Apenote 121

nummer 121, winter 2023

Acceptgiro gaat verdwijnen

Zoals u misschien wel weet, zal de acceptgiro vanaf 1 juni 2023 verdwijnen. Wilt u weten wat dit voor AAP betekent?

Op de achterzijde van deze Apenote vertellen we u er graag meer over.

Hoe gaat het met de positieflijst?

Eén van de missies van AAP is het aanjagen van de invoer van een positieflijst om het bezit van exotische huisdieren aan banden te leggen. Op deze lijst staan alleen dieren die wél als huis- en hobbydier mogen worden gehouden, omdat ze daarvoor aantoonbaar geschikt zijn.

De Nederlandse overheid wil zo’n lijst al sinds 1992, maar een goede beoordelingsmethode ontwikkelen bleek een beproeving. Nadat eerdere pogingen helaas mislukten, maakte de Rijksoverheid in juli 2022 eindelijk de nieuwe positieflijst bekend. Vanaf 2024 mogen nog slechts 30 zoogdiersoorten in huis gehaald worden; een enorme stap vooruit! Voor AAP reden om ter voorbereiding 2023 uit te roepen tot 'Jaar van de positieflijst'

Door samen te werken met partners in andere landen, zien steeds meer EU-landen inmiddels de voordelen van zo’n lijst. Zo zetten onder andere Frankrijk en Spanje stappen in de goede richting.

Alvast hartelijk dank voor uw steun!

Serval Ogir werd als huisdier gehouden

Ons einddoel is een Europese positieflijst. Eén lijst die voor heel Europa helder maakt welke diersoorten wél als huisdier gehouden, gefokt en verhandeld mogen worden. En ons geluid wordt gehoord: eind 2022 heeft het Europees Parlement twee resoluties aangenomen die de positieflijst als oplossing noemen voor de groeiende risico’s en dierenwelzijnsproblemen door het houden van ongeschikte huisdieren. Successen waar we in 2023 op verder bouwen!

Meer weten over de positieflijst? Kijk op www.aap.nl/positieflijst

Wie moest er als kind niet een traantje wegpinken bij het lezen of voorlezen van ‘Alleen op de Wereld’ van Hector Mallot? Het idee dat een levend wezen weggerukt wordt uit zijn vertrouwde wereld, vervolgens wordt verhandeld en na het overlijden van zijn baas/eigenaar Vitalis een speelbal wordt van het lot, laat niemand ongemoeid. Het verhaal van grote witneusmeerkat Emare, een West-Afrikaanse apensoort, roept bij mij zo’n zelfde gevoel op.

De politie van een Spaanse kustplaats in de omgeving van Barcelona moet vreemd opgekeken hebben toen ze op een morgen op straat een vogelkooi aantroffen met daarin een volwassen aap; een grote witneusmeerkat. Achtergelaten omdat de eigenaar er niet meer voor kon of wilde zorgen. Maar misschien ook wel daar neergezet omdat de eigenaar stiekem wel begreep dat het vroeg of laat fout zou aflopen met het dier. In het briefje wat op de kooi vastzat, lazen we tussen de regels door de twijfel van de ex-eigenaar, de overwegingen om het dier af te staan en een paar instructies…. Instructies die overigens geen blijk gaven van al te veel kennis over de diersoort.

Kale plek

Vanzelfsprekend hebben we Emare niet aan haar lot overgelaten zoals dat gebeurde met Remi na het overlijden van

Vitalis in ‘Alleen op de wereld’. Zodra het telefoontje van de Spaanse politie binnenkwam, zijn we in actie gekomen om haar op te halen en te bevrijden uit de veel te krappe kooi. Emare bleek wat overgewicht te hebben, vermoedelijk door gebrek aan bewegingsruimte. Ook had ze een lelijke kale plek op haar staart. Deze verwondingen kom je vaker tegen bij soorten die een lange staart hebben en daarmee in de natuur nooit op de grond komen. In een veel te kleine kooi is de kans op het ontstaan van smetplekken groot omdat het dier niet in staat is zichzelf goed te onderhouden in een dergelijke ruimte.

Positieflijst

Helaas staat het verhaal van Emare niet op zichzelf. In veel Europese landen is het nog steeds toegestaan om een aap als huisdier te houden, net zoals dat in Spanje het geval is. Om die reden werkt AAP ook nauw

samen met de Spaanse autoriteiten, om ook daar te werken aan een positieflijst voor huisdieren zoals we die per januari 2024 in Nederland verwachten te hebben.

Soortgenoten

Voor Emare komt een Spaanse positieflijst te laat en is de kans dat ze ooit nog terug kan naar West-Afrika zo goed als nihil. Daarom zal AAP vanaf nu voor haar zorgen. Zodra Emare is hersteld, gaan we voor haar op zoek naar een geschikte herplaatsplek waar ze samen met soortgenoten kan leven. Bij AAP is ze namelijk de enige in haar soort. Zoals Remi in ‘Alleen op de Wereld’ na een lange tocht vol narigheid alsnog het geluk vond, hopen we dat we Emare uiteindelijk hetzelfde kunnen bieden en andere dieren dit lot kunnen besparen.

David van Gennep Directeur Stichting AAP

Alleen op de wereld

Grote witneusmeerkat Emare

Een bijzonder probleem

Het lijkt zoiets gewoons, eten. We doen het allemaal zonder erbij na te denken. Een prachtig samenspel van lippen, tong, wangen en kaken zorgt ervoor dat voedsel in de mondholte wordt gekauwd en vermengd wordt met speeksel. En dan het slikken, een nauwkeurige afstemming tussen de spieren in de keelholte, het strotklepje dat de luchtpijp afdekt, en de huig die aan de bovenkant de neusholte afsluit. Zo wordt ervoor gezorgd dat het eten naar de slokdarm gaat, en niet richting de neus of de luchtpijp. Bij elk van deze stapjes kan er iets misgaan. Zo ook bij berberaap Izzy.

Izzy werd afgelopen herfst weggehaald bij een particulier in Duitsland. Ze zat daar moederziel alleen in een kleine kooi in de achtertuin van een typisch vakwerkhuis. Na een spannende inbeslagname werd ze naar AAP gebracht. Hier zagen we al meteen dat er iets mis was. Bij elke hap die Izzy at, kwam een deel van het voedsel weer door de neus naar buiten. Geen wonder dat Izzy zo mager was! Een deel van het eten vindt nooit de weg naar haar maag.

Filipa Paciência werkt sinds mei 2022 als één van de nieuwe gedragsbiologen bij AAP. Hoe is het om nieuw in een groep te zijn? En hoe gaat dat eigenlijk bij onze dieren, als we een nieuw dier aan (een groep) soortgenoten voorstellen? Filipa vertelt erover.

Je hart gaat tekeer... Je bent nieuwsgierig, verlegen, opgewonden en een tikkeltje nerveus. Wie herkent het niet, dat gevoel wanneer je een ruimte vol onbekende mensen binnenstapt op de eerste dag van je nieuwe baan? Nieuwe sociale ervaringen zijn voor niemand gemakkelijk: ze kunnen onvoorspelbare gevolgen hebben en een beetje beangstigend zijn. Toch zijn ze voor primaten, inclusief de mens, van essentieel belang.

Sociaal gedrag

Sociaal gedrag helpt ons samenwerkingsverbanden en partnerschappen aan te gaan, bijvoorbeeld als we nieuw in een groep zijn. Maar het zorgt er ook voor dat we deze banden kunnen onderhouden als we al onderdeel zijn van een groep. En is er een conflict? Dan helpt sociaal gedrag om de banden te herstellen. Als één van de nieuwe gedragsbiologen bij AAP heb ik, samen met mijn nieuwe collega's, ook een sociaal introductieproces doorlopen. En ik kan alvast verklappen dat het heel positief was!

Tijd en toewijding

Het sociale introductieproces van de dieren bij AAP, waarbij we ze introduceren aan één of meerdere soortgenoten,

vereist tijd, toewijding en goed doordachte strategieën. Ons team van dierverzorgers, dierenartsen en gedragsbiologen doet er alles aan om de introducties zo goed mogelijk te laten verlopen. Het team staat continu paraat om de dieren te begeleiden en ze de zorg te geven die ze nodig hebben. Tijdens het introductieproces leren de dieren belangrijke sociale vaardigheden van elkaar. Zo ontwikkelen ze bijvoorbeeld communicatieve vaardigheden, maar leren

ze ook te spelen, elkaar te verzorgen en zichzelf te verdedigen.

Zodra een dier zijn of haar weg in de groep heeft gevonden, richten we ons op het volgende dier dat onze hulp nodig heeft. Tenslotte is elkaar een handje helpen misschien wel het belangrijkste sociale aspect van het leven!

Filipa Paciência Gedragsbioloog

Hoe gaat het met degoes Edgar, Ethan en Edison?

Onder verdoving hebben we haar mond-, keelen neusholte van alle kanten geïnspecteerd en röntgenfoto’s gemaakt. Ze had geen gespleten gehemelte, haar keelholte was niet afwijkend en op de foto’s waren geen rare dingen te zien in neus-, keel- en bijholten. Het enige dat opviel, was dat haar huig, het kleine flapje dat onderaan het zachte verhemelte bungelt, wat kort leek. Bij nader inzien zagen we dat het naar achter geklapt bleek te zitten. Waarschijnlijk als gevolg van oud trauma. Hierdoor wordt Izzy’s neusholte niet afgesloten tijdens het slikken, en komen er dus telkens beetjes voedsel door haar neus omhoog.

De volgende stap is nu om met KNO-artsen te overleggen om te kijken of er behandelopties zijn. Mocht dat niet het geval zijn, dan zal Izzy helaas met dit probleem verder moeten leven. Ondanks de ongemakken is ze er toch groot mee geworden. Door haar meer vaste en gezondere voeding te geven, krijgt ze nu weer voldoende voedingstoffen binnen. Ze zal binnenkort worden geïntroduceerd aan soortgenoten, en ondanks haar slikprobleem een betere toekomst tegemoet gaan!

Hester van Bolhuis

Dierenarts

Herinnert u zich het verhaal nog van de ruim 120 degoes die uit een woning in Nederland werden weggehaald? De dieren zaten dicht op elkaar gepropt in kooien en aquariumbakken. Ze hadden amper ruimte om te bewegen en leefden op een dikke laag uitwerpselen. Bij AAP hadden we er een flinke klus aan om de grote hoeveelheid degoes de specialistische zorg te geven die ze nodig hebben. Na hun herstel gingen we voor de dieren op zoek naar fijne herplaatsplek. Voor degoes Edgar, Ethan en Edison vonden we die bij Dierentuin Animal Farm in Beverwijk.

Fanatieke knagers

De drie jonge degoes verblijven inmiddels alweer een tijdje op hun nieuwe plek. Het zijn echte druktemakers: van

‘s ochtends vroeg tot ‘s avonds laat zijn ze met van alles en nog wat bezig. Ze graven hele gangenstelsels in hun ver-

blijf en klimmen en klauteren graag. Ook zijn het fanatieke knagers. Hun lievelingstussendoortje is een verse wilgentak: geen enkele wilgentak is groot genoeg voor ze! Verder zijn de degoes dol op gedroogde kruiden en bloemen.

Loopwiel

Het favoriete verrijkingsmateriaal van Edgar, Ethan en Edison is hun loopwiel. Speciaal voor deze kleine knagers heeft Animal Farm een loopwiel van roestvaststaal aangeschaft, zodat het wat langer meegaat. De dieren maken er dankbaar gebruik van. Het gebeurt regelmatig dat ze met z’n drieën tegelijk in het wiel aan het rennen zijn. De dierverzorgers zijn dol op de degoes, en ook Edgar, Ethan en Edison lijken het goed naar hun zin te hebben op hun nieuwe plek. We zijn blij dat ze zo een fijn herplaatsadres hebben gekregen!

Filipa Paciência

Berberaap Izzy in haar quarantaineverblijf bij AAP

Degoes Edgar, Ethan en Edison bij Animal Farm in Beverwijk

Donateur aan het woord: belastingvrij schenken

Anne Toledo is sinds de beginjaren betrokken bij het werk van AAP. Als adoptieouder van chimpansee Mojo, Air Miles-spaarder én vrijwilliger, zet ze zich voor onze dieren in. Maar dat is nog niet alles: Anne heeft haar adoptie namelijk vastgelegd in een eenvoudige belastingvrije schenkingsovereenkomst. Naast dat zo’n overeenkomst AAP helpt om vooruit te kijken, heeft het voor haar ook financiële voordelen. We mochten Anne er een paar vragen over stellen:

Hoe kwam je op het idee om AAP te steunen via een belastingvrije schenking?

“Ik was al een tijdje adoptieouder en kwam in aanraking met de informatie over belastingvrij schenken. Vooral het belastingvoordeel sprak mij meteen aan. Het grote voordeel van een periodieke schenkingsovereenkomst is dat je geen rekening hoeft te houden met een drempelbedrag voordat het aftrekbaar is bij de Belastingdienst. Daarbij wist ik dat ik AAP toch wel bleef steunen de komende jaren, dus de beslissing om dit vast te leggen was snel gemaakt.”

Een belastingvrije schenking moet inderdaad worden vastgelegd. Hoe heb je dit ervaren?

“Mijn eerste periodieke schenkingsovereenkomst heb ik destijds per post geregeld. Maar onlangs heb ik bij mijn nieuwe overeenkomst kennisgemaakt met de online tool voor het invullen en digitaal ondertekenen. Het is eenvoudig om te regelen. En mochten er toch vragen

zijn, dan is AAP heel behulpzaam. Ook zijn de voorwaarden van de overeenkomst duidelijk, bijvoorbeeld bij overlijden of het verlies van een baan.”

Wat zou je aan andere mensen willen meegeven die wellicht nog twijfelen over zo’n overeenkomst voor langere tijd?

“Ik zou zeker aanraden om dit op deze manier te doen, vooral vanwege het belastingvoordeel. Ook voelt het voor mij heel fijn om mijn loyaliteit te tonen aan AAP, dan voel ik mij nog meer een ‘AAP-er’!”

We zijn blij met zo’n AAP-er zoals jij, Anne. Bedankt voor je trouwe steun!

Wilt u meer weten over hoe u de dieren bij AAP kunt steunen met een belastingvrije schenking? Ga naar www.aap.nl/belastingvoordeel en reken daar meteen uw eigen voordeel uit.

LEEUW SILAS OVERLEDEN

Helaas hebben we verdrietig nieuws over leeuw Silas. Onlangs hebben we namelijk afscheid moeten nemen van deze bijzondere leeuw. Silas werd in 2018 gered uit een Spaans circus, samen met leeuw Govani en tijger Keni. De dieren zaten opgesloten in zwaar vervuilde circustrailers en waren ernstig verwaarloosd. Silas en Govani waren graatmager en hadden wonden over hun hele lichaam. Ook hadden ze van de stress een stuk van hun eigen staart afgebeten.

Gelukkig kon AAP Silas, Govani en Keni redden. In ons Spaanse opvangcentrum gaven we ze de zorg die ze zo hard nodig hadden. Langzaamaan heelden hun wonden. Toen Silas na zijn quarantaineperiode voor het eerst zijn buitenverblijf instapte, keek hij nieuwsgierig om zich heen. Eindelijk was er een beter leven voor hem aangebroken. Een leven waarin hij liefdevol werd verzorgd en waarin hij kon genieten van

de rust, ruimte en de warmte van de zon.

Dankbaar

Silas was altijd in de buurt van Govani te vinden. Ook wandelde hij graag door zijn ruime buitenverblijf. Voor zover zijn conditie dat toeliet, want door zijn nare circusverleden had Silas nog altijd last van gewrichts- en spierproblemen. Ondanks alle inspanningen en goede zorgen ging Silas

de laatste tijd achteruit. Zijn gezondheid verslechterde en hij reageerde niet meer op de pijnstillers die hij kreeg. Helaas moesten we het verdrietige besluit nemen hem in te laten slapen. We zullen zijn maatje Govani, die nu achterblijft, nauwlettend in de gaten houden en hem de best mogelijke zorg blijven geven. We zullen Silas missen, maar zijn dankbaar dat we hem een paar waardige, laatste jaren bij AAP konden geven.

Nieuw bij AAP

Berberaap Izzy werd als huisdier gehouden in Duitsland. Ze zat eenzaam opgesloten in een kooi in de tuin met een halsband om haar nek. Izzy verblijft nu bij AAP in Almere en wordt behandeld voor verschillende gezondheidsproblemen.

Ook berberaap Ilyas werd als huisdier gehouden. Hij leefde in België en zat opgesloten in een woning. Ilyas werd in beslag genomen door de lokale autoriteiten en tijdelijk ondergebracht bij een dierenopvangcentrum in België. Toen er een plekje bij AAP vrijkwam, werd hij naar ons opvangcentrum in Almere gebracht.

Witneusmeerkat Emare werd in een vogelkooi op straat aangetroffen in Spanje. Ze was daar achtergelaten door haar eigenaar. In ons opvangcentrum in Spanje kreeg ze een veilige plek.

We kunnen niet alle geredde dieren noemen, en hebben er daarom enkele voor u uitgelicht.

Anne is adoptieouder van chimpansee Mojo

Leeuw Silas bij AAP in Spanje

Even voorstellen…

de tijger

Bij AAP vangen we verschillende soorten exotische zoogdieren op. Van chimpansees tot witoorpenseelaapjes en van leeuwen tot kleine egeltenreks. In deze rubriek stellen we u iedere keer aan één van deze diersoorten voor. Deze keer: de tijger!

De tijger is een grote katachtige die te herkennen is aan zijn roodoranje vacht met zwarte strepen. Sommige ondersoorten hebben een lichtere vacht, of zijn volledig

Tijger Aqua bij AAP in Spanje

wit met zwarte of donkerbruine strepen. De strepen variëren in grootte, lengte en tussenafstand: iedere tijger heeft zijn eigen, unieke strepenpatroon. De Siberische tijger

is de grootste tijgersoort: een mannetje kan wel 3,7 meter lang worden.

Tijgers komen van nature voor in China, Korea, Rusland, delen van India en het Himalayagebied. De dieren leven solitair en hebben een leefgebied van zo’n 200 tot 1000 vierkante kilometer. Alleen als het tijd is om te paren, zoeken ze elkaar op. Tijgers communiceren met elkaar via geurmarkeringen, visuele signalen en geluiden. Verder kunnen tijgers springen als de beste en zijn ze uitstekende zwemmers.

Tijgers bij AAP

Tijger (Panthera tigris)

Lengte: 1,98 - 3,7 m

Gewicht: 91- 423 kg

Leeftijd: Gemiddeld 8 -10 jaar in het wild en 16 - 18 jaar in gevangenschap

Leefgebied: China, Korea, Rusland, India, Himalaya-gebied

Habitat: Tropisch regenwoud, toendra, grasland en meer

Afhankelijk van soort tijger en geslacht

Acceptgiro gaat verdwijnen

Zoals u misschien al weet, zal de acceptgiro per 1 juni 2023 verdwijnen. Het gebruik van acceptgiro’s neemt af en daarom hebben banken besloten te stoppen met dit betaalmiddel. Dit betekent dat alle banken in Nederland per 1 juni 2023 geen acceptgiro’s meer verwerken.

Wat betekent dit voor u en voor AAP?

Goede Doelen Nederland heeft samen met AAP en ruim 80 andere goede doelen aan een alternatief voor de acceptgiro gewerkt: Mijn eenmalige gift. Zoals u op de afbeelding hiernaast kunt zien, lijkt Mijn eenmalige gift qua uiterlijk en gebruik erg op de acceptgiro. Hiermee kunt u AAP dus net zo makkelijk en vertrouwd blijven steunen!

U ontvangt Mijn eenmalige gift van ons per post. Vervolgens kunt u zelf kiezen hoe u wilt doneren: online (via internetbankieren of via

de QR-code), of per post (via een bijgevoegde retourenvelop). Anders dan bij de acceptgiro, stuurt u Mijn eenmalige gift per post niet naar uw bank, maar rechtstreeks naar AAP.

AAP zal vanaf 1 april stoppen met de verspreiding van de acceptgiro’s. Vanaf dat moment sturen we u in plaats van een acceptgiro dus Mijn eenmalige gift om een bijdrage voor onze dieren te vragen. Wilt u meer weten? Neem dan een kijkje op www.aap.nl/mijn-eenmalige-gift

Namens de dieren, hartelijk dank voor uw steun!

De meeste tijgers die we bij AAP opvangen, hebben een verleden in de entertainmentindustrie. Zo ook tijger Aqua, die afkomstig is uit een Italiaans circus en werd gered van een horrortransport. Na een lange weg van herstel, gaat het gelukkig beter met hem. Om te voorkomen dat dieren als Aqua nog langer kunnen worden uitgebuit, pleit AAP voor een verbod op het gebruik van wilde dieren in circussen in de gehele Europese Unie.

AAP zet zich in voor een betere toekomst voor apen en andere exotische zoogdieren. We geven voorlichting en pleiten voor betere wetgeving in heel Europa. De dieren die dringend hulp nodig hebben, vangen we op. Ons team helpt ze gezond te worden en zoekt een permanent onderkomen voor ze. Zo ontstaat er weer plek voor andere dieren in nood. AAP is grotendeels afhankelijk van donaties. U kunt AAP op verschillende manieren helpen: middels een financiële bijdrage, maar ook door het doneren van Air Miles of het inzamelen van cartridges en mobiele telefoons.

Kijk voor meer informatie op www.aap.nl

BEDANKT!

Ter ere van haar 40e verjaardag vroeg mevrouw Haas donaties voor AAP in plaats van een verjaardagscadeau.

In een mand, versierd met foto’s van haar adoptiedieren, heeft ze een mooi bedrag ingezameld. Een creatief en bijzonder gebaar!

Ook mevrouw Dragtsma heeft ter gelegenheid van haar verjaardag geld ingezameld voor de dieren bij AAP. Nog van harte gefeliciteerd! Wij zijn dankbaar voor uw waardevolle steun.

Wij feliciteren de heer en mevrouw Van Dijk met hun 50-jarig huwelijk! Op hun jubileumfeest werden er donaties voor AAP opgehaald. Namens de dieren: heel veel dank.

Ter nagedachtenis aan de heer Van Os ontvingen wij meerdere donaties. Een bijzonder eerbetoon.

Helaas kunnen wij niet alle gulle gevers noemen, maar we zijn ontzettend blij met alle donaties. Dit betekent een tweede kans voor onze dieren!

Apenote is een uitgave van Stichting AAP, Postbus 50313, 1305 AH Almere. Telefoon 036 - 523 87 87, info@aap.nl, www.aap.nl. Apenote verschijnt 4 keer per jaar.

COLOFON

Eindredactie: Adriënne van den Bergh

Aan dit nummer werkten mee: David van Gennep, Berta Alzaga Baixauli, Filipa Paciência, Hester van Bolhuis, Milou Lentjes, Peter de Haan, Mick Raamsdonk (Dierentuin Animal Farm Beverwijk).

Fotografie: Berta Alzaga Baixauli, Hedske Vochteloo, Mario Ruiz Sánchez e.a.

Vormgeving: Okker Reclame

Drukwerk: Mailtraffic, Zwolle

Het IBAN van AAP is NL64INGB0002777530. Dit nummer kunt u gebruiken bij betalingen.

Als u AAP steunt met een machtiging wordt het door u aangegeven bedrag automatisch van uw rekening afgeschreven. Dit is op uw (digitale) afschriften te herkennen aan het incassant ID NL72ZZZ412005530000 en een unieke code voor uw machtiging. Alle incasso’s (eenmalig, per maand, kwartaal, halfjaar of jaar) vinden plaats rond de laatste werkdag van de maand. Als u een jaarlijkse incasso heeft, dan vindt deze plaats in de maand waarin u donateur bent geworden.

VOLGT U AAP

op social media?

StichtingAAP

@stichting_aap

stichtingaap

StichtingAAP

Wij worden ook gesteund door:

Wilt u ook ter ere van een speciale gelegenheid geld inzamelen voor AAP? Vraag de gratis donatiebox aan via www.aap.nl/donatiebox of maak een online donatiebox aan via www.aap.nl/online-donatiebox

AAP op tv: een update

Zoals u in de vorige Apenote kon lezen, is AAP in 2023 te zien in een televisieprogramma. Houd onze social media kanalen en digitale nieuwsbrief ‘Apemail’ in de gaten voor de exacte uitzenddataen tijden. We houden u op de hoogte!