Plantenbieb - Vaste planten & bollen

informatie over alle vaste planten en bloembollen in je ontwerp

modern english gardens

Plantenbieb

UITLEG

Om er achter te komen welke planten in jullie tuin te vinden zijn en hoe je deze het beste gezond houdt, kun je met de plantenlijst die je hebt ontvangen alle planten terugzoeken in deze database. In de inhoudsopgave kun je op alfabetische volgorde elke plant vinden en er vervolgens het paginanummer bij zoeken. We hebben dit onder verdeeld in vaste planten en bloembollen.

Als je een specifieke cultivar (die naam tussen 'haakjes') niet kunt vinden, kun je altijd de instructies volgen van een andere cultivar van dezelfde soort. Bijvoorbeeld: Astrantia major 'Gill Buckland' heeft dezelfde eigenschappen als elke andere Astrantia major.

Het icoontje rechtsbovenaan op de plantpagina geeft aan wanneer de plant bloeit. Onderaan de pagina vind je een hele beknopte to do: dit is het belangrijkste onderhoud dat op de jaarplanning staat. De foto's geven een indruk van de plant door het jaar heen. Zo weet je het blad en de bloem te herkennen.

Staat een plant op je lijst er onverhoopt niet tussen? Stuur je ontwerper een berichtje, dan zorgen we dat deze wordt toegevoegd!

VASTE PLANTEN

Alchemilla xanthochlora 39

Angelica sylvestris 'Vicar's Mead' 52

Anemone hybrida 'Richard Ahrens' 41

Anemone hybrida 'Serenade' 48

Achillea millefolium 'Terracotta' 27

Althaea officinalis 40

Anemone hybrida 'Mont-Rose' 46

Anthriscus sylvestris 'Ravenswing' 53

Actaea 'Chocoholic' 32

Amsonia tabernaemontana 43

Aquilegia vulgaris 'Blue Barlow' 58

Achillea ageratum 'Moonwalker' 25

Aquilegia vulgaris 55

Ajuga reptans 36

Anemone hybrida 'Elegans' 47

Achillea millefolium 'Pretty Belinda' 26

Amsonia 'Blue Ice' 42

Anemone 'Wild Swan' 51

Agastache 'Blue Fortune' 34

Vaste planten

Aquilegia chrysantha 'Yellow Queen' 54

Aconitum carmichaelii ‘Arendsii’ 29

Aconitum napellus 'Schneewittchen' 30

Anemone 'Honorine Jobert' 49

Anemone 'Königin Charlotte' 50

Abutilon x 'Suntense' 23

Agastache 'Blue Boa' 33

Achillea filipendulina 'Cloth of Gold' 24

Aconitum 'Stainless Steel' 31

Agastache 'Kolibri' 35

Alchemilla mollis 38

Anemone hybrida 'Dreaming Swan' 45

Aquilegia vulgaris 'Bordeaux Barlow' 59

Alcea ficifolia 37

Aquilegia vulgaris 'Black Barlow' 57

Anemone hupehensis ‘September Charm’ 44

Achillea millefolium 'Schneetaler' 28

Asplenium scolopendrium 64

Aster novae-angliae 'Harrington's Pink' 73

Aster 'Vasterival' 74

Bouteloua gracilis 86

Brunnera macrophylla 'Mister Morse' 92

Aquilegia vulgaris 'Green Apples' 56

Astilbe 'Peach Blossom' 75

Aster divaricatus 'Beth Chatto' 69

Aster novae-angliae 'Herbstschnee' 72

Briza media 88

Artemisia lactiflora 63

Calamagrostis brachytricha 94

Calamagrostis x acutiflora 93

Astrantia major 'Pink Pride' 82

Astilbe chinensis 'Pumila' 77

Aster lateriflorus 'Horizontalis' 68

Calamintha nepeta 95

Aster cordifolius 'Little Carlow' 66

Astilbe simplicifolia 'Sprite' 78

Astrantia 'Buckland' 80

Aquilegia vulgaris 'White Barlow' 60

Astrantia major 'Claret' 81

Aquilegia vulgaris 'Rose Barlow' 61

Brunnera macrophylla 'Jack Frost' 91

Aster ericoides 'Blue Star' 67

Astrantia major 79

Aster ageratoides 'Asran' 65

Astilbe chinensis 'Finale' 76

Aster novae-angliae 'Barr's Pink' 70

Aster hervyi 'Twilight' 71

Campanula lactiflora 'Loddon Anna' 96

Aquilegia vulgaris 'Pink Petticoat' 62

Astrantia major 'Rubra' 84

Astrantia major 'Snow Star' 85

Astrantia major 'Roma' 83

Brunnera macrophylla 'Silver Heart' 90 Butomus umbellatus 87

Brunnera macrophylla 'Alexander's Great' 89

Carex montana 'Raureif' 101

Cimicifuga foetida (Actaea) 111

Carex spicata 105

Canna musafolia 'Rubrum' 98

Carex buchananii 'Firefox' 99

Crocosmia 'Gerbe d'Or' 117

Cimicifuga racemosa (Actaea) 113

Cyrtomium fortunei 'Clivicola' 118

Daucus carota 120

Carex riparia 104

Deschampsia cespitosa 'Goldtau' 125

Digitalis purpurea 'Sutton's Apricot' 134

Dicentra formosa 'Luxuriant' 126

Deschampsia cespitosa 'Palava' 124

Delphinium belladonna 'Volkerfrieden' 122

Chamaemelum nobile 'Treneague' 109

Dahlia 121

Darmera peltata 119

Digitalis lutea 131

Carex elata 100

Carex morowii 'Ice Dance' 103

Cenolophium denudatum 107

Convallaria majalis 114

Dictamnus 'Albus' 129

Cephalaria gigantea 106

Cortaderia selloana 'Pumila' 115

Delphinium 'Sky Sensation' 123

Digitalis ferruginea 130

Dicentra spectabilis 127

Chasmanthium latifolium 110

Dicentra spectabilis 'Alba' 128

Carex foliosissima 'Irish Green' 102

Cimicifuga simplex ‘White Pearl’ 112

Centranthus ruber 'Albus' 108

Coreopsis verticillata 'Moonbeam' 116

Digitalis purpurea 132

Digitalis purpurea 'Snow Thimble' 133

Campanula trachelium 97

Geranium cantabrigiense 'Biokovo' 174

Euphorbia amygdaloides var. robbiae 157

Galium odorata (Asperula odorata) 166

Echinacea purpurea 'Orange Passion' 143

Erica cinerea 151

Dryopteris wallichianum 139

Geranium 'Azure Rush' 169

Epimedium x perralchicum 'Frohnleiten' 148

Foeniculum vulgare 'Rubrum' 164

Filipendula purpurea 'Elegans' 160

Foeniculum vulgare 163

Foeniculum vulgare 'Smokey' 165

Dryopteris erythrosora 137

Echinops bannaticus 'Star Frost' 146

Geranium himalayense 'Derrick Cook' 175

Festuca mairei 159

Euphorbia martinii 158

Filipendula vulgaris 162

Dryopteris dilatata 136

Erysimum 'Bowles Mauve' 153

Gaura lindheimerii 'Whirling Butterflies' 167

Dryopteris filix max 138

Eryngium bourgatii 150

Eupatorium maculatum 'Phantom' 156

Dryopteris affinis borreri 135

Eremurus 'Romance' 149

Echinacea purpurea 'Mellow Yellow' 142

Echinacea purpurea 'White Swan' 145

Geranium endressii 173

Gentiana pneumonanthe 168

Echinacea purpurea 'Magnus' 141

Erigeron karvinskianus 152

Echinops ritro 147

Filipendula rubra 'Venusta' 161

Echinacea 'Virgin' 144

Echinacea pallida 140

Eupatorium maculatum 155

Eupatorium cannabinum 154

Heuchera 'Marmalade' 210

Helleborus 'Double Ellen' 199

Gillenia trifoliata 195

Geum 'Mai Tai' 192

Geranium sanguineum 'Album' 187 Geum 'Apricot Pearl' 188

Helleborus 'Double Ellen Purple' 200

Heuchera americana 'Dale's Strain' 204

Geranium nodosum 178

Helleborus niger 202

Helleborus orientalis 205

Geranium pratense 'Summer Skies' 186

Heuchera 'Caramel' 209

Geranium phaeum 'Rose Madder' 182

Geranium pratense 'Algera Double' 185

Geranium 'Rozanne' 172

Geum 'Lemon Drops' 191

Geranium macrorrhyzum 'White Ness' 177

Geranium phaeum 'Blauwvoet' 181

Hesperis matronalis 203

Geranium macrorrhyzum 'Ingwersen Variety' 176

Geum chiloense 'Lady Stratheden' 194 Geum coccineum 'Borisii' 190

Heuchera 'Blackberry Jam' 207

Helleborus 'Double Ellen White' + 'Winter Star' 201

Geum 'Bell Bank' + 'Pink Frills' 189

Helenium 'Moerheim Beauty' 196

Geranium phaeum 'Raven' 180

Heuchera 'Blackberry Jam' + 'Marmalade' 206

Heuchera 'Burnished Bronze' 211

Geranium phaeum 'Album' 179

Helleborus x ericsmithii 'Winter Star' 198

Geranium 'Lilac Ice' 170

Geranium pratense 184

Geranium phaeum 'Wendy's Blush' 183

Helenium 'Siesta' 197

Geum 'Totally Tangerine' 193

Heuchera 'Cherry Cola' 208

Iris sibirica 'Persimmon' 225

Iris sibirica 'Snow Queen' 226

Heuchera villosa 'Chantilly' 216

Hystrix patula 220

Heuchera 'Obsidian' 212

Luzula nivea 243

Lysimachia clethroides 246

Melica ciliata 249

Lupinus "Gallery Yellow en Blue' 241 Lupinus polyphyllus 'The Chatelaine' 242

Lysimachia atropurpurea 'Beaujolais' 245

Knautia arvensis 229

Lupinus 240

Knautia macedonica 230

Iris ensata 'Topas' 221

Iris pseudacorus 223

Kalimeris incisa 'Charlotte' 227

Hosta 'Blue Mouse Ears' 217

Koeleria glauca 231

Lythrum salicaria 'Robert' 248

Koeleria macrantha 232

Iris germanica 'Constance Wattez' 222

Liriope muscari 'Monroe White' (improved) 237

Luzula sylvatica 244

Lythrum salicaria 'Blush' 247

Ligularia stenocephala 'The Rocket' 236

Hosta plantaginea var. grandiflora 219

Kirengeshoma palmata 'Black Style' 228

Heuchera villosa macrorrhiza 215

Iris sibirica 'Perry's Blue' 224

Liatris spicata 235

Leucanthemum vulgare 234

Heucherella 'Tapestry' 214

Lavatera 'Lilac Lady' 233

Lobelia 'Compton Pink' 238

Lunaria rediviva 239

Heuchera 'Quicksilver' 213

Hosta 'Blue Mouse Ears' 218

Panicum virgatum 'Dallas Blues' 267

Nepeta faassenii 260

Miscanthus sinensis 'Adagio' 252

Muhlenbergia capillaris 261

Pachysandra terminalis 'Green Sheen' 265

Monarda ‘Fishes’ 258

Miscanthus sinensis 'Malepertus' 254

Papaver somniferum 272

Origanum vulgare 262

Perovskia atriciplifolia 'Blue Spire' 282

Pennisetum orientale 'Karley Rose' 277

Origanum vulgaris 'Compactus' 263

Papaver orientale 270

Monarda 'Ou Charm' 259

Miscanthus sinensis 'Ferner Osten' 253

Monarda didyma 'Beauty of Cobham' 257

Pennisetum alopecuroides viridescens 274

Persicaria amplexicaulis 'Pink Elephant' 285

Molinia caerulea subs. arundinacea 'Karl Foerster' 255

Pennisetum alopecuroides 'Hameln' 275

Melica uniflora albiflora 250

Pachyphragma macrophyllum 264

Penstemon 'Rich Ruby' 279

Persicaria amplexicaulis 'Alba' 284

Molinia caerulea subs. arundinacea 'Transparent' 256

Penstemon 'White Bedder' 280

Persicaria amplexicaulis ‘Orange Field’ 289

Paeonia 'Coral Charm' 266

Mentha longifolia 251

Penstemon heterophyllus ’Blue Springs' 278

Panicum virgatum 'Heiliger Hain' 269

Pennisetum orientale 'Tall Tails' 276

Persicaria amplexicaulis 'Pink Mist' 286

Panicum virgatum 'Heavy Metal' 268

Penstemon digitalis 'Husker Red' 281

Perovskia 'Little Spire' 283

Papaver orientale 'Papillon' 271

Pennisetum advena 'Rubrum' 273

Salvia nemorosa 'Mainacht' 310

Salvia nemorosa 'Schneehugel' 311

Phlox divaricatus 'Clouds of Perfume' 293 Phlox paniculata 'Blue Evening' 294

Phlox paniculata 'Casablanca' 295

Rosa 'Kew Gardens' van David Austin 413

Sanguisorba officinalis 319

Scabiosa caucasica 'Alba' of 'Miss Willmott' 322 Scabiosa columbaria 323

Salvia 'Amistad' 318

Salvia cacaliifolia 307

Pulmonaria officinalis 301

Rudbeckia fulgida 305

Polemonium 'Heaven Scent' 297

Primula elatior 300

Persicaria amplexicaulis 'Rosea' 287

Salvia pratensis 314

Rudbeckia nitida 'Herbstsonne' 306

Salvia pratensis 'Eveline' 303 Salvia pratensis "Eveline' 315 Salvia sylvestris 'Serenade' 316 Salvia uliginosa 317

Sedum 'Bertram Anderson' 324

Rubus idaeus 'Ruby Beauty' 304

Polygonatum x hybridum 'Weihenstephan' 298

Pimpinella major 'Rosea' 296

Persicaria bistorta 290

Rosmarinus officinalis 302

Sanguisorba officinalis 'Pink Tanna' 320 Saxifraga x urbium 321

Persicaria amplexicaulis 'September Spires' 288

Persicaria polymorpha 291 Phlomis 292

Salvia nemorosa 'Caradonna' 309

Salvia nemorosa 'Amethyst' 308

Salvia nemorosa 'Sensation Compact Bright Rose' 312 Salvia officinalis 'Grete Stölzle' 313

Polystichum setiferum 'Herrenhaus' 299

Sedum telephium 'Matrona' 325

Vinca minor 'Alba' 361

Valeriana officinalis 348

Thymus vulgaris 342

Viola labradorica 366

Veronicastrum virginicum 358

Stipa tenuissima 'Ponytails' 336

Stachys officinalis 'Rosea' 335

Stachys byzantina 'Silver Carpet' 333

Selinum wallichianum 326

Tiarella cordifolia 340

Trachelospermum jasminoides 345

Verbascum 'Cotswold Queen' 349

Verbena macdougalii 'Lavender Spires' 353

Viola canina 363

Stachys monieri 'Hummelo' 334

Viola cornuta 364

Sisyrinchium striatum 331

Verbascum phoenicum 'Violetta' 351

Silene latifolia subs Alba 329

Sesleria autumnalis 328

Tiarella 'Pink Skyrocket' 341

Thalictrum delavayi 337

Veronica longifolia 'First Kiss' 357

Thymus vulgaris 'Compactus' 343

Stachys byzantina 332

Verbena bonariensis 352

Tricyrtis hirta 'Tojen' 347

Viola cornuta 'Victoria's Blush' 365

Verbena rigida 'Polaris' 354

Silene maritima 330

Thalictrum delavayi 'Decorum' 338

Verbascum nigrum 350

Veronica longifolia 356

Vinca minor 'Atropurpurea' 362

Veronica gentianoides 355

Thalictrum delavayi 'Splendide White' 339

Tricyrtis formosana 'Purple Beauty' 346

Sesleria nitida 327

BLOEMBOLLEN

Chionodoxa sardensis 383

Bloembollen

Camassia leichtlinii 381

Allium schoenoprasum 371

Camassia cusickii 380

Crocus sieberi 'Bowles White' 392

Crocus sieberi 'Bowles White' 390

Fritillaria imperialis 398

Camassia leichtlinii 'Alba' of 'Sacajawea' 382

Allium 'Purple Sensation' 367

Corydalis cava 385

Erythronium dens-canis 396

Allium 'Summer Beauty' 369

Allium caeruleum 365

Anemone nemorosa 377

Crocus vernus 'Grand Maître' 395

Convallaria majalis 384

Allium sphaerocephalon 372

Crocus vernus 'King of the Striped' 394 Dahlia 386

Allium 'Mount Everest' 366

Allium atropurpureum 364

Anemone nemorosa 'Royal blue' 379

Erythronium revolutum 397

Anemone nemorosa 'Robinsoniana' 378

Allium unifolium en Allium cowanii 373

Anemone blanda 375

Anemone x lipsiensis 376

Crocus tommasinianus 393

Crocus balancsae 'Orange Monarch' 387

Allium nigrum 368

Allium tuberosum 370

Crocus chrysanthus 388

Allium ursinum 374

Crocus sativus 391

Crocus chrysanthus 'Blue Pearl' 389

Fritillaria pallidiflora 401

Tulipa turkestanica 420

Scilla litardierei 417

Narcissus 413

Hyacinthoides non-scripta 405

Ornithogalum ponticum 'Sochi' 415

Muscari armeniacum 'Peppermint' 412

Tulipa sylvestris 422

Hyacinthoides hispanica 404

Fritillaria meleagris alba 400

Kniphofia 409

Iris sibirica 407

Fritillaria meleagris 399

Fritillaria raddeana 402

Galanthus 403

Iris pumila 408

Iris reticulata 406

Leucojum aestivum 410

Muscari 411

Nectaroscordum siculum 414

Puschkinia scilloides libanotica 416

Scilla miczenkoana 418

Trillium sessile 421

Tulipa 419

VASTE PLANTEN

6 - 8

Verzorging

Abutilon x 'Suntense' Chinese Lantaarn

19

Abutilon vraagt redelijk weinig onderhoud. Snoei eind februari - midden maart de plant flink terug zodat er nieuwe scheuten vormen. Omdat de plant redelijk winterhard is, is het goed om deze plant in de winter af te dekken met blad / takken tegen (strenge) vorst.

To do feb - maart flink terugsnoeien

Abutilon x suntense, ook wel Chinese lantaarn genoemd, is een klimplant met grote lila-blauwe bloemen. De plant bloeit vanaf juni tot ongeveer aan de eerste vorst. Ze houden niet van volle zon en staan het liefst op een plek met gefilterd licht en een goed doorlatende bodem. Hij wordt ongeveer een meter hoog en is redelijk winterhard.

Verzorging

Achillea filipendulina ‘Cloth of Gold’, ook wel Duizendblad genoemd, heeft naaldvormig blad en bloemschermen. Het is een plant die al vroeg in het seizoen blad begint te maken. De plant heeft een rustige groei en is een hele bekende, vooral omdat je de bloemen heel goed kunt drogen voor later in het seizoen. Tijdens de bloei is het een magneet voor hommels en bijen. Na de bloei is de Achillea ook nog erg de moeite waard. De bloemschermen verkleuren naar bruin en dat is een prachtig contrast met het nog steeds grijsgroene blad.

6 - 8

Achillea filipendulina 'Cloth of Gold' Duizendblad

Een Achillea is een vrij makkelijke plant, zolang ze maar niet te vochtig staat. Op zandgrond doet ze het meer dan goed, dus bij zwaardere grond is het soms handig om wat grind onderin het plantgat te leggen zodat ze niet met haar voetjes in het water blijft staan. Afknippen kan na de winter, dan loopt ze al snel weer uit met nieuw blad.

To do winter/voorjaar terugsnoeien tot op de grond

20

Achillea ageratum ‘Moonwalker’, ook wel Duizendblad genoemd, heeft naaldvormig blad en bloemschermen. Het is een plant die al vroeg in het seizoen blad begint te maken. De plant heeft een rustige groei en is in alles minder fors als de bekende Achillea’s, en blijft zelfs matig wintergroen. Tijdens de bloei is het een magneet voor hommels en bijen. Na de bloei is de Achillea ook nog zeer de moeite waard. De bloemschermen verkleuren naar bruin en dat is een prachtig contrast met het nog steeds groene blad. de grond

Achillea ageratum 'Moonwalker' Duizendblad

To do winter/voorjaar terugsnoeien tot op

6 - 8

Verzorging

Achillea heeft weinig eisen. Na de bloei is het mogelijk om de plant terug te knippen, maar uitgebloeid is deze van meer waarde. In de laatste wintermaanden of het vroege voorjaar snoei je de plant tot kort aan de grond terug. Hiermee kan weer een nieuw seizoen beginnen.

21

Achillea filipendulina ‘Pretty Belinda', ook wel Duizendblad genoemd, heeft naaldvormig blad en bloemschermen. Het is een plant die al vroeg in het seizoen blad begint te maken. De plant heeft een rustige groei en is een bekende onder de Achillea's. Tijdens de bloei is het een magneet voor hommels en bijen. Na de bloei is de Achillea ook nog zeer de moeite waard. De bloemschermen verkleuren naar bruin en dat is een prachtig contrast met het nog steeds groene blad.

22

Achillea heeft weinig eisen. Na de bloei is het mogelijk om de plant terug te knippen, maar uitgebloeid is deze van meer waarde. In de laatste wintermaanden of het vroege voorjaar snoei je de plant tot kort aan de grond terug. Hiermee kan weer een nieuw seizoen beginnen.

Achillea millefolium 'Pretty Belinda' Duizendblad

Verzorging

To do winter/voorjaar terugsnoeien tot op de grond

6 - 8

Verzorging

7 - 9

Een Achillea staat graag warm en liever droog dan vochtig, ook in de winter. Het blad blijft redelijk groen in de winter en je kunt de schermen ook laten staan als wintersilhouette. Na de winter kun je ze allemaal kortwieken, dan lopen ze in maart of april alweer uit bij wijze van bodembedekker.

23

Achillea millefolium 'Terracotta' Duizendblad

Achillea millefolium wordt ook wel 'gewoon' Duizendblad genoemd. Het is inheems in Nederland en je ziet ze veel in bermen in de maanden juli en augustus. De vele schermen trekken ongelofelijk veel bijen en vlinders aan, maar ze zijn ook heel erg fijn als bodembedekker omdat ze wintergroen zijn. De planten kun je goed herkennen aan de geribte lange bladeren, dus als er in het voorjaar zaailingen opkomen op plekken waar je ze dit jaar liever niet hebt: gewoon de zaailingen aan z'n blad er uit trekken. do winter/voorjaar terugsnoeien tot op de grond

To

24

Achillea millefolium wordt ook wel 'gewoon' Duizendblad genoemd. Het is inheems in Nederland en je ziet ze veel in bermen in de maanden juli en augustus. De vele schermen trekken ongelofelijk veel bijen en vlinders aan, maar ze zijn ook heel erg fijn als bodembedekker omdat ze wintergroen zijn. De planten kun je goed herkennen aan de geribte lange bladeren, dus als er in het voorjaar zaailingen opkomen op plekken waar je ze dit jaar liever niet hebt: gewoon de zaailingen aan z'n blad er uit trekken.

Achillea millefolium 'Schneetaler'

Duizendblad

To do winter/voorjaar terugsnoeien tot op de grond 7 - 9

Verzorging

Een Achillea staat graag warm en liever droog dan vochtig, ook in de winter. Het blad blijft groen in de winter en je kunt de schermen ook laten staan als wintersilhouette. Na de winter kun je ze allemaal kortwieken, dan lopen ze in maart of april alweer uit bij wijze van bodembedekker.

Verzorging

Van oorsprong een echte bosplantdaarom houdt Monnikskap (de naam dankt het aan de vorm van de bloem, het lijkt op de kap van een monnik) van niet te droge grond en schaduw. Tegenwoordig kunnen ze ook best in de zon, maar ze bloeien het mooist in de halfschaduw. Deze Monnikskap heeft die karakteristieke blauwe kleur en zorgt in het najaar voor nog wat bloemen in de tuin

To do wegknippen tot aan de grond na de bloei + delen om de 3 tot 4 jaar

Aconitum carmichaelii ‘Arendsii’ Monnikskap

25

9 - 10

De uitgebloeide stelen kun je tot net boven de grond wegknippen. Het jaar daarna komen ze dan weer op. Aconitum moet eens in de 3 tot 4 jaar 'gedeeld' worden. Dit doe je in maart-april of in september. Haal de aaneengegroeide knolvormige wortels met je handen uit elkaar. Plant elke individuele wortel weer apart aan in de grond. Geef de gedeelde stukken goed water. Denk eraan dat de wortels van Aconitum zeer giftig zijn! Draag daarom handschoenen als je de wortels opgraaft en deelt.

Aconitum napellus 'Schneewittchen' Monnikskap

To do wegknippen tot aan de grond na de bloei + delen om de 3 tot 4 jaar

Verzorging

Van oorsprong een echte bosplantdaarom houdt Monnikskap (de naam dankt het aan de vorm van de bloem, het lijkt op de kap van een monnik) van niet te droge grond en schaduw. Tegenwoordig kunnen ze ook best in de zon, maar ze bloeien het mooist in de halfschaduw. De echte Monnikskap is felblauw van kleur, maar deze bleke variant is veel mooier en combineert beter wat mij betreft.

26

De uitgebloeide stelen kun je tot net boven de grond wegknippen. Het jaar daarna komen ze dan weer op. Aconitum moet eens in de 3 tot 4 jaar 'gedeeld' worden. Dit doe je in maart-april of in september. Haal de aaneengegroeide knolvormige wortels met je handen uit elkaar. Plant elke individuele wortel weer apart aan in de grond. Geef de gedeelde stukken goed water. Denk eraan dat de wortels van Aconitum zeer giftig zijn! Draag daarom handschoenen als je de wortels opgraaft en deelt.

6 - 8

To do wegknippen tot aan de grond na de bloei + delen om de 3 tot 4 jaar

De uitgebloeide stelen kun je tot net boven de grond wegknippen. Het jaar daarna komen ze dan weer op. Aconitum moet eens in de 3 tot 4 jaar 'gedeeld' worden. Dit doe je in maart-april of in september. Haal de aaneengegroeide knolvormige wortels met je handen uit elkaar. Plant elke individuele wortel weer apart aan in de grond. Geef de gedeelde stukken goed water. Denk eraan dat de wortels van Aconitum zeer giftig zijn! Draag daarom handschoenen als je de wortels opgraaft en deelt.

27

Van oorsprong een echte bosplantdaarom houdt Monnikskap (de naam dankt het aan de vorm van de bloem, het lijkt op de kap van een monnik) van niet te droge grond en schaduw. Tegenwoordig kunnen ze ook best in de zon, maar ze bloeien het mooist in de halfschaduw. De echte Monnikskap is felblauw van kleur, maar deze bleke variant is veel mooier en combineert beter wat mij betreft.

Verzorging

6 - 8

Aconitum 'Stainless Steel' Monnikskap

Verzorging

Actaea 'Chocoholic' Zilverkaars

Actaea heeft geen bijzondere zorg nodig. In de laatste wintermaanden of het vroege voorjaar snoei je de plant tot kort aan de grond terug. Hiermee kan weer een nieuw seizoen beginnen.

28

To do winter/voorjaar terugsnoeien tot op de grond 8 - 10

Actaea ‘Chocoholic’ is een prachtige en sterke vaste plant. De plant heeft mooie ingesneden bruine bladeren en lange witte bloemen die lekker ruiken en waar veel insecten op af komen. Deze Actaea, ook wel Zilverkaars genoemd, heeft in vergelijking met andere soorten donker blad wat veel warmte geeft in je border. Het contrast met de witte bloemen geeft een mooi speels effect en heeft een zwierige structuur.

7 - 10

29

De dropplant is een echte zonaanbidder die het beste tot z'n recht komt op een droog zonnig plekje in de tuin. Hij bloeit de hele zomer door met dikke lilapaarse aren. Als je over de bladeren wrijft, ruik je een heerlijke drop- of anijsachtige geur, vandaar zijn naam. Je kan er ook thee van zetten! Bijen en vlinders zijn in elk geval gek op de Agastache. Het is een gemakkelijke plant, maar wel een die niet van natte voeten houdt. Hij wordt ongeveer 90 cm hoog.

Verzorging

Agastache is kortlevend, wat betekent dat je ze waarschijnlijk elk paar jaar moet vervangen, maar ze bloeit wel ontzettend uitbundig. Als Agastache niet droog genoeg staat is ze écht kortlevend, dus let goed op de droogte.

Agastache 'Blue Boa' Dropplant

To do vroeg in het voorjaar afknippen tot op de grond

30

Verzorging

Agastache 'Blue Fortune' Dropplant

To do vroeg in het voorjaar afknippen tot op de grond

De dropplant is een echte zonaanbidder die het beste tot z'n recht komt op een droog zonnig plekje in de tuin. Hij bloeit de hele zomer door met dikke lilapaarse aren. Als je over de bladeren wrijft, ruik je een heerlijke drop- of anijsachtige geur, vandaar zijn naam. Je kan er ook thee van zetten! Bijen en vlinders zijn in elk geval gek op de Agastache. Het is een gemakkelijke plant, maar wel een die niet van natte voeten houdt. Hij wordt ongeveer 90 cm hoog.

7 - 9

Agastache is kortlevend, wat betekent dat je ze waarschijnlijk elk paar jaar moet vervangen, maar ze bloeit wel ontzettend uitbundig. Als Agastache niet droog genoeg staat is ze écht kortlevend, dus let goed op de droogte.

Agastache 'Kolibri' Dropplant

6 - 8

Verzorging

31

Een echte bordervuller: Agastache. De hoge stelen zijn gevuld met Salvia achtige bloemen. De hele zomer lang bloeit ze met perzikkleurige bloemen en komen er tal van bijen en vlinders op af.

To do in het najaar afknippen wanneer de plant lelijk wordt

Agastache is kortlevend, wat betekent dat je ze waarschijnlijk elke paar jaar moet vervangen, maar ze bloeit wel ontzettend uitbundig. Als Agastache niet droog genoeg staat is ze écht kortlevend, dus let goed op een te natte bodem.

Verzorging

Ajuga reptans Kruipend zenegroen

Ajuga vermeerdert zich maar er kunnen gaten vallen. De plant is goed te delen om zo de gaten in te vullen.

32

- 6

To do uitgebloeide bloemen kunnen weggeknipt worden. Als de plant na de winter lelijk is terugknippen5

Deze kleine wintergroene bodembedekker is niet de ster van de border maar wel een ondersteunende plant voor het geheel. Bijen zijn er dol op en de kleine toortsen in mei-juni zijn druk bezocht. De plant vormt uitlopers en breidt zich uit.

Deze hoge planten kunnen wel een steuntje gebruiken en kun je het beste tegen sterke wind beschermen. Bij droog weer moet de plant extra water hebben, anders verdrogen de bloemen en rijpen de zaden voortijdig.

Verzorging

Stokrozen tegen een muur, wie houdt er niet van? Alcea ficifolia is een stevige vaste plant die langer leeft dan de tweejaarlijkse stokrozen. Het blad is vijgvormig en mooi gelobd. Een groot voordeel van de ficifolia is ook dat deze veel minder gevoelig is voor voor roest. De plant bloeit met enkelvoudige schotelvormige bloemen in een mix van kleuren zoals koper, geel, wit, roze, en rood. Ze worden 160-180cm hoog iets lager dan de gewone stokrozen.

Alcea ficifolia Stokroos

To do in de zomer extra water geven bij droogte, in het voorjaar het oude loof afknippen 33

5 - 9

Alchemilla mollis Vrouwenmantel

Alchemilla stelt weinig eisen aan de plek waar ze staat, maar heeft wel liever een wat vochtige grond in de zon of halfschaduw. Knip na de bloei de hele plant af tot een centimeter of twintig, dus blad en bloem en al. Hierdoor zaait ze zich niet (of nauwelijks) uit en komt er een tweede bloei. Na die tweede bloei is afknippen om uitzaaien te voorkomen niet nodig. Wordt de plant te groot? Je kunt haar in het voorjaar opgraven en scheuren om haar daarna weer uit te planten.

Alchemilla was altijd een beetje truttig, vooral als ze in grote groepen staan, maar we hebben onze mening iets bijgesteld. Het zijn namelijk fijne planten die goed zijn voor zowel vulling in je border als vulling in je vaas. We houden allemaal van de waterdruppels op het groengrijze blad na een regenbui, alleen al daarom is het een mooie plant. Maar als plukbloem is het ook een fijne aanvulling voor in je boeket!

Verzorging

34

To do afknippen na de eerste bloei

5 - 6

Deze inheemse Alchemilla wordt minder vaak gebruikt maar dat is zeker zonde. De bloeitijd is erg lang en deze inheemse variant is fantastisch voor de bestuivers. De bloemen doen het ook als plukbloem goed en zijn een fijne aanvulling in je boeket.

35

To do afknippen na de eerste bloei

5 - 10

Verzorging

Alchemilla stelt weinig eisen aan de plek waar ze staat, maar heeft wel liever een wat vochtige grond in de zon en kan ook in de halfschaduw. Knip na de bloei de hele plant af tot een centimeter of twintig, dus blad en bloem en al. Hierdoor zaait ze zich niet (of nauwelijks) uit en komt er een tweede bloei. Na die tweede bloei is afknippen om uitzaaien te voorkomen niet nodig. Wordt de plant te groot? Je kunt haar in het voorjaar opgraven en scheuren om haar daarna weer uit te planten.

Alchemilla xanthochlora Geelgroene Vrouwenmantel

36

Althaea houdt van wat vochtige grond, dus geef 'm af en toe wat extra water bij droog weer. Verder is het een stoere plant die zich goed zelf kan redden.

Verzorging

6 - 9

Althaea officinalis Echte heemst

To do in de zomer extra water geven bij droogte, in het voorjaar het oude loof afknippen

Deze kruidachtige plant houdt wel van een plekje in de zon. Hij wordt vrij fors, ongeveer 150 cm en kan wel tegen een stootje. In de natuur komt hij ook voor, vaak op wat ruiger terrein. Hij heeft mooie zachtroze bloemen, maar ook de groengrijze fluweelzachte bladeren vallen op. Het sap uit de wortels van de Althaea werd vroeger gebruikt voor het maken van spekkies en marshmallows. Lekker!

De Anemone is een vrij makkelijke plant. Knip in oktober de stelen van de uitgebloeide bloemen weg. De overgebleven dode bladeren in het hart kun je in maart verwijderen (de plant is blad verliezend). Daarna komt de plant weer helemaal op. Dek de plant in haar eerste winter af met een flinke laag bladeren, de winters daarna is dat niet meer nodig.

37

Anemone hybrida 'Richard Ahrens' Herfstanemoon

To do uitgebloeide bloemen weghalen na de bloei + dode bladeren na de vorst

De herfstanemoon, maar ook de voorjaars bloeiende bosanemonen, zijn een aanwinst voor je tuin. Niet alleen vanwege haar kracht om in de halfschaduw te groeien, maar voor al om haar lange bloei en prachtige bloemen. Deze variëteit, 'Richard Ahrens', bloeit zacht roze met een geel hart. De herfstanemoon kan zich nogal uitbreiden als ze het naar haar zin heeft, but that's a good thing!

Verzorging

8 - 9

Amsonia wordt ongeveer 40 cm hoog, maar soms ook hoger. Amsonia heeft wel een humus rijke grond nodig. Ze houdt van halfschaduw, maar als ze iets te weinig zon krijgt zul je merken dat ze begint om te vallen. Dat voorkom je door de plant na de bloei met een derde terug te knippen, en anders doe je dit na de winter alsnog.

38

To do winter/voorjaar terugsnoeien tot ca. 20 cm

Verzorging

6 - 7

Amsonia 'Blue Ice' Stermaagdenpalm, blauwe ster of prairielelie

Het is geen bekende vaste plant, en voor mij draait het nog niet eens om de vele blauwe bloemen die ze draagt in de vroege zomer, maar je gaat snel verliefd op haar worden.

Ze is familie van de Vinca, vandaar de naam 'Maagdenpalm' maar ook van Camassia, vandaar de naam prairielelie. De planten kunnen na een jaar of 5 wel 80 cm breed worden. De bloemen kun je gebruiken als snijbloemen in een boeket.

Amsonia wordt ongeveer 60 cm hoog, maar soms ook hoger. Amsonia heeft wel een humus rijke grond nodig. Ze houdt van halfschaduw, maar als ze iets te weinig zon krijgt zul je merken dat ze begint om te vallen. Dat voorkom je door de plant na de bloei met een derde terug te knippen, en anders doe je dit na de winter alsnog.

Ze is familie van de Vinca, vandaar de naam 'Maagdenpalm' maar ook van Camassia, vandaar de naam prairielelie, en krijgt in het najaar een waanzinnige herfstkleur - dat is dus waar het mij om te doen is. Ja, de bloemen zijn mooi, ja, ze heeft een goed wintersilhouette en wordt lekker groot op den duur, maar die herfstkleur. Daar mag je me voor wakker maken.

Het is geen bekende vaste plant, en voor mij draait het nog niet eens om de vele blauwe bloemen die ze draagt in de vroege zomer, maar je gaat snel verliefd op haar worden.

6 - 7

39

Verzorging

To do winter/voorjaar terugsnoeien tot ca. 20 cm

Amsonia tabernaemontana

Stermaagdenpalm, blauwe ster of prairielelie

De herfstanemoon, maar ook de voorjaars bloeiende bosanemonen, is een aanwinst voor je tuin. Niet alleen vanwege haar kracht om in de halfschaduw te groeien, maar vooral om haar lange bloei en prachtige bloemen. Deze varieteit, 'September Charm', bloeit mooi roze. Ze begint met een paar bloemen om vervol gens uitbundig te bloeien, ver tot in het najaar. De herfstanemoon kan zich nogal uitbreiden als ze het naar haar zin heeft, but that's a good thing!

Anemone hupehensis ‘September Charm’ Herfstanemoon

8 - 9

40

Verzorging

To do uitgebloeide bloemen weghalen na de bloei + dode bladeren na de vorst

De Anemone is een vrij makkelijke plant. Knip in oktober de stelen van de uitgebloeide bloemen weg. De overgebleven dode bladeren in het hart kun je in maart verwijderen (de plant is bladver liezend). Daarna komt de plant weer helemaal op. Dek de plant in haar eerste winter af met een flinke laag bladeren, de winters daarna is dat niet meer nodig.

Anemone hybrida 'Dreaming Swan' Herfstanemoon

Verzorging

De Anemone is een vrij makkelijke plant. Knip in oktober de stelen van de uitgebloeide bloemen weg. De overgebleven dode bladeren in het hart kun je in maart verwijderen (de plant is blad verliezend). Daarna komt de plant weer helemaal op. Dek de plant in haar eerste winter af met een flinke laag bladeren, de winters daarna is dat niet meer nodig.

41

To do uitgebloeide bloemen weghalen na de bloei + dode bladeren na de vorst

5 - 10

De herfstanemoon, maar ook de voorjaars bloeiende bosanemonen, zijn een aanwinst voor je tuin. Niet alleen vanwege haar kracht om in de halfschaduw te groeien, maar voor al om haar lange bloei en prachtige bloemen. Deze varieteit, Dreaming Swan, heeft een paarsblauwe achterkant, en begint met een paar bloemen om vervolgens uitbundig te bloeien, ver tot in het najaar. De herfstane moon kan zich nogal uitbreiden als ze het naar haar zin heeft, but that's a good thing!

De Anemone is een vrij makkelijke plant. Knip in oktober de stelen van de uitgebloeide bloemen weg. De overgebleven dode bladeren in het hart kun je in maart verwijderen (de plant is bladver liezend). Daarna komt de plant weer helemaal op. Dek de plant in haar eerste winter af met een flinke laag bladeren, de winters daarna is dat niet meer nodig.

42

De herfstanemoon, maar ook de voorjaars bloeiende bosanemonen, zijn een aanwinst voor je tuin. Niet alleen vanwege haar kracht om in de halfschaduw te groeien, maar vooral om haar lange bloei en prachtige bloemen. Deze varieteit, Mont-Rose, is lichtroze met gevulde bloemen. De herfstanemoon kan zich nogal uitbreiden als ze het naar haar zin heeft, but that's a good thing!

8 - 10

Verzorging

To do uitgebloeide bloemen weghalen na de bloei + dode bladeren na de vorst

Anemone hybrida 'Mont-Rose' Herfstanemoon

43

To do uitgebloeide bloemen weghalen na de bloei + dode bladeren na de vorst

8 - 9

Anemone hybrida 'Elegans' Herfstanemoon

De herfstanemoon, maar ook de voorjaars bloeiende bosanemonen, zijn een aanwinst voor je tuin. Niet alleen vanwege haar kracht om in de halfschaduw te groeien, maar voor al om haar lange bloei en prachtige bloemen. Deze varieteit, Elegans, is zachtroze met ronde bloemblaadjes. De herfstanemoon kan zich nogal uitbreiden als ze het naar haar zin heeft, but that's a good thing!

Verzorging

De Anemone is een vrij makkelijke plant. Knip in oktober de stelen van de uitgebloeide bloemen weg. De overgebleven dode bladeren in het hart kun je in maart verwijderen (de plant is blad verliezend). Daarna komt de plant weer helemaal op. Dek de plant in haar eerste winter af met een flinke laag bladeren, de winters daarna is dat niet meer nodig.

To do uitgebloeide bloemen weghalen na de bloei + dode bladeren na de vorst

De Anemone is een vrij makkelijke plant. Knip in oktober de stelen van de uitgebloeide bloemen weg. De overgebleven dode bladeren in het hart kun je in maart verwijderen (de plant is blad verliezend). Daarna komt de plant weer helemaal op. Dek de plant in haar eerste winter af met een flinke laag bladeren, de winters daarna is dat niet meer nodig.

De herfstanemoon, maar ook de voorjaars bloeiende bosanemonen, zijn een aanwinst voor je tuin. Niet alleen vanwege haar kracht om in de halfschaduw te groeien, maar voor al om haar lange bloei en prachtige bloemen. Deze varieteit, Serenade, begint met een paar bloemen om vervolgens uitbundig te bloeien, ver tot in het najaar. De herfstane moon kan zich nogal uitbreiden als ze het naar haar zin heeft, but that's a good thing!

Verzorging

44

5 - 10

Anemone hybrida 'Serenade' Herfstanemoon

De Anemone is een vrij makkelijke plant. Knip in oktober de stelen van de uitgebloeide bloemen weg. De overgebleven dode bladeren in het hart kun je in maart verwijderen (de plant is blad verliezend). Daarna komt de plant weer helemaal op. Dek de plant in haar eerste winter af met een flinke laag bladeren, de winters daarna is dat niet meer nodig.

8 - 10

To do uitgebloeide bloemen weghalen na de bloei + dode bladeren na de vorst

Een laatbloeiende anemoon is een must voor je tuin. Deze mooie witte Anemone heeft een voudige bloemen op hoge stelen, en piepen zo overal tussendoor. Vooral in combinatie met verticale hogere bloemen is ze prachtig, dan spat ze er mooi tussenuit. Blijf uitgebloei de bloemen wegknippen, dan bloeit ze tot aan de vorst. Vanaf dat moment kun je 'm laten staan totdat het echt niet mooi meer is, maar met een beetje mazzel zie je de plant nog een keer met een vorstlaagje erop!

Verzorging

45

Anemone 'Honorine Jobert' Herfstanemoon

8 - 10

Verzorging

De Anemone is een vrij makkelijke plant. Knip in oktober de stelen van de uitgebloeide bloemen weg, of laat ze staan wanneer ze stevig zijn voor een mooi wintersilhouette. De overgebleven dode bladeren in het hart kun je in maart verwijderen (de plant is bladverliezend). Daarna komt de plant weer helemaal op. Dek de plant in haar eerste winter af met een flinke laag bladeren, de winters daarna is dat niet meer nodig.

46

To do uitgebloeide bloemen weghalen na de bloei + dode bladeren na de vorst

De herfstanemoon is een aanwinst voor je tuin. Niet alleen vanwege haar kracht om in de halfschaduw te groeien, maar vooral om haar lange bloei en prachtige bloemen. De bekendste anemonen zijn wit en hoog met ruim een meter, en bloeien uitbundig ver tot in het najaar. Deze cultivar, Königin Charlot te (of Queen Charlotte), is prachtig roze met gevulde bloemen. Ze bloeit laat, en is dus een fijne afsluiter van de zomer richting de herfst.

Anemone 'Königin Charlotte' Herfstanemoon

De Anemone is een vrij makkelijke plant. Knip in oktober de stelen van de uitgebloeide bloemen weg. De overgebleven dode bladeren in het hart kun je in maart verwijderen (de plant is blad verliezend). Daarna komt de plant weer helemaal op. Dek de plant in haar eerste winter af met een flinke laag bladeren, de winters daarna is dat niet meer nodig.

Verzorging

Anemone 'Wild Swan' Herfstanemoon

5 - 10

47

To do uitgebloeide bloemen weghalen na de bloei + dode bladeren na de vorst

Deze kruising tussen een voorjaarsbloeiende en een herfstbloeiende anemoon heeft een ontzettend leuke cultivar gegeven. Deze blijft wat lager dan de herfstanemonen en bloeit van mei tot november. Achterop de bloem blaadjes zijn paarse invloeden te vinden maar als de anemoon open gaat is het een mooie witte bloem. De plant kan prima in de halfschaduw staan. Schaduw gaat ook maar dan bloeit hij vaak wat minder actief.

Angelica sylvestris 'Vicar's Mead' Engelwortel

48

Ontzettend indrukwekkende plant: Angelica. De groene variant Angelica archangelica, en de reusachtige rode variant Angelica gigas, zijn beiden net zo mooi, maar deze variant is beter behapbaar voor in de tuin. Ze houden van veel vocht in de grond, en groeien dus graag aan water of op een schaduwrijke plek. De enorme schermen zijn prachtig om te zien en de kleur is oprecht spectaculair. Mensen gaan je sowieso vragen wat het is, dus leer de naam uit je hoofd. Niet giftig overigens!

To do niets 7 - 8

Verzorging

Angelica sylvestris is een tweejarige plant, wat wil zeggen dat ze in seizoen 1 groeien en in seizoen 2 bloeien, en vervolgens uitzaaien en afsterven. Laat de zaaddozen dus staan zodat de plant zich kan voortplanten (letterlijk) en knip ze daarna eventueel af.

Rood Fluitenkruid

7 - 8

Deze plant houdt van droge grond in de volle zon en zaait zichzelf uit door middel van zaaddo zen. Laat altijd wat zaaddozen staan na de bloei, maar knip er ook wat weg als je er liever niet teveel voor terug krijgt. Ze sterven daarna vanzelf af, maar je kunt ze ook wegknippen.

To

Verzorging

We kennen allemaal het prachtige Fluiten kruid (Cow's Parsley / Koeienpeterselie in het Engels) dat volop bloeit in de vroege voorzomer. Deze cultivar is daar een donke re variant van, die iets later bloeit. Prachtig als contrast in een border en heerlijk in veldboeketten. do niets

Anthriscus sylvestris 'Ravenswing'

49

5 - 6

To do uitgebloeide bloemen en blad wegknippen eind juni

Verzorging

50

Aquilegia chrysantha 'Yellow Queen' Akelei

Knip de uitgebloeide bloemstengels na de bloei eind juni af. Zorg dat de bloemen niet in het zaad schieten, want dan zaait ze zich behoorlijk uit (tenzij je dat wil natuurlijk). Als het blad er lelijk of rommelig uitziet, kun je ook het blad bijna tot aan de grond afknippen. Nieuwe, frisse blaadjes zullen dan weer verschijnen maar de plant zal niet voor een tweede keer bloeien.

Aquilegia (akelei) is voor het late voorjaar en de vroege zomer een perfecte, ongedwongen plant, die zich gemakkelijk laat combineren met andere voorjaarsbloeiende planten. Ze zaait zich makkelijk uit, maar dat is te voorkomen (zie verzorging). De bloemen zijn een mooie start van het bloeiseizoen en staan ook heel mooi op een vaas. Er zijn een ontzettend veel varieteiten, van vol tot enkel bloemig. Bedenk dat bijen altijd het stuifmeel in het hart willen kunnen bereiken, dus dat zijn de soorten die we graag hebben.

Aquilegia vulgaris Akelei

To do uitgebloeide bloemen en blad wegknippen eind juni

Knip de uitgebloeide bloemstengels na de bloei eind juni af. Zorg dat de bloemen niet in het zaad schieten, want dan zaait ze zich behoorlijk uit (tenzij je dat wil natuurlijk). Als het blad er lelijk of rommelig uitziet, kun je ook het blad bijna tot aan de grond afknippen. Nieuwe, frisse blaadjes zullen dan weer verschijnen maar de plant zal niet voor een tweede keer bloeien.

Verzorging

51

5 - 6

Aquilegia (akelei) is voor het late voorjaar en de vroege zomer een perfecte, ongedwongen plant, die zich gemakkelijk laat combineren met andere voorjaarsbloeiende planten. Ze zaait zich makkelijk uit, maar dat is te voorkomen (zie verzorging). De bloemen zijn een mooie start van het bloeiseizoen en staan ook heel mooi op een vaas. Er zijn een ontzettend veel varieteiten, van vol tot enkel bloemig. Bedenk dat bijen altijd het stuifmeel in het hart willen kunnen bereiken, dus dat zijn de soorten die we graag hebben.

To do uitgebloeide bloemen en blad wegknippen eind juni

Aquilegia (akelei) is voor het late voorjaar en de vroege zomer een perfecte, ongedwongen plant, die zich gemakkelijk laat combineren met andere voorjaarsbloeiende planten. Ze zaait zich makkelijk uit, maar dat is te voorkomen (zie verzorging). De bloemen zijn een mooie start van het bloeiseizoen en staan ook heel mooi op een vaas. Er zijn een ontzettend veel varieteiten, van vol tot enkel bloemig. Bedenk dat bijen altijd het stuifmeel in het hart willen kunnen bereiken, dus dat zijn de soorten die we graag hebben.

5 - 6

Aquilegia vulgaris 'Green Apples' Akelei

Verzorging

Knip de uitgebloeide bloemstengels na de bloei eind juni af. Zorg dat de bloemen niet in het zaad schieten, want dan zaait ze zich behoorlijk uit (tenzij je dat wil natuurlijk). Als het blad er lelijk of rommelig uitziet, kun je ook het blad bijna tot aan de grond afknippen. Nieuwe, frisse blaadjes zullen dan weer verschijnen maar de plant zal niet voor een tweede keer bloeien.

52

Aquilegia vulgaris 'Black Barlow' Akelei

5 - 6

Knip de uitgebloeide bloemstengels na de bloei eind juni af. Zorg dat de bloemen niet in het zaad schieten, want dan zaait ze zich behoorlijk uit (tenzij je dat wil natuurlijk). Als het blad er lelijk of rommelig uitziet, kun je ook het blad bijna tot aan de grond afknippen. Nieuwe, frisse blaadjes zullen dan weer verschijnen maar de plant zal niet voor een tweede keer bloeien.

Aquilegia (akelei) is voor het late voorjaar en de vroege zomer een perfecte, ongedwongen plant, die zich gemakkelijk laat combineren met andere voorjaarsbloeiende planten. Ze zaait zich makkelijk uit, maar dat is te voorkomen (zie verzorging). De bloemen zijn een mooie start van het bloeiseizoen en staan ook heel mooi op een vaas. Er zijn een ontzettend veel varieteiten, van vol tot enkel bloemig. Bedenk dat bijen altijd het stuifmeel in het hart willen kunnen bereiken, dus dat zijn de soorten die we graag hebben.

53

To do uitgebloeide bloemen en blad wegknippen eind juni

Verzorging

To do uitgebloeide bloemen en blad wegknippen eind juni

Knip de uitgebloeide bloemstengels na de bloei eind juni af. Zorg dat de bloemen niet in het zaad schieten, want dan zaait ze zich behoorlijk uit (tenzij je dat wil natuurlijk). Als het blad er lelijk of rommelig uitziet, kun je ook het blad bijna tot aan de grond afknippen. Nieuwe, frisse blaadjes zullen dan weer verschijnen maar de plant zal niet voor een tweede keer bloeien.

54

Aquilegia (akelei) is voor het late voorjaar en de vroege zomer een perfecte, ongedwongen plant, die zich gemakkelijk laat combineren met andere voorjaarsbloeiende planten. Ze zaait zich makkelijk uit, maar dat is te voorkomen (zie verzorging). De bloemen zijn een mooie start van het bloeiseizoen en staan ook heel mooi op een vaas. Er zijn een ontzettend veel varieteiten, van vol tot enkel bloemig. Bedenk dat bijen altijd het stuifmeel in het hart willen kunnen bereiken, dus dat zijn de soorten die we graag hebben.

5 - 6

Aquilegia vulgaris 'Blue Barlow' Akelei

Verzorging

55

Verzorging

Aquilegia vulgaris 'Bordeaux Barlow' Akelei

To do uitgebloeide bloemen en blad wegknippen eind juni

Aquilegia (akelei) is voor het late voorjaar en de vroege zomer een perfecte, ongedwongen plant, die zich gemakkelijk laat combineren met andere voorjaarsbloeiende planten. Ze zaait zich makkelijk uit, maar dat is te voorkomen (zie verzorging). De bloemen zijn een mooie start van het bloeiseizoen en staan ook heel mooi op een vaas. Er zijn een ontzettend veel varieteiten, van vol tot enkel bloemig. Bedenk dat bijen altijd het stuifmeel in het hart willen kunnen bereiken, dus dat zijn de soorten die we graag hebben.

Knip de uitgebloeide bloemstengels na de bloei eind juni af. Zorg dat de bloemen niet in het zaad schieten, want dan zaait ze zich behoorlijk uit (tenzij je dat wil natuurlijk). Als het blad er lelijk of rommelig uitziet, kun je ook het blad bijna tot aan de grond afknippen. Nieuwe, frisse blaadjes zullen dan weer verschijnen maar de plant zal niet voor een tweede keer bloeien.

5 - 6

Knip de uitgebloeide bloemstengels na de bloei eind juni af. Zorg dat de bloemen niet in het zaad schieten, want dan zaait ze zich behoorlijk uit (tenzij je dat wil natuurlijk). Als het blad er lelijk of rommelig uitziet, kun je ook het blad bijna tot aan de grond afknippen. Nieuwe, frisse blaadjes zullen dan weer verschijnen maar de plant zal niet voor een tweede keer bloeien.

56

To do uitgebloeide bloemen en blad wegknippen eind juni

Verzorging

Aquilegia vulgaris 'White Barlow' Akelei

Aquilegia (akelei) is voor het late voorjaar en de vroege zomer een perfecte, ongedwongen plant, die zich gemakkelijk laat combineren met andere voorjaarsbloeiende planten. Ze zaait zich makkelijk uit, maar dat is te voorkomen (zie verzorging). De bloemen zijn een mooie start van het bloeiseizoen en staan ook heel mooi op een vaas. Er zijn een ontzettend veel varieteiten, van vol tot enkel bloemig. Bedenk dat bijen altijd het stuifmeel in het hart willen kunnen bereiken, dus dat zijn de soorten die we graag hebben.

5 - 6

Verzorging

Aquilegia vulgaris 'Rose Barlow' Akelei

Aquilegia (akelei) is voor het late voorjaar en de vroege zomer een perfecte, ongedwongen plant, die zich gemakkelijk laat combineren met andere voorjaarsbloeiende planten. Ze zaait zich makkelijk uit, maar dat is te voor komen (zie verzorging). De bloemen zijn een mooie start van het bloeiseizoen en staan ook heel mooi op een vaas. Er zijn een ontzettend veel varieteiten, van vol tot enkelbloemig. Bedenk dat bijen altijd het stuifmeel in het hart willen kunnen bereiken, dus dat zijn de soorten die we graag hebben.

Knip de uitgebloeide bloemstengels na de bloei eind juni af. Zorg dat de bloemen niet in het zaad schieten, want dan zaait ze zich behoorlijk uit (tenzij je dat wil natuurlijk). Als het blad er lelijk of rommelig uitziet, kun je ook het blad bijna tot aan de grond afknippen. Nieuwe, frisse blaadjes zullen dan weer verschijnen maar de plant zal niet voor een tweede keer bloeien.

5 - 6

To do uitgebloeide bloemen en blad wegknippen eind juni

57

Verzorging

To do uitgebloeide bloemen en blad wegknippen eind juni

Aquilegia (akelei) is voor het late voorjaar en de vroege zomer een perfecte, ongedwongen plant, die zich gemakkelijk laat combineren met andere voorjaarsbloeiende planten. Ze zaait zich makkelijk uit, maar dat is te voorkomen (zie verzorging). De bloemen zijn een mooie start van het bloeiseizoen en staan ook heel mooi op een vaas. Er zijn een ontzettend veel varieteiten, van vol tot enkel bloemig. Bedenk dat bijen altijd het stuifmeel in het hart willen kunnen bereiken, dus dat zijn de soorten die we graag hebben.

58

Aquilegia vulgaris 'Pink Petticoat' Akelei

Knip de uitgebloeide bloemstengels na de bloei eind juni af. Zorg dat de bloemen niet in het zaad schieten, want dan zaait ze zich behoorlijk uit (tenzij je dat wil natuurlijk). Als het blad er lelijk of rommelig uitziet, kun je ook het blad bijna tot aan de grond afknippen. Nieuwe, frisse blaadjes zullen dan weer verschijnen maar de plant zal niet voor een tweede keer bloeien.

5 - 7

Zorg dat de grond niet uitdroogt, vooral niet in het eerste jaar. Een laag compost in het voorjaar zorgt voor voldoende voeding, net als voor de rest van de tuin. Knip tot de grond af wanneer de plant instort.

Artemisia lactiflora Witte Bijvoet

59

Artemisia is geen bekende plant, maar o zo mooi. Wie haar de Nederlandse naam heeft gegeven leek niet zo gecharmeerd, maar ze is een uitzonderlijke plant in de halfscha duw tuin. Van oorsprong uit Azië (China) afkomstig houdt ze van een vrij vochtige grond waar de zon niet de hele dag op staat te branden tenzij ze aan water staat, vergelijkbaar met Astilbe. Bloeit lang en is al met al een opvallende plant, bijna een soort siergras.

To do afknippen aan einde van seizoen

7 - 10

Verzorging

Asplenium scolopendrium Tongvaren

De wintergroene Tongvaren met haar glanzende bladeren is een fijne toevoeging aan zowel je huiskamer als een schaduw border. Misschien niet de meest spannende plant, maar op een plek waar de zon niet tot nauwelijks komt licht het de boel wél goed op. Dat Asplenium wintergroen blijft maakt het des te beter, dan ontstaan er mooi geen gaten in de winter!

Verzorging

To do een klein beetje compost in het voorjaar

60

Er is nauwelijks onderhoud nodig, alleen wat bemeste compost in het voorjaar kan goed zijn. Als er lelijke bladeren ontstaan kun je die eenvoudig weg knippen.

Aster ageratoides 'Asran' Herfstaster

Aster ageratoides 'Asran' is een stevige vaste plant met een heesterachtige bolvormige groei tot ongeveer tachtig centimeter hoog. Tijdens de bloei is er bijna geen blad meer zichtbaar, zoveel bloempjes verschijnen er. De bloemen zijn lila paars met een roodroze hartje. De bloemen van deze Herfstaster trekken in het najaar veel insecten aan. Uit gebloeid zijn de kleine pluisjes ook absoluut een meerwaarde.

8 - 10

Verzorging

To do winter/voorjaar terugsnoeien tot op de grond

Deze Aster heeft weinig eisen. Na de bloei is het mogelijk om de plant terug te knippen, maar uitgebloeid is deze van meer waarde. In de laatste wintermaanden of in het vroege voorjaar snoei je de plant tot kort aan de grond terug. Hiermee kan weer een nieuw seizoen beginnen.

61

Aster cordifolius ‘Little Carlow’ is een stevige vaste plant met een heesterachti ge bolvormige groei tot ongeveer tachtig centimeter hoog. Tijdens de bloei is er bijna geen blad meer zichtbaar, zoveel bloempjes verschijnen er. De bloemen zijn lila paars met een roodroze hartje. Het blad van Aster cordifolius ‘Little Carlow’ is groen en smal. De bloemen van deze Herfst–aster trekken in het najaar veel insecten aan. Uitgebloeid zijn de kleine pluisjes ook absoluut een meerwaarde.

Verzorging

9 - 10

Deze Aster heeft weinig eisen. Na de bloei is het mogelijk om de plant terug te knippen, maar uitgebloeid is deze van meer waarde. In de laatste wintermaanden of in het vroege voorjaar snoei je de plant tot kort aan de grond terug. Hiermee kan weer een nieuw seizoen beginnen.

62

To do winter/voorjaar terugsnoeien tot op de grond

Aster cordifolius 'Little Carlow' Herfstaster

Aster ericoides 'Blue Star' Herfstaster

Verzorging

Deze Aster heeft weinig eisen. Na de bloei is het mogelijk om de plant terug te knippen, maar uitgebloeid is de plant ook mooi om te behouden. In de laatste wintermaanden of in het vroege voorjaar snoei je de plant tot kort aan de grond terug. Hiermee kan weer een nieuw seizoen beginnen.

8 - 10

To do winter/voorjaar terugsnoeien tot op de grond

63

Aster ericoides ‘Blue Star’ is een stevige vaste plant met een heesterachtige bolvormige groei tot ongeveer tachtig centimeter hoog. Tijdens de bloei is er bijna geen blad meer zichtbaar, zoveel bloempjes verschijnen er. De bloemen zijn lila paars met een roodroze hartje. De bloemen van deze Herfstaster trekken in het najaar veel insecten aan. Uit gebloeid zijn de kleine pluisjes ook absoluut een meerwaarde.

64

9 - 10

Deze Aster heeft weinig eisen. Na de bloei is het mogelijk om de plant terug te knippen, maar uitgebloeid is deze van meer waarde. In de laatste wintermaanden of in het vroege voorjaar snoei je de plant tot kort aan de grond terug. Hiermee kan weer een nieuw seizoen beginnen.

Aster lateriflorus ‘Horizontalis’ is een stevige vaste plant met een heesterachtige bolvormige groei. Tijdens de bloei is er bijna geen blad meer zichtbaar zoveel bloem pjes verschijnen er. De bloemen zijn fijn wit met een roze hartje. Het blad van Aster lateriflorus ‘Horizontalis’ is groen en smal. De bloemen van deze Herfstaster trekken in het najaar veel insecten aan. Uitgebloeid zijn de kleine pluisjes ook absoluut een meerwaarde. Wanneer de plant in bloei staat trekt deze de aandacht, zorg voor een juiste balans. do winter/voorjaar terugsnoeien tot op de grond

To

Verzorging

Aster lateriflorus 'Horizontalis' Herfstaster

Deze Aster soort is afkomstig uit Noord-Amerika en is een alleskunner. Zowel donkere plekken als volle zon kan ze verdra gen. In het najaar is het een welkome extra bloeier in de vorm van een laag en luchtig net aan kleine witte straalbloempjes met een donker hart. Het is een erg sterke soort, dus vorst en droogte wordt goed verdragen. Deze Aster geeft een mooi effect wanneer het op een donkere plek staat - dan licht de duisternis op door de witte bloemen. do winter/voorjaar terugsnoeien tot op de grond

To

Verzorging

Aster

Aster divaricatus 'Beth Chatto'

Na de bloei is het mogelijk om de plant terug te knippen, maar je kunt dat ook pas in het voor jaar doen. In de laatste wintermaanden of in het vroege voorjaar snoei je de plant in ieder geval tot kort aan de grond terug. Hiermee kan weer een nieuw seizoen beginnen.

9 - 10

65

Een hoge Aster soort die afkomstig is uit Noord-Amerika. Asters worden veel gezien als ouderwetse planten, maar juist in het najaar hebben we in de tuin nog even een boost van bloemen nodig (en zijn we wellicht ook wat minder kritisch op het feit of het een showstopper is of niet?). Deze Aster is in ie der geval mooi: stevig en met een rijke bloei. In de winter laat je ze lekker staan, want bij vorst geven ze ook nog een mooi extra effect in de tuin.

9 - 10

Verzorging

To do winter/voorjaar terugsnoeien tot op de grond

Na de bloei is het mogelijk om de plant terug te knippen, maar je kunt dat ook pas in het voor jaar doen. In de laatste wintermaanden of in het vroege voorjaar snoei je de plant in ieder geval tot kort aan de grond terug. Hiermee kan weer een nieuw seizoen beginnen.

66

Aster novae-angliae 'Barr's Pink' Aster

To do in het voorjaar terugknippen

Verzorging

Na de bloei is het mogelijk om de plant terug te knippen, maar je kunt dat ook pas in het voorjaar doen. In de laatste wintermaanden of in het vroege voorjaar snoei je de plant in ieder geval tot kort aan de grond terug. Hiermee kan weer een nieuw seizoen beginnen.

8 - 11

Deze Aster herveyi is een alleskunner. Zowel donkere plekken als volle zon kan hij met gemak verdragen. Met z'n wortelstokjes vormt hij een grote pol waar geen onkruid meer doorheen groeit. Handig! Het blad lijkt wel een beetje op spinazie. Vanaf augustus kun je genieten van fijne heldere paarse bloemen.

Aster hervyi 'Twilight' Aster

67

Aster novae-angliae 'Herbstschnee' Aster

Na de bloei is het mogelijk om de plant terug te knippen, maar je kunt dat ook pas in het voor jaar doen. In de laatste wintermaanden of in het vroege voorjaar snoei je de plant in ieder geval tot kort aan de grond terug. Hiermee kan weer een nieuw seizoen beginnen.

To do winter/voorjaar terugsnoeien tot op de grond

Verzorging

Een hoge Aster soort die afkomstig is uit Noord-Amerika. Asters worden veel gezien als ouderwetse planten, maar juist in het najaar hebben we in de tuin nog even een boost van bloemen nodig (en zijn we wellicht ook wat minder kritisch op het feit of het een showstopper is of niet?). Deze Aster is in ieder geval mooi: met veel bloemen en een bijna kamille-achtig effect. In de winter laat je ze lekker staan, want bij vorst geven ze ook nog een mooi extra effect in de tuin.

68

9 - 10

69

Een hoge Aster soort die afkomstig is uit Noord-Amerika. Asters worden veel gezien als ouderwetse planten, maar juist in het najaar hebben we in de tuin nog even een boost van bloemen nodig (en zijn we wellicht ook wat minder kritisch op het feit of het een showstopper is of niet?). Deze Aster is in ieder geval mooi: met veel bloemen en hoge stelen. In de winter laat je ze lekker staan, want bij vorst geven ze ook nog een mooi extra effect in de tuin.

To do winter/voorjaar terugsnoeien tot op de grond

Aster novae-angliae 'Harrington's Pink' Aster

Verzorging

8 - 10

Na de bloei is het mogelijk om de plant terug te knippen, maar je kunt dat ook pas in het voor jaar doen. In de laatste wintermaanden of in het vroege voorjaar snoei je de plant in ieder geval tot kort aan de grond terug. Hiermee kan weer een nieuw seizoen beginnen.

9 - 10

Verzorging

Deze Aster heeft weinig eisen. Na de bloei is het mogelijk om de plant terug te knippen, maar uitgebloeid is deze van meer waarde. In de laatste wintermaanden of in het vroege voorjaar snoei je de plant tot kort aan de grond terug. Hiermee kan weer een nieuw seizoen beginnen.

70

Aster 'Vasterival' Herfstaster

Aster 'Vasterival' is een hoge herfstaster met grote, lichtroze bloemen. Ze groeit vrij groot, maar is in het najaar wel een grote aan dachtstrekker. Perfect dus voor het moment dat veel bloemen op hun eind lopen.

To do winter/voorjaar terugsnoeien tot op de grond

7 - 9

Verzorging

71

Astilbe heeft weinig eisen, op een vochtige grond na. Afknippen in de herfst is niet nodig, laat de plant netjes indrogen, ze sterft vanzelf verder af. Als de plant wat minder mooi is aan het eind van de winter kun je de Astilbe zelf helemaal terugknippen.

Astilbe 'Peach Blossom' Pluimspirea

De Astilbe is één van de beste en mooiste vaste planten voor in de halfschaduw. Astilbe is van oorsprong afkomstig uit Japan en houdt van een vochtige, lichte plek, maar Astilbe chinensis kan beter tegen warmte en droogte dan bijvoorbeeld Astilbe simplici folia. Zorg hoe dan ook voor meer water tijdens droge periodes. Het blad is bijzonder dun en lijkt wel een beetje op dat van varens. De roze pluimen zijn prachtig, geven licht, en drogen ook nog eens mooi in. Op vaas zijn ze niet enorm sterk, maar wél heel erg mooi!

To do winter/voorjaar eventueel terugsnoeien tot op de grond

To

Verzorging

De Astilbe is één van de beste en mooiste vaste planten voor in de halfschaduw. Astilbe is van oorsprong afkomstig uit Japan en houdt van een vochtige, lichte plek, maar Astilbe chinensis kan beter tegen warmte en droogte dan bijvoorbeeld Astilbe simplici folia. Zorg hoe dan ook voor meer water tijdens droge periodes. Het blad is bijzonder dun en lijkt wel een beetje op dat van varens. De roze pluimen zijn prachtig, geven licht, en drogen ook nog eens mooi in. Op vaas zijn ze niet enorm sterk, maar wél heel erg mooi! do winter/voorjaar eventueel terugsnoeien tot op de grond

7 - 9

Astilbe chinensis 'Finale' Pluimspirea

Astilbe heeft weinig eisen, op een vochtige grond na. Afknippen in de herfst is niet nodig, laat de plant netjes indrogen, ze sterft vanzelf verder af. Als de plant wat minder mooi is aan het eind van de winter kun je de Astilbe zelf helemaal terugknippen.

72

Astilbe chinensis 'Pumila' Pluimspirea

De Astilbe is één van de beste en mooiste vaste planten voor in de halfschaduw. Astilbe is van oorsprong afkomstig uit Japan en houdt van een vochtige, lichte plek, maar Astilbe chinensis kan beter tegen warm te en droogte dan bijvoorbeeld Astilbe simplicifolia. Zorg hoe dan ook voor meer water tijdens droge periodes. Deze cultivar, 'Pumila', is één van de laagste Astilbes en kun je beschouwen als een bodembedekker. Ze zijn erg mooi aan de rand van de border en drogen goed in, mits ze het niet te droog hebben gehad in de zomer! do winter/voorjaar eventueel terugsnoeien tot op de grond

To

Verzorging

Astilbe heeft weinig eisen, op een voldoende vocht in de grond na. Afknippen in de herfst is niet nodig, laat de plant netjes indrogen, ze sterft vanzelf verder af. Als de plant wat minder mooi is aan het eind van de winter kun je de Astilbe zelf helemaal terugknippen.

6 - 7

73

De Astilbe is één van de beste en mooiste vaste planten voor in de schaduw. Astilbe is van oorsprong afkomstig uit Japan en houdt van een vochtige, lichte, maar schaduwrijke plek. Het blad is bijzonder dun en lijkt wel een beetje op varens. Felle middagzon op het blad zorgt voor verbranding, vandaar de schaduwplek. De roze pluimen zijn prachtig, geven licht, en drogen ook nog eens mooi in. Op vaas zijn ze niet enorm sterk, maar wél heel erg mooi! do winter/voorjaar eventueel terugsnoeien tot op de grond

To

Verzorging

74

Astilbe heeft weinig eisen, op een vochtige grond na. Afknippen in de herfst is niet nodig, laat de plant netjes indrogen, ze sterft vanzelf verder af. Als de plant wat minder mooi is aan het eind van de winter kun je de Astilbe zelf helemaal terugknippen.

Astilbe simplicifolia 'Sprite' Pluimspirea

7 - 9

Verzorging

Astrantia major Zeeuws knoopje

Wanneer je Astrantia plant, voeg dan veel compost of bladaarde aan de grond toe. Houd er ook rekening mee dat ze niet van droge grond houden. Geef de planten dus in droge perioden tijdens het groeiseizoen regelmatig water. Knip de uitgebloeide bloemen tijdens het groeiseizoen helemaal af voor een tweede, lichte bloei later in het seizoen.

75

To do goed voeden bij aanplanten + uitgebloeide bloemen wegknippen voor tweede bloei

6 - 8

Astrantia (Zeeuws knoopje) is een mooie vaste plant om heel veel redenen. Ze produceert schitterende, schotelvormige bloemhoofden met een mooie groeiwijze. De bladeren zijn diep ingesneden en behouden de hele zomer hun intense groene kleur. Het kleurenpalet van de plant variërt van oudro ze, rozegroen, donkerrood, wijnrood, wit tot witgroen. Astrantia’s zijn ook enorm geschikt om te plukken en zelfs te drogen!

To do goed voeden bij aanplanten + uitgebloeide bloemen wegknippen voor tweede bloei

Wanneer je Astrantia plant, voeg dan veel compost of bladaarde aan de grond toe. Houd er ook rekening mee dat ze niet van droge grond houden. Geef de planten dus in droge perioden tijdens het groeiseizoen regelmatig water. Knip de uitgebloeide bloemen tijdens het groeiseizoen helemaal af voor een tweede, lichte bloei later in het seizoen.

Astrantia (Zeeuws knoopje) is een mooie vaste plant om heel veel redenen. Ze produceert schitterende, schotelvormige bloemhoofden met een mooie groeiwijze. De bladeren zijn diep ingesneden en behouden de hele zomer hun intense groene kleur. Het kleurenpalet van de plant variërt van oudroze, rozegroen, don kerrood, wijnrood, wit tot witgroen. Astrantia’s zijn ook enorm geschikt om te plukken en zelfs te drogen!

76

Astrantia 'Buckland' Zeeuws knoopje

Verzorging

Astrantia major 'Claret' Zeeuws knoopje

6 - 8

Verzorging

77

Wanneer je Astrantia plant, voeg dan veel compost of bladaarde aan de grond toe. Houd er ook rekening mee dat ze niet van droge grond houden. Geef de planten dus in droge perioden tijdens het groeiseizoen regelmatig water. Knip de uitgebloeide bloemen tijdens het groeiseizoen helemaal af voor een tweede, lichte bloei later in het seizoen.

Astrantia (Zeeuws knoopje) is een mooie vaste plant om heel veel redenen. Ze produceert schitterende, schotelvormige bloemhoofden met een mooie groeiwijze. De bladeren zijn diep ingesneden en behouden de hele zomer hun intense groene kleur. Het kleurenpalet van de plant variërt van oudro ze, rozegroen, donkerrood, wijnrood, wit tot witgroen. Astrantia’s zijn ook enorm geschikt om te plukken en zelfs te drogen!

To do goed voeden bij aanplanten + uitgebloeide bloemen wegknippen voor tweede bloei

goed voeden bij aanplanten + uitgebloeide bloemen wegknippen voor tweede bloei

Astrantia major 'Pink Pride' Zeeuws knoopje

Astrantia (Zeeuws knoopje) is een mooie vaste plant om heel veel redenen. Ze produceert schitterende, schotelvormige bloemhoofden met een mooie groeiwijze. De bladeren zijn diep ingesneden en behouden de hele zomer hun intense groene kleur. Het kleurenpalet van de plant variërt van oudro ze, rozegroen, donkerrood, wijnrood, wit tot witgroen. Astrantia’s zijn ook enorm geschikt om te plukken en zelfs te drogen!

Wanneer je Astrantia plant, voeg dan veel compost of bladaarde aan de grond toe. Houd er ook rekening mee dat ze niet van droge grond houden. Geef de planten dus in droge perioden tijdens het groeiseizoen regelmatig water. Knip de uitgebloeide bloemen tijdens het groeiseizoen helemaal af voor een tweede, lichte bloei later in het seizoen.

6 - 8

78

Verzorging

To do

Astrantia major 'Roma' Zeeuws knoopje

79

To do goed voeden bij aanplanten + uitgebloeide bloemen wegknippen voor tweede bloei

Wanneer je Astrantia plant, voeg dan veel compost of bladaarde aan de grond toe. Houd er ook rekening mee dat ze niet van droge grond houden. Geef de planten dus in droge perioden tijdens het groeiseizoen regelmatig water. Knip de uitgebloeide bloemen tijdens het groeiseizoen helemaal af voor een tweede, lichte bloei later in het seizoen.

6 - 8

Verzorging

Astrantia (Zeeuws knoopje) is een mooie vaste plant om heel veel redenen. Ze produceert schitterende, schotelvormige bloemhoofden met een mooie groeiwijze. De bladeren zijn diep ingesneden en behouden de hele zomer hun intense groene kleur. Het kleurenpalet van de plant variërt van oudro ze, rozegroen, donkerrood, wijnrood, wit tot witgroen. Astrantia’s zijn ook enorm geschikt om te plukken en zelfs te drogen!

Astrantia (Zeeuws knoopje) is een mooie vaste plant om heel veel redenen. Ze produceert schitterende, schotelvormige bloemhoofden met een mooie groeiwijze. De bladeren zijn diep ingesneden en behouden de hele zomer hun intense groene kleur. Het kleurenpalet van de plant variërt van oudro ze, rozegroen, donkerrood, wijnrood, wit tot witgroen. Astrantia’s zijn ook enorm geschikt om te plukken en zelfs te drogen!

80

Verzorging

Wanneer je Astrantia plant, voeg dan veel compost of bladaarde aan de grond toe. Houd er ook rekening mee dat ze niet van droge grond houden. Geef de planten dus in droge perioden tijdens het groeiseizoen regelmatig water. Knip de uitgebloeide bloemen tijdens het groeiseizoen helemaal af voor een tweede, lichte bloei later in het seizoen.

Astrantia major 'Rubra' Zeeuws knoopje

6 - 8

To do goed voeden bij aanplanten + uitgebloeide bloemen wegknippen voor tweede bloei

Astrantia (Zeeuws knoopje) is een mooie vaste plant om heel veel redenen. Ze produceert schitterende, schotelvormige bloemhoofden met een mooie groeiwijze. De bladeren zijn diep ingesneden en behouden de hele zomer hun intense groene kleur. Het kleurenpalet van de plant variërt van oudro ze, rozegroen, donkerrood, wijnrood, wit tot witgroen. Astrantia’s zijn ook enorm geschikt om te plukken en zelfs te drogen!

To do goed voeden bij aanplanten + uitgebloeide bloemen wegknippen voor tweede bloei

6 - 8

Verzorging

Wanneer je Astrantia plant, voeg dan veel compost of bladaarde aan de grond toe. Houd er ook rekening mee dat ze niet van droge grond houden. Geef de planten dus in droge perioden tijdens het groeiseizoen regelmatig water. Knip de uitgebloeide bloemen tijdens het groeiseizoen helemaal af voor een tweede, lichte bloei later in het seizoen.

Astrantia major 'Snow Star' Zeeuws knoopje

81

Bouteloua gracilis Liefdesgras

Deze Bouteloua heeft weinig eisen. Na de bloei is het mogelijk om de plant terug te knippen, maar uitgebloeid is deze van meer waarde. Als het nodig is knip je in het voorjaar het oude blad weg, anders gewoon laten zitten.

To do in het voorjaar terugsnoeien tot op de grond

Bouteloua, of Liefdesgras (de namen waren op denk ik), is een heel laag siergras dat een soort borsteltjes als bloemen heeft. Veel ruimte neemt 'ie niet in beslag, daarom is het goed om Bouteloua in grotere groepen aan te planten, anders valt hij weg in het geheel. Het is vooral een accentplant die speels en ver rassend is. Ook uitgebloeid is het een leukerd - dan blijven de aren nog steeds intact.

82

Verzorging

7 - 8

Verzorging

To do

5 - 7

83

Butomus umbellatus, de zwanenbloem, is een mooie oeverbloem die bloeit met mooie roze bloemen in de periode (eind) mei-juli. De zwanenbloem komt ook bij ons voor in waterrijke gebieden met voedselrijk water. Het is een beschermde plant en mag dan ook niet geplukt worden. De zwanenbloem wordt 80 tot 100 cm hoog en staat graag op een zonnige en drassige plaats (tot 10 cm diep). De zwanebloem ontleent haar naam, zo gaat het verhaal, aan de gebogen stampers die lijken op de sierlijke hals van een zwaan.

in het voorjaar leleijk delen afknippen en bijmesten.

In het voorjaar kun je de plant een beetje fatsoeneren door de lelijke delen af te knippen en een waterplantenmest bij de wortels in de vijveraarde duwen. In het najaar kun je de uitgebloeide stengels afknippen.

Butomus umbellatus Zwanenbloem

To do in het voorjaar licht terugsnoeien

6 - 7

Na de bloei is het mogelijk om de uitgebloeide aren uit de plant te knippen of breken. Deze hebben niet veel meerwaarde en het ruimt lekker op als ze eruit zijn. In de laatste wintermaanden of het vroege voorjaar snoei je de plant licht terug.

Briza media, ook wel Trilgras genoemd, heeft een erg vroege bloei. Bij tegenlicht in de avondzon is het prachtig. Ook uitgebloeid is de plant dus nog aantrekkelijk. Briza media groeit goed op een droge standplaats in de zon.

Briza media Trilgras

Verzorging

84

Verzorging

85

Brunnera macrophylla 'Alexander's Great' Kaukasisch Vergeet-me-nietje

5 - 7

Deze Brunnera heeft iets weg van een hosta, maar heeft zachter blad en bloeit met bloemen die lijken op Myosotis (Vergeet-me-nietje). De plant is een fijne bodembedekker, en bloeit bijzonder vroeg waardoor er een zee aan blauwe bloemen de border bedekt. Deze varieteit verdraagt hitte goed alhoewel ze niet dol is op droogte, dus zorg dat ze niet uitdroogt. Ze doen het ook uitstekend in halfschaduw of gefilterd licht, onder een grote boom bijvoorbeeld.

Knip af en toe uitgebloeide bloemen weg en houd de plant gezond met water en een keer per jaar een dosis compost of organische mest.

To do af en toe bloemen of lelijk blad weghalen + voeden

5 - 6

Verzorging

86

Knip af en toe uitgebloeide bloemen weg en houd de plant gezond met water en een keer per jaar een dosis compost of organische mest.

Brunnera macrophylla 'Silver Heart' Kaukasisch Vergeet-me-nietje

To do af en toe bloemen of lelijk blad weghalen + voeden

Deze Brunnera heeft iets weg van een hosta, maar heeft zachter blad en bloeit met bloemen die lijken op Myosotis (Ver geet-me-nietje). De plant is wintergroen en daarmee een fijne bodembedekker, en bloeit bijzonder vroeg waardoor er een zee aan blauwe bloemen de border bedekt. Deze varieteit verdraagt hitte goed alhoewel ze niet dol is op droogte, dus zorg dat ze niet uitdroogt. Ze doen het ook uitstekend in half schaduw of gefilterd licht, onder een grote boom bijvoorbeeld.

To do af en toe bloemen of lelijk blad weghalen + voeden

Deze Brunnera heeft iets weg van een hosta, maar heeft zachter blad en bloeit met bloemen die lijken op Myosotis (Vergeet-me-nietje). De plant is een fijne bodembedekker, en bloeit bijzonder vroeg waardoor er een zee aan blauwe bloemen de border bedekt. Deze varieteit verdraagt hitte goed alhoewel ze niet dol is op droogte, dus zorg dat ze niet uitdroogt. Ze doen het ook uitstekend in halfschaduw of gefilterd licht, onder een grote boom bijvoorbeeld.

4 - 5

Knip af en toe uitgebloeide bloemen weg en houd de plant gezond met water en een keer per jaar een dosis compost of organische mest.

87

Brunnera macrophylla 'Jack Frost' Kaukasisch Vergeet-me-nietje

Verzorging

88

Knip af en toe uitgebloeide bloemen weg en houd de plant gezond met water en een keer per jaar een dosis compost of organische mest.

To do af en toe bloemen of lelijk blad weghalen + voeden 5 - 6

Deze Brunnera heeft iets weg van een hosta, maar heeft zachter blad en bloeit met bloemen die lijken op Myosotis (Ver geet-me-nietje). De plant is wintergroen en daarmee een fijne bodembedekker, en bloeit bijzonder vroeg waardoor er een zee aan witte bloemen de border bedekt. Deze varie teit verdraagt hitte goed alhoewel ze niet dol is op droogte, dus zorg dat ze niet uitdroogt. Ze doen het ook uitstekend in halfschaduw of gefilterd licht, onder een grote boom bijvoorbeeld.

Brunnera macrophylla 'Mister Morse' Kaukasisch Vergeet-me-nietje

Verzorging

7 - 10

Verzorging

Dit siergras vraagt weinig aandacht. Ze houdt niet heel erg van natte grond, maar kan veel verdragen. Ze moet in februari/maart, net voordat de nieuwe groei begint, tot 10-20 cm boven de grond worden afgeknipt.

Calamagrostis, of Struisriet, is een middel tot hoog siergras dat ik vooral mooi vind omdat het een strakke opgaande groeiwijze heeft en vrij transparant blijft. In de zomer verschij nen mooie pluimen die het hele seizoen rechtop blijven staan en mooi verkleuren naar strogeel. Natuurlijk ook heel erg ge schikt om te plukken en/of te drogen!

Calamagrostis x acutiflora Struisriet

89

To do in februari/maart afknippen tot 10-20 cm

To do in februari/maart afknippen tot 10-20 cm

Dit siergras vraagt weinig aandacht. Ze houdt niet heel erg van natte grond, maar kan veel verdragen. Ze moet in februari/maart, net voordat de nieuwe groei begint, tot 10-20 cm boven de grond worden afgeknipt.

7 - 10

Verzorging

Calamagrostis brachytricha Struisriet

90

Calamagrostis, of Struisriet, is een middel tot hoog siergras dat ik vooral mooi vind vanwe ge de zachte pluimen. In de zomer verschij nen pluimen die het hele seizoen mooi blijven staan en in de winter een rijkelijk silhouette geven. Natuurlijk ook heel erg geschikt om te plukken en/of te drogen!

Verzorging

Calamintha nepeta, in het Nederlands Bergsteentijm genoemd, is een plant die vaak gecombineerd wordt met mediterrane planten zoals bloeiende oregano, lavendel en rozemarijn. Het is een fijne plant om de voorste rij van een border op te vullen omdat ze laag blijft en vrij bescheiden is, maar toch interessant. De uitstraling is romantisch en weelderig met lichtpaarse bloemen in pluim vorm, wat in veel combinatie mooi werkt. Ze ruikt trouwens naar munt, maar ziet er uit als tijm. Een kleine bedriegster dus.

7 - 9

Calamintha heeft een zonnige plek en goed gedraineerde grond nodig. Verder vraagt ze weinig verzorging. Knip de plant in het voorjaar tot aan de grond af en ze groeit in de zomer weer mooi terug.

91

Calamintha nepeta Bergsteentijm

To do in februari/maart afknippen tot 10-20 cm

Campanula lactiflora 'Loddon Anna' Klokjesbloem

6 - 8

92

Verzorging

Campanula heeft, voor mij althans, een vrij truttig karakter. Toen ik nog in een bloemen winkel werkte was het een plantje dat altijd met de ouderen mee naar huis ging. Maar deze grote zus van de kleine Campanula is er eentje die voor de cottage-liefhebbers echt een genot zal zijn. Ze wordt bijna struikachtig groot en heeft paarslila bloemen. Ze bloeit vrij lang en met een tussentijdse knip kan er nog een tweede bloei komen in de late zomer. Deplant heeft iets weg van bijvoor beeld Phlox, maar is veel minder gevoelig voor meeldauw.

To do in februari/maart afknippen tot 10-20 cm en om de 3 à 4 jaar scheuren

Campanula l. 'Loddon Anna' wordt ongeveer 100 - 120 cm hoog en heeft soms ondersteuning nodig om overeind te blijven. De plant kortwieken hoeft in principe pas aan het einde van de winter. Voor de gezondheid van de plant is het aan te raden om de kluit om de 3 à 4 jaar in de winter in tweeën te scheuren. Zo blijft de kluit gezond en put ze zichzelf niet uit.

6 - 8

Staat liefst op vochtige grond waar een beetje kalk in zit, in de half-zon (niet de hele dag bakken in de zon).

93

To do in februari/maart afknippen tot 10-20 cm en om de 3 à 4 jaar scheuren

Campanula trachelium Ruig klokje

De Campanula trachelium is een inheemse vaste plant en wordt tussen 60-90cm hoog. Staat liefst op vochtige grond waar een beetje kalk in zit, in de half-zon (niet de hele dag bakken in de zon). De prachtige paarse bloemen trekken in juli en augustus allerlei bijen en hommels aan.

Verzorging

Dit is een heel bijzondere plant, eentje uit een categorie die ik niet vaak gebruik. Deze tro pische plant is de Canna musafolia 'Rubrum', een grootbladige reus met donker blad. De bloem die er uit komt is felrood, niet mijn favoriete kleur, maar het blad is zo specta culair dat ik de bloem graag door de vingers zie. Je zou de bloem zelfs nog kunnen afknip pen als je 'm net als ik lelijk vindt! De plant vraagt aandacht, want het is een knol die elk jaar afsterft en weer opnieuw uitkomt, net als een dahlia, but boy oh boy is she pretty.

94

Canna musafolia 'Rubrum' Canna

To do knol vorstvrij bewaren en na half mei uitplanten, houd vochtig

7 - 10

Het onderhoud is niet altijd simpel, dus lees je in op internet, maar dit is de korte versie: de knol, een rhizoom, is gevoelig voor vorst. Als het bevriest en beschimmelt zal de plant het jaar daarna niet opkomen. Je kunt de plant bij de eerste vorst afknippen en de knol opgraven en overwinteren in een pot binnen, of de hele plant in een pot houden en binnenhouden en alleen met pot en al in de border zetten. Maar je kunt de knol ook laten zitten en bedekken onder een dikke laag boomschors en fingers crossen dat er geen vorst komt. Hoe dan ook: als je de knol er los in zet net als dahlia's, dan doe je dat pas na half mei!

Verzorging

Verzorging

Zegge is extreem makkelijk om te onderhouden: je hoeft namelijk niets te doen. Zorg alleen voor niet te natte voeten.

95

To do niets!

Siergrassen zijn ontzettend populair en niet zonder reden! Maar niet elke tuin kan ze huizen, want veel siergrassen komen uit een droog klimaat. Maar Carex houdt juist van vochtige grond en schaduw. Eigenlijk kan ze overal staan. Daarnaast geeft de bronzen kleur een bijzonder effect, ook in de herfst en winter, omdat de kleur het hele jaar door blijft. Soms wat feller, soms iets valer - maar altijd mooi!

6 - 7

Carex buchananii 'Firefox' Rode zegge

Zegge is extreem makkelijk om te onderhouden: je hoeft bijna niets te doen. Als de pol er wat sneu uitziet kan het goed zijn om de plant te delen in het voorjaar. Graaf de pol op, trek de wor tels uit elkaar tot een kleinere pol, en plant ze per stuk weer terug. In het voorjaar terugknippen kan ook helpen.

96

To do hier iets over de verzorging schrijven, terugknippen of niet etc

Siergrassen zijn ontzettend populair en niet zonder reden! Maar niet elke tuin kan ze huizen, want veel siergrassen komen uit een droog klimaat. Carex daarentegen kan overal staan, zelfs op een iets vochtige grond. Het middelste gedeelte van het grasachtige blad is goudgeel en de bladranden zijn groen. In elk seizoen is deze pol een fijne aanvulling aan een borderrand.

5 - 6

Verzorging

Carex elata Gouden zegge

Verzorging

Carex montana 'Raureif' Zegge

97

5

Zegge is extreem makkelijk om te onderhouden: je hoeft bijna niets te doen. Als de pol er wat sneu uitziet kan het goed zijn om de plant te delen in het voorjaar. Graaf de pol op, trek de wor tels uit elkaar tot een kleinere pol, en plant ze per stuk weer terug. In het voorjaar terugknippen kan ook helpen.

Siergrassen zijn ontzettend populair en niet zonder reden! Maar niet elke tuin kan ze huizen, want veel siergrassen komen uit een droog klimaat. Carex daarentegen kan overal staan, zelfs op een iets vochtige grond. Daarnaast blijft Carex montana 'Raureif' altijd groen, en in de herfst kleurt deze geel/ oranje. De bloei is heel onopvallend, maar de meerwaarde zit 'm de year round be trouwbaarheid. In elk seizoen is deze pol een fijne aanvulling aan een borderrand.

To do af en toe opdelen en terugknippen in het voorjaar -

4

98

To do af en toe opdelen en terugknippen in het voorjaar

4 - 6

Verzorging

Carex foliosissima 'Irish Green' Zegge

Siergrassen zijn ontzettend populair en niet zonder reden! Maar niet elke tuin kan ze huizen, want veel siergrassen komen uit een droog klimaat. Carex daarentegen kan overal staan, zelfs op een iets vochtige grond. Daarnaast blijft Carex foliosissi ma 'Irish Green' altijd frisgroen met beige aren. De bloei is heel onopvallend, maar de meerwaarde zit 'm de year round betrouw baarheid. In elk seizoen is deze pol een fijne aanvulling aan een borderrand.

Zegge is extreem makkelijk om te onderhouden: je hoeft bijna niets te doen. Als de pol er wat sneu uitziet kan het goed zijn om de plant te delen in het voorjaar. Graaf de pol op, trek de wor tels uit elkaar tot een kleinere pol, en plant ze per stuk weer terug. In het voorjaar terugknippen kan ook helpen.

Zegge is extreem makkelijk om te onderhouden: je hoeft bijna niets te doen. Als de pol er wat sneu uitziet kan het goed zijn om de plant te delen in het voorjaar. Graaf de pol op, trek de wor tels uit elkaar tot een kleinere pol, en plant ze per stuk weer terug. In het voorjaar terugknippen kan ook helpen.

99

Carex morowii 'Ice Dance' Zegge

Verzorging

Siergrassen zijn ontzettend populair en niet zonder reden! Maar niet elke tuin kan ze huizen, want veel siergrassen komen uit een droog klimaat. Carex daarentegen kan overal staan, zelfs op een iets vochtige grond. Daarnaast blijft Carex morowii 'Ice Dance' altijd groen. De bloei is heel onopvallend, maar de meerwaarde zit 'm de year round betrouwbaarheid. In elk seizoen is deze pol een fijne aanvulling aan een borderrand.

To do af en toe opdelen en terugknippen in het voorjaar

Siergrassen zijn ontzettend populair en niet zonder reden! Maar niet elke tuin kan ze huizen, want veel siergrassen komen uit een droog klimaat. De oeverzegge daarentegen is een plant die graag met zijn voeten op een vochtige plaats staat, bijvoorbeeld in de vijverrand. In mei en juni bloeit hij met donkerbruine tot zwarte aren. Onder deze aren bevinden zich nog enkele 3-4 cm lange groene vrouwelijke aren.

5 - 6

Verzorging

To do af en toe opdelen en terugknippen in het voorjaar

Carex riparia Oeverzegge

Carex riparia is makkelijk om te onderhouden: je hoeft bijna niets te doen. In het voorjaar kan de plant op 5 cm boven de grond worden afgeknipt.

100

Verzorging

Carex Spicata is extreem makkelijk om te onderhouden: je hoeft bijna niets te doen. Als de pol er wat sneu uitziet kan het goed zijn om de plant te delen in het voorjaar. Graaf de pol op, trek de wortels uit elkaar tot een kleinere pol, en plant ze per stuk weer terug. In het voorjaar terugknippen kan ook helpen.

5 - 6

101

Siergrassen zijn ontzettend populair en niet zonder reden! Maar niet elke tuin kan ze huizen, want veel siergrassen komen uit een droog klimaat. Carex daarentegen kan overal staan, zelfs op een iets vochtige grond. Daarnaast blijft Carex spicata groen.De bloei is vrij onopvallend, maar de meerwaarde zit 'm de year round betrouwbaarheid. In elk seizoen is deze pol een fijne aanvulling aan een borderrand.

Carex spicata Gewone Bermzegge

To do af en toe opdelen en terugknippen in het voorjaar

Cephalaria houdt van een goed zonnige plek en kan ook redelijk droog staan. Ze groeit vrij breed uit maar mengt zich goed met andere planten, daarmee is het een mooie weefplant zoals je dat noemt. Knip aan het eind van de winter de plant helemaal af, dan loopt ze snel weer uit. Ook heel mooi op de vaas!

102

Verzorging

Cephalaria gigantea Reuzenscabiosa

Deze grote plant (de naam zegt het al) is familie van Scabiosa en heeft dezelfde soort bloem in een crème kleur. Maar daar houdt de vergelijking ook op, want ze is énorm. Ze wordt gerust 250 cm hoog, maar heeft ste vige stengels waardoor rechtop blijven staan meestal geen issue is. De vele speldenkus sentjes dansen in de lucht en worden druk bezocht door bijen en vlinders, wat natuurlijk altijd goed is. Ze is alleen een uitzaaier, maar als je het blad leert herkennen kun je de zaailingen er in het voorjaar uittrekken.

To do in het voorjaar afknippen tot ca. 10 cm boven de grond

6 - 7

103

To do na bloei helemaal

Er is bijna niets nodig aan onderhoud. Knip alles na de bloei terug, want in de winter stelt het niets voor.

terugknippen 6 - 10

Cenolophium denudatum Baltische peterselie

Niet zo heel erg bekend, maar dit is een mooie schermachtige vaste plant die afkom stig is uit Rusland. Cenolophium groeit zelfs nog in de schaduw en is dus erg sterk. De groeiwijze zorgt voor een fijne luchtigheid in een border en heeft een veldbloemachtige sfeer. Mooi om te plukken voor op de vaas, maar drogen doet het helaas niet echt goed. Qua plek verdraagt Cenolophium bijna alles, en dat is natuurlijk altijd fijn!

Verzorging

To do terugknippen begin van de lente

6 - 9

Verzorging

Centranthus moet vooral enorm warm staan, dan gaat het goed. Natte voeten worden niet zo gewaardeerd. Knip de plant niet meteen na de bloei af, maar pas aan het begin van de lente. De plantresten vormen een voedingsbron voor de bodem én beschermen tegen vorst.

104

Centranthus ruber 'Albus' Witte Spoorbloem, Witte Valeriaan

In Engeland groeien deze planten op elke straathoek, maar dan vaak de originele roze/ rode variant die je op de foto ziet. De witte Centranthus werd doorgekweekt omdat we nu eenmaal graag zelf willen bepalen welke kleur we mooi vinden. Hoe dan ook, het is een plant die werkelijk op de meest schrale plekken kan groeien, tussen straatstenen aan toe. Ze bloeit eindeloos als ze op een warme plek staat.

Chamaemelum nobile 'Treneague', ook wel Loopkamille genoemd, is een laagblijvende en groenblijvende vaste plant. Loopkamille bloeit niet, maar het leuke aan deze plant is dat je er gewoon over heen kunt lopen! Ook heeft Loopkamille een fijne geur en groeit de plant goed tussen tegels of bijvoorbeeld grind.

7 - 8

Loopkamille staat graag op een zonnige plek, maar kan niet goed tegen droogte. In de zomer indien nodig water geven.

Verzorging

Chamaemelum nobile 'Treneague' Loopkamille

105

To do weinig tot niets

106

Chasmanthium (Plataargras, wat een rare naam) is een mooi trilgras dat goed dient als accent in borders. De kleine aren zijn plat, zoals de naam al zegt, en dansen mee op de wind. Ze bloeit vrij laat, maar blijft natuur lijk mooi staan tot je zelf besluit om het te snoeien. De pollen worden wat breder en de grassen zullen overhangen als ze zwaar zijn. Pluk dus vooral af en toe wat om de last wat te verlichten!

8 - 9

Verzorging

To do in februari/maart afknippen tot 10-20 cm

Chasmanthium latifolium Plataargras

Zorg voor goed doorlatende en humusrijke grond. Ze houden meer van droogte dan van nattig heid, dus je kunt overwegen om wat extra grind in het plantgat te leggen voor goede drainage, maar dit is niet noodzakelijk als je bodem goed doorlatend is. Knip de plant absoluut niet voor de winter af, daar wordt ze verdrietig van, maar doe dit pas rond februari of maart zoals bij andere siergrassen.

Deze grote vaste plant is een prachtige verschijning in de tuin met lange witte aren die een mooi contrast vormen met het vaak donkergroene blad. Vlinders en bijen weten deze bloemen ook erg te waarderen. Cimici fuga houdt vooral van halfschaduw en och tendzon. Het duurt meestal een jaar of drie tot de planten zich goed ontwikkeld hebben, maar dan heb je ook wel een fantastische knaller in je tuin. Ze wordt ongeveer 150 cm hoog en bloeit van juli tot augustus, maar is ver daarna nog steeds interessant.

Verzorging

107

Cimicifuga foetida (Actaea)

Zilverkaars

7 - 8

To do bladcompost in het voorjaar + goed vochtig houden in droge zomers

Het zijn langzaam groeiende planten voor een voedselrijke en niet te droge humusrijke grond. Droogte in de zomer is funest voor de soorten met donker blad. Niet dat de planten meteen dood zullen gaan, maar het blad is na een droogte periode niet meer decoratief. Geef de plan ten wat bladcompost of organische mest in het voorjaar, en gun ze de tijd om zich tot mooie pollen te ontwikkelen. Snoeien doe je na de winter wanneer je de plant in februari/maart tot de grond weghaalt.

Cimicifuga simplex ‘White Pearl’ Zilverkaars

108

Deze grote vaste plant is een prachtige verschijning in de tuin met lange witte aren die een mooi contrast vormen met het groene blad. Vlinders en bijen weten deze bloemen ook erg te waarderen. Cimicifuga houdt vooral van halfschaduw en ochtendzon. Het duurt meestal een jaar of drie tot de planten zich goed ontwikkeld hebben, maar dan heb je ook wel een fantastische knaller in je tuin. Ze wordt ongeveer 140 tot 160 cm hoog en bloeit van september tot november, maar is ver daarna nog interessant.

Het zijn langzaam groeiende planten voor een voedselrijke en niet te droge humusrijke grond. Droogte in de zomer is funest voor de soorten met donker blad. Niet dat de planten meteen dood zullen gaan, maar het blad is na een droogte periode niet meer decoratief. Geef de planten wat bladcompost of organische mest in het voorjaar, en gun ze de tijd om zich tot mooie pollen te ontwikkelen. Snoeien doe je na de winter wanneer je de plant in februari/maart tot de grond weghaalt.

Verzorging

To do bladcompost in het voorjaar + goed vochtig houden in droge zomers

9 - 10

9 - 11

Zilverkaars

Verzorging

To do bladcompost in het voorjaar + goed vochtig houden in droge zomers

Het zijn langzaam groeiende planten voor een voedselrijke en niet te droge humusrijke grond. Droogte in de zomer is funest voor de soorten met donker blad. Niet dat de planten meteen dood zullen gaan, maar het blad is na een droogte periode niet meer decoratief. Geef de plan ten wat bladcompost of organische mest in het voorjaar, en gun ze de tijd om zich tot mooie pollen te ontwikkelen. Snoeien is niet nodig, alleen dus goed opletten met water geven in de droge zomers.

109

Deze grote vaste plant is een prachtige ver schijning in de tuin met lange witte aren die een mooi contrast vormen met het groene blad. Vlinders en bijen weten deze bloemen ook erg te waarderen. Cimicifuga houdt vooral van halfschaduw en ochtendzon. Het duurt meestal een jaar of drie tot de planten zich goed ontwikkeld hebben, maar dan heb je ook wel een fantastische knaller in je tuin. Ze wordt ongeveer 140 cm hoog en bloeit van september tot november, maar is ver daarna nog interessant.

Cimicifuga racemosa (Actaea)

To do niets tot weinig

Convallaria majalis

Verzorging

Convallaria is een bekende bloem, alhoewel je haar waarschijnlijk zult kennen als Le lietje-der-dalen. Maar wist je ook dat ze in de schaduw kan groeien? De kleine witte klokjes lijken wel licht te geven zodra ze beginnen te bloeien. Klein maar fijn, net zoals de Sneeuw klokjes in januari. Een mooie plukbloem zelfs. Ook heel voedzaam voor bijen en andere insecten!

Lelietje-der-dalen

5 - 6

Je hoeft weinig te doen om Convallaria te onderhouden. Na de bloei laat je het blad mooi staan, dat verdwijnt aan het einde van het seizoen van zelf weer en komt in januari weer op. Je kunt de planten ook delen om ze zo meer te verspreiden door de kluit in het voorjaar of najaar op te graven en uit elkaar te trekken.

110

Cortaderia moet op de zonnigste plek van de tuin staan, in voedzame goed gedraineerde grond. Bij droge perioden is het goed om eens per week véél water bij te geven, dat is beter dan elke dag een beetje. Maak met het uiteinde van een bezem een paar gaten rondom de pol en giet deze vol met water, dan komt het water beter bij de wortels. Snoeien moet in het voorjaar. Let op dat je dit doet vóór dat de nieuwe scheuten verschijnen, zo rond februari/maart.

111

Cortaderia selloana 'Pumila' Pampasgras

Een siergras is altijd goed om te hebben in een mooie tuin. Ze bloeien laat, maar daarna zijn ze van waarde tot ver in de winter. De pluimen van Cortaderia zijn cremekleurig en staan op sterke, holle stelen. In groepen vor men ze een indrukwekkend schouwspel. In de herfst drogen ze in en kun je ze gebruiken als droogbloemen, of laten staan voor een mooi wintersilhouette. De pol kan vrij groot worden, dus het is vaak mooier om voor deze pollen een andere net iets lagere plant te plaatsen zodat de pol minder opvalt.

Verzorging

8 - 9

To do snoeien in februari/maart

Coreopsis heeft geen speciale zorg nodig. Deze plant kun je om de 3 jaar vermeerderen door de plant uit de grond te halen, op te delen en terug te planten. Het houdt van een goed doorlatende bodem en heeft in de winter liever geen natte voeten. Je kunt dit oplossen door de grond onderin het plantgat te mengen met wat zand voor drainage.

To do Knip uitgebloeide bloemen weg om doorbloei te stimuleren en verwijder in het voorjaar afgestorven plantdelen

Coreopsis ofterwel Meisjesogen is een zachte maar vrolijke aanvulling voor in je border met lichtgele bloemen waar je border nog zomerser van gaat ogen.

7 - 8

Coreopsis verticillata 'Moonbeam' Meisjesogen

Verzorging

112

Een prachtige vaste plant met een opgaande tot bossige, fijnvertakte groeiwijze. Het fijne, smalle blad is "naaldachtig" en groen van kleur. Deze plant houdt van een zonnige plek en wordt onge veer 40 tot 50 cm hoog.

Crocosmia 'Gerbe d'Or' Montbretia

Verzorging

Officieel is Crocosmia een knol, dus op vochtige grond staat ze niet graag. Een droge grond is dus heel erg fijn, en niet met teveel voeding in de bodem.

7 - 9

Crocosmia is een vrolijke noot in een border in de hoge zomer. Ze bloeit niet ongelofelijk lang, maar geeft daarna zaaddozen die er ook heel erg leuk uitzien. Laat ze staan voor een fijn herfstsilhouette en voor de vogels die ze graag lusten.

113

To do in het najaar afknippen wanneer de plant lelijk wordt

To do toedekken bij erge kou, lelijk blad afknippen

114

De plant kan wel wat vorst aan, maar mocht het erg koud worden, bescherm 'm dan tegen een koude wind. Je hoeft de varen niet te snoeien, maar af en toe het lelijke blad wegknippen kan natuurlijk wel.

IJzervarens zijn groenblijvende polvormende varens met heel bijzonder blad. Het lijkt een beetje op dat van een hulst. Vaak kan de ijzervaren niet zo goed tegen vorst, maar de Cyrtomium fortunei kan met een beetje extra bescherming wel een koude winter aan. IJzervaren staat graag in de (half)schaduw en doet het op vrijwel iedere grond.

Verzorging

Cyrtomium fortunei 'Clivicola' IJzervaren

Verzorging

Darmera peltata is een oeverplant die het liefst op een zonnige plek in de drassige of vochtige bodem staat. In de juiste grond breidt de plant zich langzaam uit met kruipende wortelstokken. Darmera peltata, of schildblad, bloeit met lichtroze bloemen aan lange rechte stelen in de periode april-mei. Pas na de bloei van Darmera peltata verschijnt het grote schildvormige blad. De bloemen worden ongeveer 80-90 cm hoog.

4 - 5

Darmera peltata Schildblad

To do niets 115

De plant heeft geen bijzondere zorg nodig.

In het voorjaar kun je de uitgebloeide bloemen weghalen. Doet het goed op licht vochtige maar arme grond.

To do terugknippen als de uitgebloeide bloemen leeggegeten zijn en lelijk worden

116

6 - 7

Wilde peen (wilde wortel dus!) zie je in de zomer overal staan, ze volgen het Fluiten kruid op. Deze inheemse 2 jarige soort (soms meerjarig) staat goed in de tuin met die kantachtige brede bloemschermen. Bloemen zijn erg goed te plukken. Hebben!

De uitgebloeide bloemen vormen een warrig bolletje. Zeker laten zitten want een hoop vogeltjes hebben daar plezier van in het voorjaar. Daucus carota kan zich als meerjarige plant gedragen.

Verzorging

Daucus carota Wilde Peen

To do pinchen + de knol bewaren gedurende de winter

117

Je hebt in feite twee opties: graaf de knol op zodra het begint te vriezen, knip het blad er af maar laat 10 cm zitten, borstel 'm schoon, laat 'm drogen op een krant voor een paar dagen en bewaar de knol op een donkere en koele plek in een stoffen tas of iets dergelijks. Of je laat 'm zitten en hoop, bid, smeek dat de knol de winter overleeft en weer uitloopt in mei. Als je weinig tocht in de je tuin hebt, en er dus minder snel koude lucht = vorst langskomt, kun je de knol best laten zitten. Je merkt vanzelf of dat werkt of niet, en als er een hele strenge winter is geweest kun je alsnog nieuwe knollen kopen en opnieuw uitplanten, dan weet je zeker dat je gewoon planten krijgt!

Is er een mooiere bloem dan een dahlia? Ik betwijfel het. Van oorsprong komen ze uit Mexico en werden ontdekt door een Zweedse botanist, genaamd Dahl. Ze groeien uit een soort spinachtige knol (maar eigenlijk doet het me denken aan harige... nou ja, never mind). Omdat ze uit Mexico komen zijn die knollen gevoelig voor vorst, en daar begint de mythe. Eigenlijk zijn ze onmisbaar in een tuin, maar men is een beetje bang voor het werk dat je er aan hebt. Maar het is zoveel makkelijker dan je denkt! Try it.

Dahlia Dahlia

Tijdens de groei van de dahlia is het belangrijk om de dahlia te pinchen. Je vindt de instructies hiervoor in de highlight 'dahlia's' op instagram.com/studiomayandjune. Een goeie dosis vloeibare plantenvoeding in een gieter water elke week in de maanden juni, juli en augustus is ook heel wel kom! Blijf af en toe de bloemen plukken zodat er weer nieuwe knoppen kunnen groeien. Je plukt ze wanneer de bloem bijna helemaal open is.

Verzorging

7 - 10

To do na bloei afknippen voor tweede bloei + na oktober helemaal tot de grond afknippen

Riddersporen vragen wat toewijding. Zorg voor een hele goede losse bodem, goed (en diep) omgeschoffeld dus met veel compost vermengd zodat de grond luchtiger wordt. Let op slakken in april en mei, die kunnen de hele plant opeten. Zet er desnoods een ring van pvc pijp omheen zodat ze niet bij de stelen komen. Bind de plant op met een ring of stokken. Na de bloei kun je de stelen net onder de bloem afknippen voor een tweede bloei. Om de twee jaar opgraven en de kluit in twee delen splitsen en één deel terugzetten, liefst op een andere plek om de grond niet uit te putten.

6 - 7

118

Verzorging

Delphinium belladonna 'Volkerfrieden' Ridderspoor

Riddersporen zijn vaste prik voor Engelse cottage tuinen, maar zó veel werk in verhou ding tot andere vaste planten. De beloning is wel weer groots: de enorme bloemen zijn fantastisch. Als je ze goed verzorgt en eens in de twee jaar opgraaft en splitst (zodat ze de grond en zichzelf niet uitputten, want grote bloemen kosten veel energie) komt het helemaal goed. Knip ze gerust voor de vaas, want ze bloeien dan nog een keer!

119

To do na bloei afknippen voor tweede bloei + na oktober helemaal tot de grond afknippen

Delphinium 'Sky Sensation' Ridderspoor

Riddersporen zijn vaste prik voor Engelse cottage tuinen, maar zó veel werk in verhou ding tot andere vaste planten. De beloning is wel weer groots: de enorme bloemen zijn fantastisch. Als je ze goed verzorgt en eens in de twee jaar opgraaft en splitst (zodat ze de grond en zichzelf niet uitputten, want grote bloemen kosten veel energie) komt het helemaal goed. Knip ze gerust voor de vaas, want ze bloeien dan nog een keer!

6 - 7

Verzorging

Riddersporen vragen wat toewijding. Zorg voor een hele goede losse bodem, goed (en diep) omgeschoffeld dus met veel compost vermengd zodat de grond luchtiger wordt. Let op slakken in april en mei, die kunnen de hele plant opeten. Zet er desnoods een ring van pvc pijp omheen zodat ze niet bij de stelen komen. Bind de plant op met een ring of stokken. Na de bloei kun je de stelen net onder de bloem afknippen voor een tweede bloei. Om de twee jaar opgraven en de kluit in twee delen splitsen en één deel terugzetten, liefst op een andere plek om de grond niet uit te putten.

To do in februari bijknippen

Verzorging

Zorg voor goed doorlatende en humusrijke grond. Ze houden van een redelijk vochtige en humusrijke bodem en staan daarom ook goed in (half)schaduw. Knip de plant absoluut niet voor de winter af, daar wordt ze verdrietig van, maar doe dit pas rond februari zoals bij andere siergrassen. Je hoeft het niet eens volledig af te knippen, een beetje bijwerken en dorre blade ren weghalen kan al voldoende zijn. Het kan zijn dat je Deschampsia na een jaar of vijf opnieuw moet planten. Dat zie je aan een verdorde kern, dan is het tijd voor nieuwe.

6 - 8

Deschampsia cespitosa is een mooi gras dat goed dient als accent in borders. De kleine aren zijn goudkleurig in het najaar en dansen mee op de wind. Ze bloeit vrij vroeg, maar blijft natuurlijk mooi staan tot je zelf besluit om het te snoeien. De pollen worden wat breder en de grassen kunnen overhangen als ze zwaar zijn. Pluk dus vooral af en toe wat om de last wat te verlichten! Deze cultivar zou steriel zijn, wat betekent dat ze niet uitzaait. Ze komen heel vroeg op, dus leer eventuele zaailingen herkennen zodat je ze er vroeg uit kunt halen.

120

Deschampsia cespitosa 'Palava' Ruwe smele

121

Deschampsia cespitosa 'Goldtau' Ruwe smele

Deschampsia cespitosa is een mooi gras dat goed dient als accent in borders. De kleine aren zijn goudkleurig in het najaar en dansen mee op de wind. Ze bloeit vrij vroeg, maar blijft natuurlijk mooi staan tot je zelf besluit om het te snoeien. De pollen worden wat breder en de grassen kunnen overhangen als ze zwaar zijn. Pluk dus vooral af en toe wat om de last wat te verlichten! Deze cultivar zou steriel zijn, wat betekent dat ze niet uitzaait. Ze komen heel vroeg op, dus leer eventuele zaailingen herkennen zodat je ze er vroeg uit kunt halen.

Verzorging

6 - 8

Zorg voor goed doorlatende en humusrijke grond. Ze houden van een redelijk vochtige en humusrijke bodem en staan daarom ook goed in (half)schaduw. Knip de plant absoluut niet voor de winter af, daar wordt ze verdrietig van, maar doe dit pas rond februari zoals bij andere siergrassen. Je hoeft het niet eens volledig af te knippen, een beetje bijwerken en dorre blade ren weghalen kan al voldoende zijn. Het kan zijn dat je Deschampsia na een jaar of vijf opnieuw moet planten. Dat zie je aan een verdorde kern, dan is het tijd voor nieuwe.

To do in februari bijknippen

To do afgestorven blad afknippen 122

Verzorging

Het gebroken hartje kent misschien iedereen wel uit oma's tuin. Enigszins ouderwets, maar een heel mooie plant met fijne bloemetjes. Doet het goed in halfschaduw en bijvoorbeeld onder bomen. Bloeit de hele zomer door van mei tot september met hartvormige bloemetjes. Wij krijgen zeker geen gebroken hartje van deze plant, want ieder jaar komt hij weer terug met fris groen blad. Hele fijne plant!

Snoei na de bloei de hele plant tot ongeveer de helft weg om de groei van frisse bladeren te stimuleren.

Dicentra formosa 'Luxuriant' Gebroken hartje

5 - 9

Dicentra spectabilis Gebroken hartje

Verzorging

To do afgestorven blad weghalen

Na de bloei sterft het blad af en wordt het geel. Je kunt het blad dan dus weghalen. Verder geen bijzondere zorg nodig!

4-5

Het gebroken hartje kent misschien iedereen wel uit oma's tuin. Enigszins ouderwets, maar een heel mooie plant met wonderlijk gevormde bloemen. Doet het goed in halfschaduw en bijvoorbeeld onder bomen. Bloeit in april en mei met hartvormige bloemetjes. Wij krijgen zeker geen gebroken hartje van deze plant, want ieder jaar komt hij weer terug met fris groen blad. Hele fijne voorjaarsbloeier!

123

Verzorging

4-5

Dicentra spectabilis 'Alba' Gebroken hartje

Na de bloei sterft het blad af en wordt het geel. Je kunt het blad dan dus weghalen. Verder geen bijzondere zorg nodig!

To do afgestorven blad weghalen

124

Het gebroken hartje kent misschien iedereen wel uit oma's tuin. Enigszins ouderwets, maar een heel mooie plant met wonderlijk gevormde bloemen. Doet het goed in halfschaduw en bijvoorbeeld onder bomen. Bloeit in april en mei met hartvormige bloemetjes. Wij krijgen zeker geen gebroken hartje van deze plant, want ieder jaar komt hij weer terug met fris groen blad. Hele fijne voorjaarsbloeier!

Dictamnus 'Albus' Vuurwerkplant

De Vuurwerkplant bloeit met sierlijke trossen met witte bloemen. Doordat de plant etherische olie uitscheidt heeft hij ook een lekkere citroenachtige geur. Deze olie is meteen ook de reden voor zijn naam; als je er een aansteker bij houdt, zal de Vuurwerkplant kort maar spetterend branden!

To do in het voorjaar kort afknippen

125

Dictamnus is een goede winterharde plant die weinig omkijken heeft. Mocht je een keer de plant willen verplaatsen, doe dan wel handschoenen aan, want sommige mensen zijn gevoelig voor de olie die de plant uitscheidt.

Verzorging

6-7

Digitalis ferruginea Vingerhoedskruid

126

Eén van mijn lievelingsbloemen: Vinger hoedskruid, of nog liever Foxgloves zoals ze in Engeland zeggen. Een echte bosplant die graag in halfschaduw groeit, maar ook prima zon kan verdragen. Ze bloeit nadat de tulpen hun piek hebben gehad en is de drempel naar de zomer. Digitalis betekent zoiets als 'vinger', vandaar de naam vingerhoedskruid (ook omdat de bloem op een vingerhoedje lijkt, die men gebruikte bij het naaien van stof). Maar let op: in elke bloem zit de stof Digitaline wat zeer giftig is. Nooit je vinger er in stoppen en ook nooit opeten! Was je handen goed nadat je ze hebt aangeraakt, dan is er geen reden tot zorg.

Digitalis is tweejarig, wat betekent dat ze het eerste jaar een rozet op de grond maakt, en het tweede jaar de lucht in schiet. Ze zaait zichzelf uit, en komt dus elk jaar op een andere plek op. Haal uitgebloeide bloemen niet direct weg zodat ze de kans krijgen hun zaad los te laten.

Verzorging

To do uitgebloeide bloemaren weghalen

7 - 8

Geel vingerhoedskruid

Digitalis lutea

Je raadt het al, Gele vingerhoedskruid heeft gele bloemen en bloeit in de maanden juni en juli. Ze staat graag op plekjes in de halfschaduw en een humusrijke bodem met weinig boomwortels in haar nabijheid. Direct zonlicht op het blad kan wel voor problemen zorgen, de bladeren 'verbranden' dan. Zorg dus voor gefilterd licht door haar in de schaduw van bomen of heesters te plaatsen, maar niet te dicht erop. Ook de Gele vingerhoedskruid is giftig, dus was je handen goed nadat je ze hebt aangeraakt.

To do uitgebloeide bloemaren weghalen nadat ze zaad hebben uitgezaaid 5 - 6

Verzorging

Houdt van een iets vochtige plek in de schaduw. Snoei de bloemen tot de grond na de eerste bloei om een tweede bloei te stimuleren.

127

Verzorging

Digitalis is tweejarig, wat betekent dat ze het eerste jaar een rozet op de grond maakt, en het tweede jaar de lucht in schiet. Ze zaait zichzelf uit, en komt dus elk jaar op een andere plek op. Haal uitgebloeide bloemen niet direct weg zodat ze de kans krijgen hun zaad los te laten.

Eén van mijn lievelingsbloemen: Vinger hoedskruid, of nog liever Foxgloves zoals ze in Engeland zeggen. Een echte bosplant die graag in halfschaduw groeit, maar ook prima zon kan verdragen. Ze bloeit nadat de tulpen hun piek hebben gehad en is de drempel naar de zomer. Digitalis betekent zoiets als 'vinger', vandaar de naam vingerhoedskruid (ook omdat de bloem op een vingerhoedje lijkt, die men gebruikte bij het naaien van stof). Maar let op: in elke bloem zit de stof Di gitaline wat zeer giftig is. Nooit je vinger er in stoppen en ook nooit opeten! Was je handen goed nadat je ze hebt aangeraakt, dan is er geen reden tot zorg.

128

Digitalis 'Sutton's Apricot'

Digitalis purpurea Vingerhoedskruid

To do uitgebloeide bloemaren weghalen

5 - 6

Digitalis 'Snow Thimble'

To do uitgebloeide bloemaren weghalen nadat ze zaad hebben uitgezaaid

129

Digitalis purpurea 'Snow Thimble' Vingerhoedskruid

Digitalis is tweejarig, wat betekent dat ze het eerste jaar een rozet op de grond maakt, en het tweede jaar de lucht in schiet. Ze zaait zichzelf uit, en komt dus elk jaar op een andere plek op. Haal uitgebloeide bloemen niet direct weg zodat ze de kans krijgen hun zaad los te laten.

5 - 6

Verzorging

Eén van mijn lievelingsbloemen: Vinger hoedskruid, of nog liever Foxgloves zoals ze in Engeland zeggen. Een echte bosplant die graag in halfschaduw groeit, maar ook prima zon kan verdragen. Ze bloeit nadat de tulpen hun piek hebben gehad en is de drempel naar de zomer. Digitalis betekent zoiets als 'vinger', vandaar de naam vingerhoedskruid (ook omdat de bloem op een vingerhoedje lijkt, die men gebruikte bij het naaien van stof). Maar let op: in elke bloem zit de stof Di gitaline wat zeer giftig is. Nooit je vinger er in stoppen en ook nooit opeten! Was je handen goed nadat je ze hebt aangeraakt, dan is er geen reden tot zorg.

Verzorging

Digitalis is tweejarig, wat betekent dat ze het eerste jaar een rozet op de grond maakt, en het tweede jaar de lucht in schiet. Ze zaait zichzelf uit, en komt dus elk jaar op een andere plek op. Haal uitgebloeide bloemen niet direct weg zodat ze de kans krijgen hun zaad los te laten.

130

To do uitgebloeide bloemaren weghalen nadat ze zaad hebben uitgezaaid

Eén van mijn lievelingsbloemen: Vinger hoedskruid, of nog liever Foxgloves zoals ze in Engeland zeggen. Een echte bosplant die graag in halfschaduw groeit, maar ook prima zon kan verdragen. Ze bloeit nadat de tulpen hun piek hebben gehad en is de drempel naar de zomer. Digitalis betekent zoiets als 'vinger', vandaar de naam vingerhoedskruid (ook omdat de bloem op een vingerhoedje lijkt, die men gebruikte bij het naaien van stof). Maar let op: in elke bloem zit de stof Di gitaline wat zeer giftig is. Nooit je vinger er in stoppen en ook nooit opeten! Was je handen goed nadat je ze hebt aangeraakt, dan is er geen reden tot zorg.

Digitalis purpurea 'Sutton's Apricot' Vingerhoedskruid

5 - 6

Niet iedereen houdt van varens, maar ik vind ze geweldig op de juiste plek. Een aantal soorten zijn vrij wintergroen, wat ze meteen een fijne aanvulling maakt wanneer er min der te beleven valt in de tuin. Het blad van deze mannetjesvaren is mooi vaalgroen en blijft erg lang mooi in de winter. Ze kunnen groot worden, maar je kunt ze redelijk goed in bedwang houden.

131

Verzorging

Dryopteris affinis borreri Varen

To do niets

Een varen heeft weinig onderhoud nodig. In de lente komen er nieuwe bladeren uitrollen (zie foto) waarna het blad heel lang groen blijft. Deze soort overleeft de meeste winters maar zal wel iets aftakelen voordat er fris nieuw groen komt.

Varens zijn een favoriet van me, wat men er ook van vindt. Het zijn misschien niet de hoofdrolspelers met een Oscar, maar het zijn wél heel belangrijke bijrollen die de hele film overeind houden. De brede stekelvaren is een stevige, forse makkelijke groeier, die aardig lang groen blijft.

To do winter/voorjaar eventueel lelijk blad weghalen

Geef varens bij het aanplanten een goede portie organische compost, liefst onderin het gat vóórdat je de kluit er in zet. Zorg voor voldoende vocht, dan is een zonnige plek geen probleem. Als er scheuten lelijk zijn geworden in de winter kun je ze zelf afknippen, maar liefst wel na mogelijke dagvorst.

Dryopteris dilatata Brede stekelvaren

132

Verzorging

Dryopteris erythrosora Herfstvaren

133

To do

Varens zijn een favoriet van me, wat men er ook van vindt. Het zijn misschien niet de hoofdrolspelers met een Oscar, maar het zijn wél heel belangrijke bijrollen die de hele film overeind houden. Deze Herfstvaren heeft een waanzinnige verkleuring door het blad, en krijgt voortdurend nieuwe scheuten die eerst oranjerood zijn en langzaam groen worden. Herfst, maar dan andersom. Bij extreme winters verdwijnt ze, maar bij zachte winters zal ze groen blijven.

Verzorging

winter/voorjaar eventueel lelijk blad weghalen

Geef varens bij het aanplanten een goede portie organische compost, liefst onderin het gat vóórdat je de kluit er in zet. Zorg voor voldoende vocht, dan is een zonnige plek geen probleem. Als er scheuten lelijk zijn geworden in de winter kun je ze zelf afknippen, maar liefst wel na mogelijke dagvorst.

Dryopteris filix max Mannetjesvaren

To do niets

Verzorging

Een varen heeft weinig onderhoud nodig. In de lente komen er nieuwe bladeren uitrollen (zie foto) waarna het blad heel lang groen blijft. Deze soort overleeft de meeste winters maar zal wel iets aftakelen voordat er fris nieuw groen komt.

Niet iedereen houdt van varens, maar ik vind ze geweldig op de juiste plek. Een aantal soorten zijn vrij wintergroen, wat ze meteen een fijne aanvulling maakt wanneer er minder te beleven valt in de tuin. Dryopteris filix-mas, een van de meest in onze bossen voorkomende varens. Ze kunnen groot worden, maar je kunt ze redelijk goed in bedwang houden.

134

Varens zijn een favoriet van me, wat men er ook van vindt. Het zijn misschien niet de hoofdrolspelers met een Oscar, maar het zijn wél heel belangrijke bijrollen die de hele film overeind houden. Vooral in het voorjaar is deze Dryopteris een echte blikvanger wanneer de helder goudgroene bladeren afsteken tegen de donkere steel en middennerf.

Geef varens bij het aanplanten een goede portie organische compost, liefst onderin het gat vóór dat je de kluit er in zet. Zorg voor voldoende vocht, dan is een zonnige plek geen probleem. Als er scheuten lelijk zijn geworden in de winter kun je ze zelf afknippen, maar liefst wel na mogelijke dagvorst. De wallichianum kan in de winter bevriezen. Zorg er dus voor dat je'm goed afdekt met bladeren tegen de vorst.

To do winter/voorjaar eventueel lelijk blad weghalen

135

Dryopteris wallichianum Manvaren

Verzorging

Echinacea is een hele populaire plant die veel kleur toevoegt in de late zomer. Ze produceert grote margrietachtige bloemen op stevige stelen, die nooit omvallen en héél lang bloeien van juli tot september (of zelfs langer). Echinacea groeit het beste in de volle zon, in goed gedraineerde grond. Ze houdt beslist niet van natte voeten in de winter! Er komen ontzettend veel bijen en vlinders op af. De mooie rode zaadkogels zijn een fijn wintersilhouette, wat natuurlijk weer een mooi bijkomend voordeel is.

136

7 - 9

Echinacea pallida Zonnehoed

* Zorg voor goede drainage voor deze plant. Leg wat grind onderin het plantgat zodat het niet met natte voeten staat in de winter.

Knip in september, als de plant volledig is uitgebloeid, de dode bloemstengels tot op de grond af, maar nog beter laat je een aantal stengels met zaad gevulde kegels staan. Vanaf de herfst tot in de winter vormen ze een bron van voedsel voor zaadetende vogels én is het mooi om naar te kijken. Knip ze dan af rond februari.

Verzorging

To do in het voorjaar afknippen tot ca. 20 cm boven de grond

137

Verzorging

Echinacea moet heet en droog staan, dus bijwateren bij hitte is echt niet nodig. Knip ze gedu rende de zomer af en toe af voor op de vaas, maar laat de laatste 'oogst' staan. Vanaf de herfst tot in de winter vormen de zaadkogels een bron van voedsel voor vogels én ze zijn mooi om naar te kijken. Snoei de plant tot 10 centimeter in het voorjaar.

Echinacea is een hele populaire plant die veel kleur toevoegt in de late zomer. Ze produceert grote margrietachtige bloemen op stevige stelen, die nooit omvallen en héél lang bloeien van juli tot september (of zelfs langer). Echinacea groeit het beste in de volle zon, in goed gedraineerde grond. Ze houdt beslist niet van natte voeten in de winter! Er komen ontzettend veel bijen en vlinders op af. De mooie rode zaadkogels zijn een fijn wintersilhouette, wat natuurlijk weer een mooi bijkomend voordeel is.

To do in het voorjaar afknippen tot ca. 20 cm boven de grond

7 - 10

* Zorg voor goede drainage voor deze plant. Leg eventueel wat grind onderin het plantgat zodat het niet met natte voeten staat in de winter.

Echinacea purpurea 'Magnus' Zonnehoed

Echinacea purpurea 'Mellow Yellow' Zonnehoed

Echinacea moet heet en droog staan, dus bijwateren bij hitte is echt niet nodig. Knip ze gedu rende de zomer af en toe af voor op de vaas, maar laat de laatste 'oogst' staan. Vanaf de herfst tot in de winter vormen de zaadkogels een bron van voedsel voor vogels én ze zijn mooi om naar te kijken. Snoei de plant tot 10 centimeter in het voorjaar.

138

7 - 9

To do in het voorjaar afknippen tot ca. 20 cm boven de grond

Echinacea is een hele populaire plant die veel kleur toevoegt in de late zomer. Ze produceert grote margrietachtige bloemen op stevige stelen, die nooit omvallen en héél lang bloeien van juli tot september (of zelfs langer). Echinacea groeit het beste in de volle zon, in goed gedraineerde grond. Ze houdt beslist niet van natte voeten in de winter! Er komen ontzettend veel bijen en vlinders op af. De mooie rode zaadkogels zijn een fijn wintersilhouette, wat natuurlijk weer een mooi bijkomend voordeel is.

* Zorg voor goede drainage voor deze plant. Leg eventueel wat grind onderin het plantgat zodat het niet met natte voeten staat in de winter.

Verzorging

Knip in september, als de plant volledig is uitgebloeid, de dode bloemstengels tot op de grond af, maar nog beter laat je een aantal stengels met zaad gevulde kegels staan. Vanaf de herfst tot in de winter vormen ze een bron van voedsel voor zaadetende vogels én is het mooi om naar te kijken. Knip ze dan af rond februari.

Echinacea purpurea 'Orange Passion' Zonnehoed

7 - 8

To do in het voorjaar afknippen tot ca. 20 cm boven de grond

Echinacea is een hele populaire plant die veel kleur toevoegt in de late zomer. Ze produceert grote margrietachtige bloemen op stevige stelen, die nooit omvallen en héél lang bloeien van juli tot september (of zelfs langer). Echinacea groeit het beste in de volle zon, in goed gedraineerde grond. Ze houdt beslist niet van natte voeten in de winter! Er komen ontzettend veel bijen en vlinders op af. De mooie rode zaadkogels zijn een fijn wintersilhouette, wat natuurlijk weer een mooi bijkomend voordeel is.

* Zorg voor goede drainage voor deze plant. Leg wat grind onderin het plantgat zodat het niet met natte voeten staat in de winter.

Verzorging

139

7 - 8

Echinacea 'Virgin' Zonnehoed

* Zorg voor goede drainage voor deze plant. Leg wat grind onderin het plantgat zodat het niet met natte voeten staat in de winter.

To do in het voorjaar afknippen tot ca. 20 cm boven de grond

Knip in september, als de plant volledig is uitgebloeid, de dode bloemstengels tot op de grond af, maar nog beter laat je een aantal stengels met zaad gevulde kegels staan. Vanaf de herfst tot in de winter vormen ze een bron van voedsel voor zaadetende vogels én is het mooi om naar te kijken. Knip ze dan af rond februari.

140

Verzorging

Echinacea is een hele populaire plant die veel kleur toevoegt in de late zomer. Ze produceert grote margrietachtige bloemen op stevige stelen, die nooit omvallen en héél lang bloeien van juli tot september (of zelfs langer). Echinacea groeit het beste in de volle zon, in goed gedraineerde grond. Ze houdt beslist niet van natte voeten in de winter! Er komen ontzettend veel bijen en vlinders op af. De mooie zaadkogels zijn een fijn win tersilhouette, wat natuurlijk weer een mooi bijkomend voordeel is.

* Zorg voor goede drainage voor deze plant. Leg eventueel wat grind onderin het plantgat zodat het niet met natte voeten staat in de winter.

Verzorging

7 - 10

Echinacea moet heet en droog staan, dus bijwateren bij hitte is echt niet nodig. Knip ze gedu rende de zomer af en toe af voor op de vaas, maar laat de laatste 'oogst' staan. Vanaf de herfst tot in de winter vormen de zaadkogels een bron van voedsel voor vogels én ze zijn mooi om naar te kijken. Snoei de plant tot 10 centimeter in het voorjaar.

141

Echinacea is een hele populaire plant die veel kleur toevoegt in de late zomer. Ze produceert grote margrietachtige bloemen op stevige stelen, die nooit omvallen en héél lang bloeien van juli tot september (of zelfs langer). Echinacea groeit het beste in de volle zon, in goed gedraineerde grond. Ze houdt beslist niet van natte voeten in de winter! Er komen ontzettend veel bijen en vlinders op af. De mooie rode zaadkogels zijn een fijn wintersilhouette, wat natuurlijk weer een mooi bijkomend voordeel is.

Echinacea purpurea 'White Swan' Zonnehoed

To do in het voorjaar afknippen tot ca. 20 cm boven de grond

To do in het voorjaar afknippen tot ca. 20 cm boven de grond

Er is geen bijzonder onderhoud nodig, behalve dat Echinops graag droge voeten houdt in de win ter. Knip de stelen uiterlijk februari/maart af voor nieuwe groei.

Echinops bannaticus 'Star Frost' Kogeldistel

* Zorg voor goede drainage voor deze plant. Leg wat grind onderin het plantgat zodat het niet met natte voeten staat in de winter.

Verzorging

7 - 9

Een fantastische plant in een border: de ko geldistel! De bijen, vlinders en andere insec ten zullen je er dankbaar voor zijn. Ze mag er misschien wat weerbarstig uit zien qua blad, maar de bijna gloeiende kogel is van een an der soort schoonheid. Uit de stekelige kogel komen kleine bloemetjes (waar de insecten dan weer dol op zijn). In de winter vormen ze een waanzinnig silhouette, zéker als het een beetje vriest. Van oorsprong groeit ze op zeer droge prairiegrond, dus houd de boel droog!

142

Een fantastische plant in een border: de ko geldistel! De bijen, vlinders en andere insec ten zullen je er dankbaar voor zijn. Ze mag er misschien wat weerbarstig uit zien qua blad, maar de bijna gloeiende kogel is van een an der soort schoonheid. Uit de stekelige kogel komen kleine bloemetjes (waar de insecten dan weer dol op zijn). In de winter vormen ze een waanzinnig silhouette, zéker als het een beetje vriest. Van oorsprong groeit ze op zeer droge prairiegrond, dus houd de boel droog!

143

Verzorging

* Zorg voor goede drainage voor deze plant. Leg wat grind onderin het plantgat zodat het niet met natte voeten staat in de winter.

Echinops ritro Kogeldistel

To do in het voorjaar afknippen tot ca. 20 cm boven de grond

7 - 9

Er is geen bijzonder onderhoud nodig, behalve dat Echinops graag droge voeten houdt in de win ter. Knip de stelen uiterlijk februari/maart af voor nieuwe groei.

Epimedium kan gebruikt worden als bodembedekker. Knip vroeg in februari de bladeren af. Zo worden de bloemetjes mooi zichtbaar. Knip niet te laat, anders gaan er misschien ook wat bloemsteeltjes verloren.

To do februari oud blad afknippen

144

Verzorging

Epimedium x perralchicum 'Frohnleiten' Elfenbloem

4 - 5

Epimedium x perralchicum 'Frohnleiten' bloeit rond april-mei met fijne, mooie hel dergele bloemetjes. Het blad is wintergroen en heeft een bronzen tint. Dat is fijn, want zo is deze elfenbloem ook na de bloei nog decoratief.

145

Verzorging

5 - 7

To do afknippen als ze niet mooi meer zijn, maar het blad laten afsterven!

Je kent ze misschien wel van de bloemist, maar deze enorme vuurpijlen zijn geweldige bloemen, óók in de tuin. Ze zijn niet makke lijk, want het kost even geduld voor je er van kunt genieten omdat ze pas na een jaar of twee zullen gaan bloeien. Maar als ze dan beginnen! Goodness. Dan is de hele buurt jaloers op je. De honderden kleine bloemen zijn perzikroze van kleur. Van onder naar boven beginnen ze open te komen, tot er een hele vuurpijl in volle bloei staat.

Eremurus 'Romance' Naald van Cleopatra of Foxtails

Eremurus groeit uit een wortelstok, ook wel rhizoom genoemd. Het is een soort spinachtige knol die je voorzichtig in z'n geheel niet te diep in de grond plant (dat moet in het late najaar). Zet er een stok bij zodat je weet dat daar knollen begraven liggen. Pas na een jaar of twee zul je er bloemen van zien, want het is een trage groeier. In de tussentijd kun je op die plek eenjarigen zaaien zodat er geen kale plek blijft liggen. De knol mag je in de grond laten zitten, maar leg er in de winter wat boomschors of mulch op zodat ze minder snel bevriest.

Verzorging

Deze distelsoort is een populaire tuinplant voor strandtuinen én doen het goed in droge tuinen of borders. De Nederlandse naam is Kruisdistel. Ze zijn familie van de Apiaceae. De bloemen zijn blauw van kleur en bloeien van ca. juli tot en met augustus. De blade ren zijn groen en ongeveer 15 cm groot. De Kruisdistel staat graag op een plek in de volle zon. Dus een tuin- of tuinborder die 5 uur of langer zonlicht vangt.

Eryngium bourgatii Kruisdistel

To do in het voorjaar afknippen tot ca. 20 cm boven de grond

7 - 10

146

Deze tuinplanten sterven na de herfst boven de grond af. Knip de afgestroven plantdelen niet weg, deze vormen een bescherming tegen de vorst. Daarbij hebben de uitgebloeide bloemen ook een sierwaarde.

Erica cinerea Rode dophei

6 - 9 147

Rode dophei is een prachtige heidesoort met paarsroze bloemen. Deze soort wordt ongeveer 25 cm hoog en staat graag op een zonnige plek. Rode dophei blijft de hele winter groen.

In de winter beschermen tegen sneeuw en veel regen, in de zomer staat Rode dophei liever niet te droog.

Verzorging

To do weinig tot niets

Erigeron komt van oorsprong uit Mexico, en dan kun je wel raden in welke omstandighe den ze het fijn heeft. De bloemetjes zullen je doen denken aan madeliefjes, maar ze zijn nog smaller en veranderen van roze naar wit. Een plantje dat het op elke droge plek enorm goed doet! Als je ze eenmaal herkent zul je ze in de stad ook overal zien, want ze groeien uit elke spleet tussen stenen en tegen muren. Een dankbaar plantje dus! Voor pluk ken minder geschikt, maar je kunt er hele mooie hoeken mee vullen.

5 - 10

Erigeron houdt van flink veel warmte. Als de plant te nat of donker staat krijg je vooral blad en weinig bloemen. Uitgebloeide bloemen weghalen helpt de plant om weer meer bloemen te pro duceren, maar is niet per se noodzakelijk. Knip de plant pas aan het einde van de winter terug tot net boven de grond.

To do in het voorjaar afknippen tot net boven de grond

148

Erigeron karvinskianus Fijnstraal, Mexicaans Madeliefje

Verzorging

5 - 11

Verzorging

Erysimum moet zonnig en droog staan. Knip de plant aan het einde van de winter terug, ze loopt vrij snel weer uit. Je kunt ook eens in de twee jaar snoeien, dan blijft de vorm wat wilder.

149

Erysimum is letterlijk een eindeloos bloeiende plant - ik vraag me vaak af wanneer ze in hemelsnaam stopt. Een fijne plant voor een zonnige en droge plek, daar kan ze enorm goed tegen.

Erysimum 'Bowles Mauve' Muurbloem, Steenraket

To do in het voorjaar afknippen tot net boven de grond

Eupatorium cannabinum Koninginnekruid

Verzorging

7 - 9 To do snoeien in februari/maart 150

Als de plant te groot wordt, na een jaar of vijf wellicht, kan het goed zijn om de pol op te graven, te delen en weer terug te planten. Snoeien kan aan het einde van de winter, de plant loopt daarna vrij snel weer uit.

Eupatorium is een indrukwekkende hoge plant met grote paarsroze schermen. Het is een plant die vooral geschikt is als ach tergrond van een border: lekker hoog en niet transparant. De schermen bloeien in juli, maar drogen daarna in naar vaalroze, waarna ze in de winter pluis beginnen te vormen waar het zaad in zit. Laat ze staan, niet weghalen! Vogels doen zich er tegoed aan en het geeft een mooi wintersilhouette. Deze Eupatorium wordt druk bezocht door bijen en vlinders!

Eupatorium is een indrukwekkende hoge plant met grote paarsroze schermen. Het is een plant die vooral geschikt is als achter grond van een border: lekker hoog en niet transparant. De schermen bloeien in juli, maar drogen daarna in naar vaalroze, waar na ze in de winter pluis beginnen te vormen waar het zaad in zit. Laat ze staan, niet weghalen! Vogels doen zich er tegoed aan en het geeft een mooi wintersilhouette.

7 - 9

Eupatorium maculatum Koninginnekruid

Verzorging

Als de plant te groot wordt, na een jaar of vijf wellicht, kan het goed zijn om de pol op te graven, te delen en weer terug te planten. Snoeien kan aan het einde van de winter, de plant loopt daarna vrij snel weer uit.

To do snoeien in februari/maart

151

152

To do

7 - 9

Verzorging

Als de plant te groot wordt, na een jaar of vijf wellicht, kan het goed zijn om de pol op te graven, te delen en weer terug te planten. Snoeien kan aan het einde van de winter, de plant loopt daarna vrij snel weer uit. snoeien in februari/maart

Eupatorium is een indrukwekkende plant met grote paarsroze schermen. Het is een plant die vooral geschikt is als achtergrond van een border: hoog en niet transparant. Deze 'Phantom' wordt iets minder hoog dan de normale Eupatorium maculatum, namelijk 120cm. De schermen bloeien in juli, maar drogen daarna in naar vaalroze, waarna ze in de winter pluis beginnen te vormen waar het zaad in zit. Laat ze staan, niet weghalen! Vogels doen zich er tegoed aan en het geeft een mooi wintersilhouette.

Eupatorium maculatum 'Phantom' Koninginnekruid

Deze Euphorbia variant doet het heel goed op schaduwrijke plekken, maar we waar schuwen u direct: ze is giftig. Niet laten aanraken of eten door kinderen dus! Als de plant in het midden of achterin een border staat is het niet zo'n probleem. Zorg gewoon dat je handschoenen draagt en na het planten of knippen je handen wast. De plant is wintergroen en bloeit in het voorjaar met citroengele bloemen die meestal de hele zomer wel blijven staan.

153

To do afknippen na de bloei

Euphorbia amygdaloides var. robbiae Wolfsmelk

4 - 6

Verzorging

Een fijne bodembedekker en interessante plant in de schaduw. Zodra de bloemen bruin beginnen te worden moet je de plant terugknippen tot de eerste bladeren op de grond. Draag handschoenen!

154

Verzorging

Euphorbia martinii Wolfsmelk

Deze Euphorbia variant doet het heel goed op een zonnige tot licht beschaduwde plek, maar we waarschuwen je direct: ze is giftig. Niet laten aanraken of eten door kinderen dus! Als de plant in het midden of achterin een border staat is het niet zo'n probleem. Zorg gewoon dat je handschoenen draagt en na het planten of knippen je handen wast. De plant is winter groen en bloeit van april tot juli. De bloemen, die meestal de hele zomer wel blijven staan, hebben een mooie warmrode vlek.

To do lellijke takken terugknippen in het voorjaar

Zodra de bloemen bruin beginnen te worden moet je de plant terugknippen tot de eerste blade ren op de grond. Draag handschoenen!

4 - 7

6 - 7 155

Festuca mairei is een prachtig, strak, bol vormig siergras met prachtig pluimen. In de maanden juni en juli bloeit Festuca met subtiele groenkleurige aren en in de winter blijft ze groen! Een fijn gras om langs de rand van een border te hebben of om structuur te geven aan een tuin.

Festuca mairei Zwenkgras

Snoeien in het voorjaar kan om de plant lekker fris te houden.

Verzorging

To do afknippen in maart

7 - 8

Filipendula purpurea 'Elegans' Moerasspirea

Laat de plant intact tot aan het einde van de winter, dan knip je de plant tot 10 cm af. Je ziet vanzelf dat ze weer uitloopt. Filipendula kan een beetje uitdijen. Wanneer je merkt dat de plant te groot wordt kun je deze in de herfst of winter 'delen' door de wortelkluit op te graven, door midden te hakken en één deel terug te zetten.

Filipendula is een bijzondere vaste plant: ze groeit op een zonnige plek, zolang er maar genoeg vocht in de grond zit. Perfect voor vijverranden, langs sloten of op veen- of klei grond waarin het water goed wordt vastge houden. De roze pluimen zijn net suikerspinnen en staan hoog boven het groene blad. In de herfst droogt ze heel erg mooi in en daarmee is Filipendula in bijna elk seizoen een aanwinst in de tuin.

To do afknippen in maart

156

Verzorging

Filipendula is een bijzondere vaste plant: ze groeit op een zonnige plek, zolang er maar genoeg vocht in de grond zit. Perfect voor vijverranden, langs sloten of op veen- of kleigrond waarin het water goed wordt vastgehouden. De roze pluimen zijn net sui kerspinnen en staan hoog boven het groene blad. In de herfst droogt ze heel erg mooi in en daarmee is Filipendula in bijna elk seizoen een aanwinst in de tuin.

Filipendula rubra 'Venusta' Moerasspirea

Verzorging

Laat de plant intact tot aan het einde van de winter, dan knip je de plant tot 10 cm af. Je ziet vanzelf dat ze weer uitloopt. Filipendula kan een beetje uitdijen. Wanneer je merkt dat de plant te groot wordt kun je deze in de herfst of winter 'delen' door de wortelkluit op te graven, door midden te hakken en één deel terug te zetten.

157

To do afknippen in maart

7 - 8

Filipendula is een bijzondere vaste plant: ze groeit op een zonnige plek, zolang er maar genoeg vocht in de grond zit. Perfect voor vijverranden, langs sloten of op veen- of kleigrond waarin het water goed wordt vastgehouden. De witte pluimen staan hoog boven het groene blad. In de herfst droogt ze heel erg mooi in en daarmee is Filipendula in bijna elk seizoen een aanwinst in de tuin.

To do afknippen in maart

158

Verzorging

Laat de plant intact tot aan het einde van de winter, dan knip je de plant tot 10 cm af. Je ziet vanzelf dat ze weer uitloopt. Filipendula kan een beetje uitdijen. Wanneer je merkt dat de plant te groot wordt kun je deze in de herfst of winter 'delen' door de wortelkluit op te graven, door midden te hakken en één deel terug te zetten.

Filipendula vulgaris Knolspirea

7 - 8

Eén van onze lievelingsplanten (oke, we zeg gen het vaak, maar het is ook echt zo deze keer): venkel. Niet om te eten (kan wel, deze plant is eetbaar) maar om naar te kijken. De gele schermen zijn luchtig en transparant maar trekken wel je aandacht. Daarnaast zijn ze in de winter ingedroogd nog steeds aantrekkelijk én ze zijn uiteraard fantastisch in een vaas. Een grote tak in een mooie vaas is meteen architectonisch, en de kleinere schermen tussen andere bloemen zijn stante pede een bloemstuk.

Verzorging

Foeniculum houdt van volle zon en goede warme grond. Het is in feite geen vaste plant maar zaait zich uit voor het volgende jaar. Daarom moet je de schermen laten staan, daar zit het zaad in. MAAR ze zaait ook graag véél uit. Haal in het voorjaar dus een deel van de jonge zaailingen weg (die herken je vanzelf aan het dille achtige blad) anders staat je tuin vol.

159

6 - 9

To do in het voorjaar afknippen tot ca. 20 cm boven de grond

Foeniculum vulgare Venkel

Foeniculum vulgare 'Rubrum' Venkel

6 - 9

To do in het voorjaar afknippen tot ca. 20 cm boven de grond

Eén van onze lievelingsplanten (oke, we zeg gen het vaak, maar het is ook echt zo deze keer): venkel. Niet om te eten (kan wel, deze plant is eetbaar) maar om naar te kijken. De gele schermen zijn luchtig en transparant maar trekken wel je aandacht. Daarnaast zijn ze in de winter ingedroogd nog steeds aantrekkelijk én ze zijn uiteraard fantastisch in een vaas. Een grote tak in een mooie vaas is meteen architectonisch, en de kleinere schermen tussen andere bloemen zijn stante pede een bloemstuk.

Verzorging

Foeniculum houdt van volle zon en goede warme grond. Het is in feite geen vaste plant maar zaait zich uit voor het volgende jaar. Daarom moet je de schermen laten staan, daar zit het zaad in. MAAR ze zaait ook graag véél uit. Haal in het voorjaar dus een deel van de jonge zaailingen weg (die herken je vanzelf aan het dille achtige blad) anders staat je tuin vol.

160

161

Eén van mijn lievelingsplanten (oke, ik zeg het vaak, maar het is ook echt zo deze keer): venkel. Niet om te eten (kan wel, deze plant is eetbaar) maar om naar te kijken. De gele schermen zijn luchtig en transparant maar trekken wel je aandacht. Daarnaast zijn ze in de winter ingedroogd nog steeds aan trekkelijk én ze zijn uiteraard fantastisch in een vaas. Een grote tak in een mooie vaas is meteen architectonisch, en de kleinere schermen tussen andere bloemen zijn stante pede een bloemstuk. Boom!

Foeniculum vulgare 'Smokey' Venkel

To do in het voorjaar afknippen tot ca. 20 cm boven de grond

6 - 9

Verzorging

Foeniculum houdt van volle zon en goede warme grond. Het is in feite geen vaste plant maar zaait zich uit voor het volgende jaar. Daarom moet je de schermen laten staan, daar zit het zaad in. MAAR ze zaait ook graag véél uit. Haal in het voorjaar dus een deel van de jonge zaailingen weg (die herken je vanzelf aan het dille achtige blad) anders staat je tuin vol.

4 - 5

To do weinig tot niks.

Verzorging

Weinig tot geen verzorging nodig.

Galium odorata (Asperula odorata) Lievevrouwebedstro

162

Asperula odorata, ook bekend als Galium odorata en als Lievevrouwebedstro is een winterharde vaste plant en bodembedek ker. Het is een heerlijk geurend kruid wat tegenwoordig ook vaak bij restaurants in gerechten verwerkt wordt of er wordt 'mei drank' van gemaakt dmv de bloemen en het blad te verwerken tot een alcoholische drank. De plant kan zowel in de schaduw als in de zon staan.

6 - 11

Gaura is een prairieplant en moet daarom warm en droog staan. Ze heeft geen rijke bodem nodig, dus weinig voeding in de grond.

163

Een fijne randvuller en een plant die maar niet stopt met bloeien: Gaura. De 'Whirling Butterflies' wordt ongeveer 80 cm hoog en is daarmee een mooie voor het midden van de border. Ze is vrij kortlevend, dus het kan zomaar zijn dat je deze Gaura elke paar jaar moet vervangen, maar hopelijk is dat de moeite waard vanwege haar óngelofelijk lan ge bloeitijd. Je zult je sowieso gaan afvragen wanneer ze eindelijk eens stopt met bloeien... lelijk wordt

Gaura lindheimerii 'Whirling Butterflies' Prachtkaars

To do in het najaar afknippen wanneer de plant

Verzorging

To do eventueel afdekken in de winter

Gentiaan staat graag zonnig en op een goed doorlatende bodem. Zorg er vooral voor dat Gentiaan in de winter niet onder water staat, en in de zomer niet te droog. Eventueel het plantgat afdekken in de winter, bijvoorbeeld met stro of blad, zodat de plant niet kapot vriest.

Gentiana pneumonanthe, of Klokjesgentiaan, was vroeger een veel voorkomende soort maar tegenwoordig zeldzaam en zelfs een beschermde soort! Deze bijzondere Klokjes gentiaan staat graag in zure, niet te droge grond en wordt zo'n 40cm hoog. De bloemen zijn donkerblauw met groene strepen aan de buitkant en bloeien van juni tot augustus.

6 - 8

Gentiana pneumonanthe Klokjesgentiaan

Verzorging

164

To do uitgebloeide bloemen weghalen

Verzorging

165

Geraniums stellen weinig eisen, zeker niet in de (half)schaduw, behalve voldoende vocht wan neer ze in de zon staan. Haal uitgebloeide bloemen weg zodat er weer nieuwe voor in de plaats kunnen komen. Geranium Azure Rush' is niet wintergroen dus sterft volledig af in de winter. Ze zaait niet uit, dus als je de plant wil vermeerderen zul je dit moeten doen door de plant op te graven, te scheuren, en weer terug te zetten.

Geranium 'Azure Rush'

Ooievaarsbek

5 - 11

De naam Geranium is afgeleid van het Griekse woord 'geranos', wat kraanvogel betekent. In het Nederlands kreeg ze de naam Ooievaars bek. Geraniums kennen we vooral als suffe planten in de vensterbank, maar er is zoveel meer dan dat! Deze varieteit, Geranium 'Azure Rush', is een weelderige bloeiende plant die je border van mei tot november een fijn cot tagegevoel geeft. In de winter is ze niet meer te vinden, dus zorg dat er ook een bedekking onder groeit zodat je geen kale grond hebt in de rest van het jaar.

To do uitgebloeide bloemen weghalen

166

Geranium 'Lilac Ice' Ooievaarsbek

5 - 9

Geraniums stellen weinig eisen, zeker niet in de (half)schaduw, behalve voldoende vocht wanneer ze in de zon staan. Haal uitgebloeide bloemen weg zodat er weer nieuwe voor in de plaats kunnen komen. Geranium 'Lilac Ice' is niet wintergroen dus sterft volledig af in de win ter. Ze zaait niet uit, dus als je de plant wil vermeerderen zul je dit moeten doen door de plant op te graven, te scheuren, en weer terug te zetten.

Verzorging

De naam Geranium is afgeleid van het Griekse woord 'geranos', wat kraanvogel betekent. In het Nederlands kreeg ze de naam Ooievaarsbek. Geraniums kennen we vooral als suffe planten in de vensterbank, maar er is zoveel meer dan dat! Deze varie teit, Geranium 'Lilac Ice', is een weelderige langbloeiende plant die je border een fijn cot tagegevoel geeft. In de winter is ze niet meer te vinden, dus zorg dat er ook een bedekking onder groeit zodat je geen kale grond hebt in de rest van het jaar.

Geranium 'Orion' Ooievaarsbek

Verzorging

Geraniums stellen weinig eisen, zeker niet in de (half)schaduw, behalve voldoende vocht wanneer ze in de zon staan. Haal uitgebloeide bloemen weg zodat er weer nieuwe voor in de plaats kunnen komen. Geranium 'Orion' is niet wintergroen dus sterft volledig af in de winter. Ze zaait niet uit, dus als je de plant wil vermeerderen zul je dit moeten doen door de plant op te graven, te scheuren, en weer terug te zetten.

167

To do uitgebloeide bloemen weghalen

5 - 9

De naam Geranium is afgeleid van het Griekse woord 'geranos', wat kraanvogel be tekent. In het Nederlands kreeg ze de naam Ooievaarsbek. Geraniums kennen we vooral als suffe planten in de vensterbank, maar er is zoveel meer dan dat! Deze varieteit, Gera nium 'Orion', is een weelderige langbloeiende plant die je border een fijn cottagegevoel geeft. In de winter is ze niet meer te vinden, dus zorg dat er ook een bedekking onder groeit zodat je geen kale grond hebt in de rest van het jaar.

Geraniums stellen weinig eisen, zeker niet in de (half)schaduw, behalve voldoende vocht wanneer ze in de zon staan. Haal uitgebloeide bloemen weg zodat er weer nieuwe voor in de plaats kunnen komen.

168

Verzorging

5 - 10

Geranium 'Rozanne' Ooievaarsbek

To do uitgebloeide bloemen weghalen

Geranium 'Rozanne' is een langbloeiende variant die bloeit van mei tot oktober. De bloemen zijn paars-blauw met een wit hart en ongeveer 5 cm groot. Het is een ideale groenblijvende bodembedekker en hoeft in principe niet gesnoeid te worden. Geranium 'Rozanne staat graag in de zon of halfscha duw en wordt 30-40 cm hoog.

Verzorging

169

Geranium endressii Ooievaarsbek

To do in maart lelijke bladeren verwijderen + voeden

6 - 9

De naam Geranium is afgeleid van het Griekse woord 'geranos', wat kraanvogel betekent. In het Nederlands kreeg ze de naam Ooievaars bek. Deze Geranium endressi bloeit uitbundig met mooie roze bloemetjes de hele zomer door. Daanaast is het een fantastische bodem bedekker en ook in zachte winters behoudt hij zijn blad.

Geraniums stellen weinig eisen, zeker niet in de (half)schaduw, behalve voldoende vocht wan neer ze in de zon staan. Haal lelijke bladeren in het voorjaar weg en geef dan meteen een dosis organische voeding.

Geraniums stellen weinig eisen, zeker niet in de (half)schaduw, behalve voldoende vocht wan neer ze in de zon staan. Haal lelijke bladeren in het voorjaar weg en geef dan meteen een dosis organische voeding.

Verzorging

Geranium cantabrigiense 'Biokovo' Ooievaarsbek

De naam Geranium is afgeleid van het Griekse woord 'geranos', wat kraanvogel betekent. In het Nederlands kreeg ze de naam Ooievaarsbek. Deze Geranium is er één die wat vroeger (en korter) bloeit dan de hele bekende Geraniums, maar ze is zó mooi subtiel en een fantastische bodembedekker. De bladeren zijn licht aromatisch en verkleu ren in het najaar naar herfstachtig rood.

To do in maart lelijke bladeren verwijderen + voeden

5 - 7 170

To do in maart lelijke bladeren verwijderen + voeden

6 - 8 171

Verzorging

Geraniums stellen weinig eisen, zeker niet in de (half)schaduw, behalve voldoende vocht wan neer ze in de zon staan. Haal lelijke bladeren in het voorjaar weg en geef dan meteen een dosis organische voeding.

De naam Geranium is afgeleid van het Griekse woord 'geranos', wat kraanvogel be tekent. In het Nederlands kreeg ze de naam Ooievaarsbek. Deze Geranium is bijzonder vanwege zijn grote bloemen en de losse groeiwijze. Heel mooi als weefplant tussen andere planten in de border.

Geranium himalayense 'Derrick Cook' Ooievaarsbek

Geranium macrorrhyzum 'Ingwersen Variety' Ooievaarsbek

5 - 6

Verzorging

Geraniums stellen weinig eisen, zeker niet in de (half)schaduw, behalve voldoende vocht wanneer ze in de zon staan. Haal lelijke bladeren in het voorjaar weg en geef dan meteen een dosis organische voeding.

De naam Geranium is afgeleid van het Griekse woord 'geranos', wat kraanvogel be tekent. In het Nederlands kreeg ze de naam Ooievaarsbek. Geranium macrorrhizum is een van de beste bodembedekkers, die ook schaduw goed verdraagt. Het is een sterke, forse, soms zelfs bijna struikvormige plant die maximaal een halve meter hoog wordt, maar meestal de halve hoogte bereikt. In de vroege zomer bloeit ze met lila bloemetjes, waarna het blad in de herfst rood kleurt. Een mooie sfeermaker in de winter!

To do in maart lelijke bladeren verwijderen + voeden

172

173

Geraniums stellen weinig eisen, zeker niet in de (half)schaduw, behalve voldoende vocht wanneer ze in de zon staan. Haal lelijke bladeren in het voorjaar weg en geef dan meteen een dosis organische voeding.

Geranium macrorrhyzum 'White Ness' Ooievaarsbek

De naam Geranium is afgeleid van het Griekse woord 'geranos', wat kraanvogel be tekent. In het Nederlands kreeg ze de naam Ooievaarsbek. Geranium macrorrhizum is een van de beste bodembedekkers, die ook schaduw goed verdraagt. Deze variant blijft iets lager dan de andere macrorrhyzum va rieteiten, namelijk 30cm en heeft aromatisch blad. In de vroege zomer bloeit ze met witte bloemetjes en ook deze mooie plant heeft wintergroen blad.

do in

To maart lelijke bladeren verwijderen + voeden

5 - 6

Verzorging

5 - 6

To do eind van de winter lelijke bladeren verwijderen + voeden

Verzorging

Deze Ooievaarsbek sterft af in de winter. Aan het einde van de winter kun je de plant tot kort boven de grond terugknippen, waarna hij in het voorjaar weer fris zal uitschieten.

174

Van alle Geraniums groeit de Geranium no dosum het beste op beschaduwde plekken. Als je de plant na de bloei terugknipt loopt hij opnieuw uit en krijgt hij een tweede bloei. De bloemen van de Geranium nodosum zijn lichtpaars met donkerpaarse adertjes. Het blad is prachtig glimmend groen. Geranium nodosum is vorstbestendig en verliest in de winter zijn bladeren.

Geranium nodosum Knopige Ooievaarsbek

Geraniums stellen weinig eisen, zeker niet in de (half)schaduw, behalve voldoende vocht wanneer ze in de zon staan. Haal lelijke bladeren in het voorjaar weg en geef dan meteen een dosis organische voeding.

175

To do in maart lelijke bladeren verwijderen + voeden 5 - 8

De naam Geranium is afgeleid van het Griekse woord 'geranos', wat kraanvogel be tekent. In het Nederlands kreeg ze de naam Ooievaarsbek. Ze hebben het imago saai te zijn, te wijten aan het spreekwoord 'achter de geraniums zitten', maar langzaamaan beseffen we dat Geraniums helemaal niet saai zijn (maar om nu te zeggen dat het hoofdrolspelers zijn...). Geranium phae um 'Album' is gewoon een hele verfijnde borderplant met straalwitte bloemen op een frisgroen blad, dat zelfs de schaduw goed verdraagt. Dan heb je bij mij al veel punten verdiend.

Geranium phaeum 'Album' Ooievaarsbek

Verzorging

Geraniums stellen weinig eisen, zeker niet in de (half)schaduw, behalve voldoende vocht wanneer ze in de zon staan. Haal lelijke bladeren in het voorjaar weg en geef dan meteen een dosis organische voeding.

176

To do in maart lelijke bladeren verwijderen + voeden

De naam Geranium is afgeleid van het Griekse woord 'geranos', wat kraanvogel be tekent. In het Nederlands kreeg ze de naam Ooievaarsbek. Ze hebben het imago saai te zijn, te wijten aan het spreekwoord 'achter de geraniums zitten', maar langzaamaan beseffen we dat Geraniums helemaal niet saai zijn (maar om nu te zeggen dat het hoofdrolspelers zijn...). Geranium phaeum 'Raven' is gewoon een hele verfijnde border plant met donkere paarszwarte bloemen op een frisgroen blad, dat zelfs de schaduw goed verdraagt. Dan heb je bij ons al veel punten verdiend.

Verzorging

Geranium phaeum 'Raven' Ooievaarsbek

5 - 8

Geranium phaeum 'Blauwvoet' Ooievaarsbek

Verzorging

De naam Geranium is afgeleid van het Griekse woord 'geranos', wat kraanvogel be tekent. In het Nederlands kreeg ze de naam Ooievaarsbek. Deze Geranium is er één die wat vroeger (en korter) bloeit dan de hele bekende Geraniums, maar ze is zó mooi. Heel subtiel, romantisch, teer.

5 - 7

177

Geraniums stellen weinig eisen, zeker niet in de (half)schaduw, behalve voldoende vocht wanneer ze in de zon staan. Haal lelijke bladeren in het voorjaar weg en geef dan meteen een dosis organische voeding. Door de bloemen na het bloeien weg te knippen kun je nog een tweede bloei krijgen.

To do in maart lelijke bladeren verwijderen + voeden

Geranium phaeum 'Rose Madder' Ooievaarsbek

Het gelobde en donzige, zacht groen blad met een bruinzwarte markering, is eveneens aantrekkelijk.

Geraniums stellen weinig eisen, zeker niet in de (half)schaduw, behalve voldoende vocht wanneer ze in de zon staan. Haal lelijke bladeren in het voorjaar weg en geef dan meteen een dosis organische voeding.

178

Verzorging

To do in maart lelijke bladeren verwijderen + voeden 5 - 8

Geranium phaeum 'Rose Madder' is een uitstekende plant voor schaduwrijke plekken in de tuin.

Bloeit in de lente met kleine bruinroze bloemen boven het gebladerte. De bloemen hangen licht naar beneden, de bloemblaad jes zijn ietsjes teruggeslagen.

To do in maart lelijke bladeren verwijderen + voeden

4- 6

De naam Geranium is afgeleid van het Griekse woord 'geranos', wat kraanvogel be tekent. In het Nederlands kreeg ze de naam Ooievaarsbek. Deze Geranium is er één die wat vroeger (en korter) bloeit dan de hele bekende Geraniums, maar ze is zó mooi. Prachtig zachtroze met een donker randje aan de binnenkant.

Geraniums stellen weinig eisen, zeker niet in de (half)schaduw, behalve voldoende vocht wanneer ze in de zon staan. Haal lelijke bladeren in het voorjaar weg en geef dan meteen een dosis organische voeding. Door de bloemen na het bloeien weg te knippen kun je nog een tweede bloei krijgen.

Verzorging

Geranium phaeum 'Wendy's Blush' Ooievaarsbek

179

6 - 8

To do na de bloei terugsnoeien voor een tweede bloei

Deze Geranium is wat minder kieskeurig dan soortgenoten. Vindt een beetje vocht wel fijn maar doet het ook op een beetje zure en kalkhoudende bodem. Zaait zich uit maar wie vindt dat nou erg als het er zo uit ziet.

180

Verzorging

Deze eenvoudige Geranium is onze eigen in heemse variant. Bijna transparante blaadjes als de zon er doorheen schijnt laten een open hel blauw bloempje zien. Bestuivers zijn er dol op en hij kan tot herbloei gestimuleerd worden door hem na de bloei terug te knip pen. Betrouwbare plant die voor veel vlinders een vertrouwt toevluchtsoord is.

Geranium pratense Beemdooievaarsbek

Verzorging

Groeit in goed doorlaatbare, matig vruchtbare vochtige grond. Kan na de bloei wat uitput ting vertonen in de vorm van meeldauw, geen probleem, tot de grond terugknippen en er verschijnt snel weer fris nieuw blad.

Geranium pratense 'Algera Double' Ooievaarsbek

To do uitgebloeide bloemen weghalen en water geven 5 - 7

De naam Geranium is afgeleid van het Griekse woord 'geranos', wat kraanvogel be tekent. In het Nederlands kreeg ze de naam Ooievaarsbek. Ze hebben het imago saai te zijn, te wijten aan het spreekwoord 'achter de geraniums zitten', maar langzaamaan beseffen we dat Geraniums helemaal niet saai zijn. De Geranuem ratense ' Alegra Double' heeft een prachtige dubbele bloem met een subtiel purperrood hartje en fijne adertjes in de bloem.

181

Verzorging

5 - 7

We denken allemaal dat Geraniums saai zijn, en dan komt opeens deze om de hoek. Ik vind dit zo'n waanzinnig mooie Geranium, echt niet normaal. De bloemen lijken wel iets op een dubbele akelei, maar de kleur is zo zacht en zo anders dan anders. Haar enige nadeel is dat ze niet tot aan de vorst doorbloeit, maar als je goed bloemen blijft plukken gaat ze alsnog maanden achtereen door, én ze is vrij kieskeurig wat haar bodem betreft. Maar als je dan wat moeite doet, heb je een plant die onweerstaanbaar is.

To do uitgebloeide bloemen weghalen en water geven

Zoals gezegd is Geranium pratense 'Summer Skies' picky. Ze houdt van een vochthoudende en humusrijke grond, wat betekent dat ze absoluut geen droogte kan verdragen, en ook liever geen zware grond zoals veen of klei. Maak de bodem eventueel luchtiger met humus of com post, dan groeit ze beter, en let op wat betreft water geven. Ze doet het ook uitstekend in een pot of verhoogde bak, maar dan moet je echt trouw water geven, ook in het voorjaar!

182

Geranium pratense 'Summer Skies' Ooievaarsbek

Geranium sanguineum is een Geranium die heel goed op een warme en droge plek kan staan. Bijwateren is dus geen noodzakelijkheid bij droogte. Knip de bloemen af na de eerste bloei, dan kan er nog een tweede ronde komen. In de herfst kleuren ze mooi rood! Als de plant te groot wordt kun je deze in het voorjaar opgraven en de pol scheuren tot twee of drie planten.

6 - 9

De naam Geranium is afgeleid van het Griekse woord 'geranos', wat kraanvogel be tekent. In het Nederlands kreeg ze de naam Ooievaarsbek. Ze hebben het imago saai te zijn, te wijten aan het spreekwoord 'achter de geraniums zitten', maar langzaamaan beseffen we dat Geraniums helemaal niet saai zijn. Deze Geranium is een mooie bodembedekker en bloeit bijzonder lang met kleine witte bloemen. Het geeft lucht aan een border waardoor je dat typische cottage sfeertje krijgt.

Geranium sanguineum 'Album' Ooievaarsbek

To do afknippen na eerste bloei voor tweede ronde

183

Verzorging

To do uitgebloeide bloemen weghalen + om de twee jaar scheuren

Geum heeft weinig nodig aan onderhoud. Haal uitgebloeide bloemen weg om een eventuele tweede bloei te stimuleren. Snoeien is niet nodig, alhoewel je wel al het blad weg kunt halen aan het einde van de winter. Geum doet het nog een stuk beter wanneer je de plant elke twee of drie jaar scheurt: graaf de kluit op, scheur deze zo los dat je het hart weg kunt gooien en zet de stukken terug.

184

4 - 5

Geum 'Apricot Pearl' Nagelkruid

Verzorging

Geum, of Nagelkruid, is een vroegbloeiende weelderige vaste plant met mooie ronde bloemen. Geum 'Apricot Pearl' is abrikoos kleurig en licht van kleur. Ze bloeit ook nog vroeger dan andere cultivars, wat natuurlijk heel erg fijn is in het late voorjaar. De plant is niet wintergroen maar geeft wel wat groens in de rest van de zomer na de bloei.

Geum heeft weinig nodig aan onderhoud. Haal uitgebloeide bloemen weg om een eventuele tweede bloei te stimuleren. Snoeien is niet nodig, alhoewel je wel al het blad weg kunt halen aan het einde van de winter. Geum doet het nog een stuk beter wanneer je de plant elke twee of drie jaar scheurt: graaf de kluit op, scheur deze zo los dat je het hart weg kunt gooien en zet de stukken terug.

To do uitgebloeide bloemen weghalen + afknippen aan het einde van de winter

Geum, of Nagelkruid, is een vroegbloeiende weelderige vaste plant met mooie ronde bloemen. Geum 'Bell Bank' heeft een vrolijke roze kleur en wordt ongeveer 50 cm hoog. Geum 'Pink Frills' heeft een zachtroze kleur en wordt ongeveer 40 cm hoog. De plant is niet wintergroen maar geeft wel wat groens in de rest van de zomer na de bloei.

Verzorging

'Bell Bank'

'Pink Frills'

5 - 7

185

Geum 'Bell Bank' + 'Pink Frills' Nagelkruid

Geum, of Nagelkruid, is een vroegbloeiende weelderige vaste plant met mooie ronde bloemen. Geum 'Borisii' heeft een vrolijke en warme oranje kleur en bloeit later dan de rest en geeft soms nog een tweede bloei in september. Met 40 - 45 cm hoogte bloeit ze volop in de maanden juni en juli. De plant is semi-bladhoudend maar geeft wel wat groens in de rest van de zomer na de bloei.

6 - 7

Verzorging

Geum heeft weinig nodig aan onderhoud. Haal uitgebloeide bloemen weg om een eventuele tweede bloei te stimuleren. Snoeien is niet nodig, alhoewel je wel al het blad weg kunt halen aan het einde van de winter. Geum doet het nog een stuk beter wanneer je de plant elke twee of drie jaar scheurt: graaf de kluit op, scheur deze zo los dat je het hart weg kunt gooien en zet de stukken terug.

186

To do uitgebloeide bloemen weghalen + afknippen aan het einde van de winter

Geum coccineum 'Borisii' Nagelkruid

Verzorging

187

Geum heeft weinig nodig aan onderhoud. Haal uitgebloeide bloemen weg om een eventuele tweede bloei te stimuleren. Snoeien is niet nodig, alhoewel je wel al het blad weg kunt halen aan het einde van de winter. Geum doet het nog een stuk beter wanneer je de plant elke twee of drie jaar scheurt: graaf de kluit op, scheur deze zo los dat je het hart weg kunt gooien en zet de stukken terug.

Geum, of Nagelkruid, is een vroegbloeiende weelderige vaste plant met mooie ronde bloemen. Geum 'Lemon Drops' heeft een mooie zachtgele kleur en bloeit van juni tot augustus. De plant wordt zo'n 30 cm hoog en kan goed gebruikt worden als snijbloem. De plant is semi-bladhoudend maar geeft wel wat groens in de rest van de zomer na de bloei.

Geum 'Lemon Drops' Nagelkruid

To do uitgebloeide bloemen weghalen + om de twee jaar scheuren

6 - 8

Verzorging

Geum 'Mai Tai' Nagelkruid

To do uitgebloeide bloemen weghalen + om de twee jaar scheuren

Geum heeft weinig nodig aan onderhoud. Haal uitgebloeide bloemen weg om een eventuele tweede bloei te stimuleren. Snoeien is niet nodig, alhoewel je wel al het blad weg kunt halen aan het einde van de winter. Geum doet het nog een stuk beter wanneer je de plant elke twee of drie jaar scheurt: graaf de kluit op, scheur deze zo los dat je het hart weg kunt gooien en zet de stukken terug.

Geum, of Nagelkruid, is een vroegbloeiende weelderige vaste plant met mooie ronde bloemen. Geum 'Mai Tai' is iets donkerder van kleur dan bijvoorbeeld 'Apricot Pearl' met een donkere perzikkleur en blijft vrij laag met ongeveer 35 cm. Ze bloeit ook nog vroeger dan andere cultivars, wat natuurlijk heel erg fijn is in het late voorjaar. De plant is niet wintergroen maar geeft wel wat groens in de rest van de zomer na de bloei.

188

4 - 5

Geum, of Nagelkruid, is een vroegbloeiende weelderige vaste plant met mooie ronde bloemen. Geum 'Totally Tangerine' is het meest oranje van allemaal en bloeit later dan de rest, al is ze ook een stuk hoger en bloemrijker. Met 70 cm hoogte bloeit ze vol op in de maanden juni en juli. De plant is niet wintergroen maar geeft wel wat groens in de rest van de zomer na de bloei.

Geum heeft weinig nodig aan onderhoud. Haal uitgebloeide bloemen weg om een eventuele tweede bloei te stimuleren. Snoeien is niet nodig, alhoewel je wel al het blad weg kunt halen aan het einde van de winter. Geum doet het nog een stuk beter wanneer je de plant elke twee of drie jaar scheurt: graaf de kluit op, scheur deze zo los dat je het hart weg kunt gooien en zet de stukken terug.

189

Geum 'Totally Tangerine' Nagelkruid

6 - 7

Verzorging

To do uitgebloeide bloemen weghalen + afknippen aan het einde van de winter

Geum heeft weinig nodig aan onderhoud. Haal uitgebloeide bloemen weg om een eventuele tweede bloei te stimuleren. Snoeien is niet nodig, alhoewel je wel al het blad weg kunt halen aan het einde van de winter. Geum doet het nog een stuk beter wanneer je de plant elke twee of drie jaar scheurt: graaf de kluit op, scheur deze zo los dat je het hart weg kunt gooien en zet de stukken terug.

6 - 8

Geum chiloense 'Lady Stratheden' Nagelkruid

190

To do uitgebloeide bloemen weghalen + afknippen aan het einde van de winter

Geum, of Nagelkruid, is een vroegbloeiende weelderige vaste plant met mooie ronde bloe men. Geum chiloense 'Lady Stratheden' heeft een diepgele kleur en bloeit later en langer dan de andere cultivars. Met 50 cm hoogte is dit een mooie weelderige plant voor aan de rand van borders. De plant is niet wintergroen maar geeft wel wat groens in de rest van de zomer na de bloei.

Verzorging

Gillenia trifoliata komt uit Noord-Amerika, waar het bekend is onder de naam ‘Indian Physic’. De wortels van deze plant waren een veelgebruikt geneesmiddel onder indianen. Gillenia trifoliata heeft door de vertakkingen en fijne bloemetjes een luchtig karakter. De rode bloemknopjes zitten op rode bloem steeltjes. Als de bloemen opengaan is de bloemkleur wit, maar de kelk blijft rood. In het najaar verkleurt het groene blad ook naar de mooie herfstkleur rood.

Verzorging

Gillenia hoef je niet te snoeien in het najaar, want het geeft een mooi wintersilhouette. Oersterk en kan bijna elke omstandigheid aan. Snoei in het voorjaar terug. Groeit wat langza mer, dus heb geduld!

Gillenia trifoliata Braakwortelspirea

6 - 7

To do in voorjaar terugsnoeien

191

192

Helenium is een later bloeiende hoge plant die veel weg heeft van een Rudbeckia of Echinacea (Zonnehoed). Helenium vind je in felle oranje, gele en rode kleuren die mooi bloeien vanaf juli tot het einde van de zomer of het begin van de herfst. Daarna blijven de zaadhoofden heel mooi staan, wat een voor deel is voor jou én voor de natuur. Uit die zaadhoofden wordt namelijk gegeten, maar ze geven ook een mooi wintersilhouette als de wind ze niet vernielt.

Helenium 'Moerheim Beauty' Zonnekruid

To do na de winter afknippen tot 20 cm

7 - 9

Verzorging

Helenium kun je in mei half terugknippen als je een meer bossige en lage plant wil, maar probeer het eerst een jaar uit zonder de 'Chelsea Chop', zoals deze methode ook wel genoemd wordt. Terugknippen tot 20 cm doe je na de winter of wanneer je de plant niet meer mooi vindt. In het voorjaar kun je de plant scheuren om te voorkomen dat het te groot wordt.

7 - 10

To do na de winter afknippen

Helenium is een later bloeiende hoge plant die veel weg heeft van een Rudbeckia of Echinacea (Zonnehoed). Helenium vind je in felle oranje, gele en rode kleuren die mooi bloeien vanaf juli tot het einde van de zomer of het begin van de herfst. Daarna blijven de zaadhoofden heel mooi staan, wat een voor deel is voor jou én voor de natuur. Uit die zaadhoofden wordt namelijk gegeten, maar ze geven ook een mooi wintersilhouette als de wind ze niet vernielt. tot 20 cm

Helenium kun je in mei half terugknippen als je een meer bossige en lage plant wil, maar probeer het eerst een jaar uit zonder de 'Chelsea Chop', zoals deze methode ook wel genoemd wordt. Terugknippen tot 20 cm doe je na de winter of wanneer je de plant niet meer mooi vindt. In het voorjaar kun je de plant scheuren om te voorkomen dat het te groot wordt.

193

Helenium 'Siesta' Zonnekruid

Verzorging

To do in voorjaar lelijke bladeren weghalen + uitgebloeide bloemen verwijderen en voeden in april en oktober

Helleborus x ericsmithii 'Winter Star' Winterroos

Verzorging

Helleborus heeft baat bij organische mest. Geef dit in april en in oktober, rond de voet van de plant strooien en meng het licht in de grond.

194

Helleborus, ook wel bekend als kerstroos of winterroos, is een vaste plant waarmee je gedurende de wintermaanden kleur kunt toevoegen aan je tuin. Hij bloeit vrij lang, van eind januari tot half april. In een niet al te koude winter verschijnen de bloemen soms al begin januari. In de winter vormen de fraaie bloemen ook een bron van voedsel voor insecten, waaronder bijen.

1 - 3

Lelijke, maar ook beschadigde bladeren kunnen eind januari / begin februari helemaal tot aan de grond toe worden afgeknipt. Als het vriest in deze periode stel je de knipbeurt even uit. Zo rond april gaan de planten weer nieuwe, frisse bladeren produceren. Knip uitgebloeide bloe men ook weg, anders gaan ze uitzaaien. De bladeren vind ik zelf niet heel mooi, dus als ze te veel overheersen kun je ze gedurende het jaar wat terugknippen. (Niet te veel, dan bloeien ze weer niet mooi in het voorjaar.)

Helleborus, ook wel bekend als kerstroos of winterroos (of nieskruid maar dat klinkt verre van aantrekkelijk), is een vaste plant waar mee je gedurende de wintermaanden kleur kunt toevoegen aan je tuin. Hij bloeit vrij lang, van eind januari tot half april. In een niet al te koude winter verschijnen de bloemen soms al begin januari. In de winter vormen de fraaie bloemen ook een bron van voedsel voor insecten, waaronder bijen. De 'Double Ellen' serie van Nederlandse kweker Ellen Akerboom heeft hele mooie variëteiten.

195

Verzorging

Helleborus 'Double Ellen' Winterroos, Nieskruid

To do snoeien na bloei

1 - 3

Lelijke, maar ook beschadigde bladeren kunnen na de bloei helemaal tot aan de grond toe worden afgeknipt. Zo rond april gaan de planten weer nieuwe, frisse bladeren produceren. Knip uitgebloeide bloemen ook weg, anders gaan ze uitzaaien. De bladeren vind ik zelf niet heel mooi, dus als ze te veel overheersen kun je ze gedurende het jaar wat terugknippen. (Niet te veel, dan bloeien ze weer niet mooi in het voorjaar.)

1 - 3

196

Lelijke, maar ook beschadigde bladeren kunnen na de bloei helemaal tot aan de grond toe worden afgeknipt. Zo rond april gaan de planten weer nieuwe, frisse bladeren produceren. Knip uitgebloeide bloemen ook weg, anders gaan ze uitzaaien. De bladeren vind ik zelf niet heel mooi, dus als ze te veel overheersen kun je ze gedurende het jaar wat terugknippen. (Niet te veel, dan bloeien ze weer niet mooi in het voorjaar.)

Verzorging

Helleborus, ook wel bekend als kerstroos of winterroos (of nieskruid maar dat klinkt verre van aantrekkelijk), is een vaste plant waar mee je gedurende de wintermaanden kleur kunt toevoegen aan je tuin. Hij bloeit vrij lang, van eind januari tot half april. In een niet al te koude winter verschijnen de bloemen soms al begin januari. In de winter vormen de fraaie bloemen ook een bron van voedsel voor insecten, waaronder bijen. De 'Double Ellen' serie van Nederlandse kweker Ellen Akerboom heeft hele mooie variëteiten.

To do snoeien na bloei

Helleborus 'Double Ellen Purple' Winterroos, Nieskruid

Helleborus 'Double Ellen White'

Lelijke, maar ook beschadigde bladeren kunnen na de bloei helemaal tot aan de grond toe worden afgeknipt. Zo rond april gaan de planten weer nieuwe, frisse bladeren produceren. Knip uitgebloeide bloemen ook weg, anders gaan ze uitzaaien. De bladeren vind ik zelf niet heel mooi, dus als ze te veel overheersen kun je ze gedurende het jaar wat terugknippen. (Niet te veel, dan bloeien ze weer niet mooi in het voorjaar.)

197

To do snoeien na bloei

Helleborus 'Double Ellen White' + 'Winter Star' Winterroos, Nieskruid

Helleborus 'Winter Star'

Verzorging

1 - 3

Helleborus, ook wel bekend als kerstroos of winterroos (of nieskruid maar dat klinkt verre van aantrekkelijk), is een vaste plant waar mee je gedurende de wintermaanden kleur kunt toevoegen aan je tuin. Hij bloeit vrij lang, van eind januari tot half april. In een niet al te koude winter verschijnen de bloemen soms al begin januari. In de winter vormen de fraaie bloemen ook een bron van voedsel voor insecten, waaronder bijen. De 'Double Ellen' serie van Nederlandse kweker Ellen Akerboom heeft hele mooie variëteiten.

Helleborus niger, of kerstroos, komt van oorsprong uit de kalkrijke berggebieden met naaldbossen van de Oostelijke Alpen en de Noordelijke Apennijnen. De bloemen zijn wit en verkleuren naar roze. De plant is prachtig, maar niet de makkelijkste vanwege de standplaats. De bodem moet goed water doorlatend en vruchtbaar zijn, kalkrijk, half beschaduwd. Bescherm ze in het voorjaar tegen de slakken, die zijn er dol op.

Verzorging

Lelijke, maar ook beschadigde bladeren kunnen na de bloei helemaal tot aan de grond toe worden afgeknipt.

To do snoeien na bloei

198

1 - 3

Helleborus niger Kerstroos, Nieskruid

De Damastbloem is een tweejarige plant en heeft geen specifieke verzorging nodig.

To do niets

Hesperis matronalis Damastbloem

Verzorging

Hesperis matronalis 'White'

Hesperis matronalis 'Violet'

Hesperis matronalis (Damastbloem) lijkt een beetje op de bloem van Judaspenning maar is wat slanker van postuur. Ongelofelijk mooi in een cottage stijl border of op een vergeten randje langs een gevel. En de bloemtrosjes ruiken ook nog eens heerlijk!

199

6 - 9

Heuchera americana'Dale's Strain' heeft een opvallende bladkleur met zilvergrijze tot purperen nerven, het blad is gekruld en laat tijdens de bloei in juni mooie roze bloemtros sen zien.

6

Heuchera americana 'Dale's Strain' Purperklokje

Verzorging

Let wel op bij zware vorst, dan kun je de plant beter afdekken met doek of bladeren!

To do beschermen bij vorst

200

Als de winter niet te streng is, behoudt het Purperklokje zijn blad. De roze bloemetjes verschijnen aan vrij lange stelen, die boven het plantje uitsteken en trekken bijen en vlinders aan.

Helleborus, ook wel bekend als kerstroos of winterroos (of nieskruid maar dat klinkt verre van aantrekkelijk), is een vaste plant waar mee je gedurende de wintermaanden kleur kunt toevoegen aan je tuin. Hij bloeit vrij lang, van eind januari tot half april. In een niet al te koude winter verschijnen de bloemen soms al begin januari. In de winter vormen de fraaie bloemen ook een bron van voedsel voor insecten, waaronder bijen. De 'Double Ellen' serie van Nederlandse kweker Ellen Akerboom heeft hele mooie variëteiten.

Verzorging

Lelijke, maar ook beschadigde bladeren kunnen na de bloei helemaal tot aan de grond toe worden afgeknipt. Zo rond april gaan de planten weer nieuwe, frisse bladeren produceren. Knip uitgebloeide bloemen ook weg, anders gaan ze uitzaaien. De bladeren vind ik zelf niet heel mooi, dus als ze te veel overheersen kun je ze gedurende het jaar wat terugknippen. (Niet te veel, dan bloeien ze weer niet mooi in het voorjaar.)

'Black'

To do snoeien na bloei

'Double Ellen White Spotted'

Helleborus orientalis Winterroos, Nieskruid

201

1 - 3

202

6 - 8

Let wel op bij zware vorst, dan kun je de plant beter afdekken met doek of bladeren!

To do beschermen bij vorst

Verzorging

Heuchera 'Blackberry Jam'

Heuchera 'Blackberry Jam' + 'Marmalade' Purperklokje

Heuchera 'Blackberry Jam' is een mooie, vaste plant met opvallend donkerpaars/ zilver gemarmerd blad, wat kleur geeft in de border. Als de winter niet te streng is, behoudt het Purperklokje zijn blad. De witte bloemetjes verschijnen aan vrij lange stelen, die boven het plantje uitsteken en trekken bijen en vlinders aan. Heuchera 'Marmalade' heeft ook een opval lende bladkleur, het blad is gekruld en laat tijdens de bloei in juni tot september mooie cremewitte bloemtrossen zien.

Heuchera 'Marmalade'

Verzorging

Let wel op bij zware vorst, dan kun je de plant beter afdekken met doek of bladeren!

Heuchera 'Blackberry Jam' is een mooie, vaste plant met opvallend donkerpaars/ zilver gemarmerd blad, wat kleur geeft in de border. Als de winter niet te streng is, behoudt het Purperklokje zijn blad. De witte bloemetjes verschijnen aan vrij lange stelen, die boven het plantje uitsteken en trekken bijen en vlinders aan.

To do beschermen bij vorst

203

Heuchera 'Blackberry Jam' Purperklokje

6 - 8

204

4 - 6

Let wel op bij zware vorst, dan kun je de plant beter afdekken met doek of bladeren! Om de paar jaar de plant wat dieper planten, Heuchera heeft de neiging om uit de grond te groeien.

Heuchera 'Cherry Cola' Purperklokje

Verzorging

Heuchera 'Cherry Cola' heeft opvallend, diep rood blad. De bloei is juist onopvallend, maar trekt wel bijen en vlinders aan. Als de winter niet te streng is, behoudt het Purperklokje zijn mooi gekleurde blad. Een goede bodembedekker die mooi combineert met andere vaste planten in de border.

To do beschermen bij vorst

Let wel op bij zware vorst, dan kun je de plant beter afdekken met doek of bladeren! Om de paar jaar de plant wat dieper planten, Heuchera heeft de neiging om uit de grond te groeien.

4 - 9

205

Verzorging

Heuchera 'Caramel' Purperklokje

Als de winter niet te streng is, behoudt het Purperklokje zijn mooi gekleurde blad. De witte bloemetjes verschijnen aan vrij lange stelen, die boven het plantje uitsteken en trekken bijen en vlinders aan.

Heuchera 'Caramel' heeft een bijzondere bladkleur, het blad is gekruld en laat tijdens de bloei van april tot september mooie cremewit te bloemtrossen zien.

To do beschermen bij vorst

Als de winter niet te streng is, behoudt het Purperklokje zijn blad. De witte bloemetjes verschijnen aan vrij lange stelen, die boven het plantje uitsteken en trekken bijen en vlinders aan. do beschermen bij vorst

Let wel op bij zware vorst, dan kun je de plant beter afdekken met doek of bladeren!

Heuchera 'Marmalade' Purperklokje

To

6 - 8

206

Heuchera 'Marmalade' heeft een opvallende bladkleur, het blad is gekruld en laat tijdens de bloei in juni tot september mooie creme witte bloemtrossen zien.

Verzorging

Verzorging

Lelijk blad kun je wegknippen.

To do beschermen bij vorst

6 - 8

207

Heuchera 'Burnished Bronze' Purperklokje

Heucherella 'Burnished Bronze' is een kruising tussen Heuchera brizoides en Tiarella cordi folia. Bloeit roze en heeft brons - bruingroen blad, de uiteindelijke hoogte is 40 cm hoog en bloeit in de maanden mei tot en met juli. Blijft in de winter groen.

Heuchera 'Obsidian' Purperklokje

Verzorging

Let wel op bij zware vorst, dan kun je de plant beter afdekken met doek of bladeren!

6 - 7

To do beschermen bij vorst

Heuchera 'Obsidian' is een mooie, vaste plant met opvallend donkerpaars blad, wat kleur geeft in de border. Als de winter niet te streng is, behoudt het Purperklokje zijn blad. De creme-kleurige bloemetjes verschijnen aan vrij lange stelen, die boven het plantje uitsteken en trekken bijen en vlinders aan. Een hele goede bodembedekker voor vrijwel alle standplaatsen.

208

Heuchera 'Quicksilver' Purperklokje

5 - 7

Heuchera 'Quicksilver' is een mooie, vaste plant met opvallend gemarmerd blad, wat een mooi contrast geeft in de border. Als de winter niet te streng is, behoudt het Purperklokje zijn blad. De witte bloemetjes verschijnen aan vrij lange stelen, die boven het plantje uitsteken en trekken bijen en vlinders aan.

Verzorging

Let wel op bij zware vorst, dan kun je de plant beter afdekken met doek of bladeren!

To do beschermen bij vorst

209

210

Verzorging

Heucherella 'Tapestry' is een mooie, vaste plant met opvallend gemarmerd blad, wat kleur geeft in de border. Ze is een mix van Heuchera en Tiarella (vandaar Heucherella) en kan dus best goed tegen halfschaduw en schaduw. Als de winter niet te streng is, behoudt ze haar blad. De roze bloemetjes verschijnen aan vrij lange stelen, die boven het plantje uitsteken en trekken bijen en vlinders aan.

Heucherella 'Tapestry' Schuimklokje

Let wel op bij zware vorst, dan kun je de plant beter afdekken met doek of bladeren!

To do beschermen bij vorst

5 - 7

Let wel op bij zware vorst, dan kun je de plant beter afdekken met doek of bladeren!

To do beschermen bij vorst

211

Verzorging

8

9

Deze Heuchera is een 'wilde' variant die redelijk groot kan worden, maar wel veel natuurlijker oogt dan de doorgekweekte broertjes en zusjes. De grote bladeren geven textuur op een schaduwrijke plek en de grote witte toortsen zijn ook echt heel erg mooi. Er komen ook heel veel bijen en vlinders op af! Een bron van voedsel dus, helemaal mooi. De bloei vindt trouwens vrij laat plaats, maar het blad is er al veel eerder. Meer een nasei zoensplant dus, als dat een woord is! -

Heuchera villosa macrorrhiza Purperklokje

De 'Chantilly' is een laatbloeiende Heuchera, die begin najaar nog wat bloemetjes in de tuin geeft. Hij kan tot 60 cm hoog worden en geeft mooie crèmekleurige bloemaren. Het blad is donker groen, met een mooi golvend randje. Een fijne bodembedekker die richting de herfst nog mooi verkleurt.

Let wel op bij zware vorst, dan kun je de plant beter afdekken met doek of bladeren.

212

To do

in het voorjaar het lelijke blad afknippen en de plant scheuren als deze te groot wordt

9 - 10

Verzorging

Heuchera villosa 'Chantilly' Purperklokje

Hosta 'Blue Mouse Ears' Hartlelie

213

Deze Hartlelie heeft weinig eisen aan onderhoud. Na de bloei is het mogelijk om de plant terug te knippen, maar dat is niet nodig omdat ze vanzelf afsterft.

To do niets

6 - 7

Verzorging

Hosta ‘Blue Mouse Ears’, ook wel Hartlelie genoemd, heeft ovaal – rond blad. Lijkt een beetje leerachtig. Dit is een sterke tuinplant, die na een goede nachtvorst verwelkt en verdwijnt. Goed te gebruiken in allerlei soorten schaduw borders en beplantingen. Vooral goed te gebruiken als weefplant. Na de bloei blijft er weinig aantrekkelijks over van de bloem. Hosta ‘Blue Mouse Ears’ is een aantrekkingskracht voor insecten.

To do niets

6 - 8

Hosta ‘Blue Mouse Ears’, ook wel Hartlelie genoemd, heeft ovaal – rond blad en lila bloemen. Lijkt een beetje leerachtig. Dit is een sterke tuinplant, die na een goede nacht vorst verwelkt en verdwijnt. Hosta 'Honeybells' heeft groot eirond glan zend blad in een lichtgroene kleur en hangt naar beneden. In de zon verkleurt het blad naar geel. De witte bloemen kunnen zo'n 120 cm hoog worden. Hosta 'Night Before Christmas' heeft witte bladeren met een groene rand en lila bloemen. Goed te gebruiken in allerlei soorten schaduw borders en beplantingen.

Heuchera 'Blue Mouse Ears'

Hosta 'Blue Mouse Ears' Hartlelie

Deze Hartlelie heeft weinig eisen aan onderhoud. Na de bloei is het mogelijk om de plant terug te knippen, maar dat is niet nodig omdat ze vanzelf afsterft.

Hosta 'Honeybells'

214

Verzorging

Hosta 'Night Before Christmas'

Deze Hartlelie heeft weinig eisen aan onderhoud. Na de bloei is het mogelijk om de plant terug te knippen.

Hosta plantaginea var. grandiflora Hartlelie

To do niets

7 - 9

215

Hosta plantaginea ook wel Hartlelie genoemd heeft grote witte openstaande bloemen en fris groen hartvormig blad. Deze soort is zeer winterhard en staat graag in halfschaduw of eventueel op een zonnige plek. Deze hosta is de eerste hosta die in de 18e eeuw in Europa terecht kwam.

Verzorging

Dit gras houdt van schaduw. Het dunne blad kan snel verbranden, daarom is Hystrix niet zo van felle zon. Een perfecte schaduwplant dus! De luchtige aren geven een mooi effect, en zijn ook nog eens mooi om te drogen. Ze verkleurt ook nog wat in het najaar. Hystrix kan zich uitzaaien, maar is ook kortlevend (wat betekent dat de plant er zelf voor zorgt dat ze opgevolgd wordt). Het is niet winter groen, maar je kunt de aren zolang laten staan als je ze mooi vindt.

*Zorg voor goede drainage voor deze plant. Leg wat grind onderin het plantgat zodat het niet met natte voeten staat in de winter.

Hystrix patula is redelijk onderhoudsvrij. Ze houdt van arme grond, dus weinig extra voedings stoffen. Daarnaast kun je de plant terugsnoeien tot 20 cm boven de grond in het voorjaar.

To do in maart snoeien tot ca. 30 cm boven de grond

Verzorging

Hystrix patula Bottlebush grass

6 - 8

216

217

Iris ensata 'Topas' Japanse Lis

To do afknippen na bloei + opdelen om de 3 à 4 jaar

6 - 7

Iris ensata 'Topas' ook wel Japanse Lis, is een soort die je nog niet veel tegen komt. Deze Iris heeft zachtroze bloemen met een geel hart en bloeit van juni tot juli. Ze staat graag in de zon maar wel in vochtige grond. Na de bloei worden ze snel lelijk, daarom moet er altijd een plant voor staan die de lelijke bladeren afschermt.

Verzorging

De Iris groeit uit wortelstokken en die hebben warmte nodig om te kunnen groeien. Plant de Iris dus NIET diep! Maak een klein heuveltje van zand en begraaf daarin de wortelstok, maar nog wel zo ondiep dat je 'm kunt zien. Dek in de winter af met wat oud blad zodat de wortelstok niet bevriest. Na de bloei kun je de bloemsteel afknippen tot 15 cm. Om de 3 of 4 jaar uitgraven, uit elkaar scheuren en de jonge delen terugzetten, anders krijg je een kaal centrum. Dit kun je na de bloei doen, rond juli/augustus.

Iris germanica staat bekend om haar im posante, zelfs ietwat vreemde, bloemen. Je kent vast wel de Iris die langs de waterkant groeit, maar deze is heel anders. Ze kan na melijk extreem goed tegen droogte en hitte, wat haar onderscheidend maakt van de rest van de familie. In mei en juni bloeit deze variëteit met zalmroze bloemen, die doen denken aan een baard of tong (ik zei toch, ietwat vreemd). Maar geloof me: je wordt verliefd. Na de bloei worden ze snel lelijk, daarom moet er altijd een plant voor staan die de lelijke bladeren afschermt.

To do afknippen na bloei + opdelen om de 3 à 4 jaar

5 - 6

Iris germanica 'Constance Wattez' Baardiris

Verzorging

De Iris groeit uit wortelstokken en die hebben warmte nodig om te kunnen groeien. Plant de Iris dus NIET diep! Maak een klein heuveltje van zand en begraaf daarin de wortelstok, maar nog wel zo ondiep dat je 'm kunt zien. Dek in de winter af met wat oud blad zodat de wortelstok niet bevriest. Na de bloei kun je de bloemsteel afknippen tot 15 cm. Om de 3 of 4 jaar uitgraven, uit elkaar scheuren en de jonge delen terugzetten, anders krijg je een kaal centrum. Dit kun je na de bloei doen, rond juli/augustus.

218

To do niets To do 219

5 - 6

Iris pseudacorus Gele lis

Verzorging

Er is geen speciale zorg nodig.

Iris pseudacorus of gele lis is een bekende inheemse oeverplant die je ook vaak langs sloten en andere watergangen vindt. Deze iris bloeit in de periode mei-juni met gele bloemen. Hij staat graag op een zonnige plaats op een drassige tot natte bodem.

Deze Iris heeft weinig eisen. In de laatste wintermaanden of het vroege voorjaar ruim je het overgebleven, verwelkte blad op.

To do in het voorjaar het blad opruimen

220

6 - 8

Verzorging

Iris sibirica ‘Perry's Blue’ is een Lis met een blauwe bloem. Deze loemen zijn blauw met een tijgerprint in het middden en drogen mooi in. Zo zijn ze tot in de winter nog de coratief. Het blad komt vroeg in het voorjaar fris groen op met opgaand loof. De plant is goed te gebruiken in allerlei soorten borders en beplantingen. De Nederlandse naam is Siberische lis, een elegante soort met wat kleinere bloemen.

Iris sibirica 'Perry's Blue' Siberische lis

Iris sibirica ‘Persimmon’ is een Lis met een blauwe bloem. Deze bloemen zijn blauw met een tijgerprint in het middden en drogen mooi in. Zo zijn ze tot in de winter nog de coratief. Het blad komt vroeg in het voorjaar fris groen op met opgaand loof. De plant is goed te gebruiken in allerlei soorten borders en beplantingen. De Nederlandse naam is Siberische lis, een elegante soort met wat kleinere bloemen.

Verzorging

Iris sibirica 'Persimmon' Siberische lis

6 - 8

Deze Iris heeft weinig eisen. In de laatste wintermaanden of het vroege voorjaar ruim je het overgebleven, verwelkte blad op.

221

To do in het voorjaar het blad opruimen

Iris sibirica 'Snow Queen' Siberische lis

To do in het voorjaar het blad opruimen

Deze Iris heeft weinig eisen. In de laatste wintermaanden of het vroege voorjaar ruim je het overgebleven, verwelkte blad op.

222

6 - 8

Iris sibirica ‘Snow Queen’ is een Lis met een mooie witte bloem en geel hart. Ze komen in grote groepen voor langs waterranden, maar zijn ook redelijk tevreden op drogere grond. Het blad komt vroeg in het voorjaar fris groen op met opgaand loof. Na de bloei droogt ze in waarmee ze tot in de winter nog decoratief is, maar je kunt het blad ook al eerder weghalen.

Verzorging

8 - 10

Verzorging

223

Kalimeris heeft weinig van je nodig, je hoeft de plant alleen maar aan het einde van de winter tot de grond af te knippen (of eerder als je het er niet meer uit vindt zien).

We kennen allemaal de herfstasters, maar de meest betrouwbare aster is Kalimeris incisa, de Japanse aster. De kleine made lief-achtige bloemen bloeien heel lang in het najaar en luiden het einde van het hoogsei zoen in. De kleur is mooi lichtroze/paars en de hoogte maakt dat het een goede randvul ler is. Omdat ze sterker is dan gewone asters zie je ze vaak in plantsoenen - Asters zijn vaak gevoelig voor meeldauw en omvallen, dat is de Kalimeris zeker niet!

Kalimeris incisa 'Charlotte' Japanse aster

To do in voorjaar terugknippen

Kirengeshoma palmata 'Black Style' Japanse wasbloem

Verzorging

Kirengeshoma heeft weinig verzorging nodig.

224

Wil je iets bijzonders in de tuin? Kies dan voor de Kirengeshoma palmata, de Japanse wasbloem. Vooral de bladeren zien er prachtig uit; ze lijken een beetje op het blad van de esdoorn. In augustus verschijnen er bescheiden, klokvormige lichtgele bloemen aan de plant. Hij kan heel goed tegen schaduw en ook redelijk goed tegen droogte. Natuurlijk kan hij ook wel wat lichter staan, maar voorkom dat de Kirengeshoma in de middagzon komt te staan; daar worden de bladeren gelig van en dat is natuurlijk jammer.

8 - 9

To do niets

Verzorging

Knautia arvensis Beemdkroon

Knautia is een inheemse plant die jammer genoeg steeds minder voor komt in Ne derland. Ik zie ze wel regelmatig in het wild groeien in Engeland (de laatste foto is daar gemaakt). Ze zijn prachtig met hun lilapaar se bloemen, in het avondlicht valt er een roze gloed overheen. Omdat het een vaste plant is kun je deze mooi als alternatief gebruiken voor Scabiosa atropurpurea, een eenjarige plant. Knautia is dan veel gebruiksvriendelij ker omdat je niet hoeft voor te zaaien, en ze levert je maandenlang héél veel bloemen op! do terugknippen tot de grond in de herfst

Knautia heeft liever een vrij schrale grond, dus sla deze plant over bij het bemesten. Daar worden de stelen steviger van, maar alsnog is het mogelijk dat de plant te zwaar wordt en wat gaat overhangen.

6 - 9

225

To

To do terugknippen tot de grond in de herfst

7 - 9

Knautia macedonica Beemdkroon

Knautia is een weelderige tuinplant die qua bloem heel erg lijkt op Scabiosa (een eenjarige bloem). Er zijn meerdere kleuren en soorten van Knautia, maar van oorsprong is Knautia macedonica bordeauxrood. De bloemen zijn fantastisch als snijbloemen, en meer knippen voor op een vaas geeft ook meer bloemen.

Verzorging

Knautia heeft liever een vrij schrale grond, dus sla deze plant over bij het bemesten. Daar worden de stelen steviger van, maar alsnog is het mogelijk dat de plant te zwaar wordt en wat gaat overhangen.

226

To do terugknippen na de winter

Koeleria glauca Fakkelgras

7 - 9

Verzorging

Koeleria moet zonnig en warm staan. De ingedroogde pluimen kun je aan het einde van de winter afknippen. Als de pol te groot is geworden moet je deze aan het einde van de winter opgraven en door midden hakken. Zet een van de delen weer terug en geef andere weg of composteer het.

227

Het is geen spannende plant, maar als pol letjes tussen andere beplanting is fakkelgras een fijne figurant naast mooie hoofdrolspe lers. Koeleria doet het goed op zandgrond, je ziet het dus ook op de heide in het wild, en kan droogte goed verdragen. De pluimen drogen in waardoor je ook in de winter iets te zien hebt.

Het is geen spannende plant, maar als polletjes tussen andere beplanting is Smal fakkelgras een fijne figurant naast mooie hoofdrolspelers. Deze Koeleria macrantha is inheems doet het goed op zandgrond, je ziet het dus ook op de heide in het wild, en kan droogte goed verdragen. De pluimen drogen in waardoor je ook in de winter iets te zien hebt.

Koeleria moet zonnig en warm staan. De ingedroogde pluimen kun je aan het einde van de winter afknippen. Als de pol te groot is geworden moet je deze aan het einde van de winter opgraven en door midden hakken. Zet een van de delen weer terug en geef andere weg of composteer het.

228

Koeleria macrantha Smal fakkelgras

7 - 9

Verzorging

To do terugknippen na de winter

To do Snoeien na de laatste vorst

Verzorging

Deze struikmalva is een rijke bloeier voor een plekje in de zon. Een plant die vrij hoog (150cm) kan worden, daarom ook de naam Struikmalva. Ze bloeit lekker lang door, van juni tot en met oktober maar liefst. Een prachtige vuller voor een plek waar je wel wat kleur achterin de border kunt gebruiken.

6 - 10

229

Lavatera 'Lilac Lady' Struikmalva

Na de laatste vorst de takken terugsnoeien tot ongeveer 30cm. Je kan in het voorjaar biologische bemesting geven om de bloei te stimuleren.

To do na de bloei terugknippen voor bloei later in het seizoen

Simpel in zijn eenvoud maar een plant die het altijd goed doet in een border. De in heemse margriet is helemaal in zijn element in de zon en op arme grond. De plant bloeit maanden lang en komt betrouwdbaar terug.

Wij zijn fan van deze bekende wilde Neder landse bloem.

230

Leucanthemum vulgare Gewone margriet

5 - 8

Verzorging

Aan de Leucanthemum vulgare hoeft niks gedaan te worden. Na de bloei kunnen de bloemen weggeknipt worden. Het loof is wintergroen en kan blijven staan.

Van de Nederlandse naam moet Liatris het niet hebben - die maakt de plant niet veel charmanter dan ze is (in Engeland noemen ze haar Blazing Star, klinkt toch vele malen leuker). Maar Liatris is wel degelijk een hele interessante vaste plant. Onverwoestbaar, sterk, goed tegen droogte bestand, en zelfs geschikt als plukbloem! De rechtopstaande bloemen in rozepaars bloeien aan het begin van de zomer, van juni tot juli, en behouden daarna hun silhouette tot in de wintermaan den. Zo geven ze body en structuur aan de border.

Liatris spicata staat graag op een hele warme plek. Veel onderhoud vraagt ze niet. Knip de bloemen aan het einde van de winter tot de grond af. Eerder mag ook, als je ze niet mooi meer vindt. Als de plant te groot wordt en minder goed bloeit kun je de kluit in de herfst of aan het einde van de winter opgraven en door midden hakken. Zet de helft weer terug en de plant zal weer volop bloeien.

Verzorging

231

To do terugknippen tot de grond aan het einde van de winter

Liatris spicata Lampepoetser of Knopige slangenwortel

6 - 7

To do snoeien hoeft niet

Verzorging

232

Ligularia stenocephala 'The Rocket' Kruiskruid

In volle zon moet de grond steeds vochtig blijven. Let op voor slakken, die houden wel van deze plant.

7 - 9

Ligularia stenocephala 'The Rocket' is een vaste plant met aantrekkelijke grote, getande groene bladeren. Bloeit met lange dikke goudgele aren die van onderaan naar boven bloeien. Ze groeien langzaam en worden erg hoog 180cm. Verlangen een goed vochtige, vruchtbare grond.

Liriope muscari heeft, de latijnse naam zegt het al, iets weg van een Blauw druifje (Muscari). Het is een betrouwbare winter groene bodembedekker - het grassige blad blijft altijd groen en behoudt het volume het hele jaar door. De bloemen bloeien lang in de zomer of soms nog een stuk later, maar de witbloeiende is niet net zo krachtig als de blauwpaarse variant. De witte kleur is desondanks heel populair en mengt zich een stuk beter met andere planten.

Liriope is bijzonder makkelijk. Ze staat heel goed op vochtige plekken zoals een waterkant, en heeft op het heetst van de dag liever schaduw. Witbloeiende Liriope zijn moeilijker groeiers en bloeiers, maar de verbeterde 'Monroe White' (te vinden bij de Hessenhof in Ede) is betrouw baarder qua bloei. Ze heeft het wel nodig om met wat meer planten op een vierkante meter te staan, dus plant ze redelijk dicht op elkaar.

Liriope muscari 'Monroe White' (improved) Leliegras

7 - 9

233

To do niets

Verzorging

Een heel mooie Lobelia met grote trossen lichtroze bloemen. Maar het hart en de bloembuis zijn donkerroze gekleurd wat zorgt voor een mooi effect. Onze favoriete Lobelia, die de hele zomer door bloeit.

To do eventueel uitgebloeide bloemen afknippen

7 - 9

Deze Lobelia houdt van een vochtig plekje in de halfschaduw. Na de bloei kun je de uitgebloeide bloemen afknippen

Verzorging

Lobelia 'Compton Pink' Lobelia

234

To Lunariado

7 - 9

Wilde, vaste judaspenning

235

rediviva

Verzorging

Vaste judaspenning dankt zijn naam aan de zilverkleurige zaadschotjes die op penningen lijken. Deze vaste vorm van Judaspenning ruikt ook nog eens lekker en daardoor een waardevolle insectenplant. De gedroogde bloemen kun je goed gebruiken in boeketten.

Een Wilde judaspenning groeit het beste op een locatie met schaduw en vochthoudende grond.

To do uitgebloeide bloemen weg blijven knippen Lupinus Lupine

Verzorging

Nog zo'n lievelingsplant van mij: de lupine. Een onmisbare bloem als je het hebt over moderne of klassieke Engelse tuinen. Ze bloeien vanaf mei met lange trossen in paars, roze, wit en geel, en zijn een onge lofelijke hit onder bijen en hommels. De lupinezaden zijn rijk aan eiwit en worden veel gebruikt als voeding voor mens en dier (je zou er zelf burgers van kunnen maken is mij verteld). De plant verrijkt de bodem ook om dat ze stikstof kan opnemen uit de lucht, dus zet ze neer op plekken waar je meer voeding in de grond nodig hebt, zoals je moestuin!

236

5 - 8

Lupine heeft weinig nodig, behalve zon en ruimte. Knip uitgebloeide bloemen weg om ruimte te maken voor nieuwe knoppen. Lupine kan zich uitzaaien wanneer je de peulen de kans geeft om op de grond te vallen, als je dat liever niet hebt moet je ze op tijd wegknippen. Wordt de plant te groot? Graaf 'm uit, scheur uit elkaar en zet een kleiner deel weer terug. Deze plant is kortle vend, wat betekent dat ze na een paar jaar vervangen moet worden (door uitzaaien of nieuwe stekken).

Lupine heeft weinig nodig, behalve zon en ruimte. Knip uitgebloeide bloemen weg om ruimte te maken voor nieuwe knoppen. Lupine kan zich uitzaaien wanneer je de peulen de kans geeft om op de grond te vallen, als je dat liever niet hebt moet je ze op tijd wegknippen. Wordt de plant te groot? Graaf 'm uit, scheur uit elkaar en zet een kleiner deel weer terug. Deze plant is kortle vend, wat betekent dat ze na een paar jaar vervangen moet worden (door uitzaaien of nieuwe stekken).

237

To do uitgebloeide bloemen weg blijven knippen

Nog zo'n lievelingsplant van mij: de lupine. Een onmisbare bloem als je het hebt over moderne of klassieke Engelse tuinen. Ze bloeien vanaf mei met lange trossen in paars, roze, wit en geel, en zijn een ongelofelijke hit onder bijen en hommels. De lupinezaden zijn rijk aan eiwit en worden veel gebruikt als voeding voor mens en dier (je zou er zelf burgers van kunnen maken is mij verteld). De plant verrijkt de bodem ook omdat ze stikstof kan opnemen uit de lucht, dus zet ze neer op plekken waar je meer voe ding in de grond nodig hebt, zoals je moestuin!

7 - 9

Lupinus "Gallery Yellow en Blue' Lupine

Verzorging

Nog zo'n lievelingsplant van mij: de lupine. Een onmisbare bloem als je het hebt over moderne of klassieke Engelse tuinen. Ze bloeien vanaf mei met lange trossen in paars, roze, wit en geel, en zijn een onge lofelijke hit onder bijen en hommels. De lupinezaden zijn rijk aan eiwit en worden veel gebruikt als voeding voor mens en dier. De plant verrijkt de bodem ook omdat ze stikstof kan opnemen uit de lucht, dus zet ze neer op plekken waar je meer voeding in de grond nodig hebt, zoals je moestuin!

5 - 8

Verzorging

238

Lupine heeft weinig nodig, behalve zon en ruimte. Knip uitgebloeide bloemen weg om ruimte te maken voor nieuwe knoppen. Lupine kan zich uitzaaien wanneer je de peulen de kans geeft om op de grond te vallen, als je dat liever niet hebt moet je ze op tijd wegknippen. Wordt de plant te groot? Graaf 'm uit, scheur uit elkaar en zet een kleiner deel weer terug. Deze plant is kortlevend, wat betekent dat ze na een paar jaar vervangen moet worden (door uitzaaien of nieuwe planten), daarom verkopen veel ecologische kwekers ze minder. Ik haal ze vaak bij Welkoop (geen Intratuin!) en anders als zaad.

Lupinus polyphyllus 'The Chatelaine' Lupine

To do uitgebloeide bloemen weg blijven knippen

De Luzula, ook wel Veldbies genoemd, is een prachtige (polvormende) siergras soort. Het glanzende blad is groen van kleur en daarbij licht behaard. In de maanden april tot juli is de bloeiperiode van de Luzula en verschijnen er opvallende pluisvormige witte bloemen. Hoewel de bloem een leuk extraatje is, vormt het blad de grootste sierwaarde van de Veld bies. Een mooie bodembedekker!

To do in voorjaar terugknippen

4 - 7

Luzula stelt weinig eisen aan de standplaats, zowel zonnige als beschaduwde plekken worden goed verdragen. Wel is het belangrijk dat de bodem voldoende waterdoorlatend is. In principe is ze winterhard, maar soms wordt het blad in het najaar bruin. Dan is het beter om het in het voorjaar af te knippen zodat het volop nieuw blad maakt.

239

Verzorging

Luzula nivea Veldbies

4 - 7 240

Verzorging

In principe is ze winterhard, maar soms wordt het blad in het najaar bruin. Dan is het beter om het in het voorjaar af te knippen zodat het volop nieuw blad maakt.

Luzula sylvatica Grote veldbies

To

De Luzula, ook wel Veldbies genoemd, is een prachtige (polvormende) siergras soort. Het glanzende blad is groen van kleur en daarbij licht behaard. De soort is in Nederland tame lijk zeldzaam, vooral in Zuid-Limburg, in Mid den-Limburg, en in bossen rond Nijmegen hebben we een grote kans deze soort tegen te komen. Het is niet voor niets dat we hem groot noemen, het is de grootste Veldbies die we in ons land kunnen tegenkomen. do in voorjaar eventueel terugknippen

7 - 9

To do in het voorjaar kort afknippen

241

Verzorging

De Lysimachia heeft weinig eisen. Na de bloei hoef je niets te doen aan deze plant. Uitgebloeid geeft de bloem aar een goede toevoeging in de border. In de laatste wintermaanden of het vroe ge voorjaar snoei je de plant tot kort aan de grond terug. Hiermee kan weer een nieuw seizoen beginnen.

Lysimachia atropurpurea, ook wel Rode wede rik genoemd, heeft in het begin van de zomer bloemen met een prachtige burgundy kleur in een verticale vorm. De Lysimachia is een dankbare plant die veel leven toevoegt aan een border en lang bloeit. De bloemen zijn erg in trek bij bijen en lenen zich ook goed voor een boeketje. Ook na de bloei is de pret nog niet over en blijft de plant interessant. Afknippen kan in de winter of het voorjaar.

Lysimachia atropurpurea 'Beaujolais' Rode wederik

To do afknippen in late winter of vroege voorjaar, let op uitlopers

Deze Lysimachia heeft weinig eisen. Na de bloei hoef je niets te doen aan deze plant. Uitgebloeid geeft de bloem aar een goede toevoeging in de border. In de laatste wintermaanden of het vroege voorjaar snoei je de plant tot kort aan de grond terug. Hiermee kan weer een nieuw seizoen begin nen.

Lysimachia clethroides, ook wel Wederik genoemd, heeft in het begin van de zomer bloemen met een witte kleur in een verticale vorm. Het is een sterke tuinplant, maar zaait zich heel snel uit door ondergrondse uitlo pers. Dat is dus iets om goed op te letten! Los daarvan is Lysimachia een dankbare plant die veel leven toevoegt aan een border en lang bloeit. Ook na de bloei is de pret nog niet over en blijft de plant interessant. Afknippen kan in de winter of het voorjaar.

Verzorging

242

Let op uitlopers van Lysimachia. Leer het blad herkennen zodat je nieuwe zaailingen weg kunt halen, anders verspreidt het zich te veel.

Lysimachia clethroides Wederik

7 - 9

Lythrum heeft weinig eisen. Na de bloei hoef je niets te doen aan deze plant. In de laatste winter maanden of het vroege voorjaar snoei je de plant tot kort aan de grond terug. Hiermee kan weer een nieuw seizoen beginnen.

Lythrum salicaria 'Blush', ook wel Katten staart genoemd, bloeit met opvallende zachtroze bloemen. Lythrum heeft fris groen smal blad en de bloemaren worden ongeveer 30 cm lang. Vlinders, hommels en bijen zijn dol op deze bloemen. Door de lange bloeipe riode voegt het veel kleur toe aan je border. Lythrum staat graag op een zonnige plek of in halfschaduw op een redelijk vochtige bodem. Ook een ideale plant om langs een oever te planten.

To do afknippen in late winter of vroege voorjaar, let op uitlopers

6 - 9

Verzorging

Lythrum salicaria 'Blush' Kattenstaart

243

Lythrum salicaria 'Robert' Grote Kattenstaart

Verzorging

Lythrum heeft weinig eisen. Na de bloei hoef je niets te doen aan deze plant. In de laatste winter maanden of het vroege voorjaar snoei je de plant tot kort aan de grond terug. Hiermee kan weer een nieuw seizoen beginnen.

6 - 9

Lythrum salicaria 'Robert', ook wel Kat tenstaart genoemd, bloeit met opvallende roze-rode bloemen. Lythrum heeft fris groen smal blad en de bloemaren worden ongeveer 30 cm lang. Vlinders, hommels en bijen zijn dol op deze bloemen. Door de lange bloeipe riode voegt het veel kleur toe aan je border. Lythrum staat graag op een zonnige plek of in halfschaduw op een redelijk vochtige bodem. Ook een ideale plant om langs een oever te planten.

To do afknippen in late winter of vroege voorjaar, let op uitlopers

244

Melica is een heerlijk pluimend gras dat goed staat door het hele jaar, want de staarten worden cremekleurig in de herfst. Daar mee is het ook een mooie droogbloem voor binnen! Melica komt in Nederland nog maar weinig voor. Alleen in het zuiden van Limburg kom je ze tegen. Parelgras weeft zich mooi door borders heen en is voor mij dus een hele mooie toevoeging op een hele droge plek, want het is een echte zonaanbidder.

Melica vraagt heel weinig onderhoud. Haal eventuele zaailingen in het voorjaar weg als je er niet nog meer wil. In het voorjaar kun je ze kort knippen zodat ze daarna weer mooi kunnen uitlopen, maar doe dit dus nooit vóór de winter, dat is zo zonde van die mooie pluimen. Geef ze géén voe ding.

5 - 7

Verzorging

To do afknippen in voorjaar

Melica ciliata Wimperparelgras

245

To do afknippen in voorjaar

Melica vraagt heel weinig onderhoud. Haal eventuele zaailingen in het voorjaar weg als je er niet nog meer wil. In het voorjaar kun je ze kort knippen zodat ze daarna weer mooi kunnen uitlopen, maar doe dit dus nooit vóór de winter, dat is zo zonde van die mooie pluimen. Geef ze géén voe ding.

Melica kende ik eerder als gras voor in de volle zon, maar deze soort doet het dus uitstekend in de schaduw. Ze bloeit bijna wit met kleine parels aan de uiteinden van het gras en ziet er prachtig uit. Dat je zo'n grasje in de schaduw kunt hebben is uniek! Je moet het eigenlijk in iets grotere aantallen bij elkaar zetten, dan vallen ze meer op, maar in kleine plukjes zijn het mooie accenten in een border.

4 - 7

Melica uniflora albiflora Parelgras

Verzorging

246

247

Verzorging

To do terugknippen tot de grond in de herfst of na de winter

Mentha longifolia Bosmunt of hertsmunt

Munt als sierplant? Jup. Ik hou er enorm van. Ze ruiken natuurlijk enorm en je kunt ze gebruiken voor in de thee of in de keuken, maar de bloemen vind ik ook prachtig. Die zijn namelijk ontzettend handig in tuinboe ketjes in een vaas. Ze vullen mooi, geven extra lucht, en de paarse bloemen zijn een welkome aanvulling op grotere bloemen. Het is één van m'n lievelingsvullers! Woekeren kunnen ze wel, dus als je liever niet overal zaailingen weg wil halen kun je ze met pot en al ingraven, dan beperk je dat tot een minimum.

Munt groeit bijna overal goed, zelfs in een beetje schaduw. Je hoeft er verder weinig aan te doen, maar zorg dat ze in de zomer niet uitdroogt. Ingegraven in een pot kunnen ze niet bij het water in de bodem, dus je zult ze moeten bijwateren. Blijf knippen zodat er meer terug groeit en knip eventueel in de winter de hele bos tot de grond af wanneer de plant lelijk is geworden.

7 - 8

To do afknippen in voorjaar

Miscanthus sinensis 'Adagio' is een siergras dat ook wel prachtriet wordt genoemd met opgaande, afhangende groei. De 'Adagio' kan 150 centimeter hoog worden, maar blijft meestal lager. Miscanthus sinensis 'Adagio' bloeit in augustus en september met lichtpaars tot roze pluimen die boven het loof uitsteken. De pluimen verkleuren van roze naar zilverwit in de herfst en blijven tot in de winter aan de plant zitten. Miscanthus is een sterke plant en groeit goed op vochtige, goed doorlatende grond in de volle zon of halfschaduw.

8 - 9

248

Miscanthus sinensis 'Adagio' Prachtriet Verzorging

Miscanthus moet worden gesnoeid in het vroege voorjaar voordat er nieuwe scheuten worden gevormd. Knip de hele pol af tot ca. 20 - 30 cm van de grond.

Miscanthus sinensis 'Ferner Osten' is een siergras dat ook wel prachtriet wordt ge noemd met opgaande, afhangende groei. De 'Ferner Osten' kan 180 centimeter hoog wor den. Miscanthus sinensis 'Ferner Osten' bloeit in van augustus tot oktober met roodbruine pluimen die boven het loof uitsteken. De pluimen verkleuren naar zilverwit in de herfst en blijven tot in de winter aan de plant zitten. Miscanthus is een sterke plant en groeit goed op vochtige, goed doorlatende grond in de volle zon of halfschaduw.

Miscanthus sinensis 'Ferner Osten' Prachtriet

Verzorging

249

To do afknippen in voorjaar

Miscanthus moet worden gesnoeid in het vroege voorjaar voordat er nieuwe scheuten worden gevormd. Knip de hele pol af tot ca. 10 cm van de grond.

8 - 10

Miscanthus sinensis 'Malepertus' is een sier gras dat ook wel prachtriet wordt genoemd met opgaande, afhangende groei. De 'Ma lepertus' kan 200 centimeter hoog worden. Miscanthus sinensis 'Malepertus' bloeit van augustus tot oktober met mooie rood-brui ne pluimen die boven het loof uitsteken. De pluimen verkleuren van naar beige-wit in de herfst en blijven tot in de winter aan de plant zitten. Miscanthus is een sterke plant en groeit goed op vochtige, goed doorlatende grond in de volle zon of halfschaduw.

To do afknippen in voorjaar

Miscanthus sinensis 'Malepertus' Prachtriet

250

Verzorging

8 - 10

Miscanthus moet worden gesnoeid in het vroege voorjaar voordat er nieuwe scheuten worden gevormd. Knip de hele pol af tot ca. 20 - 30 cm van de grond.

Het siergras Molinia, ook wel bekend onder de naam Pijpestrootje, vormt een nette, ste vige pol en combineert mooi met vaste plan ten. Molinia heeft een voorkeur voor goed doorlatende grond, die best vochtig mag zijn. In de natuur zie je Molinia vaak in heide- en veengebieden, maar ook langs vennen en in loof-en naaldbossen. Karl Foerster is een mooi luchtige soort, die zo'n 180 cm hoog wordt. Ze bloeit van juli tot oktober, en be houdt daarna de halmen om te veranderen naar een goudgele kleur.

Knip Molinia pas in het voorjaar tot ca. 20 cm boven de grond af zodat er nieuw gras kan groeien. Molinia houdt van een (half)zonnige plek maar niet van droge grond.

Molinia caerulea subs. arundinacea 'Karl Foerster' Pijpestrootje Verzorging

251

To do in maart snoeien tot ca. 20 cm boven de grond

7 - 10

Verzorging

252

Molinia caerulea subs. arundinacea 'Transparent' Pijpestrootje

Het siergras Molinia, ook wel bekend onder de naam Pijpestrootje, vormt een nette, stevige pol en combineert mooi met vaste planten. Molinia heeft een voorkeur voor goed doorlatende grond, die best vochtig mag zijn. In de natuur zie je Molinia vaak in heide- en veengebieden, maar ook langs vennen en in loof-en naaldbossen. Transpa rent is een mooi luchtige soort, die zo'n 180 cm hoog wordt. Ze bloeit van juli tot oktober, en behoudt daarna de halmen om te veran deren naar een bronzen kleur.

To do in maart snoeien tot ca. 20 cm boven de grond

Knip Molinia pas in het voorjaar tot ca. 20 cm boven de grond af zodat er nieuw gras kan groeien.

7 - 10

* Zorg voor goede drainage voor deze plant. Leg wat grind onderin het plantgat zodat het niet met natte voeten staat in de winter.

Verzorging

Monarda didyma 'Beauty of Cobham' Bergamot

7 - 9

253

Monarda kan op voedzame grond soms snel uitbreiden, dus om de drie jaar moet je de plant scheuren. Dit doe je heel simpel in het voorjaar: steek een spade in de afgeknipte pol en breek de wortelkluit door midden. Nu heb je twee planten voor de prijs van één! De tweede pol kun je ergens anders uitplanten of weggeven. Geef elk voorjaar een portie compost als voeding.

Monarda is een bekende sierplant, maar wist je dat deze ook eetbaar is? Je kunt de bloemen gebruiken als decoratie in een salade of op zoet gebak, maar je kunt er ook thee van trekken. De bloemen geuren ook heerlijk, dus een bergamot olie zou ook goed smaken. De bloemen bloeien lang en hebben mooie donkere schutbladen. Als je de dode bloemen trouw blijft wegknippen zal de plant onafgebroken bloeien tot het begin van de herfst.

To do uitgebloeide bloemen weghalen + om de drie jaar scheuren

7 - 9

Monarda ‘Fishes’ Bergamot

254

To do uitgebloeide bloemen weghalen + om de drie jaar scheuren

Verzorging

Monarda kan op voedzame grond soms snel uitbreiden, dus om de drie jaar moet je de plant scheuren. Dit doe je heel simpel in het voorjaar: steek een spade in de afgeknipte pol en breek de wortelkluit door midden. Nu heb je twee planten voor de prijs van één! De tweede pol kun je ergens anders uitplanten of weggeven. Geef elk voorjaar een portie compost als voeding.

Monarda is een bekende sierplant, maar wist je dat deze ook eetbaar is? Je kunt de bloemen gebruiken als decoratie in een salade of op zoet gebak, maar je kunt er ook thee van trekken. De bloemen geuren ook heerlijk, dus een bergamot olie zou ook goed smaken. De bloemen bloeien lang en hebben mooie donke re schutbladen. Als je de dode bloemen trouw blijft wegknippen zal de plant onafgebroken bloeien tot het begin van de herfst.

Monarda is een bekende sierplant, maar wist je dat deze ook eetbaar is? Je kunt de bloemen gebruiken als decoratie in een salade of op zoet gebak, maar je kunt er ook thee van trekken. De bloemen geuren ook heerlijk, dus een bergamot olie zou ook goed smaken. De bloemen bloeien lang en hebben mooie donkere schutbladen. Als je de dode bloemen trouw blijft wegknippen zal de plant onafgebroken bloeien tot het begin van de herfst.

Verzorging

255

Monarda kan op voedzame grond soms snel uitbreiden, dus om de drie jaar moet je de plant scheuren. Dit doe je heel simpel in het voorjaar: steek een spade in de afgeknipte pol en breek de wortelkluit door midden. Nu heb je twee planten voor de prijs van één! De tweede pol kun je ergens anders uitplanten of weggeven. Geef elk voorjaar een portie compost als voeding.

Monarda 'Ou Charm' Bergamot

To do uitgebloeide bloemen weghalen + om de drie jaar scheuren

7 - 9

6 - 10

Verzorging

256

Deze snel groeiende makkelijke plant is een heerlijke paarse gloed in de border. Bladeren zijn zacht en blauw groen en verbinden daarmee een hoop kleuren. Deze plant zit vaak vol met munt motjes en andere bestuivers en bloeit lang en betrouwbaar. Let op katten zijn er dol op, dus niet planten als je die juist wilt weren.

To do bij te groot worden flink terugknippen. Houdt in het najaar lang blad maar mag daarna geknipt worden.

Nepeta faassenii Kattenkruid

Nepeta doet het goed in de volle zon en kan ook prima tegen droogte. Nepeta kan wat slap worden bij erg voedzame grond maar kan na de eerste bloei flink teruggeknipt worden om later weer nieuwe bloei te geven,

257

Siergrassen zijn ontzettend populair en niet zonder reden! Maar niet elke tuin kan ze huizen, want veel siergrassen komen uit een droog klimaat. Muhlenbergia is een hele opvallende soort met luchtige paars-roze pluimen en smal groen loof. Muhlenbergia bloeit van de nazomer tot begin winter en wordt zo'n 120 cm hoog.

9 - 11

Verzorging

Muhlenbergia staat graag op een humusrijke bodem in de zon of halfschaduw. Als de pol er wat sneu uitziet kan het goed zijn om de plant te delen in het voorjaar. Graaf de pol op, trek de wortels uit elkaar tot een kleinere pol, en plant ze per stuk weer terug. In het voorjaar terugknip pen tot 10 cm.

Muhlenbergia capillaris Muhlenbergia

To do af en toe opdelen en terugknippen in het voorjaar

258

Origanum sterft elke winter af en loopt in het voorjaar weer uit. Net voor het uitlopen kan het oude loof afgeknipt of weggehaald worden.

To do afknippen in het voorjaar

Geen keuken zonder Marjolein! Origanum vulgare is een houtige vaste plant met donkergroen aromatisch blad. Van juli tot september trakteert deze plant je op roze bloemen in donkere kelkjes. Graag op een zonnig plekje en bij voorkeur op vrij droge kalkhoudende grond. De bloemen van de Origanum vulgare trekken veel bijen aan.

Origanum vulgare Wilde marjolein

7 - 9

Verzorging

Verzorging

Origanum vraagt weinig verzorging. Bij echt strenge vorst zou je de plant kunnen afdekken om afsterven te voorkomen. Zorg op vochtige grond wel voor goede drainage en eventueel wat grind in het plantgat zodat het water niet rondom de wortels blijft staan.

To do geen bijzonderheden

Origanum vulgaris 'Compactus' Wilde marjolein

Deze Marjolein-soort is een lage kruiper die ondanks haar formaat toch nog steeds heel erg lekker is om te gebruiken in de keuken. Wij passen deze soort vaak toe als kruiper tussen tegels. Als je er overheen loopt komt de geur van gekneusde blaadjes je tegemoet! Heerlijk.

259

7 - 9

Pachyphragma macrophyllum Kaukasische boerenkers

3 - 5

Verzorging

Er zijn weinig planten die zo tolerant zijn wat standplaats betreft, alhoewel de hele dag zon niet zo op prijs gesteld wordt. De plant sterft elke winter af en loopt in het voorjaar weer uit. Net voor het uitlopen kan het oude loof afgeknipt of weggehaald worden.

260

To do afknippen in voorjaar

De Latijnse naam is ingewikkeld en de Nederlandse naam is er al niet veel beter op, maar Pachyphragma is oprecht een enorm leuke plant die al heel vroeg bloeit en prachtig combineert met bloeiende tulpen en narcissen. Ook niet onbelangrijk: het geeft al heel vroeg in het jaar voeding aan bijen, en het jonge blad kun je zelfs eten! Na de bloei maakt de plant zaaddozen die er nog steeds prima uit zien en de bodembedekkende eigenschappen zorgen ervoor dat onkruid minder kans krijgt.

Pachysandra terminalis 'Green Sheen' Schaduwkruid

Pachysandra terminalis 'Green Sheen' ook wel Schaduwkruid genoemd, is een winter groene bodembedekker die in het voorjaar bloeit met witte fijne bloemen. Schaduwkruid staat, zoals de naam het al zegt, graag in de schaduw. Het blad is donkergroen en glanzend. Deze mooie bodembedekker wordt zo'n 10-15 cm hoog. Het is een ideale plant om onder bomen en heesters te planten.

3 - 4

Pachysandra terminalis 'Green Sheen' vraagt weinig onderhoud. Zorg voor goed doorlatende grond zodat de planten niet te nat komen te staan. Op een te natte standplaats zou Scha duwkruid last kunnen krijgen van een schimmelinfectie. Als de bodem na een aantal jaar flink is dichtgegroeid is het goed om deze uit te dunnen zodat het licht goed binnen gelaten kan worden.

261

Verzorging

To do weinig tot niets, uitdunnen indien nodig

Verzorging

To do uitgebloeide bloemen na de bloei + lelijk blad verwijderen na de vorst

Paeonia 'Coral Charm' Pioenroos

262

Pioenen kunnen absoluut niet tegen natte voeten of verhuizen. Geef ze een humusrijke grond en vloeibare voeding gedurende hun bloeiseizoen op een flink zonnige plek.

Ze zijn ongelofelijk populair als snijbloemen: de pioenen. Een plant die we in de tuin juist heel weinig tegenkomen, want het is een trage groeier. Geef een pioen zeker een jaar of vijf om volwassen te worden en echt goed bloemen te geven. Met een beetje geluk heb je het eerste jaar één bloem. Maar heb geduld! Verplaats de plant niet, geef het een humusrijke grond en voorkom dat ze nat staat: dan heb je met een paar jaar een bijzonder dankbare snijbloemenleverancier en hoef je niet meer naar de markt voor toverpioenen...

6 - 7

Panicum virgatum ‘Dallas Blues’, ook wel Vingergras genoemd, heeft lange bladeren en een transparante bloei. Ook uitgebloeid is de plant nog aantrekkelijk. Dan wordt het blad licht bruin. Panicum is een goede snij bloem, heel mooi om te mengen in een grote bos bloemen. De plant groeit wat breder uit en vormt een groep. Afhankelijk van de buur plant en de standplaats, wordt deze plant zo’n 160 cm. hoog. Dit is een zogenaamd warm-season gras, dat betekent dat het gras pas laat in het voorjaar op gang komt. do

Na de bloei verkleurt de plant geel en droogt ze in, waarna ze lichtbruin wordt. Blijft goed rechtop staan. In de laatste wintermaanden of in het vroege voorjaar snoei je de plant tot kort aan de grond terug.

Verzorging

263

To

8 - 10

in voorjaar terugsnoeien tot op de grond

Panicum virgatum 'Dallas Blues' Vingergras

Na de bloei verkleurt de plant geel en droogt ze in, waarna ze lichtbruin wordt. Blijft goed rechtop staan. In de laatste wintermaanden of in het vroege voorjaar snoei je de plant tot kort aan de grond terug.

Panicum virgatum 'Heavy Metal' Vingergras

Panicum virgatum ‘Heavy Metal’, ook wel Vingergras genoemd, heeft lange bladeren en een transparante bloei. Ook uitgebloeid is de plant nog aantrekkelijk. Dan wordt het blad licht bruin. Panicum is een goede snij bloem, heel mooi om te mengen in een grote bos bloemen. De plant groeit wat breder uit en vormt een groep. Afhankelijk van de buur plant en de standplaats, wordt deze plant zo’n 120 cm. hoog. Dit is een zogenaamd warm-season gras, dat betekent dat het gras pas laat in het voorjaar op gang komt.

7 - 9

To do in voorjaar terugsnoeien tot op de grond

Verzorging

264

Verzorging

Na de bloei verkleurt de plant rood geel en droogt ze in, waarna ze lichtbruin wordt. Blijft goed rechtop staan. In de laatste wintermaanden of in het vroege voorjaar snoei je de plant tot kort aan de grond terug.

265

To

7 - 10

Panicum virgatum ‘Heiliger Hain’, ook wel Vingergras genoemd, heeft lange bladeren en een transparante bloei. Ook uitgebloeid is de plant nog aantrekkelijk. Dan wordt het blad licht bruin. Panicum virgatum ‘Heiliger Hain’ is een goede snijbloem. De plant groeit wat breder uit en vormt een groep. Afhan kelijk van de buurplant en de standplaats, wordt deze plant zo’n 100 cm. hoog. Dit is een zogenaamd warm-season gras, dat be tekend dat het gras pas laat in het voorjaar op gang komt. do in voorjaar terugsnoeien tot op de grond

Panicum virgatum 'Heiliger Hain' Vingergras

To do in het voorjaar afknippen tot ca. 20 cm boven de grond

Papaver orientale Oosterse papaver

5 - 8

Verzorging

Knip na de bloei in juli de hele steel plus de uitgebloeide bloem tot net boven de grond af. Je mag ze ook laten staan en zaad laten schieten. De zaaddozen zijn mooi om te drogen! Soms geeft de plant na zo’n knipbeurt een lichte, tweede nabloei. Knip in ieder geval alles af als de winter afloopt.

266

Papaver orientale of Oosterse papaver is een prachtige elegante vaste plant die vroeg bloeit. Ze produceert grote schotelvormi ge bloemen op hoge stelen in een breed palet van kleuren, die variëren van felrood, zalmroze, lilapaars, roze, oranje tot wit. De bladeren zijn niet moeders mooiste, maar de bloemen en de zaaddozen maken alles goed. Van oorsprong groeit ze in Centraal-Azië, waar hun zusje, papaver somniferum, ook vanwege de verdovende werking wordt gekweekt.

5 - 8

To do in het voorjaar afknippen tot ca. 20 cm boven de grond

Verzorging

267

Knip na de bloei in juli de hele steel plus de uitgebloeide bloem tot net boven de grond af. Je mag ze ook laten staan en zaad laten schieten. De zaaddozen zijn mooi om te drogen! Soms geeft de plant na zo’n knipbeurt een lichte, tweede nabloei. Knip in ieder geval alles af als de winter afloopt.

Papaver orientale of Oosterse papaver is een prachtige elegante vaste plant die vroeg bloeit. Ze produceert grote schotelvormi ge bloemen op hoge stelen in een breed palet van kleuren, die variëren van felrood, zalmroze, lilapaars, roze, oranje tot wit. De bladeren zijn niet moeders mooiste, maar de bloemen en de zaaddozen maken alles goed. Van oorsprong groeit ze in Centraal-Azië, waar hun zusje, papaver somniferum, ook vanwege de verdovende werking wordt gekweekt.

Papaver orientale 'Papillon' Oosterse papaver

To do in het voorjaar zaaien

Papaver somniferum Slaapbol

5 - 8

Verzorging

Papaver somniferum of Slaapbol genoemd is een eenjarige plant. Ze produceert grote schotelvormige bloemen op hoge stelen in een breed palet van kleuren, die varië ren van felrood, zalmroze, lilapaars, roze, oranje tot wit. De bladeren zijn niet moeders mooiste, maar de bloemen en de zaaddo zen maken alles goed. De mooie zaaddozen geven in de winter een sierlijk silhouet.

Zaai rond maart direct in de grond of in de herfst voor vroege bloei het jaar daarna. Ze kiemen goed bij kou, dus zaai niet in een warme periode. Bedek de zaden met een dun laagje grond, uit dunnen kan later eventueel. Doe dit niet bij zware regen of op warme dagen om te voorkomen dat het zaad wegspoelt of uitdroogt. Houd de grond vochtig. Dun eventueel uit.

268

Verzorging

269

Uiteraard mag dit siergras niet eerder dan het einde van februari worden afgeknipt. Als het hart van de plant kaal begint te worden (waarschijnlijk na twee of drie jaar), moet de plant gedeeld worden in het voorjaar. Schep de plant uit de grond, deel in twee, haal het hart eruit, en zet de planten weer terug.

Pennisetum advena 'Rubrum' Lampenpoetsergras

To do in het voorjaar afknippen tot ca. 20 cm boven de grond

Pennisetum is een bekend (en mag ik zeggen overused?) siergras met grote halmen, opgaande groei en smal blad. Deze Pen nisetum is een minder voorkomende soort met paars-rood blad en luchtige pluimen. Het geeft een prachtig winterbeeld, en alleen al daarom is het een aanwinst in de tuin. Pennisetum houdt van een warme plek met goed gedraineerde grond.

8 - 10

Pennisetum is een bekend (en mag ik zeggen overused?) siergras met grote halmen. Deze inheemse cultivar vind ik mooier dan de gebruikelijke Lampenpoetsergras soorten. Hij is hoger, luchtiger, en donkerder van kleur. Het geeft een prachtig winterbeeld, en alleen al daarom is het een aanwinst in de tuin. Voor de bloe is het meer een polvormig riet, en pas in het najaar komen de pluimen op. Pennisetum houdt van een warme plek met goed gedraineerde grond.

9 - 11

270

Uiteraard mag dit siergras niet eerder dan het einde van februari worden afgeknipt. Als het hart van de plant kaal begint te worden (waarschijnlijk na twee of drie jaar), moet de plant gedeeld worden in het voorjaar. Schep de plant uit de grond, deel in twee, haal het hart eruit, en zet de planten weer terug.

Verzorging

To do in het voorjaar afknippen tot ca. 20 cm boven de grond

Pennisetum alopecuroides viridescens Lampenpoetsergras

To do in het voorjaar afknippen tot ca. 20 cm boven de grond

Pennisetum is een bekend (en mag ik zeggen overused?) siergras met grote halmen, opgaande groei en smal blad. De Pennisetum 'Hameln' wordt gemiddeld 70-80cm hoog. Het geeft een prachtig winterbeeld, en alleen al daarom is het een aanwinst in de tuin. Voor de bloei is het meer een polvormig riet, en pas in het najaar komen de pluimen op. Pennisetum houdt van een warme plek met goed gedraineerde grond.

Pennisetum alopecuroides 'Hameln' Lampenpoetsergras

8 - 10

Verzorging

Uiteraard mag dit siergras niet eerder dan het einde van februari worden afgeknipt. Als het hart van de plant kaal begint te worden (waarschijnlijk na twee of drie jaar), moet de plant gedeeld worden in het voorjaar. Schep de plant uit de grond, deel in twee, haal het hart eruit, en zet de planten weer terug.

271

Pennisetum is een bekend (en mag ik zeggen overused?) siergras met grote halmen, opgaande groei en smal blad. De Pennisetum 'Tall Tails' is een leuke variant met lange stelen en pluimen die 120cm hoog worden. Het geeft een prachtig winterbeeld, en alleen al daarom is het een aanwinst in de tuin. Voor de bloei is het meer een polvormig riet, en pas in het najaar komen de pluimen op. Pennisetum houdt van een warme plek met goed gedraineerde grond.

To do in het voorjaar afknippen tot ca. 20 cm boven de grond

Pennisetum orientale 'Tall Tails' Lampenpoetsergras

Uiteraard mag dit siergras niet eerder dan het einde van februari worden afgeknipt. Als het hart van de plant kaal begint te worden (waarschijnlijk na twee of drie jaar), moet de plant gedeeld worden in het voorjaar. Schep de plant uit de grond, deel in twee, haal het hart eruit, en zet de planten weer terug.

272

Verzorging

6 - 10

Pennisetum orientale 'Karley Rose' Lampenpoetsergras

6 - 10

Uiteraard mag dit siergras niet eerder dan het einde van februari worden afgeknipt. Als het hart van de plant kaal begint te worden (waarschijnlijk na twee of drie jaar), moet de plant gedeeld worden in het voorjaar. Schep de plant uit de grond, deel in twee, haal het hart eruit, en zet de planten weer terug.

To do in het voorjaar afknippen tot ca. 20 cm boven de grond

273

Pennisetum is een bekend (en mag ik zeggen overused?) siergras met grote halmen, opgaande groei en smal blad. De Pennisetum 'Karley Rose' is een leuke variant met lange stelen en roze-rode aren die 70cm hoog worden. Het geeft een prachtig winterbeeld, en alleen al daarom is het een aanwinst in de tuin. Voor de bloei is het meer een polvormig riet, en pas in het najaar komen de pluimen op. Pennisetum houdt van een warme plek met goed gedraineerde grond.

Verzorging

Deze Schildpadbloem is een sierlijke plant met verfijnde romantische gentiaanblauwe bloemen. Een heel makkelijke soort die in de zomer veel bloemen geeft in je border. Penstemon 'Blue Springs' staat graag op een zonnige plaats in de border. De bodem dient goed waterdoorlatend en humeus te zijn voor een goede groei.

To do in het voorjaar oud blad wegknippen

6 - 9

Verzorging

De plant sterft elke winter af en loopt in het voorjaar weer uit. Net voor het uitlopen kan het oude loof afgeknipt of weggehaald worden.

274

Penstemon heterophyllus ’Blue Springs' Schildpadbloem

De plant sterft elke winter af en loopt in het voorjaar weer uit. Net voor het uitlopen kan het oude loof afgeknipt of weggehaald worden.

Penstemon 'Rich Ruby' Slangekop

275

To do in het voorjaar het oude loof afknippen

7 - 9

Deze Schildpadbloem is een sierlijke plant met prachtige wijnrode bloemen. Een heel makkelij ke soort die in de zomer veel bloemen geeft in je border. Penstemon 'Rich Ruby' staat graag op een zonnige plaats in de tuin. De bodem dient goed waterdoorlatend en humeus te zijn voor een goede groei.

Verzorging

7 - 9

Deze Schildpadbloem is een sierlijke plant met prachtige witte bloemen. Een heel makkelijke soort die in de zomer veel bloemen geeft in je border. Penstemon 'White Bedder' staat graag op een zonnige plaats in de tuin. De bodem dient goed waterdoorlatend en humeus te zijn voor een goede groei.

276

Penstemon 'White Bedder' Slangekop

De plant sterft elke winter af en loopt in het voorjaar weer uit. Net voor het uitlopen kan het oude loof afgeknipt of weggehaald worden.

To do in het voorjaar het oude loof afknippen

Verzorging

De plant sterft elke winter af en loopt in het voorjaar weer uit. Net voor het uitlopen kan het oude loof afgeknipt of weggehaald worden.

Deze Slangenkop is een sierlijke plant met verfijnde romantische wit-roze bloemen en rood-bruin blad. Een hele makkelijke soort die in de zomer veel bloemen geeft in je bor der. Penstemon 'Husker Red' staat graag op een zonnige plaats in de border. De bodem dient goed waterdoorlatend en humeus te zijn voor een goede groei.

To do in het voorjaar oud blad wegknippen

Penstemon digitalis 'Husker Red' Slangenkop

277

6 - 8

Verzorging

To do in voorjaar terugsnoeien tot op de grond

8 - 10

Verzorging

Perovskia is een bijzonder soort plant, of eigenlijk is het een verhoutende half-hees ter. Bijna een struik dus. Je snoeit Perovs kia daarom ook anders dan andere vaste planten, namelijk pas half mei nadat de kans op nachtvorst voorbij is. Het is een enorm sterke en robuuste plant die heel erg lijkt op lavendel, met het verschil dat deze plant uit een koude omgeving komt. Ze bloeit de hele zomer lang tot aan het einde van de herfst en zorgt ook nog voor een wintersolhouette.

Na de bloei verkleurt de plant rood geel en droogt ze in, waarna ze lichtbruin wordt. Blijft goed rechtop staan. In de laatste wintermaanden of in het vroege voorjaar snoei je de plant tot kort aan de grond terug.

278

Perovskia atriciplifolia 'Blue Spire' Reuzenlavendel, Russische salie

279

Perovskia 'Little Spire' Russische salie

To do in voorjaar terugsnoeien tot op de grond

Perovskia is een bijzonder soort plant, of eigenlijk is het een verhoutende half-hees ter. Bijna een struik dus. Je snoeit Perovs kia daarom ook anders dan andere vaste planten, namelijk pas half mei nadat de kans op nachtvorst voorbij is. Het is een enorm sterke plant die heel erg lijkt op lavendel, met het verschil dat deze plant uit een koude om geving komt. Ze bloeit de hele zomer lang tot aan het einde van de herfst en zorgt ook nog voor een wintersolhouette. De 'Little Spire' wordt maximaal 80cm hoog en kan dus nog goed aan de rand van een border.

Na de bloei verkleurt de plant rood geel en droogt ze in, waarna ze lichtbruin wordt. Blijft goed rechtop staan. In de laatste wintermaanden of in het vroege voorjaar snoei je de plant tot kort aan de grond terug.

6 - 11

Verzorging

Persicaria vraagt heel weinig onderhoud. De uitgebloeide bloemaren kun je wegknippen na de bloei, en lelijk blad mag na de vorst verwijderd worden. Wanneer de omvang van de plant te groot is geworden kun je de plant delen. Steek met een spade een stuk van zijkant af en zet het gestoken stuk weer terug in de grond. Het delen kan in maart of september – oktober.

Persicaria amplexicaulis is eigenlijk altijd goed. Je hebt er wat geduld voor nodig, want het blad blijft heel lang gewoonweg blad. En dan begint ze opeens rond half juli te bloeien - en ze houdt er niet bij op tot het begint te vriezen. Dat is het moment dat ik altijd weer weet waarom ik zo van haar hou. De bloemaren zijn speels, luchtig, en aantrek kelijk voor insecten. Ik combineer de 'Alba' vaak met 'Rosea', ze liggen qua kleur dicht bij elkaar, maar het wordt er heel romantisch van. Ook heel erg mooi met Anemone er door heen geweven.

7 - 10

Persicaria amplexicaulis 'Alba' Duizendknoop

Verzorging

To do uitgebloeide bloemen na de bloei + lelijk blad verwijderen na de vorst

280

7 - 10

To do uitgebloeide bloemen na de bloei + lelijk blad verwijderen na de vorst

Persicaria amplexicaulis 'Pink Elephant' Duizendknoop

Verzorging

Persicaria vraagt heel weinig onderhoud. De uitgebloeide bloemaren kun je wegknippen na de bloei, en lelijk blad mag na de vorst verwijderd worden. Wanneer de omvang van de plant te groot is geworden kun je de plant delen. Steek met een spade een stuk van zijkant af en zet het gestoken stuk weer terug in de grond. Het delen kan in maart of september – oktober.

281

Eén van mijn favoriete planten! Persicaria is de meest multifunctionele vaste planten die ik ken. Ze staat overal goed, ze kan in scha duw en zon, ze geeft lucht en kleur, en het is een fantastische architectonische plant. Onmisbaar in elke tuin als je het mij vraagt. De lange aren geven een prachtig effect met zonlicht en zijn kleine danseresjes in je bor der. Ze bloeit ontzettend lang, maar is helaas niet wintergroen. Binnen twee seizoenen zal Persicaria uitgroeien tot een hoogte van 120 centimeter.

Persicaria vraagt heel weinig onderhoud. De uitgebloeide bloemaren kun je wegknippen na de bloei, en lelijk blad mag na de vorst verwijderd worden. Wanneer de omvang van de plant te groot is geworden kun je de plant delen. Steek met een spade een stuk van zijkant af en zet het gestoken stuk weer terug in de grond. Het delen kan in maart of september – oktober.

282

Verzorging

To do uitgebloeide bloemen na de bloei + lelijk blad verwijderen na de vorst

Persicaria amplexicaulis 'Pink Mist'

Eén van mijn favoriete planten! Persicaria is de meest multifunctionele vaste planten die ik ken. Ze staat overal goed, ze kan in scha duw en zon, ze geeft lucht en kleur, en het is een fantastische architectonische plant. Onmisbaar in elke tuin als je het mij vraagt. De lange aren geven een prachtig effect met zonlicht en zijn kleine danseresjes in je bor der. Ze bloeit ontzettend lang, maar is helaas niet wintergroen. Binnen twee seizoenen zal Persicaria uitgroeien tot een hoogte van 120 tot 140 centimeter.

7 - 10

7 - 10

Verzorging

283

Persicaria amplexicaulis 'Rosea' Duizendknoop

Persicaria vraagt heel weinig onderhoud. De uitgebloeide bloemaren kun je wegknippen na de bloei, en lelijk blad mag na de vorst verwijderd worden. Wanneer de omvang van de plant te groot is geworden kun je de plant delen. Steek met een spade een stuk van zijkant af en zet het gestoken stuk weer terug in de grond. Het delen kan in maart of september – oktober.

Eén van mijn favoriete planten! Persicaria is de meest multifunctionele vaste planten die ik ken. Ze staat overal goed, ze kan in scha duw en zon, ze geeft lucht en kleur, en het is een fantastische architectonische plant. Onmisbaar in elke tuin als je het mij vraagt. De lange aren geven een prachtig effect met zonlicht en zijn kleine danseresjes in je bor der. Ze bloeit ontzettend lang, maar is helaas niet wintergroen. Binnen twee seizoenen zal Persicaria uitgroeien tot een hoogte van 120 tot 140 centimeter.

To do uitgebloeide bloemen na de bloei + lelijk blad verwijderen na de vorst

Persicaria vraagt heel weinig onderhoud. De uitgebloeide bloemaren kun je wegknippen na de bloei, en lelijk blad mag na de vorst verwijderd worden. Wanneer de omvang van de plant te groot is geworden kun je de plant delen. Steek met een spade een stuk van zijkant af en zet het gestoken stuk weer terug in de grond. Het delen kan in maart of september – oktober. Eén van mijn favoriete planten! Persicaria is de meest multifunctionele vaste planten die ik ken. Ze staat overal goed, ze kan in schaduw en zon, ze geeft lucht en kleur, en het is een fantastische architectonische plant. Onmis baar in elke tuin als je het mij vraagt. De lange aren geven een prachtig effect met zonlicht en zijn kleine danseresjes in je border. Ze bloeit ontzettend lang, maar is helaas niet winter groen. Binnen twee seizoenen zal Persicaria uitgroeien tot een hoogte van 120 tot 140 centimeter.

To do uitgebloeide bloemen na de bloei + lelijk blad verwijderen na de vorst

Persicaria amplexicaulis 'September Spires' Duizendknoop

Verzorging

284

Persicaria vraagt heel weinig onderhoud. De uitgebloeide bloemaren kun je wegknippen na de bloei, en lelijk blad mag na de vorst verwijderd worden. Wanneer de omvang van de plant te groot is geworden kun je de plant delen. Steek met een spade een stuk van zijkant af en zet het gestoken stuk weer terug in de grond. Het delen kan in maart of september – oktober.

Persicaria amplexicaulis ‘Orange Field’ Duizendknoop

Eén van mijn favoriete planten! Persicaria is de meest multifunctionele vaste planten die ik ken. Ze staat overal goed, ze kan in schaduw en zon, ze geeft lucht en kleur, en het is een fantastische architectonische plant. Onmis baar in elke tuin als je het mij vraagt. De lange aren geven een prachtig effect met zonlicht en zijn kleine danseresjes in je border. Ze bloeit ontzettend lang, maar is helaas niet winter groen. Binnen twee seizoenen zal Persicaria uitgroeien tot een hoogte van 120 tot 140 centimeter.

Verzorging

To do uitgebloeide bloemen na de bloei + lelijk blad verwijderen na de vorst

285

7 - 9

To do uitgebloeide bloemen na de bloei + lelijk blad verwijderen na de vorst

Persicaria bistorta Adderwortel

Een heerlijke weefplant is Persicaria bistorta, een zus van Persicaria amplexicaulis. De dikkere aren trekken ontzettend veel bijen en vlinders aan, wat natuurlijk altijd een plus is. Daarnaast bloeien ze bijzonder lang: tot wel vier maanden. In een grote groep is het echt een aandachtstrekker, maar superhoog wor den ze niet, zo'n 60 - 70 cm. Een standplaats op voedzame en goed gedraineerde grond in de zon is belangrijk, maar halfschaduw wordt ook goed verdragen. Een alleskunner!

5 - 9

Verzorging

Persicaria vraagt heel weinig onderhoud. De uitgebloeide bloemaren kun je wegknippen na de bloei, en lelijk blad mag na de vorst verwijderd worden. Wanneer de omvang van de plant te groot is geworden kun je de plant delen. Graaf de kluit op en steek met een spade een stuk van de zijkant af, zet het gestoken stuk weer terug in de grond. Het delen kan in maart of september – oktober.

286

Verzorging

Persicaria vraagt heel weinig onderhoud. De uitgebloeide bloemaren kun je wegknippen na de bloei, en lelijk blad mag na de vorst verwijderd worden. Wanneer de omvang van de plant te groot is geworden kun je de plant delen. Steek met een spade een stuk van zijkant af en zet het gestoken stuk weer terug in de grond. Het delen kan in maart of september – oktober.

To do uitgebloeide bloemen na de bloei + lelijk blad verwijderen na de vorst

Eén van mijn favoriete planten! Persicaria is de meest multifunctionele vaste planten die ik ken. Ze staat overal goed, ze kan in schaduw en zon, ze geeft lucht en kleur, en het is een fantastische architectonische plant. Onmis baar in elke tuin als je het mij vraagt. Deze Persicaria polymorpha bloeit in de periode juli-augustus met witte geurende pluimvor mige bloemen. Binnen twee seizoenen zal Persicaria uitgroeien tot een hoogte van 200 tot 250 centimeter. Het fijne is dat deze soort niet woekert.

287

Persicaria polymorpha Duizendknoop

7 - 8

288

Phlomis, ook wel Brandkruid genoemd, heeft een wintergroen bladerdek. De bloemen zijn zachtgeel en staan kransgewijs, in etages, als bollen op de steel. Vooral goed te gebruiken in een groep. Uitgebloeid is de plant een top per voor een mooi wintersilhouette. Hommels en bijen houden ook erg van de plant, en in de winter wonen er insecten in de ingedroog de bloemen.

To do in het voorjaar terugsnoeien tot op boven de grond

6 - 8

Phlomis Brandkruid

Verzorging

Na de bloei is het mogelijk om de plant terug te knippen, maar uitgebloeid is deze van meer waar de, onder andere voor insecten die in de zaaddozen overwinteren. In de laatste wintermaanden of het vroege voorjaar snoei je de plant tot kort aan de grond terug. Geef ze geen voeding, want dan worden ze te groot. Schrale grond is dus goed.

Na de eerste bloeit komt soms een tweede ronde in september, knip de bloemen dus niet meteen af. Ze hebben een voedzame grond nodig, na de bloei wat bij voeden met organische mest is niet verkeerd.

Verzorging

289

Phlox divaricatus 'Clouds of Perfume' Vlambloem

To do na de bloei organische voeding geven

Phlox is een heel bekende tuinplant (en wordt verwoed verzameld door fanantieke fans) maar de meeste kleuren zijn niet erg mooi. Deze lage variant, Phlox divaricatus 'Clouds of Perfume' is een semi-wintergroene bodembedekker met talrijke blauwpaarse bloemen die in juni bloeien. Ze blijft laag, zo'n 30 centimeter, en is daarmee een fijne borderrand.

6 - 7

Na de eerste bloei komt soms een tweede ronde in september, knip dus niet meteen de bloemen af. Ze hebben een voedzame grond nodig, dus na de bloei wat bij voeden met organische mest is niet verkeerd.

290

de

Verzorging

Phlox paniculata 'Blue Evening' Vlambloem

To do na bloei organische voeding geven

Phlox is een heel bekende tuinplant (en wordt verwoed verzameld door fanatieke fans) maar de meeste kleuren zijn niet erg mooi. Deze blauwpaarse variant heeft kleine bloemen in gemiddeld grote trossen en een fijne luchtige groeiwijze. Daarmee is ze wat subtieler dan haar bekende paarsblauwe zussen. Met een beetje geluk bloeit ze zelfs twee keer in een zomer!

7 - 9

291

7 - 9

Phlox is een heel bekende tuinplant (en wordt verwoed verzameld door fanatieke fans) maar de meeste kleuren zijn niet erg mooi. Deze witte variant heeft kleine bloemen in gemiddeld grote trossen en een fijne luchtige groeiwijze. Daarmee is ze wat subtieler dan haar bekende paarsblauwe zussen. Met een beetje geluk bloeit ze zelfs twee keer in een zomer.

To do na de bloei organische voeding geven

Na de eerste bloei komt soms een tweede ronde in september, knip dus niet meteen de bloemen af. Ze hebben een voedzame grond nodig, dus na de bloei wat bij voeden met organische mest is niet verkeerd.

Phlox paniculata 'Casablanca' Vlambloem

Verzorging

5 - 6

Van de Nederlandse naam moet Pimpinella het niet hebben, heel charmant klinkt het niet. Toch is deze inheemse schermbloem echt waanzinnig mooi en elegant. Qua vorm lijkt ze op Fluitenkruid, maar ze is iets fijner gebouwd en draagt roze schermen. Ze past heel mooi in een informele tuin, waar ze zich mag uitzaaien tussen de andere planten. Uiteraard, maar dat mag wel duidelijk zijn bij ons, ook heel erg geschikt om te plukken. uitzaaien

Pimpinella major 'Rosea' Grote bevernel

To do zaadschermen laten staan zodat de plant zich kan

Verzorging

Pimpinella heeft weinig van je nodig. Goed doorlatende grond is belangrijk, en afknippen hoeft pas als de zaadschermen zich hebben kunnen uitzaaien, dan komen ze goed terug.

292

Verzorging

Polemonium 'Heaven Scent' Jacobsladder

293

To do Vroege voorjaar kort terugsnoeien

Polemonium heeft weinig eisen maar staat wel graag op vruchtbare grond. Na de bloei kun je de plant terug knippen, omdat er uitgebloeid niet veel van over blijft. In het vroege voorjaar snoei je de plant tot kort aan de grond terug.

Polemonium of Jacobsladder is een com pacte plant met groen/purper blad en lieflijke klokvormige bloemetjes en trekt bijen en vlin ders aan. De plant is redelijk blad houdend en kan op licht vochtige grond groeien, maar ook wat drogere plekken kan deze goed aan.

5 - 6

To do niets 5 - 6

Polygonatum x hybridum 'Weihenstephan' Salomonszegel

Verzorging

Geen speciale verzorging nodig.

Polygonatum of Salomonszegel is een statige en toch elegante plant. De sierlijk overbui gende stengels kunnen wel tot een halve meter overhangen, zodat het lijkt dat de crè mewitte bloemen onder een afdak hangen. De plant wordt ongeveer een meter hoog maar groeit niet super snel.

294

Geef varens bij het aanplanten een goede portie organische compost, liefst onderin het gat vóórdat je de kluit er in zet. Deze Naaldvaren staat graag in de (half)schaduw. Als er scheuten lelijk zijn geworden in de winter kun je ze zelf afknippen, maar liefst wel na mogelijke dagvorst.

295

Varens zijn een favoriet van me, wat men er ook van vindt. Het zijn misschien niet de hoofdrolspelers met een Oscar, maar het zijn wél heel belangrijke bijrollen die de hele film overeind houden. Deze Naaldvaren heeft heel fijn blad en is wintergroen. Opvallende zijn de bruine schubben bij de bladstelen. Ook ideaal om te gebruiken in boeketten.

To do compost in het voorjaar en najaar

Polystichum setiferum 'Herrenhaus' Naaldvaren

Verzorging

296

3 - 4

Een kleine tere bloem die vroeg in het jaar al bloeit: de Primula. Voor mij was dit een plant die ik vooral associeerde met geraniums en oudere dames, maar ik heb geleerd dat je een plant niet eens mooi hoeft te vinden om 'm te gebruiken. Soms zijn ze namelijk nodig om kleur te krijgen in een bepaalde maand. Dat wil niet zeggen dat deze Primula lelijk is, integendeel, maar ze is vooral zo mooi omdat ze bloeit wanneer je tuin net op gang komt na de winter.

Verzorging

Je hoeft erg weinig te doen voor de Primula. Je kunt de oude blaadjes aan het einde van de winter weghalen, maar het is niet eens noodzakelijk. Zet deze plant op een goed gevoede on dergrond in niet te felle zon en ze doet het goed!

To do niets

Primula elatior Sleutelbloem

297

Pulmonaria officinalis vraagt geen bijzondere verzorging. Eventueel kun je na de winter het lelijke blad vweghalen.

Verzorging

To do niets

2-5

Al vroeg in het voorjaar begint deze plant te bloeien met mooie roze en paarse trompetvormige bloemetjes. Een goede bron van nectar voor de eerste bijen en hommels. De bladeren zijn gevlekt en vormen het hele jaar door een mooie bodembedekking. Vroeger werd de plant gebruikt ter genezing van longziekten. Dat zie je ook terug in de wetenschappelijke naam: officinalis betekent dat het een geneeskrachtige werking werd toegedicht.

Pulmonaria officinalis Gevlekt longkruid

Verzorging

298

Rosmarinus officinalis Rozemarijn

Rozemarijn is een houtachtig kruid, wat betekent dat je ze niet verder mag knippen dan tot op het hout (dat geldt ook voor lavendel bijvoorbeeld). Als je in het hout snoeit bloeit de plant niet of slecht en gaat ze dood. Zorg dat je elk jaar trouw snoeit als de winter is afgelopen, tot het hout dus, dan blijft het een mooie gezonde plant. En knippen voor in de keuken is eigenlijk ook al een vorm van snoeien!

To do snoeien tot het hout

Iedereen die van koken houdt heeft een Rozemarijn plant in de tuin nodig. Niet alleen omdat het een heerlijk kruid is voor in de keuken, maar ook omdat ze zo prachtig kunnen bloeien, bijen aantrekken en oersterk zijn zolang de winters ze niet omleggen. En er zijn veel meer soorten dan je denkt! Kijk maar eens bij Kwekerij Bastin in Limburg (ze versturen je order ook, no worries).

7 - 8

Salvia pratensis 'Eveline' Veldsalie

To do uitgebloeide bloemen na de bloei + lelijk blad verwijderen na de vorst

Deze veldsalie houdt van een vrij droge en goed doorlatende grond, dus op zandgrond is het een prettige plant. Bij wat zwaardere grond kun je een handje grind in het bodemgat doen om het water beter te doen doorlopen. Je kunt de bloemen afknippen na de bloei om nog een herbloei te krijgen, knip ze dan net onder de bloem af. De plant hoef je pas aan het einde van de winter helemaal af te knippen voor het volgende seizoen.

Verzorging

Ik zou willen dat ik al mijn favoriete planten in een tuin kwijt kon, maar dat kan over het algemeen niet. Deze salie is een bijzondereeen sterke groeier, met een prachtige bloem. Ze wordt niet ongelofelijk hoog, zo rond tafelhoogte, maar de bloemen van Eveline zijn prachtig. En zeer geschikt om te plukken! Ze is een vroege bloeier, dus ontzettend fijn om erbij te hebben voor veel kleur in de late lente, samen met de akelei en alliums.

5 - 7

299

7 - 8

Verzorging

Geef deze frambozenplant een goed zonnige plek op vruchtbare grond. Als je merkt dat je weinig te oogsten hebt, ligt het meestal aan het snoeien van het jaar daarvoor. De takken knip je na de oogst bijna helemaal terug, tot een centimeter of tien. Op de nieuwe takken komen dan volgend jaar weer nieuwe vruchten. Geef elk voorjaar een portie compost om de plant van nieuwe voeding te voorzien en zorg dat ze niet uitdroogt.

To do snoeien na de oogst

300

Frambozen zijn samen met bramen en aardbeien de lekkerste zomervruchten, en zo makkelijk te kweken in eigen tuin, ware het niet dat de planten enorm worden en ze veel te veel plek innemen (en dan hebben we het nog niet eens over doornen en stekels). Deze Rubus idaeus (framboos) zou daarin een doorbraak moeten zijn: een compacte framboos, eigenlijk een mini struikje, met veel frambozen in de zomer. Perfect voor in een pot, maar ook in de border! De niet rijpe frambozen kun je zelfs als tak in een boeket verwerken.

Rubus idaeus 'Ruby Beauty' Zomerframboos

Rudbeckia is niet veeleisend, behalve dat ze liever geen droge plek wil maar wél veel zon. Knip uit gebloeide bloemen eventueel weg, maar laat het gros staan voor een verdroogd beeld in de winter. Knip in februari/maart tot de grond af zodat de plant weer opnieuw kan uitlopen.

To do snoeien in februari/maart

Rudbeckia fulgida Zonnehoed

Verzorging

301

Een betrouwbare en kleurrijke plant: Rudbec kia. In het Nederlands wordt deze Zonnehoed genoemd, net als Echanicea, wat natuurlijk vreselijk verwarrend is. Alhoewel ze iets op elkaar lijken en inderdaad beiden een soort zonnehoed als vorm hebben, zijn ze toch echt niet hetzelfde. Rudbeckia is echt geel, terwijl Echinacea van oorsprong roze is. Er zijn gele gekweekt, maar die zijn lang niet zo sterk als Rudbeckia fulgida. Hoe dan ook - het is een fantastische plant die het einde van het seizoen met een knaller afsluit met een mooi wintersilhouette.

7 - 9

Rudbeckia nitida 'Herbstsonne' Zonnehoed

Rudbeckia is niet veeleisend, behalve dat ze liever geen droge plek wil maar wél veel zon. Knip uit gebloeide bloemen eventueel weg, maar laat het gros staan voor een verdroogd beeld in de winter. Knip in februari/maart tot de grond af zodat de plant weer opnieuw kan uitlopen.

302

7 - 9

To do afknippen in februari/maart

Verzorging

Een betrouwbare en kleurrijke plant: Rudbec kia. In het Nederlands wordt deze Zonnehoed genoemd, net als Echinacea, wat natuurlijk vreselijk verwarrend is. Alhoewel ze iets op elkaar lijken en inderdaad beiden een soort zonnehoed als vorm hebben, zijn ze toch echt niet hetzelfde. Rudbeckia is echt geel, terwijl Echinacea van oorsprong roze is. Hoe dan ook - het is een fantastische plant die de zomertuin siert met bloemstengels van wel 2 meter.

7 - 10

Salvia cacaliifolia moet vorstvrij overwinterd worden waardoor ze beter geschikt is om in een pot te houden dan in de volle grond. Zorg er wel voor dat ze niet uitdroogt en niet op het heetst van de dag in de volle zon staat. In de winter knip je de plant af en zet je deze op een verhoging of bij vorst binnenshuis.

303

Het plantengeslacht Salvia is zeer veelzijdig en omvat wel 900 soorten. Er zijn er tegen woordig zó veel dat de tel niet bij te houden is. In praktisch elke voortuin in Nederland groeit wel een Salvia. Van oorsprong komt Salvia voor in Centraal-Europa en West-Azië. Salie kennen we natuurlijk als kruid, het is dus een kruidachtige vaste plant. Nu houden we vooral van de mooie en langbloeiende bloemen die ze geven! Deze inheemse Salvia komt uit Zuid-Amerika en is intens blauw en bloeit onwijs lang.

To do vorstvrij overwinteren

Salvia cacaliifolia Mexicaanse salie Verzorging

Bossalie

Het plantengeslacht Salvia is zeer veelzijdig en omvat wel 900 soorten. Er zijn er tegen woordig zó veel dat de tel niet bij te houden is. In praktisch elke voortuin in Nederland groeit wel een Salvia. Van oorsprong komt Salvia voor in Centraal-Europa en West-Azië, Salie kennen we natuurlijk als kruid, het is dus een kruidachtige vaste plant. Nu houden we vooral van de mooie en langbloeiende bloemen die ze geven! De cultivar 'Amethyst' is lichtpaars van kleur (die soms ook roze oogt) en geeft talloze bloemen vanaf juni.

6 - 9

Geef Salvia een goed doorlatende humusrijke grond. Alle Salvia nemorosa-soorten kunnen di rect na de bloei in juli teruggeknipt worden (maar het hoeft niet!). Knip de hele plant tot onge veer 10 cm boven de grond terug. Er volgt dan vaak een tweede, lichte bloei. Knip uiterlijk maart de verdorde bloemaren tot op de grond toe af en verwijder dood of lelijk geworden bladeren. Breng in maart rond de basis van de plant een laag compost aan van ongeveer 5 cm.

304

To do in het voorjaar afknippen + compost geven

Salvia nemorosa 'Amethyst'

Verzorging

305

Geef Salvia een goed doorlatende humusrijke grond. Alle Salvia nemorosa-soorten kunnen direct na de bloei in juli teruggeknipt worden. Knip de hele plant tot ongeveer 10 cm boven de grond terug. Er volgt dan vaak een tweede, lichte bloei. Knip uiterlijk maart de verdorde bloemaren tot op de grond toe af en verwijder dood of lelijk geworden bladeren. Breng in maart rond de basis van de plant een laag compost aan van ongeveer 5 cm.

Salvia nemorosa 'Caradonna' Bossalie

To do in het voorjaar afknippen + compost geven

6 - 9

Verzorging

Het plantengeslacht Salvia is zeer veelzijdig en omvat wel 900 soorten. Er zijn er tegen woordig zó veel dat de tel niet bij te houden is. In praktisch elke voortuin in Nederland groeit wel een Salvia. Van oorsprong komt Salvia voor in Centraal-Europa en West-Azië, Salie kennen we natuurlijk als kruid, het is dus een kruidachtige vaste plant. Nu houden we vooral van de mooie en langbloeiende bloemen die ze geven! De cultivar 'Caradon na' is prachtig vanwege de intens paarse kleur en de rechtopstaande groeiwijze.

To do in het voorjaar afknippen + compost geven

Geef Salvia een goed doorlatende humusrijke grond. Alle Salvia nemorosa-soorten kunnen direct na de bloei in juli teruggeknipt worden. Knip de hele plant tot ongeveer 10 cm boven de grond terug. Er volgt dan vaak een tweede, lichte bloei. Knip uiterlijk maart de verdorde bloemaren tot op de grond toe af en verwijder dood of lelijk geworden bladeren. Breng in maart rond de basis van de plant een laag compost aan van ongeveer 5 cm.

306

Salvia nemorosa 'Mainacht' Bossalie

Het plantengeslacht Salvia is zeer veelzijdig en omvat wel 900 soorten. Er zijn er tegenwoor dig zó veel dat de tel niet bij te houden is. In praktisch elke voortuin in Nederland groeit wel een Salvia. Van oorsprong komt Salvia voor in Centraal-Europa en West-Azië, Salie kennen we natuurlijk als kruid, het is dus een kruidach tige vaste plant. Nu houden we vooral van de mooie en langbloeiende bloemen die ze geven! De cultivar 'Mainacht' is prachtig vanwege de blauwpaarse kleur en donkere top aan de bloeiaren.

5 - 6

Verzorging

Het plantengeslacht Salvia is zeer veelzijdig en omvat wel 900 soorten. Er zijn er tegen woordig zó veel dat de tel niet bij te houden is. In praktisch elke voortuin in Nederland groeit wel een Salvia. Van oorsprong komt Salvia voor in Centraal-Europa en West-Azië, Salie kennen we natuurlijk als kruid, het is dus een kruidachtige vaste plant. Nu houden we vooral van de mooie en langbloeiende bloemen die ze geven! De cultivar 'Schnee hugel' is prachtig vanwege de witte kleur en de rechtopstaande groeiwijze.

6 - 9

To do in het voorjaar afknippen + compost geven

Verzorging

Geef Salvia een goed doorlatende humusrijke grond. Alle Salvia nemorosa-soorten kunnen direct na de bloei in juli teruggeknipt worden. Knip de hele plant tot ongeveer 10 cm boven de grond terug. Er volgt dan vaak een tweede, lichte bloei. Knip uiterlijk maart de verdorde bloemaren tot op de grond toe af en verwijder dood of lelijk geworden bladeren. Breng in maart rond de basis van de plant een laag compost aan van ongeveer 5 cm.

307

Salvia nemorosa 'Schneehugel' Bossalie

5 - 9

Het plantengeslacht Salvia is zeer veelzijdig en omvat wel 900 soorten. Er zijn er tegen woordig zó veel dat de tel niet bij te houden is. In praktisch elke voortuin in Nederland groeit wel een Salvia. Van oorsprong komt Salvia voor in Centraal-Europa en West-Azië, Salie kennen we natuurlijk als kruid, het is dus een kruidachtige vaste plant. Nu houden we vooral van de mooie en langbloeiende bloemen die ze geven! De cultivar 'Sensation Compact Bright Rose' is prachtig vanwege de diepe kleur en de rechtopstaande groeiwijze.

Geef Salvia een goed doorlatende humusrijke grond. Alle Salvia nemorosa-soorten kunnen direct na de bloei in juli teruggeknipt worden. Knip de hele plant tot ongeveer 10 cm boven de grond terug. Er volgt dan vaak een tweede, lichte bloei. Knip uiterlijk maart de verdorde bloemaren tot op de grond toe af en verwijder dood of lelijk geworden bladeren. Breng in maart rond de basis van de plant een laag compost aan van ongeveer 5 cm.

Verzorging

Salvia nemorosa 'Sensation Compact Bright Rose' Bossalie

308

To do in het voorjaar afknippen + compost geven

Salie staat graag heel zonnig en op goed doorlatende grond. Dat betekent dat het water in de water goed moet kunnen weglopen, anders krijgt de plant te natte voeten. Een trucje is om onderin het plantgat wat grind te leggen, dat werkt als een soort drainage. Snoei de plant elk voorjaar, dat houdt 'm gezond.

309

Je kent waarschijnlijk Salvia wel als een mooie vaste plant, maar wist je dat de mees te soorten niet meer lekker smaken en dus puur voor de leuk zijn? Deze salie is de échte - de naam zegt het al, officinalis. De officiële salie dus. Deze soort blijft wat lager dan de hybride doorgekweekte soorten, maar bloeit ook heel erg mooi. Het blad is eetbaar en lekker in stoofpotten of Italiaanse gerechten, en de bloemen kun je ook gebruiken ter decoratie.

To do goede drainage + snoeien in het voorjaar

Salvia officinalis 'Grete Stölzle' Salie

6 - 8

Verzorging

Deze veldsalie houdt van een vrij droge en goed doorlatende grond, dus op zandgrond is het een prettige plant. Bij wat zwaardere grond kun je een handje grind in het bodemgat doen om het water beter te doen doorlopen. Je kunt de bloemen afknippen na de bloei om nog een herbloei te krijgen, knip ze dan net onder de bloem af. De plant hoef je pas aan het einde van de winter helemaal af te knippen voor het volgende seizoen.

5 - 7

To do uitgebloeide bloemen na de bloei + lelijk blad verwijderen na de vorst

Salvia pratensis Veldsalie

Deze veldsalie geeft een goeie lik kleur in je inheemse border. Deze salie is een bijzon dere - een sterke groeier, met een prachtige bloem. Ze wordt niet ongelofelijk hoog, zo rond tafelhoogte, maar de bloemen van ver zadigd paars zijn prachtig. En zeer geschikt om te plukken! Ze is een vroege bloeier, dus ontzettend fijn om erbij te hebben voor veel kleur in de late lente. Goed te combineren met andere inheemse soorten.

Verzorging

310

Deze veldsalie geeft een goeie lik kleur in je inheemse border. Deze salie is een bijzon dere - een sterke groeier, met een prachtige bloem. Ze wordt niet ongelofelijk hoog, zo rond tafelhoogte, maar de bloemen van ver zadigd paars zijn prachtig. En zeer geschikt om te plukken! Ze is een vroege bloeier, dus ontzettend fijn om erbij te hebben voor veel kleur in de late lente. Goed te combineren met andere inheemse soorten.

Deze veldsalie houdt van een vrij droge en goed doorlatende grond, dus op zandgrond is het een prettige plant. Bij wat zwaardere grond kun je een handje grind in het bodemgat doen om het water beter te doen doorlopen. Je kunt de bloemen afknippen na de bloei om nog een herbloei te krijgen, knip ze dan net onder de bloem af. De plant hoef je pas aan het einde van de winter helemaal af te knippen voor het volgende seizoen.

311

5 - 7

Salvia pratensis "Eveline' Veldsalie

Verzorging

To do uitgebloeide bloemen na de bloei + lelijk blad verwijderen na de vorst

6 - 9

Het plantengeslacht Salvia is zeer veelzijdig en omvat wel 900 soorten. Er zijn er tegen woordig zó veel dat de tel niet bij te houden is. In praktisch elke voortuin in Nederland groeit wel een Salvia. Van oorsprong komt Salvia voor in Centraal-Europa en West-Azië, Salie kennen we natuurlijk als kruid, het is dus een kruidachtige vaste plant. Nu houden we vooral van de mooie en langbloeiende bloemen die ze geven! De cultivar 'Caradon na' is prachtig vanwege de intens paarse kleur en de rechtopstaande groeiwijze.

312

To do in het voorjaar afknippen + compost geven

Geef Salvia een goed doorlatende humusrijke grond. Alle Salvia nemorosa-soorten kunnen direct na de bloei in juli teruggeknipt worden. Knip de hele plant tot ongeveer 10 cm boven de grond terug. Er volgt dan vaak een tweede, lichte bloei. Knip uiterlijk maart de verdorde bloemaren tot op de grond toe af en verwijder dood of lelijk geworden bladeren. Breng in maart rond de basis van de plant een laag compost aan van ongeveer 5 cm.

Verzorging

Salvia sylvestris 'Serenade' Veldsalie

Verzorging

7 - 11

De Salvia uliginosa is een echte blikvanger. Grote pluimen met azuurblauwe bloemetjes sieren de tuin tot ver in het najaar. De plant kan behoorlijk hoog worden, tot wel zo'n 160 cm. Hij staat graag op een zonnig plekje.

De Salvia uliginosa is een plant die niet zo goed tegen vorst kan. Zorg er in de winter dus voor dat je 'm even afdekt met een mulchlaag als het echt gaat vriezen. Zo komt hij wel de winter door. Omdat hij vrij hoog wordt, kan hij een steuntje van wat stokken of takken wel gebruiken. Helemaal als hij in volle bloei staat en de bloemaren zwaar worden.

To do ondersteunen in de zomer, afdekken in de winter

Salvia uliginosa Kranssalie

313

Salvia 'Amistad' Salie

7 - 11

Verzorging

To do in het voorjaar afknippen

Deze Salvia-soort is zoals ik al zei gevoelig voor vorst. Je hebt twee opties: dek de plant in de herfst toe met een flinke laag bladeren, of graaf de kluit uit, knip af tot ca. 20 - 30 cm en bewaar in een pot in de schuur. Met milde winters is er geen probleem, maar zware vorst is meestal funest. Als je ze in de grond laat staan kun je de plant aan het einde van de winter tot 20 - 30 cm afknippen. De plant moet goed warm en liever iets droger staan voor een goede bloei.

Deze Salvia is één van de bekendste en meest gewilde soorten (naast 'Caradonna'). Het is een kwetsbare plant als het op vorst aankomt, en ze bloeit een stuk later, maar zó mooi. Enorm groot, donker blad, prachtige bloemen en een onweerstaanbare kleur. Wil je dat ik nog verder ga? Top de plant even tueel in de eerste maand nadat ze begint te groeien, dan wordt ze compacter en steviger. Als ze eenmaal bloeit gaat ze lang door!

314

To do in het voorjaar terugsnoeien tot op de grond

6 - 7

Sanguisorba officinalis Pimpernel

Verzorging

315

Sanguisorba heeft weinig eisen, slechts een vruchtbare grond. Na de bloei is het mogelijk om de plant terug te knippen, omdat er uitgebloeid niet veel van over blijft. Soms blijven de ingedroogde bloemen nog mooi staan, dus wacht even tot je ziet of er echt niets overblijft. In de laatste winter maanden of het vroege voorjaar snoei je de plant tot kort aan de grond terug.

Sanguisorba officinalis, ook wel Pimpernel genoemd, heeft smal, langwerpig blad op een samengesteld blad. De langwerpige bloemen dansen hoog boven het blad. Omdat het blad vrij laag blijft, zweven de bloemen in de lucht waardoor het geheel fijn transparant blijft. Dit is een sterke tuinplant voor de zon. Sanguisorba officinalis ‘Red Thunder’ is bladverliezend. Deze plant kan op licht vochtige gronden groeien, maar ook wat drogere plekken kan deze goed aan. In het najaar verkleurt het blad geel/oranje.

Sanguisorba heeft weinig eisen, slechts een vruchtbare grond. Na de bloei is het mogelijk om de plant terug te knippen, omdat er uitgebloeid niet veel van over blijft. Soms blijven de ingedroogde bloemen nog mooi staan, dus wacht even tot je ziet of er echt niets overblijft. In de laatste winter maanden of het vroege voorjaar snoei je de plant tot kort aan de grond terug.

6 - 8

To do in het voorjaar terugsnoeien tot op de grond

Verzorging

Sanguisorba officinalis, ook wel Pimpernel genoemd, heeft smal, langwerpig blad op een samengesteld blad. De langwerpige bloemen dansen hoog boven het blad. Omdat het blad vrij laag blijft, zweven de bloemen in de lucht waardoor het geheel fijn transparant blijft. Sanguisorba officinalis 'Pink Tanna' heeft langere aren die een beetje rozepaars aan doen, met misschien nog een vleugje rood. In het najaar verkleurt het blad geel/oranje.

Sanguisorba officinalis 'Pink Tanna' Pimpernel

316

Verzorging

To do niets

317

Heeft geen bijzonder zorg nodig. Als je vindt dat de plant te groot wordt, kun je deze even opne men en scheuren.

5 - 6

Saxifraga x urbium Schildersverdriet of Steenbreek

Saxifraga x urbium is ook wel bekend als Schildersverdriet of Steenbreek. Het blad wordt meestal niet hoger dan 5 cm, is wintergroen en vrij dik. Daarboven staan eind voorjaar / begin zomer de roze bloemetjes op ongeveer 15-20 cm lange smalle steeltjes. Saxifraga x urbium vormt vrij grote bladrozetten en is zodenvormend. Het is ook een leuk plantje voor in een plantenbak of als gezellig randplantje in bijvoorbeeld een kruidentuin.

318

5 - 9

Ik gebruik Scabiosa als eenjarige heel vaak, maar dit is de vaste variant. Een ellendig lange bloeier, ze bloeit zo lang en uitbundig dat je je na drie of vier maanden begint af te vragen wanneer het in hemelsnaam stopt. Als je de uitgebloeide bloemen weg blijft halen zul je er tot zeker oktober plezier van hebben.

Scabiosa caucasica 'Alba' of 'Miss Willmott' Kaukasisch duifkruid Verzorging

To do uitgebloeide bloemen na de bloei + lelijk blad verwijderen na de vorst

Scabiosa caucasica houdt van een plek in de volle zon op losse grond en koele nachten. Af en toe een beetje kalk houden ze ook wel van. Verder is er heel weinig onderhoud nodig.

Scabiosa columbaria houdt van een plek in de volle zon op losse grond en koele nachten. Af en toe een beetje kalk houden ze ook wel van. Verder is er heel weinig onderhoud nodig.

319

Deze inheemse Scabiosa is een vaste plant die je je op jaar beloond met maanden lang bloeien. Buiten dat het een heerlijke border plant is is deze inheemse variant zeker een feestmaal voor de lokale bestuivers. De zacht paarse kleur danst door je borders heen. Als je de uitgebloeide bloemen weg blijft halen zul je er tot zeker oktober plezier van hebben.

Verzorging

To do De zaadhoofden kunnen decoratief zijn bij goed weer. Lelijk blad verwijderen na de vorst

5 - 9

Scabiosa columbaria Kaukasisch duifkruid

7 - 10

To

Verzorging

Sedum kun je laten staan tot je 'm zat bent. Terugsnoeien tot op de grond is in het voorjaar handig, maar daarvoor mag het ook al. Sedum houdt van een vruchtbare grond, dus geef af en toe een keer compost.

320

Sedum 'Bertram Anderson' Vetkruid

Sedum 'Bertram Anderson', ook wel Vetkruid genoemd, heeft een langwerpig, licht gekar teld, leerachtig blad. De bloemen staan in schermen op de rood-bruine stengels boven het blad. Ze doet het geweldig op een zon nige plek. Sedum is bladverliezend en sterft in de winter helemaal af, maar blijft vaak ook nog staan als de winter zacht is. Deze plant geeft de voorkeur aan een droge, goed doorlatende standplaats. do in het voorjaar terugsnoeien tot op de grond

Sedum telephium, ook wel Hemelsleutel genoemd, heeft een langwerpig, licht ge karteld, leerachtig blad. De bloemen staan in schermen op de rode stengels boven het blad. Ze doet het geweldig op een zonnige plek. Sedum is bladverliezend en sterft in de winter helemaal af, maar blijft vaak ook nog staan als de winter zacht is. Deze plant geeft de voorkeur aan een droge, goed doorlaten de standplaats. het voorjaar de grond

terugsnoeien tot op

Sedum telephium 'Matrona' Hemelsleutel

8 - 9

To do in

Verzorging

Sedum kun je laten staan tot je 'm zat bent. Terugsnoeien tot op de grond is in het voorjaar handig, maar daarvoor mag het ook al. Sedum houdt van een vruchtbare grond, dus geef af en toe een keer compost.

321

To do niets, maar je mag zelf het blad weghalen

Selinum houdt van een voedzame en goed doorlatende grond, wat betekent dat er zo af en toe bijgemest mag worden met een organische mest of compost. Simpelweg bij het plantgat een handje door de grond werken en water geven. De plant sterft vanzelf af en komt in het voorjaar weer op, maar je kunt zelf ook het blad weghalen wanneer het lelijk wordt.

322

Selinum is een schermbloemige vaste plant, met prachtige witte schermen die lang bloeien én ook in de herfst en winter blijven staan. Ze combineert mooi met prairie planten, maar is ook een fijne snijbloem. Zo'n schermbloem is namelijk onmisbaar in mooie veldboeketten, en staat ook gedroogd prachtig. Er komen ontzettend veel bijen en vlinders af op de schermbloemen.

Verzorging

Selinum wallichianum Karwijselie

7 - 9

Sesleria is geschikt voor echt droge plekken in de volle zon, daar doet ze het enorm goed. Je kunt de plant eventueel kortwieken aan het einde van de winter, maar het is niet noodzakelijk. Als de pollen te groot worden kun je de plant in het voorjaar opgraven, door midden hakken, en een deel weer terugzetten.

To do weinig tot niets

323

5 - 6

Verzorging

Sesleria nitida Blauwgras

Een leuk grasje met kleine pluimpjes die lang mooi blijven staan en dus ook een prachtig wintersilhouette geven na het hoogseizoen. De pluimpjes kun je ook prima plukken, maar haal er niet teveel van af, dan voorkom je dat de plant wat kaal wordt. De plant wordt ongeveer 80 cm hoog, dus tafelhoogte, en bloeit al heel vroeg vanaf mei.

To do weinig tot niets

324

Sesleria autumnalis

Sesleria groeit goed op een droge plaats in de schaduw tot halfschaduw. De Sesleria autumnalis is erg geschikt in grotere groepen als bodembedekker. Je kunt de plant eventueel kortwieken aan het einde van de winter, maar het is niet noodzakelijk. Als de pollen te groot worden kun je de plant in het voorjaar opgraven, door midden hakken, en een deel weer terugzetten.

9 - 10

Blauwgras

Verzorging

Een leuk grasje met mooie zilverwitte smalle aren die lang mooi blijven staan en dus ook een prachtig wintersilhouette geven na het hoogseizoen. De plant wordt ongeveer 40 cm hoog en bloeit in september / oktober. De plant begint het seizoen met prachtig frisgroen blad en verkleurt in de herfst naar geel.

Avondkoekoeksbloem is een inheemse plant met delicate witte bloemen die heerljk geu ren. Silene bloeit enorm lang en komt elk jaar terug. De plant wordt tussen de 45 en 75 cm hoog en neemt niet veel plek in.

Silene latifolia subs Alba Avondkoekoeksbloem

325

Verzorging

5 - 10

Silene latifolia staat graag op een zonnige plek op arme grond. De zaadhoofden kunnen mooi zijn in de winter maar hebben wat ondersteuning van omringende planten nodig om de winter overeind te blijven.

To do zaait zich makkelijk uit, zaailingen weghalen waar je die niet wilt

326

Silene maritima of Lijmkruid is een laagblijvende vaste plant, die max. 20 cm hoog kan worden. Van nature komt de plant voor bij bergmuren en aan de kust. Silene maritima valt vooral op door de sneeuwwitte, kleine bloemetjes die mooi afsteken tegen het frisgroene blad. De bloeitijd valt in augustus en september, maar in juni en juli verschijnen de eerste bloemknoppen soms al.

Verzorging

6 - 10

Silene maritima Lijmkruid

Silene maritima doet het goed op een zonnige plek op iets vochtige grond. In het voorjaar helemaal terugknippen zodat hij jong blijft.

To do in het voorjaar helemaal terugknippen.

Verzorging

Sisyrinchium striatum Bieslelie do in de winter beschermen tegen en kou

Sisyrinchium is een irisachtige plant; de bladeren steken recht omhoog en zijn wintergroen. De plant bloeit van mei tot juli met lange bloemstengels van zo'n 60 cm lang vol met lichtgele bloemen. Zaait zich ook gemakkelijk uit, dus dat de plant niet altijd goed de winter doorkomt is niet zo erg.

To

Bescherm de plant in de winter tegen koude oosten wind.

7 - 9

327

Deze zachte, grijze vaste plant is een mooie bodembedekker. Alhoewel ze het liefst in de zon staat, kan Stachys ook wat schaduw verdragen (maar bloeit niet in tegenstelling tot de andere soorten). Een droge grond is wel nodig, dus voeg wat grind toe bij het aanplanten. De 'bloei' vindt plaats in de zo mer. De rest van het jaar is Stachys redelijk wintergroen, of in dit geval wintergrijs.

328

Snoeien is niet nodig. Gedurende natte weersomstandigheden, vooral in de winter, kan te veel vocht op de bladeren leiden tot bladrot. De plant zal zich weer goed herstellen zodra het weer zonnig en droog wordt. Pluk de beschadigde en dode bladeren regelmatig af om de plant netjes te houden.

* Zorg voor goede drainage voor deze plant. Leg wat grind onderin het plantgat zodat het niet met natte voeten staat in de winter.

To do niets!

Stachys byzantina Ezelsoor

Verzorging

6 - 8

6 - 8

* Zorg voor goede drainage voor deze plant. Leg wat grind onderin het plantgat zodat het niet met natte voeten staat in de winter.

To do niets!

Deze zachte, grijze vaste plant is een mooie bodembedekker. Alhoewel ze het liefst in de zon staat, kan Stachys 'Silver Carpet' ook wat schaduw verdragen (maar bloeit niet in tegenstelling tot de andere soorten). Een droge grond is wel nodig, dus voeg wat grind toe bij het aanplanten. De 'bloei' vindt plaats in de zomer, maar je zult zelden bloemen zien bij deze varieteit. De rest van het jaar is Stachys redelijk wintergroen, of in dit geval wintergrijs.

Verzorging

329

Snoeien is niet nodig. Gedurende natte weersomstandigheden, vooral in de winter, kan te veel vocht op de bladeren leiden tot bladrot. De plant zal zich weer goed herstellen zodra het weer zonnig en droog wordt. Pluk de beschadigde en dode bladeren regelmatig af om de plant netjes te houden.

Stachys byzantina 'Silver Carpet' Ezelsoor

Laat na de bloei de bloemen zitten, want de uitgebloeide bloemaren geven in de winter ook een fraai wintersilhouet in de tuin. Pas in het voorjaar kan je ze het beste afknippen.

330

De Stachys monieri is een mooie plant voor de maanden juli en augustus. Je herkent hem meteen aan opgaande groeiwijze met lilapaarse bloemen. De lange aren steken sierlijk boven het blad uit. De Stachys houdt van een zonnige tot half beschaduwde plek in de tuin te zijn op een waterdoorlatende bodem. Als de plant het naar zijn zin heeft kan hij zo'n 60 - 70 cm hoog worden. Het is een echte bijen- en vlindersmagneet!

Stachys monieri 'Hummelo' Andoorn

7 - 9

Verzorging

To do in het voorjaar afknippen

6 - 7

Stachys officinalis stelt bijzonder weinig eisen. Afknippen kan in februari/maart en af en toe een fijne dosis voeding wordt ook gewaardeerd.

331

To do snoeien in februari/maart

Stachys officinalis 'Rosea' Andoorn

Verzorging

De meeste mensen kennen de zachtgrijze Ezelsoor wel, Stachys byzantina, een goede bodembedekker. Maar deze, Stachys offici nalis, wordt ook wel Andoorn genoemd en is van een heel andere orde. Geen zacht blad, maar iets wat lijkt op munt (zonder de geur) en met prachtige roze dikke aren. Een feest voor de bijen, en de aren blijven tot diep in de winter een mooi beeld geven doordat ze goed indrogen. Ze zijn verder ongelofelijk makkelijk, dus voor elke tuin een goede keuze!

Stipa stelt weinig eisen, behalve een goed zonnige plek en een goed gedraineerde grond. Doe desnoods wat grind in het plantgat om het draineren te bevorderen. Om te voorkomen dat Stipa gaat uitzaaien kun je drie keer per jaar de toppen onder de aren afknippen. Dit doe je aan het begin van de zomer na de eerste bloei, daarna in de herfst, en aan het einde van de winter. Zo voorkom je het ergste wat betreft uitzaaien. Ook kunnen ze bij hevige regen omver vallen, door ze meerdere keren te knippen wordt dat ook minder.

Stipa, of Vedergras, is een fijn laag gras dat wuift op de wind en vooral in grote groepen een mooi beeld geeft. Ze staat goed op droge grond en heeft veel zon nodig. De pol is halfwintergroen, wat betekent dat je in het voorjaar weer nieuw loof ziet groeien. Wel is Stipa een enorme uitzaaier. Je leert de zaailingen vanzelf herkennen, trek die er dan direct in z'n geheel uit.

To do snoeien in maart

Stipa tenuissima 'Ponytails' Vedergras

332

6 - 10

Verzorging

To do snoeien in februari/maart

333

Thalictrum delavayi Chinese ruit

Thalictrum is een nog niet zo ontzettend bekende schaduwplant, met ragfijne wolken van bloemen in roze en paars. Thalictrum delavayi is de Chinese ruit en blijft wat lager dan de andere cultivars, zo'n 125 centime ter. De kleine bloemen geven licht waar het donker is, en dat is zo fijn aan deze plant. Ze doen ook wel denken aan de bloemen van een Fuchsia. Als wintersilhouette draagt ze ook haar steentje bij. Ze is ook heel erg mooi als droogbloem!

7 - 8

Thalictrum heeft een schaduwrijke plek nodig met een goed vochtige en voedzame grond. Dikke wortels van bomen in de buurt worden niet altijd goed verdragen. Afknippen tot 20 cm boven de grond kan in februari/maart.

Verzorging

To do snoeien in februari/maart

Thalictrum delavayi 'Decorum' Chinese ruit

Verzorging

7 - 8

Thalictrum is een nog niet zo ontzettend bekende schaduwplant, met ragfijne wolken van bloemen in roze en paars. Thalictrum delavayi is de Chinese ruit en blijft wat lager dan de andere cultivars, zo'n 125 centime ter. De kleine bloemen geven licht waar het donker is, en dat is zo fijn aan deze plant. Ze doen ook wel denken aan de bloemen van een Fuchsia. Als wintersilhouette draagt ze ook haar steentje bij. Ze is ook heel erg mooi als droogbloem!

Thalictrum heeft een schaduwrijke plek nodig met een goed vochtige en voedzame grond. Dikke wortels van bomen in de buurt worden niet altijd goed verdragen. Afknippen tot 20 cm boven de grond kan in februari/maart.

334

Thalictrum delavayi 'Splendide White' Chinese ruit Verzorging

335

7 - 8

Thalictrum is een nog niet zo ontzettend bekende schaduwplant, met ragfijne wolken van bloemen in roze, paars en wit. Thalic trum delavayi is de Chinese ruit en blijft wat lager dan de andere cultivars, zo'n 125 cen timeter. De kleine bloemen geven licht waar het donker is, en dat is zo fijn aan deze plant. Ze doen ook wel denken aan de bloemen van een Fuchsia, bijna hartvormig. Als wintersil houette draagt ze ook haar steentje bij. Ze is ook heel erg mooi als droogbloem!

To do snoeien in februari/maart

Thalictrum heeft een niet te hete plek nodig met een goed vochtige en voedzame grond. Dikke wortels van bomen in de buurt worden niet altijd goed verdragen. Afknippen tot 20 cm boven de grond kan in februari/maart.

336

5 - 6

Tiarella cordifolia Schuimbloem, Perzische muts

Verzorging

Tiarella houdt van vochtige grond en groeit goed onder bomen en in de schaduw, maar ze houdt wel van voeding. Voeg daarom bij het planten wat extra compost in het plantgat toe, en geef haar na de bloei nog wat extra. Afknippen is niet nodig.

Een mooie bloem voor een donkere plek - die vindt men vaak lastig te vinden. Maar er zijn er zoveel! Zoals Tiarella. Je vindt haar in meerdere soorten, maar deze cordifolia is klein en bescheiden. Het is een soort Lupine-achtige bloem. Ze wordt ongeveer 40 centimeter hoog en is daarmee ook een fijne bodembedekker. In de lente, na de narcissen en tulpen, komt ze op met witte schuim bloemen . Ze houdt van een vochtige, niet te warme plek, daarom is halfschaduw perfect.

To do voeding na de bloei

Tiarella houdt van vochtige grond en groeit goed onder bomen en in de schaduw, maar ze houdt wel van voeding. Voeg daarom bij het planten wat extra compost in het plantgat toe, en geef haar na de bloei nog wat extra. Afknippen is niet nodig.

337

Een mooie bloem voor een donkere plek - die vindt men vaak lastig te vinden. Maar er zijn er zoveel! Zoals Tiarella. Je vindt haar in meerdere soorten, maar deze 'Pink Skyroc ket' is klein en bescheiden. Het is een soort Lupine-achtige bloem. Ze wordt ongeveer 40 centimeter hoog en is daarmee ook een fijne bodembedekker. In de lente, na de narcissen en tulpen, komt ze op met roze schuim bloemen (hence the name). Ze houdt van een vochtige, niet te warme plek, daarom is halfschaduw perfect. Het blad kleurt in de herfst roestrood.

4 - 6

Verzorging

To do voeding na de bloei

Tiarella 'Pink Skyrocket' Schuimbloem, Perzische muts

338

6 - 8

Tijm vraagt weinig verzorging. Bij echt strenge vorst zou je de plant kunnen afdekken om afster ven te voorkomen. Ook houdt Tijm van een goed gedraineerde grond.

To do geen bijzonderheden

Thymus vulgaris, gewone tijm, is een bekend keukenkruid dat vaak wordt toegepast in de kruidentuin. Hij past ook prima in een border waar meer mediterrane soorten staan. Tijm ruikt heerlijk en ook bijen en vlinders houden ervan.

Thymus vulgaris Gewone tijm

Verzorging

Thymus vulgaris is 'gewone' lage tijm, die handig is om gaten te vullen in een border waar meer mediterrane soorten staan. Het ruikt heerlijk en is nog steeds eetbaar, maar ook bijen en vlinders houden ervan. Cultivar 'Compactus' houdt van droge en goed ge draineerde grond en heeft, zoals de naam al zegt, een compacte groei.

Thymus vulgaris 'Compactus' Tijm

Verzorging

To do geen bijzonderheden

6 - 8

Tijm vraagt weinig verzorging. Bij echt strenge vorst zou je de plant kunnen afdekken om afster ven te voorkomen.

339

340

Thymus vulgaris is 'gewone' lage tijm, die handig is om gaten te vullen in een border waar meer mediterrane soorten staan. Het ruikt heerlijk en is nog steeds eetbaar, maar ook bijen en vlinders houden ervan. Thymus praecox 'Coccineus' is ook eetbaar en heeft felroze bloemen. Deze cultivar is Kruiptijm en groeit laag over de grond en gaat overal tussen zitten. Ook geschikt om overheen te lopen tussen verhardingen in je tuin.

Thymus praecox 'Coccineus' Tijm + Kruiptijm

Verzorging

To do geen bijzonderheden

vulgaris praecox 'Coccineus'

Tijm vraagt weinig verzorging. Bij echt strenge vorst zou je de plant kunnen afdekken om afster ven te voorkomen. Ook houdt Tijm van een goed gedraineerde grond.

6 - 8

Verzorging

Snoeien is alleen nodig om de plant in de juiste vorm te knippen; de plant moet niet te drastisch teruggesnoeid worden. Dit kan het beste in het vroege voorjaar. Ook na de bloeiperiode (augus tus/september) kan de plant bijgesnoeid worden. Bij het snoeien kan wat wit, melkachtig vocht uit de plant vrijkomen. Bijvoeden of bijwateren is in principe niet nodig, tenzij er een extreem droge periode optreedt.

Toscaanse jasmijn of Sterjasmijn

De Toscaanse jasmijn is een bekende wintergroene klimplant, die al vroeg in het jaar langdurig bloeit met kleine witte, intens geurende bloemen. Ze is heel erg geschikt om een kale muur te beklimmen, maar ook mooi over een pergola. Het blad kleurt in de herfst, maar blijft wel aan de plant zitten en valt dus niet uit. Ze is een wat trage groeier, dus heb even geduld, maar als ze eenmaal een volwassen hoogte heeft bereikt is ze een lust voor het oog!

Trachelospermum jasminoides

To do snoeien waar nodig

5 - 9

341

342

Tricyrtis is niet volledig winterhard. Dus dek de wortelstokken in de winter af met een laag blade ren. Verder houdt hij ook niet van droogte, geef 'm daarom in de zomer bij grote droogte af en toe een extra slok water.

8 - 10

To do afdekken in de winter, water bijgieten bij droogte in de zomer

Verzorging

Een andere naam voor Paddelelie is ook wel Armeluisorchidee. En daar lijkt hij door zijn stippen en vlekken ook wel een beetje op, op een orchidee. Deze plant die van oorsprong uit Oost-Azië komt, heeft het prima naar zijn zin op een plekje in de schaduw op een vochtige humusrijke grond. Vanaf eind augustus bloeien de bijzondere paarse bloemen tot ver in de herfst! Daar hebben we wat aan.

Tricyrtis formosana 'Purple Beauty' Paddenlelie

Een andere naam voor Paddelelie is ook wel Armeluisorchidee. En daar lijkt hij door zijn stippen en vlekken ook wel een beetje op, op een orchidee. Deze plant die van oorsprong uit Oost-Azië komt, heeft het prima naar zijn zin op een plekje in de schaduw op een vochtige humusrijke grond. Vanaf eind augustus bloeien de bijzondere paarse bloemen tot ver in de herfst! Daar hebben we wat aan.

8 - 10

Verzorging

Tricyrtis hirta 'Tojen' Paddenlelie

To do afdekken in de winter, water bijgieten bij droogte in de zomer

343

Tricyrtis is niet volledig winterhard. Dus dek de wortelstokken in de winter af met een laag blade ren. Verder houdt hij ook niet van droogte, geef 'm daarom in de zomer bij grote droogte af en toe een extra slok water.

6 - 8

Verzorging

Geen bijzondere verzorging vereist. Afknippen kan wanneer het blad slap begint te worden, de plant heeft geen wintersilhouette.

344

Valeriana officinalis Valeriaan

Valeriana officinalis is een inheemse plant in Nederland, wat betekent dat hij in het 'wild' van nature groeit. Echte valeriaan wordt gebruikt als kalmerend middel. Het is een goede drachtplant (nectar en stuifmeel) voor bijen (wat handig is als je een moestuin in de buurt hebt), maar ook voor vlinders en vele andere insecten. De plant groeit goed op vochthoudende tot natte voedselrijke grond, daarom zie je ze vaak langs slootran den. Qua bloei lijkt Valeriaan een beetje op Verbena, maar dan met lichtroze geurende schermen.

To do afknippen wanneer het onaantrekkelijk wordt

345

To do afknippen wanneer het onaantrekkelijk wordt maar uiterlijk februari/maart

Verbascum 'Cotswold Queen' Toorts

Verbascum houdt van een plek in de zon en kan goed tegen droogte. Geliefde plant bij vlinders en bijen.

Deze Verbascum heeft een zachtgele kleur met een dieproze hart, heel mooi subtiel en goed te combineren met andere planten. Deze soort wordt ongeveer 120cm hoog en heeft een verticale bloeiwijze. Van juni tot en met augustus staat de 'Cotswold Queen' trots te bloeien in je border.

Verzorging

Geen bijzondere verzorging vereist. Je kunt de uitgebloeide bloemen afknippen tot waar je nieu we scheuten ziet komen om meer bloei te bevorderen, maar laat ze aan het eind van de zomer staan zodat vogels kunnen eten van het zaad en snoei de hele plant in het voorjaar of wanneer ze echt te lelijk is geworden. Toorts houdt van een zonnige plek op de schrale grond. Geen voe ding geven dus!

6 - 8

Verbascum nigrum is een inheemse kanjer die met zijn vertakte gele bloemen een opvallend accent in de border is. De bloemen hebben een roze rood hart en worden be stoven door bijen, groefbijen, maskerbijen en diverse soorten hommels en vlinders. Goed voor jou en de beestjes! De plant kan goed tegen droogte en doet het ook op zanderige grond.

6 - 9

346

Verzorging

To do afknippen wanneer het onaantrekkelijk wordt maar uiterlijk februari/maart

Verbascum nigrum Zwarte toorts

Geen bijzondere verzorging vereist. Je kunt de uitgebloeide bloemen afknippen tot waar je nieuwe scheuten ziet komen om meer bloei te bevorderen, maar laat ze aan het eind van de zomer staan zodat vogels kunnen eten van het zaad en snoei de hele plant in het voorjaar of wanneer ze echt te lelijk is geworden. Zwarte toorts houdt van een zonnige plek op de schrale grond. Geen voeding geven dus.!

Verbascum phoenicum 'Violetta' Toorts

Verzorging

To do afknippen wanneer het onaantrekkelijk wordt maar uiterlijk februari/maart

5 - 8

Geen bijzondere verzorging vereist. Je kunt de uitgebloeide bloemen afknippen tot waar je nieuwe scheuten ziet komen om meer bloei te bevorderen, maar laat ze aan het eind van de zomer staan zodat vogels kunnen eten van het zaad en snoei de hele plant in het voorjaar of wanneer ze echt te lelijk is geworden. Geef de plant niet te veel voeding, daarvan vertraagd de bloei. Schrale grond dus!

347

Verbascum phoenicum 'Violetta' is een heerlijke luchtige bloeier die een border zal oplichten met haar dieppaarse bloemen. Ze doet een beetje denken aan Delphinium (Ridderspoor), maar is vele malen makke lijker om te onderhouden en is wat kleiner en transparanter in vorm. Daarnaast kan Verbascum ontzettend goed tegen droogte, wat in deze tijd absoluut belangrijk is, én groeit ze goed op zanderige grond. Maar het belangrijkste: ze is prachtig, zowel in de tuin als op een vaas. Een aanwinst!

IJzerhard

To do tot de grond afknippen aan het begin van de winter

Nog zo'n favoriet. Verbena doet het áltijd. Ze houdt wel van wat zon, maar wie houdt daar nu niet van? De luchtige groeiwijze geeft een border een fijn canvas. De kleur is altijd diep en intens, maar het blijft ook nog interessant richting de herfst. Rond december ben je 'm waarschijnlijk wel zat, dus dan mag je knippen. Er komen ontzettend veel vlinders en bijen op af, dus een echte trekker. Van oorsprong groeit Verbena bonariensis in Zuid-Amerika (terwijl de naam doet geloven dat het om Bonaire gaat).

Verbena bonariensis

7 - 10

348

Verbena is niet altijd winterhard, zelfs al wordt ze IJzerhard genoemd. Knip de stelen daarom af wanneer het begint te vriezen en dek de wortels af met bladeren. Ze kan goed tegen vocht maar heeft wel echt een plek in de zon nodig. Wees niet verbaasd als je de Verbena na een paar jaar moet vervangen, het zijn geen super langlevende planten maar groeien wel goed.

Verzorging

Verbena is niet altijd winterhard, zelfs al wordt ze IJzerhard genoemd. Ze kan afsterven, maar als ze mooi blijft in de winter kun je haar laten staan tot het voorjaar. Wees niet verbaasd als je de Verbena na een paar jaar moet vervangen, het zijn geen super langlevende planten maar groeien wel goed.

349

Verzorging

To do tot de grond afknippen aan het eind van het voorjaar

Verbena macdougalii 'Lavender Spires' IJzerhard

Nog zo'n favoriet. Verbena doet het áltijd. Ze houdt wel van wat zon, maar wie houdt daar nu niet van? De luchtige groeiwijze geeft een border een fijn canvas. De kleur is altijd diep en intens, maar het blijft ook nog interessant richting de herfst. Rond december ben je 'm waarschijnlijk wel zat, dus dan mag je knippen. Er komen ontzettend veel vlinders en bijen op af, dus een echte trekker. Deze cultivar is net anders dan de bekende Verbe na bonariensis, en heeft meer raketvormige bloemen.

7 - 10

Verbena is niet altijd winterhard, zelfs al wordt ze IJzerhard genoemd. Ze kan afsterven, maar als ze mooi blijft in de winter kun je haar laten staan tot het voorjaar. Wees niet verbaasd als je de Verbena na een paar jaar moet vervangen, het zijn geen super langlevende planten maar groeien wel goed.

350

To do tot de grond afknippen aan het eind van het voorjaar

Deze Verbena is veel kleiner dan de bekende Verbena bonariensis, maar heeft een zelfde soort blad (je herkent het direct). De kleine bolvormige bloemen gaan eindeloos door als je er ook af en toe van knipt, en laat dat nou net geen straf voor ons zijn! De kleur is ijs blauw/lila, echt een hele mooie soort. Laat de bloemen goed indrogen en uitzaaien, anders komen ze niet terug.

7 - 10

Verzorging

Verbena rigida 'Polaris' IJzerhard

351

Veronica gentianoides Ereprijs

To do in de winter terugsnoeien

5 - 6

Ereprijs is een lichtblauw bloeiende inheemse vaste plant. De plant blijft vrij laag, zo'n 40 - 50 cm, en bloeit in de periode mei tot juni. Het is een mooie toevoeging aan het midden of de voorkant van een border en geeft vroe ge bloei én vroege voeding aan insecten.

Verzorging

Veronica is goed winterhard en heeft geen bijzondere zorg nodig. Eventueel in de winter afknippen en opruimen als de plant niet mooi rechtop blijft staan.

Deze stevige inheemse Veronica longifolia is een heerlijke plant om in de border te hebben. De pieken steken mooi boven de andere beplanting uit en het blad is zo diep ingesneden ook al mooi voor de bloei begint. Als bonus is deze plant ook geschikt tegen zoute zeewind.

Verzorging

Veronica longifolia Lange Ereprijs

Veronica longifolia is een sterke plant met weinig eisen en is goed winterhard. Tot het moment van snoei blijft deze vaste plant overeind staan met sterke stengels. In de laatste wintermaanden of het vroege voorjaar snoei je de plant tot kort aan de grond terug.

352

To do in het voorjaar terugsnoeien tot op de grond

7 - 9

Verzorging

To

Deze stevige inheemse Veronica longifolia is een heerlijke plant om in de border te hebben. De pieken steken mooi boven de andere beplanting uit en het blad is zo diep ingesneden ook al mooi voor de bloei begint. Als bonus is deze plant ook geschikt tegen zoute zeewind. do in het voorjaar terugsnoeien tot op de grond

Veronica longifolia 'First Kiss' Lange Ereprijs

Veronica longifolia is een sterke plant met weinig eisen en is goed winterhard. Tot het moment van snoei blijft deze vaste plant overeind staan met sterke stengels. In de laatste wintermaanden of het vroege voorjaar snoei je de plant tot kort aan de grond terug.

353

7 - 9

To do in het voorjaar terugsnoeien tot op de grond

Veronicastrum virginicum is een sterke plant met weinig eisen en is goed winterhard. Tot het mo ment van snoei blijft deze vaste plant overeind staan met sterke stengels. In de laatste wintermaan den of het vroege voorjaar snoei je de plant tot kort aan de grond terug.

354

Veronicastrum virginicum Ereprijs

Veronicastrum is één van mijn lievelings planten. Rechtopstaand, fier overeind, en met fantastisch mooie bloemen in prachtige kleuren. Het geeft body aan een border en is een fijne backbone om andere vaste planten tegenaan te zetten. De bloemen varieren in kleur van zachtroze tot wit en paars, en drogen vaak ook nog mooi in. Als ze na een paar seizoenen in de zomer dreigen om te vallen kun je ze het jaar daar na in mei toppen, dan blijven ze iets kleiner.

7 - 9

Verzorging

Veronicastrum is één van mijn lievelings planten. Rechtopstaand, fier overeind, en met fantastisch mooie bloemen in prachtige kleuren. Het geeft body aan een border en is een fijne backbone om andere vaste planten tegenaan te zetten. De bloemen varieren in kleur van zachtroze tot wit en paars, en drogen vaak ook nog mooi in. Als ze na een paar seizoenen in de zomer dreigen om te vallen kun je ze het jaar daar na in mei toppen, dan blijven ze iets kleiner.

Veronicastrum virginicum is een sterke plant met weinig eisen en is goed winterhard. Tot het mo ment van snoei blijft deze vaste plant overeind staan met sterke stengels. In de laatste wintermaan den of het vroege voorjaar snoei je de plant tot kort aan de grond terug.

7 - 9

Veronicastrum virginicum 'Album' Ereprijs

To do in het voorjaar terugsnoeien tot op de grond

Verzorging

355

Verzorging

Veronicastrum virginicum is een sterke plant met weinig eisen en is goed winterhard. Tot het mo ment van snoei blijft deze vaste plant overeind staan met sterke stengels. In de laatste wintermaan den of het vroege voorjaar snoei je de plant tot kort aan de grond terug.

To do in het voorjaar terugsnoeien tot op de grond

356

Veronicastrum virginicum 'Lavendelturm' Ereprijs

Veronicastrum is één van mijn lievelings planten. Rechtopstaand, fier overeind, en met fantastisch mooie bloemen in prachtige kleuren. Het geeft body aan een border en is een fijne backbone om andere vaste planten tegenaan te zetten. De bloemen varieren in kleur van zachtroze tot wit en paars, en drogen vaak ook nog mooi in. Als ze na een paar seizoenen in de zomer dreigen om te vallen kun je ze het jaar daar na in mei toppen, dan blijven ze iets kleiner.

7 - 9

Vinca minor

Is het een spannende plant? Niet per se. Maar Vinca staat in bijna elke tuin omdat het zo'n fijne bodembedekker is. Onopvallend, maar wel heel belangrijk dus. In het voorjaar beginnen de witte bloemen al open te ko men, wat een fijn teken is van de naderende lente. Ze blijven lang bloeien, tot het op een gegeven moment nog slechts blad is en het hoofdpodium wordt overgenomen door de andere planten.

in het voorjaar bijsnoeien waar nodig 'Alba'

To do

Verzorging

Vinca heeft geen tot weinig aandacht nodig. Snoei af en toe bij wanneer ze van het pad dreigt te raken, maar verder lekker met rust laten. Soms kan het wel goed zijn om ze in de winter diep terug te snoeien zodat de bloemen uiteindelijk beter te zien zijn. Omdat Vinca oorspronkelijk in bossen groeit, houdt het van vochtige grond. Geef dus water wanneer het erg (lang) droog is.

Maagdenpalm 3 - 10

357

358

3 - 10

Vinca minor 'Atropurpurea' Maagdenpalm

Is het een spannende plant? Niet per se. Maar Vinca staat in bijna elke tuin omdat het zo'n fijne bodembedekker is. Onopvallend, maar wel heel belangrijk dus. In het voorjaar beginnen de witte bloemen al open te ko men, wat een fijn teken is van de naderende lente. Ze blijven lang bloeien, tot het op een gegeven moment nog slechts blad is en het hoofdpodium wordt overgenomen door de andere planten.

To do in het voorjaar bijsnoeien waar nodig

Verzorging

Vinca heeft geen tot weinig aandacht nodig. Snoei af en toe bij wanneer ze van het pad dreigt te raken, maar verder lekker met rust laten. Soms kan het wel goed zijn om ze in de winter diep terug te snoeien zodat de bloemen uiteindelijk beter te zien zijn. Omdat Vinca oorspronkelijk in bossen groeit, houdt het van vochtige grond. Geef dus water wanneer het erg (lang) droog is.

Viola canina Hondsviool Verzorging

359

Een mooie bodembedekker voor een lichte plek zonder hete middagzon. Viooltjes ken nen we allemaal wel, maar ze hebben een behoorlijk ouderwets imago. Ik heb een vrij grondige hekel aan perkgoed, maar ik begin op te warmen als het gaat om viooltjes. Deze zijn prachtig, met zacht paars-blauwe bloemen die al vroeg in de lente beginnen te bloeien. Een mooie vervanger voor Vinca, maar wel dus als het gaat om een plek met ochtend of late middagzon, anders verdro gen ze en gaat de boel dood.

To do goed bewateren

4 - 5

Zorg dat Viola op vochtige grond staat, ze houdt van water, zeker in het eerste jaar. Viola cornuta is een vaste plant maar sommige soorten kunnen kortlevend zijn, wat betekent dat ze met een paar jaar wellicht dood gaan. Je kunt ze vervangen met nieuwe exemplaren, of de oude planten stekken. Google maar even hoe dat moet, maar kortgezegd pak je een stukje van de plant wat je in de grond stopt.

Een mooie bodembedekker voor een lichte plek zonder hete middagzon. Viooltjes ken nen we allemaal wel, maar ze hebben een behoorlijk ouderwets imago. Ik heb een vrij grondige hekel aan perkgoed, maar ik begin op te warmen als het gaat om viooltjes. Deze zijn prachtig, met zacht paarse, blauwe of witte bloemen die al vroeg in de lente begin nen te bloeien. Een mooie vervanger of aan vuller voor Vinca, maar wel dus als het gaat om een plek met ochtend of late middagzon, anders verdrogen ze en gaat de boel dood.

'Victora's Blush'

360

4 - 6

Zorg dat Viola op vochtige grond staat, ze houdt van water, zeker in het eerste jaar. Viola cornuta is een vaste plant maar sommige soorten kunnen kortlevend zijn, wat betekent dat ze met een paar jaar wellicht dood gaan. Je kunt ze vervangen met nieuwe exemplaren, of de oude planten stekken. Google maar even hoe dat moet, maar kortgezegd pak je een stukje van de plant wat je in de grond stopt.

Viola cornuta Hoornviool Verzorging

'Wisley White'

To do goed bewateren

'Boughton Blue'

4 - 6

361

Zorg dat Viola op vochtige grond staat, ze houdt van water, zeker in het eerste jaar. Viola cornuta is een vaste plant maar sommige soorten kunnen kortlevend zijn, wat betekent dat ze met een paar jaar wellicht dood gaan. Je kunt ze vervangen met nieuwe exemplaren, of de oude planten stekken. Google maar even hoe dat moet, maar kortgezegd pak je een stukje van de plant wat je in de grond stopt.

To do goed bewateren

Een mooie bodembedekker voor een lichte plek zonder hete middagzon. Viooltjes ken nen we allemaal wel, maar ze hebben een behoorlijk ouderwets imago. Ik heb een vrij grondige hekel aan perkgoed, maar ik begin op te warmen als het gaat om viooltjes. Deze zijn prachtig, met zacht paarse bloemen die al vroeg in de lente beginnen te bloeien. Een mooie vervanger voor Vinca, maar wel dus als het gaat om een plek met ochtend of late middagzon, anders verdrogen ze en gaat de boel dood.

Viola cornuta 'Victoria's Blush' Hoornviool

Verzorging

Verzorging

Zorg dat Viola op vochtige grond staat, ze houdt van water, zeker in het eerste jaar. Viola labradorica is een vaste plant maar sommige soorten kunnen kortlevend zijn, wat betekent dat ze met een paar jaar wellicht dood gaan. Je kunt ze vervangen met nieuwe exemplaren, of de oude planten stekken. Google maar even hoe dat moet, maar kortgezegd pak je een stukje van de plant wat je in de grond stopt.

To do in het voorjaar voor het uitlopen het dode blad afknippen

362

4 - 5

Viola labradorica Labradorviooltje

Een mooie bodembedekker voor een lichte plek zonder hete middagzon. Viooltjes kennen we allemaal wel, maar ze hebben een behoorlijk ouderwets imago. Ik heb een vrij grondige he kel aan perkgoed, maar ik begin op te warmen als het gaat om viooltjes. Deze zijn prachtig, met purperkleurig blad en lila bloempjes die al vroeg in de lente beginnen te bloeien. Een mooie vervanger of aanvuller voor Vinca, maar wel dus als het gaat om een plek met ochtend of late middagzon, anders verdrogen ze en gaat de boel dood.

BLOEMBOLLEN

363

6 - 7

De plant na de bloei laten afsterven, en het loof pas verwijderen als het helemaal afgestorven is.

364

To do na de bloei het dode loof weghalen waar mogelijk

Allium atropurpureum Sierui

Verzorging

Van oorsprong komt de Allium uit de Balkan. Deze bloeiende sieruien zijn er in allerlei bijzondere vormen en kleuren, van groot en wit zoals Mount Everest tot kleine en laag met een drumstokje zoals sphaerocepha lon. Ze zijn enorm geschikt als snijbloem (al ruiken ze niet allemaal lekker). Als bol plant je 'm in de tuin, en hij komt elk jaar terug (helaas zonder zichzelf uit te breiden). Geeft een prachtig effect en is een hit onder bijen en vlinders!

6 - 7

To do na de bloei het dode loof weghalen waar mogelijk

365

Allium caeruleum Blauwe look

De plant na de bloei laten afsterven, en het loof pas verwijderen als het helemaal afgestorven is.

Van oorsprong komt de Allium uit de Balkan. Deze bloeiende sieruien zijn er in allerlei bij zondere vormen en kleuren, van groot en wit zoals Mount Everest tot kleine en laag met een drumstokje zoals sphaerocephalon. De Allium caeruleum heeft een hemelsblauwe kleur. Ze zijn enorm geschikt als snijbloem (al ruiken ze niet allemaal lekker). Als bol plant je 'm in de tuin, en hij komt elk jaar terug (helaas zonder zichzelf uit te breiden). Geeft een prachtig effect en is een hit onder bijen en vlinders!

Verzorging

Allium 'Mount Everest' Sierui

To do na de bloei het dode loof weghalen waar mogelijk

6 - 7

Van oorsprong komt de Allium uit de Balkan. Deze bloeiende sieruien zijn er in allerlei bijzondere vormen en kleuren, van groot en wit zoals Mount Everest tot kleine en laag met een drumstokje zoals sphaerocepha lon. Ze zijn enorm geschikt als snijbloem (al ruiken ze niet allemaal lekker). Als bol plant je 'm in de tuin, en hij komt elk jaar terug (helaas zonder zichzelf uit te breiden). Geeft een prachtig effect en is een hit onder bijen en vlinders!

Verzorging

De plant na de bloei laten afsterven, en het loof pas verwijderen als het helemaal afgestorven is.

366

Van oorsprong komt de Allium uit de Balkan. Deze bloeiende sieruien zijn er in allerlei bijzondere vormen en kleuren, van groot en wit zoals Mount Everest tot kleine en laag met een drumstokje zoals sphaerocepha lon. Ze zijn enorm geschikt als snijbloem (al ruiken ze niet allemaal lekker). Als bol plant je 'm in de tuin, en hij komt elk jaar terug (helaas zonder zichzelf uit te breiden). Geeft een prachtig effect en is een hit onder bijen en vlinders!

Verzorging

De plant na de bloei laten afsterven, en het loof pas verwijderen als het helemaal afgestorven is.

367

Allium 'Purple Sensation' Sierui

To do na de bloei het dode loof weghalen waar mogelijk

6 - 7

De plant na de bloei laten afsterven, en het loof pas verwijderen als het helemaal afgestorven is.

Van oorsprong komt de Allium uit de Balkan. Deze bloeiende sieruien zijn er in allerlei bijzondere vormen en kleuren, van groot en wit zoals Mount Everest tot kleine en laag met een drumstokje zoals sphaerocepha lon. Ze zijn enorm geschikt als snijbloem (al ruiken ze niet allemaal lekker). Als bol plant je 'm in de tuin, en hij komt elk jaar terug (helaas zonder zichzelf uit te breiden). Geeft een prachtig effect en is een hit onder bijen en vlinders!

do na de bloei het dode loof weghalen waar mogelijk 6 - 7

Allium nigrum Sierui

368

To

Verzorging

To

Allium 'Summer Beauty' is een prachtige laagblijvende Sierui die de hele zomer bloeit. In juni verschijnen de eerste bloemen, en de bloei gaat tot door tot begin september. Een dankbare Sierui, die ook veel bijen en vlin ders aantrekt. Een aanrader voor in de vaste planten- en grassenborder, en ook goed als sierwaarde toe te passen in de moestuin en kruidentuin. do na de bloei het dode loof weghalen waar mogelijk

Verzorging

De plant na de bloei laten afsterven, en het loof pas verwijderen als het helemaal afgestorven is.

Allium 'Summer Beauty' Sierui

369

6 - 9

Verzorging

Ik vind bijna alle soorten alliums mooi, maar als je eetbaar en mooi kunt combi neren wordt het pas écht interessant. Deze inheemse look is de Chinese bieslook, die mild naar knoflook smaakt wanneer je het blad gebruikt in de keuken. Ze bloeien oneindig lang en zijn daarmee een prachtige aanvulling in een zoals de Britten noemen 'herbaceous garden'.

Allium tuberosum Chinese bieslook

De plant na de bloei laten afsterven, en het loof pas verwijderen als het helemaal afgestorven is. Als je de plant wil vermeerderen kun je 'm aan het einde van de herfst opnemen en scheuren en daarna weer uitplanten.

370

6 - 10

To do laten doorbloeien en afsterven

Deze plant is overigens niet te krijgen als (uien)bol zoals bij de grote alliums, maar als zaad of als gekweekte plant, maar we laten 'm toch even in de sectie bollen staan.

To do laten doorbloeien en afsterven Verzorging

6 - 10

371

Goed blijven knippen maar verder geen bijzondere eisen voor de verzorging.

Allium schoenoprasum Bieslook

In elke tuin hoort een bieslook te staan, dat is mijn persoonlijke mening. Weinig mensen weten hoe leuk de gewone bieslook bloeit en hoeveel voedsel het oplevert voor bijen, en dan is het óók nog lekker om te gebruiken in de keuken (en veel vriendelijker om uit je tuin te halen dan elke keer in de supermarkt te kopen!), Deze gewone bieslook is een ouwe trouwe en doet het altijd. Blijf ervan knippen zodat zich nieuwe bloemen ontwikkelen (en die bloemen kun je ook eten, superleuk als decoratie over de salade).

Deze plant is overigens niet te krijgen als (uien)bol zoals bij de grote alliums, maar als zaad of als gekweekte plant, maar ik laat 'm toch even in de sectie bollen staan.

Verzorging

Deze kleine Allium bloemen zijn een soort drumstokjes, vandaar de naam. Ze bloeien in een soort bos en vallen tamelijk snel om, daarom staan ze het mooist tussen een paar stevige planten die de uitjes kunnen ondersteuenen. De bloei is laat en duurt lekker lang. Als je ze laat staan drogen ze mooi in, maar voor het geval ze toch gaan hangen kun je ze afknippen zodra het blad is ingedroogd.

Vraagt een goed waterdoorlatende bodem en voeding in het voorjaar. Knip de bloemen pas weg als het blad goed is ingedroogd, dan is er voldoende voeding opgeslagen voor een volgend seizoen.

Allium sphaerocephalon Trommelstokjes

To do blad goed laten afsterven voor je ze afknipt

7 - 8

372

De plant na de bloei laten afsterven, en het loof pas verwijderen als het helemaal afgestorven is.

Verzorging

373

Van oorsprong komt de Allium uit de Balkan. Deze bloeiende sierui zijn er in allerlei bij zondere vormen en kleuren, van groot en wit tot klein en paars zoals de Allium unifolium of in wit zoals de Allium cowanii. Ze blijven bijzonder laag maar trekken enorm veel insecten en vroege vlinders aan. Het zijn fijne aandachtstrekkers wanneer de vaste planten nog bezig zijn met hun opkomst. Ze verwilde ren makkelijk dus breiden zich langzaam uit.

Allium unifolium en Allium cowanii Sierui

5 - 6

To do na de bloei het dode loof weghalen waar mogelijk

6 - 7

Allium ursinum Daslook

374

De plant na de bloei laten afsterven.

To

Verzorging

De bladeren van de Allium ursinum of Das look zijn eetbaar en goed te gebruiken op de boterham met kaas, in de salade of door de puree! Dit gewas dijt sterk uit en heeft dus ruimte nodig. Daslook bloeit prachtig wit in april. Het blad sterft zoals bij veel stinzen planten daarna af do

3 - 4

Zet het liefst een groot aantal bosanemonen dicht bij elkaar. Het eerste jaar is de bloei van de Bosa nemoon meestal wat teleurstellend, maar als ze op de goede plek staan zullen de Bosanemonen via wortelstokken al na twee jaar een mooie plek vormen.

Anemone blanda Blauwe anemoon

Verzorging

375

Anemone blanda bloeit in de periode maartapril met paarsblauwe bloemen. Hij wordt ongeveer 10 tot 20 cm hoog en staat graag tijdens de bloei op een zonnige plek in de border. Anemone blanda leent zich uitste kend als verwilderingsbol onder heesters.

To do na de bloei het dode loof weghalen waar mogelijk

Anemone x lipsiensis Anemoon

Zet het liefst een groot aantal bosanemonen dicht bij elkaar. Het eerste jaar is de bloei van de Bosa nemoon meestal wat teleurstellend, maar als ze op de goede plek staan zullen de Bosanemonen via wortelstokken al na twee jaar een mooie plek vormen.

376

Verzorging

De Anemone x lipsiensis is een kruising tussen de witte- en gele Bosanemoon. Deze lichtgele Bosanemoon groeit wat langzamer dan de Anemone nemorosa (Witte bosa nemoon) en Anemone ranunculoides (Gele bosanemoon) maar is net zo geschikt voor onder bladverliezende bomen en struiken als andere anemonen.

3 - 4

To do na de bloei het dode loof weghalen waar mogelijk

Zet het liefst een groot aantal bosanemonen dicht bij elkaar. Het eerste jaar is de bloei van de Bosa nemoon meestal wat teleurstellend, maar als ze op de goede plek staan zullen de Bosanemonen via wortelstokken al na twee jaar een mooie plek vormen.

3 - 4

Verzorging

377

De Anemone nemorosa of Bosanemoon is een zeer geschikte stinzenplant voor onder bladverliezende bomen en struiken of voor in een stinzenwei. De witte of lichtblauwe kleur van de Bosanemoon combineert goed met veel andere bollen. Het is een mooi voor jaarsbloemetje dat net even anders is dan de bekende tulp of narcis in dezelfde periode. Zoals de naam al zegt groeit de Anemone nemorosa in bossige gebieden, dus houdt ze van wat schaduw. de bloei het dode loof weghalen waar mogelijk

Anemone nemorosa Bosanemoon

To do na

Anemone nemorosa 'Robinsoniana' Bosanemoon

3 - 4

Verzorging

Zet het liefst een groot aantal bosanemonen dicht bij elkaar. Het eerste jaar is de bloei van de Bosa nemoon meestal wat teleurstellend, maar als ze op de goede plek staan zullen de Bosanemonen via wortelstokken al na twee jaar een mooie plek vormen.

378

De Anemone nemorosa of Bosanemoon is een zeer geschikte stinzenplant voor onder bladverliezende bomen en struiken of voor in een stinzenwei. De witte of lichtblauwe kleur van de Bosanemoon combineert goed met veel andere bollen. Het is een mooi voor jaarsbloemetje dat net even anders is dan de bekende tulp of narcis in dezelfde periode. Zoals de naam al zegt groeit de Anemone nemorosa in bossige gebieden, dus houdt ze van wat schaduw.

To do na de bloei het dode loof weghalen waar mogelijk

Verzorging

Zet het liefst een groot aantal bosanemonen dicht bij elkaar. Het eerste jaar is de bloei van de Bosa nemoon meestal wat teleurstellend, maar als ze op de goede plek staan zullen de Bosanemonen via wortelstokken al na twee jaar een mooie plek vormen.

379

3 - 4

De Anemone nemorosa of Bosanemoon is een zeer geschikte stinzenplant voor onder bladverliezende bomen en struiken of voor in een stinzenwei. De lila of blauwe kleur van de Bosanemoon combineert goed met veel andere bollen. Het is een mooi voorjaarsbloe metje dat net even anders is dan de bekende tulp of narcis in dezelfde periode. Zoals de naam al zegt groeit de Anemone nemorosa in bossige gebieden, dus houdt ze van wat schaduw.

To do na de bloei het dode loof weghalen waar mogelijk

Anemone nemorosa 'Royal blue' Bosanemoon

380

Camassia cusickii

Indianenbloem of prairielelie

De plant na de bloei laten afsterven, en het loof pas verwijderen als het helemaal afgestorven is.

To do na de bloei het dode loof weghalen waar mogelijk 5 - 6

Verzorging

Deze uit Noord Amerika en Canada afkom stige soort was ooit een belangrijke voedsel bron voor de Indianen. Het is overigens niet bekend welk deel van de plant zij aten, dus probeer maar niets. De gehele familie van Camassia’s is volledig winterhard en weinig eisend als het om verzorging gaat. Deze soort, Camassia cusickii, is van de gehele familie het best bestand tegen droogte. Ze bloeien van april tot en met juni op iedere plaats in de tuin, of het nu in de volle zon is of volledig in de schaduw.

Camassia leichtlinii

Deze uit Noord Amerika en Canada afkom stige soort was ooit een belangrijke voedsel bron voor de Indianen. Het is overigens niet bekend welk deel van de plant zij aten, dus probeer maar niets. De gehele familie van Camassia’s is volledig winterhard en weinig eisend als het om verzorging gaat. Ze bloeien van april tot en met juni op iedere plaats in de tuin, of het nu in de volle zon is of volledig in de schaduw.

5 - 6

To do na de bloei het dode loof weghalen waar mogelijk

381

De plant na de bloei laten afsterven, en het loof pas verwijderen als het helemaal afgestorven is.

Verzorging

Indianenbloem of prairielelie

Camassia leichtlinii 'Alba' of 'Sacajawea' Indianenbloem of prairielelie

Deze uit Noord Amerika en Canada afkom stige soort was ooit een belangrijke voedsel bron voor de Indianen. Het is overigens niet bekend welk deel van de plant zij aten, dus probeer maar niets. De gehele familie van Camassia’s is volledig winterhard en weinig eisend als het om verzorging gaat. Ze bloeien van april tot en met juni op iedere plaats in de tuin, of het nu in de volle zon is of volledig in de schaduw.

To do na de bloei het mogelijk

Verzorging

De plant na de bloei laten afsterven, en het loof pas verwijderen als het helemaal afgestorven is.

dode loof weghalen waar

382

5 - 6

To do na de bloei het dode loof weghalen waar mogelijk

Chionodoxa sardensis Sneeuwroem

De plant na de bloei laten afsterven, en het loof pas verwijderen als het helemaal afgestorven is.

383

3 - 4

Verzorging

Klein maar fijn! De Chinodoxa sardensis is een vroeg bloeiend bolgewas met kleine stervormige blauwe bloemen. Ze hebben een sprekend wit hartje. De bloemen lijken veel op die van Scilla, hier is Chionodoxa nauw aan verwant. De sneeuwroem is een stinzen plant en is heel geschikt voor verwildering.

384

Convallaria is een bekende bloem, alhoewel je haar waarschijnlijk zult kennen als Le lietje-der-dalen. Maar wist je ook dat ze in de schaduw kan groeien? De kleine witte klokjes lijken wel licht te geven zodra ze beginnen te bloeien. Klein maar fijn, net zoals de Sneeuw klokjes in januari. Een mooie plukbloem zelfs. Ook heel voedzaam voor bijen en andere insecten!

5 - 6

Lelietje-der-dalen

Verzorging

To do niets tot weinig

Je hoeft weinig te doen om Convallaria te onderhouden. Na de bloei laat je het blad mooi staan, dat verdwijnt aan het einde van het seizoen van zelf weer en komt in januari weer op. Je kunt de planten ook delen om ze zo meer te verspreiden door de kluit in het voorjaar of najaar op te graven en uit elkaar te trekken.

Convallaria majalis

Corydalis cava Holwortel

4

385

De plant na de bloei laten afsterven, en het loof pas verwijderen als het helemaal afgestorven is.

Verzorging

Corydalis cava is een nog redelijk onbekende stinzenplant. Wij vinden hem leuk omdat hij net even wat anders is dan de mees te voorjaarsbollen. Lekker eigenwijs met een verticale bloemvorm, een soort aren. Corydalis zaait zich goed uit, prachtig in een zonnige stinzenweide.

To do niets tot weinig

7 - 10

Dahlia Dahlia

Je hebt in feite twee opties: graaf de knol op zodra het begint te vriezen, knip het blad er af maar laat 10 cm zitten, borstel 'm schoon, laat 'm drogen op een krant voor een paar dagen en bewaar de knol op een donkere en koele plek in een stoffen tas of iets dergelijks. Of je laat 'm zitten en hoop, bid, smeek dat de knol de winter overleeft en weer uitloopt in mei. Als je weinig tocht in de je tuin hebt, en er dus minder snel koude lucht = vorst langskomt, kun je de knol best laten zitten. Je merkt vanzelf of dat werkt of niet, en als er een hele strenge winter is geweest kun je alsnog nieuwe knollen kopen en opnieuw uitplanten, dan weet je zeker dat je gewoon planten krijgt!

386

Is er een mooiere bloem dan een dahlia? Ik betwijfel het. Van oorsprong komen ze uit Mexico en werden ontdekt door een Zweedse botanist, genaamd Dahl. Ze groeien uit een soort spinachtige knol (maar eigenlijk doet het me denken aan harige... nou ja, never mind). Omdat ze uit Mexico komen zijn die knollen gevoelig voor vorst, en daar begint de mythe. Eigenlijk zijn ze onmisbaar in een tuin, maar men is een beetje bang voor het werk dat je er aan hebt. Maar het is zoveel makkelijker dan je denkt! Try it.

Tijdens de groei van de dahlia is het belangrijk om de dahlia te pinchen. Je vindt de instructies hiervoor in de highlight 'dahlia's' op instagram.com/studiomayandjune. Een goeie dosis vloeibare plantenvoeding in een gieter water elke week in de maanden juni, juli en augustus is ook heel wel kom! Blijf af en toe de bloemen plukken zodat er weer nieuwe knoppen kunnen groeien. Je plukt ze wanneer de bloem bijna helemaal open is.

Verzorging

To do pinchen + de knol bewaren gedurende de winter

Verzorging

Crocus balansae is inheems in West-Tur kije. De cultivar 'Orange Monarch' heeft een bijzondere donkeroranje kleur met een bruine verkleuring aan de buitenkant van de bloembladeren. Een opvallende verschij ning, die ook nog eens sterk groeit en prima verwildert.

Crocus balancsae 'Orange Monarch'

Laat de crocussen zelf afsterven en haal het blad niet weg. Op die manier verzamelen de bollen energie voor het volgende jaar.

387

2 - 3

To do niets

Laat de crocussen zelf afsterven en haal het blad niet weg. Op die manier verzamelen de bollen energie voor het volgende jaar.

388

Verzorging

Crocus chrysanthus Crocus

To do niets 2 - 3

Crocus chrysanthus is inheems in de Balkan en Turkije. Crocus chrysanthus is kleiner dan Crocus vernus maar geeft per bol vaak meer bloemen. Ook bloeit de chrysanthus iets eerder dan de bekende Crocus vernus. Crocus chrysanthus 'Cream Beauty' is een crèmekleurige cultivar. De bloemblaadjes worden steeds lichter richting de uiteinden. Plant deze Crocus op een warme droge plek, zo staan ze namelijk ook in het wild! Dan zal de Crocus chrysanthus zich thuis voelen en gaan verwilderen.

To do niets

Crocus chrysanthus 'Blue Pearl' Crocus

Crocus chrysanthus is inheems in de Balkan en Turkije. Crocus chrysanthus is kleiner dan Crocus vernus maar geeft per bol vaak meer bloemen. Ook bloeit de chrysanthus iets eerder dan de bekende Crocus vernus. De cultivar 'Blue Pearl' is wit met blauw en heeft een gele basis. De stamper is oranje. Plant deze Crocus op een warme droge plek, zo staan ze namelijk ook in het wild! Dan zal de Crocus chrysanthus zich thuis voelen en gaan verwilderen.

2 - 3

Laat de crocussen zelf afsterven en haal het blad niet weg. Op die manier verzamelen de bollen energie voor het volgende jaar.

Verzorging

389

2 - 3

Crocus sieberi is inheems in de Balkan en op Kreta. Het is een mooie witte crocus met een oranjegeel hartje. Plant de bolletjes op een warme droge plek, zo staan ze namelijk ook in het wild! Dan zal de Crocus sieberi zich thuis voelen en gaan verwilderen.

390

Laat de crocussen zelf afsterven en haal het blad niet weg. Op die manier verzamelen de bollen energie voor het volgende jaar.

To do niets

Verzorging

Crocus sieberi 'Bowles White' Crocus

391

Crocus sativus (Saffraankrokus) is een krokus die nu eens niet in het voorjaar, maar juist in de herfst bloeit. De saffraankrokus wordt gebruikt voor de teelt van saffraan, een van de duurste specerijen ter wereld. Hiervoor worden delen van de stamper gebruikt. Vooral in Iran wordt deze krokus op grote schaal geteeld. Als hij op een lekker zonnig en warm plekje staat, zal je er elk jaar meer zien bloeien, want hij verwildert gemakkelijk.

To do niets

2 - 3

Crocus sativus Saffraankrokus

Laat de crocussen zelf afsterven en haal het blad niet weg. Op die manier verzamelen de bollen energie voor het volgende jaar.

Verzorging

Crocus sieberi 'Bowles White' Crocus

Crocus sieberi 'Bowles White' is een van de mooiste witte Crocussen. De bloemblaadjes zijn helderwit met een geel-oranje hart. Plant deze Crocus op een warme droge plek, zo staan ze namelijk ook in het wild! Dan zal de Crocus chrysanthus zich thuis voelen en gaan verwilderen.

2 - 3

Verzorging

392

Laat de crocussen zelf afsterven en haal het blad niet weg. Op die manier verzamelen de bollen energie voor het volgende jaar.

To do niets

Crocus tommasinianus is een van de vroegst bloeiende stinzenplanten. Knal paars met gele meeldraden glimlacht deze je tegemoet. De crocus opent zich als de zon schijnt maar blijft gesloten op een bewolkte dag.. Het is een goede verwinderingsbol en bloeit al in het eerste jaar na planten.

Crocus tommasinianus Boerencrocus

To do niets 2 - 3

393

Verzorging

Laat de crocussen zelf afsterven en haal het blad niet weg. Op die manier verzamelen de bollen energie voor het volgende jaar.

Crocus vernus 'King of the Striped' Bonte krokus

2 - 3

Verzorging

Crocus vernus 'King of the Striped' is een gestreepte cultivar van de oorspronkelijke Crocus vernus of Bonte Krokus. De Crocus vernus is wat groter dan de Crocus tom masinianus. De cultivar 'King of the Striped' heeft witte bloemen met blauwpaarse stre pen. Je ziet 'm ook vaak in gemeenteplant soenen. Hij zaait zich minder snel uit dan de Crocus tommasinianus, maar maakt wel goede pollen die om de paar jaar uitgeplant kunnen worden.

To do niets

Laat de crocussen zelf afsterven en haal het blad niet weg. Op die manier verzamelen de bollen energie voor het volgende jaar.

394

395

Crocus vernus 'Grand Maître' Bonte krokus

To do niets 2 - 3

Crocus vernus 'Grand Maître' is een pol vormende voorjaarskrokus met een blauwe zweem door de lila bloemen. Zéér bijvrien delijk én vol met nectar; ideaal om speciaal voor vroege solitaire bijen en hommels aan te planten.

Verzorging

Laat de crocussen zelf afsterven en haal het blad niet weg. Op die manier verzamelen de bollen energie voor het volgende jaar.

De Hondstand heeft geen bijzondere verzorging nodig

Erythronium dens-canis Wilde hondstand

396

Verzorging

To do niets

3 - 4

Dit lieflijke bolgewasje bloeit vroeg in het voorjaar in verschillende tinten lila. De Erythronium dens-canis of Wilde Hondstand heeft prachtig gevlekt blad. Ze heeft de voor keur aan een vochthoudende, humusrijke of lemige grond.

397

To do niets 3 - 4

Erythronium revolutum Wilde hondstand

Je zou het niet verwachten maar Erythronium revolutum, een soort uit Noord Amerika, doet het in onze poldertuin vaak beter dan onze eigen Europese soort. Erythronium revolutum heeft roze bloemen met een klein geel hart. De bladeren vertonen een verbazend zigzagpatroon, in paarsbruin en lichtgroen. Deze soort wordt ongeveer 20 cm hoog.

Verzorging

De Hondstand heeft geen bijzondere verzorging nodig

De plant na de bloei laten afsterven, en het loof pas verwijderen als het helemaal afgestorven is. Na het bloeiseizoen kun je ze herverdelen om het verwilderen te bevorderen.

To do na de bloei het dode loof weghalen waar mogelijk

Fritillaria imperialis Keizerskroon

Deze variant van Fritillaria heeft een grote 'kroon' van oranje kievitsbloemen, hoog op een steel geplaatst. Heel erg mooi in combi natie met opkomend groen en oranjeroze of paarse tulpen!

4 - 5

Verzorging

398

Verzorging

De plant na de bloei laten afsterven, en het loof pas verwijderen als het helemaal afgestorven is. Na het bloeiseizoen kun je ze herverdelen om het verwilderen te bevorderen.

399

Fritillaria meleagris Kievitsbloem

To

4

Elk voorjaar bloeit de Fritillaria meleagris of Kievitsbloem met purperen of witte gespikkelde klokken. Kievitsbloemen groeien in het wild in vochtige, veen- of leemhouden de weiden. Als ze het naar hun zin hebben verwilderen ze bij honderden tegelijk. Oorspronkelijk komt de Kievitsbloem uit Zuid-Europa. In de afgelopen eeuwen is ze ook in Noord-Europa verwilderd geraakt. Ook heel erg leuk als snijbloem! do na de bloei het dode loof weghalen waar mogelijk

4

Verzorging

To

Fritillaria meleagris alba Kievitsbloem

De plant na de bloei laten afsterven, en het loof pas verwijderen als het helemaal afgestorven is. Na het bloeiseizoen kun je ze herverdelen om het verwilderen te bevorderen.

400

Elk voorjaar bloeit de Fritillaria meleagris of Kievitsbloem met witte gespikkelde klokken. Kievitsbloemen groeien in het wild in voch tige, veen- of leemhoudende weiden. Als ze het naar hun zin hebben verwilderen ze bij honderden Oorspronkelijktegelijk.komt de Kievitsbloem uit Zuid-Europa. In de afgelopen eeuwen is ze ook in Noord-Europa verwilderd geraakt. Ook heel erg leuk als snijbloem! do na de bloei het dode loof weghalen waar mogelijk

3 - 4

Verzorging

Deze variant van Fritillaria is een hele bijzon dere, met grote (ca. 5 cm) knikkende citroen gele (pallidus betekent bleekgeel) bloemen die zowel aan de binnenzijde als aan de bui tenzijde fijne groene nerven hebben. De plant draagt wel tot zeven bloemen per stengel. Heel erg mooi in combinatie met opkomend groen en zachtroze of witte tulpen!

De plant na de bloei laten afsterven, en het loof pas verwijderen als het helemaal afgestorven is. Na het bloeiseizoen kun je ze herverdelen om het verwilderen te bevorderen.

Fritillaria Kievitsbloempallidiflora

401

To do na de bloei het dode loof weghalen waar mogelijk

402

To do na de bloei het dode loof weghalen waar mogelijk

Verzorging

Fritillaria raddeana Keizerskroon

4 - 5

Deze variant van Fritillaria is een hele bijzon dere: een grote 'kroon' van gele kievitsbloe men, hoog op een steel geplaatst. Je hebt 'm ook in het oranje, maar deze is subtieler in formaat en kleur. Heel erg mooi in combi natie met opkomend groen en zachtroze of witte tulpen!

De plant na de bloei laten afsterven, en het loof pas verwijderen als het helemaal afgestorven is. Na het bloeiseizoen kun je ze herverdelen om het verwilderen te bevorderen.

Galanthus nivalis stelt weinig eisen. Om de paar jaar kan een pol sneeuwklokjes gescheurd en uit geplant worden. Zo kan binnen een paar jaar een veldje sneeuwklokjes gerealiseerd worden!

To

Verzorging

Galanthus Sneeuwklokje

403

Het overbekende Sneeuwklokje komt in heel Europa in de tuinen voor en wordt verzameld door de zogenaamde 'Galanthomaniacs'. Het Sneeuwklokje of Galanthus is ideaal voor verwildering in het gras of onder bomen. In een periode waar we snakken naar nieuw le ven in de natuur is dit bescheiden bloemetje het eerste wat we op de grond tegenkomen. Klein maar fijn. Galanthus is inheems in Zuid-Europa. do eens in de zoveel jaren scheuren en opnieuw uitplanten

1 - 2

404

De Spaanse hyacint is een vaste plant uit de aspergefamilie en lijkt veel op de wilde hyacint. De bloemen van de wilde hyacint geuren, maar die van de Spaanse hyacint zijn geurloos. Deze soort kwam oorspron kelijk voor voor in Spanje, Portugal, Italië en Algerije. De Hyacint heeft hangende lila / blauwe klokjes en grote frisgroene bladeren.

5 - 6

Zorg voor een laag compost in april, net als voor de rest van je beplanting, dan krijgen de bollen de benodigde voeding voor de rest van het seizoen. Verder hoef je niets te doen!

Verzorging

To do compost in de lente

Hyacinthoides hispanica Spaanse Hyacint

Zorg voor een laag compost in april, net als voor de rest van je beplanting, dan krijgen de bollen de benodigde voeding voor de rest van het seizoen. Verder hoef je niets te doen!

Hyacinthoides non-scripta Boshyacint

4 - 5

To do compost in de lente

405

Verzorging

De Boshyacint is een stinzenplant (wat be tekent dat ze elk jaar terugkomt en meestal ook uitbreidt) en zoveel leuker dan de Hya cinthen die we in de winkel kunnen kopen, opgepot met mos en al. Deze boshyancintjes komen in april op en geven kleur aan je bor der wanneer de vaste planten beginnen te bloeien Ook heel erg geschikt voor verwilde ring onder bomen of in een gazon!

Iris reticulata Dwergiris

Deze kleine Irissen zijn een ongelofelijk leuke verrassing zo vroeg in het voorjaar. Ze zijn klein, maar komen in ontzettend veel leuke variaties en kleuren. Ze groeien goed op zon nige en warme plekken, maar ook in potten zijn ze heel gezellig.

To do niets 2 - 3

Verzorging

Iris reticulata houdt van een warme plek. Laat het blad volledig afsterven zodat de bollen weer energie op doen voor het volgende jaar.

406

Verzorging

Iris sibirica groeit, zoals de naam al aangeeft, het liefst in wat koudere omstandigheden. Daarom vind je deze soort veel rondom het water, waar de nattigheid voor een koele kluit zorgt. De bloemen zijn bijzonder en geven een fantastische jeu aan de tuin, zeker rondom een vijver!

Iris sibirica Iris

6 - 7

Snij de oude bloemstengel na de bloei weg met een scherpe mes, soms zal de plant in september nog een keer bloeien. Wortelstokken kunt je delen in augustus/september door ze met een scherp mes door te snijden. Snij het blad dan terug tot zo'n 5 cm boven de wortelstok en herplant de iris. In het vroege voorjaar kun je bemesten met wat koemest korrels.

To do in het voorjaar bemesten en eind van de zomer delen als je dat wilt

407

4 - 5

Verzorging

Iris pumila Iris

408

Iris pumila is een laagblijvende baardiris. Hij bloeit van april tot mei met geurende bloe men met een baard. In de winter blijft het blad groen. Iris pumila is in allerlei kleuren te krijgen, van dieprood tot zachtroze.

Snij de oude bloemstengel na de bloei weg met een scherpe mes, soms zal de plant in september nog een keer bloeien. In de herfst kan je de lelijke bladeren wegsnoeien en andere insnoeien.

To do na de bloei bloemstengel wegknippen, in het najaar eventueel lelijk blad weghalen

'Timothy'

Verzorging

De bol komt goed elk jaar terug als je het blad na de bloei zelf weg laat sterven. Tegen die tijd is je border lekker vol dus daar hoef je geen last van te hebben. Bij erge vorst kan je ze toedekken. Mocht je natte grond hebben dan is wat grind in het gat gooien bij het planten een duwtje in de rug om de natte winter te overleven.

4 - 5

Een opvallende plant is het! De rode/ gele/ oranje aren die boven de rest uitsteken. Elke bloem bestaat uit talloze buisvormige bloemetjes. De bloei vindt in de zomer plaats en duurt lang. do na de bloei bloemstengel wegknippen, in het najaar eventueel lelijk blad weghalen

409

Kniphofia Vuurpijl

'Ice Queen'

To

'Moonstone'

Leucojum aestivum Zomerklokje

To do bladaarde toevoegen in de herfst

Leucojum kan vermeerderd worden door de pollen uit te graven, delen en opnieuw uit te planten.

410

3 - 5

Verzorging

Leucojum of Zomerklokje lijkt in eerste instantie op het welbekende sneeuwklokje maar is een grotere voorjaars variant die wel 50 cm hoog wordt. Leucojum bloeit in het voorjaar met langere stelen en grotere bloemen. Het is een sterk bolgewas en een verfijnde toevoeging voor je border.

To do

Muscari Blauwe druifje

4 - 5

Verzorging

Nog zo'n hele bekende voorjaarsbloem: het blauwe druifje. Maar dat blauwe druifje hoeft allang geen blauw druifje meer te zijn! Want zo is er ook een witte, lichtroze en paarse variant, en zelfs een die van donker naar lichtblauw verloopt. Zo is er voor ieder wat wils. Hier links zie je Muscari aucheri 'White Magic' (en van oorsprong uit Turkije afkom stig). Een mooie plukker in het voorjaar, en een lieflijke aanvulling op andere bollen. Ze staat ook mooi in een pot (en in een vaas, maar dat begreep je al wel). niets tot weinig

Muscari staat graag op een zonnige plek, maar stelt verder weinig eisen.

411

412

Muscari staat graag op een zonnige plek, maar stelt verder weinig eisen.

To do niets tot weinig

Muscari armeniacum 'Peppermint' Blauwe druifje

Nog zo'n hele bekende voorjaarsbloem: het blauwe druifje. Maar dat blauwe druifje hoeft allang geen blauw druifje meer te zijn! Want zo is er ook een witte, lichtroze en paarse variant, en zelfs een die van donker naar lichtblauw verloopt. Zo is er voor ieder wat wils. Hier links zie je Muscari aucheri 'White Magic' (en van oorsprong uit Turkije afkom stig). Een mooie plukker in het voorjaar, en een lieflijke aanvulling op andere bollen. Ze staat ook mooi in een pot (en in een vaas, maar dat begreep je al wel).

4 - 5

Verzorging

Naast de tulp waarschijnlijk de bekendste bol in de tuin: de narcis. En er zijn zo ontzettend veel mogelijkheden! Waar ik voorheen dacht dat ze vooral paasgeel moesten zijn, ben ik nu verliefd geworden op alle mogelijke vari aties die je maar kunt bedenken. Natuurlijk zijn de open narcissen het beste voor bijen die net wakker worden, maar de gevulde zijn toch ook wel heel erg mooi... Plant er extra veel, bijvoorbeeld in potten, zodat je ook veel te plukken hebt in het voorjaar.

Narcissus Narcis

413

3 - 4

To do na de bloei (vloeibare) compost geven

Verzorging

Laat narcissen gewoon rustig in de grond zitten na hun bloei. Knip de bloem af, want die gaat zaad vormen als je dat niet doet, maar laat het blad zitten. Ze hebben het blad nodig om energie op te slaan voor een volgend seizoen. Narcis houdt van een voedselrijke bodem; geef ze elk voorjaar wat extra mest zodat ze zich kunnen voorbereiden op het volgende seizoen en ze zullen het prima blijven doen!

Plant de bollen in groepjes van 10 stuks bij elkaar. Ze houden van zwaardere grond, dus als je zandgrond hebt kun je beter wat kleimineralen toevoegen aan het plantgat. Laat het blad helemaal afsterven zodat de bol energie kan opdoen voor het volgende seizoen. De bloem mag je al wel eerder wegknippen als je dat wilt.

414

5 - 6

Verzorging

To do na de bloei wat compost geven

Nectaroscordum siculum Bulgaarse sierui

Hij lijkt op de Allium, maar het is net een ander ras, namelijk Nectaroscordum. De kleine klokjes hebben meer nerven dan een Allium (ik weet het, technisch verhaal), maar de bijen zijn er nét zo gek op, die kruipen er helemaal in. Ze zaaien zich goed uit, dus trek er gerust een paar uit in het voorjaar als je het wel welletjes vindt.

To do niets

Ornithogalum ponticum 'Sochi' Vogelkers

Ornithogalum ponticum 'Sochi' is een nieuwe in troductie uit de bossen van Sotsji (Rusland). Het is een hoge (circa 60 cm) plant, geschikt voor de zonnige plekjes in de tuin. Ornithogalum ponti cum 'Sochi' bloeit laat; pas in juni verschijnen de prachtige witte bloemen op een stevige stengel. De plant is volledig winterhard en is ook nog eens een prima snijbloem. Een aanrader!

415

6

Verzorging

Na de bloei hoef je de bollen niet uit de grond te halen. Laat het loof wel eerst afsterven voordat je het afknipt of -maait.

Het is weer eens een ander hyacintje: de Puschkinia. Van oorsprong is ze afkomstig uit West-Azië en de Kaukasus. De buishyacint is een echte verwilderaar, dus super geschikt voor een grote weide. Het subtiele blauwe streepje door de bloem is ingetogen, maar in combinatie met andere voorjaarsbollen zoals bosanemoon of blauwe druif is het een fantastisch aanzicht. Let spring begin!

To do na de bloei wat voeding geven

Plant de bol ca. 5 tot 10 cm diep. Geef na de bloei wat compost. Puschkinia die gezond blijft zal jarenlang terugkomen.

416

3 - 4

Verzorging

Puschkinia scilloides libanotica Buishyacint

417

5

Scilla litardierei

Amethist hyacint

Een uniek exemplaar: deze Scilla litardierei lijkt wanneer hij half bloeit wel een blauw druifje én een hyacint. Een late voorjaars bloeier die mooi staat op plekken zonder al te veel vaste planten (die staan in mei al wat hoger). Mooi in grasland en stinzenweides, langs randen van paden of in een pot. Staat het liefst op een zonnig plekje, maar verdraagt ook lichte schaduw.

To do na de bloei wat voeding geven

Verzorging

Plant de bol ca. 8 cm diep. Geef na de bloei wat compost.

Plant de bol ca. 8 cm diep. Geef na de bloei wat compost.

do na de bloei wat voeding geven 3

To

Het is weer eens een ander hyacintje: de Scilla mitschenkoana of Sterhyacint. Van oorsprong is ze afkomstig uit de Kaukasus. Het subtiele blauwe streepje door de bloem is ingetogen, maar in combinatie met andere voorjaarsbollen zoals bosanemoon of blauwe druif is het een fantastisch aanzicht. Let spring begin!

Verzorging

418

Scilla miczenkoana Sterhyacint

419

Tulpen houden van klei of leemachtige grond met veel voeding en lekker in het zonnetje. Als je zand grond hebt kun je er kleimineralen aan toevoegen (zie instructies paar pagina's terug). Geef organi sche mest tijdens de bloei zodat ze zich kunnen voeden voor het volgende seizoen. Let op: niet alle tulpen komen betrouwbaar terug in het volgende jaar. Het is heel belangrijk dat je ze bemest en niet laat uitdrogen, dan kun je er vrij zeker van zijn dat ze volgend jaar weer verschijnen. Je kunt ze ook opgraven en bewaren, of elk jaar nieuwe bollen kopen voor een zeker resultaat. Apricot Beauty en Black Hero zouden betrouwbaar terug moeten komen!

'Exotic Emperor' Diamond'

Tulipa Tulp

Ja, we kunnen tulpen in de tuin zetten zoals ze het bij de Keukenhof doen. Maar is dat mooi? Wil je daar de hele dag naar kijken? Wellicht niet. Daarom houd ik van een meer natuurlijke benadering: verwilderd tussen narcissen, in een weitje, of tussen opkomen de vaste planten in een vast kleurenschema. Deze selectie volgt elkaar op vanaf begin april tot eind mei. De vroege tulpen zijn vaak enkelbloemig, waar latere tulpen ook dubbel zijn, zelfs zo dubbel dat het wel pioenen lijken. En laat dat nou zijn waar ons hartje sneller van gaat kloppen, nietwaar?

4 - 5

'Apricot Beauty'

To do na de bloei (vloeibare) compost geven Verzorging

'Black Hero' 'Artist'

'Blue

420

Verzorging

Botanische tulpen zijn veel kleiner en fijner dan klassieke tulpen. Ze ruiken vaak heerlijk en de bloemblaadjes smaken verrassend lekker. Bij zonnig weer staan hun bloemen wijd open zodat bijen bij de nectar kunnen. Veel botanische tulpen groeien van nature in hooggebergtes op droge, stenige, kleihou dende grond, waar de bodem in de lente vochtig is en ze 's zomers bakken in de hete zon. Ze verwilderen, dus als het goed is heb je ze na een paar jaar overal staan.

2 - 4

To do elk voorjaar organische mest

Bollen houden van een beetje voeding tijdens en na de bloei, dus als je er bij kunt, gooi dan wat compost of vloeibare voeding her en der.

Tulipa turkestanica Botanische tulp

De wortelstokken van Trillium zijn gevoelig voor uitdroging; na ontvangst direct planten. Even bewa ren kan ook maar dan wel in de koelkast (vorstvrij).

421

Trillium sessile Boslelie

3 - 5

Trillium sessile of Boslelie komt in het voor jaar op met drie kransvormende gevlekte bladeren met daartussen een roodpaar se bloem. De Boslelie is een prachtige Noord-Amerikaanse bosplant die in een humusrijke bodem langzaam maar gestaagd groeit. De Trillium sessile geeft gevlekte bladeren en is wat kleiner dan de andere soorten.

To do bladaarde toevoegen in de herfst

Verzorging

Deze botanische tulp is veel kleiner en fijner dan de meeste tulpen die we kennen. Maar wat een dankbare tulp is het. Jaren achter elkaar blijft de tulp terugkomen en past goed in de natuurlijke beplanting. Houdt het liefst van beetje organische grond en minimaal een halve dag zon. Maar dan heb je ook een heerlijke gele verwilderingsbol.

Bollen houden van een beetje voeding tijdens en na de bloei, dus als je er bij kunt, gooi dan wat compost of vloeibare voeding her en der.

4 - 5

422

To do elk voorjaar organische mest

Tulipa sylvestris Bos tulp

Verzorging

423

modern english gardens