Straatkrant de Riepe - April 2020

APRIL 2020 •23 E JAARGANG •NUMMER 262

straatmagazine van Noord-Nederland

BLOEDBAND Een dakloze papa

Ooit had Elles een goede band met haar vader.

De omgang met hem werd tijdens haar puberteit nagenoeg levensbepalend.

PRIJS € 2,10 waarvan€0,90 voor de verkoper alleen kopen van verkoper met badge

PROJECTBEGELEIDING WERKPRO

Verwantschapsbetrekking

Antonie Grootenhuis

PROJECTBEGELEIDING INSPIREMEDIA Ine Paulien Weijer

door Erik Bies

REDACTIE

Het gebeurt zelden, of eigenlijk nooit, dat ik een woord of begrip niet kan vinden op Wikipedia. Toch is dat het geval met het begrip ‘bloedband.’ Als ik in mijn Van Dale Groot Woordenboek der Nederlandse Taal het woord bloedband opzoek, staat er als verklaring: verwantschapsbetrekking. Als ik in hetzelfde boek het begrip verwantschapsbetrekking opzoek, staat er als uitleg: familiebetrekking. Dat woord betekent dan weer: verwantschap of bloedverwant. Met deze woorden kan ik weer verder op internet en het staat gelukkig ook in Wikipedia.

Natuurlijk weet iedereen wat de term bloedband betekent. Het is de familie van je. Er zijn verschillende graden van verwantschap: Moeder en zoon of dochter staan dichter bij elkaar dan oom en neef of nicht.

Als kind ben je erg afhankelijk van je familie, vooral van je ouders, dat is duidelijk.

Als kind vond ik mijn familie vanzelfsprekend en ik was er blij mee, want ik had een ‘goede’ familie. Het waren leuke mensen, met wie je lachen kon.

Toen ik wat ouder werd en tiener of adolescent, ging ik veel minder met mijn familie om. Pas (veel) later zag ik het belang van de bloedband. Uiteindelijk moet je het hebben van je bloedverwanten, dat ontdek je pas echt bij begrafenissen. De enigen die komen opdagen zijn, op een enkele verdwaalde persoon na, de naaste familieleden. Uiteindelijk blijken vriendschappen niet veel waard te zijn. Alleen je (naaste) familieleden blijven over. Het zijn ook de mensen die je al het langste kent en die vaak jou ook beter kennen dan alle anderen en die ook het meest om jou geven.

Anna de Ruiter Marja Hillenga Dick Bijmolt Erik Bies

Yvonne de Noord Marieke Werkman Cherinda Zwier Wietske Aupers

EINDREDACTIE VORMGEVING Ine Paulien Weijer

Hugo Blacquière

FOTOGRAFIE

Suzanne Posthumus Bob de Vries Jaap ten Hoove Chico Bolt Yvonne de Noord Marinus Hillenga

VASTE COLUMNISTEN Janpieter Buskes Jaap Krol Wilma Bouma Eddy Sikma Lydia Tuijnman

Gerard Lohuis Fokko Oldenhuis Natalja Oosterbaan Chantal Kuipers

FOTOGRAFIE COVER Heidi Borgart

STRIP Ido Dijkhuis

PUZZEL

Luuk Kobes

ILLUSTRATIES DRUK

Ria Santing Van Liere Media, Emmen

MET DANK AAN

Leger des Heils voor het ter beschikking stellen van de distributiefaciliteiten, subsidiënten, donateurs en anderen die een bijdrage leveren aan de financiering van dit magazine.

En niet te vergeten: de vele vrijwilligers en stagiaires zonder wie dit project niet draaiende kan worden gehouden.

SPECIALE DANK

Gaat uit naar alle verkopers, schrijvers, dichters, tekenaars en fotografen uit de groep van dak- en thuislozen.

BEGELEIDING VERKOPERS

Sido Overdijk Eddy Posthumus Jeffrey Visser

De Riepe is een uitgave van WerkPro.

REDACTIEADRES DE RIEPE Eenrumermaar 1 9735 AD Groningen 050-5419511 riepe@inspiremedia.nl

DISTRIBUTIEADRES DE RIEPE

•DONATEUR WORDEN? Bel of mail naar het distributieadres voor meer informatie.

•Heeft u klachten over een verkoper? Noteer het pasnummer en bel naar het distributieadres.

•Niets uit deze uitgave mag worden gebruikt zonder toestemming vooraf van de redactie.

De Riepe 2

CONCEPT

De Riepe, Gronings voor stoep, is het straatmagazine voor Noord-Nederland. De Riepe verschijnt eens per maand. Het blad is een initiatief van stichting WerkPro. Mensen die om uiteenlopende redenen dak- en thuisloos zijn, verkopen het magazine. Onder deze verkopers vallen ook mensen uit andere landen, mensen die in Nederland en in hun land van herkomst weinig tot geen perspectief hebben.

Alle verkopers dragen als legitimatiebewijs een registratiepasje.

U betaalt voor het magazine €2,10. Daarvan is 90 cent voor de verkoper, de rest gaat terug naar het project. De Riepe is geen commercieel magazine; naast inkomsten uit verkoop worden middelen verworven uit sponsoring, subsidiëring, fondsen en advertenties. Eventuele meeropbrengsten zullen worden aangewend in het circuit van dak- en thuislozen.

WerkPro Groningen Leeuwarden Eemskanaal NZ 32a Tel. 088 066 31 80 9713 AB Groningen e-mail: riepe@werkpro.nl Tel: 050-5791818 (09:00 - 13:00 uur) e-mail: riepe@werkpro.nl website: www.deriepe.nl twitter.com/De_Riepe bankrek. NL38INGB0685757617 t.n.v. straatmagazine De Riepe ISSN 2405-769X

4

Een dakloze papa

6

De lamme en de blinde

7

Koken met een missie

7

Deze maand in De Riepe

Marieke Werkman

8

Zussen enzo Het bijzondere geluk

10

Businessclub

11

Bie Pad en Weg

12

Recht & Krom

12

Gekkenwerk

13

Onder de loep

14

Kruiswoordcrypto 15 Jaap Krol

15

Kunst op straat

16

Horoscoop

17 22 18

Straatleven Straatleven Werk in uitvoering

20

Volgende maand in De Riepe:

Vrijheid

•

oA

mf

o

raf i e: K

• Het overweeghuis Een veilige plek waar vrouwen direct heen kunnen als ze overwegen te stoppen met de prostitutie.

wa dw

Straatbarbier Rotterdam knipt dak- en thuislozen Sjoerd de Vries zegde zijn baan op als jeugdzorgmedewerker om zich volledig toe te leggen op dit project.

Fotog

•

In de val Paul Boomsma opereerde in 1995 als korporaal onder de VN vlag om de vrede te bewaren tussen moslim Bosniërs en Serviërs.

Deze zal verschijnen rond 1 mei 2020 De Riepe 3

Een dakloze papa

door Anthonie Vermeer Fotografie: Heidi Borgart

Je groeit op terwijl je vader dakloos ronddoolt. Hoe is dat? Elles (18) uit Haarlem weet er alles van. Hoe was het geweest als haar pa nooit zijn koffer had gepakt? ‘We hadden heus niet als gelukkig gezinnetje onder de kerstboom gezeten.’

De Riepe 4

Elles kwam ter wereld in een samengesteld gezin, bestaand uit moeder Hilda met haar twee zonen (7 en 3) en vader Frans met zijn zoon (17). Trouwen was er niet bij, maar Elles weet van haar moeder dat ze enorm verliefd was op Frans, een afgestudeerd historicus die zijn brood verdiende in de journalistiek. Dat weet Elles van haar moeder. Zo ook dat hij door verslaving aan alcohol en drugs zonder werk kwam te zitten. En dat zijn enorme eigengereidheid die hij luid en fel etaleerde, hem voor velen een onmogelijke man maakte.

Elles: ‘Zo is hij nog steeds. Maar als kind was ik gek op hem, want op foto’s zit ik altijd bij hem. Volgens mijn moeder was ik een vaderskindje dat hem ongevraagd kusjes gaf, terwijl ik

‘Wie is die man die jou elke woensdag afhaalt?’ mijn moeder ontliep als zij wilde knuffelen. En mijn moeder heeft verteld dat ze heel lang gek op hem is gebleven. Ook toen ze voor haar kinderen koos en mijn vader voor de keuze stelde: of stoppen met drank en wiet, of wegwezen. Eerst had ze het nog een beetje gerekt door hem dan toch maar te laten blijven. En toen ze hem uiteindelijk uit huis had gezet, mocht hij in haar auto slapen. Ze gaf hem ook eten en geld.’

‘Mijn eerste herinnering is van de woensdagmiddagen. Ik ben een jaar of zeven en rond twaalf uur staat hij bij het schoolhek op me te wachten. Ik ben ’s middags vrij en ga met hem mee naar zijn tentje in het Renaldapark, zijn woning. Daar kletsen, lachen en stoeien we. Soms kon het minder leuk zijn, dan hoorde ik de dag erna, zittend in de klas, zijn harde stem naklinken. Dan had hij weer eens gezegd dat het mijn eigen schuld was dat ik op school gepest werd. Hoezo dan, of hoe je met pesten kunt omgaan vertelde hij er nooit bij. Soms geloofde ik dat hij eigenlijk gelijk had. Mijn moeder zei dan: “Nee hoor, hij heeft geen gelijk”. Ze praatte dan met me.

We spraken sowieso vaak over de situatie. Dat maakte het makkelijk voor me om er niet met anderen over te praten. Op school wisten de juffen wel van mijn dakloze vader. Natuurlijk kreeg ik soms de vraag: “Wie is die man die jou elke woensdag afhaalt?”, antwoordde ik dat het mijn vader was, dan bleef het

‘Nee, ik barstte niet in huilen uit. Was alleen maar verbaasd dat iemand zo harteloos kan zijn. Door deze geschiedenis ben ik een harde puber geworden. Mijn moeder zegt wel dat ik op mijn vader lijk. En ik weet dus nog steeds niet waardoor hij zo geworden is. Er moet ergens iets traumatisch zijn gebeurd, anders kan een mens toch niet zo worden? Zo word je niet geboren, ik bedoel: nooit een kaartje gezien, nooit een cadeautje. Zijn koppige karakter zal ermee te maken hebben en zijn vader was ook al verslaafd, en manisch depressief.

En tja, het koppige en de verslavingsgevoeligheid merk ik ook bij mezelf. Daarom voor mij geen sterke drank, drugs of sigaretten. En met wijn ben ik heel voorzichtig.’

‘Inmiddels wil ik niet eens meer met hem praten. Laat maar.

Wel voel ik wat ik gemist heb, als ik bijvoorbeeld in de trein een vader met zijn dochter zie. Dat had ik ook wel gewild.

Ik vind het lastig dat ik op hem lijk. En dat mensen op familiefeesten daarover fluisteren. Ik heb vanaf mijn twaalfde tot twee jaar geleden therapie gehad. Daardoor ben ik gaan leren hier vrede mee te hebben. Nu ik volwassen word, kan mijn moeder moeilijk verteren dat ik straks mijn mbo-diploma Sociaal Werker ga behalen en verder zal studeren, terwijl het mijn vader totaal niets kan schelen. En ik? Ach, hij zit er totaal niet over in hoe het met mij gaat en ik kan nu toch niets meer met die man. Ik ben te vaak gekwetst door hem, dus nu zit ik bewust in de fase dat ik hem helemaal loslaat.’ ◆ Bron: Straatjournaal (straatkrant Noord-Holland) De namen in dit artikel zijn gefingeerd.

daarbij. Hij zag er niet dakloos uit, want mijn moeder waste zijn kleren en steunde hem financieel.’

‘Vanaf mijn twaalfde werd het moeilijk voor me dat mijn vader niet openhartig kon zijn. Waarom was hij nooit afgekickt, wat vond hij nou zelf van zijn leven, hoe moest het verder?

Over zulke vragen wilde ik het hebben, maar hij weigerde. We kregen steeds vaker ruzie, gingen elkaar minder zien, vooral toen hij bij een nieuwe vriendin ging wonen. Toen ik veertien was fietste ik eens langs dat huis. Met nog zoveel vragen aan hem wilde ik toch weleens kijken of er nog wat in zat tussen ons. Hij verscheen in de deuropening met zijn enorme verschijning van twee meter lengte en bulderde: “Wij hebben geen band en nooit gehad. Jij bent een fout uit mijn verleden”.

De Riepe 5

Stuntelen in de supermarkt

Marieke Werkman

door Marieke Werkman Fotografie: Chico Bolt In het begin telde ik de dagen, daarna de weken dat ik hem voor het laatst zag. Het is een jaar geleden dat mijn relatie uitging. Het is vreemd. In de nacht staarde ik naar het plafond en wist zeker dat hij ook klaarwakker was. Het is het loslaten van een gemeenschappelijk verleden. En het loslaten van het toekomstbeeld dat ik had van ons samen. Ik wilde zo graag met hem samenwonen, maar het bleef trekken aan een dood paard, want de man was tevreden met een latrelatie. Tijdens de feestdagen ontving ik een bericht dat hij het lastig vond om alleen te zijn. Tja, wat kon ik daarop zeggen? Dat ik hem (ook) mis? Voor je het weet zit je weer naast elkaar op de bank.

Zonder perspectief.

Ineens was ik een vrouw van bijna 40 die geen relatie had.

Een treurige gedachte. Ik had nooit verwacht dat ik op deze leeftijd alleen zou zijn. Midden in de nacht werd ik wakker en had ik het gevoel dat dit het einde was. Dat ik gedoemd was om te mislukken. Ik zou eenzaam worden en langzaam wegkwijnen. De aftakeling was immers begonnen en er zou nu geen man meer naar me omkijken. Dit waren gedachten die ik had op het diepst van mijn verdriet.

Vriendinnen gaven me bevlogen advies over allerlei datingsites. Alsof ik daar nu zin in had. Het leek erop dat ze het allerliefst zelf wilden daten. Het idee om via zo’n site te zoeken staat me enorm tegen. Het doet me denken aan

De Riepe 6

mijn vroegere buurman die boer was en zijn koeien voor de verkoop liet keuren. Ik stond er als meisje weleens bij te kijken. De koeien werden op een rijtje gezet en het gebit werd gecheckt, er werd een fikse tik op de billen gegeven en de hoeven werden geïnspecteerd. Een vleeskeuring! Ik heb er geen zin in om op een website een potentiële partner tegen te komen. Het voelt onnatuurlijk (lees: geforceerd) aan.

In het dagelijks leven iemand tegenkomen past beter bij me. Misschien dat ik nu meer tijd kan gaan doorbrengen in supermarkten. Dit schijnt een goede plek te zijn om iemand te ontmoeten. Mijn mandje ‘per ongeluk’ laten vallen en aansluiten in de rij waar een leuke man staat. Voor de herkenning is het handig dat supermarkten mandjes hebben waar alleenstaanden mee kunnen winkelen. Dat je elkaar kunt herkennen aan het rode liefdesmandje waarmee je door de winkel loopt.

Het gebeurt op een onverwacht ogenblik. Maar waar precies?

Misschien bij de biologische tomaten of bij de roomkaasjes?

Of bij de lekkere speciaal biertjes? Het is een romantische gedachte om al struikelend een leuk iemand tegen te komen.

Zie je dit jaar een vrouw die haar boodschappen op de grond laat vallen? Of valt ze languit op de grond en blijft ze stilletjes liggen? Wees galant, stap op haar af en help haar.

Hoffelijkheid is anno 2020 nog steeds aantrekkelijk.

door Janpieter Buskes

Het is een wat ongebruikelijke plek om klanten op te pikken. Ik vervoer vooral WMO-klanten. Doorgaans geen vanzelfsprekende saunagangers. Ik zet de taxi op de knipper en wil uitstappen als mijn klant al naar me toe komt lopen.

Ze is een tengere, niet al te grote vrouw van een jaar of vijfenveertig. Haar lange haren rusten op de kraag van haar hippie jas die tot haar knieën reikt. Het geeft haar iets stoers, iets onafhankelijks, maar ook iets alleenigs. Ik reken af en stuur de taxi het afgegraven Veen in dat donkerder voelt dan anders. Donker en stil, haast intiem. Of het aan het donkere Veen ligt of aan de sterren die boven ons staan, ik weet het niet, maar voordat we er goed en wel erg in hebben, spreken we over leven en over dood.

Ze is ziek. Kanker. Ze vertelt over haar strijd. Kan me niet goed herinneren of ik veel vragen heb gesteld. Wat ik me vooral herinner zijn de stiltes. Volkomen vanzelfsprekende, intieme stiltes waarin de waarheid van het moment in al zijn glorie, maar ook in al zijn ellende er mocht zijn. Ik vraag me regelmatiger dan me lief is af “wie zal ik zijn als het noodlot bij mij aanklopt”. Ik weet het niet. In mij woont een verstokte somberman. Af en toe kijk ik even naar haar. Haar scherpe

trekken, haar vriendelijk gezicht. Ze voelt opgewekt. Niet gespeeld of gemaakt, maar oprecht. Ze vecht niet tegen de kanker, maar voor het leven. Zet alles in.

Als we bij haar bestemming aankomen, een afgelegen huis in het Veen, spreken we nog even na. Dat doe ik nooit. En als ik haar help uitstappen, huggen we. Ook dat doe ik nooit. Met klanten. Hoofdschuddend ben ik weggereden.

Wekenlang heeft ze nog door mijn hoofd gewandeld. Heb haar onlangs na maanden weer getroffen. Ondanks tegenslagen nog steeds strijdbaar en vol levenszin. ‘In Nederland ben ik opgegeven’. Ze vertelde me dat ze een kliniek in Duitsland heeft gevonden die haar een goede kans geeft op genezing, maar dat het ziekenfonds dat niet vergoedt. Dat er een doneeractie is gestart en ze overtuigd is van de goede afloop.

Wat een vertrouwen, wat een moed. Ik heb gegeven. Ik ben niet zo een gever. In mij woont ook een dikke krent. Maar dit keer heb ik gegeven. Naar vermogen. Zoek haar verhaal maar eens op.

Google: Help Manuéla verder om kanker de baas te worden of Facebook GeefManouHamburgerrecht

door Lydia Tuijnman Ingrediënten • 150 gram pure chocolade • 300 gram silken tofu, uitgelekt • 25 gram walnoten, gehakt • 25 gram dadeljam Smelt de chocolade au bain marie of in de magnetron. Pureer de silken tofu met een staafmixer tot een mousse. Voeg de dadenjam en cacaopoeder toe. Mix de gesmolten chocolade door de tofumousse en verdeel over bakjes. Laat nog 30 minuten opstijven in de koelkast.

beweerde mijn Britse held. Op de huid van dit slapende dier voltrok zich een waar spektakel, het leek wel een film.

In razendsnelle opeenvolging werd hij achtereenvolgens lijkbleek, getijgerd, gevlekt als een panter, gestreept als een zebra en daarna pikzwart. De maker van het filmpje beweert dat hij een dromende octopus gefilmd had.

Daarna heb ik maar weer es een hele tijd geen vlees of vis gegeten.

Ik bedoel, een wezen dat droomt, dat kan je toch niet opeten?

Dat is zowat familie!

Om zeker te gaan in het volgend recept, ook maar geen eieren.

Of zouden die niet dromen?

De Riepe 7

koken met een missie

Vegan chocoladepudding Mijn hond lag naast mij op de bank en slaakte een lange huiverende zucht. Het klonk bijna menselijk. Daarna begon ze te dromen. Ze blafte gedempt en haar poten maakten vage renbewegingen.

Kort daarna zag ik op internet een filmpje dat ging over een octopus. Het dier lag te slapen, kennelijk had een duiker hem gespot en daarop de camera aangezet.

Nu kan de huid van een octopus allerlei kleuren aannemen, leerde ik ooit dankzij David Attenborough op de BBC. Om zich te camoufleren kan het dier precies de kleur van de omgeving imiteren.

Maar je kunt aan zijn kleur ook zijn stemmingen aflezen,

De lamme en de blinde

Manuéla

Zussen enzo door Dick Bijmolt

De Riepe 8

Ze had me opgejaagd naar de schuur, met de hondenriem zwaaiend, om extra kracht mee te geven aan de klap die ze voor mij in gedachten had.

In de schuur aangekomen kon ik geen kant meer op en in uiterste radeloosheid greep ik de grote zinken wastobbe die aan de muur hing.

Ik draaide mij naar haar om, ze was net buiten adem gearriveerd en hief de tobbe boven mijn hoofd om hem krachtig op haar kop neer te dreinen.

Het was duidelijk dat ze hier niet op gerekend had, ze deinsde terug en droop uiteindelijk af.

Met niemand heb ik zoveel ruzie gehad als met mijn zuster.

Ook mijn relaties met andere vrouwen, inclusief mijn echtgenotes, konden qua vijandelijkheden nimmer tippen aan de relatie die ik met mijn zuster had.

Het incident met de tobbe maakte echter aan haar macht over mij een einde.

Er waren toen slechts twee zenders, Nederland 1 en Nederland 2 Ze is anderhalf jaar ouder, wat op zeer jonge leeftijd een verschrikking is omdat veel onmin lijfelijk beslecht werd.

Aanvankelijk had ik dan ook niets in de melk te brokkelen omdat ik fysiek de mindere was.

De meeste ruzies gingen over welk tv-programma moest worden bekeken. Er waren toen slechts twee zenders, Nederland 1 en Nederland 2.

Je snapt achteraf niet hoe je er ruzie om kon krijgen.

Toch hadden we ieder altijd een helder, doch verschillend standpunt.

Ik weet ook nog met het tollen op de vroege ochtend. Een tol is een soort kleine houten paddenstoel en een stok met een touw eraan die door het zwepen met het touw tegen de tol, gaat draaien en springen. Ter info: het kan niet op de computer gespeeld worden.

Om de een of andere reden lachte ik haar uit. Daarop pakte ze een steen en gooide deze naar me. Het was raak en ik moest een stuk tand missen.

Reclameren bij mijn moeder leverde niet veel op, het was een no-nonsense vrouw zeg maar.

Zus was dus altijd sterker, tot het moment van de wastobbe.

Een glorieus moment, keerpunt in mijn leven!

Ook anderen hoor ik vertellen over de tirannie van sterkere zussen.

De oudere zus van mijn vrouw legde mijn liefje op de grond, knieën op de bicepjes.

Vervolgens liet ze uit haar mond een sliert speeksel boven het gezichtje van mijn gade onder haar hangen.

Meestal haalde ze dat zuigend weer binnen, maar vaak ging dat ook mis. Vrouwen onder elkaar zeg maar.

En toch trek je ook weer naar elkaar toe.

Dat zie je nu bij mij thuis ook. Altijd ruzie en ouwehoeren met elkaar. Maar als de een er niet is wordt direct de vraag gesteld, waar is .….?

Toen m’n zus een poos elders op stage was en ze van de trein gehaald moest worden, stond ik direct klaar met de brommer.

Maar dat was wel jaren later natuurlijk. Want hoewel ik jonger ben, was ik voor haar intussen allang een grote broer geworden. ◆

De Riepe 9

Het bijzondere geluk

Een goede verstaander door Chantal Kuipers Fotografie: Chico Bolt Het is een jaar geleden dat ik haar heb gezien en nu staat ze tegenover me in het News Cafe. Normaal ben ik nooit zenuwachtig, maar vandaag voelt als het alsof ik jarig ben maar niet weet of ik het verrassingsfeestje leuk of verschrikkelijk ga vinden. ‘Het is goed je te zien, je ziet er goed uit.’ Ze kust met haar koude lippen mijn wang en heel even zitten we ongemakkelijk te zwijgen. Want waar begin je niet weet waar je bent geëindigd. ‘Het is fijn dat je er bent.’

Het is een beleefdheid om de stilte te verbreken. Opeens voel ik me ongemakkelijk in haar gezelschap. Zouden we het nog kunnen? Onze vriendschap oppakken? Of is het genoeg dat we een tijdje samen hebben gewandeld in het leven en verder een eigen pad gaan. Ik denk aan hoeveel er is gebeurd.

Van zestienjarige onzekere pubers zijn we uitgegroeid tot zelfverzekerde volwassenen. Er is gehuild om verbroken relaties, getroost tijdens de rouw en we hebben beide gezinnen waarvan de kinderen nu ook pubers zijn. Nooit had ik verwacht dat we op dit dode punt aan zouden komen. Dat we niets meer te zeggen en te zwijgen zouden hebben.

‘Zal ik beginnen met vertellen over hoe het nu in mijn leven gaat?’ Ik knik omdat ik ook niet wil beginnen. Zonder aarzelen begint ze te praten. Over liefde en seks. Maar ook over hoe het

De Riepe 10

leven je soms overvalt. Ademloos luister ik naar de vrouw die ik al twintig jaar ken. Plots heb ik spijt.

Waarom heb ik al die jaren alleen maar gezien hoe ze vroeger was, maar zag ik niet wie ze kon worden.

Waarom wilde ik alleen maar dat dingen zo bleven, terwijl ze zoveel mooier zouden kunnen worden. ‘Ik weet niet of we terug kunnen, maar ik wil wel met je verder. Kijken of er andere manieren zijn.’ Ik slik mijn trots is. Nu kan ik mijn excuses maken. Niet omdat ik ongelijk had, maar omdat je soms beter kunt kiezen voor geluk dan het gelijk.

Naast ons tafeltje staat de serveerster ongeduldig te wachten.

Ik kijk haar aan. Misschien is dit wat het leven is. Gewoon genieten van wat er vandaag is. ‘Weten jullie al wat jullie willen drinken?’ Het meisje kijkt ons aan. Zonder elkaar aan te kijken kiezen we hetzelfde drankje. Lachend kijken we elkaar aan. Dit is genoeg om samen verder te gaan. Ons boek is nog niet uit. Na een avond en het begin van de nacht waarin we proberen elkaar te vinden, lopen we naar het station. Zij pakt mijn hand beet. ‘Ik vond het fijn, je te zien.’ Ze omhelst me middenin de Herestraat. Glimlachend ontvang ik haar liefde.

Het is fijn dat we elkaar na al die jaren altijd weer vinden, ook al zijn we soms de weg kwijt. Zij begrijpt me met halve zinnen en korte woorden. Want sommige vriendschappen voelen als liefde. Daarvoor hoef je geen bloedband te hebben.

De Dakloze

Stockfoto door Leroy Skalstad

Een dakloze is een vreemd fenomeen Hij heeft met een dakbezitter weinig gemeen

Hij loopt van portiek naar portiek voor een droge plek en wordt van gemeentelijke heffingen niet meer gek

Het is een mens zonder huis of eigen woning voelt zich met een flinke doos al een ware koning

Hij draagt zijn lot met zo veel genoegen en hoeft voor de hypotheek niet te zwoegen

Terwijl de huiseigenaar zit met allerlei financiĂŤle vragen, hoeft de dakloze slechts zijn bezit op de rug te dragen

Geen onderhoud, reparaties of ander gemier Nee, slechts een kartonnen doos, of wat krantenpapier

Anoniem

Aksion Als de zon, tekentherapie Dagblad van het Noorden, (NDC mediagroep) De Haan Advocaten & Notarissen , Groningen De Huismeesters, Groningen Digno BV, Haren Dik Bike Centre, Groningen Dunk Doesburg autoverhuur, Groningen Forum Groningen Gemeente Groningen SoZaWe Groningen Seaports Groninger Kredietbank Ingenieursbureau Wassenaar, Haren Internoord reizen, Groningen Kluzzenbedrief Jan Kompas Zuidlaren Lightwave, Groningen Lotus uitvaart, Thesinge Metaware BV , Groningen

Bewindvoering en inkomensbeheer Tekentherapie, opleiding en begeleiding Nieuws uit Groningen/Drenthe Strafrechtadvocatuur Woningcorporatie stad Groningen Informatietechnologie Van ventiel tot helm Deskundigheid in de geestelijke Gezondheidszorg Van sjorband tot aanhangwagen Boeken, films en events WIJ is dichtbij Havendienstverlening Sociale hulpverlening Complexe constructies ontwerpen Reisbureau Veur putjederij in en omt hoes Specialist in financiĂŤle zorgverlening Spirituele opleidingen Uitvaartverzorging en -begeleiding Cloudoplossingen managementsystemen

New Nexus, Tynaarlo IT consultancy- en adviesbureau Noback Ingenieursbureau, Groningen Techn. natuurk. berekeningen en ontwerpen Noorderlink, Groningen Vacatures Noord Nederland Noorderpoort, Groningen Beroepsonderwijs in Groningen/Drenthe Old Burger Weeshuis, Leeuwarden Ontwikkelen op sociaal, cultureel gebied 't Oortje Sieraden, Groningen Oorbellenspeciaalzaak Patrimonium, Groningen Christelijke woningstichting Pinkster schilderwerken, Assen o.a. binnen-/buitenschilderwerk Praktikos, Assen Trainingsbureau Preventief Veiligheidsdiensten BV, Groningen Gastvrij beveiligen Rijschool Gerald, Peize Auto- en motorrijschool Rottinghuis aanemingsbedrijf BV, Groningen Allround bouwbedrijf in het Noorden Schilders de Vries, Groningen Sterk in duurzaam ondernemen Sleepworld, Groningen Slaapspecialist van stad en Ommeland Stichting Terwille, Groningen Vrij van verslaving Tandartsenpraktijk De Verbetering, Groningen Gezond begint in de mond Tekstlabel Amber Boomsma, Leeuwarden Freelance schrijfprofessional Verslavingszorg Noord Nederland, Groningen Perspectieven bieden Willem Rietman Interieur Tynaarlo Meubiliar op maat

De Riepe 11

De Riepe Businessclub

De bedrijven in dit overzicht ondersteunen De Riepe. Wilt u als bedrijf ook bijdragen?

Dat kan, neem gerust contact met ons op: 050-5791818 (09:00-13:00 uur).

Getuige van Jehova, maar niet heus

Recht & Krom

door Fokko Oldenhuis

Een van de twee belangrijkste dingen die de Bijbel leert is: zorgen voor je naaste, vooral als die zwak en hulpbehoevend is. Bijna iedereen kent het Bijbelverhaal van de barmhartige Samaritaan.

Een Samaritaan ziet een Jood - zijn aartsvijand - gewond aan de wegkant liggen. Hij stapt van z’n ezel, bindt de gewonde voorzichtig op de ezel, gaat er zelf naast lopen, brengt hem naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis en staat in voor de zorgkosten.

Een priester en een hulppriester waren straal voorbij de gewonde gelopen, zo anders die “heidenen”. Zo’n verhaal zindert anno 2020 van actualiteit, maar dan moet je je niet blind staren op de letterlijke tekst.

Oog voor de zwakkere zit kerken in de genen, die genieten dan ook van de overheid veel vrijheid. Soms maken religieuze organisaties misbruik van die vrijheid. Ze noemen zich “kerk”, maar op veel fronten deugen ze niet.

Begin 2020 kwamen de Jehovah Getuigen Nederland negatief in het nieuws, nadat Trouw seksueel misbruik binnen die gemeenschap schrijnend aan het licht bracht. Meer dan 250 meldingen. Minister Sander Dekker greep, op verzoek van de Tweede Kamer, in. De Universiteit Utrecht kwam met een rapport dat geheel in lijn lag met de bevindingen van Trouw. ‘Utrecht’ adviseerde de Jehovah Nederland de interne leefregels bij te stellen: wordt transparanter; neem vrouwen op in de leiding; breek in seksueel misbruikzaken met de twee-getuigen-regel.

Die twee-getuigen-regel gaat terug op een Bijbeltekst. Als binnen een groep iemand een ander ziet zondigen en de dader ontkent het, dan staat de misstap pas vast als twee getuigen dat bevestigen. Elk kind snapt dat bij seksueel misbruik, dat in het geniep gebeurt, bewijs door twee getuigen onmogelijk te leveren

De Riepe 12

is. Als je als 6-jarig kind jarenlang door een ouderling bent misbruikt, krijg je als je veel later “uit de kast komt”, dat bewijs nooit rond. Zelfs niet als jouw vriendinnetje hetzelfde overkwam.

Je wordt dus twee keer gepakt en die dader ontspringt de dans.

Jij loopt zelfs de kans drie keer gepakt te worden, want je hebt achteraf gezien - gelogen. Laster dus. En als je niet op je knieën gaat, volgt uitstoting. Ben je vaak ook nog je familie kwijt, als die lid van de groep blijft.

Als je Bijbelteksten letterlijk toepast, kom je soms ergens uit waar je nooit wilt wezen. Ik las onlangs in Trouw dat Jehovah Nederland niet van plan is die zogenaamde twee-getuigen-regel als bewijsregel te laten varen. Ik vind dat zeer ernstig.

Door dit soort bewijsregels in misbruikzaken te handhaven blijf je de deur wagenwijd openzetten voor onveilige situaties. Een overheid hoeft een dergelijke houding, van welke organisatie dan ook, niet te respecteren. Beroep op de Bijbel helpt niet.

Tot 1 januari 2020 hadden we een overheidsinstantie Sektesignaal, die de samenleving gevraagd en ongevraagd advies kon geven als religieuze groepen zich in een schadelijke richting ontwikkelden. Vanaf 1 januari 2020 is Sektesignaal wegbezuinigd ….Tweede Kamer, sta op! Neem je verantwoordelijkheid! Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald.

Fokko Oldenhuis is universitair hoofddocent vermogensrecht en bijzondere hoogleraar Religie en Recht aan de Rijksuniversiteit Groningen

Een band voor het leven Henk heeft het helemaal gehad met zijn broer Wim. Daar waar Wim vroeger populair was op school, vele vriendinnen aan de haak wist te slaan, daar moest Henk beneden zijn ‘stand’ naar de technische school om te fröbelen en ging hij als een loner door zijn jeugdige bestaan. Henk vindt van zichzelf dat de spreekwoorden “ in zeven sloten tegelijk te lopen” en “12- ambachten, 13 ongelukken” op zijn lijf geschreven zijn.

Dat Henk van beeldtaal houdt om zo over zichzelf te spreken, en liever niet over zichzelf in de ik-vorm spreekt, maakt het contact met hem er niet gemakkelijker op. Wanneer ter sprake komt dat hij zelf ook verantwoordelijkheid kan nemen en dat hij zelf ook wel iets kan, ontwijkt hij liever de gemaakte opmerking. Hij is nu, volgens zichzelf, het denkbeeldig dubbeltje dat nooit het kwartje gaat worden. En ik moet niet denken dat hij meer waard is. Volgens Henk overschat ik hem en heb ik niet door hoe ernstig het met hem is gesteld.

omdat die in een ander universum lijkt te leven. Nee, dan zou Wim nog iets kunnen leren van de buurman van Henk. Deze heeft een psychiatrische aandoening en met hem kun je pas een goed gesprek voeren dat ergens over gaat.

Desondanks gaat Henk steeds weer naar Wim toe en betrekt

“En wat ga jij er aan doen om mij te helpen”. De vraag is

Wim hem regelmatig bij een feestje van zijn kinderen. Henk voelt zich verplicht om er naar toe te gaan maar weet bij voorbaat al dat het geen gezellig feestje zal worden omdat niemand met hem praat. Niet dat Henk het niet probeert. Hij wil liever niets anders dan een goed gesprek voeren met Wim, maar volgens Henk kun je met Wim geen goed gesprek voeren

gedropt en nu mag ik het oplossen. Wetende dat ieder antwoord de prullenbak in zal gaan omdat het nu eenmaal niet altijd goud is wat er blinkt. Hoor ik Henk denken. Na het gesprek mompelt Henk dat het niet gemakkelijk is en dat hij vanavond toch maar eens bij Wim langs gaat, want het is nu wel eenmaal zijn broer.

Henk zoekt diepgang die voor hem niet bereikbaar is, maar kan dat niet toegeven want dan valt de bodem onder zijn bestaan weg. Hij voelt twijfel over alles, voelt zich door anderen niet gezien en de denkbeeldige meisjes van vroeger, zijn nu een realiteit voor en hem geworden. Hij is de eenling die een zwoegende en mopperende levensstijl heeft ontwikkelt waardoor mensen hem liever uit de weg gaan.

Hij krijgt bevestigt waar hij zo veel last van heeft omdat de verandering en aanpassing van de ander moet komen.

De Riepe 13

Gekkenwerk

door Gerard Lohuis Fotografie: Chico Bolt

Gerard Lohuis is sociaalpsychiatrisch verpleegkundige bij BuurtzorgT

Het leven van mijn moeder

Onder de loep

door Erik Bies Fotocollage: Marinus Hillenga Mijn moeder werd geboren op 31 mei 1942 in het kleine dorp Zevenhuizen in de provincie Groningen. Zij had geen gemakkelijke jeugd. Begin jaren vijftig van de vorige eeuw, toen zij elf was, overleed haar moeder. Een paar jaar later overleed haar oudste zus aan difterie. Dat is een ziekte waarbij je steeds moeilijker adem kunt halen en uiteindelijk langzaam stikt. Mijn moeder heeft het allemaal van dichtbij meegemaakt.

Mijn moeder kon goed leren. Na de lagere school ging zij naar de mulo en zij slaagde voor het examen met cijfers tussen 8 en 10. Zij had daarna hoger onderwijs kunnen volgen zoals de hbs, maar dat was toen niet zo gebruikelijk binnen haar familie.

Haar vader was een zelfstandig rietdekker en haar broers werkten in zijn bedrijfje. Een van haar broers, mijn oom Roelof, maakte van het bedrijfje een succes en hij werd zelfs miljonair.

Mijn moeder ging dus na de mulo niet naar de hbs. Na een korte opleiding ging zij aan het werk als verpleegster. En ze is een tijdje telefoniste geweest.

In 1963, toen zij nog maar eenentwintig was, trouwde zij met mijn vader. Anderhalf jaar later werd mijn zus geboren en ik iets minder dan twee jaar daarna.

De Riepe 14

Mijn moeder was van huis uit gereformeerd en mijn vader Nederlands Hervormd. Het maakte mijn moeder niet uit naar welke kerk wij gingen, dat was voor haar religiebeleving irrelevant. En zo gingen wij naar de Nederlands Hervormde kerk in het dorp van mijn vader.

Mijn moeder had vaak meningsverschillen met de dominee van die kerk. Die was nogal een steile man die vaak predikte over hel en verdoemenis, terwijl volgens mijn moeder de religie meer met liefde te maken had.

27 maart 2017 stierf mijn vader. De laatste vier maanden van zijn leven bracht hij door in een tehuis voor demente bejaarden. Mijn moeder bezocht hem elke dag, hoewel zij zelf aan multiple sclerose leed en bijna niet meer lopen kon. Zij beschikte over een scootmobiel en zo lukte het haar hem elke dag te bezoeken.

In de laatste twee jaar van haar leven kwam ik vaak bij haar en bleef dan vaak een nacht slapen. Hier was zij erg blij mee, en ik ook. Van (verre) familie hoorde ik onlangs dat zij het erg leuk vond dat ik die laatste twee jaar van haar leven zo vaak bij haar kwam.

Mijn moeder overleed op 27 oktober 2017 in een ziekenhuis in Drachten.

Ik mis haar nog steeds heel erg.

Kruiswoordcrypto door Luuk Kobes

1. Niet klagen maar .....

5. Strijkinstrument 9. Wrede gangmaker 10. Heeft goede wijn niet nodig 11. Uitroep van verbazing 13. Het doel waarnaar we streven 16. Appelras 19. Outlaw 22. Spier- en gewrichtsziekte 23. Paus 24. Korte digitale melding 25. Ertoe doen

VERTICAAL 2. Boekenweggeefmarkt 3. Dwerg 4. Straks (4,2) 5. Om twee vogels mee te vangen 6. Oost-Groningse landstreek 7. Voor het gehoorapparaat 8. Meestervioolbouwer 12. Wederhelft van Adam 14. Nogmaals sorry 15. Overkapping 17. Gentleman 18. Heb je b.v. in Thialf 20. Mankement 21. De grond van ons bestaan

1

1

8

1

2

3 1

4 1

1

5

1

1

11

1

1

1

1

1

1

1

1

1

16

17

18

1

1

1

10

12 1

13

1

1

14

15

1

1

1

1

19

22 1

1

1

1

24

1

1

7

1

9 1

6

1

1

20

21

De oplossing vindt u op pagina 19

HORIZONTAAL

1

1

1

1

1

1

1

1

1

23

1

25

1

Tennis

Tennis is ook niet een gemakkelijke sport. ‘Eerst indraaien, daarna de bal slaan in de dalende lijn’, riep de trainer altijd.

Over de opslag: ‘Vanuit de holte van je hand de bal recht omhoog gooien, nawijzen, daarna slaan in die dalende lijn.’

Nou, probeer dat maar eens uit te voeren, als de pubergrillen toeslaan en er mensen in een wit tuinstoeltje naar je zitten te kijken. Uitslagen als 6-0, 6-1 zijn dan niet ongewoon.

Het moeilijkste aan tennis is dat het vrijwel uitgesloten is het imitatiespel te spelen. Dat moet in mijn geval wel, aangezien sport voor mij altijd een kwestie van nadoen is geweest.

Wanneer je bijvoorbeeld niet kunt voetballen, kun je altijd nog mooi geblesseerd op het veld liggen. Als wielrenner hoef je alleen maar met je bek wagenwijd open in je bergtricot op je racefiets te zitten, dat lijkt al heel wat.

Vanwege mijn zwakke opslag probeerde ik uit alle macht de service van John McEnroe te imiteren. Ik gooide dan de bal omhoog, ging er als een wajangpop onder hangen en liet me dan voorover vallen, hopend op balcontact.

Maar zoiets bleek gewoon onmogelijk. Na jaren van mislukte servicebeurten en toenemende verliezen, gooide ik het over een andere boeg. McEnroe kon namelijk enorm boos worden en was een uitstekende schreeuwer. Zo riep ik eens, toen mijn tegenstander volhield dat de door mij geretourneerde bal uit was: ‘THIS IS UNACCEPTABLE!!’ Later, tijdens de finale van een verliezersronde, tegen een meisje: ‘DO YOU HAVE ANY PROBLEMS, OTHER THAN THAT YOU’RE UNEMPLOYED, A MORON, AND A DORK??’ Aan het slot van mijn carrière, oog in oog met een minderjarige: ‘YOU CANNOT BE SERIOUS!!’

Vanwege mijn goede McEnroe-imitatie werd ik na laatstgenoemde uitbarsting gemaand het plaatselijke Centre Court onmiddellijk te verlaten.

Ik smeet mijn haarband op het gravel, verpulverde mijn racket en gehoorzaamde woedend.

De Riepe 15

Jaap Krol

Ik ben al bijna vergeten dat ik ooit nog acht jaar heb getennist. Acht lange jaren van slaan en terugslaan, met desastreuze afloop. Desastreus, omdat ik niet meteen een slechte tennisser was. Ik kon een redelijk forehandje slaan en af en toe ook een aardig backhandje plaatsen. Zwakke punten echter waren de service, de aansluitende volley en het vereiste voetenwerk.

kunst op straat

Twee bloeddorstige leeuwen door Natalja Oosterbaan Fotografie: Jaap ten Hoove Wie langs het Groninger Museum loopt, kan twee bloeddorstige leeuwenbroers voor het bakstenen Philippe Starck paviljoen zien staan. De lichtelijk loensende schreeuwlelijkerds hebben niet alleen een bloedband met elkaar, maar ook met de provincie Groningen.

Deze trotse jongens zijn al bijna 4 eeuwen oud, en duidelijk van goede komaf. Beiden houden een wapenschild tussen de klauwen. De een toont het wapenschild van de familie Van Weivelde: drie rozen en een schildhoofd, omringd door wolvenkoppen (nee, dit is niet een ver familielid van de Stark familie). De ander presenteert het wapen van de familie Ripperda; een eveneens Middeleeuws ogend tafereel waarbij een geharnaste, galopperende ruiter met geheven zwaard trots zijn paard laat steigeren.

Ze zijn afkomstig van een 14e-eeuwse borg, genaamd Huis te Farmsum, die in 1812 is afgebroken. In haar hoogtijdagen bestond de borg uit meerdere gebouwen, een schathuis en brouwhuis evenals een toren en paardenstallen, en was zij omgeving door een slotgracht en landerijen.

Zowel de geslachten Ripperda, Rengers en Van Weivelde hebben in deze borg gewoond. Met name de Ripperda familie was als adellijk riddergeslacht een ware dynastie, met een lange en invloedrijke historie.

Keizer Frederik III verhief sommige leden tot vrijheren en keizer Leopold verhief in 1676 alle leden van het Ripperda geslacht tot “Wohlgeboren” Rijksbaron of Rijksbarones.

Hun nakomelingen bekleedden belangrijke bestuurlijke en militaire functies, bouwden kerken in de Ommelanden, ondertekenden oorkondes en het Verdrag van Groningen (1444). Een van de beroemdste leden, de beruchte Johan Willem Ripperda, werd door koning Filips V van Spanje verheven tot “hertog en Grande” en schopte het tijdens zijn

De Riepe 16

avonturen in Spanje tot vertrouweling van de invloedrijke vrouw van de koning. Ook wist hij zich op controversiële wijze tot Spaanse minister-president op te werken.

Het Ripperda geslacht was grofweg in drie hoofdtakken verdeeld, waarvan er een in de borg in Farmsum gezeteld was, een in Oosterwijtwerd en een in Winsum. Tegen het begin van de 19e eeuw was het Ripperda-geslacht echter vrijwel volledig uitgestorven. Politiek avonturier Johan Willem Ripperda had nog wel een aantal verre nakomelingen rondlopen, maar omdat zij de nazaten zijn van diens ‘bastaardzoon’, zijn zij nooit wettelijk erkend en behoren evenmin tot de adel. Vandaar dat de borg in 1812 gesloopt werd en wij nu enkel de leeuwenbeelden met hun wapenschilden nog hebben. Voordat ze bij ons Groninger Museum eindigden, stonden beide leeuwen eerst ruim een eeuw bij de Drentse havezathe Oosterbroek, voordat ze in 1925 aan het museum werden geschonken. Sinds 1994 staan ze op hun huidige plek.

Het is dus niet aan willekeur te danken dat deze meer dan levensgrote leeuwenbroeders uitgekozen zijn om het paviljoen voor de regionale geschiedenis – dat zelf is opgebouwd als een 17e-eeuwse stadsfortificatie – te flankeren. Deze pelzige schilddragers beschermen niet alleen portretten van beroemde Groningers, archeologisch zeer waardevolle godenbeeldjes, munten, penningen, zilver en het masker van Middelstum, maar zijn zelf ook afkomstig uit vroeger tijden en deel van de geschiedenis van Groningen. Ze waken over de kunstschatten van de provincie. Maar laat ze u vooral niet afschrikken, of ervan weerhouden het museum of de binnenstad te betreden. Ze brullen dan wel, maar ze bijten niet.

Horoscoop Illustratie: Ria Santing

Ram

21 maart - 20 april

Deze maand zul je opbloeien! Doe wat je hart je ingeeft en wat goed voelt. De lentekriebels hebben een goede invloed op je humeur. Alle afspraken die je voor komende tijd hebt staan zul je zeer serieus moeten nemen, er kunnen mooie dingen uit voortkomen.

Stier

21 april – 21 mei

Deze maand biedt een hoop nieuwe kansen en mogelijkheden. Jammer genoeg komen deze niet aanwaaien en zul je een hoop doorzettingsvermogen moeten tonen. Geen zorgen, het harde werken wordt beloond. Wees niet bang om zo nu en dan wat extra hulp te vragen, want ook dit zal je zeker goed doen.

Tweelingen

22 mei – 21 juni

De pieken en dalen hebben geen goede invloed op je lichamelijke weerstand. Je zou jezelf wat meer rust moeten gunnen. Neem de tijd en probeer te genieten van de kleine dingen, hier kun je een hoop positiviteit uit halen!

Ook zullen de dingen die je voor anderen doet meer gewaardeerd worden. Keep going on!

Kreeft

22 juni – 22 juli

Verlies de personen waar je veel om geeft niet uit het oog.

Zonder dat je het door hebt probeert iemand je aandacht te trekken, maar is er wederzijdse interesse? Het is goed om duidelijk te zijn voordat er gevoelens gekwetst zullen worden.

Wees niet bang, eerlijkheid wordt altijd gewaardeerd.

Leeuw

23 juli – 23 augustus

Je bevindt je in een langzame organische ontwikkeling. Laat je vrienden ook eens met wat ideeën komen. Richt al je aandacht op datgene wat je doet en zorg ervoor dat je dagen goed ingedeeld zijn voor voldoende ontspanning. Je hebt een bepaalde onrust van binnen en kunt deze beter omzetten in fysieke activiteiten.

Maagd

24 augustus – 22 september

Als je een klus te doen hebt is dít je maand! Je bent uitzonderlijk helder en snapt meteen hoe de dingen in elkaar (horen te) zitten. Bovendien zit het geluk met je mee en hoef je niet bang te zijn dat je jezelf op de duim zult slaan.

Voor administratieve klusjes ben je deze maand wat minder geschikt.

Weegschaal

23 september – 22 oktober

Je uithoudingsvermogen, verstand en doelgerichtheid zijn vaardigheden waarmee je groot succes kunt behalen! Maar

let op, hoe zorgelozer je leeft hoe eerder een groot verlies kan volgen, probeer daarom scherp te blijven. Wat kan helpen je focus te behouden is je afsluiten van de wereld en een uurtje voor jezelf te nemen.

Schorpioen

23 oktober – 21 november

Je bent fit en kan het daarom veroorloven om zeer actief te zijn. Vergeet niet soms een stapje terug te nemen. Je kunt je prima redden tussen de mensen, maar als er te veel van je wordt gevraagd legt dit een grote druk op jouw zenuwstelsel.

Het is een goede tijd voor harmonieuze relaties.

Boogschutter

22 november – 21 december

Je hebt de laatste tijd veel nieuwe ervaringen opgedaan, die kun je nu goed gebruiken. Je koestert warme gevoelens, je bent in een goede bui. Kortom, je voelt je goed. Vergeet niet: overdreven druk bezig zijn helpt niet wanneer de kosmische KLOK anders loopt en het noodlot anders beslist.

Steenbok

22 december – 20 januari

Je zou moeten profiteren van je innerlijke balans door een beetje meer over de ware betekenis van het leven na te denken. Actie is reactie, maar jij kunt het tegengaan. Verzamel moed, want jij moet de eerste stap doen in een bepaalde relatie. Deze week ben je op het toppunt van je creativiteit.

Waterman

21 januari – 19 februari

Vertrouw op jezelf en op je optimisme. Laat kleine kwaaltjes geen chronische aandoeningen worden. Gebruik wat van je kracht voor kleine veranderingen in je leefstijl. Deze zullen van goede zijn voor je gezondheid. Ook al valt het in eerste instantie niet op, op langere termijn zul je de vruchten plukken wat betrekking heeft op je assertiviteit.

Vissen

20 februari – 20 maart

Doe iets wat je echt leuk vindt, dit zal een goede invloed hebben op je gemoedstoestand. Een spannende ontmoeting laat je hart wat sneller kloppen. Men wil je in verleiding brengen, maar vergeet niet dat het soms goed is om wat meer weerstand te bieden.

De Riepe 17

‘Ik ben blij dat ik onder de mensen ben’

Straatleven

Cherinda Zwier Fotografie: Jaap ten Hoove

Henk van der Veen (52), ‘Ik ben een bekend gezicht in het straatbeeld van Groningen.’ Zijn vaste spot? Albert Heijn in de Oude Ebbingestraat. Niet alleen verkoopt hij De Riepe, ook is hij een heuse oppasservice voor je boodschappen of hond wanneer je even snel de winkel in moet!

‘Ik hou ervan om gewoon met de mensen te kunnen praten en af en toe een beetje te ouwehoeren. Een grapje maken moet kunnen.’ Een voorbijkomende vrouw met een vriendelijk gezicht begroet Henk en overhandigt hem de hondenriem, ‘ik moet snel naar binnen, zou je even kunnen oppassen?’

De hond neemt plaats naast Henk en houdt zijn blik op zijn baasje gericht tot ze uit het zicht verdwijnt.

‘Ik sta hier zes dagen per week, de mensen weten niet anders.

Toen ik afgelopen jaar een tijdje weg was en weer terugkwam kreeg ik een hoop positieve reacties over hoe ze me hebben gemist.’

Er is een hoop veranderd Het is niet zomaar dat Henk er even tussenuit was. Dit heeft negen maanden geduurd.

De Riepe 18

‘Ongeveer twee jaar geleden werd ik opgenomen in het ziekenhuis met meer dan zesentwintig liter vocht in mijn lichaam. In drie dagen tijd hebben ze achttien liter vocht uit mijn lichaam gehaald. Daarna kreeg ik medicatie die vocht moest afdrijven. In de beschrijving stond dat je er duizelig van kon worden en hoofdpijn kon krijgen. Dit ging dubbelop met een andere medicatie van mij. Toen ik probeerde op te staan begon mijn been te trillen en werd alles zwart voor mijn ogen.’

De hond springt op als hij zijn baasje uit de winkel vandaan ziet komen. ‘Dankjewel en een fijne dag!’ De vrouw neemt de hond weer over en er wordt een vriendelijke blik gewisseld.

Henk vervolgt zijn verhaal, ‘ik zou aan mijn voet geopereerd worden, maar dat kon toen niet door een ontsteking bij mijn lies. Het werd continu uitgesteld en alles werd onderdrukt met antibiotica. Na een hoop onderzoeken, foto’s en een tijd verder, zit ik nog steeds midden in het traject. En wat de toekomst zal brengen is nog onzeker. Voor nu kan ik nog niet eens plat op mijn voet staan. De vraag is ook als ik weer word geopereerd, kan ik dan ooit weer lopen? Ik zit

Opvanginstellingen GRONINGEN GRONINGEN Dagopvang Leger des Heils Kostersgang 28 9711 CX Groningen tel. 050-313 36 60 Dagelijks van 12.00 – 17.00 uur

1 8

1

2

3

A D R 1

4

1

A G E N A 1

1

S A A A N A

9

T

I

E M P O B 1

A S 1

J

I

1

X

1

1

15

A A 1

A

1

F 19

I

E

E U M A A 1 1

1

A S A

U A 24

A

1

R

E

S M S

L

1

10

K

1

L 1

A A C A D 22

A

V A A U A

D E 1

6

O O L

1

7

1

A D A R

1

23

K

A

J

J

E

E 1 1

A A

1

A

18

IJ

E

1

I

A N S

1

1

1

1

1

R E 25

T

1

L

S

1

I

20

E

T

A B A

17

A A

S P P

I

16

R

L

A U

E M E N O U A M A

14

V A

1

I

A A A

12

1

D A A 13

T

V 1

E U

1

R A S A O A 11

5

T 1

E

A R 1

A A

T

21

A D O

1

1

A U A A A

E

K

T

V O R

A

E

E

L

1

S 1

A D A S L

1

E N A

Oplossing puzzel van pagina 15

1

1

Open Hof Spilsluizen 5 9712 NR Groningen tel. 050-312 21 22 ma t/m vr. 10.00 – 12.00 uur zo t/m vr. 19.30 – 21.00 uur Zondagavondviering om 18.45 uur Twaalfde Huis Eemskanaal Noordzijde 32a 9713 AB Groningen tel. 050-579 78 45 Ma t/m vr. 9.30-16.30 uur Beschermd Wonen (Vast&Verder) Damsterdiep 267, 9713 EE Groningen 24-uurs opvang Algemene opvang Van Heemskerckstraat 75 9726 GH Groningen tel. 050-599 14 20, www.hetkopland.nl Hoendiephuis, voor jongeren Noorderstationsstraat 88 9717 KR Groningen tel. 050-599 14 20, www.hetkopland.nl Ommelanderhuis Woonvoorziening (Beschermd wonen) Schoolstraat 11 9712 JP Groningen tel. 050-599 14 20, www.hetkopland.nl LIMOR woonvoorziening Hiddemaheerd Hiddemaheerd 112 9737 KX Groningen tel. 0900-4857545 058-215 16 94, www.limor.nl

nu telkens in een rolstoel en dan pas merk je hoe moeilijk het kan zijn om je te verplaatsen. Een scootmobiel kom ik niet voor in aanmerking, ik heb geen benedenwoning. Ik ben afhankelijk van taxi’s en dat beperkt mij best wel. Het zou perfect zijn als we hier in Groningen een soort van lease hebben voor een scootmobiel. Mijn leven is gewoon veranderd. Het is vreemd niet meer in je eigen huis te zijn, maar een verpleeghuis en het vermoeden dat ik niet meer trap kan lopen. De toekomst is gewoon nog onzeker en dat is soms best frustrerend’, eindigt Henk zijn verhaal.

Nachtopvang Het Kopland Schoolstraat 9 9712 JP Groningen tel. 050-599 14 20, www.hetkopland.nl dagelijks 21.00-10.00 uur zon- en feestdagen van 21.00 tot 11.00 uur Aanmelden en binnenkomen om te kijken of er plek is kan vanaf 21.00 uur tot 23.00 uur. Ook kun je maandag t/m vrijdag tussen 10:00 uur en 11:00 uur aan de Schoolstraat 3 langskomen om je aan te melden.

APPINGEDAM LIMOR woonvoorziening Vangnetvoorziening Cornelis Albertsstraat Cornelis Albertstraat 7 9901 EJ Appingedam tel. 0900-4857545 www.limor.nl HOOGEZAND Sociaal Pension Hoogezand Mansholtstraat 1-a 9602 SB Hoogezand tel. 0900-118 88 81 www.zienn.nl VEELERVEEN Reïntegratie-centrum De Spetse Hoeve Spetsebrugweg 4 9566 TK Veelerveen tel. 0597- 541 341 VEENDAM 24 uurs opvang LIMOR Woonvoorziening Burgemeester Bosscherstraat 10 9641 NG Veendam tel. 0598-615111 www.limor.nl

LEEK Crisisopvang Leek Oldebertweg 61 9351 PC Leek, tel. 0900-118 88 81 www.zienn.nl WINSCHOTEN Dagbesteding Werkpro Papierbaan 60 9672 BH winschoten tel: 059-743 3004

DRENTHE ASSEN Kommarin Maatschappelijke Opvang voor dak- en thuislozen Assen Havenkade 16 9403 AH Assen tel: 088-8393381 Openingstijden: Dagopvang: ma t/m vr 10:00-15:00 uur Nachtopvang: dagelijks 21:00-09:00 uur Leger des Heils Kortdurende opvang en beschermd wonen Maria in Campislaan 257 9406 JG Assen NIEUW-AMSTERDAM 24-uurs opvang en nachtopvang Leger des Heils Zijtak WZ 125 7833 BE Nieuw-Amsterdam tel. 0591-551 020 EMMEN Dagopvang Leger des Heils Verlengde Spoorstraat 11 7811 GA Emmen tel. 0591-658 233 Geopend ma t/m vr. 10.30-16.30 uur Leger des Heils Beschermd Wonen Boshuis Boslaan 138 7822 EP Emmen HOOGEVEEN Dagopvang Beukemaplein 14 7906 AK Hoogeveen ma tm vr. 10.30-16.30 uur

FRIESLAND DRACHTEN Sociaal Pension Drachten Stationsweg 118 9201 GS Drachten tel. 0900-118 88 81 www.zienn.nl LEEUWARDEN Dagopvang Leger des Heils De Tuinen 32 8911 KE Leeuwarden tel. 088-066 31 80 geopend 10.00-16.00 uur (woensdag 12.00-16.00 uur) Zuidergrachtswal 15-16 8933 AD Leeuwarden tel. 058-293 26 70 geopend 10.00-16.00 uur www.zienn.nl Algemene Opvang Nieuweweg 3 8911 LK Leeuwarden tel. 0900-118 88 81 www.zienn.nl

d' Ambacht Cornelis Trooststraat 48 8932 BR Leeuwarden tel: 058-299 99 30 dambacht@werkpro.nl Huis voor Jongeren Huizumerlaan 101 8934 BE Leeuwarden tel. 0900-118 88 81 www.zienn.nl Zorgopvang J.H. Knoopstraat 2 8933 GS Leeuwarden tel. 0900-1188881 www.zienn.nl Sociaal Pension Hoekstersingel Hoekstersingel 51-53 8922 AM Leeuwarden tel. 0900-188 881 www.zienn.nl Sociaal Pension Bonifatiusplein Bonifatiusplein 19 8911 JT Leeuwarden tel. 0900-188 88 81 www.zienn.nl Nachtopvang Oostergoweg 1 (Wirdumerpoort) 8911 MA Leeuwarden tel. 088-0663170 www.zienn.nl Aanloophuis Leeuwarden Bagijnestraat 36 8911 DR Leeuwarden tel. 058-212 72 37 www.aanloophuisleeuwarden.nl LIMOR Crisisopvang en woonvoorziening de Kei De Kei 5 8918 AR Leeuwarden tel. 0900-485 7545 www.limor.nl ENGWIERUM Leger des Heils Beschermd Wonen Fjellingsreed6 9132 EN Engwierum BURGUM Crisisopvang Burgum Prinses Margrietstraat 63 9251 HB Burgum tel. 0900-118 88 81 www.zienn.nl HEERENVEEN Aanloophuis de Brege Herenwal 2 8441 AZ Heerenveen 0513-625 926 www.aanloophuisoerdebrege.nl SNEEK Sociaal Pension Sneek Lemmerweg 53 8606 AA Sneek tel. 0900-118 88 81 www.zienn.nl De Herberg Vier kamers voor dak- en thuislozen, verblijf maximaal 2 maanden Kloosterdwarsstraat 3 8603 AG Sneek Herbergtelefoon: 06-235 415 65 LIMOR Crisisopvang Gonggrijpstraat Gonggrijpstraat 9 8607 BD Sneek tel. 0515-43 08 12 www.limor.nl

DeDe Riepe Riepe 19 19

door Cherinda Zwier Fotografie: Marinus Hillenga

Werk in uitvoering

Wij zijn een open instelling EdanZ is een buurthuis waar men voornamelijk bezig is met spiritualiteit, yoga, creatieve workshops en dansworkshops.

‘Onze organisatie is gericht op verbinding, persoonlijke groei en vertrouwen in contact met jezelf en elkaar’, vertelt Marloes.

‘Het is belangrijk dat wij voor iedereen open staan.’

Marloes Hagels (35) werkt er bijna een jaar. Zij regelt de zalenverhuur ‘ik had al affiniteit met Edanz omdat er vrienden van mij bij de oprichting betrokken zijn en het concept mij aanspreekt. Het is de bedoeling om uiteindelijk mijn eigen bedrijf te exploiteren.’