Hoofdstuk 1 een leeg gesprek
Eenzijdig gesprek
voor spreker en luisterend oor
‘There is no such thing as conversation. It is an illusion. There are intersecting monologues, that is all.’
De spreker 1. Spreek er op los. Dit is een belangrijke regel die geldt voor bijna elk gesprek. Zie het als een spreek beurt waarbij u het onderwerp bent, vertel alles en loos wat u dwars zit. Aan de basis van elk goed gesprek staat een spraakwaterval. 2. Denk niet na over wat u zegt. Uw mening is belangrijk, ook wanneer deze er niet toe doet of ondoordacht is. Er is een kans dat u iemand kwetst maar gelukkig geldt in Nederland vrijheid van meningsuiting. 3. Stel geen vragen. Verdiep u niet in uw gesprekspartner. Het gaat nu om u, uw leven en opinie. Een tip voor het opstarten voor een gesprek zou u kunnen vragen ‘Hoe was je weekend?’, vanuit deze vraag kunt u direct overgaan tot het bespreken van uw weekend. 4. Denk aan jezelf. Het gaat nu om u. Zet uzelf op de eerste plek. Vertel vurig, wees zelfbewust, enigszins arrogant en overtuigd van uzelf en uw zaak. 5. Vul de leegtes. Wanneer er een stilte valt vul deze dan. Gebeurt dit niet is er kans op een ongemakkelijke stilte. 5
6. Hou het aan de oppervlakte. ‘Voor diepgang ga je maar naar een psycholoog.’ Hou uw onderwerpen luchtig, oppervlakkig en breed. 7. Geef een complimentje. Om uw gesprekspartner in de positie van ‘luisterend oor’ te houden kunt u hem of haar een complimentje maken: ‘Wat kun jij goed luisteren zeg’. Nu wil hij of zij bewijzen goed te kunnen luisteren en kunt u door praten.
6
Het luisterend oor 8. Luister niet. Niet luisteren en toch gepast reageren is aan te leren. Geef de signalen af van een goed luisterend oor: Knik en zeg: ‘Ja, uhuh, ohja’, ‘ik begrijp het helemaal’ of ‘interessant’. Deze reacties zijn makkelijk toepasbaar. U kunt ook verduidelijkende vragen stellen zoals: ‘Echt?’, ‘Nee joh?’ of ‘Dat meen je niet?’. 9. Stem overal mee in. Spreek de spreker niet tegen, dit kan irritatie opwekken. U hoeft geen ander standpunt aan te dragen. Uw belangrijkste taak als luisterend oor is bevestigen en erkennen. 10. Vergeet niet te lachen. Lach wanneer de spreker zelf begint te lachen. De spreker voelt zich erkend dit zal uw ‘gesprek’ goed doen.
7
Nietszeggende spreekstijlen
met formules en voorbeelden
De stemmingmaker De stemmingmaker is een sterk persoon, want: ‘Een sterke mening maakt een sterke persoonlijkheid’. De stemmingmaker geeft op zoveel mogelijk onderwerpen een niet onderbouwde mening: van weer tot kleding, van een reclame tot bnn-ers op tv. Geschikte plekken om je mening spuien zijn: in de trein, op een terras, maar ook online op facebook kan je je mening goed kwijt. Typische zinnen voor de stemmingmaker:
‘What the fuck. Als ik even heel eerlijk ben vind ik dit echt niet normaal, ja toch?’
‘Arg! Niet om het een of ander maar ik vind dat zo super dom!’
Zo bouwt de stemmingmaker zijn / haar zinnen op: Toon de goede bedoeling - Ik - werkwoord bijvoeglijk naamwoord - de mening Om de zin kracht te geven kan je toevoegen: - Handgebaren - Dierlijke kreten - Smiley’s (voor online gebruik) - Scheldwoorden - Bevestiging zoeken. 11
De multitasker Als de multitasker doet meerdere dingen tegelijk. Tijdsens een gesprek luisterd hij / zij ook met de buren mee, schrijft afspraken in de agenda en verstuurd belangrijke whatsapp berichten. De leegtes, gaten en stiltes worden moeiteloos opgevuld. De suggestie van een gesprek wordt gewekt. Als je er door het dubbel denken even niet uit komt hou je het vaag en laat je je raden: ‘Je weet wel?’. Ondertussen stuur jij nog een belangrijk bericht. Typische zinnen voor de multitasker:
‘Uhm, dat ene dingetje is zeg maar wel wat.’
‘Je weet wel ging laatst naar die ene toe, weet je wel?’
Zo bouwt de stemmingmaker zijn / haar zinnen op: Rek tijd - laat je raden - hou het vaag Om de zin kracht te geven kan je toevoegen: - Frons - Kijk af en toe even op - Geef de indruk tot nadenken
12
De ik-lozer De ik-lozer denkt alleen aan zichzelf. Als hij / zij begint te vertellen blijft het dialoog uit. De hele dag van de ik wordt doorgelopen: ‘Ik ben eerst naar de sauna geweest, daarna ging ik ... en toen ben ik ...’. Interesse in de ander is niet aanwezig. Een geschikte plek voor een ik-lozing is op facebook of twitter: Vertel over het coole feestje of wat je hebt gegeten. Iedereen wit dit toch weten? Typische zinnen voor de ik-lozer:
‘Ik ga dus zeg maar super leuke dingen doen. Ik zeg altijd maar zo: Yolo!’
‘Ik heb dus laatst echt mega lekker gegeten enzo’
Zo bouwt de stemmingmaker zijn / haar zinnen op: Ik - werkwoord - tijd - hoeveelheid bijvoeglijk naamwoord - wat Om de zin kracht te geven kan je toevoegen: - Overdrijf - Citeer jezelf
13
De ja knikker De ja knikker heeft de rol van luisterend oor. Een ontspannen positie, even achterover leunen en het woord is aan de gesprekspartner. De stemmingmaker, ik-lozer of vuller zoekt bevestiging of erkenning. Het is niet een taak van de ja knikker om weerwoord te bieden. De ja knikker kan zijn automatische piloot aanzetten en ondertussen andere zaken overdenken. Typische zinnen voor de ja knikker:
‘Inderdaad, uhuh, nee joh dat meen je niet’
‘Echt waar? Nu je het zegt! Ik kan daar wel inkomen ja.’
Zo bouwt de stemmingmaker zijn / haar zinnen op: Bevestig - erken (ik hoor je) - vraag naar de bekende weg Om de zin kracht te geven kan je toevoegen: - Lach mee - Knik je hoofd - Schud je hoofd
14
door Suze Swarte