Τεύχος 112 (Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2020) by Σύλλογος Παργινών Αθήνας

Αρ. Αδείας 166

SS PO

ΚΩΔΙΚΟΣ 01-1144

X+7

Ταχ. Γραφείο ΚΕΜΠ ΚΡΥΟΝΕΡΙΟΥ

SS POS

ΠΛHPΩMENO TEΛOΣ

Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2020 Έτος 28ο • Αριθ. Φύλλου 112 Μαρίκας Κοτοπούλη 10 • 104 32 Αθήνα

Περιοδική Έκδοση του Ομώνυμου Συλλόγου Παργινών της Αθήνας

ΕΝΤΥΠΟ ΚΛΕΙΣΤΟ ΑΡ. ΑΔΕΙΑΣ 134/2006

Πάργα: Το Ενετικό Φρούριο μετά την αποψίλωση των όψεων (φωτό 7-5-2020)

ΓΛΑΡΟΣ: Το πλοίο που έμεινε στις καρδιές των Παργινών «Γλάρος» ήταν ένα από τα πλοία που αποκτήθηκαν τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια, για να καλύψουν το κενό που άφησε η καταστροφή του ακτοπλοϊκού στόλου κατά τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο.Ανήκε στην κατηγορία πλοίων που εκείνη την εποχή αποκαλούσαν «λόρδικα», μιας και είχαν ναυπηγηθεί ως θαλαμηγοί συνήθως της βρετανικής αριστοκρατίας. Ξεχώριζαν δε, από την κομψή πλώρη τύπου clipper και το μπαστούνι που την κοσμούσε. Ο «Γλάρος» ήταν τύπου γιοτ, μικρό, κομψό και γρήγορο ατμόπλοιο, που εξυπηρετούσε τις γραμμές του Ιονίου, μεταφέροντας επιβάτες και εμπορεύματα. Ήταν βαμμένο ολόλευκο, με ένα μεγάλο γαλάζιο Κ στην τσιμινιέρα του. Χαρακτηριστικό του πλοίου ήταν η ζωγραφιά ενός γλάρου στην πλώρη, κάτω από το όνομά του. Ναυπηγήθηκε το 1913 στα Scott & Co. της Greenock της Σκωτίας ως θαλαμηγός BERYL. Στην Ελλάδα ήρθε το 1947

Συνέχεια στις σελίδες 8-9

Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2020

Κοινωνικά Πάργας Γεννήσεις: • Ο Αντώνιος Στέλιος του Δημητρίου & η Αφροδίτη Αντώναρου του Αντωνίου απέκτησαν κορίτσι στις 21/11/2019, στο Αιγάλεω Αττικής. • Ο Πάπι Λεάντρο & η Τζάκου Αικατερίνη του Παναγιώτη απέκτησαν αγόρι στις 29/11/2019, στην Ιταλία. • Ο Τιμολέων Στέλιος του Δημητρίου & η Αναστασία Παπούλια του Κυριάκου απέκτησαν κορίτσι στις 19/2/2020, στο Αιγάλεω Αττικής. • Ο Ράπτης Θωμάς του Κωνσταντίνου & η Τζάνη Φρειδερίκη του Χρήστου απέκτησαν κορίτσι στις 24/03/2020, στο Αμαρούσιο Αττικής. • Ο Σπύρος Παππάς & η Ντούκα Ηλιένια του Λουκά απέκτησαν κορίτσι στις 28/03/2020, στην Αθήνα. • Ο Χαντζάρας Κωνσταντίνος του Σπύρου & η Νίκολιτς Μίλιτσα το Γκόραν απέκτησαν αγόρι στις 24/04/2020, στα Ιωάννινα. • Ο Γεωργιάδης Αθανάσιος του Ιωάννη & η Κατσαφάδου Αντωνία του Θεόδωρου, απέκτησαν αγόρι στις 11/05/2020, στο Παλαιό Φάληρο Αττικής. • Ο Λούκας Ανδρέας του Δημήτριου & η Τάσση Ελένη του Γεώργιου απέκτησαν αγόρι στις 19/05/2020, στα Ιωάννινα. Γάμοι: • Ο Σιάμος Ευάγγελος Ζήσης του Σπυρίδωνα & η Νίκα Ανδρονίκη του Αθανάσιου τέλεσαν γάμο στις 06/06/2020 στην Πάργα. Σύμφωνα Συμβίωσης: • Ο Γιούργας Δημήτριος Ιωσήφ του Βύρωνα Γεράσιμου & η Σαμπουεβα Αλτάνα του Βίκτωρ σύναψαν σύμφωνο συμβίωσης στις 24/03/2020, στην Πάργα. • Ο Κορμπάλας Γρηγόριος του Στέφανου &

η Μουλιάκου Ιωάννα του Νικόλαου σύναψαν σύμφωνο συμβίωσης στις 19/05/2020, στην Πάργα. Θάνατοι: • Ο Δεσύλλας Βασίλειος του Σταύρου και της Μαργαρίτας, σύζυγος Αικατερίνης, απεβίωσε στις 17/02/2020, στην Αθήνα, ετών 75. • Ο Δέσκας Δημήτριος του Γεώργιου και της Μαρίας, σύζυγος Φωτεινής, απεβίωσε στις 06/04/2020, στην Θεσσαλονίκη, ετών 73. • Ο Μάρκου Αλέξανδρος του Ευάγγελου και της Κωνσταντίνας, σύζυγος Χρυσαυγής, απεβίωσε στις 09/04/2020, στην Πάργα, ετών 92. • Ο Παπανίκας Αριστοτέλης του Ιωάννη και της Χρυσαυγής, σύζυγος Βασιλικής, απεβίωσε στις 15/04/2020, ετών 67. • Η Παλαβάτσου Βασιλική του Ιωάννη και της Αρετής, απεβίωσε στις 21/4/2020, ετών 80. Κοιμ. Βαβούριον Θεσπρωτίας. • Η Βλάχου Αρετή του Φώτιου και της Αικατερίνης, σύζυγος Κωνσταντίνου Μπουζούρη, απεβίωσε στις 26/04/2020, ετών 59. • Ο Χατζής Αναστάσιος του Ιωάννη και της Αικατερίνης, σύζυγος Πηνελόπης, απεβίωσε στις 13/05/2020, ετών 80. • Ο Γκούλιουρας Αθανάσιος του Χρήστου και της Ευφροσύνης, σύζυγος Ελένης, απεβίωσε στις 03/06/2020, στην Πάργα, ετών 87. • Ο Γκρέπης Γεώργιος του Χρήστου και της Πραξιθέας, απεβίωσε στις 04/06/2020 στο Νέο Ψυχικό Αττικής, ετών 90. • Ο Χαλιμάς Σταύρος του Ευρυβιάδη και της Άννας, απεβίωσε στις 08/06/2020 στην Αγία Βαρβάρα Αττικής, ετών 83. • Η Βλάσση Χρυσούλα του Παναγιώτη και της Σοφίας, σύζυγος Βασίλειου Δράκου, απεβίωσε στις 02/07/2020, στην Αθήνα, ετών 75.

Δωρεές Συλλόγου Παργινών Αθήνας 20 € Ρούσης Φ. Κωνσταντίνος, Μπαλαγιάννης Ιωάννης, Κίτσος Γεώργιος, Σινάκος Πέτρος, Ζυγούρη Καλλιρρόη, Σπανός Ελευθέριος, Γιάκης Κων/νος, Σωτηρίου Μαρία, Κορμπάλας Στέφανος. 30 € Πετσάλη-Αναστασίου Μαρία. 50 € Ζυγούρης Σπυρίδων, Παπανικολάου Έλσα, Θάνος Μάρκος, Δόνης Δημήτριος. 60 € Μπόμπη Μαρί. 100 € Τζώρτζη Κωνσταντινίδου Τζίλντα και Τζώρτζη Βουτσουκάκη Λίτσα στη μνήμη των αδελφών τους Νεοπτόλεμου, Γιώργου και Θόδωρου. 130 € Οικ. Ιωάννη Γεωργιάδη και Λίνα Γεωργιάδη.

Π εριεχόμενα ΓΛΑΡΟΣ: Το πλοίο που έμεινε στις καρδιές των Παργινών . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1, 8-9 Κοινωνικά . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 Μικρές Ειδήσεις. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3-4 Συνέντευξη του προέδρου του Συλλόγου μας Αθ. Σ. Βέργου στην εφημερίδα «ΠΑΝΗΠΕΙΡΩΤΙΚΗ» . . . . 5 Προλήψεις και δεισιδαιμονίες του τόπου μας . . . . . . . . 6-7 Η Παναγιοπούλα - Παναγία Οδηγήτρια . . . . . . . . . . 10-11 Παργινές Συνταγές . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Γνωρίζετε ότι... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Κορωνοϊός - Η πανδημία του 21ου αιώνα . . . . . . . . . . . . 13 Μύκητες καλοκαιρινοί - Νεκρολογία Αρ. Παπανίκα . . . . . . 14 Διαχείριση του Μονοπωλίου Καπνών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Κουίζ - Φωτοσκιές του παρελθόντος . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Φωτορεπορτάζ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16

Σημείωμα του ΕΚΔΟΤΗ Αυτή η άνοιξη ήταν σίγουρα διαφορετική. Αρχικά η καραντίνα, έπειτα η «κοινωνική αποστασιοποίηση» άλλαξαν συλλήβδην την καθημερινότητά μας. Συνήθως τα τεύχη αυτής της περιόδου περιείχαν εικόνες από το Καρναβάλι, τον εορτασμό της 25ης Μαρτίου και το Πάσχα. Ο κορονοϊός, ωστόσο, είχε άλλα σχέδια... Όπως και να ’χει, μια ματιά γύρω μας, στον ευλογημένο τόπο μας αρκεί για να μας θυμίσει πόση παρηγοριά και αξία αναλλοίωτη είναι η ομορφιά του. Ατενίζοντας με αισιοδοξία το καλοκαίρι που έρχεται, ελπίζουμε ότι με προσοχή και σύνεση όλα θα βρουν σιγά σιγά τον ρυθμό τους. Καλό καλοκαίρι με υγεία και δύναμη! Αθ. Σ. Βέργος

Σας ευχαριστούμε που στηρίζετε το ιστορικού και λαογραφικού περιεχομένου περιοδικό του Συλλόγου μας «Η Πάργα». Το Δ.Σ. του Σ.Π.Α.

Η ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΜΑΣ ΕΧΕΙ ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΤΗΣ ΣΥΝΔΡΑΜΕΤΕ ΓΙΑ ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ!!! Iδιοκτήτης: Σύλλογος Παργινών Aθήνας-Πειραιά-Περιχώρων «H ΠAPΓA» Mαρίκας Kοτοπούλη 10, • 104 32 Aθήνα • Tηλέφωνο - Fax Γραφείου: 210 5225788 Eκδότης-Διευθυντής: Bέργος Aθανάσιος, Πετμεζά 16, 11743 Aθήνα, Tηλ.: 210 9240940 Σύνταξη: Δ.Σ. Συλλόγου Eμβάσματα: Στέλιος Δημήτριος, Δημοσθένους 16, 122 44 Αιγάλεω, Τηλ.: 210 5615740 Στην Πάργα εισπράττουν οι: Σωτήρης Δέσκας, Γκούλιουρα-Γκούνα Tασία, Aνδρέου-Ντόβας Γεώργιος Παραγωγή: NONSTOP Printing E.Π.Ε., Αίμωνος 71 & Κρέοντος - Ακαδημία Πλάτωνος - τηλ.: 210 5144160 Τα κείμενα που φέρουν υπογραφή, εκφράζουν τις απόψεις του συγγραφέα τους. Η Συντακτική Επιτροπή διατηρεί το δικαίωμα της μη δημοσίευσης ή της σύντμησης των κειμένων κατά την κρίση της.

Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2020

Μικρές Ειδήσεις • Μικρές Ειδήσεις • Μικρές Ειδήσεις • Μικρές Ειδήσεις • Εξωραϊσμός Φρουρίων Η δημοτική αρχή και το τοπικό συμβούλιο της Πάργας με δυναμισμό και μεράκι ξεκίνησε την καθαριότητα και τον ευπρεπισμό των ιστορικών μνημείων. Φαίνεται ότι οι πρωτοβουλίες αυτές της δημοτικής αρχής δεν ικανοποιούν όλους τους δημότες γι’ αυτό και κάποιοι από αυτούς αρέσκονται να δημιουργούν εμπόδια. Η νέα δημοτική αρχή όπως φαίνεται είναι αποφασισμένη να θέτει στόχους και να τους πραγματοποιεί. Μετά την αποκάλυψη του Γαλλικού φρουρίου από τα αγριόχορτα, τα δένδρα και τους θάμνους που το έπνιγαν στην κυριολεξία επί εκατό περίπου χρόνια, ήρθε και η σειρά του Ενετικού φρουρίου. Ένα μεγάλο μέρος του καθαρίστηκε και είμαστε σίγουροι ότι το φθινόπωρο θα συνεχίσουν οι εργασίες, ούτως ώστε να είναι προσβάσιμα όλα του τα σημεία και να μπορούμε να κοιτάζουμε σε δεύτερη φάση και για κάποιες αναστηλώσεις. Φυσικά, καλό θα είναι να μην αφεθεί ξανά στην τύχη του και τα άγρια φυτά να το πνίξουν ξανά. Θέλουμε τα ιστορικά μας μνημεία να είναι καθαρά, προσβάσιμα, με κατατοπιστικές πινακίδες και αναστηλωμένα σε πολλά τους σημεία, σε συνεργασία πάντα με τις αρμόδιες υπηρεσίες. Είμαστε μαζί σας αρωγοί σε ό,τι μας ζητηθεί και ελπίζουμε η πολύ πετυχημένη ενέργεια γρήγορα να συνεχισθεί και να συμπεριλάβει και τα άλλα δύο φρούρια της Αγιάς και το Παλιόκαστρο. Χαιρετίζουμε την προσπάθεια του Δημάρχου Νικόλαου Ζαχαριά και αντιδημάρχου Πάργας Σπυρίδωνα Πιτσαρού. Καθώς και το τοπικό συμβούλιο με επικεφαλής τον Αναστάσιο Παπανικολάου. Τέλος, ένα μεγάλο εύγε στην πάντα παρούσα και αποτελεσματική ομάδα των εθελοντών Πάργας. Το Δ.Σ. του Συλλόγου Παργινών Αθήνας

Φρούριο - Ομάδα εθελοντών 29-4-2020

Το νησί σε κάρτα του 1907

Η ιστορική αναδρομή του Ενετικού Φρουρίου της Πάργας με δυο λόγια Το κάστρο της Πάργας δεσπόζει σε βραχώδη χερσόνησο (Ακρωτήρι Χελάτι), που βρέχεται από το Ιόνιο πέλαγος, στα βορειοδυτικά της σημερινής πόλης. Στην ανέγερση του αρχαίου Φρουρίου διευκόλυναν οι Νορμανδοί της Σικελίας και της Νεάπολης το 1380. Το 1401, η Πάργα εισήλθε υπό την προστασία της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας, γεγονός που συνετέλεσε στην εμπορική και την οικονομική ανάπτυξή της. Το κάστρο της Πάργας οικοδομήθηκε από τους Βενετούς στις αρχές του 15ου αιώνα, καταστράφηκε ωστόσο το 1537 από τον Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα. Κτίστηκε ξανά από τους Βενετούς το 1567, ενώ καταστράφηκε για ακόμη μία φορά από τους Οθωμανούς το 1571 και επανιδρύθηκε από τους Βενετούς ένα χρόνο αργότερα, μετά τη ναυμαχία της Ναυπάκτου. Τη βενετική επικυριαρχία στην Πάργα ακολούθησε η γαλλική, η ρωσοτουρική, η αγγλική μέχρι το 1819, οπότε πουλήθηκε από τον Άγγλο κυβερνήτη των Επανησίων Thomas Maitland, στον Αλή πασά των Ιωαννίνων. Το κάστρο της Πάργας έχει σχήμα ακανόνιστου πολυγώνου με ισχυρό τείχος που περιβάλλει τον λόφο. Την άμυνά του συμπλήρωναν οκτώ πύργοι. Η τοξωτή πύλη της εισόδου βρίσκεται στα νοτιοδυτικά και προστατεύεται από ημικυκλικό προμαχώνα. Επί Αλή πασά κατασκευάστηκε στο εσωτερικό του κάστρου ένα εσωτερικό τείχος με πολυγωνικό προμαχώνα, οριοθετώντας την ακρόπολη που βρίσκεται σε υψηλότερο επίπεδο. Μέσα στην ακρόπολη ανεγέρθηκαν, κατά την ίδια περίοδο μεγάλο οικοδομικό συγκρότημα, λουτρά, δεξαμενές, ενώ ανάγλυφες επιγραφές που αναφέρονται σε αυτά τα έργα, πλαισιώνουν την είσοδο της ακρόπολης. Με τις οικοδομικές επεμβάσεις,

Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2020

Μικρές Ειδήσεις • Μικρές Ειδήσεις • Μικρές Ειδήσεις • Μικρές Ειδήσεις •

μεγάλα τμήματα των παλαιοτέρων οχυρώσεων και της καστρόπολης, ο ναός του Προφήτη Ηλία, κατεδαφίστηκαν και οι τελευταία προμαχώνες άλλαξαν όψεις με αποτέλεσμα το κάστρο να αλλάξει μορφή.

Ένα εκκλησάκι σαν κοχύλι Έτσι το αναφέρει το τραγούδι του Γιάννη Σπανού που έγραψε για τον Άη Νικόλα του Μονόλιθου και τραγούδησε ο Μιχάλης Βιολάρης το 1969, στην ταινία με τίτλο «Νυφοπάζαρο». Το εκκλησάκι αυτό επάνω στον βράχο αφιερωμένο στον Άγιο Νικόλαο στέκει εκεί για αιώνες. Είναι μικρών διαστάσεων 2,5x5 μ. και ύψος 2,20 μ. Η κατασκευή του είναι πολύ γερή (κτισμένο με μπουρτζουλάνα) γι’ αυτό και άντεξε στον χρόνο, σε τόσο αντίξοες καιρικές συνθήκες, η δε οροφή του εσωτερικά είναι καμαρόσκεπη. Το κτίσμα δεν υπέστη καταστροφή επί τουρκοκρατίας διότι ήταν πολύ απομονωμένο, η δε πρόσβαση σε αυτό έως το 1975 ήταν άθλος. Οι Παργινοί αποφάσισαν με εθελοντική εργασία και με τις βαριές διαμόρφωσαν τα κοφτερά βράχια, ώστε να δημιουργήσουν μια σκάλα για την εύκολη πρόσβαση των προσκυνητών. Ακόμη και με την παρέμβαση αυτή η άφιξη στο ναό και σήμερα είναι πολύ δύσκολη. Εκεί δούλεψαν εθελοντικά ο Βασίλης Βάσσος, μόλις τελείωσε το Πανεπιστήμιο, και οι αείμνηστοι Θεόδωρος (Ράκης) Δάνδολος, Νίκος Δράκος, Γιώργος Παπανίκας, Σπύρος Δημάκος, Παναγιώτης Βέργος, Θωμάς Δάνδολος. Τα εκκλησάκια του Μονόλιθου και του Χαγιόπουλου ευπρέπησε η εθελοντική ομάδα αποτελούμενη από τους νέους μας Κων/νο Ευαγγέλου, Νίκο Δράκο, Τόλη Ντάλα, Άγγελο Αξή και Αντρέα Χούδρα. Ένα μεγάλο μπράβο από το Σύλλογό μας στην ομάδα των εθελοντών μας.

Για την ιστορία αναφέρουμε: Άγιος Νικόλαος Μονόλιθου (Ο ναός κατά τον Αραβαντινό ανήκει στην Κοινότητα) Το 1975 με πρωτοβουλία του αείμνηστου Νικόλαου Δράκου επισκευάσθηκε ο ναός και κατασκευάσθηκε η σκάλα για την πρόσβαση σ’ αυτόν. Αρχιμάστορας υπήρξε ο Θεόδωρος (Ράκης) Δάνδολος και δούλεψαν οι Παργινοί που τα ονόματά τους αναφέραμε παραπάνω. Άγιος Νικόλαος Χαγιόπουλου (κτίσμα οικ. Δεσυλλάτων) Το 1979 πάλι με πρωτοβουλία του Νικόλαου Δράκου και με έρανο στα καταστήματα της αγοράς της Πάργας συγκεντρώθηκε το ποσό των 10.000 δρχ. για την αγορά των υλικών. Το έργο ήταν πολύ μεγαλύτερο από του Μονόλιθου διότι η πρόσβαση στον ναό ήταν και εδώ πολύ δύσκολη. Έπρεπε να κατασκευασθούν πολύ περισσότερα σκαλοπάτια για να μεταφέρουν τα υλικά για την κατασκευή της οροφής του μικρού ναΐδριου. Εκεί δούλεψαν αρχιμάστορας ο Τάσος Δέσκας, ο Βασίλειος Βάσσος, η Φρειδερίκη Δεσύλλα και η Δάφνη Βερλίγκα. Επίσης, οι αείμνηστοι Νικόλαος Δράκος, Θεόδωρος (Ράκης) Δάνδολος (έφτιαξε τα σκαλοπάτια), Παναγιώτης Βέργος, Γιώργος Παπανίκας, Θωμάς Δάνδολος, Γεράσιμος Βέργος και ο Αριστείδης Βιδινιώτης, καπετάνιος. Οι εκκλησίες λειτουργούνται κάθε χρόνο. Ο Άγιος Νικόλαος του Μονόλιθου στις 20 Μαΐου και ο Άγιος Νικόλαος του Χαγιόπουλου στα μέσα Ιουνίου (Αγίων Πάντων).

Mου λείπουνε όλα Πίσω απ’ το τζάμι του μπαλκονιού πλανιέται ο νους και τρέχει αλλού!.. Στην πόλη τί θέλω; Μου λείπουνε όλα. Μου λείπουν οι άνθρωποι, βουνά, περιβόλια. Να τραγουδήσω, που είν’ τα λημέρια ώρες γυρίζω μα άδεια έχω χέρια. Το χώμα μου λείπει να πλάσω αστέρια πηγής το νερό, ο τρύγος, τ’ αμπέλια. Χελώνας γαλήνη, φωλιές των πουλιών γιαγιά ευλογία, σπορά γεωργών. Μου λείπουνε όλα μου λείπει η μάνα, η γη η ανθοφόρα, της γέννας το κλάμα, οι φίλοι, οι γειτόνοι, οι χαρές της ζωής, η πόλη σκοτώνει, μ’ ακούει κανείς!! Βαγγέλης Κυριάκης, συγγραφέας, εκπαιδευτικός

Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2020

και ανανεώνουμε την επικοινωνία με τους συμπατριώτες» «Διατηρούμε

Αθ. Βέργος: Συνέντευξη στην Ελένη Ντάσιου

Με τα «θερμά συγχαρητήρια» για την επανέκδοση της «Πανηπειρωτικής» ξεκίνησε η συζήτηση με τον Αθανάσιο Βέργο, πρόεδρο του Συλλόγου Παργινών Αθήνας. «Άλλωστε η “Πανηπειρωτική” είναι η φωνή των Ηπειρωτών. Η δική μας φωνή. Πρόκειται για μια φωνή αληθινά Ηπειρώτικη» υπογράμμισε ο Αθ. Βέργος. ο σύλλογός σας και ποια η δράση του στο – Πότε ιδρύθηκε χώρο της αποδημίας; Ο Σύλλογός μας ιδρύθηκε το 1978. Είχαμε την τύχη ο Σύλλο γός μας να αποκτήσει σύντομα μια στέρεα οικονομική βάση μέ χρι την περίοδο της κρίσης. Ο αείμνηστος συ οικονομικής μπατριώτης μας Ιωάννης Δημουλίτσας άφησε με τη διαθήκη του μας τέσσερα γραφεία στον Σύλλογό επί της οδού Μαρίκας Κο τοπούλη Ομόνοια. Ο Σύλλογός στην μας διοργανώνει σταθε ρά όλα τα χρόνια ίδρυσή του εκδηλώσεις, όπως είναι από την οι οι χοροί, οι εκδρομές με έμφαση στην πολιτι συνεστιάσεις, στική μας παράδοση, όταν αυτό είναι δυνατόν. Σημαντική εί ναι και η αρωγή μας σε αναξιοπαθούντες συμπατριώτες μας, σε κλπ. αριστεύσαντες μαθητές πρωτοβουλία των μελών ΔΣ και άλλων συμπατριωτών Με του μας έχουν αναστηλωθεί μια σειρά ιστορικά μνημεία. Σ’ αυτό το σημείο, αξίζει να σημειωθούν ορισμένες χαρακτηριστικές πρω τοβουλίες. Με ενέργειες του Συλλόγου μας, προς διάφορες υ ολοκληρώθηκε η ανακαίνιση πηρεσίες, και συντήρηση στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών του Ταφικού Μνημείου του Κωνσταντί που, όπως γνωστό, γεννήθηκε στην Πάργα. νου Κανάρη, είναι Επίσης, ο Σύλλογός μας πέτυχε την κήρυξη του Ναού των Αγ. νεότερο μνημείο. Αποστόλων Πάργας σε διατηρητέο – Μία από δραστηριότητες τις του Συλλόγου είναι και η έκ δοση εφημερίδας. Πότε πρωτοεκδόθηκε και ποια νομίζε τε πως είναι η προσφορά της στην υλοποίηση των σκοπών του Συλλόγου; Η εφημερίδα μας με τίτλο «Η Πάργα» εκδίδεται ανελλιπώς από το 1992. Περιέχει ζητήματα λαογραφικού, ιστορικού χαρακτήρα, αλλά και σημαντικά ζητήματα που αφορούν τις εξελίξεις του τόπου μας, της Πάργας. Διανέμεται σε όλη την Ελλάδα, αλλά και στους Παργινούς του εξωτερικού. Γενικά η προσφορά της εφημερίδας στη διατήρηση και προώθηση της Παργινής παραδοσιακής προσφοράς είναι σημαντική. – Ποια προβλήματα αντιμετωπίζετε γενικά στην έκδοση και κυκλοφορία της εφημερίδας; Το βασικό μας πρόβλημα στην έκδοση της εφημερίδας είναι φυσικά το οικονομικό, που εντάθηκε στα χρόνια της κρίσης. Αξίζει να αναφέρουμε καταγγελτικά την υπέρογκη αύξηση των ταχυδρομικών τελών, ειδικά φέτος το 2020, που τείνει να στραγγαλίσει την εκδοτική μας προσπάθεια. Τα έξοδα πλέον καθιστούν προβληματική την διακίνηση της εφημερίδας μας. βλέπετε την πρωτοβουλία – Πώς της ΠΣΕ για την από κοι

νού αντιμετώπιση των προβλημάτων έκδοσης. Τι θα θέλατε να μας προτείνετε; Θεωρούμε πολύ χρήσιμη την πρωτοβουλία της ΠΣΕ να αναρτήσει τις εφημερίδες όλων των Συλλόγων της Ηπειρωτικής Αποδημίας που το επιθυμούν στον ιστότοπό της. Θα προσφέρει εκδοτικές, κι όχι μόνο, ιδέες σε όλους μας. Η ΠΣΕ όμως, ως ανώτατο όργανο των απανταχού αποδήμων Ηπειρωτών, πρέπει τώρα να εξαντλήσει κάθε προσφερόμενη δυνατότητα για να διεκδικηθεί αποτελεσματικά, αν όχι ατέλεια χάρτου και ταχυδρομικών, τουλάχιστον η άμεση δραστική τους μείωση για τις εκδόσεις μας. Είναι όρος για να υπάρχει ζωντανή, έντυπα αλλά εν τέλει και ηλεκτρονικά, η φωνή όλων των αποδήμων. – Γενικά, ποιες οι σκέψεις για τη δραστηριοποίηση των αποδήμων και την προσφορά τους στον πολιτισμό; Επιδιώκουμε, στους δύσκολους σημερινούς καιρούς για τα συλλογικά εγχειρήματα, να διατηρήσουμε και να ανανεώσουμε όλες τις μορφές της επικοινωνίας με τους συμπατριώτες μας. Έχουμε καταφέρει το δίκτυο επικοινωνίας μας να παραμένει ακόμα ζωντανό, άρα και οι πολιτιστικές πλευρές που εμπεριέχει. Ειδικότερα όμως θέλουμε να κρατήσουμε επαφή και να συμβάλουμε στις πολιτιστικές εκδηλώσεις που αναπτύσσονται είτε εδώ είτε στον τόπο μας. – Δεν θα αποφύγω τον πειρασμό. Όνομα Άλκης Αλκαίος, Ο μεγάλος αυτός ποιητής. Ο Άλκης Αλκαίος, ο Βαγγέλης Λιάρος, «ο μεγάλος αυτός ποιητής», όπως τον αποκαλέσατε από μικρός «πολιτογραφήθηκε» κάτοικος της Πάργας. Εκεί έμενε τον περισσότερο καιρό και η Πάργα ήταν κυρίως η πηγή της έμπνευσής του. Αυτό άλλωστε και ο ίδιος ομολογεί σε σχετική επιστολή του που έστειλε (151-2012) στον Σύλλογο Παργινών Αθήνας. «[…] Στους φίλους μου καλλιτέχνες, όταν με ρωτούν για την καταγωγή μου, απαντώ ότι ο μεν Βαγγέλης είναι γέννημα Κοκκινιώτης και θρέμμα Παργινός, ο δε Άλκης είναι γέννημα και θρέμμα Παργινός. Την Πάργα άλλωστε «περιέχουν» όλα μου τα τραγούδια κι ας είναι μόνο ένα απ’ αυτά που την αναφέρει ρητά: Είναι η «Άνοιξη της Πάργας», που αρχίζει με τον στίχο: «Παράξενη κι η άνοιξη αυτή συνέχεια κοντά σου με γυρίζει...». Γιατί επί 45 χρόνια απ’ αυτήν φεύγω και σ’ αυτήν επιστρέφω κάθε καλοκαίρι. Γιατί η Πάργα μας είναι η νιότη μου, ο έρωτάς μου, το ταξίδι μου και η Ιθάκη μου. Εύχομαι να είστε όλοι καλά και να έχετε κουράγιο, δύναμη και αλληλεγγύη στους δύσκολους καιρούς». Ο Σύλλογος Παργινών με μεγάλη αγάπη και με εξαιρετική φροντίδα διοργάνωσε μαζί με την Αδελφότητα Κοκκινιάς Θεσπρωτίας και την ΠΣΕ εκδήλωση για τον Άλκη στις 19 Δεκεμβρίου 2014 στην αίθουσα της ΠΣΕ. Τεράστιο πολιτιστικό κεφάλαιο, όχι μόνο για την Πάργα, αλλά και για ολόκληρη την Ελλάδα. Σας ευχαριστούμε πολύ και να γνωρίζετε πως η εφημερίδα μας θα είναι πάντοτε κοντά σας συμπαραστάτης και οδηγός των Ηπειρώτικων Σωματείων. Συνέντευξη του προέδρου του Συλλόγου Παργινών Αθήνας στην εφημερίδα «ΠΑΝΗΠΕΙΡΩΤΙΚΗ», περίοδος Β΄, Μάιος 2020, αρ. φύλλου 5, σελ. 5.

Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2020

Προλήψεις και δεισιδαιμονίες του τόπου μας Προλήψεις και δεισιδαιμονίες καλά κρατούν κρατώντας παράλληλα δέσμιους εκατομμύρια ανθρώπους ακόμα και σήμερα. Όταν αναφερόμαστε στη λέξη παράδοση εννοούμε τις πληροφορίες που μεταδίδονται από γενιά σε γενιά. Οι πληροφορίες αυτές και σήμερα ακόμη είναι απόηχος από τους παλιούς καιρούς, που οι άνθρωποι ήταν συνδεδεμένοι με το φυσικό τους περιβάλλον. Οι άνθρωποι παλιά λόγω άγνοιας, ανασφάλειας και αμάθειας, ήταν προληπτικοί και πίστευαν σε διάφορες αντιλήψεις που κληρονόμησαν από τις προηγούμενες γενιές και τις τηρούσαν ευλαβικά για να ξορκίσουν το κακό. Ήταν η παράλογη πίστη σε υπερφυσικές δυνάμεις και πράγματα που φέρνουν κακοτυχία. Παρ’ όλα αυτά, δεισιδαιμονία και προληπτικότητα εμφανίζονται και σε ανθρώπους που έχουν μεγάλη μόρφωση. Οι δυνάμεις αυτές έχει αποδειχθεί ότι αντέχουν στο πέρασμα του χρόνου και βρίσκουν σήμερα εφαρμογή στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων. Θα αναφερθώ σε κάποιες από αυτές όπως τις θυμάμαι και έφθασαν σε εμάς από τους παλαιότερους. Αλάτι. Διώχνει τα σκοτεινά πνεύματα και τους ανεπιθύμητους επισκέπτες. Αλογόμυγα. Όταν καθόταν πάνω τους αλογόμυγα περίμεναν μουσαφίρη. Αστέρι. Είναι γρουσουζιά να μετράς τα αστέρια γιατί θα σου βγουν τα χέρια, αν δεις όμως ένα να πέφτει κάνε μία ευχή. Αυτί. Όταν βούιζε το δεξί αυτί θα άκουγες καλή είδηση, όταν δε βούιζε το αριστερό θα λάβαινες κακή. Βασιλικός. Μια γλάστρα με βασιλικό στην είσοδο του σπιτιού φέρνει καλή τύχη στον νοικοκύρη και μία άλλη με απίγανο διώχνει το κακό μάτι. Βελόνι. Αν βρεις βελόνι στο δρόμο σκύψε και μάζεψέ το από χάμω γιατί φέρνει τύχη. Γάμος. Ο γάμος που γινόταν σε χρόνο δίσεκτο, θεωρείτο καταδικασμένος και γι’ αυτό το απέφευγαν. Γάτα. Όταν νιβόταν η γάτα θα άλλαζε ο καιρός προς το μέρος που κοίταζε, απ’ εκεί θα φυσούσε ο αέρας. Γλάροι και πουλιά. Όταν πετούν χαμηλά έρχεται κακοκαιρία. Δανείζω. Δεν δάνειζαν αυγά, ψωμί, αλάτι, προζύμι και λάδι μετά τη δύση του ηλίου γιατί το θεωρούσαν γρουσουζιά. Δόντι. Όταν άλλαζε το δόντι του μικρού παιδιού το πέταγαν στα κεραμίδια του σπιτιού και έλεγε το παιδί για να

είναι γερό το δόντι «πάρε κουρούνα κόκαλο και δώσμου σιδερένιο να ροκανίζω τα κουκιά να τρώω τα ρεβύθια». Δρασκελιά. Δεν δρασκέλιζαν ποτέ μικρό παιδί γιατί δεν θα ψήλωνε και γύριζαν πίσω και το ξεδρασκέλιζαν. Εγκυμονούσα. Πρέπει να δώσεις φαγητό σε εγκυμονούσα αν επιθυμεί όταν σε επισκεφθεί. Καθρέπτης. Αν σπάσει καθρέφτης θ’ ακολουθήσουν εφτά χρόνια με συμφορές και δυστυχίες. Καφές. Το χύσιμο του καφέ θεωρούνταν καλός οιωνός και θα έπαιρναν χρήματα. Κέρματα. Αν βρεις στο δρόμο σκύψει και πάρτο ας είναι και μικρής αξίας, φέρνει τύχη και επιτυχία στη δουλειά σου. Κουκουβάγια - Σκύλος -- Γκιώνης. Όταν λαλούσε η κουκουβάγια κοντά σε σπίτι έλεγαν ότι κάποιος θα πεθάνει. Το ίδιο όταν ούρλιαζε το σκυλί παραπονιάρικα. Το λάλημα της κουκουβάγιας θεωρείται προμήνυμα θανάτου, βαριάς αρρώστιας ή άλλου κακού γι’ αυτό λέγεται και ερημοπούλι. Για το λυπητερό λάλημα του γκιώνη πίστευαν στην αλλαγή καιρού. Λάδι. Το χύσιμο του λαδιού θεωρείται κακός οιωνός, επίσης να μη βγαίνει βράδυ από το σπίτι γιατί φεύγει η δύναμη του νοικοκύρη. Λαιμός. Όταν τους έτρωγε ο λαιμός κάποιος τους γλωσσότρωγε. Λόξιγκας. Όταν κάποιος έχει λόξιγκα σημαίνει ότι κάποιος άλλος τον «μελετάει». Μάτι. Όταν έπαιζε το μάτι τους κάποιον θα έβλεπαν. Αν σου παίζει το δεξί θα δεις κάποιο αγαπημένο πρόσωπο. Μάτιασμα. Για να αποφύγουμε το μάτιασμα φορούσαν ανάποδα κάποιο εσώρουχο ή έβαζαν μια γάνα από τη γωνιά πίσω από το αυτί. Μαύρη γάτα. Όταν έβλεπαν πρωί μαύρη γάτα η μέρα τους θα πήγαινε στραβά. Οι μαύρες γάτες είναι συνυφασμένες με τη μαγεία και γι’ αυτό πιστεύουν πως φέρνουν κακή τύχη. Μαχαίρι-σαπούνι. Το μαχαίρι και το σαπούνι δε πρέπει να το δίνεις στο χέρι του άλλου γιατί θα τσακωθείς. Μουσαφιραίοι. Οι μουσαφιραίοι και οι επισκέπτες έπρεπε να μπαίνουν και να βγαίνουν από την ίδια πόρτα για να μη γυρίσουν πίσω τα προξενιά. Μπουγάδα. Δεν άφηναν ρούχα το βράδυ έξω να στεγνώσουν, καθώς και το Δωδεκαήμερο. Μυρμήγκια. Όταν τον Αύγουστο μαζεύονταν πολλά μηρμύγκια με φτερά, θα είχαν βαρυχειμωνιά.

Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2020

Μύτη-Παλάμη. Όταν τους έτρωγε η μύτη θα φάνε ξύλο και όταν τους έτρωγε η αριστερή παλάμη θα πάρουν χρήματα. Μωρό. 1) Όταν μπουσούλαγε το παιδί που ήδη είχε περπατήσει, θα ερχόταν μουσαφίρης. 2) Όταν σταύρωνε τα πόδια του θα ερχόταν και άλλο μωρό σύντομα. Νεκρός. Στην εκφορά του νεκρού από το σπίτι έσπαζαν στην εξώπορτα ένα πιάτο για να τσακίσει το ποδάρι του ο χάρος και να μη ξαναπατήσει στο σπίτι. Στον δε νεκρό έβαζαν στο στόμα ή στην τσέπη ένα κέρμα για να δώσει στον βαρκάρη που θα τον πάει στον Άδη. Επίσης με ένα κανάτι έριχναν νερό οι νοικοκυρές μόλις περνούσε η κηδεία από το σπίτι τους για να φύγει το κακό και να μη γυρίσει. Ο νεκρός πρέπει να βγαίνει από το σπίτι με τα πόδια, αν δε τον βγάλουν με το κεφάλι έλεγαν θα πάρει πολλούς. Νύφη. Η νύφη βγαίνοντας από το πατρικό της δεν κάνει να κοιτάξει πίσω γατί είναι γρουσουζιά. Όταν η νύφη πάει στο καινούργιο της σπίτι την περιμένει η πεθερά στην πόρτα· την βάζει να πατήσει ένα σίδερο, να σπάσει ένα ρόδι και της δίνει μια κουταλιά μέλι για να έχει γλυκιά και γερή ζωή (έβγα πεθερά στη σκάλα με το μέλι με το γάλα αναφέρει το τραγούδι). Νύχια. Τετάρτη και Παρασκευή ποτέ μη νύχια κόψεις και Κυριακή να μη λουστείς αν θέλεις να προκόψεις. Επίσης το Δωδεκαήμερο δεν έκοβαν τα νύχια όπως και το βράδυ. Ξύλο. Για να διώξουν το κακό χτυπούσαν ξύλο, όταν θέλουν να μη γκατεμιάσουν μία κατάσταση. Ομπρέλα. Δεν ανοίγουμε ομπρέλα μέσα στο σπίτι γιατί είναι γρουσουζιά και φέρνει κακή τύχη. Παπάς. Όταν έβλεπαν παπά το πρωί βγαίνοντας από το σπίτι τους έπιαναν τα γεννητικά τους όργανα. Πέταλο. Το πέταλο του αλόγου φέρνει γούρι και καλή τύχη κρεμασμένο στην πόρτα του σπιτιού ή στην αυλόπορτα. Πτηνά. Όταν πετούσαν χαμηλά τα πουλιά ή τσιμπούσαν οι μύγες, υπήρχε η πεποίθηση ότι θα βρέξει. Σκάλα. Όταν είναι ακουμπισμένη στον τοίχο, δεν κάνει να περνάμε από κάτω. Σκόρδο. Το κρεμούσαν σε περίοπτη θέση του σπιτιού ή του μαγαζιού για να διώχνει το μάτι. Σκούπα. Δεν σκούπιζαν όταν κάποιο άτομο του σπιτιού ταξίδευε, μέχρι να φτάσει στον προορισμό του. Ούτε μετά τη δύση του ηλίου.

Ποτέ με τη σκούπα δεν σκουπίζουν τα παπούτσια κάποιου γιατί δεν θα παντρευτεί. Γυρισμένη ανάποδα στην πόρτα δεν ξανάρχονται οι ανεπιθύμητοι επισκέπτες. Σπάλα αρνιού. Το ζωντανό έπρεπε να είναι του νοικοκύρη που σφάζεται το Πάσχα. Η σπάλα του αρνιού έχει σημάδια, αυτά οι παλιοί που γνώριζαν τα μελετούσαν προσεκτικά προφητεύοντας το μέλλον του νοικοκύρη. Τετράφυλλο τριφύλλι. Λόγω της σπανιότητας των τετράφυλλων τριφυλλιών εάν κάποιος το βρει θεωρείται πολύ τυχερός και φέρνει πλούτο, δόξα και υγεία. Τρίξιμο δοντιών. Αν κάποιο παιδί τρίζει τα δόντια του στον ύπνο κάποιος θα χαθεί από το σπίτι. Τρίτη και 13. Η Τρίτη θεωρείται άσχημη, εφιαλτική για τους προληπτικούς μέρα. Ημέρα Τρίτη ήταν που έπεσε η Πόλη στο χέρι των Τούρκων. Ο δε αριθμός 13 συμβολίζει τον 13 μαθητή, τον Ιούδα, ο οποίος πρόδωσε τον Χριστό. Τσιγάρο. Δεν άναβαν τρία τσιγάρα με το ίδιο σπίρτο γιατί δεν ήταν καλό για τον τρίτο, διότι θα τους αντιλαμβάνονταν ο εχθρός και θα τους στόχευε. Φεγγάρι. Οι παλιοί κυρίως καπεταναίοι κοιτούσαν τη θέση του φεγγαριού και ανάλογα πρόβλεπαν με σιγουριά τον καιρό και έλεγαν «ξάπλα το φεγγάρι όρθιος ο καπετάνιος». Φτέρνισμα. Αν φτερνιζόταν την ώρα που έλεγαν κάτι, σήμαινε ότι είναι αλήθεια. Ψαλίδι. Ανοιχτό ψαλίδι δεν το άφηναν γιατί είναι γρουσουζιά και άνοιγαν τα στόματα για κουτσομπολιά. Ψαλίδι-μαχαίρι. Άλλοτε πάλι για να βρουν το φύλο του παιδιού που θα γεννιόταν έπαιρναν δύο μαξιλάρια στο ένα έβαζαν από κάτω το ψαλίδι και στο άλλο το μαχαίρι και έλεγαν στην έγκυο να καθίσει, το ψαλίδι ήταν κορίτσι και το μαχαίρι αγόρι. Επίσης για το ίδιο θέμα τραβούσαν το δίχαλο κοκαλάκι από το στέρνο της κότας. Αν το μεγάλο μέρος του δίχαλου έμενε στο χέρι της εγκύου ήταν κορίτσι το δε μικρό αγόρι. Ψωμί. Το ψωμί δεν πρέπει να τοποθετείται στο τραπέζι ανάποδα, ούτε να τινάζεται το τραπεζομάντιλο βράδυ γιατί θεωρείται ασέβεια προς το θείο, ούτε πετάμε το μπαγιάτικο ψωμί στα σκουπίδια, παρά μόνο στα ζώα. Οι προλήψεις είναι αρνητικές σκέψεις και δεν έχουν καμιά λογική, από όπου κι αν προέρχονται. Είναι απλά κάτι που πιστεύουμε χωρίς να υπάρχει καμία επιστημονική απόδειξη. Αθανάσιος Σ. Βέργος

Η ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗΣ ΜΟΡΦΗΣ ΤΗΣ ΠΑΡΓΑΣ ΔΕΙΧΝΕΙ ΤΟΝ ΣΕΒΑΣΜΟ ΜΑΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΜΑΣ

Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2020

Συνέχεια από τη σελίδα 1

ως ΘΕΣΣΑΛΙΑ, αλλά σύντομα μετονομάστηκε σε ΓΛΑΡΟΣ και δρομολογήθηκε από Πειραιά προς Πελοπόννησο και Κύθηρα για λογαριασμό της Ατμοπλοΐας Καβουνίδη, από τους πρωτοπόρους της ελληνικής κρουαζιέρας. Αργότερα, βρίσκουμε το πλοίο να ταξιδεύει Πειραιά - Πάτρα - Αστακό - Μύτικα - Ζαβέρδα (σήμερα Πάλαιρος) - Λευκάδα - Πρέβεζα - Πάργα - Παξούς - Κέρκυρα - Ηγουμενίτσα. Εκτελούσε το δρομολόγιο Πειραιάς-Πάργα σε 28 ώρες! Χρόνια μετά, ο «Γλάρος» μετασκευάστηκε σε diesel, χωρίς ιστούς, με νέο φουγάρο και δυνατότητα 120 ατόμων σε κλίνες. Η πλειοψηφία των επιβατών όμως εξακολουθούσε να κάνει το ταξίδι στο κατάστρωμα, όπου τη συνήθη εικόνα αποτελούσε –σύμφωνα με μαρτυρίες και φωτογραφίες της εποχής– ένα ανομοιογενές συνωστισμένο πλήθος που κάλυπτε κάθε ελεύθερο σημείο του καταστρώματος. Στα περισσότερα λιμάνια τότε, δεν υπήρχαν υποδομές για να δέσει το καράβι. Έτσι, αγκυροβολούσε αρόδο και ο κόσμος μεταφερόταν με λάντζες. Στην Πάργα τα μικρότερα πλοία έδεναν μέσα από τα Τρία Λιθαράκια και τα μεγαλύτερα, όπως το «Ήπειρος», έξω από αυτά. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και σήμερα με τη διαφορά ότι τα μικρά δένουν στην προβλήτα. Οι επιβάτες και τα εμπορεύματα έβγαιναν στη στεριά με βάρκες και οι μαουνιέρηδες βοηθούσαν να μεταφερθούν άνθρωποι, εμπορεύματα και ζώα.*

Όσοι θυμούνται τον «Γλάρο» λένε ότι ήταν κομψοτέχνημα και δεν το έφτανε κανένα στη χάρη. Ο τρόπος με τον οποίο η πλώρη του έσχιζε τα νερά του Ιονίου ή ακόμα και το ταξιδιάρικο όνομά του το έκανε πολύ αγαπητό. Το εισιτήριο για Πειραιά και πάλι πίσω ήταν 60 δραχμές, πολύ φθηνό για την εποχή του, όπως μας ανέφεραν. Ο «Αγαμέμνων», η «Λουτσίντα» και ο «Γλάρος» ήταν τα πιο γρήγορα, όμως ο «Γλάρος» το πιο καλοτάξιδο, το πιο ευέλικτο απ’ όλα. Τα ταξίδια του «Γλάρος» όμως, κάποτε τέλειωσαν. Τον κούρασαν τα κύματα κι απόκαμε, τον πήραν και τα χρόνια. Το τέλος του καταγράφεται στο βιβλίο «Τα ναυάγια στις ελληνικές θάλασσες» του Χρ.Ντουνή. Σύμφωνα μ’ αυτό, το πλοίο ήταν παροπλισμένο μαζί με άλλα στα Αμπελάκια της Σαλαμίνας. Το βράδυ της 12/12/66 ισχυροί άνεμοι έκοψαν τον κάβο του φορτηγού Ρίτα και το παρέσυραν, με αποτέλεσμα να προσκρούσει στη πρύμνη του «Γλάρος» και να σπάσει τα φινιστρίνια που βρίσκονταν στην ίσαλο γραμμή, προκαλώντας εισροή υδάτων. Ο «Γλάρος» βυθίστηκε σε ρηχά νερά τις πρώτες πρωινές ώρες. Αργότερα ανελκύστηκε και επειδή ήταν γερασμένο δεν επισκευάστηκε, αλλά…όπως «σκοτώνουν τ΄ άλογα όταν γεράσουν», έτσι κι αυτόν, τον πούλησαν για διάλυση το έτος 1968. Μαζί του πήρε αναμνήσεις, απομεινάρια κάθε ζωής ξεχωριστής, κάθε ύπαρξης μοναδικής, ανθρώπων που ταξίδεψαν μαζί του αλλά και των άλλων, αυτών που έμειναν στο λιμάνι να κοιτούν τον ορίζοντα. Στη συνέχεια παραθέτουμε δύο λόγια για το πιο διάσημο ατμόπλοιο το «ΔΕΛΦΙΝ» που αρχές του 20ου αιώνα εκτελούσε δρομολόγια στην Πάργα. Το «Ήπειρος» υπήρξε το τελευταίο πλοίο της γραμμής Πειραιά-Πάργα που κατέπλευσε στο λιμάνι της και εκτελούσε δρομολόγια από το 1962 έως το 1965.

Το ατμόπλοιο «Δελφίν» Το Δελφίν ήταν ένα από τα πιο διάσημα επιβατικά ελληνικά πλοία στις αρχές του 20ου αιώνα.Το πλοίο αρχικά είχε το όνομα «Batavier Ι» και ήταν Ολλανδικών συμφερόντων. Ναυπηγήθηκε το 1872 και ήταν 678 τόνων, είχε μήκος 69 μέτρα και πλάτος 9,1 μέτρα. Ήταν ταχύτητας 8,2 μιλίων. Η πλοιοκτήτρια εταιρεία ήταν: Nederlandsche Stoomboot Mij, Rotterdam. Το 1906 επωλήθει στον Έλληνα εφοπλιστή Ιωάννη Κομίνο και ονομάστηκε «Δελφίν». Το 1915 αγοράστηκε από την Ιονική Ατμοπλοΐα και το 1919 από την Ατμοπλοΐα Χίου. Το 1922 από τη Νησιωτική Α* Είναι η εποχή που τα Σωματεία: α) Λιμενεργατών Λιμένος Πάργας και β) Λεμβούχων Λιμένος Πάργας αριθμούσαν μεγάλο αριθμό μελών. Στις 24 Ιουνίου στο ξωκκλήσι του Άη Γιάννη γιόρταζε το Σωματείο των Λιμενεργατών, οργάνωνε το πανηγύρι και γινόταν τρικούβερτο γλέντι. Τα μέλη του έφθαναν με τη σημαία του σωματείου ομαδικά όπως το μαρτυρούν οι φωτογραφίες της εποχής δημοσιευμένες και στο έντυπό μας σε παλαιότερο φύλλο (αρ. 38, σελ. 16). Τελευταίος του πρόεδρος το 1965 υπήρξε ο αείμνηστος Θανάσης-Νάτσος Γκούλιουρας.

Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2020

τμοπλοΐα. Το 1928 από την εταιρία του Γιαννουλάτου και ονομάστηκε «Ναυσικά Υ». Το 1930 από την Σπετσιωτική Ατμοπλοΐα και ξαναπήρε το όνομα «Δελφίν». Το 1934 πήγε για διάλυση στο Palermo σε ηλικία 62 ετών. Ταξίδεψε και προς Πρέβεζα - Πάργα - Σαγιάδα - Αγ.Σαράντα και Αυλώνα μεταφέροντας επιβάτες και εμπορεύματα.

«Ήπειρος πρώην TOWARD»: Το τελευταίο πλοίο της γραμμής Πειραιά-Πρίντεζι που έδεσε στο Λιμάνι της Πάργας το 1965 Ναυπηγήθηκε το 1947 από τα Βρετανικά Ναυπηγεία Caledon S.B. Eco Ltd. Oλικό μήκος 77,3 μέτρα, μέγιστο πλάτος 11,7 μέτρα, βύθισμα 4,8 μέτρα. Μηχανές Tween Screw 2 Eng 2 SA 6 Cyl. British Polar Engines, ταχύτης 12 μίλια. Αγοράστηκε από την «ΝΕΑ ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΗ ΑΤΜΟΠΛΟΪΑ» του Πέτρου Ποταμιάνου, το έτος 1962. Δρομολογήθηκε τον Αύγουστο του 1962 για Πειραιά - Ηράκλειο - Ρόδο - Ηράκλειο - Ρέθυμνο - Χανιά και από Πειραιά για Πάτρα - Σάμη - Πάργα - Κέρκυρα - Πρίντεζι. Στις αρχές Ιανουαρίου του 1970 εγκαινίασε τη σύνδεση του Πειραιά με την Σκύρο, όμως στις 29 Ιανουαρίου του 1970 ξεκινώντας στις 15:00 από το λιμάνι του Πειραιά για την εκτέλεση του προγραμματισμένου δρομολογίου του, πλησιάζοντας την Σκύρο συνάντησε ομίχλη και εξαιτίας της κακής ορατότητας προσέκρουσε σε βράχια στον όρμο Διαπόρι. Δημιουργήθηκε ρήγμα κάτω από το μηχανοστάσιό του και έχασε και τη μία του έλικα. Ο πλοίαρχός του προσπάθησε να το προσαράξει σε αβαθή. Οι 34 επι-

βάτες του με τη βοήθεια του πληρώματος αλλά και του Λιμενικού Σώματος της Σκύρου, το οποίο προσέτρεξε σε βοήθεια, αποβιβάστηκαν με ασφάλεια στη στεριά. Από διαρροή καυσίμων στις 01:25 τα ξημερώματα εκδηλώθηκε και φωτιά. Καπετάνιος και πλήρωμα έκαναν ό,τι μπορούσαν, όμως στις 02:30 εδόθη διαταγή εγκατάληψης από τον καπετάνιο. Το πλοίο παραδόθηκε στις φλόγες... Ήταν ξημέρωμα Παρασκευής 30 Ιανουαρίου του 1970... Πηγή: «Ναυτικά Χρονικά»

Δημοσιεύουμε τα ονόματα των πλοίων και τις χρονολογίες που άρχισαν να προσεγγίζουν στο λιμάνι της Πάργας προπολεμικά και μεταπολεμικά, (για όσα συγκεντρώσαμε στοιχεία): 1911 «ΔΕΛΦΙΝ» (ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ-ΑΥΛΩΝΑ) ΑΦΩΝ Γ. ΓΙΑΝΝΟΥΛΑΤΟΥ 1913 «ΓΛΑΡΟΣ» ΚΑΒΟΥΝΙΔΗ 1924 «ΑΙΓΑΙΟΝ» (ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ-ΑΓ. ΣΑΡΑΝΤΑ) ΤΥΠΑΛΔΟΥ 1924 «ΕΛΒΙΡΑ» των ΠΟΤΑΜΙΑΝΩΝ 1924 «ΤΑΣΟΣ» - «ΦΩΚΙΩΝ» - «ΠΕΤΡΟΣ» των ΠΟΤΑΜΙΑΝΩΝ 1926 «ΡΟΥΜΕΛΗ-ΑΝΑΤΟΛΗ» Υιών ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΠΑΝΤΟΛΕΟΝΤΟΣ Μεταπολεμικά «ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ» ΚΑΒΟΥΝΙΔΗ 1948 «ΠΙΝΔΟΣ ΙΙ» των ΠΟΤΑΜΙΑΝΩΝ «ΑΡΚΑΔΙΑ» 1949 Δεκέμβρης «ΑΓΓΕΛΙΚΑ» (μεγάλο πλοίο) ΤΥΠΑΛΔΟΥ 1949-1954 «ΛΟΥΤΣΙΝΤΑ» του ΤΥΠΑΛΔΟΥ 1962 «ΗΠΕΙΡΟΣ» από τα μεγαλύτερα πλοία της γραμμής και το τελευταίο που το 1965 έπιασε στο λιμάνι της Πάργας των ΠΟΤΑΜΙΑΝΩΝ

Στο επόμενο φύλλο θα αναφερθούμε στο ατμόπλοιο «ΠΟΠΗΗΠΕΙΡΟΣ».

Ανακοινώσεις Δρομολογίων Πλοίων

Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2020

Η Παναγιοπούλα - Παναγία Οδηγήτρια «Χαίρε των Παργίων Απάντων το Καύχημα» (από την ακολουθία)

εικόνα των θαυμάτων, η Παναγιοπούλα, όπως έμεινε να λέγεται από στόμα σε στόμα, είναι το βασικό σύμβολο στο κειμηλιοφυλάκιο της Πάργας. Είναι διαστάσεων (23,5x32 εκ.) και παριστάνει την Παναγία Οδηγήτρια να κρατά με το αριστερό χέρι τον Ιησού. Τα πρόσωπα είναι ακάλυπτα ενώ το υπόλοιπο τμήμα είναι σκεπασμένο με ασημένιο πουκάμισο, επιχρυσωμένο σε διάφορα σημεία. Το ασημένιο κάλυμα της εικόνας είναι κατασκευασμένο σε εργαστήριο στην Κέρκυρα, όπως μαρτυρεί εγχάρακτη τριήρης (έμβλημα της Κέρκυρας). Η εικόνα από το 1819 έως και τον Μάιο του 1930 παρέμενε σε διάφορες εκκλησίες της Κέρκυρας μέχρι τον επαναπατριωτισμό της στην Πάργα μαζί με τα άλλα κειμήλια. Από το 1930 έως το 1990 η εικόνα ευρίσκετο σε κρύπτη στον Ναό των Αγίων Αποστόλων Πέτρου & Παύλου στο μεσαιωνικό τμήμα της πόλης. Μετά το 1990 έως και σήμερα βρίσκεται στο κειμηλιοφυλάκιο του καθεδρικού ναού του Αγίου Νικολάου για

καλύτερη προστασία. Η εικόνα θεωρείτο και θεωρείται θαυματουργή και είναι μια από τις εξακόσιες, ιστορημένη από τον όσιο Λουκά. Το ύφος της Παναγίας είναι πράο και ερωτηματικό και κοιτάζει κατάματα απ’ όποιο σημείο την παρατηρήσει κανείς. Η Παναγιοπούλα είναι τοποθετημένη σε ένα πλαίσιο που στο επάνω μέρος καταλήγει σε θυρεό, φέρει δε μεγάλο αριθμό αφιερωμάτων. Η εικόνα από κτίσεως Πάργας και μέχρι το 1819 βρισκόταν στον τρίκογχο καθεδρικό ναό του Φρουρίου αφιερωμένο στην Παναγία την Οδηγήτρια (Εισόδια της Θεοτόκου). Σήμερα, μόνο ερείπια των θεμελίων του ναού σώζονται και βρίσκονται λίγα μέτρα μπροστά από την επιβλητική είσοδο των τελευταία επάλξεων που οδηγεί στα μπουντρούμια. Ο ναός ήταν κτισμένος σε περίοπτο σημείο στην κορυφή της καστροπολιτείας και σχεδόν στο κέντρο του Φρουρίου. Πολύ κοντά ξεκινούσαν τα σπίτια που κατηφόριζαν προς τα δυτικά του κάστρου. Θα αναφερθούμε σε ένα από τα πολλά θαύματα της εικόνας της Παναγίας Οδηγήτριας που έλαβε χώρα στις 11 Φεβρουαρίου του 1603, όταν η εικόνα βρισκόταν στο ναό της στο Φρούριο. Οι τότε υπεύθυνοι του ναού αποφάσισαν την επισκευή της εικόνας από τη φθορά του χρόνου. Αφού κάλεσαν έναν αγιογράφο, μετέφεραν την εικόνα από το προσκυνητάρι στο Δεσποτικό για να την ελέγξει ως ειδικός. Από τη στιγμή που τοποθετήθηκε η εικόνα στο Δεσποτικό άρχισαν κρότοι δυνατοί, βροντές, που ακούστηκαν σε όλη την πολιτεία. Αφού εντόπισαν από που έρχεται ο θόρυβος έτρεξαν όλοι οι Παργινοί προς τον ναό για να δουν από που προέρχονταν αυτά τα υπερφυσικά πράγματα. Μόλις έφθασαν εκεί βλέπουν την εικόνα να αιωρείται, άρχισαν να φωνάζουν: Παναγία μας, γλύτωσέ μας από αυτόν τον φόβο και παράβλεψε αυτό που θέλαμε να πράξουμε. Ενώ ήταν πεσμένοι καταγής, κλαμένοι και τρομαγμένοι από τους θορύβους, η εικόνα μετακινήθηκε προς τη θέση της. Ο αγιογράφος μετά από αυτά δεν επιχείρησε τίποτα. Οι δε παρευρισκόμενοι μετά το συμβάν ανέπεμψαν παράκληση στην Παναγία. Σε ανάμνηση αυτού του γεγονότος κάθε χρόνο πραγ-

Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2020

ματοποιείται λειτουργία. Ο παργινός Ανδρέας Ιδρωμένος (1764-1843), λόγιος ιερέας και δάσκαλος, διέσωσε μια ακολουθία με ωραιότατα τροπάρια και ψαλμούς. Στην 111χρονη παραμονή της εικόνας στην Κέρκυρα οι εκεί Παργινοί την ημέρα αυτή, άλλοτε στην Παναγία των Ξένων, άλλοτε στον Άγιο Νικόλαο του Ματουκιού και άλλοτε στον Άγιο Γεώργιο του Παλαιού Φρουρίου, πραγματοποιούσαν λειτουργία. Μετά την επαναφορά της Παναγιοπούλας στην Πάργα, συνέχισαν από το 1931 έως και το 1973 να πραγματοποιούν λειτουργία στους Αγίους Αποστόλους. Η εικόνα έβγαινε από την κρύπτη για προσκύνημα κάθε 11 Φεβρουαρίου στο κέντρο του ναού και γινόταν λιτανεία όταν το επέτρεπε ο καιρός. Η πομπή ανέπεμπε δέηση στην πλατεία του Αγίου Δημητρίου και μέσω των οδών Φρουρίου, 23ης Φεβρουαρίου, Κυριακούλη Μαυρομιχάλη, κατέληγε στον ναό. Επίσης και στους τελευταίους Χαιρετισμούς η εικόνα τοποθετείτο ξανά για προσκύνημα στο ναό. Ποιός δεν θυμάται τους αείμνηστους επιτρόπους: Μενέλαο Δάνδολο, Ευάγγελο Πετσάλη, Σταύρο Ζέρη, Τιμολέοντα Στέλιο, τις κυρίες του φιλόπτωχου Ραχήλ Ζέρη, Δηιδάμεια Βέργου, Πραξιθέα Δέσκα, Αγαθή Νάστα, Λευκοθέα Βέργου που εναλλάξ παρέμεναν στον ναό έως το απόγευμα να επιβλέπουν την εικόνα μέχρι να προσκυνήσουν όλοι οι Παργινοί και να επανατοποθετηθεί στην κρύπτη. Η Εικόνα της Παναγίας της Οδηγήτριας υπάρχει στον Καθεδρικό ναό του Αγίου Νικολάου σε προσκυνητάρι και στη σημαία του Συλλόγου Παργινών Αθήνας. Αθανάσιος Σ. Βέργος Παραθέτουμε τροπάρια από την θαυμάσια ακολουθία που ψάλλονται την ημέρα ανάμνησις του Θαύματος. Ακολουθία εις το εν τη πόλει Πάργη γεγονός υπερφυές θαυμάσιον παρά της αγιωτάτης εικόνος της Αειπαρθένου και Θεοτόκου Μαρίας: ψαλλομένη τη ια΄ Φευρουαρίου Τρόμου και φόβου άπαντες επλήσθησαν, Παναγία. Η Θεοτόκε, ότε τάς βροντάς εν οίκω ήκουσαν, πάντες οι πιστοί πρός σε ήθροίσθησαν, και μετάρσιον φρικτώς γαρ κατιδόντες την θείαν και σεβασμίαν σου φρικτήν μορφή, του θείου τότε ναού άπαν το έδαφος, όλον επλήσθη των θρήνων, προς δε των χριστιανών βοώντων μετά πίστεως, ω Δέσποινα, πρόφθασον και εξελού του φόβου.

Τα θεμέλια του Ναού στο Φρούριο (όπως είναι σήμερα)

Νυν ημίν ευφρόσυνος, επέλαμψε πανήγυρις, την των Παργίων άπασαν, ευφραίνουσα ομήγυριν υμνείτε άνδρες, νέοι προσκυνείται, πρεσβύται δοξάζετε, την των πάντων δεσπόζουσαν. Των Παργίων σήμερον πανηγυρίζει η πόλις, το φρικτόν τεράστιον γεγενημένον έναντι τη Θεοτόκω κραυγάζουσα χαίρε παρθένε ημών στερέωμα. Θεοτόκε άχραντε, παρακαλούμε Παρθένε, σκέπει φρούρει φύλαττε, τους εκτελούντες το φρικτόν, της σης εικόνος τεράστιον, τη πόλει ταύτη γεγνόμενον· Δέσποινα. Υμνήσωμεν σήμερον δήμος Παργίων εν ασμάσι, φαιδροίς το απόρρητον, της σεβασμίας μητρός, του Θεού ημών, τεράστιον ο ταύτης, το θείον ημίν πότε έδειξε μόρφωμα. Συμπλέκων ύμνον εόρτιον; Παργίων ο λαός νυν ευφράνθητι, η προστασία μου, χαίρε κραυγάζων τοις θαύμασιν, ως λυτρουμένη κόρη των πολεμούντων με. Η απογραφή Ναών στην Πάργα επί Ενεοκρατίας (6-1-1789) Υ.Θ.: Οδηγήτρια Κτητορικός των οικογενειών Βασιλά και Δημουλίτσα με κυβερνήτες τον Αναστάση Λούμπο και τον Σταύρο Ιδρωμένο. Ο ναός δηλώθηκε στη βενετική διοίκηση από τους δύο κυβερνήτες. Κατ’ αυτούς, ιδρυτές του ναού ήταν ο Τζώρτζης Βασιλάς, ο Σταμάτης Βασιλάς, ο Φίλιππος Δημουλίτσας και ο Γιάννης Δημουλίτσας, οι απόγονοι των οποίων κατείχαν τα κτητορικά δικαιώματα και εξέλεγαν κυβερνήτες για τη διαχείρισή του. Διέθετε ικανή περιουσία και ετήσια εισοδήματα ύψους 653 ρεαλίων. Ιόνιος Εταιρεία Ιστορικών Μελετών, «Περί Ιστορίας 9», Κέρκυρα 2019

Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2020

Παργινές Συνταγές Τουρλού φούρνου Υλικά: 4 μελιτζάνες 6 κολοκυθάκια 4 μεγάλες πατάτες 3 πιπεριές Φλωρίνης 3 πιπεριές πράσινες 1 μεγάλη ώριμη ντομάτα 1 κρεμμύδι κομμένο φέτες 2 σκελίδες σκόρδο-μαϊδανό λάδι, αλάτι, πιπέρι 2 κουταλιές σούπας ντοματοπελτέ Εκτέλεση: Κόβουμε τις μελιτζάνες και τις ραντίζουμε με δύο κουταλάκια αλάτι και τις αφήνουμε μιά ώρα μέχρι να ετοιμάσουμε τα υπόλοιπα και μετά τις ξεπλένουμε. Καθαρίζουμε και κόβουμε όλα τα λαχανικά μας, τα βάζουμε στο ταψί, ρίχνουμε τον τοματοπελτέ, τα μπαχαρικά και τα ανακατεύουμε πολύ καλά. Ρίχνουμε το λάδι, τα ανακατεύουμε πάλι και προσθέτουμε 1½ ποτήρι νερό. Ψήνουμε στους 180°C για περίπου 1½ ώρα.

Γλυκό μπουρνέλα-τζάνερα Υλικά: 2½ κιλά μπουρνέλες άσπρες 2 κιλά ζάχαρη 100 γρ. ασβέστη 10 φύλλα αμπαρόριζα Εκτέλεση: Καθαρίζουμε τις μπουρνέλες πρώτα, βγάζουμε το κουκούτσι (σπόρο) και μετά με τον αποφλοιωτή της πατάτας βγάζουμε τη φλούδα. Μετά λιώνουμε τον ασβέστη σε ένα μπωλ, τον σουρώνουμε σε μια λεκάνη, βάζουμε μέσα τις μπουρνέλες και προσθέτουμε νερό μέχρι να σκεπαστούν, τις αφήνουμε για 1 ώρα περίπου. Τις βγάζουμε, τις ξεπλένουμε καλά, τις βάζουμε σε μια μεγάλη κατσαρόλα, προσθέτουμε τη ζάχαρη και τις αφήνουμε ένα βράδυ να βγάλουν τα υγρά τους. Την άλλη μέρα τις βράζουμε μέχρι να δέσει το σιρόπι και προσθέτουμε την αμπαρόριζα προς το τέλος. Καλή επιτυχία

Γνωρίζετε..

ότι

Γιατροσόφια Οι γιαγιάδες γνώριζαν πολλές πρακτικές εφαρμογές για να απαλύνουν τον πόνο, χρησιμοποιώντας συνήθως υλικά που είχαν μέσα στα ντουλάπια τους ή στον κήπο τους. Τα γνωστά σε όλους μας «γιατροσόφια» μεταφέρθηκαν από γενιά σε γενιά με σκοπό να μας βοηθήσουν να ξεπεράσουμε έναν πόνο, πριν πάμε στο γιατρό. • Πονάει το αυτί; Στάξε μερικές σταγόνες λιωμένο κρεμμύδι. • Η διάρροια δίνει και παίρνει; Ανακάτεψε ένα κουταλάκι ωμό καφέ με το χυμό μισού λεμονιού και τέλος στις συχνές επισκέψεις στην τουαλέτα. • Μυρίζουν τα πόδια σου; Κάνε ένα ποδόλουτρο με αφέψημα φασκόμηλου. • Έχεις λόξυγκα; Φάε λίγη ζάχαρη. • Τα μαλλιά σου είναι θαμπά και άτονα; Ξέπλυνέ τα με λίγο ξίδι. • Τα χείλη σου είναι σκασμένα και πονάνε; Κάνε συχνά επάλειψη με μέλι. • Έκοψες το δάχτυλό σου και αιμορραγεί; Ρίξε λίγο μαύρο πιπέρι. • Έχεις ταχυπαλμία και άγχος; Ανασήκωσε τους αντίχειρες. • Το κεφάλι σου πάει να σπάσει από τον πονοκέφαλο; Κάνε κομπρέσες εμποτισμένες με αφέψημα δυόσμου! • Υποφέρεις από αϋπνίες; Φόρεσε κάλτσες λίγο πριν κοιμηθείς για να είναι τα άκρα σου ζεστά. • Πονάει η κοιλιά σου; Κάνε επάλειψη με ελαιόλαδο. • Έκαψες το δάχτυλό σου στο σίδερο; Ρίξε επάνω στο έγκαυμα λίγο καφέ. • Πονάει το δόντι σου; Πριν πας στον οδοντίατρο, βάλε λίγο πάγο για να ανακουφιστείς. • Έχεις πρησμένα μάτια από το ξενύχτι; Βάλε μια φέτα ωμής πατάτα κάτω από τα μάτια. • Έχεις πιτυρίδα; Ξέπλυνε τα μαλλιά σου με αφέψημα δεντρολίβανου. • Έβγαλες μια άφτρα στο στόμα ή πρήστηκαν οι αμυγδαλές σου; Κάνε γαργάρες με φασκόμηλο. • Χτύπησες το χέρι σου; Βάλε στην πληγή κατάπλασμα από ρίγανη. • Ζαλίζεσαι και όλα γύρω σου γυρίζουν; Πιες λίγο χυμό λεμονιού στον οποίο θα προσθέσεις λίγη σόδα. • Έπαθες ψύξη και έχει «στραβολαιμιάσει»; Κοπάνησε φρέσκα φύλλα ρίγανης, ζέστανέ τα λίγο και κάνε επάλειψη στο σημείο που πονάς.

Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2020

ΚΟΡΩΝΟΙΟΣ – Η ΠΑΝΔΗΜΙΑ ΤΟΥ 21ΟΥ ΑΙΩΝΑ Κορωνοϊός: Χωρίς να ρίξει μια ντουφεκιά ο αόρατος κι αθόρυβος αυτός εχθρός μας κήρυξε τον πόλεμο. Σάρωσε τις καθημερινές μας βεβαιότητες, τις συνήθειες και τον τρόπο ζωής μας. Μαθαίνουμε σιγά – σιγά να ζούμε με αυτόν, να τον αντιμετωπίζουμε με το γάντι ή μάλλον με τα γάντια, να τον σεβόμαστε τηρώντας αποστάσεις, να φοράμε μάσκα για να μην τον φτύσουμε κατάμουτρα, αν και αυτός θάθελε να τον έχουμε κορώνα στο κεφάλι μας, κατά το όνομά του. Ξεκινώντας από την Κίνα ο κορωνοϊός πέρασε σε χρόνο αστραπή από τις περισσότερες χώρες σε όλες τις ηπείρους του πλανήτη, εκτός από την Ανταρκτική, και άφησε τα ίχνη του στο πέρασμά του. Οι ειδικοί μιλούν για πανδημία, αφού σύμφωνα με τον ελληνικό όρο (παν+δήμος) πρόκειται για μολυσματική ασθένεια που προκαλείται από τον ιό, η οποία εξαπλώνεται πολύ γρήγορα σε μεγάλη έκταση (σε πολλές χώρες ταυτόχρονα ή και ήπειρο) και απειλεί το σύνολο του πληθυσμού. Η νόσος από τον κορωνοϊό είναι η πανδημία του 21ου αιώνα, του αιώνα που διανύουμε. Είναι η εποχή που τα φιλιά και οι αγκαλιές αντικαταστάθηκαν με αγκωνιές. Και με τη βούλα μάλιστα των ειδικών. Την πανδημία προς το παρόν η χώρα μας βίωσε, ευτυχώς, με πολύ λιγότερες απώλειες σε ανθρώπινες ζωές σε σχέση με άλλες χώρες. Το πρώτο εξάμηνο του 2020 παγκοσμίως τα κρούσματα ξεπέρασαν τα 10.000.000 και οι θάνατοι τα 500.000 άτομα. Οι Πανδημίες υπήρχαν πάντα και είναι συνυφασμένες με την ανθρώπινη ύπαρξη. Αν κάνουμε μια σύντομη ανασκόπηση θα δούμε ότι από την εποχή του Περικλή στην Αθήνα μετά την ολοκλήρωση της Ακρόπολης γύρω στα 430 π.Χ. ο τυφοειδής πυρετός προκάλεσε τον θάνατο 100.000 ανθρώπων, δηλ. αφάνισε το 1/3 σχεδόν του πληθυσμού της. Οι νεκροί θάβονταν σε μαζικούς τάφους, όπως αυτός στον Κεραμεικό, όπου ανάμεσα στα ευρήματα των ανασκαφών του 1994-95 βρέθηκαν και αποκαταστάθηκαν με θαυμαστό τρόπο σκελετικά υπολείμματα της μικρής Μύρτιδας που εκτέθηκε στα μουσεία. Το 540 μ.Χ. στην Κωνσταντινούπολη επί Ιουστινιανού μετά την ολοκλήρωση της Αγίας Σοφίας έφτασε από την Αίγυπτο η πρώτη πανδημία πανούκλας που έμεινε γνωστή στην ιστορία ως ιουστινιάνεια πανώλη. Υπολογίζεται ότι σκότωνε 5000 ανθρώπους την ημέρα. Θωρείται ως μια από τις φονικότερες πανδημίες της αρχαιότητας, αφού μέσα σε μισό αιώνα από την έναρξή της σκότωσε από 25 έως 100 εκατομμύρια ανθρώπους σε Ευρώπη

και Ασία. Τον 14ο αιώνα γύρω στα 1348 μ.Χ. ξεσπά η πανδημία της μαύρης πανούκλας στη Φλωρεντία/Ιταλία αφήνοντας 75 - 200 εκατομμύρια νεκρούς, με αποτέλεσμα να μειωθεί κατά το ήμισυ ο πληθυσμός της Φλωρεντίας και κατά το 1/3 τουλάχιστον ο πληθυσμός της Ευρώπης. Πανδημία χολέρας έχουμε το 1817-1823, μια από τις επτά μεγάλες πανδημίες χολέρας μέχρι σήμερα, με εκατομμύρια νεκρούς παγκοσμίως. Το 1854 επί βασιλείας του Όθωνα ξεσπά πανδημία χολέρας σε Πειραιά και Αθήνα. Η χολέρα είχε έρθει από το εξωτερικό με τα αγγλικά και γαλλικά στρατεύματα κατοχής. Σκότωσε 3000 Αθηναίους, δηλ. το 1/10 του πληθυσμού της πόλης. Κατά το τέλος του Α’ παγκοσμίου πολέμου η ισπανική γρίπη (1918-1920) που ξεκίνησε από την Κίνα, αφάνισε 50 εκατομμύρια κατοίκους στον πλανήτη. Η ασιατική γρίπη το 1957 που ξεκίνησε από το Χονγκ-Κόνγκ, προκάλεσε το θάνατο σε περισσότερους από 1,1 εκατομμύρια κατοίκους παγκοσμίως. Η ασθένεια του ΑΙDS (1981) που καταστρέφει το ανοσοποιητικό σύστημα προκάλεσε 35 εκατομμύρια θανάτους ανά τον κόσμο. Aν συγκρίνουμε αυτούς τους αριθμούς με τα σημερινά δεδομένα της πανδημίας του κορωνοϊού ανά τον κόσμο, θα αντιληφθούμε σε πόσο πλεονεκτική θέση βρίσκεται σήμερα η ανθρωπότητα χάρις στην πρόοδο της επιστήμης και της τεχνολογίας. Από την άλλη θα πρέπει να αντιληφθούμε ότι η καταστροφική παρέμβαση του ανθρώπου στη φύση και στο περιβάλλον δημιουργεί τις συνθήκες για την εξάπλωση ιών και μολύνσεων. Όλα αυτά μας παρακινούν να αναστοχαστούμε τη ζωή και τις αξίες μας στις ασφυκτικές συνθήκες των πόλεων, όπου ζούμε.Λιγότερη αλαζονεία και απληστία, περισσότερη αλληλεγγύη, μικρά μεγέθη, μετρημένα λόγια. Μάχη Μαλακάτα-Μαραγκάκη

Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2020

Μύκητες καλοκαιρινοί Δύο από τα πιο συνηθισμένα και «έντονα» προβλήματα, που κάνουν την εμφάνισή τους κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, είναι οι μυκητιάσεις του άκρου ποδός και του δέρματος με συνηθέστερη, την ποικιλόχρους πιτυρίαση. Σύμφωνα με έρευνες, μάλιστα πλήττουν κυρίως τον παιδικό πληθυσμό. Η άμμος, η θάλασσα, η ζέστη «ευθύνονται» κυρίως για τις λοιμώξεις αυτές του δέρματος. Αυτό που προέχει είναι η έγκαιρη διάγνωσή τους και η σωστή αντιμετώπισή τους ώστε να αποφευχθούν οι επιπτώσεις τους. Στη μεν περίπτωση της μυκητίασης των ποδιών, ο παθών πονάει και δυσκολεύεται στο βάδισμα, ενώ στην ποικιλόχρους πιτυρίαση αποκτά κηλίδες στο δέρμα του οι οποίες μπορεί να μην φύγουν και ποτέ. Το αποτέλεσμα είναι ο ανομοιόμορφος χρωματισμός του δέρματος στα «επίμαχα» σημεία. Παρατηρούνται μικρές και λεπιδώδεις κηλίδες σε διάφορους χρωματισμούς, από άσπρο μέχρι καφέ και ερυθρό. Η διάγνωση της νόσου γίνεται εύκολα από έναν δερματολόγο ο οποίος θα σας υποδείξει και την κατάλληλη θεραπεία. Συνήθως η θεραπεία βασίζεται σε σκευάσματα που εφαρμόζονται τοπικά ή σε χάπια. Έχετε πάντως υπόψη σας ότι και μετά τη θεραπεία μπορεί να παραμείνουν λευκές κηλίδες. Η μυκητίαση ποδιών αποτελεί μία από τις πλέον συχνές δερματοπάθειες. Οι κατάλληλες συνθήκες για τον πολλαπλασιασμό των μυκήτων είναι η υγρασία, ο ιδρώτας και η έλλειψη καλού αερισμού στα πόδια. Πόδια που ιδρώνουν, πόδια που δεν στεγνώνουν καλά μετά το μπάνιο ή το κολύμπι, σφιχτά παπούτσι και κάλτσες, αποτελούν παράγοντες οι οποίοι συμβάλλουν πολύ στην ανάπτυξη της μυκητίασης. Σε κάποιες περιπτώσεις, η μυκητίαση αυτή μπορεί να εμφανίζεται στα μικρά δάκτυλα του ποδιού ως ξεφλουδισμένο και σκασμένο δέρμα. Σε άλλες, υπάρχει κοκκίνισμα, απολέπιση, φουσκάλες μικρές στα πέλματα ή στα πλάγια των ποδιών, ενώ μπορεί να συνοδεύεται και από φαγούρα. Τα νύχια των ποδιών μπορεί επίσης να αποκτήσουν παρόμοια συμπτώματα. Πρέπει να σας εξετάσει ένας δερματολόγος, ο οποίος θα κάνει τη διάγνωση, και θα σας χορηγήσει το κατάλληλο θεραπευτικό σκεύασμα.

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΜΟΝΟΠΩΛΙΟΥ ΚΑΠΝΩΝ ΤΗΣ ΟΘΩΜΑΝΙΚΗΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑΣ Προς τα τέλη της δεκαετίας του 1870, η οθωμανική κυβέρνηση βρέθηκε καταχρεωμένη και τον Δεκέμβριο του 1881 υπέγραψε με τους ευρωπαίους πιστωτές της την περίφημη συμφωνία για την αποπληρωμή του δημόσιου χρέους, δημιουργώντας την «Εταιρεία Διαχείρισης του Οθωμανικού Δημοσίου Χρέους». Στο πλαίσιο αυτό ιδρύθηκε το 1884 η εταιρία «Règie des Tabacs» με το μονοπώλιο για την αγορά, επεξεργασία και πώληση των καπνών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας για 30 χρόνια. Η εταιρεία είχε αρχικό κεφάλαιο 4.400.000 τουρκικές λίρες (100.000.000 γαλλικά φράγκα), που κατατέθηκε από την «Οθωμανική Τράπεζα», την «Creditanstalt» της Αυστρίας και την «Bleichroeder Bank» του Βερολίνου. Το 1889 το κεφάλαιο μειώθηκε στις 3.500.000 τουρκικές λίρες, ενώ το 1914 μειώθηκε στις 1.750.000 με την έκδοση 100.000 τίτλων της μιάς λίρας, 75.000 τίτλων των 5 λιρών και 25.000 τίτλων των 25 λιρών και συγχρόνως ανανεώθηκε το προνόμιο. Η εταιρεία συνέχισε τις εργασίες της και μετά την απελευθέρωση, με εισπράξεις σημαντικά αυξημένες σε σχέση με την προ του 1912 περίοδο, φθάνοντας το 1913 τις 53.000 τουρκικές λίρες. Η σύμβαση της εταιρείας έληξε στις 15 Απριλίου 1914. Γιάννης Μέγας - Δημήτρης Τάκας «Μετοχές και Ομόλογα», Μακεδονία - Θεσσαλονίκη 1870-1940

Αριστοτέλης (Τέλης) Παπανίκας (1953-2020) Τη Μεγάλη Τετάρτη 15 Απριλίου 2020 έφυγε από κοντά μας ο αγαπητός συμπολίτης μας Αριστοτέλης Παπανίκας, ο γνωστός σε όλους μας Τέλης. Εργάστηκε για 35 χρόνια στην υπηρεσία καθαριότητας του Δήμου μας. Απλός και εργατικός με ένα χαμόγελο πάντα στα χείλη, ήταν ο άνθρωπος που μας έλεγε την πρώτη καλημέρα. Ακούραστος και πάντα πρόθυμος να εξυπηρετήσει, ανέθρεψε την οικογένειά του με αξιοπρέπεια και καλοσύνη. Μαχητής ως την τελευταία στιγμή, θα μείνει για πάντα στις καρδιές όλων μας και θα τον θυμόμαστε με αγάπη. Δέσκας Πέτρος –Αθανάσιος Φιλόλογος

Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2020

ΚΟΥΙΖ

Ποιός είναι;

Τα πρώτα του βήματα το εικονιζόμενο μωρό τα έκανε στα σκαλοπάτια της οδού Φρουρίου. Ζει και εργάζεται στην Πάργα.

Απάντηση στο ΚΟΥΙΖ τεύχους 111 Το 4χρονο αγόρι του προηγούμενου κουίζ είναι ο Αδριανός Ντούκας.

Φωτοσκιές του παρελθόντος Το πρώτο Ι.Χ. αυτοκίνητο μάρκας Standard Vanguard Saloon (aγγλικό), αγοράστηκε το 1952, από τον Παργινό έμπορο Κώστα-Ιωάννη Βελιμέζη (1902-1955) από τους Καλαρρύτες, γαμπρό στην Πάργα (παππού του Κώστα Σπ. Παππά). Ο ίδιος αγόρασε και το Δ.Χ.Φ. που φαίνεται στις φωτογραφίες. Στο Δ.Χ.Φ. οδηγός υπήρξε ο Σοφοκλής Μητσιώνης και πραγματοποιούσε το δρομολόγιο Πάργα-Ιωάννινα, μεταφέροντας τρόφιμα, εμπορεύματα και επιβάτες.

1954: Πάργα στου Καρύδη, (από αριστερά) Αλκμήνη Γιούργα, Τιτίκα Γιούργα, Άκης Σταματιάδης, Τάτη Καστρινάκη, Ειρήνη Πλιάκου

1954: Πάργα στου Καρύδη: Τάτη Καστρινάκη, Άκης Σταματιάδης Το πρώτο Ι.Χ. αυτοκίνητο στην Πάργα μάρκας Standard Vanguard Saloon αγοράστηκε το 1952

Φωτορεπορτάζ

11-4-2020: Κώστας Βέργος, Νίκος Στέλιος, Αθανάσιος Βέργος, Ειρήνη Τράντου, Μαρία Ντρίκα (ασπρίζοντας τον Άη Νικόλα Παπύρη)

29-4-2020: Τάσος Ζούλας, Αθανάσιος Βέργος, Πέτρος Τζούρος, Βαγγέλης Τσοβίλης Στο Ενετικό Φρούριο

29-4-2020: Πέτρος Δέσκας, Μίλτος Σαμαρτζής, Ντίνος Σπανός

8-5-2020: Τάσος Ζούλας, Νίκος Στέλιος, Βασίλης Παύλου, Γιάννης Τάσσης

16-5-2020: Αλέκος Δημάκος, Χρήστος Δήμας

16-5-2020: Φώτης Ζαγοράκης, Αντώνης Ζέρης