Xuất khẩu sầu riêng đông lạnh sang Trung Quốc theo nghị định thư
Nghị định thư về xuất khẩu sầu riêng đông lạnh sang Trung Quốc, được ký kết vào
trưa ngày 19/8/2024 tại Bắc Kinh giữa Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn
Việt Nam và Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC), mở ra cơ hội lớn cho ngành
sầu riêng Việt Nam. Đây là văn bản pháp lý quan trọng, đặt nền móng cho việc xuất khẩu sầu riêng đông lạnh (bao gồm sầu riêng nguyên quả, sầu riêng xay
nhuyễn không vỏ, và cơm sầu riêng) có nguồn gốc từ sầu riêng tươi, chín được trồng tại Việt Nam.

Các Quy Định Chính Trong Nghị Định Thư
Nghị định thư đặt ra 14 yêu cầu nghiêm ngặt về kiểm dịch thực vật và an toàn thực phẩm, đảm bảo sầu riêng đông lạnh của Việt Nam đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế và Trung Quốc.
Quy định chung về sầu riêng đông lạnh:
Sầu riêng phải được cấp đông ở nhiệt độ −35∘C hoặc thấp hơn trong ít nhất 1 giờ cho đến khi nhiệt độ lõi đạt −18∘C hoặc thấp hơn.
Nhiệt độ lõi phải được duy trì ở mức −18∘C hoặc thấp hơn trong suốt quá trình bảo quản và vận chuyển.
Tuân thủ quy định an toàn thực phẩm và kiểm dịch thực vật:
Sầu riêng đông lạnh xuất khẩu phải tuân thủ các quy định của nghị định thư, các tiêu chuẩn liên quan đến vệ sinh an toàn thực phẩm và kiểm dịch thực vật của cả hai bên.
Sầu riêng phải được lựa chọn thủ công, loại bỏ quả thối, hỏng và không chứa tạp chất kim loại lạ.
Các công đoạn tách, bóc vỏ, tách múi và chế biến phải do nhân viên được chỉ định thực hiện trong khu vực sản xuất để ngăn ngừa lây nhiễm chéo.

Hướng dẫn và giám sát:
Cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam sẽ giám sát toàn bộ quá trình trồng, sản xuất, chế biến, bảo quản, vận chuyển để đảm bảo tuân thủ yêu cầu vệ sinh an toàn và kiểm soát vi sinh vật gây bệnh, chất độc hại, kim loại nặng.
Các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất phải tuân thủ tiêu chuẩn thực phẩm quốc tế, nguyên tắc kiểm tra, chứng nhận xuất – nhập khẩu thực phẩm và thực
hiện kế hoạch giám sát nguy cơ an toàn thực phẩm. Kết quả giám sát sẽ
được cung cấp cho Trung Quốc khi có yêu cầu.
Nguyên liệu:
Nguyên liệu sầu riêng đông lạnh phải có nguồn gốc từ các vườn sầu riêng đã
được đăng ký, được Việt Nam quản lý và giám sát chặt chẽ nhằm giảm thiểu
việc sử dụng vật tư nông nghiệp.
Đăng ký doanh nghiệp:
Việt Nam sẽ kiểm tra các cơ sở sản xuất, chế biến, bảo quản sầu riêng đông lạnh. Các doanh nghiệp đủ điều kiện sẽ được giới thiệu và phải đăng ký với Trung Quốc trước khi được phép xuất khẩu.
Vật liệu đóng gói và nhãn mác:
Vật liệu đóng gói phải sạch, vệ sinh, chưa qua sử dụng, tuân thủ yêu cầu vệ sinh an toàn thực phẩm và kiểm dịch thực vật.
Nhãn trên mỗi hộp phải bằng tiếng Trung hoặc tiếng Anh, bao gồm: tên sản phẩm, xuất xứ, tên và mã số đăng ký của cơ sở sản xuất/chế biến, tên và địa chỉ nhà xuất khẩu, ngày sản xuất, thời hạn sử dụng và dòng chữ “This product is being exported to the People’s Republic of China”.
Kiểm tra kiểm dịch thực vật trước khi xuất khẩu:
Cơ quan chức năng Việt Nam phải tiến hành kiểm dịch thực vật trước khi xuất hàng. Nếu phát hiện vi sinh vật gây bệnh, dư lượng thuốc bảo vệ thực vật hoặc các vấn đề không tuân thủ tiêu chuẩn an toàn thực phẩm của Trung
Quốc và nghị định thư, lô hàng sẽ không được xuất khẩu.
Giấy chứng nhận:
Sau khi kiểm dịch, Việt Nam sẽ cấp Giấy chứng nhận Kiểm dịch thực vật cho lô hàng, ghi rõ tên và mã số đăng ký của doanh nghiệp sản xuất/chế biến tại Trung Quốc.
Giấy chứng nhận phải có dòng chữ: “The frozen durian certified by this phytosanitary certificate complies with the provisions of the Protocol on Inspection, Quarantine and Sanitary Requirements for Frozen Durian Exported from Viet Nam to China signed by Viet Nam and China on ____, 202X”.
Kiểm tra của GACC:
Khi sầu riêng đông lạnh đến cửa khẩu Trung Quốc, Hải quan Trung Quốc (GACC) sẽ tiến hành kiểm tra, giám sát kiểm dịch thực vật. Chỉ những lô hàng đủ tiêu chuẩn mới được nhập khẩu.
=>> Xem thêm: Đăng ký mã GACC
Phát hiện và xử lý vi phạm:
Nếu phát hiện lô hàng vi phạm luật, quy định, tiêu chuẩn, Hải quan Trung
Quốc sẽ xử lý theo pháp luật và thông báo cho Việt Nam về các trường hợp vi phạm, biện pháp xử lý.
Trung Quốc có thể đánh giá lại rủi ro và cử chuyên gia sang kiểm tra tại chỗ ở Việt Nam nếu cần thiết. Mọi chi phí và hỗ trợ cho việc kiểm tra này do Việt Nam chi trả và chịu trách nhiệm.
Điều khoản bổ sung:
Nghị định thư không ngăn cản hoặc ảnh hưởng đến việc thực hiện các luật và quy định hiện hành của mỗi bên.
Mọi bất đồng sẽ được giải quyết thông qua đàm phán hữu nghị.
Nghị định thư có thể được sửa đổi, bổ sung bằng văn bản và có hiệu lực 5 năm kể từ ngày ký, tự động gia hạn thêm 5 năm nếu không bên nào đề xuất chấm dứt bằng văn bản trước 6 tháng khi hết hạn. Nếu một bên thông báo chấm dứt, Nghị định thư sẽ hết hiệu lực sau 6 tháng kể từ ngày bên kia nhận được thông báo.
Việc nắm rõ và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của Nghị định thư là yếu tố then chốt để các doanh nghiệp Việt Nam xây dựng chiến lược phát triển bền vững, tận
dụng hiệu quả cơ hội xuất khẩu sầu riêng đông lạnh sang thị trường Trung Quốc, hứa hẹn mang lại kim ngạch xuất khẩu cao cho nông sản Việt Nam.