wk 50 2022 Magazine Binnenstad Apeldoorn

Page 1

wintersferen De Binnenstad De leukste shop- en horecatips ■ Ondernemers aan het woord ■ Wat te doen met slecht weer ■ Wintersferen Videospektakel ■ Nieuwe hotspots ■ en nog veel meer...
in
apeldoorn-binnenstad.nl COLOFON © 2022 Centrum Management Vosselmanstraat 299 7311 CL Apeldoorn apeldoorn-binnenstad.nl info@apeldoorn-binnenstad.nl Ontwerp & Vormgeving Designheld - Krispijn de Haas Fotografie Sven Scholten Photography Beeldbank Apeldoorn Binnenstad De inhoud van deze krant is met de grootst mogelijke zorg samengesteld. Alle informatie is aan wijzigingen onderhevig. Aansprakelijkheid t.a.v. onvolledigheden of wijzigingen kan niet worden aanvaard. 2

Zodra de dagen korter worden en het weer wat frisser en soms onstuimiger, wordt de sfeer in de binnenstad alleen maar warmer. De sfeerverlichting is weer opgehangen, de winterjassen zijn weer aangetrokken en de ondernemers maken hun zaak extra gezellig. Tijd om die sfeer in jouw binnenstad op te zoeken! Want waar anders dan in jouw binnenstad pak je in een lange lijn zo alle winkelketens mee? Slinger je van zijstraat naar zijstraat om de boetiekjes en de soms verborgen parels van de stad te vinden? Waar anders dan in jouw binnenstad kom je elkaar tegen en maak je een gezellig praatje?

Jouw Apeldoorn, jouw binnenstad

Waar anders dan in jouw binnenstad scoor je die heerlijke winterjas, koop je de leukste cadeautjes voor onder de boom en alles wat je nodig hebt om jouw eigen huis lekker aan te kleden? Dit is jouw binnenstad! Hier ken je de leukste horecaplekjes om te schuilen als het regent. Hier weet je dat je gastvrij wordt ontvangen. Hier combineer je winkelen met lekker eten en drinken en hier vind je de culturele instellingen die je blijven verbazen en verbijsteren. Het is juist in deze winterperiode, dat we jouw binnenstad nog leuker maken. Zo breiden we bijvoorbeeld de wintersfeer in de week voor Kerst uit met mooie videoprojecties van typisch Apeldoornse thema’s en organiseren we een grote videoshow. We maken jouw bezoek graag nog leuker en verleiden je om snel weer terug te komen.

Tot snel in de binnenstad!

3
Hoofdstraat Hoofdstraat Hoofdstraat Hofstraat Kanaalstraat Beekstraat Brinklaan Brinklaan Kalverstraat Molenstraat-centrum Deventerstraat Kerklaan Nieuwstraat Beekpark Marktstraat Stationstraat Stationstraat Mariastraat Mariastraat Korenstraat Kapelstraat Vosselmanstraat Stationsplein Asselsestraat Asselsestraat PrinsWillemAlexanderlaan Wilhelmina Druckerstraat Vosselmanstraat Loolaan Canadalaan VanKinsbergenstr. Paslaan Marktplein Kerklaan Regentesselaan Regentesselaan Grote kerk Theater Orpheus Mariakerk Oranjepark Beekpark Prinses Amaliapark 3 7 2 5 2 3 4 4 Oranjerie Historisch verhaal Beekpark Historisch verhaal Caterplein Historisch verhaal Roggestraat/Museumpassage Historisch verhaal Deventerstraat/De Pasch (pag. 8) Historisch verhaal Prinsengang Historisch verhaal Raadhuisplein Historisch verhaal Hofstraat/Kanaalstraat: De Grift (pag. 14) Historisch verhaal Hoofdstraat (pag. 29) Historisch verhaal Kapelstraat (pag. 18) 1 i Historisch verhaal Mariastraat/Hoofdstraat (pag. 22) 5 1 1 2 3 4 5 6 Prinses Amaliapark 4 6 6 1

Ontdek jouw binnenstad

Parkeergarages

1 Marktplein

Museum centrum

Historisch verhaal Kapelstraat (pag. 0)

Historisch verhaal Raadhuisplein

11 historische verhalen van de binnenstad

Apeldoorn kent een rijke geschiedenis die de stad, de omliggende dorpen en de natuurlijke omgeving haar identiteit geeft. De geschiedenis van Apeldoorn is tot op de dag van vandaag voelbaar en merkbaar in verhalen, archieven en het landschap, op locaties, bij objecten, gebouwen en historische figuren. Om de rijkdom en inspiratie uit het verleden ook in het heden een plek te geven, is Het grote verhaal van Apeldoorn in 10 + 1 historische thema’s en verhaallijnen samengebracht.

10 + 1 omdat er één ‘nul-thema’ is waar de andere tien in geworteld zijn: het Veluws landschap. Aan de hand van thema’s als jagers, industrie, Oranje, dorp en groen zijn er historische verhalen voor de binnenstad geschreven. Weet jij bijvoorbeeld waarom de Kapelstraat Kapelstraat heet of wat er zich vroeger afspeelde bij Het Achterom?

Lees het algemene verhaal over de relatie van de Veluwe met de binnenstad en de andere verhalen op: apeldoorn-binnenstad.nl/ historischverhaal of scan onderstaande QRcode. Zo leer je jouw stad pas echt kennen!

5
2
3
4
5
6
1
2
3
4
5
6
Het grote verhaal van Apeldoorn is ontstaan na een voorstel van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) aan CODA om een integrale erfgoedbenadering te ontwikkelen. CODA heeft die opdracht, in samenwerking met het Erfgoedplatform Apeldoorn (EPA), de vakgroep Cultuur & Erfgoed van de gemeente en met inwoners van Apeldoorn, vorm en inhoud gegeven. Wil je meer weten over Het grote verhaal van Apeldoorn? Bezoek dan de website: hetgroteverhaalvanapeldoorn.nl. 7
Koningshaven
Beekstraat
Oranjerie
Brinklaan Bewaakte fietsenstallingen
Station
Marktstraat
Caterplein
Oranjerie
De Serre
Stadhuis
Paslaan Tourist Information Point 1 CODA Videoprojecties 20-23 dec 1 Raadhuisplein 6, Reisbureau Van Werven 2 Marktstraat 8, Coffeeshop de Bazar 3 Hoofdstraat 65, Juwelier Royals 4 Hoofdstraat 95, Nelson Schoenen 5 Hoofdstraat 134, Van Uffelen Mode 6 Deventerstraat 7b, CASA Videoprojecties 22 dec 1 Marktplein

Apeldoorn is met een zeer gevarieerd en veelzijdig aanbod dé stad om te shoppen in de decembermaand!

De Hoofdstraat is de thuisbasis van vele bekende landelijke en internationale winkelketens als Zara, H&M, Jack & Jones, Hema en Costes. Daarnaast vind je hier ook speciaalzaken zoals, Simon Lévelt, Ixora Parfum en schoenenwinkel Van Essen Schoenen Unieke winkeltjes die typisch Apeldoorns zijn, vind je voornamelijk in de zijstraatjes en op de pleinen. Denk aan vintage sportartikelenwinkel PlanC aan de Stationsstraat, Cooperz Wonen aan de Korenstraat of woonwinkel Galerij de Hamer aan de Asselsestraat. Ze geven de binnenstad karakter en een eigen gezicht. Duik dus vooral deze straatjes in, ontdek het aanbod en laat je verrassen! Even opwarmen? Op de diverse pleinen vind je meer dan genoeg horecazaken die je graag ontvangen voor een kop koffie of borrel.

Goedkoop parkeren en je fiets stallen

Kom je met de auto? In het centrum vind je diverse parkeergarages. Wil je zo goedkoop mogelijk parkeren?

Parkeergarage Amaliapark (Brinklaan) en parkeergarage KoningshavenCentrum (Stationsstraat) hanteren erg voordelige tarieven van maar € 1,- per uur. Kom je met de fiets? Stal deze dan voor niets in één van de bewaakte fietsenstallingen. apeldoorn-binnenstad.nl/ parkeren-en-stallen

Shoppen in het Apeldoornse stadshart

6

De leukste winkels voor een goed kerstcadeau

Extra koopavondenzondagen in december

Om ervoor te zorgen dat iedereen z’n inkopen voor de feestdagen op tijd in huis heeft, zijn er een aantal extra koopavonden in november en december. Bovendien is het in december iedere zondag koopzondag in de binnenstad, met als enige uitzondering zondag 25 december. Tip: check van tevoren wel even de openingstijden van jouw favo winkeliers! apeldoorn-binnenstad.nl/extrakoopavonden-en-zondagen

1. De feestdagen staan voor de deur! Dit is het moment om iemand eens extra te verwennen met een mooi geschenk. Neem voor een mooi cadeau zeker eens een kijkje bij LAB02, een winkel vol toffe woonaccessoires, meubels, sieraden en decoratie voor in je stulpje. Met de meest prachtige items de ideale plek voor een origineel kerstcadeau! Paslaan 3 2. Stijlparadijs in de Beekstraat is echt zo’n boetiek waar je altijd wat moois weet te scoren. Naast prachtige dameskleding verkopen ze hier ook leuke accessoires en mooie sieraden. Kerstcadeau approved! Beekstraat 28 3. Op zoek naar een leuk cadeau voor kinderen? Neem dan zeker eens een kijkje bij Hedgehog & Deer. Deze betoverende winkel staat vol met spulletjes voor de babykamer, kraamcadeaus, baby- en kinderkleding tot maat 176. Deventerstraat 1B 4. Ga tijdens je zoektocht naar een origineel cadeau eens langs bij Mansion24. Je vindt hier naast een brede collectie menswear ook een groot aanbod aan platen. Super leuk als kerstcadeau! Leienplein 5 5. Voor een goed geschenk moet je ook zeker eens langslopen bij boekhandel Nawijn & Polak. Alle leeftijden kunnen hier terecht, en niet alleen voor de mooiste boeken. Nawijn & Polak heeft ook een uitgebreid assortiment tijdschriften, cadeautjes en tweedehands boeken! Marktplein 24 6. Bij WAAR kom je voor een goed cadeau met een goed verhaal. Hier ben je aan ‘t juiste adres voor een gevarieerd assortiment mode- en woonaccessoires, food en boeken. Ook leuk: Alle producten zijn op een of andere manier duurzaam geproduceerd! Marktstraat 1A 7. Maak jij iemand blij met een luxe trui, pet of T-shirt? Dan kan je goed scoren bij Bla-Bla Deluxe. Tussen deze herenkleding en accessoires uit een hoog segment weet je altijd wel iets leuks te vinden. Korenstraat 112

7

Jurry Brink (Mr. Murk Food & friends):

‘Geweldig om creatieve ideeën uit te kunnen voeren’

Ondernemer in de Deventerstraat Toen Jurry Brink (35) hoorde dat horecapand De Pasch aan Deventerstraat 13 plek had voor een nieuwe zaak, begonnen zijn handen direct te jeuken. Inmiddels zijn we een jaar verder en draait Jurry’s zaak Mr. Murk Food & Friends als een tierelier.

8

Jurry is geen onbekende in de Apeldoornse horecawereld. Hij deed jaren ervaring op in een eigen onderneming en was daarna werkzaam bij Rembrandt in de Beekstraat en Gastrobar Riant in Beekbergen. “Ik vond het tijd voor iets dat echt van mezelf was”, vertelt hij. “Toen ik dit pand zag was ik verkocht. Alles viel op zijn plek.”

De Pasch is een pand met de nodige historie. Dat heeft Jurry deels in Mr. Murk verweven. “De eerste eigenaar van dit pand heette Klaas Murk Schimmel. Die naam heeft wel iets stoers en mysterieus. Nergens in Apeldoorn vind je iets met deze naam: Mr. Murk is origineel en uniek.”

Apeldoorners, toeristen en een grote kring van vaste gasten wisten afgelopen jaar hun weg naar Mr. Murk goed te vinden. “De laagdrempeligheid vind ik heel belangrijk”, legt hij uit. “De kaart is uitgebreid, maar niet complex, er hangt een ontspannen sfeer en mensen kunnen hier terecht voor de lunch, het diner, lekkere borrel of een privéfeestje in onze ruimte beneden. We hebben vaak livemuziek en ook thema’s doen het goed. Zo hebben we dit jaar al een Valentijn- en Halloweenfeest gehouden. Ik heb zo vaak creatieve ideeën en het is geweldig dat ik ze nu uit kan voeren.”

Het hele interview met Jurry Brink lezen? Kijk op apeldoorn-binnenstad.nl/mrmurk

Historisch verhaal van de Deventerstraat en De Pasch

De Pasch prijkt hoog op de gevel van Mr Murk. Het is het Latijnse woord voor open weiland en waarschijnlijk als zodanig de naam van het landgoed De Pasch, eeuwen geleden ontstaan tussen Het Loo en Apeldoorn. Het uitgestrekte landgoed omvatte boerderijen, akkers, weilanden, bos en een landhuis dat dienst deed als jongenskostschool. Als de eigenaar van het landgoed in 1874 overlijdt, besluiten zijn erfgenamen tot verkaveling en verkoop van De Pasch. Eenenvijftig ruime percelen zijn bestemd voor de aanleg van een nieuwe wijk: De Parken. Met de Oranjes en Paleis Het Loo nabij en de natuurrijke entourage van Apeldoorn zien welgestelden uit het westen hun kans om hier ‘op stand’ en in een heilzame omgeving te wonen. De gemeente stimuleert de groei van Apeldoorn en creëert ruimte voor meer woonwijken, zoals de Indische buurt en Brinkhorst. Tegelijkertijd wordt het winkelaanbod in de binnenstad uitgebreid door de bouw van nieuwe panden, zoals De Pasch in 1906, oorspronkelijk een slijterij.

9

leuke dingen doen 6x met slecht weer

Je kent het vast wel: het is weekend, je wil iets leuks ondernemen, maar het weer zit niet mee. Wat ga je doen?

In de Apeldoornse binnenstad is er genoeg te doen om je ook tijdens deze dagen goed te vermaken! We zetten 6 leuke locaties voor je op een rijtje.

10

1. Bij speelhal The Game Box kan iedereen, van jong tot oud, zich vermaken met de leukste spellen zoals flipperkasten, simulators en airhockey. Met de spellen kan je digitale tickets winnen, die kunnen worden ingeruild voor kleine en grote prijzen. In november opende The Game Box haar compleet vernieuwde speelhal met de tofste nieuwe machines. Nog meer uren spelplezier op een regenachtige dag! Hoofdstraat 159 2. Zin in een leuk spelletje met vrienden of familie? Jeu de boules is hot! In het pand van Klein Berlijn kan je terecht voor Klein Parijs: jeu de boules-walhalla met vier banen. Klinkt goed toch? Hoofdstraat 34 3. Voor de cultuurliefhebber is een bezoekje aan CODA de perfecte oplossing voor een druiligere dag. Met een museum, bibliotheek en archief is CODA hét cultuurhuis van Apeldoorn. Breng eens een bezoek aan een verrassende tentoonstelling of duik in één van de vele boeken die de bibliotheek rijk is. Vosselmanstraat 299 4. Wat is er nou beter dan genieten van een goede film als het buiten slecht weer is? VUE in hartje Apeldoorn biedt een zeer gevarieerd en uitgebreid programma met de nieuwste films. Liefhebbers van Arthouse films, docu’s en “vergeten” pareltjes kunnen terecht in GIGANT, twee deurtjes verder. Nadien kan je rustig napraten en alles laten bezinken in het Gigant Café, of ga een hapje eten in één van de gezellig omliggende restaurants op de pleinen. Nieuwstraat 381 | Nieuwstraat 377 5. Het perfecte uitje in een regenachtig weekend: een avondje bowlen met vrienden! Bij Bowlingcentrum Apeldoorn kun je terecht voor een gezellig avondje bowlen. Of jouw bowlingbal nou steevast in de goot belandt of je de sterren van de bowlingbaan speelt: hier is iedereen welkom. Nieuwstraat 66 6. Een avond naar het theater is een perfecte droge oplossing! Theater Orpheus in Apeldoorn is een van de vijf grootste theaters van Nederland en biedt een gevarieerd aanbod aan optredens: van cabaret tot klassieke muziek, van toneelstukken tot theaterconcerten. Hier beleef je gegarandeerd een heerlijk avondje uit! Churchillplein 1

6. Theater Orpheus
11
1. The Game Box 2. Klein Parijs

Wintersferen

Videospektakel in de binnenstad

12

De straten van het centrum kleuren donker, de sfeerverlichting prijkt boven de gevels en de ondernemers pakken traditiegetrouw royaal uit. Om jouw bezoek in de decembermaand nóg leuker te maken, slaan diverse partijen de handen ineen voor de eerste editie van het evenement ‘Wintersferen’ in de binnenstad.

Di 20 t/m vr 23 december

In de week voor Kerst krijg je in de binnenstad een interessant kijkje in de koninklijke geschiedenis van Apeldoorn. Vier dagen lang worden tussen 16.30 en 23.00 uur via videomapping een aantal korte, creatief vormgegeven verhalen over de stad op zes panden geprojecteerd. Je kunt de videoprojecties in een route bundelen of los van elkaar bezoeken.

Donderdag 22 december

Op donderdag 22 december komt de rijke, koninklijke geschiedenis van Apeldoorn tot leven in een grootse videoshow op de volle breedte van het Stadhuis op het Marktplein: het Wintersferen Videospektakel. Het voorprogramma start al om 19.30 uur met een sneak peek. Om 20.30 uur gaan de lichten uit en staat je een videospektakel aangevuld met spoken word, livemuziek en lichteffecten te wachten.

Op de plattegrond op pagina 4 vind je de locaties van de videoprojecties. Scan de QR-code voor meer info of kijk op apeldoorn-binnenstad.nl/wintersferen

Wintersferen 2022 is een project van Stichting Centrum Evenementen Apeldoorn, Apeldoorn Partners, Centrum Management Apeldoorn, CODA, ACEC en Paleis het Loo; mede mogelijk gemaakt door Provincie Gelderland en Economische Alliantie.

13

‘Ook jongeren zijn laaiend enthousiast’

Apeldoorn is sinds maart 2022 een boekhandel rijker. En niet zomaar één: Boekhandel Broekhuis is van oorsprong een familiebedrijf dat maar liefst 154 jaar teruggaat. Bedrijfsleider Casper Schaaf sluit zich volledig aan bij de missie: een boekhandel zijn voor iedereen.

14
Ondernemer in de Hofstraat

Boekhandel Broekhuis is met zes vestigingen een begrip in Oost-Nederland. De oudste vestiging van het van origine Twentse bedrijf staat in Hengelo. Inmiddels is ook de Apeldoornse Hofstraat thuishaven van Broekhuis. In deze ruime, lichte en overzichtelijke vestiging liggen maar liefst 15.000 boeken op voorraad. Ook kunnen klanten er terecht voor tijdschriften, wenskaarten, puzzels en een ruime afdeling kinder- en Engelse boeken.

“Er is bij ons voor alle leeftijden wat te vinden”, vertelt Casper. “We hebben geen drempel: iedereen die een mooi boek of artikel zoekt, zit bij ons goed. Het viel direct op dat bijvoorbeeld jongeren vanaf dag één laaiend enthousiast waren. Ze komen hier graag samen aan de boekentafel voor Engelse scifi-, young adult- of fantasyboeken. Daar zal TikTok debet aan zijn, want daar worden vaak dergelijke Engelse boeken op getipt.

Boekhandel Broekhuis zit in een voor Apeldoorners heel bekend pand. Aan Hofstraat 4-10 was namelijk 30 jaar lang een sportzaak gevestigd: eerst Jonker en toen Intersport. “Ik krijg regelmatig klanten die aangeven dat ze hier nog gewerkt hebben”, glimlacht Casper.

Hoewel de Hofstraat volgens Casper nu nog wel iets aan mag trekken wat winkelend publiek betreft, ziet hij dat in de toekomst positief veranderen. “De gemeente heeft grote plannen met dit stukje Apeldoorn. Ik zie het publiek hier dus flink toenemen. De reacties zijn nu in ieder geval enorm positief. Dat bewijst voor mij dat boekhandels die durven en met hun tijd meegaan absoluut potentie hebben.”

Het hele interview met Casper Schaaf lezen? Kijk op apeldoorn-binnenstad.nl/boekhandelbroekhuis

Historisch verhaal van de Grift/Hofstraat

Over de oorsprong van de Grift gaan verschillende verhalen. Is het een kanaal dat in de 11e eeuw door monniken is gegraven om de drassige grond geschikt te maken voor landbouw en veeteelt? Of is het een natuurlijke kwelwaterbeek, ontstaan in de stuwwalrand van het oorspronkelijke Apoldro en vanaf de 14e eeuw verder uitgegraven ten behoeve van de vele watermolens die de Veluwe rijk was? De Grift ontspringt bij Ugchelen en loopt stroomafwaarts via stelsel van beken en sprengen naar Heerde. De Grift was met haar heldere water een belangrijke levensader. Bruggen over de Grift waren markeringspunten. Zo was het Kostebeinsbruggetje vanaf de Brinklaan het begin van de Hofstraat en de Kosterbrug vanaf de Hofstraat het begin van de Dorpstraat. In de jaren vijftig van de vorige eeuw zijn veel delen van de Grift versmald, gedempt of ondergronds verlegd voor verbreding van wegen en voor nieuwbouw van winkels en woningen. Vanwege haar cultuurhistorische waarde is de Grift sinds 2002 op veel plekken weer bovengronds opengelegd of opnieuw gegraven en is de Grift weer onderdeel van de binnenstad.

15

In de Apeldoornse binnenstad komen muziek, dans, film, theater en beeldende kunst samen. Zo is er in Theater Orpheus altijd wel een concert, toneel- of cabaretvoorstelling, bekijk je in het filmtheater van GIGANT de beste arthouse klassiekers, ontdek je in CODA Museum de mooiste verhalen en bekijk je bij ACEC bijzondere exposities. Leuke tip: geef een cultureel cadeau voor de feestdagen!

Kunst en cultuur

Kijk voor culturele cadeau inspiratie op: uitinapeldoorn.nl/cultuur

16

Ontdek culturele wandelroutes

Bewonder verborgen jugendstilgevels

De binnenstad van Apeldoorn is ook vanwege haar rijke geschiedenis bijzonder. Wist je bijvoorbeeld dat de binnenstad rijk is aan talloze Jugendstil-gevels en -details? Deze kunststroming wordt ook wel Art Nouveau genoemd en was ontzettend populair in de periode van 1890 tot 1914. De belangrijkste inspiratiebron van deze kunststroming is de natuur en dat zie je erin terug. De motieven zijn vaak langstelige, gracieus gestileerde planten en bloemen, vogels en meer. Ook voor rasechte Apeldoorners is dit een buitengewoon interessante stadswandeling! apeldoorn-binnenstad.nl/stadswandelingen

Rondje cultuurkwartier

Genieten van kunst in de openbare ruimte in de Apeldoornse binnenstad? Loop dan naar ACEC, scan de QR-code die aan het pand zit en ga op pad. In ongeveer drie kwartier ontdek je bijzondere achterliggende verhalen over kunstwerken in de binnenstad. Wat is bijvoorbeeld het verhaal achter het dansende Hert & Jager in het beekpark? En waarom staat Admiraal van Kinsbergen op het terras van Het Stadscafé? Tijdens deze wandelroute ontdek jij het allemaal! apeldoornstories.nl/rondje-cultuurkwartier/

17

Wim van Essen (De Wammus):

‘Ik verkoop plezier’

Wim van Essen, eigenaar van spellenwinkel De Wammus, is in de afgelopen zeventien jaar niet één dag ziek geweest.

“Logisch”, vindt hij zelf. “Ik doe wat bij me past en daarom houd ik het gemakkelijk vol.”

18
Ondernemer in de Kapelstraat

Historisch verhaal van de Kapelstraat

Voor de Sint-Antoniuskapel waarnaar de Kapelstraat vernoemd is, gaan we terug naar de late Middeleeuwen. Er werden in het hele land door geestelijken gasthuiskappellen gebouwd voor opvang van armen en zieken. In de kapel werden mensen verzorgd met bed, voeding en gebed. In die tijd, de kapel werd gebouwd op de hoek van de Kapelstraat in 1467, was Apeldoorn een buurtschap met zo’n 1.000 inwoners met een bescheiden, open dorpskern. Op de plek van het huidige Raadhuisplein stond de Oude Mariakerk uit 1220. Kapellen waren meestal gebouwd met eenvoudige materialen als hout, leem, klei en stro en daardoor niet tot in de eeuwigheid bestand tegen weersinvloeden. Hetzelfde gold voor de Oude Mariakerk die om die reden in 1550 opnieuw werd opgetrokken. De Antoniuskapel overleeft de plundertochten van de Spanjaarden en Fransen tijdens de oorlogen in de 17e eeuw en ontsnapt aan brandstichtingen, maar wordt in 1808 wegens bouwvalligheid afgebroken. Qua inwoners en bedrijvigheid is Apeldoorn dan inmiddels gegroeid en er ontstaan steeds meer liefdadigheidsinitiatieven van welgestelde burgers om armen en zieken te ondersteunen. Na de afbraak komt er geen nieuwe kapel.

Voordat de staande blauwe banners van spellenwinkel De Wammus aan de Kapelstraat stonden, werkte Wim in de ICT-branche. “Na een ontslagronde besloot ik iets compleet anders te gaan doen. Ik wilde een product verkopen waar mensen blij van werden en investeerde mijn geld in een spellenwinkel. Zeventien jaar geleden begon ik op Kapelstraat 4.”

Zeven jaar geleden verhuisde De Wammus naar nummer 7, aan de overkant van de straat. De winkel staat inmiddels vol met honderden vrolijk gekleurde legpuzzels, kaartspellen en spellen voor vrienden en familie, van 0 tot 99 jaar oud. Computergames zul je er niet aantreffen. Wim vindt zichzelf een mensenmens en dat blijkt wel uit de manier waarop hij klanten helpt: met humor en een knipoog.

Corona zorgde voor een enorme boost in de vraag naar het vermaak dat Wim verkoopt. Wim: “Het was een tijdje zelfs zo erg dat de magazijnen van fabrikanten als Jumbo en Ravensburger leeg waren. Ik kreeg veel jongeren in de winkel die een puzzel van 4.000 stukjes kwamen kopen en die samen thuis legden. Kwamen ze een week later een nieuwe halen.

Vijftig jaar geleden zat rijwiel- en motorhandel Wagenaar in het pand aan de Kapelstraat. Wim: “In de jaren zeventig is de gevel overgepleisterd. De geveltekst kwam weer tevoorschijn toen ik het pand betrok van de vorige eigenaren die een stoffenwinkel hadden.”

Wim heeft zelf geen uitgesproken favoriet spel. “Ik hou niet van grote spellen, maar de razend populaire dobbel- en schrijfspellen, zoals Qwixx en Keer op Keer vind ik erg leuk omdat iedereen tegelijk aan de beurt is.”

Benieuwd waar de naam De Wammus vandaan komt? Lees het hele interview met Wim van Essen op apeldoorn-binnenstad.nl/dewammus

19

Nieuwe hotspots in de Binnenstad

Mr. Vegan Foodbar

Een volledig veganistische menukaart in Apeldoorn? Bij Mr. Vegan Foodbar ben je aan het juiste adres. Hier kan je terecht voor een lekkere curry of sushi, maar ook voor bijvoorbeeld een burger of een heerlijke bitterbal. De gerechten zijn allemaal plantaardig! Hoofdstraat 57

Antoon Basics

Een mooie broek, een simpel T-shirt of een jas; onze kledingkast is niet compleet zonder een paar basics! Bij Antoon scoor je tijdloze, kwalitatief hoogwaardige basics voor mannen om zo een basis te creëren voor je kledingkast.

Asselsestraat 29B

Hifi-Klubben

Muziek- of filmfanaat? Bij deze van oorsprong Deense winkel kan je terecht voor onder meer hi-fi, koptelefoons, luidsprekers, streaming, draaitafels en home cinema sets.

Je vindt hier merken als Marantz, NAD Electronics, Bowers & Wilkins, Sonos, Samsung, Sony en LG. Hoofdstraat 25

Rituals

De nieuwe Rituals is maar liefst twee keer zo groot als de vorige locatie, met nog meer verschillende verzorgingslijnen, diverse gezichtsproducten, een speciale herenlijn en diverse accessoires zoals badjassen en slaapmaskers.

Hoofdstraat 87

Brasserie Beekpark

Foodies opgelet! Apeldoorn is weer een nieuwe horecazaak rijker. Aan het Beekpark, op de plek waar meer dan dertig jaar lang restaurant Wilde Pieters zat, is op 1 september de gloednieuwe zaak Brasserie Beekpark geopend. Met nieuw interieur, een nieuwe menukaart en leuke zitjes. Hier kan je terecht voor een lekkere lunch, borrel en diner.

En… ook cocktails op de kaart! Hoofdstraat 175

Costes

Terug van weggeweest: Costes! Kledingwinkel Distrikt Nørrebro opende in november 2020 op de hoek van de Hoofdstraat en Beekstraat. De winkel sloot haar deuren echter afgelopen augustus al en heeft plaats gemaakt voor kledingwinkel Costes. In deze winkel, met maar liefst twee (!) etages, kan jij zeker een mooie najaarsoutfit vinden!

Hoofdstraat 52-54

20

lekker 6x borrelen

De Graaf van Vlaanderen

Al jaren voor vele Apeldoorners hun vaste stek aan het Apeldoornse Caterplein. Als bierliefhebbers kun je er terecht voor tientallen trappisten, tapbieren, bijzondere jenevers en de bekende én onbekendere Belgische bieren. Hoofdstraat 165A

Wijnbar & Tapperij Den Olifant

In hartje Apeldoorn verhef je het borrelen tot kunst. In de Kapelstraat kun je gezellig genieten van de beste bieren, wijnen en de befaamde borrelplanken. Met de wijnkaart die eens in de twee maanden wisselt, valt er altijd wel wat nieuws te proberen. Kapelstraat 9

Humphrey’s Café

Een authentiek bruin nachtcafé in de sfeer zoals het ooit bedoeld en bedacht was. Hier kun zeven dagen per week terecht voor een borrel - al dan niet met een balletje gehakt, stukje kaas of worst. Bekijk ook eens de speciale bierkaart! Hoofdstraat 196

Het Stadscafé

Het Stadscafé is een hippe hotspot in het centrum, waar je zowel ‘s middags als ‘s avonds kunt genieten van een lekkere cocktail of een speciaalbiertje. Met familie, vrienden of relaties ben je hier altijd aan het juiste adres. Nieuwstraat 295

Finnegan’s Irish Pub

Je voelt je gelijk thuis in deze bijzondere Ierse pub. De Ierse whiskey’s, de vers bereidde Ierse gerechten en het authentieke interieur maken dat je een klein stukje Ierland in Apeldoorn terugvindt. Neem plaats aan deze gezellige bar midden in het centrum van Apeldoorn. Hoofdstraat 176

Ale House

Dol op bier in allerlei vormen? Ale House heeft een groot aanbod aan speciaalbieren en bevindt zich midden op het Caterplein. Met ruime keuze aan bieren op de tap en meer dan 100 flesbieren zit er altijd wel wat lekkers voor je bij! Hoofdstraat 202

21

‘We zijn een Apeldoornse parel’

De bakfiets laat voorbijgangers weten dat zich in het steegje aan het begin van de Mariastraat een heel bijzonder café bevindt: Proef-Locaal Het Achterom. Een onderneming in huiselijke sfeer, Apeldoornse kunst aan de muur, een lichte serre en een grote tuin. Met stip op 1 op TripAdvisor, en niet zonder reden.

22
Marjolein Klomps (Proef-locaal Het Achterom): Ondernemer in de Mariastraat

Het pand waarin gemeentelijk monument Het Achterom gevestigd is, is in 1910 gebouwd door de invloedrijke Apeldoornse architect Andries van Driesum. De Achterstraat, in de volksmond ook wel ’t Achterom genoemd, was een steegje dat achterlangs herbergen, cafés en winkelhuizen aan de toenmalige Dorpstraat (nu de Hoofdstraat) met de Korenstraat verbond.

In het pand zat jaren de bakkerij van Bakker Heins. Later werd de bakkerij omgetoverd tot een museum/gallery met schilderwerken van Apeldoornse kunstenaars uit de verzameling van Bakker Heins.

De Vereniging Andries van Driesum kocht het pand in 2009. Het werd omgetoverd tot een café met inpandige brouwerij en werd de bakermat van Apeldoorns bekendste bier: Veluwse Schavuijt, dat inmiddels aan De Vlijt gevestigd is. “Mensen weten ons nu steeds beter te vinden en het is vijf dagen in de week gezellig druk. Ik merk echter wel dat we voor veel Apeldoorners nog een onontdekte parel zijn.”

Horecaondernemers Marjolein Klomps en haar partner Theo Gerrits huren Het Achterom van de Vereniging. Marjolein: “We hebben een ouderwetse gelagkamer met een haard en een heuse tapkast. Er wordt nog steeds door gepassioneerde vrijwilligers gebrouwen in onze brouwerij: Achterom Amber en Achterom Blond.”

“Gasten verwachten niet dat er nog zo’n grote tuin achter het pand zit, gewoon in de binnenstad, heel rustig en stil.” Marjolein: “We zijn in juni begonnen met themadagen en -avonden. De producten die we hier serveren zijn allemaal lokaal: kaas van Het Kaaslokaal, wijn van ’t Okshoofd, worst van Ter Weele uit Oene en natuurlijk ons eigen bier en Veluwse Schavuijt. We sponsoren inmiddels zelfs het tweede elftal van AGOVV!”

Het hele interview lezen? Kijk op apeldoorn-binnenstad.nl/hetachterom

Historisch verhaal van de Mariastraat/Hoofdstraat

Dat Apeldoorn nooit stadsrechten kreeg, heeft invloed gehad op de opbouw van de binnenstad. Er zijn geen stadsmuren, er is geen stadspoort en daardoor is er geen compact centrum. Daar waar steden in de regio vanaf de Middeleeuwen uitgroeiden tot handelscentra, was en bleef Apeldoorn eeuwenlang een kerkdorp. Ondanks dat nam Apeldoorn binnen de economische en bestuurlijke bedrijvigheid in de regio een belangrijke plek in. Door de centrale ligging op de kruising tussen de drukke noordzuid- en west-oost-handelsroutes was Apeldoorn een pleisterplaats voor handelsreizigers. En vanwege haar neutraliteit, Apeldoorn hoefde als dorp niet trouw te zijn aan een landsheer, werd Apeldoorn vaak gekozen als locatie voor vergaderingen van onder andere het Hanzestedenverbond. Voor een dorp had Apeldoorn dan ook veel herbergen (tientallen) en cafés. Achter deze panden waren steegjes, zoals de Achterstraat, voor bevoorrading. Vaak bevonden zich hier ook de stalhouderijen voor paard en rijtuig van de logees van de herbergen. De wegen en steegjes werden pas in de 18e eeuw met klinkers verhard.

23

leuke plekken voor 5x heerlijke koffie

1. In een karakteristiek pand aan de Markstraat bevindt zich Lunchroom & Wijnbar Rembrandt. Zowel ’s middags als ’s avonds de plek waar je moet zijn voor veel gezelligheid, gastvrijheid, lekker eten en natuurlijk een heerlijke koffie van het Apeldoornse koffiemerk Bosbrand! Marktstraat 3 2. Bij Doppio Espresso proberen ze een stukje Italië naar de gasten te brengen. Zo zijn de verschillende koffiespecialiteiten allemaal op basis van de Italiaanse espresso en werken ze samen met leveranciers uit Italië voor de koffiebonen. Klinkt goed! Korenstraat 6 3. Je dag goed beginnen doe je bij Schenkers, met een kop dampende koffie voor de nodige dosis energie. Zelf gebrande koffie en zelf gemaakt gebak, Schenkers is de perfecte plek om te genieten van goede koffie, maar ook om te kunnen flexwerken of om lekker bij te kletsen met elkaar. Van Kinsbergenstraat 8 4. Al vele jaren een vertrouwd adres voor de liefhebber van koffie en thee in Apeldoorn en omstreken. Koffie en thee is bij Kaldi beleving en uit zich in de kwaliteit waar je van kunt genieten. Daarnaast is Kaldi winnaar van Koffie Masters 2015. Kwaliteit verzekerd dus! Paslaan 2 5. Bij Apeldoorners is Brasserie Martins razend populair en dat merk je: het is er elke dag gezellig druk. Niet voor niets: Martins serveert niet alleen lekkere gerechten, maar ook de koffie is er niet te versmaden: bedrijfsleider Lizzy Vosselman werd bijvoorbeeld al eerder gekroond tot ‘Best Barista in town’. Paslaan 5

24

De Nootzaak

De geur van vers gebrande noten komt je tegemoet zodra je langs het pand van De Nootzaak loopt en maakt het bijna onmogelijk om niet even naar binnen te hoppen. Hier scoor jij de lekkerste noten en chocolade voor een avondje thuis. Hoofdstraat 140

Het Kaaslokaal

De borrelplank thuis is niet compleet zonder een blokje kaas! Elke kaassoort heeft zijn eigen verhaal en smaak. Hilde en Laura van Het Kaaslokaal laten je als bezoeker proeven en vertellen je met veel passie over echte kaas. Van schapenkaas tot geitenkaas en van mozzarella tot kazen die direct van de boer vandaan komen: er is voor iedere liefhebber wat wils. Deventerstraat 4

SMUL

Borrelplanken, tapas, verse maaltijden en luxe belegde broodjes: SMUL heeft het allemaal. SMUL is een delicatessenwinkel én cateraar op locatie. In de winkel vind je heerlijke kazen, worsten, tapenades en delicatessen, oftewel: de perfecte ingrediënten voor een avondje thuis borrelen. Hoofdstraat 47

lekker voor bij

6x de film thuis

Traiteur Délicat

Dol op lekker hapjes tijdens de film? Bij Traiteur Délicat kan de rasechte Bourgondiër terecht voor uiteenlopende kant-en-klaar maaltijden, vleeswaren, vis, oliën en azijnen, delicatessen en exclusieve wijnen. Gewoon eerlijk, vers eten zonder kunstmatige toevoegingen. Asselsestraat 30

Villa Chocola

Ben jij toch meer een zoetekauw tijdens de film? Dan moet je zeker eens een kijkje nemen bij Villa Chocola. Van bonbons tot chocoladelollies en van repen tot tabletten: hier vind je alles wat je chocoladehart begeert. Oranjerie 123

Echte Bakker keurhorst

Vroeg opstaan, de mooiste en lekkerste broden bakken en een keur aan specialiteiten klaarmaken. Alles wat je ziet en ruikt in de winkel, komt uit eigen bakkerij. Of je hier nou voor een borrelbroodje komt of voor een lekkere speculaaskoek, hier slaag je voor iets lekkers altijd. Asselsestraat 44

25

In en rondom de Apeldoornse binnenstad kun je diverse wandelroutes beleven via je eigen smartphone. Onderweg krijg je op verschillende locaties aanvullende info in de vorm van geluid, tekst en beeld. Deze audiotours kun je gratis lopen met behulp van je smartphone. Neem een volle mobiel mee, je oortjes en ga op pad!

Audiotours 2x in de binnenstad

26

Audiotour ‘Royals in Apeldoorn’

Van Stadhouder Willem III, die Paleis Het Loo liet bouwen tot Koningin Wilhelmina, voor wie de Veluwe haar ‘Gelders thuis’ was - Apeldoorn heeft een bijzondere band met het Koninklijk huis. In het Buitenmuseum van 2022 wordt die connectie in het centrum van Apeldoorn tot leven gebracht met de nieuwe audiotour: ‘Royals in Apeldoorn’. Op 12 locaties in de binnenstad van Apeldoorn vind je QR-codes op raamstickers op diverse winkelruiten. Door deze te scannen met de Apeldoorn Stories app, kun je de verhalen beluisteren van 12 verschillende Oranjes en hun band met Apeldoorn.

Audiotour ‘De Gouden jaren van Apeldoorn’

De binnenstad op een bijzondere manier ontdekken? Met de audiotour ‘De Gouden Jaren van Apeldoorn’ word je als luisteraar meegenomen naar die voor Apeldoorn belangrijke periode. In een verhaal gebaseerd op historische feiten over de stad wordt uit de doeken gedaan hoe Apeldoorn rond 1900 in snel tempo groeide. De audiotour richt zich op de gouden jaren van Apeldoorn, grofweg tussen 1876 en 1913. Dankzij Paleis het Loo, de aantrekkingskracht van de Oranjes en de opening van het Apeldoornse station groeide de stad in die tijd flink. Niet alleen nam het aantal inwoners toe, ook kwamen er wijken en panden bij en was het een tijd vol sprekende gebeurtenissen. Het startpunt is op het Raadhuisplein en de audiotour eindigt daar ook.

Meer informatie en andere audiotours in de binnenstad vind je op: apeldoorn-binnenstad.nl/audiotours

27

Historisch verhaal van de Hoofdstraat

Vanaf het einde van de 19e eeuw ontwikkelt Apeldoorn zich van dorp naar een stad. Het inwonertal stijgt door de komst van nieuwe wijken, er is steeds meer werkgelegenheid, er komen extra scholen en er ontstaat toerisme. De Apeldoornse middenstand groeit en bloeit. Langs de Dorpstraat worden op de open kavels winkelpanden gebouwd, veelal ontworpen door Apeldoornse architecten die ook tekenden voor villa’s en rondom de parken, en uitgevoerd in diverse bouwstijlen, van klassiek en Art Nouveau tot Amsterdamse School. De variëteit van de karakteristieke panden, groot en klein, rijk gedecoreerd en sober, licht en donker, vormt een evenwicht. In de nieuwe panden komen kleding- en meubelzaken, banken, juweliers, een parfumerie, een zadel- en koffermakerij, een fotozaak, een paraplu- en wandelstokkenwinkel, een lunchroom, een kapper en levensmiddelenzaken. Veel winkels hebben het predicaat Hofleverancier omdat de Oranjes er geregeld wat kopen of laten maken. De Dorpsstraat houdt haar groene karakter, want aan weerskanten blijven veel bomen staan. Begin 20e eeuw verandert de naam Dorpstraat in Hoofdstraat, passend bij de nieuwe uitstraling van de stad.

Leuke cadeautip: een sieraad!

Ben jij op zoek naar een speciaal cadeau voor je geliefde of dierbaar familielid?

Stap dan eens binnen bij een van de juweliers die de binnenstad rijk is!

Bijvoorbeeld bij Van Hell Juweliers aan de Hoofdstraat 120B, bij Juwelier Royals aan de Hoofdstraat 65A of ga voor een custom made sieraad bij Gold & Silver Design aan de Beekstraat 65A

28

Belita van Zelst (Het Harnas):

“Dit alles is 50 jaar geleden ontstaan uit liefde voor antiek en sieraden”

Aan de Korenstraat 21 vind je juwelierszaak Het Harnas. Zij vieren feest, want de winkel bestaat dit jaar 50 jaar! “Een uit de hand gelopen hobby” vertelt Belita van Zelst, die samen met haar man John de zaak heeft opgebouwd. 50 jaar geleden zijn ze begonnen met het verkopen van antiek en vandaag de dag zijn ze uitgegroeid tot een bekende juwelierszaak in Apeldoorn.

“75 jaar geleden zijn mijn ouders op deze plek een sportzaak begonnen. 25 jaar later hebben mijn man en ik dit pand overgenomen en zijn we gestart met een antiekwinkel.” Het stel zou eigenlijk een boot kopen in Spanje, maar nadat de boot verrot bleek te zijn hebben ze van dit geld antiek ingekocht, waaronder een harnas. ‘’Zo is de naam van de winkel ook ontstaan. Dit alles is 50 jaar geleden ontstaan uit liefde voor antiek en sieraden.”

Van staal tot aan platina en van low-budget tot de meest luxe high-end merken. Met elke stijl, elke portemonnee en elke wens doet Het Harnas haar uiterste best om de klanten zo goed mogelijk te adviseren over het brede assortiment. Maar ook voor een nieuwe batterij, een nieuw uurwerk, gravure of soldering staan de horlogemakers en goudsmeden hier voor je klaar.

29
Ondernemer in de Korenstraat

Hotspots 4x in de Kapelstraat

1. Bijna alles kan bij Alfred Kookt! Hier kun je gezellig aanschuiven om te proeven van de lekkerste huisgemaakte soepen, gevarieerde lunchgerechten en kwaliteitsvlees uit de rotisserie. Alfred Brouwer, ondernemer en kok, is dagelijks in de weer om deze gerechten te bereiden in zijn open keuken en in de rotisserie. 2. Anne&Max is een plek waar je op elke dag van de week welkom bent voor ontbijt, koffie en thee, taart, lunch, brunch, high tea, high wine én borrel. Of zoals ze het zelf zo mooi omschrijven: ‘Anne&Max is een huiskamer in de stad waar onze gasten zich op elk moment van de dag thuis voelen. 3. De vrijplaats voor koffie, bagels & geluk. Waar de waan van de dag plaatsmaakt voor een rustmoment. Alles vers bereid en klaar terwijl je lacht. Bij Bagels & Beans heb je het allemaal! 4. Meteen ruik je de heerlijke geur van vers gebakken broodjes, overheerlijk gebak en vers gemalen koffie. Central Park is een knusse, gezellige huiskamer in een prachtig nostalgisch pand. Gezelligheid gegarandeerd!

30

vegetarisch dineren 4x in de binnenstad

Don Quichotte

Ongedwongen tafelen in een sfeervol monumentaal pand uit 1897, dat is de kracht van Don Quichotte. Al sinds 2000 een vertrouwd adres voor veel Apeldoorners. Op de menukaart staan voornamelijk klassieke gerechten uit de Franse/internationale keuken, maar je kan er ook een heerlijk vegetarisch gerecht scoren. Denk hierbij aan een huisgemaakte groentetaart met zachte gorgonzolasaus of champignons granités met kaassaus en cashewnoten. Loopt het water je al in de mond? Van Kinsbergenstraat 3

Restaurant Recht

Een deurtje verder vind je Restaurant Recht; een gezellig restaurant gehuisvest in een stijlvol monumentaal pand. Met de slogan ‘Recht uit het hart’ geeft restaurant Recht uitdrukking aan de passie waarmee er wordt gewerkt: die staat voor het bereiden van ‘eerlijk’ én heerlijk eten, gekoppeld aan de passie om er helemaal te zijn voor hun gasten. Hier kan je kiezen tussen heerlijke vegetarische gerechten op het menu. Probeer bijvoorbeeld de gevulde aubergine met buffelmozzarella of ga voor een suggestie van de chef! Van Kinsbergenstraat 1

Sizzles

at the Park

Een avond Sizzles staat garant voor een avond lang genieten. Het restaurant is al jarenlang bekroond met een Michelin ‘Bib Gourmand’. Sizzles at the Park is een prachtige plek voor onvergetelijke culinaire ervaringen. Maandelijks verandert hier de menukart met elke maand nieuwe lekkere vegetarische gerechten. Ook het drie-, vier- of vijfgangenmenu kan je hier geheel vegetarisch bestellen! Kerklaan 17

Spicebrush de Proeverij

Bij restaurant Spicebrush de Proeverij stel je een eigen menu samen van drie gerechten. Combineer dus oneindig tot je de perfecte selectie hebt gevonden. Deze gerechtjes presenteren ze vervolgens op één bord. Hier kunnen de heerlijke vegetarisch opties natuurlijk niet ontbreken. Ga bijvoorbeeld voor een geitenkaasmousse of kikkererwtensalade vooraf, gevolgd door een lasagne van spitskool of een gefrituurde aubergine in oester-sesam, en sluit af met een cheesecake of limoensorbetijs. Keuzestress! Marktplein 9

31

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.