Festivalbrochure Musica Sacra 2020: 17 t/m 20 september 2020

t Musica Sacra Maastricht 2020 | 1

aanvaarding & berusting

kunstenfestival

17 - 20 september 2020 festivalprogramma

2

‘Een onvervuld verlangen hoeft geen vervuld leven in de weg te staan.’ Dietrich Bonhoeffer (1906-1945)

t Musica Sacra Maastricht 2020 | 1

2

aanvaarding & berusting

muziek

film

12

18

beeldende kunst expositie

22

26

verdieping dialoog

28

2

22

Hoe maakbaar is het leven? Technische vooruitgang lijkt te suggereren dat er voor elk probleem een oplossing is of zal komen. Toch is er genoeg waaraan niets valt te veranderen.

Tot op zekere hoogte is er enig verweer mogelijk tegen beper­

theater dans

kingen van aanleg, draagkracht, omgeving en samen­leving, maar de realiteit gebiedt toe te geven dat daar grenzen aan

24

gesteld zijn. Tegen ouder worden, ongeneeslijke ziekte en de onontkoombare dood heeft verzet uiteindelijk geen zin.

De erkenning daarvan hoeft geen defaitistisch laisser-faire te impliceren. Het accepteren van de onontkoombare werke­ lijkheid kan ook heel bevrijdend zijn. Lankmoedig een stap

liturgie bezinning

opzij doen, je schikken in het lot, het aanvaarden van de ge­ volgen van gemaakte keuzes, kunnen vruchtbaar blijken.

Socrates, Boeddha en Jezus gaven hiervan indrukwekkende

festivaloverzicht

16

voorbeelden.

word vriend

30

vriendenconcert

30

over Job en over Jefta’s dochter. Ze worden weerspiegeld in de

met dank aan

31

geschiedenissen van ontelbaren die, belaagd door armoede,

kaartverkoop

31

colofon

31

locaties & plattegrond

32

Aanvaarding lezen we bijvoorbeeld in de Bijbelse verhalen

onrecht, ziekte, honger of oorlog, hun menselijke waardig­ heid bewaren, juist door in die situatie te berusten.

Aanvaarding en berusting zijn sleutelbegrippen binnen de overlappende terreinen van roeping, keus en lot. Zie Maria’s zwangerschap, zie de vreugdevolle berusting in soberheid en gehoorzaamheid van kloosterling en kluizenaar, zie ook de wijze levenslessen van het taoïsme of van wie zich van alles ontzegt om zijn of haar roeping te volgen. Zulke berusting levert in de regel geen luidruchtige kampioenen op, wél ruimte voor een bevrijdende en levensbepalende verdieping

zie voor het coronaprotocol de informatie op de binnenzijde omslag achter

die zich beweegt in een richting tegengesteld aan die van de waan van de dag.

Musica Sacra 2020 poogt licht te werpen op dit perspectief.

t musicasacramaastricht.nl

2

t muziek

Huelgas Ensemble © Damon De Backer

t Musica Sacra Maastricht 2020 | 3

Johannes Brahms Hoorntrio Johannes Brahms Scherzo voor viool en piano György Ligeti Hoorntrio

Adieu Hoorntrio’s van Brahms en Ligeti

Johannes Brahms leerde als kind natuurhoorn spelen, nog zonder ventielen. Het instrument wordt geassocieerd met de jacht en het bos, en juist daarom ook met melancholie. Brahms componeerde zijn Trio voor hoorn, viool en piano als in memoriam voor zijn moeder, met wie hij zeer verbonden was. Ruim een eeuw later schreef György Ligeti zijn eigen Trio als ‘Hommage à Brahms’, eveneens voor natuurhoorn, denkend aan de woudromantiek van de Duitse dichter Eichen-dorff. Des te beklemmender wanneer men bedenkt dat Ligeti’s moeder de enige van zijn Hongaars-Joodse familie was die de kampen overleefde.

Peter Hoeben hoorn Frank van de Laar piano Myrthe Helder viool

do 17 september | 20.00-21.00 uur sint janskerk © Jan Evert Zondag

© Rob van Dam

© Jan Evert Zondag

€ 16

FESTIVALOPENING Om begrijpelijke redenen opent Musica Sacra dit jaar op een andere wijze. De hoeveelheid publiek die we andere jaren konden verwelkomen, mogen we namelijk nu – bij de geldende afstandsmaatregelen bij de vaststelling van het programma – nog niet in Theater aan het Vrijthof ontvangen. Daarom verdelen we de doorgaans driedelige opening over evenzovele locaties. Op elke plek is er een speech, op elke plek is er een gratis concert en een sprookje als verrassing.

Zijn de goden ons gunstig gezind, dan komen we na afloop samen bij de kiosk op het Vrijthof. Om elkaar eindelijk weer eens te ontmoeten en te spreken, onder het genot van een goed glas.

1.

2.

3.

Solisten en ensembles van Conservatorium Maastricht

Schola Maastricht

Irene Kurka

Luciano Berio Sequenza V voor trombone Galina Oestvolskaja Symfonie nr.5 ‘Amen’ Aldo Clementi …Im Himmelreich Het Conservatorium Maastricht is deze editie wederom goed vertegenwoordigd: met solisten en ensembles bij de opening en bij het concert van philharmonie zuidnederland, en met compositie­studenten bij het concert van Ensemble 88.

Met een korte toespraak door Jean Boelen, directeur/bestuurder van Musica Sacra Maastricht.

o.l.v. Hans Heykers

Lingua e Musica o.l.v. Patrick Vaessens

In de majestueuze akoestiek van de Sint Servaasbasiliek brengen deze Maastrichtse koren gregoriaanse eenstemmigheid en twintigste-eeuwse polyfonie samen in een aan Maria gewijd programma.

Met een korte toespraak door Jean Jacobs, voorzitter Raad van Toezicht van Musica Sacra Maastricht.

Gehen lassen Mayako Kubo Verfinstert | Charlotte Seither Gehen lassen | Thomas Stiegler Treibholz IV Antoine Beuger Un lieu pour faire sonner l’éternité | Stefan Lienenkämper Softer than the dew | Leah Muir Kotodama Voor haar solo-optredens legde de Duitse sopraan Irene Kurka, ook vorig jaar in het festival te gast, inmiddels een respectabel repertoire aan met in opdracht geschreven werken van bekende en minder bekende componisten.

Met een korte toespraak door Jacques Giesen, voorzitter programmacommissie van Musica Sacra Maastricht.

vr 18 september | 15.00-15.45 uur

vr 18 september | 15.00-15.45 uur

vr 18 september | 15.00-15.45 uur

theater aan het vrijthof, papyruszaal

sint servaasbasiliek

sint janskerk

vrij entree (reserveren verplicht)

vrij entree (reserveren verplicht)

vrij entree (reserveren verplicht)

4

Voyces & Viols muziek van Thomas Tomkins en tijdgenoten

Deze versie, pas in de jaren 1980 voltooid door Rainer Riehn, wordt uitgevoerd door het Belgische ensemble Oxalys (de naam van een Japanse bloem), reeds eerder succesvol te gast in Musica Sacra Maastricht.

Pluto-ensemble | Marnix De Cat Hathor Consort | Romina Lischka Thomas Tomkins was een van de favoriete leerlingen van William Byrd in Londen. Hij werkte ongeveer de hele eerste helft van de zeventiende eeuw in de kathedraal van Worcester en componeerde in de oude polyfone stijl. Postuum publiceerde zijn zoon de monumentale bundel Musica Deo Sacra met bijna honderd van zijn anthems (Engelse motetten). Daarnaast schreef Tomkins ook wereldlijke werken: madrigalen, muziek voor toetsen en voor gamba-consort. De ensembles Hathor (vijf gamba’s) en Pluto (vijf vocalisten) – genaamd naar een Egyptische moedergodin en de Romeinse onderwereldkoning – verenigen zich in een Tomkins-drieluik: Open my Heart - Open my Mind - Open my Lips.

Voyces & Viols is als een reis van de aanvankelijk zwaarmoedige ziel, die via aanraking van het hart en verlichting van het denken uitmondt in uitbundig lofgezang op de Schepper, in volledige aanvaarding en berusting.

© France Dubois

vr 18 september | 20.00-21.00 uur theater aan het vrijthof, papyruszaal

€ 18

Dante Boon · piano Arnold Schönberg Klavierstück opus 33a Dante Boon before traces Antoine Beuger traces of eternity: of what is yet to be

Hathor Consort © Jef De Cat

vr 18 september | 17.00-18.10 uur onze lieve vrouwebasiliek

€ 18

In Antoine Beugers omvangrijke pianowerk traces of eternity: of what is yet to be, geschreven voor Dante Boon en geïnspireerd op enkele joodse kernbegrippen, krijgt de pianist de opdracht in elke pagina te ‘verblijven’ en, al lezend of spelend, ontvankelijk te zijn voor het vinden van een ‘goddelijke vonk’ of het uitblijven hiervan te aanvaarden. Bij elke uitvoering gaat het stuk verder op een volgende, nog niet gespeelde bladzijde. Arnold Schönbergs Klavierstück opus 33a is muziek met vele verborgen ‘vonken’. Zelf schreef Dante Boon before traces als reactie op traces of eternity en op wat dat stuk voor hem betekend heeft.

Mahler - Das Lied von der Erde Oxalys Gustav Mahler Das Lied von der Erde Gustav Mahler was bijgelovig en durfde daarom Das Lied von der Erde niet zijn Negende Symfonie te noemen, aangezien zijn voorbeelden Beethoven en Bruckner dat aantal niet overleefden. Daarom werd Das Lied von der Erde een zesdelige liedcyclus voor tenor, alt en orkest, op gedichten die zeer vrij en via via uit het Chinees zijn vertaald.

Veruit het langste deel, bijna de helft, is het slotlied Der Abschied, eindigend met ‘Ewig, ewig’. Omdat het orkest zo groot is en de uitvoeringsmogelijkheden daardoor beperkt, begon Arnold Schönberg aan een versie voor klein instrumentaal ensemble voor zijn kortstondige maar invloedrijke Verein für musikalische Privataufführungen in Wenen.

© Imke Koldijk

vr 18 september | 22.00-23.00 uur sint janskerk

€ 15

t Musica Sacra Maastricht 2020 | 5

MTOTO

première

Nienke Nasserian Nienke Nasserian tekst, spel en zang Evelien van den Broek compositie | Kaltoum Boufangacha regie Silke van Kamp dramaturgie | Loes Korten fotografie Een muziektheatervoorstelling over wortels, groei en gemis.

‘Met mijn kop in het zand. Het is hier donker, ik zie niks. Ik probeer me hier te verstoppen. Hoop zo dat ik dan niet verdrietig ben. Dat het er dan niet is. Het gemis. Als ik maar lekker in de grond zit met mijn kop in het zand, hoef ik er niet naar te kijken. Met mijn kop in het zand hoef ik het allemaal niet te voelen.’

MTOTO is de derde voorstelling uit het drieluik van sopraan en theatermaker Nienke Nasserian, dochter van een Masai en een Mzungu. Waar in MASAI Nienke’s vader, stamhoofd van de Masai, centraal staat en in MZUNGU Nienke’s Venlose moeder, gaat de derde voorstelling, MTOTO (kind), over haarzelf. Over de verscheurdheid die ze soms ervaart en die al in haar naam duidelijk wordt. ‘Nienke’ kreeg ze van haar moeder en ‘Nasserian’ van haar vader: twee voornamen.

Marcel Verheggen · orgel Richard Rijnvos quattro quadri In het vierdelige orgelwerk quattro quadri staat de Zwarte Dood centraal, de builenpest die via de scheepvaartroutes vanaf Centraal-­ Azië meeliftte op vlooien en ratten, en meer dan vier eeuwen huis­hield in handelsstad Venetië. Wanhopig baden de Venetianen om bemiddeling van heiligen om zo deze straf van God af te wenden.

Als symbool van dankbaarheid voor de uiteindelijke verlossing bouwde de stad vijf devotiekerken, waaronder een voor Job en een voor Sint Sebastiaan.

Op een min of meer abstracte wijze verbeeldt quattro quadri vier scharniermomenten van Sebastiaans leven, zoals vereeuwigd door Paolo Veronese, schilder van de San Sebastiano. Aldus neemt het stuk de complexe verhouding tussen Venetië en zijn verval in beschouwing, een relatie die laveert tussen vreugde en verdriet, plezier en pijn, leven en dood.

MTOTO is een voorstelling over het zoeken en voeden van Nienke’s zwarte kant. Opgegroeid in een wit gezin in Venlo heeft die kant minder voeding gekregen. Om in balans te blijven en door te groeien, is het echter belangrijk om ál haar wortels te voeden. In deze voorstelling ontstaat uit de afwisseling van storytelling, klassieke zang en elektro-akoestische muziek een mantra over gemis.

Een productie van Intro in Situ in coproductie met Opera Zuid en VIA ZUID - Talentontwikkeling podiumkunsten Limburg. Met dank aan het Prins Bernhard Cultuurfonds Limburg en Stichting MCEM.

Marcel Verheggen bespeelt het Verschueren-orgel in de Sint Servaasbasiliek

za 19 september | 11.30-12.15 uur sint servaasbasiliek

€ 15

‘Overgave is berusting waaraan in kleine hoeveelheid vuur is toegevoegd.’

Arnon Grunberg uit ‘Moedervlekken’ (2016)

vr 18 september | 22.00-22.45 uur | avant-première za 19 september | 17.00-17.45 uur | première zo 20 september | 13.30-14.15 uur cellebroederskapel

€ 12

zie voor het coronaprotocol de informatie op de binnenzijde omslag achter

6

Beethoven Lost in Silence

Bach & Carissimi

Esther Apituley

Ad Mosam Barock

Esther Apituley altviool en artistieke leiding | Saskia Mees regie Ko van den Bosch tekst | Pim Veulings choreografie Ludwig van Beethoven, Reza Nemavar, Michiel Mensingh muziek Milan Sekeris acteur/danser | Ali Shafiee acteur/danser Victor Lange piano/acteur | Paul Medeiros viool Jan Willem Troost cello | Marloes & Wikke decor

Ad Mosam Barock o.l.v. Huub Ehlen

Beethoven Lost in Silence is een visueel theaterconcert voor en door horenden, slechthorenden en doven. De voorstelling is geïnspireerd op het proces van het wegvallen van het gehoor en de laatste periode van Beethovens leven, waarin hij echt doof werd, maar waarin hij zijn meest gewaardeerde stukken componeerde.

In Beethoven Lost in Silence worstelen vier topmusici, een horende en een dove acteur/danser met de vraag wat het betekent als je je gehoor verliest. Bevrijdt het de muziek of beklemt het de omgang met anderen? De performers doen een poging in de huid te kruipen van de legendarische Beethoven en belichten zijn radicale vernieuwing in de muziek, maar ook zijn groeiende wantrouwen tegenover schnabbelende muzikanten, dokters, gelieven en het burgerlijke Weense leven, dat van conventies aan elkaar hangt.

Uiteindelijk besluit Beethoven zich over te geven aan zijn doofheid en zich op te sluiten met zijn composities, die vanaf dat moment wonderbaarlijk en wonderbaarlijker worden. Zo wonderbaarlijk, dat hij daarmee de standaard zet voor alles wat na hem komt.

Beethoven Lost in Silence is een theatraal-muzikale interpretatie van dat proces, met als centrale vraag: zit er winst in verlies?

Giacomo Carissimi Historia di Jephte Johann Sebastian Bach Cantate ‘Gottes Zeit ist die allerbeste Zeit’ BWV106 (Actus Tragicus) Het verhaal van Jefta staat in het bijbelboek Rechters, een kroniek van de stammen van Israël, nadat die het Beloofde Land waren binnengeleid. In een vlaag van overmatige ijver deed Jefta, aanvankelijk een verschoppeling, de gelofte om na een militaire zege het eerste levende wezen te offeren dat hij tegenkomt. Het zal helaas zijn enige dochter zijn, die de overwinnaar met muziek en dans verwelkomt en zich dan schikt in haar onontkoombare lot. Giacomo Carissimi, Romeinse initiator van het genre, componeerde dit oratorium midden zeventiende eeuw. Een halve eeuw later schreef Johann Sebastian Bach de cantate Gottes Zeit ist die allerbeste Zeit, vaak Actus Tragicus genoemd.

Het is vermoedelijk zijn oudste begrafeniscantate en heeft binnen dit genre de kleinste bezetting: naast vier stemmen en basso continuo slechts twee blokfluiten en gamba’s.

DEBAT • Gottes Zeit: Over de (on)aanvaardbaarheid van de dood Dit concert wordt omlijst door een debat, georganiseerd door Debatcentrum Sphinx (zie pagina 29 voor meer informatie). za 19 september | 11.30-12.30 uur en 14.15-14.45 uur theater aan het vrijthof | vrij entree (reserveren verplicht)

© Annemiek Mommers

za 19 september | 13.00-14.00 uur theater aan het vrijthof, papyruszaal

€ 18

© Overburen

za 19 september | 13.00-14.30 uur ainsi, theaterzaal

€ 16

t Musica Sacra Maastricht 2020 | 7

Von Eckardstein & Vanbeckevoort Olivier Messiaen - Visions de l’Amen Severin von Eckardstein piano | Liebrecht Vanbeckevoort piano Amen is bij ons een slotwoord: Zo is, zo weze, zo zij het. Maar in het Hebreeuws kan het aan het begin staan van een nieuwe zin. In Visions de l’Amen voor twee piano‘s geeft Olivier Messiaen er, geïnspireerd door de negentiende-eeuwse katholieke mysticus Ernest Hello, vier betekenissen aan: ‘Dat het moge zijn’; ‘Ik aanvaard’; ‘Ik wil dat het zo wordt’; en ‘Het is er (voor eeuwig, in het Paradijs)’. Messiaen componeerde het werk tijdens de Tweede Wereldoorlog, voor zijn latere, tweede echtgenote Yvonne Loriod en hemzelf, met een duidelijke rol­verdeling: hij, eigenlijk organist, het fundament; Loriod (‘Wielewaal’) de virtuoze pianistiek. De cyclus begint met Genesis – een scheppings­ thema is het grote leidmotief – en eindigt met de Apocalyps. Centraal staat het Amen van het Verlangen, of de Begeerte, want het is ook een ode aan Eros.

Dit inmiddels klassieke twintigste-eeuwse advies klonk ook in oude Nederlandse gezegden als ‘De mens wikt, God beschikt’ of ‘Gods wegen zijn ondoorgrondelijk’, die hun ontstaan vinden in het denkbeeld dat de mens zich moet neerleggen bij Gods wil. Als ultieme voorbeelden van die aanvaarding en berusting haalt dit a cappella-programma de verhalen aan van Job, Jezus, Abraham en Maria. Maar ook van Hildegard, die in haar onafwendbare bestemming als uitzonderlijk abdis in een door mannen gedomineerde maatschappij moest berusten. za 19 september | 15.00-16.00 uur onze lieve vrouwebasiliek

€ 16

Vox Luminis Requiems van Morales en Victoria Vox Luminis o.l.v. Lionel Meunier Cristóbal Morales Delen uit het Officium defunctorum a 4 Tomás Luís de Victoria Officium defunctorum a 6

Liebrecht Vanbeckevoort en Severin von Eckardstein © Yoshie Kuwayama

za 19 september | 15.00-15.50 uur sint janskerk

Voor het eerst is het gerenommeerde ensemble Vox Luminis bij Musica Sacra te gast. Met vijftien zangers brengen zij een programma met polyfonie van de twee grote zestiende-eeuwse Spaanse componisten die lange tijd in Rome werkzaam waren: de Sevilliaan Cristóbal de Morales en, een halve eeuw jonger, de Castiliaan Tomás Luís de Victoria. Beiden componeerden een Dodenofficie.

Het werk van Morales is vierstemmig en werd in 1559 uitgevoerd in Mexico en opgedragen aan Keizer Karel, die troonsafstand deed en in het klooster trad. Dat van Victoria is zesstemmig en werd gecomponeerd voor de begrafenis van Karels dochter keizerin Maria van Oostenrijk. Zij was eigenlijk Spaanse en bracht haar laatste twintig jaar afgezonderd door bij de ongeschoeide karmelietessen in Madrid.

€ 18

Wishful Singing Let it be Het verhaal wil dat Paul McCartney in een door drank- en drugsmisbruik getekende periode Let it be schreef, daags na de beleving van een wonderbaarlijke droom waarin zijn moeder hem kalmerend toesprak.

© Tom Blaton

za 19 september | 17.00-18.00 uur sint servaasbasiliek

€ 18 © Melle Meivogel

8

Ensemble 88

Klaas de Vries

Conductus

Oboi, che melanconia…

Wouter Bergenhuizen piano | Johan Naus klarinet Anne Davids fluit | Paul Pankert viool | Cornelia Briese cello Gregor Pankert (live-) elektronica

Arthur Klaassens hobo, althobo (Engelse hoorn) en lupofoon René Uijlenhoet elektronica

Johannes Schöllhorn Conductus (2010) Freya Wolf 2 Nieuw werk voor klarinet, cello en piano 1 Paul Pankert Quasi Rondo voor viool & live elektronica Mateo Bourgogne 3 Nieuw werk voor fluit, klarinet en piano 1 Branka Popović Nieuw werk voor viool en elektronica 1 Kaija Saariaho Cendres (1998) voor fluit, cello en piano De Duitse componist Schöllhorn (1962) baseerde Conductus op Bachs Trio voor orgel BWV584. Dankzij verrassende effecten op de piano behoudt Conductus een zekere lichtheid, ondanks de strenge structuur van het origineel. Quasi Rondo van Paul Pankert is geïnspireerd op het rozenkransgebed. Het ademt de rust van het mantra-achtige herhalingsprincipe van dit gebedsritueel en sluit naadloos aan bij het festivalthema. De Servische componiste Branka Popović (1977) schrijft voor Ensemble 88 een nieuw werk voor dit festival. Ook twee jonge compositiestudenten zijn door Ensemble 88 uitgedaagd om zich te laten inspireren door het thema ‘Aanvaarding & Berusting’, onder toeziend oog van hun compositiedocenten. Het programma sluit af met Cendres van de Finse componiste Kaija Saariaho. Zij laat fluit, cello en piano sterk contrasteren, maar zoekt ook naar de meest homogene, versmeltende klankmogelijkheden van dit trio.

1 gecomponeerd in opdracht van Ensemble 88 voor Musica Sacra Maastricht 2020 3 wereldpremières 2 student compositie aan het Conservatorium Maastricht bij Vykintas Baltakas 3 student compositie aan het Koninklijk Conservatorium in Luik bij Michel Fourgon

za 19 september | 17.00-18.00 uur

Klaas de Vries Oboi, che melanconia…

(Oh boy, what melancholy…) wereldpremière Klaas de Vries heeft Oboi, che melanconia… (Oh boy, what melancholy…) gecomponeerd op verzoek van hoboïst Arthur Klaassens. Deze vroeg hem om een nieuw werk om uit te brengen op een cd met verder onder meer Sequenza VII voor hobo van Luciano Berio en Electric counterpoint van Steve Reich. Beide composities maken gebruik van vooraf gemaakte opnamen waarbij de hoboïst live meespeelt. Dit gegeven plus het feit dat Arthur Klaassens de beschikking heeft over drie uiteenlopende hobo’s, waaronder de zeer zeldzame lupofoon (baritonhobo), inspireerde Klaas de Vries tot het schrijven van een groots elektronisch drieluik met een lengte van ongeveer drie uur!

Drie keer verschijnt de hoboïst met een grote solo, respectievelijk voor Engelse hoorn (midden), hobo (hoog) en lupofoon (laag register).

Deze curve van stijgende en dalende timbres is bepalend voor de ‘boogvorm’ van de hele compositie. Geen minimal music gebaseerd op verschuivende herhalingspatronen, maar een verhalend stuk met een duidelijk begin, midden en einde.

Vaak roept de hobo, en met name de althobo, gevoelens op van eenzaamheid en melancholie. Dit werk is vol herinneringen aan zowel iconische momenten uit de westerse muziekgeschiedenis als aan persoonlijke muzikale indrukken die de componist heeft opgedaan, een soort muzikale memoires.

Klaas de Vries © Ivo van der Bent/Lumen

theater aan het vrijthof, papyruszaal

€ 16

za 19 september | 19.00-22.00 uur zo 20 september | 11.30-14.30 uur lutherse kerk

prijs voor 3 solo’s € 12,50 prijs per solo € 5

De exacte aanvangstijden en tijdsduren van de solo’s (resp. hobo, Engelse hoorn en lupofoon) waren bij het verschijnen van deze brochure nog niet bekend. We vertrouwen erop dat die informatie bij de start van de kaartver­koop beschikbaar is.

t Musica Sacra Maastricht 2020 | 9

VRIENDENCONCERT philharmonie zuidnederland

Mahsa Vahdat & Rembrandt Frerichs Trio

Philipp Pointner dirigent Vincent Kusters bariton m.m.v. zangstudenten van Conservatorium Maastricht Hans Leenders instudering

Een ongrijpbare persoonlijkheid in de klassieke muziek en een recalcitrante in de geïmproviseerde jazz: Rembrandt Frerichs staat bekend als een zeer kundig musicus met een indrukwekkende staat van dienst. Hij werkt samen met zowel klassieke topmusici als met smaakmakende stemmen uit de wereldmuziek. Voor Musica Sacra 2020 haalt hij Mahsa Vahdat naar Maastricht. Met deze Iraanse topvocaliste trad hij eerder op in DWDD. Daarnaast was Mahsa Vahdat met het Kronos Quartet in 2018 te gast op het Holland Festival.

Mahsa Vahdat en het Rembrandt Frerichs Trio richten zich op de Perzische klassieke traditie en de soefi-teksten van beroemde Middeleeuwse dichters/mystici als Hafez en Rumi. In het soefisme is berusting namelijk een van de kernwaarden. Een zinsnede uit een van de tien belangrijkste soefi-gedachten luidt: ‘En hij beschouwt alles in zijn leven als van hem afkomstig, in volmaakte berusting.’ Als een Perzisch ‘amen’ (‘zo zij het’) klinkt de muziek die Rembrandt en Mahsa samen spelen op de adem van haar stem. Een stem die in Iran niet solo op het podium mag klinken, voor Mahsa een bittere realiteit in haar leven. Als iemand over de diepte van aanvaarding kan zingen, is het deze bijzondere stem uit Iran.

Piet Swerts Yakara * nederlandse première Richard Strauss Metamorphosen voor 23 solostrijkers Tussen augustus 1944 en maart 1945 componeerde Richard Strauss zijn Metamorphosen voor 23 solostrijkers, opgedragen aan Collegium Musicum Zürich en zijn dirigent Paul Sacher. Strauss’ dagboeknotities, enkele dagen na voltooiing van het werk, gaan over de voorbije twaalf jaar van anticulturele sentimenten en maken Metamorphosen niet alleen tot een klaagzang over het culturele verlies door de Tweede Wereldoorlog, maar ook over het lijden van de kunsten in het algemeen; een bittere parallel naar deze tijd.

Yakara van Piet Swerts, deels bewerkt om in deze coronatijd te kunnen worden uitgevoerd, is daarentegen een lofzang. En wel op de Jeker, de Limburgse BE-NL-grensoverschrijdende rivier die met de openlegging in Swerts’ geboorteplaats Tongeren in 2019 een ingrijpende metamorfose onderging. Het gedicht waarop de componist Yakara baseert, is van Robert Louis Stevenson, Looking-glass River: een kind vermoedt in de rivier een geheime, magische wereld. Yakara is het muzikale vervolg van de wandeling ‘Van de bron van de Jeker tot de monding in de Maas’ tijdens Musica Sacra 2017 (thema ‘In het begin’). * De compositie van Piet Swerts is een opdrachtwerk van festival MoMeNT Tongeren, waar – in een nieuwe samenwerking met Musica Sacra – op vrijdag 18 september de wereldpremière plaatsvindt bij gelegenheid van de opening van seizoen 2020/2021 van Cultureel Centrum De Velinx.

Yakara wordt daar opgenomen voor uitzending door Klara.

Mahsa Vahdat

© Mark Engelen

za 19 september | 22.00-23.00 uur sint janskerk

€ 18

Maastricht, pesthuis aan de Jeker

za 19 september | 20.00-21.15 uur theater aan het vrijthof, papyruszaal

€ 28 | Vrienden MSM € 14

zie voor het coronaprotocol de informatie op de binnenzijde omslag achter

10

Spectra

Duets with Jim

Quatre Chants pour franchir le Seuil

Andrea van Beek

Filip Rathé dirigent Juliet Fraser sopraan

Jim Bouwens tape | Andrea van Beek sopraan Gareth Davis basklarinet | Ron Ford, Morris Kliphuis, Gábor Tarján, Jacob ter Velthuis en Huba de Graaff compositie Yaron Abulafia lichtontwerp | Xander Straat regie

Gérard Grisey Quatre Chants pour franchir le Seuil Een geheel eigen klankwereld schept Gérard Grisey met zijn Quatre Chants pour franchir le Seuil (vier liederen om de drempel over te gaan).

Muziek die doet denken aan die van collegacomponist Claude Vivier en die het tijdsbesef beïnvloedt. Over muzikale tijd zei Grisey ooit dat ‘als je de gezangen van walvissen hoort, die zo uitgesponnen zijn dat wat voor ons een eindeloze geeuw lijkt, voor hen maar één klinker is.‘ Ongewild componeerde Grisey met zijn Quatre Chants zijn zwanenzang: kort na de voltooiing ervan werd een hersenbloeding hem fataal. In dit negendelige werk voor sopraan en groot ensemble flankeren slagwerkpassages de vier liederen (dood van de engel, dood van de beschaving, dood van de stem, dood van de mensheid) op achtereen­volgens christelijke, oud-Egyptische, oud-Griekse en Mesopotamische teksten. Vier culturen die de vergankelijkheid van het bestaan belichten. ‘De delicate [instrumentale] berceuse, die de cyclus bijna als een vijfde lied beëindigt, is niet bedoeld om iemand in slaap te laten vallen, maar om wakker te worden’, aldus de componist.

Duets with Jim is een zeer persoonlijke muziektheatervoorstelling over een moeder en haar meervoudig gehandicapte zoon. Jim kon niet lopen en ook niet praten, maar maakte wel prachtige geluiden.

Gegrepen door de muzikaliteit ervan nam zijn moeder deze geluiden op. Andrea van Beek is klassiek zangeres en vroeg componisten een duet te schrijven voor haar en haar zoon, elk in een andere muzikale stijl. Samen met basklarinettist Gareth Davis en Jim (op tape) zingt Van Beek over haar strijd met de werkelijkheid en over het vinden van schoonheid. Haar verhaal gaat over de pijn een kind te krijgen dat zwaar gehandicapt is, de noodzaak om anders naar het leven te gaan kijken, de eenvoud van onvoorwaardelijke liefde, de lol van het dagelijks leven en de hardheid van de dood.

Het verhaal van Jim gaat over pure levenslust en overgave.

‘Ontroerend duet tussen sopraan en invalide zoon’ - NRC Handelsblad

© Greet Swinnen

zo 20 september | 13.30-14.15 uur theater aan het vrijthof, papyruszaal

€ 18

© Annelies van der Vegt

zo 20 september | 15.00-16.00 uur ainsi, theaterzaal

€ 16

t Musica Sacra Maastricht 2020 | 11

Cranc, onzeker, broos

SLOTCONCERT Huelgas Ensemble en drie fadistas

Christopher Kale zang Marco Maggalhães, Fumitaka Saito en Ita Hijmans blokfluit

De tranen van Lissabon fado en Renaissance-polyfonie

Aventure

Vijfluik uit het Gruuthuse Manuscript (ca. 1400) en instrumentale connecties Kwetsbaar is ons bestaan, nietig en onzeker. Het is van alle tijden, maar elke tijd verzoent zich in zijn eigen taal met dit existentiële lot.

In een zeldzaam mooi vijfluik uit het hart van het Gruuthuse Manuscript omsluiten drie Marialiederen twee lamentaties. Hoop, verdriet, troost, aanvaarding en berusting klinken zo in de taal van de late Middeleeuwen. Maria, een kostbare bloem, een roos vol van hemelse dauw is de sleutel. De lamentaties bezingen op ontroerend persoonlijke toon de smartelijke dood van een geliefde en de kwetsbaarheid van ons bestaan. Juist het persoonlijke blijkt een tijdloze kracht te gene­reren en ook de Marialiederen ontstijgen de middeleeuwse rozengaard.

Muziek is het toverwoord dat als een universele kracht ons doet berusten in ons kwetsbare bestaan. Virtuoze vijftiende-eeuwse instrumentale arrangementen vormen het middeleeuwse kader van dit tijdloze vijfluik.

Huelgas Ensemble Axelle Bernage en Helen Cassano cantus Matthew Vine tenor Tim Scott Whiteley bassus Annelies Decock vedel Bart Coen, Silke Jacobsen en Peter De Clercq blokfluiten Lies Wyers viola de gamba Paul Van Nevel artistieke leiding Fadistas António Rocha fadista Fernando Silva guitarra portuguesa Paulo Ramos viola (Portugese gitaar) Verbijstering en verrukking, dat is wat de concerten van het Huelgas Ensemble gewoonlijk veroorzaken. Verbijstering door de ‘nieuwe’ klanken van oude muziek. Verrukking door de buitengewone helderheid van de zang.

Jaren geleden verloor Paul Van Nevel, artistiek leider van het Huelgas Ensemble, zijn hart aan Lissabon, waar hij in authentieke eethuizen de échte fado leerde kennen. In hun liederen vol heimwee en hunkering hebben de Portugezen het berusten in het lot tot kunst verheven: het woord fado is immers afgeleid van het Latijnse fatum, noodlot.

De absolute koning der fadistas is António Rocha, die volgens Van Nevel ook op zijn eenentachtigste elke dag nog beter zingt. Het Belgische Huelgas Ensemble laat horen dat fado ook wortels in de Renaissance heeft. Een adembenemend slotconcert.

© Greet Swinnen

zo 20 september | 15.00-16.00 uur sint janskerk

€ 16

© Damon de Backer

zo 20 september | 17.00-18.15 uur theater aan het vrijthof, papyruszaal

€ 28

12

t film

© So Long, My Son

t Musica Sacra Maastricht 2020 | 13

Tokyo Story (Tōkyō Monogatari)

Heart of a Dog

Yasujirō Ozu regie Japan, 1953 | 136' | zwart-wit, Japans gesproken, Engels ondertiteld Met Chishû Ryû, Chieko Higashiyama, Setsuko Hara, Haruko Sugimura en Sô Yamamura

Laurie Anderson regie Frankrijk, Verenigde Staten, 2015 | 75‘ | Engels gesproken, Nederlands ondertiteld

Tokyo Story is een eenvoudige en droevige film over de vervreemding tussen grootouders die op het platteland wonen en hun stadse kinderen en kleinkinderen in Tokio.

Tokyo Story gunt ons een kijk op de sociale mores in naoorlogs Tokio.

Een oud echtpaar bezoekt hun volwassen kinderen in het bruisende Tokio, maar ziet zich tot hun stille verdriet geconfronteerd met een generatieconflict. De kinderen blijken zo druk met zichzelf en hun levens dat ze geen tijd voor hun ouders hebben. Alleen de weduwe van een zoon die tijdens de oorlog sneuvelde, is vriendelijk tegen de oudjes.

Ozu onderzoekt de complexe ouder-kindrelatie op zijn gebruikelijke delicate wijze. Door zijn beheerste stijl, zijn kalmte en sereniteit, tilt Ozu dit melodrama op tot een intens ontroerende meditatie over het onvermijdelijk verdwijnen van tradities en de aanvaarding van een snel veranderende maatschappij. Zonder enige twijfel een van de grootste meesterwerken uit de geschiedenis van de cinema.

Filmessay over het rouwproces van kunstenares Laurie Anderson die in korte tijd de dood van echtgenoot Lou Reed, haar moeder en haar hond Lolabelle moest verwerken.

De kalme voice-over van Anderson is te horen bij een lappendeken aan associatieve beelden, animaties en 8mm-films uit haar kindertijd.

De filmmaker vertelt het verhaal van haar geliefde hond Lolabelle, een verhaal dat raakt aan de dood van haar moeder en haar echtgenoot Lou Reed. Zonder sentimentaliteit of zweverigheid koppelt ze rituelen uit Het Tibetaans dodenboek of de taalfilosofie van Wittgenstein aan autobiografische verhalen of observaties over de samenleving na 9/11.

Het resultaat is een kaleidoscopisch filmessay over aanvaarding, muzikaal omlijst door Andersons vioolcomposities en soundscapes.

do 17 september | 16.30-17.45 uur lumière cinema, zaal 2 * zo 20 september | 13.30-14.45 uur lumière cinema, zaal 2

do 17 september | 13.30-15.45 uur lumière cinema, zaal 2 * zo 20 september | 16.00-18.15 uur lumière cinema, zaal 2

entreeprijzen films in Lumière normaal € 9,80 (* donderdag € 6,80) | 65+ € 8,80 | Lumière Passie en Limburgs Filmhuispasje € 7,80 | <16/cjp/student € 6,50 | CKV € 5

14

The Tree of Life

Max Richter’s Sleep

Terrence Malick regie Verenigde Staten, 2011 | 139‘ | Engels gesproken, Nederlands ondertiteld Met Brad Pitt, Jessica Chastain, Sean Penn, Hunter McCracken

Natalie Johns regie Verenigd Koninkrijk, 2019 | 99‘ | Engels gesproken, niet ondertiteld

Terrence Malicks hyperambitieuze epos over de relatie tussen de mens, de natuur en de schepper. Bekroond met de Gouden Palm in Cannes.

Centraal in het overdonderende The Tree of Life staat het levensverhaal van Jack, de oudste zoon in een gezin in het Amerikaanse Midwesten in de jaren vijftig van de vorige eeuw. Zijn moeder leert hem liefde en genade, zijn autoritaire vader het recht van de sterkste.

Jack zit gevangen tussen beiden. De problematische relatie met zijn vader laat zijn sporen na: als volwassene twijfelt Jack aan zijn geloof en zoekt hij naar antwoorden op de grote levensvragen. Dit familieverhaal wordt door Malick ingepast in een groter verhaal over de schepping van de aarde.

De gepromoveerde filosoof Malick is een perfectionist, die meerdere moderne klassiekers (Badlands, Days of Heaven) op zijn naam heeft.

Net als zijn overige films wordt The Tree of Life gekenmerkt door de overweldigende pictorale pracht van de (natuur)beelden, het extensieve gebruik van voice-over, het veelvuldige gebruik van klassieke muziek (Mahler, Górecki, Bach, Brahms) en een filosofische toon. De missie van Malick is in ieder geval duidelijk: u de meest spirituele filmervaring van uw leven bezorgen.

Betoverende documentaire over Sleep van Max Richter, een acht uur durende compositie die bedoeld is om bij in slaap te vallen. Centraal staat een ambitieuze openluchtuitvoering van Sleep midden in Los Angeles. Vanuit hier duikt de documentaire diep in het leven van Richter. Zo komt onder anderen zijn vrouw, gevierd kunstenaar en coarchitect van Sleep Yulia Mahr aan het woord. Hoe is het om te leven als een creatief en romantisch duo? En wat inspireerde hen precies om Sleep te maken? Naast dit persoonlijke verhaal komen ook de wetenschappelijke theorieën achter de monumentale compositie van Richter aan bod.

Sleep is een onderzoek naar het schemergebied tussen waken en slapen, tussen bewustzijn en onderbewustzijn. De documentaire maakt voelbaar wat het ondergaan van de performance teweegbrengt. Niet alleen door interviews met bezoekers, maar ook door de dromerige stijl. Beelden van verliefde luisteraars samen op een veldbedje vloeien over in beelden van geconcentreerde musici, die vervolgens weer overvloeien in beelden van nachtelijk Los Angeles. Evenals de compositie is de documentaire bovendien een protest tegen de drukte van de moderne wereld. Uiteindelijk is het de universele slaapervaring die ons allemaal verenigt.

© Stefan Hoederath

vr 18 september | 21.30-23.10 uur lumière cinema, zaal 2

vr 18 september | 16.00-18.20 uur zo 20 september | 10.30-12.50 uur lumière cinema, zaal 2

zie voor het coronaprotocol de informatie op de binnenzijde omslag achter

t Musica Sacra Maastricht 2020 | 15

So Long, My Son

Voor de stilte

Wang Xiaoshuai regie China, 2019 | 185‘ | Chinees gesproken, Nederlands ondertiteld Met Ai Liya, Du Jiang, Guo-Zhang Zhao-Yan, Li Jingjing en Qi Xi

Richard Dols regie Nederland, 2014 | 87‘ Nederlands gesproken, niet ondertiteld

Aangrijpend epos over een gezin dat ingekapseld wordt door de Chinese eenkindpolitiek. Bekroond met twee acteerprijzen tijdens het filmfestival in Berlijn.

De grote en kleine rimpelingen in een mensenleven maken allemaal deel uit van dezelfde stroom. Dat laat regisseur Wang Xiaoshuai (Beijing Bicycle) prachtig zien in deze familiekroniek, die drie decennia Chinese geschiedenis omspant en daarmee vergelijkingen oproept met films als La Meglio Gioventù en Novecento, eveneens films die het persoonlijke en het maatschappelijke met elkaar verbinden.

So Long, My Son volgt aanvankelijk twee gezinnen, maar na een dodelijk ongeval scheiden hun wegen zich. De ouders die hun zoon verliezen, Yaojun en Liyun, proberen er het beste van te maken, maar Wang laat zien hoe weinig tijd zij voor rouw en berusting krijgen in een land dat in de hoogste versnelling wil moderniseren.

Deze intieme documentaire van de Limburgse filmmaker Richard Dols portretteert acht mensen die in een hospice verblijven en weten dat de dood nabij is. Dols volgde hen in de dagen, weken en maanden voor het overlijden, om vast te leggen wat er bijzonder is geweest in hun leven en hoe zij tegen de komende dood aankijken.

In Voor de stilte staat de dood centraal, maar wordt het leven getoond.

De dood confronteert ons immers met de waarde van het leven en het besef dat we onze dromen moeten realiseren voordat het te laat is.

De hemel is hier en niet na de dood.

za 19 september | 17.00-18.30 uur lumière cinema, zaal 2

za 19 september | 13.30-16.35 uur lumière cinema, zaal 2

Sub Finem En nu nog maar alleen het lichaam los te laten – de liefste en de kinderen te laten gaan alleen nog maar het sterke licht het rode, zuivere van de late zon te zien, te volgen – en de eigen weg te gaan.

Het werd, het was, het is gedaan.

M. Vasalis (1909-1998) uit ‘De oude kustlijn’ (2002)

entreeprijzen films in Lumière normale prijs € 9,80 | 65+ € 8,80 | Lumière Passie en Limburgs Filmhuispasje € 7,80 | <16/cjp/student € 6,50 | CKV € 5

16

festivaloverzicht donderdag 17 september

zaterdag 19 september

¢ 10.00-10.45 | (Bijna) Alles komt goed (8+) • andrieskapel

19

¢ 10.00-22.00 | Videoportretten • hoofdwacht vrijthof

¢ 13.30-15.45 | Tokyo Story • lumière

13

¢ 11.30-12.15 | Marcel Verheggen, orgel • sint servaas

¢ 16.30-17.45 | Heart of a Dog • lumière

13

¢ 11.30-12.30 | Debatcentrum Sphinx • theater

¢ 19.30-20.15 | (Bijna) Alles komt goed (8+) • andrieskapel

19

¢ 13.00-14.00 | Bach & Carissimi • theater

¢

20.00-21.00

| Adieu • sint janskerk

※Solo

¢ 22.00-22.50 | Seeker

3

• sint servaasbasiliek

19

¢ 12.30 | Festivalbeeld MAMDT

opening • theater

¢ 12.30 | Autonome projecten MAMDT ¢ 12.30 | Bianca Sistermans

23

opening • theater 23

opening expositie • theater

opening expositie • theater

¢ 13.30-14.15 | Festivallezing Daan Roovers • theater 1. Conservatorium

3. Irene

13.00-14.30

| Beethoven Lost in Silence • ainsi

Maastricht • theater

Maastricht & Lingua e Musica • st servaas

Kurka • sint janskerk

¢ 16.00-18.20 | The Tree of Life

5 29 6 6

¢ 13.30-16.35 | So Long, My Son • lumière

15

¢ 14.15-14.45 | Nagesprek bij debat (zie 11.30u) • theater

29

¢ 15.00-16.00 | Lezing Willem Jan Otten • lumière ¢ 15.00-16.00 | Wishful Singing • onze lieve vrouwebasiliek

7 29 7

24

17.00-17.45

| MTOTO Nienke Nasserian • cellebroeders

5

24

¢ 17.00-17.45 | (Bijna) Alles komt goed (8+) • andrieskapel

19

29

¢ 17.00-18.00 | Vox Luminis • sint servaasbasiliek

7

¢ 17.00-18.00 | Ensemble 88 • theater

8

3

¢ 17.00-18.30 | Voor de stilte • lumière

15

3

¢ 19.00-22.00 | Oboi, che melanconia… • lutherse kerk

3

¢ 20.00-20.50 | Seeker

¢ 15.00-15.45 | FESTIVALOPENING 2. Schola

¢ 15.00-15.50 | Von Eckardstein & Vanbeckevoort • janskerk

vrijdag 18 september

¢ 12.30 | Joop Vugs

25

※Solo

• sint servaasbasiliek

8 19

14

¢ 20.00-21.15 | philharmonie zuidnederland • theater

¢ 16.00-22.00 | Videoportretten • hoofdwacht vrijthof

25

¢ 22.00-23.00 | Mahsa Vahdat, Rembrandt Frerichs • janskerk 9

¢ 17.00-17.50 | Seeker

19

※Solo

• lumière

• sint servaasbasiliek

¢ 17.00-18.10 | Voyces & Viols • onze lieve vrouwebasiliek ¢ 19.30-20.15 | (Bijna) Alles komt goed (8+) • andrieskapel ¢ 20.00-21.00 | Mahlers Das Lied von der Erde • theater ¢ 21.30-23.10 | Max Richter’s Sleep • lumière 22.00-22.45

| MTOTO Nienke Nasserian • cellebroeders

¢ 22.00-23.00 | Dante Boon, piano • sint janskerk

4

9

zondag 20 september

¢ 08.45-10.00 | Tussen Hemel en Aarde • lumière

29

¢ 10.00 | Dienst • sint janskerk

27

¢ 10.00 | Hoogmis • sint servaasbasiliek

27

5

¢ 10.30-12.50 | The Tree of Life • lumière

14

4

¢ 11.00 | Hoogmis • onze lieve vrouwebasiliek

27

19 4 14

¢ 11.30-14.30 | Oboi, che melanconia… • lutherse kerk ¢ 11.30-17.00 | Videoportretten • hoofdwacht vrijthof

13.30-14.15

| MTOTO Nienke Nasserian • cellebroeders

8 25 5

¢ 13.30-14.15 | Spectra • theater

10

¢ 13.30-14.20 | Seeker

19

※Solo

• sint servaasbasiliek

¢ 13.30-14.45 | Heart of a Dog • lumière

13

¢ film

¢ 14.00-14.45 | (Bijna) Alles komt goed (8+) • andrieskapel

19

¢ theater | dans

¢ muziek

¢ beeldende kunst | expositie ¢ liturgie | bezinning ¢ verdieping | dialoog

15.00-16.00

| Duets with Jim • ainsi

10

¢ 15.00-16.00 | Aventure • sint janskerk

11

¢ 16.00-18.15 | Tokyo Story • lumière

13

¢ 17.00-18.15 | SLOTCONCERT

Huelgas Ensemble & 3 fadistas • theater

11

t Musica Sacra Maastricht 2020 | 17

09.00 09.30 10.00 10.30 11.00 11.30 12.00 12.30 13.00 13.30 14.00 14.30 15.00 15.30 16.00 16.30 17.00 17.30 18.00 18.30 19.00 19.30 20.00 20.30 21.00 21.30 22.00 22.30 23.00

11.00

13.30

donderdag 17

(Bijna) alles komt goed (8+)

16.30

Tokyo Story

13

lumière

19.30

Heart of a Dog lumière

22.00

(Bijna) alles komt goed (8+)

13

andrieskapel

andr

Seeker Solo

※

st servaas

19

19

19

20.00

Adieu janskerk

3

09.00 09.30 10.00 10.30 11.00 11.30 12.00 12.30 13.00 13.30 14.00 14.30 15.00 15.30 16.00 16.30 17.00 17.30 18.00 18.30 19.00 19.30 20.00 20.30 21.00 21.30 22.00 22.30 23.00

12.30 opening van expo­sities

vrijdag 18

MAMDT Bianca Sistermans Joop Vugs

13.30

15.00

17.00

29

2. Schola

M’tricht & Lingua e Musica

theater

23-24

Das Lied von der Erde

4

olv basiliek

theater

theater

16.00

The Tree of Life 17.00

※

Kurka

st servaas

andr

19

st janskerk

3

4

4

21.30

Max Richter’s Sleep lumière 14

(Bijna) alles komt goed (8+)

Seeker Solo

3. Irene

st janskerk

19.30

14

lumière

st servaas

Dante Boon

20.00

Voyces & Viols

1. Cons.

M’tricht

theater

25 22.00

16.00 | Videoportretten | hoofdwacht vrijthof

festival opening

Festival lezing Daan Roovers

22.00

MTOTO Nienke Nasserian

19

cellebr

5

09.00 09.30 10.00 10.30 11.00 11.30 12.00 12.30 13.00 13.30 14.00 14.30 15.00 15.30 16.00 16.30 17.00 17.30 18.00 18.30 19.00 19.30 20.00 20.30 21.00 21.30 22.00 22.30 23.00

25

10.00 | Videoportretten | hoofdwacht vrijthof 11.30

Marcel Verheggen

zaterdag 19

servaas

15.00

ainsi

Von Eckardstein & Vanbeckevoort

Beethoven Lost in Silence

6

5

13.00

Debatcentrum Sphinx

14.15

Bach & Carissimi Ad Mosam

29

theater

Debat (na) theater

6

29

17.00 En-

theater

semble 88 8

theater

Lezing Willem Jan Otten

9

Seeker Solo

※

MTOTO cellebr

Mahsa Vahdat & Rembrandt Frerichs Trio

20.00

17.00

29

22.00

philharmonie zuidnederland

7

servaas

15.00

lumière

20.00

17.00 Vox Luminis

7

janskerk

11.30

theater

13.00

janskerk

9

st servaas

5

19

17.00

15.00

(Bijna) alles…

Wishful Singing

6

olv

19.00

Oboi, che melanconia…

andries

lutherse kerk

19

13.30 So Long, My Son | lumière 15

8

17.00 Voor de stilte | lumière 15

09.00 09.30 10.00 10.30 11.00 11.30 12.00 12.30 13.00 13.30 14.00 14.30 15.00 15.30 16.00 16.30 17.00 17.30 18.00 18.30 19.00 19.30 20.00 20.30 21.00 21.30 22.00 22.30 23.00

08.45

Tussen Hemel en Aarde lumière

29

Dienst janskerk

11.30 Oboi, che melanconia… lutherse kerk 8 13.30

27

10.00

MTOTO

Hoogmis

cellebr

27

zondag 20

servaas

25

11.30 | Videoportretten | hoofdwacht vrijthof

10.00

5

14.00

(Bijna)

11.00

andr

Hoogmis olv

27

19

15.00

slotconcert

Aventure janskerk

17.00

11

Huelgas Ensemble & fadistas

15.00

Duets with Jim ainsi

theater

11

10

13.30

Spectra tahv

zie voor het coronaprotocol de informatie op de binnenzijde omslag achter

10

13.30

Seeker

servaas 19

10.30

The Tree of Life

lumière

14

13.30 Heart of a Dog lum 13

16.00

Tokyo Story lumière

13

18

t theater | dans

Š Annelies van der Vegt

t Musica Sacra Maastricht 2020 | 19

(Bijna) Alles komt goed (8+)

première

※Solo

Seeker

Het Laagland

Samir Calixto

Malou de Roy van Zuydewijn tekst | Inez Derksen regie Marcos Valster da Costa Ferreira acteur Eline Hensels cello (winnaar Nationaal Cello Concours van de Cellobiënnale 2018) met dank aan Sara, Ranim, Sam, Fleur, Emilia, Lieve en hun families

Samir Calixto concept, choreografie en dans Quentin Roger choreografie-assistentie | Pavla Beranovà lichtontwerp George Gurdjieff en Thomas de Hartmann composities (opgenomen door pianist Alain Kremski) |

Een intieme, muzikaal ondersteunde theatersolo, gebaseerd op interviews met kinderen met een chronische ziekte.

Aanvaarden dat we niet alles in eigen hand hebben. We hebben er allemaal mee te maken in deze tijd. Chronisch zieke kinderen zijn experts in het hiermee omgaan. Kunnen we iets van hen leren?

Het leven niet als vanzelfsprekendheid zien. Niet alles kunnen wat je zou willen. Wat betekent dat als je jong bent? Op basis van interviews met kinderen met een chronische ziekte schreef jeugdtheaterauteur Malou de Roy van Zuydewijn dit verhaal.

(Bijna) Alles komt goed is een even kwetsbare als veerkrachtige vertelling voor gezonde en zieke kinderen en hun (groot-)ouders.

※

Seeker Solo wordt een van de meest intieme en persoonlijke voorstellingen van Samir Calixto tot nu toe. In deze solovoorstelling, waarin hij na tien jaar afscheid neemt van Korzo als zijn thuisbasis, danst hij deze reis zelf. Een reis die door velen voor hem is ondernomen: de zoektocht naar de waarheid als een tegengif tegen het valse gevoel van realiteit dat continu wordt gecreëerd door de mensheid.

Seeker Solo is een werk met een sterk visuele, emotionele en zintuiglijke gelaagdheid. Bijgestaan door kunstenaar/lichtontwerper Pavla Beranovà en assistent Quentin Roger richt Calixto zich op de kern van zijn werk: het (be)grijpen van mensen als deel van een groter geheel.

Als hart van de voorstelling dienen meditatieve composities, met melodieën die stammen uit kloosters in het Midden-Oosten en Azië.

※

Een productie van Korzo en Scenario Pubblico.

Een coproductie van festival Musica Sacra Maastricht en familietheatergezelschap Het Laagland.

In aanloop naar de première en ook aansluitend aan het festival vinden er meerdere schoolvoorstellingen plaats. Deze zijn onderdeel van het educatieve project dat Ilse van Lieshout voor Musica Sacra ontwikkelt in samenwerking met de afdeling educatie van Het Laagland.

do 17 september | 10.00-10.45 uur | try-out * do 17 september | 19.30-20.15 uur | avant-première vr 18 september | 19.30-20.15 uur | première za 19 september | 17.00-17.45 uur zo 20 september | 14.00-14.45 uur sint-andrieskapel

€ 11 | jeugd t/m 12 jaar € 9 | * besloten voorstelling do 17 september | 22.00-22.50 uur vr 18 september | 17.00-17.50 uur za 19 september | 20.00-20.50 uur zo 20 september | 13.30-14.20 uur sint servaasbasiliek

€ 16

20

MTOTO

première

Nienke Nasserian

Beethoven Lost in Silence is een visueel theaterconcert voor en door horenden, slechthorenden en doven. De voorstelling is geïnspireerd op het proces van het wegvallen van het gehoor en de laatste periode van Beethovens leven, waarin hij echt doof werd, maar waarin hij zijn meest gewaardeerde stukken componeerde. • zie ook pagina 6

Nienke Nasserian tekst, spel en zang Evelien van den Broek compositie | Kaltoum Boufangacha regie Silke van Kamp dramaturgie | Loes Korten fotografie Een muziektheatervoorstelling over wortels, groei en gemis.

MTOTO is de derde voorstelling uit een drieluik van sopraan en theatermaker Nienke Nasserian, dochter van een stamhoofd van de Masai en van een Venlose moeder. Het is een voorstelling over het zoeken en voeden van Nienke’s zwarte kant. Opgegroeid in een wit gezin in Venlo heeft die kant minder voeding gekregen. Om in balans te blijven en door te groeien, is het belangrijk om ál haar wortels te voeden. Uit de afwisseling van storytelling, klassieke zang en elektro-akoestische muziek ontstaat een mantra over gemis. • zie ook pagina 5 Een productie van Intro in Situ in coproductie met Opera Zuid en VIA ZUID - Talentontwikkeling podiumkunsten Limburg. Met dank aan het Prins Bernhard Cultuurfonds Limburg en Stichting MCEM.

© Overburen

za 19 september | 13.00-14.30 uur ainsi, theaterzaal

€ 16

Duets with Jim Andrea van Beek Jim Bouwens tape | Andrea van Beek sopraan Gareth Davis basklarinet | Ron Ford, Morris Kliphuis, Gábor Tarján, Jacob ter Velthuis en Huba de Graaff compositie Yaron Abulafia lichtontwerp | Xander Straat regie

vr 18 september | 22.00-22.45 uur | avant-première za 19 september | 17.00-17.45 uur | première zo 20 september | 13.30-14.15 uur

Duets with Jim is een zeer persoonlijke muziektheatervoorstelling over een moeder en haar meervoudig gehandicapte zoon. Jim kon niet lopen en ook niet praten, maar maakte wel prachtige geluiden.

Gegrepen door de muzikaliteit ervan nam zijn moeder deze geluiden op. Andrea van Beek is klassiek zangeres en vroeg componisten een duet te schrijven voor haar en haar zoon. Met basklarinettist Gareth Davis en Jim (op tape) zingt Van Beek over haar strijd met de werkelijkheid en over het vinden van schoonheid. Het verhaal van Jim gaat over pure levenslust en overgave. • zie ook pagina 10

cellebroederskapel

€ 12

Beethoven Lost in Silence Esther Apituley Esther Apituley altviool en artistieke leiding | Saskia Mees regie Ko van den Bosch tekst | Pim Veulings choreografie Beethoven, Reza Nemavar, Michiel Mensingh muziek Milan Sekeris acteur/danser | Ali Shafiee acteur/danser Victor Lange piano/acteur | Paul Medeiros viool Jan Willem Troost cello | Marloes & Wikke decor

© Annelies van der Vegt

zo 20 september | 15.00-16.00 uur ainsi, theaterzaal

€ 16

t Musica Sacra Maastricht 2020 | 21

Was es ist

Wat het is

Es ist Unsinn

Het is onzin

sagt die Vernunft

zegt het verstand

Es ist was es ist

Het is wat het is

sagt die Liebe

zegt de liefde

Es ist Unglück

Het is tegenslag

sagt die Berechnung

zegt de berekening

Es ist nichts als Schmerz

Het is alleen maar pijn

sagt die Angst

zegt de angst

Es ist aussichtslos

Het is uitzichtloos

sagt die Einsicht

zegt het inzicht

Es ist was es ist

Het is wat het is

sagt die Liebe

zegt de liefde

Es ist lächerlich

Het is belachelijk

sagt der Stolz

zegt de trots

Es ist leichtsinnig

Het is lichtzinnig

sagt die Vorsicht

zegt de voorzichtigheid

Es ist unmöglich

Het is onmogelijk

sagt die Erfahrung

zegt de ervaring

Es ist was es ist

Het is wat het is

sagt die Liebe

zegt de liefde

Erich Fried (1921-1988) uit ‘Es ist was es ist’ (1983)

vertaling Geert van Istendael

zie voor het coronaprotocol de informatie op de binnenzijde omslag achter

22

t beeldende kunst

expositie

Ik heb zeeÍn van tijd Š Bianca Sistermans

t Musica Sacra Maastricht 2020 | 23

Expositie festivalbeelden Maastricht Academy of Media Design and Technology, afdeling Visuele Communicatie

2. Gevecht naar berusting door Ivo Heffels, Chloé Kempeners & Eline Pechler Deze installatie wil bezoekers meenemen in de gedachten van een persoon in een proces van aanvaarding en berusting. Projecties in een gang van transparante stof nodigen je uit je te verplaatsen in het hoofd van een ander en verbindingen te leggen met eigen ervaringen.

vr 18 t/m zo 20 september

Ook voor deze festivaleditie hebben studenten van de afdeling Visuele Communicatie van Zuyd Hogeschool ontwerpen gemaakt waarin ze het festival­thema verbeelden. Het winnende ontwerp is van Lieve Otten. Overige inzendingen: Vera Maris, Helen Gilissen, Ilse Beeren, Thom Schoenmaekers, Ivo Heffels, Youri Beckers, Piene Luijpers, Mies de Kimpe, Ids Kusters, Chloé Kempeners, Luka Geurts, Ana Vodnik, Vic Pelzer en Eline Pechler.

OPENING vr 18 september | 12.30 uur theater aan het vrijthof, louis derlon foyer

(parterre)

| vrij entree (reserveren verplicht)

Autonome projecten

theater aan het vrijthof, souterrain generaalshuis

3. Bewandel het pad van aanvaarding & berusting door Ana Vodnik, Lieve Otten, Luka Geurts & Helen Gilissen Aanvaarding en berusting zijn aspecten die ieder mens in zijn of haar leven zal tegenkomen. En altijd is er sprake van een proces waar je doorheen moet. Het pad dat je moet afleggen wordt in dit project een fysiek pad, uitgestippeld door de stad Maastricht, met illustraties die symbool staan voor de obstakels waar je als mens mee geconfronteerd kunt worden.

Tijdens het festival biedt een flyer meer informatie met een plattegrond die het fysieke pad door Maastricht aanduidt.

Maastricht Academy of Media Design and Technology, afdeling Visuele Communicatie Naast een verbeelding van het festivalthema hebben de studenten van de afdeling Visuele Communicatie van Zuyd Hogeschool drie autonome projecten opgezet waarin dit thema tot uitdrukking komt.

1. Reflecties, een zoektocht naar aanvaarding en berusting door Mies de Kimpe, Vera Maris, Piene Luijpers & Ilse Beeren Hoe vaak stelt u uzelf vragen die tot zelfreflectie leiden? Houdt u uzelf wel eens een spiegel voor of bent u bang voor wat u ziet?

Tijdens Musica Sacra Maastricht vindt u op verschillende plekken in de stad spiegels met vragen. Als u de vragen leest, staat u oog in oog met uzelf en de omgeving. U kunt met uzelf in gesprek gaan over het aanvaarden van of berusten in de vraag of situatie.

Tijdens het festival biedt een flyer meer informatie met een plattegrond waar u de spiegels kunt vinden. vr 18 t/m zo 20 september openbare ruimte

vr 18 t/m zo 20 september openbare ruimte

OPENING Autonome projecten vr 18 september | 12.30 uur theater aan het vrijthof, foyer

vrij entree (reserveren verplicht)

zie voor het coronaprotocol de informatie op de binnenzijde omslag achter

24

Expositie Bianca Sistermans

Expositie Joop Vugs

Mijn moeder zei nog, pas je wel op!

24 Paintings & digitaal werk

‘Het duurde maanden, een jaar voordat ik doorkreeg dat het echt ernstig was en dat ik besefte: dit komt niet meer goed. Het heeft daarna nog een paar jaar geduurd voordat ik over dat besef heen was. Gelukkig heb ik altijd zin gehad in het leven, je moet toch positief blijven anders red je het niet.’

‘Doordat ik minder energie heb, werk ik niet zo intuïtief als vroeger.

Ik denk meer en ga pas aan het werk als ik precies weet wat ik wil doen.’

Mijn moeder zei nog, pas je wel op!

Fotograaf en beeldend kunstenaar Bianca Sistermans maakte een portret van Remco Outhuijse, een man die sinds hij met een hoge dwarslaesie door het leven gaat, zijn wereld kleiner en kleiner zag worden.

Kort voor het ter perse gaan van deze brochure is Remco Outhuijse overleden.

Joop Vugs (Weert, 1957) bouwt in de jaren tachtig en negentig een oeuvre op met kleurrijke schilderijen waarin hij figuratieve en abstracte elementen vermengt. Hij past in zijn schilderijen materialen als zand en gips en collagetechnieken toe, en laat zich daarbij inspireren door ‘het schemergebied rond het ontstaan van het leven met al zijn fouten, mogelijkheden en toevalligheden’.

In 2002 wordt bij Joop Vugs een progressieve aandoening aan zijn ruggemerg geconstateerd. Dit dwingt hem tot aanpassingen in zijn manier van werken en hij verlegt het accent steeds meer naar digitale technieken. Daarnaast bepalen zijn fysieke belemmeringen en overlevingskracht de thematiek en vormgeving van zijn werk. Hij maakt studie van wat hem lichamelijk is overkomen met de middelen van de kunstenaar: verbeelding en ontroering.

Deze tentoonstelling presenteert een selectie uit de 24 Paintings van Joop Vugs, kleurrijke en indrukwekkende doeken van 2 bij 2 meter.

Daarnaast wordt een selectie van zijn digitale werk geprojecteerd.

Je bent aan de goden overgeleverd © Bianca Sistermans

OPENING vr 18 september | 12.30 uur theater aan het vrijthof, louis derlon foyer

(parterre)

| vrij entree (reserveren verplicht)

Far Away (uit 24 Paintings) © Joop Vugs

OPENING vr 18 september | 12.30 uur theater aan het vrijthof, foyer

vrij entree (reserveren verplicht)

Het verlangen anders te zijn is de grootste plaag waarmee het noodlot de mens kan treffen. Want het leven is niet te verdragen, tenzij we berusten in wat we voor onszelf en de wereld kunnen betekenen.

Sándor Márai (1900-1989) uit ‘Gloed’ (1942, Nederlandse vertaling 2000)

t Musica Sacra Maastricht 2020 | 25

Videoportretten Identities Studio Take Twee Identities is een groeiende verzameling videoportretten van Nederlanders van diverse nationaliteiten, generaties en achtergronden.

Hun individuele verhalen worden vastgelegd aan de hand van thema’s als migratie, religie en gender.

De serie voor Musica Sacra 2020 haakt in op de actualiteit en portretteert mensen die nauw betrokken zijn geraakt bij de gevolgen van de coronacrisis. Hoe hebben zij de recente gebeurtenissen beleefd? Hoe gaan zij om met crisis, verlies en aanvaarding?

Met dank aan vr 18 september | 16.00-22.00 uur za 19 september | 10.00-22.00 uur zo 20 september | 11.30-17.00 uur hoofdwacht Halil © Studio Take Twee

| vrijthof

vrij entree (gereguleerde toegang)

Liedje Het duurt altijd langer dan je denkt,

Het kost meer moeite dan je denkt

ook als je denkt

ook als je denkt

het zal wel langer duren dan ik denk

het zal wel veel meer moeite kosten dan ik denk

dan duurt het toch nog langer

dan kost het toch meer moeite

dan je denkt.

dan je denkt.

Het is altijd veel duurder dan je denkt,

Het duurt veel korter dan je denkt

ook als je denkt

ook als je denkt

het zal wel duurder worden dan ik denk

het zal wel korter duren dan ik denk

dan wordt het toch nog duurder

dan duurt het toch

dan je denkt.

nog korter dan je denkt.

Judith Herzberg uit de bundel ‘Zoals’ (2001)

zie voor het coronaprotocol de informatie op de binnenzijde omslag achter

26

t liturgie | bezinning

Onze Lieve Vrouwebasiliek

t Musica Sacra Maastricht 2020 | 27

Dienst

Hoogmis

Sint Janskerk

Sint Servaasbasiliek

Joen Drost dominee m.m.v. Aventure Delen uit Cranc, onzeker, broos Keuze uit het Gruuthuse Manuscript (ca. 1400) • zie pagina 10

Cappella Sancti Servatii Hans Heykers dirigent Marcel Verheggen orgel

zo 20 september | 10.00 uur | sint janskerk

zo 20 september | 10.00 uur | sint servaasbasiliek

Vrijthof met Sint Janskerk en Sint Servaasbasiliek © Paul Mellaart

Hoogmis Onze Lieve Vrouwebasiliek Basilicakoor en Basilica Consort Irina Trajkovska en Zowy Bahnen viool Ekaterina Degtyareva altviool | Stanislav Degtyarev cello Eva Diederix sopraan | Sjef Streukens orgel Hans Leenders dirigent Hans Leenders Missa In simplicitate première (première van de versie voor strijkkwartet en unisono koor of solist(e), gecomponeerd in coronatijd en opgedragen aan het Basilicakoor) zo 20 september | 11.00 uur * | onze lieve vrouwebasiliek * aanvangstijd verplaatst van 10.00 uur naar 11.00 uur

zie voor het coronaprotocol de informatie op de binnenzijde omslag achter

Andere gebedsdiensten in Maastricht Islam • koran.nl/gebedstijden-maastricht Moskee El-Fath Maastricht | Tevhid Moskee Maastricht Joodse Gemeente Maastricht • joodsmaastricht.nl Bezoekers van harte welkom in de synagoge na aanmelding.

Armeens Apostolische Kerk Maastricht • surpkarapet.com Orthodoxe Kerk van de heiligen Johannes Chrysostomos en Servatios, Maastricht • destem-maastricht.nl

28

t verdieping | dialoog

glasgeblazen roemer met gravures, begin 17de eeuw (Rijksmuseum Amsterdam)

t Musica Sacra Maastricht 2020 | 29

Daan Roovers Festivallezing Met haar tweejarig mandaat als Denker des Vaderlands (2019-2021) wil Daan Roovers zich “vooral inzetten voor ‘publiek denken’: dat is hardop, gezamenlijk en interactief denken”.

Ze wil de actualiteit verdiepen met filosofische perspectieven en filosofische inzichten toegankelijk maken voor een breed publiek.

Dat deed ze in haar veertienjarig hoofdredacteurschap van Filosofie Magazine, dat doet ze onder meer als docent aan de Universiteit van Amsterdam, als programmamaker en spreker van de Rode Hoed en als schrijver, zoals nu van een coronadagboek.

Er is gelegenheid tot het stellen van vragen.

CONCERT: Bach & Carissimi door Ad Mosam Barock Het debat omlijst het concert door Ad Mosam Barock o.l.v. Huub Ehlen met op het programma onder meer de Bachcantate ‘Gottes Zeit ist die allerbeste Zeit’ BWV106 (Actus Tragicus) za 19 september | 13.00-14.00 uur | theater aan het vrijthof, papyruszaal | € 18 (zie pagina 6 voor meer informatie) za 19 september | 11.30-12.30 uur theater aan het vrijthof, ferdinand duynsteefoyer (souterrain)

vrij entree (reserveren verplicht) nagesprek 14.15-14.45 uur

Willem Jan Otten Lezing Schrijver-dichter-essayist en P.C. Hooft-prijswinnaar 2014 Willem Jan Otten publiceerde in NRC Handelsblad beschouwingen over het kijken naar films, later gebundeld in Het museum van licht (1991). Voor Musica Sacra is opnieuw een film onderwerp van gesprek. Lumière Cinema programmeert op speciaal verzoek de rolprent The Tree of Life van Terrence Malick, die het uitgangspunt vormt van Willem Jan Ottens lezing. Een lezing die logischerwijze ook in Lumière plaatsvindt.

© Ruud Pos

vr 18 september | 13.30-14.15 uur theater aan het vrijthof, ferdinand duynsteefoyer (souterrain)

vrij entree (reserveren verplicht)

za 19 september | 15.00-16.00 uur lumière cinema, zaal 1

vrij entree (reserveren verplicht)

Debatcentrum Sphinx Gottes Zeit: Over de (on)aanvaardbaarheid van de dood met o.a. Marli Huijer filosoof, voormalig Denker des Vaderlands Huub Ehlen dirigent Ad Mosam Barock (nagesprek) Govert Derix (o.v) moderator Bernike Pasveer en Huib de Vet organisatie De corona-crisis en onze omgang ermee in de afgelopen periode, kan ons veel vertellen over hoe we denken over de dood en het leven, over het (niet) aanvaarden van onze sterfelijkheid – en over hoe selectief we daarin zijn. Immers: alle maatregelen waren keuzes die ook anders hadden kunnen uitvallen. Op ic’s werd met man en macht gestreden voor het leven, terwijl veel ouderen in verpleeghuizen eenzaam stierven, veel mensen belangrijke andere medische zorg misliepen, het aantal meldingen van huiselijk geweld toenam.

Rondom Gottes Zeit, uitgevoerd door Ad Mosam Barock, praten we met experts en publiek over leven en doodsangst in tijden van crisis.

Tussen Hemel en Aarde live radiouitzending op NPO Radio 4 Met medewerking van musici uit het festival.

Wilfred Kemp presentatie zo 20 september | 08.45-10.00 uur lumière cinema

vrij entree | ontbijt à € 5 (reserveren verplicht)

30

word vriend van het festival Steun uw festival, creëer meer draagvlak, maak speciale programma’s mede mogelijk en geniet Vriendenvoordeel!

Platina Vriend

Voor een gift van € 160 ontvangt u de volgende voordelen: • met € 14 voordeel naar het Vriendenconcert (max. 4 kaarten) • voorrang op het reserveren van tickets (start kaartverkoop Vrienden ma 20 juli / start vrije verkoop wo 22 juli 2020) • gereserveerde plaatsen bij diverse concerten *

Gouden Vriend

Voor een gift van € 80 ontvangt u de volgende voordelen: • met € 14 voordeel naar het Vriendenconcert (max. 2 kaarten) • voorrang op het reserveren van tickets (start kaartverkoop Vrienden ma 20 juli / start vrije verkoop wo 22 juli 2020) • gereserveerde plaatsen bij diverse concerten *

Zilveren Vriend

Voor een gift van € 40 ontvangt u de volgende voordelen: • met € 14 voordeel naar het Vriendenconcert (1 kaart) • voorrang op het reserveren van tickets (start kaartverkoop Vrienden ma 20 juli / start vrije verkoop wo 22 juli 2020) • gereserveerde plaatsen bij diverse concerten * * Door plaatstoewijzing volgens het coronaprotocol is het bij deze editie helaas niet mogelijk voor vrienden speciale plaatsen te reserveren.

vriendenconcert

philharmonie zuidnederland Philipp Pointner dirigent Vincent Kusters bariton m.m.v. zangstudenten van Conservatorium Maastricht Hans Leenders instudering Piet Swerts Yakara nederlandse première Richard Strauss Metamorphosen voor 23 solostrijkers De notities die Richard Strauss in maart 1945 in zijn dagboek maakte, kort na voltooiing van zijn Metamorphosen, gaan over de voorbije twaalf jaar van anticulturele sentimenten en maken het werk niet alleen tot een klaagzang over het culturele verlies door de Tweede Wereldoorlog, maar ook over het lijden van de kunsten in het algemeen; een bittere parallel naar deze tijd.

Yakara van Piet Swerts, deels bewerkt om in deze coronatijd te kunnen worden uitgevoerd, is daarentegen een lofzang. En wel op de Jeker, de Limburgse BE-NL-grensoverschrijdende rivier die met de openlegging in Swerts’ geboorteplaats Tongeren in 2019 een ingrijpende metamorfose onderging. • zie ook pagina 9 za 19 september | 20.00-21.15 uur theater aan het vrijthof, papyruszaal

vanaf ma 20 juli kunnen Vrienden voor dit concert kaarten kopen met 50% korting: Vrienden betalen € 14 (normale prijs € 28)

Met dank aan Piano’s Maene Limburg voor het ter beschikking stellen van de vleugels voor Musica Sacra Maastricht 2020. maene.nl maene.be

t Musica Sacra Maastricht 2020 | 31

met dank aan

colofon

Musica Sacra Maastricht wordt mede mogelijk gemaakt door

Festivalteam

Fonds Podiumkunsten, Provincie Limburg, Gemeente Maastricht Theater aan het Vrijthof en Elisabeth Strouven Fonds.

directeur-bestuurder Jean Boelen, directeur Theater aan het Vrijthof Maastricht programmacommissie Jacques Giesen (voorzitter), Jos Leussink (adviseur), Sylvester Beelaert, Fons Dejong, Bas Geerts en Susanne Vermeulen raad van toezicht Jean Jacobs (voorzitter), Michel Cobben, Barbara de Heer, Bas Huyser, Eddy Klomp en Lieke Wijnia (aspirant)

Met dank aan Stichting Katholiek Steunfonds Onderwijs Maastricht en Omgeving (KSOM) voor een genereuze bijdrage aan het meerjarige educatieproject 2021-2024.

Mediapartners NPO Radio 4, KRO NCRV, L1, Dagblad de Limburger, RTV Maastricht

Met dank aan de Vrienden van Musica Sacra Maastricht en alle (concert-)locaties en samenwerkings­partners. De activiteiten worden mede mogelijk gemaakt door anonieme giften van particulieren.

Musica Sacra Maastricht is lid van De Verenigde Podiumkunstenfestivals.

kaartverkoop & programmatoelichtingen Start vrije verkoop woensdag 22 juli 2020 om 12.00 uur Start verkoop voor Vrienden maandag 20 juli 2020 om 10.00 uur Verkoop via www.musicasacramaastricht.nl of neem telefonisch contact op met de UITbalie. U kunt de UITbalie niet bezoeken.

In de periode van maandag 6 juli t/m zondag 16 augustus 2020 is de UITbalie uitsluitend telefonisch bereikbaar op maandag, woensdag en vrijdag tussen 10.00 en 14.00 uur.

Kaarten voor de films zijn ook bij Lumière te koop.

projectleiding en fondsenwerving Fons Dejong marketing en publiciteit Hetty van Dongen productie Raf Meijers redactie Philip Leussink, Jacinta Wetzer, Sylvester Beelaert en Fons Dejong vormgeving Philip Leussink UITbalie Flora Minis en Susan Meisen technische coördinatie Sander Ronden facilitair Nandi Nijsten / Mandy Walls financiën Martijn Dekker / Jos Spauwen

Coproducenten Musica Sacra Maastricht is een coproductie van Stichting Musica Sacra en Theater aan het Vrijthof Maastricht.

Filmselectie in samenwerking met Lumière.

Talentino Musica Sacra Maastricht engageert Talentino voor de catering van artiesten en medewerkers.

Talentino werkt voor en met mensen met een achterstand tot de arbeidsmarkt.

Programmatoelichtingen Vanaf 2 weken voor het festival kunt u programmatoelichtingen downloaden. Zolang de voorraad strekt zijn deze bij iedere activiteit gratis verkrijgbaar.

festivalbeeld omslag Lieve Otten beeldmerk Musica Sacra Mies de Kimpe studenten Maastricht Academy of Media Design and Technology, afdeling Visuele Communicatie

t Stichting Musica Sacra

Vrijthof 47, 6211 LE Maastricht | info@musicasacramaastricht.nl | www.musicasacramaastricht.nl

www.facebook.com/MusicaSacraMaastricht |

@FestivalMSM | #MSM2020 | publicatiedatum 26 juni 2020 | wijzigingen voorbehouden

32

festivallocaties & plattegrond 1 Theater aan het Vrijthof & UITbalie Vrijthof 47 2 Sint Servaasbasiliek Keizer Karelplein 5 3 Sint Janskerk Henric van Veldekeplein 4 Hoofdwacht Vrijthof 25 5 Lutherse Kerk Hondstraat 7 6 Onze Lieve Vrouwebasiliek Onze Lieve Vrouweplein 7 7 Lumière Cinema Bassin 88 8 Sint-Andrieskapel Achter de Barakken 31 9 Cellebroederskapel Cellebroedersstraat 4 (bereikbaar via poort naast Brusselsestraat 58)

buiten de kaart 10 AINSI Lage Kanaaldijk 112-113 Niet alle locaties zijn rolstoeltoegankelijk.

Kijk voor meer informatie op www.musicasacramaastricht.nl.

ns

Ma

in

ge

l

7

ulevard

Fr

on

te

asbo

8

ng

el

Boschstraat

at

en

si

Wi l h e l m i n a b r u g

St

Markt e

Wycker Brugstr.

Vrijthof

Stationsstr.

inge

n Annalaa

at Grote sta

inas

2

elm

1

9 Brusselsestr.

ilh

t ro

W

G

cht Gra

4

l

3 He

r to

6

gs

ing

5

aat

Akerstr

el

Onze Lieve Vrouweplein Plein 1992 Ma

q Cérami Avenue

N2

rd

eg ew

aat

ev a

ers

st r

oul

g Ton

rse

asb

ge Ton

78

ue

Pr

in

sB

i ss

ch

op

sing

Joh

el

nF . Ke nne

dyb

rug

Limburgl

10

aan

© Maastricht Marketing / Zuiderlicht

t Musica Sacra Maastricht 2020 | 33

Coronaprotocol Musica Sacra Maastricht * Vanaf 1 juli geldt er voor samenkomsten met gereserveerde plaatsen geen maximum aantal bezoekers, mits er bij de placering 1,5 meter afstand tussen bezoekers in acht wordt genomen. Musica Sacra zal de festivallocaties, in samenwerking met de eigenaars/beheerders, zodanig inrichten dat deze afstandsmaatregel en overige sanitaire voorschriften gewaarborgd zijn. Musica Sacra houdt zich in het kader van de veiligheid aan de richtlijnen van de overheid en het RIVM. Basisprincipes • De festivallocaties van Musica Sacra zijn alleen toegankelijk voor personen die zich niet ziek voelen, geen koorts hebben en geen klachten van de luchtwegen hebben (hoesten, niezen, keelpijn etc.).

Extra voorzichtigheid betrachten wij bij kwetsbare mensen en mensen boven de 70, dit blijft echter de eigen verantwoordelijkheid van de bezoeker.

• Er wordt 1,5 meter afstand gehouden. De festivallocaties zijn daarop ingericht.

• Alle optredenden houden een afstand tot elkaar in acht van 1,5 meter. Alle artiesten hebben een garantie gegeven dat hun programma binnen die regel uitvoerbaar is.

• Er zijn vanuit de organisatie en de locatieverantwoordelijken tenminste 2 personen aanwezig om maatregelen uit te leggen en toezicht te houden. Voor aanvang zijn de zitplaatsen, handvatten, deurknoppen, microfoons, lessenaar, etc. gereinigd en gedesinfecteerd. Ook is de locatie vooraf goed geventileerd en gelucht.

Kaartverkoop • Wegens de beperkende maatregelen is de capaciteit van de speellocaties aanmerkelijk lager dan u gewend bent. Voor betaalde voorstellingen dienen tickets gekocht te worden. Voor gratis voorstellingen dienen tickets gereserveerd te worden.

• Het werken met een kaartverkoopsysteem is verplicht.

Kaartverkoop aan de deur of vrije inloop is niet toegestaan.

• Tickets dienen geboekt te worden via de website van Musica Sacra (www.musicasacramaastricht.nl) of bij de Uitbalie van Theater aan het Vrijthof.

• Betaalde tickets geven recht op een ongeplaceerde zitplaats.

• Specifieke plaatsreservering is niet mogelijk.

• U krijgt bij aankoop uw ticket(s) via mail of op papier gestuurd.

Hierop staat geen specifieke zitplaats vermeld. Bij de ingang van de locatie van de betreffende activiteit krijgt u van de organisatie een plaats toegewezen op volgorde van binnenkomst.

* Dit protocol geldt zolang de aangekondigde maatregelen gelijk blijven (stand van zaken 26 juni 2020). Bij wijziging van de bepalingen zal dit protocol worden bijgewerkt, zie www.musicasacramaastricht.nl. Voor dit protocol heeft Musica Sacra gebruikgemaakt van het protocol zoals opgesteld door het bestuur van de Sint Janskerk Maastricht en het protocol van de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD).

In- en uitgangen De organisatie tracht zoveel mogelijk te werken met gescheiden ingang en uitgang en een duidelijk aangegeven eenrichtingsroute.

Bij de in- en uitgang bevindt zich een statafel met desinfecterende middelen, papieren tissues en een prullenbak.

Binnenkomst De organisatie staat buiten bij de ingang met een gastenlijst, checkt wie er binnenkomen en wijst per gast een stoel toe. Bij binnenkomst vindt altijd een checkgesprek plaats en wordt gevraagd of gasten (of hun huisgenoten) last hebben van verkoudheidsklachten of koorts.

Gasten desinfecteren hun handen bij binnenkomst.

Looproute Indien voor de locatie een looproute is uitgewerkt, volgen gasten deze altijd.

Garderobe Garderobes worden tijdelijk niet gebruikt, omdat er daar onvoldoende afstand kan worden gehouden. Alle spullen die mensen meenemen (jassen/tassen/paraplu’s) moeten worden meegenomen naar de zitplaats.

Zitplaatsen Uitgangspunten bij het inrichten en gebruik van de locatie zijn: • Tussen zitplaatsen dient 1,5 meter afstand gewaarborgd te worden.

• Huisgenoten kunnen indien mogelijk naast elkaar geplaceerd worden, mits zij gelijktijdig aanwezig zijn.

• Plaatstoewijzing geschiedt bij binnenkomst van de locatie.

Iedereen krijgt bij de ingang te horen welke zitplaats zij/hij gebruikt.

Gasten lopen naar hun zitplaats, blijven daar gedurende de activiteit en lopen niet door de ruimte wanneer dit niet noodzakelijk is.

Verlaten van de locatie Iedereen wordt verzocht bij het eindapplaus te blijven zitten. Bij het verlaten van de locatie na afloop van de activiteiten vertrekken als eerste de mensen die het dichtst bij de uitgang(en) zitten. Iedereen houdt hierbij natuurlijk 1,5 meter afstand. De organisatie kondigt dit aan het einde van de activiteit aan. Personeelsleden en vrijwilligers helpen met aanwijzen welke gasten wanneer kunnen vertrekken.

Toiletten Deelnemers aan activiteiten beperken het gebruik van de toiletten zoveel mogelijk. Mocht dit toch echt nodig zijn, kunnen de toiletten via een gemarkeerde looproute bereikt worden. Er kan maximaal 1 persoon tegelijk gebruik maken van elke toiletgroep. Ook hier zijn desinfecterende middelen en papieren handdoekjes aanwezig.

Pauzes en nazit Alle programma’s van Musica Sacra zijn zonder pauze. Het festival biedt geen horeca aan voorafgaand of na afloop van de activiteiten in de locaties. Er is een uitzondering: na afloop van de openingsconcerten is er een gemeenschappelijke receptie in de buitenlucht op het Vrijthof (bij goed weer en toekenning van vergunning).

2

t muziek

t film

22

18

t theater | dans

t beeldende kunst

expositie

28

24

t liturgie | bezinning

t verdieping | dialoog

t musicasacramaastricht.nl