4 minute read

Il boom da velos para d’esser tschessà

Il temp da corona è per blers e bleras era stà il temp da velo L’onn 2020 han passa in mez milliun velos chattà in possessur u ina possessura en Svizra. Ussa, trais onns pli tard, è la situaziun in’autra. La dumonda en las stizuns è sa reducida, però las destinaziuns turisticas sentan ch’il sport da bike è daventà en general pli popular

RTR/FMR

Fertant ch’i n’è betg stà pussibel da producir durant il temp da corona tants velos sco quai ch’ins avess pudì vender èn ussa ils magasins plains ed ins pudess vender blers velos. La dumonda na saja betg pli uschè gronda, din ils vendiders da velos che RTR ha dumandà. Per exempel Stefan Brenn da la butia Steffi Velosport a Cuira: «Nus vendain 20 fin 25% pli pauc ch‘il temp da corona. Nus ans accurschain che la glieud dat ora ils daners per autras chaussas.»

Pretschs èn crudads

Blers hajan era gia cumprà lur velo durant il temp da corona, e na dovrian uss betg in nov Passa in mez milliun velos èn vegnids vendids l’onn 2020 en Svizra. Perquai che la dumonda na saja betg pli uschè gronda hajan ils velos era pers valur, di Pietro Bono che maina dapi 30 onnslabutiaPietro'sVeloshopaCuira:«Sch’in velo custava avant 6000 francs, custa el ussa 5200. Ils pretschs èn pelvair crudads ferm.» Tranter ils victurs dals velos sajan segiramain ils e-bikes. La glieud haja entschet a schazegiar ils velos cun motor Quai saja stà uschia durant il temp da corona e restà enfin oz. Tar Pietro Bono per exempel contribuescha la vendita da velos da motor per 80% da la svieuta.

Ils e-bikes vegnan vendids bain

Ina butia che venda be velos da motor è la m-way ch’i dat dapi nov onns a Cuira. Ed il concept para da sa cumprovar Sco il manader FabioDalleVedovedi,hajanelsvendìquestonn dapli velos cumpareglià cun il medem temp durant ils onns da corona. Dentant era els sentan ina differenza. La clientella cumpria cunzunt models pli bunmartgads, e quels pli chars – vul dir da 6000 francs ensi – restian en la butia. Uschia percorschian era els ina differenza tar ils onns passads.

Era a Rabius en Surselva è la dumonda per velos tschessada, dentant be pauc. Per quai ha Gabriel Candinas da La Bikeria era decidì da dischlocar sia butia ed engrondir il lavuratori:

«Ils davos onns han blers cumprà in velo nov, e quels ston in pau a la giada vegnir reparads. Cunzuntilse-bikesdovrandapliservice.Insha la tocca che isa pli fitg.»

Damain velos, damain giasts en ils territoris turistics?

Il sport da mountainbike è daventà pli popular ils davos onns en il Grischun – cunzunt dapi il temp da corona. Quai conferma per exempel Eliane Bernasocchi-Volken da l’Arena Alva:

«Nus avain vendì passa il dubel dapli chartas da bike cumpareglià cun l’onn 2019.»

Era ils territoris da Scuol e dad Arosa/Lai sentan quest svilup Ensemen cun Cuira porscha Arosa/Lai sut il num «Bike Kingdom» sur 50 vias e dus parcs da bike. E malgrà ch’els n’hajan ils davos onns betg engrondì la purschida sajaquellatschertgadadalsosps diReto

Wyss Uschia ch’ins possia propi partir dal fatg che daplirs possedian ussa in velo e ch’els veglian era duvrar quel en muntogna. Damain giasts en general Per cumparegliar las cifras da bike da quest onn cun quellas dals onns da corona, per gliez saja la stagiun anc memia giuvna, manegian ils pledaders da las destinaziuns turisticas. A Mustér sco era a Flem/Laax/Falera percorschan ils responsabels dentant che pli pauca glieud è denturn. En il vitg sez dentant era si en il territori. Quai en cumparegliaziun cun ils onns da corona. Eliane Bernasocchi-Volken da l’Arena Alva di: «Sch’ins cumpareglia las cifras da quest onn cun l’onn passà essan nus lev enavos cun las entradas da bike, dentant betg extrem. Nus essanplitostdal’opiniunchequaihadafarcun corona. Ussa san ins puspè viagiar en l’exteriur e quai sent’ins in zic.»

Hai anc plaz en postas e trens per velos?

La popularitad da bikes è s’augmentada fitg ils davos onns. Quai munta er ch’il plaz manca durant la stagiun auta en ils meds da transport publics. La FMR ha retschertgà co che la situaziun è tar trens ed autos da posta.

LAURA SCHÜTZ/FMR dormaingiatapproximativperdi.Insschazegiachegiats dorman radund 70 % da lur vita – tenor l’organisaziun da protecziun d’animals «Vier Pfoten» – Buna notg, char min! (fmr/sb)

L’onn 2022 ha la branscha da trens vendì sur 420000 chartas da velo dal di e stgars 14000 pass da velo (abunaments da l’onn) en Svizra Tenor Olivier Dischoe, spezialist da communicaziun da la VFF (SBB) correspunda quai ad in augment da 28 resp da 34% en cumparegliaziun cun l’onn 2019.

«L’obligaziun da reservar in plaz per l’agen velo gida da reglar la gronda dumonda ch’i po dar», di Olivier Dischoe.Tuttina possia capitar che plazs da velos vegnan per part occupads cun autra bagascha sin tschertas lingias.

Era Simon Rageth da la communicaziun d’interpresa da la Viafier retica conferma ch’il plaz per velos possia vegnir stgars durant la stad en ils trens durant dis da grond traffic. En Surselva haja dentant per regla avunda plaz. Pli pauc problematic en autos da posta En ils autos da posta para la situaziun d’esser in zic pli lucca. «I dat mo punctualmain problems, en general vegnin nus a frida bain cun la dumonda», rapporta Ben Küchler, pledader da medias da l’AutoDaPosta I na saja era betg uschia ch’ins possia constatar tschertas lingias che fissan spezialmain pertutgadas. Impurtant saja da s’etablir en il turissem. Il boom da bikes rendia per l’AutoDaPosta en quest senn, ch’ils autos da posta passan savens tuttina tras regiuns in zic giud via che daventan uss pli dumandadas.

Prevegnir a nauschas surpraisas

In auto da posta haja plaz davos per circa sis velos. Transportar in bike en l’auto da posta n’è betg lubì tenor Ben Küchler «Igl è dentant da far attenziun, perquai che betg tuts models d’auto da posta pon insumma transportar velos», avertescha el

Il meglier saja da s’infurmar avant ina tura davart las offertas da la lingia giavischada. En intgins chantuns pon ins gia reservar ordavant in plaz, en il Grischun però betg. Ben Küchler di dentant ch’ins veglia installar in portal da reservaziuns en l’entira branscha da transport svizra.

In auto da posta ha