Jason magazine (1995), jaargang 20 nummer 3

Jaargang 20 Nummer 3 Augustus 1995

Magazine voor Internationale Vraagstukken

Cambodja en de VN Roemenië en de NAVO China's greep naar de macht D

D

STICHTING STUDENTEN- EN JONGERENVERENIGINGEN VOOR INTERNATIONALE BETREKKINGEN

"

N

EDE

R

L

A

N

D

Inhoud.

BIIIIorltIlIJotwd Ed/Jor-In-cblef Drs.Cyrll Wlddersbot'f?l' l1IIItors:

. DrsMaal1en Cras DrsMIke den Har10g DrsMtrlam Meellels Drs.Koen Schermer Drs.GIlldo Wlddersbot'f?l.

Ronald SantJee

1.

Interview with H.E. Mr. Teodor Melescanu, Minister of State, Minister of Foreign Affairs of Romania

4.

United Nations Transitional Authority in Cambodia.

'IlHtJ- -S1l%Ûle 111 " _ b l y publl-

~qfIbeJ_p_~

EJtKfllWe

_ril

Cbatrman.· Gijsjellilen

De inspanningen waard geweest?

W A. HUySS0017

Vtce-Cbalmlan: Atldrles va" der Meulen

International Secretary, !'ia Snijder 7l'eassurer. jur Kosterbok Seartary, Dianede Vries Fu"dralser: Mam Esselink General Alfa/rs, jeroen BakbuiZe" P.R.-Coord/nato" jam/et/ Ru)~ SIB-Nederland, Roy Rempe

7.

China's greep naar de wereldmacht.

Cuido Widdersboven

-""'_riI Drs. LJ. Bal Drs. F.G.H. f'an den Broek Mw. Drs. KHustlm' Drs.j.A. de Ko"/"g. M.Pbl/ Drs. H J. Laseur Drs. FJJ. Princen Mr.j.C.S. IX'ijna1U/s

11. The relationship between Dutch business and South Africa.

AdvIIIory Cou_ Prof Dr. E.Dekker, voorzitter F. de Bakiler ProfDr.j. ThJ. va" den Berg Prof Dr. H. de liaan Prof Drs. V. Halherstadt Drs. GJJM. Ha)'.",

14. The Mediterranean.

z j. de Beer

New problems for NATO? Cyril Widdersboven

17.

c.c. tIQn den Heuvel

The American boycott of Iran.

ROlla/d Sandee

H.A .M. Hoeft/asels Mr. j. G.N. de Hoop Schelfer Drs. R. W. Meirws

R.D. Praaning Drs. W.K.N.. Schmelzer ProfDr.j.G. Siccama Prof Dr. A. va" Stadet/ Drs. L. Wecke

19.

Mike den Har/og

22.

JIUI- CmItIIctpobtts

k>/den, Carl" T/sgelot'f?ll (071-140468) Amsterdam: Annemarie Dul,/S/ee Groningen: Diederik Wil

lIappard Maastricht: Hanneke van "er Tas Nijmegen, Vet/ Heldet' Pe/er va" lIliet

(050-180262)

Veiligheidsbeleid Verenigde Naties onderhevig aan veranderingen.

Minister Voorboeve van Dejènsie

(020-6854204)

Rotterdam, MarllSchtpper (0/0-4144601) cqrecbt, MaailIe de ru"gell (030-661230)

-=!.-=-..n

Het geweldloze vrijheidsstreven van Kosovo.

24.

Loopbaan zonder Grenzen.

Hend rik./an Laseu I'

(043-2/9250) (02230-30772)

26.

96

Dutch Company Collections.

The collection of ING in Amsterdam.

Cera rd Mentjox & Rona/d Sa ndee

Z517 AR 'IlHt H...-

~070-360565B

1'1IJt: 070-3633285

S""acrl~

wtlI /Je - . . o y ",*,-

..,.." _as:1O"- '"" _ _ CRlfUIII·

""" ~- ,,,,,Jfrat oftkc_ l6y-fJffl: jelle Kok PrlrIL' DnlI"wrlj lA ___1d & V.

27.

Sm-Nederland

29.

Boekbesprekingen

Interview with H.E. Mr. Teodor Melescanu, Minister of State, Minister of Foreign Affairs of Romania.

Q : What is Ro mania's rece nt p osi - the goals of the Alliance by focusing o n tion on PiP and the p ossibillties to what they can do for NATO, mo re than o n wh at NATO can do for the m. acquire a full NATO-membership?

As a Centra l Euro pe an country , Ro maA : Ro m ani a h as ex pressed h er stro ng nia has chosen the way toward the inteinte rest to become a full y fledged mem- gratio n w ithin NATO because he r instib e r o f NATO, in o rd e r to fulfill he r tutio ns, po litical culture and e cono mic natura l de fe nce necessities and to e njoy life w e re - e x ce pt for th e Co ld War firm sec urit y g u a ra nt ees , taking inta pe ri od - part of the Weste rn world. Beyaccount th a t the No rth Atl a ntic Tre at y o nd o ur traditio ns, th is option - which is O rgani zati o n rem ains (h e o nl y o p era- the main objective of our fo re ign policy - has a special sign ifi cance as it de ri ves tion al security p i llar in Europ e.

As th e fir s t co unt ry w h o s ig n e d th e fr o m Ro ma ni a's n a ti o n a l inte res ts. I "Pa rtn e rs hip fo r Peace" , Ro ma ni a has wo u ld like to me ntio n that the cre ation fu ll y appreciate d and acce pte d this fo r- o f a mo d e rn d e mocracy , ba sed o n the mu la, w hich esta b lis hes the equa li ty of rul e of law , th e res p ec t for human chance fo r a ll "ca ndidates". Altho ug h it ri ghts, as weil as the estab lishme nt of a d oes n't o ffer any sec urity g uarant ees, functio ning marke t econo my re quire a the pfp has b ee n acce pte d as a pa rt o f s tr o n g fo re ig n s upport. At th e sa me a n evolutio na ry p rocess a nd as a p re li- tim e, Ro ma nia co nfirm s h e r co mmit minary ste p of Ro m anials inregratio n in me nt in the e ffo rt o f wide ning the a rea, whe re our shared values function . the Alliance.

Ro ma ni a a pprecia tes th e tl pa rtners hip O f co urse, Ro ma nia e n visages a ll th e fo r Pe ace" es p ecia ll y b eca u se it is not fi e lds o f the integratio n - the po litica l, jus t a no the r fo rum fo r po litica l d e bate, economie and security o nes - which a re b u t a way th a t a ll ows th e p a rtn e rs to mutually linked . This o bjective e njoys a panicipate in practica l actio ns, s u eh as wide consensus among o ur poli tica I fo rdefence and security planning, comman ces. milita ry exe rc ises a nd an oth e r fa rm o f In orde r to stimulate the process of integ rati o n a nd e n s ure th e coo rd in a ti o n coope ration with NATO. Th e "Partne rship for Peace" a llows the be twee n a ll the domestic factors involdirect eva lu a tio n o f the p a rtne rs' w ill ved in (hi s process, we es tabli s he d a a nd capac ity ra p roceed in ac hi ev ing IINa tional Cound l fo r Euro-Atlantic lnte-

gra tio n ll , a consultati ve bo dy including gove rnme nta l o ffi cia ls, p a rt y lea d ers , experts and academies.

I w o u ld like to s tress tha t the object ive of Eu ro-Atla ntic integration is bac keel by th e stro n g s u p p o rt o f th e Ro m a ni a n public o pinio n . It is re leva nt e no ug h - I think - th a t , acco r d in g to th e mos t rece nt p o ll s , 83% o f th e peo pl e h ave d ecla re d th e ir s u p p o rt for Ro ma ni a's integratio n within NATO, EU anel WEU .

Q: The pos itio n of Russia is o f gr eat

importanee for the d evelo pme nt o f PiP in yo ur reg i o n_ Do y ou thi nk that Russia wUI aIlow a full and d eep d evelopment of PiP? A: Ne ithe r NATO's e nlarge me nt nor the "pfp" are directed againsl Russia. O n the contrary, as we all know, NATO inte nds to a ddress Ru ss ia 's securit y co nce rn s a nd to take into account Moscow's sens itiv ity in th e fi e ld . I d o n 't th ink o ne cou ld e nv isage ( 0 a ntago ni ze Ru ss ia.

The s pirit o f the Pa ris Cha rte r, (he II pfpll a nd NACC mu s t p reva il. At th e sa me time , we s ha re (h e v iew th a t n o b o d y s ho u ld ve to NATO's e nla rge me nt. The II pfp " a nd NATO's ex p a ns io n a re compatib le w ith reo rga ni zing the re latio ns between Russia a nd NATO. Q : What ar e the m a in directio n s of

partners hip for Roma n ia? Do y ou have p o litical ac tion p oints r egarding PiP and NATO? A: Ro ma nia's pa nici p ati o n in th is p rogra m me - p e rce ived o o ly as a p re li minary ste p towa rd the integratio n w ithin th e Al lia n ce - was an a c ti ve o n e. In 1994, it consiste d of the b uilding o f the Presematio n Document, the negotialio n o f the Ind ividu a l Prog ra m me a nd th e p artic ipatio n in commo n exercises w ith NATO states a nd so me o f th e sta tes wh o s ig n e d lh e "pfp ll. Same of th ese e xe rc ises w e re: "COO P ERATI VE BRIDG E '94" ( PO LAN D) , "COO PERA TIVE SPIR IT" ( HO LLA ND) a nd "PARTNE R MAR ITIM '94" Cthe Blac k Sea). For 1995, we e nvisage seve ra l po litica l a nd

Jason Magazine no . 3, August 1995

1

military ac tiviti es w h ic h are meant to reinfo rce o ur co mmitment as a credible p artn er within th e "pfp" . We have alre- I

ad y prese nted the 1995 Indi vidual Partne rship Programme, which has rece ntly bee n updated . One o f th e acti vities it co ntains will be th e d e ve lo ping o f a "Glo bal Interope rability Stud y" within (h e " PfP ", as a part o f a jo int d e fen ce

planning exercise with NATO. Th e p rocess of refl ectio n co nce rning NATO' s e nlargem e nt is o fth e utmost impo nan ce f o r Ro m ani a, and w e are

ready lO have a sign ifi cant contribution to it. Funhermore, we intend to use all (he opportunities whi ch (he "pfPll provi-

d es , including th e s tre ng th e ning o f Ro mania 's bilatera l re latio ns with a ll NATO me mbe r states. I wo uld li ke to stress that we pa y a significa nt aUention [ary o nes. From our point o f v iew , full dard docume nts in the fi eld . It is hard to to th e d e ve lo pm e nt o f th e p o liti ca l membership in one o f th ese institution s unde rstand why su ch ge ne ral acce pted

coope ratio n with all NATO me mbe r states - at bo th bil ate ral a nd multil ate ra l le ve ls -, becau se we think th a t this is the most a ppro pri ate way o f reac hing the necessary po liti cal cl im ate for joining NATO. Q: The incorporation ofthe former Warsaw-Pact countries in a sort of European home can also be formed along the Hnes of EU- and WEUmembership. Don't you think that this approach is more reallstic than the NATO-path?

A : I would like to stress th at Ro mania 's o bjec t ive o f Euro- Atl antic integrati o n

has implied the establishme nt of strong links with all the me nti o ned stru ctures as a way o f pre paring its eventu al full me mbe rship in these structures. In 1994 Ro man ia has made man y steps forward

o n he r wa y to the West. The coo pe ra-

does not make the me mbe rship in th e o th e rs s upe rflu o us a nd wo uld no t dec rease o u r e ffo rts to beco me full y integ rated in all three . I think that, fin a11 y , I1 ho w " th ese stru c tures w il l o p en th eir ga tes is a matte r o f furth er refl ecli o n , but it is o f th e utmost impo rtan ce

to no tice that all the ca ndida tes e njoy a non-dicrimin ation treall1'lent.

Q: There are severa. reports (OCSE and others) that the question of national minorities will be of the utmost concern ror short-term conflict prevention. In Romania there are several minorities, in particular the Hungarian minority, that can cause friction inside and outside the Romaruan state. Do you think that these internal and external frictions can be solved in a bilateral or multilateral way? What could be NATO's role in this case?

tio n w ith th e Euro pea n Unio n has been inrensified and has reached a new stage A: I th ink if we speek of fri ctio ns inside

after the e nte ring into fo rce of the Associatio n Agree me nt. Th at provided a n o ppo rtun ity to e xte nd a nd d ee pen the po litica l dia logue be twee n the EU and

standards, p ro moted by countries with considerable democratis tracliti on would perm i t I1 f r icti o ns" and wo uld ge neral e co n cern ab o ut co nfli c t i n th e case o f Ro m an ia , if (h ere is a ge ne ral suppo rt fo r th ese standard s. An yway, cl aiming f o r ethni c te rrit o rial auto no m y in an i nt eg r at ed Euro p e see m s t o m e an aC l ion w hi c h i s runnin g "aga inst th e stream".

Of course , the re is a lo t NATO ca n do in o rd er to prevent SLi ch a situatio n . Firsl

ofa ll , NATO could e ncou rage the bilate ral settleme nt o f the pro blems concernin g th e p ersons bel o ng ing to mino ri li es and th e agreeme nt o n other issues b et wee n stat es w hi ch ex pressed (he ir

optio n fo r jo ining the Alliance. We have a pp rec iated the Ba ll ad ur Pl a n , w hic h played a sig nifica nt role in th is respect b y se ttin g th ese prob le ms unde r th e OSC E cover. Such an a p proach g uarant ees th at th e tr e ati es w hi c h w ill be

negotiated and fin all y sig ned will be in accord ance w ﾃ四h (he hig hes t European standa rds.

o r o utside the country, gene rated by the pro ble m o fth e Hunga rian minoriry, we Seco ndl y, NATO's inte rest fo r Central have a p roble m o f wro ng pe rception.

Europe p rovides a security and stab ility

Th e p erce pti o n o f II fri c ti o ns" d e riv es Romania and to give an impu lse to their fro m th e ove r-emphasis o n some exa gecono mic relations. gerated cl aims, su eh as ethn ic territo riaI At th e sa me time , Ro m ani a - toge th er au tono my, which be long to some po liti-

enviro nment fo r th is regio n in th e pos tCa l d W ar e ra , thr o u g h coo p erati o n , com m o n ac ti o n s and approaches and

tio ns with th e WE U, becoming an asso-

an d Hun gary - aimi ng th e ir co mmo n

g radu a l ac hieve me nt of th e Allia nce's with the o the r Centra I Eu ropea n sta tes - ca l lead e rs who share rad ica l views and goa ls. We co n s i d e r t hat th is ki nd o f reached an upgrading status in he r rela- to same representa ti ves o f t he Hunga- coo perat io n be tween N ATO , Ro mania ri an lo bby in w es tern countri es. Th ese

ciated partne r. The d e velo pme nt o f the cl aim s go far b eyo nd th e Euro pea n integ rati o n w ithin th e Alli ance - could relatio ns between Ro mania and WEU is a part of Ro mania 's concern for building a favo rable and sta b ie security env ironment o n th e continent , w hi ch en ab les her to assure her own nati onal security.

standa rds in th is field, which Ro mania is prov i de a si g nifi c ant co ntributi o n in

sharing and curre ntl y impl eme nting . In es rabli shin g "N AT O t ype re l ation s"

thi s context I w ou ld like to mention th at it was am o ng th e first coulltries w hich signed th e "Framework Convention o n Th e o pti o ns fo r NATO , EU a nd WE U th e Pro tecti o n o f Na ti o nal Mino riti es" are no t contrad icto ry but comp lem en- whi ch COlIOtS as ane of th e highest stan-

2

Jasoll Magazille no. 3, August 1995

bel ween all (he Central Euro pea n coun-

tries. This a p proac h could he lp them to overcome the pro blems (hey Illay have, and LO become security providers.

tbe responsibilitles of military political officers , cutting the links between political and military cadres, placing tbe defence ministry under civilian command etc.?

A : Th e r es tru clUrin g of civ il - milit ar y relatio ns is a part o f th e refo rm process

w hieh has sta rteel since 1990. Aeeoreling to th e Const ituti o n , th e Parli am ent ha s

the fina l wo rel o n secu rity anel elefen ce matte rs, includin g th e ele fe nce buelget.

The President is th e Supreme COllllllander o f th e Armee! Fo rces. Q ur Minister of D ef e n ce i s a civ ili an and a fo rm e r diplo mat. Mo reover, d ear cut responsibiliti es have bee n es tabli shed co nce r-

ning the po litical eleeision anel the struetures thro u g h whi e h th e ele fe nce a nel see urit y p o li ey is ea rri ed o ut , n o t 10

Q: There are several NATO/ PiP programmes concerning the integration ofbotb sides, to get a better and higher standard of cooperation_ One of these programmes is related to the defence procurement cooperation_ In what way do you envisage the new role and capabilities ofyour defencestructures? Don'tyou have to ride a two-way track: one is the development ofyour defence struc-

But the specific features o f o u r military establishme nt e ntitles us to believe in a rapid and s u cces fu l reac h ing o f th e NATO sta nda rds. I wo u ld like to recall in thi s co n te xt th a t Mr . Ri c h a rd Ho lbrooke , the US Secretary o f State's Assista nt fo r Weste rn Euro pe anel Canada, me mio ned during his recent visit in Dur

I co untr y t h a t th e

Ro ma nian Arm y has

one o f the highest leve ls o f compatibiIity with NATO fo rces amo ng the Cen-

tures , capabilities ofyour army. tra l Euro pea n a nnies. navy and airforce ; on the other

hand, the development of a totally new economie s tructure is very costly and brings on many changes_ Are you capable of doing both things, without putting pressure on tbe society?

Q: How far is Romania in its restructu ring and modernization of its armed forces?

me nt io n that the so-ca lled polit ica l o fficers do nOL exist anymo re. Th e Co nsti lutio n and th e new leg islati o n prov ide th e appro priate d emcorati e framew o rk

aeeoreling lo whic h th e Arm ccl Fo rces canno t suppo rt th e interesI s o f a part y.

Our Arm ed Fo rce are th e country's d efenclers fro m ex ternal threats, th e gu arantor o f i t s sec urit y a nel d e m oc rati e o rder.

One o f th e mos t stinlUl atin g fac to rs in Ih e refo rm process o f o ur milita ry stru cture has been th e increas ing number o f con ta cts with th e \X'es tern armi es and securily strll ctures. It is o llr stro ng wi sh to d ee p e n and ex te nd th ese co nl aCIS and ti es w ith th em .

A: This to pic is a p rio rity o n the Ro manian Government's agenda. Severa l signifi cant step s have bee n tak en , i nclu-

(Inle rviewed by d rs . Cyrillflidde rsh oven)

A: First o f all, I wo ulellik e to stress that el ing the signing o f long te rm eoo pe rath e m o d e rni zat i o n o f th e Ro mania n ti o n co nIrac ts with Am eri ca n , French , Armed Fa rces w ould have commenced Dutch and British compani es, such as : anywa y. Ro ma nia ha s a go o ei startin g Martin Mar iett a, Dassau lt , Fokker , Br ip o int b eca use o f h e r sp ec i al p os ition ti sh A e r ospace. \X1 ith res p ec t to t h e am o n g th e a t h er fa rm er Warsa w Pa c t res tru c turin g o fth e Ro m ani an armed members. As you kn ow, Ro mania w as fo rces, we envisage appro priate measthe o nl y Warsaw Pact me mbe r w ho did ures aimin g at th e fun cli o nal , institu n o t h ave Sov je t troop s o n its territ o ry tio nal anel eelu ca tio nal inte ro pe rability afte r 1958. Eve n Ro ma nia's pa rticipatio n with NATO fo rces, w hi c h co uld a lso in jo int \'(Ia rsaw Pac t m anoe uvres w as limited . Conseq uentl y, a nat ional defence indu str y has bee n b uilt up sin ee 1960. It is ve ry impo rta nt to take into account th at thi s industry, as weil as th e

skilIs o f using the mi lita ry mate ria l, was baseel to a ee rta in d egree o n Wes te rn tee h no logy a nel tra in ing syste ms. Th is rema rk cove rs es pec ia ll y the building anel o perating o f helicoplers, aircraft, air d efe nee and m o untain troo p s' equ i p ment. Of course, th e effo rt w e are supposed to und ert ak e in d eve lo ping o ur

elefe nce stru ctures is eonside rab le high.

provide us an increase ca pacity to participare in peaeekeeping operati ons.

Q: The collapse ofthe Iron Curtain, tbe Warsaw Pact and the collision of two opposite politica I forces has brought necessary changes . The most important one is the restructuring and evolution of civil-military relations. In what way have these I changes been made in Romania; like severing the link between communist party and the armed forces, radically changing or e liminating jas01/ Magaz ille no. 3, August 1995

3

UNITED NATIONS TRANSITIONAL AUTHORIlY IN CAMBODIA 15 MAART 1992 - 25 SEPTEMBER 1993

DE INSPANNINGEN WAARD GEWEEST? Kol. WA . Huyssoon 'Autonome staat binnen de f ra nse Unie' Na ruim 20 jaar te zijn in 1953 we rd het volledig o nafhan geteisterd door oorlogs- eken lijk . In 195 5 deed Ko ning Siha no uk handelingen werd Cam- afstand va n de troo n, richtte ee n po libodja in 1992 het toneel I tie ke partij o p die de ve rkiezingen wo n.

O ndanks inte rnatio nale hulp ve rslechvan een ambitieuze VN- te rde de econo mische s ituatie . In 1965 vredesoperatie. Van 15 vielen de eerste Amerik aa nse bo mmen de Ho Ts ji Minh-tra il in oos te lijk maart 1992 tot 25 septem- oCapmbo d ja e n Ca mbodja we rd meer e n ber 1993functioneerde meer betro kken in d e Vietn am oorl og. een VN-organisatie als I In 1970 vo e rde d e pro- Am e rika a nse generaal Lo n Nol een geweldloze staatsUnited Nations Transig ree p uit. Sih ano uk sloot zic h aa n bi j tional Authority in Cam- een coalitie va n verzetsbewegingen, die oo r d e Ro d e Khm e r werd ged o mi bodia (UNTAC). Na een dneerd.

De Ame rikane n bo mbardeerden overzicht van de geschie- het gehele be woonde pl atte la nd tege n denis en het verloop van de Vi etcong en te r onderste uning va n het leger van Lon Nol. Med e dankzij d e de vredesoperatie zal I ste un van China verove rd e d e Ro d e worden bezien of het vre- Khme r op 17 april 1975 Phno m Penh.

De pe riode 1975 -1979 we rd de zwa rtdesverdrag volledig uit- ste p e ri o d e uit d e Ca mb o dj aa nse voerbaar was en in hoe- geschiede nis. De Ro de Khme r poogde in éé n kl ap ove r te schakelen naa r ee n verre de VN het initiële model same nleving zonde r geld e n COfsucces heeft zeker rupti e, ee n communisti sc he autarki e.

D e gevolge n wa ren rampza lig: miljoegesteld.

LAF). De ve rzetsbewegingen vo rmde n ee n "Coa lition Government D emocratie K am p uchea" m e t Prin s Sih a no uk al s pres ide nt en kregen de steun van W es-

te rse lande n e n China. De Sovje t- Uni e e n and e re land e n va n he t W arsc h au

Pact ste unde n de Volks re publie k Kampu chea. Toen de o pbouw va n het regeringsleger -Ca mbod ia n People's Armed Fo rces (C PAF)- vo rd e rde e n de hul p va n de Sovjet- Unie ve rminde rde, begon Vietn am met de teru gtrekkin g va n haar

leger, hetgeen in septembe r 1989 we rd voltooid . Inmidde ls had minister-presid e nt Hun Sen he t land omgedoopt to t State o f Cambodia e n een be pe rkt liberalise rin gs-p rogram m a in ga ng gezet.

De militai re situati e verslechterde en de

CPAF ve rl oor Pailin e n g ro te de le n va n de noord wes te lijk e prov in cies aa n d e I

verzetscoalitie.

VOORGESCHIEDENIS VAN DE PARqSE ACCOORDEN

Na het ve rjage n va n het Po l Pot-bewind we rd in 1979 'het geval Ca mbod ja' voo r he t ee rst b e ha nde ld in de Alge me ne nen Ca mbodjanen kwa men o m, schat- Vergadering va n de VNo Tie n jaar diplo-

GESCHIEDENIS

Ca mbo dja , met bijn a 9 mi ljoe n inwo ne rs , ligt in Zuidoost-Azië in ge kl e md tussen Thailand e n Vie tnam me t ca. 56 resp. ca. 70 miljoen inwone rs. He t land heeft een bewoge n geschied e nis. Va n d e ge to t in d e 15e ee u w o mva tte het Khme r Ko ninkrijk ge hee lindoc hina, d aa rna vo lgde e en pe ri o d e van neerga ng die eindigde in 1863 met he t aanvaa rd e n van Fra nse hulp te g e n d e Tha ise ag ress ie. Ca mbod ja we rd ee n

tin ge n va ri ëren va n] ,2 to t 3 milj oe n . matiek e act iviteiten resu heerden in de Al s reac tie op aanva llen op V ietna mese ee rste fo rm ele con feren ti e ove r Camgrensprovincies opende Vietnarn op 25 bo dj a in 1989 te Pa rij s , waa r we ini g

d ece mbe r 1978 een tege no ffe nsief. De Ro d e Khm e r werd in e nk e le w e ke n te ru g gedreven lOt in o nhe rbe rg za me gebiede n langs de g re ns met Th ail and.

voo rtgang we rd geboekt. Na de 'Val van de Muur' en de grote verande ringen in

d e we reld di e zic h d aa rn a voltro kke n kwa m e r in 1990 schot in de o nde rhanEr wer d ee n rege rin g ge ïn stall ee rd, delingen. In decembe r 1990 stemden de voo rn a me lijk b estaa nde u it Khm er vie r Ca mbod jaa nse fac ti es in m e t de leden va n de Indochinese communisti- o nt we rp teksten voor de verd ragen en

sche pa rtij . Tege n d eze regering e n het va naf 1 me i 1991 zo u ee n 'staa kt-hetVietnamese bezettingsleger o ntsto nde n vuren' w orden gerespecteerd. Na twaa lf naast de Rode Khm er nog twee verzets- I jaa r o nde rhande le n we rde n o p 23 o ktobewegingen : d e roya listische FUNCIN- ber 1991 te Pa rijs de "Agreeme nts o n a PEC o nde r le iding va n Prins Ranaridd h Compre he nsive Po litica l Settl e me nt o f Frans Protectoraat maa r, na opgelegde me t d e Arm ée Nat io na le Kh me r Jndé- the Ca mbodia Conflict" o ndertekend. deelname aan een Indochinese douane- pe nda nt (A KI) e n d e re publikei nse uni e, in fe ite ee n Fra nse k o lo ni e. In Witt e Khm e r m e t de Khm e r Peo pl e's

1945 ve rkreeg Cambod ja d e status va n Na tional Libe ration Armed Fo rces (KPN-

4

Jason Magazine no. 3, August 1995

UNTAC: TAKEN EN ORGANISATIE

In de verd rage n we rd de VN belast met de leid ing van d e uitvoe ri ng daarva n .

UNTAC werd d oor de Ve il ig heids raad (VR) in ges te ld p e r 15 maart 1992 e n kreeg 18 maanden toegeme ten voor het c reë re n va n ee n n e utraa l p o liti e k kli maat voor de te ho uden verki ez ingen .

Daa rtoe moeste n de strijdkrac hte n va n d e vie r fac ti es wo rden o nt wa p e nd en grote ndeels gedemo biliseerd e n d iend e n de m ini ster ies va n buite nl a nd se za ke n , d e fe nsie , n ati o n a le veiligh e id , fin ancië n e n info rma tie onde r 'curate le' van UNT AC te wo rd e n ges te ld . Oo k die nde n 370.000 vluchteli nge n uit ka mp e n in Th a il a n d te wo rde n ge re p atrieerd.

De o rga ni sa ti e va n UN TAC o m va tt e zeven componente n waa ro nde r de Milita ire Component (16.000 ma n, voo r he t o nt wapene n e n d e mobilise re n va n d e strijd krac hte n), de Civil Ad min istra tio n (voor he t toez ic ht ho ude n o p d e overh e id so rga n e n va n d e fac ti es) e n de Electora l Compo ne nt (voo r het o rganiseren en ho uden van de ve rkiezingen).

vas t te ste ll e n e n kwa m doo r d e trage o ntpl oo iing tu sse n twee vure n . Ene rz ijd s m oest de Mili taire Co mp o n e nt gereed z ijn d e ta k en uit te voe re n , a nde rz ijds zo u uitstel to t nove mbe r i. V. m. de regentijd- he t tijdsche ma fru stre re n . De Force Commande r be paa lde dat de kantonne ring d ie nde te beginne n o p 13 juni . Va naf die da tum we rde n ca.

55.000 ma n ge k a nto nn ee rd , ma a r d e Rode Khme r zo nd gee n milita ire n naa r de ka nto nne me nte n . Als reactie daa ro p stop te n ook de a n de re fa cties me t he t ka nto nne re n van troep e n . Gedure nde en ke le maan d e n we rd tevergee fs ge trac ht de Rod e Khm e r te ru g te b re nge n in he t vredes proces e n toen b leek d at de Rode Khme r definiti e f we ige rde mee te we rk e n , w e rd d e VN voo r d e ke uze geste ld : de miss ie beë indige n o f zo nde r d e Rode Khm e r voo rt ze tte n . Na een gro ndige evalu atie va n de toesta nd e n d e voo ruit zichte n deed d e SRSG de aa nbeveling de miss ie voo rt te ze tte n , d .w.z. he t orga nise re n e n h oude n van ve rkiezinge n, maar de Militaire Compone nt o p te initië le ste rkte te houde n . De VR s te md e d aa r o p 13 o ktobe r 1992 mee in .

UNTA C sto nd o nd e r le iding va n ee n Depertode 14 oktober 1992 -juni Specia l Re presenta ti ve of the Secre tary Gene ral (SRSG).

1993 De Milita ire Compone nt d ie nde eerst de strijdkrachte n va n de vie r fac ties te her- De hoofdtaa k voo r de Milita ire Compog roe peren in k anto nnementen , te o nt- ne nt we rd nu he t beveilige n e n steune n wa pe ne n e n ve rvo lge ns zeve nti g p ro- va n de voorbe re iding e n uitvoe ring va n cent daarvan te de mobilisere n . De mili- de ve rki ez in ge n . Da a rvoo r was ee n ta ire secto rcom ma nda nte n zo ude n in ingrijpe nde he rgroepering noodza ke lijk . d eze fase h e t b eve l voe re n . In d e De initië le o ntpl ooiing w as geba see rd d aaro p vo lge n de fase zo ude n d e Pro- o p aa ntall e n e n ligging va n de ka nto nvincial Directors va n de Civil Administ- n e me nte n , voo rtaa n die n de n sec to rra ti o n h et gezag over n eme n e n d e gre nze n same n te valle n me t provincieste rkte va n de Milita ire Component zo u g re nze n voo r een op tim ale sa me nwe rwo rde n ge h a lvee rd . In d eze fase zo u - king met de Electoral Compo ne nt. Voo r de n de ve rkiezinge n wo rd e n geo rga ni- d e ande re compone nte n was de grootseerd e n gehouden . Na de ve rkiezinge n s te ve ra nde ring dat zij hun ta ak moesvoo r de gro nd wetgeve nde ve rgade rin g te n gaa n uitvoe ren o nde r ge heel ande re zoude n drie maa nde n beschik baa r zijn omstandighede n da n verwacht. voor het o ntwe rpen va n een gro ndwe t. Na ee n p e ri o d e m e t vee l in ci d e nt e n Na het aan vaarden daarva n zo u de ve r- we rd d e ve rkiezings week in me i 1993 g ad e rin g h e t p a rl e me nt (d e Na ti o nale d e ru s ti gste week van d e ge he le ma nVe rga d e rin g) wo rd e n e n d ie n de ee n d aa ts p e ri o d e. 89 % va n d e ge reg isregerin g te worde n gevormd . tree rd e kiezers kwa m s te mme n , FUNCINPEC we rd d e groo tste p a rtij, ma ar de Communist Peo ple's Party we rd nie t HET VERLOOP VAN DE MANDAATve rni e tige n d ve rsla ge n . FUNC INpEC noch c pp kon me t ste un van een de rde PERIODE pa rtij een meerd e rh e id vo rme n e n we rDe periode 15 maart -13 oktober de n d aa rd oo r to t sa me n we rkin g 1992 gedwongen.

De ontplooiing van UNTAC, inbegre pen d e Milita ire Com po ne nt, ve rlie p traag . De periode juni - 25 september 1993 De Fo rce Comma nde r d iende de datum voo r h e t b eg in van d e kan to nn e rin g D irect n a h e t b e ke nd wo rd e n va n d e

ve rkiezings uitslag bere ikte n drie facties overeenste mming over de integratie va n CPAF , ANKI e n KpLNAF in d e Ca mbodi a n Na tio na l Armed Fo rces. Te ne inde de zitte nde CPP-rege rin g te ve rva nge n vo rmde n d e drie grootste pa rtij e n een inte ri m- regering. Dit was niet in he t verdr ag voo r z ien maa r b e te k e nd e ee n b eg in va n de civie le integ ra ti e. He t o pste lle n va n de grondwet ve rlie p voors poed ig e n o p 24 septe mbe r 1993 aa nvaa rd de Prins Sihano uk voo r de tweede maa l in zijn leve n he t ko ningsc ha p e n o nde rte ke nde de gro nd wet. De gro ndwe tgeve nd e verga d e rin g tr a n s fo rmeerd e zic h to t Na tio na le Ve rgade rin g e n FUNC INPEC e n CPP vo rmd e n ee n coa litieregering.

Dit be te ke nde he l e inde va n de "Tra nsitio nal Authority".

WAS HET VERDRAG UITVOERBAAR?

In h e t rap po rt va n d e in de laa ts te maa nde n va n 1991 uitgevoe rde Military Survey w a re n e nke le d oo r a ll e fac ti es o nde rk e nd e p ro bl emen ges ig na lee rd , d aa rop we rd ech te r door d e VN gee n actie genome n . De voorn aa mste be tro ffe n he t voo rzie n in prima ire leve ns beh oe ft e n voo r 200.000 milita ire n in d e kantonne me nte n e n de vetwac hte negatieve gevolgen va n de demobilisatie va n 140.000 milita ire n op de o pe nba re o rde e n veilig he id . Ee n volle di ge ka nto nn ering zou 200.000 veelal slecht gedisciplin ee rd e milit a ire n bi jee n h e bb e n ge brac ht in kampe n d ie b ij aa nk o ms t nog gebo uw d moeste n worde n , veela l o p plaa tsen waa r geen drinkwa te r voo rha nde n w as. De facties w a re n volge ns he t ve rd rag ze lf ve ra nt woo rd e lijk voo r b evoorrading me t voedse l e n wa te r e n he t voo rzie n in me di sche ve rzo rg in g, maa r gee n va n de facties beschikte over we rk e nd e milita ire log is ti e k e e n ge neeskundige syste me n . Door de we igering va n de Rod e Khm e r he t ve rd ra g loyaa l uit te voe re n is UNTA C e n m .n . de Militaire Compo ne nt een e rnsti g problee m bes p aa rd geb leven . Het is ev ide nt da t het noodza ke lijk is tijde ns he t o pste lle n van d e rgelijke vre d esverdrage n milita ire n te betre kk e n bij he t o ntwe rpe n va n rege linge n be tre ffe nde d e strijdkrachten .

De taa k va n de Civil Ad ministratio n was veelo mvatte nd e n we rd wel "a move in unc ha rte re d wa te rs" e n "w is hfulthin kin g" genoemd. Er we rd te laa t, kwa ntitatie f e n kwa litatie f onvoldoende pe rson ee l voo r besc hik baa r gesteld. Maa r oo k me t vo ldoe nde perso nee l zo u he l

jason Magazine no . 3, August 1995

5

I

onmogelijk zijn geweest in Cambodja doxen zich steeds meer verzetten tegen met een zo onbekende taal en cultuur het beleid van de modernistische Hun het bestuur de facto over te nemen.

Sen-groep.

Buiten Phnom Penh is de macht van de erp nagenoeg onaangetast. De samenCAMBODJA NA UNTAC, EEN KANS GEM/SP.

leving is nog dooraderd met de communistische partij- en machtsstructuur, maar de wijze van machtsuitoefening is

Nadat UNTAC Cambodja had verlaten als gevo lg van de actieve comités voor laaide de strijd tussen de Royal Cambo- de mensenrechten minder bruut gewordian Armed Forces (RCAF) en de Rode den.

Khmer weer op. De RCAF heroverde Tijdens de vele jaren oorlog en het Pol Anlong Veng en Pailin maar beide Pot-regime heeft iedereen talrijke famiplaatsen werden na korte tijd weer ver- lieleden en dorpsgenoten verloren. loren. Na vergeefse pogingen van de Individueel gedrag was gericht op het regering het conflict aan de onderhan- zelf overleven , waardoor er thans weidelingstafel te beslechten werd de nig saamhorigheidsgevoel in families en Khmer Rouge buiten de wet gep laatst. dorpsgemeenschappen bestaat.

Tevens werd een redelijk succesvol In juni 1992 , enkele ma anden na het amnestieprogramma uitgevoerd , begin van UNTAC, presenteerde de SG gecombineerd met psychologische oor- "An Agenda for Peace" waarin IIpostlogvoering. De Rode Khmer was eind Conflict Peace-Building" werd geïntromaart 1995 teruggedrongen in het wes- duceerd als een onmisbaar deel van een telijke dee l van de provincie Barram- vredesproces, beginnend tijdens en volbang , enkele kleine groepen houden gend op "Peace-making and peace-keezich op in het noorden van Cambodja. ping operations". M.b.t. peace-building De Rode Khmer begint ook de gevol- worden o.m. genoemd: "Advisory and gen te voelen van de verminderde steun training support for security personnel , uit Thailand. De RCAF is begonnen met monitoring elections , reforming go verhet uitvoeren van een ingrijpende reor- nmental institutions , promot ing formal ganisatie, waarbij de sterkte in twee jaar and informal process of political particizal worden teruggebracht van ca. pation", samengevat in "Support for the transformation of deficient national 130.000 rot 80.000 man.

De wederopbouw is op gang gekomen. structures and capabilities , and for the Het vliegveld bij Phnom Penh, havens strengthening of new democratie instien belangrijke verbindingswegen wor- tutions. The au thority of the UN system den met internationale steun hersteld en to act in th is field would rest on the consensus that social peace is as imporverbeterd.

De levensomstandigheden voor de tant as strategie or political peace". In Cambodjanen zijn verbeterd , er is vol- Cambodja was dit alles van toepassing: doende voedsel beschikbaar, het opha- de noodzakelijke reorganisatie van de len van vuilnis is verbeterd, markten en bu rea ucra tische overhe idsi nsta nties , ziekenhuizen worden opgeknapt , de verkiezingen voor Provinciale Vergadebrandweer heeft beter materieel gekre- ringen en districtsbesturen , hulp bij de reorganisatie en opleiding van politie gen, enz.

Oe politieke situatie is nog instabiel. en leger , advies aan politieke partijen Orthodoxe CPP-ers deden een mislukte m.b.t. organisatie en optreden. De VN is greep naar de macht , een bekwame in Cambodja nog aanwezig met een UN maar binnen de regering niet populaire Human Rights Centre en UN Developminister van financiën werd ontslagen ment Programme, maar voor een en bij de daarop volgende vervanging "peace-building" organisatie is meer van nog enkele ministers werd de posi- nodig. tie van de CPP versterkt. FUNCINPEC geraakte in moeilijkheden, na het bezetBESLUIT ten van 58 zetels in de Nationale Vergadering, her leveren van ministers en staatssecretarissen werd het moeilijk De Rode Khmer heeft zich onttrokken nog capabele kandidaat-gouverneurs te aan het vredesproces waardoor de oorvinden voor de toegewezen provincies. log voortduurt, nu tussen de RCAF en Bovendien is de voor de verkiezingen de "outlaws" , maar de macht van de haastig opgebouwde partijstructuur in Rode Khmer is tanende. Door de houverval geraakt en dreigt de partij uiteen ding van de Rode Khmer werden de te vallen in twee partijen. Dit laatste I problemen inherent aan de kantonnebedreigt ook de CPP waar de ortho- ring en demobilisatie niet manifest maar

6

jason Magazine no. 3, August 1995

UNTAC werd wel geconfronteerd met de onmogelijkheid met de Civil Administration de regering van Cambodja te controleren.

De toestand in Cambodja is sinds het vertrek van UNTAC verbeterd. De UNTAC-missie is alom beoordeeld als een gekwalificeerd succes en daarom mogen de bijna USO 2 miljard die de wereldgemeenschap alleen al via de VN heeft besteed en de 90 doden en 126 zwaargewonden als terechte offers worden beschouwd. Doch Cambodja heeft nog belangrijke prob lemen , m.n. de corruptie en politieke instabiliteit. Beide problemen kunnen worden bestreden met "Transparency in decision-making and strengthening of new democratie institutions". Indien de VN "after sa les I service" had verleend , had juist op deze aspecten meer vooruitgang kunnen wo rden geboekt. Nu is de eerste kans "peace-building" inhoud te geven gemist.

Oe wederopbouw van infrastructuur en samenleving in Cambodja zal nog jaren vergen. Maar de eerste stappen op weg naar de vorming van een leefbare samenleving zijn gezet en met voortgaande steun van de internationale gemeenschap kan, met va ll en en opstaan, op deze weg worden voortgegaan.

De auteur was Chief Plans - Mi/ita ry Component UNTAC van april 1992 tot het einde van de mandaat-periode en I vervolgens Staff Coordinator tot het einde van de terugtrekking van de Military Component in november 1993. In maart 1995, anderhaifjaar na afloop van het mandaat, bracht hij een bezoek aan Phnom Penh mede om de situatie te evalueren.

I

China's greep naar de wereldmacht Guido Widdershoven groeic ijfers schuilt ee n land in ve rva l;

o lgens de economische groeicijfers va n de afgelopen v ijftien jaar staat China op het punt een economi sche superma cht te worden.

Voor 2020 zal , als dit zo d oo r gaat , de Chinese economie de Verenigde Staren zijn voorbij gestreefd. Het bruto binnenla nds produkt (b bp , de som van alle toegevoegde waarden van bedrijven en de overheid) in Ch ina was in 1994 11 ,8 p roce nt groter dan in 1993.

H et bruto nati o naal produkt ( bbp + netto inkomstenstroom uil het buitenland) bedroeg 4,3 biljoen yuan ( FI 880 miljard) . De indu stri ë l e produktie

V

groeide met 18 procent tot een waarde

va n 1,8 biljoen y uan ( FI 360 miljard ), en de landbouwproduktie met zo' n 3,5 procent. Het handelsoverschot bedroeg $5 miljard na een tekort van ruim $12,2 miljard in 1993. De buitenlandse handel van China ove r 1994 bereikte een recordhoogte va n zo' n $ 240 miljard.

Men ex po rt eerde voor $120 mi ljard en voe rd e voo r $ 11 5 miljard in. Deze g r oe i g i n g ec hter gepaard met ee n infl ati estijgi n g va n boven d e 24 proce nt. Echter achter deze uitstekende

groeie nde werk loosheid , inflati e, CO f rupti e , misdaad , en ee n overheid die nauwel ijks weet welke koers er gevaren moet worden.

I s de Chinese overh eid bij machte o m de herst ru cturerin g va n de sa menl eving gelijke tred te laten houden met de economische groeicijfers?

In dit artike l proberen we een an twoord te vinden.

De co mmunisti sche leiders in Pek ing heb b e n du s blijkbaar een reden o m zich op het internationale vlak te late n gelden . Als één va n de vijf permanente leden van de VN-veiligheidsraad , met 1,2 miljard i nwon e rs, b ezit h et d e snelst groeiende (consumenten) markt te r we re ld e n beschikt m e n ' last but not leas tlove r kernwa pe ns. China IS groeiende zelfvertrouwen wordt geetaleerd door haar sterke profilering op het mondial e toneel. Het ve rvult ee n 'bemiddelende' rol om de spanningen tussen Noord - en Zuid-Korea op te losse n . Pek ing hee ft in ee rste in stant ie bezwaa r aangetekend tegen de oprichtin g van een vrijhand elszone voor de

China groei bbp

1970-1 98 0

1980-1991

Inwoners (mln)

BBP ($ mrd) BBP P.C. ($ mln)

1992

1993

1160 433,0 373

reg i o d oo r d e APE C ( A sean Pac ifi c Economie Coopera ti on) in 2020 , met als argumentatie dat dit besluit d e APE C (bestaa nde uit de landen in Azië, waaronder de N A FTA- landen Ca nada, Mexico en de V.S. , en de l anden in d e Stille Zu id zee- regi o) to t ee n supranarionaai instituut vormt dat beslissingen aan de lidsta ten kan o pleggen. Desond anks is er besloten om va naf 1995 de hand el in de regio te liberali sere n; de mate waarin elk land zijn handel vri jmaakt is afhankelijk van de eco nom i sche o ntwikkeling van het betreffende land . In 2010 kunn en de rijkere landen hun handel hebben gelibera liseerd, terwij l voor de minst ontwikke lde landen het jaar 2020 als streefd atum geldt, ook China hee ft d eze l aa tste datum afgedwongen. Daarnaast p robeert Peking , onder de voorwaarde n va n ee n ontw ikk elingsl and , toe te tr ede n tot d e W e r e ldh and el so rga ni sat ie (W H O) ; vanaf 1 januar i 1995 d e o p vol ge r van de Algemene Overeenkomst in zake Tarieven en H ande l (G ATT). Vooralsn og h ebbe n d e V.S. e n Europa dit weten tegen te houde n. T oetreden als o ntwikkelingsland is voor China goedkop er, maar volge ns de VS g roe it de Chinese eco no mi e dermate hard dat van ee n voork eursbe hand eling gee n sprake kan zijn.

U it ee n rapport van de Wereldbank blijkt dat als alle landen van Oos t-A zië hun in voertarieven hal ve re n en hun investeringsvoorwaa rd en versoepelen, het bruto prod ukt wereldwijd met 0,4 procent za l stij gen, wat voor maa r liefst 90 proce nt ten goede k o mt aan de APEC-Ia nden. Hongkong mag zich verheuge n in ee n toe name va n de groe i met 1,4 procent en China met 3,9 procent .

D e westerse landen willen de Volksrepubliek niet voor hun hoofd stoten uit angst dat hun econo mische belangen worden gesc ha ad. De Am e rik aa nse pres id e nt Clint on on tk op p elde

jason Magazine no. 3, Au gust 1995

7

(daarom) China's handelsprivileges en mensenrechtenbeleid. Dat betekent dat China voor onbepaalde tijd de status van meest begunstigde handelspartners (MFN) behoudt. Op grond van deze status , die ook geldt voor de meeste andere landen waarmee de V.S. handel drijven , kan China profiteren van lage

automobie lfabrikanten geleid zullen lands produkt geeft echte r al aan dat d e worden. Bovenstaande groeiprognoses Chinese economie aan hevige spanninzijn namelijk niet te versmaden cijfers gen bloot staat. De consumentenprijzen voor marketing-professionals! stegen ruim 24 procent, en een inflatie

van bijna 25% procent spreekt natuurlijk Ook voor japanse ondernemingen is boekdelen. De economische groei is China sinds kort de favoriete bestem- bovendien geconcentreerd in een ming. Tot voor kort werd de Volksrepu- dunne strook langs de Chinese kust , invoerrechten. De onderteken i ng is bliek gezien al s een interessante markt waaronder Shanghai (13 miljoen inwovooral gericht op nauwere samenwer- voor verkoop m aar te riskant voor ners) en de Zuidchine se provincie king in de sectoren chemie, elektrici- investeringen. Deze houding is echter Guangdong. De afgelopen jaren is hel teitsproduktie, telecommunicatie en omgeslagen. japanse bedrijven investe- BNP per hoofd van de bevolking in luchtvaart. De twee landen zijn ook ren a ll een al dit jaa r voor 2,5 miljard I Shanghai drieëneenhalf maal hoger overeengekomen informatie uit te wis- do llar in China. Een ander verschil tus- geweest dan het landelijke gemiddelde , sen de huidige investeringsgolf en die in Guangdong is her groei tempo rwee selen op juridisch terrein. De V.S. exporteert jaarlijks zo'n 8,8 miljard dol- van midden jaren tachtig is dat toen keer zo groot als het landelijke ge midlar naar China , maar importeert vee l Japanse ondernemingen naar Zuid-Oost delde. Geen stad in Azië heeft zulke meer. Het handelstekort met China Azië vluchtten om als exportplatform te ambitieuze plannen als Shanghai. Na bedraagt 23 miljard dollar. Sinds de ont- d i enen voor de Amerikaanse en Euro- veenjg jaar economisch verval moet koppeling van het mensenrechtenbeleid pese markt. Momenteel is Azië de I China's grootste stad weer de spil woren de handelsprivileges zijn de betrek- belangrijkste markt geworden voo r de den van de nationale economie. In deze kingen tussen beide landen sterk verbe- japanners. Het MITI (Japans ministerie I periode stond Shanghai voor alles wat terd. De economie is 'booming' en nie- voor Internationale Handel) heeft bere- de communisten onder leiding van Mao mand wil graag de (economische) boot kend dat tweede rde van de Japanse IZedong trachtten uit te roeien. De stad missen. Derhalve penetreren westerse goederen geproduceerd in Azië op de die voor de communistische machtsmultinationa ls in hoog tempo deze markten in het Verre Oosten wordt overname een vijfde van de nationale markt. Vooral de producenten van con- afgezet. De ingrijpende maatregelen die industriële produktie verzorgde, werd sumentenartikelen , waaronder Heine- Deng Xiaoping in 1978 heeft afgekon- het centrum voor de zware industrie. d igd zijn aldus niet onopgemerkt geble- De infrastructuur dateert echter nog uit ken, Philips en Unilever, investeren momen- ven. Dankzij de liberalisering van de het begin van deze eeuw , en is derteel zeer grote bedragen in onder l andbouw en p r ijsvorming is t ussen halve niet berekend op het hedenandere de bouw van fabrieken en het 1978 en 1993 het bruto nationaal pro- daagse verkeersbeeld. Aan de Yangtseaangaan van joint-ventures met Chinese dukt verviervoudigd. De o mvang van ri vier worden in hoog tempo de nieuwe staatsbedrijven. Aan het eind van deze de buitenlandse handel is toegenomen haven en industriezone Pudong eeuw is Oost-Azië en de Pacifische van twintig tot ruim tweehonderd m il - gebouwd. Via de Yangtse moet Shanghai in de toekomst een achterland van regio (met China als middelpunt) name- jard dollar. lijk goed voor meer dan een kwart van Hel versch il tussen groei van de indus- meer dan 600 miljoen consumenten de wereldhandel ten koste van Europa triële produktie en het bruto binnen- bedienen. Het is de bedoel ing dat men en de Nafta-landen (Canada , Mexico en de V.S.). China is aan het eind van deze Tabel 1 Econo.ische kerngegevens Hongkong eeuw de grootste automarkt ter wereld.

1991-1994 199 5 In 2000 zal de vraag naar personenwaVo1u.eautaties (t) gens 400 duizend eenheden per jaar 5,6 4, 5 BBP zijn, oplopend naar zo'n 3 miljoen per Particuliere consumptie 7,8 5,5 jaar in 2010 .. Om aan deze vraag te volInvesteringen in vaste activa 7,4 4,5 8 uitvoer goederen en diensten 13,8 doen , en wanneer het huidige verbod Invoer goederen en diensten 15,2 8, 5 op vestiging van nieuwe produktiecen1, 5 Industriêle produktie 2, 9 tra in 1996 is opgeheven , geeft China 17 Dienstenproduktie 18, 2 voorrang aan buitenlandse investeerders die reeds deelnemen in bedrijven met een produktie van meer dan

300.000 auto's per jaar en meer dan 3% van hun winsten uitgeven aan technolo-

gische ontwikkeling. Hoe dan ook , buitenlandse investeerders mogen nooit meer dan 50% van een joint-venture

binnen China , in handen hebben , en mogen daarnaast nooit meer dan twee joint-ventures aangaan. The China

National Auto Industry Corporation , belast met de reorganisat i e van de

loka le automobielindustrie , heeft drie belangrijke produktiecentra gekozen die door twee grote West-Europese

8

Jason Magazi7le no. 3, August 1995

OVerige indicatoren Inflatie ( %) Werkeloosheid ( % beroepsbevolking) Saldo lopende rekening ($ mrd) (idem in % BBP) Saldo overheidsbegroting ( % BBP) Wisselkoers ( lokale valuta/ US$) Bcono.ische structuur Landbouw (%BBP) Industrie (tBBP) Diensten ( %BBP) Investeringen (%BBP) Omvang bevolking (mln) BBP per capita ( $) I),<,onl Vi.i. op 199!i Jtabobank

9, 6 2 ,0 7,0 6,5

8,5 2 7 5

positief

pos i tief

7,75

7,74

1985 1 29 70 21 5,5 6390

1993

o

19 81 28 6

19 3 85

en transport) laat veel te wensen over.

Shanghai jaarlijkse produktiegroei

De Chinese regering gaat er va nuit dal I in de komende tien jaar jaarlijks een extra ca pacite it van 15.000 m egawa tt

16'1\

nodig zal zijn om aan de sterk stijgende

10 '1\

vraag naar stroom te kunnen vold oen.

De m eeste projecten kunn en, door de astronomische koste n, all een worden uitgevoerd in samenwerking m et buitenlandse partners. Bovendien wordt er

6'1\

grondstoffen en met name de zorg voor

14'1\ 12'1\

roofbouw gepleegd op bodem e n het milieu is geheel naar de ach tergrond

6'1\

verwezen.

Verregaande hervormingen zijn nod ig in de financiĂŤl e sector. Banken opere-

4 '1\

ren veelal nog op dezelfde wijze a ls

2'1\

onder het traditionele socialistische sys0 '1\ '90

'91

'92

teem, waarbij de gehanteerde

'93

rentevoeten (s ignifi ca nt lager dan de

zich na 2000 gaat ontwikkelen als procent e n op het platteland 37 proce nt huidige inflatie) nauwelijks meer relebelangrijkste haven en als het even kan van de beroepsbevolking indien men vant zijn voor de feitelijke economische de functie van Hongkong als financieel de werknemers van staatsbedrijven o mwikkeling en de inflatie eerd er nog centrum gaat overnemen. Op dit meetelt waarvoor geen werk is maar die aanwakkert. Ook het functioneren van moment is Hongkong (zie voor econo- wel o p de loonlijst staan). Deze ontwik- de effectenmarkten laat het nodi ge te mische kerngegevens Hongkong tabel keling staat dan ook in schril contrast wensen over. De informatie over beurs1) nog het financiĂŤle en zakelijke dien- met de oude communistische regels van genoteerde ondernemingen sc hi et stencentrum van China. Grool-Brittan- sociale gelijkheid. De economische her- schromelijk tekort. Blijkbaar hebbe n vormingen liggen vrijwel stop, en aan Chinese staatsbedrijven de grootste problemen als de zwaar verliesgevende moeite zich aa n te passen aan de regels van de ni e uwe luchthaven (Chek Lap staatssector ( de verliezen van de staats- va n de beurs. D e vereiste democrati Kok ) voor Hongkong, Dit zal een van bedrijven stegen met 27,6 procent in sche mentaliteitsve randering is voor de grootste bouwprojecten te r wereld 1994) en de inflati e wordt te weinig veel communi st ische aparatsjiks nog worden ter waarde van 20 miljard do l- gedaan. Corruptie en misdaad z ijn onhaalbaar. H et is op zich niet verwonderlijk dat de informati e tekort schi et, lar , waardoor Hongkong zijn voor- bovendien aan de orde van de dag.

niĂŤ en China hebben evenwel overeenstemming bereikt over de financiering

Reeds nu al blijkt dat het onmogelijk is sprong probeert te behouden, om een bevolking van zo'n 1,2 miljard De werkzaamheden die worden verop zinnige wijze werkgelegenheid te richt op het gebied van de infrastrucbieden.

De afschaffing van de commutuur in Shanghai, maar ook in Peking, worden voora l verricht door goedkope nes in 1979 heeft een uit tientallen milarbeidskrachten van het platteland. joenen bestaand leger van migranten Deze boe ren klagen al geruime tijd over opge leverd, die het hele land doortrekhet feit dat ze voor hun produkten wor- ken op zoek naar werk. Sociaal gezien d en uitbetaald in schuldbekentenissen i s dit een catastrofe , die zich vooral manifesteert in de stedelijke gebieden. van de regering.

Door de grotere produktiviteit in de Een probleem is ook gelegen in het lot landbouw zijn miljoenen naar de steden van de verliesgevende staatsondernegetrokken op zoek naar werk. Hierbij mingen, die puur economisch gezien al zijn we metee n aangeland bij de scha- lang het onderspit hadden moeten delduwzijde van dit Chinese succes. Chi- ven ten opzichte van de particuliere na 's nadrukkelijke aa nwezigheid op het ondernemingen. Door de overspanning

als men bedenkt dat de partij bepaalt wat en hoe gepubliceerd mag worden.

Ook het toezicht op het marktgebeure n is voor verbetering va tbaa r. De ontwik-

keling van passende juridische kaders dient prioriteit te krijgen van de over-

heid. Het goed regelen van de eige ndomsverhoudingen spee lt hie rbij een belangrijke rol. Maar in ee n land waar

rechtsregels veela l ondergeschikt zij n aan arbitraire bes liss ingen is dit blijk-

baar een (te) grote sta p!

Het grootste probleem waarmee China echter worstelt en dat telkens weer een stempel drukt op de koersvorming va n de Chinese aandelen (in dollars gereinternational e front is niet alleen het va n de Chinese economie had de over- ke nd notee rde China tussen ultimo 1993 gevolg van zijn toenemend zelfvertrou- heid een restri ctief beleid moeten voe- en medio oktober 1994 koersdalingen wen en status, maar blijkbaar ook het ren, in plaats van het blijven pompen

van zo'n 50%) is de ve rhouding tu ssen politiek en economie. Hi e rbij is er sprake van een spannings- en kra chtenveld. Tegen over een economie die als

gevo lg van de ta ctiek om de aandacht van geld in deze verliesgevende sector. af te leid e n van de binnen landse pro- Sanering van de verliesgevende staatsondernemingen za l op langere termijn blemen. een positiever effect hebbe n op de Chi-

gevolg van de plaatsgevonden hervor-

De versc hillen tu ssen rijk en arm zijn

nese econom ie dan het kort e termijn-

minge n een spee lbal is geworden van

zowe l in de stede lijke als landelijk e gebieden fors toegenom e n , onder andere door de snel groeiende werkloos heid (het werkeloosheidspercentage in d e grote steden gedraagt 16,7

voordeel van behoud van arbeidsplaat- de vrijemarkt-krachten vra ag en aansen. De economie wordt bovendien bod, staat een eenpartij-regime dat ste rk gehinderd door kne lpunten van krampachtig tracht vas t te ho ude n aa n structurele aard. De infrastructuur (elek- zijn ve rw orve n machtspositie. Ook al triciteitsvoorzien ing, telecommunicatie zillenjiang Zemin als president, partij-

Jasoll Mag azille no. 3, August 1995

9

voorzitter en opperbevelhebber van het leger, Li Peng als premier, vice-premier Zhu Rongji als economisch expert, en Qiao Shi als voorzitte r van het parlement, stevig in het zadel, het naderende einde van de leider Deng Xiaoping ver-

Marktkapitalisatie Shanghai per 31 augustus 1994

lamt de beleidsmakers in Peking. Het einde van het Deng-tijdperk gaal gepaard met nervositeit en verlamming van het landsbestuur. Economische hervormingen zijn daardoor tot stilstand

d lenstver l. en o .g 24%

gekomen. De grootste zorg van de gewone burger, de inflatie en werk loosheid , zijn niet meer prioriteit nummer één voor de beleidsmakers. Plannen om

de noodlijdende staatssector aan te pakken, midde ls fa illissementswetten en saneringsoperaties, zijn opgeschort. In

text.- en Kiel;] . Inl;] 14"

deze politiek instabiele periode kan zware Industr ie 36" Peking blijkbaar geen extra sociale beroering gebruiken, maar legt nadruk gemaakt met Taiwan en Zuid-Korea. Het Westen moet derhalve een handje op de patriottische en confucianistische Deze Oostaziatische landen zouden meehelpen bij het tot stand komen van waarden. De partij zoekt nieuwe bron- namelijk als gevo lg van hun economi- democratie in China. Doet men dit niet nen van legitimiteit om haar toekomst sche groei overgestapt zijn naar een meer democratische rechtsorde. veilig te stellen.

Men vergeet er echter bij te vertellen De regering in Peking kampt met stijgende criminaliteitscijfers, wijd ver- dat de V.S. economische hulp als presbreide corruptie (vooral onder de amb- siemiddel gebruikte om de democratie tenaren) en individualisme onder de ter plaatse af te dwingen. In China heeft

dan ontstaat er niet alleen een situatie die er economisch volledig anders uitziet (lees ongunstig uitziet) , maar veel erger is het nog , dat er een situatie ont-

staat die geheel instabiel is en derhalve die niet alleen bedreigend is voor de jeugd, die geen respect meer heeft voor de economische groei zelfs geleid lot hele Chinese bevolking maar ook voor ouderen en familie. Rijk worden lijkt het het opvoeren van de politieke repressie. de gehele regio. enige doel te zijn voor de Chinezen om Als men dan toch vergelijkingen aan het na te streven. Er wordt in China zo maken is, plaats Ch ina dan naast Singa- I Drs. Guido Widdershoven werkzaam als pore. Daar is economische groei samen business-analyst van Davidson Marley gegaan met autoritaire repressie. Indien en lid van de redactie.

gemanipu leerd met cijfers dat de centrale overheid geen idee meer heeft of haar economische en sociale beleid nog wel overeenstemt met de realiteit. Partij-

China dus blijft doorgaan met ongebrijdeld groeien, met het ontwikkelen van 1. mom en tee l bezit één leden vervalsen gegevens en statistie- een private sector (zonder een goede zend chin eze n een auto ken om hun eigen carrière veilig te stel- sanering van de staatsondernemingen), len. Ook het bedrijfsleven maakt zich het opbouwen van een militair appa-

schuldig aan het verdraaien van de wer- raat , en elke politieke oppositie blijft kelijkheid. Belastingontduiking is eerder verbieden, zal de democratie ver te zoeregel in plaats van uitzondering. De ken zijn. publieke moraal in China heeft aldus Vindt Peking binnen afzienbare tijd sterk te lijden onder de ingrijpende eco- geen oplossing voor de groeiende nomische hervormingen.

Dat Peking de filosoof Confucius uit de boekenkast haalt voor het herstel van orde en gezag heeft dan ook veel weg van een zwakte bod.

In het buitenland (lees het Westen) wordt de laatste tijd de visie geventi-

werkloosheid, de inflatie, corruptie en misdaad, en toont men niet de bereid-

heid en lef om politieke hervorminge n door te voeren, dan zal de toekomst gekenschetst worden door grote sociale instabiliteit. Het is dan zelfs niet ver-

wonderl ijk als het land uiteen zal va l-

leerd dat China's economische groei len. De rijke provincie Guangdong is ongetwijfeld zal leiden tot democrati- nauwelijks nog genegen om naar sche hervormingen. De aandacht wordt Peking te luisteren. Het voorbeeld van zo afgeleid van misstanden die er maat- Tibet zal op die manier snel navolging schappelijk heersen. De Westerse kunnen vinden.

wereld probeert zijn afwachtende hou- Als sneeuw voor de zon zullen dan de ding ten opzichte van China krampach- mooie verhalen over de grootste e n tig te legitimeren. Economische grond- snelstgroeiende consumentenmarkt te principes zorgen opnieuw voor eigen, wereld verdwijnen. Laat staan dat wes-

en dus andere, spelregels!

terse multinationals ooit nog geld terug

Als argumentatie voor deze afwach-

zien van het geïnvesteerd vermogen ter

tende houding wordt de vergelijking plaatse.

10

JasonMagazine no. 3, August 1995

op de twintigdui-

THE RELATIONSHIP BETWEEN DUTCH BUSINESS AND SOUTH AFRICA ZJ. de Beer, Ambassador of South Africa

co n o mi e relati o nships be tw ee n

E

So uth Africa and the Ne the rlands have alwa ys been impo rtant and successful. Like many o the r aspects o f

and bu siness be twee n our countri es.

But it is esse nrial ro stress at th is point thar bu sin ess is not d o ne b ec au se p e opl e lik e eac h o th e r. Ir is d o n e

add to th e ir w ea lth . T o ac hi eve th ese aim s, one mu st dea l w ith th e supplier o r custo m er w ho offe rs o ne th e bes t d ea l , in te rm s of pri ce, qu a lil y and

because peop le see be nefit to the msel-

reliable de live ry o r purc hase . The best

South Afri ca, th ey are at the mo m ent in

ve s and th e ir ow n associ at es in th e

person to dea l w ith mayor may not be

a transitio nal pha se , and we shall no t know fo r some time how things will be in the future.

pro posed bu s iness. In a free ma rke t

your frie nd .

situati a n , a ne alwa ys se ek s ta b u y

goo d s o f th e d es ire d qu a lity at th e

It is not neces sary to say much about

lawes t pri ce a ne ca n . O ne alwa ys atr empts ta sell a ne's awn pradu ct at

wh y things are changing. As everybody knows, th e aparthe id pe rio d in So uth

D ifferent cou ntries have differen t econo mi c a sse rs. Th ese m ay be bas ic resources - coa l, gas , fenil e sOil, rain-

th e hig he st pri ce a va ila b le; a nd o n e

fall , iro n o re , fo res ts; o r they may be hllman resources - we il educa ted and

expressed in negati ve econo mie meas-

in ves ts o ne's capital sa as to earn th e bes t return at ac ceptab ly low ri sk. I n prac ti ca l bu sin ess, o ne soo n lea rn s th at, over time, good bu siness is o nly d o ne wh e n both sid es are sat i sfi ed .

YOll may be able, once or twi ce, to sell inferior goods, but you w ill ce rrainl y

ures d es ign e d to puni s h th a t gove r-

lose that c usto mer. Yo u may be able ,

oment fo r its ra cist policies.

o nce o r rw ice, ro bu y so merhin g fo r less than it is wo rth ; but rh ar supplier

Whe n Pres ide nt F.W. de Kle rk unbanned the African Natio nal Congress a nd re leased Ne lson Ma nd e la a nd o thers

will qui c kl y fin d a be tt e r bu ye r . I re pea t , goo d bu s in e s s is o nl y d o n e whe n both sides are satisfi ed.

Afri ca und ermin ed eco no mi e co nfidenee in our country, and al50 in man y

countri es includin g the Ne th e rlands, aro ll sed acti ve hostili ty aga inst th e then

South Afri can Government, whi ch was

fro m pri son , att itud es towa rd s SOllth Afri ca bega n to improve; and with th e

Th e w h o le reaso n w h y in d iv id ual s ,

d e moc rati c e lec tio n in 1994 a nd the ass ump t io n o f powe r b y th e Gove r-

companies and nati ons do bu siness is to improve th eir living standards and to

tra ined people with skilI s o f all kinds.

Th ese ca n be turn ed ro eco no mi c adva ntage. Beca use each nati on has a diffe rent reso urce mix , and d ifferent

s kilI s , eac h is b est capab le o f p roducing cen ain goods, or services for sa le.

T o th e extent rh at a parri clliar nat io n ca n produ ce more of a ce rta in good or serv ice tha n it nee d s fo r its ow n

peo pl e, the re is a su rplu s th a t ca n be ex po rt ed. T a th e e xt ent th at p ro du cl io n fall s sho rt o f na ti o n al req uiremems, th ere is a dema nd for im parts.

Sa it is w ith th e Neth erlands and South

Africa. The Ne the rla nds is a g rea t ag ri-

nment o f N atio na l Unity under Pres i-

de nt Ma ndela , the negati ve app roach changed te a positive o ne.

The Gove rnme nt of the Ne the rlands is toda y wa rml y fri e ndl y to South Africa , a nd thi s fee ling is a lso w id es pre ad a mo ng o rdina ry peo pl e a nd certainl y among businessmen .

Furth erm o re , hi sto ry, language and

cu lture mak e the link betwee n South Afri ca an d the Ne th e rl a nd s stron ge r than any othe r South Africa n relationship e x cept pe rhaps tha t w ith Britain .

Thi s in te ns ifi es th e pos iti ve fee ling towa rds South Africa.

Clea rl y, the n, th e prese nt is a propi ti ous time fo r th e development of tra de

Jaso" Magaz ine no. 3, August 1995

11

cultllra l country, based upon rich soils,

plenleous rainfall, and very high ski lIs developed over countries. Il also has a large and sophisticaled manufacluring economy, which has largely developed since World War Two , mainly within (he very competitive milieu of the Euro- I pean Com mon Market, now the European Un ion. This economy is modern

country, and lhinly populalecl ou tside Secondary manufacturing industry the eit ies. \'Vhile some if its people are makes the largest single contribution to rich , many are very poor indeed. Much South Africa's gross nationa l product ; of il is drought-stricken. Much of the but mll ch of il has grown up behind soil is of poor qua lity, but not all. Histo- tariff barriers and the re is serious doubt riGllly, South Africa was a colony , first as to whether its products wi ll prove to of the Dutch (modern settIement began be competitive in world markets under with the Dutch East India Compan y in cond itions of free trade . Essentia lly, the 1652), and later of the British. The eco- diffjculty is low productivity, and this in

and highly effic ient. The discovery nomy was a paar, agri cultura l one unti! during the e ighties o f large natural gas first diamoncls ancl then gold we re disresources was very important: today th is covered in (h e interior during (h e late gas contributes 6% tG 7% of the national 19t h centu ry. Those eve nts led to ve ry rapid development not on ly of th e income. mining industry itself, but of all the supPerhaps the very greatest contribution porring transport and power infrastrucof the Dutch to the European and the ture and of lhe extensive secondary \'(I orld economy is in serv ices. The

turn results in large measure from serious defects in the educationa l sys-

tem. These are now being rackled - incic1e ntall y with much assistance from Holland - and a slow improvement in productivity and competit i vity may be

expected.

industry required 10 support a minin g Co nsiderin g its statu s as a country still

Nethe rlands lies largely with in the del- industry. Large sca le urbanisation has tas of the Rhine, the Maas and the taken place during Lhe 20th century.

Schelde and is criss-crossed by a most I excellent system of canals. Rotterdam is Gold and diamonds are sti ll produced, the wo rld's largest port, and other har- but in addilion such o th er minerals as

developing , South Africa has remarkably sophisticated infrastructu re. This statement holds true both for the physical infra slrucrure - good roads and railways , com muni cations and harbours

bours such as Amsterdam and Vlissin- platinum, iron, coal , chrome , manga- and some of the cheapest electrica l gen a re important too. A large part of nese and many others are present in power in the wo rld - ancl for the finan(he imports of Western Europe rea ches

abundance and mined as mark ets cial industries, which are of world-c1ass

the cont inent through these ports , for require them. Mineral benefjeiation onward tran sport by roacl , rail a nd industries such as stee l- making - now water to find destinations. Dutch firms including sta inless steel and special proprovide (he services essential to make ducts - ferro-a ll oy product ion and the all of (his happen, and in certai n cases manufacture of coal-based chemicals add va lue to products before re-expor- are nQW weil eswblished. ting them.

I

quality.

One "export" industry which is impor-

tant to both South Africa and the Netherland s is tourism. Each country h:1s mueh to offer the tourist , but once again the attractions are of a very diffe-

In agriculture, improved technologies rent kind . In the Netherlands one may The Net h erlands financial industry- and transport efficiencies are making see ancient and beauliful eities, glorious banking, insurance and investment ser- the fruit-grO\ving industry a particularly fie lds of nowers, cana ls, windmills - a vices, and va ri ous kinds of broking - is importam one. Cape wines are rapidly largely man-made beauty , legacy of a among the finest in lhe worlcl, provi- ga ining mark et share . Wool , including grear civi lisatio n. In South Africa , th e ding a splendid financialunderpinning angora , remains an imponant export tourist comes to see unspoiled nature product, as is sugar. Excepl in c1rought beaches and mountains, and most of all for all this activity. years - of wh ich there are , alas , too The South African economy presents a many - Sou th Africa is more (han se lfstriking contra st ( 0 that of the Nether- sllfficient in grai n, dairy anel meat prolands. South Africa is a very ex ten sive elucrion.

wild game in some of (h e wodd's best reserves. At certa in times of the year, there are tlowers for the tourist in South

Africa too i but they are w ild , growing like a cafpel in the spring time in what is usually semi-desen country.

It wiJl be apparent that (here are subslant ial trading oppo rtuniti es between

South Africa and the Netherlands. South Africa can and does buy sophisticated industrial proclucts of all kinds from Dutch firms. It is less we il known that the cut nower trade operates both ways between the Netherlancls and Sout h Africa. Other agricll ltli ral products, mainly o f 11Ixury characte r, go from

Ho lland to Sou th Africa.

South Africa's most important exports to

the Ne therlancls today a re coa l and fruit , a nd it must be expected that new growth will also co me within the mineral and agricultural fields. Wine

12

]asoR Mag ari"e no. 3, August 1995

Netherlands. As one 0/ the/oll nders 0/ the Progressive Party, he hecame in 1977 Member 0/ Parliamenl/or the Progressive Federal Party and spokesman on Commerce and Induslry . In 1988 he became leader o/the Progressive Federal Parly, which in 1989 merged with two olher grollps t%rm the Democratie Party. It won 35 seats at general election. In 1991 he became the /irsl chairmall o/CODESA (Convention lor a Democratie SoutiJ Aji-ica).

will make a contribu ti on: the flawer

new SOllth African government is doing

trade will probably grow. Tourism will all it ca n to adapt an investor-friendly play an increasingly impon3nt pan. As time goes by, there will be development in manufacturing industry in bath countries , and it is reasonable to expect twoway trade in suc h produets to develop, with South Africa's manufacturing being

I stance. Unquestionably one of (h e countries from which it is hoping to obtain investment is the Netherlands.

There are a number of areas of econornic activity where joint ventures

largely resource-based and that of the between established South African busiNethe rlands sk ill -based. There is one ness and Dutch financial investors may ather eXlreme ly important difference prove successful. This cOlild include between the two COllntries we have sophisticated agricul tllral activities sllch

been considering. The Netherlands pre- as the flower business (where suc h sents a flllly mature econo my, with a regular current account su rplu s on the balance of paymenls and the national budget under strict control. The country is one of the largest international investors in the world. The South African

undertakings already exist). There are certainly opportunit ies in the minerals beneficiation industry, where Sou th Africans tend to have the mining and metallllrgical skilIs, but finance is needed; and there are other situ ations in

economy is, by contrast, more lypical of which Netherlands technology and a developing count ry. There are huge management cou ld lIse SOllth African needs ror investment in social infrast- raw materials to create industries that ructure - health services, education and could prove world-competitive. housing - which brings linie short-term

return, though its lon g term value is Netherlands business has a splendid great. There is extreme ly high lInem- world-wiele

reputation

for

good

ployment and job creation is essent ial management, product quality and reliaboth for growth and for the sake of bie delivery. Despite South Africa's propolitica I stability. The essential strength blems , there is an instinct for these attriof the South African economy has been butes there toa. The favourable political proven by the cOllntry's ability to main- cJimate since the Mandela government tain a substantial current account su r- came to power is helpflll. So is the fact

plus recently so as to repay foreign

that old cultural, language and human

debt ; but th is was achieved at the expe nse of a no-growth anel at times

links exist. We have in Ca ll1m On our belief in free enterpri se , open mark et

even a negative-growth performance. If and fiscal discipline. All in all, there is growth is now resumeel - anel the signs every reason to recommend - ancl ta are already present that this is happe- hope - that close caoperation berween ning - a significant current-account clefi- the business commllnit ie s af our two

cit wil! quickly develop and wi l! countries will develop in the yea rs to become intalerable unless there are aff-

come.

setting capita l inflows. So there can be no doubt that South Africa has a great Zacharias johannes de Beer is the Sowh need of foreign capital investment. The A/rican Ambassador in 7be Hague, 7be

I

Jason Magazine no. 3, August 1995

13

The Mediterranean.

New problems for NATO? CyrilUliddershoven meant the possible proliferation of

This paper will discuss the major questions that have to be answered in the next future about the changes in the European security and especially the Mediterranean rok in it.

nuclear weapons of the former Soviet SOlltbern Ellrope; NAm 's vllinerabie Union throughout the entire region. Tt belly.

also meant the release of the turbulent and unstable dynamics of regional poli- The Arab o il embargo made it clear to tics. The possibility of military clashes NATO and its members that the Medibetween Russia and Georgia, between

I

The changing role of Eastern Europe in the security strategy of NATO, after the co ll apse of the Soviet empire, has brought confusion. Tt has brought what the Western alliance always has wanted; an end ro Europe's division and a significant reduction in Soviet nuclear and conventional farces , connected with an

abandoning of its offensive doctrine.

But th is new situation has also brought the necessity of creatﾃ始g new security concepts. Like one analyst put it, 'As the

Cold War ends, Western foreign policy is losing more than its enemy: it is

losing the sextant by which its ship has been guided since 1945'., It also meant the end of the fl ex ible response doctrine and the birth of a new politica I problem , namely the search for a potential enemy. The North Atlantic Treary Organization has always been linked with the enemy from the East. The Cold War meant the politica I and military reason for e recting NATO. The co ll apse of the Warsaw-Pact and especially of the Soviet Union meant a gap in all the military and politica I doctrines of the Wes!. The proposed forces-

terranean sea is of great importance to

Kazachstan and its neighbours and the the West, political, economic and milia lready bloody clas hes between tary. After the founding of the Alliance Armenians and Azerbeidjanis in Nag- in 1949, it became clear th at it was orno-Karabac h made it c1ear for the necessary for NATO to have the total military experts of NATO and WEU that freeclom of the seas in the Mediterrathere has co me a new threa t in th e East, nean. First, because most of the oilwith much more potentiality of devasta- I transports to the West were going

ting danger. If you think about the con- through the Suez-canal. Second, by consequences of the refusals by the trolling the Mediterranean you can conUkrai ne to place their (former Soviet) trol most of the sea- lin es to Northern nuclear eapabilities under Rlissian con- Africa and the Middle Eas!. Third, but trol , it is clear that the secllrity situation not last , by cont ro lling the Mediterrais not better than it was before the soft nean you control the Straits to the Black revolution of Jeltsin.

Sea. By cont rolling them you can control all the naval traffic betwee n the The above mentioned situation Soviet Unio n and their allies in the Midwou ldn 't be of such great importanee if die East (like Syria and Libya). The proit was the on ly military threat for the speets of a eont inllﾃ始 g presence of West. The political climate of the last Soviet naval vessels in the Mediterrayears ca n be described as a political nean meant a diminishing deterrence spring, coneentrated in the Russian win- and military capabilities of NATO forces ter. For the other dangerolIs regions the in Southern Europe. Especially the forwinter has stayed or hardened, espe- ces of CINCSOUT H (Comma nd er in cial ly for the lower Mediterranean Chief Southern Europe) were threateregion. This region , full of milita ry and ned by these Sov iet deve lopments in political conflicts , wi ll be the central the region. Lik e (former) CINCSOUTH point of investigation of th is paper. Of admi ralJohnston said,'the protection of the more than 25 statcs in the region, our sea lanes is a sine qua non of our there are several th al are of specific ab ility to fight' ,. In this period NATO imponance. I 'm referring to Turkey, needed sea power (0 win , the Warsaw Israel, Egypt, the Gulf, and former Jugo- Pact forces didn'l. slavia.

With these developments in mind, you

All these states have had the political can see that all politica I a nd military reduction meant a150 a minimalisation impact that NATO and WEU are now proposals between Spa in , p orruga l , revising and reeonsidering their military Greece, Turkey and NATO ca n be of future clashes in this region. and political ro le in th e region. Their plaeed in thi s contex t, namely to preO n the othe r hand, it meant the esta- specific roles and impact on NATO and vent the Soviet the total lfreedom of th e blishment of new , vital states with its WEU wi ll be discussed af ter I hav e seas'.

Qwn political and military implications. explained the role of th is region before The Mediterranean region had become The new (or reviving) states in the for- the Berlin Wall ca me cru mbling down a focal point for the Soviet Union after mer Soviet Union , like the Ukraine, and the Russian bear had to return they had achieved their objectives in Cent ra I Europe , namely nuclear parity Kazachstan, Georgia and several others home.

14

jasonMagazine no. 3, August 1995

One particular fac t had some incredible I impact in world and Euro pea n relati ons. i m p ac ts o n th e p o litica l and military - M os t att e n t i o n o f th e EU , W EU a nd strategic constellation of the regio n. The NATO have pointed o ut to the East , the effec ts o f the Gulf war on th e M iddl e Mediterranean is aga in out-o f-a rea (so East eq u ati o n ar e sp ec t ac ul ar. First , to speak ). The dangers of fundamentaIraq's annexation of Ku wa it put an end li sm , excep t sa me no t so w ise p ressto the idea of Pan-Arab ati onali sm . releases of Secretary General Claes and Th is i dea , fo rm erl y u sed to m ob ili ze o t he r s o n th e d ange r s of thi s p h e noI society and to all ow inter-Arab tensions meno n, and its parti cularl y dange ro us to be k ept in check , was bl own to pie- mea ning fo r th e socio-econo mic sta b i ces. Th e dynami cs of regional fra gmen- lit y o f SOllth ern EUfope are minimali tati o n can be ex pected to be th e d o m i- zeel. Th e effec ts o f f1 0ws of immi g rant nant fo rce in the regio n fo r th e fo resee- and refu gees kn ocking at th e sho res o f abl e futur e. Seco ndl y, in th e v iew o f France or Italy are not taken ioto consisevera l experts., it c1 es troyed th e fragile d erati o n enoug h . Like Gasp ar states in trend towa rd s po litica I and econo mie his repo rt "G ibraltar ca n become EuroIiber aliza ti o n in th e A rab regi o n . Th e pe's Rio Grande". Some politica l initiati effect of effo rt s Ii ke t he Gul f Coope ra- ves h ave bee n l au Il c h eci to cou nt er ti o n Counci l (GCC), th e Arab Coop era- so m e o f th e d an ge r s. In 1990 Ita l y , tion Counci l (ACC) and th e Arab Magh- Spain and France in com b ina ti o n w ith reb Unio n ( AM U) were dim inished . The th e memberstates of the AM U p roposed in effec ti ve ness o f th ese slibreg io nal a Confe rence on Security and Cooperamultil ateral strll clures ca n lead 10 an li on in th e Medite rranea n. Seve ral autescalatio n in interstale conflicts. Thirdl y, h o rs h ave already de l i b era t ed o n it s it (t he Gulf W ar) ac ted as a ca tal ys t to effecls and their o pinio ns are d ifferentiath e ri se o f i sl ami c fund am e nt ali sm . ted . In m y o wn op ini o n its to ea rl y to These movemems which are mobilizing try to cope w ith th ese dange rs, socioTh ese eircurnstances changed dramati- transnational solidarity and region unifi- eco nomic difficulti es and rea l wa r in a call y at th e e nd of th e Co ld War. Th e cat io n ideologies againsl Western hege- fram ewo rk lik e th e OCSE / CSCM . Lin bipo lar confro ntatio n was replaced by a mo n y are p o l ari zing th e i ntern al and kin g th e AM U o r GCC w ith th e W EU, dual cri sis in th e Med iterranean regio n . extern al security complexes. The possi- N AT O o r so l e l y th e US A are a l so n o t T wo regio nal secttri ty compl exes, th e b ie combinati o n of th e upsurge o f isla- ca pable of being to SOll tti o Il to this proMidd le East and Europe, became ex tre- I mic fundamenta lism, revo lutio nary-ter- blem . lts unrea listi c to try and cope w ith mely interconnected. Secu rity as pee ts roristi c movements and the insecurity of it in th is way. Al so, ilS a sort of ElirocenIike the rap id polit ical and soci al chan- the independence of th e fo rmer Soviet- tric v iew th at we have the solutio n , fo rges in North ern Africa, border-d isputes U ni o n st ates w ill be o f influ e n ce i n gettin g th at mos t of th e el an of revol uand the total collapse of Sovi et suppo rt NATO's po licies and th e positio n o f th e tio n ar y m oveme nt s o r i sl am ic fun da of di c t ato ri al r egi m es in th e r eg i o n South ern Fl ank . Espec i all y , w hen th e m entalists i s rel ated to th ei r ant i-Wesbeca m e o f th e utm os t impo rt ance fo r force of th e d ynamics of fragmentatio n tern stance. W es te rn help o r W es t ern th e security of Eu ro p e and N ATO. Th e see m s to be ga inin g th e uppe r h and , alliances is almost every ti me viewed as Sov iet w ithdra wa l upse t th e strate gie opening th e way to [he proliferation of imperi alisti c and anti-Arab! bal a nce in t h e reg i o n . Fi r st , it l eft its co nfli c ts but al so o f th e we ap o n s o f Th e compl ex pro blems o fthe Southern Arab allies w ith out rh eir main ex ternal mass destruction. reg ion ca nn o t b e so lv ecl by milit a ry all y. Secondly, th e USA, no lo nger cons- Th e effec ts o f th ese process effec t th e m ea n s o r a miJ it a ry a II i a n ce a l o n e. 6 traint by th e Sov iets, co nso lid ated its perce ptions of th e SO llth ern Ellropea n H oweve r, lik e d e Rato, states "[it ca n status as the majo r ex ternal power. Th e states. Th e res urgenee o f anti -Western bel. . th e k ey o rga ni za t ion ca p abl e o f f o r e i g n p o li cy o f th e USA h ad t o b e fo rces, Iike ra dica l natio nalist- religious providing an adequate respo nse to th e revi sed. Th e ou{come is not so consis- movements or pa n- Islamic movements, e me rg in g da nge rs in th e SO llth .. ". O r tent ; o ne side is a more acti ve po licy o f have thei r im pac t in th e fo reig n po licy- like the NAA Pol it ica l and Defense and im p l ementing US-pol i t ics like Soma lia ana l ysis o f m os t Sou t h ern - Eu ro p ea n Security Committees in February 1994 and th e Arab- Israeli peace proeess, on counrries. It ea n also erea te divisions or alrea dy stated ".. If we make our da il y th e oth er side it is a more conserva ti ve rift s be twee n th e me mbe rs o f th e EU lhrea t and risk assessme nt we are not approach . Th e Repu b lican m ajo r ity in and N ATO. WhiJ e the re is no rea l mili- l ookin g East anymo re, we are l ooking th e USA is promo t ing th e p ull-back o f tary threa t ava ilable in Euro pe, constitu - South" . Ifthis statement is rea l, it is diffithe majo ri ty of US-military commitments ted by a regional power o r coalition , the cult to understand th at N ATO and th e i n Euro p e and th e Middl e Eas t. Thi s security probl ems o f the southern fro n- EU/ WEU are no t ea pable o f coping w ith poliey could stimlil ate socia l upheaval s lier have been grow ing afte r [he w ithd- it in a betrer way. Proliferati on of great o r an upsllrge o f is la m ie fllnd amenta - rawal ofth e Red Army and {h e disinteg- masses o f co nve ntio nal we apons are lism in th is volatiI e regio n . Especially, if ratio n o fthe Sovi et Unio n . Not o nl y the n o t pro hibited . M os t o f th e W es t e rn re l ated to th e imp ac t o f th e ind ep e n- d ange rs in North Afri ea and th e Middle ex po rt ers are findi ng loopes and ho l es den ce of the six repu b lics o f th e fo rm er Eas t affec t Sou t her Eu ro p e, th e immi- in their respectively exportl aws eno ugh Soviet Unio n. l ts popldations are mainl y nent shift of fin ancial aid , econo mic aid t o p ro fit from th i s iJl istr o u s t r ade. In Musli m and constitu te part of th e histo- and the pol itica l impac t o f Central and contradiction to the intern ati onal proporic Middle East.

Eas t-Euro pe infl ates South ern Euro pes sed bann o n military ex po rt s to regio ns

and legitimati o n o f th e Soviet presence in Eastern Europe.

This was the po litica l contex t in w hich these Soviet movements mu st be seen.

There has bee n a Sov iet urge to get an influ ent ia l positio n in the Arab- Israel co nfli ct; th is goal has bee n pu rs ued fro m 1967 (Sovie t U ni o n and Egy pt).

Al so, there was (h e Soviet interest in (he Red Sea , th e Gulf and the Indian Ocean , w ith nava l fac ilities in Aden and Somali a. N ATO's p o li cy h ad t o ca p e w ith th ese Sovi et po licies, directl y and indirec rl y. Bu t Qne strateg ie co mmitme nt did n 't c hange at all , eve ry success ful Soviet-W arsaw Pac t att ack had to ta ke place at the Central and o rthern Fro nt.

Germany was th e o n ly p l ace to att ac k successfu ll y, es pecia ll y the o rth- German pl ains. Th e Med iterranea n regi o n d id n't get much attent io n at all. Just the above mentioned pe riods o f war , oilcri sis or Soviet nava l-prese nces in several Med iterranean or Middle Eastern states foc used some tempo raril y att en tio n o n th e Southern fl ank o f NATO.

jason Magazine no. 3, August

1995

15

of war and conflict , to the

ew World I new cause, in my view, it doesn't have Middle Easl; al Ihe crossroads, in:

Order and to the proposed cut in weapon exports to the Middle East , th is trade has gained more profits in the last years than at the end of th e 80's. T he USA, France, Russia , Tsjechia and Germany are the biggest p layers in this game. Nobody looks at the imminent dangers that are spinning of it. Someti-

to be a so lution in search of a new cause to survive the collapse of the Cold War confrontation. The new dangers like the cambination of islamic fundamentalism and the proliferation of conventional and weapons of mass destruction are important enough to make use of the capabilities of NATO's

mes, (he world media points its arrows

force structures.

at this volatiIe region. The proliferation of nuclear and chem ical weapons attracts all attention. Pressure on Iran , Israel and others has been mounted in the last period, but the results are dire.

None of the proliferators of these wea-

Drs. Cyri/ Widdershoven is Middle East solution?", in: HelsinkiMonitor, Volume specialist and is researching /he specific 6 . (Utrecht, 1995), No.l. re/ations he/ween proliferation of wea- 6 . See R. de Rato , Coope ralion and pons of massdestructlon and security in Securily in Ihe Medilerraneun , (May Ihe Midd/e East 1994), Draft Interim Report

"NATO Review", (October 1994), no .5, pp.26-30 ~ . See G. Munuera, "Prospects for Security and Coope ration in the Mediterra-

nean after the PLO-Israel Agreement. A CSCM revisited?" , in: Helsinki Monitor.

Quarler/y on Securily a nd Cooperalion in Europe, Volume 5, (Utrecht , 1994), NO.2 or C. Widdershoven , "CSCM and the Middle East Peace process. A via bIe

pons of mass destruction wants to

underwrite the rules of the CWC , NPT or the MTCR. The international community is sti ll not capab le of cop ing with this problem in an effective way. The prevailing ofthe "Cold War mentality of regarding the Southern region as a mere 'flank'" [in the bureaucracy at NATO and SHAPE) is worrisome. More attention has to be given to these dangers , its effects on the region and to (he possible solutions to cope with it. NATO has its

, . Jan Zie lonka , 'Europe's security : a great confusion' , International Alfairs, 1991, p. 127. , . The Mediterranea n region refers to all the states of Southern-Europe, NorthAfrica, the Midd le East including the Gu lf States. , David Reed , 'Southern Europe: NATO's crumbli ng flank' , Conflict Studies, 1975,60, p. 3. â&#x20AC;˘ . Like Ca rlos Caspar, Europe and the

Themapublikatie Midden-Europa in Beweging Deze publikatie van de stichting Jason gaat in op de transformaties op het gebied van politiek, economie en veiligheid in Midden-Europa.

Bijdragen van ondermeer:

MrH. van den Broek, Europees Commissaris (interview) Dr.!r JIG. Voorhoeve, Minister van Defensie (interview) Pro/Dr.A. van Sladen, Directeur Instituut Clingendael (interview)

Kleine en grote corruptie (H.Overs/OOI, Rijksuniversiteit Leiden) Media en Politiek CL. Maracz, Universiteit van Amsterdam)

Bankwezen en monetair beleid (H. Conquesl, ABN Amro Bank) Energie-wetgeving in Midden-Europa (G. van AgI, Internationaal Instituut van Energierecht) Privatisering in het Balticum (N. van Lijn, Katholieke Universiteit Brabant)

Deze publikatie is verschenen op 10 april jl., en is te bestellen doo r het overmaken van f5,- (17 ,50 voor niet-abonnees) op Postbankrekening 3561025 onder vermelding van Midden-Europa.

Deze bundel wordt U dan zo spoedig mogelijk toegezonden.

16

JasonMagazine no. 3, August 1995

The American boycott of Iran.

Ronaid Sandee Iran is rapidl y becoming th e se ri o us

ta ry Willia m pe rry sa id in Ja nua ry tha t

thre at to s ta bilit y in th e Middl e Eas t a nd is sw iftl y de ve lo ping the me ans to strike its arc h e ne my Israe l. The rad ieal Is la mi c reg im e ha s e mb a rk e d o n a

T eheran might acquire a wea pon from a fo rm er Soviet state at any tim e, in Ila wee k , a mo nth , fi ve yea rs. 11 Pe rr y explained that if Iran gained access to

large-scale military moderni zation program since the de fea t of Iraq in D esert

nium o r hi ghl y-e nri che d uranium

Storm in a bid to become the domina nt power in the Pe rsia n Gulf. From Bos-

fo re ig n fissile mate ria Is, s uch as pluto(HE U) , "fi ve yea rs is o n the hig h e nd ."

material have already been produced .

Ira n first b ega n d eve lo pin g c he mica l wea pons in the mid- 1980s, in response ro Iraqi che mi ca ! we a po ns att ac k s.

Since th en it has se t up a di ve rse and

re la ti ve ly so phi s ti cate d c1a nd es tin e ma nufacturing ca pab ility. lts principa l asse mbl y s ite is re p o rt e dl y a fac ility located in Qazvin .

oia ( 0 Sudan ra Lebanon to T ajikistan,

An indigenous nuclea r effort "wilI take them much langer than five yea rs,11 th e

Te he ra n is a lso takin g ad vanta ge o f

Sec reta ry add e d , a lth o ug h eve n this

regional instability to promote its con-

could be minimi ze d w ith ass istance fro m engineers or sci entists fr om th e former Soviet Union.

head s and bombs co ntaining mu stard

Ira n h as an es tima te d 6- 10 se p a ra te

Teheran continues to aggressively seek

cove rt faci liti es in vo lve d in nu clea r

Wes te rn tec hn o logy th ro u g h fro nt co mpa ni es purp o rt e dl y e ngage d in

cept of radica llslamic fundame ntalis m.

Rearmament lranian re armam e nt and milita ry ex pansio n s tarte d at the beginning o f th e 1990s and re ma in to p prio ri ties o f th e T eheran governm ent . Iran co nli nu es its buildup of conventional arms and w ea po ns o f ma S$ des tru c ti o n .

Rearmament remains a high priority for T ehe ran in spire o f eco no mie hard s-

hips . W es tern gove rnm ents estim ated

that Iran will be ca pable o f produc ing a nuclear d ev ice w ithin fi ve to te n ye ars ; sooner if k ey techn ologies are importe d o r stol e n from abro ad . Iran

ma y h a ve 6- 10 se p a ra te fac ilitie s for d eve lo ping nud ea r w ea p o n s- re late d tec hn o logy , a nd it h a s co nclud e d agree me nts with Ru ss ia and China to obtain additional reac tors. u.s. intelli-

ge nce sources have publidy described Iran as also ha ving active che mica I and bio logical wea po ns programs.

bomb develo pme nt. InJanuary, Russia signed a $1 billio n contract with Iran to fini s h co n stru c ti o n o f th e Bu s h e hr

Large quantities of chemical wea pons

ha ve b ee n s toc kpil ed , a n d Ira n h as develo ped a wide range of po ison wa rgas a nd both ne rve a nd blood age nts.

such ci vili an applica ti ons as pes tici de production.

nuclea r pow er reactor complex begun

by Ge rman y be fo re the Islamic Revolutio n o f 1979 . The project ma y ind udes the suppl y of up to fo ur nude ar re a cto rs a nd training fo r hundre d s o f Iranian atomic engineers and technicians.

The facility is tho ught by Weste rn inte llige nee estimates to be one o f the key centres of lhe lranian nucl ear weapons

program.

Th e tim e frame w ithin which Iran may come to possess a nuclear capability is

b y n o mea ns ce rtain as it d e p e nds o n ma n y va ri a bl es. Th e re is n o d o ubt , however, th at such a wea pon is be ing

sought, a nd will eventu a ll y - p oss ib ly b e fo re t h e e nd of th e ce ntur y - b e acquired unl ess stro ng sa ncti o ns are

take n to block Ira n 's fo re ig n s upplie r network.

Biological weapons Th e Is la mi c Re publi c a lso h as a n ac ti ve progra m to d eve lo p bio logica l weapons. Against a n unpre pa re d po p ulati on, bac teri o log ical agents dis pe rsed from a wea pon could have resuIts as disas tro us as th ose from a nuclea r device.

Iranian operatives are kn own to have

b een ac ti vely see ki ng tec hn o logy fo r th e producti on o f mycolox in and biotoxins in Western Europe, and stock pi-

les o f su c h b io log ica l weapo n s as Anthrax. Recent reports indica te Iran is crea tin g an infras tru cture to prod uce

bio logica I wea po ns at facilities purpo rtedl y e ngaged in me di ca I a nd ph armaceutical activi ti es.

Nuclear weapolls

Chemical weapons Th e m os t alarming as pec t of Iran is military moderni zation effort is its dri ve to beco m e a nucl ea r powe r. Iran is d evo tin g sub sla ntial reso urces to acq uire th e in fra stru cture and kn owhow necessary to produce its own atomic ars enal. Am eri ca n D efen se Secre-

Ballistic Misstles Iran's chemical w ea po ns capabilities

do no t have the same d egree of pote nrial consequence fo r mass destru cti on

as its nudear a nd bio logica I programs, but re prese nt an ex i stin g threa t beca use mu ch !arge r qu a nriti es o f

Iranian missiIe production and opera[i ona! control is overseen by th e Revo-

lutio na ry Gua rd Co rps. Ira n is acquirin g b a llis tic missiles a nd re lated p rod u c ti o n tec hn o logy fr o m Chin a a n d

]ason Magazine no. 3, August 1995

17

North Korea. rying a smal! payload slich as a noncol1- project by signi ng an execlit ive o rd er Iran has a lre;ldy acq uired the ab ility to vent ional warl1ead of biologicalor che- banning any Unit ed States firms from produce Ă&#x17D;t s Qw n balli sti c m issiles. Jr s I mica) agenls. finan cing, supervising o r ma naging Iramilitary industries are able to asse m bie (ran's strateg ie weapons buildup poses nian Di l reserves. But CanaeD ultimately Sc ud-B and Scud-C mi ss iles based on a seriolls lo ng- te rm strateg ie threat to decided to abando n the deal." systems imported from North Korea. regional U.S. secu rity intereSls as weil as "1 am fo rmally announcing my intenThe expertise a nd technology develo- a threa t to Ameri ca n s tro ngest a Jl y l ion to cut off all trade ancl investmenr ped as they a re produced wiJl prove to Is rae l. And unl ess co nditio ns c ha nge, w ith Iran .. a nd to s uspe nd nearly all be usefu l w he n Ira n begins importing, the question appears not to be whether atheT economie activity between Du r th e n manufacturing, lo nger- ra nge solid- Iran wil l obtain both weapons of mass natio ns. This is not a step I take lig htl y, fuel ballistic missiles. lts CUfre nt in ve n- destfucrion and the means to deliver b ut I am convineed that instituting a tory is es timate d at 400 to 500 Scuds, them, b ut when. Many o f the techno lo- trade embargo with Ira n i s th e m os t and the leade rs hip in Teheran ha s gies it obta ins may be primitive by CUf- effect ive way o ur nati o n ca n h e lp to shown littl e hes itati o n in emp loying rent Western standard s, but they are cu rb that nati o n 's dri ve ta acquire th ese weapo ns, as w itn essed la st e ffective nonetheless , and w iJl pose an devastating weapons and its continu ed November w hen they were lIsed aga inst e nduring chaJle nge to aJllran 's e ne mies support for terra rism. opposition forces based in Iraq . through the Middle East.

IIThe executive order I plan to sign nex( The country has just taken delivery o f That's w hy president C1inton a nnou n - week w ill cover n o t only the energy an exte nd ed- ra nge ve rs ion of orth ced sanctions on Iran on t h e 30th of sector, bu t a ll Uni ted States exports to Korea's Rodong baJlistic missi le. With apri l. The president stated in an address Iran and all investme nts by American an estimated range of up to 800 miles, it to the World J ew is h Congress in New firms and th e b ranc h es th ey own o r wi Jl be ab le to reac h Israe l a nd it is York, which he repeated a week late r in con trol. \Y/e estim ate that the embargo capable if delivering wa rlleads carrying a speec h befo re the American Is rae l w ill ha ve a limited effec t on our compaweapons of mass destruction. Ooce Public Affairs Committee (A lPAC) con- nies and ou r warkers, but after revieoperatio nal , Iran is expected to set up a ventio n in Washington: w ing a ll the optio ns I have determined productio n fac ility for the Rodong, pos- "Th e evidence of th e la st two years sug- that if we are to succeed in getting othe r sibly at Isfahan . gest exactl y th e reverse. Iran's appetite nati o ns ta m ak e sac rifi ces in order to fo r acqu iring and d eve lop ing nucJear change Iran's conduct, we , too, must be weapons and th e mi ss il es l O d e li ve r w illing to sacrifice a nd lead the way. In Cruise Missiles them ha s o nl y grow n larger. Even as my discussions ... with th e G-7 leaders in pros pects for the peace in the Middle Ha lifax in June I w illurge OIher cou nIran is active ly developing indige no us I East have grown, Iran has broadened its tries to tak e similar or parallel actions. c rui se mi ssi les, building o n C hin es rale as an inspirati on ancl paymaster to designs, such as the Silk worm anti-ship terrorists . And there is nothing to s ugmissiIe, as weil as unnamed aerial vehi- ges t th at further e ngageme nt w iJl a lter ROl1ald Sal1dee is a student oftbe Hisdes. These systems are ca pable of low- that course." tory Deparlment, Universily ofNijmegen level fight over lo ng distances. They ca n "Th a t is wh y last mon th , af ter th e and is also a memberofthe Editorial be h a rd to d etec t and int ercep t , a re Co noco Company announced a SI bil- Board. often more accurate th an ballistic mi ssi- lion contract to he lp Iran develo p its o il les, and are pe rfect ly tai lo re d fo r car- rese rves, I was prepa re d to stop the 1I

1I

Symposium: Amerikaanse en Britse geheime oorlogsvoering in de Tweede Wereldoorlog.

Orga nisatie: Stichting Nede rland - Verenigde State n, in het kade r va n de Eisenhower-herdenking Locatie: Koninklijke Militaire Aca demie Breda

Datum: 9 O ktober 1995, 's-middags Aanmelding en kosten: Belangstellenden voor dit bijzonder interessa nte symposium kunnen zich tot 1 september a.s. aan-

melden midde ls overschrij ving va n f25 ,- op de rekening va n de Stichting Nede rland - Verenigde Staten, Den Haag o.v.v.

'SYMPOSIUM BREDA' op Postbankrekening no. 352090 of ABN Amro rekening 51.41.23.850 Zo spoedig mogelijk na 1 september wordt aanvu llende informatie en een programma toegezonden.

Nadere informatie is in te w innen bij het Secretaria at: Wolweverslaa n 27

3454 GK De Meern tel: 03406-62631

18

Jason Magazine no. 3, August 1995

Het geweldloze vrijheidsstreven van Kosovo.

Een gesprek met Dr. Bukoshi, premier in ballingschap Mik e den H a rtog loos verzet. Door deze nadruk op

O

nder de rook van Bosnië ingeklemd tussen Se rvië, Montenegro, Albanië en Macedonië

li gt Kosovo , ee n tot 1990 au tonome regio in Joegoslavië. In dat jaar kreeg

Joegoslavië ec hter een nieuwe grondwet en was het met de autonomie va n

Kosovo gedaan. Regering en parlement werden opgeheven en het gebied werd bij Servië gevoegd.

geweldloos h e id in een door oorlog verscheurde regio heeft Rugova de bijnaam "Mahatma Gandh i van de Balkan" gekregen.

Als premier is ballingschap is Or. Bukoshi voortdurend op reis en is hie rdoor wel eens ve rge lek en met een soort Yasser Arafat. H et versc hil tu ssen deze twee is evenwel dat Bukoshi een

geweldloze politieke dialoog voorstaat.

De cla im van Se rvië op Kosovo gaat

De rol van premier in ballingschap is

te rug op het jaar 1389 toen bij Kosovo Polj e een veldslag tussen de Serviërs

zeer moeilijk aangezien men altijd op re is is en b ij de pogingen o m steun bij

en de Turken plaatsvond. Hiermee zou Kosovo de bakermat van de Serv ische geschiedenis en cultuur zijn ; ware her niet dat in Kosovo de meerderheid, zo een 90%, Albanees is. De Serv iërs zijn

de internationale gemeenschap te vin-

met 8% ste rk in de minderheid. Vrij sne l na de dood van Tito in 1980 begonnen de etnische Albanezen voor hun rec ht e n op te kom en, maar ondanks vele pr o testmarsen werden

hun rechten in de loop der tijd juist ve rde r beperkt. Dit le idde ertoe dat in september 1990 een groep gedeputeerden , 11 4 in totaal , de o nafhanke lijkh eid uitriep . In een hi e rop volgend referendum , georga niseerd door het inmiddels door Servië ontbonden parlement va n Kosovo , stemde maar liefst

99 ,87% bij een opkomst van 87% voo r o nafhanke lijkheid. Verder werden op 24 me i 1992 ondergro ndse ve rki ezi ngen gehouden. De algemeen secretari s

va n de in 1989 opgerichte Democratisc he Bond voo r Kosovo , Dr.Ibrahim Rugova werd to t president gekozen en de ch irurg Or. Bujar Bukoshi tot premier. Bukoshi nam hiermee de taak op

zic h om zijn volk in ball in gschap te vertegenwoordigen.

Ondanks de repressie en mensenrechtensche ndingen is in Kosovo het groot-

scheepse gewe ld va n de J oegoslav ische burgeroorlog uitgebleven. In plaats van o pstand predikt de regering va n Kosovo in ballingschap gewe ld -

den veela l voo r gesloten deuren komt te staan. Het i s zelfs zo ee n lastig bes ta an dat hij dit zelfs zi jn vijand niet toewenst.

Bukoshi: "Het is zeer zwaar en

ondankbaar. Men moet proberen de deuren bij regeringen te openen maar dat lukt niet . Een regering in ballingschap heeft het zeer moeilijk ook door de lege perspectieven. Het is net een tunnel en als men daarin geen licht ziet is dat zeer deprimerend. Maar dit is geen reden om ermee te stoppen. Wij zullen nooit capituleren. Wij zijn vijf jaar geleden als intellectuelen begonnen en moeten doorgaan".

Zoals gezegd we rden in 1990 de regering e n het parlement buitenwerking geste ld en riep het on tbonden parlement de onafha nkelijkheid uit.

Bukoshi: Vele parlementan'ërs werden gearresteerd. Maar een groot deel van hen is gevlucht en heeft Kosovo verlaten . Toch heeft dit parlement verder gefunctioneerd en heeft zelfs het referendu.m in Kosovo georganiseerd en vervolgens verkiezingen in mei 1992.

Toen werden een nieuw parlentenl en nieuwe parlementsleden gekozen.

Maar velen van deze nieuwe parlementsleden werden door de Servische politie gea rresteerd, geslagen of bedreigd. Ook hun familieleden ontvingen bedreigingen . Maar ze zijn nu in 11

Kosovo . Dil parlement kan echler niel bijeenkomen. Want als ereen samenkomst van het parlement zou worden gehouden dml zou de politie komen en hel parlement en masse arresteren. Men moet zich afvragen of di/ verstandig is.

Het volk zou namelijk reageren . Elk volk wil zijn parlement beschermen. Er volgt dan een keltingreaclie."

"Wij hebben het aldus berekend ell zijn tot de slotsom gekomen dat di/lliet kan omdat hel zich niet 100'111 om Servië Ie provoceren. Het geeft Servië dan een te goed alibi om te zeggen dat zich op secessionisten o/terroristen handelt. De constituerende vergadering is derhalve verschoven. Dat is voor betere dagen, maar deze goede dagen komen maar niet en dat isfrustrerend . WIJ z ijn daarom zeer bezorgd'.

De internationale gemeensch ap lijkt steeds minder aandacht voor Kosovo

te hebben. Dit komt gedeeltelijk omdat de m edia-aa nd ac ht vers lap t is m aar ook omdat het vertegenwoordigers va n internationale organ isaties steeds moei-

lijker gemaakt wordt o m deze regio te bezoeken. Tegenwoordig worden zelfs waar nemers va n de VN e n de OVSE door de Servische au torite ite n uit dit

gebied geweerd. Or. Bukoshi vindt dat Kosovo onder één of andere vo rm van VN-bestuur moet komen:

"Kosovo moet onder internationale beschenning geplaatst worden. Wij vragen om internationale beschenning om een confrontatie en tragedie afte wenden. Wij willen bijvoorbeeld onder VNbestuur komen, en wel civiel bestuur onder VN-cont role voor een bepaalde tijd zodat het leven ill Kosovo zich kan normaliseren.

Hiermee kan een. klimaal geschapen worden waarin men eventueel over politieke oplossing praten kali."

Gezien de slec hte e rvaringen met VN peace-keeping operaties in Bosnië, bijvoorbeeld de impasse rond de aanva lle n op Bihac , wil Bukoshi een civ ie le

j ason Magazine no. 3, August 1995

19

aanwezigheid van de VNo

Bukoshi: "Wanneer de VN zijn geloofwaardigheid terug wil krijgen, moet het resoluties aannemen en uitvoeren en zeggen: "wij doen dat om de vrede en veiligheid daar te bewaren. Want als daar toch iets geheurt dan is de vrede en veiligheid in die regio in het geding. Wij nemen deze beslissing derhalve vanuit een preventief oogpunt". Wijzelf zijn voor een civiele aanwezigheid en niet voor een operatie met soldaten enz. want dat werkt niet. Hiervoor moet men de politieke wil hebben en zeer resoluut zijn en ook druk op Servië uitoefenen.

Servië zal dat niet gelijk accepteren.

Vrijwillig zal Servië absoluut dat niet doen. Servië wil geen dialoog voeren.

Waarom zou Servië een dergelijke dialoog voeren' Zij hehhen de macht, de politie en het leger."

11 De relatie met Servië biedt momenteel geen perspectieven. Het kan infeite zo niet doorgaan. Ik ben voorstander van een project met de strekking, hoe kan men vrede in Kosovo bereiken? Dit klinkt naïef omdat er van een oorlogssituatie sprake is en men absoluut geen regels naleeft"

"Natuurlijk zal een bemiddelende rol van de VN ervoor moeten zorgen dat geen van heide kanten schade ondervindt . Een voorbeeld hiervan kan een gezamenlijk politiecorps zijn, en met Serviërs erbij en met de Albanezen erbij, maar onder controle. En Kosovo moet gedemilitariseerd worden. Er zijn nu 40.000 man aan legeren politie en dit betekent een grote concentratie troepen en wapens voor zo een klein gebied als Kosovo. 1I Servië heeft geprobee rd om v ia de

zijn . Het zal een conflict zijn dal zich als een bosbrand verspreidt. De buurlanden zullen erin betrokken worden .

Dal zeggen de experts in ieder geval, ik ren dit niet en willen niet aan de oorlog ben niel de specialist op dittermin. 1I meedoen en ontduiken de militaire Wat de erkenning door andere landen dienst, hierdoor moeten zij Kosovo ont- betreft , heeft de regering in ballingvlu.chten. Doen zij dat niet, dan komt de schap weinig resultaten behaald. militaire politie om dezejongens te Behalve dat men zo nu en dan een arresteren. Dan worden zij met geweld gewillig oor vindt , li jken de deuren naar de kazerne gestuurd. Dus zegt een gesloten te zijn. Zo heeft Or. Bukoshi bij Albanezen waarom zou ik als kanon ne- de Europese Unie om erkenning vlees aan de oorlog participeren en I gevraagd. hesluit dus Kosovo te verlaten. Dit kan Bukoshi:" Wij hebhen toen nog een posimen "quiet ethnic cleansing " noemen, tief nog negatief antwoord gekregen. In dat wil zeggen niet door bruut geweld december 1991 heb ikzelf de paPieren maar indirect door repressie. In de afge- daarheen gestuurd. Sympathieën heblopen drie jaar hebben meer dan ben we overal maar men kan niet van 250.000 Albanezen, dus een kwart mil- sympathieën leven . WIJ schatten deze joen, Kosovo verlaten. 1I wel hoog omdat het betekent dat er een Albanië is het enige land dat Kosovo positieve instelling ten aanzien van het erkend heeft. probleem van Kosovo bestaat . Aan de Bukoshi: "Wij hebben goede betrekkin- andere kant zijn wij teleurgesteld omdat gen met Albanië en zijn één volk, maar de toestand daar slecht is en ook het een gedeelde natie. Het land moet echter gevaar bestaat dat deze nog verder zal een realistische politiek voeren. Albanië verergeren. 1I heeft zelf ook problemen en is een Ondanks de repressie van de burgerbezwakke staat. Omdat het vijftig jaar volking door Serv ië wil de regering in lang een extreme vorm van commu- ballingschap koste wat kost een nisme heeft meegemaakt, is het land opstand en een oorlog voorkomen. economisch, sociaal en politiek ver- Bukoshi: IIMisschien kan dat niet eeuwig zwakt. Het land zoekt geen aansluiting duren . Misschien moeten wij als leiders met Kosovo. Aansluiting wordt namelijk wel zeggen dat gaat niet meer. Wij zalniet al/een als onrealistisch gezien, len onze controle over het volk verliezen . maar ook is er de spelregel dat de gren- Om macht gaat het niet, want wij wil/en zen van het voormalige joegoslavië geen macht. Wij hebben de rol om het onschendbaar blijven. volk te helpen. Maar het kan tot een Albanië doet er alles aan om voor radicalisering komen en als dit gebeurt Kosovo een vreedzame oplossing te zoe- heeft men slechts een vonk nodig wil het ken. Echter, wanneer het tol een oorlog tot een explosie komen . Komt het tot een komt wordt ook Albanië hierin betrok- explosie dan zal dit een oorlog tot gevolg ken en ook Macedonië. De regio wordt hebben, wat een tragedie en een groot met recht een kruitvat genoemd. Deze verlies aan mensenlevens zal betekenen oorlog zal niet hetzelfde als in Bosnië voor de Albanezen. Dan zal een guerrilla ontstaan zoals in Bosnië. Het is een menselijke eigenschap dat men zich verdedigt. Maar de hoofdzaak is om dit probleem op een intelligente manier op te lossen; op een menselijke en niet op een beestachtige wijze. jammergenoeg wordt daar een barbaarse oorlog en een agressieve politiek gevoerd."

Kosovo voor het Servische leger Kosovo in de oorlog in Bosnië en daarvoor in Kroatië te betrekken.

Bukoshi: lIMaarde Albanezen acceple-

Wat de mensenrechtensituatie betreft, is

het alles behalve roosk leurig gesteld in Kosovo. Er schijnt een zekere willekeur bij de autoriteiten te leven en ook wordt

de plaatselijke economie door deze situa ti e gehinderd. Volgens Bukoshi roven de Serviërs het land.

Bukoshi: IIDe economie is volledig ingestort . Defabrieken enzovoorts werken nauwelijks. De Albanese arbeiders werden ontslagen met medewerking van de politie. Men gaat gewoonweg naar een

20

jason Magazine no. 3, August 1995

fabriek en zegt "e ntit.fU en vervolgens komen er een aantal Serviërs en zeggen dat zij de meesters zijn. Er zijn meer dan een 160.000 Albanese werklozen.

Dat beteke nt dat zij geen inkomen en geen geld hebben . Verder is er nog een drukkend belastingregime. De Albanezen zijn een vitaal volk en men is kleine winkeltjes begonnen. Maar dan komt de Servischefinan ciële politie en verklaart dat men voor een}aar zo en zoveel aan belastingen moet betalen. Het gaat hier om bet tienvoudige van normale belastingen. Definanciële politie phmdert ook winkels. Of mensen worden op straat aangehouden engefollilleerd en vervolgens van geld en andere zaken beroofd. Selvië kan zijn politie namelijk niet goed betalen en de agenten moeten zichzelfdIls bebelpell . Het is zoals in de middeleeuwen .

"Alleen al voor 1993 hebben wij berekend dat Servië de Albanezen zo een DM 180 miljoen heeft afgenomen. Voor ons is dat een enorm bedrag . Een Albanese arbeider die in bet bultenland werkt kan 200 tot 300 mark sparen om naar buis te sturen. Veroolgens wordt bij geconfron teerd met de zogenaamde superdinar, welke ingevoerd werd wegens de enorme inflatie. De koers is een dinar voor ee n mark . Dit is een kunstmatig boge koers en men moet de buur, belasting, stroom, etc. in dinars betalell.

Ondanks alles blijft Dr.Bukoshi optimis1t

tisch.

Bukoshi: "Het moet beter gaan. Het kan

slechter als het tot een oorlog komt. Maar dan moet men vanuit een andere logica gaan werken. Ollda nks alles blij( ik optimistiscb . Als een volk besloten heeft om vrij te zijn dan heeft men het behaald, wanneer dan ook. Dlt is een gegeven van de natllurofvan God. \'(lij zijn zeer vastbesloten. \'(lat er ook gebeurt, wij willen niet meer onder Servië verder leven, dus geen slaven onder Servië zijn. Wij I weten dat onze vrijheid geen gevaar betekent voor onze buren. Mijn vrijheid levert geen gevaar op voor nlljn buurman, voor Servië. jammer genoeg is de situatie anders maar men moel blijven hopen en moet aan een oplossing blijven werken en niet slecbts constateren. Wij hebben veel slachtoffers gebracht, maar met deze sterke hoop hebben wij toekomstperspectieven . Een toekomst onder Seroië is namelijk ondenkbaar.

1t

lt

jason, de stichting voor imernationale vraagstukken, is op zoek naar een emhousiaste

VOORZITTER (M/V) De stichtingJason organiseert congressen, verzorgt en neemt deel aan internationale uitwisselingen , brengt het

tweemaandelijksejason Magazine uit en publiceert Themapublikaties

Vereisten: - leeftijd tussen 20 en 28 jaar - affiniteit met internationale ontwikkelingen - aanlOonbare bestuurlijke en/ of organisatorische ervaring

- minimaal een jaar beschikbaar vanaf september - tijdsbesteding 15 uur per week

Stuur een korte mOlivatie begeleid met CV voor 25 augustus naar:

Stichting j ason La .v. G.D.jeuken Antwoordnummer 10711 (postzegel niet nodig) 2501 WE 's-Gravenhage

jason Magazine no. 3, August 1995

21

Veiligheidsbeleid Verenigde Naties onderhevig aan veranderingen.

Minister Voorhoeve van Defensie

y;

successen. De VN komt echter wel voor die samen de klus klaren . De andere jftig jaar na de oprichting van de een dilemma te staan. Een V die te landen die meedoen hebben natuurlijk

VN zijn conflictpreventie, peace-

vee l vredesoperaties ziet mislukken,

keeping e n peace-building alle- verliest haar geloofwaardigheid. Maar daagse begrippen in he t vei ligheidsbe- een VN die niet wil of kan interveniëren leid geworden. Meer dan 60.000 blauw- om massa le schendingen van de menhelmen in zeventien vredesoperaties senrechten of genocide te stoppen , vervormen daarvan op dit ogenblik het liest haar geloofwaardigheid evenzeer. levende bewijs. Maar naarmate de pro- Defaitisme of cynisme over de rol van blemen bij vredesoperaties toenemen , de VN is in elk geval een verkeerde

recht op inspraak. Zij zende n tenslotre

hun soldaten die risico lopen. Zij dragen bij aan een op lossing. Daarom zou de Veiligheidsraad moeten toestaan dat

de landen die de meeste troepen voor een vredesmacht leveren , samen een overlegorgaan vormen dat over de uit-

voering van het mandaat praat en ook

neemt het vertrouwen in de VN, zo lijkt reactie . De enige juiste reactie is een het wel, evenred ig af. Na de eufor ie voortdu rend streven haar te versterken.

betrokken is bij onderhandelingen over een wapenstilstand en vredesregeling.

sinds 1990, is he t geloof in ee n krachtige VN weer gedaa ld .

Vredesoperaties spelen z ich steeds meer af in het schemergebied tussen peace-keeping en peace-enforcing. De

ook in moeilijke situaties durven te

men met een humanitaire taak gevaar

interveniëren. De V moet doorgaan op de ingeslagen weg, maar stap voor stap. complexiteit van oorlogen en burger- De VN moet niet meer hooi op haar oorlogen waarin vredesoperaties zic h vork nemen dan de lidstaten bereid zijn afspelen, roept enkele moeilijke vragen te dragen door middel van militaire en op. Spee lde de VN vroeger een rol bij financiële bijdragen. De VN moet geen

lopen te worden uitgedaagd door een of meer van de oorlogvoerende partijen. Hun onafhankelijke , neutrale opste llin g biedt dan niet vo ld oende

Wil de VN in de toekomst haar geloof- Uit de oorlog in Bosnië kunnen we ook waard igheid behouden, dan moet zij leren dat de licht bewapende blauwheI-

bescherming. Een VN-vredesmacht

moet over een reserve beschikken om

ca pa city gap - een discrepantie tussen de eigen blauwhelmen te kunnen verwordt de volkerenorganisatie steeds taken en middelen - accepteren , omdat dedigen als zij in problemen komen. meer gevraagd te interveniëren bij con- dit zal leiden tot een credibility gap.

Dat kan het beste met een snelle reacflicten in staten. Van de twaalf vredes- Om vredesoperaties te versterken moe- tiemacht, die wordt gevormd door een operaties waartoe de VN de laatste twee ten nieuwe voorstellen worden overwo- aantal landen die zu lke militairen ter confJicten tussen staten, tegenwoordig

jare n heeft besloten, hebben er tien een gen. intra-statelijk karakter. Werden de taken Het eerste dat nod ig is, is dat de hoogvroeger in situaties uitgevoerd mer dui- ste instantie van de VN , de Veiligheidsdelijke herkenbare partijen en frontli- raad , heldere, beperkte en uitvoerbare nies , tegenwoordig worden somm ige doeleinden formuleert voor zijn vredeoperaties uitgevoerd in zogeheten smacht. Als het mandaat is vastgesteld

'failed states' .

De verwachtingen va n de VN bleken te hooggespannen: de VN is nog niet gereed voor de nieuwe uitdagingen.

Het zou echter te gemakkelijk zijn met de beschuldigende vinger uitsluitend naar de VN te wijzen. Voor een deel hadden de problemen organisatorische redenen. Maar de belangrijkste oorzaken waren een voortdurend tekort aan

beschikking stellen van de com manda nt van de vredesmacht.

De VN moet sne ll er reageren op een crisissituatie. Preventieve ac ti e spaart levens van burgers , militairen en ook

kapitaal. Het destabiliserende effect van moeten de leden van de VN er ook honderdduizenden vluchtelingen in en

voor zorgen dat er voldoende middelen rondom Rwanda is daarvan een ilIustrakomen o m die taak uitvoerbaar te tie. Voor een snelle reactie van de VN is

maken. een goed early-warni ng sys teem een Een volgend punt van belang is dat een vereiste. Ook vereist een snelle besluitvredesoperatie goed wordt geleid. Als vorming een minimum aan bureaucra-

over iedere zet eerst uitgebreid politiek tie . Integrale planning van alle bij een beraad nodig is voordat de vredesmacht vredesoperatie betrokken disciplines bij kan reageren op de vijandigheden van de VN kan de huidige bureaucratie vereen of meer partijen, staat de VN op minderen.

troepen en financiële middelen die door ach te rstand . In vredesoperaties die een Snelle re actie kan worde n berei kt als de de lidstaten ter beschikking worden grote militaire component vereisen, is er leden van de Veiligheidsraad een sterk veel te zeggen voor het opclragen van le iderschap van de Secretaris-Generaal gesteld. de leiding van de VN-vredesmacht aan een van de grotere lidstaten. Andere Iidmoeten ons niet blind staren op misluk- staten kunnen dan samen met zo'n grokingen; er zijn immers ook duidelijke ter land een coalitie vormen van landen

De V - en daarmee de lidstaten van de V - moeten leren van hun fouten. We

22

jas01. Mag azine no. 3, August 1995

zouden stimu leren. Het kan besluitvorming in de raad ten goede komen als de Secretari s-Generaa l van de VN meer ruimte krijgt voor e igen initiatief en

hem wordt toegestaan omwerp-resolu- uitvoert. H et oplossen va n een conflict lies bij de Veiligheidsraad in te dienen. vergt méér dan de aanwezigheid va n Als de Veiligheidsraad een vredesopera- militairen. De verschillende VN-organitie heeft gemandateerd, rnoet de vrede- saties moeten een conflict als een geïnsmac ht zo snel mogelijk worden uitge- tegreerd geheel benaderen. Dat betezonden. Er verloopt vaak te veel tijd kent ook dat de VN daarop moet anticitussen het besluit van de Veil igheids- peren. Bij de planning van vredesoperaraad en de ontplooiing van troepen. Het ties moet daa rm ee rekening worden UN Standby Arrangements System - gehouden. Bij de planning m oet worUNSAS - poogt dit probleem aan te pak- den sa mengewerkt met alle VN-orga niken en verdient daarom alle steun. Op sa ti es die bij de indamming va n ee n initiatief van Denemarken onderzoeken confl iet o f de wederopbouw va n ee n enkel e landen de moge lijkh eid UNSAS l and betrokken kunnen zi jn, waa rbij ik te optimal i seren. Denemarken h eeft vooral ook denk aan aparte VN-organ ivoorges teld troepen uit versch ill ende sa ties als de UNHCR en UNICEF. Verder landen gezamenlijk te trainen en gereed moet onderzocht worden of ook niette houden voor uitzending binnen 48 gouve rn emente le orga ni saties in een uur. vroeg stad ium - en we llich t zelfs stru cEen andere poging een sne ll ere inzet tureel - bij de voorbereiding van vredesvan troepen te verzekeren , betreft de opera lies betrokken kunnen worden. versterking van de capac itei t voor vre- Geïntegreerde vredesopera lies vereisen desoperaties van regionale organisaties niet all een de in zet van militair persoals bedoeld in hoofdstuk V III van het neel, maar ook van civ i el personeel.

VN-Handvest. Op dit ogenblik zijn die Het UN Standby Arrangements System organ isat ies, zoals de O rganisatie voor zou m oe ten wo rd en uitgebreid m et Afrikaanse Eenheid, nog niet bij mach te I civiele componenten: public administrauitvoerings tak en van de VN op grote tors, civiele politie, adminislratiefpersosc haal over te nemen. De voorste llen neel, juridisch personeel, etc .. van enkele Afrikaanse en Westeuropese Als een internat ionale orga nisat ie overlanden om de Afrikaanse capaciteit voor heidstaken overneemt dan moet dat op vredesoperaties te versterken, zijn in dit een tijdelijke basis gebeuren. H et moe t verband een welkom initiatief. uiteraard bij voorkeur de instemm ing In zijn aanvulling op de Agenda for hebben van de regering van de des bePeace spreekt de SG VN ook over een treffende staat. Maar ook als die instemnieuwe - naar mijn mening nuttige - ming on tbreekt, bijvoorbeeld omdat er vorm van samenwerking tussen de VN geen overheid is die in staat is of comen regionale organisaties. Daarbij dele- petenr is om overheidstaken uil te voegeert de VN de zwaarste last - de feite- ren , kan de VN bestuurstaken overnelijke militaire operat ie - aan een groep men. landen en zendt zelf een klein VN-team Hier hoeft overi gens geen sprake te zijn dat de opera ti e ondersteunt en 'moni- van ee n inbreuk op de soevere initeit. tort'. Een voorbeeld is de VN-operatie in Als ni et-intervent ie door de wereldgede voormalige Sovjet-republiek Geor- meensehap leidt tot ze lfvernietiging van gië. ee n staat of bevolking, dan moe t de Bij al deze voorste ll en - en ook bij het internationale gemeenschap helpen een UNSAS - geldt echter dat nationale toe- staat weer zoda ni g op te bouwen dat ste mming voor de feitelijke inzet van het zelfbesch ikkingsrech t - waarvan het troepen noodzakelijk blijft. Dal kost tijd soevereiniteitsbeginsel immers een uiten maakt de inzet onzeker. Daarom vloeisel is- weer in prak tijk kan worden heeft de minister van Buitenlandse gebracht.

Zaken Van Mierlo vorig jaar, tijdens de Het soevereiniteitsbeginsel vormde tienAlgemene Vergade rin g van de Ver- tallen jaren de hoeksteen van de VNenigde Na ti es , voorgeste ld een sne l organisatie. Maar het beg inse l ve rli est inzetbare VN-bri gade op te richten , zijn absolute karakter. H et beginsel bestaande uit militairen die in dienst moet worden afgewoge n tegen het zijn van de Verenigde Naties. H el perso- belang van de bevo lking van een staat. neel gaat dan een rechtstreeks cliensr- Een massale schending van de mensenve rb and aa n met de VN, zodat voor rechten, zoals genocide, kan niet worinzet geen toestemming van nationale den gedoogd. Humaniteit gaa t boven regeringen meer nodig is. soevereiniteit De VN-operat ies moeten structureel Geleidelijk groeit de bereidheid va n een worden verbreed van militaire operaties aantal li dstaten om bij zeer ernstige naar operat ies waa rb ij de VN ee n schending van de mensenrecluen, ook sa menste l van militaire en civiele taken zonder toestemming van een land, toch

ee n actieve VN-rol te bepleiten. H et Handves t stelt we liswaar dat uitsluitend een lIbeclreiging van de internationale vrede en veiligheid" voldoende reden is het beginsel van niet-inmenging terzijde te schuiven , maar gelukk ig is de Veiligheidsraad bereid dat begrip breed t e interp reteren. Dal kan - en moet - ook , want een m assa le schending van de mensenrechten leidt vaak to r zo'n bedreiging, bijvoorbeeld doordat grote vluchtelingenstromen op gang komen.

De VN is op dit ogenbl ik nog niet sterk ge noeg om alle bedre igde bevolkingsgroepen te beschermen. Lidstaten moeten de VN niet belasten met taken als zij niet bereid zijn ze l f de noodzakelijke financiële, militaire en civiele middelen te leveren. H elaas moet ik constateren dat we nog een lange weg moeten gaan voorda t sprake is van een wereldorga nisati e die de rechten van all e mensen kan beschermen tegen onderd rukk ende regimes en gewelddad ige groeperingen.

JasOl' M agazf" e no. 3, August 1995

23

Loopbaan zonder grenzen.

HendrikJan Laseur / ABN AMRO Bank, Franlifurt

H

et begon alle maal heel o nschuldig me t ee n stage in he t kad e r va n het "Intern alionale Stu den-

te n Sta g e Pro jec t" va n de AB N AMRO Ba nk . In maa rt 1991 h ad ik me, sa me n

met zo' n twaalfh o nderd anderen, aangemeld voor één van de veertig buiten-

la ndse stage pl aa tse n die te ve rgeve n wa ren.

a een papieren selectie en een

da t is bijna a ltijd tevergeefs.

De nade len lale n zich rade n. De Ba nk is ve rte g e nwoo rd igd in zo'n 61 la nd e n , uilee nlo p e n d va n d e Ve re nigd e State n (waa r we h ee l groo t zijn) tot Ke ni a , D eze zoge naam d e 'Co nce rn Kad e r- Zuid- Ko rea e n Ec u a d o r. Hoew e l he t O pl e idin g' (C KO) b es taat uit dri e voor de "exp at" ze lf altijd w el aa rd ig is gedeelten . In de Basisople iding, die drie (e r w ac ht ee n w e rkkrin g o p h e m), is maa nd e n duurt , vo lge n a ll e tra inees , het voo r z' n partn er of gezin niet altijd o ngeacht d e di visie waa rvoo r ze zijn gema kke lijk zich aa n te p asse n . In ee n aa ngenomen, dezelfde cursussen (zoals aa nta l la nde n moge n o f kunn en vrou-

ke nde maakte he t mij natuurlijk gemakke lijke r. Na he t a fronde n va n he t werk in To kyo zo u ik kunne n b eginne n me t een o ple iding, o m dege lijk voo rbe re id naa r het buite nland gestuurd te worde n.

(E nge lsta lige) prese ntat ie we rd e n d e stage plaatsen ve rdeeld . Ik had geluk : ik acco untin g, kre d ie te n e n rec ht), e n we lijke partn ers niet we rk en uit religimocht voor twee ma anden naa r T okyo. lo pe n ze een korte praktijkstage o p een e u ze gro nd e n (Saoe di e- Ara b ië) ; in Mijn s tage-opdrac ht besto n d uit h e t kantoor in het binnenland . D e trainees andere landen is het verkrijgen va n een impl e m ent e ren va n ee n sys tee m te r va n de divisies Binnenland , In vestment o ndersteuning va n de deri va tenhandel Ba nking a nd Globa l Clie nts (l B & Ge) e n - admini str ati e. H e t bl ee k ee n I e n Buite nl and gaa n daarna doo r m e t o mva ngrijk p roject, d at ze ke r n ie t b in- ee n eigen ve rv o lgopleiding , d ie mee r

wer k -visum zo' n langdurige aa nge legenheid dat de partner vaak net aa n het

we rk ka n als jij a lweer naa r je vo lgende p ost wordl gestuurd . De Bank o nd e rne n ee n p aa r maa nd e n a fgero n d ko n toeges pitst is o p he t gebie d waa rvoo r k e nt h e t pro bl ee m , m aa r k a n o p dit word e n . Nada t d e s tage a l m e t ee n ze zijn aange no men . Hiertoe behoort punt weinig d oen. Een du bbele carriè re maa nd ve rle ngd w as, vroeg he t lo ka le een stage, voor de 'buitenlanders' in het is overi ge ns ze ker niet uitges lo ten; er management rnij in Tokyo te blijven om buitenland , meestal binnen Euro pa. Ik z ijn loo pba n e n waa rbij rege lm a ti ge gin g naar on s hoo fdk antoo r in Duits- overplaatsingen geen probleem hoeven de klus afte make n.

Zo had ik o pee ns ee n baa n, nog voor- la nd ( Ke ul e n ). Na twee maa nd e n op te vorm en , zoa ls in de jo urnalistiek of dat ik goed e n we l a fgestudee rd was. be la ng rijke hoofdka ntoo r-a fd e linge n de wele nscha p.

Ge lukkig had de AB N AMRO me gedu- volgt da n he t ges panne n wachle n o p de Ve rder moet je je instellen op een leven va n constant verhui zen. Gemiddeld verre nde d e stage de tijd gegeven o m mijn eerste plaatsing. hui s je éé n kee r p e r lw e e o f dr ie ja a r Zo'n relatief la nge opleiding voordat he t studi e af te m ak en; zo' n halve dag per naa r ee n and er land , waa r je dan wee r wee k d ee d ik b ij d e Ba nk of j a p a n ec hte we rk b eg int hee ft ee n aa nt a l o pni eu w de cultuur (en eve ntu eel de be la ng rijk e voo rde le n .

Hoofd zaa k is onderzoe k voo r mijn scripli e ove r de laaI) moet le re n ke nne n , d e weg moet op ko mst va n de j a p a nse ye n in Azië. ui te raa rd de brede k en nis op ba nca ir Een paar weken in Nederl and voor de geb ie d die je o pdoet. Da a rn aas t b o uw vi nden en ee n vri endenkring o p moer afrond ing erv an , en ik kon teru g naar je een behoorlijk relatie-netwe rk binne n bo uwe n . Dit maak t je leve n natuurlijk de ba nk op , versp re id over a lle d ivisies hee l erg spann end , ma ar je moe t we l Tokyo.

Mijn ve rblijf in j apa n liep uit lOt in lOtaa I e n een groot aantal d isciplines. Zodra je fl ex ibe l ge noeg zijn o m al die onrust e n bijna een jaa r. In d ie tijd g roeide bi j mij in he t buite nl a nd zit , he b je d aa rd oo r aa npassing o p d e koop loe te ne me n . h e t idee b ij d e AB N AMR O voo r ee n me tee n aa nspreekpunten voor all erl ei In d e ople id ings maa nde n voor je eerste p la a ts in g w o rd e n a l d eze p ro b le me n traineeship bij D ivisie Buitenland te sol- problemen en vragen. lic ite re n. Aa nva nke lijk had ik he le maa l Een va n de cha rmes maar tegelijke rtijd n atuurlijk vee lvuldig bes pro ke n . Niegeen p la nne n in di e richting (i k w ilde ook nadelen va n het we rken als "ex pa- m and vertrekt naa r het buitenland met e igenlijk pro moveren in de moneta ire t ri ate" voo r d e AB N A M RO is, da t d e een rozengeur en maneschijn-idee over econo mie), maa r naa rmate het ve rblijf Ba nk beslist waa r je heen gaat. j e te ke nt de ca rrière 'in den vreemde'. in j a pan vo rd e rde, w e rd de b a nd me t een contra ct waa rin du idelijk staa t ver- Mijn eerste 'echte' plaatsing was Duitsd e AB N AMRO ste rke r. He t we rke n in me Id, dat je je be re id ve rklaa rt je overal land. N iet echt het land waa rva n ieder-

he t b uite nl a nd was goed beva ll e n e n naa r toe te late n sture n. Gelu kki g wordt een o pgewonde n zegt: 0 , wat é nig! He t he t leek me we l wa t o m daa rmee door er goed geluisterd naar we nsen die de

is natuu rl ijk ook nier zo spannend als

te gaa n.

aard va n he t we rk be tre ffe n . Veel tra i- een plaa tsing in Tokyo , maar daa r staa t

D e sollici tati eprocedure vi el erg mee;

nees probere n uiteraard invloed uit te w el het een en and er tegenover. D oor-

het fe it dat de o rga nisatie a l een beetje oefenen op het land va n plaatsing, maar d a l d e ta a l e n c ultuur re latie f dic ht bij

24

jason Magazine no. 3, August 1995

de Nederl andse liggen , is het l and zeer toegankelijk ; je blijft er niet aan de oppervlakte hangen. Daarnaast wordt (Nederlandse!) partners in Duitsland geen st ro-b reed in de weg ge l egd bij werk of studi e. Na ee n half jaar training in Hambu rg, werk ik nu in de Treasury in Frankfurt (equity derivaten) . Het werk bevalt erg goed.

Het leven in Duitsland is dan ook juist in deze jaren zeer boeiend al s gevolg van de snelle vera nd er ingen die zich hier voltrekken, zowel binnen de Bank als daarbuiten. De rol van Frankfurt al s internationaal financieel cen trum wint aan belang. Het Europees Monetaire In stituut heeft zic h hier inmiddels gevestigd, en vele internationale commerciële banken breiden hun activileÎten hier u it. Zo ook de ABN AMRO, het hoofd kantoor in Duitsland , dat zich nu nog in Keulen bevindt , verhu isd midden volgend jaar naar Frankfurt. Er wordt hier binnenkort een gloednieuwe, 'state of the art' treasury opgebouwd j het proces is interessant om van dichtbij m ee te maken en ee n bijdrage aan te le ve ren.

Naast de inhoud van mijn werk vind ik ook de rol va n expa tri ate interessant. Je vervult een brugfunctie tussen de Bank in het land waar je zit en het hoofdkantoor e n de rest van het internationale netwerk. Je spreekt de taal va n beide , niet alleen in letterlijk e zin . Bovendien combinee r je in je werk de voordelen va n het werken voor een relatief kleine o rga nisatie met die van een grot ere: minder bureaucratie , maar wel een groot in-house netwerk.

De twee- à drie-jaa rlijk se 'culture shock' die je meemaakt vind ik bui tengewoon boeiend. Je komt telkens voor verrassingen te staan. Zo had ik verwacht dat het leven in Duitsland bijna niet zou ver-

schillen va n dat in Nede rl and, maar daar moest ik snel op terug komen. Met de Nederlandse omgangsvorme n kom je hier niet ver ; bijvoorbeeld de in Nede rl and vrij gebruikelijke persoonlijk e noot in een gesprek wordt door Duitsers meestal maar malig gewaardeerd. Het is in Duitsland zaak het aanbieden van 'het Ou' af te wachten. Tot die grote dag zijn zelfs leeftijdsge noten 'Herr Schmidt' of 'Frau Klein', en wordt je geacht ze te rSie-zen r. Deze aan Nederlande rs wezensvree mde formaliteil van Duitsers kan heel ver gaan. Zo schijnt het wel te gebeuren dat Duitsers o nd erling afsp reke n e lka ar op een za kenreis in het bijzijn van Amerikanen te 'du-zen' , om bij thuiskomt weer vrolijk op de oude ve rtrouwd e 'Sie '-lOer door te gaan.

Op sommige punten vereist het leven in Duitsland misschien nog wel meer aanpassingsvermogen dan in Japan . I n Japan neem je als rali e n r ee n andere positie in , en wordt je niet geacht echt

deel te nemen aan het Japanse leven ; er wordt je als buitenlander veel vergeven. [n Duitsland daarentegen moet je je zien te redden met een vreemde taal (is 'auf met 3e of 4e naamva!'), en wordt je I geacht gewoon m ee te doen , op de Duitse manier.

Of ik Nederland mi s? Niet ec ht , de zaterdag-Volkskrant is hier ook te koop, en we krijgen vaak genoeg bezoek dat hagelslag en drop meeneemt.

Drs Hendrikjan Laseur (1966) beefl Bedriifsecorzomie en Algemene Economiegesludeerd aan de Rijksuniversiteit Groningen en. de Erasmus Universiteit Rollerdam en is werkzaam bij de ABN AMRO Bank (Deulscbland) AG.

I

Hoe kwalificeer je je voor een rrmanagement traineeshiprr bij de ABN AMRO? De volgende punten zijn naar mijn mening belangrijk, Een hoge mate va n belangstelUng voor fin.an.cieel economische en bancaire onderwelpe17. Enige basiskennis is wel handig, maar niet noodzakelijk; Een academiscbe opleiding. De meeste trainees hebben een econom ische, juridische of bedrijfskundige achtergrond; Een of meerdere nevenactiviteiten naast je studie wordt doorgaans gewaa rdeerd; Een duidelijke motivatie voor het willen werken bij ABN AMRO.

Bij mensen die zich aanmelden voor een buitenland traineeship wordt vanzelfsprekend ook gelet op talenkennis en flexibiliteit.

jasoll Mag a z ine no. 3, August 1995

25

Dutch company collections The collection of ING in Amsterdam Gerard Mentjox & R onald Sandee Ihe customer. Thc art-departmen! is the central inslitulion , regulaling an purchases for all pans of the company. Since 1974 the company is into art.

When the farmer mainoffice w;.tS completed , cliems were asked not ta present regular gifts but objecls of art. Thineen years later, a new mainoffice was opened for the rapidly growi ng bank company. This anthroposophic building is build wa li on a st reet side was made attraclive by to human proportions and consiSIS afte n intermaking it a an-gallery where young anists cou ld connected lowers. At ground noor a corridor guiexhibit their artworks. The gallery does no longer des the visitor through those ten towers. The corexis( , the idea was picked up by ot he rs. Nowa- rid or shows a part of the co ll ectio n, especially days arl has become a regu lar part of public rela- paintings. The building also contains a lot of tio ns and corporate image. Various compa nies try functional and quasi-funetional art. sueh as glass(0 have their ow n collection of art. In this se ries arl made by Udo Zembak, natura I stone mosaies we will show ou r readers how Dutch rnultinatio- by Rolf Adel , water eurrents (who remind (0 the na Is bui ld up collections of a rt. For Ihis edition famous walerworks in lhe ancienl city of Petra)

A

rt is essentiallO man. Same companies understand this and they exp lore the world of art 10 improve the well-being of their e mpl oyees. More (han 30 years ago, Turmac's ciga reue factory exposed works of art at their assembly line. Heineken Brewery in Amsterdam used (0 have ir's own gallery. A blind

we examine Internationale Nederlanden Groep and vario us gardens. Beside thi s app lie d art , (iNG) Bank in Amsterdam. Their collect ion is there is a movable collection of thousands of paintings, graphics and sculptures. surprisi ngly large and variecL ING needs na introduction since their spectacular take over ofthe prestigious Barings Bank made Collecting s /ralegy headlines a ll over the world . For same months ING is permanently in the spotlights of the interThe bank developed a collecting-strategy. national media. ING 's headqllarters is settled in a Acquired is figurative , more of less realistic art , comme rc ial suburb in Amsterdam Zu id -Oost. beginning with magic-realists who hecame a style You cannot miss the bui lding because of the movement in the second quarter oft hi s century. uncommon architecture. Thc office has been Thc accent is on works after world war 11 , mainly elected in a lead as [he most beautiful and corn- of you ng and talented artists with exceptional fortable working-space surro undin gs of the technical skills. Thc artists have to he Dutch. Although Ihe accent is on realism , many wo rk s Nelherlands. s how imp ressionist or expressionist lendeneies.

Tbe art departmen/ Total abstraction is seldom to be found in the collection. That is refreshing. Entering museums of ING is equipped with a department especia lly modern art , one gets the impression after-war art designed for acquiring art and maintaining the is abstract or variations on mass culture like popcoJlection. This an-department consiS IS of five art. people, taking ca re of the collection oftlle fonner ING-employees may choose the paintings they 'Nederla ndse Middenstands Bank', the 'Postbank' like from the purchasesofthe art-department for and ' ationale ederlanden' insurance company their own office. Same employees are now eolwhich we re recently merged into the holding lecting art themselves, lllustrating the success of ING-G rou p. During two decades the ING obtai- the bank making their employees love art. The ned same 13.000 works of art. They are now dis- annlla l budget of acquiring art is changing every tributed around the 450 offices all over Ihe yea r. When a ncw o ffi ce is buileI, half a percent coumry. of the eosl of the new building is invested in art.

The ING art policy is simple and effective. The use of art in office is lO make the working-enviTh e collec/ion ron ment as comfortabie as possible. At (he same time , art is useful fo r building an image towards The aldesl part of the collection is formed by

26

jason Magaz ine no. 3. August 1995

magi eal reaiisis like Carel Willink , Dick Ket and Pyke Koch. Alienating but re'llistic and somewhat disturbing paintings. Thc reali sm of details is working to make the paintings stra ngc anrl sollletimes even terrifying. Post war rea lism conta in s

I

photo-realism of Frans Clement , still-lire of Kees

Venvey anrl Mauhijs R枚ling. Weil known are the paintings of Gerti Bierenbroodspot, who is beca-

ming one of lhe leading arti s ts in the Netherlands. Her works are inspired by the ancient cu ltures ofthe Mediterranean , and they give a feeling of going back in hisrory.

Hester Sc hroor from Groningen makes eSlran ging art , beau lifully mixing with magieal realism.

Also from the north of the Netherlands a re the yOllng aniSIS Pieler Pander and Douwe Elias and Barend Blanken, not very young , bUllalented and eomparab le with Pyke Koch . One of the latest favourites of the art-department is Marianne Aartsen whose Iively paintings of people and flo wers are wann and friendly .

The art collection is used for different promotional aClivities like an art calendar and Christmas cards. About 80.000 people have visited the building last year, more than an average museum in the Netherlands. Often , art is lend out to specific cxposit ions. Such as Pyke Kochs 'The Harvest' , it was lend out fort he Pyke Koch overvicw-ex hibilion in Boymans van Beuningen-museum in Rotterdam. An upcoming exhibition in Helmond is constituted of ING works of art .

Pieces of the eollection are never so ld . One beautifu l but disturbing and doom-like painting ofWi llink has been exchanged for a painting of Dick Ket. ING does not eollect as an investment.

By explo iling Iheir art-coUection , ING shaped a face towards its employees and public. Art and architecture are working together 10 fonn a specific cultural out look . ING is art and a fine buil路 ding. That is the image whieh counts.

Gera rd Menljox& RonaId Sandee A special lhanks to NicoletteJ . Brink , curator of the ING colleetion.

REDACTIONEEL Het openingscongres van de VN-Campagne is achter de rug: een zeer geslaagde activiteit om op terug te kijken . H et eindverslag is binnenkort te verwachten. De VN-Campagne commissie is druk bezig met hel organiseren van het eindcongres, wat op 3 november plaatsvindt in het Vredespaleis.

Het thema VQOf de ca mpagne voor volgend jaar is alweer bekend: I1 H et Verre Oosten dichterbW. Men kan dan denken aan bijvoorbeeld de omwikkelingen rond de New Indusrrial COllnLries ofwel Asian TigeTs, maar ook op sociaal , juridisch en cul tureel vlak za l het één en ander worden georganiseerd. De voorbere idingen zijn in ieder geval in volle gang.

M edio oktobe r zal stich ting SIB-Nederland in samenwerking met Stichtingjason de Intergouvern emente le Conferentie van 1996 belichten.

De verschillende SI S-steden organiseren vanaf september weer diverse activiteiten. In het kader van de VN-Campagne worden alvast enkele data en onderwerpen genoemd verderop in het katern.

H.H. Nagel

Eindcongres sm VN-Campagne

Op 3 november 1995 za l de VN-Campagne worden afgesloten met een congres in het Vredespaleis in Den Haag. Thema van het co ngres zal zijn: l'g renzen aan lolerantiellaangezien de Verenigde Nati es 1995 hebben uitgeroepen tot "VN-jaar voor Tolerantie" . De centrale boodschap is dat tolerantie de basis is van elke samenleving: de ander respecteren en in zijn waarde laten. Het is noodzakelijk om meer en beler na te denken over tolerantie, omdat intolerantie overa l lOeneemt en extreme intolerantie dodelijke slachtoffers veroorzaakt. Gebrek aan verdraagzaamheid tussen volkeren, gemeenschappen en individuen vormt een bedreiging voor de vrede.

Waarom eenjaar voor tolerantie?

De preambule van het VN-Handvest stelt: "... verdraagzaamheid te betrachten en in vrede met elkaar te leven als goede naburen.

Tolerantie is één van de belangrijkste verdedigingswerken van de vrede. Het VN-jaar voor Tolerantie is uitgeroepen omdat in de hele were ld op bestuurlijk -maatschappelijk én op individueel niveau een toenemend gebrek aan LOleranti e is waar te nemen. Het is noodzakelijk om hier wat aan te doen. Ieder individu kan op zijn of haar eigen manier intolerantie tegengaan.

Wllarom:

,,,t?

Ten eerste omdat sinds het einde van de Koude Oorlog wereldwijd etnische, godsdienstige en maatschappelijke spanningen en conflicten toenemen : de oorlog in Bosnië, de genocide in Rwanda , de minderheden kwesties in Oost-Europa, fundamentalisme en hel groeiende rechts-extremisme in West-Europa . Hel zijn maar een paar voorbeelden .

Ten tweede is hel in 1995 vijftig jaar geleden dat de werden opgerichr. Dit na een tijd waarin extreme intoleranrie tot ideologie was verheven, hetgeen resulteerde in een wereldoorlog en miljoenen slachtoffers.

Inrolerantie is zowel een ethisch als een politiek probleem. Het betekent de ontken ning va n ve rschillen tussen individuen en culturen. Het leidt tot gebruik van physiek geweld, schend ing van mensenrechten en fundamentele vrijheden. Collectieve of geïnstitutionaliseerde intolerantie ondermijnt de democratische beginselen en vormt een bedreiging van de wereldvrede.

H et eindcongres van de VN-Calllpagne z~llllitgebreid stilstaan bij deze problematiek. Het wordt georganiseerd in samenwerking met)ason, het NG I Z en de NVVN en vindt plaats in het Vredespaleis te Den Haag. De kosten voor SIB-en )asonleden zijn! 20,=. Overige deelnemers betalen! 25,=.

Jaso" Magazi"e no. 3, August 1995

27

Het programma is als volgt: 's Ochtends zullen lezingen gegeven worden door oud-minister Hirsch-Ballin en door de voorzitter van de Comm issie

Gelijke Behandeling en hoogleraar te Utrecht, mevrouw Goldschmidt.

IS

Middags zal in drie workshops nader worden gediscussieerd over een aamal thema's rondom tolerantie:

• Intemlenselijke tolerantie; Een actieve workshop met een rollenspel om te testen hoever je eigen tolerantie gaat ten opzichte van een ander.

- Religie; Religieus extremisme in diverse godsdiensten en de grenzen aan de tolerantie .

• Minderheden; Hoe gaat de maatschappij om met asielzoekers , vluchtelingenproblemat iek e n minderheden en hoe is het om deel uit te maken van een minderheid?

De dag zal worden afgeslolen meI een forum waarin wordt gediscussieerd aan de hand van stellingen die uil de workshops zijn voortgekomen.

Activiteiten in de steden Vanaf maart 1995 hebben de verschillende SIB-steden activiteiten georganiseerd inzake verschillende thema's van de duurt nog tot het eindcongres in november.

. Dit

Een greep uit de activiteiten die georganiseerd wo relen:

Juli: Interventies, vrede en veiligheid 07-11

Den Haag

SIB-Teimun: een jaarlijkse VN-simulatie met studenten uil verschillende landen.

September: Duurzame ontwikkeling 26

Utrecht

Een lezing door mevrouw van Kampen over de inhoud en procedures va n de conferenties

in Caïro e n Kopenhagen. De lezing vindt plaats om 20.00 uur in het Internationa l Centre, Kruisstraat 201 in zaal 0.10.

28

Groningen

Congres over de World Hea lth Organization: "Health for all by the year 2000''' met o nder andere Staatssecretaris Terpstra en Professor van Londen. Het congres begint om 10.30 uur in vindt plaats in de Senaatszaal van het Academiegebouw van de Universiteit van Groningen.

Oktober: 10

28

Utrecht

Lezing over de wereldwijde lobby van milie uorganisaties door de heer Veening van het IUCN o m 20.00 uur in zaal 0.10 va n het International Centre, Kruisstraal 201.

jason Magazine no. 3, August 1995

Boekbesprekingen THE FUI1JRE OF EUROPEAN SECURITY C. Bluth , E. Kirchner, J. Sperling (ed .)

Dartmouth Publishing Company ( Hants, 1995) ISBN 1 85521 4784 23 1 pagina's ( he)

zijn additioneel aan de kernprobl emen w aaraan de strijdkrachten in andere Europ ese landen o nderhevig zijn.

Michael Clarke geeft in dit verband de ontwikkelingen in het Groot- Brittannië va n na de Koude Oorl og weer : het afstemmen va n de schaa rse politieke en econo mische middelen met betrekking tot haa r ex terne verpl ichtingen; herTbe Fulu re of Eu ropeal1 Secu rily is geschreven naa r aa nleiding va n de con- structurering va n de Britse strijdkrachferentie over Britse en Du itse perspecten en het in stand houden van de Europees-Amerikaa nse veiligheidsbetieven m et betrekkin g tot de toek omst trekkingen m et de daa r aa n gerelavan Eu ropese veiligheid (University o f teerde stationering va n Am erikaa nse Essex, december 1992) . troepen op het Europees continent.

Uitgangspunt hierbij zijn de stru cturele H et tweede deel over de 'instituti onele veranderingen in het strategisch landconfiguratie ' van de huidige Europese schap (een veiligheidsomgeving w elke niet alleen gebaseerd is op militaire veiligheidsorde begint met een bijdrage va n Ingo Peters w aarin hij een nadere asp ecten maar ook b etrekking heeft op economische, technologische en omge- beschouwing geeft over de CVSE, als vingsfactoren) en de binnenlandse druk regionaal collecti ef veiligheidssysteem ; hij noemt in dit kader de basisvoormet betrekk ing tot de reductie va n waa rden voor een succesvolle collecdefensie-uitgaven en strijdkrachten. D e redacti e laa t drie onderwerpen aan de tieve veiligheidsorgani sa ti e, de institutio nele ontwikkeling van de CVSE sinds o rde ko men : (I) het veiligheids- en de Helsinki-to p in 1992 en de vooruitdefensiebeleid va n Duitsland en Grootzichten m et betrekking tot de CVSE als Brittann ië; (I J) de toek om st van de veiligheidsorganisa ti es uit de Koude Oorcollectief veiligheidsarrangement. Daarnaast gaat Peters uitgebreid in op de log en de institutionele vorm va n de 'nieuwe' ve iligheidsorde en (IlO de ver- fa ctoren welke de systeem van collecanderde aard van de ve iligheidsvraagtieve veiligheid belemmeren. Ook de rol van de NAVO wordt in het verband stukk en in deze 'na-oorlogse' pe ri ode. van de Europese veiligheiclsarchitectuur I n de eerste b ijdrage ko men de strategi- nader b elicht . Colin Mclnnes vraa gt zi ch af o f er met de Noord atl antische Samensche o ntw ikkelingen en opties van het werkingsraad (NA CC) en de bondgeDuitsland na de eenwording aan de nootschappelijke reacti emacht (ARRC) o rde. Peter Schmidt neemt hierb ij de 'gebrekk ige' positie welke Duitsland daadwerkelijk sprake is van een fundamentele verandering binnen de Alli anvoor 1989 binnen het Atlantisch Bondtie. Hij stelt dat de NA VO een militair genootschap ingenom en heeft als uitgangspunt ; hierm ee doelt hij op de ont- bo ndgenootschap is en blijft en geen p olitieke orga nisa ti e; het Bo ndgen ootw ikkelingen welke gaande zijn met betrekking tot de Duitse (constitutioschap is te slecht geoutilleerd om het nele) beperk ingen met betrekking de hoofd te bi eden aa n de toenemende politieke aard va n potentiële dreigininzetten van strijdkra chten buiten het W esteuropees territ orium in het kader gen. Een toeko mstige rol is gelegen in van out-of-area peace-keeping e n peace- het toewij zen va n ad hoc-expeditielema king ope raties. Schmidt acht het van gers aan andere imern ationale organi saties, in het bij zonder de V.N. en de b elang dat Duitsland ko mt tot een herove rweging va n het nati onaal belang en CVSE. Niet alleen de afzonderlijk e o rganisaties maar ook de instiruLÎ onele relazich hiermee acti ever opstelt met betrekking tot militaire ro l in het tie tu ssen NAVO-NA CC, CVSE en de EU-WE U kom en aan de orde. In een nieuwe Europa. Deze ontwikkelingen

I

I

bijdrage van Reimund Seidelman w orden de kenmerk en en speci fi eke functies van de toeko mstige veiligheidsorde onder de aand acht va n dc lezer gebracht. Hij stelt dat de instituti o nele ve randeringen eerder le iden tot het uitstellen va n de nieuwe politieke taken dan het o plossen erva n e n noemt in dit ve rband een aa mal voorwaa rden met betrekking tot een toeko mstig veiligheidssysteem.

H el derde deel beva t actu ele za ken met betrekking tot Euro pese veiligheid . Sir Hugh Beach gaal nader in op de voornaamste ve randeringen in de peri ode na de Ko ude Oorl og o p het gebied va n wapenbeheersing, va riërend van de roep om grOlere doorzichtighe id en samenwerkin g, de bereidheid betreffende bezuinigingen o p zow el conventionele en als nuclea ire strijdkrachten tOl vera nderingen in de militaire doctrines. Hij kom t tot de slotsom dal de Il"laa tregelen we lke dienen ter be heersing van de vraag naa r wape ns de voork eur geniete n boven de maa tregelen ter controle over het aanbod van w apens. In een boek over de toekomst va n de Europese ve iligheid mag een hoo fdstuk over de burgeroorl ogen in het voormalig j oegosla vië niet ontbreken . In een helder overzicht beschrijft Christoph Cviic de o ntwikkelingen vanaf het begin va n het conflict en de gevo lgtrekkingen van de o nbek waam heid en de onbereid heid va n Eu ro pa om te komen to t een oplossing va n het conflict in Bosnië. j ames Sp erling stelt met betrekking tOl het vraagstu k va n 'burden-s haring ' binnen het Atl antisch Bo ndgenootschap dat de Verenigde Staten, G root-Brittannië en Fr~lI1krÎjk meer bereid zijn een groter deel va n de toekomstige defensielast op zich te nemen dan het geval is bij Duit.sland en de overige Euro pese NA VO-lidstaten. Uitgangspunt voor de bijdrage va n Barba nl Marshall is de ste lling dat migranten uit Centraal en Zuid-Europa niet alleen de slachtoffers maa r tevens de oorza ken van de huidige sociaa l-economische en politieke spanningen in Europa zijn.

M et name wordt door haa r ~I a nd ac h t

Jason Magazine no . 3, Au gust 1995

29

geschonken aan Duitsland) na de eenwording de eerste aanloophaven voor de meerderheid van deze migranten.

Marshall komt tot de conclusie dat de werkelijke uitdaging en dreiging in dit verband de interne Duitse veiligheid is: duidelijke opleving van xenofobie, rasse haat en algemene ontgoocheling ten aa nzien van de Duitse politiek. Christoph Bluth sluit het boek af met een hoofdstuk gewijd aa n de uitdagingen voor een nieuwe Europese veil ighe idsstructuur en het belang van een overeenkomst ter ontwikkeling van een systeem van collectieve veiligheid waarin de voormalige Sovjet-staten verenigd zijn in Europa daar dit anders kan leiden tot catastrofale o ntwikke lingen ; in dit verband noemt hij onder andere totale desintegratie van Rusland als een staat en samenleving, grootschalige conflicten en ongeautoriseerd gebruik van kernwapens.

The Future of European Seeurity is een aardig boek voor een ieder die zich interesseert voor de ontwikkelingen welke gaande zijn op het gebied van de Europese veiligheid. De over het algemeen he ldere bijdragen geven een goed beeld van de ve rand eringen binnen landen en instituties. Een aardig kenmerk van het boek is de bijdragen over actuele ontwikkelingen welke het boek niet tot een droge opsomming van technische aspecten maakt.

Daar het boek nog seh rijft over de eVSE in plaats van de OVSE wordt ditgemakshalve in deze bespreking ove'8enomen.

(M.e.)

Dynamies of regional polities W.Howard Wriggins (ed.)

Columbia University Press (New Vork) 1992) ISBN 0-231-07861-7 .f.l2,50 xiv, 338 pp.

Internationale politiek en de leer der Internationale Betrekkingen is de laatste jaren veelal geobsedeerd geweest van de problematiek van de bipolaire wereld. De machtsstrijd tussen het kapitalisme e n het communisme, tussen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie, tussen de NAVO e n het Warschau-Pact kregen de meeste aandacht in de media en de vakliteratuur. Na de oliecrisis verschoof een klein deel van deze intellectuele gerichtheid naar de regionale crisissen in de wereld, met name het Midden-Oosten en Zuid- en Midden-Ame-

30

rika stonden bij tijd en wijle in de picture. Procentueel gezien ging het hierbij echter orn peanuts. Na de ineenstorting van de Sovjet-Unie en het WarschauPact kwamen er gelukkig openingen voor militair-politieke studies over andere conflicten. Natuu rlijk werd veel aandacht gescho nken aan de conflicten in voormalig-Joegoslavië, de Kaukasus of Centraal-Azië maar er kwam ook ruimte voor regionale conflicten van een andere orde. Wriggins geeft hiervoo r het beste voorbeeld. Zijn boek is een bundeling van kennis, aangeleverd door diverse deskundigen , waar de normale lezer zich een punt aan kan zuigen. De beschrijving van de regionale politieke conste llatie, het inzicht in de verwikkelingen binnen etnische, economische en politiek-militaire orga nen in bepaalde regio's openen voor de lezer een totaal nieuwe horizon. In zijn werk worden vier belangrijke regio's beschreven en onderzocht. Het betreft hie r de Golf-regio, de Hoorn van Afrika , ZuidOost Azië en het Indisch schiereiland.

Deskundigen als Gregory Gause, Lyons en Colbert beschrijven op een duidelijke overzichtelijke manier de aanwezige conflicten. Er worden verbanden gelegd tussen de noodzakelijke interactieve processen binnen de diverse regionale veiligheidssystemen, de invloed van de binnenlandse politieke constellatie op bijvoorbeeld de respectievelijke buitenlandse politiek van Sudan of Pakistan, en e r is voldoende aandacht voor de vaak invloedrijke rol van de diverse buitenlandse mogendheden die vaak een korreltje graan willen mee pikken.

De analyse van bovengenoemde onderwerpen heeft wel een duidelijke Amerikaanse invalshoek. De problematiek van de regio's wordt altijd gerelateerd aan de repercussies voor het Amerikaanse buitenlandse beleid. Toch is dit werk ook voor Europese cq. Nede rlandse studenten, journalisten en wetenschappers aanbevelenswaard ig.

Het geeft voorna mel ijk een eerste aanzet tot de discussie over de relevantie van regionale conflicten voor de internationale politieke ontwikkelingen van cle volgende jaren. Het feit dat al meerdere malen regionale conflicten, vaak gezien als een ver van mijn bed-show, consequenties hebben gehad voor Europa geeft aan dat men hieraan voldoende aandacht moet schenken. De desastreuze ontwikkelingen in Somalië of Ethiopië, de nucleaire proliferatie in India en Pakistan of de economische en sociale ontwikkel ingen in Zuid-Oost

Jaso" Magazi"e no. 3, August 1995

Azië hebben al grote invloed gehad op Europa enlof de Verenigde Staten.

Toch heeft ook dit boek een bepaald manco. De grote verscheidenheid aan onderwerpen, de toch iets oppervlakkige beschrijving van de soms onbekende partijen of conflicten maakt hel boek soms tot een oppervlakkig aandoend werk. De analyse en de structuur op zich zijn uitstekend. Echter voor specialisten of regio-deskundigen is het meer een naslagwerk dan een verfrissend nieuw boek. De nieuwe inva lshoek om verbanden te leggen tussen regionale politieke systemen en veiligheidsregimes is wel ve rnieuwend te noemen. Het kan fungeren als een aanzet tot een nieuw soort van militair-politiek denken , zonder gebruik te maken van Koude Oorlog-theorieën of-tenninologieën. Wriggins heeft met zijn boek een nieuw soort onderzoek op het gebied van internationale conflicten en samenwerk ing op de rails gezet.

Asynunetrie Confliets: War Initiation

by Weaker Powers T.V.Paul Cambridge Universiry Press (Cambridge, 1994) ISBN 0-521-46621-0 (pb) In de laatste vijftig jaar heeft de wereld een aantal grote militaire conflicten doorgemaakt. Het ei nde van de Tweede Wereldoorlog betekende niet, zoals velen dachten , het e inde van het fenomeen oorlog en het begin van een tijdperk van vrede en voorspoed. Diverse grootscheepse interstatelijke confl icten hebben de laatste periode het licht gezien; Vietnam , Korea , Irak-Iran en Irak-Koeweit zijn hiervan enkele voorbeelden. Oorlog bleef een algemeen verschijnsel. Dat is ook de reden voor de vele politiek-militaire naslagwerken over dit onderwerp. Meestal gaat het hierbij om het verschijnsel oorlog en de redenen waarom de ene machtige staat het opneemt tegen een minder machtige buurstaat. Oorlogen tussen aan elkaar gewaagde partijen komen niet vaak voor. Meestal begint sterkste staat met oorlogshandelingen, de kleine, militair-politiek gezien zwakkere is vaak de ontvanger. Deze vooronderstelling wordt door zeer veel auteurs en desI kundigen algemeen aanvaard. T.V. Paul gaat hier maar gedeeltelijk in mee . Hij aanvaardt het gegeven dat de meeste oorlogen worden begonnen vanu it een positie van sterkte. Echter, er bestaan

mijn inziens, de eerste aan zet toe gegeven. Voor elke student Internationale Betrekkingen of militaire academie behoort dit een van de nieuwe standaard we rken te w o rden.

(C.W)

een groot aa ntal militaire con flicten w aarb ij de zwakkere p artij/staat de militaire confrontati e heeft gezocht. Hierbij

kan me n de nke n aan de volge nde confli cten: het japanse o ffensief tegen Ru sland in 1904, de j ap anse aa nva l o p Pearl H arbor in 194 1, de Chinese interventie in Korea in 1950, het Pakistaanse o ffe nsief in Kashmir in 1965, het Egyp tisch offensief in de Sinaï in 1973 en de Argentijnse invasie va n de Fa lklands in 1982. Deze conflicten worden in het w erk van Paul uitvoerig onderzocht en behandelt. Z ijn termino logie over "\Var initi ati o n by wea ker powers" is in mijn ogen releva nt voor een andere k ijk o p d it soort conflicten. Het is va n groot belang voor de stu die der internationale con nieten o m de redenen te herk ennen wa aro m een militair en economische zw ak ke re sta at een oorl og cq . militaire confro ntatie begint m et een sterk ere staat. O nderzoek naa r de stra legische en po litieke reden ering hiera chter, binnenlands en internationaal, zijn va n groot belang voor de o ntw ik keling va n een m ogelijk vernieuw de 'deterrence'-

Ethnie and Religious Confliets.

Europe and Asia Peter Janke D artmo uth Publishing (Aldersho t, 1994) ISBN 1-855 21 -540-3 $59.95 ( hc)

Ethnie Confliet in World Polities T.R.G urr, B. H arff Westview (Oxford , 1994) ISBN 0-8133-1697-9 ,,37,00 ( he) ..9,50 (pb) 1

I

H et einde va n de Koude Oorl og belekende de ineensto rting va n d iverse mo ndiale systemen, het ineensto rten va n het Sovjet-im perium , de re natio nalisalÎe va n de Oosteurop ese slate n, opk o-

theorie. De aantasting van cle geldig-

me n va n het nationalisme e n het afzet-

heid va n de redenerin g dat m ilitaire superiori teit va n de ' status-quo'-macht, gekoppelde aan een voldoende militair an twoo rd o p een ve rra~sj n gs:;Ja n val ,

ten tegen onderdrukkende en repressieve regimes. H et einde va n de bipolaire we reld be tekende de openi ng va n de doos va n Pando rra. Natio nalism e,

zwa kkere stale n afh oudt va n een mogelijk conflict is va n groot belang. Vooral in de huidige multipolaire were ld zijn de mogelijkheden voor dit soort conflic-

economische achte rstand e n etnische

I verschillen gooiden olie o p al eeuwe no ude en nog steeds smeulende vuurtjes.

Het ene conflict na het andere stak zijn

te n voldoende aa nwezig. Pauls o nde r-

kop e n we rd doo r de weste rse media in

zoek en theoretisch e o nderbouw ing va n zijn gegevens hebben een doorslaggevende betekenis voor de stu d ies op het gebied va n oorlog, m achtsconstellatie, afschrikking, ' coe rcive di plornacy', strategie, wa pen wedloop , wa penbeheersing en allianties. Begrippen en theoretische beschouwingen over het

geuren en kleuren o p de buis gebracht.

De heersende mening was dal het meestal ging o m confl icten d ie ver va n o ns bed lagen, Afrik a en Zuid-Amerika.

Hierin k wa m een verschuiving. Noorc! Ierl and, Baskenland, Corsica en NoordItalië wa ren bekende brandhaa rdjes met weinig internationaa l effect. 005t-

madllsevenwicht, mac htsverschuivin-

Euro pa was echte r o nontgonne n

gen, machtsoverdra cht, pola risati e en

gebied; Joegoslavië o ntplo fte, de Kau-

met na me de vele internatio nale coo-

kasus implodeerde en daa rna explo-

fli ctth eori eën zijn volgens mij nu bestemd om te worden herzien.

T.V.Pauls onderzoek en zijn specifiek e inva lshoek hee ft grote betekenis voor de positie va n de groolscheepse m ilitaire concentraties in een aa ntal landen.

Ind ien de k wanliteit en kwa liteit va n een gro te m ilitaire macht , bijvoorbeeld Israel, niet rechtstreek s in verband sta at m et een afschrikkende we rk ing l.o.v. haa r po litiek -miliw ire lege n st~m clers da n o ntstaa t er een 'waa rdevermindering' va n haa r potentieel. Een heroriëntati e op hel functi oneren va n de speci fieke militaire o pbouw va n een staat is dan noodzak elijk. Paul heeft hiertoe, naa r

deerd en d iverse religieus-po litiek e contlieten en natuurlijk de situati e in en I ro nd het Midden-Oosten. Koerden, Tsjetsjenen, Uzbeken, Tadsjieken, Ingoezen, Moldaviers, Bahai en andere vreemdsoort ige confl icten staan de laatSl e jaren op de d iverse voorpagina's va n k ra nten en wee kbl aden. Dit fe noll"leen, lange tijd o nder de tafel geveegd va n I niet echt interessant, w o rd t sinds kort met andere ogen bek eken. Bovengenoemde twee b oeken zijn hiervan duidelijke voorbeelden. Gurr en Harff gaa n vooral i n o p de relatie tussen po litiek e rec hten, de ro l va n m inderh eden en de specifieke ro l va n de internatio nale

organ isaties en de wereldmachten hierin . Men legt de nadru k op de morele verplichting d ie de internalionale samenleving heeft om rec hten va n minderh eden te beschermen . De verbro kkeling va n de internatio nale constellati e moe t niet resulteren i n een m ismanagem ent va n rechten en plichten , vee lal vasl gelegd in de diverse intern ati o nale verd ra gen o f het handvest va n de Verenigde Naties. Hierb ij wo rd t ook aandacht gesch onken aan de implicaties van deze herori ëntati e o p de minderh edenproblematiek en de multipolaire wereld op d iverse theori eën va n de stud ie der Internati onale Betrekk ingen.

Janke daa rentegen heeft vee l m eer aa ndacht voor de specifieke achlergronden van de diverse conflicten . Al s hoofd va n het Resea rch Institute fo r the Stud y of I Conflict and Terro ri sm lig t zijn nadruk op de politiek -militair-strategische opbo uw va n de d iverse machts factoren en con fl icten. In tegenstelling tot het boek va n Gurr en H arff. heeft .J anke gebruik gemaakt va n bijd ragen va n d iverse auteurs. Vee lal gaat hel hierbij o m ex perts van een bep aal de regio o f staal. In prak tisch en th eoretisch o pzicht gaat mijn eigen voorkeur dan ook uit naar hel boek va nJanke. De gro tere d iepga ng en beter gestnlctureerd e uitleg va n de conflicten geeft een beter inzicht in de aa nwez ige pro blem ati ek dan de meer th eoretische b enaderin g va n G urr en H arff. Beide boe ken behandelen in hun benadering meerdere conflicten , d ie veelal geografische gespreid zijn. Voormalig-j oegoslavië.

Ind ia, de Koerden , Noord- Ierland en Kashm ir zijn de ook hier gebru ikte voorbeelden voor etni sche conflicten .

Janke va riaties zijn echter gro ter en m eer verspreid over Europa en A zië. Dit is ook de k racht va n zijn we rk . \'Qï l men echter meer theoreti sche benaderingen va n de problem ati ek va n m inderheden in de eigen staa t o f va n minderheden in andere staten, zoals de positie va n de Koerd en in Duitsland , dan moet ik verwij zen naa r het we rk va n G urr en H arff.

Beide we rk en zijn vooral interess3111 indien m en ze ka n vergelijken . Elk een com plemel1leerd de ander, hiaten of zwa ktes wo rden o pgevuld door het respectievelijke andere we rk . Een gezamenlijke aa nkoo p is dan ook een va n de opties die men moet overwegen. H et kosten asp ect weegt niet op tegen de k wa liteit va n beide we rken. De actualiteit en relevant ie va n de diverse conflicten m ~l ken beide werk en tot aa nrade rs. (c.w.)

I

1

I

jaSQn Magazine 110.3 , Au gust 1995

31

Wat isSIB? Geschiedenis en doelstellingen De stichting SIB-Nede rland (Stude nte n- e n jo nge renve re n ig inge n voo r Inte rnatio nale Be tre kkin ge n) ho udt zich bezig me t inte rna tio na le vraagstukken. SIB-Nede rland is de platfo rmo rga nisatie van 8 ve re nigi nge n die same n ruim 2.000 led e n he bben . D e stichting coördinee rt de ac[iv Îrei ten va n de SI B-ve renigingen, stimu leert , fin ancieert en o rga niseert projecten op nationaal en internationaal niveau en onderhoudt contacten met dive rse binnen- en buitenlandse orga nisa ties.

De SIB we rd o pge richt in 1947 e n ope reert o nde r d eze naa m sinds 1962. Inte rnatio naal is de SIB be ke nd als de Dutch United Na tions Stude nt Association (DUNSA). De stichting is geassocieerd lid va n vele nationale en inte rnatio na le no n-gouve rne me nte le organisaties , zoa ls de Eu ro pese Beweging Nede rla nd (EB N) , he t ederla nds Ge nootscha p voor Inte rna tionale Za ke n (NG IZ) e n d e Nede rl a ndse Vere niging voor de Vere nigde Na ties (NVVN). Ook o nde rho ud t de SIB contacte n me t ambassades, ministe ries e n ande re inste llinge n. De SIB heeft geen e nke le binding me t e nige politie ke stro ming of godsdie nstige overtui g ing. De SIB onde rsch rijft wel he t Ha nd ves t va n de VN e n d e Uni ve rsele Ve rk laring van d e Rechte n va n de Mens.

De vere1.igingen en de werkgroepen Er zijn 8 SIB-verenigingen, die gevestigd zijn in de volgende universi teitssteden: Amsterdam, Gron ingen, Leiden, Maastric ht,

Nijmegen , Rotte rdam , Tilburg e n Utrecht. Binne n deze ve re nigingen besta an d iverse we rkgroepe n welke zich bezig houde n met een speci fi ek aspect van intern ation ale betrekkin gen. Zo zijn er o nder andere de w erkgroe pen: Euro pese Integratie, Ve renigde Naties, Afrika, Latijns-Amerik a, Midden-Oosten, Oost-Europa , Kunst en Cultuur, Milieu en Religie. D e we rkgroepen organiseren congressen, debatten, fora, lezingen, excursies en studiereizen.

Activiteiten De stichting SIB-Nede rland besteedt bijzo nde re aandacht aa n de VN, de Europese Unie e n actue le inte rnatio nale ge be urtenissen.

VN-Campagne

Te r gelegenhe id va n het 50-jarig bestaa n va n de Vere nigde Na ties o rga n iseert stichting SIB- Nede rland in same nwerking met Stichtingjaso n dit jaa r een la nde lijke VN-Cam pagne. Tijde ns deze campagne za l de ba la ns wo rde n o pgemaa kt va n 50 jaa r VN e n haar inste llinge n. Met name de gespecialiseerde o rga nisaties van de VN, zoals UN ICEF, UNESCO, e n FAO zu lle n uitge bre id aandacht krijgen. Info rmatie: secre tariaat SIB VN-Cam pagne: te l. 030-300085 . s m -TEIMUN TEIM UN (The Euro pe an Inle rnatio nal Mod el United atio ns) is een simu lalie va n de VN e n is geo rga niseerd doo r stichting SIR-TEIM UN in sa me nwe rking me t stichting SIB-Nede rla nd. TEIM UN biedt aa n o ngeveer 260 slude nte n uit 30 la nde n d e mogelijkhe id om door midde l van een ro lle ns pe l, de we rking va n de ve rschi lle nde o rga ne n va n de VN te doorgro nde n. De d eelne mers ve rtegenwoord ige n een a nde r land da n hun thuisla nd bi j d e Veilighe idsraad , de Algeme ne Ve rgade ring o f he t Inte rnatio na le Ge rechtsho f. SIB-TEIMUN is een unie ke mogelijkhe id voor jo ngere n o m in een inte rnatio na le o mgeving te deba tte re n , o nde rha nde le n e n o plossinge n aa n te drage n voor actue le mo nd iale p roble me n. De voe rtaa l is Engels. SIB-TEIMUN w ordt ge ho ude n va n 6 to t1 2 juli in he t Kürh aus in De n Haag. Info rma tie: secre tariaa t SIB-TEIMUN: te l. 050-132333, fax. 050-632095.

Adressen Secre tariaat Sm-Nederland Postbus 148 3500 AC Utrec ht 070-3622376

32

Secretariaat Sm-Amsterdam Prinsengracht 92 101 5 DZ Amste rdam 020-6386358

Secretariaat Sm-Nijmegen Th . va n Aquinostraa t 3 K.58 Postbus 9108 6500 HK Nijmegen

Secretariaat Sm-Groningen Postbus 1287 9701 BG Gro ninge n 050-634674/ 6

Secretariaat Sm-Rotterdam Burg. O ud laa n 50 NT-ll 3062 PA Rotte rdam 010-4081797

Secretariaat Sm -Leiden Hugo de Grootstraal 27 2311 XK Le ide n 071-277559

Secre tariaat VITE-Tilburg Postbus 90153 5000 LE Tilbu rg 013-662722

Secretariaat s m -Maastric ht Postbus 616 6200 MD Maastrichl 043-883469

Secretariaat SIB-Utre cht Kruisstraa t 201, K.204 3581 G K Utrechl 030-532884

]ason Magaz ine no . 3, August 1995

Wat isJason?

D e Sti chtin g ]a so n is in 197 5 d oo r j o ngeren o pgeri cht om te voo rzien i n ee n duidelijke behoefte va n jo ngeren aan eve nwichtige info rmati e ove r intern ati o na le v raagstukk en. Jaso n is ni et geb o nd en aa n en ige p o l iti ek e partij en hee ft geen leve nsb escho uwelijke grondslag. ] ason informee rt o p twee man ieren . Door het twee m aa ndelijks uitgeven va n d it blad en d oor het o rgan iseren van activiteiten, zoa ls bu iten land-borrels, co ngresse n, excursies, fora en uitw isse l ingen. Rece nte o nd erwerpen va n ] ason Magazin e wa ren : D e Veranderende Verenigd e Naties (E ngelsta lige ed iti e) , Oude Ko lo nia le Band en , OostEuropa in b alans? en Multinatio nal s.

Wil je m ee r info rmati e voe r d e activiteiten van de St ichting]ason , schrijf o fb el d an naar het vo lgend e adres o f neem co ntact o p m et d e )aso n Co nta ct Personen in je stad , verm eld in het colofon .

Stichtingjason Laan van Meerdervoort 96 2517 AR Den Haag tel: 070- 3 60 56 58

This publication has been made possible by:

PHILlPS

".."",VSB FONDS

I

-~-

ÂŽ Royal Dutch/Shell

I

NATO Information Service

M.A.O.C. Gravin van By landt Stichting

-Antw oordkaartI k abo nn ee r mij o p) aso n Magazine en o ntva n g voo r f 30,- zes numm e rs, è n al l e uitn o di g ing e n voor de acti v ite iten va n Sti chting ]aso n.

(U wordt ve rzoc ht te wachten m et be talin g totda t u een acceptgiro wordt toegezonden)

Naa m : Adres: Woonplaats: Postcode:

D eze antwoo rdkaart in ee n e n ve l oppe zo nd er postzegel sturen aan: Stichting ] ason Antwoordnummer 10711 2501 WB 's-G ra ve nhage

Telefoon: Handtekening:

Jasoll Magazille no. 3. Augu st 1995

33

Index Jason Magazine 1994/1995 1994/ 3.

1995/ 1 -Redactioneel

Hennie van der Graaf

Stephan Raes

-\'Vie w apens za ait za l ge w eld oogsten : de proliferatie va n conventionele wapens -M editerrane landen in de tex-

-Na tion ality ancl nationalism in the course of reforms in Russia

Alexa nder Duleba PhD.

-The PIP Program and th e V ise-

Constantin V lad

-Partnershi p fo r Peace:

-Verkiezingen in Zuid-Afrika -Wecke 's Wereld

K. Bo rodin

Some merits ancl limirs -Ukraine: ba lance as a form of

-H ongarije en ha ar buurlanden.

D e w ed erzijdse relaties en de

drs. R.).M . Koster

ti el- en kledinghandel: een

grad G roup's Co-operatio n

wanke l succes Mike den Hartog Leon Wecke Ro lf Koster

stabili ty

problematiek va n de A. Trou w bo rst

minderheden -O ver stamm en, standen en

dr. Christoph Bertram

va n Rwanda e n Burundi -De onw il va n de EG- en NAVO -lidstaten

-Biography Will y Claes -NATO on track for th e 21st centUly

-Biography Jose Cutileiro

staten in Afrika : het geval

Henk Spenkelink

-Crea ting Ali -Europea n security stru ctures

mr. M alcolm Ritkind

-Th e Atlantic Conll1lllnity

mr. Will y Claes

-Speech by the Secretary General of NATO -Kirchberg Erklärung der

1994/ 4.

W esteuropäi schen U nion

-Repo rt on Ihe Atlanlic Trea ty Associ atio n Y outh Seminar

-Redacti oneel

Miriam M eekels &

-De man achter cle \X1EU.

dr. Manen va n H euven

Cyril Wi clclershoven

Een interview met Secretaris generaaIDr.M r. W .F. van

dr. Dj anguir Atamali

Eekelen Guido Widdershoven Martin Doorn bos & Jo lm Markakis Erik Dirksen M iriam M eekels

- Zuid-Oost A zië: niet alles is

Gijs Jeuken &

goud w at er blinkl -Society anel State in Crisis:

An clries Verm eulen

\Xt hat went w ro ng in Som alia?

-Conversie in Oost-Europ a -De w anke le eenh eid va n

Do uglas Hurd Michiel de Weger Leon Wecke

-Ove r o nze Afrikaa nse toek omst -Co ll ecti ve elefence & security in Europe -A landslide going llnnoti ceel

W .J.M. va n Genugten

A. Boxhoorn

Bas de Bfllijn

ri ty stru ctures -Ge neral statement of th e ATA youth seminar - l3ook reviews

-Wecke's Wereld -Boekbesprekingen

Bob Reinalda

-Redacti o neel -De Veiligheidsraad en hel intern ati o nal e Humanitaire

Recht, D e Rode- Kruislijn o f die va n Artsen zonde r G renzen?

-De VN als economisch beleidsmechanisme

Ph.P. Evelts

-Het maatschappelijk draagvlak

Am bassador Madeleine Allbrighl Jaa p van Rijswijck & d rs. Caspar Veldkamp

-Destroying UN peacekeeping

voo r de VN

1994/ 5 Miriam Meekels & Cyril Widdershoven M. va n H euve n

stru ctures - Ru ssia's role in Europ ea n secu-

1995/ 2

Gelukk ig Arabië W . van Hasselt

-NATO: New challenges, o ld

-C hanges anel o pportllnities! An intervi ew w irh Mr.Jamie P.Shea -Transarl antic Security

-Biography Manfred Worn er -Ita lië: het begin va n de Tweede of de Verl engde Eerste Republiek'

Lage Landen -Stud ente n- en jongerenvereniging voor Internatio nale Betrekkingen

-Media en Po litiek : een geva ar-

lijke relatie Craig Francis

-Au stralian Nalional Identi ty

Leon Weck e

-Weck e's Wereld -Boekbesprekingen

Benoit Vanhees &

-Ko rea's nucleaire intenties:

Mike den Haltog Malcolm Rifkind

bluf of reële dreiging -Speech

wo uld not serve US interests -Nederl and en V laanderen in Europa: N ieuwe ve rho ud ingen in de

Congresverslag

-Openingscongres SIB VN-Campagne -Boekbesprekingen