THE SMART STORY Hoe Smart Creation de creatieve ondernemer heeft geholpen.
THE SMART STORY Hoe Smart Creation de creatieve ondernemer heeft geholpen.
Dit e-book is een speciale uitgave van Smart Creation ter afsluiting van het subsidieproject van Ministerie EL&i.
This publication was produced in order to highlight the innovative developments in Smart
Creation and to convey general information regarding entrepreneurship. Although this volume was prepared with the greatest of care, no responsibility can be accepted for inaccuracies. It is
also important to remember that both law and practice are subject to continual change. Š Smart
Creation. This publication is protected by copyright. Smart Creation has no objection to the reproduction of this material, but it asserts the right to be recognized as author of the original material contained therein, along with the right to demand that these materials remain unaltered.
140
10
44
136
18
48
56
86
52
90
124
64
158
100
32
32
162
138
128
16
34
59
160
92
64
94
75
144
80
37
YOU? 120
104
110
68
106
#
6
INleidING SMART CREATION | 174 CREATIEVE ONDERNEMERS | SUBSIDIEPROJECT | VIER JAREN | SAXION HOGESCHOLEN | GEMEENTE ENSCHEDE | ONDERNEMERSCHAP CREATIEVE SECTOR | MINISTERIE VAN EL&I | ICREA SUBSIDIE | FOTOGRAFEN | PASSIE | SMART UP SESSIE | PRODUCTONTWIKKELAARSGROEI & DOORGROEI | KLEDINGONTWERPERS | WORKSHOPS | VOUCHERS
7
ORDE & CHAOS | GRAFISCH VORMGEVERS | SMART CAFÉ | DURF | INTERACTIEVE DESIGNERS | VRIJHEID | SMART DOWN SESSIE | FILMMAKERS | CREATIEVE BROEDPLAATS | SCHRIJVERS | SPINNERIJ OOSTERVELD | SMART DOWN | WORKSHOPS | GELD LENEN | KENNISBANK | CONCEPTONTWIKKELAARS | 36 PARTNERS | ADVIES | BUSINESS DEVELOPMENT | BRAINSTORMEN | FOCUS |
8
INHOUDSOPGAVE Smart Develop Traject 10
Berrie Coelman
82
Lean Startup Methode
26
Smart Traject
100
Theodor van der Velde
28
Ondernemerstest
113
Facts & Figs
40
Behoeftescan
118
Maandelijkse Smart Café
56
Margot Knispel
126
Workshops van Smart Creation
60
Business Model Canvas
152
Verklarende woordenlijst
67
Business Develop Traject
156
Colofon
72
Golden Circle
157
Meegewerkt aan dit boek
164
Noten
Smart Inspiration 14
10 Tips van Berrie Coelman
109
Wat is jouw communicatiestijl?
22
Het BSR model
117
YouTube tips van Smart Creation
24
Boekentips van Smart Creation
123
Smart: what’s in a name
36
Test je creativiteit
134
Smart Creation in de media
98
Social Media
148
7 Principes van Jobs
9
Partners 18
Egbert Rinsma
86
Marjo Nieuwenhuijse
34
John Vrakking
94
Pernell Huijer
44
Berton ter Doest
106
Jos Essers
52
Mark Leer
128
Erik Wolterink
68
Wiro Kuipers
140
Anne Lamers
75
Robbert Jan Kooij
144
Roxanne Coelman
Smarters 16
Frank Huizing
104
Veranika Ramanouskaya
32
Thijs Mellema & Erik Snijder
110
Willianne van Hemert
37
Sefrijn Langen
120
Vanity Lammers van Toorenburg
48
Emiel Pegge
124
Maud Ties
64
Niels Moshagen & Peter Polman
136
Bianca Minkman
80
Sander van Dijk
138
Tracy Spoor
90
Marten Susebeek
158
Tessa Wiegerinck
92
Lisze Siaw
160
Laurens Wonnink
162
Tom Niemeijer
Morgen lach je om dat muurtje BERRIE COELMAN SMART CREATION
11
DE WERELD ACHTER DE MUUR Smart Creation heeft de afgelopen jaren meer dan 170 creatieve ondernemers geholpen. Creatief ondernemerschap is in deze
tijden moeilijk. Creatieve ondernemers hebben vaak hele goede
ideeën, maar weten meestal niet hoe zij dat idee moeten omzetten in een product of dienst met veel perspectief, waar hun klanten zich bevinden, etcetera. Kortom: hoe bouw je een succesvol
bedrijf met een heel goed of slim creatief idee? Smart Creation was de afgelopen jaren de eekhoorn uit het verhaal ‘Muurtje’ van Toon
Tellegen, waarbij we hopen dat de Smarter (de mier) uiteindelijk over de muur komt en ‘geniet’ van de wereld achter de muur.
12
Muurtje Toen de mier en de eekhoorn op een keer door het bos
De mier sprong, maar weer kwam hij
wandelden stuitten zij op een zwart muurtje, dwars
iets tekort. Hij viel boven op de eekhoorn
over de weg. Dat muurtje hoorde daar niet te staan.
en samen vielen zij op de grond.
Zij duwden tegen het muurtje, maar het gaf niet mee.
‘We zouden eromheen kunnen lopen...’
‘We kunnen eromheen lopen,’ zei de eekhoorn.
stelde de eekhoorn opnieuw voor.
Maar om de één of andere reden vond de mier
‘Daar is het nu te laat voor,’ zei de mier.
dat niet eerlijk. Hij nam een aanloop en
‘Dan hadden we dat meteen moeten doen.’
probeerde in een keer boven op het muurtje te
De eekhoorn ging op de grond zitten. Maar
komen. Hij haalde het bijna, maar het muurtje
de mier pakte een tak van de iep die daar stond.
was glad en hij gleed naar beneden.
Hij bond de tak om zijn middel, liep zo ver
‘Au,’ zei hij. De eekhoorn schudde zijn hoofd.
mogelijk naar achteren en liet zich toen
‘Geef me eens een zetje,’ zei de mier.
omhoog zwiepen. Met een zware dreun
De eekhoorn tilde de mier op zodat
kwam hij tegende bovenkant van het
hij boven op zijn hoofd kon staan.
muurtje aan en gleed naar beneden.
‘Ik ben er bijna!’ riep de mier.
‘Het scheelde niets!’ riep hij opgewonden.
‘Ja?’ riep de eekhoorn die niet makkelijk stond.
‘Ik loop eromheen,’ zei de eekhoorn.
13
‘Geen sprake van,’ zei de mier. Hij sprong
Later die middag probeerde de mier nog een keer
overeind en hield de eekhoorn tegen.
met volle vaart door het muurtje heen te lopen
‘Dat zou zonde zijn,’ zei hij.
en van twee boomstammen maakte hij nog een
De eekhoorn ging weer zitten. De mier had
soort wip die hem over het muurtje heen moest
inmiddels talrijke bulten en schrammen op zijn rug
werpen. Tegen de avond gingen zij naar huis.
en zijn benen, maar hij ging weer druk aan het werk.
De mier leunde zwaar op de schouder van de
Hij timmerde een ladder van takken en doornen. Het
eekhoorn. Hij vertelde dat hij die avond wel een
was geen mooie ladder, en hij was ook niet stevig, en
manier zou vinden. Hij had thuis nog een boek
toen de mier boven op de ladder stond en zijn voet al
met honderd manieren om over muurtjes heen te
op het muurtje wilde zetten brak de ladder en viel de
komen of anders zou hij zelf wel iets verzinnen.
mier tussen de gebroken takken en doornen naar
‘Morgen lach ik om dat muurtje,’ zei hij.
beneden. Hij lag daar bedolven onder de resten van
‘Let maar op, eekhoorn!’
zijn ladder, maar niet voor lang, want hij sprong over-
Maar de eekhoorn lette niet meer op en zeulde hem
eind en kon de eekhoorn nog net bij zijn staart grij-
naar zijn huis, niet ver van het midden van het bos.
pen, voordat hij om het muurtje heen was gelopen. ‘O nee’ zei de mier. ‘Dat nooit.’
(Uit: Misschien wisten zij alles, Toon Tellegen, 1998).
WWW.sMARTCREATIOn.nl
14
10 TIPS VAN BERRIE COELMAN voor startende ondernemerS 1 Begin met het waarom.
6 Weet wat je waard bent.
2 Doe het volgens de
7 Durf te falen.
3 Maak open die blauwe enveloppe.
9 Durf ‘nee’ te zeggen.
Lean Startup Methode.
4 De schoorsteen moet roken.
5 Regel de echtscheiding van tevoren.
8 De klant is koning, niet jij.
10 Doe aan nazorg.
15
‘ DE UITDAGING IS OM NETWERKEN TE CREËREN WAARBIJ KLEINE ZELFSTANDIGEN EN GROTERE BEDRIJVEN SAMEN OPDRACHTEN KUNNEN AANNEMEN EN UITVOEREN.’ TOM EVERS D’ANDREA & EVERS DESIGN STUURGROEP SMART CREATION
Sprekende beelden en onbegrensde mogelijkheden frank huizing SHIFT HORIZON
17
Verbreed je horizon Mijn naam is Frank Huizing en sinds januari 2011 ben
was leerde ik snel nieuwe mensen kennen. Hieruit
ik fulltime actief als freelance motion designer.
zijn veel leuke samenwerkingen ontstaan. Na enige
Mijn bedrijf heet Shift Horizon: verleg/verbreed je
tijd besloot ik samen met Thijs&Snijder – twee
horizon! Ik maak animaties, visual effects en motion
productontwikkelaars die ook een werkplek hadden
graphics voor de zakelijke markt. De sterke kanten
bij Smart Creation – een eigen kantoor te huren in
van animaties sluiten perfect aan bij marketing-
de Spinnerij. We zijn nu gevestigd in ruimte 1.08.
en communicatiebehoeften van bedrijven: ingewikkelde verhalen simpel maken, sprekende
Veel geleerd
beelden en onbegrensde mogelijkheden.
In een jaar tijd heb ik verschrikkelijk veel geleerd en een aantal goede stappen gezet die ik zonder de hulp
Leuke samenwerkingen
van Berrie en Margot niet had kunnen zetten. Smart
Een klein jaar geleden sloot ik mij aan bij Smart
Creation is dan ook een grote aanwinst voor het
Creation. Mijn grootste motivatie was om een werk-
ondernemerschap in Enschede en ik ben blij dat het
plek te hebben buiten mijn huis. Smart Creation bood
project (in een gewijzigde vorm) doorgaat.
gratis werkplekken aan voor haar leden. Omdat ik elke dag op het kantoor van de organisatie aanwezig
www.shifthorizon.nl
Commerciële activiteiten kun je plannen EGBERT RINSMA EGBERT BUSINESS DEVELOPMENT
19
BASIS VOOR EEN SUCCESVOLLE START Als partner van Smart Creation heb ik verschillende Smarters
geholpen bij marktanalyses, doelgroepbepaling, waardecreatie en commercieel handelen. Ik kom meestal met praktische tips, waar
Smarters meteen mee aan de slag kunnen. In de startperiode is het
van belang om te blijven focussen op het binnenhalen van de eerste opdrachtgevers en het goed uitvoeren van de eerste projecten. Dat legt de basis voor een succesvolle start.
20
Marktanalyse
Structureel netwerken
Thijs&Snijder is een jong bedrijf in product
Bij Thijs&Snijder heb ik de nadruk gelegd op het
ontwikkeling. Deze Smarters heb ik geholpen
belang van structureel netwerken, om op deze
met het definiëren van hun doelmarkten en
manier opdrachten te werven. Zo hebben we iedere
marktpositionering. Nadat de concurrenten en
maand een planning gemaakt voor de commerciële
de markten voor hen zijn geanalyseerd, hebben
activiteiten. Hiermee heeft Thijs& Snijder meer grip
ze meer focus op hun markt gekregen. Dit lijkt
gekregen op toekomstige opdrachten en omzet.
heel eenvoudig, maar in de praktijk merk ik dat
Commerciële activiteiten kun je plannen en
een grondige marktanalyse de nodige tijd vergt.
probeer daarbij ook een half jaar vooruit te kijken.
Inlevingsvermogen Regelmatig zie ik startende ondernemers vanuit eigen belevingswereld, hun product of dienst presenteren. Ik raad startende ondernemers aan hun huidige product of dienst los te laten en zich eerst in de klant te verplaatsen. Een belangrijke vraag kan daarbij zijn; wat wil de klant bereiken? Pas dan weet je wat je voor een klant kan betekenen.
Voorbereiding Bereid je goed voor voordat je naar een klant gaat. Wat is de concrete strategie en wat zijn de pijnpunten van een opdrachtgever? Bekijk het bedrijfsprofiel van je potentiële klant en verken de markten en ontwikkelingen. Bedenk hoe jouw dienst of product aansluit op de mogelijke strategieën en verschillende markten van het bedrijf.
Bij het coachen van ondernemers maakt Egbert onder andere
gebruik van de Brown Paper
Methode. Deze methode helpt bij
het ontleden van de marktvraag: • Welke top 10 problemen zijn er in de markt, die je wilt benaderen?
• Welke problemen los je concreet op met jouw product of dienst?
• Wat is de impact en het concrete resultaat van jouw product of
dienst voor de opdrachtgever?
• Hoe verdient jouw product of dienst zich terug bij
de opdrachtgever?
Kortom, verdiep je in je klant! WWW.EGBERTRINSMA.NL
22
HET BSR MODEL Met het BSR Model (Brand Research
Strategy) worden belevings足werelden in
kaart gebracht. Het model verkent en
structureert de achterliggende waarden,
behoeften en motieven van mensen binnen een bepaald domein. Het
model wordt gevisualiseerd door
twee dimensies die centraal staan in
de sociale wetenschap: de sociologische en de psychologische dimensie. Op die
manier ontstaan vier vlakken, ofwel
vier belevingswerelden, van waaruit mensen denken en handelen.
23
Deze vier belevingswerelden zijn:
1 De rode wereld
Smarters zijn rode ondernemers Een Smarter is een creatieve ondernemer en is dus
Kernwoorden: vrijheid, eigenzinnigheid,
vaak rood. Mensen in de ‘rode wereld’ leiden een druk
zelfbewust, passie, flexibel, creatief
en actief leven en zijn avontuurlijk ingesteld. Qua
2 De gele wereld
karakter zijn ze zelfbewust, een beetje eigenwijs,
Kernwoorden: open, sociaal,
maar ruimdenkend. Ze gaan graag hun eigen gang
zorgzaam, gezellig, harmonie
en doen dingen vaak net wat anders dan anderen.
3 De blauwe wereld
Kernwoorden: de expert, ratio, controle, status
4 De groene wereld
Kernwoorden: bedachtzaam, zekerheid, privacy B
Vrijheid en flexibiliteit zijn belangrijk, ook in het werk. Ze zijn en blijven graag baas over hun eigen tijd. ‘Pluk de dag’ is een belangrijk levensmotto. Mensen in de ‘rode wereld’ hebben een creatief en eigenzinnig karakter en ondernemen graag dingen.
WWW.SMARTAGENT.NL
BOEKENTIPS VAN SMART CREATION THE 4-HOUR WORKWEEK: ESCAPE 9-5, LIVE ANYWHERE AND JOIN THE NEW RICH THE METHOD METHOD THE LEAN STARTUP DRIVE EAT PEOPLE: AND OTHER UNAPOLOGETIC RULES FOR GAME-CHANGING ENTREPRENEURS ENTREPENEUR EQUATION CREATIEVE DESTRUCTIE EASYCRATIE THE DISCIPLINE OF MARKET LEADERS
BLUE OCEAN STRATEGY START WITH WHY SOCIETY 3.0 BUSINESS MODEL GENERATION IN 12 STAPPEN NAAR JE EIGEN WEBWINKEL CREATIVITEIT HOE? ZO! SEO VOOR BEGINNERS STARTING AN ONLINE BUSINESS FOR DUMMIES THE THANK YOU ECONOMY ENGAGE FREE
26
SMART TRAJECT Voor alle Smarters hebben we het Smart Traject opgezet. Dit traject
is de afgelopen jaren meerdere
malen veranderd. Dat komt door de vele nieuwe inzichten die we
verkregen hebben.
We hebben een vast traject ontwikkeld, dat we met iedere Smarter doorlopen. Ook wel het Business Develop Traject. Daarnaast hebben we het vrije traject waarbij de Smarter zelf kan kiezen met welke partners hij om tafel wil en welke workshops hij bij wil wonen. Ook kan hij gebruik maken van de werkruimte, een financiering of bijvoorbeeld een marktonderzoek. Deze samenstelling aan vaste en vrije onderdelen, maakt dat we elke Smarter op maat kunnen helpen.
27
28
Ondernemerstest Alle Smarters hebben een onder足 nemerstest gemaakt. Met 111
meerkeuzevragen wordt een profiel
van de Smarter gemaakt. Zie hiernaast het voorbeeld. Opvallend bij Smart Creation is dat veel Smarters hoog scoren op vrijheid en creativiteit.
29 Ieder mens heeft alle denkstijlen in zich, maar ook een natuurlijke voorkeur voor een bepaalde denkstijl. Dat is
2 Verkoper De verkoper houdt van mensen en is gericht op het
de denkstijl die doorgaans de boventoon voert en
aangaan van relaties. Hij gaat vaak af op zijn gevoel.
bepaalt hoe je denkt en handelt. Het is echter telkens
Hij heeft grote interesse in de mensen om zich heen
weer de situatie die bepaalt hoe de vier denkstijlen
en hecht veel waarde aan het maken van contact, al
samenwerken en daarmee welk gedrag je vertoont.
kan hij zich daarin laten leiden door zakelijke overwe-
Wat is jouw denkstijl?
gingen. Hij begrijpt als geen ander de behoeften van
1 Pionier De gedachten van de pionier worden gedomineerd
de klant. Zijn grote drijfveer is acceptatie door de omgeving.
door mogelijkheden. Hij leeft in de toekomst en heeft
3 Manager
een langetermijnvisie. Door zijn sterke verbeeldings-
De manager is als geen ander in staat op de zaak te
kracht ziet hij vaak het hele plaatje al voor zich, terwijl
passen. Door zijn zoektocht naar zekerheden hecht hij
anderen nog geen benul hebben. De pionier denkt
groot belang aan regels en procedures. Gericht op de
speels, snel en vaak buiten gestelde kaders. Hij valt op
korte termijn houdt hij het overzicht in een anders
door een gepassioneerde, optimistische, maar soms
chaotische situatie. Graag houdt hij de touwtjes in
ook naĂŻeve stijl.
handen en streeft hij naar orde. Hij structureert het bedrijf tot een efficiĂŤnt opererende onderneming en voor de kleinste details wordt een planning opgesteld.
30
4 Vakman De vakman (of -vrouw) is goed op de hoogte van alle
Bron: Entrepreneur Consultancy
ontwikkelingen op zijn vakgebied. Hij weet alle ‘ins’
Gebaseerd op de E-Scan van
en ‘outs’ van zijn vak. Hij vormt zich een beeld van
Entrepreneur Consultancy
gebeurtenissen vanuit zijn ervaring en vakkennis
www.ondernemerstest.nl
waardoor hij onafhankelijk en rationeel tot de juiste beslissing komt. Hij weet altijd de beste alternatieven voor te schotelen. De vakman is individualistisch en realistisch ingesteld. C
‘ STAP VOOR STAP MIJN DROOM AAN HET WAARMAKEN’ REINIER VAN ES HEARTSDESIRE
WWW.HEARTSDESIRE.NL
Blik op de toekomst thijs mellema & Erik Snijder THIJS&SNIJDER
33
Productontwikkelaars Thijs&Snijder
Prototypen
Industrieel ontwerpbureau Thijs&Snijder heeft voor
Na een uitgebreid onderzoek naar een geschikte
mede Smarters 100%FAT het prijswinnende idee van
vorm, functionaliteit en indeling van het product,
de VirtuScope doorontwikkeld. 100%FAT maakt
heeft Thijs&Snijder twee prototypes gemaakt. Een
interactieve multimediaopstellingen en heeft de
technisch prototype waar de softwareontwikkelaars
hulp van Thijs&Snijder ingeroepen om dit idee om
van het project mee kunnen werken. En een proto-
te zetten in een seriematig produceerbaar product.
type dat bruikbaar is voor productdemonstraties,
VirtuScope De VirtuScope is een verrekijker waarmee een virtuele
technische werking, produceerbaarheid en eerste testen op het vlak van gebruiksvriendelijkheid.
laag aan de werkelijkheid wordt toegevoegd. Door dit
Verbinden
product bijvoorbeeld bij een bouwplaats te zetten,
Smart Creation heeft hierin op een aantal manieren
kan de gebruiker alvast zien wat in de toekomst
een waardevolle rol vervuld. Door 100%FAT en
gebouwd wordt.Â
Thijs&Snijder bij elkaar te brengen. Maar ook door vouchers beschikbaar te stellen, om advies van partners in te winnen over bijvoorbeeld subsidies, projectmanagement en patenten.
WWW.THIJSENSNIJDER.NL | WWW.100FAT.NL
Problemen verkennen, duiden en oplossen met Gamestorming JOHN VRAKKING DE BINNENWERELD
35
TIJD VOOR CREATIVITEIT Partner John Vrakking helpt
startende ondernemers bij time
management, creatief probleem
oplossen en met de vertaling van strategie naar resultaat. Speciaal
voor Smart Creation heeft hij de workshop Gamestorming georganiseerd.
Zelf een Gamestorm organiseren? Zie hier de regels! D
Creativiteit is generaties lang beschouwd als iets dat specifiek bij kunstenaars hoort. Vanuit een zakelijk perspectief voelden we wel de noodzaak tot creatieve oplossingen, maar lieten dat vooral over aan ‘de creatieven’. Echter, in de huidige competitieve kenniseconomie kun je je er niet meer op beroepen ‘niet creatief’ te zijn. Het is tijd dat de rechterhersenhelft de ruimte krijgt; dat deel van ons brein waar werkelijk vernieuwend-denken plaats vindt.
Wat is Gamestorming? Gamestorming is een aaneenschakeling van speciaal uitgezochte spelvormen om oplossingen mee te genereren bij een probleem. Het is ook geschikt om eerst het probleem te verkennen, te duiden en er daarna een oplossing voor te bedenken. Het woord lijkt op ‘brainstorm’, wat één van de toegepaste games zou kunnen zijn. Het nadeel van maar één game (zoals de brainstorm) is, dat je je achteraf
36 afvraagt: ‘stel dat we in de divergentiefase (stormfase) van de brainstorm op iets anders terecht waren gekomen, welke oplossing hadden we dan gehad?’ De Gamestorm heeft dat niet, omdat er verschillende opeenvolgende divergentie- en convergentiefasen zijn.
Workshop Gamestorming Tijdens de Gamestorm hebben we een alledaags vraagstuk aangepakt: een problematische verkeerssituatie bij een basisschool. Via verschillende
Werken met je handen De kracht van Gamestorming zit in het actief werken met je handen, met Post-It’s, met potlood en papier, met interactie. Daarmee stimuleren we creativiteit en discussie. Dit slaat meestal door wanneer we bijvoorbeeld met computer gebaseerde werkvormen aan de gang gaan, in een passieve vergadersetting.
Test hier je creativiteit E
werkvormen op de Game-borden, zowel in subgroepen als plenair. Eén van de vragen was: ‘bedenk een zo onveilig mogelijke situatie bij een basisschool.’ Tijdens de Gamestorm zijn verrassende suggesties ontstaan om het verkeersvraagstuk aan te pakken. Dit was een mooie vingeroefening om te ervaren dat Gamestorm ook heel simpel toe te passen is op vraagstukken uit de eigen praktijk. www.debinnenwereld.nl
Piano als basis voor mijn groei Sefrijn LANGEN SEFRIJN
38
SEFRIJN’S avontuur Sefrijn Langen is een Smarter met vele talenten. Sefrijn houdt
zich niet alleen bezig met het maken van muziek, maar is ook nog
product designer, grafisch vormgever, web designer en programmeur.
Het liefst verbindt hij alle disciplines aan elkaar en dat heeft tot nu toe
mooie producten opgeleverd. Lees hieronder het verhaal van Sefrijn. Programmeer vocabulaire Als ik even niet met mijn oren bezig was, dan maakte
Basic, Java, HTML, CSS, Javascript, PHP, SQL, C++, Ruby
ik iets anders. Toen ik een kleine jongen was program-
on Rails. Langzaam maar zeker namen mijn hersenen
meerde ik een spelletje. Het werd beloond met een
de grammatica en vocabulaire van de talen in zich op
negen op school, zoals dat hoort. Het markeerde het
en snapte ik hoe je de computer naar je hand zet.
begin van mijn programmeertijdperk. Pascal, Visual
39
Genoeg van het ‘circus’
Kennisdeling op maat
Ik heb een opleiding gevolgd tot Industrieel
Nu verspreid ik mijn kennis op het gebied van
Ontwerper. Dat betekent dat je van allerlei markten
programmeren, creativiteit en muziek via workshops
thuis bent: je bent interdisciplinair en innovatief,
en cursussen. Ik heb een jaar met veel plezier gewerkt
marktgericht en voor de massaconsumptie. Door mijn
als docent op ArtEZ en een eigen bedrijf gehad in
veel te kritische hoofd had ik hier al snel genoeg van.
DJ cursussen. Ik geef nog steeds les, maar nu met
Ik zag mezelf niet zo graag arme Chinese kinder
workshops op maat, afgestemd op wat jij wilt weten.
arbeidertjes uitbuiten, nog meer afvalstoffen in
Via Smart Creation ontmoet ik leuke mensen die me
de dampkring stoten en meedoen aan het circus.
advies geven, die me helpen met een locatie voor de
Ik besloot na het halen van mijn diploma zelf op
lessen of die zelf mee willen doen aan een workshop.
avontuur te gaan. Ik startte wat bedrijfjes, werkte
Naast al dit educatieve werk, werk ik ook als
wat hier en daar, liftte eens wat rond door Europa en
ontwerper en muzikant.
kwam uit in Zweden. Na daar tot rust te zijn gekomen tijdens een Vipassana retraite ging ik weer terug naar Nederland om daar te doen waar ik zin in had.
www.sefrijn.nl
BEHOEFTESCAN Iedere Smarter krijgt na de intake een behoeftescan. Hierin kan hij aangeven
waar hij behoefte aan heeft.
BEDRIJFSINRICHTING/INVENTARIS HUUROVEREENKOMST BEHOEFTE TIJDELIJKE WERKPLEK KILOMETERADMINISTRATIE SWOT-ANALYSE BEDRIJF ARBEIDSONGESCHIKTHEIDSVERZEKERING PENSIOEN
AANLOOPKOSTEN
BEDRIJFSAANSPRAKELIJKHEIDSVERZEKERING
BTW-NUMMER AANVRAGEN
RECHTSBIJSTANDSVERZEKERING
HANDELSNAAM
WERK UITBESTEDEN
INSCHRIJVEN KVK
BEDRIJFSOVERNAME
ONDERNEMERSPLAN MAKEN
GOEDKOPE BEDRIJFSRUIMTE
RECHTSVORM BEPALEN
CREATIEF ONDERNEMEN
VAR-VERKLARING
CONTRACTEN EN OVEREENKOMSTEN
BEDRIJF AAN HUIS STARTEN
NAAMONDERZOEK
NAAMBESCHERMING
E-MAILMARKETING
JURIDISCHE ASPECTEN EENMANSZAAK
HUISSTIJL
OPRICHTING VOF
KLANTENSERVICE
OPRICHTING BV
MARKETINGPLAN
OPRICHTING MAATSCHAP
MARKTONDERZOEK
VERGUNNINGEN
NAAMSBEKENDHEID
ALGEMENE VOORWAARDEN
NIEUWSBRIEF
CONCURRENTIEBEDING
PERSBERICHT
GEHEIMHOUDINGSOVEREENKOMST
WEBWINKEL
RELATIEBEDING
ADMINISTRATIE
ACQUISITIEMETHODEN
AFSCHRIJVINGSPERIODEN
COLD-CALLING
BEGROTINGEN MAKEN
COMMUNICATIEPLAN
BELASTINGAANGIFTE
DOELGROEP BEPALEN
CREDITEURENBEHEER
DRUKWERK
DEBITEURENBEHEER
FACTUUR
AFSPRAKEN MET LEVERANCIERS
FAILLIETE DEBITEUR
IMPORT EN EXPORT
FINANCIERINGEN
INKOOP MATERIAAL
LOONBELASTING
LEVERANCIERS VINDEN
SUBSIDIES EN FONDSEN
LOGISTIEK
TRANSACTIES MET HET BUITENLAND/EUROPA
MATERIAALKEUZE
TRANSACTIES: NIET EUROPA
MATERIAALEIGENSCHAPPEN
DOMEINNAAM REGISTREREN
PRODUCTBESCHERMING
E-MAILETIQUETTE
PRODUCTONTWIKKELING
IT-OUTSOURCING
PROTOTYPE MAKEN
SEO VOOR BEGINNERS
TECHNOLOGISCHE TOEPASSINGEN
SOCIAL MEDIA
VOORRAADBEHEER
TESTEN E-MAILMARKETING
ARBEIDSOVEREENKOMST
WEBSITE MAKEN/HOSTEN
ARBEIDSVOORWAARDEN
WEBDESIGN
COMPETENTIEMANAGEMENT
SOFTWARE AS SERVICE (BIJV. GOOGLE DOCS)
CONFLICTEN
EERSTE WERKNEMER EINDE ARBEIDSOVEREENKOMST FUNCTIONERINGS-/BEOORDELINGSGESPREK MANAGEMENT ONTSLAG SOLLICITATIE EN SELECTIE TIJDELIJK PERSONEEL INHUREN ZIEKE WERKNEMER-CASE MANAGEMENT BALANS WERK-PRIVÉ STRESSMANAGEMENT NETWERKEN EFFECTIEF COMMUNICEREN VERGADERTECHNIEKEN TIMEMANAGEMENT CREATIEF DENKEN MOTIVEREN
TOP 10 VAN SMARTERS 1 NAAMSBEKENDHEID 2 ALGEMENE VOORWAARDEN 3 CONTRACTEN 4 ADMINISTRATIE 5 MARKTONDERZOEK 6 BALANS WERK EN PRIVÉ 7 ACQUISITIE 8 BELASTING 9 MARKETING 10 SUBSIDIES
Het belang van boekhouding berton ter doest AATD
45 Administratie, boekhouding en fiscale zaken worden
3 Zorg ervoor dat de administratie
door vele ondernemers als lastig ervaren en vooruit
correct wordt bijgehouden in een
geschoven. Vooral bij startende ondernemers, die zich
financieel softwarepakket of Excel-sheet.
het liefst met hun passie bezig houden. Als startende
4 Registreer de bestede uren aan je ondernemings-
ondernemer ben je echter ook verantwoordelijk om
activiteiten in verband met het urencriterium
allerlei andere zaken te verzorgen of te regelen.
voor zelfstandigenaftrek en startersaftrek (dit
Ik vind het belangrijk dat startende ondernemers van
dien minimaal 1.225 uren per kalenderjaar te zijn).
begin af aan de administratie, boekhouding en fiscale
5 Registreer de kilometers die je met je privĂŠ-auto
zaken goed op orde hebben. Vanuit deze gedachte
en/of fiets maakt ten behoeve van je onderne-
heb ik mij als partner bij Smart Creation aangesloten.
mingsactiviteiten. Per kilometer mag eur 0,19
Heb jij je zaken al op de rail?
als bedrijfskosten worden opgenomen.
6 Met betrekking tot de belastingdienst:
Berton geeft startende ondernemers
zorg ervoor dat je tijdig de vragenformulieren,
de volgende tips en adviezen:
belastingaangiften en betalingen verricht om
1 Maak een ordner per jaar met tabbladen voor: inkoopfacturen, verkoopfacturen, bankmutaties, belastingzaken en overige.
2 Zorg ervoor dat je verkoopfacturen
boetes te voorkomen.
7 Overleg met je administratiekantoor of boekhouder op welke wijze er een invulling wordt gegeven: wat doe je zelf en wat laat je doen?
aan de factuurvereisten voldoen. WWW.AATD.NL
46
Voucher
Met deze voucher heb je recht op één adviesgesprek of één uur hulp bij het opstarten van je onderneming.
Je kunt deze voucher gebruiken voor:
ADVIES-gesprek met partner (waarde: 1 uur) HULP van Smarter (waarde: 1 uur)
Handtekening
Datum:
‘ HET BEGINT ALLEMAAL BIJ EEN IDEE. WAAROM DOET EEN ORGANISATIE WAT ZIJ DOET? DAARNA VOLGT EEN CONCEPT. HOE VERTALEN WE DAT IDEE NAAR EEN KRACHTIGE CAMPAGNE EN WELKE MIDDELEN ZETTEN WE DAAR VOOR IN?’ RENS LEERKES HESITATE WWW.HESITATE.NL
De grootste brainstormsessie van Nederland emiel pegge VEELIDEEﾃ起.NL
49
EEN ANDERE DENKRICHTING Veelideeën.nl is de website waar vragen van bedrijven gekoppeld worden aan innovatieve ideeën
van internetgebruikers uit heel Nederland. De kracht van
Veelideeën.nl is dat door een
grote groep mensen over een
vraag nagedacht wordt. Hierdoor krijg je veel meer verschillende
ideeën dan dat je met een paar mensen kunt verzinnen.
50
Basis voor ontwikkeling
accountancy bedrijfjes, ontwerp bureaus, banken en
Mensen die niet direct betrokken zijn bij een product,
Smart Creation. Berrie sprak me aan en vroeg wat ik
dienst of probleem kunnen door de afstand die zij
op de Startersdag kwam doen. Ik vertelde over mijn
hebben heel anders tegen een product aankijken.
plannen voor een eigen bedrijf en liet mijn ideeën
Het doel van Veelideeën.nl is dat bedrijven deze
zien. Hij vertelde me gelijk dat het een leuk initiatief
ideeën gaan gebruiken tijdens brainstormsessies
was en wilde me graag een keer uitnodigen zodat ik
binnen het bedrijf. Al deze ideeën zullen de mensen
toegevoegd kon worden aan de portefeuille van
binnen een bedrijf een hele andere denkrichting
Smart Creation.
geven met als einddoel een betere basis voor het ontwikkelen van een product.
De ontmoeting
Hoe handig! 8 November 2011 is de datum dat ik officieel ‘Smarter’ ben geworden. Vanaf dat moment begon ik me pas te
5 November 2011, het was een uur of elf ’s ochtends
realiseren hoe handig dit is voor een startende onder-
en ik liep het ROC van Hengelo binnen voor de
nemer! Je bouwt gelijk een netwerk op van mensen
Startersdag van de Kamer van Koophandel. Ik had me
die allemaal net gestart zijn en je krijgt workshops en
opgegeven voor enkele workshops en liep tussendoor
tips. Je kunt zelfs werk deels uitbesteden bij enkele
even langs de standjes van de belastingdienst,
partners door middel van het vouchersysteem.
Ik wil Berrie, Margot, de stagiaires en alle anderen steun! graag hartelijk danken voor hun Emiel Pegge
In een jaar tijd heb ik bij Smart Creation de volgende workshops gevolgd:
• Tonny Grimberg (IDC)
• Erik Wolterink (verkooptechnieken)
• Jan Veltman (Technology2succes)
• De belastingdienst, Robin Effing (Social Media), • Han van der Meer (Crenovatie) • Jos Essers (Netwerken)
Werk uit kunnen besteden aan de volgende partners:
• Roxanne Coelman (tekstschrijven)
Vele tips gekregen van:
• John Vrakking (DaVinci)
• Tom Evers (D’Andrea & Evers) • Frank Hautvast (Buroblink)
• Erwin Holtland (Kennispark)
• Daan Vaneker (Administratie.net) • Mark Leer (Easycreators)
• Erik Klooster (Financiële administratie opzetten) WWW.VEELIDEEEN.NL
Niet langer de speld in de digitale hooiberg MARK LEER EASYCREATORS
53
HOE SEO BEN JIJ? Je gaat ondernemen, legt
een domeinnaam vast, maakt een website en wacht tot je
bezoekers krijgt. ‘Ja, zo gaat
het niet werken’, zegt partner
Mark Leer van EasyCreators.
Eerst de content, dan de website! Volgens hem moet je eerst zorgen voor goede content, voordat je zomaar een website online zet. Mark geeft verschillende startende ondernemers advies bij de vindbaarheid van hun website.
Wat is een goede website? Dat is afhankelijk van wat je doel is met de website. Het gaat erom dat je op internet tussen al je concurrenten gevonden wordt. Over het algemeen willen de meeste ondernemers meer bezoekers op hun website krijgen, maar deze is niet altijd conversieklaar.
Conversieklaar? Het is niet altijd duidelijk voor een bezoeker wat hij of zij moet doen op de website. Als je denkt dat een klant je hele website gaat doorzoeken, dan heb je het mis. De routing in een website moet duidelijk zijn en alle buttons moeten doorgetest zijn. Maar wacht ook niet te lang met het lanceren van je website, want uiteindelijk is deze nooit klaar.
54
SEO-proof SEO is Search Engine Optimization, oftewel zoekmachine optimalisatie. Voor vele ondernemers een bekend begrip. Meestal begin ik met een analyse om te kijken hoe SEO-proof de website is. Hoe hoog komt de website voor in Google? En hoe is het met je concurrenten gesteld? Je krijgt dan een rapport waar precies in staat wat je te doen staat.
Hoeveel gaat dat kosten dan? Met Social Media krijg je ook bezoekers, maar je moet tijd blijven investeren om het boeiend te houden. SEO is een investering voor de lange duur. SEO wordt nog wel eens onderschat en ondernemers
Tips van Mark
• Richt je site in voor de
bezoeker, niet voor Google.
• Content is leidend, pas de layout daarop aan, niet andersom.
• Per pagina één
duidelijke call to action.
• Gekochte links zijn killing! • Installeer altijd een analytics pakket.
• Zet altijd GZIP aan.
zijn soms bang dat het behoorlijk duur wordt. Ik kijk naar wat men zelf kan doen en leer ze hoe de website SEO-proof kan blijven.
www.easycreators.nl
‘OUR BUSINESS IN LIFE IS NOT TO GET AHEAD OF OTHERS, BUT TO get ahead of ourselves.’
E. Joseph Cossman
JAAP Beernink Golden Egg Check en Voorzitter Technologie Kring Twente Stuurgroep Smart Creation
Niets is mooier dan mensen met elkaar verbinden MARGOT KNISPEL Smart creation
57
GEEN DAG IS HETZELFDE Als dagelijks gezicht van Smart Creation zie je van alles om je
heen gebeuren. Geen dag is hetzelfde en gelukkig maar! In het Smart Atelier – de creatieve broedplaats van Smart Creation –
is elke dag anders. Van druk, gezellig en rumoerig tot rustig,
serieus en ijzig stil. In deze dynamische omgeving heb ik vele
startende ondernemers ontmoet en vele van hen zien ontwikkelen. Korte lijnen Wanneer een Smarter zijn idee heeft toegelicht, ga
Smart Creation. Wanneer een Smarter een vraag
ik direct na welke partners en starters voor hem of
heeft, kan meestal één van de andere Smarters die
haar relevant zijn. Smart Creation telt inmiddels 35
beantwoorden. Wanneer we aan het brainstormen
partners en 173 Smarters, dus er kunnen vele ver-
zijn, kan nog wel eens een Smarter aansluiten met
bindingen gemaakt worden. De lijnen zijn kort bij
zijn of haar kennis. En als een Smarter vragen heeft
58 op het gebied van marketing, belastingen, verzeke-
Samenwerking
ringen, onderhandelingsvaardigheden; dan hebben
Er zijn verschillende samenwerkingen ontstaan.
we hier partners voor, die net als verschillende star-
Verschillende starters geven elkaar opdrachten of
ters regelmatig in het Smart Atelier te vinden zijn.
helpen elkaar aan opdrachten. Voor Smart Creation een zeer wenselijke ontwikkeling, want deze men-
Fysieke werkplek
sen hebben een creatief en zakelijk netwerk om
Verschillende Smarters kiezen ervoor om in het Smart
zich heen verzameld. Ze kunnen samen succes-
Atelier te gaan zitten. Deze fysieke en inspirerende
sen boeken, elkaar verder helpen en inspireren en
werkplek heeft vele verbindingen opgeleverd. En
dat levert vele nieuwe innovaties en creaties op.
het begint veelal met dezelfde vraag; ‘Wat doe jij eigenlijk?’. Het is mooi om te zien hoe bijvoorbeeld een ondernemer met een IPO (Industrieel Product Ontwerpen) achtergrond belastingtips geeft aan
‘Het begint veelal met dezelfde vraag: “Wat doe jij eigenlijk?’’’
een fotograaf en hoe een interieurarchitect uren weg kan kletsen met een concept designer.
www.smartcreation.nl
Afwisselend, creatief, leuk en vooral leerzaam om hier stage te lopen LARS VAN HOLDER STAGIAR Smart creation
60
BUSINESS MODEL CANVAS Tijdens de zogenaamde
Smart Up Sessies gebruiken
we het Business Model Canvas
om het businessmodel van een
Smarter op een transparante en
overzichtelijke manier in kaart te
brengen, onder de loep te nemen en communiceerbaar te maken.
De Smart Up Sessie, welke vaak drie uur duurt, is een brainstormsessie, waar de Smarter in het eerste uur zijn eigen product/dienst in het Canvas zet. Met Post-its worden de negen vlakken gevuld. In de volgende twee uur van de sessie worden varianten bedacht, die mogelijk een verbetering van het bedrijf of zelfs beloftevolle aanvullingen/aanpassingen kunnen zijn. Het Business Model Canvas is ontwikkeld door Alexander Osterwalder & Yves Pigneur. Zie ook hun boek:‘Business Model Generation: a Handbook for Visionaries, Game Changers and Challengers’.
61
De negen onderdelen van het Business Model Canvas
1 Customer Segments
4 Channels Hoe worden klanten(groepen) op de hoogte gehouden van jouw aanbod? Op
Welke specifieke klanten (groepen)
welke manier ervaren zij jouw waardepropositie
wil je bedienen? Wat zijn de behoeften
het beste? Op welke manier kunnen zij jouw
van deze klanten (groepen)?
aanbod kopen en verkrijgen?
2 Value Proposition
5 Income
Welke onderscheidende waarde bied je?
Waar verdien jij nu je geld mee? En
Welke problemen help je oplossen? Dit kunnen
in de toekomst? Hoe kun je aanvullende
zowel de huidige als de toekomstige behoeftes
bronnen van inkomsten ontwikkelen?
zijn. Waarom zouden deze klanten zaken met jou moeten doen (en niet met iemand anders)?
3 Customer Relationships
6 Resources
Welke hulpbronnen heb je nodig om je waardepropositie te creĂŤren? Voor je
Hoe onderhoud je de contacten met de verschil-
distributie? Om de klantenrelaties te
lende klantensegmenten, hoe houd je ze te
onderhouden? Om nieuwe klanten te krijgen?
vriend? Op welke manier wil elk klantensegment dat jij contact met hen onderhoudt. Welke manier is voor elk segment de juiste en meest rendabele?
62
7 Activities
Print en vul je eigen Canvas model in!
Welke kernactiviteiten zijn essentieel om je waardepropositie te creëren of te versterken? Om de klantenrelaties te onderhouden? Om nieuwe klanten te krijgen?
8 Partners
Welke partnerships zijn essentieel om jouw aanbod te maken of te co-creëren? Welke partners zijn cruciaal om nog succesvoller te zijn?
9 Costs
Welke kosten zijn essentieel om jouw businessmodel te laten functioneren? Welke hulpbronnen en kernactiviteiten zijn het meest kostbaar? Welke kosten zijn vast, welke zijn variabel? F Na de Smart Up Sessie hebben Smarters inzicht in de bouwstenen van hun businessmodel; wanneer ze één vlak veranderen, begrijpen ze waarom andere vlakken mee veranderen.
Invulling Canvas model
63
WWW.BUSINESSMODELGENERATION.COM
Creatieve jongen honden, genezen van hondsdolheid NIELS MOSHAGEN & PETER POLMAN NOTE DISRUPT
65
Never the same, always changing… dat zijn wij, dat is ons werk
Smart Creation hebben we mogen spelen, proberen,
Als creatief ontregelaars zetten we graag alles
ontmoeten, spiegelen, praten en luisteren. We zijn
op z’n kop! Waarom we dat doen? Omdat we het
geïnspireerd en hebben kunnen inspireren onder
leuk vinden en omdat we geloven in het creëren van
de begeleiding van een netwerk van ervaren
waarde, onverwachte ideeën en goede herinneringen.
enthousiastelingen en creatieve ondernemers.
Voor jou, je vrienden en onszelf natuurlijk. We denken
ideeën zijn we binnengevlogen. In de speeltuin van
vanuit een creatieve hoek mee op zowel strategisch
A whole lotta’ fun!
als operationeel/uitvoerend niveau, op alle merk-,
Na ruim een jaar zijn we nog altijd die twee jonge
product- en belevingslevels.
honden met een overvloed aan ideeën, van de
Overdosis aan ideeën
hondsdolheid zijn we echter genezen. Voorzien van de nodige bagage en motivatie gaan we met Note
Note Disrupt bestaat uit Niels Moshagen en Peter
Disrupt de toekomst tegemoet. Wat we gaan doen?
Polman, twee creatievelingen die elkaar hebben
Geen idee. Eén ding weten we echter wel: we’re
gevonden door te doen wat ze leuk vinden. Door dat
gonna have a whole lotta’ fun! Benieuwd waar we
pad te blijven volgen zijn we in een vroeg stadium bij
vandaag mee bezig zijn? Bel, mail, kom langs.
Smart Creation beland. Als twee, met hondsdolheid
Hoe dan ook, doe het snel, want morgen doen we
geïnfecteerde, jonge honden met een overdosis aan
weer iets anders. Pssst! Disrupt, don’t interrupt.
WWW.NOTEDISRUPT.NL
Het begint met je passie ROBBERT JAN | MARJo | WIRo BUSINESS DEVELOP TEAM
67
BUSINESS DEVELOP TRAJECT Het Business Develop Traject vormt de kern van Smart Creation. Het begint met je passie en het eindigt met je verdienmodel.
Those who don’t believe in magic will never find it WIRO KUIPERS Onsidee
69
ONTDEK WAAR JIJ VAN GAAT VONKEN Wiro Kuipers is één van de
Vonk waar je energie van krijgt ‘Als je als ondernemer of als werknemer binnen een organisatie bezig bent met de dingen waarin jij gelooft en waarin jij goed bent, dan komen er mensen op je af die dat interessant vinden. Als jij weet waar je midden in de nacht voor wakker gemaakt wilt worden, dan straal je iets uit waardoor
partners van Smart Creation.
mensen met je willen samenwerken. Dan ontstaat
tijdens de Smart Up Sessies,
Jezelf zijn
Samen met Berrie heeft hij,
bijna 75 Smarters op weg
geholpen bij ‘het ontdekken
van hun vonken’. Wij vroegen hem wat dat nou betekent.
er een soort vonk, waarvan je energie krijgt.’
‘Ik merk dat bij mezelf ook. Ik bedenk: hier staat mijn bedrijf voor en op deze manier wil ik het omschrijven. Ik heb zojuist mijn website aangepast, maar ik weet nu al dat ik van mensen ga horen:‘dat ziet er heel mooi uit, maar ik kies voor jou, om wie jij bent en om wat jij me vertelt’. Dus door jezelf te zijn, door te weten waarvan jij ‘vonkt’, kan je toffe dingen creëren.’
70
Het businessmodel van een varken
Ondanks dat ik al wel 20 grafisch vormgevers
‘Tijdens een workshop die ik geef laat ik mensen een
aan tafel heb gehad, lukt het om bij elk van die 20
businessmodel van een varken maken. Een varken
toch weer een ander stukje te vinden waar hij of
kan op meer dan 100 manieren terugkomen in
zij op kan uitblinken. Ik stel vragen en ik confronteer,
producten die waarde hebben voor mensen.
ik help ideeën ontwikkelen die richting geven.
Je kunt ontzettend veel verschillende business
De diversiteit die net onder de oppervlakte zit,
modellen maken. Zo is het ook bij Smart Creation.
daar zoek ik naar. Dat heeft ook weer te maken met die vonken waar we het net over hadden.’
‘Soms heb je iemand nodig die je oogkleppen opzij trekt of iemand die je een schop onder je kont geeft en je laat zien wat er allemaal mogelijk is. Dat doe ik graag’.
Op zoek naar magie ‘Sjakie en de chocoladefabriek, dat is ook een mooie. Het is een voorbeeld van de kracht van de verbeelding. De directeur van de fabriek zegt tegen de kinderen: ‘And above all, whatch with glittering eyes the whole world around you, because the greatest secrets
71 are always hidden in the most unlikely places. Those
wat van die magische momentjes mee te laten
who don‘t believe in magic will never find it’. Met
maken. Dat hij of zij denkt: ‘verrek, het kan ook
andere woorden: als je met een nieuwsgierige blik
op die manier!’. Soms heb je iemand nodig die je
rond blijft kijken en je verbeelding de ruimte geeft,
oogkleppen opzij trekt of iemand die je een schop
dan kun je veel meer magische momenten meema-
onder je kont geeft en je laat zien wat er allemaal
ken. In een Smart Up sessie probeer ik een Smarter
mogelijk is. Dat doe ik graag.’
Tip van Wiro
Bekijk eens de TED-talk van Benjamin
Zander. In dit filmpje leert Zander als dirigent 1600 mensen klassieke muziek te
eigenlijk alleen bezig is met ‘awakening
possibility in other people’. Hij laat anderen
mogelijkheden zien. Hij zet anderen in be-
waarderen. Hij staat als dirigent altijd op
weging. Een fascinerend filmpje, vind ik. Als
dingen. Maar hij maakt eigenlijk helemaal
eens wat jij als ondernemer wilt betekenen
het hoesje van de cd, in verschillende houniet het geluid. Zijn boodschap is dat hij
laatste wil ik er nog aan toevoegen: bedenk
voor anderen.
www.ONSIDEE.nL
72
GOLDEN CIRCLE Het begint met de ‘why’
Wat-Hoe-Waarom?
Voordat we met een Smart Up Sessie beginnen,
Iedereen binnen een organisatie kan uitleggen wat
vragen we waarom de Smarter denkt met zijn/haar
de organisatie doet. Sommige medewerkers kunnen
idee, product of dienst een goed bedrijf op te kunnen
ook uitleggen hoe de organisatie dat doet. Maar
zetten. De basis voor deze vraag komt van Simon
slechts een enkeling kan uitleggen waarom de organi-
Sinek, die in 2009 het boek ‘Start With Why’ schreef.
satie dat doet. Waarschijnlijk zelfs alleen de oprichter.
Sinek legt uit waarom het voor elke organisatie van
Waarom? Omdat die ooit begon met een ideaalbeeld
belang is om hun ‘waarom’ helder te formuleren en
in zijn hoofd toen hij de organisatie opstartte. Sinek
alle beslissingen en communicatie-uitingen daaraan
noemt de bovenstaande afbeelding ‘The Golden
te spiegelen. Waarom? Omdat je daardoor altijd jezelf
Circle’. Het is goed dat een Smarter weet wat hij doet
blijft en je klanten juist dat aspect waarderen. Om je
en hoe hij dat doet, als het maar voortkomt uit het
‘waarom’ blijven ze klant bij je en raden ze je bij
‘waarom’. Anders mist er iets: de basisgedachte,
anderen aan.
waaruit alles voortkomt.
73
74
Hoe het ‘waarom’ werkt
Het begint met het ‘waarom’
De gebroeders Wright, Apple, Martin Luther King,
Smarters vragen we daarom altijd naar
Harley Davidson, Disney: allemaal begonnen zij met
hun ‘Why’, zodat zij nadenken over hun USP’s.
het ‘waarom’. Zij wilden op hun manier bijdragen aan
Waarom is hun bedrijf uniek? Waarin verschillen
de wereld. In het geval van Apple ging het erom dat
zij van hun concurrenten? En dan niet alleen op
zij de status quo in de computerindustrie wilden
instrumenteel niveau, maar dieper dan dat. Als
doorbreken. Later trokken zij hun ‘waarom’ nog
zij die ‘waarom’ weten te vinden, krijgen ze niet
verder door: ze doorbraken ook de status quo in de
alleen klanten, maar ook fans. Zij blijven hen altijd
muziekbranche en de smartphonemarkt. En wij als
trouw zolang een Smarter trouw blijft aan zichzelf.
consumenten vonden dat geen probleem. Waarom?
Waarom? Omdat ze weten waarom je het doet. G
Omdat we wisten waar ze het voor deden. We kenden hun ‘waarom’. Als Dell nu met een smartphone komt, vinden we dat vreemd. Omdat Dell altijd op het ‘wat’ en ‘hoe’ zit: zij maken computers goedkoper, door de tussenverkoop uit te schakelen. Er zit geen ideologische visie achter. Behalve geld verdienen dan.
Meer weten over de Golden Circle? Bekijk de TED Talk van Simon Sinek
Wat is een marketinganalyse? ROBBERT JAN KOOIJ VÉlon PI
76
ALS EEN VIS IN HET WATER VAN DE BLUE OCEAN Robbert Jan Kooij geeft Smarters advies op maat volgens de Lean
Startup methode tijdens de
Smart Down Sessies. We vroegen
hem hoe hij Smarters heeft on
dersteund de afgelopen jaren. De
Blue Ocean Strategy is één van de strategieën die Robbert Jan inzet.
‘Smarters zijn hele creatieve mensen die ik graag begeleid en ondersteun met strategische adviezen. Bij Smart Creation draait alles om nieuwe bedrijfsideeën opdoen en concreet uitwerken. De Smart Down Sessie heeft als doel ideeën om te zetten in een goed lopende business. Ik ga met de Smarter in gesprek en kijk welke ideeën er zijn, hoe het nu gaat met het bedrijf en waar hij of zij tegenaanloopt. Uiteindelijk wil je de Smarter helpen om strategisch te denken en goede beslissingen te nemen, liefst onderbouwd met financiële getallen.’
77
78
Smart Down Workshop
productontwikkeling. Samen met de Smarter
‘Voorafgaand aan de Smart Down Sessie geef
‘scan’ ik de onderneming en de omgeving.
ik een groepsworkshop (Smart Down Workshop)
We stellen vast of het Canvas model
waarbij we op een interactieve manier een ingedikt
aangescherpt of vernieuwd moet worden om
marketingplan maken op één A1 vel. Daarbij gaat
het bedrijf (nog) beter te laten draaien. Eén van
het om het ontdekken van trends en klantbehoeften
de belangrijkste dingen die we doen is het
en reflecteren Smarters op elkaars ideeën.
concreter vaststellen welke klantensegmenten
De Smarter ontdekt daardoor hoe je vanuit de
er zijn en tot welke omzet/kosten dat kan leiden.’
klant denkt en hoe je je bedrijf effectief kan sturen.’
Concurrentie in overvloed
Smart Down Sessie
‘Veel ondernemers, ook binnen Smart, zitten in een
‘Na de workshop volgt een coachingsgesprek in de
leuke interessante sector en kijken naar bestaande
Smart Down Sessie, we meestal beginnen met ambi-
bedrijven als voorbeeld. Er zijn veel concurrenten,
ties en de stand van zaken. Hoe gezond is je bedrijf nu,
waardoor het voor de klant lastig te bepalen is bij
zowel financieel als op persoonlijk vlak (doe je wel
wie ze waarvoor moeten zijn. Het is dan de uitdaging
wat het beste bij je past, waar wil je naartoe en hoe
om een duidelijk herkenbare product of dienst in de
ga je dat bereiken)? Ik help de ondernemer te reflec-
markt te zetten. Wat ik vaak toepas is de Blue Ocean
teren op zijn of haar sterke punten en passies.
Strategy (Chan, Mauborgne & Mauborgne, nd).
Maar we kijken ook samen naar het product en de
Ik vraag:“waarom koopt een klant iets in deze markt,
79 wat is de achterliggende behoefte en wat
wel herkenbaar genoeg? De kans is groot dat je het
voor prijs staat daar tegenover?”. Dit vertalen
tegen anderen bedrijven moet afleggen met meer
we in waarden. Ik vraag daarna aan de Smarter
ervaring, capaciteit en merkbekendheid. In de Red
om het eigen bedrijf te vergelijken met een
Ocean wordt heftig geconcurreerd. De ene haai
aantal aansprekende concurrenten.’
probeert de andere weg te concurreren. Blue Ocean
Zwem in nieuw stukje water
Strategy is het creëren van een nieuw stuk oceaan. Je maak de concurrentie irrelevant. Ontwikkel je bedrijf
‘Als je een bestaande markt wilt betreden als startup,
zodanig dat je aanspreekt op onontdekte klantbe-
vraag je dan af of dat verstandig is. Wil jij je als full-
hoeften. Het uiteindelijke resultaat van de sessie is
service, alles-in-één bureau neerzetten? Ben je dan
dat de Smarter een hogere kans van slagen heeft.’
Tip van Robbert Jan
‘Just do it‘ werkt niet, je moet je startup echt sturen en managen op een flexibele manier.
Werk elke dag aan het verwezenlijken van je droom. Probeer verschillende dingen uit, maak steeds kleine maar concrete stappen. Bouw voort op je sterke punten en stem je product steeds af op trends en klantbehoeften. Lees ook eens: Blue Ocean Strategy
(Chan, Mauborgne & Mauborgne, nd) en ‘Innovation Management’ (J.Tidd).
WWW.VELONPI.NL
Audiovisuele wellness SANDER VAN DIJK PROJECT SERENITY CENTRE
81
Afstuderen in een creatieve omgeving
doen: ideeën verzinnen. Hiervoor is er bij
Ik ben Sander van Dijk, afstudeerder van de
Smart Creation alle tijd en ruimte, wat ik
opleiding Industrieel Product Ontwerpen. Via
prettig vind, omdat ik ervan overtuigd ben zo een
studiegenoten Thijs & Snijder ben ik bij Smart
interessant en vernieuwend concept neer te zetten.
Creation gekomen. Omdat ik me wilde richten op de conceptuele kant van ontwerpen, heb ik ervoor
Vele invalshoeken
gekozen om bij Smart Creation af te studeren. Bij
Werken tussen ondernemers en andere
Smart Creation heb ik de vrijheid om op mijn eigen
afstudeerders bij Smart Creation werkt motiverend.
manier af te studeren en toch de juiste bedrijfs
Er lopen veel verschillende mensen rond en er is
begeleiding te krijgen die ik hierbij nodig heb.
kennis vanuit veel verschillende vakgebieden,
Serenity Centre
waardoor er weer nieuwe invalshoeken kunnen ontstaan om je product of idee fris te houden.
Het project waarmee ik aan het afstuderen ben
Het netwerk van mensen dat je bij Smart Creation
is ‘Serenity Centre’, een audiovisuele wellness
opbouwt is dus erg nuttig. Ondertussen heb ik al
beleving. Omdat er nog geen concreet productidee
leuke mensen om me heen verzameld en ik heb er
was, ben ik eerst uitgebreid onderzoek gaan doen.
vertrouwen in dat ik straks ben afgestudeerd
Hierna kon ik doen wat ik het leukste vind om te
met een goed product, waar ik trots op ben.
www.sandervandijk.nl
82
LEAN STARTUP METHODE Lean Startup Methode Je klanten om feedback vragen, voordat het product
van het bedrijf voor een optimale aansluiting op de
of dienst is ontwikkeld. Dat is belangrijk in de ‘Lean
markt. Van oudsher wordt de ‘watervalmethode’
Startup Methode’. Binnen Smart Creation promoten
gebruikt, waarbij stap voor stap een product of dienst
we deze methode voortdurend. De Lean Startup
wordt ontwikkeld. Eerst de conceptfase, dan het
Methode is ontwikkeld door Eric Ries. In de metho-
design, enzovoort. Een soort startup-ontwikkeling
diek ligt het accent sterk op wat klanten willen. Het
vanuit een ivoren toren. Dat werkt volgens Eric Ries
bedrijfsidee wordt in een vroeg stadium in de praktijk
niet, omdat er geen sprake is van voortschrijdend
bij echte klanten getoetst. De feedback van klanten
inzicht tijdens het ontwikkelproces van het bedrijf of
wordt meteen gebruikt in de verdere ontwikkeling
het product/dienst. H
wat Nieuwsgierig naar te vertellen Eric Ries nog meer Startup heeft over de Lean ier Methode? Bekijk h een filmpje van hem
83
Samenwerken in de sociale kenniseconomie MARJO NIEUWENHUIjSE Nieuwenhuijse Innovatie Advies
87
INNOVATIEF ONDERNEMEN IS ZOEKEN EN DELEN Marjo Nieuwenhuijse, partner van Smart Creation, heeft met haar 18
jaar ervaring als adviseur vele Smarters ‘gesmart-downed’. Oftewel: Marjo stoeide met bedrijfsideeën, clusterde droomplannen en liet
mensen in beweging komen. Met als doel: innovatief ondernemen.
Dat klinkt allemaal heel mooi, maar zeg Marjo, kun je ons vertellen hoe je als creatief ondernemer nou echt kunt innoveren?
88
Op zoek naar de derde weg
moet je daarin schipperen, er moet ook geld verdiend
‘Je moet net even buiten de gebaande paden denken.
worden. Ondernemers denken soms dat ze alleen
Veel startende ondernemers die ik tegenkom hebben
links- of rechtsaf kunnen gaan met hun bedrijf.
ontzettend veel ideeën. Ontzettend leuk, maar de
Maar dat klopt niet, je kunt ook op zoek naar een
vervolgstap – het inkaderen – is net zo belangrijk.
derde weg. Rechtdoor bijvoorbeeld. Er is altijd een
Tijdens de Smart Down Sessie probeer ik ideeën van
vorm van een oplossing, al is die niet direct zichtbaar.’
Smarters wat kleiner te maken en handzamer, zodat mensen ook echt aan de slag kunnen.
‘ Sommige mensen denken dat je linksom of rechtsom moet, maar er is altijd een derde weg: rechtdoor!’
Toets je aannames ‘Je businessmodel is de basis. Het is eigenlijk een verzameling van aannames over jouw product en de klant, waarvan jij denkt dat ze waar zijn. Op een gegeven moment moet je dat toetsen. Ga kijken of jouw aannames kloppen. Daar kom je alleen maar achter als je met de klant praat. Als je de
Ik stel vragen om tot de kern te komen. Ik maak soms
zogenoemde ‘value proposition’ – de waardebepaling
met iemand een tabel, dan zetten we alle ideeën op
(welk probleem los jij met je product op?) – kent,
een rij. Ik vraag dan: wat is je gevoel erbij? Gevoel bij
dan kan je jezelf onderscheiden en een innovatief
een idee is goed, maar de opbrengst telt ook. Soms
product of dienst creëren.’
89
Sociale kennisrevolutie ‘De maatschappij is veranderd. Ik denk dat er een nieuwe revolutie gaande is, de sociale revolutie. Mensen zijn tegenwoordig veel meer bereid om samen te werken. Je hoort mensen zeggen: ‘als het goed gaat met jou, dan gaat het ook goed met mij’. Tien jaar geleden had iemand een groot bedrijf, was directeur en verdiende het geld. Nu is het meer een soort van community-gevoel, waarbij iedereen van alles gunt. Het is een andere benadering dan vroeger. We leven nu in een kenniseconomie. Als je als ondernemer jouw innovatieve kennis deelt, dan krijg je kennis terug. Op die manier maak je jezelf sterker.’
Keep this in mind:
1 Welk probleem van je klant los je precies op?
Tip van Marjo
Lees meer over Business modelling
Heb je dat al aan je klant gevraagd?
(A. Osterwalder), boeken van
3 Wat als je vaste kosten variabel maakt?
startups te maken), bezoek de
2 Wat wil je klant ervoor betalen?
4 Hoe komt de klant te weten dat je bestaat? 5 Wat is jouw ‘unfair advantage’?
Steve Blanks (heeft veel met
website www.springwise.com
voor inspiratie of download de
Clickboard-app voor op je ipad.
www.innovatieadvies.com
Een omgeving waar je je kunt ontwikkelen marten susebeek SUSTEQ
91 ‘Zou het niet gaaf zijn om enthousiasme van
wil meedenken met een animatie voor mijn
ondernemers in Ghana te combineren met mobiel
project. Dit zet mij weer aan het denken welke
internet?’ Dit idee houd mij al zo’n twee jaar bezig.
boodschap ik nou precies naar buiten wil bren-
Na mijn afstudeeropdracht voor Philips in Ghana
gen, en het leverde een erg gave animatie op.
heb ik besloten dit idee verder uit te werken via mijn
• Stevige discussies met Berrie en andere
bedrijf Susteq. Dankzij een Saxion- Summerschool
mensen bij Smart over idealisme, focus en
reünie kwam ik bij Smart Creation terecht.
verdienmodellen in mijn businessplan. Hierbij
De open werksfeer, spontane ontmoetingen
voorzichtig overtuigd worden en er met
en betrokkenheid bij Smart Creation hebben
een sterker businessplan uit komen. Hierdoor
mij zeer goed geholpen bij de start van mijn
heb ik besloten voorlopig geen vaste baan te
onderneming. Enkele goede herinneringen
kiezen, maar fulltime voor Susteq te gaan.
die ik aan Smart Creation heb zijn:
• Vanaf mijn werkplek uit een ooghoek meekijken
Toelichting Marten’s idee
met een workshop over intellectueel eigendom.
Susteq richt zich op waterservice voor gemeen-
Ik heb me niet ingeschreven, maar het ziet
schappen in landen als Ghana. Hiervoor heb ik een
er interessant uit. Dus aanschuiven, meediscus-
product ontwikkeld dat aangesloten kan worden
siëren en na afloop netwerken.
op een nieuwe of bestaande watervoorziening.
• ’s Ochtends binnen komen lopen en voorgesteld worden aan een enthousiaste jongen die graag
Dit product maakt betaling en monitoring van watervoorziening mogelijk. www.susteq.nl
Als startende ondernemer is het een zoektocht naar de juiste draai in je onderneming LISZE SIAW ANILISZ
93
Levendig & visueel Als Flash Designer maak ik animaties in de vorm
veel kennis opgebouwd. Ook de Smart Up Sessie gaf
van leuke presentaties, filmpjes, interactieve
me meer inzicht in welke richting ik op wil met mijn
animaties en banners. Het is aantrekkelijk om
bedrijf. Als startende ondernemer is het een zoek-
mensen op een levendige en visuele manier
tocht naar de juiste draai in je onderneming en waar
kennis te laten maken met iets nieuws! Ik laat
je je op wilt focussen. Er komt zoveel op je af!
mensen inleven in een verhaal door gebruik te maken van graphics, tekst en beelden.
Interactie voor jong en oud
Passie, creativiteit en energie Aan het begin moet je niet alles zelf uitzoeken. Er zijn mensen die daar veel beter in zijn en die
Ik richt me vooral op interactie voor jong en oud. Ik
graag willen helpen. Zo ook de partners van
wil mezelf en anderen spelenderwijs verder helpen in
Smart Creation met hun eigen expertise.
het ontwikkelen van talenten/kwaliteiten, maar ook
Hierdoor kon ik op elk aspect meer te weten
het wegwerken van belemmeringen en onzeker
komen. Tijdens mijn bezoeken aan Smart Creation
heden. Ik kan hier zoveel uithalen en me verder in
ben ik ook veel creatieve starters tegen gekomen,
ontwikkelen, dat motiveert mij. Smart Creation heeft
vol met passie, creativiteit, energie en gave
me geholpen om de stap richting het ondernemen te
ideeën. Kortom, een creatieve omgeving waar
nemen. Door de interessante workshops en master-
ik veel heb geleerd en waar ik mijn creativiteit
classes die regelmatig werden georganiseerd, heb ik
en kennis kwijt kan! www.anilisz.nl
Elke muur blijkt uiteindelijk een drempel te zijn PERNELL HUIJER VeReOn
95
FOCUS OP mogelijkheden Als startende ondernemer loopt niet altijd alles zoals je voor ogen hebt. In de praktijk blijkt dat we de neiging hebben ons te focussen op
belemmeringen. Dat gebeurt vaak op een moment dat we de situatie
als moeilijk ervaren. Vervolgens ontstaat een gevoel van lamgeslagen
zijn; we worden passief en een oplossing is op dat moment ver te zoeken. ‘Juist wanneer mensen blijven hangen in belemme-
8’ genoemd. Deze gaat over je verantwoordelijkheid
ringen en niet tot actie kunnen komen, probeer ik
nemen en hoe je je eigen invloed aanwendt.
te coachen’ zegt partner Pernell Huijer van VeReOn
‘Met deze methodiek maak ik de startende onder-
(Verzuim-, Re-integratie- en Ontslagbegeleiding). ‘Ik
nemer bewust van zijn eigen invloed en betrokken-
laat mensen een situatie van verschillende kanten be-
heid.’ Naast persoonlijke vraagstukken heeft Pernell
kijken en probeer hem of haar daarmee te motiveren.’
verschillende Smarters geholpen met subsidiemoge-
Eén van de mogelijkheden om een startende onder-
lijkheden. ‘In het doolhof van subsidieland wist ik een
nemer aan te sporen wordt gevormd door de cirkel
heldere en overzichtelijke samenvatting te maken van
van invloed en betrokkenheid. Ook wel ‘de cirkel van
de mogelijkheden rondom subsidies. Veel startende
96 ondernemers weten niet waar ze recht op hebben of nemen niet de tijd dit uit te zoeken. En dat is begrijpelijk; de startende ondernemer houdt zich liever bezig met zijn vak’, aldus coach en motivator Pernell Huijer.
Cirkel van invloed en betrokkenheid Als startende ondernemer bepaal je zelf de situatie waarin je je begeeft. Dit zijn situaties die je uitsluitend zelf hebt te bepalen. Het komt vaker voor dat een situatie door anderen wordt beïnvloed. De cirkel van betrokkenheid is dan groter dan de cirkel van invloed. Als dat het geval is kunnen er twee dingen gebeuren:
1 De (startende)ondernemer stelt zich proactief
op en weet vanuit zichzelf beslissingen te nemen en daardoor zijn cirkel van invloed te vergroten;
2 De (startende) ondernemer stelt zich reactief
Proactief gedrag/ Denken In Mogelijkheden (DIM)
• Je accepteert de realiteit zoals die is. • Het idee invloed te hebben.
• Verantwoordelijkheid nemen voor je eigen aandeel.
• Je onderzoekt wat je er zelf aan kunt doen.
Reactief gedrag/ Denken In Problemen (DIP)
• Focus op wat er niet is.
• Het idee geen invloed uit te kunnen oefenen. • Geen verantwoordelijkheid nemen en machteloosheid.
• Reageren vanuit verzet.
• Van anderen oplossingen verwachten. I
op, ziet zichzelf als slachtoffer en verwaarloost de mogelijkheden om zelf invloed uit te oefenen. De cirkel van invloed wordt hierdoor kleiner. www.VEREON.nl
97
98
SOCIAL MEDIA Gary Vaynerchuk is bekend
geworden door zijn baanbrekende benadering van personal bran
ding en zakendoen. Hij heeft de
lokale wijnhandel van zijn fami lie uitgebreid tot landelijke
marktleider in de sector. Dit heeft hij voornamelijk met traditionele
Gary schakelde al gauw over op social mediainstrumenten zoals Twitter en Facebook. Dit deed hij om reclame te maken voor Wine Library TV, zijn videoblog over wijn. Deze successen hebben hem een miljoenencontract voor een boek, diverse optredens in landelijke tv-programma’s en een stortvloed aan lezingen over de hele wereld opgeleverd. Dankzij zijn dubbele identiteit van zakengoeroe en wijnman wordt Gary ook wel bestempeld als de sommelier van de social media.
reclametechnieken gedaan.
Bekijk hier één van de presenta ties van Gary Vayn erchuk
99
Tips voor Facebook
1 Gebruik geen persoonlijke pagina’s voor bedrijven.
Partner Robin Effing is lector social media op Saxion. Voor
Smart Creation heeft hij verschil lende masterclasses social media gegeven. Hij geeft veel tips op het gebied van social media.
Zie hiernaast wat je bijvoorbeeld met Facebook kan doen.
2 Maak het grootste gedeelte
van je Facebook pagina openbaar.
3 Gebruik niet te veel tekst
maar wissel af met foto’s, video’s, polls en linkjes.
4 Wees actief in discussies en betrek je fans.
5 Post regelmatig op de juiste
tijden (doordeweeks in de ochtend of rond half zeven in de avond).
6 Wees echt en doe je niet
anders voor dan in werkelijk-
heid, dit werkt later tegen je.
7 Koop nooit likes.
8 Geef een beloning voor mensen die jou liken.
Smart Creation, een verhaal over de linker en rechter hersenhelft Theodor van der Velde SMART CREATION
101
EEN ‘BIJNA ONMOGELIJKE OPGAVE’ Een ambtenaar van gemeente Enschede kwam met het initiatief.
We praten over een jaar of vijf geleden, 2007 dus. ‘Kunnen jullie een plan maken waarin de creatieve wereld van de mode
gekoppeld wordt aan ondernemerschap?’ Het subsidieprogramma kennisexploitatie (SKE) van
Veel partijen zijn mede eigenaar van
het ministerie van Economische Zaken bood ruimte
Smart Creation. Het fundament is breed,
voor een dergelijk initiatief. Een bijna onmogelijke
gevarieerd en goed van kwaliteit. In de afgelopen
opgave, dachten we eerst. Creatievelingen koppelen
jaren is een breed palet van instrumenten en
aan het zakelijke? Of omgekeerd. Niet echt mogelijk,
voorzieningen ontwikkeld. De doelstelling van
toch? We hebben toch de creatieve koppen bij elkaar
100 creatieve starters helpen ontstaan of doorgroeien
gestoken en het resultaat mocht er zijn; het plan
is meer dan gemiddeld gehaald (meer dan 170).
Smart Creation. Met dank aan de academie Creatieve
Het oogt alsof het plan probleemloos verlopen is.
Technologie en ons projectbureau op Saxion niveau.
Het tegenovergestelde is waar.
102
Vertrouwen op het toeval
Slapeloze nachten
In mijn leven heb ik leren vertrouwen op het toeval.
Zomaar een verhaal uit ons zo succesvolle project.
Zolang je (project) intenties oprecht zijn en goed,
Ergens in de hogeschool wordt gereorganiseerd.
dan ‘weet’ je dat in de fase dat je het niet meer ziet
Opleidingen en afdelingen zijn in nieuwe verbanden
zitten en problemen moet overwinnen, je kunt
bij elkaar gezet. En in zo’n proces valt personeel uit
vertrouwen op wat ‘toeval’ heet. Je kunt op je intuïtie
functies en gaat op zoek naar nieuwe kansen.
vertrouwen. Dan gebeuren er zaken waarmee je geen
Smart Creation heeft in diezelfde periode een hele
rekening hebt gehouden, laat staan dat je die kunt
slechte fase. Projectleider ziek ( ik doe het zelf er
plannen en organiseren. Dan ontstaan er nieuwe
wel even bij, toch?) Wij blijven achterlopen op de
verbindingen, spontaan en autonoom, niet
geplande doelen, het Smart fonds wordt niet of
geregisseerd. Serendipiteit? Synchroniciteit?
nauwelijks benut, laat staan op sterkte gebracht.
Dat kan zomaar. Het is mij weer overkomen.
Vooruitzichten zijn niet goed. Slapeloze nachten. Twee los van elkaar staande gebeurtenissen, toch?
‘Het fundament van Smart Creation is breed, gevarieerd en goed van kwaliteit. In de afgelopen jaren is een breed palet van instrumenten en voorzieningen ontwikkeld.’
103
Twee hersenhelften En dan gebeurt het. Een toevallige ontmoeting
een fast forwarder ernaast (zie www.saxion.nl/
met iemand uit die andere gebeurtenis. Verrassende
fastforward) gaat het als een speer. Met niet alleen
wendingen. En zie, een nieuwe projectleider
de 180 als resultaat. De doorstart, absoluut
met bijzondere talenten. Vind ik het al moeilijk te
ongepland in deze vorm, is van grote betekenis
snappen dat twee hersenhelften gelijktijdig zouden
voor ondernemerschap bij Saxion. Alle instrumenten,
moeten kunnen werken, ontmoet ik zo’n in mijn ogen
voorzieningen, partnerschappen etc. krijgen een
schaars voorkomend persoon. De rechter, de creatieve
plek in de afstudeerfase van alle opleidingen van
kant geoefend, in een studie kunst, en de linkerhelft
de hogeschool. Iedere student kan binnen een
geoefend op de technische universiteit Delft. Het klikt
paar jaar formeel afstuderen in zijn eigen bedrijf.
tussen ons, de snelheid van vertrouwen van Stephen
Wij hebben dan een echt spinn off beleid…
M.R. Covey, (de zoon van, ja) doet de rest en hop, met
Met dank aan het toeval, toch?
www.saxion.nl/SKIO
Discover the real Russia and stand out from the rest‌ Veranika Ramanouskaya vera-fieldmarketing
105 Smarter Veranika Ramanouskaya is currently following the Entrepreneurship and Innovation
Enter the Russian market Russian, Ukrainian and Belarusian markets are the
Masters in Business Academy of Luxembourg. Global
markets you have never dared to think of as a potential
Marketing and managing Innovation is a main focus
market for your products and services? Those countries
of this curriculum. This is again one more boost to her
have so much potential and so much to offer! Do you
small business after the EW Award of Saxion where she
want to be different then your competitors, do you
has acquired a stimulation prize for her Business Plan.
want to enter new interesting markets, do you search
EW Award has facilitated her to improve the
for new perspectives and opportunities? Why don’t
business idea and discover new opportunities.
you try it in Russian, Ukrainian or Belarusian market?
‘Great coaches and professionals from EW Saxion
Simply said, to penetrate those markets is like going
Award for Entrepreneurship as well as from Smart
to paradise: it is really hard to get there, but once you
Creation are extremely helpful’, states Veranika.
are there – you will never want to leave. Let VE.RA
‘Being open to feedback, criticism and different
Field Marketing help you to get there, whether Russia,
opinions will only stimulate you to improve, develop
Ukraine or Belarus, and to achieve your goals, dreams
and get better and better’, is her advice to everyone.
of your business that you believe in. Those are the usual associations of Russia. The actual Russia is so much more than that. Discover the real Russia and stand out from the rest…
www.vera-fieldmarketing.com
Een prachtige manier om een wisselwerking op gang te brengen JOS ESSERS THE MASTER NETWORKER INSTITUTE
107
NETWERKEN ALS OMZETINSTRUMENT ‘En wat doet u?’, was zijn wedervraag. ‘Ik geef trainingen over zakelijk netwerken.’ ‘Oh, maar dat ken ik al.
Mensen ontmoeten, gezellig een beetje met ze praten en
kijken of je iets voor elkaar kunt betekenen’, was zijn reactie. Op deze manier verwoordde hij precies wat
vaak hopen dat ze mond-tot-mondreclame krijgen
98 procent van de ondernemers denken over
van tevreden klanten, als ze maar goed genoeg hun
netwerken. En niet alleen startende ondernemers…
best doen en goede producten of service verlenen.
Netwerken als onderdeel van het marketingplan is nog maar nauwelijks bekend als één van de meest
Afbreukrisico
belangrijke instrumenten bij het genereren van
Een goed product of goede service leveren is niet
omzet. Evenmin is het algemeen bekend dat netwer-
meer voldoende om een goede reputatie op te
ken in feite synoniem is aan mond-tot-mondreclame.
bouwen als uitgangspunt voor mond tot mond
Anno 2012 is het nog steeds zo dat ondernemers
reclame. Een goed product of goede service leveren
108 is gereduceerd tot een vanzelfsprekendheid.
behalen. Een beetje praten met wat mensen is niet
Zonder dát heb je geen reden van bestaan.
meer voldoende om structureel voordeel te halen uit
Twitter en Youtube zorgen ervoor dat je reputatie
de contacten die je legt. Structureel: volgens een
in een mum van tijd onder vuur kan komen te
vaste structuur, volgens een plan en met een doel.
liggen of zelfs helemaal afgebroken wordt. Er zijn voorbeelden te over.
Weet wie je kent Bij structureel hoort ook je netwerk in kaart hebben.
‘ Twitter en YouTube zorgen ervoor dat je reputatie in een mum van tijd onder vuur kan komen te liggen.’
Weten wie je kent. Weten waarom je ze kent. Weten wat ze voor je kunnen doen. Een ander belangrijk onderdeel van de structuur is dat je moet weten hoe goed je relatie is met de diverse mensen in je netwerk. Bij iemand die je al jaren kent kun je
Structureel netwerken Netwerken, het systematisch verzamelen en beheren van contacten die van belang kunnen zijn bij het realiseren van vooraf gestelde doelen, worden dus een steeds belangrijker onderdeel bij het realiseren van de ‘bedrijfsdoelstelling’: omzet en winst
vertrouwelijkere informatie en adviezen krijgen dan bij iemand die je net ontmoet hebt.
Fantastische wisselwerking Smart Creation is voor mij een prachtige manier om een wisselwerking op gang te brengen. Eén van mijn persoonlijke drijfveren is dat ik graag mijn kennis en
109 ervaringen wil overbrengen en delen met anderen.
Over Jos Essers
Smart Creation biedt een platform van jonge
Jos begon zijn eerste onderneming in 1992 en zette
startende ondernemers op creatief gebied.
de eerste stappen in de wereld van netwerken. Tien
Daardoor leerde ik de denkwijze en de manier
jaar later, in 2002, introduceerde hij een innovatieve
waarop deze generatie tegen de maatschappij
manier van netwerken in Nederland. Door opleidin-
aankijken kennen. Ik heb een aantal ondernemers
gen en trainingen in het buitenland te verzorgen
ontmoet die nog steeds zoekende zijn, maar ook
werd hij expert op dit gebied. Hij is één van de
een aantal die in relatief korte tijd mooie bedrijven
oprichters van The Master Networker Institute.
hebben opgebouwd. Kortom: een fantastische
In 2012 co-publiceerde hij zijn boek over netwerken:
wisselwerking. Deze mensen te mogen begeleiden
‘Hoe Koeien Hazen Vangen’.
en helpen is (was) voor mij een feest!
Wat is jouw communicatiestijl? Ieder mens communiceert op een bepaalde manier.
dan wordt communicatie vele malen
Er zijn vier dominante manieren te onderscheiden.
makkelijker en effectiever.
Als je als mens die vier manieren kunt herkennen
Doe hier de connectivity-test J
www.masternetworker.nl
Vol energie aan de slag WILLIANNE VAN HEMERT shoop-a-loop
111
TE MOOI OM WAAR TE ZIJN Toen ik voor het eest met Margot en Berrie over Smart Creation sprak
klonk het te mooi om waar te zijn. Gratis ondersteuning vanuit Smart
Creation, een Blink sessie om je strategie te bepalen en 10 vouchers* die
je kan omruilen voor 10 uur advies bij diverse partners. En later ook
nog flexplekken in de Spinnerij. Daarom kwam ik er regelmatig, voor
advies en een luisterend oor. Ook kwam de werkruimte in de Spinnerij als geroepen. Een enorm grote ruimte waar veel mogelijk is: mede
Smarters leren kennen, klanten ontvangen, sessies rondom diverse
thema’s en ’s avonds een ruimte om mijn workshops te geven.
112
Uitstraling
Input
Als eerste ging ik met partner Anne Lamers aan de
Via Smart Creation werkte ik ook samen met een
slag rondom uitstraling en eerste indruk: ik ging naar
groep studenten van het Saxion. Zij hebben voor mij
huis met een waslijst aan bruikbare tips en inzichten.
de beste boekhoudsoftware uitzocht. Dit was een
De volgende stap was een afspraak bij mij thuis
leuke ervaring. Verder kreeg ik tips van Berton ter
waarbij kritisch naar mijn garderobe werd gekeken.
Doest voor mijn belastingaangifte. Omdat niets zo
De daar opgedane kennis kon ik direct inzetten bij
moeilijk is als je eigen marketing, hielp Martha
het filmpje waarin ik mezelf voorstel aan de
Riemsma me hierbij op weg. En toen ik een tijdje
partners van Smart Creation.
geen lust meer had om te werken hielpen Anne
Verandering
Lamers en Carin Schrader me, waarna ik weer vol energie aan de slag kon.
Smart Creation is net als de Smarters zelf ook in ontwikkeling. De lijst met partners groeide, het aantal Smarters groeide explosief en het aanbod
* Later bleek dat als de eerste 10 vouchers op waren je weer een nieuwe stapel kreeg.
veranderde. Kreeg ik eerst een Blink-sessie gevolgd door wekelijks overleg om tot een goed business足 model te komen, later veranderde dat in een Smart Up en Smart Down Sessie met partners.
www.shoopaloop.nl
113
FACTS & FIGS
114
115
116
YOUTUBE TIPS VAN SMART CREATION NEW WORLD OF WORK WHERE DO GREAT IDEAS COME FROM? THE SURPRISING TRUTH ABOUT WHAT MOTIVATES US! JUST DO IT! HOW GREAT LEADERS INSPIRE ACTIONS ‘YOU ARE A SHEEP!’ MAKEY MAKEY – AN INVENTION KIT FOR EVERYONE THE LEAN STARTUP: INNOVATION THROUGH EXPERIMENTATION GAMESTORMING
118
MAANDELIJKSE SMART CAFÉ
Logische stap om zelf te gaan ondernemen VANITY LAMMERS VAN TOORENBURG VANZ
121
VEEL BEKEKEN (VANZ.NL) De naam Vanz is jaren geleden ontstaan tijdens het begin
van mijn DJ-carrière. Aansluitend kwam er een blog waar ik schreef over mijn persoonlijke avonturen. Naarmate ik
aan het Saxion Toegepaste Kunst & Techniek ging studeren
werd het een plek vol met creatieve uitingen. Het was een mix van dingen die ik tegenkwam op
Dé manier om ervaring op te doen
het web en mijn eigen projectjes. Mensen om mij
Door deze stage ontmoette ik veel freelancers die
heen vonden dit leuk en tot de dag van vandaag
in de omgeving Twente iets deden met cultuur of
wordt het Vanz blog nog steeds veel bekeken.
vormgeving. Na mijn stageperiode was het dan ook
Tijdens mijn stage in 2011 kwam ik terecht bij
een logische stap om zelf te gaan ondernemen.
De Muziekschool Twente, waar ik veel voor het
Heel eng vond ik dat, maar het was dé manier om
jongerenlabel NAXT heb kunnen betekenen.
ervaring op te doen en aan mijn portfolio te werken.
122
New York
Ideale mix voor starters
Met mijn eerste opdracht viel ik meteen met mijn
Ik zie Smart Creation als een ontmoetingsplek van
neus in de boter. Ik kon via ‘Powered by New Arts’ een
gelijkgestemden. Thuis raak ik nog wel eens afgeleid
week lang mee naar New York om een aantal project-
van de dingen die moeten gebeuren. Zodoende werk
leiders te volgen en hun avonturen vast te leggen via
ik graag in het atelier. Er hangt daar een gemoedelijke
foto en film. Door het Vanz blog weten veel mensen
werksfeer. Tevens kan ik er sparren met andere
wat ik doe en wat ik kan. Als freelancer heb ik klussen
freelancers als ik ergens niet uitkom. De verschillende
gedaan voor: De Muziekschool Twente, puntoPasta,
sessies en workshops zorgen voor meer focus voor
NAXT, Handstand Consultancy, Powered by New Arts,
mijn onderneming. Deze mix is ideaal voor een
Dubbel Zo Dwars & Feels Right. Mei 2012 kwam in
starter! En zorgt ervoor dat je handvatten krijgt om
aanraking met Smart Creation. Een aantal van
te groeien. Er zijn zoveel goede mensen met kennis
mijn kennissen (Basel, Shifthorizon, Handstand
en creativiteit in Enschede. Door initiatieven zoals
Consultancy) waren er al aan verbonden.
Smart Creation blijven ze hier en bundelen ze
Zij waren allemaal erg enthousiast. Dat
uiteindelijk hun krachten.
motiveerde mij om mijzelf ook in te schrijven.
WWW.VANZ.NL
123
SMART, WHAT’S IN A NAME In de naam van Smart Creation zit het woord Smart, dat heeft alles te maken met de uitgangspunten aan het begin van het project: ondernemen met ‘slimme’ textieloplossingen. Deze uitgangpunten zijn in de tweede helft van de projectperiode, in samenspraak met de subsidiegever (Ministerie van EL&i), aangepast naar het helpen en ondersteunen van de creatieve startende ondernemer. Smart heeft ook een andere betekenis. Het starten van een bedrijf moet SMART zijn: specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch en tijdgebonden. Dit is echter niet voldoende om echt succes te realiseren. Doelstellingen moeten succesgericht zijn en in de lijn liggen met de visie van je bedrijf.
S PECIFIEK MEETBAAR ACCEPTABEL REALISTISCH TIJDGEBONDEN
Zo groeit mijn bedrijf en zo groei ik mee… MAUD TIES MAUD TIES INTUÏTIEVE COMMUNICATIE
125 Wat komt er toch veel op je af als je besluit te gaan
Smart Creation is daarvoor een uitstekend platform,
ondernemen. Keuzes die gemaakt moeten worden.
een veelzijdigheid aan expertise. Voor specifieke
Dingen die geregeld moeten worden en daarnaast je
vragen kan ik bij ze terecht. Ik leer over netwerken,
vak uitoefenen; datgene doen waar je goed in bent
social media en ik word geholpen met de tekst en
en waar je passie ligt.
vormgeving van mijn flyer.
Ik ben iemand die stilstaat bij de stappen die ik in ondernemersland zet. Hoe wordt een nieuwe dienst
Verandering
ontvangen, wat kan daarin anders? En als de kwali-
Soms weet ik niet of ik een nieuw advies of idee
teit van mijn dienst goed is, hoe zit het met de vorm
verder ga uitwerken. Het is een uitdaging om dan te
waarin ik het aanbied? Ben ik voldoende zichtbaar
onderzoeken of het de weerstand is tegen iets nieuws
voor mijn klant? Hoe vindt hij/zij mij? Wat kan ik er
(veranderen is spannend, je stapt uit je comfortzone);
aan doen zodat hij/zij wellicht makkelijker naar me
of dat het iets is dat écht niet aansluit bij wie ik ben.
toe komt? Ik merk dat er zoveel meer bij komt kijken
Soms geef ik het de tijd en komt de oplossing vanzelf.
dan alleen mijn eigen vak en passie uitdragen.
Soms spreek ik mijn intuïtie aan om te kijken naar
Uitstekend platform
‘wie ben ik nou?’ en ‘wat past écht?’. Of ik experimenteer en door het te ervaren kom ik erachter of het nog
Mooi is dat ik het wiel niet opnieuw hoef uit te
authentiek is wat ik doe of dat het teveel een trucje
vinden. Dat ik advies kan inwinnen van ervarings-
wordt, bijvoorbeeld. Zo groeit en ontwikkelt mijn
deskundigen en ‘oude rotten’ in het vak.
bedrijf zich en zo groei en ontwikkel ik mee! www.maudties.nl
WORKSHOPS VAN SMART CREATION
127
Nooit meer achter je klant aan lopen ERIK WOLTERINK F.E. WOLTERINK CONSULTANCY
129
VAN RAPPORT TOT ORDER Erik Wolterink is een sales-professional met meer dan 25 jaar erva
ring in B2B-sales. In de loop der jaren heeft hij een geheel eigen visie
op sales ontwikkeld. In die visie zitten verrassende aspecten, die vaak
vernieuwend zijn ten opzichte van de traditionele verkooptheorieën. Geen probleem? Geen klant.
Zeven stappen in het verkoopproces
Binnen de gevestigde verkoopstructuren worden
Verkopen is niet zomaar een activiteit. Zeker als
‘de klant’ en ‘het product’ als heilig gezien. Erik stelt
je met een prospect aan de slag gaat, kun je alle
‘het probleem’ voorop: als een klant geen probleem
verkoopactiviteiten die je ontplooit zien als
heeft, is het geen klant. En als het product het
een proces. Dat proces kent een aantal
probleem niet oplost, is het niet het goede product.
fasen en iedere fase moet geheel doorlo-
Erik heeft met verschillende Smarters de zeven
pen zijn voor je van succes kunt spreken.
verkoopstappen doorlopen (geïnspireerd op David Sandler). Benieuwd welke fasen je kan doorlopen met een prospect? Lees dan hiernaast de theorie.
er Wil je meer weten ov k verkopen? Bekijk Eri zijn sellogram hier
De zeven stappen in het verkoopproces
1 Rapport
2 Proces足afspraken 3 Pijn
4 Budget
5 Beslissing
6 Presentatie
7 Order
2 Proces-afspraken Afspraken die tussen prospect en verkoper gemaakt worden. Het gaat hier om afspraken die het doorlopen van het verkoopproces betreffen. Deze afspraken worden in principe aan het begin van het proces gemaakt. Maar gedurende het proces zullen er nieuwe situaties ontstaan, die om nieuwe afspraken vragen.
3 Pijn
Als je een verkoopproces met succes wilt
1 Rapport
doorlopen moet je klant een probleem (pijn!) hebben waarvoor jij de beste oplossing kunt
Je moet je klant leren kennen, en je klant moet
bieden. Heeft je klant dat niet, dan heb je
jou leren kennen, voor je tot zaken kunt komen.
geen verkoopkans. Laat je klant vertellen
Er moet wederzijds vertrouwen ontstaan, en je
over wat hen dwars zit, over wat hij anders
moet elkaars taal leren spreken. Rapport is een
wil. Je zult moeten vragen. De vragen die
staat van betrokkenheid bij elkaar. Hoe sterker je
je stelt gaan niet over jouw product, maar
bij elkaar betrokken bent, hoe groter het rapport.
over het probleem/de pijn van je klant.
131
4 Budget
6 Presentatie
Je klant heeft een probleem, en jij kunt het
Nu pas is het tijd voor je presentatie. En dat
oplossen. Jij wilt een vergoeding voor die op-
terwijl je al (veel) meer dan een half uur met
lossing. We vinden het vaak lastig om over
je klant zit te praten. Waarom nu pas?
geld te praten, maar toch moet het. Vraag of
• Je weet nu dat je klant een probleem
je klant budget heeft. Dat kan jou en je klant
heeft waaraan jij iets kunt doen;
een hoop tijd en moeite besparen. Geen geld? Jammer, maar nu weet je dat het op dit moment geen zin heeft om verder te praten.
5 Beslissing
Zit je met de beslisser aan tafel? Dan kan het
• je weet dat er budget beschikbaar is om het probleem op te lossen;
• je weet hoe het beslissings proces zal gaan verlopen.
7 De order
traject mogelijk wat sneller doorlopen worden.
Hoe beter je je werk als verkoper gedaan hebt,
Zit je aan tafel met iemand die niet verant-
hoe dichter je nu bij een positieve beslissing bent
woordelijk is voor de beslissing, dan moet je
gekomen. Vaak zal je klant nog onzekerheden
van die persoon een ambassadeur maken (of
hebben. Dat kan erop wijzen dat je een van de
vragen of de beslisser aan tafel kan komen).
eerdere fases niet goed hebt doorlopen. Geen probleem: je herhaalt de fase.
www.fewolterink.nl
132
MEEST OPVALLENDE SMART STORY Edgar Jalving en Peter Huisman zijn twee creatievelingen die opereren onder de naam
Sore Eye Creations. Hieronder de introductie van het duo: Wie zijn wij? Wij zijn de pit in de kersenvlaai, het oogje in het zeil, de aardbei in een zee van chocola, het topje van de ijsberg, de klonten in de pap, het zout in de wond, de missing link, het zand in de sla, de penis in porno, het mes in de rug, de verfrisser in het toilet en het blok aan het been.
Wat kunnen wij? Wij kunnen alles verbeelden wat een klant de wereld wil laten zien. Door onze brutale, tegen draadse invalshoeken en anarchistische ideologieën kunnen we een bedrijf losrukken uit de mainstream en verheffen boven de massa. Van logo tot animatie, van huisstijl tot videoclip of korte film, alles afgesteld op de wensen van de klant. Maar wel met een Sore Eye-sausje dat je aankijkt en naar je knipoogt.
Wat willen wij? Een przewalskipaard, een loft in New York, het einde van de regenboog, Pavlov’s hond, een rondborstige vrouw, een sixpack, een privé-jet, een tropisch eiland, een tijdmachine, een
Lees meer Smart Stories
kersenvlaai zonder pitten en een leprechaun. www.soreeyecreations.nl
133
NIEUWE zienswijzen ‘Over mijn eigen aandeel kan ik alleen heel algemeen zeggen
dat ik geholpen heb om mensen uit hun probleem te krijgen en
terug in hun kracht te zetten. Dit heeft ruimte geboden voor nieuwe
zienswijzen en keuzes ten aanzien van zichzelf en hun bedrijf.’ Carin SchrAder De Binnenwereld
WWW.debinnenwereld.nL
SMART CREATION IN DE MEDIA
Lees het interview met Berrie Coelman in Twente Visie
‘ALS ONDERNEMER BEPAAL IK ZELF DE REGELS EN ALLE IDEEËN EN PLANNEN KOMEN PUUR VOORT UIT MIJN PASSIE.’ FABIAN COELMAN ZWARTE COFFEE
www.zwartecoffee.nl
Jij maakt het verschil BIANCA minkman Minkman Journalistieke Producties
137
Als ondernemer maak jij het verschil, dus ook voor jouw teksten!
krachtig en vanuit hun eigenheid te laten verwoorden.
Het logische pad voor journalisten die meer
dus, voordat het schrijven begint. Want als onderne-
afwisseling en zelfstandigheid willen, is een eigen
mer maak jij als persoon het verschil, dus dat moet
tekstbureau beginnen. Ook ik koos dit inmiddels
absoluut naar voren komen in je teksten. Van hoe en
platgetreden pad. Eerst parttime naast mijn
wat, naar wie en waarom!
redactiewerk bij een uitgever om dan toch ontslag te
Een stukje personal branding en identiteitsmarketing
nemen en fulltime als freelancer aan de slag te gaan.
Kennis delen
Maar hoe onderscheid je je van al die andere ‘tekst-
Veel ondernemers kunnen heel goed hun verhaal
schrijvers’? Tijd voor een businessmodel! Oftewel: het
vertellen maar slaan dicht zodra ze gaan schrijven.
werd de hoogste tijd voor Smart Creation.
Daarom werk ik altijd vanuit het interview en
Toverwoord
help ze met schrijfcoaching zelf hun verhaal op papier te krijgen. Smart Creation geeft mij de
Samen met Wiro Kuipers heb ik mijn businessmodel
kans korte schrijfworkshops voor Smarters te
(of eigenlijk het gebrek eraan) op de kop gezet. Het
geven. Ook gaan binnenkort de praktische
toverwoord bleek ‘focus’, keuzes maken! Ik heb
‘powerworkshops’ van start waar ondernemers
besloten mij te richten op waar ik goed in ben en wat
zelf mee aan de slag kunnen. Het geeft mij veel
bij mij past: meedenken met ondernemers over hun
voldoening mijn jarenlange journalistieke ervaring
passies, drijfveren en visie en hen helpen ze dit
te delen en ‘het kwartje te zien vallen’ bij een cursist. www.minkmanjournalistiek.nl
Van spin in het web tot regeltante TRACY SPOOR TRACY SPOOR ZP
139 Ergens eind 2010 viel mij een gat in de markt op:
mooie gesprekken met enkele partners van Smart
online kun je maar moeilijk fatsoenlijke lingerie in
Creation, andere Smarters en leuke ontmoetingen
grote cupmaten krijgen! Gebrekkige webshops en
tijdens borrels.
grote ketens met kleine maten, daar word je niet blij van. Zo ontstond het idee om zelf eens de mogelijkheden voor een webshop of webportal
Via de creatieve leerweg Mijn netwerk groeide gestaag, maar mijn enthou
te gaan onderzoeken. Juist op dat moment werd
siasme rondom het lingerieconcept sijpelde
de Summerschool Ondernemerschap georganiseerd.
langzaam weg. Mijn talent en passie ligt immers
En zo kwam mijn plan in een stroomversnelling.
niet écht bij lingerie, maar bij organiseren, processen
Een week lang met inspirerende en ondernemende
begeleiden en beleidskunde. Dus heb ik uiteindelijk
studenten optrekken, veel nuttige theorieën en nog
hier mijn onderneming van gemaakt! Inmiddels heb
veel meer brainstormen maakten dat ik aan het eind
ik sinds februari 2012 mijn eenmanszaak ‘Tracy Spoor
van de Summerschool een concreet idee in de vorm
ZP’ (Zelfstandig Professional). In het afgelopen jaar
van een (concept-) businessplan kon presenteren. Een
was ik voor bedrijven en instellingen als Vivia B.V.,
enorm gave ervaring en het maakte de ondernemer
grensoverschrijdend samenwerkingsverband
in mij wakker! Ik realiseerde me al snel dat ik het
EUREGIO, Saxion en kunstruimte TETEM een spin in
concept niet zelfstandig kon realiseren en voelde me
het web en regeltante. Wellicht een andere richting,
bij Smart Creation direct op mijn plek. Er volgden
maar wel gevonden via de creatieve leerweg.
www.linkedin.com/in/tracyspoor
Leid of lijd je? ANNE LAMERS Anne Lamers Communicatie, Coaching en Training
141
DOELGERICHT ONDERNEMEN Partner Anne Lamers heeft
Smarters geholpen op het gebied
van persoonlijke effectiviteit.
Tevens heeft ze een workshop verzorgd: ‘Leid of lijd je’.
Leiding geven aan jezelf Tijdens de workshop ‘Leid of lijd je’, heb ik de deelnemers iets laten ervaren. Hoe is het om fysiek tegen iets aan te duwen wat je van je doel afhoudt? En hoe zijn krachten van buiten van invloed op waar je mee bezig bent? Hierbij heb ik gebruik gemaakt van de cirkels van Stephen R. Covey. In zijn boek ‘De 7 eigenschappen van effectief leiderschap’ schrijft hij over leiding geven aan jezelf in relatie tot je omgeving. Wat communiceer jij met jezelf en welke invloed heeft dat op het resultaat? Ik kijk in hoeverre iemand gericht is op wat anderen mogelijk van hem of haar denken, wat anderen non- verbaal laten zien of wat ze van anderen te horen krijgen. Bij veel mensen gaat dan een negatieve innerlijke communicatie spiraal lopen, waarbij het risico bestaat dat het anders uitpakt dan je wenste of voor ogen had.
142
Ontdek je blinde vlek De Smarters die ik in de afgelopen anderhalf jaar gezien en gesproken heb kwamen voor het volgende:
• Hoe presenteer ik me, hoe laat ik mezelf als ondernemer zien?
• Wat kan ik doen om mijn netwerk te vergroten? • Persoonlijke motivatie: hoe kan ik
vormgeven waar ik mee bezig ben?
• Prioriteiten stellen: hoe kan ik mijn ‘eigen’ tijd beheren en beheersen?
Ook werk ik met het zogeheten Johari Venster (model van Joseph Luft en Harry Ingham). Een model dat laat zien wat er in communicatie tussen mensen bekend en onbekend is en hoe dat een uitwerking heeft. Hiermee probeer ik mensen bewust te maken van hun blinde vlek. Zie hiernaast het model.
Beste . m r fo t la p n e d o voor het geb k n a d , n io t a e r C mart eel plezier en S v t n e a v M n e. e s s s e n r e e t m Beste getoonde in n e t h c a d n a a ie llen alle goeds! oor jull a v k ie n ll a ju d , s ik r e s t n r e a Sm toekomst w e d r o o V t. k r e w mee ge genoegen heb ik Anne Lamers C De ‘blinde vlek’ is dat wat je laat zien aan de A In de ‘vrije ruimte’ weten beide partijen wat er is, waarover het gaat, je weet waar je over praat.
buitenwereld en waar je je niet van bewust bent. Dat kunnen zijn: vaste gewoonten,
B Als ‘prive persoon’ ben je bekend met zaken
slechte adem, onbekende gezichtsuitdruk-
waar een ander niets van hoeft te weten,
king etc. Door vragen te stellen aan ande-
vind je. Gedachten, gevoelens, jouw waarden
ren kom je meer te weten over jezelf.
en normen. Het kan gaan om problemen, of
D Bij ‘onbekend’ gaat het om informatie die noch
zaken waar je moeite mee hebt, vragen die
bij jou, noch bij je gesprekspartner bekend is en
je niet durft uit te spreken, je grenzen, etc.
daarmee op dat moment niet interessant. BA
WWW.ANNELAMERS.NL
De kunst van het schijnbaar onmogelijke ROXANNE COELMAN comtoyou
145
GOOCHELEN MET WOORDEN Als tekstschrijver goochel ik
met woorden. Ik krabbel, ik plak, ik knip, ik typ, ik laat verdwij
Ze zeggen wel dat goochelen de kunst is van het schijnbaar onmogelijke. Soms leek het daar op. Als tekstschrijf-partner kreeg ik ellenlange onleesbare stukken voorgeschoteld, zorgwekkende zinsconstructies of schaamteloze d-t-fouten (ik vindt!). Maar ik genoot.
‘ Voeg quotes van personen toe om een tekst nog levendiger te maken.’
nen, ik vul weer aan, ik zoek
en ik verbeeld. Ik gooi alles in een grote hoed, schud het ge
heel door elkaar, grabbel wat
raak en dan opeens is het daar
– tadááááá – een mooie tekst.
Soms was het omgekeerde gaande. Dan las ik verbazingwekkende creatieve woordspelingen, sprankelende zinnen of fijne weglees-teksten. Ik hoefde dan weinig van mijn toverkunsten toe te passen. Niks onmogelijk, het resultaat was al gauw naar wens. Ook dan genoot ik volop.
146 Al tekst-goochelend heb ik de afgelopen jaren veel
3 Laat de taal schitteren!
plezier beleefd met de Smarters, bedankt!
Gebruik actieve zinnen, zoals ‘Truus ontwik-
Ik wens alle toekomstige Smarters en alle
kelt schoenveters.’ in plaats van een passieve
Smarters die ik heb mogen ondersteunen succes.
schrijfstijl (veelal gebruik van het werkwoord ‘worden’), zoals ‘De schoenveters worden door
Als afsluiter een paar persoonlijke tips, die mij als
Truus ontwikkeld’. Voeg quotes van personen
tekst-goochelaar helpen. Misschien jou ook:
toe om een tekst nog levendiger te maken.
1 Lang leve de punt
4 Schoenmaker, houd je bij je leest
Weet je van jezelf dat je geen kei in schrijven
Hak lange zinnen in stukken, ga niet
bent? Werk je niet in het zweet en laat je tek-
eindeloos door met komma’s. Zet
sten schrijven door iemand die wel een vlotte
op tijd een punt achter de zin.
pen heeft (dit is geen reclame voor mezelf!).
2 Leef je in
5 Bedenk: de lezer is lui
Voor wie schrijf je de tekst? Ga op de stoel
Ga ervan uit dat de lezer jouw tekst scant. Maak
zitten van de lezer: visualiseer wie de le-
gebruik van een duidelijke structuur (koppen!)
zer is en wat hij of zij bijvoorbeeld doet
en overspoel de lezer niet met details. Hoe lan-
als hij of zij jouw website bezoekt.
ger de tekst, hoe groter de kans dat de lezer vroegtijdig afhaakt. Onthoud: less is more!
www.comtoyou.nl
147
‘GA MET enthousiasme, lef en gedrevenheid VOOR IETS waar je in gelooft!’ ERNA ENGELEN Opleidingscoördinator Technische Commerciële Textielkunde Saxion HOGESCHOLEN PROJECTTEAM Smart Creation
DE ZEVEN PRINCIPES VAN STEVE JOBS In een documentaire over de totstand koming van de film Jaws, zei Steven Spielberg dat hij gedwongen was te
improviseren toen de mechanische haai het niet meer deed. Hij vroeg
zichzelf toen af: ‘Wat zou Hitchcock
doen?’ Het antwoord: Hitchcock zou de haai nooit in beeld brengen.
149 Momenteel is de wereld in de greep van de
2 Sla een deuk in het universum
ergste recessie sinds decennia. Hoe kun je sterker,
Steve Jobs trok technologie-evangelisten aan die
geïnspireerder en vernieuwender dan ooit uit
dezelfde visie hadden. Met hun steun werden zijn
de recessie komen? We moeten hiervoor de
ideeën innovaties die de wereld veranderden.
geschiedenis als leidraad gebruiken en onszelf
Nooit heeft hij de visionaire kracht onderschat
afvragen: ‘Wat zou Steve Jobs doen?’
waarmee een merk de markt kan veroveren.
1 Doe waar je van houdt
3 Geef je brein een nieuwe impuls
‘Ik ben ervan overtuigd dat het verschil tussen
Revolutionair vernieuwen vereist creativiteit en
een succesvolle en een niet-succesvolle ondernemer
creativiteit vereist dat je anders denkt… over de
voor ongeveer de helft bestaat uit puur doorzettings-
manier waarop je denkt. Wetenschappers die de
vermogen… Alleen als je een enorme passie hiervoor
werking van het brein bestuderen, hebben ontdekt
voelt, zul je overleven. Anders hou je het niet vol.’
dat vernieuwers zeker anders denken, maar een
Hoe kom je bij je passie? Passies zijn díe ideeën,
techniek hanteren die voor ons allemaal beschikbaar
die je niet loslaten.
is; zij gaan op zoek naar uiteenlopende ervaringen.
150
4 Verkoop dromen, geen producten
6 Creëer krankzinnig goede ervaringen
Jouw bedrijf of product kan niemand iets schelen.
Mensen willen niet alleen nog maar pc’s kopen.
Mensen zijn alleen maar geïnteresseerd in zichzelf,
Ze willen weten wat ze er allemaal mee kunnen doen
hun eigen dromen en hun eigen doelen. Steve Jobs
en precies dat laten we ze zien. Apple zou klanten een
wist mensen voor zich te winnen door hen te helpen
warme douche-achtige ervaring bieden, zoals klanten
bij het verwezenlijken van hun ambities.
bij verwelkoming in een chic hotel zouden krijgen. De les: verplaats niet het ‘product.’ In plaats daarvan
5 Zeg ‘nee’ tegen 1000 dingen
zetten Jobs en Apple erop in om levens te verrijken.
Steve Jobs zei ooit, dat het geheim van innovatie is:
Het resultaat was: een overweldigend succes.
‘nee’ zeggen tegen 1000 dingen. Met andere woorden: Jobs was net zo trots op de dingen die Apple
7 Beheers de boodschap
niet heeft gedaan, als op de dingen die Apple wel
Je kunt het meest vernieuwende idee van de wereld
heeft doorgezet. Door deze filosofie kon Apple
hebben, maar als je mensen niet enthousiast krijgt,
een doorgaande stroom aan producten genereren,
doet dat idee er niet toe. Tegenover ieder idee dat
die klanten blijven verbazen en verblijden dankzij
wordt omgezet in een succesvolle innovatie staan er
hun elegantie en eenvoud.
duizenden die nooit voet aan de grond krijgen, omdat de mensen achter die ideeën er niet in zijn geslaagd een boeiend verhaal te vertellen. Bron: Carmine Gallo – Columnist – BusinessWeek
‘Mooie kleding DOET EEN MENS GOED VOELEN.’ Jose Veldkamp JoseVeldkampCouture
www.joseveldkamp.nl
152
VERKLARENDE WOORDENLIJST Behoeftescan
Een checklist waar een Smarter (zie verder), aan het
Business Model Generation – Canvas
Een methode om op een eenvoudige, maar slimme en nieuwe
begin van het Smart Creation-traject, kan aangeven waar
manier (op één A4-tje) bedrijfsmodellen te beschrijven. Business
Blue Ocean strategie
en is de basis voor verdere ontwikkeling van het bedrijf.
rivalen die als haaien vechten voor een alsmaar krimpende winst-
Creatieve ondernemer
hij/zij behoefte aan heeft bij de opbouw van zijn/haar bedrijf.
Concurrentiestrijd die leidt tot een bloedige rode oceaan van
marge. Blue Ocean zorgt voor creatie of ontdekking van nieuwe, onontgonnen marktgebieden: blauwe oceanen. Deze vorm van waarde-innovatie kan tot succesvolle bedrijven leiden. Business Development
Is het proces van het onophoudelijk aanzwengelen en verbeteren
van je businessmodel om succesvol te zijn en in de markt te blijven.
Model Generation geeft een Smarter de mogelijkheid om
na te denken over de kansen van zijn/haar bedrijf/product
Iemand die creatief is in zijn/haar denkwijze en dit weet terug te brengen in een dienst, product of bedrijfsidee. Binnen Smart
Creation hebben we de definitie aangehouden van het ministerie:
• •
•
Creatieve zakelijke dienstverlening (bijv. mode, grafisch
ontwerper, ICT, Games, nieuwe media, reclame etc.) Media en entertainment – reproduceerbare content (bijv. schrijvers, tijdschriften, film etc.)
Kunsten (unieke content, bijv. muziek, fotografen, film etc.)
153
Co-creatie
Golden Circle
kelaars om een dienst of product te ontwikkelen.
van het Business Development Traject proberen we de Smarter te
Samenwerking tussen belanghebbenden en ontwik-
Convergeren & divergeren
Tijdens Smart Up Sessie (zie verder) worden in een brainstorm
allerlei varianten op het product/dienst van de Smarter bedacht
(divergeren) In de stappen na de Smart Up Sessie, worden de di-
verse businessmodellen doorgerekend en wordt uiteindelijk een
optimaal businessmodel gekozen/uitgewerkt (convergeren). Focus
Veel Smarters stellen dat hun waardepropositie heel breed is en zij
alle klantensegmenten bedienen (als je alles verkoopt aan iedereen,
dan verkoop je aan iedereen niets). Tijdens het Business Development
Traject proberen we de Smarter te laten focussen (focus, focus, focus).
Een denkmodel dat door Simon Sinek is ontwikkeld. Aan het begin laten bepalen wat de ‘Why’ is van zijn bedrijf. Waarom is zijn/haar
bedrijf er? Uit de ‘Why’ komt de ‘How’ en vervolgens de ‘What’.
Alleen authentieke, duurzame bedrijven hebben hun ‘Why’ duidelijk en zijn de ‘Why’, ‘How’ en ‘What’ in overeenstemming met elkaar. Innovatie
Innovatie is vernieuwing die neerslaat in producten,
diensten, processen of organisatievormen. Innovatie leidt tot duurzame economische toegevoegde waarde en benut
kennis voor het oplossen van maatschappelijke knelpunten. Intake
Het allereerste contactmoment met een potentiële Smarter is
de intake. Tijdens het intakegesprek wordt de dienstverlening van Smart Creation uitgelegd, de werkwijze verteld, evenals
het vouchersysteem. Als de starter onder de definitie van ‘cre-
atieve ondernemer’ (zie vorige pagina) valt, zal hij/zij na ondertekening van de intentieverklaring officieel ‘Smarter’ zijn en
gebruik kunnen maken van alle Smart Creation-faciliteiten.
154 Interne en externe analyse
Tijdens het Business Development Traject zal een Smarter na
Maandelijkse Update
Maandelijks vragen we via een digitaal formulier aan alle
de Smart Up Sessie zich bezighouden met de interne- en ex-
Smarters, wat de stand van zaken is, tegen welke problemen
Key Partner
Ondernemers Community
helpt/adviseert bij alle aspecten van het starten van een onder-
werkgebied. Het doel van deze werkvorm is om inkomen te verkrijgen.
‘afdekken’ van ondersteuning van de startende ondernemer.
Ondernemerstest
Kubus
terug) en een zogenaamde E-scan. De E-scan is van Entrepreneur
terne analyse, wie zijn je klanten, wie zijn je concurrenten etc.
Een partner is een partij (bedrijf of persoon), die de Smarter
neming. Smart Creation heeft 36 partners, die alle onderdelen
Mobiele werkruimte van 2,4 bij 2,4 meter op wielen die aan twee kanten open is. De starter kan deze ruimte naar eigen smaak inrichten. Lean StartUp
Binnen Smart Creation worden de nieuwste ‘ondernemers
ze aanlopen en of ze actief hulp van ons nodig hebben.
Een samenwerking tussen personen die actief zijn in het zelfde
Na het intakegesprek krijgt een Smarter een behoeftescan (zie
Consultancy en is wetenschappelijk onderbouwd. De scan geeft een
Smarter inzicht geeft in zijn/haar ondernemerskwaliteiten (zoals
creativiteit, zelfstandigheid, risicobereidheid, etc.) en –denkstijlen. Partner
modellen’ gebruikt, zoals Business Model Generation, Golden
Een specialist in een bepaald vakgebied die Smarters advies geeft.
benadering om bedrijven/producten/diensten te ontwikke-
Smarter
tinu testen van visie, aanpassen, leren en opnieuw testen.
van de community van Smart Creation.
Circle etc. maar ook de Lean Startup-methode. Dit is een nieuwe len. Het gaat over het leren wat klanten echt willen. Het con-
Een creatieve ondernemer die deel uitmaakt
155 Smart Café
Smart Down Sessie
Het maandelijkse netwerkcafé van Smart Creation. Elke
Tijdens de Smart Down Sessie gaat de Smarter met een
partners met elkaar kennismaken. Het geeft de Smarter
Canvas model. Focus is het sleutelwoord in deze sessie.
laatste woensdag van de maand kunnen Smarters en
de mogelijkheid een creatief netwerk op te bouwen. Smart Facts
De wekelijkse nieuwsbrief van Smart Creation met
allerlei tips, informatie, workshops etc. Smart Up Sessie
Tijdens deze sessie wordt gebrainstormd over het bedrijfsidee van
business developer meer focus aanbrengen in zijn/haar
Voucher
Een Smarter krijgt bij de intake 10 vouchers, waarmee hij/zij één uur
advies van de bij de Smart Creation aangesloten partners kan krijgen of workshops mee kan bijwonen. Als een Smarter serieus met zijn/
haar onderneming bezig is, kan hij/zij weer een set vouchers krijgen.
Werkruimte
de Smarter. Dit doen we middels het Business Canvas Model.
Smart Creation heeft 14 werkplekken, die als flexplekken dienen.
Smart Down Workshop
delijke doel is dat Smarters een eigen bedrijfsruimte krijgen binnen
Tijdens de Smart Down Workshop wordt ingegaan op vragen als:
wie zijn je klantgroepen en wat zijn hun behoeften. Tevens worden
Een Smarter kan gratis gebruikmaken van deze faciliteit. Het uitein-
de Spinnerij. Dat is bij vier Smarters ook daadwerkelijk gebeurd.
verschillende tools geboden om de marktomvang te bepalen. Je
Workshops
op je uiteindelijke verdienmodel. Deze workshop wordt aan een
shops en masterclasses te volgen. Wekelijks worden workshops
leert welke invloed verschillende klantsegmenten invloed hebben
groep Smarters gegeven, zodat ze ook van elkaar kunnen leren.
Een Smarter heeft de mogelijkheid om met de vouchers workverzorgd, deze vinden bijna allemaal in de avonduren plaats.
156
COLOFON Organisatie en redactie
Grafisch ontwerp
Smart Creation
Studio Index
Vanity Roxane
www.studioindex.nl
Lammers van Toorenburg
Margot Knispel
Interviews en eindredactie
Laurens Wonnink
Fotografie
Organisatorische ondersteuning
VANZ www.vanz.nl
Roxanne Coelman
Tessa Wiegerinck
Comtoyou
Tessa Wiegerinck Fotografie
Lars van Holder
comtoyou.nl
www.tessawiegerinck.com
Smart Creation
Illustraties
Gedrukte versie
Tom Niemeijer Basel Design www.baseldesign.nl
Ipskamp Drukkers www.ipskampdrukkers.nl
157
MEEGEWERKT AAN DIT BOEK Dit boek is een coproductie van creatieve ondernemers,
partners en aanverwanten. Vind hieronder de namen van
alle mensen die een bijdrage aan dit boek hebben geleverd:
Anne Lamers
Jaap Beernink
Niels Moshagen
Theodor van der Velde
Berrie Coelman
John Vrakking
Peter Polmann
Tom Niemijer
Berton ter Doest
Jos Essers
Pernell Huijer
Tracy Spoor
Bianca Minkman
Lars van Holder
Reinier van Es
Vanity Lammers
Carin Schrader
Laurens Wonnink
Rens Leerkes
Egbert Rinsma
Lisze Siaw
Robbert Jan Kooij
Veranika Ramanouskaya
Emiel Pegge
Margot Knispel
Robin Effing
Willianne van Hemert
Erik Wolterink
Marjo Nieuwenhuijse
Roxanne Coelman
Wiro Kuipers
Erna Engelen
Mark Leer
Sander van Dijk
Fabian Coelman
Marten Susebeek
Sefrijn Langen
Frank Huizing
Maud Ties
Tessa Wiegerinck
van Toorenburg
Nieuwsgierig maar niet veroordelend TESSA WIEGERINCK TESSA WIEGERINCK fotografie
159
Eindelijk mijn drive gevonden
series zit je bij mij goed. Verder word ik dolgelukkig
Toen ik bij toeval in aanraking kwam met fotografie
van het fotograferen van hardcore en punk shows,
had ik voor het eerst iets gevonden waar ik alles over
harde gitaren, ultieme energie, weinig licht en wilde
wilde weten en leren. Eindelijk de drive om me steeds
moshpits. Een ongelofelijke kick om dan de juiste
verder te ontwikkelen en steeds beter te worden.
sfeer en energie in gave beelden weer te geven.
Begin 2011 zag ik mijn kans en werd ik fotografe.
Grote missie is om tourfotograaf te zijn tijdens
Ik richt me vooral op muziek- en portretfotografie.
een hardcoretour.
Daarin ben ik op mijn best als ik de volledige vrijheid krijg. Ik werk onder andere voor magazines
Sta voor wat je het liefste doet
en het bedrijfsleven.
Smart creation is de aanvulling op de dingen die ik
Harde gitaren en wilde moshpits
miste als zelfstandige. Fijn om ineens een werkplek buitenshuis te hebben waar je direct andere creatieve
Momenteel ben ik bezig met een aantal portretten
ondernemers ontmoet. Op deze manier heb je toch
series die een kijkje geven in een wereld die je nor-
‘collega’s waar je advies kunt vragen. Daardoor
maal niet zo snel ziet en die mensen aan het denken
ontwikkel ik me als ondernemer. Belangrijkste les:
zetten. Leuke combinatie van mijn fotografie en
durf meer te staan voor wat je het liefste doet en
mijn eerdere werkervaring in diverse hulpverlenings
draag dat ook uit. Dat focust me en zorgt voor
settingen. Voor nieuwsgierige en niet veroordelende
duidelijkheid naar opdrachtgevers.
WWW.TESSAWIEGERINCK.COM
Haal het beste in jezelf naar boven door te doen wat je tof vindt LAURENS WONNINK STUDIO INDEX
161
Communicatie als totaalbeleving
Kapstok voor het concept
Helderheid krijgen in de vraag van de klant.
De gesprekken met Robbert Jan en Wiro gaven me
Orde scheppen en een vertaling maken naar een
inzichten. Ik zie nu nog meer mogelijkheden om die
krachtig communicatief concept. Dat is in de basis
totaalbeleving te realiseren, en als zodanig aan te
mijn rol als ontwerper. Tijdens mijn opleiding kwam
bieden in de vorm van een product of dienst. Via de
ik erachter dat ik me daarbij het liefst niet liet beper-
Blue Ocean Strategy wist ik er een naam aan te
ken door één discipline. Naast grafisch ontwerp
geven, voor mij vaak de kapstok om een concept
voelde ik ook een sterke drang om audiovisueel te
aan op te hangen. To be continued…
werken. Daarbij heb ik een muzikale achtergrond en gevoel voor tekst. De ideale blauwdruk voor het
Muziek als motivator
creëren van een totaalbeleving. Dat is voor mij ook
Muziek loopt als een rode draad door mijn leven.
het ‘waarom’ waar al eerder over geschreven wordt
Ook dit zie ik als metafoor voor een verhaal en
in dit e-book: beleving. Of het nu gaat om het schrij-
wederom speelt beleving hierbij een grote rol. Ook
ven van een tekst, het ontwerpen van een brochure
bij het produceren van mijn eigen muziek. Als ik
of het regisseren van een videoclip. Ik wil mensen
eenmaal de ‘hook’ heb gevonden kan ik soms
het ‘verhaal’ laten beleven, ongeacht het medium.
doorwerken tot de zon opkomt. Daar word ik intens
Dat vind ik het tofst en daarmee haal ik ook het
gelukkig van. Met dat gevoel wil ik anderen aanste-
beste in mezelf naar boven.
ken, zoals dat ook mijn doel is met het ontwerpen van het e-book zoals je dat nu voor je ziet. WWW.STUDIOINDEX.NL
Ik laat mij inspireren door wat ik om mij heen zie en hoor en geef hier mijn eigen draai aan TOM NIEMEIJER BASEL DESIGN
163
Het beeld dat je raakt
Oog voor detail
Zolang ik mij kan herinneren ben ik bezig met teke-
Ik laat mij inspireren door wat ik om mij heen zie en
nen en schilderen. Wat later kwamen hier de foto-
hoor en geef hier mijn eigen draai aan. Dit doe ik
grafie en het dj-en bij. In al deze facetten zoek ik
zowel in mijn muziek, als in de visuele kunst. Wat ik
naar het beeld dat mij als beschouwer raakt, prikkelt
meemaak zet ik op papier of doek, of leg het vast in
of fascineert. Als ik het niet zou hebben gemaakt,
een foto. Ongeacht met welk medium ik werk, een
zou het mij ook moeten aanspreken. Veelal verwerk
terugkerend element is het detail. Het is de fascina-
ik bijvoorbeeld elementen uit de hiphop- of straat-
tie van het inzoomen, kijken en dieper ingaan op
cultuur in mijn werk.
het ongewone.
WWW.BASELDESIGN.NL
NOTEN 1
Bron: www.smartagent.com
2
Bron: gebaseerd op E-Scan van Entrepreneur Consultancy: www.ondernemerstest.nl
3
Overzicht uit: Dave Gray, James Macanufo & Sunni Brown, Gamestorming, O’Reilly Media, 2010
4
Bron: www.testyourcreativity.com
5
Alexander Osterwalder en Yves Pigneur, Business Model Generatie, Kluwer, 2010
6
Simon Sinek, Start with why, Penguin Books Ltd, 2011
7
Eric Ries, The Lean Startup, Penguin Books Ltd, 2011
8
Artikel: Van Harte en Lingsma (1997), Dim en Dip Methode, School voor coaching
9
Bron: www.ima-connect.nl
10
Artikel: Luft, J. and Ingham, H. (1955), The Johari window, a graphic model of interpersonal awareness,
Proceedings of the western training laboratory in group development, UCLA
Verschillende mensen hebben een bijdrage geleverd aan dit boek. We hebben ons best gedaan om de bronvermelding zo compleet mogelijk te maken. Mocht u twijfelen of de bronvermelding juist is, stuur dan uw reactie naar mail@smartcreation.nl.
The Smart Story, een ruim 160 pagina’s
tellend e-book over creatief ondernemer
schap. 19 Smarters en 12 partners vertellen
vanuit hun ervaringen over een uniek
project. Ondersteund met vele modellen,
tips en theoriën. Laat je inspireren door hun
verhalen en schrijf je eigen Smart Story.