! Οι φήμες λένε… … ότι το Παρίσι είναι πόλη για ενήλικες. Πράγμα που σημαίνει ότι στα περισσότερα εστιατόρια δεν θα σας συμπονέσουν αν τα παιδάκια σας επιδίδονται στο δημοφιλές «τρέχω-γύρω-απότα-τραπέζια» σπορ. Αν βρεθείτε στο Παρίσι με τα μικρά σας λοιπόν, εύλογα θα σας δημιουργηθεί το ακόλουθο ερώτημα: Μα πού τρέχουν και ξεδίνουν επιτέλους αυτά τα Γαλλάκια; Στο Cité des Enfants, ένα από τα πιο ενδιαφέροντα διαδραστικά πάρκα σε ολόκληρη την Ευρώπη που ανήκει στο ευρύτερο πάρκο Επιστήμης και Τεχνολογίας (Cité des sciences at de l’industrie). Στον ίδιο χώρο βρίσκεται και το Πλανητάριο καθώς και το Γκεόντ, ο υπερμεγέθης κινηματογράφος όπου στην ημικυκλική σκηνή του των 1.000 τ.μ. (!) προβάλλονται ταινίες. (Για πληροφορίες: www.cite-sciences.fr.) Αν συμπεριλάβετε στο πρόγραμμά σας μία επίσκεψη στο Πάρκο Επιστήμης και Τεχνολογίας, υπολογίστε ολόκληρη την ημέρα καθώς μικροί και μεγάλοι θα δυσκολευτείτε να ξεκολλήσετε!

δεν τελειώνει

Θα υπάγω εις στους κήπους! Εν προκειμένω, εις στους Κήπους του Λουξεμβούργου. Σιντριβάνια, λίμνη, όμορφα κιόσκια και μία παιδική χαρά, που με αντίτιμο μόλις 1,50 ευρώ θα σας επιτρέψει να αφήσετε τα παιδάκια σας να τρέξουν, να παίξουν και να φωνάξουν στην καρδιά της «καθώς πρέπει» αυτής πόλης. Εσείς απλώς θα πάρετε μία από τις πολλές καρέκλες που περιφέρονται και μεταφέρονται σε κάθε γωνιά του πάρκου, θα βρείτε ένα σημείο που θα το βλέπει ο ήλιος και θα «αράξετε». Αν βρεθείτε εκεί Τετάρτη, Σάββατο ή Κυριακή στις 2 το μεσημέρι, ψάξτε για το κουκλοθέατρο – σήμα κατατεθέν του Πάρκου. Ακόμα κι αν οι παραστάσεις είναι στα γαλλικά, μην ανησυχείτε, τα παιδιά έχουν τον τρόπο τους να τα καταλαβαίνουν όλα! Οι Κήποι του Λουξεμβούργου βρίσκονται στο 6ο διαμέρισμα, προσβάσιμοι με το μετρό, γραμμή 4, στη στάση Οντεόν. Κι αν οι Κήποι του Λουξεμβούργου σάς ανοίξουν την όρεξη και θέλετε να αναπνεύσετε λίγο αέρα «παλαιού» Παρισιού, προγραμματίστε και μία βόλτα στο Πάρκο Jardin d’Acclimatation. Ιδρύθηκε στα μέσα του 19ου αιώνα από τον αυτοκράτορα Ναπολέοντα Γ΄ και αρχικά λειτουργούσε ως ζωολογικός κήπος. Το εντυπωσιακό είναι ότι τα παιχνίδια που προσφέρονται δεν έχουν αλλάξει από τότε που πρωτοάνοιξε. Τα παιδιά παραμένουν παιδιά σε όλους τους αιώνες, κι ακόμα και σήμερα στην εποχή του iPad θα παίξουν με την καρδιά τους στο κέντρο τοξοβολίας, θα διασκεδάσουν στα τραμπολίνο και θα γελάσουν με την ψυχή τους στην αίθουσα με τους καθρέφτες! (Μετρό Γραμμή 1, στάση les Sablons. Ανοικτό καθημερινά από τις 10 έως τις 6, είσοδος 3 ευρώ.) Εκτάκτως… ... ο παμπόνηρος, μικρόσωμος Γαλατάκος, που

ποτέ ακούει στο όνομα Αστερίξ, κατοικοεδρεύει στη Γαλλική Εθνική Βιβλιοθήκη μέχρι τις 19 Ιανουαρίου. Σε μια έκθεση «χτισμένη» γύρω από τα αυθεντικά σκίτσα τριών περιπετειών, τα οποία και δώρισε στην εθνική βιβλιοθήκη ο Αλμπέρτ Ουντερζό (ο ένας από τους δύο πνευματικούς πατέρες του Αστερίξ) το 2011. Η εξέλιξη του Αστερίξ παρουσιάζεται στην έκθεση μέσα από τα βήματα και την πορεία των δύο δημιουργών του, του Ουντερζό και του Ρενέ Γκοσινί. Να την επισκεφθείτε οπωσδήποτε και, μα τον Τουτατή, αν τα παιδιά σας είναι πάνω από 6-7 ετών να τα μυήσετε στα μυστικά των υπέροχων ανυπότακτων Γαλατών! Η είσοδος κοστίζει 7 ευρώ και το κέντρο Φρανσουά Μιτεράν της Γαλλικής Βιβλιοθήκης, όπου στεγάζεται η έκθεση, είναι προσβάσιμο με τη γραμμή 14, στη στάση Βιβλιοθήκη Φρανσουά Μιτεράν. ... έτερος πρέσβης της Γαλλίας, ο αιώνια μικρός Μικρός Νικόλας. Σκανταλιάρης, ευαίσθητος και απίθανος, με αδυναμία στους φίλους του, στη μαμά του και στο παγωτό. Ετεροθαλής και ετεροχρονισμένος, κατά κάποιον τρόπο, αδελφός του Αστερίξ, μιας και ο Μικρός Νικόλας είναι κι αυτός παιδί του Γκοσινί, μαζί με τον Γάλλο σκιτσογράφο Ζαν Ζακ Σανπέ. Τα σκίτσα του Σανπέ θα τα βρείτε να εκτίθενται αυτήν την περίοδο στην γκαλερί Μαρτίν Γκοσιό. Οι μικροί θα γελάσουν με την απλότητα των σκίτσων και οι μεγάλοι θα εντυπωσιαστούν από το πώς χωράει τόση ειρωνεία για τη σύγχρονη ζωή μας σε τόσο λιτές γραμμές. Η γκαλερί Γκοσιό βρίσκεται στη rue de l’université στον αριθμό 56. Για πληροφορίες ρίξτε μια ματιά στο www.galerie-martine-gossieaux.com

53 ΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑς

13.11.2013

Κάθε ταξίδι επιβάλλει τα κατάλληλα ρούχα και αξεσουάρ για να απολαμβάνετε κάθε στιγμή του. Μπείτε στο online κατάστημα και δείτε όλα μας τα προϊόντα

www.aliceonboard.gr

Hotel de Ville

Marais

Σαν Ζερμέν ντε Πρε

Μονμάρτρη

Ελληνιστί το δημαρχείο. Ακριβώς απέναντι από την Παναγία των Παρισίων, από τη δεξιά μεριά του Σηκουάνα βρίσκεται το υπέροχο, επιβλητικό αυτό κτήριο, στην είσοδο του 4ου διαμερίσματος. Στην πλατεία γύρω από το Δημαρχείο πάντα κάτι παίζει. Οι πληροφορίες μου λένε ότι από τον Δεκέμβριο μέχρι και τον Μάρτιο στήνεται παγοπίστα, οπότε αν βρεθείτε εκεί τους χειμερινούς μήνες ετοιμαστείτε για βόλτες με παγοπέδιλα!

Το Μαρέ είναι μία γειτονιά στο 3ο διαμέρισμα του Παρισιού, που τα τελευταία χρόνια έχει γίνει ιδιαιτέρως δημοφιλής. Παλιότερα ήταν κατ’ εξοχήν εβραϊκή γειτονιά. Άλλαξε εντελώς μετά τον διωγμό των εβραίων από το Παρίσι, επί γερμανικής κατοχής. Έκτοτε είναι τόπος συνάθροισης καλλιτεχνών, γεμάτο γκαλερί και μικρές μπουτίκ. Οπωσδήποτε να κάνετε μία βόλτα στην πανέμορφη Πλας ντε Βοζ.

Εκτός από την ομώνυμη εκκλησία, το όνομα Σαν Ζερμέν ντε Πρε φέρει και ολόκληρη η περιοχή, που πατάει λίγο στο 5ο και κυρίως στο 6ο διαμέρισμα του Παρισιού. Μικρά, μικρούτσικα δρομάκια, γεμάτα μπιστρό και καφέ, απ’ όπου πέρασαν τιτάνιες προσωπικότητες της σύγχρονης διανόησης και λογοτεχνίας: από τον Έρνεστ Χεμινγουέι και τον Ζαν Πολ Σαρτρ, μέχρι τον Αρτούρ Ρεμπό. Έτσι για την έμπνευση, κάντε μία βόλτα.

Αν το 6ο διαμέρισμα υπήρξε άντρο των διανοουμένων, η Μονμάρτρη ήταν των σπίτι των εικαστικών. Ο Τουλούζ Λοτρέκ «έστηνε» τα μοντέλα του στο στούντιό του με θέα την εκκλησία του Σακρέ Κερ, πριν εξορμήσει για τις νυχτερινές περιπέτειές του στο Μουλέν Ρουζ. Για αυτήν τη μοναδική μποέμ ατμόσφαιρα του 20ού αιώνα αξίζει να ανεβείτε μέχρι τον λόφο της Μονμάρτρης και να χαθείτε στα στενά. Μόνο καλύτερα να χαθείτε με τα μικρά σας σε μάρσιπο, καθότι οι πάμπολλες σκάλες της γειτονιάς δεν είναι φιλικές προς τα καρότσια...

Ένα e-shop με επιλεγμένα ρούχα, αξεσουάρ και παιχνίδια από όλον τον κόσμο. Ένα ταξίδι συλλογής πραγμάτων από όλον τον κόσμο. // www.aliceonboard.gr

Ξεχωριστή και πανέμορφη φούστα Petti Skirt

Stylish παπούτσια από μοβ λουστρίνι για τις μικρές μας φίλες

Χαριτωμένο Sweat για τις μικρές μας φίλες που επιζητούν την άνεση και το στιλ

Κάτω από αυτό το πάπλωμα οι μικροί μας φίλοι θα ονειρεύονται ότι βρίσκονται στο φεγγάρι

54 ΓΙΑΜΙ

13.11.2013

της Αθηνάς Τσόγκα-Τουρνικιώτη

Πτι-μπερ, αγάπη μου! Μωσαϊκό Υλικά ● 1 πακέτο πτι-μπερ Αλλατίνη ● 1 κρέμα γάλακτος (250 γρ.) ● 1 σοκολάτα κουβερτούρα ● 1 φύλλο λαδόκολλα ● μία μακρόστενη φόρμα του κέικ (μετρίου μεγέθους) Εκτέλεση Σε μικρή κατσαρόλα ρίχνουμε την κρέμα γάλακτος και βάζουμε σε μέτρια φωτιά μέχρι να ζεσταθεί πολύ καλά. Πριν αρχίσει να βράζει κατεβάζουμε από τη φωτιά και ρίχνουμε μέσα την κουβερτούρα, την οποία έχουμε σπάσει με τα χέρια σε 3-4 κομμάτια. Ενώ λιώνει ανακατεύουμε καλά με έναν αυγοδάρτη για να διαλυθεί τελείως και να μη μείνουν μικρά κομματάκια. Σε ένα άλλο μπολ, τρίβοντας με τα χέρια μας, σπάμε τα πτι-μπερ Αλλατίνη σε ακανόνιστα μικρά κομμάτια. Περιχύνουμε τα μπισκότα με την κρέμα σοκολάτας και ανακατεύουμε καλά για να κρυώσει το μείγμα μας. Βρέχουμε ένα φύλλο λαδόκολλας και το στύβουμε καλά. Ξετυλίγοντας γίνεται εύκαμπτο, έτσι ώστε να το απλώσουμε στα τοιχώματα της φόρμας του κέικ. Ρίχνουμε μέσα στη φόρμα το μείγμα και λειαίνουμε την επιφάνεια με μία σπάτουλα. Το σκεπάζουμε με τη λαδόκολλα και τοποθετούμε στην κατάψυξη μέχρι να παγώσει καλά. Βγάζουμε από την κατάψυξη και αφήνουμε 5 λεπτά πριν το κόψουμε σε φέτες.

Φρουτογλυκό με πτι-μπερ ολικής άλεσης ΑΛΛΑΤΙΝΗ Υλικά ● 1 μήλο ● 1 αχλάδι ● 1 μπανάνα ● 2 φέτες πεπόνι (Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα φρούτα της αρεσκείας μας, αρκεί να μην έχουν πολλά υγρά, όπως π.χ. το καρπούζι.) ● 1 πακέτο πτι-μπερ Αλλατίνη ολικής άλεσης αλεσμένα στο μπλέντερ ● 1/3 κούπας γάλα με χαμηλά λιπαρά (ή πλήρες) ● 1 γιαούρτι στραγγιστό με χαμηλά λιπαρά ● 3 κ.σ. τυρί Φιλαδέλφεια light Εκτέλεση Ρίχνουμε σε ένα μπολ τα πτι-μπερ Αλλατίνη και το γάλα, έτσι ώστε βραχούν και να σχηματίσουν μία μάζα, όχι με πολλά υγρά. Συμπληρώνουμε λίγο γάλα αν χρειαστεί και έπειτα σχηματίζουμε μία στρώση στον πάτο μίας μέτριας φόρμας ή σε ατομικά μπολάκια πιέζοντας με ένα κουτάλι για να ισιώσουμε την επιφάνεια της βάσης. Πολτοποιούμε στο μπλέντερ τα φρούτα και τα ρίχνουμε σε ένα μπολ, έπειτα χτυπάμε το γιαούρτι με το τυρί Φιλαδέλφεια να ανακατευτούν καλά. Τα προσθέτουμε στα φρούτα και ανακατεύουμε. Ρίχνουμε την κρέμα των φρούτων πάνω από τη βάση με τα μπισκότα και γαρνίρουμε την επιφάνεια προαιρετικά με λίγες σταγόνες μέλι, ή μαρμελάδα, κανέλα, ξηρούς καρπούς αλεσμένους στο μπλέντερ ή ξερά φρούτα.

Α

υτόν τον μήνα θα φτιάξουμε γλυκάκια! Γλυκάκια εύκολα, γρήγορα, με απλά υλικά και χρησιμοποιώντας τα αγαπημένα μας πτι-μπερ Αλλατίνη. Πεντανόστιμο μωσαϊκό με τρία μόνο υλικά, υγεινό φρουτογλυκό και πανεύκολα τρουφάκια. Γρήγορα, απολαυστικά, αγαπημένα γλυκά με μπισκότα Αλλατίνη.

Tρουφάκια με μπισκότα πτι μπερ Αλλατίνη Υλικά ● 2 1/2 πακέτα μπισκότα πτι-μπερ Αλλατίνη ● 300 γρ. κουβερτούρα ● 180 γρ. βούτυρο ● 50 ml κρέμα γάλακτος ● Για τη διακόσμηση: πολύχρωμα τρουφάκια ή τρουφάκια σοκολάτας ή καρύδας. Εκτέλεση Λιώνουμε την κουβερτούρα με το βούτυρο και την κρέμα γάλακτος σε μπεν μαρί. Σε ένα μπολ σπάμε τα μπισκότα σε όσο το δυνατόν μικρότερα κομμάτια, με το χέρι. Ρίχνουμε την κουβερτούρα πάνω από τα τρίμματα του μπισκότου. Ανακατεύουμε καλά κι αφήνουμε το μείγμα να κρυώσει, τόσο όσο να πλάθεται. Πλάθουμε μπαλάκια και τα κυλάμε πάνω στην πολύχρωμη τρούφα ή στην τρούφα σοκολάτας ή καρύδας.

Μαθήματα Μαγειρικής για Mεγάλους και Mικρούς

Αθηνά Τσόγκα-Τουρνικιώτη Για ωράριο μαθημάτων μαγειρικής, 6947379351

56 ιστοριεσ απο...

13.11.2013

της Μαρίας Γυπαράκη

ΚΩΔΙΚΑΣ

Η

ΤΖO ΚO ΝΤΑ

αιώνια ομορφιά Για το πόσα μυθιστορήματα έχουν γραφτεί με θέμα την αριστουργηματική προσωπογραφία της Τζοκόντα, που φιλοτέχνησε ο Λεονάρντο ντα Βίντσι και που σήμερα βρίσκεται σε θέση περίοπτη στο Μουσείο του Λούβρου, δεν χρειάζεται να το υπενθυμίσουμε· ούτε, άλλωστε, και τη γοητεία που ο πίνακας ασκεί σε μικρούς και μεγάλους. Ένα πέρασμα από την αίθουσα του μουσείου στην οποία βρίσκεται τοποθετημένη η μεγάλη κυρία με το αινιγματικό χαμόγελο φτάνει για να πεισθεί ο οποιοσδήποτε. Από το πρωί ίσαμε το βράδυ χιλιάδες άτομα, απ’ όλον τον κόσμο, συνωστίζονται εκστατικοί μπροστά στο έργο του Λεονάρντο προσπαθώντας να καταλάβουν πώς μια ζωγραφιά για να το πούμε με λόγια απλά κατάφερε να γίνει ο μεγαλύτερος μύθος της ιστορίας της τέχνης. Η διασημότητα της αυτής εξοχότητας της Μόνα Λίζα θα ωθήσει έναν από τους πιο γνωστούς καλλιτέχνες της Ποπ Αρτ, τον Άντι Γουόρχολ, να τη συγκρίνει –ούτε λίγο ούτε πολύ– με την Κόκα Κόλα! Και δεν έχει άδικο, αν κρίνει κανείς από τα χιλιάδες εμπορικά προϊόντα (από τρόφιμα μέχρι είδη ένδυσης) πάνω στα οποία βρίσκεται αποτυπωμένη η μορφή της ή η μορφή του, όπως θα ισχυρίζονταν κάποιοι άλλοι. Αθώος (την εποχή εκείνη δεν είχε ακόμη τεθεί το θέμα του ανδρικού μοντέλου) αλλά και προκλητικός συνάμα, ο Γάλλος πρωτοποριακός καλλιτέχνης Marcel Duchamp οικειοποιείται, το 1919, το έργο του Ντα Βίντσι προσθέτοντας, στη λεπταίσθητη ύπαρξη, μουστάκι και τραγίσιο γένι! Ο ίδιος ο Duchamp εξηγεί την παρέμβασή του αυτήν, του 1919, λέγοντας: «[...] Η Τζοκόντα αυτή με το μουστάκι και το τραγίσιο γένι είναι ένας συνδυασμός ready-made (έργο τέχνης το οποίο ήδη υπάρχει και πάνω στο οποίο γίνονται επεμβάσεις) και εικονοκλαστικού ντανταϊσμού (πρωτοποριακό καλλιτεχνικό κίνημα). Το αυθεντικό έργο μου, το πρωτότυπο, εν ολίγοις, ready-made μου δεν είναι παρά μια φτηνή χρωμολιθογραφία, 8x5 ίντσες, στο πίσω μέρος της οποίας έβαλα τέσσερα κεφαλαία γράμματα που αν τα διαβάσει κανείς σύμφωνα με το γαλλικό αλφάβητο συνθέτουν ένα τολμηρότατο αστείο για την Τζοκόντα». Έτσι ο Duchamp, δίχως να το θέλει, γίνεται προφήτης για όλα όσα θα συμβούν περίπου έναν αιώνα αργότερα, όταν ο Ιταλός Silvano Vincenti, πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για την Αξιοποίηση των Αγαθών της Πολιτιστικής Κληρονομιάς, δήλωσε μπροστά στους

57 ΤΗ ζωγραφικη

13.11.2013

εκπροσώπους του διεθνούς Τύπου πως η Τζοκόντα δεν ήταν άλλος από τον νεαρό πολυαγαπημένο βοηθό του Λεονάρντο, τον Gian Giacomo Caprotti, γνωστό ως Salaï (μικρός διάβολος ή παιδί του διαβόλου). Η υπόθεση Τζοκόντα αρχίζει και πάλι να παίρνει διαστάσεις αστυνομικού μυθιστορήματος! Ο μαθητής και ο δάσκαλος Ο Ντα Βίντσι συνάντησε για πρώτη φορά τον νεαρό Σαλάι, το 1490, στο Μιλάνο και φαίνεται ότι η περίεργη «άφυλη» ομορφιά του αγοριού εντυπωσίασε τον δάσκαλο που, όπως όλοι οι μεγάλοι καλλιτέχνες της Αναγέννησης, μια ολόκληρη ζωή αναζητούσε το αισθητικό ιδεώδες του. Έκτοτε η ζωή του μικροαπατεώνα Σαλάι συνδέεται άρρηκτα με εκείνη του «γίγαντα» της τέχνης. Γίνεται, ο βοηθός του, το μοντέλο του, ο θετός γιος του και για ορισμένους βιογράφους ο εραστής του. Se non è vero è ben trovato... Ο υποστηρικτής της θεωρίας της Τζοκόντα-Σαλάι, ο Vincenti, προβάλλει αδιάσειστα επιχειρήματα διαβεβαιώνοντας ότι κάτω από την ανάγνωση του μεγεθυντικού φακού διέκρινε, ούτε λίγο ούτε πολύ, στις κόρες των ματιών της Μόνα Λίζα σύμβολα τα οποία του επιτρέπουν να τεκμηριώσει την άποψή του: τα γράμματα L στο δεξιό και

το του Σαλάι, του «μικρού διαβόλου» (βλ. φωτογραφίες). Ο καθένας μας μπορεί να προβεί σε προσωπικές αποτιμήσεις, κρίνοντας (ας το ομολογήσουμε) από την κάποια ομοιότητά τους... Το θρίλερ Η πεποίθηση πως η κυρία με το αινιγματικό χαμόγελο ήταν η Lisa Gherardini del Giocondo, σύζυγος ενός πλούσιου έμπορου από τη Φλωρεντία, οφείλεται, εν πολλοίς, στον ζωγράφο Βαζάρι που συνέγραψε τους βίους των καλλιτεχνών της εποχής του. Η ταυτότητα θεωρήθηκε, όπως θα λέγαμε σήμερα, δεδομένη. Από πολύ νωρίς όμως άρχισαν οι αμφισβητήσεις και έτσι το μυστήριο αλλά και η υστερία γύρω από την Τζοκόντα συνεχίζονται μέχρι σήμερα. Υπεύθυνοι του Λούβρου δηλώνουν ότι φτάνουν ακόμη στο μουσείο ερωτικά γράμματα που απευθύνονται στη Μόνα Λίζα. Περίτρανη απόδειξη για τα πάθη που μπορεί να εμπνεύσει η τέχνη! Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, τρεις Ιταλοί αρχαιολόγοι αποφάσισαν να «ενταχθούν», όπως μπορούσαν, στο σενάριο του θρίλερ Μόνα Λίζα ανακοινώνοντας ότι βρήκαν τα οστά της Lisa Gherardini (το υποτιθέμενο μοντέλο της Τζοκόντα) κατά τη διάρκεια των ανασκαφών τους κοντά στο

Υπεύθυνοι του Λούβρου δηλώνουν ότι φτάνουν ακόμη στο μουσείο ερωτικά γράμματα που απευθύνονται στη Μόνα Λίζα S στο αριστερό τα οποία κατάφερε να διαβάσει, δεν μπορεί να είναι τίποτα άλλο παρά τα αρχικά του Λεονάρντο και του Σαλάι! Οι δηλώσεις αυτές θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν τη συγγραφή ουκ ολίγων μυθιστορημάτων αν το Μουσείο του Λούβρου, ιδιοκτήτης του πίνακα, δεν έδινε κάποιες σοβαρότερες, από επιστημονική άποψη, εξηγήσεις δηλώνοντας ότι κανένα απολύτως κωδικό γράμμα δεν υπάρχει στα μάτια της ωραίας και ότι αυτά τα οποία ο Vincenti ερμήνευσε ως σημάδια μυστικά δεν είναι παρά τα σκασίματα της χρωματικής ύλης πάνω στο ξύλο· το έργο, εν ολίγοις, του χρόνου. Για τον απλό παρατηρητή η μόνη απτή πραγματικότητα είναι τρεις πίνακες που εάν τους δει τον έναν δίπλα στον άλλον, σίγουρα θα αισθανθεί κάπως αμήχανα. Ο πρώτος είναι το μήλον της Έριδος, η ίδια η Τζοκόντα, ο δεύτερος ο Άγιος Ιωάννης, για τον οποίο γνωρίζουμε ότι το μοντέλο ήταν ο Σαλάι, και ο τρίτος το ίδιο το πορτρέ-

μοναστήρι της Αγίας Ούρσουλας στη Φλωρεντία. Στις 9 Αυγούστου του φετινού καλοκαιριού ανοίχτηκε ο οικογενειακός τάφος του Francesco del Giocondo (σύζυγος της Lisa Gherardini, εξ ου και το όνομα Gioconda) και έδωσε νέες ελπίδες για μια οριστική πλέον ταύτιση. Οι ειδικοί κρίνουν ότι με τα επιστημονικά μέσα τα οποία διαθέτουν σήμερα (κυρίως αναλύσεις DNA) θα καταφέρουν, μελετώντας τα οστά της οικογενείας, να εντοπίσουν τον σκελετό και το κρανίο της πολυπόθητης κυρίας για να «σκιαγραφήσουν», στη συνέχεια, το πορτρέτο της και να το συγκρίνουν με εκείνο του Λούβρου. Απομένει πλέον να περιμένουμε τα αποτελέσματα των επίμονων και, κατά την άποψή μας, ματαιόδοξων αυτών ερευνών που σίγουρα θα ικανοποιήσουν τους περίεργους, αλλά δεν έχουν να προσφέρουν το παραμικρό στον μεγάλο μύθο της ζωγραφικής που ακούει στο όνομα Μόνα Λίζα.

58 αστερια

13.11.2013

ΔΙΔΥΜΟΙ

Νέα κεφάλαια γράφονται στο βιβλίο της καριέρας σου. Ιδέες, συνεργασίες, εγχειρήματα σε καλούν να επενδύσεις χρόνο και σκέψη σε φιλόδοξα σχέδια. Που αν πιστεύεις ότι σε αντιπροσωπεύουν, δεν θα σου βγουν σε κακό. Αρκεί να προσέχεις πού διοχετεύεις τα χρήματά σου. Κοινώς, να έχεις ένα σχέδιο. Μα είσαι Δίδυμος… οπότε κάψε το σενάριο. Αν το παιδί σου είναι Δίδυμος Το πανέξυπνο Διδυμάκι σου θα χρησιμοποιήσει αυτόν τον μήνα τον καλύτερό του εαυτό. Αισιόδοξο, δραστήριο, αεικίνητο, φλύαρο, θα διοχετεύσει την ενέργειά του παντού, με τρόπο παραγωγικό. Το μόνο που πρέπει να κάνεις είναι να φορτίσεις τις μπαταρίες του, εξασφαλίζοντάς του επαρκή ξεκούραση.

ΛΕΩΝ

Εδώ και καιρό περνάς από σαράντα κύματα αυτοκριτικής για τα πάντα. Δουλειά, φίλοι, παιδιά οικογένεια, όλα νομίζεις πως θα μπορούσες να τα αντιμετωπίζεις καλύτερα. Ίσως να μην έχεις δίκιο, όμως αυτό το ταξίδι προς την αυτογνωσία μόνο καλό μπορεί να σου κάνει. Μεγαλώνεις, φίλε Λέοντα. Και μαζί σου μεγαλώνουν και τα έξοδά σου… Η καταναλωτική μανία σου έχει ξεπεράσει κάθε όριο. Προσοχή λοιπόν. Αν το παιδί σου είναι Λέων Το Λιονταράκι σου θα βρίσκεται σε μία από τις εξαιρετικά σπάνιες φάσεις, κατά την οποία θα είναι διατεθειμένο να δεχτεί κριτική. Αξιοποίησέ την, χωρίς δασκαλίστικους τόνους, γιατί έχασες το παιχνίδι.

ΚΡΙΟΣ

Θέλεις να τα αλλάξεις όλα. Εδώ και τώρα. Τα καλά νέα είναι ότι μπορείς. Τα κακά νέα είναι ότι θα πρέπει να περιμένεις… μέχρι τον Μάρτιο. Γιατί με τον Δία ανάδρομο, αν δεν φιλτράρεις κάθε γενναία παρόρμηση, κάθε σαρωτική διάθεση για αναγέννηση, σε λίγο θα βρεθείς να αναρωτιέσαι πώς έφτασες ως εκεί. Και λέγοντας εκεί, εννοούμε τα άκρα. Σε αυτό το ταξίδι των αλλαγών, λάβε υπόψη τι θέλουν και οι άλλοι. Και πρόσεχε τις τσέπες σου γιατί προς το τέλος του μήνα τείνουν να αδειάσουν… Αν το παιδί σου είναι Κριός Οι γρήγοροι ρυθμοί του και ο αυθορμητισμός του δεν θα σας κάνουν καμία εντύπωση. Μπορεί κάποιες φορές να διαπιστώνετε μια μεγαλύτερη δόση θράσους, καθώς το μικρό Κριαράκι δεν θα μπορεί με τίποτα να καταπνίξει τις ηγετικές τάσεις του. Οι μικροί καβγάδες θα βρίσκονται στην ημερήσια ατζέντα, οπλιστείτε με ψυχραιμία και υπομονή.

ΠΑΡΘΕΝΟΣ

ΤΑΥΡΟΣ

Για σένα Ταύρε, που σηκώνεσαι από τον καναπέ σου για πολύ σημαντικούς λόγους, η περίοδος αυτή δεν είναι εύκολα διαχειρίσιμη. Το σύμπαν συνωμοτεί υπέρ των αλλαγών και εσύ δεν πρέπει να μείνεις θεατής. Είναι μοναδική ευκαιρία να επαναπροσδιορίσεις στόχους, προτεραιότητες, αξίες. Αν οι αποφάσεις σου έχουν μια δόση λογικής, οι αλλαγές δεν θα σου βγουν σε κακό· αντίθετα, θα είναι το αλατοπίπερο στη μάλλον προβλέψιμη καθημερινότητά σου. Αν το παιδί σου είναι Ταύρος Είναι η κατάλληλη στιγμή να μιλήσετε μαζί του για το τι θέλει να κρατήσει και το τι θέλει να αλλάξει. Χόμπι, αντικείμενα, φίλοι, δραστηριότητες μπαίνουν κάτω από ένα πιο αναλυτικό μικροσκόπιο και αντιμετωπίζονται στον άξονα της πραγματικής επιθυμίας. Αφουγκραστείτε το Ταυράκι σας, βοηθήστε το να απαλλαγεί από τα «πρέπει» και να πορεύεται με τα «θέλω».

ΚΑΡΚΙΝΟΣ

Βλέπε, άκου, μη μιλάς. Εξαιρετικά αφιερωμένο στον Νοέμβριο των Καρκίνων. Γιατί τώρα, περισσότερο από ποτέ, θα νιώσεις την ανάγκη να φωνάξεις αγανακτισμένα σε όσους σε ταλαιπωρούν. Και θέλεις να το κάνεις τόσο δυνατά, που θα το ακούσουν και αυτοί που δεν είχαν σκοπό να σε ταλαιπωρήσουν. Και όλο αυτό μεταφράζεται σε μία και μόνο λέξη: απώλειες… Αν ο παιδί σου είναι Καρκίνος Τα μικρά Καρκινάκια θα περάσουν έναν δύσκολο μήνα, μαζί τους και εσείς. Η δεδομένη εσωστρέφειά τους θα γιγαντωθεί. Θα επικοινωνούν και θα εκφράζονται με μεγάλη δυσκολία. Θα στραφούν αποκλειστικά σχεδόν στην οικογένεια και στα αδέρφια τους, αν έχουν. Μα, φυσικά, αυτά είναι ψιλά γράμματα για τους γονείς ενός μικρού Καρκίνου.

Η ξέφρενη εργασιακή πορεία συνεχίζεται. Δουλεύεις με απίστευτους ρυθμούς, αστείρευτη ενέργεια και για δέκα. Από τις 11 του μήνα είναι και η τύχη με το μέρος σου, οπότε ό,τι αποφασίζεις να τολμήσεις, θα σου συμβεί και μάλιστα με τον καλύτερο τρόπο. Και σαν να μη φτάνουν όλα αυτά, αποκτάς και μια ανεπιτήδευτη γοητεία, που σε κάνει πραγματικά ακαταμάχητο. Είναι και αυτός ο μήνας σου λοιπόν. Αν το παιδί σου είναι Παρθένος Αστείρευτη ενέργεια, σε συνδυασμό με τη σχεδόν ψυχαναναγκαστική συνέπειά του, το κάνουν να μοιάζει με ρομποτάκι τελευταίας τεχνολογίας. Με τη διαφορά ότι το Παρθενάκι σας το απολαμβάνει. Θα ξυπνά γεμάτο όρεξη και θα κοιμάται με δυσκολία, μην ξεγελιέστε από τις επιδόσεις του και εξασφαλίστε ότι ξεκουράζεται επαρκώς για να μη… βραχυκυκλώσει.

59 αστερια

13.11.2013

της ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ

ΤΟΞΟΤΗΣ

Ο κόσμος σού ανήκει, ή τουλάχιστον έτσι νομίζεις. Κανείς δεν μπορεί να σταθεί εμπόδιο στον δρόμο σου (ή τουλάχιστον πάλι έτσι νομίζεις). Είσαι πιο έτοιμος από ποτέ για να κυνηγήσεις επαγγελματικά σχέδια, ταξίδια αλλά και ανθρώπους. Αυτό το τελευταίο να το κοιτάξεις όμως, γιατί μπορεί οι άλλοι να αρχίσουν να τρέχουν μακριά σου. Επίσης, πρόσεχε τον εαυτό σου και θωράκισε την υγεία σου. Αν το παιδί σου είναι Τοξότης Ενέργεια, κίνηση, θάρρος, αλλά και θράσος κάνουν τον μικρό Τοξότη ακαταμάχητο αλλά και λίιιγο κουραστικό. Θα δυσκολευτείς να ανταποκριθείς στις απαιτήσεις του για πήγαινε-έλα. Βάλε του όρια, γιατί αυτός θα είναι ένας μήνας που ίσως τα ξεπεράσει.

ΥΔΡΟΧΟΟΣ

ΖΥΓΟΣ

Είσαι ένα βήμα πριν από τη χρεωκοπία. Ή τείνεις προς αυτήν με μαθηματική ακρίβεια. Οπότε καλό θα ήταν να είσαι περισσότερο προσεκτικός. Από την άλλη, κλείνεις τα αυτιά σου σε ένα σώμα που φωνάζει για φροντίδα και προσοχή. Το δικό σου. Ξέρω, είναι δύσκολο να ζητάμε από έναν Υδροχόο να προγραμματίσει άσκηση και διαλογισμό, αλλά αυτόν τον μήνα μόνο αυτό θα σε σώσει. Αν το παιδί σου είναι Υδροχόος Δεν μπορεί να μπει σε πρόγραμμα (και) αυτόν τον μήνα. Θα έχει την τάση να τεμπελιάζει και να αδιαφορεί. Και από την άλλη, θα αρνείται να ακολουθήσει κάθε δική σας παραίνεση. Ο μόνος τρόπος είναι να λειτουργήσετε σαν ζωντανό παράδειγμα. Οπότε σηκωθείτε από τον καναπέ και πάρτε το Υδροχοάκι σας από το χέρι, οργανώνοντας νέες περιπέτειες.

Ο Άρης στην παρέα κάνει τα νεύρα σου να κρέμονται από μια λεπτή κλωστή, που εσύ –αλλά και οι άλλοι– ψαλιδίζεις κατά περιόδους. Όταν νομίζεις ότι θα εκραγείς, βρίσκεις καταφύγιο στην οικογένεια, στους φίλους, ακόμη και στη δουλειά. Υπάρχουν άνθρωποι που σε στηρίζουν… ακόμη. Μη χάνεσαι, μην απομονώνεσαι, γιατί ό,τι ενδιαφέρον βρίσκεται πολύ μακριά από τον καναπέ του σπιτιού σου. Αν το παιδί σου είναι Ζυγός Γκρίνια, παράπονα, αναβλητικότητα, κούραση και πάλι γκρίνια. Αυτόν τον μήνα θα αισθάνεται μόνιμα αδικημένο και άτυχο. Θα φαντασιώνεται καβγάδες και θα αισθάνεται συχνά εκτός παρέας. Αλλά είναι οι φίλοι του και εσείς που θα διαψεύδετε τις εντυπώσεις, οπότε οπλιστείτε με υπομονή και πιάστε δουλειά.

ΙΧΘΥΕΣ ΣΚΟΡΠΙΟΣ

Με τον Κρόνο πάνω από το όμορφο κεφάλι σου και τις απανωτές εκλείψεις, ό,τι και να πεις, αγαπημένε Σκορπιέ, θα έχεις δίκιο. Το σύμπαν σε πιέζει να αλλάξεις και εσύ δεν θέλεις, ή έτσι νομίζεις τουλάχιστον. Αισθάνεσαι ότι τίποτα δεν είναι μόνιμο και σταθερό και αυτό σε κουράζει. Ευτυχώς ο Ερμής επιστρέφει σε ορθή πορεία στο ζώδιό σου και μπορείς να δεις τις καταστάσεις με καθαρό μάτι. Που για σένα είναι το μάτι της καρδιάς. Αν το παιδί σου είναι Σκορπιός Επειδή θα έχει την αίσθηση ότι το σύμπαν δεν το αφήνει στην ησυχία του, καλό θα είναι να το κάνετε εσείς. Μην το πιέζετε, αφήστε το να κάνει τα πράγματα που επιθυμεί, φυσικά με όρια. Δεν θα κρατήσει για πολύ.

ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ

Η Αφροδίτη στο ζώδιό σου όλον τον μήνα σε παίρνει από το χέρι για να περπατήσετε μαζί στο κόκκινο χαλί. Τα φώτα είναι πάνω σου. Η γοητεία σου είναι διάχυτη. Οι ανασφάλειές σου κάνουν φτερά. Νιώθεις ότι βαδίζεις γρήγορα προς κάτι εντελώς καινούργιο και είσαι έτοιμος να συγκρουστείς με ό,τι και όποιον σε κρατάει στη γη. Ήρθε η ώρα να θερίσεις, λοιπόν, Αιγόκερε. Αν το παιδί σου είναι Αιγόκερως Αισθάνεται υπέροχα, το ίδιο και εσείς μαζί του. Αισιόδοξο, δυνατό, χωρίς γκρίνια και ανασφάλειες, θα είναι ο ήλιος που θα ζεσταίνει το σπίτι σας. Εσείς δεν έχετε παρά να αντλήσετε λίγη από την ευτυχία του.

Η ανασφάλεια που σε κυριεύει σε έναν δρόμο μπορεί να οδηγήσει: αυτόν της σύγκρουσης. Καβγάδες και εντάσεις με συνεργάτες και συντρόφους είναι αναπόφευκτοι, ειδικά από τη στιγμή που νομίζεις ότι όλοι σε αμφισβητούν ή σε προδίδουν. Μα θα πάψεις ποτέ να είσαι τόσο ρομαντικός, αγαπημένε Ιχθύ; Έτσι είναι οι σχέσεις, πότε επιτέλους θα το μάθεις. Αν το παιδί σου είναι Ιχθύς Το μικρό σας Ψαράκι θα είναι γεμάτο γκρίνια και παράπονα για όλα. Θα στραφεί σε εσάς για παρηγοριά, να είστε εκεί για να το ακούσετε. Μάλλον δεν είναι η στιγμή για να του εξηγήσετε ότι ο κόσμος δεν είναι αγγελικά πλασμένος…

60 KOMIK

13.11.2013

του Λαυρέντη Χωραΐτη

61 ΔΕλτια τυπου

13.11.2013

Collagen Pro-Active Χορηγός στη 14η Athens Xclusive Designers Week 2013! Με μεγάλη επιτυχία ολοκληρώθηκε η Athens Xclusive Designers Week (18-21 Οκτωβρίου 2013, Αθήνα), της οποίας χορηγός ήταν ακόμη μία φορά η εταιρεία Collagen Power με το αυθεντικό υγρό πόσιμο κολλαγόνο, Collagen Pro-Active. Το Collagen Pro-Active, πιστό πάντα στις αξίες του, στηρίζει κάθε χρόνο δράσεις και εκδηλώσεις που σχετίζονται με τη μόδα, τον πολιτισμό, την ομορφιά και την υγεία. Η Athens Xclusive Designers Week είναι μια εκδήλωση ταυτισμένη με τον χώρο της ομορφιάς, έναν χώρο όπου το Collagen Pro-Active πρωταγωνιστεί από τη στιγμή της εμφάνισής του. Το Collagen Pro-Active είναι το κορυφαίο συμπλήρωμα διατροφής, αποτελώντας το πιο καινοτόμο προϊόν στην επιστήμη του κολλαγόνου. Περιέχει επίσης πυρίτιο, μαγνήσιο και τις βιταμίνες Β1, Β2, Β5, Β6. Χαρίζει νεανικό δέρμα, λαμπερά μαλλιά και υγιή νύχια. Είναι απαραίτητο συστατικό για τη συντήρηση των αρθρώσεων, των οστών και των μυών. Απαραίτητο για άντρες και γυναίκες.

Μουσικά μενταγιόν εγκυμοσύνης

Αν θέλετε να κάνετε δώρο στην έγκυο φίλη, αδελφή ή σύζυγο, έχουμε να σας προτείνουμε μία πρωτότυπη ιδέα. Τα μεξικάνικα μουσικά μενταγιόν εγκυμοσύνης. Είναι πανέμορφα μενταγιόν, που στο εσωτερικό τους έχουν ένα μεταλλόφωνο. Όταν η έγκυος το φοράει και κινείται το μενταγιόν παράγει ανεπαίσθητους ζεν ήχους που χαλαρώνουν το μωρό και τη μαμά. Όταν το μωρό γεννιέται, θυμάται αυτούς τους ήχους και ηρεμεί. Είναι ιδιαίτερα χρήσιμα δε στον θηλασμό, καθώς βοηθάνε το παιδί να συγκεντρωθεί στον θηλασμό και να μην αποσπάται η προσοχή του από τα γύρω ερεθίσματα. Στο Μεξικό δε οι γυναίκες τα φοράνε χαμηλά στην κοιλιά, για να βοηθήσουν το μωρό να κατέβει με το κεφάλι προς τα κάτω και να γεννηθεί φυσιολογικά, καθώς πάντα το μωρό στην κοιλιά τείνει να κινείται προς τον ήχο... Τα μουσικά μενταγιόν εγκυμοσύνης καθώς και άλλα πρωτότυπα πράγματα ανακαλύψαμε στο ηλεκτρονικό κατάστημα www.mariaevita.gr info@mariaevita.gr - 2102724601

Φίλοι της Μέριμνας

Οι «Φίλοι της Μέριμνας» στην «Τεχνόπολις» του Δήμου Αθηναίων. Οι «Φίλοι της Μέριμνας» οργανώνουν για δέκατη χρονιά το χριστουγεννιάτικο Βazaar τους σε έναν ξεχωριστό χώρο, στην «Τεχνόπολις» του Δήμου Αθηναίων, στο Κτήριο «Μηχανουργείο», το Σάββατο 23 Νοεμβρίου από τις 10:00 - 20:00 και την Κυριακή, 24 Νοεμβρίου από τις 10:00 - 19:00. Τα έσοδα από το Bazaar θα διατεθούν για το πρόγραμμα της Μέριμνας «Ανακουφιστική Φροντίδα στο Σπίτι». Η υπηρεσία αυτή δίνει την επιλογή σε παιδιά και εφήβους, έως 18 ετών, που πάσχουν από μια σοβαρή και απειλητική για τη ζωή ασθένεια, ή αντιμετωπίζουν το τελικό στάδιο αυτής, να παραμένουν στον οικείο χώρο του σπιτιού με την οικογένειά τους και με την υποστήριξη των ειδικά εκπαιδευμένων ιατρών, νοσηλευτών, ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών.

THE CHRISTMAS FACTORY Ένα νέο παιχνιδοεργοστάσιο στο κέντρο της Αθήνας! Έρχεται στις 6 Δεκεμβρίου στην Τεχνόπολη, στο Γκάζι η μεγαλύτερη και πιο παραμυθένια Xριστουγεννιάτικη γιορτή! Ενα μεγάλο Xριστουγεννιάτικο event που θα βάλει μικρούς και μεγάλους στο πιο φαντασμαγορικό εργοστάσιο παιχνιδιών που έχει κατασκευαστεί ποτέ! Ο Αϊ Βασίλης παρέα με τα χαρούμενα ξωτικά του ανοίγει τη μεγάλη και ζεστή αγκαλιά του για τους επισκέπτες που θα τον ακολουθήσουν στο ονειρεμένο Εργοστάσιο Χριστουγέννων, για ένα μήνα, από τις 6 Δεκεμβρίου μέχρι τις 6 Ιανουαρίου. Χριστουγεννιάτικη αγορά, carousel, τρενάκι και 500 αληθινά έλατα θα μετατρέψουν την Τεχνόπολη σε ένα μαγικό τοπίο. Μετά το τέλος της εκδήλωσης το «The Christmas Factory» θα αναλάβει να μεταφυτεύσει τα έλατα σε ειδικό χώρο αναδάσωσης, συμβάλλοντας στην προστασία του περιβάλλοντος. Το «The Christmas Factory» υποστηρίζει έμπρακτα τον σύλλογο «Φλόγα» και τα «Παιδικά Χωριά SOS».

Σχολείο Αγάπης Η μη κερδοσκοπική οργάνωση Άνθρωποι Αγάπης, σε συνεργασία με τον Δήμο Φιλαδέλφειας-Χαλκηδόνας, και την ευγενική υποστήριξη του νηπιαγωγείουδημοτικού, Σχολή Χατζήβεη, διοργανώνουν για τρίτη σχολική χρονιά σχολείο αγάπης για μαθητές δημοτικού, γυμνασίου και λυκείου. Το Σχολείο Αγάπης είναι ένα απογευματινό φροντιστηριακό πρόγραμμα που υλοποιείται καθημερινά από 5:00 έως 8:00 και προσφέρει δωρεάν φροντιστηριακή βοήθεια για τα σχολικά μαθήματα, στηρίζοντας τους μαθητές και τις οικογένειές τους. Το Σχολείο Αγάπης υλοποιείται σε αίθουσες που έχει παραχωρήσει ο Δήμος Φιλαδέλφειας-Χαλκηδόνας στην οδό Αγίων Αναργύρων 11 στη Νέα Χαλκηδόνα. Οι ενδιαφερόμενοι εθελοντές εκπαιδευτικοί και οι μαθητές που θα ήθελαν να δηλώσουν συμμετοχή στο «Σχολείο αγάπης», μπορούν να επικοινωνήσουν στα τηλέφωνα 2102511371, κιν. 6979793693 ή στο e-mail των «Ανθρώπων αγάπης» info@lovepeople.gr. Η δράση «Σχολείο Αγάπης» υποστηρίζεται από το νηπιαγωγείο-δημοτικό, Σχολή Χατζήβεη στο πλαίσιο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης του Σχολείου.

Gusto: η νέα καρέκλα φαγητού της Inglesina Η ιταλική εταιρεία Inglesina δημιουργεί μία σειρά βρεφικών προϊόντων εσωτερικού χώρου που προσφέρει ό,τι καλύτερο στο μωρό σας δίνοντας παράλληλα στιλ στο σπίτι σας. Η Gusto είναι η νέα καρέκλα φαγητού της Inglesina, ειδικά σχεδιασμένη για να απλουστεύει τη ζωή της μαμάς και του μπαμπά την ώρα του φαγητού! Ανοίγει και κλείνει με εξαιρετική ευκολία. Ο δίσκος σερβιρίσματος πλένεται στο πλυντήριο πιάτων και είναι αποσπώμενος από τον κύριο δίσκο με τρόπο ώστε να είναι η δυνατή πρώτα η τοποθέτηση του παιδιού και στη συνέχεια η παρουσίαση του φαγητού. Εξαιρετικά συμπαγής όταν κλείνει, η Gusto στέκεται όρθια από μόνη της όπως και τακτοποιείται εύκολα σε μικρούς χώρους. www.inglesina.gr • www.facebook.com/inglesinagr www.twitter.com/inglesina.gr www.instagram.com/inglesinagr

Immaginarium H Immaginarium λανσάρει το Super Paquito, το πρώτο tablet για παιδιά ώστε να αναπτύξουν το ταλέντο τους μέσα από το ασφαλές παιχνίδι. Η Immaginarium, η εταιρεία που ειδικεύεται στο παιχνίδι και τη μάθηση, εγκαινίασε το Super Paquito, το καλύτερο tablet για παιδιά και γονείς. Με έναν άκρως διασκεδαστικό και καινοτόμο τρόπο, το Super Paquito εγκαινιάζει μια νέα εποχή στη μάθηση αλλά και την απόλαυση του περιεχομένου πολυμέσων για τον ελεύθερο χρόνο και την οργάνωση των καθημερινών τους δραστηριοτήτων. Το SuperPaquito ενσωματώνει ένα λογισμικό ελέγχου για γονείς, το οποίο δημιουργεί ένα απόλυτα ασφαλές περιβάλλον που θα επιτρέπει στους γονείς να ελέγχουν το περιεχόμενο και τις προσβάσιμες επαφές από το παιδί τους. Οι ίδιοι μπορούν να ορίσουν επίσης και τον χρόνο χρήσης από τα παιδιά τους. Το Super Paquito, με το ιδιόκτητο λογισμικό του και μια ευρεία επιλογή περιεχομένου, είναι διαθέσιμο στα καταστήματα Immaginarium στην Ελλάδα στην τιμή των 245 ευρώ.

Minions love Chiquita banana! Η Chiquita ακόμη μια φορά πρωτοπορεί, αποδεικνύοντας ότι υπάρχει λόγος που τόσα χρόνια είναι συνώνυμο της μπανάνας στην Ελλάδα και η πιο αγαπημένη των Ελλήνων καταναλωτών. Για τρεις και πλέον μήνες η Chiquita ενώνει τις δυνάμεις της με την εταιρεία παραγωγής κινηματογραφικών ταινιών Universal και συνεργάζονται μαζί στην ταινία Εγώ, o απαισιότατος 2 που είναι στις αίθουσες από τις 10/10. Οι μπανάνες Chiquita κυκλοφορούν πλέον παντού, σε όλη τη χώρα, με αυτοκόλλητα με ήρωες από την ταινία και συγκεκριμένα τα απίθανα σκανταλιάρικα «Minions»!! Η ενέργεια άρχισε με μια θεαματική πρεμιέρα της ταινίας στο Θέατρο Παλλάς όπου μικροί και μεγάλοι φίλοι είδαν πρώτοι την ταινία, απόλαυσαν μοναδικά happenings με τα minions και τις Miss Chiquita, έφαγαν υγιεινά και χόρεψαν με τους ONIRAMA. Σημαντικό κομμάτι της ενέργειας αποτελούν οι προσφορές προς τον καταναλωτή σε συνεργασία με δύο από τις μεγαλύτερες αλυσίδες σουπερμάρκετ: Σκλαβενίτη & Μασούτη, στις οποίες οι καταναλωτές μπορούν να βρουν τις Chiquita μπανάνες σε ειδικές τιμές αλλά και να κερδίσουν συλλεκτικά δώρα της ταινίας. Να τονίσουμε ότι μέρος των εσόδων από αυτές τις δύο ενέργειες θα διατεθεί στο ίδρυμα ΕΛΕΠΑΠ για παιδιά με αναπηρία.

62 ΒΡΕΣ ΤΟ ΘΕΑΤΡΑ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΘΥΜΕΛΗ: Ο ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΒΑΤΡΑΧΟΣ, ΜΟΣΧΟΝΗΣΙΩΝ 32, τηλ.

2108657677 ● ● ΦΟΥΡΝΟΣ: 13, ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗ 168, ΝΕΑΠΟΛΗ, τηλ. 2106460748 ● ● ΟΡΦΕΑΣ: Ο ΜΑΓΟΣ ΤΟΥ ΟΖ, ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ 38, ΑΘΗΝΑ, τηλ. 2103604618 ● ● POCKET THEATRE: ΠΑΠΟΥΤΣΩΜΕΝΟΣ ΓΑΤΟΣ, ΟΙ ΜΟΥΣΙΚΟΙ ΤΗΣ ΒΡΕΜΗΣ, Ο ΛΥΚΟΣ ΚΑΙ ΤΑ 7 ΚΑΤΣΙΚΑΚΙΑ, ΤΑ ΤΡΙΑ ΛΟΥΛΟΥΔΑΚΙΑ, ΠΕΤΑ ΛΟΥΔΑ, ΠΛΑΤΕΙΑ ΑΓΙΩΝ ΑΣΩΜΑΤΩΝ 6, ΜΟΝΑΣΤΗΡΑΚΙ, τηλ.

2103252998 ● ● ΕΘΝΙΚΟ: ΕΝΑ ΚΑΠΕΛΟ ΓΕΜΑΤΟ ΒΡΟΧΗ, Ο ΜΟΓΛΗΣ ΚΙ ΟΙ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΕΣ ΤΟΥ ΣΤΗ ΖΟΥΓΚΛΑ, ΑΓ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 22-24, τηλ. 2105288100 ● ● ΚΕΝΤΡΟ ΑΚΑΔΗΜΕΙΑ: ΧΟΡΕΥΟΝΤΑΣ ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ, ΜΑΡΑΘΩΝΟΜΑΧΩΝ 8, ΚΟΛΩΝΟΣ, τηλ. 2105125600 ● ● ΘΕΑΤΡΟ ΦΙΓΟΥΡΕΣ ΚΑΙ ΚΟΥΚΛΕΣ: Ο ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ ΤΟΥ ΤΑΣΟΥ ΚΩΝΣΤΑ, Ο ΠΕΤΡΟΣ & Ο ΛΥΚΟΣ του S. Prokofiev KΟΥΚΛΟΘΕΑΤΡΟ ΑΛΕΞΙΑΣ ΑΛΕΞΙΟΥ, ΤΡΙΠΟΔΩΝ 30, ΠΛΑΚΑ, τηλ. 210 3227507 ● ● ΤΡΙΑΝΟΝ: ΧΙΟΝΑΤΗ, ΚΟΔΡΙΓΚΤΩΝΟΣ 21 & ΠΑΤΗΣΙΩΝ, τηλ. 210 8215469 ● ● ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ: ΑΠΟ ΠΟΥ ΠΑΝΕ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ ΠΑΡΑΚΑΛΩ, ΙΑΚΧΟΥ 19, ΓΚΑΖΙ, τηλ. 210 3425170 ● ● ΙΔΡΥΜΑ ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ: ΠΕΡΣΕΑΣ ΚΑΙ ΑΝΔΡΟΜΕΔΑ, ΤΑ ΤΡΙΑ ΧΡΥΣΑ ΜΗΛΑ (ΑΦΗΓΗΣΗ ΠΑΡΑΜΥΘΙΟΥ ΜΕ ΤΗ ΣΑΣΑ ΒΟΥΛΓΑΡΗ), ΣΠΕΙΡΑ ΣΠΕΙΡΑ ΜΕ ΣΠΙΡΟΥΝΙΑ, ΠΕΙΡΑΙΩΣ 206, ΤΑΥΡΟΣ, τηλ. 2103418550 ● ● ΘΕΑΤΡΟ ΑΝΕΣΙΣ: ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΑ, ΚΗΦΙΣΙΑΣ 14, ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ, τηλ. 2107488881 ● ● ΘΕΑΤΡΟ ΑΚΡΟΠΟΛ: Ο ΠΙΝΟΚΙΟ, ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ 9 - 11, ΑΘΗΝΑ, τηλ. 2103643700 ● ● ΘΕΑΤΡΟ ΚΙΒΩΤΟΣ: ΤΟ ΜΑΓΙΚΟ ΚΛΕΙΔΙ, ΠΕΙΡΑΙΩΣ 115, ΓΚΑΖΙ, τηλ. 2103427426 ● ● STUDIO ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗ: ΑΙΣΩΠΟΣ + ΑΔΕΡΦΟΙ ΓΚΡΙΜ = ΠΑΙΧΝΙΔΙ, ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗ 134, ΕΞΑΡΧΕΙΑ, τηλ. 2106453330 ● ● ΘΕΑΤΡΟ ΠΟΡΕΙΑ: ΤΖΕΛΑ, ΛΕΛΑ, ΚΟΡΝΑΣ ΚΑΙ Ο ΚΛΕΟΜΕΝΗΣ, ΤΡΙΚΟΡΦΩΝ 3-5 & 3ης ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ, ΠΛΑΤΕΙΑ ΒΙΚΤΩΡΙΑΣ, τηλ. 2108210991 ● ● ΘΕΑΤΡΟ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΚΟΣΜΟΥ, Ο ΓΙΑΝΝΑΚΗΣ, ΑΝΤΙΣΘΕΝΟΥΣ 7 & ΘΑΡΥΠΟΥ, τηλ. 210 9212900 ● ● 104 ΚΕΝΤΡΟ ΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗΣ: ΤΟ ΜΑΓΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΗΣ ΕΥΓΕΝΙΑΣ, ΠΑΤΑΤΑΤΙ, ΕΥΜΟΛΠΙΔΩΝ 41, ΓΚΑΖΙ, τηλ. 210 3455020 ● ● ΕΘΝΙΚΗ ΛΥΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ: ΠΡΟΣΟΧΗ! Ο ΠΡΙΓΚΙΠΑΣ ΛΕΡΩΝΕΙ, ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ 59-61, ΑΘΗΝΑ, ●●

13.11.2013

τηλ. 210 3711342 ● ● ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ: Ο ΚΥΡΙΟΣ ΚΙΧ ΚΑΙ ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΚΟΥΤΙ ΤΩΝ ΗΧΩΝ, Η ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΔΕΛΤΑ ΣΥΝΑΝΤΑΕΙ ΤΟΝ ΜΑΓΚΑ, ΠΕΙΡΑΙΩΣ 254, ΤΑΥΡΟΣ, τηλ. 2122545000 ● ● ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΠΠΑ: ΛΑΧΑΝΑ ΚΑΙ ΧΑΧΑΝΑ, ΚΥΨΕΛΗΣ 2, ΚΥΨΕΛΗ, τηλ. 210 8831068 ● ● ΒΑΦΕΙΟ: ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΠΟΥ ΖΗΤΗΣΕ ΜΙΑ ΑΠΛΗ ΒΕΛΟΝΑ, ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ 16 & ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ 115 (ΜΕΤΡΟ ΚΕΡΑΜΕΙΚΟΣ), ΒΟΤΑΝΙΚΟΣ, τηλ. 2103425637 ● ● ΜΙΚΡΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ: ΜΙΑ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΑΠΡΙΛΗ, ΤΑ ΔΕΚΑΝΙΚΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΜΟ, ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ 70, ΚΟΥΚΑΚΙ, τηλ.210 9227730 ● ● STUDIO ΚΙΝΗΤΗΡΑΣ: ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ Η ΚΑΜΗΛΟΠΑΡΔΑΛΗ, ΕΡΕΧΘΕΙΟΥ 22, ΑΚΡΟΠΟΛΗ, τηλ. 2109248328 ● ● ΡΟΕΣ: Η ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ ΤΩΝ 4 ΕΠΟΧΩΝ, Ιάκχου 16, Γκάζι, τηλ .2103474312 ● ● ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ ΑΙΤΙΟΝ: ΜΥΛΩΝΟΥ, ΤΖΙΡΑΙΩΝ 8,ΠΛΑΚΑ, τηλ. 2130256666 ● ● ΤΣΑΪ ΣΤΗ ΣΑΧΑΡΑ: Ο ΤΖΙΝΙ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ, ΛΑΟΔΙΚΕΙΑΣ 18,ΙΛΙΣΙΑ, τηλ.

2110120936 ● ● ΓΥΑΛΙΝΟ ΜΟΥΣΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ: ΩΣ ΤΗΝ ΑΚΡΗ ΤΟΥ ΟΝΕΙΡΟΥ..., Λ. ΣΥΓΓΡΟΥ 143. Ν. ΣΜΥΡΝΗ, τηλ. 210 9316101 ● ● ΘΕΑΤΡΟ ΑΡΓΩ: «Ο ΨΑΡΑΣ ΚΑΙ Η ΨΥΧΗ ΤΟΥ», ΕΛΕΥΣΙΝΙΩΝ 15, ΜΕΤΑΞΟΥΡΓΕΙΟ, τηλ. 2105201684 ● ● ΤΡΕΝΟ ΣΤΟ ΡΟΥΦ: «ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΠΟΥ ΒΛΕΠΟΥΝ ΤΑ ΤΡΕΝΑ ΝΑ ΠΕΤΟΥΝ», ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΡΟΥΦ, ΛΕΩΦ.ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ, τηλ. 2105298922 ● ● ΕΛΥΖΕ: «ΠΟΥΝ ΤΟ ΔΑΧΤΥΛΙΔΙ», NYMΦAIOY 12. ΙΛΙΣΙΑ, τηλ. 2107774311 ● ● ΛΥΧΝΟΣ: «ΤΡΙΚΥΜΙΑ», ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ 83,ΓΚΑΖΙ,τηλ. 6981982591 ● ● ΙΛΙΣΙΑ: «Ο ΔΟΝ ΚΙΧΩΤΗΣ», ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ 4, ΙΛΙΣΙΑ, τηλ. 2107210045 ● ● BADMINTON: «Ο ΘΗΣΕΑΣ ΚΑΙ Η ΑΡΙΑΔΝΗ ΣΤΟ ΝΗΣΙ ΤΩΝ ΤΑΥΡΩΝ», ΓΟΥΔΗ, τηλ. 2108840600 ● ● ΑΛΚΜΗΝΗ: «ΤΑ ΜΑΓΙΚΑ ΚΑΡΥΔΟΤΣΟΥΦΛΑ», ΑΛΚΜΗΝΗΣ 8-12, ΓΚΑΖΙ, τηλ. 2103428650 ● ● ΠΑΡΑΜΥΘΟΧΩΡΑ: «Η ΔΟΝΑ ΤΕΡΗΔΟΝΑ ΚΑΙ ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΗΣ ΓΑΜΗΛΙΑΣ ΤΟΥΡΤΑΣ», ΑΝΑΠΑΣΕΥΩΣ 14 & ΤΥΡΤΑΙΟΥ 1,ΜΕΤΣ, τηλ. 2109216346 ΓΙΑ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΙΣ ΜΕΡΕΣ ΚΑΙ ΩΡΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΗΣΤΕ ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΘΕΑΤΡΑ.

ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ ΒΑLLOONS: ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΛΑΣΤΗΡΑ 129, ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 396, ΖΩΓΡΑΦΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 49, ΜΟΣΧΑΤΟY Λ. ΠΟΣΕΙΔΩΝΟΣ 45, Ν. ΗΡΑΚΛΕΙΟY ΜΑΡΙΝΟΥ ΑΝΤΥΠΑ 60 - 64, ΠΕΙΡΑΙΑ ΥΨΗΛΑΝΤΟΥ 1, ΧΑΛΑΝΔΡΙOY ΒΑΣ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ 16 & ΓΡΙΒA, KIDS PLANET: ΚΑΛΑΜΑΚΙΟΥ 87, ΑΛΙΜΟΣ, CAROUSEL: AΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ 199, HΛΙΟΥΠΟΛΗΣ ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 16, ΜΠΟΥΡΜΠΟΥΛΗΘΡΕΣ: ΤΣΙΜΙΣΚΗ 13, ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, ΦΑΤΣΟΥΛΙΝΙΑ: ΙΑΣΩΝΙΔΟΥ 3, ΕΛΛΗΝΙΚΟ, COCOLIGO: ΧΙΟΥ 16, XAΪΔΑΡΙ, Ο ΦΡΑΓΚΟΛΙΝΟΣ: ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 55, ΓΛΥΦΑΔΑ, ΘΑΣΟΥ 1 ΒΟΥΛΑ, LOCA FUN PARK: LOCA FUN PARK ΑΛΙΜΟΥ, ΛΕΩΦ. ΠΟΣΕΙΔΩΝΟΣ 18, LOCA FUN PARK ΚΑΛΥΒΙΩΝ - J&B, ΠΕΡΙΦ. ΚΑΛΥΒΙΩΝ & ΠΡΟΦΑΡΤΗ, LOCA FUN PARK Π. ΦΩΚΑΙΑΣ, ΜΑΡΙΝΑ Π. ΦΩΚΑΙΑΣ, VOLTA FUN TOWN: Π. ΦΑΛΗΡΟ- ΜΑΡΙΝΑ ΦΛΟΙΣΒΟΥ, ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ AVENUE Λ. ΚΗΦΙΣΙΑΣ 41-45 ΜΑΡΟΥΣΙ, ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΑΤΗΕΝS HEART ΠΕΙΡΑΙΩΣ 180 ΤΑΥΡΟΣ, ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ATHENS METRO MALL Λ. ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ 276, ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΔΑΚΗΣ: ΑΘΗΝΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ 11 – ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ 41, ΚΗΦΙΣΙΑΣ ΠΑΝΑΓΙΤΣΑΣ 3, ΓΛΥΦΑΔΑΣ ΛΑΖΑΡΑΚΗ 27, ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ ΔΑΒΑΚΗ 3-5, ΦΙΛΟΘΕΗΣ ΚΑΛΛΙΓΑ 31, ΩΔΕΙΟ ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΝΑΚΑΣ: ΑΘΗΝΑΣ ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ 41, ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΛΕΩΦ. ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 422, ΑΙΓΑΛΕΩ ΙΕΡΑ ΟΔΟΣ 240, ΚΗΦΙΣΙΑΣ ΚΗΦΙΣΙΑΣ 281 & ΣΟΛΩΜΟΥ, ΜΕΛΙΣΣΙΩΝ Λ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 2 & ΣΕΡΙΦΟΥ, ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΟΜΗΡΟΥ 68, ΠΕΙΡΑΙΑΣ ΗΡΩΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ 7-9, ΓΛΥΦΑΔΑΣ Σ. ΛΑΖΑΡΙΔΗ 1 & Ν. ΖΕΡΒΑ, ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ: ΚΤΙΡΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 138 ΓΚΑΖΙ, ΚΟΥΜΠΑΡΗ 1 ΚΟΛΩΝΑΚΙ, ΔΙΠΥΛΟΥ 12 & ΑΣΩΜΑΤΩΝ, ΙΑΝΟΣ: ΣΤΑΔΙΟΥ 24, «GOLDEN HALL», ΜΥ PLAYCE: ΑΔΡΙΑΝΕΙΟΥ 44 Ν. ΨΥΧΙΚΟ, ΕΚΑΛΗΣ 37 Ν. ΕΡΥΘΡΑΙΑ, ART & HOBBY: ΑΘΗΝΩΝ ΠΡΑΞΙΤΕΛΟΥΣ 31, Ν. ΨΥΧΙΚΟΥ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 4, ΓΛΥΦΑΔΑΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΛΑΜΠΡΑΚΗ 17, ΠEΡΙΣΤΕΡΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ 65, ΚΥΨΕΛΗΣ ΕΥΕΛΠΙΔΩΝ 11Α & ΤΡΟΙΑΣ, FRIDAYS: KOΛΩΝΑΚΙ ΝΕΟΦΥΤΟΥ ΒΑΜΒΑ 2, ΓΛΥΦΑΔΑΣ ΛΑΖΑΡΑΚΗ 43, ΒΡΕΦΙΚΑ ΠΟΛΥΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ ΛΗΤΩ: ΛΕΩΦ. ΚΗΦΙΣΣΟΥ 90 ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ, ΑΛΙΜΟΥ ΑΛΙΜΟΥ 89, ΚΗΦΙΣΙΑΣ 17ο ΧΛΜ. Ε. Ο. ΑΘΗΝΩΝ - ΛΑΜΙΑΣ, ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 38, ΜΟΣΧΑΤΟ, ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ Λ. ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 459 ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, CAKE: ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ ΑΙΜΙΛΙΟΥ ΒΕΑΚΗ 11, ΕΡΜΟΥ ΦΩΚΙΩΝΟΣ 2 - 4, ΚΟΛΩΝΑΚΙ ΗΡΟΔΟΤΟΥ 15, Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ 22 2ης MΑΪΟΥ, ΠΕΙΡΑΙΑΣ ΚΑΡΑΪΣΚΟΥ 98 & ΑΓ. ΚΩΝ/ΝΟΥ 15, BABY BEAUTY: ΒΡΙΛΗΣΣΙΩΝ ΛΕΩΦ. ΠΕΝΤΕΛΗΣ 3, ΓΛΥΦΑΔΑΣ ΑΓΓΕΛΟΥ ΜΕΤΑΞΑ 24 - 26, HEEL: ΔΟΪΡΑΝΗΣ 72 ΚΑΛΛΙΘΕΑ, ΚΟΛΩΝΑΚΙOY ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΥ 11, ΠΕΙΡΑΙΑ ΣΩΤΗΡΩΣ ΔΙΟΣ 36, ΠΕΡΙΣΤΕΡΙOY ΚΑΡΑΘΕΟΔΩΡΗ 14, ΚΥΡΙΑΖΗ 34 ΚΗΦΙΣΙΑΣ, DENT A KID: ΛΕΩΦ. ΜΑΡΑΘΩΝΟΣ 31, ΠΑΛΛΗΝΗ, ΛΕΩΦ. ΜΑΡΑΘΩΝΟΣ 116, Ν. ΜΑΚΡΗ, LAPIN MAGICLAND: 17o ΧΛΜ. ΕΘΝ. ΟΔΟΥ ΑΘΗΝΩΝ - ΛΑΜΙΑΣ NEA ΚΗΦΙΣΙΑ, ΛΕΩΦ. ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ 97 ΓΛΥΦΑΔΑ, ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΟΣ 17 & Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΜΕΛΙΣΣΙΑ, LAPIN HOUSE: ΣΩΤΗΡΟΣ & ΚΑΡΑΊΣΚΟΥ 125 ΠΕΙΡΑΙΑΣ, ΠΛΑΤΩΝΟΣ 1 ΧΑΛΑΝΔΡΙ ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ: ΤΟ ΕΑΤ AND COFEE KAΛYMNOY 51, ΙΑΤΡΕΙΟ ΤΣΕΝΙΚΛΙΔΗ ΕΡΜΙΟΝΗ(ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΟΣ), ΚΡΥΣΤΑΛΛΗ ΚΩΣΤΑ 2 & ΚΥΠΡΟΥ 2 ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΚΟΝΙΚΟΣ, ΑΓ.ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ 170 ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ: DYSLEXIA CENTER ΛΕΩΦ. ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 421Β, ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΨΥΧΟΚΙΝΗΤΙΚΗΣ ΓΑΡΥΤΤΟΥ 166Β, PLAYGROUP ΚΥΠΡΟΥ 37Β ΑΓ. ΣΤΕΦΑΝΟΣ: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΜΑΓΔΑ ΤΣΟΥΚΑΛΑ, ΧΕΛΜΟΥ 34 ΑΙΓΑΛΕΩ: ΕΜΠΟΡΙΚΟ RIVER WEST ΚΗΦΙΣΣΟΥ 96 ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ: ΘΕΑΤΡΟ ΜΙΚΡΗ ΠΟΡΤΑ ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 59, ΑΠΟ ΤΟ Α ΕΩΣ ΤΟ Ω

ΜΠΟΥΣΙΟΥ 34, ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΓΙΑΝΤΖΟΓΛΟΥ (ΜΑΙΕΥΤΗΡΑΣ - ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ) ΠΑΣΤΕΡ 11, ΓΙΩΡΓΟΣ ΦΑΡΜΑΚΙΔΗΣ (Δ/ΝΤΗΣ ΣΤ΄ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΜΑΙΕΥΤΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΤΟΥ «ΕΛΕΝΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ») ΠΛΑΤΕΙΑ ΕΛΕΝΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 2, ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΚΑΠΠΑΤΟΥ (ΠΑΙΔΟΨΥΧΟΛΟΓΟΣ) ΧΑΤΖΗΚΩΣΤΑ 5, ΣΧΟΛΕΣ ΓΟΝΕΩΝ ΛΑΚΩΝΙΑΣ 16, ΚΕΝΤΡΟ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ & ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΕΝ ΓΝΩΣΕΙ ΒΟΛΑΝΑΚΗ 17 & ΚΟΡΓΙΑΛΕΝΙΟΥ, NUEVO CAFÉ ΠΑΝΟΡΜΟΥ 70, ΤΟ ΠΕΡΙΒΟΛΙ ΤΗΣ ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ ΠΑΝΟΡΜΟΥ 58 ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗ - ΕΛΛΗΝΙΚΟ: ΔΙΚΤΥΟ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΒΡΕΦΟΝΗΠΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗΣ & ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ, ΠΑΙΞΕ ΓΕΛΑΣΕ ΚΥΠΡΙΩΝ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ 14 ΒΟΥΛΑ: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΤΑΣΙΔΗΜΟΥ ΛΕΩΦ. ΒΑΡΗΣ 8 ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗ - ΑΛΙΜΟΣ - ΒΑΡΚΙΖΑ: BALUX CAFÉ (ΑΣΤΕΡΑΣ ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ) ΛΕΩΦ. ΠΟΣΕΙΔΩΝΟΣ 58, ΤΡΙΚΥΚΛΟ ΛΕΩΦ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ 7 ΑΛΙΜΟΣ, ΦΟΥΡΝΟΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 98 & ΑΦΡΟΔΙΤΗΣ, PAPER CLUB ΒΑΣ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 1, ΒΡΙΛΗΣΣΙΑ: ΜΠΟΤΣΟΥ ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ (ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ) Λ. ΠΕΝΤΕΛΗΣ 39Α , ΑΓΡΙΟΚΥΚΝΟΙ ΓΡΑΜΜΟΥ 14, ΑΝΕΜΟΛΟΓΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ 4 ΒΥΡΩΝΑΣ: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΜΠΟΥΡΑ ΧΡΥΣΑΝΘΗ Ν. ΕΛΒΕΤΙΑΣ 31, ΔΙΚΤΥΟ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΠΑΙΔΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΒΥΡΩΝΑ, ΚΕΝΤΡΟ ΝΤΑΝΚΑΝ ΔΙΚΑΙΑΡΧΟΥ & ΧΡΥΣΑΦΗΣ 34 ΓΕΡΑΚΑΣ: ΜΕΛΛΙΣΑΝΘΗ ΛΕΩΦ. ΜΑΡΑΘΩΝΟΣ 176 ΓΛΥΦΑΔΑ: FLEXA SHOP ΑΡΤΕΜΙΔΟΣ 2, MAX PERRY ΓΟΥΝΑΡΗ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ 88, PRENATAL Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 20, ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΣΚΡΕΚΑ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΑΤΤΙΚΗΣ 94-ΑΝΩ ΓΛΥΦΑΔΑ ΓΟΥΔΗ: ΕΘΝΙΚΗ ΓΛΥΠΤΟΘΗΚΗ ΑΛΣΟΣ ΣΤΡΑΤΟΥ, ΘΕΑΤΡΟ BADMINTON ΑΛΣΟΣ ΣΤΡΑΤΟΥ, ΥΑ CAFE - RESTAURANT, ΑΛΣΟΣ ΣΤΡΑΤΟΥ ΔΑΦΝΗ: 3ο ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ 74, ΚΕΝΤΡΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΔΑΦΝΗΣ ΕΘΝΑΡΧΟΥ ΜΑΚΑΡΙΟΥ 146 ΔΡΟΣΙΑ: ΚΟΜΜΩΤΗΡΙΟ ΤΑΞΙΑΡΧΗΣ ΛΕΩΦ. ΣΤΑΜΑΤΑΣ 60 ΖΩΓΡΑΦΟΥ: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΓΚΟΛΤΣΙΟΥ (ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ - ΑΝΑΠΤΥΞΙΟΛΟΓΟΣ) ΠΑΛΜΕ ΟΥΛΩΦ 33, ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΚΥΠΡΟΣ ΜΑΙΚΗΝΑ 84,ΚΕΝΤΡΟ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ LINGUALAND ΓΑΛΗΝΗΣ 34 ΗΛΙΟΥΠΟΛΗ: ΤΟ ΦΑΣΟΛΑΚΙ ΣΟΦΟΚΛΗ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 32, ΙΚΑ ΗΛΙΟΥΠΟΛΗΣ ΜΑΡΙΝΟΥ ΑΝΤΥΠΑ & ΝΑΥΑΡΙΝΟΥ 1, ΕΥΛΟΓΟΝ ΜΑΡΙΝΟΥ ΑΝΤΥΠΑ 106 ΙΛΙΟΝ: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ Β. & Π. ΚΩΤΟΥΛΑ ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ 43 ΙΛΙΣΙΑ: ΚΕΝΤΡΟ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ ΠΑΠΑΒΑΛΣΑΜΗ ΚΡΑΤΕΡΟΥ 36, ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΡΜΑΣ (ΟΡΘΟΠΕΔΙΚΟΣ) ΜΙΧΑΛΑΚΟΠΟΥΛΟΥ 104, ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΨΑΡΡΟΣ ΜΙΧΑΛΑΚΟΠΟΥΛΟΥ 94, PIGGY ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΑΥΞΕΝΤΙΟΥ 57 ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗ: ΤΟ ΣΥΜΒΟΛΟ ΕΘΝ. ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΩΣ 144, ΞΥΛΙΝΑ ΠΑΡΚΟ ΑΪ-ΓΙΑΝΝΗ, ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΟΣ ΑΘΛΗΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΑΡΚΟ ΣΚΟΠΕΥΤΗΡΙΟΥ, ΜΟΥΣΕΙΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΩΝ ΣΙΒΡΙΣΣΑΡΙΟΥ 6, ΔΙΚΤΥΟ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΠΑΙΔΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ ΚΑΛΛΙΘΕΑ: ΣΧΟΛΗ ΧΟΡΟΥ ΜΑΡΙΑ ΓΙΑΟΥΝΤΖΗ ΔΟΪΡΑΝΗΣ 8-10, 22 TWINS DESIGNERS ΓΡΥΠΑΡΗ 21, ΣΙΜΑΣΚΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΩΤΟΡΙΝΟΛΑΡΡΥΓΓΟΛΟΓΟΣ ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ 97 & ΣΥΝΤ/ΧΟΥ ΔΑΒΑΚΗ ΚΕΝΤΡΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 50, EΘΝΙΚΗ ΛΥΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ 39, NOMIΣΜΑΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ 12, ΘΕΑΤΡΟ ΑΠΟΘΗΚΗ ΣΑΡΡΗ 40, ΘΕΑΤΡΟ ΦΙΓΟΥΡΕΣ ΚΑΙ ΚΟΥΚΛΕΣ ΤΡΙΠΟΔΩΝ 30 ΠΛΑΚΑ, ΘΕΑΤΡΟ ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ ΙΑΚΧΟΥ 19, PRESIDENT HOTEL

ΛΕΩΦ. ΚΗΦΙΣΙΑΣ 43, IFA ΣΙΝΑ 31, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ 64, ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ 37 & ΚΟΡΑΗ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ 118, WWF HELLAS ΛΕΜΠΕΣΗ 21, ΦΛΟΡΑΛ ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΕΟΥΣ 80, ΑΓΚΥΡΑ (ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ) ΣΟΛΩΝΟΣ 124, ΜΟΥΣΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΚΟΔΡΟΥ 9, ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΚΑΡΑΤΖΑ 7 & ΤΣΑΜΗ ΚΑΡΑΤΑΣΣΟΥ, ΚΕΝΤΡΟ ΜΑΡΙΖΑ ΚΩΧ ΠΡΟΠΥΛΑΙΩΝ 31, TAILOR MADE ΠΛΑΤΕΙΑ ΑΓ. ΕΙΡΗΝΗΣ 2, GALLERY ΕΛΕΝΗ ΜΑΡΝΕΡΗ ΛΕΜΠΕΣΗ 5-7 & ΠΟΡΙΝΟΥ 16, EVEREST ΛΕΩΦ. ΠΕΙΡΑΙΩΣ 141, BIOS ΠΕΙΡΑΙΩΣ 8, ΤΕΧΝΟΠΟΛΙΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 100, MIKΡΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ 70, Ε-ΒONJOUR ΕΡΜΟΥ 74, ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΝΗΣ (ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ) ΣΟΛΩΝΟΣ 52, ΦΑΕΙΝΟ ΚΑΛΛΙΔΡΟΜΙΟΥ & ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗ, ΚΑΦΕΝΕΙΟ ΦΩΚΙΑΝΟΥ Β. ΟΛΓΑΣ 1, ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΜΙΚΡΟΓΕΥΜΑΤΑ ΑΜΑΛΙΑΣ 2-4, ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ ΛΕΠΕΝΙΩΤΟΥ 8, ΜΑΪΡΑ ΜΥΛΩΝΟΠΟΥΛΟΥ (ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ – ΝΕΟΓΝΟΛΟΓΟΣ) ΒΑΛΤΙΝΩΝ 30-34, ATHENAEUM ΑΝΔΡΙΑΝΟΥ 3, ΒΙΒΛΙΟΣΤΑΤΗΣ ΑΡΧΙΜΗΔΟΥΣ 2-6, ΡΟΪΝΙΩΤΗ ΣΤΑΜΑΤΙΑ (ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ), ΒΑΣΙΛΙΣΣΗΣ ΣΟΦΙΑΣ 96 ΚΕΡΑΤΣΙΝΙ: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΚΟΥΓΙΟΥΜΤΖΗΣ ΜΥΣΤΡΑ 51 ΚΗΦΙΣΙΑ - Ν. ΕΡΥΘΡΑΙΑ: ΓΡΑΦΕΙΑ ΔΗΜΟΥ ΚΗΦΙΣΙΑΣ, ΠΑΡΚΟ ΝΕΑΣ ΚΗΦΙΣΙΑΣ ΗΡΩΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ (ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΚΑΦΕ), ΑΛΣΟΣ ΚΗΦΙΣΙΑΣ, PLAYMOBIL FUN PARK, ΜΑΤΣΑ 9, ΚΑΦΕ DUE ΙΛΙΣΙΩΝ & ΧΑΡΑΣ 2, ALUETTE ΣΠΑΡΤΗΣ 36, ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ ΔΡΙΤΣΑ ΧΕΛΙΔΟΝΟΥΣ 27, LITTLES ΕΛΑΙΩΝ 23, HAMPTONS CUPCAKES ΛΕΒΙΔΟΥ 11, DANCING SCISSORS ΤΑΤΟΪΟΥ 102, GYMBOREE PLAY & MUSIC ΤΑΤΟΪΟΥ 102, ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΕΥΑ ΠΑΠΑΔΑΚΗ ΚΥΡΙΑΖΗ 6-8, LAPIN MAGICLAND17o ΧΛΜ. ΕΘΝ. ΟΔΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΛΑΜΙΑΣ, ΜΟΥΣΕΙΟ ΟΤΕ ΠΡΩΤΕΩΣ 25, ΠΟΛΚΑ ΦΡΟΕΛΕΝ ΤΑΤΟΪΟΥ 101 & ΕΛΠΙΔΟΣ 4 ΚΟΛΩΝΑΚΙ: JACK IN THE BOX XAΡΗΤΟΣ 13, WRAP ΧΑΡΗΤΟΣ 36, ΤΟ ΚΕΡΑΣΑΚΙ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΤΑ ΗΡΟΔΟΤΟΥ 6, ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΘΕΑΤΡΟΥ ΠΟΡΤΑ - ΞΕΝΙΑ ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΜΕΛΙΝΑΣ ΜΕΡΚΟΥΡΗ 54, ΜΑΡΙΑ ΔΑΜΟΛΗ (ΟΡΘΟΔΟΝΤΙΚΟΣ) ΒΑΣ. ΣΟΦΙΑΣ 25, ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΩΤΗΣ (ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ) ΥΨΗΛΑΝΤΟΥ 5 BABYSEEDS ΤΣΑΚΑΛΩΦ 6 ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΣ: ΠΛΑΣΤΕΛΙΝΗ Μ. ΜΠΟΤΣΑΡΗ 3, ΠΑΛΑΤΑΚΙ ΣΥΡΟΥ 48 ΛΑΥΡΙΟ: ART CAFÉ «ΠΑΙΔΙΚΗ ΧΑΡΑ» ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ 11 MAΡΟΥΣΙ: PASTIS EMΠΟΡΙΚΟ «GOLDEN HALL», MAIK ARTISTIC TEAM ΕΜΠΟΡΙΚΟ «ΑVENUE», BE TWINS CAFE ΕΜΠΟΡΙΚΟ «THE MALL», ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ ΕΜΠΟΡΙΚΟ «ΤΗΕ MALL» ΜΕΛΙΣΣΙΑ: PARACHUTE ΛΕΩΦ. ΠΗΓΗΣ 31 ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ: ΚΑΛΗΜΕΡΑ ΠΑΙΔΙΑ ΠΡΟΦ. ΗΛΙΑ 64 ΜΟΣΧΑΤΟ: ΦΙΛΩΝ ΔΩΡΗΜΑ ΠΙΝΔΟΥ 86, JUNIORS ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΟΥ 84 Ν. ΒΟΥΤΖΑΣ: ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΛΕΩΦ. ΜΑΡΑΘΩΝΟΣ Ν. ΗΡΑΚΛΕΙΟ: ΩΔΕΙΟ ΡΙΖΟΠΟΥΛΟΥ ΚΩΝ/ ΝΟΥ ΩΡΑΙΟΠΟΥΛΟΥ 29 N.IΩΝΙΑ: ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΙΦΙΓΕΝΕΙΑΣ 39 Ν. ΚΟΣΜΟΣ: ΚΕΝΤΡΟ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ ΖΙΑΝΙΚΑ ΑΓΛΑΟΝΙΚΗΣ 9, ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΥΤΗΡΙΟ ΛΟΓΟΥ ΑΝΘΗΣΙΣ ΡΟΥΜΠΕΣΗ 36 Ν. ΣΜΥΡΝΗ: MARK & ALICE ΚΟΡΑΗ 31, ΙΔΕΕΣ-ΦΡΟΥ ΦΡΟΥ-ΧΡΩΜΑΤΑ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΚΩΝΣ/ΝΟΥ 26, ΠΑΙΖΩ ΚΑΙ ΜΑΘΑΙΝΩ ΟΜΗΡΟΥ 30, CIBI CIBI OΜΗΡΟΥ 1, ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΕΛΕΝΑ ΧΗΝΟΠΟΥΛΟΥ ΑΓ. ΣΟΦΙΑΣ 86, ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΗΣ ΧΑΡΑΣ 2ας ΜΑΪΟΥ 3, ΖΕΝé 2ας ΜΑΪΟΥ 22, ΖΕΝé KIDS 2ας ΜΑΪΟΥ 22, ΚΕΝΤΡΑ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ SO EASY ΚΑΛΛΙΠΟΛΕΩΣ 1, EDOMON ΘΥΑΤΕΙΡΩΝ 9 ΠΑΓΚΡΑΤΙ: ΦΡΟΥΤΟΠΛΑΝΗΤΕΣ ΕΜΠΟΡΙΚΟ «ATHENS MILLENIUM» YMHTTOY 110, BABY

HAIR ART GK. ΣΠΥΡΟΥ ΜΕΡΚΟΥΡΗ 25, ΣΥΛΛΑΒΗ ΤΙΜΟΘΕΟΥ 1, STEP BY STEP ΠΛΩΤΙΝΟΥ 5, ΛΕΞΙΚΟΠΩΛΕΙΟ ΣΤΑΣΙΝΟΥ 13, ΣΧΟΛΗ ΡΥΘΜΙΚΗΣ & ΜΠΑΛΕΤΟΥ ΦΟΡΜΙΩΝΟΣ 137, FACCE STRANE ΛΕΩΦ. ΒΑΣ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ 5-7 ΠΑΙΑΝΙΑ: ΠΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΑΙΑΝΙΑΣ ΒΑΣ. ΦΡΕΙΔΕΡΙΚΗΣ 3 ΠΑΛΛΗΝΗ: ΤΗΕ WALL (SPORT CLIMBING CENTER) AΓ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ 12, ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΚΩΣΤΕΑ ΓΕΙΤΟΝΑ ΠΑΠΑΓΟΥ: VERDE ΑΛΣΟΣ ΠΑΠΑΓΟΥ, ΣΤΡ. ΑΛ. ΠΑΠΑΓΟΥ & ΠΕΝΤΕΛΗΣ ΠΕΙΡΑΙΑΣ: ΛΙΛΗ ΜΕΛΑ (ΠΑΙΔΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ) ΗΡΩΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ 5, I SCREAM ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΥ 168, GENIUS TOYS & BOOKS, ΠΡΑΞΙΤΕΛΟΥΣ 122, ΜΑΓΕΜΕΝΗ ΠΥΞΙΔΑ ΚΑΡΑΪΣΚΟΥ 108, ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΕΧΝΗ ΑΛΚΙΒΙΑΔΟΥ 57 & ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΑΣ, ΧΡΩΜΑ ΧΑΡ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ 46-48, ΝΕΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΚΑΡΑΟΛΗ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ 43 & ΚΑΡΑΪΣΚΟΥ ΠΕΝΤΕΛΗ: ΑΡΤΕΜΙΣ & ΙΑΣΩΝ ΙΑΣΟΝΟΣ 92 ΠΕΤΡΑΛΩΝΑ: ΒΑΒΥ FEAT AΛΚΜΗΝΗΣ 16 ΠΕΥΚΗ: CAFE SALTO MORTALE ΠΙΝΔΟΥ 7, WONDERLAND ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 3 ΠΟΡΤΟ ΡΑΦΤΗ: ΔΩΔΩΝΗ Λ. ΑΥΛΑΚΙΟΥ 54, FOUR MAMMIES FOR KIDS Λ. ΓΡΕΓΟΥ & ΘΕΡΜΟΠΥΛΩΝ ΣΑΛΑΜΙΝΑ: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΕΡΣΑ ΤΣΟΥΤΣΟΥΡΑ ΛΕΩΦ. ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗΣ 214, ΚΑΜΙΝΑΚΙΑ ΣΠΑΤΑ: 4ο ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΣΠΑΤΩΝ ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ ΧΡΙΣΤΟΥ 7, EMΠΟΡΙΚΟ ΠΑΡΚΟ «SMART PARK» Ε.ΠΟΥΛΑΚΗ ΤΑΥΡΟΣ: ΑΤΗΕΝS HEART ΠΕΙΡΑΙΩΣ 180, 2ος ΠΑΙΔΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΥ & ΚΟΡΥΖΗ, ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 206 ΦΙΛΟΘΕΗ: ΠΑΛΙΑ ΑΓΟΡΑ ΚΕΧΑΓΙΑ 26, ΝΗΠΙΑΚΗ ΑΓΩΓΗ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΟΥ 1 & ΒΑΣ. ΦΡΕΙΔΕΡΙΚΗΣ, ΕVITA AΓ.ΦΙΛΟΘΕΗΣ 1 & ΠΑΡΝΗΘΟΣ Ν.ΦΙΛΟΘΕΗ ΧΑΛΑΝΔΡΙ: ΜΙΚΡΟΣ ΚΟΡΑΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΙΕΡΗ 4, ΓΕΥΜΑ & ΡΟΦΗΜΑ ΛΥΚΟΥΡΓΟΥ 4, TO ΣΠΙΤΙ ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 9, Ι LOVE DYSLEXIA ΑΓ.ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ 107 & ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΛΑΣΤΗΡΑ, LA BOULANGERIE Λ.ΚΗΦΙΣΙΑΣ & ΣΠΥΡΟΥ ΜΕΡΚΟΥΡΗ 3, ΧΡΩΜΑΤΙΣΤΕΣ ΜΕΡΕΣ (DANCEVACUUM), ΔΙΟΓΕΝΟΥΣ 42 XAΪΔΑΡΙ: ΔΙΚΤΥΟ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΠΑΙΔΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΧΑΪΔΑΡΙΟΥ, COPA COPANA PARK ΓΕΦΥΡΑ ΣΧΙΣΤΟΥ, ΑΦΑΙΑ ΣΚΑΡΑΜΑΓΚΑ ΧΟΛΑΡΓΟΣ: LA FEE-HOBBY AND CRAFTS «HOLARGOS CENTER» ΠΕΡΙΚΛΕΟΥΣ 56, ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΚΛΕΟΥΣ 55, ΔΙΚΤΥΟ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΠΑΙΔΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΧΟΛΑΡΓΟΥ ΨΥΧΙΚΟ: FROG AND THE CROWN OΜΗΡΟΥ 14, N. ΨΥΧΙΚΟ, ΤΣΙΡΙΚΟΣ ΠΟΔΗΛΑΤΑ ΠΕΡΙΚΛΕΟΥΣ 2, ALEA DELICIOUS TASTE ΚΗΦΙΣΙΑΣ 258, ΧΑΡΤΟΠΟΛΙΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ 1 & ΛΕΩΦ.ΚΗΦΙΣΙΑΣ, ΑΛΕΞΗΣ ΑΛΕΞΟΠΟΥΛΟΣ (ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ- ΠΑΙΔΟΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΟΣ) ΚΗΦΙΣΙΑΣ 180-182, GYMBOREE PLAY & MUSIC ΛΕΩΦ. ΚΗΦΙΣΙΑΣ 198 (1ος ΟΡΟΦΟΣ) ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΕΠΙΣΗΣ ΣΤΟ ΔΙΚΤΥΟ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΤΩΝ Π.Σ. ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΒΡΕΦΟΚΟΜΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ

Γίνετε συνδρομητές στο Taλκ. Πληροφορίες στο www.talcmag.gr

trilogy-singola_talk_240x315mm.indd 1

10/24/2012 2:26:06 PM

CHIQUITA_DM2_23X30

18-10-13

13:58

™ÂÏ›‰·1

DESPICABLE ME 2

www.chiquita.gr

™ÙÔ˘˜ ÎÈÓËÌ·ÙÔÁÚ¿ÊÔ˘˜

EÁÒ Ô A·ÈÛÈfiÙ·ÙÔ˜ 2 is a trademark and copyright of Universal Studios.

Licensed by Universal Studios Licensing LLC. All Rights Reserved.

TÒÚ· ÔÈ ·Á·Ë̤Ó˜ Û·˜ Ì·Ó¿Ó˜ Ì ٷ ·›ı·Ó· ·˘ÙÔÎfiÏÏËÙ· Ù˘ Ù·ÈÓ›·˜