WK10_VERKIEZINGSKRANT-APELDOORN

Verkiezingskrant Apeldoorn OPLAGE CA. 68.700 HUISHOUDENS

 Jouw

Dit is een bijlage van

WOENSDAG 9 MAART 2022

stem telt U stemt toch ook op 14, 15 of 16 maart?

2

Verkiezingskrant

Beste inwoners van Apeldoorn,

Gemeenteraadsverkiezingen Alles wat u moet weten

Op woensdag 16 maart, van 07.30 uur tot 21.00 uur, kunt u stemmen. Bij deze gemeenteraadsverkiezingen kiest u de nieuwe leden van de gemeenteraad. Door de coronamaatregelen gaat stemmen anders dan u gewend bent. Er zijn verschillende maatregelen genomen om te zorgen dat u veilig uw stem kunt uitbrengen.

Verkiezingen op meerdere dagen Om te zorgen voor zoveel mogelijk spreiding, kunt u op meerdere dagen stemmen. Op maandag 14 maart en dinsdag 15 maart zijn er tien stembureaus in Apeldoorn open. Op woensdag 16 maart gaan alle stembureaus open. U mag in elk stemlokaal in de gemeente Apeldoorn stemmen.

Neem uw stempas én identiteitsbewijs mee bij het stemmen De stempas toont aan dat u recht heeft om te stemmen. Zonder stempas kunt u niet stemmen. Het is daarom belangrijk dat u de stempas niet vergeet mee te nemen. Neem ook uw paspoort, ID-kaart of rijbewijs mee als u gaat stemmen. Deze mag maximaal 5 jaar verlopen zijn.

Raakt u uw stempas kwijt?

Vraag dan persoonlijk een vervangende stempas aan. Voor informatie over het aanvragen van een nieuwe stempas, kunt u kijken op onze website www.apeldoorn.nl/verkiezingen of bellen met 14 055. Het aanvragen van een nieuwe stempas kan uiterlijk tot vrijdag 11 maart 2022 tot 17.00 uur. Vindt u alsnog uw ‘oude’ stempas terug, dan kunt u daar niet mee stemmen. Dat kan alleen met de nieuwe stempas.

Voordat u gaat stemmen Heeft u klachten die passen bij het coronavirus? Blijf thuis en laat u direct testen. Een andere kiezer kan voor u gaan stemmen. Dat kan door de achterkant van uw stempas in te vullen. Geef uw stempas en een kopie van uw identiteitsbewijs mee aan de kiezer die voor u gaat stemmen.

Alle stembureaus zijn aangepast zodat iedereen veilig kan stemmen Door de coronamaatregelen zijn er andere stembureaus dan voorheen. Kijk in de lijst waar u kunt stemmen. In de stemlokalen zijn er maatregelen genomen zodat iedereen veilig kan stemmen. Zo zorgen we voor 1,5 meter afstand, staan er kuchschermen op de tafels en reinigen we de stemhokjes. Voor iedereen is er een eigen rood potlood om mee te stemmen. Als u de regels in het stemlokaal niet opvolgt dan wordt u verzocht het stembureau te verlaten.

Iemand anders voor u laten stemmen Kunt u op de verkiezingsdagen niet zelf stemmen, vraag dan iemand anders om dit voor u te doen. Dat kan via een volmacht.

Op de achterkant van uw stempas vult u de naam in van degene (gemachtigde) die voor u gaat stemmen. De gemachtigde kan iedereen zijn die in de gemeente Apeldoorn woont en ook een stempas heeft ontvangen voor deze verkiezing.

Belangrijk is dat deze persoon voor maximaal twee andere personen mag stemmen, gelijktijdig met de eigen stem. Het geven van de machtiging kan tot en met de dag van de stemming zelf. Degene die voor u gaat stemmen, heeft een kopie van uw identiteitsbewijs nodig om te tonen aan het stembureaulid (het identiteitsbewijs mag maximaal 5 jaar verlopen zijn).

Stemmen met een stembiljet U stemt door het witte stipje voor de kandidaat van uw keuze rood te maken.

Heeft u op het stembiljet meer witte stipjes rood gemaakt of bijvoegingen (tekst of tekeningen) geplaatst, dan is het stembiljet ongeldig.

Als u zich bij het invullen heeft vergist, geeft u het stembiljet aan de voorzitter terug en vraagt u een nieuw stembiljet. De voorzitter geeft u eenmaal een nieuw stembiljet.

Na het invullen vouwt u het stembiljet zo dicht dat de kandidatenlijst niet zichtbaar is en doet u het stembiljet in de stembus.

3

Verkiezingskrant Als u net zo veel van Apeldoorn houdt als ik – en daar ga ik eigenlijk blind van uit – dan nodig ik u uit dit hele krantje van A tot Z te lezen.

Want op de komende pagina’s vertellen 15 enthousiaste en betrokken Apeldoorners wat zij de moeite waard vinden in hun stad of dorp. En waarom zij zich met hart en ziel willen inzetten voor Apeldoorn. En voor u.

Deze 15 Apeldoorners zijn de lijsttrekkers van de partijen die meedoen aan de verkiezingen voor de gemeenteraad op 16 maart. Deze lijsttrekkers en de andere kandidaten op wie u kunt stemmen, zijn allemaal gewone Apeldoorners. Mensen die naast hun werk en naast hun privéleven

gemiddeld nog zo’n twintig uur per week steken in het besturen van Apeldoorn. Omdat ze zich betrokken voelen bij Apeldoorn. Bij alles wat hier gebeurt. Bij u.

De gemeenteraad is de plek waar het debat over Apeldoorn wordt gevoerd. Waar alle verschillende meningen samen komen. En waar de besluiten worden genomen die mede de toekomst van Apeldoorn bepalen. U kunt daar invloed op hebben. Door te stemmen op 16 maart.

Vorige keer, in 2018, stemde 56% van de kiesgerechtigde Apeldoorners bij de gemeenteraadsverkiezingen. Dat is niet slecht, landelijk gezien. Maar ik denk dat we beter kunnen. Want Apeldoorners zijn

Doe de Stemwijzer Apeldoorn 2022!

U stemt blanco door geen wit stipje rood te maken en niet op het stembiljet te schrijven of te tekenen. U vouwt het onbeschreven stembiljet dicht en stopt het in de stembus.

Schrijft u toch op het stembiljet, dan stemt u niet blanco, want dan is uw stembiljet ongeldig.

Openingstijden U kunt dit jaar, net zoals vorig jaar, drie dagen stemmen. Let wel op! Op 14 en 15 maart zijn er minder stembureaus geopend. De locaties en openingstijden vindt u in het overzicht.

Stembureaus Op pagina 4 vindt u een overzicht van de stemlokalen, deze zijn bijna allemaal toegankelijk voor mindervaliden. Het stembureau in het Stadhuis is geschikt voor blinden en slechtzienden.

Vragen?

Voor meer informatie kunt u kijken op onze website www.apeldoorn.nl/verkiezingen of contact opnemen via telefoonnummer 14 055. De afdeling Burgerzaken is maandag tot en met donderdag van 8.30 uur tot 17.00 uur en vrijdag tot 12.30 uur bereikbaar.

Welke partij te stemmen voor de gemeenteraad van Apeldoorn?

De Stemwijzer Apeldoorn 2022 helpt bij het maken van een persoonlijke keuze. Je kunt je politieke voorkeur te testen aan de

hand van 30 politieke stellingen.

De online stemwijzer vind je via www.apeldoorn.nl/verkiezingen.

Je vindt daar ook andere handige informatie over de gemeenteraadsverkiezingen.

betrokken bij hun dorpen en hun stad. Het barst hier van de vrijwilligers. Burenhulp is hier in veel buurten nog springlevend.

En het aantal mensen dat bewust voor Apeldoorn kiest om te wonen groeit nog steeds. Kortom, betrokkenheid genoeg.

Ik weet, net als u, dat het vertrouwen in de overheid de afgelopen tijd onder druk staat. Daar zijn we in de gemeente Apeldoorn niet blind voor. Sterker nog, het sterkt mij in de opvatting dat we u, dat we iedereen, nodig hebben. Dat we er alles aan moeten doen om de democratie te versterken. En hoe meer mensen stemmen, hoe sterker de democratie. Daarom nodig ik u van harte uit: maak

gebruik van uw kiesrecht en kom stemmen!

Voor uw prachtige gemeente Apeldoorn.

Ton Heerts, burgemeester

Duidingsdebat op 17 maart Een dag na de verkiezingen, op donderdag 17 maart, is er een lijsttrekkersdebat tussen alle politieke partijen die in de nieuwe gemeenteraad zijn verkozen. Ze doen dat in het zogeheten Duidingsdebat.

Ze spreken in de raadzaal hun verwachtingen en wensen uit over

de raadsperiode 2022-2026. In de laatste week van maart wisselt de nieuwe raad de oude definitief af.

Het debat wordt 17 maart vanaf 19.00 uur live gestreamd via het Raadsinformatiesysteem: www.apeldoorn.nl/ raadsinformatiesysteem.

4

Verkiezingskrant

Overzicht stembureaus Maandag 14 en 15 maart 2022 geopend van 07.30 tot 21.00 uur Stadhuis De Grote Kerk Victorkerk a.v.v. Columbia Denksportcentrum Apeldoorn Gymzaal Warenargaarde Klootschietvereniging Het Woudhuis

Marktplein 1 Apeldoorn Loolaan 16 Apeldoorn Jachtlaan 187 Apeldoorn Winkeweijertlaan 80 Apeldoorn Dubbelbeek 24 Apeldoorn Warenargaarde 230 Apeldoorn Lupineweg 21 Apeldoorn

Het Kruispunt Voetbalvereniging WWNA V.V. Beekbergen

Zilverschoon 114 Apeldoorn Wieselsedwarsweg 28 Wenum Wiesel Veldhofweg 31 Beekbergen

Woensdag 16 maart 2022 geopend van 07.30 tot 21.00 uur

5

Verkiezingskrant

Overzicht stembureaus a.v.v. Columbia

Winkeweijertlaan 80 Apeldoorn

Gymzaal Gentiaanstraat

Gentiaanstraat 76 Apeldoorn

Denksportcentrum Apeldoorn

Dubbelbeek 24 Apeldoorn

Het Kruispunt

Zilverschoon 114 Apeldoorn

Boerhaavestraat 26 Apeldoorn

Buurthuis Maasstraat

Maasstraat 4 Apeldoorn

Gymzaal Tormentilstraat

Tormentilstraat 69 Apeldoorn

Gymzaal Buys-Ballotstraat

Buys-Ballotstraat 78 Apeldoorn

DokZuid

1e Wormenseweg 460 Apeldoorn

Sporthal Welgelegen

Morellenlaan 47 Apeldoorn

Wijkcentrum De Groene Hoven

Koninginnelaan 280 Apeldoorn

Sporthal Zuiderpark

1e Wormenseweg 213 Apeldoorn

Buurthuis Ons Huus

Beemterweg 25 A Beemte Broekland

Orpheus

Churchillplein 1 Apeldoorn

De Hofstad

Hofveld 52 Apeldoorn

Voetbalvereniging WWNA

Wieselsedwarsweg 28 Wenum Wiesel

Gymzaal Burglaan

Burglaan 44 Apeldoorn

Buurthuis ‘t Vogelnest

Spreeuwenweg 1A Apeldoorn

Kapel Hoog Soeren

Hoog Soeren 46 Hoog Soeren

Scouting Stadhouder Willem III Jachtlaan 4-6 Apeldoorn /Lady Baden-Powell Let op! Deze locatie is niet toegankelijk voor mindervaliden

Gymzaal Groenlingweg

Groenlingweg 25 Apeldoorn

Sporthal De Schier

Garderenseweg 31 Uddel

ROC Aventus

Laan van de Mensenrechten 500 Apeldoorn

De Bronkerk

Hoenderloseweg 10 Ugchelen

Ugchelens Belang

Bogaardslaan 81 Ugchelen

ALTV Daisy Callunalaan 7 Apeldoorn Let op! Deze locatie is niet toegankelijk voor mindervaliden

Gymzaal Glazeniershorst

Glazeniershorst 406 Apeldoorn

Gymzaal Klingelbeek

Klingelbeek 32 Ugchelen

Gymzaal Eekschillersdreef

Eekschillersdreef 1 Apeldoorn

‘t Dorpshuus

Paalbergweg 26 Hoenderloo

Gymzaal Jupiterlaan

Jupiterlaan 44 Apeldoorn

Gymzaal Voldersdreef

Voldersdreef 303 Apeldoorn

De Hoge Weye

Dorpstraat 34 Beekbergen

Sporthal Sprengeloo

Prinses Beatrixlaan 10 Apeldoorn

Gymzaal Burgersveld

Burgersveld 21 Apeldoorn

V.V. Beekbergen

Veldhofweg 31 Beekbergen

Duivensportcentrum

Prinses Beatrixlaan 240 Apeldoorn

Gymzaal Edelenveld

Edelenveld 413 Apeldoorn

Het Trefpunt (PKN)

Lierderstraat 7 Lieren

Goede Herderkerk

Asselsestraat 199 Apeldoorn

Dorpscentrum De Brink

Hoofdweg 5 Loenen

Victorkerk

Jachtlaan 187 Apeldoorn

OBS de Bundel Anna Bijnsring 201 Apeldoorn Let op! Deze locatie is geopend van 13.00 tot 21.00 uur

Gymzaal De Kempe

De Kempe 45 Loenen

Kerk Klarenbeek

Woudweg 121 Klarenbeek

Gereformeerde Gemeente Apeldoorn

Graaf van Lijndenlaan 9 Apeldoorn

Scheidsrechtersvereniging

Stadhuis

Marktplein 1 Apeldoorn

Gymzaal Germanenlaan

Germanenlaan 35 Apeldoorn

Gymzaal Matenpark

Heemradenlaan 130 Apeldoorn

ACEC

Roggestraat 44 Apeldoorn

Wijkcentrum Orca

Germanenlaan 360 Apeldoorn

Gymzaal Rederijkershoeve

Rederijkershoeve 18 Apeldoorn

Parochiecentrum Emmaüshuis

Stationsstraat 13 Apeldoorn

‘t Buurtpalet (kindervreugd)

Pieter Saenredamstraat 15 A Apeldoorn

s.v. Groen Wit ‘62

Landdrostlaan 202 Apeldoorn

Gymzaal Valkeniersdonk

Valkeniersdonk 201 Apeldoorn

Zichtweg 92 Apeldoorn

Gymzaal Steenhouwersdonk

Steenhouwersdonk 215 Apeldoorn

Nieuw-Apostolische Kerk Apeldoorn De Ruyterstraat 7 Apeldoorn De Grote Kerk

Loolaan 16 Apeldoorn

Wijkcentrum Vrijzicht

Kerk de Koningshof

Generaal van Heutszlaan 55 Apeldoorn

Postduivenvereniging Holthuizen Hoenderparkweg 16 Apeldoorn

Gymzaal Warenargaarde

Warenargaarde 230 Apeldoorn

Omnisport

De Voorwaarts 55 Apeldoorn

Het Bolwerk

Ravelijn 55 Apeldoorn

Klootschietvereniging Het Woudhuis

Lupineweg 21 Apeldoorn

Gymzaal Fortlaan

Fortlaan 6 Apeldoorn

Gymzaal Keerkring

Keerkring 74 Apeldoorn

Gymzaal Aristotelesstraat

Aristotelesstraat 601 Apeldoorn

Andreaskerk

Anklaarseweg 185 Apeldoorn

Gymzaal Citroenvlinder

Citroenvlinder 87 Apeldoorn

Sporthal Zuidbroek

Laan van Omniversum 4 Apeldoorn

Jeu de Boules Vereniging ‘t Zwijntje

Schoonbroeksweg 5 Apeldoorn

Apeldoorn, laat uw stem horen!

Zoek online naar een stembureau in jouw buurt! https://apeldoorn. verkiezinginbeeld.nl/

?

Ga je stemmen?

100

80

9% 18%

4% (waarschijnlijk) niet Weet het nog niet Waarschijnlijk wel

Ik hoef niet te weten of er kandidaten uit mijn wijk / dorp meedoen.

68%

Ja, zeker!

20

39%

28%

33%

Eens

Neutraal

Oneens

Cursus Politiek Actief groot succes in Apeldoorn

Hoe belangrijk vind je het om betrokken te worden bij plannen van de gemeente?

0

55% 20

40

21% 60

(heel) onbelangrijk neutraal belangrijk

80

Ik stem graag op iemand die deskundig is.

heel belangrijk

Ik ga vooral af op wat een par�j landelijk doet.

60%

26%

14%

84%

10%

6%

41%

25%

34%

Eens

Neutraal

Oneens

Eens

Neutraal

Oneens

Eens

Neutraal

Oneens

?

Par�jen kunnen helpen door: top 3

?

Hoe kunnen poli�eke par�jen cq de gemeente helpen bij de keuze om te gaan stemmen?

?

?

Gemeente kan helpen door: top 3

Met duidelijke standpunten (58% van de stemmers)

Met een overzicht van standpunten (49% van de stemmers)

Door belo�en na te komen (51%)

Met een stemwijzer (40%)

Door te laten zien wie ze zijn en waarom ik zou moeten stemmen (48%)

Met een stembureau in de buurt (32%)

Peiling opkomstbevordering gemeenteraadsverkiezingen Respondenten Apeldoorn 2022 Geslacht 62% 38%

30% 20% 10% 0

Lee�ijd

Uitgevoerd door Pro-Public

18-29 40-49 60-69 >80 20-39 50-59 70-79 691 respondenten vulden de enquête in. Er is gewogen op lee�ijd en geslacht

Stemmen

democratie inhoudt. En daar is onze interesse voor de politiek uit voortgekomen.”

door Marc Looijen 100

0

Ik stem graag op iemand waarin ik me herken.

7

Verkiezingskrant 4% 20%

60

40

?

Stellingen Verkiezingskrant

6

Sinds 2016 organiseerde de gemeenteraad van Apeldoorn samen met Brummen, Voorst en Epe de eerste cursussen Politiek Actief. Hiermee willen de gemeenten kansen creëren voor inwoners die belangstelling hebben om politiek actief te worden, maar nog niet veel kennis hebben van de gemeente en gemeenteraad. Vergroten van inzicht met betrekking tot mogelijkheden van inwoners die meer invloed willen uitoefenen op de lokale besluitvorming.

Het is een doorslaand succes; vooral de gemeente Apeldoorn kreeg zoveel aanmeldingen, dat zij in plaats van één cursus meteen twee cursussen kon organiseren.

Het succes is gebleven, want sinds 2016 wordt de cursus ieder jaar georganiseerd en is er een continue wachtlijst van mensen die willen deelnemen.

Niet alleen de cursussen lopen jaarlijks door met veel succes, er zijn ook veel cursisten die daadwerkelijk politiek actief zijn geworden als gemeenteraadslid.

Lucy Sennef volgde de cursus Politiek Actief samen met haar man Jeroen. De beide vijftigers wonen nu bijna twee jaar in Apeldoorn, na vele verhuizingen in korte tijd vanwege diverse internationale functies van Jeroen.

“We hebben in voormalig Joegoslavië gewoond tijdens de oorlog, jarenlang in het Midden-Oosten en ook nog in West-Afrika, waar corruptie aan de orde van de dag is. Uiteindelijk in Den Haag, om de hoek van het Binnenhof. Het lukt je haast niet om dan géén Tweede Kamerlid tegen het lijf te lopen, haha. Maar zeker na de ervaringen in West-Afrika, zijn we er terug in Nederland achter gekomen wat

Een flinke inleiding om te motiveren waarom Lucy en Jeroen al binnen een half jaar in Apeldoorn besloten om zich aan te melden voor de cursus. “We dachten: hier willen wij bij zijn. Om meer van de lokale politiek te weten te komen, maar ook om inzicht te krijgen op welke partij we straks moeten gaan stemmen. Het was daarnaast een unieke manier om onze nieuwe woonplaats te leren kennen.”

Met een ‘klasje’ van zo’n twintig belangstellenden begonnen de lessen Politiek Actief. “Het was in één woord geweldig”, zegt Lucy. “Goede begeleiding, een lijvig boekwerk met informatie, en de burgemeester en een aantal raadsleden die kwamen kijken in de raadszaal. Erg bijzonder ook om daar te mogen zitten, trouwens. We hebben in die weken ook een raadsvergadering bijgewoond, erg interessant om mee te maken. De cursus heeft ons gesterkt in het gevoel dat we willen meehelpen in de lokale politiek, niet per se als raadslid maar meer in een ondersteunende rol. We waren geraakt door de passie die

de raadsleden voor hun functie aan de dag leggen, om op te komen voor hun opvattingen en idealen.

Als ik zelf raadslid was, kwam ik op voor de zwakkeren in de samenleving, want dat is altijd een van mijn speerpunten geweest.”

Lucy en Jeroen vonden het bovendien erg interessant om een inkijkje te krijgen in de financiën van de Gemeente Apeldoorn.

“Hoe de MeerjarenProgrammaBegroting wordt vastgesteld, welke prioriteiten er liggen. We hebben in de cursus veel belangwekkende thema’s behandeld en onze interesse in het democratisch bestel is alleen maar verder aangewakkerd.

Komt er een vervolgcursus, zijn wij zeker van de partij.”

De verkiezingsuitslagen in vroeger tijden De organisatie rondom stemmen en bekend maken van verkiezingsuitslagen, is zo vanzelfsprekend dat we daar los van tijd en plaats van op de hoogte worden gehouden. Naast het feit dat je de hele dag door kunt stemmen op één van de vele stemlokalen in jouw woonplaats, of elders, is ook het nieuws erover continu aanwezig. Over de uitkomsten, tussentijds en definitieve, word je de hele dag op de hoogte gehouden via de vele mediakanalen.

Het is een waar mediaspektakel geworden en je hoeft niets te missen. Maar is dat altijd zo geweest?

We kijken terug in de tijd met Ben Mouw, voorzitter van het Erfgoedplatform Apeldoorn.

Hoe werden burgers geïnformeerd?

Mensen zijn altijd nieuwsgierig naar wat er om hen heen gebeurt. maar hoe ging dat in tijden dat mensen nog niet konden lezen en er nog geen moderne media waren?

“Ja, mensen wilden op de hoogte

worden gehouden van belangrijke gebeurtenissen. Uitslagen van verkiezingen bijvoorbeeld werden dan door een stadsomroeper bekend gemaakt. Hij luidde de bel en mensen verzamelden zich en zo kon deze het nieuws brengen.”

Stadsomroeper was een gevaarlijk beroep omdat het nieuws vaak rauw op het dak viel van de aanwezige burgers. Zeker bij berichten over belastingverhogingen. De omroeper riep dan de bescherming in van een machtig persoon. Het doden van een boodschapper werd beschouwd als landverraad. In Engeland is er zelfs een gezegde dat luidt: ‘don’t shoot the messenger’.

“In het CODA Archief en de Koninklijke Bibliotheek zijn tussen 1844 en 1950 meer dan 100.000 pagina’s verschenen van onder andere de Nieuwe Apeldoornsche Courant.

Daar kon ik nog wat vinden. Sinds de jaren ’30 en ’40 ging dit via de kranten, echter de levensstandaard was voor veel mensen niet van dien

aard dat ze zich een abonnement op zo’n krant konden veroorloven.

Daar moest dus wat op gevonden worden. Er werd dan op de centrale vestiging van een krant, voor de Nieuwe Apeldoornse Courant was dat aan de Kanaalstraat, een papieren versie voor het raam geplakt.

Op deze zogenoemde plakkaten konden mensen kennis nemen van belangrijk nieuws. Doorgaans ging het over voetbaluitslagen. Maar bij verkiezingen gold dat uiteraard voor de verkiezingsuitslagen. Daar kwamen de mensen dan samen, lazen het nieuws en bespraken dat samen.”

Dat het een belangrijke kwestie was, is te lezen over de bemoeienis van de commissaris van de politie bij de verkiezingsuitslag, die het volgende bekend maakte: ‘De Commissaris van Politie maakt bekend dat de Kanaalstraat op 26 April vanaf 7 uur n.m. tot na afloop der verkiezingsuitslagen voor alle rijverkeer gesloten is. Rijwielen mogen

dan ook niet aan de hand worden meegenomen.’

Na de oorlog veranderde dat snel.

Steeds meer mensen hadden zelf een radio en konden daar veel nieuws volgen. Dit betrof dan alleen het landelijke nieuws, want regionale uitzendingen waren er nog niet.

Ook hadden steeds meer mensen toegang tot de geschreven pers.

8

Verkiezingskrant

Verkiezingskrant

9

Status van gezinsstad behouden en versterken Jan Dirk van der Borg is lijsttrekker van het

Christen-Democratisch Appèl, CDA Apeldoorn.

Wat loopt er in Apeldoorn verkeerd zonder uw partij in de raad?

Alles! Nee, haha. Maar onze fractie redeneert vanuit en heeft oog voor de samenleving. Daar schort het bij andere partijen nog weleens aan. Wij vinden het contact met de inwoners enorm belangrijk: met scholen, wijken, verenigingen. Persoonlijke ontmoetingen zijn van essentieel belang om

de uitdagingen in onze samenleving aan te pakken. Want dan hoor je pas wat er echt speelt en kun je er ook gericht mee aan de slag.

Verder is het noodzakelijk om te blijven investeren in de gemeente Apeldoorn, om de status van gezinsstad vast te blijven houden en te versterken.

Welke keuze zou u maken als de gemeente Apeldoorn 10 miljoen euro overhoudt?

Om te beginnen is dat natuurlijk goed nieuws. Dan kun je als politieke partij vertellen wat je wel graag wilt doen. Een paar punten

zijn hier heel belangrijk. Ten eerste een volgende stap zetten in het bouwen aan Apeldoorn, met oog voor ruimte en groen. Want meer woningen bouwen is hard nodig. Maar niet alleen het fysiek bouwen van huizen is nodig, we moeten ook samen bouwen aan een socialer en veiliger Apeldoorn.

Ik zie om me heen steeds vaker asociaal gedrag; dat is niet alleen een landelijke trend, dat gebeurt ook hier in Apeldoorn. We moeten te allen tijde respectvol met elkaar omgaan, inwoners een veilige omgeving bieden. Verder wil het CDA Apeldoorn blijven investeren

in scholen en het onderwijs en, heel belangrijk: de bestrijding van armoede. Wat ons betreft groeit geen enkel kind nog op in armoede, dat is onacceptabel.

Welke keuze zou u maken als de gemeente Apeldoorn 10 miljoen euro te kort komt?

Daar hebben we de afgelopen jaren natuurlijk goed over kunnen nadenken, want we komen uit een decennium van financiële tekorten. Daardoor heeft de gemeente veel bezuinigingen moeten doorvoeren. Dat moet nu klaar zijn, geen bezuinigingen meer. Apel-

doorn staat nu ‘in de plus’ en wat ik al eerder zei: we moeten blijven investeren in de ontwikkeling van Apeldoorn. Mochten er onverhoopt toch weer tekorten ontstaan, dan kiezen wij ervoor om het investeringsprogramma te beperken. En wat we in elk geval níet gaan doen bij een dergelijk tekort: we blijven af van de zorg en zeker ook géén lastenverhoging voor de inwoners.

tiek geïnteresseerd geweest. De dynamiek in de politiek heeft me altijd bijzonder aangesproken, dus het was niet meer dan logisch dat ik, toen ik in Apeldoorn kwam wonen, aan zou sluiten bij een lokale partij. Ik groeide op in het tijdperk ‘einde Ruud Lubbers/begin Wim Kok’ in de jaren 90 in een leuke, stabiele samenleving. De aanslag met de vliegtuigen op de Twin Towers in New York in 2001 heeft de wereld flink op z’n kop gezet. Er is een verharding in de maatschappij opgetreden die je ook terugziet in de politiek. Ook daarom is het zo belangrijk hoe wij als lokale over-

heid omgaan met onze inwoners.

Als christen-democratische partij hebben wij als uitgangspunt dat de samenleving centraal staat en dat een mens vooral tot bloei komt in zijn relatie met anderen.

Welke keuze zou u maken als de gemeente Apeldoorn 10 miljoen euro te kort komt?

“Dan kijken we of er bij de EU subsidies zijn om in te zetten voor lopende projecten als bijvoorbeeld duurzaamheidsprojecten, of innovaties. Er is geen budget meer voor lobby in Den Haag, er worden geen prestige-evenementen gefinancierd. En budgetoverschrijdingen pakken we aan binnen de gemeente en bij zorgfraude halen we elke cent terug. Verder de buikriem aanhalen, kleine taakstellende bezuinigingen, met de kaasschaaf dus.”

Hoe bent u in Apeldoorn en in de lokale politiek beland?

“Via de SP, waarvoor ik op plaats vijf van de lijst stond in 2010, actief als fractievolger. Daarna in 2011 kandidaat voor de Groenen, vervolgens was ik een jaar of acht actief in diverse cliëntenraden. De laatsten waren de Regionale Cliëntenraad van de Arbeidsmarktregio Stedenvierkant en de cliëntenraad voor Werk en Inkomen in Apeldoorn.’’ ‘‘Sinds 2016 werk ik mee aan het sociaal spreekuur van Philadwars.

Lid van 50PLUS ben ik sinds 2017 en donateur van de Stichting sociale Christen-Democratie. Daarnaast

ben ik betrokken bij Pensioenactie Oost. Met hen ging ik zaterdag demonstreren tegen de ingreep in de AOW in Utrecht. Kortom, ik voel me betrokken bij het sociale domein en 50PLUS vindt ook dat het beter moet en kan.”

Welke keuze zou u maken als de gemeente Apeldoorn 10 miljoen euro te kort komt?

“Voor ons is belangrijk dat iedereen een dak boven het hoofd heeft, een goed belegde boterham, goed onderwijs en goede zorg, dicht bij huis en betaalbare sport- en culturele voorzieningen. Dat is steeds ons uitgangspunt. Als er een tekort is, kun je er bijvoorbeeld voor kiezen bepaalde investeringen niet te doen of uit te stellen. Je kunt ook investeringen over een langere termijn afschrijven, dus dan drukken die jaarlijks minder op de begroting.

We willen hoe dan ook dat de mensen met de smalle beurs hier niets van merken.”

Hoe bent u in Apeldoorn en in de lokale politiek beland?

“Ik ben nu 40 jaar lid van de PvdA. In de jaren negentig ben ik zeven jaar fractievoorzitter geweest in de gemeente Naaldwijk, nu onderdeel van de gemeente Westland.

Door mijn werk ben ik in 1999 in Apeldoorn gekomen. In 2006 ben ik gekozen als afdelingsvoorzitter.

Dat heb ik acht jaar gedaan. In periode 2014-2018 was ik raadslid.

In 2018 moesten we een behoorlijke verkiezingsnederlaag incasseren: van vier gingen we naar twee zetels. Ik viel buiten de boot. Ik ben toen doorgegaan als fractievertegenwoordiger op de portefeuilles die ik ook al als raadslid

had: sociaal domein, onderwijs en kunst en cultuur. En nu dus lijsttrekker van PvdA Apeldoorn voor de gemeenteraadsverkiezingen van 14, 15 en 16 maart 2022. Uiteraard niet alleen, maar met een enthousiast team van echte sociaaldemocraten.”

Hoe bent u in Apeldoorn en in de lokale politiek beland?

Ik ben geboren op Texel en ik ben eigenlijk wel mijn hele leven poli-

Wij staan voor duidelijke taal en kritische vragen Sjanie Donker

is lijsttrekker van 50Plus.

Wat loopt er in Apeldoorn verkeerd zonder uw partij in de raad?

“De kritische vragen over geld, sociale voorzieningen, woningbouw, natuurbeleid en toerisme worden dan niet gesteld. Want willen we woningen bouwen voor mensen uit het westen of voor mensen uit Apeldoorn? En hoe regelen we dat?

Wordt geld voor het sociale domein daar ook voor gebruikt? Zijn zonneparken en windmolens goed voor het toerisme in Apeldoorn, nu wandelen en fietsen steeds populairder worden? Ik, Sjanie Donker, ben

bekend om mijn duidelijke taal en kritische vragen.”

“Ik merk tijdens het sociaal spreekuur bij Philadwars dat de ambtelijke taal met zijn omhaal van woorden, verwarrend is. Menig hoogopgeleide geeft toe zelf ook moeite te hebben met dit soort brieven.

Recent bleek dat de afspraken die gemaakt waren over het parkeren op de voetbalvelden van AGOVV, door betrokken partijen dusdanig verkeerd zijn begrepen dat partijen nu diametraal tegenover elkaar staan en onteigening van die velden dreigt. Daarnaast kan de informatie over inkomensondersteunende voorzieningen beter. Het is toch

bizar dat de tekorten in het sociale domein opgelost moeten worden in dat sociale domein, terwijl niet gebruikt budget voor datzelfde domein teruggestort wordt in de algemene reserve, zoals de 13 miljoen in 2020. Daar zal ik vragen over stellen.”

Welke keuze zou u maken als de gemeente Apeldoorn 10 miljoen euro overhoudt?

“Dat is dan onder andere voor mensen die het financieel niet breed hebben. Dan is 0,5 % gedurende 5 jaar voor acute tandzorg (kies trekken) voor jongeren in de schuldhulpverlening. Die mogen zich van

hun bewindvoerder hiervoor niet verzekeren, want dat gaat ten koste van hun afloscapaciteit. Hierin voorziet de Bijzondere Bijstand niet. Middeleeuwse taferelen, helse pijn en dan zelf zo’n tand moeten trekken. Dat willen we niet.

50PLUS vindt dat dit beter moet.

Ik zou het verdelen onder de duizenden vrijwilligers in Apeldoorn en de dorpen als blijk van waardering voor hun onschatbare inzet voor hun medemensen. En 10% aanwenden voor respijtzorg voor overbelaste mantelzorgers. Plus een verbod op het verrekenen van de uitvoeringskosten, denk aan bijvoorbeeld salarissen. De helft van

dat budget gebruiken voor aankoop van grond ten behoeve van een Tiny House Project voor huisvesting van jongeren tot 25 jaar.”

Iedereen verdient een dak boven het hoofd

Chris Schouten

is lijsttrekker van de Partij van de Arbeid, de PvdA.

Wat loopt er in Apeldoorn verkeerd zonder uw partij in de raad?

“In alle bescheidenheid, de PvdA heeft altijd goede raadsleden en bestuurders voortgebracht. Met specifieke aandacht voor mensen met lagere- en middeninkomens. Als partij houden we de Apeldoornse politiek bij de les, via eigen voorstellen, vragen of moties. De PvdA vindt onder andere dat Apeldoorn per bouwproject verschillende inkomensgroepen - laag, midden en hoog - moet bedienen, om zo voor een goede spreiding over de wijken te zorgen. Ander voorbeeld: ons pleidooi voor voldoende openbare en opengestelde toiletten, met name voor mensen met blaas- en

darmproblemen. Daarnaast namen we het initiatief om via de gemeenteraad druk uit te oefenen op de provincie om geld beschikbaar te stellen om hoogspanningskabels in De Maten en Woudhuis-Osseveld ondergronds te krijgen. Wij zien onszelf als een lokale partij met lijntjes naar onze provinciale en landelijke partijgenoten. Langs die lijntjes kunnen we voor Apeldoorn dingen bereiken waar wij provincie of rijk bij nodig hebben. Momenteel maken we ons ook sterk voor verhoging van het minimumloon naar 14 euro.

Mensen moeten soms twee of drie banen hebben om rond te komen.

Dat moet in een beschaafd land als het onze niet hoeven.”

Welke keuze zou u maken als de gemeente Apeldoorn 10 miljoen euro overhoudt?

“10 miljoen is een kleine 2% van het totale budget van de gemeente Apeldoorn, 618 miljoen. Na de coronapandemie snakt jong en oud bijvoorbeeld naar meer culturele en sportieve evenementen. En wat te denken van betere fietsvoorzieningen, zoals goede fietspaden in de stad en tussen de stad en de dorpen en in de regio. Ook tekorten in de jeugdzorg aanvullen. Hopelijk is dat niet nodig omdat de rijksoverheid, volgens afspraak met alle gemeenten, nog met miljoenen over de brug moet komen.

Belangrijk zijn ook investeringen

om de mantelzorgers, oud en jong, te ontlasten. Mantelzorgers moeten zo nu en dan lucht krijgen, er een weekendje of weekje tussenuit kunnen. Dit kan bijvoorbeeld via de thuiszorg of een tijdelijk verblijf van de zorgbehoevende partner of ouder in een instelling. Dat noemen we respijtzorg. Ik benadruk steeds dat de mantelzorg een volwaardige schakel in de zorgketen is. Als die wegvalt, heeft de professionele zorg een groot probleem. Dus daarom investeren in respijtzorg. Er zijn partijen die de individuele mantelzorgwaardering willen verhogen van € 50 naar € 100. Ik zeg: leg dat geld bij elkaar en zorg voor meer investeringen in vervangende zorg.”

10

Verkiezingskrant

Verkiezingskrant

11

Alle kleine beestjes helpen!

Maaike Moulijn

is lijsttrekker voor de Partij voor de Dieren.

Wat loopt er in Apeldoorn verkeerd zonder uw partij in de raad?

“Een heleboel natuurlijk. Wij zijn echt het groene geweten van de raad. Zelfs partijen die zeggen dat ze groen zijn, kijken vaak vooral naar wat goed is voor mensen op korte termijn. Wij kijken ook naar dieren en planten en toekomstige generaties. Wij vinden dat als je goed zorgt voor het kleinste en meest kwetsbare, zoals een insect,

dan zorg je ook goed voor de rest.

Daarom is ons motto: alle kleine beestjes helpen! We zitten nu in een gevaarlijke klimaat- en natuurcrisis. Het is noodzakelijk dat we anders omgaan met onze leefomgeving. Onze partij herinnert de andere fracties, burgemeester en wethouders, inwoners en bedrijven continu eraan dat we niet alleen groene woorden moeten hebben, maar dat ook moeten doen en dat betekent andere keuzes maken.”

Welke keuze zou u maken als de gemeente Apeldoorn 10 miljoen euro overhoudt?

“Je zult begrijpen dat dit naar klimaat en natuur gaat. We willen daarin fors investeren. Zoals het verbinden van groene gebieden met elkaar en de omringende natuur om zo de biodiversiteit te bevorderen en weerbaarder te worden tegen de gevolgen van klimaatverandering. Daarbij hoort ook het inzetten op energiebesparing en andere manieren van het opwekken van energie. Uiteindelijk brengt ons dat meer groen en lagere energierekeningen. Al met al staan we voor het verbeteren van de wereld, te beginnen in Apeldoorn. Het kan!”

Welke keuze zou u maken als de gemeente Apeldoorn 10 miljoen euro te kort komt?

“Stop met prestigeprojecten die slechts bedoeld zijn om Apeldoorn op de kaart te zetten. Denk dan aan grote sportevenementen, smart city, het ontwikkelen van het Centrum voor Veiligheid en Digitalisering en andere manieren om hoger onderwijs naar Apeldoorn te krijgen. We zijn van oudsher een mbo-gemeente. En we hebben juist veel mensen nodig in de zorg, bij de energie- en landbouwtransitie. Laten we daarop inzetten! Ik wil ook nog iets

zeggen over het Marktplein en de dure Markthal. Apeldoorn had er ook voor kunnen kiezen om alleen de belangrijkste zaken te herstellen en het plein te vergroenen.

Bij ons zou de huidige aanpak gesneuveld zijn.”

Hoe bent u in Apeldoorn en in de lokale politiek beland?

“Tijdens een actie tegen de jacht leerde ik Harry Voss kennen. Hij vroeg of ik samen met hem wilde meedoen aan de gemeenteraadsverkiezingen in 2010. Dat heb ik gedaan. Hij werd fractievoorzitter en ik werd fractievertegenwoor-

diger. Later volgde ik hem op. Ik moest wel erg wennen aan het tempo in de politiek. Alles gaat heel langzaam. Dat is vooral moeilijk wanneer je ziet dat er hoge urgentie is, zoals bij de achteruitgang van de natuur. Onze partij voelt als aanjager van de groene agenda altijd haast. We zien onszelf als de haas in de marathon, die anderen aanspoort tot spoed.

En ook al gaat het langzaam, dat lukt wel, zie bijvoorbeeld het vuurwerkverbod, het groenplan, dierenwelzijnsbeleid en de ingezette landbouwtransitie (geen megastallen meer).”

Met term gezinsstad sluit je mensen uit Lilian Haak

is lijsttrekker van de nieuwe partij WijApeldoorn.

Wat loopt er in Apeldoorn verkeerd zonder uw partij in de raad?

“Als WijApeldoorn niet in de raad zit, dan verliezen we de aandacht voor alle mensen die geen gemiddelde inwoner zijn. WijApeldoorn legt de nadruk op een veelkleurig Apeldoorn waar iedereen erbij hoort. Samen maken wij Apeldoorn en dat wordt helaas soms vergeten.

Apeldoorn noemt zich een gezinsstad en daarbij denken mensen aan een vader en moeder met 2,5 kinderen in een eengezinswoning.

Maar dat klopt niet met de werkelijkheid. De helft van Apeldoorn is 50+. Er zijn veel ouderen die alleen of met z’n tweeën wonen en jongeren die een appartement zoeken. Er zijn ook éénoudergezinnen of gezinnen met twee ouders van hetzelfde geslacht. Zoveel mensen, zoveel behoeften. Door zo nadrukkelijk te spreken over ‘gezinsstad’, sluit je ook mensen uit. De aandacht gaat nu vooral uit naar de grote gemiddelden en daar moeten we vanaf.”

Welke keuze zou u maken als de gemeente Apeldoorn 10 miljoen euro overhoudt?

“We hebben een gigantische woningachterstand in Apeldoorn.

Het inwonersaantal zal groeien naar 180.000 inwoners. Daarom hebben wij in 2030 8.000 extra woningen nodig en in 2040 meer dan 12.500. Dat los je niet op met kleine plannen. WijApeldoorn pleit daarom voor een heel nieuw dorp erbij.

Het beter inrichten van de woonbehoefte begint met het onderzoeken van de woonbehoeften van unieke mensen in alle fasen van hun leven.

Op dit moment wordt gebouwd vanuit het concept gezinsstad. Dat sluit lang niet altijd aan bij de werkelijkheid. Gezinnen krijgen andere samenstellingen en huishoudens

worden kleiner. Ouderen gaan alleen of met z’n tweeën verder en willen wonen zoals dat past bij hun levensfase. En hoe zit het met wonen voor studenten, of starters?

Wij moeten de behoeften die de huidige inwoners van Apeldoorn hebben, kennen en daarvoor bouwen.”

Welke keuze zou u maken als de gemeente Apeldoorn 10 miljoen euro te kort komt?

Lilian antwoordt snel: “WijApeldoorn vindt dat geen moeilijke vraag. Stop met prestigeprojecten zoals bijvoorbeeld de luxe verbouwing van het

nood als eerste moeten schrappen. Net als thuis moet je ook als gemeente letten op je huishoudboekje. Als je niet zoveel geld hebt, dan ga je dat niet uitgeven aan luxes. Je moet de basisbehoeften op orde hebben. Wonen en veiligheid moeten goed geregeld zijn. Dat is belangrijker dan luxe en sier.” marktplein. Wij zeggen ‘ja’ tegen noodzakelijk onderhoud, maar ‘nee’ tegen luxe uitgaven waar de inwoner niet om heeft gevraagd.

Zaken die alleen voor ‘de leuk en sier’ zijn zullen wij in tijden van

politiek maakt keuzes, maar de gevolgen daarvan voelen wij in Apeldoorn. Daarom kies ik bewust voor een lokale partij. De chaos van Den Haag willen we niet doorvertaald zien in de lokale politiek.

De belangen van de inwoners van Apeldoorn staan bij WijApeldoorn op de eerste plaats!”

Hoe bent u in Apeldoorn en in de lokale politiek beland?

“Grappig dat je dit vraagt. Ik ben er bij toeval ingerold. Toen de kinderen het huis uit gingen, had ik meer tijd beschikbaar. Toen ben ik me opnieuw met de politiek bezig

gaan houden. Ik ben iemand die zich wel durft uit te spreken en dat valt op. Inmiddels ben ik fractievoorzitter van WijApeldoorn, een fractie van vier personen plus een fractievertegenwoordiger. Het belangrijkste voor mij zijn de inwoners van Apeldoorn. Van de inwoners horen we wat er leeft en daar zetten we ons voor in. Dat doe ik met passie voor iedereen die zich geen gemiddeld persoon voelt. Ik vind het heel fijn om dingen voor de inwoners te betekenen. Soms zijn dat grote dingen die in de krant komen en soms kleine dingen die niemand weet maar wel het verschil maken. De landelijke

Nederland. Dat wil ik ook in Apeldoorn. Dus de kwetsbaren mogen hoe dan ook niets merken van dat tekort. De gemeente zou in zo’n geval de grote investeringen kritisch onder de loep moeten nemen. Maar ik ben financieel onderlegd en kijk ook anders naar tekorten. Vaak is het ook een boekhoudkundige realiteit. Het is vooral een momentopname die iets zegt over een bepaalde periode, maar niet of een gemeente nu financieel gezond of ongezond is.

Je kunt het jaar erop bijvoorbeeld een overschot hebben. Apeldoorn heeft gelukkig op dit moment een vermogen waarmee je een mogelijk tekort kunt opvangen.”

Hoe bent u in Apeldoorn en in de lokale politiek beland?

“Ik raakte geïnteresseerd in de landelijke politiek en heb een aantal jaar ondersteuning geboden bij de landelijke campagne van DENK. En eigenlijk had ik er niet aan gedacht om lokaal wat te gaan doen totdat ik ontdekte dat er ook in Apeldoorn veel armoede is.

Toen was de keuze snel gemaakt.

We hebben onze plannen voorgelegd en dat is meteen goedgekeurd. Nu hebben we zes mensen op de kieslijst staan. Mijn ambitie is dus echt verandering brengen in de thema’s armoede en woningnood. Als fiscalist kan ik die kennis goed inbrengen. Het lezen van

juridische stukken ben ik bijvoorbeeld gewend, daarnaast is het ook fijn dat ik goed de details kan zien.

Het nieuwe gemeentebestuur mag zich opmaken voor kritische en betrokken raadsleden van DENK.”

Inzetten op bestrijding kinderarmoede

Muhammed Asilsoy

is lijsttrekker van DENK, nieuw op de Apeldoornse kieslijst.

Wat loopt er in Apeldoorn verkeerd zonder uw partij in de raad?

“Goeie vraag. Er gaan heel veel dingen goed, maar er zijn ook zaken waar te weinig aandacht voor is. Met name voor het bouwen van betaalbare huur- en koopwoningen. Wat mij daarbij opvalt, is dat er geen harde percentages op papier staan binnen de gemeente. En dat is waar ik mij sterk voor maak. Bijvoorbeeld dat bij nieuwe projecten 40% sociale huurwoningen, 40% betaalbare koop- en huurwoningen (tot NHGgrens) worden gebouwd en 20% wordt overgelaten aan de markt. De gemeente hanteert nu geen strakke norm en laat daarmee alles te veel open. Daarmee los je de huidige

woningnood niet op. In Apeldoorn wacht je acht jaar op een sociale huurwoning. Dat kan niet. Daarnaast is te weinig aandacht voor armoede in Apeldoorn. We zien mensen in bepaalde wijken in armoede leven.

Ze hebben gewoon moeite om aan het einde van de maand de rekeningen te betalen. Daar moet meer geld naar toe om dat structureel aan te pakken, te beginnen met de bestrijding van kinderarmoede. Het beschikbare budget voor kinderen moet minimaal verdubbeld worden.

En ten derde wil ik me inzetten voor de bestrijding van racisme en discriminatie in Apeldoorn. Iedereen hoort erbij, ongeacht je leeftijd, afkomst, religie, of geaardheid.”

Welke keuze zou u maken als de gemeente Apeldoorn 10 miljoen euro overhoudt?

“Dan kom ik toch uit op het bestrijden van kinderarmoede.

Op dit moment is er 75 euro per kind per jaar beschikbaar en dat moet minimaal naar 150 euro.

Hiernaast zie ik dat mensen, via bepaalde Facebookpagina’s, maaltijden met elkaar delen, omdat ze geen geld hebben voor boodschappen. Dat is onacceptabel in Apeldoorn. En bedenk dan eens wat dat voor kinderen betekent.

Het is fijn als mensen dit voor elkaar willen doen, maar het liefst wil je dat het niet nodig is. Dit heeft dan ook echt prioriteit. Ook

is het heel belangrijk dat er geïnvesteerd wordt in jongerenwerkers en dat zij goed gefaciliteerd worden om hun werk te doen. Ik wil inzetten op meer preventie in de jeugdzorg. Als je uithuisplaatsingen kunt voorkomen doordat je er op tijd bij bent, dan bespaart dat veel geld, maar ook veel leed.

Dus liever hulp inzetten aan de voorkant.”

Welke keuze zou u maken als de gemeente Apeldoorn 10 miljoen euro te kort komt?

“Dit is echt een lastige hoor. DENK is een sociale partij, wil zij-aan-zij staan met de meest kwetsbaren en strijden voor een rechtvaardig

12

Verkiezingskrant

Verkiezingskrant

13

14

Verkiezingskrant

Verkiezingskrant

In de politiek moet het vooral om mensen gaan Ben Bloem

is lijsttrekker van ChristenUnie.

Wat loopt er in Apeldoorn verkeerd zonder uw partij in de raad?

“Ach… het zou een beetje arrogant zijn om te denken dat de wereld van ons afhangt. Maar we hebben de afgelopen jaren geprobeerd een kritisch geluid te laten horen als het gaat om megalomane projecten als de verbouwing van een gemeentehuis of de bouw van een markthal. Maar ook als het gaat om bezuinigingen op de zorg. We vinden het

belangrijk dat het in de politiek blijft gaan om mensen en dat de dingen die we doen vooral ten goede komen van de inwoners van onze mooie gemeente.

Een gemeente waar starters hun kansen op de woningmarkt zien groeien en lokale ondernemers worden beschermd tegen de 24-uurs economie. Uiteindelijk is ons verkiezingsmotto: ‘Bouw mee aan ons Apeldoorn’, waarin we recht willen doen aan iedere inwoner die bijdraagt aan de samenleving. Maar zeker ook aan hen die dat niet kunnen.”

Welke keuze zou u maken als de gemeente Apeldoorn 10 miljoen euro overhoudt?

“Dan zouden we het vooral ten goede willen laten komen van inwoners die een extraatje goed kunnen gebruiken.

Denk aan mensen die in armoede, of met schulden leven. En zeker als dat ook kinderen treft. We hebben ook aandacht voor onze lokale ondernemers die zwaar hebben geleden onder de coronamaatregelen. We zien dat niet als een doekje voor het bloeden, maar als een zinvolle injectie in de economie en een manier om ervoor te

zorgen dat iedereen mee kan (blijven) komen. Maar we durven ook te investeren in een zwembad of in beter openbaar vervoer. Zaken waar iedereen van mee kan profiteren.”

Welke keuze zou u maken als de gemeente Apeldoorn 10 miljoen euro te kort komt?

“We hebben een paar jaar geleden nog een eigen begroting gepresenteerd. Die had als titel ‘De sterkste schouders dragen de zwaarste lasten’. En dat vinden we écht.

Dus als we te kort komen, vinden we dat we als gemeente vooral

eerst naar onszelf moeten kijken en naar zaken die we eventueel kunnen schrappen of uitstellen. En pas als dat écht niet kan, kijken we eerst naar die partijen en mensen die dat ook kunnen missen. Denk daarbij aan de grotere bedrijven of de meer vermogende inwoners in onze gemeente. Uiteindelijk wil je dat ieder mens gezien wordt en tot bloei kan komen.”

Hoe bent u in Apeldoorn en in de lokale politiek beland?

“Ik was als hulpverlener actief onder Apeldoornse dak- en thuislozen en vond het belangrijk dat

we als gemeente goed omgaan met de middelen die we hebben.

Dat we zorgen voor mensen die het minder hebben, maar ook dat we voorkomen dat mensen die het goed hebben in zwaar weer terecht komen. ‘‘ ‘‘Voor je het weet schuur je dan tegen de lokale politiek aan en rol je er zomaar in. Ik heb er tot op de dag van vandaag geen seconde spijt van. Het is ontzettend leuk en dankbaar werk. Maar ook een enorme verantwoordelijkheid om samen met 38 collega’s vorm te mogen geven aan onze mooie gemeente.”

Minder ‘Den Haag’ in Apeldoorn Antoon Huigens

is lijsttrekker van GB-Apeldoorn, voorheen bekend onder de naam GemeenteBelangen.

Wat loopt er in Apeldoorn verkeerd zonder uw partij in de raad?

Onvoldoende focus op grondrechten en burgerbelangen levert te weinig focus op inspraak en een eerlijke energietransitie op. Het gemis aan voldoende GB wordt zichtbaar doordat de afvinklijstjes het winnen van de menselijke benadering.

De gemeente zou altijd, bij elke stap, moeten bedenken of de inwoners ermee gediend zijn. Zie bijvoorbeeld de kwestie windmolens

en zonneparken. Het college heeft de mond vol van ‘duurzaamheid’, maar laat de weerstand bij bewoners daartegen groeien door de manier waarop er met hun belangen omgegaan wordt. Op geen enkele manier is helder waar onze inwoners nu direct profiteren van een zonnepark.

Gaan hun energielasten naar beneden? Daarnaast kiezen wij voor minder ‘Den Haag’ in Apeldoorn. Want Apeldoorn is niet van Den Haag, Apeldoorn is van haar inwoners.

Daarmee bedoelen we dat de bewoners van Apeldoorn de regie moeten terugkrijgen over hun gemeente en hun leven. Een coalitie van landelijke partijen in Apeldoorn lijkt enkel

de grote lijnen van Den Haag te volgen. En dan sterft het lokale geluid.

De gemeente zal dus meer lef moeten tonen. Wat ik daarmee bedoel, valt binnenkort te lezen op www. kiesmetlef.nl Welke keuze zou u maken als de gemeente Apeldoorn 10 miljoen euro overhoudt?

Daar hoef ik niet lang over na te denken. Direct inzetten op armoedebestrijding. Het feit dat inwoners van Apeldoorn het financieel niet redden is onacceptabel. De kwaliteit van een samenleving meet je ook af aan het gevoerde armoedebeleid. Daarnaast zijn er nog twee

zaken die dan aangepakt kunnen worden, waaronder inzetten op écht groene energie en isolatie van woningen. Dus geen biomassa uit bomenkap, geen windmolens, geen grote zonneparken. Maar stel mensen in staat om hun eigen elektriciteit op te wekken op hun dak of collectief met anderen.

Het tweede punt is het technisch ondersteunen van burgerinspraak.

Veel mensen zijn niet aangehaakt op de digitale snelweg. Investeren in een betere fysieke infrastructuur, per wijk en dorp, voor inspraak dus.

Daarnaast het ontwikkelen van een inspraak-app.

zorgen dat tekorten veel minder voorkomen. Het lijkt een volstrekt normaal iets dat bij grote projecten, zoals nu het Marktplein, er altijd overschrijdingen zijn. Dat vindt GB onacceptabel. De tendens dat er (te) goedkoop wordt ingeschreven op projecten, om ze dan ‘op te plussen’, moet gekeerd.

De budgetten voor zorg en welzijn voor inwoners dienen altijd tot het uiterste overeind te blijven.

Welke keuze zou u maken als de gemeente Apeldoorn 10 miljoen euro te kort komt?

Allereerst moeten we ervoor

Hoe bent u in Apeldoorn en in de lokale politiek beland?

Toen ik in 2016 in Apeldoorn kwam wonen, had ik al wat politiek liberale achtergrond. Ik zocht direct

aansluiting bij een lokale partij, want ik vind principieel dat landelijke politieke partijen niet thuishoren in de gemeenteraad. Ik zocht contact met GemeenteBelangen en vervolgens vroegen zij me al vrij snel om de lijst te gaan trekken. Zo rolde ik in 2018 meteen de raad in, om vervolgens vier jaar lang te kunnen werken aan het opdoen van ervaring in de raad en aan GB als de inwonerspartij die het nu is geworden.

Aandacht voor zorg en goed sociaal beleid

Henk van den Berge

is lijsttrekker van de Staatkundig Gereformeerde Partij, de SGP.

Wat loopt er in Apeldoorn verkeerd zonder uw partij in de raad?

Laten we maar geen grote woorden gebruiken over onszelf. Dat past niet bij ons. Maar van verschillende andere partijen horen wij dat de SGP er zeker toe doet. Wij kiezen voor een positieve opstelling.

We vinden het belangrijk om het christelijk geluid te laten horen.

Hiervoor staan duidelijke richtlijnen in de Bijbel. Een voorbeeld is dat we oog moeten hebben voor onze naaste. Dat betekent dus dat wij veel aandacht hebben voor zorg en een goed sociaal beleid.

We moeten omzien naar mensen met problemen. Denk bijvoorbeeld aan eenzame jongeren en

ouderen. Waar wij ook aan hechten is het behoud van de zondagsrust, want God heeft de zondag als rustdag gegeven. De SGP vindt die voortjakkerende 24-uurseconomie niet nodig. Een kenmerk van ons is bovendien dat we kiezen voor een realistische koers, zoals bij duurzaamheid. Laten we doelen nemen waaraan onze inwoners en bedrijven kunnen voldoen. Daarbij moet ook de gemeente zich aan de afspraken houden. Een betrouwbare overheid is essentieel.

Welke keuze zou u maken als de gemeente Apeldoorn 10 miljoen euro overhoudt?

Dan zegt de SGP meteen: de zorg.

We hebben zeker in de coronatijd gezien hoe belangrijk dat is.

De zorg voor kwetsbare mensen is cruciaal. Maar er mag ook een flink bedrag naar mantelzorg. Dat is ook heel belangrijk. Daarnaast willen we het geld gebruiken voor een solide sociaal beleid; zo heeft de SGP zich met succes sterk gemaakt voor een ruimere RegelRecht-regeling voor minima. Ook is meer aandacht nodig voor de bouw van huur- en koopwoningen voor vooral jongeren en ouderen en voor de uitbreiding van bedrijventerreinen. Verder willen we extra geld voor de verbetering van fietspaden en duurzaamheid, in het bijzonder voor de isolatie van woningen.

Welke keuze zou u maken als de gemeente Apeldoorn 10 miljoen euro te kort komt?

Dan gaat de SGP eerst kijken naar bezuinigingsmogelijkheden. Daarbij zullen we uiteraard de kerntaken van de overheid, zoals veiligheid, een goed sociaal beleid, het onderwijs en duurzaamheid zoveel mogelijk ontzien. We kijken bij bezuinigingen eerder in de richting van topsport- en culturele evenementen. En belangrijk is ook dat we de efficiëntie bij de gemeente onder de loep moeten nemen. Ook daar kan worden bezuinigd. En sowieso mogen we niet kiezen voor belastingverhoging voor onze inwoners.

Hoe bent u in Apeldoorn en in de lokale politiek beland?

Sinds een klein jaar woon ik in Lieren, maar ik ben geboren en getogen in Zeeland en kom uit een politiek actieve familie. Mijn vader zat in de gemeenteraad, mijn opa ook en zelfs de generatie dáárvoor. Dat heeft mijn interesse in de politiek natuurlijk wel aangewakkerd. In 1988 verhuisden mijn vrouw en ik naar Apeldoorn, naar de wijk De Maten. Al snel ben ik fractiewerkzaamheden voor de SGP gaan doen en in 2002 werd me gevraagd of ik lijsttrekker wilde worden. Tot die tijd beschikte de SGP over één raadszetel, vanaf 2002 zijn het er twee. Bij elke

verkiezing is het overigens wel spannend of we die tweede zetel behouden, het is vaak krap aan, dus ik hoop oprecht dat de inwoners ons 16 maart weer weten te vinden.

15

16

Verkiezingskrant

Verkiezingskrant

17

Samen met inwoners vorm geven aan ideeën Peter Messerschmidt

is lijsttrekker van Lokaal Apeldoorn.

Wat loopt er in Apeldoorn verkeerd zonder uw partij in de raad?

“Dan mist Apeldoorn een echt onafhankelijke partij die samen met de inwoners vorm geeft aan ideeën en oplossingen. Dat samen doen vinden wij cruciaal en luisteren is daarbij belangrijk.

Als de lokale partij zijn we geen afdeling van een landelijke partij.

We willen echt problemen oplossen zoals de realisatie van de tunnel in de Laan van Osseveld. En

de Apeldoorn Pas waarmee iedereen, zonder dat zichtbaar is of je veel of weinig inkomen hebt, bij lokale ondernemers met korting kan kopen of naar een voorstelling in Orpheus. De meeste mensen op onze kieslijst wonen al lang in Apeldoorn en werken voor een betere stad en dorpen voor onze inwoners. Dat is onze passie.”

Welke keuze zou u maken als de gemeente Apeldoorn 10 miljoen euro overhoudt?

“Het is heel fijn als er geld over is.

Dat willen we dan ten goede laten

komen aan concrete zaken. Denk aan het opknappen van openbare ruimtes met extra groen. Mensen voelen zich blijer in een natuurlijke omgeving. We gaan ook aan de slag met het zwerfafval. Denk dan aan het plaatsen van chips in afvalcontainers waarmee afvalverwerkers een signaal krijgen.

Dan wordt de container geleegd en je voorkomt dat mensen afval buiten de container plaatsen. Ook op het vlak van afvalscheiding kunnen we het slimmer doen. Als laatste willen we investeren in een betere doorstroming bij verkeersknelpunten

voor fietsers, auto’s en voetgangers, waardoor de bereikbaarheid binnen Apeldoorn verbetert.”

over bent, mensen heel redelijk zijn. Je moet daarom transparant zijn in de mogelijk- en onmogelijkheden. Het gaat over het algemene belang.”

Hoe bent u in Apeldoorn en in de lokale politiek beland?

“Op een gegeven moment kwam ik via vrienden bij de partij terecht en ging mee naar een fractievergadering. Dat vond ik

interessant en het bleef hangen.

Zo kwam ik tot de conclusie dat ik lokaal een goede maatschappelijke bijdrage kon leveren. Dat paste ook bij de activiteiten die ik in het verenigingsleven al uitvoerde. Ik wil namelijk graag bijdragen aan een goede leefomgeving voor iedereen en lokaal zie je vaak direct het resultaat. Bij Lokaal Apeldoorn sprak mij vooral de co-creatie aan, samen met inwoners zaken oppakken. Heel hands on. Er is veel mogelijk, alhoewel je het ook niet iedereen naar de zin kunt maken. Toch ervaar ik dat, als je daar duidelijk

Hoe bent u in Apeldoorn en in de lokale politiek beland?

“Ik heb me altijd geïnteresseerd in politiek, maar ik had geen ambities om in de politiek te gaan. Maar door alle ontwikkelingen in de huidige maatschappij, kon ik niet meer stil blijven zitten. Na mijn studie Planologie heb ik in het bedrijfsleven gewerkt en sinds 10 jaar heb ik een winkel in Apeldoorn.

We zijn bij Forum allemaal mensen met heel diverse achtergronden die midden in de maatschappij staan. Mensen die zich oprecht zorgen maken over de ontwikkelingen in ons mooie land. Ik ben al lang lid van de partij en heb me

ingezet bij campagnes. De stap om zelf actief te worden was eigenlijk logisch en ik ben als lijsttrekker enorm trots op ons FVD-team voor Apeldoorn.”

“In eerste instantie ontstaan dit soort tekorten veelal door bureaucratie en financiële missers, als gevolg van verkeerde inschattingen

en prioriteiten. Er moet een veel grotere budgetcontrole plaatsvinden bij grote projecten, met tijdige informatie over de harde doelen die gesteld zijn. De overheid moet veel meer voorwaardenscheppend zijn in plaats van een uitdijend ambtenarenapparaat. En we moeten kritisch kijken naar de vorm van aanbestedingstrajecten; de kosten van de uitvoering van aanbestedingen worden bijvoorbeeld nooit meegenomen in de begroting. Wat ons betreft moet er ook een betere afstemming zijn met en op de lokale ondernemers.

Er liggen wat dat betreft kansen genoeg in de regio waarmee je de lokale economie versterkt.”

aan de andere kant van de snelweg, die beter verbonden is met de Randstad dan met het centrum van Apeldoorn. Daarnaast mogen de winkeltijden op zonen feestdagen ook ruimer. Dat past een grote gemeente als Apeldoorn. Als laatste wil D66 veel meer gemeentelijke regie op het opwekken van energie. We moeten investeren in zonnepanelen op gemeentelijke gronden en op restruimtes. Er zijn nog zoveel plekken in Apeldoorn waar dat kan: parkeerplaatsen, bermen of bedrijventerrein. De gemeente kan de opbrengst dan weer zo investeren, dat iedereen kan profiteren.”

Welke keuze zou u maken als de gemeente Apeldoorn 10 miljoen euro te kort komt?

“Wat je in ieder geval niet moet doen, is de kaasschaafmethode.

Ik ben veel meer voor van scratch af aan kijken. Wat is nodig in plaats van wat is ooit bedacht.

Ik zou de deskundigheid van de samenleving erbij betrekken, via een burgerberaad. Dat heeft de gemeente Zeist onlangs gedaan en was erg succesvol. In een goed begeleidingstraject hebben inwoners bezuinigingsvoorstellen gedaan. Dit leverde naast zinvolle bezuiniging méér vertrouwen op tussen de gemeente en de samenleving. Daarbij bracht

het ook nog eens de uitvoering veel dichterbij. Dat zou mijn aanpak zijn.”

resultaten voor de complexe opgaves in deze onzekere tijden.

Voor de inwoners van Apeldoorn.

Ik ben vanuit mijn werk getraind in goed in dossiers pluizen, creatief denken, mijn oor te luisteren leggen en wegen. Dat is de reden waarom ik me vorig jaar verkiesbaar heb gesteld als lijsttrekker voor D66.”

Welke keuze zou u maken als de gemeente Apeldoorn 10 miljoen euro te kort komt?

“Als het eenmalig is, dan kan het ten laste van de reserve, daar hebben we deze voor opgebouwd. Bij structureel tekort voeren we minder projecten uit of smeren we deze over de tijd uit. De basisvoorzieningen als bijvoorbeeld wegenonderhoud, groen, jeugd, minima en het verenigingsleven moeten overeind

blijven! Met minder projecten zijn er ook minder inhuurkrachten nodig. Als laatste willen we dat er wel geld ingezet wordt in de lobby richting de provincie, landelijk en Europa. Ze betalen dan een deel van de rekening voor de zaken die we in Apeldoorn willen doen. Als dat niet lukt, dan moeten projecten wachten.”

Streven naar mooi, vrij en democratisch Apeldoorn Vivian Oosterhoff

is lijsttrekker van Forum voor Democratie. nieuw op de Apeldoornse kieslijst.

Wat loopt er in Apeldoorn verkeerd zonder uw partij in de raad?

“Wij vinden dat de democratie niet naar behoren werkt. Ook niet in Apeldoorn. Inwoners worden niet serieus genomen. Er zitten veel mensen die hun hele leven al in de politiek werkzaam zijn. De vraag is of zij nog echt weten wat er leeft onder de burgers. Denk bijvoorbeeld eens aan financiële stromen en aanbestedingen: die staan zo ver van de burger af, doordat het

niet transparant is. Inzicht krijgen hoe het proces werkt, is alleen nog mogelijk via een WOB-verzoek. Een voorbeeld is bijvoorbeeld de uitrol Apeldoorn Smart City en de verbouwing van het Marktplein. Over dat laatste heeft de bevolking via een referendum hun mening kunnen geven. Daarvoor kregen ze vier concepten voorgelegd. In een goed werkende democratie moet er nog een vraag voor worden gesteld, namelijk of de inwoners dit wel willen. Verder moet het college gecontroleerd worden door de gemeenteraad, gewoon nagaan of ze de doelen waarmaken. Daar hoort geen vriendjespolitiek bij of belangenbehartiging van

internationale lobbyclubs. We staan voor een transparant functionerende politiek die luistert naar de burger en een mooi, vrij en democratisch Apeldoorn.”

Welke keuze zou u maken als de gemeente Apeldoorn 10 miljoen euro overhoudt?

“Die kans achten wij nihil, het gevolg van megalomane projecten en budgetoverschrijdingen. Wij willen op verantwoordelijke wijze met geld omgaan, met een gezonde spaarrekening en reserve voor tegenslagen. We willen te allen tijde voorkomen dat Apeldoorn opnieuw onder curatele wordt geplaatst.

We willen gezonde aandacht voor wonen, infrastructuur en lokale economie. En we gaan voor herstelbetalingen voor de ondernemers die zijn geraakt door de crisis. Het is totaal ondemocratisch één groep de lasten van de crisis te laten dragen. Het MKB en middenstand zorgen voor werkgelegenheid en zij moeten fatsoenlijk gecompenseerd worden. Daar vechten we voor. En wellicht kan het college in de leer gaan bij ondernemers hoe verantwoord om te gaan met gelden.”

Welke keuze zou u maken als de gemeente Apeldoorn 10 miljoen euro te kort komt?

Bij overschot meer geld vrijmaken voor onderwijs Bouwien ten Bokum

is lijsttrekker van D66.

Wat loopt er in Apeldoorn verkeerd zonder uw partij in de raad?

“Politiek is van iedereen en voor iedereen in Apeldoorn. Het gaat D66 niet om de verschillen, maar juist om de kansen die mensen hebben om mee te doen. Daarom wilde D66 een inclusieve kandidaatsledenlijst presenteren.

Van onze nummer 1 tot en met 5 is het merendeel vrouw, jong en heeft een biculturele achtergrond. Zo wil D66 een afspiegeling zijn van alle Apeldoorners.

Dat is een verrijking voor de raad.”

Welke keuze zou u maken als de gemeente Apeldoorn 10 miljoen euro overhoudt?

“De gemeente doet natuurlijk al veel, maar er ligt ook nog veel.

Wat als je door Corona je baan kwijt bent? Geen huis kunt vinden? De bijles voor je kinderen niet kunt betalen? Ik kies eerst voor onderwijs en zou graag geld vrijmaken voor scholingsvouchers, voor Apeldoorners die zich op het mbo willen omscholen naar werk waar tekort aan is. Denk aan de zorg of de duurzame techniek. Dat mes snijdt aan twee kanten. Het haalt mensen uit werkloosheid en is goed voor onze economie. En we willen

graag budget inzetten voor kinderen met leerachterstanden. Bijles is vreselijk duur en dat betaalbaar maken biedt gelijke kansen voor een optimale ontwikkeling voor alle kinderen.”

“Als tweede: Als ik naar Apeldoorn kijk zie ik een stad met een lage dichtheid. Nog steeds zijn er veel oudere bedrijventerreinen met bijvoorbeeld transportbedrijven of tweedehands-autobedrijven en wijken zoals De Maten, Zuid, Orden of Zevenhuizen, die verouderd zijn. Deze terreinen kunnen getransformeerd worden naar mooie woonwijken. Dat levert meer op dan nieuwbouw

Hoe bent u in Apeldoorn en in de lokale politiek beland?

“Ik ben al jaren D66’er en betrokken bij Apeldoorn. Mijn kinderen zijn hier geboren en net als elke andere ouder wil ik voor mijn kinderen een fijne toekomst.

Democratie is een groot goed en kwetsbaarder dan we soms denken. Kijk alleen al naar de af en toe zorgelijke berichten in kranten.’’ ‘‘Daarom wil ik samen met de D66-fractie met andere partijen samenwerken aan betekenisvolle

18

Verkiezingskrant

Verkiezingskrant

19

Zorg draait om mensen, niet om winst Sunita Biharie

is lijsttrekker van SP Apeldoorn.

Wat loopt er in Apeldoorn verkeerd zonder uw partij in de raad?

“Wij voeren lokaal zeer betrokken politiek. We weten wat er speelt omdat we naar de mensen toe gaan om hun verhaal te horen.

We onderzoeken ook zelf door langs de deuren te gaan. Daarbij zijn we kritisch en uitgesproken en stemmen voorstellen af op wat er bij mensen speelt. Zo wisten we bijvoorbeeld dat wat bij de Hoenderloo Groep echt speelde, heel wat anders was dan wat de

topbestuurders aangaven. Toen hebben we dan ook, pal naast de medewerkers, ouders en jongeren, actie gevoerd en gestreden. Nee, we zijn ook niet bang om niet-populaire standpunten in te nemen. Ik denk dat wij daarom echt als partij nodig zijn in de raad.”

Welke keuze zou u maken als de gemeente Apeldoorn 10 miljoen euro overhoudt?

“Zorg die draait om mensen in plaats van om winsten. Net als betaalbaar wonen in een gezonde woning en buurten

en veiligheid zijn daarbij heel belangrijk voor ons. Als SP geloven we in zeggenschap voor inwoners, dus oplossingen zoeken we samen. Wij zullen het geld dan ook gebruiken voor een van deze zaken. Waar we absoluut tegen waren, was de bezuiniging van 10 miljoen op de zorg in Apeldoorn. We moesten juist investeren, bijvoorbeeld door beter te luisteren naar medewerkers en de zorgvragers. De winsten zullen we keihard aanpakken. Dan kun je zomaar geld overhouden aan het einde van de streep.”

Welke keuze zou u maken als de gemeente Apeldoorn 10 miljoen euro te kort komt?

“Dit hangt natuurlijk van de oorzaken af. Als de landelijke politiek weigert voldoende geld te geven voor bijvoorbeeld onze zorg, dan moeten we als gemeente durven op te staan richting de landelijke politiek. Het recht van onze inwoners moet altijd voorop staan, niet de zogenaamde warme banden ten koste van onze burgers. De landelijke coalitiepartijen willen een half miljard euro bezuinigen op de jeugdzorg en spreken zelfs over een eigen bijdrage voor jeugdzorg.

Als ouders dit niet kunnen of willen betalen, komen kinderen nog verder in de knel. Daarnaast willen ze ook 400 miljoen bezuinigen op de verpleeghuizen, dus op de zorg voor onze ouderen. Dat moeten we niet zomaar pikken. We moeten ons hier samen met anderen in de gemeente keihard tegen verweren.”

Hoe bent u in Apeldoorn en in de lokale politiek beland?

“Eigenlijk heb ik nooit de ambitie gehad om de politiek in te gaan. Ik ben zelf opgegroeid in de jeugdzorg en heb veel onrecht

gezien. Ook hoe er op je neergekeken kan worden of hoe onbelangrijk je bent als je geen macht en niet veel geld hebt. Dus ik ben altijd op mijn eigen manier opgestaan tegen onrecht. Ik ben jarenlang gevraagd de politiek te komen versterken. Dat zag ik eerst helemaal niet zitten, omdat ik het elitair vond en ook niet veel vertrouwen in de politiek had. Toch is de politiek een manier om onrecht te bestrijden. Het is nog steeds niet mijn ‘chillplek’, ik vind het nog steeds elitair, maar het is wel de plek waar je moet zijn om het verschil te maken.”

Klimaatdoelen halen en sociale verschillen beperken Danny Huizer

is lijsttrekker van GroenLinks Apeldoorn.

Wat loopt er in Apeldoorn verkeerd zonder uw partij in de raad?

“Wij hebben een groen en een rood hart en in de raad verbinden wij deze aan ons sociale gevoel. En vanuit deze houding laten wij zien dat wij kunnen samenwerken met onze collega’s van de andere partijen. We zijn er voor alle mensen die in onze prachtige gemeente wonen, werken en/of hun vrije tijd er doorbrengen. De bereidheid om samen met anderen onze schouders eronder te zetten en onze

kwaliteiten om mensen te verbinden, maken dat wij in de raad horen. In de komende jaren hebben wij als gemeenteraad stappen te zetten om de klimaatdoelen te behalen. Ook hebben we stappen te zetten om de sociale verschillen te beperken. Het leven zou in Apeldoorn ook zonder GroenLinks doorgaan, wel zal dat leven dan minder groen en minder sociaal zijn.”

Welke keuze zou u maken als de gemeente Apeldoorn 10 miljoen euro overhoudt?

“10 miljoen overhouden betekent dat je het maar één keer

kan uitgeven. GroenLinks wil de komende jaren de stappen zetten om de klimaatdoelen te behalen en om de sociale verschillen te beperken. Het bedrag zullen wij aan de combinatie van die twee grote doelen gaan uitgeven. Bijvoorbeeld aan het verduurzamen van woningen. Inwoners, ondernemers, zelfstandigen en een ieder met een kleine beurs kunnen dat vaak niet zelf bekostigen. Als we daar nu een stap in kunnen zetten. Dan zijn we én goed bezig op het gebied van duurzaamheid én helpen we mensen met het verlagen van de maandelijkse energiekosten. De laatste maanden laten

(college, andere politieke partijen, belangengroepen, organisaties, inwoners) op zoek naar de verschillende kansen en mogelijkheden. En ook hierbij zal ons groene en rode hart de boventoon blijven voeren. De uiteindelijke keuzes zullen niet ten koste gaan van onze ambities: de sociale verschillen verkleinen en de klimaatdoelen behalen.”

zien dat hoge energiekosten mensen direct raken in de portemonnee. Mooi om de éénmalige 10 miljoen uit te geven op een manier waar mensen nog jarenlang financieel voordeel van hebben.”

Welke keuze zou u maken als de gemeente Apeldoorn 10 miljoen euro te kort komt?

“De vraag nodigt uit om héél stellig een punt te maken. GroenLinks zal wel een keuze maken, echter niet slechts één keuze. Wij gaan op zoek naar de uitvoerbare mogelijkheden die er zijn. En daarbij zal als eerste uitgangspunt gelden: wat kunnen we achterwege

laten, uitstellen, of wat kunnen we versoberen zonder nadelige gevolgen voor de inwoners? Wij gaan in samenwerking met anderen

Hoe bent u in Apeldoorn en in de lokale politiek beland?

“Ik ben in 1965 in Ugchelen geboren en vanaf 1966 woonachtig in Apeldoorn. Mijn vader komt uit Ugchelen en mijn moeder uit

Lieren. Zelf woon ik met veel genoegen in Apeldoorn-Zuid en voel mij een echte Apeldoorner.

Met veel plezier wandel en fiets ik door onze mooie buurten, dorpen en bossen. En met net zoveel plezier geniet ik op een terras, in de kroeg, of in een restaurant. Ik voel mij altijd al verbonden met andere mensen en ik heb mij altijd al ingezet voor anderen. Dat loopt uiteen van ondernemingsraden, medezeggenschapsraden, vereniging van eigenaren tot aan personeelsverenigingen en een buurtcommissie. Samenwerken met anderen om mooie resultaten te behalen, is voor mij een prettige bezigheid.

Energie in samenleving moet weer impuls krijgen Jeroen Joon

is lijsttrekker van de VVD. Wat loopt er in Apeldoorn verkeerd zonder uw partij in de raad?

“Dan zou Apeldoorn een flink stuk positivisme, ambitie en aanpakken mislopen. We stropen de mouwen op en pakken aan wat zo nodig is voor Apeldoorn: 12.500 woningen erbij, 100 hectare bedrijventerreinen, 10.000 hybride warmtepompen (bespaart u 70% gas: slim, snel en betaalbaar), 10.000 banen erbij en criminaliteit pakken we hard aan. Door groei van woningen en bedrijven kunnen we de 300 hectare natuurontwikkeling die

we willen bekostigen. Bovendien maken we de zorg efficiënter en effectief, zodat we het geld van deze bodemloze put (€300 miljoen per jaar in Apeldoorn) kunnen besteden aan het op orde krijgen van de arbeidsmarkt, leefbaarheid, voorzieningenniveau en veiligheid.

En we zijn trots op Apeldoorn en dragen dat overal uit: Gelukkig in Apeldoorn!”

Welke keuze zou u maken als de gemeente Apeldoorn 10 miljoen euro overhoudt?

“De gemeente houdt dit jaar inderdaad veel geld over. Dit zetten we in voor ondernemers die het zwaar hebben (onder andere

schuldenproblematiek) door de coronacrisis. Daarnaast willen we dat de inwoners en maatschappelijke organisaties in de stad, dorpen en ons buitengebied hiervan kunnen profiteren. De energie en ontmoeting in de samenleving moet weer een flinke impuls krijgen. We vragen aan hen waar behoefte aan is en besluiten niet zelf voor ze. Kom maar op met ideeën. En we investeren extra in leefbaarheid openbare ruimte, duurzaamheid, vergroening binnenstad en bereikbaarheid (zoals een tunnel aan de Laan van Spitsbergen). Is er geld over, dan gaat de rest op het spaarbankboekje van Apeldoorn voor

mindere tijden.”

Welke keuze zou u maken als de gemeente Apeldoorn 10 miljoen euro te kort komt?

“Laat ik beginnen met te zeggen dat de gemeente de eerste jaren geen geld te kort komt. Helaas over een paar jaar wel. Dit komt met name door de enorme kosten in het sociaal domein van ruim €300 miljoen. De helft van de gemeentelijke begroting! Maar bezuinigen doen we eerst zonder dat de inwoner er iets negatiefs van merkt. Wij kijken dan ook eerst kritisch hoe we de zorg efficiënter kunnen maken en tegelijk in kwaliteit kunnen laten toenemen.

Kritisch zijn bij aanbestedingen en

controle op declaraties van zorgaanbieders, onnodige zorg afschaffen en veel meer inzetten op preventie. Door flink veel huizen te bouwen krijgen we ook nieuwe inwoners. En dus meer inkomsten en minder noodzaak tot bezuinigen.”

Hoe bent u in Apeldoorn en in de lokale politiek beland?

“Nadat ik vijftien jaar maatschappelijk ondernemer ben geweest, een sportvereniging voor mijn kinderen had opgericht en een schaatsbaan met goede-doelenstichting, ben ik de lokale politiek ingegaan. Ik geloof er sterk in dat mensen die zich inzetten voor

de maatschappij het verschil kunnen maken voor de samenleving.

Voordat ik wethouder ben geworden in Apeldoorn, was ik dat al in Cuijk en Grave. En het leuke aan Apeldoorn is dat mijn oma hier geboren en getogen is en haar ouders hier een weg- en waterbouwbedrijf hadden. Apeldoorn voelt en is fantastisch. Mijn gezin en ik zijn hier echt gelukkig!”

Als vanzelf ben ik bij GroenLinks Apeldoorn terecht gekomen. Daar voel ik mij thuis met mijn groen-rode Apeldoornse hart.”

Verkiezingskrant

21

Afzwaaiende raadsleden Hanna Riezebos (ChristenUnie)

Wanneer startte jouw carrière als raadslid?

“In 2008 was ik op zoek naar leuk vrijwilligerswerk en een raadslid binnen de ChristenUnie vroeg of ik fractie-assistent wilde worden.

Dat heb ik opgepakt en omdat ik het soms moeilijk vind mijn mening niet onder stoelen of banken te steken, viel ik op en lag de weg open naar fractielid.”

Wat heb je binnen de ChristenUnie gedaan (portefeuille)?

“Vanaf de start heb ik me vooral ingezet voor zachte onderwerpen als zorg, onderwijs en cultuur. Met

Hessel Dooper (CDA)

Wanneer startte jouw carrière als raadslid?

“In 2012 was ik al fractievertegenwoordiger bij de partij. Dan doe je al allerlei taken, vooral achter de schermen. In 2014 werd ik gekozen als raadslid. De ervaring die ik opdeed in de Tweede Kamer, is mij daarbij goed van dienst geweest.

Mijn betrokkenheid bij het CDA is altijd groot geweest.”

mijn studie Sociologie in Leiden, kreeg ik veel affiniteit met onderwijs en zorg. En van huis uit kreeg ik de liefde voor cultuur en lezen mee. Je leert je ermee verbaal uiten en dat maakt het leven een stuk makkelijker. Voor kinderen is het ook heel belangrijk en daar is veel winst te behalen. Kijkend naar woordenschat en zinsbouw, doen we het niet zo heel goed binnen Europa. Gelukkig is er binnen Apeldoorn meer aandacht voor.”

Waar ben je het meest trots op?

“Ik weet niet of trots het goede woord is, maar ik ben heel blij dat ik in 2018 in het openbaar durfde te zeggen dat het leerlingenvervoer niet meer door Plus OV gedaan moest worden. Het was

gehouden, zoals onder andere duurzaamheid en onderwijs. Maar waar mensen mij misschien het meest van kennen, is het vuurwerkverbod met oud en nieuw.

Dat is een heel debat geweest in de raad en het kwam er door.

Vanaf de laatste jaarwisseling geldt een verbod in Apeldoorn voor het afsteken van consumentenvuurwerk. Daarin heb ik doorgezet, belangrijk bijvoorbeeld voor mensen die dan de straat niet opdurven.”

Wat heb je binnen het CDA gedaan (portefeuille)?

“Daar heb ik me met veel bezig

Waar ben je het meest trots op?

“In 2014 heb ik het initiatief genomen voor inzet van een toeristische bus vanaf het station naar

Roel van Swam

waar inhoud belangrijker is dan vorm.”

(VVD)

Wanneer startte jouw carrière als raadslid?

“In 2004 begon ik als fractievertegenwoordiger en vier jaar later werd ik raadslid. Mooi om te doen.

Belangrijk is dat je realistisch blijft.

Je kunt namelijk niet in twee of vier jaar tijd de wereld veranderen.

Als je er blanco instapt en tevreden kunt zijn met kleine mijlpalen, is het goed te doen. Ik denk dat me dat wel gelukt is. Wat ik nog wel wil vermelden, is dat het heel prettig werken was in de Apeldoornse raad. Er heerst hier een cultuur

Wat heb je binnen de VVD gedaan (portefeuille)?

“Binnen de VVD heb je als fractielid een brede portefeuille waarbij jouw interessegebied belangrijk is. Voor mij was het fijn om dat te doen waar ik beroepsmatig ook mee van doen had. Ik zat wat meer aan de zogenaamde harde kant: wonen, onderhoud openbare ruimte, financiën en duurzaamheid met de energietransitie. En dat laatste en woningbouw zijn voor mij ook wel een rode draad geworden.”

als een steen in het water. Anders zouden we opnieuw voor vier jaar vastzitten aan een contract. Soms zijn geluiden buiten het stadhuis anders dan binnen. Door een ‘bug’ in het communicatieve systeem konden er bij Plus OV geen klachten worden ingediend. Geen klachten, oordeelde de gemeente. Door gesprekken met uiteenlopende partijen wist ik dat het niet goed zat.

Daar heb ik me destijds hard voor gemaakt en het was fijn dat mensen me wisten te vinden. Gelukkig vond ook de wethouder uiteindelijk dat het anders moest.”

Gaan we jou nog ergens tegenkomen in het publieke domein, of is het tijd voor wat anders?

“De laatste periode in de raad is

rustig, dus kan ik even wat afstand nemen. Daarna ga ik aan de andere kant van de tafel als beleidsambtenaar aan de slag in het sociale domein in de Achterhoek.

Heel fijn!”

Paleis Het Loo, om een bezoek gemakkelijker te maken.

Uitgangspunt daarvoor was om de levendigheid in de binnenstad te vergroten. Dan kun je in de raad heel wat doen, waarbij je probeert daar veel collega’s van andere partijen in mee te krijgen.

Dat gold ook voor het vuurwerkverbod.”

Gaan we jou nog ergens tegenkomen in het publieke domein, of is het tijd voor wat anders?

“Ik sluit niet uit dat ik nog eens wat anders wil doen als volksvertegenwoordiger, als mijn partij dat zou willen. Daar wil ik serieus over nadenken. Het was heel fijn om

actief te zijn in de Apeldoornse raad en voor de inwoners van Apeldoorn van betekenis te zijn.

Ik vind dat heel positief. Het was een voorrecht!”

Waar ben je het meest trots op?

“Dat we op het vlak van duurzaamheid een slag maakten naar grote en structurele inzet. Van daaruit heb ik vier amendementen ingediend die met ruime meerderheid zijn aangenomen. De laatste was het versneld inzetten van 10.000 hybride warmtepompen waarmee je substantieel bespaart op energie. Op het vlak van woningbouw krijgt mijn plan om naar het buitengebied uit te breiden een vervolg.”

Gaan we jou nog ergens tegenkomen in het publieke domein, of is het tijd voor wat anders?

“Voorlopig even niet iets in de politiek. Ik zie best uit naar wat meer

avonden vrij en niet meer afhankelijk te zijn van schoolvakanties.

Maar, wie weet, ga ik ooit nog wel weer wat doen.”

22

Verkiezingskrant

Mensen met licht verstandelijke beperking als vrijwilliger op stembureaus Over een week vinden de gemeenteraadsverkiezingen plaats. Na een succesvolle pilot met zeven gemeenten tijdens de landelijke verkiezingen in 2021, zijn er dit jaar meer dan 125 gemeenten die één of meer inclusieve stembureaus willen, ook de gemeente Apeldoorn. Stichting Prokkel, initiatiefnemer van deze campagne, zorgt er samen met zorgaanbieders en gemeenten zo voor dat ook mensen met een licht verstandelijke beperking betrokken worden bij dit democratische proces.

Marian Geling is landelijk projectleider van stichting Prokkel en zeer gedreven als het gaat om de inclusieve samenleving. “In Nederland zijn één miljoen mensen met een licht verstandelijke beperking. Ook zij doen graag mee in de maatschappij en daarom is het niet alleen belangrijk dat de processen rondom verkiezingen begrijpelijk zijn, maar ook dat ze er zelf een actieve rol in hebben.”

Een van die manieren is om ze vrijwilligerswerk te laten doen op stembureaus. Ze krijgen dezelfde taken als de andere stembureauleden, met het enige verschil dat ze hierin - indien nodig - ondersteund worden door een stembureaulid.

“Ze vormen samen een Prokkelduo.

De nestor en de benjamin van het stembureau Joop Roest (82)

oudste stembureaulid in het Bolwerk (Woudhuis)

dit is natuurlijk een fantastische manier. Uit onderzoek is gebleken dat juist zulke lichte en begrensde contacten met een duidelijke rolverdeling en waar mogelijk op basis van wederkerigheid zorgen voor positieve beeldvorming en relaties tussen mensen met en zonder licht verstandelijke beperking.”

Lisa en Hanneke – foto door Jurgen Huiskes Een Prokkel is een prikkelende ontmoeting tussen iemand met een verstandelijke beperking én iemand zonder. In dit geval gaan ze samen een dag of dagdeel helpen in een stembureau, maar wij organiseren tal van andere activiteiten om deze contacten te bevorderen.”

Handicap waarmee wordt gevraagd te zorgen voor een samenleving waarin iedereen mee kan doen en

U bent het oudste stembureaulid: hoe lang inmiddels al?

“Rond 1975 was ik bestuurslid van een vakbeweging waarmee we eenmaal per jaar een dagje uit gingen. Dat moest natuurlijk betaald worden. Iemand opperde het idee om stembureaulid te worden. Daar ontving je dan een klein bedrag voor. Ik heb dat gedaan en daar konden wij ons uitje van betalen.

Het was niet direct een bewuste keuze. Dat politieke bewustzijn kwam later. Je leest wat meer in de kranten en ik had contact met Andries van de Woestijne die lang in de gemeenteraad zat. Toen ben ik ook lid geworden van de RPF (later opgegaan in de Christen Unie).”

De meeste vrijwilligers hebben inmiddels de toelatingstoets achter de rug en zijn dus klaar voor 14, 15 of 16 maart. “Iedereen is goed geïnformeerd, zodat de dagen soepel kunnen verlopen. Als het goed is hebben ze dan niet alleen een mooie maatschappelijke bijdrage geleverd aan de samenleving, maar ook gewoon een leuke dag samen gehad.”

Wat zeggen verkiezingen u?

“Nou, als je je politiek uit wilt spreken dan doe je dat met de verkiezingen. Daar stem je in met het beleid, of niet. Zelf heb ik ook altijd gestemd, vanaf mijn 21e.”

De ruim 125 deelnemende gemeenten zijn inmiddels al voorzien van een koppel. Er zijn ook gemeenten die er dit jaar voor kiezen om een duo mee te laten kijken, zodat ze volgend jaar mee kunnen doen.

Een soort opstapmodel dus. “Het initiatief sluit aan bij het VN-verdrag

Stijn Harryvan (18)

jongste stembureaulid Jupiterlaan

Stemmen handmatig gesorteerd en geteld

Uitslagenavond in de Burgerzaal op 16 maart

De stemmentellers wacht woensdag 16 maart een grote klus.

Anders dan in 2018 gaan ze overdag al aan de slag. Ze sorteren en tellen dan de stemmen die al op maandag 14 en dinsdag 15 maart zijn uitgebracht, want ook dan is een aantal stembureaus open.

De grootste hoeveelheid werk wordt pas op de woensdagavond verwacht nadat de stembus sluit om 21.00 uur. De binnengekomen stemmen worden dan handmatig gesorteerd en geteld. Dat is heel precieze klus.

Bij het tellen van de stemmen bekijken de leden van de stembureaus ook hoeveel ongeldige en blanco stemmen er zijn uitgebracht. Een stem is ongeldig wan-

De leden van politieke partijen in Apeldoorn verzamelen zich op verkiezingsavond, woensdagavond 16 maart, in de Burgerzaal van het Stadhuis voor de Uitslagenavond 2022. Vanaf half elf worden er periodiek tussenuitslagen gegeven.

Naar verwachting zal rond een uur ’s nachts de eerste voorlopige uitslag voor de hele gemeente Apeldoorn worden bekendge-

neer op het stembiljet is geschreven of getekend. Het kan ook zijn dat er geen enkel vakje met rood is ingekleurd. Dit is dan een blanco stem. Blanco stemmen tellen niet mee in de verkiezingsuitslag. Een blanco stem gaat ook niet naar de grootste partij. Wel telt de blanco stem mee voor het uiteindelijke opkomstpercentage bij de verkiezingen, namelijk hoeveel procent van de kiesgerechtigde inwoners van de gemeente is gaan stemmen.

Op basis van de uitslag van het aantal stemmen verdeelt het Centraal Stembureau van de gemeente de 39 beschikbare zetels in de gemeenteraad van Apeldoorn over de verschillende politieke partijen.

23

Verkiezingskrant

maakt. Die geeft een goede indruk welke partijen met hoeveel zetels in de gemeenteraad komen. De definitieve uitslag wordt 17 maart overdag verwacht. Dan pas wordt ook bekend welke raadsleden er met voorkeursstemmen zijn verkozen. In de avond van donderdag 17 maart is het Duidingsdebat in de raadzaal tussen de lijsttrekkers.

Je bent het jongste stembureaulid: hoe is het ontstaan dat je dit wilde doen?

“Dat is eigenlijk gekomen omdat ik de politiek al volg sinds mijn 16e.

Tijdens de vorige verkiezingen was ik nog te jong. Nu kon ik mij, op aanraden van mijn moeder, aanmelden bij de gemeente. Na onder andere het volgen van een training, ben ik benoemd. Tijdens deze dag help ik mee dat het proces van stemmen goed verloopt. Dat je weet wat er nodig is voor bijvoorbeeld stemmen met stemmen met een volmacht. En het tellen van de stemmen, dat is ingewikkelder dan ik dacht. Het gebeurt verschillende keren op verschillende manieren.

Je mag en wilt geen fouten maken.

Aan het eind is er een voorzitter die eindverantwoordelijke is. Dat zou ik misschien op den duur ook wel willen. Het lijkt me vooral leuk, maar zeker ook belangrijk werk.”

Wat zeggen verkiezingen jou?

“Die vind ik heel belangrijk en ook bijzonder. Je hoort heel vaak dat mensen klagen. De verkiezingen

zijn dan ook het moment om je kans te pakken om je stem te laten horen en verandering aan te brengen. In veel landen is het niet zo goed geregeld.”

Heb je zelf politieke ambities?

“Dat heb ik nog niet precies uitgedacht. Ik studeer rechten en wil daarmee ook de optie open houden voor de toekomst om wel wat in de politiek te doen. Voor nu heb ik nog geen partij gevonden waar ik me bij zou willen aansluiten. Wat ik erbij voor ogen heb, is niet zozeer de wereld willen veranderen als wel behouden wat goed is in Nederland waar zaken prima zijn geregeld.”

Hoe zie je de dag van de verkiezingen?

“Ik denk wanneer mensen niet tevreden zijn met hoe het gaat ze in beweging komen, daarom denk ik dat het nu best druk kan worden.

Het team heb ik nog niet leren kennen, dat gebeurt op de dag zelf. Wel grappig dat ik het jongste stembureau lid ben, bijzonder om te horen.”

Hebt u zelf ooit politieke ambities gehad?

“Nee, dat kon ook niet want ik was gemeenteambtenaar. Wel heb ik wel eens een cursus gevolgd voor bestuursfuncties. Dan weet je ook hoe het politiek in elkaar steekt. Ik heb veel gedaan in de vakbeweging en zit nu nog steeds, als senior, in het bestuur van Connectief.”

Welke verkiezingen staan u nog het meest bij?

“Dat er op Talma Elim in de Parken altijd een heerlijke maaltijd voor ons klaar stond als het stembureau gesloten was. Dat was in die tijd om 19 uur. We werden echt in de watten gelegd. De opkomst in de Parken was ook altijd hoog. Tijdens de verkiezingen voor het Europarlement is de die altijd laag. Dit jaar zit ik in het Bolwerk in Het Woudhuis.

Als mijn gezondheid het toelaat, zal ik dit werk ook nog wel even blijven doen. Ik geniet er altijd van.”