Deel 4: Conflicten 4.2. Machtsevenwicht door nieuwkomers verstoord (HB p 298-301) A. Europees imperialisme drijft grootmachten uiteen. We gebruiken een lege wereldkaart (met landsgrenzen ca 1898) om deze les mee op te bouwen. (kaart afkomstig uit: https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Blank_maps_of_the_world_for_historical_use ) Andere hulpmiddelen: lestekst op 298-299, internet, bronnen op deze pagina’s De antwoorden noteer je (zoals steeds) op een apart blad. (zie ook achteraan de opdracht) 1. 2. 3. 4.
Elk goed begrip over het verleden begint met het beheersen van de gebruikte terminologie. Surf naar (scan de QR code) en geef een definitie aan de term ‘modern imperialisme’. 1p In de lestitel op p 298 staat ‘nieuwkomers’. Om welke landen gaat het? Duid die aan op de wereldkaart door ze horizontaal te arceren.2p Eén van de ‘nieuwkomers’ had zich op militair vlak in de loop van de negentiende eeuw al meerdere keren laten gelden. Plaats in hun meest ‘recent’ (toen) overwonnen land wat ze moesten ondergaan. 3p Gebruik nogmaals de QR code van daarnet en geef twee niet Europese regio’s die zich eveneens als ‘grootmacht’ profileren. Zet een kruisje op de kaart (en de naam van de betrokken landen) Vermeld in het kadertje hieronder in welke les je deze twee landen van iets dichterbij bestudeerd hebt. 3p
5. Voor deze vijfde vraag analyseren we een prent ‘Le gäteau des Rois…et des empereurs’ uit het Franse tijdschrift Le Petit Journal (1898) •
Noteer bij alle nummertjes bij de afbeelding op wie het gaat. Bij de detailopname kun je ook een gebiedsnaam herkennen. Zoek op waar dit ligt en duid het ook aan op je kaart. Waarom was dit een interessante regio om in je ‘bezit’ te hebben? (redeneer vanuit het standpunt van de imperialistische bezetter) Met behulp van de kaart ‘colonial powers carve up China) weet je ook welke regio iedereen probeerde op te eisen. Duid deze ook aan op jullie eigen kaart. 7p 1
2
3 4
5 6
https://www.historycrunch.com/imperialism-in-china-spheres-of-influence-map.html#/
6. Naast de uitsnede van ‘le gâteau des rois’ uit de vorige vraag vind je de kaart ‘ontdekking Afrika 19de eeuw’ Je kan er de namen van heel wat Europese ‘ontdekkingsreizigers’ op terugvinden. Teken op jullie blanco kaart de route van Stanley en Livingstone op. Wat is het idee achter deze ‘reizen’? (denk logisch na en gebruik zeker ook de tekst in je handboek) 2p 7. Om te verhinderen dat de ‘scramble for Africa’ zou uitmonden in oorlog organiseerden de Europese grootmachten de Conferentie van Berlijn. Duid op jullie blanco kaart aan welke gebieden Engeland, Frankrijk, Duitsland, Portugal en België verwierven. Na het bekijken van het korte filmfragmentje ‘Berlin 1885, la ruée sur l’ Afrique’ (de eerste 5 tot 6 minuten) en de analyse van ‘the white man’s burden’ kun je nu ook alle motieven van het modern imperialisme opsommen en uitleggen. Je krijgt alvast een antwoordraster ter inspiratie. 3p ECONOMISCHE MOTIEVEN
POLITIEKE MOTIEVEN
Qr voor conferentie Berlijn (docu in Microsoft Stream) CULTURELE MOTIEVEN