(10pdf) οι παπεσ τησ ρωμησ (pdf)

ΣΤΑΥΡΟΣ ΣΤ. ΣΤΑΦΥΛΑΚΗΣ

Οι Πάπεσ τησ Ρώμησ (Δύο χιλιάδεσ χρόνια)

Από ηον Άγιο Πέηπο…

… ζηον Φπαγκίζκο

Αθήνα 2013

[1]

[2]

ΕΙ΢ΑΓΩΓΗ Πριν λύγουσ μόνεσ ςτο Βατικανϐ εξελϋγη ο 266οσ επύςκοποσ Ρώμησ ό ϐπωσ εύναι ευρϑτερα γνωςτϐσ ο Πάπασ τησ Ρώμησ. Καινοϑριοσ πϊπασ, ϐπωσ εύναι γνωςτϐ, εκλϋγεται ϐταν αποβιώςει αυτϐσ που κατϋχει την Αγύα Ϊδρα. Όμωσ τον Μϊρτη του 2013 ςυνϋβη κϊτι πολϑ-πολϑ ςπϊνιο για τα δεδομϋνα του Βατικανοϑ και τησ Καθολικόσ Εκκληςύασ. Ο εν ενεργεύα πϊπασ Βενϋδικτοσ XVI (κατϊ κϐςμο Γιόζεφ Άλοώσ Ρϊτςινγκερ) δόλωςε δημοςύωσ ϐτι η ηλικύα και η υγεύα του δεν του επιτρϋπουν πλϋον να αςκεύ με ςυνϋπεια τα καθόκοντϊ του και υπϋβαλε παραύτηςη. Σο γεγονϐσ αυτϐ προκϊλεςε μεγϊλη αύςθηςη ςτον καθολικϐ – και ϐχι μϐνο – κϐςμο, γιατύ εδώ και ϋξη ολϐκληρουσ αιώνεσ, κανεύσ πϊπασ δεν εύχε υποβϊλει παραύτηςη. ΢την διςχιλιετό ιςτορύα του θεςμοϑ ϐλοι οι προκαθόμενοι τησ Καθολικόσ Εκκληςύασ, αιςθϊνονταν υγιεύσ και ικανού για την ϊψογη και ςυνεπό εκτϋλεςη των καθηκϐντων τουσ ωσ την τελευταύα μϋρα τησ ζωόσ τουσ. Ο τελευταύοσ πϊπασ που εγκατϋλειψε τον θρϐνο του όταν ο Γρηγόριοσ XII το 1415, ο οπούοσ ϐμωσ δεν το ϋκανε οικειοθελώσ, αλλϊ τον «παραύτηςαν», δηλαδό τον ξόλωςαν οι καρδινϊλιοι. Ασ δοϑμε με λύγα λϐγια τι ςημαύνει να εύναι κϊποιοσ Επύςκοποσ και Πϊπασ τησ Ρώμησ ό ϊλλωσ: Ωγιοσ Πατϋρασ, Διϊδοχοσ του πρύγκιπα των Αποςτϐλων, Πριμϊτοσ τησ Ιταλύασ, Καθολικϐσ Ποντύφικασ (Summus Pontifex), Μϋγιςτοσ Αρχιερϋασ (Pontifex Maximus), Δοϑλοσ των δοϑλων του Θεοϑ (servorum Dei Servus), Διϊδοχοσ του Αγύου Πϋτρου, Βικϊριοσ του Φριςτοϑ, Ύπατοσ Ποιμϋνασ τησ Εκκληςύασ κλπ. Αυτϊ απϐ τύτλουσ. Αλλϊ απϐ τύτλουσ εύναι χορταςμϋνοι οι περιςςϐτεροι προκαθόμενοι εκκληςιών, μεταξϑ των οπούων και οι ορθϐδοξοι πατριϊρχεσ, αλλϊ και ϐλοι ςχεδϐν οι κοςμικού μονϊρχεσ. Όμωσ η δϑναμη του πϊπα τησ Ρώμησ δεν απορρϋει απϐ τουσ τύτλουσ που διαθϋτει, αλλϊ απϐ την πραγματικϐτητα. Εύναι ο πνευματικϐσ ηγϋτησ 1,5 διςεκατομμυρύου πιςτών Καθολικών που ζουν ςε μεγϊλεσ ευρωπαώκϋσ χώρεσ ϐπωσ η Ιταλύα, η Ιςπανύα, η Γαλλύα, η Πολωνύα, η Πορτογαλύα, ςε ϐλη την Κεντρικό και Νϐτια Αμερικό (την γνωςτό και ωσ Λατινικό Αμερικό), ςτισ Υιλιππύνεσ και ςε ϐλο τον υπϐλοιπο κϐςμο. Δεν θα αναπτϑξουμε εδώ την ιςτορύα τησ Καθολικόσ Εκκληςύασ. Θα την δοϑμε παρακολουθώντασ την ιςτορύα τησ διαδοχόσ των επιςκϐπων τησ Ρώμησ απϐ την ύδρυςό τησ απϐ τον Απϐςτολο Πϋτρο ωσ τον ςημερινϐ προκαθόμενο και μϋςω αυτών θα [3]

εκτυλιχθεύ με λεπτομϋρειεσ ϐλη η διαδρομό του ιςτορικϊ ιςχυρϐτερου και μακροβιϐτερου θεςμοϑ παγκοςμύωσ. ΢όμερα η Καθολικό Εκκληςύα μπορεύ να μην ϋχει την ιςχϑ και την αύγλη που εύχε πριν απϐ αρκετοϑσ αιώνεσ, αλλϊ αυτϐ δεν ςημαύνει ϐτι οι κοςμικού ηγϋτεσ και τα μϋςα μαζικόσ ενημϋρωςησ, μποροϑν να αγνοοϑν ό να μην υπολογύζουν τισ βουλόςεισ, τισ κινόςεισ και τισ αποφϊςεισ του ηγϋτη τησ, του Πϊπα τησ Ρώμησ. Μποροϑμε να καταλογύςομε πολλϊ ςτην Καθολικό Εκκληςύα και ςτον παπιςμϐ, ϐπωσ την αναχρονιςτικό νοοτροπύα, το «αλϊθητο» του πϊπα, την ιςχυρογνωμοςϑνη, τη δημιουργύα τησ Ιερϊσ Εξϋταςησ, οι ΢ταυροφορύεσ, την επιβολό του χριςτιανιςμοϑ ςτισ φυλϋσ τησ Βϐρειασ Ευρώπησ και ςτουσ αυτϐχθονεσ τησ Κεντρικόσ και Νϐτιασ Αμερικόσ με μεθϐδουσ γενοκτονύασ, την ϊρνηςη παραδοχόσ αποδεδειγμϋνων επιςτημονικών ανακαλϑψεων, την απηνό δύωξη κϊθε αντιφρονοϑντα ό «αιρετικοϑ» και ϋνα ςωρϐ ϊλλα. Ζ παζίγλωζηε Πηεηά (Απνθαζήιωζε) έξγν ηνπ Μηραήι Άγγεινπ ζην Βαηηθαλό Αλλϊ απϐ την ϊλλη δεν πρϋπει να παραγνωρύςουμε τη ςυμβολό τησ ςτην διαμϐρφωςη του πολιτιςμοϑ ϐπωσ ςόμερα τον ξϋρουμε. Η Καθολικό Εκκληςύα ςυνϋβαλε ςτην ύδρυςη πανεπιςτημύων, ςτη διϊδοςη τησ κλαςςικόσ παιδεύασ και τησ φιλοςοφύασ των αρχαύων Ελλόνων και Λατύνων ςυγγραφϋων, ςτην ανϊπτυξη τησ μουςικόσ, τησ αρχιτεκτονικόσ και των καλών τεχνών. Σο ύδιο το Βατικανϐ και εκατοντϊδεσ εκκληςύεσ τησ Ιταλύασ, τησ Ιςπανύασ, τησ Γαλλύασ και ϊλλων χωρών, κοςμοϑνται με ϋργα μεγϊλων καλλιτεχνών, ϐπωσ οι Λεονϊρντο ντα Βύντςι, Μιχαόλ Ωγγελοσ, Ραφαϋλο, ο Σιτςιϊνο, ο Ντϑρερ, ο Θεοτοκϐπουλοσ (Γκρϋκο), ο Καραβϊτζιο, ο Σζιϐτο, ο Ντϑρερ, ο Ιερώνυμοσ Μποσ και πολλού ϊλλοι. Πολλϋσ πληροφορύεσ για τη ζωό των Επιςκϐπων Ρώμησ ϋχουν αντληθεύ απϐ την Liber Pontificalis, δηλαδό την Βύβλο των [4]

Ποντιφικών, η οπούα περιϋχει την ιςτορύα των παπών απϐ τον Ωγιο Πϋτρο και ςυνεχύζεται ωσ τον 14ο αιώνα. Αρχικϊ ξεκύνηςε ωσ ϋνασ κατϊλογοσ των ονομϊτων των παπών και ςταδιακϊ οι εκδϐτεσ τησ προςϋθεταν βιογραφικϊ ςτοιχεύα. Υυςικϊ πολλϊ απϐ αυτϊ τα ςτοιχεύα όταν ψευδό ό χαλκευμϋνα και, ϐχι ςπϊνια, η Βύβλοσ των Ποντιφικών ϋγινε ϋνα ϐργανο παπικόσ προπαγϊνδασ. Απϐ τα αρχεύα του Βατικανοϑ, μαθαύνομε, ϐτι απϐ το ςϑνολο των 256 κληρικών που κϊθιςαν ςτο θρϐνο του Αγύου Πϋτρου οι 196 όταν Ιταλού (απϐ τουσ οπούουσ οι 88 Ρωμαύοι), οι 17 όταν Γϊλλοι, οι 16 Ϊλληνεσ και ακολουθοϑν 8 Γερμανού, 5 ΢ϑριοι, 3 Αφρικανού, 3 Ιςπανού, 2 Πορτογϊλοι και απϐ ϋνασ Ιουδαύοσ, Ολλανδϐσ, Ωγγλοσ, Κροϊτησ, Πολωνϐσ και Αργεντινϐσ (ο ςημερινϐσ πϊπασ Υραγκύςκοσ). Ακϐμα ϋνα ςτατιςτικϐ ςτοιχεύο: Σο ςυχνϐτερα εμφανιζϐμενο ϐνομα παπών εύναι το Ιωϊννησ (23 πϊπεσ με αυτϐ το ϐνομα). Ακολουθοϑν Γρηγϐριοσ (16), Βενϋδικτοσ (15), Κλόμησ (14), Ιννοκϋντιοσ (13), Λϋων (13), Πύοσ (12), ΢τϋφανοσ (9), Βονιφϊτιοσ (8), Αλϋξανδροσ (7) και Ουρβανϐσ (8). ΢τα δυο χιλιϊδεσ χρϐνια τησ ιςτορύασ του θεςμοϑ, απϐ το θρϐνο του ποντύφικα πϋραςαν ϋντιμοι, ϊξιοι και μορφωμϋνοι ιερϊρχεσ. Αλλϊ ςυνϊμα και δεκϊδεσ μωροφιλϐδοξοι, θεομπαύχτεσ, φιλοχρόματοι, φαϑλοι, διεφθαρμϋνοι, ανϋντιμοι, μοχθηρού, απαύδευτοι, πϐτεσ, μοιχού και λϊγνοι επύςκοποι που πρώτιςτο ενδιαφϋρον εύχαν την εκμετϊλλευςη των προνομύων που τουσ παρεύχε αυτό η θϋςη και ϐχι το ςυμφϋτον τησ Εκκληςύασ και των πιςτών. Σελειώνοντασ θϋλω να υπογραμμύςω ϐτι αυτϐ το βιβλύο δεν ςτοχεϑει ςτην καταγγελύα ό κριτικό των ϋργων και των πρϊξεων των κατϊ καιροϑσ επικεφαλόσ τησ Ρωμαώκόσ Εκκληςύασ, οϑτε φυςικϊ και τησ ύδιασ τησ Εκκληςύασ, οϑτε απϐ την ϊλλη πλευρϊ ςτην υπϋρμετρη προβολό τουσ. Εύναι απλώσ ϋνασ αλφαβητικϐσ κατϊλογοσ ό ευρετόριο ϐλων των επιςκϐπων και παπών, που βρϋθηκαν ςτον ϑπατο θώκο τησ Επιςκοπόσ τησ Ρώμησ, απϐ την ύδρυςό τησ (το ϋτοσ 33 ςϑμφωνα με την παρϊδοςη) απϐ τον Ωγιο Πϋτρο ωσ ςόμερα, ακϐμα και εκεύνων που ϋμειναν ς’ αυτό τη θϋςη λύγεσ μϐνο μϋρεσ. Σα περιςςϐτερα ςτοιχεύα για τη ζωό και τη δρϊςη των παπών τα ϊντληςα απϐ την Καθολικό Εγκυκλοπαύδεια (List of Popes) και απϐ την Wikipedia

΢ταύροσ ΢ταφυλάκησ [5]

Γνκίληθνπ Θενηνθόπνπινπ (El Greco): Ζ κνηξαζηά ηωλ ηκαηίωλ ηνπ Υξηζηνύ (θαζεδξηθόο λαόο ηνπ Σνιέδν)

[6]

01. Πέτροσ (33 -67) Ο (άγιοσ) Πέτροσ (Sanctus Petrus) γεννόθηκε ςτην Γαλιλαύα και με τον αδελφϐ του Ανδρϋα όταν ψαρϊδεσ. Αςκοϑςαν το επϊγγελμϊ τουσ ςτην λύμνη Γεννηςαρϋτ, ϐταν δϋχθηκαν την πρϐςκληςη του Ιηςοϑ και ϋγιναν και οι δυο μαθητϋσ του. Ο Ανδρϋασ όταν ο πρώτοσ που ανταποκρύθηκε και για το λϐγο αυτϐ ονομϊςτηκε και «Πρωτϐκλητοσ». Χαρϊδεσ επύςησ ςτην ύδια λύμνη όταν και ϊλλα δυο αδϋλφια, ο Ιωϊννησ και ο Ιϊκωβοσ που ςυμπλόρωςαν την πρώτη τετρϊδα των μαθητών του Ιηςοϑ. Σο πραγματικϐ ϐνομϊ του Πϋτρου όταν ΢ύμων, αλλϊ ο Ιηςοϑσ τον ονϐμαςε Κηφϊ που ςτα αραμαώκϊ ςημαύνει πϋτρα ό βρϊχοσ. ΢την Εκκληςύα επικρϊτηςε η ελληνικό απϐδοςη του ονϐματοσ Πϋτροσ. ΢το ευαγγϋλιο του Ματθαύου αναφϋρεται η φρϊςη του Ιηςοϑ: … ςυ ει ο Πϋτροσ, και επύ ταύτη τη πϋτρα οικοδομόςω μου την εκκληςιαν, και πϑλαι ϊδου ου κατιςχϑςουςιν αυτησ… Αυτϐ το χωρύο ερμηνεϑτηκε κατϊ το δοκοϑν απϐ την Ρωμαώκό Εκκληςύα και χρηςιμοποιεύται ακϐμα και ςόμερα για να δικαιολογόςει το «Παπικϐ πρωτεύο» ϋναντι των ϊλλων αρχιερϋων τησ χριςτιανοςϑνησ και ειδικϐτερα ϋναντι του πατριϊρχη τησ Κωνςταντινοϑπολησ. Αυτϐ το επιχεύρημα όταν και ϋνα απϐ τα ςημαντικϐτερα ςτοιχεύα που οδόγηςαν ςτο Μεγϊλο ΢χύςμα των Εκκληςιών. Ο Πέηξνο Απϐ τα ευαγγελικϊ κεύμενα ο Πϋτροσ εμφανύζεται ωσ ενθουςιώδησ, ειλικρινόσ και αφοςιωμϋνοσ οπαδϐσ του Ιηςοϑ, αν και παρϊλληλα όταν ωσ χαρακτόρασ αςταθόσ και ευμετϊβλητοσ. Προςπϊθηςε να αποτρϋψει την πορεύα του δαςκϊλου του προσ τα Ιεροςϐλυμα, προβλϋποντασ την ςϑλληψη και ςταϑρωςό του. Όταν ο Ιηςοϑσ ςυνελόφθη, ο Πϋτροσ εξαγριωμϋνοσ ϋκοψε με το μαχαύρι του το αυτύ ενϐσ απϐ τουσ δοϑλουσ του αρχιερϋα. Ο Ιηςοϑσ τον επιτύμηςε και θερϊπευςε τον δοϑλο. Όμωσ ϐταν ακολοϑθηςε τον δϊςκαλϐ του ωσ την αυλό του αρχιερϋα, ο Πϋτροσ ορκύςτηκε τρεισ φορϋσ [7]

πωσ δεν γνωρύζει τον Ιηςοϑ. Μετϊ την τρύτη ϊρνηςη ϋνα κϐκορασ λϊληςε και ο Πϋτροσ ϋκλαψε πικρϊ γιατύ θυμόθηκε την ρόςη του Ιηςοϑ ϐτι θα τον απαρνηθεύ ‘πριν αλϋκτωρ λαλόςει τρισ’. Μετϊ τον θϊνατο και την Ανϊληψη του Ιηςοϑ, ο Πϋτροσ αςχολόθηκε – ϐπωσ και οι ϊλλοι Απϐςτολοι – με ομιλύεσ, θαϑματα και βαπτύςεισ Εβραύων τησ Παλαιςτύνησ. Απϐ κανϋνα κεύμενο τησ Καινόσ διαθόκησ (Ευαγγϋλια, Πρϊξεισ των Αποςτϐλων, Επιςτολϋσ του Παϑλου) δεν προκϑπτει ϐτι ο Πϋτροσ πόγε ποτϋ ςτη Ρώμη. Αυτϐ υποςτηρύζεται απϐ πολϑ μεταγενϋςτερα κεύμενα, που χρηςιμοποιόθηκαν για να ενιςχϑςουν την παπικό εκκληςύα και να εδραιώςουν το Πρωτεύο τησ. Ωλλωςτε ο Φριςτιανιςμϐσ ωσ θρηςκεύα δεν κηρϑχθηκε απϐ τουσ αποςτϐλουσ, αλλϊ ο ουςιαςτικϐσ ιδρυτόσ τησ όταν ο (απϐςτολοσ) Παϑλοσ. Αυτϐσ διεύδε ϐτι η διδαςκαλύα του Ιηςοϑ δεν ϋπρεπε να γύνει γνωςτό ωσ μια ακϐμα ιουδαώκό ςϋχτα ό αύρεςη, αλλϊ ωσ μια τελεύωσ νϋα και ελπιδοφϐρα θρηςκεύα. Επύςησ θεωρεύται βϋβαιο ϐτι ο Πϋτροσ δεν υπόρξε ο πρώτοσ επύςκοποσ Ρώμησ, αλλϊ εικϊζεται ϐτι όταν αυτϐσ που χειροτϐνηςε ωσ επύςκοπο τον Λίνο. Εύχε όδη μϊθει ϐτι ετοιμϊζονταν οι πρώτεσ διώξεισ κατϊ των χριςτιανών και ϋφευγε απϐ τη Ρώμη ϐταν – ςϑμφωνα με την παρϊδοςη – εύδε το Φριςτϐ να βαδύζει προσ την πϐλη. Ο Πϋτροσ τον ρώτηςε: Πού πασ Κύριε; (Quo vadis, Domine?) και πόρε την απϊντηςη, ϐτι πϊει ςτη Ρώμη για να ςταυρωθεύ και πϊλι. Σϐτε ο Πϋτροσ κατϊλαβε ϐτι ϋπρεπε να γυρύςει πύςω και να υποςτεύ το μαρτϑριο. Λϋγεται ϐτι ςταυρώθηκε ανϊποδα ςτον Ιππϐδρομο τησ Ρώμησ ςτισ 29 Ιουνύου του 64 ό 67. Σην ημϋρα αυτό εορτϊζεται η μνόμη του τϐςο απϐ την Καθολικό ϐςο και απϐ την Ορθϐδοξη Εκκληςύα. Ενταφιϊςτηκε ςτο λϐφο του Βατικανοϑ και ςτο ςημεύο του τϊφου του τοποθετόθηκε αρχικϊ μια κϐκκινη πϋτρα, ϐπου ιερουργοϑςαν οι πρώτοι χριςτιανού. ΢το ύδιο ςημεύο κτύςτηκε η πρώτη εκκληςύα επύ αυτοκρϊτορα Κωνςταντύνου. Αργϐτερα η εκκληςύα αυτό κατεδαφύςτηκε και ςτη θϋςη τησ χτύςτηκε η μεγαλϐπρεπη Βαςιλικό του Βατικανοϑ με το τερϊςτιο τροϑλο τησ, δημιοϑργημα του Μιχαόλ Ωγγελου. Κϊτω απϐ την Αγύα Σρϊπεζα του ναοϑ αυτοϑ βρύςκεται ο τϊφοσ του Αγύου Πϋτρου.

[8]

02. Λίνοσ (67-76) Ο (ϊγιοσ) Λίνοσ (Linus) όταν ο πρώτοσ επύςκοποσ Ρώμησ, αν και ςϑμφωνα με τα αρχεύα και τισ παραδϐςεισ του Βατικανοϑ, εύναι ο δεϑτεροσ, μετϊ τον Πϋτρο. Αυτϐ προκϑπτει απϐ κεύμενα του Ειρηναύου, του Ευςϋβιου, του Ιωϊννη του Φρυςϐςτομου και ϊλλων εκκληςιαςτικών ςυγγραφϋων. Ελϊχιςτα πρϊγματα γνωρύζουμε για την ζωό του Λύνου. Αν και το ϐνομϊ του εύναι ελληνικϐ, όταν ιταλικόσ καταγωγόσ και γεννόθηκε ςτην πϐλη Βολτϋρρα τησ Σοςκϊνησ. Ο πατϋρασ του ονομαζϐταν Ερκουλϊνοσ και η μητϋρα του Κλαυδύα. Ο Λίλνο Λϋγεται ϐτι ο Λύνοσ πϋθανε απϐ μαρτυρικϐ θϊνατο κατϊ την διϊρκεια διώξεων, αν και την εποχό του θανϊτου του, που προςδιορύζεται την εποχό τησ βαςιλεύασ του Γϊλβα, δεν υπόρξαν τϋτοιεσ διώξεισ κατϊ των χριςτιανών. Ενταφιϊςτηκε ςτον λϐφο του Βατικανοϑ δύπλα ςτο τϊφο του Πϋτρου. Η Εκκληςύα τον ανακόρυξε ϊγιο και η μνόμη του τιμϊται ςτισ 23 ΢επτεμβρύου.

[9]

03. Κλήτοσ ή Ανάκλητοσ (76-88) Ο (ϊγιοσ) Κλήτοσ (Cletus) όταν ο τρύτοσ επύςκοποσ Ρώμησ. Απϐ το ϐνομϊ του εικϊζεται ϐτι όταν ελληνικόσ καταγωγόσ (Κλητϐσ ό/και Ανϊκλητοσ). Παλαιϐτερα η Εκκληςύα εϐρταζε τη μνόμη του Αγύου Ανϊκλητου ςτισ 13 Ιουλύου και του Αγύου Κλότου ςτισ 26 Απριλύου. Σο 1960 με βοϑλα του πϊπα Ιωϊννη XXIII , αναγνωρύςτηκε ϐτι οι δυο ϊγιοι εύναι το ύδιο πρϐςωπο του οπούου η μνόμη τιμϊται ςτισ 26 Απριλύου. Ο Κιήηνο Ο Κλότοσ ζοϑςε ςτη Ρώμη και διαδϋχθηκε τον Λύνο ςτην ϋδρα τησ επιςκοπόσ τησ πϐλησ. Λϋγεται ϐτι αυτϐσ πρώτοσ διαύρεςε την Ρώμη ςε εύκοςι πϋντε ενορύεσ. Παρϊλληλα χειροτϐνηςε ϋνα ςεβαςτϐ αριθμϐ

ιερϋων. Λϋγεται ακϐμα ϐτι ο Κλότοσ πϋθανε ωσ μϊρτυρασ, αν και αυτϐ δεν εύναι βεβαιωμϋνο απϐ καμιϊ ιςτορικό πηγό. Σον διαδϋχθηκε ο Κλόμησ Ι.

[10]

04. Κλήμησ Ι (88-97) Ο (ϊγιοσ) Κλήμησ (Clemens Ι) διαδϋχθηκε τον Κλότο ςτην επιςκοπικό ϋδρα τησ Ρώμησ. Θεωρεύται ο πρώτοσ απϐ τουσ μεγϊλουσ Πατϋρεσ τησ Εκκληςύασ και απϐ τουσ ςημαντικοϑσ εκκληςιαςτικοϑσ ηγϋτεσ. Οριςμϋνοι ςυγγραφεύσ ταυτύζουν τον Κλόμη με τον ςυνεργϊτη του Αποςτϐλου Παϑλου, που αναφϋρεται ςτην επιςτολό του «Προσ Υιλιππηςύουσ». Δεν γνωρύζουμε πολλϊ για την καταγωγό και τη ζωό του. Τπϊρχουν μαρτυρύεσ ϐτι όταν γϐνοσ τησ οικογϋνειασ των Κλημεντεύων, τησ οπούασ ϋνα μϋλοσ, ο ϑπατοσ Υλϊβιοσ Κλόμησ, εκτελϋςτηκε κατ’ εντολό του εξαδϋλφου του αυτοκρϊτορα Δομιτιανοϑ ωσ χριςτιανϐσ. Αυτϐ ϐμωσ δεν ϋχει επιβεβαιωθεύ απϐ καμιϊ αξιϐπιςτη πηγό. Ωλλεσ πληροφορύεσ αναφϋρουν ϐτι ο Κλόμησ εξορύςτηκε ςτην Φερςώνα τησ Κριμαύασ ϐπου, κατϊ την παρϊδοςη, πραγματοπούηςε θαϑματα, πϋτυχε τoν προςηλυτιςμϐ των κατούκων τησ πϐλησ και ϋχτιςε εκεύ 75 εκκληςύεσ. Αυτϐ προκϊλεςε την οργό των Ρωμαύων και ο επύςκοποσ Ρώμησ εκτελϋςτηκε με πνιγμϐ. Σον ϋριξαν ςτη θϊλαςςα με μια ϊγκυρα κρεμαςμϋνη ςτο λαιμϐ του. Και αυτό η πληροφορύα δεν εύναι επιβεβαιωμϋνη. Ο Άγηνο Κιήκεο, Πάπαο Ρώκεο Όμωσ το 868 ο Ωγιοσ Κϑριλλοσ, που βριςκϐταν ςτην Κριμαύα για να διδϊξει το ευαγγϋλιο ςτουσ Αζϋρουσ, ανακϊλυψε ςε ϋνα λϐφο ανθρώπινα οςτϊ και μια ϊγκυρα. Πύςτεψε ϐτι τα οςτϊ ανόκαν ςτον Κλόμεντα και τα μετϋφερε ςτη Ρώμη, ϐπου τοποθετόθηκαν ςτην βαςιλικό του Αγύου Κλόμεντοσ. Ο Κλόμησ εύναι ο μϐνοσ Ρωμαύοσ πϊπασ, προσ τιμό του οπούου οι Ρώςοι ϋχουν αφιερώςει ναϐ. Απϐ τα κεύμενα που ςυνϋγραψε, χαρακτηριςτικό εύναι η «Προσ Κορινθύουσ» επιςτολό του, γραμμϋνη γϑρω ςτο 95. Απϐ το ϑφοσ τησ επιςτολόσ αυτόσ ςυνϊγεται ϐτι ο Κλόμησ εύχε αρκετϋσ γνώςεισ τησ Ελληνικόσ παιδεύασ και φιλοςοφύασ και τησ κοςμολογύασ των ΢τωικών. Αρκετϋσ ϊλλεσ επιςτολϋσ αποδύδονται ς’ αυτϐν. Η μνόμη του τιμϊται απϐ τουσ Καθολικοϑσ ςτισ 25 Νοεμβρύου και απϐ τουσ Ορθοδϐξουσ ςτισ 26 του ύδιου μόνα.

[11]

05. Ευάριςτοσ ή Άριςτοσ (97-105) Ο (ϊγιοσ) Ευάριςτοσ ή Άριςτοσ (Evaristus - Aristus) διαδϋχθηκε τον Κλόμεντα ςτο θρϐνο τησ επιςκοπόσ Ρώμησ. Και γι’ αυτϐν δεν υπϊρχουν αρκετϋσ πληροφορύεσ για την καταγωγό και τη ζωό του. ΢ϑμφωνα με την Liber Pontificalis όταν γϐνοσ ελληνικόσ ό εξελληνιςμϋνησ εβραώκόσ οικογϋνειασ και γεννόθηκε ςτην Βηθλεϋμ.. Ϊζηςε ςτη Ρώμη ϐπου προςηλυτύςτηκε ςτον χριςτιανιςμϐ. Ο Δπάξηζηνο Μετϊ την εξορύα του Κλόμεντοσ ανϋλαβε την επιςκοπό τησ Ρώμησ. Λϋγεται ϐτι χώριςε την πϐλη ςε επτϊ διακονύεσ που ςε κϊθε μια χτύςτηκε μια εκκληςύα αφιερωμϋνη ςε ϋνα χριςτιανϐ μϊρτυρα. Θεωρεύται μϊρτυρασ τησ χριςτιανοςϑνησ, αν και δεν υπϊρχουν ςτοιχεύα ϐτι μαρτϑρηςε. Ο τϊφοσ βρύςκεται κοντϊ ς’ αυτϐν του Αγύου Πϋτρου. ΢ϑμφωνα με ϊλλη παρϊδοςη ο Ευϊριςτοσ ϋχει ταφεύ ςτην Νϊπολη. Η μνόμη του τιμϊται απϐ την Καθολικό Εκκληςύα ςτισ 26 Οκτωβρύου. Σον διαδϋχθηκε ο Αλϋξανδροσ Ι.

[12]

06. Αλέξανδροσ Ι (105-115) Ο (ϊγιοσ) Αλέξανδροσ Ι (Alexander Ι) διαδϋχθηκε τον Ευϊριςτο. Σο βιβλύο Liber Pontificalis αναφϋρει ϐτι μαρτϑρηςε με αποκεφαλιςμϐ, αλλϊ δεν υπϊρχει καμιϊ απϐδειξη ό αξιϐπιςτο ςτοιχεύο που να το αποδεικνϑει. Η παρϊδοςη λϋει ϐτι όταν Ρωμαύοσ πολύτησ και κρϊτηςε τα ηνύα τησ επιςκοπόσ τησ Ρώμησ κατϊ την διϊρκεια τησ βαςιλεύασ του αυτοκρϊτορα Σραώανοϑ. ΢τον Αλϋξανδρο αποδύδεται η ειςαγωγό τησ λειτουργύασ του κανϐνα των ευχαριςτιών. Επύςησ ϐτι επϋβαλε την χρόςη αγιαςμϋνου νεροϑ αναμεμιγμϋνου με αλϊτι για τον εξαγνιςμϐ των ςπιτιών των χριςτιανών απϐ διαβολικϋσ επιρροϋσ ό επιρροϋσ κακών πνευμϊτων. Ο Αιέμαλδξνο Η Σο 1855 ςε ϋνα υπϐγειο νεκροταφεύο τησ Ρώμησ ανακαλϑφθηκαν τα οςτϊ των μαρτϑρων Αλεξϊνδρου, Εβεντοϑλου και Θεοδοϑλου, ςτο ςημεύο που κατϊ την παρϊδοςη ο πϊπασ μαρτϑρηςε. Η μνόμη και των τριών αυτών μαρτϑρων τιμϊται την 3η ΜαϏου. Όμωσ, το 1960 ο πϊπασ Ιωϊννησ XXIII αποφϊςιςε ϐτι κακώσ ταυτύςτηκε ο μϊρτυρασ Αλϋξανδροσ με τον ςυνονϐματϐ του πϊπα. Σον Αλϋξανδρο διαδϋχθηκε ο ΢ύξτοσ Ι

[13]

07. ΢ίξτοσ Ι (115-125) O (ϊγιοσ) ΢ίξτοσ I (Xystus Ι ή Sixtus) που διαδϋχθηκε τον Αλϋξανδρο Ι ςτον θώκο του επικεφαλόσ τησ Ρωμαώκόσ Εκκληςύασ, καταγϐταν απϐ την Ρώμη και όταν γιοσ του Πϊςτορα. Ο ΢ύξτοσ θεςμοθϋτηςε αρκετϋσ λειτουργικϋσ και διοικητικϋσ καινοτομύεσ. Μεταξϑ αυτών όταν οι παρακϊτω κανϐνεσ: Ο ΢ίμηνο ζε πίλαθα ηνπ Ραθαήι - Δεν επιτρϋπεται να αγγύξει κανεύσ το Ιερϐ Ποτόριο εκτϐσ των ύδιων των ιερϋων - Οι επύςκοποι που καλοϑνται ςτην Αγύα Ϊδρα, θα πρϋπει, ϐταν επιςτρϋφουν ςτην επιςκοπό τουσ να ϋχουν μαζύ τουσ αποςτολικϋσ επιςτολϋσ. Η Ρωμαώκό Εκκληςύα τον ανακόρυξε μϊρτυρα και η μνόμη του τιμϊται ςτισ 6 Απριλύου. Ενταφιϊςτηκε δύπλα ςτον τϊφο του Αγύου Πϋτρου.

[14]

08. Σελεςφόροσ (125-136) Ο (ϊγιοσ) Σελεςφόροσ (Telesphorus) όταν ελληνικόσ καταγωγόσ απϐ τον Σϊραντα τησ Μεγϊλησ Ελλϊδασ (νϐτια Ιταλύα). ΢ϑμφωνα με το Liber Pontificalis, πριν αναρριχηθεύ ςτο αξύωμα του επιςκϐπου τησ Ρώμησ, όταν αναχωρητόσ (ό ερημύτησ). Για το λϐγο αυτϐ τιμϊται απϐ τουσ μοναχοϑσ. Ιδιαύτερα τον ςϋβονται οι Καρμελύτεσ μοναχού γιατύ ϐπωσ λϋγεται, ο Σελεςφϐροσ όταν ερημύτησ ςτο ϐροσ Κϊρμηλοσ τησ Ιουδαύασ. Ο Σειεζθόξνο Αυτϐσ ειςόγαγε την Νηςτεύα τησ ΢αρακοςτόσ. Επύςησ όταν ςφοδρϐσ πολϋμιοσ των αιρϋςεων τησ εποχόσ του. Ακϐμα ςτον Σελεςφϐρο αποδύδεται (αναπϐδεικτα) η θϋςπιςη τησ μεταμεςονϑκτιασ ακολουθύασ των Φριςτουγϋννων και ο εορταςμϐσ του Πϊςχα την Κυριακό. ΢ϑμφωνα με κϊποιεσ πηγϋσ ο Σελϋςφοροσ πϋθανε μαρτυρικϊ επύ αυτοκρϊτορα Αντωνύνου Πύου το 136 και η Εκκληςύα των ανακόρυξε μϊρτυρα. Η Καθολικό Εκκληςύα τιμϊ την μνόμη του ςτισ 5 Ιανουαρύου και η Ορθϐδοξη ςτισ 22 Υεβρουαρύου. Ϊδωςε το ϐνομϊ του ςτην πϐλη Ωγιοσ Σελϋςφοροσ (SaintTélesphore) ςτο Κεμπϋκ του Καναδϊ.

[15]

09. Τγίνοσ (136-140) Ο επύςκοποσ Ρώμησ που διαδϋχθηκε τον Σελεςφϐρο όταν ο (ϊγιοσ) Τγίνοσ (Hyginus). Ϋταν κι αυτϐσ Ϊλληνασ αλλϊ γεννημϋνοσ ςτην Αθόνα. Λϋγεται ϐτι όταν και φιλϐςοφοσ, αλλϊ πιθανώσ υπϊρχει ςϑγχυςη με δυο Λατύνουσ φιλοςϐφουσ που φϋρουν το ύδιο ϐνομα. ΢τον Τγύνο αποδύδεται (Liber Pontificalis) ϐτι οργϊνωςε την ιεραρχύασ καθϐριςε δηλαδό τισ βαθμύδεσ τησ εκκληςιαςτικόσ ιεραρχύασ. Ο Τγίλνο

ςτισ 11 Ιανουαρύου.

. Τπϊρχουν τρεισ επιςτολϋσ που αποδύδονται ςτον Τγύνο. Όταν πϋθανε ενταφιϊςτηκε ςτο Λϐφο του Βατικανοϑ. Γιορτϊζεται

[16]

10. Πίοσ Ι (140-155) Ο (ϊγιοσ) Πίοσ Ι (Pius I)1 γεννόθηκε ςτην Ακοϑλεια τησ βϐρειασ Ιταλύασ και ο πατϋρασ του ονομαζϐταν Ρουφύνοσ. Αναφϋρεται ϐτι όταν αδελφϐσ του Ερμϊ ςυγγραφϋα ενϐσ βιβλύου με τύτλο Ο βοςκόσ του Ερμϊ. Ο ςυγγραφϋασ αναφϋρει ϐτι όταν πρώην δοϑλοσ και απϐ αυτϐ τον ιςχυριςμϐ βγαύνει το ςυμπϋραςμα ϐτι οι δυο αδελφού Ερμϊσ και Πύοσ όταν απελεϑθεροι. Η περύοδοσ τησ εξουςύασ του ςυνϋπεςε με τισ βαςιλεύεσ των αυτοκρατϐρων Αντωνύνου Πύου και Μϊρκου Αυρηλύου. Ο Πίνο Η Ο Πύοσ Ι με βοϑλα του καθϐριςε ϐτι ο εορταςμϐσ του Πϊςχα πρϋπει να ςυμπύπτει πϊντα με ημϋρα Κυριακό. Ϊκτιςε μια απϐ τισ παλαιϐτερεσ εκκληςύεσ τησ Ρώμησ την αποκαλοϑμενη Πουντενςιϊνα και επύςησ ϋνα βαπτιςτόριο ςτο οπούο τελοϑςε επιςκοπικϋσ τελετουργύεσ. Κατϊ την περύοδο που όταν επύςκοποσ Ρώμησ, ο Πύοσ αντιμετώπιςε πολλοϑσ αιρετικοϑσ, ϐπωσ ο Βαλεντύνοσ, ο Κϋρδων και ο Μαρκύων. Ο τελευταύοσ όταν επικεφαλόσ τησ αύρεςησ των Γνωςτικών και αφορύςτηκε. Εικϊζεται ϐτι Πώοσ Ι πϋθανε ωσ μϊρτυρασ, αλλϊ αυτό η πληροφορύα μϊλλον δεν ευςταθεύ. Η μνόμη του γιορτϊζεται ςτισ 11 Ιουλύου.

1

Πίνο ζηα ιαηηληθά ζεκαίλεη επζεβήο, Δίλαη θαη’ εμνρήλ όλνκα παπώλ αθνύ 12 πξνθαζήκελνη ηεο Δθθιεζίαο ηεο Ρώκεο θέξνπλ απηό ην όλνκα [17]

11. Ανίκητοσ (155-166) Αν και το ϐνομα του Επιςκϐπου Ρώμησ (αγύου) Ανίκητου (Anicetus) εύναι ςαφώσ ελληνικϐ, αυτϐσ όταν ΢ϑροσ απϐ την πϐλη Ϊμεςα (ςημερινό Φομσ). Λϋγεται ϐτι το ϋτοσ 160 τον επιςκϋφθηκε ο γηραιϐσ επύςκοποσ ΢μϑρνησ Πολϑκαρποσ (μαθητόσ του Ιωϊννη του Ευαγγελιςτό) για να ςυζητόςουν το θϋμα τησ ημϋρασ του εορταςμοϑ του Πϊςχα. Η Ρωμαώκό Εκκληςύα γιϐρταζε την Ανϊςταςη πϊντα ημϋρα Κυριακό, ενώ η Εκκληςύα τησ ΢μϑρνησ (και οι ϊλλεσ ανατολικϋσ Εκκληςύεσ) γιϐρταζε την ΢ταϑρωςη την 14η μϋρα του εβραώκοϑ μόνα Νιςϊν (ανεξϊρτητα απϐ ημϋρα τησ εβδομϊδασ) για να ςυμπύπτει πϊντα με το εβραώκϐ Πϊςχα. Οι ςυζητόςεισ όταν ϊκαρπεσ και οι δυο Εκκληςύεσ ςυνϋχιςαν την προηγοϑμενη τακτικό τουσ. Ο Αλίθεηνο Ο Ανύκητοσ πολϋμηςε και καταδύκαςε τισ αιρϋςεισ του Γνωςτικιςμοϑ και του Μαρκιονιςμοϑ. Επύςησ απαγϐρευςε ςτουσ ιερεύσ τησ επιςκοπόσ του να ϋχουν μακριϊ μαλλιϊ (ύςωσ γιατύ οι Γνωςτικού ϋτρεφαν μακριϊ κϐμη). Λϋγεται ϐτι μαρτϑρηςε, αλλϊ αυτϐ αμφιςβητεύται. Η Εκκληςύα τον ανακόρυξε ϊγιο και οι Ορθϐδοξοι εορτϊζουν την μνόμη του ςτισ 17 Απριλύου, ενώ οι Καθολικού ςτισ 20 του ύδιου μόνα.

[18]

12. ΢ωτήρ (166-175) Και ο επϐμενοσ επύςκοποσ Ρώμησ ο (ϊγιοσ) ΢ωτήρ (Soterius) φϋρει ελληνικϐ ϐνομα, αν και καταγϐταν απϐ την πϐλη Υϐντι (ςόμερα Λϊτςιο) τησ Καμπανύασ. Εύναι ο πρώτοσ αρχιερϋασ που θεώρηςε ϐτι το μυςτόριο του γϊμου εύναι ϋγκυρο μϐνο αν ϋχει ευλογηθεύ απϐ ιερϋα. Ξϋρουμε ακϐμα γι’ αυτϐν ϐτι αντϊλλαξε επιςτολϋσ με τον επύςκοπο Κορύνθου Διονϑςιο. ΢ώζεται τμόμα μιασ απϐ τισ επιςτολϋσ αυτϋσ με την οπούα ενθϊρρυνε την τόρηςη τησ αποςτολικόσ πύςτησ και τησ παρϊδοςησ. Ο ΢ωηήξ Και για αυτϐν τον πϊπα υπϊρχει η παρϊδοςη ϐτι πϋθανε ωσ μϊρτυρασ, αλλϊ οϑτε αυτϐ δεν εύναι επιβεβαιωμϋνο. Αγιοποιόθηκε και η Καθολικό Εκκληςύα γιορτϊζει την μνόμη του ςτισ 22 Απριλύου.

[19]

13. Ελευθέριοσ (175-189) Ο (ϊγιοσ) Ελευθέριοσ (Eleutherius) όταν Ϊλληνασ απϐ την Νικϐπολη τησ Ηπεύρου. Φρημϊτιςε διϊκονοσ κατϊ την εποχό των επιςκϐπων Ανύκητου και ΢ωτόρα, τον οπούο και διαδϋχθηκε το ϋτοσ 175 ςτην επιςκοπικό ϋδρα. Κατϊ τησ διϊρκεια τησ θητεύασ του ωσ επιςκϐπου καταδύκαςε την αύρεςη των Μοντανιςτών, μιασ χριςτιανικόσ κύνηςησ απϐ την Υρυγύα τησ Μικρϊσ Αςύασ. Ο Διεπζέξηνο Μια παρϊδοςη θϋλει τον Ελευθϋριο να προςηλυτύζει ςτον χριςτιανιςμϐ τον Ωγγλο βαςιλιϊ (ό φϑλαρχο) Λοϑκιο, αλλϊ αυτϐ μϊλλον δεν ευςταθεύ, αφοϑ ο χριςτιανιςμϐσ εμφανύςτηκε ςτην Αγγλύα μετϊ τον 6ο αιώνα. Σο πιθανϐτερο εύναι ϐτι γύνεται ςϑγχυςη με το ϐνομα του ιεραποςτϐλου Λοϑκιου, ο οπούοσ ανϋλαβε τον προςηλυτιςμϐ κατούκων τμόματοσ τησ ςημερινόσ Ελβετύασ. Όταν ο Ελευθϋριοσ πϋθανε, ενταφιϊςτηκε ςτο λϐφο του Βατικανοϑ. Η μνόμη του τιμϊται ςτισ 25 ΜαϏου.

[20]

14. Βίκτωρ Ι (189-199) Ο (ϊγιοσ) Βίκτωρ Ι (Victor I) όταν ο πρώτοσ αφρικανικόσ καταγωγόσ επύςκοποσ τησ Ρώμησ. Γνωρύζομε ϐτι το ϐνομα του πατϋρα του όταν Υελύξ. Σην εποχό τησ βαςιλεύασ του αυτοκρϊτορα Κϐμοδου (180-192) εύχαν ςταματόςει οι διώξεισ και η Εκκληςύα ζοϑςε ειρηνικό περύοδο. Η ευνοώκό αυτό ςτϊςη του Κϐμοδου αποδύδεται ςε μια γυναύκα ονϐματι Μαρκύα, πιθανώσ ερωμϋνη του Κϐμοδου. Αυτόν την μεγϊλωςε ϋνασ χριςτιανϐσ ιερϋασ, ο Τϊκινθοσ και πιθανώσ όταν και η ύδια χριςτιανό. Κϊποια μϋρα η Μαρκύα κϊλεςε τον επύςκοπο Βύκτορα ςτο παλϊτι και του ζότηςε τον κατϊλογο των Ρωμαύων χριςτιανών που εύχαν καταδικαςτεύ ςε καταναγκαςτικό εργαςύα ςτα ορυχεύα τησ ΢αρδηνύασ, με ςκοπϐ να ζητόςει την απελευθϋρωςό τουσ. Ο Βύκτωρ τησ ϋδωςε τον κατϊλογο και η Μαρκύα πϋτυχε να τουσ δοθεύ χϊρη απϐ τον αυτοκρϊτορα. Μϊλιςτα ϋςτειλε το ϋγγραφο τησ χϊριτοσ με τον ιερϋα Τϊκινθο ςτη ΢αρδηνύα. Μεταξϑ των καταδύκων όταν και ο μελλοντικϐσ επύςκοποσ Ρώμησ Κϊλλιςτοσ. Ακϐμα εύναι γνωςτϐ ϐτι εκεύνη την περύοδο αρκετού χριςτιανού υπηρετοϑςαν ωσ αξιωματοϑχοι ςτην αυτοκρατορικό αυλό. Ο Βίθηωξ Η Η αυτοκρατορικό εϑνοια προσ του χριςτιανοϑσ ςυνεχύςτηκε και επύ αυτοκρϊτορα Καρακϊλλα, πρϊγμα που βοόθηςε την Εκκληςύα να ηρεμόςει για λύγο και να αποκτόςει εκατοντϊδεσ νϋα μϋλη. Ο Βύκτωρ Ι ςταμϊτηςε να ανϋχεται την ανομοιομορφύα τησ ημϋρασ του εορταςμοϑ του Πϊςχα μεταξϑ Ανατολόσ και Δϑςησ και μϊλιςτα με επιςτολϋσ του απεύληςε με αφοριςμϐ τισ μικραςιατικϋσ Εκκληςύεσ, που ακολουθοϑςαν την ιουδαώκό παρϊδοςη. Σο ςχύςμα αποφεϑχθηκε χϊρισ ςτην επϋμβαςη του επιςκϐπου Κορύνθου Βακχϑλλου και του επιςκϐπου Λουγδοϑνου (Λυών) Ειρηναύου. Επύ των ημερών του Βύκτοροσ ϊρχιςε να χρηςιμοποιεύται ςτισ τελετουργύεσ η λατινικό γλώςςα αντύ τησ ελληνικόσ.

[21]

15. Ζεφυρίνοσ (199-217) Σον Βύκτορα διαδϋχθηκε ςτον επιςκοπικϐ θρϐνο τησ Ρώμησ ο Ρωμαύοσ (ϊγιοσ) Ζεφυρίνοσ (Zephyrinus). Ο Ιππϐλυτοσ2 τον χαρακτηρύζει «αγρϊμματο, φιλϊργυρο και χωρύσ πεύρα των εκκληςιαςτικών πραγμϊτων». Πρϊγματι ο Ζεφυρύνοσ εύναι ϋνασ απϐ τουσ ελϊχιςτουσ (τϋςςερισ) πϊπεσ που όταν αγρϊμματοι. Ο Εεθπξίλνο Κατϊ την περύοδο που ο Ζεφυρύνοσ ηγόθηκε του επιςκοπόσ τησ Ρώμησ, η Εκκληςύα υπϋφερε απϐ τισ διώξεισ του αυτοκρϊτορα ΢επτύμιου ΢εβόρου που διόρκεςαν ωσ το 211. Ο επύςκοποσ πολϋμηςε τισ αιρϋςεισ των Μαρκιανών, του Βαλεντύνου και των Μοντανιςτών. Εύχε ωσ ςϑμβουλϐ του τον Κϊλλιςτο, ςτον οπούο εύχε δοθεύ χϊρισ απϐ τον αυτοκρϊτορα Κϐμοδο, ενώ βριςκϐταν κατϊδικοσ ςτα ορυχεύα τησ ΢αρδηνύασ. Ο Ζεφυρύνοσ χειροτϐνηςε διϊκονο τον Κϊλλοςτο ο οπούοσ αργϐτερα τον διαδϋχθηκε ςτο θρϐνο. Η Εκκληςύα ανακόρυξε μϊρτυρα τον Ζεφυρύνι και η μνόμη του εορτϊζεται ςτισ 26 Αυγοϑςτου.

2

Ο Ιππόιπηνο ήηαλ ρξηζηηαλόο ηεξέαο, ζενιόγνο θαη αληίπαπαο. Δίλαη γλσζηόο από ην έξγν ηνπ Φηινζνθνύκελα (Philosophumena) πνπ εθδόζεθε γηα πξώηε θνξά ην 1851.

[22]

16. Κάλλιςτοσ Ι ή Κάλλιξτοσ (217-222) Για τη ζωό, τη δρϊςη και το ϋργο του επιςκϐπου Ρώμησ (αγύου) Καλλίςτου Ι (Callistus Ι) μιλϊ ο αντύπαλϐσ του και ςυγγραφϋασ του ϋργου Φιλοςοφούμενα (Philosophumena) αντίπαπασ Ιππόλυτοσ (Hyppolitus). Αναφϋρει λοιπϐν, ϐτι ο Κϊλλιςτοσ όταν δοϑλοσ του (χριςτιανοϑ;) Καρποφϐρου, ο οπούοσ τον τοποθϋτηςε ωσ υπεϑθυνο Σρϊπεζασ που τοποθετοϑςαν τα χρόματϊ τουσ οι χριςτιανού. Με υπαιτιϐτητα του Καλλύςτου τα χρόματα των πελατών τησ Σρϊπεζασ χϊθηκαν και αυτϐσ προςπϊθηςε να το ςκϊςει. Όμωσ ςυνελόφθη και οδηγόθηκε ςτον αφϋντη του. Οι πιςτωτϋσ τησ τρϊπεζασ παρακϊλεςαν τον Καρποφϐρο να αφόςει ελεϑθερο τον Κϊλλιςτο, γιατύ αυτϐσ τουσ εύχε υποςχεθεύ ϐτι θα βρει τρϐπο να πϊρουν πύςω τα χρόματϊ τουσ. ΢υνελόφθη ακϐμα μια φορϊ ϐταν ενεπλϊκη ςε καυγϊ ςτην ΢υναγωγό, ϐπου εύχε πϊει για να δανειςτεύ χρόματα απϐ τουσ Εβραύουσ τησ Ρώμησ. Κατϐπιν τοϑτου καταδικϊςτηκε ςε καταναγκαςτικϊ ϋργα ςτα ορυχεύα τησ ΢αρδηνύασ. Σελικϊ αφϋθηκε ελεϑθεροσ κατϐπιν ενεργειών του πϊπα Βύκτωροσ Ι και με τη μεςολϊβηςη τησ Μαρκύασ, ερωμϋνησ (;) του αυτοκρϊτορα Κϐμοδου. Αυτό ϋςτειλε τον ιερϋα Τϊκινθο ςτη ΢αρδηνύα, ο οπούοσ πϋτυχε την απελευθϋρωςη του Καλλύςτου. Σν καξηύξην ηνπ Κάιιηζηνπ Ο επϐμενοσ πϊπασ ο Ζεφυρύνοσ ϋχριςε τον Κϊλλιςτο διϊκονο και ςϑμβουλϐ του και του εμπιςτεϑτηκε την φροντύδα των νεκρικών θαλϊμων των κατακομβών τησ Αππύασ Οδοϑ. Εννϋα επύςκοποι Ρώμησ του 3ου αιώνα ενταφιϊςτηκαν ςτουσ θαλϊμουσ αυτοϑσ που αποκλόθηκαν Κατακόμβεσ (κοιμητόριο) του αγύου Καλλύςτου. Μετϊ το θϊνατο του Ζεφυρύνου, ο Κϊλλιςτοσ εξελϋγη επύςκοποσ Ρώμησ. Ϋταν ο πρώτοσ αρχιερϋασ που καθιϋρωςε την αποδοχό τησ μετϊνοιασ ςε ϐςουσ αμϊρτηςαν απϋναντι ςτο Θεϐ. ΢ϑμφωνα με αυτό την αρχό ϐςοι ζητοϑςαν ειλικρινϊ ςυγχώρηςη για το λϊθοσ [23]

τουσ, ϋπαιρναν ϊφεςη αμαρτιών. Αυτό η απϐφαςη του Καλλύςτου ςυνϊντηςε την ςφοδρό αντύδραςη ϊλλων αρχιερϋων και ιδιαύτερα του Σερτυλλιανοϑ και του αντύπαπα3 Ιππολϑτου, αλλϊ ο Κϊλλιςτοσ διακόρυξε ϐτι η αυθεντύα του επιςκϐπου τησ Ρώμησ ςτηρύζεται ςτην ρόςη του Ιηςοϑ: «΢υ ει Πϋτροσ και επύ ταύτη τη πϋτρα οικοδομόςω μου την εκκληςύαν». Αυτϐ όταν το πρώτο ιςτορικϊ κροϑςμα οικοδϐμηςησ τησ θεωρύασ του «πρωτεύου» του επιςκϐπου Ρώμησ ϋναντι των ϊλλων αρχιερϋων. Λϋγεται ϐτι ο Κϊλλιςτοσ, με την ςϑμφωνη γνώμη το αυτοκρϊτορα ΢εβόρου Αλεξϊνδρου ϋκτιςε τον ναϐ τησ Santa Maria in Trastevere, που διατηρεύται ακϐμα και ςόμερα και εύναι μια απϐ τισ παλαιϐτερεσ εκκληςύεσ τησ Ρώμησ. ΢το ναϐ αυτϐ μεταφϋρθηκαν τον 9ο αιώνα και τα οςτϊ του Καλλύςτου Ι. Ο Κάιιηζηνο Η Ο Κϊλλιςτοσ φϋρεται ϐτι μαρτϑρηςε αν και αυτϐ το γεγονϐσ δεν ϋχει ιςτορικό βϊςη. Η Ρωμαώκό Εκκληςύα τον αγιοπούηςε και η μνόμη του τιμϊται ςτισ 14 Οκτωβρύου, που θεωρεύται ημερομηνύα του μαρτυρύου του.

3

Αληίπαπαο (antipapa) ραξαθηεξίδεηαη ν πάπαο πνπ εθιέγεηαη αληίζεηα κε ηελ πξνβιεπόκελε από ηελ Καζνιηθή Δθθιεζία δηαδηθαζία. ΢πλήζσο απηόο ν αληίπαπαο έρεη ηελ ππνζηήξημε κηαο δπλακηθήο κεξίδαο θαξδηλαιίσλ θαη ρξεζηκνπνηεί δεκνζίσο ηνλ ηίηιν ηνπ πάπα σο λόκηκνο επίζθνπνο Ρώκεο. Ο (ειιεληθήο θαηαγσγήο) Ιππόιπηνο (170-235) είλαη ν πξώηνο αλαγλσξηζκέλνο σο αληίπαπαο πνπ εγήζεθε νκάδαο ηεξσκέλσλ ηεο Ρσκατθήο Δθθιεζίαο θαη ζηάζεθε ελάληηνο ηόζν ζηνλ Κάιιηζην όζν θαη ζηνπο επόκελνπο δύν επηζθόπνπο Ρώκεο. Η δηέλεμε ηνπ Ιππνιύηνπ θαη ηνπ Καιιίζηνπ έκεηλε ζηελ ηζηνξία ηεο Καζνιηθήο Δθθιεζίαο σο ΢ρίζκα ηνπ Ηππνιύηνπ. Πάλησο δελ απνθιείεηαη λα ρξεκάηηζε – έζησ θαη ιίγν – επίζθνπνο ηεο Ρώκεο, γηαηί έρεη αλαγλσξηζηεί σο άγηνο ηόζν από ηελ Ρσκατθή όζν θαη από ηελ Αλαηνιηθή Δθθιεζία.

[24]

17. Ουρβανόσ Ι (222-230) Ο επϐμενοσ επύςκοποσ Ρώμησ όταν ο ρωμαώκόσ καταγωγόσ (ϊγιοσ) Ουρβανόσ Ι (Urbanus Ι). Και γι’ αυτϐν υπόρχε η παρϊδοςη ϐτι μαρτϑρηςε, αλλϊ νεϐτερεσ ϋρευνεσ απϋδειξαν ϐτι ο Ουρβανϐσ πϋθανε απϐ φυςικϊ αύτια. Ωλλωςτε ο Ουρβανϐσ εξελϋγη επύςκοποσ το ϋτοσ τησ δολοφονύασ του αυτοκρϊτορα Ηλιογϊβαλου και τησ ανϐδου ςτο θρϐνο του Αλεξϊνδρου ΢εβόρου, ο οπούοσ δεν πραγματοπούηςε διώξεισ κατϊ των χριςτιανών. Δεν ξϋρουμε πολλϊ για τη ζωό του, αλλϊ κϊποια ςτοιχεύα αναγρϊφονται ςε επιγραφό που βρύςκεται ςτισ Κατακόμβεσ του Καλλύςτου, ϐπου ενταφιϊςτηκε μετϊ το θϊνατϐ του. Ο Οπξβαλόο Η Κατϊ την εποχό που ο Ουρβανϐσ βριςκϐταν ςτον επιςκοπικϐ θρϐνο, εύχε να αντιμετωπύςει τον αντύπαπα Ιππϐλυτο, ο οπούοσ όταν εχθρικϐσ τϐςο κατϊ του προηγοϑμενου Καλλύςτου ϐςο και κατϊ του επϐμενου Ποντιανοϑ (΢χύςμα του Ιππολύτου). Ο θρϑλοσ για τον Ουρβανϐ λϋει ϐτι πραγματοπούηςε ϋνα θαϑμα: Κατϊφερε με προςευχό να αναποδογυρύςει ϋνα εύδωλο. Για το λϐγο αυτϐν ςυνελόφθη και εκτελϋςτηκε με αποκεφαλιςμϐ. Η Εκκληςύα τον ανακόρυξε ϊγιο και μϊρτυρα και η μνόμη του γιορτϊζεται ςτισ 23 ΜαϏου.

[25]

18. Ποντιανόσ (230-235) Σον Ουρβανϐ διαδϋχθηκε ςτον επιςκοπικϐ θρϐνο τησ Ρώμησ ο (ϊγιοσ) Ποντιανόσ (Pontianus) γεννημϋνοσ ςτη Ρώμη. Σο ϐνομα του πατϋρα του όταν Καλποϑρνιοσ. Σο ΢χύςμα του Ιππολύτου ςυνεχύςτηκε και επύ των ημερών του Ποντιανοϑ. Ο αυτοκρϊτορασ Μαξιμιανϐσ εξαπϋλυςε διωγμϐ κατϊ των Φριςτιανών και μεταξϑ των θυμϊτων όταν ο ύδιοσ ο Ποντιανϐσ και ο αντύπαπασ Ιππϐλυτοσ. Και οι δυο εξορύςτηκαν ςτην ΢αρδηνύα, το 235. Ο Ποντιανϐσ λϐγω τησ ποινόσ του παραιτόθηκε απϐ το αξύωμϊ του και ο Ιππϐλυτοσ πϋθανε εξϐριςτοσ το 235. Ο Πνληηαλόο Πιθανϐτατα και ο Ποντιανϐσ πϋθανε (δεν ξϋρουμε το ϋτοσ θανϊτου του) ςτην ΢αρδηνύα εξ αιτύασ τησ απϊνθρωπησ μεταχεύριςόσ των κρατουμϋνων ςτα ορυχεύα του νηςιοϑ. Ωλλεσ πληροφορύεσ μασ δύνουν ωσ τϐπο θανϊτου του την νηςύδα Σαβολϊρα, που βρύςκεται πολϑ κοντϊ ςτισ ακτϋσ τησ ΢αρδηνύασ. Ο πϊπασ Υαβιανϐσ φρϐντιςε να μεταφερθοϑν τα λεύψανα του Ποντιανοϑ και του Ιππολϑτου ςτη Ρώμη. Ο Ποντιανϐσ ενταφιϊςτηκε ςτισ Κατακόμβεσ του Καλλύςτου. Η Εκκληςύα τον ανακόρυξε μϊρτυρα και ϊγιο.

[26]

19. Αντέρωσ ή Ανθηρόσ (235-236) Μετϊ την καταδύκη και την εξορύα του Ποντιανοϑ και του αντύπαπα Ιππολϑτου ςτην θϋςη του επιςκϐπου Ρώμησ ανόλθε ο ελληνικόσ καταγωγόσ Αντέρωσ (Anterus) ό Ανθηρϐσ. Ο (ϊγιοσ) Αντϋρωσ παρϋμεινε ςτη θϋςη αυτό για μϐλισ 43 ημϋρεσ. Η παρϊδοςη μασ λϋει ϐτι μαρτϑρηςε κατϊ την διϊρκεια των διωγμών των χριςτιανών επύ αυτοκρϊτορα Μαξιμιανοϑ. Όμωσ η πιθανϐτερη εκδοχό εύναι ϐτι πϋθανε απϐ φυςιολογικϐ θϊνατο, ςτισ 3 Ιανουαρύου του ϋτουσ 236. Ο Αληέξωο ή Αλζεξόο Ενταφιϊςτηκε ςτισ Κατακόμβεσ του Καλλύςτου. Ο τϊφοσ του βρϋθηκε το 1854 και φϋρει επιγραφό ςτα ελληνικϊ: «Αντϋρωσ επ…» που πιθανϐτατα ςημαύνει Αντερωσ, επύςκοποσ Ρώμησ. Αγιοποιόθηκε απϐ την Εκκληςύα και η μνόμη του τιμϊται ςτισ 3 Ιανουαρύου.

[27]

20. Υαβιανόσ (236-250) Μετϊ το θϊνατο του Αντϋρωτοσ, επύςκοποσ Ρώμησ αναδεύχθηκε ο (ϊγιοσ) Υαβιανόσ (Fabianus). Ο Ευςϋβιοσ Καιςαρεύασ λϋει πωσ οι χριςτιανού, που εύχαν ςυγκεντρωθεύ ςτη Ρώμη για να εκλϋξουν τον νϋο επύςκοπο, εύδαν ϋνα περιςτϋρι να κατεβαύνει και να κϊθεται ςτο κεφϊλι του – ξϋνου ςτην πϐλη τησ Ρώμησ – Υαβιανοϑ. Αυτϐ ερμηνεϑτηκε ωσ θεώκό υπϐδειξη και εκλϋχθηκε επύςκοποσ, αν και για την θϋςη αυτό υπόρχαν αρκετού ϊλλοι, και γνωςτού, υποψόφιοι. Αν και η περύοδοσ που όταν επικεφαλόσ τησ Εκκληςύασ τησ Ρώμησ διόρκεςε μϐλισ τϋςςερα χρϐνια, ο Υαβιανϐσ θεωρεύται ϐτι όταν ικανϐσ κληρικϐσ. Διαύρεςε την πϐλη ςε επτϊ εκκληςιαςτικϋσ περιοχϋσ και ςε κϊθε μια απϐ αυτϋσ τοποθϋτηςε ϋνα διϊκονο, ϋνα υποδιϊκονο και ϋξι βοηθοϑσ. Ακϐμα μερύμνηςε (αφοϑ προφανώσ πϋτυχε την αυτοκρατορικό ςυναύνεςη) για την ανακομιδό των λειψϊνων του επιςκϐπου Ποντιανοϑ και του αντύπαπα Ιππολϑτου απϐ την ΢αρδηνύα και τον ενταφιαςμϐ τουσ ςτην Ρώμη. Ο Φαβηαλόο Μϐλισ ξϋςπαςε νϋοσ διωγμϐσ των χριςτιανών επύ αυτοκρϊτορα Δϋκιου, ο Υαβιανϐσ ςυνελόφθη και πϋθανε ωσ μϊρτυρασ ςτη φυλακό. Ενταφιϊςτηκε ςτισ Κατακόμβεσ του Καλλύςτου, ϐπωσ και οι προηγοϑμενοι επύςκοποι. Αγιοποιόθηκε και η μνόμη του τιμϊται τϐςο απϐ την Καθολικό ϐςο και απϐ την Ορθϐδοξη Εκκληςύα.

[28]

21. Κορνήλιοσ (251-253) Μετϊ το θϊνατο του Υαβιανοϑ ο θρϐνοσ τησ επιςκοπόσ τησ Ρώμησ παρϋμεινε κενϐσ επύ 14 μόνεσ, λϐγω τησ ςφοδρϐτητασ των διωγμών του αυτοκρϊτορα Δϋκιου. Ακϐμα ϋνασ λϐγοσ τησ καθυςτϋρηςησ εκλογόσ επιςκϐπου όταν ϐτι ο επικρατϋςτεροσ διϊδοχοσ του Υαβιανοϑ, ο Μωυςόσ, βριςκϐταν ςτην φυλακό. Για να καλυφθεύ το κενϐ τρεύσ επύςκοποι χειροτϐνηςαν (αντικανονικϊ) επύςκοπο τον (αντύπαπα) Νοβατιανό (Novatus). Αυτϐσ όταν ςοφϐσ θεολϐγοσ και ςυγγραφϋασ και ο πρώτοσ Ρωμαύοσ θεολϐγοσ που χρηςιμοπούηςε τη λατινικό γλώςςα ςτα ιερϊ κεύμενα. Σο 251 ο διωγμϐσ εξαςθϋνιςε, αλλϊ ο Μωυςόσ εύχε πλϋον πεθϊνει και η θϋςη του επιςκϐπου Ρώμησ καλϑφθηκε με κανονικϋσ διαδικαςύεσ απϐ τον (ϊγιο) Κορνήλιο (Cornelius), ο Νοβατιανϐσ επϋμενε να κρατϊ τη θϋςη αυτό και μϊλιςτα ύδρυςε ςχιςματικό εκκληςύα και αύρεςη (τον Νοβατιανιςμϐ) που ταλαιπώρηςε την Εκκληςύα για μερικοϑσ αιώνεσ. και εύναι ο δεϑτεροσ αντύπαπασ τησ Ρωμαώκόσ Εκκληςύασ. Ο Κνξλήιηνο Μια απϐ τισ ςημαντικϋσ διαφορϋσ απϐψεων μεταξϑ του κανονικοϑ επιςκϐπου Ρώμησ Κορνηλύου και του αντύπαπα Νοβατιανοϑ όταν η αντιμετώπιςη εκεύνων των χριςτιανών, που εξ αιτύασ των διώξεων απαρνόθηκαν τη θρηςκεύα τουσ, αλλϊ τώρα επιθυμοϑςαν να επανϋλθουν ςτουσ κϐλπουσ τησ Εκκληςύασ. Ο πρώτοσ όταν υπϋρ τησ επανϋνταξόσ τουσ ςτο χριςτιανικϐ πλόρωμα, ενώ ο δεϑτεροσ κρατοϑςε ςκληρό ςτϊςη και πρϐτεινε ακϐμα και τον αποκλειςμϐ τουσ απϐ την Εκκληςύα. Σο 252 ο αυτοκρϊτορασ Γϊλλοσ ξεκύνηςε νϋο διωγμϐ και ο Κορνόλιοσ ςυνελόφθη και εξορύςτηκε, Πϋθανε ςτην εξορύα τον επϐμενο χρϐνο και το ςώμα του ενταφιϊςτηκε ςτισ Κατακόμβεσ του Καλλύςτου. Η Εκκληςύα τον ανακόρυξε ϊγιο και η μνόμη του εορτϊζεται ςτισ 16 ΢επτεμβρύου.

[29]

22. Λούκιοσ Ι (253-254) Επϐμενοσ επύςκοποσ Ρώμησ εξελϋγη ο (ϊγιοσ) Λούκιοσ Ι (Lucius Ι) απϐ την Ρώμη. Αμϋςωσ μετϊ την εκλογό του εξορύςτηκε απϐ τον αυτοκρϊτορα Γϊλλο, αλλϊ επϋςτρεψε ςϑντομα γιατύ ο νϋοσ αυτοκρϊτορασ Βαλεριανϐσ δεν επϋτρεψε ϊλλεσ διώξεισ κατϊ των χριςτιανών. Μϊλιςτα ςϑμφωνα με την μαρτυρύα του επιςκϐπου Καιςαρεύασ Ευςϋβιου, ο αυτοκρϊτορασ όταν ευνοώκϊ διακεύμενοσ προσ τη νϋα θρηςκεύα. Και επύ Λοϑκιου ςυνεχύςτηκε η αντιπαλϐτητα τησ επύςημησ Εκκληςύασ και του ςχιςματικοϑ αντύπαπα Νοβατιανοϑ. Ο Λνύθηνο Η Αναφϋρεται ϐτι ο Λοϑκιοσ αποκεφαλύςτηκε, αλλϊ αυτϐ πιθανϐτατα δεν αληθεϑει. Πϋθανε μϊλλον απϐ φυςικϊ αύτια και ενταφιϊςτηκε ςτισ Κατακόμβεσ του Καλλύςτου. Η Εκκληςύα τον ανακόρυξε ϊγιο και η μνόμη του εορτϊζεται ςτισ 4 Μαρτύου.

[30]

23. ΢τέφανοσ Ι (254-257) Σον Λοϑκιο διαδϋχθηκε ο ελληνικόσ καταγωγόσ, γεννημϋνοσ ςτη Ρώμη, (ϊγιοσ) ΢τέφανοσ (Stephanus), ο οπούοσ εύχε διατελϋςει αρχιδιϊκονοσ του Λοϑκιου. Επύ ΢τεφϊνου ςυνεχύςτηκε η διαμϊχη, που εύχε αρχύςει μεταξϑ του επιςκϐπου Ρώμησ Κορνηλύου και του αντύπαπα Νοβατιανοϑ για την αντιμετώπιςη εκεύνων των χριςτιανών που εξ αιτύασ των διώξεων απαρνόθηκαν τη θρηςκεύα τουσ, αλλϊ τώρα επιθυμοϑςαν να επανϋλθουν ςτουσ κϐλπουσ τησ Εκκληςύασ. Σην ςκληρό γραμμό των Νοβατιανών ακολουθοϑςαν τώρα και ϊλλοι ιερϊρχεσ, ϐπωσ οι επύςκοποι Καιςαρεύασ και Καρθαγϋνησ, καθώσ και ο επύςκοποσ τησ Αρελϊτησ (ςημερινόσ Arles τησ Γαλλύασ) Υαουςτύνοσ, ο οπούοσ αρνεύτο να δώςει ςυγχώρηςη και να ϋρθει ςε κοινωνύα με τουσ λεγϐμενουσ «πεπτωκϐτεσ» (lapsii), που μετανοοϑςαν και ζητοϑςαν να επιςτρϋψουν ςτην Εκκληςύα. Ο ΢ηέθαλνο Ο ΢τϋφανοσ ϐμωσ, μπροςτϊ ςτην ανϊγκη ςυςπεύρωςησ των χριςτιανών, ϋκανε δεκτοϑσ χωρύσ αναβαπτιςμϐ ϐςουσ πλανόθηκαν απϐ αιρϋςεισ ό θυςύαςαν ςε θεοϑσ ό υπϋγραψαν αποκόρυξη του Φριςτοϑ και κατϐπιν μετανϐηςαν και επϋςτρεψαν. Ο ΢τϋφανοσ αγιοποιόθηκε και η Καθολικό Εκκληςύα γιορτϊζει την μνόμη του ςτισ 2 Αυγοϑςτου, ενώ η Ορθϐδοξη ςτισ 3 Αυγοϑςτου.

[31]

24. ΢ίξτοσ II (257-258) Ο επϐμενοσ επύςκοποσ Ρώμησ όταν ο (ϊγιοσ) ΢ίξτοσ II (Xystus II). Σο Liber Pontificalis τον θεωρεύ ελληνικόσ καταγωγόσ, αλλϊ πιθανώσ τον ςυγχϋει με κϊποιον Ϊλληνα ςπουδαςτό τησ πυθαγϐρειασ φιλοςοφύασ ονϐματι Ξυςτϐ. Κατϊ την ςϑντομη περύοδο που βρϋθηκε ςτον επιςκοπικϐ θρϐνο, ο ΢ύξτοσ πϋτυχε να ηρεμόςει τα πνεϑματα απϐ την διαμϊχη που εύχε ξεςπϊςει μεταξϑ του προκατϐχου του ΢τεφϊνου και των Εκκληςιών τησ Αφρικόσ και Αςύασ ςχετικϊ με την αναβϊπτιςη ό ϐχι των χριςτιανών που λϐγω των διώξεων απαρνόθηκαν τη θρηςκεύα τουσ, και επιθυμοϑςαν τώρα να επανϋλθουν ςτουσ κϐλπουσ τησ Εκκληςύασ. Ο ΢ύξτοσ αποδεύχθηκε πολϑ διαλλακτικϐτεροσ απϐ τον ΢τϋφανο και πϋτυχε να ομαλοποιόςει τισ ςχϋςεισ τησ Ρώμησ με τισ ϊλλεσ Εκκληςύεσ. Σν καξηύξην ηνπ ΢ίμηνπ θαη ηωλ έμη δηαθόλωλ ηνπ Κατϊ την διϊρκεια των διώξεων κατϊ των χριςτιανών επύ αυτοκρϊτορα Βαλεριανοϑ, δεκϊδεσ επύςκοποι, ιερεύσ και διϊκονοι καταδικϊςτηκαν ςε θϊνατο. Ο ΢ύξτοσ όταν ϋνα απϐ τα πρώτα θϑματα των διώξεων αυτών και αποκεφαλύςτηκε ςτισ 6 Αυγοϑςτου 258. Μαζύ του μαρτϑρηςαν και ϋξι διϊκονοι, οι: Ιανουϊριοσ, Βινςϋντιοσ, Μϊγνοσ, ΢τϋφανοσ, Υελύςιμοσ και Αγαπητϐσ. Ο ΢ύξτοσ και οι διϊκονού του αγιοποιόθηκαν. Η μνόμη τουσ τιμϊται απϐ την Καθολικό Εκκληςύα ςτισ 7 Αυγοϑςτου και απϐ την Ορθϐδοξη ςτισ 10 Αυγοϑςτου.

[32]

25. Διονύςιοσ (260-268) Λϐγω των βύαιων διωγμών των χριςτιανών απϐ τον αυτοκρϊτορα Βαλεριανϐ, ο επιςκοπικϐσ θρϐνοσ τησ Ρώμησ παρϋμεινε κενϐσ για ϋνα ϋτοσ. Αμϋςωσ ϐμωσ μετϊ το θϊνατο του Βαλεριανοϑ (ςκοτώθηκε ςε πϐλεμο με τουσ Πϋρςεσ), ο νϋοσ αυτοκρϊτορασ Γαλλιηνϐσ εξϋδωςε διϊταγμα τερματιςμοϑ των διώξεων και θρηςκευτικόσ ανοχόσ που επϋφερε ειρόνη ςτην Εκκληςύα για περύπου τϋςςερισ δεκαετύεσ. Σϐτε επύςκοποσ Ρώμησ εξελϋγη ο (ϊγιοσ) Διονύςιοσ (Dionysius). Η Εκκληςύα πϋτυχε την επιςτροφό τησ περιουςύασ τησ, των κτιςμϊτων, των κοιμητηρύων και των ναών που εύχαν δημευθεύ απϐ το καθεςτώσ του Βαλεριανοϑ. Ο Γηνλύζηνο Ψσ τϐποσ καταγωγόσ του Διονυςύου αναφϋρεται η Μεγϊλη Ελλϊδα (Νϐτια Ιταλύα) αλλϊ αυτϐ δεν εύναι βϋβαιο. Πριν την εκλογό του εύχε χρηματύςει διϊκονοσ τησ ρωμαώκόσ Εκκληςύασ. Ο Διονϑςιοσ χρηματοδϐτηςε την οικοδϐμηςη εκ νϋου πολλών ναών τησ Καππαδοκύασ, που εύχαν καταςτραφεύ απϐ ειςβολό Γϐτθων. Ο Διονϑςιοσ πϋθανε απϐ φυςιολογικϐ θϊνατο και ενταφιϊςτηκε ςτισ Κατακόμβεσ του Καλλύςτου. Εύναι ο πρώτοσ επύςκοποσ Ρώμησ που δεν ανακηρϑχθηκε μϊρτυρασ, αλλϊ απλώσ ϊγιοσ.

[33]

26. Υελίξ Ι (269-274) Μετϊ το θϊνατο του Διονυςύου, επικεφαλόσ τησ Εκκληςύασ τησ Ρώμησ εξελϋγη ο Ρωμαύοσ (ϊγιοσ) Υελίξ I (Felix I). Αμϋςωσ μετϊ την ανϊρρηςό του ο νϋοσ επύςκοποσ εύχε να αντιμετωπύςει μια νϋα θεολογικό διαμϊχη μεταξϑ του αιρετικοϑ Παϑλου τησ ΢αμϐςατα και των ορθοδϐξων ιεραρχών, ςχετικϊ με την φϑςη τησ Αγύασ Σριϊδασ. Η υπϐθεςη ϋφταςε ωσ τα ϑψιςτα κλιμϊκια τησ αυτοκρατορύασ, αφοϑ ζητόθηκε απϐ τον αυτοκρϊτορα Αυρηλιανϐ να αποφαςύςει ποιοσ απϐ τουσ αντιπϊλουσ ϋπρεπε να δικαιωθεύ. Αυτϐσ, χωρύσ να μπει ςτην ουςύα τησ υπϐθεςησ, αποφϊςιςε ϐτι το δύκαιο εύναι με το μϋροσ του επιςκϐπου που εύναι αναγνωριςμϋνοσ απϐ το ςϑνολο των επιςκϐπων τησ Ιταλύασ και τησ πϐλησ τησ Ρώμησ. Ο Φειίμ Η Αν και ο Υελύξ ϋχει ανακηρυχθεύ μϊρτυρασ και ϊγιοσ, δεν μαρτϑρηςε αλλϊ πϋθανε απϐ φυςιολογικϐ θϊνατο και ενταφιϊςτηκε ςτισ Κατακόμβεσ του Καλλύςτου. Η μνόμη του εορτϊζεται ςτισ 30 Δεκεμβρύου.

[34]

27. Ευτυχιανόσ (275-283) ΢τισ 4 Ιανουαρύου 275 επύςκοποσ Ρώμησ εξελϋγη ο (ϊγιοσ) Ευτυχιανόσ (Eutychianus) και όταν επικεφαλόσ τησ Εκκληςύασ ωσ τον θϊνατϐ του ςτισ 7 Δεκεμβρύου του 283. Ελϊχιςτα πρϊγματα για την καταγωγό, τη ζωό και το ϋργο του Ευτυχιανοϑ εύναι γνωςτϊ. Σου αποδύδεται ϐτι αυτϐσ πρώτοσ θεςμοθϋτηςε την ευλογύα των καρπών τησ γησ, αλλϊ εύναι βϋβαιο ϐτι και αυτϐ το εκκληςιαςτικϐ ϋθιμο ϊρχιςε να εφαρμϐζεται αρκετϊ χρϐνια μετϊ απϐ αυτϐν. Ο Δπηπρηαλόο Ακϐμα λϋγεται ϐτι ϋθαψε με τα ύδια του τα χϋρια 324 μϊρτυρεσ τησ πύςτησ, αλλϊ και αυτό η πληροφορύα εύναι λανθαςμϋνη γιατύ κατϊ την περύοδο του Ευτυχιανοϑ η Εκκληςύα ϋζηςε ειρηνικϊ χρϐνια και δεν υπόρξαν διωγμού. Όταν πϋθανε ενταφιϊςτηκε ςτο παπικϐ παρεκκλόςι που βριςκϐταν ςτισ Κατακόμβεσ του Καλλύςτου. Ο τϊφοσ ανακαλϑφθηκε απϐ μια επιγραφό ςτα ελληνικϊ: ΕΤΣΤΦΙΑΝΟ΢ ΕΠΙ΢(ΚΟΠΟ΢). Η μνόμη του τιμϊται ςτισ 8 Δεκεμβρύου.

[35]

28. Κάιοσ ή Γάιοσ (283-296) Ο (ϊγιοσ) Κάιοσ ή Γάιοσ (Caius) όταν ο επϐμενοσ επύςκοποσ Ρώμησ, μετϊ τον Ευτυχιανϐ. Ϋταν γεννημϋνοσ ςτην πϐλη ΢ολύν τησ Δαλματύασ ο πατϋρασ του Γϊιοσ, όταν μϋλοσ οικογϋνειασ ςυγγενικόσ με τον αυτοκρϊτορα Διοκλητιανϐ. Για την ζωό και το ϋργο και αυτοϑ του επιςκϐπου γνωρύζομε ελϊχιςτα πρϊγματα κι αυτϊ απϐ το Liber Pontificalis. Σο βιβλύο λοιπϐν αναφϋρεται ςτον Γϊιο ο οπούοσ βϊφτιζε ϊντρεσ και γυναύκεσ που εύχαν προςηλυτιςτεύ απϐ τον ϊγιο Σιβοϑρτιο (που η μνόμη του εορτϊζεται μαζύ με αυτόν τησ αγύασ ΢ουζϊνασ). ΢ϑμφωνα με αυτϐν το θρϑλο ο Γϊιοσ βρόκε μαρτυρικϐ θϊνατο ςτισ κατακϐμβεσ τησ Ρώμησ. Σν καξηύξην ηνπ Γάηνπ Σο γεγονϐσ ϐτι νϋοι διωγμού κατϊ των χριςτιανών ξεκύνηςαν το 302 ό 303 (μετϊ το θϊνατο του Γϊιου) επύ βαςιλεύασ του αυτοκρϊτορα Διοκλητιανοϑ, αφόνει αμφιβολύεσ για την ακρύβεια τησ πληροφορύασ ϐτι ο Γϊιοσ μαρτϑρηςε. Ψσ επύςκοποσ εύχε διακηρϑξει ϐτι για να ανϋλθει κϊποιοσ ςτο αξύωμα του επιςκϐπου ϋπρεπε πρώτα να ϋχει αςκόςει καθόκοντα αναγνώςτη, εξορκιςτό, βοηθοϑ ιερϋα, υποδιακϐνου, διακϐνου αι ιερϋα. Ακϐμα εύναι γνωςτϐ ϐτι χώριςε την επιςκοπό τησ Ρώμησ ςε περιοχϋσ, την ευθϑνη των οπούων ανϋλαβαν διϊκονοι. Αναγνωρύςτηκε ωσ ϊγιοσ και τη μνόμη του τιμϊ η Καθολικό και η Ορθϐδοξη Εκκληςύα ςτισ 22 Απριλύου. Γιορτϊζεται ιδιαύτερα ςτην Δαλματύα και την Βενετύα.

[36]

29. Μαρκελλίνοσ (296-304) Επϐμενοσ επύςκοποσ Ρώμησ εξελϋγη ο (ϊγιοσ) Μαρκελλίνοσ (Marcellinus), Ρωμαύοσ, γιοσ του Προτζϋκτου. Κατϊ την διϊρκεια τησ θητεύασ του ϊρχιςαν νϋοι διωγμού κατϊ των χριςτιανών απϐ τον αυτοκρϊτορα Διοκλητιανϐ. Οι χριςτιανού ςτρατιωτικού εκδιώχθηκαν απϐ το ςτρϊτευμα, περιουςιακϊ ςτοιχεύα τησ Εκκληςύασ δημεϑθηκαν και χριςτιανικϊ βιβλύα κϊηκαν. ΢ε πολλϋσ περιπτώςεισ ϊρνηςησ αποςταςύασ, πολλού απϐ τουσ ςυλληφθϋντεσ καταδικϊζονταν ςε θϊνατο. Σν καξηύξην ηνπ αγίνπ Μαξθειιίλνπ ΢ϑμφωνα με την παρϊδοςη, ζητόθηκε απϐ τον Μαρκελλύνο να θυςιϊςει ςτα εύδωλα. Αρχικϊ αυτϐσ δϋχθηκε, αλλϊ αμϋςωσ μετϊνιωςε και καταδικϊςτηκε ςε θϊνατο. Πιθανϐτατα αυτϐ δεν αληθεϑει. Ο Μαρκελλύνοσ πϋθανε το δεϑτερο ϋτοσ των διωγμών απϐ φυςικϐ θϊνατο, γιατύ δεν υπϊρχει επύςημο εκκληςιαςτικϐ κεύμενο, που να αναφϋρει ϐτι ο επύςκοποσ θανατώθηκε για την πύςτη του. Κατϊ την διϊρκεια που ο Μαρκελλύνοσ όταν επύςκοποσ Ρώμησ, η Αρμενύα όταν το πρώτο κρϊτοσ που αποδϋχθηκε τον χριςτιανιςμϐ ωσ θρηςκεύα (το 301).

[37]

30. Μάρκελλοσ Ι (308-309) Μετϊ το θϊνατο του Μαρκελλύνου οι ϊγριεσ διώξεισ κατϊ των χριςτιανών ςυνεχύςτηκαν και η Ρώμη ϊργηςε να αποκτόςει νϋο επύςκοπο. Όταν πϋθανε ο Διοκλητιανϐσ (305) τα πρϊγματα ςτην ζωό τησ Εκκληςύασ ηρϋμηςαν, αλλϊ χρειϊςτηκε να περϊςουν ϊλλα τρύα χρϐνια μϋχρι να εκλεγεύ επύςκοποσ ο (ϊγιοσ) Μάρκελλοσ Ι (Marcellus I). Ο νϋοσ επύςκοποσ βρόκε την Εκκληςύα πολϑ αποδυναμωμϋνη εξ αιτύασ των διώξεων, των υποχρεωτικών αποκηρϑξεων πύςτησ και τησ δόμευςησ του μεγαλϑτερου μϋρουσ τησ περιουςύασ, ακϐμα και των κατακομβών και των κοιμητηρύων. Ο Μάρκελλοσ Ι ΢ϑμφωνα με το Liber Pontificalis ο Μϊρκελλοσ διαύρεςε την περιοχό τησ Εκκληςύασ του ςε εύκοςι πϋντε τμόματα και διϐριςε ςε κϊθε ϋνα απϐ αυτϊ ϋνα πρεςβϑτερο που εύχε την ευθϑνη τησ κατόχηςησ, των βαπτύςεων και τησ ταφόσ των μαρτϑρων και των πιςτών. Κατϊ το τϋλοσ του 308 ο αυτοκρϊτορασ Μαξϋντιοσ καταδύκαςε ςε εξορύα τον Μϊρκελλο, ο οπούοσ πϋθανε ςτισ αρχϋσ του επομϋνου ϋτουσ. Η Εκκληςύα τον ανακόρυξε ϊγιο και εορτϊζει την μνόμη του ςτισ 16 Ιανουαρύου.

[38]

31. Ευςέβιοσ (310) Σον Μϊρκελλο διαδϋχθηκε ςτην ϋδρα του επιςκϐπου Ρώμησ ο (ϊγιοσ) Ευςέβιοσ (Eusebius)4 του οπούου η θητεύα όταν βραχϑβια, μϐλισ τϋςςερισ μόνεσ (απϐ 18 Απριλύου ωσ 17 Αυγοϑςτου 310). Κατϊ την διϊρκεια που όταν επύςκοποσ ςημειώθηκαν διϊφορεσ ςυγκροϑςεισ ςτουσ κϐλπουσ τησ εκκληςύασ, που οδόγηςαν ςε πρϊξεισ βύασ. Ο αυτοκρϊτορασ Μαξϋντιοσ, αν και όταν φιλικϊ διακεύμενοσ προσ τουσ χριςτιανοϑσ, διϋταξε την εξορύα και του Ευςϋβιου, ϐπωσ εύχε γύνει και με τον προκϊτοχο του επιςκοπικοϑ θρϐνου. Ο Δπζέβηνο Ο Ευςϋβιοσ πϋθανε εξϐριςτοσ ςτη ΢ικελύα και η ςορϐσ του ενταφιϊςτηκε ςτισ Κατακόμβεσ του Καλλύςτου. Αγιοποιόθηκε και η μνόμη του εορτϊζεται ςτισ 26 ΢επτεμβρύου

4

Δπζέβηνο είλαη ε ειιεληθή ιέμε ηεο αληίζηνηρεο ιαηηληθήο Pious (Πίνο) [39]

32. Μιλτιάδησ (311-314) Μετϊ την εξορύα του Ευςϋβιου, ο επιςκοπικϐσ θρϐνοσ τησ Ρώμησ παρϋμεινε κενϐσ για ϋνα περύπου ϋτοσ. ΢τισ 2 Ιουλύου 311 νϋοσ επύςκοποσ εξελϋγη ο (ϊγιοσ) Μιλτιάδησ ή Μελχιάδησ ο Αφρικανόσ. Παρϊ το ελληνικϐ του ϐνομα η καταγωγό του όταν απϐ την βϐρειο Αφρικό (κατ’ ϊλλουσ ςυγγραφεύσ όταν Ρωμαύοσ). Ελϊχιςτα πρϊγματα γνωρύζουμε για την ζωό του Μιλτιϊδη. Η εκλογό του ϋγινε μετϊ την ϋκδοςη διατϊγματοσ του Ρωμαύου αυτοκρϊτορα Γαλϋριου με το οπούο ϋθετε τϋρμα ςτισ διώξεισ κατϊ των χριςτιανών. Ο Μηιηηάδεο Σο 313 εκδϐθηκε το περύφημο Διϊταγμα των Μεδιολϊνων που φϋρει τισ υπογραφϋσ του Κωνςταντύνου (του Μεγϊλου) και του Λικύνιου, με το οπούο θεςπύςτηκε η ανεξιθρηςκύα ςτην αυτοκρατορύα και η ϐποια περιουςύα των χριςτιανών εύχε δημευθεύ, τουσ αποδϐθηκε. Ο Κωνςταντύνοσ δώριςε ςτην επιςκοπό τησ Ρώμησ το παλϊτι του Λατερανοϑ, το οπούο ϋκτοτε όταν η παπικό κατοικύα και η ϋδρα τησ διούκηςησ τησ δυτικόσ Εκκληςύασ. Ο Μιλτιϊδησ προόδρευςε ςτη ΢ϑνοδο του Λατερανοϑ, με την οπούα καταδικϊςτηκε ο Δονϊτοσ ωσ αιρετικϐσ. ΢υγκϊλεςε επύςησ ςϑνοδο των χριςτιανών επιςκϐπων τησ Δυτικόσ Ρωμαώκόσ αυτοκρατορύασ, αλλϊ πϋθανε πριν την ϋναρξό τησ. Ανακηρϑχθηκε ϊγιοσ απϐ την Εκκληςύα και η μνόμη του τιμϊται ςτισ 10 Απριλύου.

[40]

33. ΢ιλβέςτροσ Ι (314-335) Ο επϐμενοσ επύςκοποσ Ρώμησ όταν ο (ϊγιοσ) ΢ιλβέςτροσ Ι (Sylvester Ι) ρωμαώκόσ καταγωγόσ, γιοσ του Ροϑφινου. Ϋταν ο πρώτοσ επύςκοποσ που χρηςιμοπούηςε τον τύτλο πάπασ (πατϋρασ), με τον οπούο εύναι γνωςτού πλϋον ϐλοι οι διϊδοχού τουσ ςτουσ επϐμενουσ αιώνεσ. Ϋδη οι διώξεισ κατϊ των χριςτιανών εύχαν ςταματόςει και η Εκκληςύα εύχε αρχύςει να ϋχει κυρύαρχο ρϐλο ςε ϐλουσ τουσ τομεύσ τησ δημϐςιασ ζωόσ τησ αυτοκρατορύασ. Επύ εποχόσ του ΢ιλβϋςτρου κτύςτηκαν μεγαλοπρεπεύσ ναού ςτη Ρώμη, ϐπωσ οι βαςιλικϋσ του Αγύου Ιωϊννη του Λατερανοϑ, του Σιμύου ΢ταυροϑ και του Αγύου Πϋτρου ςτο Βατικανϐ. ΢τον πρώτο απϐ τουσ ναοϑσ αυτοϑσ μεταφϋρθηκαν τα οςτϊ των αποςτϐλων Πϋτρου και Παϑλου. Ο ΢ιλβϋςτροσ δεν ςυμμετεύχε ςτην Πρώτη Οικουμενικό ΢ϑνοδο ςτη Νύκαια το 425, αλλϊ ϋςτειλε δυο εκπροςώπουσ του. Ο ΢ηιβέζηξνο Επύ ΢ιλβϋςτρου εμφανύςτηκε για πρώτη φορϊ ϋνα ϋγγραφο αποκαλοϑμενο Δωρεϊ του Κωνςταντύνου (Constitutum Donatio Constantini). Αυτϐ όταν ϋνα πλαςτϐ διϊταγμα που εκδϐθηκε (δόθεν) απϐ τον αυτοκρϊτορα Κωνςταντύνο Α’ το 324, με το οπούο δώριζε ςτον πϊπα ΢ιλβϋςτρο Ι και τουσ διαδϐχουσ του την κυριαρχικό πνευματικό και πολιτικό εξουςύα τησ Δυτικόσ Ρωμαώκόσ αυτοκρατορύασ. ΢ϑμφωνα με τισ διαδϐςεισ προςφϋρθηκε ςτον ΢ιλβϋςτρο και ο θρϐνοσ του αυτοκρϊτορα, τον οπούο δεν αποδϋχθηκε. Πϋθανε ςτισ 31 Δεκεμβρύου 335, ημϋρα κατϊ την οπούα η Καθολικό Εκκληςύα τιμϊ την μνόμη του ωσ αγύου. Η Ορθϐδοξη Εκκληςύα τον εορτϊζει ςτισ 2 Ιανουαρύου.

[41]

34. Μάρκοσ (336) ΢τισ 18 Ιανουαρύου 336, ςτην θϋςη του αποβιώςαντοσ ΢ιλβϋςτρου, εξελϋγη επύςκοποσ Ρώμησ ο (ϊγιοσ) Μάρκοσ (Marcus). Αυτϐσ δεν μακροημϋρευςε ςτη θϋςη αυτό, πϋθανε ςτισ 7 Οκτωβρύου του ύδιου ϋτουσ. Ο Μάξθνο Ελϊχιςτα πρϊγματα απϐ τη ζωό του εύναι γνωςτϊ, ϐπωσ ϐτι όταν Ρωμαύοσ και το ϐνομα του πατϋρα του όταν Πρύςκοσ. Εύναι γνωςτό μια απϐφαςό του με την οπούα παραχωροϑςε ςτον επύςκοπο τησ Όςτια το δικαύωμα να χειροτονεύ τουσ νεοεκλεγϋντεσ πϊπεσ. Επύςησ ύδρυςε την βαςιλικό του Αγύου Μϊρκου τησ Ρώμησ. Η Εκκληςύα τον ανακόρυξε ϊγιο και εορτϊζεται ςτισ 7 Οκτωβρύου.

[42]

35. Ιούλιοσ Ι (337-352) Η ϋδρα του επιςκϐπου τησ Ρώμησ παρϋμεινε κενό για τϋςςερισ μόνεσ. ΢τισ 6 Υεβρουαρύου 337 εξελϋγη για τη θϋςη αυτό ο Ρωμαύοσ (ϊγιοσ) Ιούλιοσ Ι (Julius Ι). Σην εποχό εκεύνη η Ανατολικό Εκκληςύα ςπαραςςϐταν απϐ διαμϊχεσ με αφορμό την αύρεςη του Αρειανιςμοϑ και ςτο θρϐνο του επιςκϐπου Νϋασ Ρώμησ και ϊλλων επιςκοπών τησ Αςύασ και τησ Αφρικόσ βρύςκονταν αιρετικού ιερϊρχεσ. Όταν ο (ορθϐδοξοσ) πατριϊρχησ Αλεξανδρεύασ Αθανϊςιοσ εκδιώχθηκε για δεϑτερη φορϊ, ο Ιοϑλιοσ τον κϊλεςε ςτη Ρώμη και ςυγκϊλεςε ιερατικό ςϑνοδο, η οπούα αναγνώριςε τον Αθανϊςιο ωσ κανονικϐ επύςκοπο (πατριϊρχη) Αλεξϊνδρειασ. Ο Ηνύιηνο Η Οι ανατολικϋσ Εκκληςύεσ (ςτισ οπούεσ όταν ιςχυρϐσ ο αρειανιςμϐσ) αντϋδραςαν με μια αντύςτοιχη ςϑνοδο ςτη Υιλιπποϑπολη, ϐπου 76 επύςκοποι καθαύρεςαν τον Ιοϑλιο τησ Ρώμησ και τον Αθανϊςιο τησ Αλεξϊνδρειασ. Απϐ την ϊλλη πλευρϊ τριακϐςιοι δυτικού επύςκοποι επιβεβαύωςαν τισ αποφϊςεισ τησ ςυνϐδου τησ Ρώμησ. Η αντιπαρϊθεςη αυτό δεν εύχε αρχό οϑτε τϋλοσ. Ο πϊπασ Ιοϑλιοσ Ι όταν αυτϐσ που καθϐριςε ωσ ημερομηνύα γενεθλύων του Ιηςοϑ την 25η Δεκεμβρύου. Ο Ιοϑλιοσ πϋθανε το 352 και η ρωμαώκό Εκκληςύα τον ανακόρυξε ϊγιο και τον εορτϊζει ςτισ 12 Απριλύου

[43]

36. Λιβέριοσ (352-366) Ο επϐμενοσ επύςκοποσ Ρώμησ όταν ο Λιβέριοσ (Liberius). Εύναι ο πρώτοσ πϊπασ που το Ρωμαώκϐ Μαρτυρολϐγιο δεν τον αναφϋρει ωσ ϊγιο, ενώ αντύθετα η Ανατολικό Ορθϐδοξη Εκκληςύα τον αγιοπούηςε και εορτϊζει την μνόμη του ςτισ 24 ΢επτεμβρύου. Η πρώτη πρϊξη του Λιβϋριου ωσ επιςκϐπου όταν να γρϊψει ςτον αυτοκρϊτορα Κωνςτϊντιο II και να ζητόςει να ςυγκληθεύ ςϑνοδοσ για να αποφαςύςει ςχετικϊ με την υπϐθεςη του επιςκϐπου Αθαναςύου τησ Αλεξϊνδρειασ, ςτην οπούα υπόρξε ςφοδρό αντιπαρϊθεςη ανατολικόσ και δυτικόσ Εκκληςύασ. Ο Κωνςτϊντιοσ ϐμωσ ςυγκϊλεςε ςϑνοδο ςτην Αρλ και αποφϊςιςε την καταδύκη του Αθανϊςιου και την εξορύα του Λιβϋριου. Ο Ληβέξηνο Ο Λιβϋριοσ βρϋθηκε για δυο χρϐνια ςτην Θρϊκη. Εκεύ μετϊ απϐ πιϋςεισ, καταδύκαςε τον Αθανϊςιο και αποδοκύμαςε τησ αποφϊςεισ τησ Α’ οικουμενικόσ ΢υνϐδου τησ Νύκαιασ (που εύχε ταχθεύ κατϊ του Αρεύου και τησ αύρεςόσ του), Μετϊ απϐ αυτϐ του επετρϊπη να γυρύςει ςτην Ρώμη. Αλλϊ ςτο μεταξϑ τη ϋδρα του πϊπα εύχε καταλϊβει ο αντύπαπασ Υελίξ II, τον οπούο ο Κωνςτϊντιοσ διϐριςε για να κυβερνϊ την Εκκληςύα μαζύ με τον Λιβϋριο. Όμωσ ο λαϐσ τησ Ρώμησ εξεδύωξε τον Υελύξ. (Όταν ξεκύνηςε η αρύθμηςη των παπών, ο αντύπαπασ Υελύξ υπολογύςτηκε ςτουσ πϊπεσ, αργϐτερα διαγρϊφηκε και οι επϐμενοι πϊπεσ με το ύδιο ϐνομα, εύναι ςυχνϊ γνωςτού με διπλό αρύθμηςη) Μετϊ απϐ ϐλη αυτό την δοκιμαςύα ο Λιβϋριοσ αντιμετώπιςε τον αρειανιςμϐ με μεγαλϑτερη ςυγκατϊβαςη. Πϋθανε ςτισ 24 ΢επτεμβρύου 366

[44]

37. Δάμαςοσ Ι (366-384) Σον Λιβϋριο διαδϋχθηκε ο (ϊγιοσ) Δάμαςοσ Ι (Damasus I) γεννημϋνοσ ςε ϋνα χωριϐ τησ Λουζιτανύασ (ςόμερα Πορτογαλύα). Πατϋρασ του όταν ο ιερϋασ Αντώνιοσ και μητϋρα του η Λαυρεντύα. Ο Δϊμαςοσ όταν αρχιδιϊκονοσ του Λιβϋριου και τον ακολοϑθηςε για μικρϐ διϊςτημα ςτην εξορύα. Ϋρθε ςτη Ρώμη πριν απϐ αυτϐν και εύχε μεγϊλη ςυμβολό ςτη διούκηςη τησ Εκκληςύασ. Κατϊ την διϊρκεια τησ παραμονόσ ςτο θρϐνο τησ επιςκοπόσ τησ Ρώμησ, ο αυτοκρϊτορασ Θεοδϐςιοσ Α’ με διϊταγμϊ του ϐριςε ωσ επύςημη θρηςκεύα τησ αυτοκρατορύασ τον χριςτιανιςμϐ (380). Ο Γάκαζνο Η Αμϋςωσ μετϊ την ανϊρρηςό του Δαμϊςου, πρώην υποςτηρικτϋσ του αντύπαπα Υελύξ II και τώρα οπαδού του Δϊμαςου, επιτϋθηκαν ςτον Ουρςύνο, διϊκονο του νεκροϑ πλϋον πϊπα Λιβϋριου, ο οπούοσ όταν και αυτϐσ υποψόφιοσ για την επιςκοπό τησ Ρώμησ. Αυτό η αντιπαλϐτητα οδόγηςε ςτην ορκωμοςύα ωσ επιςκϐπου Ρώμησ και του Ουρςίνου, ο οπούοσ όταν αντίπαπασ τα ϋτη 366-367. Σο 367 ϊνθρωποι του Δϊμαςου επιτϋθηκαν ςτον Ουρςύνο, ο οπούοσ εύχε καταφϑγει με αρκετοϑσ υποςτηρικτϋσ του ςε ϋνα ναϐ. Εκεύ 137 οπαδού και φύλοι του Ουρςύνου ςφαγιϊςθηκαν ανηλεώσ. Ο Δϊμαςοσ αντιμετώπιςε κατηγορύεσ για δολοφονύα και μοιχεύα (αν και δεν όταν παντρεμϋνοσ). Ψσ επύςκοποσ αγωνύςτηκε για την καταπολϋμηςη των αιρετικών και ςε δυο ςυνϐδουσ καταδύκαςε τισ αιρϋςεισ του Απολλινϊριου και του Μακεδϐνιου. Η ςημαντικϐτερη ςυμβολό του Δϊμαςου ςτον εκςυγχρονιςμϐ τησ ρωμαώκόσ Εκκληςύασ, όταν η ανϊθεςη ςτον (ϊγιο) Ιερώνυμο τησ μετϊφραςησ τησ Αγύασ Γραφόσ ςτην ομιλοϑμενη λατινικό τησ εποχόσ. Η Αγύα Γραφό ωσ τϐτε όταν γραμμϋνη ςτην ελληνικό και την ιτϊλα (αρχαύα λατινικό) που δεν όταν κατανοητό απϐ τουσ πιςτοϑσ τησ Λατινικόσ Εκκληςύασ. Η μετϊφραςη αυτό εύναι γνωςτό ωσ Vulgata που ςημαύνει «κοινό» ό «για το λαϐ». Η Εκκληςύα τον αγιοπούηςε και τον εορτϊζει ςτισ 11 Δεκεμβρύου.

[45]

38. ΢ιρίκιοσ (384-399) Ο επϐμενοσ επύςκοποσ Ρώμησ όταν ο (ϊγιοσ) ΢ιρίκιοσ (Siricius), ο οπούοσ εξελϋγη παρϊ τισ προςπϊθειεσ του αντύπαπα Οϑρςινου, υποψηφύου και αυτοϑ. Ο ΢ιρύκιοσ όταν δραςτόριοσ ιερϊρχησ και όταν ο πρώτοσ για τον οπούο χρηςιμοποιόθηκε ο τύτλοσ του Πϊπα για τον επύςκοπο Ρώμησ. Ωλλοι ςυγγραφεύσ υποςτηρύζουν ϐτι για πρώτη φορϊ ο τύτλοσ αυτϐσ χρηςιμοποιόθηκε απϐ τον επύςκοπο Ρώμησ Μαρκελλύνο, που πϋθανε το 304 και ϊλλοι ϐτι αυτϐσ όταν ο ΢ιλβϋςτροσ Ι. Σον τύτλο του πϊπα φϋρει και ο πατριϊρχησ Αλεξανδρεύασ ςτην Ανατολό. Ακϐμα ϋνασ τύτλοσ που χρηςιμοπούηςε ο ΢ιρύκιοσ όταν αυτϐσ του Μεγϊλου Ποντύφικα (Pontifex Maximus). Ο ΢ηξίθηνο Επύςησ όταν ο πρώτοσ πϊπασ που ϊρχιςε να εκδύδει διατϊγματα (epistolae decretales) με τισ αποφϊςεισ του. Εξϋδωςε αποφϊςεισ που αφοροϑςαν ςτην αγαμύα του κλόρου. Διαμαρτυρόθηκε ϋντονα για την εκτϋλεςη του Ιςπανοϑ επιςκϐπου Πριςκιλιανοϑ με την ϋγκριςη του αυτοκρϊτορα Μϊξιμου. Ο επύςκοποσ αυτϐσ κατηγορόθηκε για αύρεςη και μαγεύα και όταν η πρώτη εκτϋλεςη απϐ τισ χιλιϊδεσ που θα ακολουθόςουν τουσ επϐμενουσ αιώνεσ με αυτϋσ τισ κατηγορύεσ. Ϊχουν διαςωθεύ πϋντε επιςτολϋσ του ΢ιρύκιου. Ο ΢ιρύκιοσ πϋθανε το 399 και η Εκκληςύα τον ανακόρυξε ϊγιο. Η μνόμη του τιμϊται ςτισ 26 Νοεμβρύου.

[46]

39. Αναςτάςιοσ Ι (399-401) Ο πϊπασ (ϊγιοσ) Αναςτϊςιοσ Ι (Anastasious I) όταν Ρωμαύοσ, γιοσ του Μαξύμου. Ανόλθε ςτον επιςκοπικϐ θρϐνο τησ Ρώμησ ςτισ 27 Νοεμβρύου 399 και παρϋμεινε μϐλισ δυο χρϐνια. Πϋθανε ςτισ 19 Δεκεμβρύου 401. Ο Αλαζηάζηνο Η Φαρακτηρύζεται ωσ ευλαβόσ και πλοϑςιοσ ςτην πενύα του. Καταδύκαςε τα ςυγγρϊμματα του Αλεξανδρινοϑ φιλοςϐφου και θεολϐγου Ψριγϋνη αμϋςωσ μετϊ την μετϊφραςό τουσ ςτα λατινικϊ. Για την καταδύκη αυτό ςυγκϊλεςε ειδικό ςϑνοδο, η οπούα αποφϊςιςε ϐτι ο Ψριγϋνησ δεν όταν πιςτϐσ ςτην Εκκληςύα. Η Εκκληςύα τον αγιοπούηςε και τον γιορτϊζει ςτισ 19 Δεκεμβρύου

[47]

40. Ιννοκέντιοσ Ι (401-417) Επϐμενοσ πϊπασ εξελϋγη ο (ϊγιοσ) Ιννοκϋντιοσ Ι (Innocentius Ι)5. ΢ϑμφωνα με το Liber Pontificalis όταν γιοσ κϊποιου Ιννοκϋντιου, αλλϊ ςϑμφωνα με τον Ιερώνυμο όταν γιοσ του πϊπα Αναςταςύου (πριν αυτϐσ χειροτονηθεύ κληρικϐσ) τον οπούο και διαδϋχθηκε ςτη θϋςη του επιςκϐπου Ρώμησ. Σο 410 οι Βηςιγϐτθοι του Αλϊριχου, εύχαν πολιορκόςει τη Ρώμη και η πεύνα, αλλϊ και η επιδημύα τησ πανοϑκλασ εύχαν τρομοκρατόςει τουσ κατούκουσ τησ πϐλησ. Αρκετού απϐ αυτοϑσ ζότηςαν και πόραν την ϊδεια του πϊπα να θυςιϊςουν και να προςευχηθοϑν ςτουσ παλιοϑσ θεοϑσ. Αυτϐ ϐμωσ δεν απϋτρεψε την ϊλωςη και την καταςτροφό τησ Ρώμησ απϐ τουσ βϊρβαρουσ. Ο Ηλλνθέληηνο Η Ο Ιννοκϋντιοσ ϐμωσ δεν όταν ςτην πϐλη κατϊ την ϊλωςό τησ γιατύ βριςκϐταν μαζύ με τον αυτοκρϊτορα Ονώριο ςτη Ραβϋννα. Ωλλοι ιςτορικού βεβαιώνουν ϐτι οι θυςύεσ δεν πραγματοποιόθηκαν εξ αιτύασ τησ αδιαφορύασ των Ρωμαύων, αφοϑ η ςυντριπτικό τουσ πλειοψηφύα όταν πλϋον χριςτιανού. Ο Ιννοκϋντιοσ αντιμετώπιςε αποφαςιςτικϊ τισ αιρϋςεισ και ιδιαύτερα αυτό του Πελϊγιου. Η Εκκληςύα τον αναγνώριςε ωσ ϊγιο και εορτϊζει την μνόμη του ςτισ 12 Μαρτύου.

5

Ιλλνθέληηνο ζηα ιαηηληθά ζεκαίλεη αζώνο θαη είλαη θιαζζηθό όλνκα παπώλ (όπσο θαη ην Πίνο, Βελέδηθηνο, Γξεγόξηνο θαη άιια).

[48]

41. Ζώςιμοσ (417-418) Σον Ιννοκϋντιο Ι διαδϋχθηκε ςτο θρϐνο του Βατικανοϑ ο (ϊγιοσ) Ζώςιμοσ (Zosimus). Ϋταν ελληνικόσ καταγωγόσ και ο πατϋρασ του ονομαζϐταν Αβραϊμ. Η θητεύα του όταν βραχεύα, μετϊ απϐ 18 μόνεσ πϋθανε (Δεκϋμβριοσ 318). Ϋταν χαρακτόρασ εριςτικϐσ και κατϊ τη ςϑντομη θητεύα του ϋλαβε μϋροσ ςε πολλϋσ ενδοεκκληςιαςτικϋσ διαμϊχεσ (κυρύωσ διεκδικητών επιςκοπικών εδρών) ςτην Γαλατύα, την Αφρικό και ςε διϊφορεσ πϐλεισ τησ Ιταλύασ, ακϐμα και ςτην ύδια την Ρώμη. Επύ Ιννοκϋντιου εύχε καταδικαςτεύ η αύρεςη του πελαγιανιςμοϑ, αλλϊ λύγο μετϊ την εκλογό του Ζώςιμου, όρθε ςτη Ρώμη ο εκπρϐςωποσ τησ αύρεςησ Κελϋςτιοσ που εύχε καταδικαςτεύ το 411 ςτην Καρθαγϋνη και εύχε απομακρυνθεύ απϐ τον πατριϊρχη τησ Κωνςταντινοϑπολησ. Ο Ζώςιμοσ ςυγκϊλεςε ςϑνοδο ςτην οπούα ο Κελϋςτιοσ αποδϋχθηκε να υπογρϊψει ομολογύα πύςτησ, πρϊγμα που ϋπειςε τον πϊπα να ζητόςει απϐ τουσ αφρικανοϑσ επιςκϐπουσ την αποκατϊςταςό του. Ϋταν ακϐμα ϋνασ λϐγοσ ςϑγκρουςησ με επιςκϐπουσ που υπϊγονταν μϊλιςτα ςτη δικαιοδοςύα του πατριαρχεύου τησ Κωνςταντινοϑπολησ. Ο Εώζηκνο Μεταξϑ των πεπραγμϋνων του Ζώςιμου, το Liber Pontificalis αναφϋρει ϋνα διϊταγμϊ του ςχετικϐ με την ενδυμαςύα των διακϐνων και ϋνα ϊλλο με το οπούο απαγϐρευε ςτην παρουςύα ιερϋων ςτισ ταβϋρνεσ. Η μνόμη του ωσ αγύου εορτϊζεται ςτισ 27 Δεκεμβρύου.

[49]

42. Βονιφάτιοσ Ι (418-422) Μια ημϋρα μετϊ την κηδεύα του Ζώςιμου και πριν ξεκινόςει η διαδικαςύα εκλογόσ νϋου πϊπα, αρκετού υποςτηρικτϋσ του Ευλάλιου (Eulalius) ενϐσ εκ των υποψηφύων, ϋχοντασ μαζύ τουσ διακϐνουσ και ιερεύσ, κατϋλαβαν το Λατερανϐ και τον εξϋλεξαν πραξικοπηματικϊ ωσ επύςκοπο Ρώμησ και πϊπα. Όμωσ την επομϋνη η πλειοψηφύα των ιερωμϋνων τησ Ρωμαώκόσ Εκκληςύασ εξϋλεξε κανονικϊ ωσ πϊπα τον (ϊγιο) Βονιφάτιο I (Bonifatius I). Σώρα υπόρχαν δυο πϊπεσ και ο αυτοκρατορικϐσ περιφερειακϐσ διοικητόσ ΢ϑμμαχοσ ζότηςε απϐ τα δυο μϋρη να περιμϋνουν την απϐφαςη του αυτοκρϊτορα Ονώριου. Ο ύδιοσ ϐμωσ ο ΢ϑμμαχοσ ϋγραψε ςτον αυτοκρϊτορα ϐτι ο Ευλϊλιοσ εύχε εκλεγεύ πρώτοσ και η εκλογό του όταν νϐμιμη. Όταν ο Ονώριοσ ϋςτειλε επιςτολό αναγνώριςησ του Ευλϊλιου, ξϋςπαςαν ταραχϋσ ςτην πρωτεϑουςα και οι οπαδού των δυο αντιπϊλων ςυγκροϑςτηκαν ςτουσ δρϐμουσ. Ο Ονώριοσ ανϋςτειλε την απϐφαςό του και ςυγκϊλεςε ςϑνοδο για να αποφαςύςει αυτό οριςτικϊ. Ζότηςε ϐμωσ απϐ τουσ δυο αντιπϊλουσ να μην παραςτεύ κανεύσ τουσ ςτην ςϑνοδο αυτό και να μεύνουν ϋξω απϐ τα τεύχη τησ Ρώμησ. Ο Βνληθάηηνο Η Ο Ευλϊλιοσ, αν και ωσ πρώτοσ εκλεγεύσ εύχε την αυτοκρατορικό υποςτόριξη, ϋκανε το λϊθοσ να μπει – παρϊ την απαγϐρευςη - ςτη Ρώμη και ϋτςι ϋχαςε τουσ υποςτηρικτϋσ του. Ο ΢ϑμμαχοσ ϋςτειλε την αςτυνομύα ςτο Λατερανϐ, ςυνϋλαβε τον Ευλϊλιο και τον οδόγηςε ϋξω απϐ τα τεύχη τησ Ρώμησ. Αυτϐ το λϊθοσ και η παραςπονδύα του Ευλϊλιου οδόγηςε τον Ονώριο να αναγνωρύςει, την 3η Απριλύου 419, οριςτικϊ τον Βονιφϊτιο ωσ τον νϐμιμο πϊπα. Ο Ευλϊλιοσ δϋχθηκε την απϐφαςη και λύγο αργϐτερα ο επϐμενοσ πϊπασ Κελεςτύνοσ τον χειροτϐνηςε επύςκοπο. Ψσ πϊπασ ο Βονιφϊτιοσ, καταδύκαςε την αύρεςη του Πελαγιανιςμοϑ. Επύςησ ϋπειςε τον αυτοκρϊτορα Θεοδϐςιο II να επιςτρϋψει την Ιλλυρύα ςτη δικαιοδοςύα τησ ρωμαώκόσ Εκκληςύασ. Η Εκκληςύα τον αγιοπούηςε και τον τιμϊ ςτισ 25 Οκτωβρύου.

[50]

43. ΢ελεςτίνοσ Ι (422-432) Επϐμενοσ επύςκοποσ Ρώμησ και πϊπασ όταν ο (ϊγιοσ) ΢ελεςτίνοσ Ι ή Κελεςτίνοσ (Coelestinus Ι), Ρωμαύοσ γιοσ του Πρύςκου. ΢το παρελθϐν εύχε υπηρετόςει ςτο Μεδιϐλανο (ςημερινϐ Μιλϊνο) κοντϊ ςτο επύςκοπο Αμβρϐςιο. ΢ε ϋγγραφο του πϊπα Ιννοκϋντιου Ι αναφϋρεται το ϐνομα ενϐσ διακϐνου ΢ελεςτύνου, που πιθανώσ εύναι ο ύδιοσ. Ο ΢ελεςτύνοσ δεν παρϋςτη ο ύδιοσ ςτην Οικουμενικό ΢ϑνοδο τησ Εφϋςου το 431, που καταδύκαςε τον Νεςτϐριο και την διδαςκαλύα του, αλλϊ ϋςτειλε τρεισ εκπροςώπουσ του. Για το θϋμα αυτϐ ςτισ 15 Μαρτύου 431 ϋςτειλε επιςτολϋσ ςτουσ επιςκϐπουσ Αφρικόσ, Ιλλυρύασ, Θεςςαλονύκησ κα Ναρβϐνησ. Επύςησ καταδύκαςε την αύρεςη του πελαγιανιςμοϑ. Ο ΢ειεζηίλνο Η Ϊςτειλε ςτην Ιρλανδύα τον επύςκοπο Παλλϊδιο για να αςκόςει ιεραποςτολικϐ ϋργο. Αυτϐ το ϋργο ςυνϋχιςε αργϐτερα ο επύςκοποσ Πατρύκιοσ που εύναι και ο προςτϊτησ ϊγιοσ τησ Ιρλανδύασ. Η Εκκληςύα ανακόρυξε τον ΢ελεςτύνιο ϊγιο και τιμϊ την μνόμη του ςτισ 6 Απριλύου.

[51]

44. ΢ίξτοσ III (432-440) Ο (ϊγιοσ) ΢ίξτοσ III (Xystus III) όταν επύςκοποσ Ρώμησ και πϊπασ απϐ τισ 31 Ιουλύου 432 ωσ τισ 18 Αυγοϑςτου 440. Ψσ πϊπασ αποδϋχθηκε τισ αποφϊςεισ τησ Οικουμενικόσ ΢υνϐδου τησ Εφϋςου του 431 που καταδύκαςε τον πατριϊρχη Νεςτϐριο και την αύρεςό του. Η ςϑνοδοσ αυτό αποφϊςιςε να αποκαλεύται η Μαρύα «Θεοτϐκοσ» και ϐχι «Φριςτοτϐκοσ» που εύχε προτεύνει ο τϋωσ πατριϊρχησ Νϋασ Ρώμησ (Κωνςταντινοϑπολησ). Ο ΢ίμηνο III Για να τιμόςει την Θεοτϐκο, ο πϊπασ αναςτόλωςε την περύφημη βαςιλικό Santa Maria Maggiore ςτην Ρώμη, τον μεγαλϑτερο ναϐ τησ Δϑςησ που εύναι αφιερωμϋνοσ ςτην Παναγύα. Διατόρηςε τα παπικϊ δικαιώματα ςτην αρχιεπιςκοπό τησ Ιλλυρύασ και ϐριςε τον αρχιεπύςκοπο Θεςςαλονύκησ ωσ επικεφαλόσ αυτόσ τησ Εκκληςύασ. Η μνόμη του αγύου τιμϊται ςτισ 28 Μαρτύου.

[52]

45. Λέων Ι ο Μέγασ (440-461) Σον ΢ύξτο III διαδϋχθηκε μια απϐ τισ ςημαντικϋσ προςωπικϐτητεσ, ϐχι μϐνο τησ Καθολικόσ Εκκληςύασ αλλϊ και του χριςτιανιςμοϑ ωσ ςυνϐλου, ο (ϊγιοσ) Λέων Ι (Leo I). Εύναι ο πρώτοσ πϊπασ που ϋγινε γνωςτϐσ με το προςωνϑμιο Μϋγασ. ΢ϑμφωνα με το Liber Pontificalis όταν απϐ την Σοςκϊνη τησ Ιταλύασ και ωσ το 431 υπηρϋτηςε ωσ διϊκονοσ του επιςκϐπου Κυρύλλου τησ Αλεξϊνδρειασ. Ο Λϋων όταν όδη δημοφιλόσ ςτην Ιταλύα και ο αυτοκρϊτορασ τον επϋλεξε για να διαιτητεϑςει ςτην διϋνεξη μεταξϑ του ςτρατηγοϑ Αϋτιου και του πραύτορα τησ Γαλατύασ Αλβύνου. Κατϊ τη διϊρκεια αυτόσ τησ αποςτολόσ ο πϊπασ ΢ύξτοσ III πϋθανε και ο Λϋων εξελϋγη ομοφώνωσ διϊδοχϐσ του. Η εκλογό του ςηματοδϐτηςε μια νϋα εποχό για την ρωμαώκό Εκκληςύα. Ο Λέωλ Η ν Μέγαο Ο Λϋων όταν πολυγραφϐτατοσ, αςχολόθηκε με πολλϊ θεολογικϊ θϋματα που αφοροϑν το πρϐςωπο του Ιηςοϑ (Φριςτολογύα) και τον ρϐλο του ωσ ςωτόρα (΢ωτηρολογύα). Δεν ςυμμετεύχε ο ύδιοσ ςτην Δ’ Οικουμενικό ΢ϑνοδο τησ Φαλκηδϐνασ, αλλϊ ϋςτειλε εκπροςώπουσ του. ΢υμφώνηςε με τισ αποφϊςεισ τησ ςυνϐδου που καταδύκαςε τον μονοφυςιτιςμϐ. Τποςτόριξε το δϐγμα για το «παπικϐ πρωτεύο» και αποκϊλεςε τον (εκϊςτοτε) πϊπα κληρονϐμο και υπηρϋτη του (αγύου) Πϋτρου. Ο επύςκοποσ τησ Ρώμησ εκπροςωπεύ τον Απϐςτολο και αςκεύ την εξουςύα που εκπορεϑεται απϐ αυτϐν. Για να ενιςχϑςει την ρωμαώκό Εκκληςύα και να ανακϐψει την επϋκταςη τησ επιρροόσ του πατριϊρχη Νϋασ Ρώμησ, ο Λϋων ϋδωςε περιςςϐτερεσ εξουςύεσ ςτον αρχιεπύςκοπο Θεςςαλονύκησ, που εύχε όδη αναλϊβει την ηγεςύα ϐλησ τησ Ιλλυρύασ. Ο Λϋων όταν αςυμβύβαςτοσ πολϋμιοσ των αιρϋςεων και καταδύκαςε μεταξϑ αυτών τον πελαγιανιςμϐ και τον μανιχαώςμϐ. Σο 452 οι Οϑννοι με επικεφαλόσ τον ηγϋτη τουσ Αττύλα, ειςϋβαλαν ςτην Ιταλύα και κατευθϑνθηκαν προσ τη Ρώμη. Λϋγεται ϐτι ο Αττύλασ απαιτοϑςε απϐ τον αυτοκρϊτορα τησ Δϑςησ Βαλεντιανϐ III [53]

να του ςτεύλει την αδελφό του και την ανϊλογη προύκα τησ. Ο αυτοκρϊτορασ ϋςτειλε να ςυναντόςουν με τον Αττύλα τρεισ εκπροςώπουσ του, ϋνασ απϐ τουσ οπούουσ όταν ο πϊπασ Λϋων. Κανεύσ δεν ξϋρει τι διαμεύφθηκε μεταξϑ τουσ, το γεγονϐσ εύναι ϐτι ο Αττύλασ ϊλλαξε πορεύα και δεν εύχε πλϋον ςτϐχο τη Ρώμη. Οι ιςτορικού αναφϋρονται ςε διϊφορεσ εκδοχϋσ: - Ο πϊπασ προςϋφερε μεγϊλο ποςϐ ςε χρυςϐ ςτον αρχηγϐ των Οϑννων.

- Οι Οϑννοι ενδιαφϋρονταν για εϑκολα λϊφυρα απϐ τισ κοντινϋσ και ανοχϑρωτεσ πϐλεισ τησ βϐρειασ Ιταλύασ και δεν ενδιαφϋρονταν να προχωρόςουν τϐςο νϐτια προσ την Ρώμη με αμφύβολα κϋρδη.

- Μια επιδημύα πανοϑκλασ τρϐμαξε τον Αττύλα και τουσ ςτρατηγοϑσ του.

- Οι ςτρατιωτικϋσ κινόςεισ του αυτοκρϊτορα τησ Ανατολόσ Μαρκιανοϑ. που βϊδιςε προσ τα ςϑνορα του Δοϑναβη, ανηςϑχηςαν τουσ Οϑννουσ.

- Οι περιςςϐτεροι χρονογρϊφοι τησ εποχόσ αναφϋρουν ϐτι ο Αττύλασ εντυπωςιϊςτηκε απϐ την εμφϊνιςη και την πειθώ του πϊπα, ο οπούοσ εύπε ςτον Οϑννο ϐτι ο βαςιλιϊσ των Βηςιγϐτθων Αλϊριχοσ, πϋθανε λύγο μετϊ την ϊλωςη τησ Ρώμησ το 410. (Όμωσ αυτϐ δεν εμπϐδιςε την επϐμενη ϊλωςη τησ Ρώμησ απϐ τουσ Βανδϊλουσ το 455). Ζ ζπλάληεζε ηνπ Αηηίια κε ηνλ πάπα Λένληα Όποια και να ‘ναι η αλόθεια, το γεγονϐσ εύναι ϐτι η Ρώμη απϋφυγε την καταςτροφό και

αυτϐ πιςτώθηκε ςτο Λϋοντα. Η επύδραςη του πϊπα Λϋοντοσ ςτα εκκληςιαςτικϊ πρϊγματα τησ εποχόσ όταν ςημαντικό και ανϑψωςε ακϐμα περιςςϐτερο το κϑροσ τησ Εκκληςύασ τησ Ρώμησ. Πϋθανε το 461και η Εκκληςύα τον αγιοπούηςε. Η Καθολικό Εκκληςύα εορτϊζει την μνόμη του ςτισ 10 Νοεμβρύου και η Ορθϐδοξη ςτισ 18 Υεβρουαρύου.

[54]

46. Ιλάριοσ (461-468) Μετϊ το θϊνατο του Λϋοντα ςτην θρϐνο τησ επιςκοπόσ τησ Ρώμησ ανόλθε ο αρχιδιϊκονϐσ του (ϊγιοσ) Ιλάριοσ (Hilarius) απϐ το νηςύ τησ ΢αρδηνύασ. Ϋδη ωσ αρχιδιϊκονοσ εύχε εναντιωθεύ με ςφοδρϐτητα κατϊ τησ (αποκαλοϑμενησ ληςτρικόσ) ΢υνϐδου τησ Εφϋςου, που εύχε καθαιρϋςει τον πατριϊρχη τησ Κωνςταντινοϑπολησ Υλαβιανϐ. Ωο πάπαο ζπλέρηζε ηελ πνιηηηθή ηνπ πξνθαηόρνπ ηνπ θαη πέηπρε λα απνζπάζεη επηζηνιή ηνπ απηνθξάηνξα Βαιεληηαλνύ III, κε ηελ νπνία επηβεβαίσλε ηα πξσηεία ηνπ επηζθόπνπ ηεο Ρώκεο έλαληη ησλ άιισλ Δθθιεζηώλ. Δπίζεο ν Ιιάξηνο ελδπλάκσζε αθόκα πεξηζζόηεξν ηελ παπηθή εμνπζία έλαληη ησλ δηαθόξσλ επηζθόπσλ ηεο Γαιιίαο, ηεο Ιηαιίαο, ηεο Ιζπαλίαο θαη άιισλ πεξηνρώλ θαη δεηνύζε από απηνύο πξηλ από θάζε ρεηξνηνλία λα ππάξρεη παπηθή έγθξηζε. Ο Ηιάξηνο Καηά ηελ δηάξθεηα ηεο άζθεζεο ησλ θαζεθόλησλ ηνπ θηίζηεθαλ πνιιέο εθθιεζίεο ζηε Ρώκε θαζώο θαη δεκόζηα ινπηξά θαη βηβιηνζήθεο. Πέζαλε ζηηο 28 Φεβξνπαξίνπ 468 θαη κεηά ηελ αγηνπνίεζή ηνπ απηή είλαη ε κέξα πνπ ηηκάηαη ε κλήκε ηνπ.

[55]

47. ΢ιμπλίκιοσ (468-483) Ο επϐμενοσ πϊπασ όταν ο (ϊγιοσ) ΢ιμπλίκιοσ (Simplicius) απϐ το Σύβολι τησ Ιταλύασ, γιοσ του Καςτύνου. Απϐ αυτϊ που αναφϋρει το Liber Pontificalis, ο ΢ιμπλύκιοσ υποςτόριξε τισ αποφϊςεισ τησ ΢υνϐδου τησ Φαλκηδϐνοσ κατϊ τησ αύρεςησ του Ευτυχιανοϑ. Προςπϊθηςε πολϑ για να βοηθόςει τον λαϐ τησ Ιταλύασ που υπϋφερε απϐ τισ επιδρομϋσ των βαρβϊρων που λεηλατοϑςαν τα πϊντα. Ο ΢ηκπιίθηνο Σο 476 ο τελευταύοσ Ρωμαύοσ αυτοκρϊτορασ τησ Δϑςησ Ρωμϑλοσ Αϑγουςτοσ παραδϐθηκε ςτον Οδϐακρο, αρχηγϐ ενϐσ γερμανικοϑ φϑλου, ο οπούοσ φϐρεςε και το αυτοκρατορικϐ ςτϋμμα. Ο Οδϐακροσ υποςτόριξε τα δικαιώματα του επιςκϐπου τησ Ρώμησ και εμπιςτεϑτηκε ςτον πϊπα την διούκηςη τησ πϐλησ. Ο ΢ιμπλύκιοσ αγιοποιόθηκε και εορτϊζεται ςτισ 10 Μαρτύου.

[56]

48. Υελίξ III (ή II) (483-492) Ο επϐμενοσ πϊπασ όταν ο (ϊγιοσ) Υελίξ III (Felix III). Απϐ ϊλλουσ αναγρϊφεται ωσ Υελύξ Σρύτοσ και απϐ ϊλλουσ ωσ Δεϑτεροσ, δεδομϋνου ϐτι εκεύνοσ που ϋφερε τον αριθμϐ II δεν όταν κανονικϐσ πϊπασ και η ιςτορύα τον ϋχει καταγρϊψει ωσ αντύπαπα. Ϋταν γϐνοσ οικογϋνειασ γερουςιαςτών τησ Ρώμησ και λϋγεται ϐτι όταν ο προπϊπποσ του πϊπα Γρηγορύου του Μεγϊλου. Ο Φειίμ III Μια απϐ τισ πρώτεσ πρϊξεισ του πϊπα Υελύξ όταν η ςϑγκληςη δυο ςυνϐδων ςτη Ρώμη, που αποφϊςιςαν την καθαύρεςη του πατριϊρχη Κωνςταντινοϑπολησ Ακϊκιου, γιατύ αυτϐσ εύχε παϑςει πολλοϑσ ιερϊρχεσ που τουσ θεωροϑςε μονοφυςύτεσ. Ο Ακϊκιοσ έθξηλε όηη νη απνθάζεηο απηέο ήηαλ αληηθαλνληθέο θαη αθνινύζεζε δηαθνπή ησλ ζρέζεσλ ησλ δπν Δθθιεζηώλ γηα 35 ρξόληα πεξίπνπ. Απηό ην γεγνλόο είλαη γλσζηό σο Αθαθηαλό ΢ρίζκα θαη απνηέιεζε ηελ πξώηε ζνβαξή ζύγθξνπζε Αλαηνιηθήο θαη Γπηηθήο Δθθιεζίαο. Καη απηόο ν πάπαο αλαθεξύρζεθε άγηνο από ηελ Δθθιεζία

[57]

49. Γελάςιοσ Ι (492-496) Μετϊ το θϊνατο του Υελύξ ςτο θρϐνο του πϊπα τησ Ρώμησ εξελϋγη ο (ϊγιοσ) Γελάςιοσ Ι (Gelasius I) αφρικανικόσ καταγωγόσ. Ϋταν ςτενϐσ ςυνεργϊτησ του προηγοϑμενου πϊπα και ςυνϋχιςε την πολεμικό κατϊ του πατριαρχεύου τησ Κωνςταντινοϑπολησ. Απαύτηςε την διαγραφό του πατριϊρχη Ακϊκιου απϐ τα δύπτυχα τησ Ανατολικόσ Εκκληςύασ και το Ακακιανό ΢χύςμα ςυνεχύςτηκε για αρκετϊ ακϐμα χρϐνια και για τον πρϐςθετο λϐγο ϐτι ο Γελϊςιοσ επϋμενε πειςματικϊ ςτην αναγνώριςη του παπικοϑ πρωτεύου ϋναντι ϐλων των ϊλλων Εκκληςιών. Ο Γειάζηνο Η Ο Γελϊςιοσ αγωνύςτηκε για την κατϊργηςη τησ αρχαύασ ρωμαώκόσ παγανιςτικόσ γιορτόσ τησ γονιμϐτητασ και τησ κϊθαρςησ γνωςτόσ ωσ Lupercalia και την αντικατϊςταςό τησ με μια χριςτιανικό εορτό προσ τιμό τησ Μαρύασ. Ϋταν ϋνασ απϐ τουσ πολυγραφϐτερουσ πϊπεσ των πρώτων χριςτιανικών χρϐνων. Ϊχει διαςωθεύ ςημαντικϐ τησ αλληλογραφύασ του μϋροσ (42 επιςτολϋσ και ϊλλα 49 αποςπϊςματα επιςτολών). Ακϐμα ϋξι πραγματεύεσ φϋρουν το ϐνομα του Γελϊςιου. Και αυτϐσ ο πϊπασ αγιοποιόθηκε και εορτϊζεται ςτισ 21 Νοεμβρύου.

[58]

50. Αναςτάςιοσ II (496-498) Ο επϐμενοσ πϊπασ εύναι ο Αναςτάςιοσ II (Anastasius II) . Εύναι ο δεϑτεροσ πϊπασ που δεν αγιοποιόθηκε (ο πρώτοσ όταν ο Λιβϋριοσ, τον οπούο ϐμωσ ϋχει αναγνωρύςει ωσ ϊγιο η Ορθϐδοξη Εκκληςύα). Ο Αναςτϊςιοσ όταν γιοσ ιερϋα και γεννόθηκε ςτη Ρώμη. Ο νϋοσ πϊπασ προςπϊθηςε να γεφυρώςει τισ αντιθϋςεισ με την Ανατολικό Εκκληςύα που εύχαν επιδεινωθεύ λϐγω του Ακακιανού ΢χύςματοσ και τησ ςκληρόσ γραμμόσ που εύχαν ακολουθόςει οι προηγοϑμενοι πϊπεσ Υελύξ III και Γελϊςιοσ. Αμϋςωσ μετϊ την εκλογό του ο Αναςτϊςιοσ ϋςτειλε δυο επιςκϐπουσ ςτην Κωνςταντινοϑπολη οι οπούοι ςυνϊντηςαν τον (ςυνονϐματο) αυτοκρϊτορα Αναςτϊςιο Β’. Ο Αλαζηάζηνο II Απϐ τον μονϊρχη βρόκαν θετικό ανταπϐκριςη, αλλϊ ϐλη αυτό η κύνηςη του πϊπα Αναςτϊςιου βρόκε μεγϊλη αντύδραςη απϐ τον κλόρο και τουσ επιςκϐπουσ τησ Ρωμαώκόσ Εκκληςύασ, οι οπούοι θϋληςαν να τον αποκηρϑξουν. Όμωσ τουσ πρϐλαβε ο θϊνατοσ, ο πϊπασ πϋθανε ςτισ 16 Νοεμβρύου 498. Απϐ πολλοϑσ καθολικοϑσ εκκληςιαςτικοϑσ ςυγγραφεύσ ο πϊπασ Αναςτϊςιοσ θεωρεύται προδϐτησ τησ Εκκληςύασ. Ακϐμα και ο μεγϊλοσ Ιταλϐσ ποιητόσ Ντϊντε θεωρεύ ϐτι η θϋςη του Αναςτϊςιου εύναι ςτην Κϐλαςη,

[59]

51. ΢ύμμαχοσ (498-514) Σον Αναςτϊςιο διαδϋχθηκε ςτον παπικϐ θρϐνο ο γεννημϋνοσ ςτη ΢αρδηνύα (ϊγιοσ) ΢ύμμαχοσ (Symmachus), γιοσ του Υορτουνϊτου. Σην ύδια μϋρα που ο ΢ϑμμαχοσ ϋγινε πϊπασ, ςυνόλθε μια ϊλλη ςϑνοδοσ ιεραρχών, που εύχαν την υποςτόριξη του (μονοφυςύτη) αυτοκρϊτορα τησ Ανατολόσ Αναςταςύου Α’ και εξϋλεξε ωσ πϊπα τον (αντίπαπα) Λαυρέντιο. Όμωσ ο νϋοσ πϊπασ εύχε απϐ την πλευρϊ του την υποςτόριξη του βαςιλιϊ των Γϐτθων Θεοδώριχου που κυβερνοϑςε τϐτε την Ιταλύα και φυςικϊ επϋβαλε την ϊποψό του, ϐτι κανονικϐσ πϊπασ εύναι ο ΢ϑμμαχοσ. Ο ΢ϑμμαχοσ ϋδειξε διαλλακτικϐτητα και ςυγκϊλεςε ςϑνοδο ςτη Ρώμη, ςϑμφωνα με τισ αποφϊςεισ τησ οπούασ πρϐςφερε ςτον Λαυρϋντιο μια επιςκοπό ςτην Καμπανύα. Ο ΢ύκκαρνο Σο 501 ο ςυγκλητικϐσ Υϋςτοσ και οπαδϐσ του Λαυρϋντιου κατόγγειλε ςτο Θεοδώριχο τον ΢ϑμμαχο ωσ ϋνοχο για αντικανονικϋσ πρϊξεισ. Όπωσ για παρϊδειγμα η λϊθοσ ημϋρα του εορταςμοϑ του Πϊςχα. Ο ΢ϑμμαχοσ αρνόθηκε να απολογηθεύ για τισ κατηγορύεσ ενώπιον του βαςιλιϊ γιατύ, ϐπωσ ιςχυρύςτηκε, «οι κοςμικού ηγεμόνεσ δεν εύχαν δικαιοδοςύα επύ του ποντύφικα». Ο Θεοδώριχοσ ςυγκϊλεςε ςϑνοδο. η οπούα απϊλλαξε τον ΢ϑμμαχο απϐ τισ κατηγορύεσ που τον βϊρυναν και επιβεβαύωςε την κανονικϐτητα τησ εκλογόσ του. Όμωσ, παρϊ τισ αποφϊςεισ αυτϋσ, ο Λαυρϋντιοσ εγκαταςτϊθηκε ςτο παλϊτι του Λατερανοϑ και ϋτςι ξεκύνηςε το λεγϐμενο Λαυρεντιανό ΢χύςμα που κρϊτηςε την Ρωμαώκό Εκκληςύα ςε αναταραχό για τϋςςερα χρϐνια. Εν τϋλει ο βαςιλιϊσ Θεοδώριχοσ ϋκρινε πωσ ο Λαυρϋντιοσ και οι υποςτηρικτϋσ του εύχαν εμφανώσ θετικό ςτϊςη ϋναντι του αυτοκρϊτορα τησ Ανατολόσ και υποχρϋωςε τον Λαυρϋντιο να εγκαταλεύψει την Ρώμη.

[60]

52. Ορμίςδασ (514-523) Σην επϐμενη ημϋρα του θανϊτου του ΢υμμϊχου νϋοσ επύςκοποσ Ρώμησ και πϊπασ εξελϋγη ο Ιταλϐσ (ϊγιοσ) Ορμίςδασ6 (Hormisdas). Πριν γύνει ιερϋασ ο πϊπασ όταν παντρεμϋνοσ αλλϊ η γυναύκα του εύχε πεθϊνει. Ο γιοσ του ϋγινε κι αυτϐσ πϊπασ με το ϐνομα ΢ιλβϋριοσ. Αμϋςωσ μετϊ την εκλογό του αποφϊςιςε να δώςει ϋνα τϋλοσ ςτο Ακακιανό ΢χύςμα, που ξεκύνηςε απϐ την προςπϊθεια του πατριϊρχη Κωνςταντινοϑπολησ Ακϊκιου να προςτατεϑςει τουσ μονοφυςύτεσ. Όλοι οι επύςκοποι τησ Ανατολικόσ Εκκληςύασ κλόθηκαν ςτον καθεδρικϐ ναϐ τησ Κωνςταντινοϑπολησ και υπϋγραψαν ϋνα κεύμενο που αποκλόθηκε Σύποσ του πϊπα Ορμύςδα. Με αυτϐ γύνονταν αποδεκτϋσ οι αποφϊςεισ τησ Οικουμενικόσ ΢υνϐδου τησ Φαλκηδϐνασ και η αποκόρυξη του αιρετικοϑ μονοφυςιτιςμοϑ. Με το ύδιο ϋγγραφο αναθεματύζονταν αρκετού επύςκοποι, μεταξϑ των οπούων και οι πατριϊρχεσ Κωνςταντινοϑπολησ Νεςτϐριοσ και Ακϊκιοσ και οι οπαδού τουσ. Ο Οξκίζδαο Επύςησ ϋδωςε τϋλοσ και ςτο Λαυρεντιανό ΢χύςμα που ξεκύνηςε απϐ την εκλογό του αντύπαπα Λαυρϋντιου, αντιπϊλου του ΢υμμϊχου. ΢την διαμϊχη πϊπα και αντύπαπα ο Ορμύςδασ εύχε πϊρει το μϋροσ του ΢υμμϊχου, αλλϊ τώρα κϊλεςε τουσ οπαδοϑσ και υπεραςπιςτϋσ του Λαυρϋντιου να επανϋλθουν ςτουσ κϐλπουσ τησ Ρωμαώκόσ Εκκληςύασ. Η Εκκληςύα τον αγιοπούηςε και τον εορτϊζει ςτισ 6 Αυγοϑςτου.

6

Σν όλνκα Οξζκίζδαο είλαη πεξζηθό. Πηζαλώο ν πάπαο επέιεμε απηό ην όλνκα γηα λα ηηκήζεη έλα Πέξζε επγελή νλόκαηη Hormizd πνπ είλαη θαηαγεγξακκέλνο ζην Ρωκαϊθό Μαξηπξνιόγην θαη ε κλήκε ηνπ ενξηάδεηαη ζηηο 8 Απγνύζηνπ. Απηόο ν κάξηπξαο δελ αλαθέξεηαη ζηα αξρεία ηεο Αλαηνιηθήο Δθθιεζίαο.

[61]

53. Ιωάννησ Ι (523-526) Ο επϐμενοσ πϊπασ όταν ο (ϊγιοσ) Ιωάννησ Ι (Ioannes I) γιοσ του Κωνςτϊντιου, γεννημϋνοσ ςτην ΢ιϋνα. Πόρε το ϐνομα Ιωϊννησ εγκαινιϊζοντασ την πιο μεγϊλη ςειρϊ παπών με το ύδιο ϐνομα. 23 ςυνολικϊ πϊπεσ ωσ τώρα φϋρουν το ϐνομα Ιωϊννησ. ΢το παρελθϐν όταν οπαδϐσ του αντύπαπα Λαυρϋντιου, αλλϊ αργϐτερα όταν ο ςυγγραφϋασ ενϐσ λιβϋλου κατϊ του αντύπαπα. Σο 523 ο αυτοκρϊτορασ τησ Ανατολόσ Ιουςτύνοσ Α’ εύχε εκδώςει ϋνα διϊταγμα κατϊ του αρειανιςμοϑ. Ο βαςιλιϊσ των Γϐτθων Θεοδώριχοσ όταν οπαδϐσ του Αρεύου και διϋταξε τον πϊπα Ιωϊννη (που ϐμωσ όταν ορθϐδοξοσ Καθολικϐσ) να μεταβεύ ςτην Κωνςταντινοϑπολη και να πεύςει τον Ιουςτύνο να αποςϑρει το διϊταγμϊ του. Ο Θεοδώριχοσ απεύληςε τον Ιωϊννη ϐτι αν επϋςτρεφε ϊπρακτοσ, θα εξαπϋλυε αντύποινα κατϊ των ορθοδϐξων τησ Δϑςησ. Ο Ηωάλλεο Η Ο Ιωϊννησ απϋτυχε ςτην αποςτολό του και ϐταν γϑριςε ςτην Ραβϋννα, τϐτε πρωτεϑουςα τησ Ιταλύασ ο Θεοδώριχοσ διϋταξε τη ςϑλληψό του, γιατύ υποψιϊςτηκε ϐτι ςυνωμϐτηςε με τον Ιουςτύνο. Ο πϊπασ πϋθανε ςτη φυλακό εξ αιτύασ των κακουχιών και των ςτερόςεων. Η ςορϐσ του τϊφηκε ςτη βαςιλικό του Αγύου Πϋτρου τησ Ρώμησ και η μνόμη του ωσ αγύου τιμϊται ςτισ 17 ΜαϏου.

[62]

54. Υελίξ IV (ή III) (526-530) Σον Ιωϊννη διαδϋχθηκε ο (ϊγιοσ) Υελίξ IV ή III (Felix IV ή III) (Όταν ξεκύνηςε η αρύθμηςη των παπών ο αντύπαπασ Υελύξ II υπολογύςτηκε ςτουσ πϊπεσ, αργϐτερα διαγρϊφηκε και οι επϐμενοι πϊπεσ με το ύδιο ϐνομα, εύναι ςυχνϊ γνωςτού με διπλό αρύθμηςη). Ο Υελύξ, όταν γιοσ του Καςτϐριου και γεννόθηκε ςτη Νϐτια Ιταλύα. Εξελϋγη πϊπασ δυο μόνεσ μετϊ το θϊνατο του φυλακιςμϋνου Ιωϊννη. Εύχε την υποςτόριξη του βαςιλιϊ των Γϐτθων Θεοδώριχου και πϋτυχε απϐ αυτϐν την ϋκδοςη αυτοκρατορικοϑ διατϊγματοσ που πρϐβλεπε ϐτι ο πϊπασ εύχε την δικαιοδοςύα εκδύκαςησ ϐλων των υποθϋςεων που ςτρϋφονταν κατϊ κληρικών. Ο Φειίμ IV Όταν ο Υελύξ ανακούνωςε ϐτι θϋλει να ορύςει ωσ διϊδοχϐ του τον Βονιφϊτιο δϋχθηκε ςφοδρϋσ αντιδρϊςεισ και η ςϑγκλητοσ αποφϊςιςε την απαγϐρευςη ακϐμα και ςυζότηςησ περύ διαδοχόσ ενϐσ πϊπα που βριςκϐταν ακϐμα εν ζωό, ϊρα όταν ϊκυρη και η τυχϐν αποδοχό παρϐμοιασ υποψηφιϐτητασ. Αυτϐ το γεγονϐσ προκϊλεςε (μετϊ το θϊνατο του Υελύξ) την εκλογό ενϐσ πϊπα και ενϐσ ακϐμα αντύπαπα. Ο Υελύξ αγιοποιόθηκε απϐ την Εκκληςύα και η μνόμη του τιμϊται ςτισ 30 Ιανουαρύου.

[63]

55. Βονιφάτιοσ II (530-532) Η ατυχόσ ςκϋψη του πϊπα Υελύξ IV να ορύςει διϊδοχϐ του θρϐνου του και επικεφαλόσ τησ Ρωμαώκόσ Εκκληςύασ δημιοϑργηςε αναταραχό και εύχε ςοβαρϋσ επιπτώςεισ ςτην εκλογό του νϋου πϊπα – μετϊ τον θϊνατϐ του. Ο επϐμενοσ πϊπασ δεν εξελϋγη αλλϊ διορύςτηκε ςϑμφωνα με την επιθυμύα του νεκροϑ Υελύξ, αλλϊ και την ςυναύνεςη του Γϐτθου βαςιλιϊ Αταλϊριχου, εγγονοϑ του Θεοδώριχου. Ϋταν ο Οςτρογϐτθοσ Βονιφάτιοσ II (Bonifacius II) και ο πρώτοσ γερμανικόσ καταγωγόσ πϊπασ, γιοσ του ΢ιγιςβϊλδου. Όμωσ την ύδια μϋρα (22 ΢επτεμβρύου 530) το μεγαλϑτερο μϋροσ του ρωμαώκοϑ κλόρου ςυνόλθε ςε ςϑνοδο και εξϋλεξε τον ελληνικόσ καταγωγόσ Διόςκουρο (Dioscurus) ο οπούοσ ϐμωσ ςτα αρχεύα του Βατικανοϑ χαρακτηρύζεται ωσ αντίπαπασ. Ο Βνληθάηηνο II Αν και ο καημϋνοσ ο Διϐςκουροσ πϋθανε 22 μϐλισ μϋρεσ μετϊ την εκλογό του, ο Βονιφϊτιοσ ϐχι μϐνο τον αναθεμϊτιςε, αλλϊ και ςε ϋνδειξη περιφρϐνηςησ βεβόλωςε και πϊτηςε

τον τϊφο του. Αλλϊ και ο Βονιφϊτιοσ δεν ϋζηςε πολϑ, πϋθανε δυο χρϐνια μετϊ την «εκλογό» του. Πρϐλαβε ϐμωσ να εκμαιεϑςει απϐφαςη τησ Ιερϊσ ΢υνϐδου ϐτι ο εν ζωό πϊπασ μπορεύ να ορύζει τον διϊδοχϐ του. Η απϐφαςη αυτό προκϊλεςε οργό ςτον ρωμαώκϐ κλόρο και ο Βονιφϊτιοσ υποχρεώθηκε να κϊψει το χειρϐγραφϐ του, με το οπούο ϐριζε ωσ διϊδοχϐ του τον διϊκονο Βιγύλιο.

[64]

56. Ιωάννησ II (533-535) Ο επϐμενοσ πϊπασ όταν Ρωμαύοσ γιοσ του Προτζϋκτου και το ϐνομϊ του όταν Μερκοϑριοσ. Ϋταν ιερϋασ ςτη βαςιλικό του Αγύου Κλημεντύνου ϐταν εξελϋγη πϊπασ ςτισ 2 Ιανουαρύου 533. Ϋταν ο πρώτοσ πϊπασ που ϊλλαξε το ϐνομϊ του και επϋλεξε ϐνομα με το οπούο θα γινϐταν γνωςτϐσ ωσ ποντύφικασ. Ωλλωςτε το ϐνομϊ του παρϋπεμπε ςτο θεϐ Ερμό, του οπούου η λατινικό ονομαςύα όταν Μερκοϑριοσ. Επϋλεξε το ϐνομα Ιωάννησ II (Ioannes II). Η πρακτικό τησ επιλογόσ νϋου ονϐματοσ υιοθετόθηκε απϐ ϐλουσ τουσ μεταγενϋςτερουσ ποντύφικεσ, αμϋςωσ μετϊ την εκλογό τουσ ςτο ϑπατο αξύωμα τησ Ρωμαώκόσ Εκκληςύασ. Ο Ηωάλλεο II Ο Ιωϊννησ εύχε καλό ςυνεργαςύα με τον Γϐτθο βαςιλιϊ τησ Ιταλύασ Αταλϊριχο, αν και αυτϐσ όταν αρειανϐσ, ϐπωσ ϊλλωςτε και οι προκϊτοχού του βαςιλεύσ. Διακϐςιοι δϋκα επτϊ επύςκοποι, ςυνόλθαν ςτην Καρχηδϐνα το 535 και αποφϊςιςαν ϐτι οι επύςκοποι που όταν ό ϋγιναν αρειανού θα μποροϑςαν να κρατόςουν τον τύτλο τουσ μϐνο αν δόλωναν μεταμϋλεια, διαφορετικϊ θα ϋπρεπε να αντιμετωπύζονται ωσ λαώκού και ϐχι κληρικού. Ο Ιωϊννησ πϋθανε ςτισ 8 ΜαϏου 535 και ενταφιϊςτηκε ςτη βαςιλικό του Αγύου Πϋτρου.

[65]

57. Αγαπητόσ Ι (535-536) Σον Ιωϊννη διαδϋχθηκε ςτον παπικϐ θρϐνο ο (ϊγιοσ) Αγαπητόσ Ι (Agapitus I) ρωμαώκόσ καταγωγόσ, γιοσ του ιερϋα Γορδιανοϑ. Η πρώτη του πρϊξη μετϊ την εκλογό του όταν να κϊψει το ϋγγραφο με το οπούο ο πϊπασ Βονιφϊτιοσ II αναθεμϊτιςε τον αντύπαπα Διϐςκουρο. Ϊνα ςημαντικϐ ϋργο που προώθηςε ωσ πϊπασ όταν η ύδρυςη ςτην Ρώμη (ςε ςυνεργαςύα με τον λϐγιο ςυγκλητικϐ Καςςιϐδωρο) βιβλιοθόκησ με ϋργα Ελλόνων και Λατύνων εκκληςιαςτικών ςυγγραφϋων. Επύςησ ενύςχυςε τον Καςςιϐδωρο ςτο πρϐγραμμα τησ μετϊφραςησ ςτα λατινικϊ των ϋργων των κλαςςικών Ελλόνων φιλοςϐφων. Ο Αγαπεηόο Η Όταν ο ςτρατηγϐσ τησ Ανατολικόσ Αυτοκρατορύασ Βελιςϊριοσ (που εύχε όδη καταλϊβει την βϐρεια Αφρικό) ετοιμαζϐταν να ειςβϊλει ςτην Ιταλύα, ο Γϐτθοσ βαςιλιϊσ Θευδϊτοσ παρακϊλεςε τον Αγαπητϐ να πϊει ςτην Κωνςταντινοϑπολη και να μεςολαβόςει ςτον αυτοκρϊτορα Ιουςτινιανϐ Α’. Εκεύ ϐμωσ όρθε ςε ςϑγκρουςη με τον (μονοφυςύτη) πατριϊρχη Ωνθιμο Α’, ο οπούοσ εύχε την εϑνοια τησ αυτοκρϊτειρασ Θεοδώρασ. Ο Αγαπητϐσ τελικϊ ϋπειςε τον Ιουςτινιανϐ, ο Ωνθιμοσ εξϋπεςε τουσ αξιώματϐσ του και ςτην θϋςη του τοποθετόθηκε ο Μηνϊσ. Ενώ ο Αγαπητϐσ βριςκϐταν ακϐμα ςτην Κωνςταντινοϑπολη, αρρώςτηςε και πϋθανε ςτισ 22 Απριλύου 536. Η ςορϐσ του μεταφϋρθηκε ςτη Ρώμη και τοποθετόθηκε ςτη βαςιλικό του Αγύου Πϋτρου. Η Εκκληςύα τον ανακόρυξε ϊγιο και η μεν Καθολικό τον εορτϊζει ςτισ 20 ΢επτεμβρύου ό δε Ορθϐδοξη ςτισ 22 Απριλύου.

[66]

58. ΢ιλβέριοσ (536-537) Ο διϊδοχοσ του Αγαπητοϑ όταν ο (ϊγιοσ) ΢ιλβέριοσ (Silverius), ο οπούοσ όταν γιοσ του πϊπα Ορμύςδα που όταν όδη χόροσ ϐταν χειροτονόθηκε ιερϋασ. Προκϊλεςε την οργό τησ αυτοκρϊτειρασ Θεοδώρασ (ςυζϑγου του Ιουςτινιανοϑ Α’) με την ϊρνηςό του να αποδεχθεύ την αποκατϊςταςη του μονοφυςύτη πατριϊρχη Κωνςταντινοϑπολησ που εύχε καθαιρεθεύ κατϐπιν απαύτηςησ του πϊπα Αγαπητοϑ. Η Θεοδώρα επιχεύρηςε να τοποθετόςει ςτη ϋδρα του Βατικανοϑ τον Βιγύλιο, αλλϊ αντϋδραςε ο Ιουςτινιανϐσ και ο ΢ιλβϋριοσ παρϋμεινε ςτη θϋςη του. Ο ΢ιλβέριοσ Όταν ο Βυζαντινϐσ ςτρατηγϐσ Βελιςϊριοσ ειςϋβαλε ςτην Ιταλύα, ο ΢ιλβϋριοσ διευκϐλυνε την εύςοδϐ του ςτην Ρώμη. Ο Γϐτθοσ βαςιλιϊσ τησ Ιταλύασ Ουώτύγγησ, πολιϐρκηςε με το ςτρατϐ του την Ρώμη. Αυτό τη φορϊ ο πϊπασ ϋγραψε ςτον Γϐτθο βαςιλιϊ και του προςϋφερε την πϐλη., αλλϊ ο Βελιςϊριοσ το ϋμαθε, κατηγϐρηςε τον ΢ιλβϋριο για προδοςύα, τον καθαύρεςε και τον υποβύβαςε ςε μοναχϐ. Ο ιςτορικϐσ τησ εποχόσ Προκϐπιοσ περιγρϊφει τον τρϐπο που ο Βελιςϊριοσ και η γυναύκα του Αντωνύνα (που όταν ενεργοϑμενο τησ αυτοκρϊτειρασ Θεοδώρασ, καθαύρεςαν τον ΢ιλβϋριο: «Η Ανηωνίνα ήηαν ξαπλωμένη ζηο ανάκλινηπο και ο Βελιζάπιορ ήηαν καθιζμένορ δίπλα ζηα πόδια ηηρ, ζαν ζκςλάκι ηος καναπέ) η οποία είπε αςζηηπά ζηο πάπα: «Πεο κνπ Γέζπνηα ΢ηιβέξηε πάπα, ηη ζνπ έρνπκε θάλεη εκείο θαη νη Ρωκαίνη θαη ζεο λα καο παξαδώζεηο ζηα ρέξηα ηωλ Γόηζωλ;». Γεν ξέποςμε ηι απάνηηζε ο πάπαρ ή αν ππόλαβε καν να απανηήζει, γιαηί ηασύηαηα καθαιπέθηκε και ηη θέζη ηος ανέλαβε ο Βιγίλιορ. Ο Σιλβέπιορ απεκδύθηκε ηην παπική ενδςμαζία και θόπεζε ηον πάζο ηος μονασού.» Ο επϐμενοσ πϊπασ Βιγύλιοσ εξϐριςε τον ΢ιλβϋριο ςτη Μικρϊ Αςύα και ακολοϑθωσ ςε ϋνα μικρϐ ιταλικό νηςύ ϐπου και πϋθανε. Η Εκκληςύα τον αγιοπούηςε.

[67]

59. Βιγίλιοσ (537-555) Ο επϐμενοσ πϊπασ όταν ο Βιγίλιοσ (Vigilius), γϐνοσ αριςτοκρατικόσ οικογϋνειασ τησ Ρώμησ. Ο πατϋρασ του Ιωϊννησ όταν ϑπατοσ και ο αδελφϐσ του ςυγκλητικϐσ. Ο ύδιοσ ϋγινε διϊκονοσ το 531, ϐταν πϊπασ όταν ο Βονιφϊτιοσ II, ο οπούοσ τον ϋχριςε και διϊδοχϐ του. Όμωσ η αντύδραςη του κλόρου ςτην πρακτικό αυτό, υποχρϋωςε τον Βονιφϊτιο να υπαναχωρόςει. Ο πϊπασ Αγαπητϐσ Ι εύχε διορύςει τον Βιγύλιο αποκριςϊριο (εκπρϐςωπϐ του) ςτην Κωνςταντινοϑπολη και εκεύ γνωρύςτηκε με την αυτοκρϊτειρα Θεοδώρα. Αυτό θϋληςε να τον προςεταιριςτεύ και να τον ϋχει ςυμπαραςτϊτη ςτην προςταςύα των μονοφυςιτών και λϋγεται, ϐτι υποςχϋθηκε ςτον Βιγύλιο την επϐμενη παπικό ϋδρα και του ϋδωςε και τερϊςτιο χρηματικϐ ποςϐ. Όμωσ μϋχρι να επιςτρϋψει ο Βιγύλιοσ ςτην Ρώμη εύχε όδη εκλεγεύ πϊπασ ο ΢ιλβϋριοσ, ο οπούοσ εύχε και την υποςτόριξη του βαςιλιϊ των Γϐτθων. Όταν η Ρώμη καταλόφθηκε απϐ τα βυζαντινϊ ςτρατεϑματα, ο Βελιςϊριοσ απϋλυςε τον ΢ιλβϋριο και επϋβαλε την εκλογό του Βιγύλιου ςτη θϋςη του. Ο Βηγίιηνο Όμωσ ο νϋοσ πϊπασ μϐλισ ανόλθε ςτο θρϐνο, δεν τόρηςε τισ υποςχϋςεισ που ϋδωςε ςτην Θεοδώρα και κρϊτηςε εχθρικό ςτϊςη απϋναντι ςουσ μονοφυςύτεσ. Μϊλιςτα ϋςτειλε και επιςτολϋσ ςτον αυτοκρϊτορα Ιουςτινιανϐ Α’ και τον πατριϊρχη Νϋασ Ρώμησ Μηνϊ με τισ οπούεσ υποςτηρύζει ανεπιφϑλακτα τισ αποφϊςεισ τησ ΢υνϐδου τησ Φαλκηδϐνασ. Ο Ιουςτινιανϐσ δεν φϊνηκε ευχαριςτημϋνοσ απϐ τη ςτϊςη του Βιγύλιου και τον διϋταξε να μεταβεύ ςτην Κωνςταντινοϑπολη. Πρϊγματι ϋφταςε εκεύ ςτισ αρχϋσ του 547, αλλϊ χρειϊςτηκε να μεύνει ςτην Πϐλη για οκτώ ολϐκληρα χρϐνια ωσ ϐτου πειςθεύ ο αυτοκρϊτορασ και του επιτρϋψει να επιςτρϋψει ςτη Ρώμη. Κατϊ την διϊρκεια του ταξιδιοϑ του και ενώ βριςκϐταν ςτισ ΢υρακοϑςεσ, ο Βιγύλιοσ πϋθανε. Η ςορϐσ του μεταφϋρθηκε ςτη Ρώμη, ϐπου και ενταφιϊςτηκε.

[68]

60. Πελάγιοσ Ι (556-561) Ο διϊδοχοσ του Βιγύλιου Πελάγιοσ Ι (Pelagius Ι) όταν ο δεϑτεροσ ςτη ςειρϊ πϊπασ που εξελϋγη με την υποςτόριξη τησ αυτοκρατορικόσ αυλόσ τησ Κωνςταντινοϑπολησ. Ϋταν κι αυτϐσ γϐνοσ ευγενοϑσ ρωμαώκόσ οικογϋνειασ και ο πατϋρασ του Ιωϊννησ όταν εφημϋριοσ. Ο Πελϊγιοσ ςυνϐδευςε τον πϊπα Αγαπητϐ ςτην Κωνςταντινοϑπολη και παρϋμεινε εκεύ ωσ παπικϐσ νοϑντςιοσ7. Όταν ο επϐμενοσ πϊπασ Βιγύλιοσ βριςκϐταν ςτην Κωνςταντινοϑπολη, ο Πελϊγιοσ πόγε ςτην Ρώμη ωσ εκπρϐςωποσ του πϊπα. Κατϊ την διϊρκεια τησ πολιορκύασ τησ Ρώμησ απϐ τουσ Γϐτθουσ, ο Πελϊγιοσ ϋδωςε ϐλη του την περιουςύα για να ανακουφύςει τον ρωμαώκϐ λαϐ απϐ την πεύνα. Και μετϊ την κατϊληψη τησ πϐλησ απϐ τουσ Γϐτθουσ, ο Πελϊγιοσ ϋπειςε τον βαςιλιϊ τουσ να χαρύςει τη ζωό ςτουσ αιχμαλώτουσ. Ο Πειάγηνο Η Η υποςτόριξη του πϊπα Πελϊγιου απϐ τον Ιουςτινιανϐ δεν βοόθηςε ςτην υςτεροφημύα του. Αν και όταν ϋνασ καλϐσ ιερϊρχησ δεν όταν αγαπητϐσ ςτο λαϐ.

7

Ννύληζηνο (Nuncio) νλνκάδεηαη ν εθπξόζσπνο ηνπ Βαηηθαλνύ ζηηο θπβεξλήζεηο μέλσλ ρσξώλ, είλαη δειαδή πξεζβεπηήο ηνπ πάπα.

[69]

61. Ιωάννησ III (561-574) Μετϊ το θϊνατο του Πελϊγιου Ι, νϋοσ πϊπασ εξελϋγη ο Ιωάννησ III (Ioannes III). Ϋταν Ρωμαύοσ, γιοσ ενϐσ Αναςταςύου, πιθανώσ μϋλουσ τησ ΢υγκλότου. Σο προηγοϑμενο ϐνομα του νϋου πϊπα όταν Κατελύνοσ. Ελϊχιςτα ςτοιχεύα για τη ζωό και το ϋργο του διαθϋτουμε γιατύ μια επιδρομό Λομβαρδών το 568 κατϋςτρεψε πολλϊ ςτοιχεύα απϐ τα αρχεύα του Βατικανοϑ. Ο Ηωάλλεο III Σην εποχό του Ιωϊννη πϋθανε ο αυτοκρϊτορασ Ιουςτινιανϐσ Α’ (565) και απϐ τϐτε η Ανατολικό αυτοκρατορύα δεν ϋδειξε ιδιαύτερο ενδιαφϋρον για την Δϑςη και τα τεκταινϐμενα ςτην Ιταλύα και επικεντρώθηκε ςτην απϐκρουςη ειςβολών απϐ τον Ανατολό και το βορρϊ (Αβϊρων , Περςών, Αρϊβων και ϊλλων).

[70]

62. Βενέδικτοσ Ι (575-579) Και για τον επϐμενο (μετϊ τον Ιωϊννη III) πϊπα Βενέδικτο Ι (Benedictus Ι) δεν ϋχουμε πολλϊ ςτοιχεύα για τη ζωό και τη δρϊςη του. Σο ϐνομα του πατϋρα του όταν Βονιφϊτιοσ, αλλϊ οι Ϊλληνεσ τον αποκαλοϑςαν Βονϐςο. Βενϋδικτοσ (ςτα λατινικϊ ςημαύνει ευλογημϋνοσ) εύναι ϋνα απϐ τα ςυνόθη ονϐματα παπών (ϐπωσ Πύοσ, Ιννοκϋντιοσ, Κλόμησ κ.ϊ.). Μϋχρι ςόμερα ϋχουν καταγραφεύ δεκαϋξι πϊπεσ και δυο αντύπαπεσ με αυτϐ το ϐνομα. Οι επϐμενοι απϐ τον πρώτο πϊπεσ επϋλεξαν αυτϐ το ϐνομα ό απϐ αυτϐν τον Βενϋδικτο Ι ό – το πιθανϐτερο – απϐ τον Ωγιο Βενϋδικτο τησ Νοϑρτςια που ύδρυςε το τϊγμα των Βενεδικτύνων μοναχών. Ο Βελέδηθηνο Η’ Οι καταςτροφικϋσ επιδρομϋσ των Λομβαρδών, που ςυνεχύςτηκαν και επύ Βενϋδικτου καθυςτϋρηςαν επύ εννϋα μόνεσ την ϋγκριςη του αυτοκρϊτορα του Βυζαντύου, για την εκλογό του νϋου πϊπα. Επύςησ ςτισ καταςτροφϋσ αυτϋσ οφεύλεται ό ϋλλειψη πληροφοριών για την δρϊςη του Βενϋδικτου. Η επιδρομϋσ του Λομβαρδών ςτην ιταλικό χερςϐνηςο εύχαν ςυνϋπεια την πρϐκληςη λιμοϑ ςτο λαϐ. Ο πϊπασ ϋκανε πολλϋσ προςπϊθειεσ να ανακουφύςει τουσ πειναςμϋνουσ Ιταλοϑσ και πϋθανε ςτο μϋςον αυτόσ τησ προςπϊθειασ, ςτισ 30 Ιουλύου 579.

[71]

63. Πελάγιοσ II (579-590) Η εκλογό του νϋου πϊπα ϋγινε τϋςςερισ μόνεσ μετϊ το θϊνατο του Βενϋδικτου Ι. Αυτϐσ όταν ο γεννημϋνοσ ςτη Ρώμη Πελάγιοσ II (Pelagius II), πιθανϐτατα οςτρογοτθικόσ καταγωγόσ γιατύ το ϐνομα το πατϋρα του όταν Βύνιγκιλντ (Winigild). Οι καταςτροφικϋσ επιδρομϋσ των Λομβαρδών ςτην Ιταλύα ςυνεχύζονταν και ο Πελϊγιοσ απευθϑνθηκε για βοόθεια ςτον Βυζαντινϐ αυτοκρϊτορα Μαυρύκιο, αλλϊ αυτϐσ δεν ϋδειξε προθυμύα. Οι Βυζαντινού προϋτρεψαν τον Πελϊγιο να ζητόςει βοόθεια απϐ τουσ Υρϊγκουσ και τουσ υποςχϋθηκε μεγϊλα χρηματικϊ ποςϊ. Όμωσ οι Λομβαρδού απϋτρεψαν την ειςβολό των Υρϊγκων, γιατύ αυτού με τη ςειρϊ τουσ εξαγορϊςτηκαν με μεγαλϑτερα ποςϊ. Ο Πειάγηνο II Ο Πελϊγιοσ όρθε ςε διϊςταςη με τον Ιωϊννη τον Νηςτευτό πατριϊρχη Κωνςταντινοϑπολησ για την χρόςη του ϐρου Οικουμενικϐσ ςτο τύτλο του, γιατύ θεώρηςε ϐτι ο ϐροσ αυτϐσ υποβϊθμιζε

το παπικϐ πρωτεύο. Σην εποχό του Πελϊγιου εκχριςτιανύςτηκαν οι Βηςιγϐτθοι τησ Ιςπανύασ. Ο Πελϊγιοσ εργϊςτηκε για την επιβολό του θεςμοϑ τησ αγαμύασ των κληρικών και εξϋδωςε τϐςο αυςτηρϋσ οδηγύεσ για το θϋμα αυτϐ, που ο διϊδοχϐσ του Γρηγϐριοσ Ι ϋνιωςε την ανϊγκη να τισ τροποποιόςει και να τισ κϊνει πιο ελαςτικϋσ. Πϋθανε ςτισ 7 Υεβρουαρύου 590 απϐ πανοϑκλα.

[72]

64. Γρηγόριοσ Ι ο Μέγασ (590-604) Σον Πελϊγιο διαδϋχθηκε ϋνασ απϐ τουσ πραγματικϊ μεγϊλουσ Πατϋρεσ και δαςκϊλουσ τησ Καθολικόσ Εκκληςύασ αλλϊ και τουσ ιερϊρχεσ, που ϊφηςαν το ςτύγμα τουσ ςτην παγκϐςμια ςκηνό. Ϋταν ο (ϊγιοσ) Γρηγόριοσ Ι (Gregorius Ι) ο Μέγασ. Μαζύ με αυτϐν ξεκινϊ και θεωρητικϊ η περύοδοσ του μεςαύωνα για την ενιαύα (ακϐμα) χριςτιανικό Εκκληςύα. Γεννόθηκε το 540 και όταν γϐνοσ ευγενοϑσ χριςτιανικόσ οικογϋνειασ τησ Ρώμησ, που απϐ τουσ κϐλπουσ τησ εύχαν όδη αναδειχθεύ δυο επύςκοποι. Ο πατϋρασ του όταν ςυγκλητικϐσ και η μητϋρα του ΢ϑλβια και δυο απϐ τισ αδελφϋσ του αναγνωρύςτηκαν ωσ ϊγιεσ απϐ την Εκκληςύα. Ϊλαβε πλατιϊ μϐρφωςη, αςχολόθηκε με τα κοινϊ και ςε ηλικύα 33 ετών όταν ϋπαρχοσ (Praefectus Urbi) τησ Ρώμησ. Ϋταν ευςεβόσ χριςτιανϐσ και με δικϋσ του δαπϊνεσ ύδρυςε επτϊ μοναςτόρια. Η ικανϐτητα και οι γνώςεισ του εκτιμόθηκαν και ο πϊπασ Βενϋδικτοσ Ι τον διϐριςε το 578 ςτη θϋςη ενϐσ απϐ τουσ επτϊ περιφερειακοϑσ διακϐνουσ τησ Ρώμησ. Ο επϐμενοσ πϊπασ ο Πελϊγιοσ II τον διϐριςε το 579 παπικϐ νοϑντςιο ςτην Κωνςταντινοϑπολη. Εκεύ επιχεύρηςε, χωρύσ επιτυχύα, να πεύςει τον αυτοκρϊτορα Μαυρύκιο να διώξει τουσ Λομβαρδοϑσ που εύχαν ειςβϊλει και λεηλατοϑςαν την Ιταλύα. Ο Γξεγόξηνο Η Σο 586 επϋςτρεψε ςτη Ρώμη, ανϋλαβε ωσ ηγοϑμενοσ την μονό του Αγύου Ανδρϋα και παρϊλληλα όταν ςϑμβουλοσ και γραμματϋασ του πϊπα Πελϊγιου. Όταν το 590 ο πϊπασ πϋθανε, ο Γρηγϐριοσ εξελϋγη πανηγυρικϊ ςτη θϋςη του. Ψσ πϊπασ κϋρδιςε το ςεβαςμϐ ϐλων, φύλων και αντιπϊλων. ΢τα τϋλη του 6ου αιώνα η Ιταλύα υπϋφερε ακϐμα απϐ τισ ληςτρικϋσ επιδρομϋσ των Λομβαρδών και δεν υπόρχε καμιϊ πολιτικό ό ςτρατιωτικό δϑναμη για να τουσ αντιμετωπύςει. Ο Γρηγϐριοσ με την εμπειρύα που εύχε αποκτόςει ωσ ϋπαρχοσ τησ Ρώμησ και πρεςβευτόσ (νοϑντςιοσ) ανϋλαβε πρωτοβουλύεσ. Ϋρθε ςε [73]

ςυμφωνύα με τον Λομβαρδϐ ευγενό ΢πολϋτο, οι ληςτεύεσ ςταμϊτηςαν και αποκαταςτϊθηκε η ειρόνη και η αςφϊλεια ςτην Ιταλύα. Ψσ πρώην μοναχϐσ μερύμνηςε για την οργϊνωςη και διϊδοςη του μοναχιςμοϑ και των ιεραποςτολών. Απϋςτειλε ςτην Αγγλύα τον (ϊγιο) Αυγουςτύνο του Καντϋρμπουρι και διϋδωςε τον χριςτιανιςμϐ ςτη χώρα αυτό. Εκςυγχρϐνιςε την παπικό αυλό και αναμϐρφωςε τισ υπηρεςύεσ τησ. Καταπολϋμηςε τη ςιμωνύα και μερύμνηςε για την επιμϐρφωςη των κληρικών και την πνευματικό τουσ ανϑψωςη. ΢υνϋβαλε ςημαντικϊ ςτην ανϊπτυξη των καλών τεχνών, ϐταν υποςτόριξε ϐτι η απεικϐνιςη θρηςκευτικών γεγονϐτων μϋςα ςτισ εκκληςύεσ, εκτϐσ τησ διακϐςμηςησ προςφϋρει ςτουσ απλοϑσ και αγρϊμματουσ ανθρώπουσ τα ύδια αποτελϋςματα με την ανϊγνωςη ιερών κειμϋνων. Βοόθηςε τουσ φτωχοϑσ απϐ την μεγϊλη εκκληςιαςτικό περιουςύα και ανακαταςκεϑαςε πολλϊ δημϐςια κτύρια που εύχαν καταςτραφεύ απϐ τισ βαρβαρικϋσ επιδρομϋσ. Ο Γξεγόξηνο Η ν Μέγαο Πϊλεψε κατϊ των αιρϋςεων και για τον εκχριςτιανιςμϐ των Λομβαρδών και πϋτυχε να πεύςει πολλοϑσ απϐ τουσ Γϐτθουσ αρειανοϑσ να μεταςτραφοϑν ςτον καθολικιςμϐ. Αντιτϊχθηκε ςθεναρϊ ςτο τύτλο Οικουμενικόσ που χρηςιμοποιοϑςαν οι πατριϊρχεσ τησ Κωνςταντινοϑπολησ και υιοθϋτηςε για τουσ πϊπεσ τον τύτλο Δούλοσ των δούλων του Θεού (servus servorum Dei). Παρϊλληλα όταν και ςυγγραφϋασ θρηςκευτικών και εκκληςιαςτικών ϋργων. Σο γνωςτϐτερο ϋργο του εύναι το Βιβλύο Διαλόγων (Liber Dialogorum) που μεταφρϊςτηκε ςε πολλϋσ γλώςςεσ και την ελληνικό. Εξ αιτύασ αυτοϑ του βιβλύου, η Ορθϐδοξη Εκκληςύα τον αποκαλεύ Άγιοσ Γρηγόριοσ ο Διϊλογοσ και τον εορτϊζει ςτισ 12 Μαρτύου. Η Καθολικό Εκκληςύα τιμϊ τη μνόμη του ςτισ 3 ΢επτεμβρύου.

[74]

65. ΢αβινιανόσ (604-606) Ο Γρηγϐριοσ Ι πϋθανε ςτισ 12 Μαρτύου 604 και χρειϊςτηκαν ϋξι μόνεσ για να εκλεγεύ ο διϊδοχϐσ του. ΢τισ 13 ΢επτεμβρύου του ύδιου ϋτουσ χειροτονόθηκε πϊπασ ο Ιταλϐσ ΢αβινιανόσ (Sabinianus). Αυτϐσ εύχε χρηματύςει νοϑντςιοσ του προηγοϑμενου πϊπα ςτην Κωνςταντινοϑπολη την εποχό των βυζαντινών αυτοκρατϐρων Μαυρικύου και Υωκϊ και πατριαρχών Ιωϊννη Δ’ του Νηςτευτό και Κυριακοϑ. Η θητεύα του ωσ παπικοϑ πρεςβευτό δεν θεωρόθηκε επιτυχημϋνη. Επϋςτρεψε ςτη Ρώμη το 597. Ο ΢αβηληαλόο Επύςησ δεν θεωρόθηκε επιτυχημϋνοσ πϊπασ κατϊ την ςϑντομη περύοδο που υπόρξε επικεφαλόσ τησ Αγύασ Ϊδρασ. ΢ε αντύθεςη με τον προκϊτοχϐ του θρϐνου Γρηγϐριο που μούραζε ςυχνϊ δωρεϊν τρϐφιμα ςτο λαϐ, ο ΢αβινιανϐσ κατηγορόθηκε ϐτι πουλοϑςε το ςιτϊρι και μϊλιςτα ςε υψηλϋσ τιμϋσ. Αυτϐσ όταν ϋνασ απϐ τουσ λϐγουσ που δεν όταν δημοφιλόσ ςτο πλόρωμα τησ Εκκληςύασ. Πϋθανε τον Υεβρουϊριο του 606.

[75]

66. Βονιφάτιοσ III (607) Σον ΢αβινιανϐ διαδϋχθηκε τον Υεβρουϊριο 607 ο Βονιφάτιοσ III (Bonifatius III), Ρωμαύοσ, ελληνικόσ καταγωγόσ, γιοσ του Ιωϊννη Καταδιϐκη. Ϊμεινε ςτον επιςκοπικϐ θρϐνο τησ Ρώμησ μϐλισ εννϋα μόνεσ, πϋθανε τον Νοϋμβριο του ύδιου χρϐνου. Τπηρϋτηςε ωσ διϊκονοσ του Γρηγορύου Ι’ ο οπούοσ εκτύμηςε την πύςτη και τον χαρακτόρα του και τον διϐριςε νοϑντςιο ςτην αυλό του αυτοκρϊτορα τησ Κωνςταντινοϑπολησ. Κατϊφερε να πεύςει τον αυτοκρϊτορα Υωκϊ να εκδώςει διϊταγμα με το οπούο αναγνώριζε ωσ κεφαλό των Εκκληςιών τη Ρωμαιοκαθολικό Εκκληςύα και ακϐμα παραχωροϑςε τον τύτλο (που ωσ τϐτε ϋφερε μϐνο ο Πατριϊρχησ τησ Κωνςταντινοϑπολησ) Οικουμενικόσ ςτον εκϊςτοτε πϊπα τησ Ρώμησ. Ο Βνληθάηηνο III Υυςικϊ αυτϐ το διϊταγμα προκϊλεςε μεγϊλεσ αντιδρϊςεισ ςτο λαϐ και ςτο κλόρο του Βυζαντύου που το θεώρηςαν απαρϊδεκτο και μετϊ την απομϊκρυνςη του Υωκϊ απϐ το θρϐνο, ατϐνηςε τελεύωσ. Ψσ πϊπασ απαγϐρευςε επύ ποινό αναθεματιςμοϑ να ςυζητεύται, ϐςο ο πϊπασ βριςκϐταν εν ζωό, ποιοσ θα εύναι ο επϐμενοσ πϊπασ.

[76]

67. Βονιφάτιοσ IV (608-615) Πϋραςαν δϋκα μόνεσ απϐ το θϊνατο του Βονιφϊτιου III ώςπου να εκλεγεύ ο διϊδοχϐσ του που ϋφερε κι αυτϐσ το ύδιο ϐνομα. Ϋταν ο ιταλικόσ καταγωγόσ (ϊγιοσ) Βονιφάτιοσ IV (Bonifatius IV). Λύγο μετϊ την εκλογό του ζότηςε απϐ τον αυτοκρϊτορα Υωκϊ να εγκρύνει την μετατροπό του Ρωμαώκοϑ Πανθϋου ςε χριςτιανικό εκκληςύα. Για πρώτη φορϊ ςτη Δϑςη παγανιςτικϐσ ναϐσ καθαγιϊςτηκε ωσ χριςτιανικό εκκληςύα. Σα αγϊλματα του Δύα, τησ Αφροδύτησ και του Ερμό, τροποποιόθηκαν ώςτε να τιμοϑν την Μαρύα και διϊφορουσ μϊρτυρεσ τησ πύςτησ. Εκεύ μεταφϋρθηκαν απϐ τισ κατακϐμβεσ με εύκοςι οκτώ κϊρα, τα οςτϊ εκατοντϊδων χριςτιανών μαρτϑρων και τοποθετόθηκαν ςε βωμϐ καλυμμϋνο με πορφυρϐ μϊρμαρο. Ο Βνληθάηηνο IV Σην εποχό που ο Βονιφϊτιοσ βριςκϐταν ςτην ϋδρα του πϊπα, ο πρώτοσ επύςκοποσ του Λονδύνου Μϋλλιτοσ τον επιςκϋφθηκε ςτη Ρώμη για να τον ςυμβουλευτεύ για θϋματα που αφοροϑςαν ςτην νεοώδρυθεύςα εκκληςύα τησ Αγγλύα. Ο Βονιφϊτιοσ εύχε μετατρϋψει το ςπύτι του ςε μοναςτόρι ϐπου ϋζηςε τα τελευταύα του χρϐνια και πϋθανε. Σϊφηκε ςτην βαςιλικό του Αγύου Πϋτρου. Η Εκκληςύα τον αγιοπούηςε και τιμϊ τη μνόμη του ςτισ 24 ΜαϏου.

[77]

68. Αδεοδάτοσ Ι (615-618) Ο διϊδοχοσ του Βονιφϊτιου IV όταν Ρωμαύοσ ιερϋασ επύ τϋςςερισ δεκαετύεσ και γιοσ επύςησ ιερϋα. Ϋταν ο (ϊγιοσ) Αδεοδάτοσ Ι (Adeodatus I) που εύναι γνωςτϐσ και ωσ Θεϐδοτοσ. Διακρύθηκε για την αφοςύωςη ςτο καθόκον του, τον ζόλο και την φιλανθρωπικό του δραςτηριϐτητα. Κατϋβαλε μεγϊλεσ προςπϊθειεσ για να ανακουφύςει τα θϑματα ενϐσ μεγϊλου ςειςμοϑ και μιασ επιδημύασ λϋπρασ που ϋπληξαν την Ιταλύα τησ εποχόσ εκεύνησ. Ο Αδενδάηνο Η Εύναι ο πρώτοσ πϊπασ που χρηςιμοπούηςε επύςημη ςφραγύδα την γνωςτό Βοϑλα (bulla pontificalis) για να δύνει το κϑροσ του ςε ϋγγραφα του Βατικανοϑ ό παπικϊ διατϊγματα. Αγιοποιόθηκε απϐ την Εκκληςύα και εορτϊζεται ςτισ 8 Νοεμβρύου.

[78]

69. Βονιφάτιοσ V (619-625) Ο νϋοσ πϊπασ όταν ακϐμα ϋνασ Βονιφϊτιοσ, ο Βονιφάτιοσ V (Bonifacio V) απϐ την Νϊπολη ο οπούοσ εξελϋγη ςτισ 23 Δεκεμβρύου 619. Η εκλογό του ϋγινε δεκατρεύσ μόνεσ μετϊ τον θϊνατο του προκατϐχου του. Ο Βονιφϊτιοσ ϋδειξε ιδιαύτερο ενδιαφϋρον για τον εκχριςτιανιςμϐ τησ Αγγλύασ, ϐπωσ φαύνεται και απϐ τισ επιςτολϋσ του προσ τον αρχιεπύςκοπο του Καντϋρμπουρι και τον επύςκοπο του Ρϐτςεςτερ. Ο Βνληθάηηνο V Επύςησ ςώζεται μια επιςτολό του προσ τον βαςιλιϊ Ϊντβιν τησ Νορθοϑμπρια8 με την οπούα τον παρακινεύ να αποδεχθεύ τη χριςτιανικό πύςτη, δεδομϋνου ϐτι και η ςϑζυγϐσ του όταν χριςτιανό. Με διϊταγμϊ του ϐριςε ϐτι οι εκκληςύεσ μποροϑν να παραχωροϑν ϊςυλο ςε παραβϊτεσ του νϐμου. Πϋθανε ςτισ 25 Οκτωβρύου 625 και τϊφηκε ςτη βαςιλικό του Αγύου Πϋτρου.

8

Η Ννξζνύκπξηα (Northumbria) ήηαλ αγγιηθό κεζαησληθό βαζίιεην πνπ θάιππηε κέξνο ηεο βόξεηαο Αγγιίαο θαη ηεο λόηηαο ΢θσηίαο.

[79]

70. Ονώριοσ Ι (625-638) Δυο μϋρεσ μετϊ το θϊνατο του Βονιφϊτιου V, εξελϋγη νϋοσ πϊπασ ο Ονώριοσ Ι (Honorius Ι). Ϋταν Ιταλϐσ απϐ την περιοχό τησ Καμπανύασ και γιοσ το Πετρώνιου. Ψσ πϊπασ ο Ονώριοσ ϋδωςε ϋμφαςη ςτην δρϊςη των ιεραποςτϐλων ςτην Αγγλύα και επϋβαλε τον εορταςμϐ του Πϊςχα των Ιρλανδών την ύδια μϋρα με τουσ υπϐλοιπουσ Ρωμαιοκαθολικοϑσ. Ο Ονώριοσ υποςτόριζε το δϐγμα του Μονοθελητιςμοϑ, ϐπωσ και ο βυζαντινϐσ αυτοκρϊτορασ Ηρϊκλειοσ. Σο δϐγμα αυτϐ υποςτόριζε ϐτι ο Φριςτϐσ εύχε ολοκληρώςει το ϋργο τησ ςωτηρύασ με μύα εκδόλωςη τησ θϋληςησ του ςαν θεϊνθρωποσ. Ο Ολώξηνο Η Σο 680, ςαρϊντα δυο χρϐνια μετϊ το θϊνατϐ του, η αύρεςη του Μονοθελητιςμοϑ και ο ύδιοσ ο Ονώριοσ αναθεματύςτηκαν απϐ την ΢ϑνοδο τησ Κωνςταντινοϑπολησ. ΢τισ αποφϊςεισ τησ ςυνϐδου αυτόσ αναφϋρονται και τα εξόσ: «… Και με αυτϊ καθορύζουμε ότι ο Ονώριοσ, που υπόρξε Πϊπασ τησ Παλιϊσ Ρώμησ πρϋπει να καθαιρεθεύ από την αγύα του Θεού Εκκληςύα και να αναθεματιςτεύ». Επύςησ: « … ΢το Θεόδωρο τον αιρετικό, ανϊθεμα! ΢το ΢ϋργιο, τον αιρετικό, ανϊθεμα! ΢τον Κύρο, τον αιρετικό, ανϊθεμα! ΢τον Ονώριο, τον αιρετικό, ανϊθεμα! ΢τον Πύρρο, τον αιρετικό, ανϊθεμα!» Λϋγεται ϐτι αυτϐσ ο αναθεματιςμϐσ επικυρώθηκε και απϐ τον πϊπα Λϋοντα II. Σον 19ο αιώνα, αυτϐσ ο αναθεματιςμϐσ όταν ϋνα απϐ τα επιχειρόματα εκεύνων που θϋληςαν να θϋςουν ςε αμφιςβότηςη το δϐγμα του «αλϊθητου του πϊπα»

[80]

71. ΢εβερίνοσ (638-640) Ο επϐμενοσ πϊπασ όταν ο ΢εβερίνοσ (Severinus) ο οπούοσ εξελϋγη το 638, αλλϊ ουςιαςτικϊ ϊςκηςε τα καθόκοντϊ του για λύγουσ μϐλισ μόνεσ. Ο ΢εβερύνοσ όταν γϐνοσ αριςτοκρατικόσ ρωμαώκόσ οικογϋνειασ. Αμϋςωσ μετϊ την εκλογό του, αλλϊ πριν την ενθρϐνιςό του, ο πϊπασ ϋςτειλε αποκριςϊριουσ ςτην Κωνςταντινοϑπολη για να αποςπϊςουν την αυτοκρατορικό ϋγκριςη, αλλϊ ο αυτοκρϊτορασ Ηρϊκλειοσ αρνόθηκε να την παραχωρόςει. Απαύτηςε απϐ τον Ονώριο να υπογρϊψει την «Ϊκθεςη», ϋνα ϋγγραφο ομολογύασ πύςτησ προσ τον Μονοθελητιςμϐ. Ο ΢εβεξίλνο Οι αποκριςϊριοι του πϊπα θϋληςαν να κερδύςουν χρϐνο και απϊντηςαν ϐτι δεν εύναι εξουςιοδοτημϋνοι να δώςουν την απϊντηςη που απαιτοϑςε ο Ηρϊκλειοσ και ζότηςαν να πϊρουν την Έκθεςη ςτη Ρώμη. Ο αυτοκρϊτορασ θεώρηςε ικανοποιητικό την απϊντηςη και ϋδωςε την ϋγκριςό του για την εκλογό του ΢εβερύνου. Ο ΢εβερύνοσ δεν δϋχθηκε να υπογρϊψει το ϋγγραφο που απαιτοϑςε ο αυτοκρϊτορασ και ϋτςι απομακρϑνθηκε απϐ τη θϋςη ωσ τισ 28 ΜαϏου 640, ϐταν επιτϋλουσ ενθρονύςτηκε και επύςημα ωσ πϊπασ. Αμϋςωσ καταδύκαςε την Έκθεςη και ςυγκϊλεςε ςϑνοδο, η οπούα διακόρυξε ϐτι «Ο Ιηςούσ εύχε δυο υποςτϊςεισ (θεώκό και ανθρώπινη) ϊρα και δυο διαφορετικϋσ λειτουργύεσ θϋληςησ» και καταδύκαςε την αύρεςη του Μονοθελητιςμοϑ. Ο ΢εβερύνοσ πϋθανε ςτισ 2 Αυγοϑςτου 640, δυο μόνεσ μετϊ απϐ την ενθρϐνιςό του ςε πϊπα.

[81]

72. Ιωάννησ IV (640-642) Μετϊ το θϊνατο του ΢εβερύνου ο θρϐνοσ του πϊπα παρϋμεινε κενϐσ για τϋςςερισ περύπου μόνεσ. ΢τισ 24 Δεκεμβρύου 640 εκλϋχθηκε νϋοσ πϊπασ ο Ιωάννησ IV (Ioannes IV), αλβανικόσ καταγωγόσ απϐ την Δαλματύα. Ϋταν γιοσ του δικηγϐρου Βενϊντιου. Πριν εκλεγεύ ο Ιωϊννησ όταν αρχιδιϊκονοσ τησ Εκκληςύασ τησ Ρώμησ. Σην εποχό εκεύνη οι επιδρομϋσ των ΢λϊβων ςτην Βαλκανικό και φυςικϊ και ςτην Δαλματύα προξϋνηςαν μεγϊλεσ καταςτροφϋσ ςτισ πϐλεισ και ςτισ ςοδειϋσ και ο πϊπασ θϋλοντασ να ανακουφύςει τον λαϐ, ϋςτειλε τον ηγοϑμενο Μαρτύνο για να εξαγορϊςει αιχμαλώτουσ απϐ τουσ επιδρομεύσ. Ο Ηωάλλεο IV Ο Μαρτύνοσ βρόκε και πολλϋσ κατεςτραμμϋνεσ εκκληςύεσ και φρϐντιςε να ςυγκεντρώςει τα λεύψανα των μαρτϑρων τησ πύςτησ και να τα ςτεύλει ςτη Ρώμη. Ο Ιωϊννησ ϋχτιςε ϋνα παρεκκλόςι ςτη μνόμη τουσ, που διατηρεύται ακϐμη. Ο αυτοκρϊτορασ του Βυζαντύου κϊλεςε τον Ιωϊννη να οργανώςει ιεραποςτολϋσ με ςκοπϐ των εκχριςτιανιςμϐ των ΢λϊβων. Ο Ιωϊννησ καταδύκαςε τισ αιρϋςεισ του Πελαγιανιςμοϑ και του Μονοθελητιςμοϑ και ϋςτειλε επιςτολό ςτο αυτοκρϊτορα Κωνςταντύνο Γ’ με την οπούα προςπαθοϑςε να αιτιολογόςει τη ςτϊςη του προ-προκατϐχου του θρϐνου του, Ονώριου . Όταν ο Ιωϊννησ πϋθανε ςτισ 12 Οκτωβρύου 642, ενταφιϊςτηκε ςτη βαςιλικό του Αγύου Πϋτρου.

[82]

73. Θεόδωροσ Ι (642-649) Επϐμενοσ πϊπασ εξελϋγη ο ελληνικόσ καταγωγόσ, γεννημϋνοσ ςτην Ιερουςαλόμ Θεόδωροσ Ι (Theodorus I), ο οπούοσ εύχε χειροτονηθεύ καρδινϊλιοσ απϐ τον προηγοϑμενο πϊπα Ιωϊννη IV. Κατϊ την διϊρκεια τησ θητεύασ του ωσ επιςκϐπου Ρώμησ, ο νϋοσ πϊπασ επικεντρώθηκε ςτην καταπολϋμηςη των αιρϋςεων και κυρύωσ τησ αύρεςησ του Μονοθελητιςμοϑ. Αρνόθηκε να αναγνωρύςει την εκλογό του Παϑλου Β’ ωσ πατριϊρχη Κωνςταντινοϑπολησ, γιατύ αντικατϋςτηςε αντικανονικϊ τον προηγοϑμενο πατριϊρχη Πϑρρο και προςπϊθηςε να πεύςει τον αυτοκρϊτορα του Βυζαντύου Κώνςτα Β’ να αποςϑρει την Έκθεςη του Ηρακλεύου. Ο Θεόδωροσ Ι Όταν ο πατριϊρχησ Παϑλοσ ϋδειξε να μην πτοεύται απϐ τισ προειδοποιόςεισ του Θεϐδωρου και ςυνϋχιςε να ςυζητϊ με τουσ αιρετικοϑσ, ο πϊπασ δεν δύςταςε να τον αναθεματύςει. Σο ϋγγραφο του αναθεματιςμοϑ όταν γραμμϋνο με μελϊνι, ςτο οπούο εύχε ςτϊξει αγύα κοινωνύα (!). Ο Θεϐδωροσ ςυγκϊλεςε ςϑνοδο ςτο Λατερανϐ προκειμϋνου να καταδικαςτεύ η Έκθεςη, αλλϊ τον πρϐλαβε ο θϊνατοσ ςτισ 14 ΜαϏου 649. Η Ορθϐδοξη Εκκληςύα τον ανακόρυξε ϊγιο και τιμϊ τη μνόμη του ςτισ 18 ΜαϏου.

[83]

74. Μαρτίνοσ Ι (649-655) Ο πϊπασ Θεϐδωροσ Ι δεν πρϐλαβε να ςυμμετϊςχει ςτη ΢ϑνοδο του Λατερανοϑ, αλλϊ ο διϊδοχϐσ του (ϊγιοσ) Μαρτίνοσ Ι (Martinus I) την πραγματοπούηςε. Ο Μαρτύνοσ καταγϐταν απϐ την περιοχό Οϑμπρια τησ Ιταλύασ και απϐ ϋνα χωριϐ που ςόμερα φϋρει το ϐνομϊ του (Pian di San Martino). Πριν την εκλογό του εύχε χρηματύςει αποκριςϊριοσ του πϊπα ςτην Κωνςταντινοϑπολη και όταν γνωςτϐσ για την αρετό και τισ γνώςεισ του. Μια απϐ τισ πρώτεσ του πρϊξεισ ωσ πϊπα όταν η ςυμμετοχό του ςτη ΢ϑνοδο του Λατερανοϑ που εύχε προγραμματύςει ο εκλιπών πϊπασ. ΢τη ςϑνοδο αυτό μετεύχαν 105 επύςκοποι τησ Δϑςησ, οι οπούοι καταδύκαςαν τον Μονοθελητιςμϐ και τα γραπτϊ του, ϐπωσ η διαβϐητη Έκθεςη του Ηρακλεύου. Καταδύκαςε επύςησ και τον πατριϊρχη Κωνςταντινοϑπολησ Παϑλο Β’, που εύχε την υποςτόριξη του αυτοκρϊτορα Κώνςτα Β’. Ο Μαξηίλνο Η Ο Μαρτύνοσ δημοςιοπούηςε τισ αποφϊςεισ τησ ςυνϐδου και αυτϐ εξαγρύωςε τον αυτοκρϊτορα ο οπούοσ διϋταξε τη ςϑλληψη του πϊπα και την μεταφορϊ του απϐ τη Ρώμη ςτην Κωνςταντινοϑπολη. ΢τισ 17 Ιουνύου 653 ο πϊπασ Μαρτύνοσ ςυνελόφθη μαζύ με τον Ϊλληνα μοναχϐ, λϐγιο και θεολϐγο Μϊξιμο Ομολογητό και οδηγόθηκαν ςτην Κωνςταντινοϑπολη. Αφοϑ φυλακύςτηκε για λύγουσ μόνεσ, ο Μαρτύνοσ εξορύςτηκε ςτην Κριμαύα, ϐπου και πϋθανε τον ΢επτϋμβριο 655. Η Καθολικό Εκκληςύα τον ανακόρυξε μϊρτυρα και τιμϊ την μνόμη του ςτισ 12 ΢επτεμβρύου. Και η Ορθϐδοξη Εκκληςύα τον ϋχει αναγνωρύςει ωσ ϊγιο.

[84]

75. Ευγένιοσ Ι (654-657) Όταν ο πϊπασ Μαρτύνοσ Α’ εξορύςτηκε ςτην Κριμαύα απϐ τον αυτοκρϊτορα του Βυζαντύου, ο κλόροσ τησ Ρωμαώκόσ Εκκληςύασ εξϋλεξε ςτισ 10 Αυγοϑςτου 654 (πριν πεθϊνει ο πϊπασ) τον (ϊγιο) Ευγένιο Ι (Eugenius I). Ο νϋοσ πϊπασ όταν απϐ την Ρώμη, γιοσ του Ρουφινιανοϑ. Απϐ νεαρϐσ ϋγινε κληρικϐσ και όταν γνωςτϐσ για την ευςϋβεια και την ευγϋνειϊ του. Ψσ πϊπασ ϋδειξε υποχωρητικϐτητα απϋναντι ςτον αυτοκρϊτορα και τουσ οπαδοϑσ του Μονοθελητιςμοϑ πατριϊρχεσ τησ Κωνςταντινοϑπολησ. Ο Δπγέληνο Η Όμωσ ο αυτοκρϊτορασ Κώνςτασ ϋςτειλε δώρα προσ το Βατικανϐ, αλλϊ και την εντολό να αναγνωςτεύ μια επιςτολό του πατριϊρχη Πϋτρου, η οπούα απϋφευγε ϋντεχνα να αναφερθεύ ςε καυτϊ θϋματα, ϐπωσ ο αριθμϐσ των φϑςεων του Ιηςοϑ. Όταν η επιςτολό αυτό αναγνώςτηκε δημοςύωσ μϋςα ςτο ναϐ τησ αγύασ Μαρύα, ο λαϐσ αγανϊκτηςε και απαύτηςε απϐ τον πϊπα να μη δεχθεύ τύποτα απϐ αυτϊ που ανϋφερε η πατριαρχικό επιςτολό. Ο πϊπασ πρϊγματι δεν αποδϋχθηκε την επιςτολό και αυτϐ προκϊλεςε την οργό του αυτοκρϊτορα, που απεύληςε ϐτι ο Ευγϋνιοσ θα ϋχει την τϑχη του προκατϐχου του. Όμωσ το 654 οι Ωραβεσ μουςουλμϊνοι κατϋλαβαν το νηςύ τησ Ρϐδου και ο αυτοκρϊτορασ αςχολόθηκε με τον πϐλεμο και ξϋχαςε τισ εκκληςιαςτικϋσ διαμϊχεσ. Όταν πϋθανε ο Ευγϋνιοσ η ςορϐσ του ενταφιϊςτηκε ςτην βαςιλικό του Αγύου Πϋτρου. Η Εκκληςύα τον αγιοπούηςε.

[85]

76. Βιταλιανόσ (657-672) Σον Ευγϋνιο διαδϋχθηκε ςτο θρϐνο του Επιςκϐπου Ρώμησ και πϊπα ο (ϊγιοσ) Βιταλιανόσ (Vitalianus). Ϋταν Ιταλϐσ και ο πατϋρασ του ονομαζϐταν Αναςτϊςιοσ. Ο νϋοσ πϊπασ ϋκανε ανούγματα προσ την Κωνςταντινοϑπολη , αν και ο αυτοκρϊτορασ Κώνςτασ Β’ καθώσ και ο πατριϊρχησ Πϋτροσ εύχαν προςχωρόςει ςτον μονοθελητιςμϐ. Ο Κώνςτασ ςε ϋνδειξη καλόσ θϋληςησ επικϑρωςε τα προνϐμια του πϊπα και του ϋςτειλε δώρα. Οι καλϋσ ςχϋςεισ του Βιταλιανοϑ με τον αυτοκρϊτορα παρεξηγόθηκαν ςε ςημεύο κϊποιοι να τον κατηγορόςουν ωσ αιρετικϐ. Ο αυτοκρϊτορασ επιςκϋφθηκε τη Ρώμη, παρακολοϑθηςε την θεύα λειτουργύα ςτην οπούα χοροςτϊτηςε ο πϊπασ και αντϊλλαξαν μεταξϑ τουσ δώρα. Όταν ο Κώνςτασ δολοφονόθηκε ςτη ΢ικελύα το 668, ο Βιταλιανϐσ υποςτόριξε τον γιο και διϊδοχϐ του Κωνςταντύνο Δ’ με την ελπύδα ϐτι ο νϋοσ ηγεμϐνασ θα προςχωρόςει ςτην ορθοδοξύα, ϐμωσ δεν το πϋτυχε. Ο Βηηαιηαλόο Ο Βιταλιανϐσ βελτύωςε τισ ςχϋςεισ του Βατικανοϑ με την Αγγλικό Εκκληςύα. Σο 668 χειροτϐνηςε αρχιεπύςκοπο του Καντϋρμπουρι τον Θεϐδωρο τησ Σαρςοϑ, ϋνα μορφωμϋνο μοναχϐ που γνώριζε τα ελληνικϊ και τα λατινικϊ. Ο ύδιοσ ο πϊπασ ςυνϐδευςε τον Αδριανϐ ςτην Αγγλύα και εκεύ επιβεβαιώθηκε η παπικό ηγεςύα τησ Αγγλικόσ Εκκληςύασ ΢τον πϊπα Βιταλιανϐ αποδύδεται η ειςαγωγό τησ οργανικόσ μουςικόσ ςτουσ ναοϑσ τησ Ρωμαώκόσ Εκκληςύασ. Μετϊ το θϊνατϐ του αγιοποιόθηκε απϐ την Καθολικό Εκκληςύα και εορτϊζεται ςτισ 27 Ιανουαρύου

[86]

77. Αδεόδατοσ II (672-676) Διϊδοχοσ του Βιταλιανοϑ επελϋγη ο προχωρημϋνησ ηλικύασ Βενεδικτύνοσ μοναχϐσ τησ μονόσ του Αγύου Ερϊςμου Αδεόδατοσ II (Adeodatus II). Σο Liber Pontificalis δεν αναφϋρει πολλϊ πρϊγματα για τη ζωό και τη δρϊςη αυτοϑ του πϊπα. Αναφϋρεται ϐτι όταν γνωςτϐσ για τη γενναιοδωρύα του ςτουσ φτωχοϑσ και τουσ προςκυνητϋσ. Ο Αδενδάηνο II Ακϐμα πολϋμηςε τισ αιρϋςεισ και ιδιαύτερα τον μονοφυςιτιςμϐ. Ϊδωςε την ϊδειϊ του ςτη Βενετύα να εκλϋγει τον δϐγη τησ χωρύσ την παπικό ϋγκριςη. Ϊμεινε τϋςςερα χρϐνια ςτην κεφαλό τησ Ρωμαιοκαθολικόσ Εκκληςύα και πϋθανε το 676.

[87]

78. Δόνοσ (676-678) Η θητεύα του επϐμενου πϊπα όταν ακϐμα πιο μικρό απϐ αυτό του Αδεοδϊτου. Ο νϋοσ πϊπασ όταν ο Δόνοσ (Donus) ο οπούοσ πϋθανε μετϊ απϐ ϋνα χρϐνο και πϋντε μόνεσ απϐ την ανϊρρηςό του ςτο ϑπατο αξύωμα τησ Ρωμαώκόσ Εκκληςύασ. Και αυτϐσ ο πϊπασ όταν Ιταλϐσ, γιοσ του Ρωμαύου Μαυρύκιου. Οι πληροφορύεσ που ϋχουμε και για τον πϊπα αυτϐν εύναι ελϊχιςτεσ. Αναφϋρεται ϐτι πλακϐςτρωςε τον προαϑλιο τησ βαςιλικόσ του Αγύου Πϋτρο με λευκϐ μϊρμαρο και ανακαύνιςε αρκετοϑσ ναοϑσ. Ο Γόλνο Οι ςχϋςεισ του πϊπα Δϐνου με την εκκληςύα και το πατριαρχεύο τησ Κωνςταντινοϑπολησ όταν καλϋσ. Κατϊ την περύοδο τησ παποςϑνησ του αποκαλϑφθηκε ςε ϋνα μοναςτόρι τησ Ρώμησ μια ομϊδα αιρετικών (Νεςτοριανών μοναχών). Οι μοναχού διαςκορπύςτηκαν ςε ϊλλα μοναςτόρια και το μοναςτόρι παραχωρόθηκε ςε ρωμαιοκαθολικοϑσ μοναχοϑσ. Πϋθανε το 678 και ενταφιϊςτηκε ςτην βαςιλικό του Αγύου Πϋτρου.

[88]

79. Αγάθων (678-681) Σον Δϐνο διαδϋχθηκε ςτην επιςκοπό Ρώμησ ο πϊπασ (ϊγιοσ) Αγάθων (Agatho). Γεννόθηκε ςτην ΢ικελύα απϐ εϑπορη και ευςεβό ελληνικό οικογϋνεια. Λϋγεται ϐτι ϐταν πϋθανε ο πατϋρασ του, ο Αγϊθων μούραςε την περιουςύα του ςτουσ φτωχοϑσ και αποςϑρθηκε ςε κϊποιο μοναςτόρι τησ ΢ικελύα. Αμϋςωσ μετϊ την εκλογό του ανϋλαβε να διευθετόςει ϋνα θϋμα που προϋκυψε ςτην Εκκληςύα τησ Αγγλύασ. Ο αρχιεπύςκοποσ του Καντϋρμπουρι Θεϐδωροσ διαύρεςε την επιςκοπό τησ Τϐρκησ ςε τρεισ ϊλλεσ επιςκοπϋσ. Ο ωσ τϐτε επύςκοποσ Τϐρκησ θεώρηςε τον εαυτϐ του αδικημϋνο και κατϋφυγε ςτον πϊπα. Σελικώσ το Βατικανϐ δϋχθηκε την διϊςπαςη τησ επιςκοπόσ, αλλϊ αποφϊςιςε ϐτι οι νϋοι επύςκοποι θα ορύζοντασ απϐ τον τϋωσ επύςκοπο Τϐρκησ. Ο Αγάζωλ ΢τισ μϋρεσ του Αγϊθωνα ςυνεκλόθη ςτην Κωνςταντινοϑπολη Οικουμενικό ΢ϑνοδοσ που καταδύκαςε τον Μονοθελητιςμϐ. ΢την ςϑνοδο αυτό ο πϊπασ ϋςτειλε πολυμελό αντιπροςωπεύα που ςυνϋβαλε ςτο να πειςτοϑν ο πατριϊρχησ Γεώργιοσ Α’ και οι ϊλλοι ιερϊρχεσ ςτην ϑπαρξη των δυο φϑςεων του Ιηςοϑ. Η ςϑνοδοσ καταδύκαςε τον πϊπα Ονώριο Ι και ϐλουσ τουσ επιςκϐπουσ οπαδοϑσ του μονοθελητιςμοϑ. Ο Αγϊθων αναγνωρύζεται ωσ ϊγιοσ τϐςο απϐ την Καθολικό ϐςο και απϐ την Ορθϐδοξη Εκκληςύα

[89]

80. Λέων II (682-683) Ο διϊδοχοσ του Αγϊθωνα ο (ϊγιοσ ) Λέων II (Leo II) προερχϐταν και αυτϐσ απϐ τη ΢ικελύα. Αν και εξελϋγη λύγεσ μϋρεσ μετϊ τον θϊνατο του Αγϊθωνα (10 Ιανουαρύου 681), ενθρονύςτηκε αρκετοϑσ μόνεσ αργϐτερα (17 Αυγοϑςτου 682), εξ αιτύασ των διαπραγματεϑςεων που αφοροϑςαν ςτον ϋλεγχο τησ βυζαντινόσ αυτοκρατορικόσ αυλόσ για τον τρϐπο εκλογόσ πϊπα. Ο Λϋων εύναι γνωςτϐσ ωσ ικανϐσ κόρυκασ, λϊτρησ τησ μουςικόσ και φιλϊνθρωποσ. Αναγνώριςε τισ αποφϊςεισ τησ Οικουμενικόσ ΢υνϐδου τησ που καταδύκαςε τον μονοθελητιςμϐ και υπϋγραψε επιςτολϋσ προσ τουσ επιςκϐπουσ με τισ οπούεσ τουσ ενημϋρωνε για αυτϋσ τισ αποφϊςεισ. Ο Λέωλ II Επύςησ ϋθεςε τϋρμα ςτισ προςπϊθειεσ των επιςκϐπων τησ Ραβϋννασ να κηρϑξουν την Εκκληςύα τουσ αυτοκϋφαλη και ανεξϊρτητη απϐ την Ρώμη. Πϋθανε το 683 και ενταφιϊςτηκε ςε χωριςτϐ μνημεύο, Αρκετϊ χρϐνια μετϊ το θϊνατϐ του, τα οςτϊ του μεταφϋρθηκαν ςε τϊφο που περιϋχει τα λεύψανα των τεςςϊρων πρώτων παπών που φϋρουν το ϐνομα Λϋων. Η Καθολικό Εκκληςύα τον ανακόρυξε ϊγιο.

[90]

81. Βενέδικτοσ II (684-685) Σον Λϋοντα II διαδϋχθηκε ςτο θρϐνο του Αγύου Πϋτρου ο (ϊγιοσ) Βενέδικτοσ II (Benedictus II) που κι αυτϐσ ϊςκηςε τα καθόκοντϊ του για πολϑ μικρϐ χρονικϐ διϊςτημα. Ο Βενϋδικτοσ όταν γϐνοσ τησ παλιϊσ ρωμαώκόσ οικογϋνειασ των ΢αβϋλι. Ο Βελέδηθηνο II Όπωσ και ο Λϋων, εξελϋγη πϊπασ το 683, αλλϊ η ενθρϐνιςό του ϋγινε τον Ιοϑλιο του 684, επειδό ϋπρεπε να ϋρθει πρώτα η ϋγκριςη τησ εκλογόσ του απϐ τον αυτοκρϊτορα του Βυζαντύου Κωνςταντύνο Δ’. Όμωσ ο ύδιοσ αυτοκρϊτορασ εξϋδωςε αργϐτερα διϊταγμα ςϑμφωνα με το οπούο καταργεύτο η ϋγκριςη τησ εκλογόσ του πϊπα απϐ την βαςιλικό αυλό τησ Κωνςταντινοϑπολησ. Ο Βενϋδικτοσ για να ανταποδώςει αυτό την πρϊξη του αυτοκρϊτορα υιοθϋτηςε ςυμβολικϊ τουσ δυο του γιουσ. Η Καθολικό Εκκληςύα τον ανακόρυξε ϊγιο.

[91]

82. Ιωάννησ V (685-686) ΢την μακρϊ ςειρϊ παπών που δεν μακροημϋρευςαν ςτο θρϐνο τουσ προςτϋθηκε και ο διϊδοχοσ του Βενϋδικτου, ο Ιωάννησ V (Ioannes V). Ϋταν ο πρώτοσ πϊπασ που ενθρονύςτηκε χωρύσ προηγοϑμενη ϋγκριςη απϐ τον βυζαντινϐ αυτοκρϊτορα. Επύςησ όταν ο πρώτοσ απϐ μια διαδοχικό ςειρϊ δϋκα παπών που προϋρχονταν απϐ χώρεσ τησ Ανατολόσ. Ο ύδιοσ ο Ιωϊννησ όταν Αςϑριοσ, εύχε γεννηθεύ ςε ϋνα χωριϐ τησ Αντιϐχειασ και γνώριζε πολϑ καλϊ τα ελληνικϊ. Ο Ηωάλλεο V Ο Ιωϊννησ ςυνϋχιςε τισ προςπϊθειεσ βελτύωςησ των ςχϋςεων με την Ανατολικό Εκκληςύα. Ο αυτοκρϊτορασ ςε ϋνδειξη καλόσ θϋληςησ μεύωςε τουσ φϐρουσ ςτισ ελεγχϐμενεσ απϐ τον πϊπα περιοχϋσ τησ ΢ικελύασ και Καλαβρύασ. Όπωσ και οι προηγοϑμενοι πϊπεσ, ο Ιωϊννησ όταν γενναιϐδωροσ ςτισ διακονύεσ τησ Ρώμησ καθώσ και ςτον κλόρο, τα μοναςτόρια και τουσ ιεροκόρυκεσ. Ο Ιωϊννησ πϋθανε πριν ακϐμα ςυμπληρωθεύ ϋτοσ απϐ την ενθρϐνιςό του.

[92]

83. Κόνων (686-687) Ο θϊνατοσ του Ιωϊννη II πυροδϐτηςε μια ϋντονη διαμϊχη μεταξϑ του κλόρου, που υποςτόριζε την εκλογό του αρχιμανδρύτη Πϋτρου και του ςτρατοϑ, που ευνοοϑςε την εκλογό ενϐσ ϊλλου ιερϋα ονϐματι Θεϐδωρου. Οι κληρικού ςυγκεντρώθηκαν ϋξω απϐ την βαςιλικό του Κωνςταντύνου και οι ςτρατιωτικού ςτην Εκκληςύα του Αγύου ΢τεφϊνου και η κϊθε ομϊδα ψόφιςε τον δικϐ τησ υποψόφιο. Ο Κόλωλ Σελικϊ επόλθε ςυμβιβαςμϐσ και εξελϋγη νϋοσ πϊπασ ο Κόνων (Conon) ϋνασ Ϊλληνασ απϐ τη ΢ικελύα. Ο Κϐνων όταν γιοσ αξιωματικοϑ τησ Θρϊκησ, μορφώθηκε ςτη ΢ικελύα και χειροτονόθηκε ιερϋασ ςτη Ρώμη. Η ηλικύα, ο χαρακτόρασ του και ο ςεβαςμϐσ που ενϋπνεε οδόγηςε κλόρο και ςτρατϐ να ςυμβιβαςτοϑν και να αποςϑρουν τουσ υποψόφιοϑσ τουσ υπϋρ του Κϐνωνα. Η θητεύα του ωσ πϊπα δεν ξεπϋραςε τουσ 11 μόνεσ. Πϋθανε την 21η ΢επτεμβρύου 687.

[93]

84. ΢έργιοσ Ι (687-701) Μετϊ το θϊνατο του Κϐνωνα νϋοσ πϊπασ εξελϋγη ο (ϊγιοσ) ΢έργιοσ Ι (Sergius I), γϐνοσ ΢υριακόσ οικογϋνειασ απϐ την Αντιϐχεια, που εγκαταςτϊθηκε ςτο Παλϋρμο τησ ΢ικελύασ. Ο ΢ϋργιοσ ϋφταςε ςτη Ρώμη και χειροτονόθηκε ιερϋασ απϐ τον πϊπα Λϋοντα II. Όταν εξελϋγη πϊπασ υπηρετοϑςε ςτο ναϐ τησ Αγύασ ΢ουζϊννασ. Ο ΢έξγηνο Η Η εκλογό του ΢ϋργιου ςτο ϑπατο αξύωμα οφεύλεται ςτην αντιμετώπιςη των αντιπϊπων Θεοδώρου (Theodorus) και Παςχάλη (Paschalis). Αυτού οι δυο όταν υποψόφιοι για την πλόρωςη τησ ϋδρασ μετϊ το θϊνατο του Κϐνωνα. Ο Παςχϊλησ όταν αρχιδιϊκονοσ και ο Θεϐδωροσ πρωθιερϋασ. ΢ϑμφωνα με το Liber Pontificalis, οπαδού των δυο αυτών ιερωμϋνων κατϋλαβαν διαφορετικϊ ςημεύα του Λατερανοϑ και καμιϊ απϐ τισ δυο πλευρϋσ δεν όταν πρϐθυμη να αποδεχθεύ την όττα τησ. Αντύθετα προςπαθοϑςαν να κερδύςουν τον ϋλεγχο ϐλου του ναοϑ. Εν τω μεταξϑ εκπρϐςωποι τησ πλειοψηφύασ του κλόρου, του ςτρατοϑ και πολύτεσ ςυναντόθηκαν ςτα ανϊκτορα και εξϋλεξαν πϊπα τον ΢ϋργιο. Ϊφεραν το νϋο πϊπα ςτο Λατερανϐ και υποχρϋωςαν τουσ δυο αντύπαπεσ να αποχωρόςουν. Ο Θεϐδωροσ αποδϋχθηκε την όττα του και αναγνώριςε τον ΢ϋργιο. Ο Παςχϊλησ παρϋμεινε αμετϊπειςτοσ και ζότηςε απϐ τον Ϊξαρχο τησ Ραβϋννασ να τον βοηθόςει με ςτρατϐ, ΢ε αντϊλλαγμα υποςχϋθηκε ςτον Ϊξαρχο χρυςϐ. Ο Ϊξαρχοσ ϋφταςε ςτη Ρώμη, ζότηςε το χρυςϊφι και λεηλϊτηςε την παλιϊ βαςιλικό του Αγύου Πϋτρου. Μετϊ την χειροτονύα του ΢ϋργιου αναχώρηςε απϐ την πϐλη. Ο Παςχϊλησ κατηγορόθηκε για μοιχεύα και κλεύςτηκε ςε μοναςτόρι. Ο ΢ϋργιοσ πϋθανε ςτισ 8 ΢επτεμβρύου 701. Η Καθολικό Εκκληςύα τον αναγνώριςε ωσ ϊγιο.

[94]

85. Ιωάννησ VΙ (701-705) Διϊδοχοσ του ΢ϋργιου ςτο θρϐνο του πϊπα τησ Ρώμησ εξελϋγη επτϊ εβδομϊδεσ μετϊ το θϊνατϐ του, ο γεννημϋνοσ ςτην Ϊφεςο Ϊλληνασ Ιωάννησ VI (Ioannes VI) Η θητεύα του Ιωϊννη ςημαδεϑτηκε απϐ τισ ςτρατιωτικϋσ και πολιτικϋσ ανακατατϊξεισ ςτην ιταλικό χερςϐνηςο. Βοόθηςε τον ϋξαρχο Θεοφϑλακτο, ο οπούοσ εύχε ςταλεύ ςτην Ιταλύα απϐ τον Αυτοκρϊτορα Ιουςτινιανϐ Β’ του Βυζαντύου και τον εμπϐδιςε να χρηςιμοποιόςει βύα εναντύον των Ρωμαύων. Ο ύδιοσ ο πϊπασ ϋπειςε με πιϋςεισ και δωροδοκύεσ τον δοϑκα τησ Λομβαρδύασ Γιζοϑλφο να αποςϑρει το ςτρατϐ του απϐ τα εδϊφη τησ ρωμαώκόσ αυτοκρατορύασ. Ο Ηωάλλεο VI Σο 704 όρθε ςτη Ρώμη ο εκδιωχθεύσ επύςκοποσ Τϐρκησ Γουύλφριντ και δόλωςε ςτον πϊπα Ιωϊννη ϐτι παρατηρεύ ϋνα ςταδιακϐ μεταςχηματιςμϐ τησ Εκκληςύασ, η οπούα πλϋον κυριαρχεύται απϐ Ϊλληνεσ και ελληνϐγλωςςουσ. Ο Ιωϊννησ ςυγκϊλεςε ςϑνοδο ελληνοφώνων επιςκϐπων η οπούα μπϋρδεψε ακϐμα περιςςϐτερο τον επύςκοπο τησ Τϐρκησ. Πϊντωσ η ςϑνοδοσ αυτό αποδϋχθηκε την αποκατϊςταςη του Γουύλφριντ ςτην ϋδρα τησ Τϐρκησ και τον ϋςτειλε ςτην Αγγλύα με γρϊμματα του πϊπα προσ τον Ωγγλο βαςιλιϊ

[95]

86. Ιωάννησ VII (705-707) Σον πϊπα Ιωϊννη VΙ, διαδϋχθηκε ακϐμα ϋνασ Ϊλληνασ και ςυνονϐματοσ, ο Ιωάννησ VII (Ioannes VII). Δεν ξϋρουμε αν γεννόθηκε ςτην Κωνςταντινοϑπολη ό ςτην Καλαβρύα. Ο πατϋρασ του ονομαζϐταν Πλϊτων και όταν αξιωματοϑχοσ τησ βαςιλικόσ αυλόσ του Βυζαντύου. Ο Ηωάλλεο VII Ο Ιωϊννησ εύχε καλϋσ ςχϋςεισ με τουσ Λομβαρδοϑσ που κατεύχαν το μεγαλϑτερο μϋροσ τησ βϐρειασ Ιταλύασ. Αντύθετα οι ςχϋςεισ του με τον αυτοκρϊτορα Ιουςτινιανϐ Β’ όταν ψυχρϋσ. Ϊνασ απϐ τουσ λϐγουσ τησ ψυχρϐτητασ αυτόσ όταν η ϊρνηςη του πϊπα να επικυρώςει του Κανϐνεσ τησ Πενθϋκτησ Οικουμενικόσ ΢υνϐδου του 692. Σο Liber Pontificalis αναφϋρει επικριτικϊ για το θϋμα αυτϐ: "Ο ασηοθράηορας Ιοσζηηληαλός Β’ απέζηεηιε δύο κεηροποιίηες, κε εληοιή κε ηελ οποία δεηούζε θαη προέηρεπε ηολ ποληίθηθα [Ιφάλλε VII] λα ζσγθαιέζεη ζύλοδο ηες αποζηοιηθής εθθιεζίας θαη λα επηβεβαηώζεη ασηούς ηοσς θαλόλες ποσ δετόηαλ θαη λα αθσρώζεη ή λα απορρίυεη ασηούς κε ηοσς οποίοσς ήηαλ αληίζεηος. Αιιά ασηός, ηροκοθραηεκέλος από ηελ αλζρώπηλε αδσλακία ηοσ, ηοσς έζηεηιε πίζφ ζηολ ασηοθράηορα τφρίς θακία δηόρζφζε". Ο Ιωϊννησ ϋχει ςυνδϋςει το ϐνομϊ του με ανακαινύςεισ και εγκαύνια ναών και μνημεύων.

[96]

87. ΢ιςίνιοσ (708) Μετϊ απϐ τριών μηνών χηρεύα τησ παπικόσ ϋδρασ, ςτο θρϐνο ανόλθε ακϐμα ϋνασ ΢ϑροσ ελληνικόσ καταγωγόσ, ο ΢ιςύνιοσ (Sisinnius). Η χειροτονύα του ϋγινε ςτισ 15 Ιανουαρύου και πϋθανε μετϊ απϐ 20 μϋρεσ, ςτισ 4 Υεβρουαρύου του 708. ΢ϑμφωνα με την Καθολικό Εγκυκλοπαύδεια, ϐταν εξελϋγη ο ΢ιςύνιοσ όταν τϐςο χτυπημϋνοσ απϐ την ουρικό αρθρύτιδα (ποδϊγρα), που δεν μποροϑςε οϑτε να τραφεύ μϐνοσ του. Ο ΢ηζίληνο ΢τισ λύγεσ μϋρεσ τησ παποςϑνησ του χειροτϐνηςε ϋνα επύςκοπο τησ Κορςικόσ και διϋταξε την ανακαταςκευό των τειχών τησ Ρώμησ. Σο ϋργο αυτϐ περατώθηκε απϐ τον μεθεπϐμενο πϊπα Γρηγϐριο. Όταν πϋθανε ενταφιϊςτηκε ςτην βαςιλικό του Αγύου Πϋτρου. Σον διαδϋχθηκε ακϐμα ϋνασ ΢ϑριοσ ο (πιθανώσ) αδελφϐσ του Κωνςταντύνοσ.

[97]

88. Κωνςταντίνοσ (708-715) Διϊδοχοσ του ΢ιςύνιου εξελϋγη ο επύςησ ελληνικόσ καταγωγόσ ΢ϑροσ Κωνςταντίνοσ (Constantinus). Λϋγεται ϐτι όταν αδελφϐσ του ΢ιςύνιου, αλλϊ αυτϐ δεν ϋχει αποδειχθεύ. Ο νϋοσ πϊπασ μιλοϑςε ϊριςτα την ελληνικό γλώςςα και όταν καλϐσ γνώςτησ των εκκληςιαςτικών πρακτικών τησ Ανατολικόσ Εκκληςύασ. Δυο χρϐνια μετϊ την εκλογό του αποδϋχθηκε πρϐςκληςη του αυτοκρϊτορα Ιουςτινιανοϑ Β’ να επιςκεφθεύ την Κωνςταντινοϑπολη για να επιλυθοϑν οι διαφορϋσ μεταξϑ των δυο Εκκληςιών, εξ αιτύασ των αποφϊςεων τησ Πενθϋκτησ Οικουμενικόσ ΢υνϐδου. Η υποδοχό που επιφυλϊχτηκε ςτον επικεφαλόσ τησ ρωμαώκόσ Εκκληςύασ όταν εντυπωςιακό και ο αυτοκρϊτορασ δϋχθηκε την θεύα κοινωνύα απϐ τα χϋρια του πϊπα. Σο κϑριο βϊροσ των διαπραγματεϑςεων ϋφερε ο γραμματϋασ του πϊπα διϊκονοσ (και επϐμενοσ πϊπασ) Γρηγϐριοσ. Οι διαπραγματεϑςεισ εύχαν αύςιο αποτϋλεςμα. Αυτό όταν η τελευταύα επύςκεψη πϊπα ςτην Κωνςταντινοϑπολη για πολλοϑσ αιώνεσ. Μϐλισ το 1967 ο πϊπασ Παϑλοσ VI ςυναντόθηκε ςτην Πϐλη με τον πατριϊρχη Αθηναγϐρα. Ο Κωλζηαληίλνο Αμϋςωσ μετϊ απϐ την επιςτροφό του πϊπα ςτην Ιταλύα, ο Ιουςτινιανϐσ και ο διϊδοχοσ γιοσ του δολοφονόθηκαν απϐ εξεγερμϋνουσ ςτρατιωτικοϑσ, οι οπούοι ανϋβαςαν ςτο θρϐνο τον οπαδϐ του μονοθελητιςμοϑ Υιλιππικϐ Βαρδϊνη. Αυτϐσ απαύτηςε απϐ τον πϊπα Κωνςταντύνο να ομολογόςει ϐτι ο Ιηςοϑσ εύχε μια μϐνο θϋληςη. Ο Κωνςταντύνοσ ϐχι μϐνο αρνόθηκε αλλϊ διϋταξε την αφαύρεςη του ονϐματοσ του αυτοκρϊτορα απϐ ϐλα τα επύςημα ϋγγραφα. Σο 713 ϋνα νϋο πραξικϐπημα ανϋτρεψε τον Υιλιππικϐ και αυτοκρϊτορασ ϋγινε τώρα ο Αναςτϊςιοσ Β’, οπούοσ αμϋςωσ ϋςτειλε επιςτολό ςτον πϊπα με την οπούα ζητοϑςε να ηρεμόςουν τα πνεϑματα. Ο Κωνςταντύνοσ πϋθανε ςτισ 9 Απριλύου 715.

[98]

89. Γρηγόριοσ II (715-731) Μετϊ απϐ μια ςειρϊ παπών που εύχαν ανατολικό καταγωγό, ο διϊδοχοσ του Κωνςταντύνου (ϊγιοσ) Γρηγόριοσ II (Gregorius II) όταν γιοσ του Μαρκϋλλου και τησ Ονεςτϊ απϐ την Ρώμη. Απϐ νϋοσ υπηρετοϑςε ςτην παπικό αυλό και χρημϊτιςε διϊκονοσ και θηςαυροφϑλακασ κατϊ τη θητεύα του πϊπα ΢ϋργιου Ι. Αργϐτερα ϋγινε γραμματϋασ του πϊπα Κωνςταντύνου και τον ςυνϐδευςε ςτην Κωνςταντινοϑπολη το 711, ϐπου ο Γρηγϐριοσ ϋφερε ςε πϋρασ τισ διαπραγματεϑςεισ για την εξομϊλυνςη των ςχϋςεων μεταξϑ των δυο Εκκληςιών. Σο 716 ο Γρηγϐριοσ δϋχθηκε επύςημη επύςκεψη του Δοϑκα τησ Βαυαρύασ, με τον οπούο ςυζητόθηκε το θϋμα τησ επϋκταςησ του προςηλυτιςμοϑ ςτον χριςτιανιςμϐ των Βαυαρών. Ο πϊπασ διϐριςε τον μοναχϐ Κορβύνιο επύςκοπο τησ Ωνω Βαυαρύασ. Αμϋςωσ μετϊ ο πϊπασ επικεντρώθηκε ςτην εξϊπλωςη του χριςτιανιςμοϑ ςτη Γερμανύα. Ϊςτειλε εκεύ τον Αγγλοςϊξωνα ιεραπϐςτολο Βονιφϊτιο να κηρϑξει τη θρηςκεύα. Αν και ο Βονιφϊτιοσ αντιμετώπιςε πολλϊ προβλόματα με την κατανϐηςη των ιερών κειμϋνων που όταν γραμμϋνα ςτη λατινικό, η αποςτολό όταν επιτυχόσ και κϋρδιςε την ευαρϋςκεια του πϊπα. Ο Γρηγϐριοσ ενδυνϊμωςε επύςησ και τισ ςχϋςεισ του Βατικανοϑ με τισ Εκκληςύεσ τησ Βρετανύασ και την Ιρλανδύασ. Ο Γξεγόξηνο II Ο πϊπασ όταν δραςτόριοσ ςτην ύδρυςη κι ανακαύνιςη μονών. Μετϋτρεψε το ςπύτι του ςτη Ρώμη ςε μοναςτόρι και ανακαύνιςε τη μονό του Μϐντε Καςςύνο που εύχε καταςτραφεύ απϐ επιδρομϋσ των Λομβαρδών. Αποκατϋςτηςε ϐμωσ τισ διπλωματικϋσ ςχϋςεισ με τον βαςιλιϊ των Λομβαρδών. Οι ςχϋςεισ του Γρηγϐριου με την αυτοκρατορικό αυλό τησ Πϐλησ εντϊθηκαν γϑρω ςτο 722, ϐταν ο βυζαντινϐσ αυτοκρϊτορασ Λϋων Γ’ ο Ίςαυροσ αϑξηςε τη φορολογύα ςτην παπικό περιουςύα τησ Ιταλύασ για να χρηματοδοτόςει τον πϐλεμο κατϊ των Αρϊβων. Ο πϊπασ ενθϊρρυνε το ρωμαώκϐ λαϐ να εκδιώξει τουσ φοροειςπρϊκτορεσ του Λϋοντα. Ο αυτοκρϊτορασ δεν μποροϑςε να αντιδρϊςει εξ αιτύασ τησ απειλόσ των Λομβαρδών κατϊ τησ [99]

Ραβϋννασ. Σο 725 ο Γρηγϐριοσ ανακϊλυψε ςυνομωςύα κατϊ τησ ζωόσ του απϐ ανθρώπουσ του αυτοκρϊτορα. Σο 726 ο αυτοκρϊτορασ Λϋων εξϋδωςε το πρώτο εικονοκλαςτικϐ διϊταγμα με το οπούο καταδύκαζε την κατοχό και λατρεύα εικϐνων των αγύων. Όταν προςπϊθηςε να εφαρμϐςει το διϊταγμα και ςτην Ιταλύα, ο πϊπασ Γρηγϐριοσ το απϋρριψε αμϋςωσ. Σο 727 ο Γρηγϐριοσ ςυγκϊλεςε ςϑνοδο για την καταδύκη των εικονομϊχων και ο πϊπασ αφϐριςε τον αυτοκρϊτορα και του αρνόθηκε το δικαύωμα να επεμβαύνει ςτα εκκληςιαςτικϊ πρϊγματα. Παρϊλληλα ϋςτειλε ςτον Λϋοντα μια αυςτηρό επιςτολό ςτην οπούα μεταξϑ ϊλλων τϐνιζε ϐτι τα δογματικϊ δεν εύναι θϋμα βαςιλϋων αλλϊ επιςκϐπων. Ο Γξεγόξηνο θαη ηεξαπόζηνινη Σην ύδια εποχό ο Γρηγϐριοσ ϋςτειλε επιςτολό υποςτόριξησ ςτον εικονϐφιλο πατριϊρχη Κωνςταντινοϑπολησ Γερμανϐ Α’. Μετϊ την εκδύωξό του Γερμανοϑ απϐ τον πατριαρχικϐ θρϐνο, ο πϊπασ αρνόθηκε να αναγνωρύςει τον νϋο πατριϊρχη Αναςτϊςιο, που διορύςτηκε απϐ τον αυτοκρϊτορα. Ο Γρηγϐριοσ πϋθανε ςτισ 11 Υεβρουαρύου 731 και ενταφιϊςτηκε ςτη βαςιλικό του Αγύου Πϋτρου. Η Καθολικό Εκκληςύα τον αγιοπούηςε και τον εορτϊζει ςτισ 13 Υεβρουαρύου.

[100]

90. Γρηγόριοσ III (731-741) Σον Γρηγϐριο II διαδϋχθηκε ακϐμα ϋνασ ιερωμϋνοσ απϐ τη ΢υρύα ο (ϊγιοσ) Γρηγόριοσ III (Gregorius III), γιοσ του Ιωϊννη. Ο νϋοσ πϊπασ εκλϋχθηκε απϐ το λαϐ δια βοόσ. Ϋταν ο τελευταύοσ πϊπασ, που η εκλογό του τελοϑςε υπϐ την ϋγκριςη του βυζαντινοϑ Ϊξαρχου τησ Ραβϋννασ. Αμϋςωσ μετϊ την εκλογό του ο Γρηγϐριοσ ϋκανε ϋκκληςη ςτον αυτοκρϊτορα Λϋοντα Γ’ ζητώντασ του πιο μετριοπαθό ςτϊςη ςτην διαμϊχη που εύχε ξεςπϊςει ςτην Ανατολικό Εκκληςύα, ςχετικϊ με το θϋμα τησ λατρεύασ των εικϐνων. Όμωσ, ο Λϋων απϊντηςε με τη ςϑλληψη του παπικοϑ λεγϊτου, οπϐτε ο πϊπασ ςυνεκϊλεςε ςϑνοδο η οπούα καταδύκαςε ανεπιφϑλακτα την εικονομαχύα. Ο Λϋων θϋληςε να ςτεύλει ςτϐλο να ςυλλϊβει τον πϊπα, αλλϊ τα πλούα ναυϊγηςαν ςτην Αδριατικό. Ακϐμα και η προςπϊθεια του αυτοκρϊτορα να αποςπϊςει απϐ την Ρωμαώκό Εκκληςύα τισ περιοχϋσ τησ ΢ικελύασ και τησ Καλαβρύασ απϋτυχε. Ο Γξεγόξηνο III Ο Γρηγϐριοσ αντύθετα θϋληςε να δώςει ϋμφαςη ςτη λατρεύα των εικϐνων. Διακϐςμηςε πολλϋσ εκκληςύεσ με εικϐνεσ του Ιηςοϑ, τησ Μαρύασ και αγύων και ϋςτηςε ϋνα εικονοςτϊςι απϐ ϐνυχα και μϊρμαρο ςτην καρδιϊ τησ βαςιλικόσ του Αγύου Πϋτρου. Ακϐμα ο Γρηγϐριοσ ενύςχυςε τον μοναχιςμϐ και ύδρυςε μοναςτόρια ςτο ϐνομα του Ιωϊννη του Φρυςοςτϐμου και των αγύων ΢ϋργιου και Βϊκχου. ΢υνϋχιςε το ϋργο του προκατϐχου του με αποςτολϋσ ιεραποςτϐλων ςτην Γερμανύα, τη Βοημύα και ςε ϊλλεσ περιοχϋσ τησ Ευρώπησ. Ο Γρηγϐριοσ απαγϐρευςε την κατανϊλωςη αλογύςιου κρϋατοσ και την αναθεμϊτιςε με βδελυγμύα θεωρώντασ την απομεινϊρι παγανιςτικών εορτών. Μετϊ το θϊνατϐ του η Ρωμαώκό Εκκληςύα τον αγιοπούηςε.

[101]

91. Ζαχαρίασ (741-752) Ο επϐμενοσ πϊπασ όταν ο ελληνικόσ καταγωγόσ απϐ την Καλαβρύα (ϊγιοσ) Ζαχαρίασ (Zacharias). Πριν την εκλογό του όταν διϊκονοσ και εξ απορρότων του πϊπα Γρηγορύου III τον οπούο διαδϋχθηκε. Ο Ζαχαρύασ όταν ικανϐσ και διακριτικϐσ διπλωμϊτησ. Όταν κατϊλαβε ϐτι η ςυμμαχύα του προκατϐχου του Λομβαρδοϑ δοϑκα του ΢πολϋτο δεν προςτϊτευε τισ παπικϋσ πϐλεισ απϐ ενδεχϐμενη ειςβολό Λομβαρδών ςτρϊφηκε ςτον βαςιλιϊ των Λομβαρδών Λιουτπρϊνδο με το οπούο απϋκτηςε καλϋσ ςχϋςεισ. Ο Εαραξίαο Ϊχει διατηρηθεύ εκτεταμϋνη αλληλογραφύα μεταξϑ του Ζαχαρύα και του Βονιφϊτιου, ιεραπϐςτολου ςτην Γερμανύα, που αποδεικνϑει την μεγϊλη επιρροό του πϊπα ςτη Γερμανύα και την Γαλλύα. Σο 752 ο πϊπασ ενθϊρρυνε την εκθρϐνιςη του τελευταύου Μεροβύγγιου βαςιλιϊ τησ Γαλλύασ Φιλδερύχου III και την ενθρϐνιςη του Πεπύνου του Μικροϑ. Επύςησ ο Ζαχαρύασ δεν δύςταςε να επικρύνει τον αυτοκρϊτορα του Βυζαντύου Κωνςταντύνο Ε’ (τον Κοπρώνυμο) για τισ εικονοκλαςτικϋσ του απϐψεισ. Ο Ζαχαρύασ πϋθανε ςτισ 22 Μαρτύου 752, Η Ρωμαώκό Εκκληςύα τον αγιοπούηςε. Τνλ δηαδέρζεθε ν ΢ηέθαλνο II (752) αιιά πέζαλε δπν κέξεο κεηά ηελ εθινγή ηνπ θαη δελ ελζξνλίζηεθε θαλ. Τν όλνκά ηνπ ήηαλ θαηαρσξεκέλν από ηνλ 16ν αηώλα ζηνπο θαηαιόγνπο ησλ παπώλ, αιιά αθαηξέζεθε ην 1961.

[102]

92. ΢τέφανοσ II (ή III) (752-757) Ο πϊπασ που διαδϋχθηκε τον ΢τϋφανο II (ο οπούοσ ϐμωσ πϋθανε πριν χειροτονηθεύ και δεν προςμετρϊται ςτη ςειρϊ των παπών) όταν ο Ιταλϐσ απϐ τη Ρώμη ΢τέφανοσ II ή III (Stephanus II ή III). Ϊνα χρϐνο πριν την εκλογό του, οι Λομβαρδού εύχαν ειςβϊλει και καταλϊβει την Ραβϋννα που όταν ωσ τϐτε η ϋδρα τησ βυζαντινόσ εξαρχύασ. Ο αυτοκρατορικϐσ ςτρατϐσ του Βυζαντύου όταν εκεύνο τον καιρϐ απαςχολημϋνοσ με την απϐκρουςη Αρϊβων και Βουλγϊρων ειςβολϋων και δεν μποροϑςε να βοηθόςει την Ιταλύα. Ο ΢τϋφανοσ ςτρϊφηκε για βοόθεια ςτον νϋο Υρϊγκο βαςιλιϊ Πεπύνο τον Βραχύ και δεν δύςταςε να ταξιδϋψει ωσ το Παρύςι για να τον πεύςει. Ο Πεπύνοσ δϋχθηκε να τον βοηθόςει και ο πϊπασ τον αναγνώριςε ωσ προςτϊτη τησ Εκκληςύασ. Ο ΢ηέθαλνο II ή III Ο Πεπύνοσ ειςϋβαλε ςτην Ιταλύα, νύκηςε τουσ Λομβαρδοϑσ και επϋςτρεψε ςτον πϊπα τη Ραβϋννα και ϐλα τα ιταλικϊ εδϊφη ωσ τη Ρώμη. Όμωσ δεν επιχεύρηςε να διαλϑςει το κρϊτοσ των Λομβαρδών και ϊφηςε τον βαςιλιϊ τουσ να κυβερνϊ ςτα ϐρια τησ χώρασ του. Ο ΢τϋφανοσ πϋθανε το 757 και τον διαδϋχθηκε ο αδελφϐσ του Παϑλοσ

[103]

93. Παύλοσ Ι (757-767) Μετϊ το θϊνατο του ΢τεφϊνου, εκλϋχθηκε για την κϊλυψη τησ ϋδρασ του Αγύου Πϋτρου ο (ϊγιοσ) Παύλοσ Ι (Paulus I). Για την εκλογό μονομϊχηςαν ο αρχιδιϊκονοσ Θεοφύλακτοσ (που απϐ οριςμϋνουσ ιςτορικοϑσ όταν ϋνασ απϐ τουσ αντύπαπεσ και ο αδελφϐσ του αποβιώςαντα πϊπα ΢τϋφανου, ο διϊκονοσ Παϑλοσ. Προτιμόθηκε ο Παϑλοσ γιατύ εύχε βοηθόςει ουςιαςτικϊ τον αδελφϐ του ςτισ διαπραγματεϑςεισ με τουσ Λομβαρδοϑσ βαςιλεύσ. Ο Παύινο Η Ο Παϑλοσ προςπϊθηςε να κρατόςει ιςορροπύεσ ςτισ ςχϋςεισ του Βατικανοϑ τϐςο με τον αυτοκρϊτορα του Βυζαντύου, ϐςο και με τουσ βαςιλεύσ τησ Λομβαρδύασ και τησ Γαλλύασ. Ο Λομβαρδϐσ βαςιλιϊσ κατεύχε πϐλεισ που διεκδικοϑςε η Ρώμη, ϐπωσ οι: άμολα. Μπολϐνια, Αγκϐνα, ΢πολϋτο και

ϊλλεσ. Μετϊ απϐ πολλϋσ διπλωματικϋσ προςπϊθειεσ, το 765, ο πϊπασ πϋτυχε να κερδύςει για τη Ρώμη τισ περιοχϋσ τησ Σοςκϊνησ και του ΢παλϋτo. Ο Παϑλοσ πϋθανε το 767 και αγιοποιόθηκε απϐ την Καθολικό Εκκληςύα.

[104]

94. ΢τέφανοσ III (ή IV) (767-772) O πϊπασ που εξελϋγη ςτη θϋςη του Παϑλου Ι όταν ο ΢τέφανοσ III ή IV (Stephanus III ή IV), γιοσ του Ολύβου απϐ τη ΢ικελύα. Ο ΢τϋφανοσ όρθε ςτη Ρώμη επύ πϊπα Γρηγορύου III και χρύςτηκε μοναχϐσ ςε μοναςτόρι των Βενεδικτύνων. Επύ πϊπα Ζαχαρύα χειροτονόθηκε ιερϋασ και τοποθετόθηκε ςτο ανϊκτορο του Λατερανοϑ, ϐπου υπηρϋτηςε και τουσ επϐμενουσ πϊπεσ. Σο 768, ϋνα χρϐνο μετϊ την εκλογό του ΢τεφϊνου, εμφανύςτηκαν δυο διεκδικητϋσ τησ ϋδρασ του Αγύου Πϋτρου. Οι αντύπαπεσ Κωνςταντίνοσ II (Constantinus II) και Υίλιπποσ (Filippus). Σον πρώτο αναγνώριςε ωσ πϊπα η φρϊξια των ευγενών τησ Σοςκϊνησ και τον δεϑτερο οι Λομβαρδού. Και οι δυο εκδιώχθηκαν απϐ το Βατικανϐ. μετϊ απϐ προςπϊθειεσ δυο αξιωματοϑχων τησ παπικόσ αυλόσ του Φριςτϐφορου και του γιου του ΢ϋργιου, θηςαυροφϑλακα τησ Ρωμαώκόσ Εκκληςύασ. Ο Φριςτϐφοροσ οργϊνωςε ςϑναξη του ρωμαώκοϑ κλόρου, λαοϑ και ςτρατοϑ, οι οπούοι επιβεβαύωςαν τη κανονικϐτητα τησ εκλογόσ του ΢τεφϊνου και τον ςυνϐδεψαν ωσ τον ανϊκτορο του Λατερανοϑ. Κατϐπιν φανατικού υποςτηρικτϋσ του πϊπα επιτϋθηκαν ϊγρια ςε οπαδοϑσ του Κωνςταντύνου και τουσ προπηλϊκιςαν, τον ύδιο δε τον ϋςυραν ςτουσ δρϐμουσ τησ Ρώμησ δεμϋνο. Σϑφλωςαν τον αδελφϐ του Πϊςιβο, ενώ ϋκοψαν τη γλώςςα και τϑφλωςαν τον επύςκοπο Θεϐδωρο. Σην ύδια τιμωρύα υπϋςτηςαν και οι κϊτοικοι τησ κωμϐπολησ Αλϊτρι που εξεγϋρθηκαν υπϋρ του αντύπαπα. Ο ΢ηέθαλνο III ή IV Οι ϋξαλλοι οπαδού του πϊπα δεν εύχαν ακϐμα χορτϊςει εκδύκηςη. Ωρπαξαν τον Κωνςταντύνο απϐ το κελύ του μοναςτηριοϑ που εύχε αποςυρθεύ, τον τϑφλωςαν και τον ϊφηςαν αβοόθητο ςτουσ δρϐμουσ τησ Ρώμησ. Ακϐμα και ο κυριϐτεροσ υποςτηρικτόσ του αντύπαπα Υιλύππου (που εύχε την ςτόριξη των ιςχυρών Λομβαρδών) ςυνελόφθη, τυφλώθηκε και πϋθανε απϐ τα τραϑματϊ του. Όλεσ αυτϋσ οι ακρϐτητεσ όταν εν γνώςει του πϊπα ΢τϋφανου.

[105]

Απλώσ οι ιςτορικού ϋχουν διαφορετικό μεταξϑ τουσ οπτικό τησ πραγματικϐτητασ, ϊλλοι υποςτηρύζουν ϐτι τισ υποδαϑλιζε και ϊλλοι ϐτι δεν τισ ενϋκρινε αλλϊ δεν εύχε δυνϊμεισ να τισ ελϋγξει. Ο ΢τϋφανοσ όταν ανόςυχοσ με τισ επεκτατικϋσ βλϋψεισ των Λομβαρδών ςτα ιταλικϊ και μικρϊ παπικϊ κρατύδια. Επιδύωξε την ςυμμαχύα και την ςυμπαρϊςταςη του βαςιλιϊ των Υρϊγκων Καρλομϊγνου (γιου του Πεπύνου). Σελικϊ το 770, αντιπροςωπεύα εκπροςώπων του πϊπα και η μητϋρα του Καρλομϊγνου Μπερτρϊδα επιςκϋφθηκαν τον βαςιλιϊ των Λομβαρδών Ντεζιντϋριο και τον ϋπειςαν να επιςτρϋψει ςτο Βατικανϐ μϋροσ του Μπενεβϋντο. Αλλϊ, προσ μεγϊλη ανηςυχύα του πϊπα, η Μπερτρϊδα ςυμφώνηςε ςτο γϊμο τησ κϐρησ τησ Γκιζϋλα με τον Αντϊλγκι, γιο του Ντεζιντϋριου, πρϊγμα που δημιουργοϑςε δεςμοϑσ φιλύασ και ςυμμαχύα Γϊλλων και των Λομβαρδών. Και τα γεγονϐτα εξελύχθηκαν ακϐμα πιο ϊςχημα για το Βατικανϐ, ϐταν o Καρλομϊγνοσ παντρεϑτηκε την ϊλλη κϐρη του βαςιλιϊ των Λομβαρδών τησ Ντεζιντερϊτα, ενιςχϑοντασ ακϐμα πριςςϐτερο τουσ ςυγγενικοϑσ δεςμοϑσ μεταξϑ των δυο βαςιλικών ούκων. Ο Καξινκάγλνο, Φξάγθωλ

βαζηιηάο

ηωλ

To 771 o βαςιλιϊσ των Λομβαρδών Ντεζιντϋριουσ επιχεύρηςε να πραγματοποιόςει προςκϑνημα ςτη Ρώμη, ϋχοντασ μαζύ του και ςτρατϐ. ΢την πραγματικϐτητα όθελε να ςυλλϊβει και να ταπεινώςει δυο επιςκϐπουσ, τον Φριςτϐφορο και τον ΢τϋργιο, που όταν φύλοι των Υρϊγκων και αντιπαθοϑςαν τουσ Λομβαρδοϑσ. Ο πϊπασ προςπϊθηςε να πεύςει τον Λομβαρδϐ βαςιλιϊ να μην τουσ ςυλλϊβει, αλλϊ δεν το πϋτυχε. Οι δυο επύςκοποι ςυνελόφθηςαν και τυφλώθηκαν. Ο Φριςτϐφοροσ πϋθανε μετϊ απϐ τρεισ μϋρεσ και ο ΢τϋργιοσ κλεύςτηκε ςτη φυλακό, ϐπου ςτραγγαλύςτηκε μετϊ απϐ λύγουσ μόνεσ. Ο ΢τϋφανοσ πϋθανε την 1η Υεβρουαρύου 772. ΢την πατρύδα του τη ΢ικελύα τον αναγνώριζαν ωσ ϊγιο. Όλεσ οι προςπϊθειεσ των ΢ικελών να πεύςουν την Αγύα Ϊδρα για την επύςημη αγιοπούηςό του ϋπεςαν ςτο κενϐ.

[106]

95. Αδριανόσ Ι (772-795) Αυτϐσ που διαδϋχθηκε τον ΢τϋφανο όταν Ιταλϐσ, γιοσ του Θεοδώρου, ενϐσ Ρωμαύου αριςτοκρϊτη, ο Αδριανόσ Ι (Adrianus Ι). Λύγο μετϊ την εκλογό του, οι ελεγχϐμενεσ απϐ το Βατικανϐ περιοχϋσ δϋχθηκαν ειςβολό απϐ τον βαςιλιϊ των Λομβαρδών Ντεζιντϋριουσ. Αν και παραδοςιακϊ οι πϊπεσ ζητοϑςαν βοόθεια απϐ τη Ανατολικό Ρωμαώκό Αυτοκρατορύα, αυτό τη φορϊ ο Αδριανϐσ αναγκϊςτηκε να απευθυνθεύ ςτον Υρϊγκο βαςιλιϊ Καρλομϊγνο. Αυτϐσ ειςϋβαλε ςτην Ιταλύα με ςτρατϐ και πολιϐρκηςε την Παβύα, πρωτεϑουςα των Λομβαρδών, την κατϋλαβε γρόγορα εξϐριςε τον Ντεζιντϋριουσ ςε ϋνα μοναςτόρι και πρϐςθεςε ςτουσ τύτλουσ του και αυτϐν του «βαςιλιϊ των Λομβαρδών». Ο Αδξηαλόο Απϐ αυτό την ειςβολό των Υρϊγκων ο πϊπασ πρϐςθεςε ςτισ ελεγχϐμενεσ απϐ αυτϐν περιοχϋσ την Ραβϋννα και πϋντε πϐλεισ ςτην Αδριατικό απϐ το Ρύμινι ωσ την Ανκϐνα. Για να γιορτϊςει το γεγονϐσ αυτϐ, ϋκοψε νϐμιςμα που εύναι και το παλαιϐτερο νϐμιςμα ςτην ιςτορύα τησ παποςϑνησ. Ο πϊπασ αποδϋχθηκε με ευχαρύςτηςη τισ αποφϊςεισ τησ Δεϑτερησ Οικουμενικόσ ΢υνϐδου τησ Νύκαιασ του 787 που καταδύκαςε την εικονομαχύα και αφϐριςε τουσ εικονοκλϊςτεσ. Όταν ο Αδριανϐσ πϋθανε ςε ηλικύα 95 ετών εύχε ςυμπληρώςει 23 χρϐνια, 10 μόνεσ και 25 μϋρεσ ςτο ανώτατο αξύωμα τησ Ρωμαώκόσ Εκκληςύασ. Ϋταν η πιο μακριϊ θητεύα πϊπα ωσ τϐτε και η πϋμπτη ςτην ιςτορύα. Απϐ τουσ 266 πϊπεσ που κϊθιςαν ςτο θρϐνο του Αγύου Πϋτρου, το ρεκϐρ τησ μεγαλϑτερησ χρονικϊ θητεύασ κατϋχει ο Πύοσ ΙΦ (31 χρϐνια, 7 μόνεσ και 23 μϋρεσ) ενώ τη μικρϐτερη ο Ουρβανϐσ VII που ϋζηςε μϐλισ 13 μϋρεσ μετρϊ την εκλογό του (δεν πρϐλαβε καν να ενθρονιςτεύ).

[107]

96. Λέων III (795-816) Ο διϊδοχοσ του Αδριανοϑ ςτο παπικϐ αξύωμα όταν ϋνασ Ρωμαύοσ, ο (ϊγιοσ) Λέων III (Leo III). Πριν εκλεγεύ όταν καρδινϊλιοσ –ιερϋασ και θηςαυροφϑλακασ του ποντύφικα. Αμϋςωσ μετϊ την εκλογό του ϋςπευςε να ςτεύλει μια επιςτολό ςτον Καρλομϊγνο με την οπούα τον πληροφοροϑςε ϐτι εξελϋγη ομϐφωνα και μαζύ με την επιςτολό του δώριςε τα κλειδιϊ του Αγύου Πϋτρου και το ςόμα τησ πϐλησ. Με αυτϊ όθελε να δεύξει ςτον Υρϊγκο βαςιλιϊ ϐτι τον αναγνώριζε ωσ προςτϊτη τησ Αγύασ Ϊδρασ. Ο Καρλομϊγνοσ απϊντηςε με ςυγχαρητόρια επιςτολό και δώριςε ςτον πϊπα ϋνα μεγϊλο μϋροσ απϐ τον θηςαυρϐ των Αβϊρων, που εύχε κερδύςει ωσ λϊφυρο ϐταν τουσ νύκηςε. Αυτϊ τα χρόματα ϋδωςαν ςτον Λϋοντα την ϊνεςη να πραγματοποιόςει φιλανθρωπικϋσ δωρεϋσ και να ενιςχϑςει οικονομικϊ πολλϋσ εκκληςύεσ τησ Ρώμησ. Ο Λέωλ III Οι παραπϊνω πρϊξεισ του πϊπα προκϊλεςαν αντιδρϊςεισ κυρύωσ μεταξϑ των ευγενών οικογενειών τησ πϐλησ, γιατύ θεωροϑςαν ϐτι ο Λϋων ϋθετε τον θρϐνο του πϊπα ςε κατώτερη μούρα απϐ αυτϐν του Καρλομϊγνου. Επύςησ τον κατηγοροϑςαν για μοιχεύα και ψευδορκύα. Με την ευκαιρύα μιασ λιτανεύασ που ϋγινε ςτην Ρώμη ςτισ 25 Απριλύου 799, ο πϊπασ δϋχθηκε ϊγρια επύθεςη απϐ οπλιςμϋνουσ ϊντρεσ που εύχαν πρϐθεςη να τον τυφλώςουν και να του κϐψουν τη γλώςςα. Σον αναύςθητο απϐ τα χτυπόματα πϊπα ϋςωςαν δυο αξιωματικού του Υρϊγκου βαςιλιϊ, οι οπούοι τον φυγϊδευςαν και τον ϋςτειλαν ςτην αυλό του Καρλομϊγνου. Αυτϐσ τον υποδϋχθηκε με τιμϋσ και ςεβαςμϐ. Σον Νοϋμβριο του 800 ο Καρλομϊγνοσ ςυνϐδευςε τον πϊπα ςτη Ρώμη, ο Λϋων επανόλθε ςτο θρϐνο του και οι αντύπαλού του εξορύςτηκαν. Λύγεσ μϋρεσ αργϐτερα, την ημϋρα των Φριςτουγϋννων του 800, ο Λϋων ϋςτεψε τον Καρλομϊγνο αυτοκρϊτορα τησ Ρώμησ.

[108]

Η ςτϋψη αυτό εξϐργιςε φυςικϊ την αυτοκρατορικό αυλό τησ Κωνςταντινοϑπολησ, που ωσ τϐτε όταν ο φυςικϐσ προςτϊτησ τησ Αγύασ Ϊδρασ και η ςυνϋχεια τησ Ρωμαώκόσ αυτοκρατορύασ. Όμωσ ςτο θρϐνο βριςκϐταν τϐτε η Ειρόνη η Αθηναύα και η Ανατολικό Ρωμαώκό αυτοκρατορύα όταν αποδυναμωμϋνη. Ϊτςι ο Καρλομϊγνοσ με τη ςτϋψη του ϋγινε ο πατϋρασ προςτϊτησ τησ Ευρώπησ. ΢την αυλό του ςυγκεντρώθηκε η αφρϐκρεμα των λογύων και των καλλιτεχνών. ΢υνεργεύα ολϐκληρα καλλιγρϊφων μοναχών αντϋγραφαν αρχαύα ελληνικϊ και λατινικϊ ϋργα κλαςςικών και χριςτιανών ςυγγραφϋων. Ο Λνπδνβίθνο ν Δπζεβήο Μετϊ το θϊνατο του Καρλομϊγνου το 814 ο πϊπασ Λϋων ϋγινε αυταρχικϐσ και βύαιοσ και επϋδειξε αξιοςημεύωτη ςκληρϐτητα. Εύναι ο ηθικϐσ αυτουργϐσ τησ δολοφονύασ περύπου τριακοςύων αντιπϊλων του. Οργιςμϋνοσ ο διϊδοχοσ του Καρλομϊγνου ςτο θρϐνο των Υρϊγκων Λουδοβύκοσ ο Ευςεβόσ (Louis le Pieux, 814-840) διϋταξε να ςυγκληθεύ ςϑνοδοσ για να εξετϊςει το θϋμα των δολοφονιών αυτών. Αλλϊ ο Λϋων πϋθανε το 816. πριν ακϐμα ςυνϋλθει η ςϑνοδοσ αυτό. Παρ’ ϐλα αυτϊ η Καθολικό Εκκληςύα αναγνώριςε τον Λϋοντα ωσ ϊγιο και τον εορτϊζει ςτισ 12 Ιουνύου.

[109]

97. ΢τέφανοσ ΙV (816-817) Σον Λϋοντα III διαδϋχθηκε ϋνασ γϐνοσ αριςτοκρατικόσ ρωμαώκόσ οικογϋνειασ απϐ την οπούα θα προϋλθουν ακϐμα δυο πϊπεσ ο ΢ϋργιοσ II και ο Αδριανϐσ II. Ϋταν ο (ϊγιοσ) ΢τέφανοσ IV (Stephanus IV) γιοσ του Μαρύνου. Πριν την εκλογό του εύχε υπηρετόςει ςτο Βατικανϐ τουσ δυο προηγοϑμενουσ πϊπεσ και όταν όδη δημοφιλόσ ςτο λαϐ, ο οπούοσ τον εξϋλεξε ωσ επύςκοπο Ρώμησ. Αμϋςωσ μετϊ την εκλογό του, διϋταξε το λαϐ τησ Ρώμησ να ορκιςτεύ πύςτη ςτον Υρϊγκο βαςιλιϊ (και αυτοκρϊτορα των Ρωμαύων) Λουδοβύκο τον Ευςεβό. Επύςησ ϋςτειλε ςτο βαςιλιϊ επιςτολό με την οπούα τον πληροφοροϑςε για την εκλογό του και ζητοϑςε ςυνϊντηςη μαζύ του. Ο Λουδοβύκοσ τον κϊλεςε και τον Αϑγουςτο του 816 ο ΢τϋφανοσ ςυνοδευϐμενοσ απϐ τον Λομβαρδϐ βαςιλιϊ Βερνϊρδο ϋφταςε ςτη Ρεμσ, ϐπου τον υποδϋχθηκε με τιμϋσ ο βαςιλιϊσ. Ο ΢ηέθαλνο IV Ο ΢τϋφανοσ ϋςτεψε τον Λουδοβύκο τοποθετώντασ ςτο κεφϊλι του την κορώνα που (λϋγεται ϐτι) ανόκε ςτον Κωνςταντύνο τον Μϋγα. Σαυτϐχρονα ϋςτεψε και την ςϑζυγο του Λουδοβύκου, την οπούα και προςφώνηςε «Αυγοϑςτα». Ο Λουδοβύκοσ δώριςε τον πϊπα ςημαντικϋσ εκτϊςεισ γησ ςτην Ιταλύα, που αποτϋλεςαν τον πυρόνα των μελλοντικών παπικών κρατών. Ϊτςι επιςφραγύςτηκαν οι ςτενϋσ ςχϋςεισ των Υρϊγκων βαςιλϋων και του Βατικανοϑ. Ο ΢τϋφανοσ γϑριςε ςτη Ρώμη και λύγουσ μόνεσ ακϐμα. Πϋθανε ςτισ 24 Ιανουαρύου 817. Η Καθολικό Εκκληςύα τον ανακόρυξε ϊγιο.

[110]

98. Παςχάλησ Ι (817-824) Σο 817, ςτο ανώτατο αξύωμα τησ Ρωμαώκόσ Εκκληςύασ ανόλθε ακϐμα ϋνασ Ρωμαύοσ, ο (ϊγιοσ) Παςχάλησ Ι (Paschalis Ι), γιοσ του Βονϐςου και τησ Θεοδώρασ. Ϋταν ηγοϑμενοσ του μοναςτηριοϑ του Αγύου ΢τεφϊνου και εξελϋγη την επομϋνη του θανϊτου του Λϋοντα, ενθρονύςτηκε δε χωρύσ την προηγοϑμενη ϋγκριςη του βαςιλιϊ των Υρϊγκων. Ο Παςχϊλησ ϋςτειλε τον λεγϊτο του Θεϐδωρο ςτον βαςιλιϊ και ο Θεϐδωροσ επϋςτρεψε με την (εκ των υςτϋρων) ϋγκριςη και τα ςυγχαρητόρια του Λουδοβύκου . Επύςησ ο βαςιλιϊσ αναγνώριςε την κυριαρχύα του Βατικανοϑ ςτα παπικϊ κρατύδια και εγγυόθηκε την ελεϑθερη εκλογό παπών ςτο μϋλλον. Ο πϊπασ Παςχϊλησ ϋδωςε ςτϋγη και προςταςύα ςτουσ εξϐριςτουσ μοναχοϑσ που εύχαν διωχθεύ απϐ την Κωνςταντινοϑπολη ςτα πλαύςια τησ διαμϊχησ για την λατρεύα των εικϐνων και κϊλεςε καλλιτϋχνεσ που διακϐςμηςαν με ψηφιδωτϊ και εικϐνεσ τισ ρωμαώκϋσ εκκληςύεσ. Ο Παζράιεο Η Ο πϊπασ δεν εύχε καλϋσ ςχϋςεισ με τουσ ευγενεύσ τησ Ρώμησ οι οπούοι και υποκύνηςαν ανταρςύα εναντύον του. Δυο απϐ τουσ ηγϋτεσ τησ ανταρςύασ ςυνελόφθηςαν, τυφλώθηκαν και αποκεφαλύςθηκαν. Ο πϊπασ αρνόθηκε κϊθε ευθϑνη για τισ εκτελϋςεισ αυτϋσ, αλλϊ ο ρωμαώκϐσ λαϐσ τον μιςοϑςε ωσ το θϊνατϐ του, ςε ςημεύο να μην επιτραπεύ η την ταφό του ςτη βαςιλικό του Αγύου Πϋτρου. Όμωσ η Καθολικό Εκκληςύα τον ανακόρυξε ϊγιο και η μνόμη τιμϊται ςτισ 16 ΜαϏου.

[111]

99. Ευγένιοσ II (824-827) Μετϊ το θϊνατο του Παςχϊλη οι ευγενεύσ τησ Ρώμησ θϋληςαν να καλϑψουν την κενό ϋδρα με ϋνα ιερωμϋνο τησ εμπιςτοςϑνησ τουσ. Και το πϋτυχαν ϐταν εξελϋγη αιφνιδιαςτικϊ (και παρϊ τη θϋληςη τησ πλειοψηφύασ του κλόρου) ο Ρωμαύοσ Ευγένιοσ II (Eugenius II). Όπωσ περιγρϊφεται απϐ τουσ βιογρϊφουσ του ο Ευγϋνιοσ όταν χαρακτόρασ απλϐσ και ταπεινϐσ, μορφωμϋνοσ και εϑγλωττοσ, γενναιϐδωροσ, φιλειρηνικϐσ και αφοςιωμϋνοσ ςτο Θεϐ. Ο Δπγέληνο II Οι Υρϊγκοι χϊρηκαν για την εκλογό του Ευγϋνιου και ο βαςιλιϊσ Λουδοβύκοσ ο Ευςεβόσ ϋςτειλε ςτη Ρώμη τον γιο του Λοθϊριο με ςτϐχο να ενδυναμώςει την γαλλικό επιρροό ςτο Βατικανϐ. ΢την Ρώμη ςυμφωνόθηκε ϐτι ςτο μϋλλον ο νεοεκλεγεύσ πϊπασ δεν θα ενθρονιζϐταν πριν την οριςτικό ϋγκριςη του Υρϊγκου βαςιλιϊ. Ο Ευγϋνιοσ πόρε μϋτρα για την ύδρυςη ςχολεύων και διαφϐρων φιλανθρωπικών ιδρυμϊτων. Μερύμνηςε για την φροντύδα φτωχών, χηρών και ορφανών και ονομϊςτηκε «πατϋρασ του λαοϑ». Πϋθανε τον Αϑγουςτο 827 και ενταφιϊςτηκε ςτη βαςιλικό του Αγύου Πϋτρου

[112]

100. Βαλεντίνοσ (827) Ακϐμα ϋνασ Ρωμαύοσ εξελϋγη για να αντικαταςτόςει τον εκλιπϐντα πϊπα Ευγϋνιο, ο Βαλεντίνοσ (Valentinus), γιοσ ενϐσ αριςτοκρϊτη. του Λεϐντιου. Ο Βαλεντύνοσ εύχε χειροτονηθεύ διϊκονοσ απϐ τον πϊπα Παςχϊλη και αργϐτερα αρχιδιϊκονοσ. Ϋταν ευνοοϑμενοσ του πϊπα Ευγϋνιου II, ςε ςημεύο ώςτε ψιθυριζϐταν ϐτι όταν γιοσ του. Ακϐμα πιο κακεντρεχεύσ ψύθυροι ϊφηναν εννοηθεύ ϐτι μεταξϑ πϊπα και αρχιδιακϐνου εύχαν αναπτυχθεύ ανϊρμοςτεσ ςχϋςεισ. Μετϊ το θϊνατο του Ευγϋνιου οι πϊντεσ, λαϐσ , ευγενεύσ και κλόροσ ςυμφώνηςαν ϐτι ο καταλληλϐτεροσ για να καταλϊβει την Αγύα Ϊδρα όταν ο Βαλεντύνοσ. Σον ενθρϐνιςαν πριν ακϐμα χειροτονηθεύ ιερϋασ, πρϊγμα πρωτοφανϋσ ςτα χρονικϊ του Βατικανοϑ. Σην επϐμενη Κυριακό χειροτονόθηκε επύςκοποσ ςτη βαςιλικό του Αγύου Πϋτρου. Κατϊ τη διϊρκεια τησ εκλογόσ του δεν υπόρχαν εκπρϐςωποι του Υρϊγκου βαςιλιϊ και ο Βαλεντύνοσ δεν πρϐλαβε την επικϑρωςη τησ εκλογόσ του, αφοϑ μϋςα ςε πϋντε εβδομϊδεσ πϋθανε (10 Οκτωβρύου 827). Ο Βαιεληίλνο Η εκλογό του Βαλεντύνου όταν ϋνα ακϐμα ςημϊδι τησ αυξανϐμενησ επιρροόσ τησ ρωμαώκόσ αριςτοκρατύασ ςτη διαδικαςύα εκλογόσ του πϊπα. Η ΢ϑνοδοσ του Λατερανοϑ του 769, που ςυνόλθε υπϐ την προεδρύα του πϊπα ΢τεφϊνου III, εύχε αποφαςύςει ϐτι για την εκλογό ποντύφικα υπεϑθυνοσ όταν μϐνο ο κλόροσ και οι ευγενεύσ ϐφειλαν απλώσ να του υποβϊλουν τα ςϋβη τουσ. Όμωσ αυτό η απϐφαςη ςταδιακϊ καταπατόθηκε απϐ την ρωμαώκό αριςτοκρατύα, η οπούα απϐ τον 10ο αιώνα και μετϊ πόρε ςτα χϋρια τησ την αποκλειςτικϐτητα τησ απϐφαςησ για το πρϐςωπο του εκϊςτοτε νϋου προκαθημϋνου τησ Καθολικόσ Εκκληςύασ.

[113]

101. Γρηγόριοσ IV (827-844) Διϊδοχοσ του Βαλεντύνου εξελϋγη ο Γρηγόριοσ IV (Gregorius IV), γϐνοσ ρωμαώκόσ αριςτοκρατικόσ οικογϋνειασ, γιοσ του πατρικύου Ιωϊννη. Εύχε χειροτονηθεύ ιερϋασ την εποχό του πϊπα Παςχϊλη και επύ Βαλεντύνου όταν καρδινϊλιοσ τησ βαςιλικόσ του Αγύου Μϊρκου τησ Ρώμησ. Προτϊθηκε απϐ την τϊξη των ευγενών τησ Ρώμησ και ϋγινε ομϐφωνα αποδεκτϐσ ωσ νϋοσ πϊπασ. Η ενθρϐνιςό του καθυςτϋρηςε, γιατύ ϋπρεπε να φτϊςει η ϋγκριςη τησ εκλογόσ του απϐ τον βαςιλιϊ Λουδοβύκο και τελικϊ ϋγινε ςτισ 29 Μαρτύου 828. Η θητεύα του Γρηγορύου ςημαδεϑτηκε απϐ τισ ϋντονεσ διαμϊχεσ του βαςιλιϊ Λουδοβύκου του Ευςεβοϑσ και των γιων του Λοθϊριου, Πεπύνου, Λουδοβύκου του Γερμανοϑ και Καρϐλου του Υαλακροϑ. Ο Γρηγϐριοσ επιχεύρηςε να μεςολαβόςει, αλλϊ αυτό του η προςπϊθεια εκλόφθηκε απϐ τον Λουδοβύκο ϐτι πόγαςε απϐ την προτύμηςη του πϊπα προσ τον Λοθϊριο. Ο Γρηγϐριοσ ενοχλημϋνοσ ϋςπευςε να ςτεύλει επιςτολό ςτον βαςιλιϊ με την υπενθϑμιςη ϐτι η εξουςύα του πϊπα όταν ανώτερη απϐ τη βαςιλικό. Όμωσ αυτό τη φορϊ ενοχλόθηκαν οι Γϊλλοι επύςκοποι, που θεώρηςαν ϐτι ο πϊπασ παρεμβαύνει ςτισ δικϋσ τουσ υποθϋςεισ. Ο Γξεγόξηνο IV Ο Λουδοβύκοσ ο Ευςεβόσ πϋθανε το 840, τον διαδϋχθηκε ο Λοθϊριοσ, αλλϊ ο πϐλεμοσ μεταξϑ των αδελφών δεν κϐπαςε. Σο 843 τελικϊ με την ΢υνθόκη του Βερντϋν οι αδελφού μοιρϊςτηκαν την τερϊςτια αυτοκρατορύα του Καρλομϊγνου. Ο Λοθϊριοσ κρϊτηςε τον τύτλο του Ρωμαύου αυτοκρϊτορα και τον ϋλεγχο τησ Ιταλύασ. Ο Γρηγϐριοσ ςυνειςϋφερε πολλϊ ςτην αρχιτεκτονικό ανϊπτυξη τησ Ρώμησ με την ανακαύνιςη εκκληςιών, την καταςκευό οδών, ςτοών και υδραγωγεύων, την επϋκταςη των τειχών τησ πϐλησ και την ύδρυςη μοναςτηριών. ΢την εποχό του τελεύωςε η πολϑχρονη διαμϊχη που εύχε ξεςπϊςει ςτο Βυζϊντιο μεταξϑ εικονολατρών και εικονοκλαςτών με νύκη των πρώτων.

[114]

102. ΢έργιοσ II (844-847) Αμϋςωσ μετϊ το θϊνατο του Γρηγορύου IV, ο λαϐσ τησ Ρώμησ, εξϋλεξε για νϋο πϊπα τον αρχιδιϊκονο (αντίπαπα) Ιωάννη. Όμωσ η ρωμαώκό αριςτοκρατύα επϋλεξε τον ευγενικόσ καταγωγόσ Ρωμαύο ΢έργιο II (Sergius II). Οι οπαδού του Ιωϊννη υπϋςτηςαν διώξεισ και ο ύδιοσ ο ΢ϋργιοσ επενϋβη για να ςώςει τη ζωό Ιωϊννη. Η ενθρϐνιςη του ΢ϋργιου επιςπεϑθηκε απϐ τουσ επύςκοπουσ, οι οπούοι δεν περύμεναν να φτϊςει η ϋγκριςη τησ εκλογόσ του απϐ την αυλό του Υρϊγκου βαςιλιϊ. Ο ΢έξγηνο II Ο αυτοκρϊτορασ τησ Αγύασ Ρωμαώκόσ αυτοκρατορύασ Λοθϊριοσ Ι δυςαρεςτόθηκε για το γεγονϐσ ϐτι το Βατικανϐ δεν τόρηςε τα ςυμφωνημϋνα και προχώρηςε ςτην ενθρϐνιςη του πϊπα χωρύσ την ϋγκριςό του. Ϊςτειλε με ςτρατϐ ςτη Ρώμη το γιο του Λουδοβύκο, που πρϐςφατα εύχε ανακηρυχθεύ αντιβαςιλιϊσ τησ Ιταλύασ και ο πϊπασ «πεύςτηκε» να ϋρθει ςε ςυμβιβαςμϐ. Ο Λουδοβύκοσ επικϑρωςε την εκλογό του πϊπα και ο ΢ϋργιοσ προχώρηςε ςτη ςτϋψη του Λουδοβύκου ωσ βαςιλιϊ τησ Λομβαρδύασ. Ο ΢ϋργιοσ προκειμϋνου να γεμύςει τα παπικϊ ταμεύα δεν δύςταςε να εγκρύνει αμφύβολησ εντιμϐτητασ πρϊξεισ. Επύ εποχόσ του ϊνθιςε η ςιμωνύα9. Κατϊ τα χρϐνια του ΢εργύου η Ρώμη ρόμαξε και οι εκκληςύεσ των αγύων Πϋτρου και Παϑλου λεηλατόθηκαν απϐ επιδρομό ΢αρακηνών το 846.

9

Η ζηκσλία είλαη εθθιεζηαζηηθόο όξνο θαη αλαθέξεηαη ζηε ρεηξνηνλία ή πξναγσγή θιεξηθώλ θαη κνλαρώλ ζε πςειόηεξα εθθιεζηαζηηθά αμηώκαηα έλαληη νηθνλνκηθώλ αληαιιαγκάησλ. Η ζηκσλία ήηαλ ζπλήζεο πξαθηηθή ζην παπηθό πεξηβάιινλ ηνπ Μεζαίσλα – θαη όρη κόλν.

[115]

103. Λέων IV (847-855) Ο επϐμενοσ πϊπασ όταν ακϐμα ϋνασ Ρωμαύοσ. Ο (ϊγιοσ) Λέων IV (Leo IV). Τπόρξε καρδινϊλιοσ, εύχε χρηματύςει υποδιϊκονοσ του πϊπα Γρηγορύου IV και πρωτοπρεςβϑτεροσ του πϊπα ΢εργύου II. Κατϊ την διϊρκεια του ποντιφικϊτου του κατϋβαλε μεγϊλεσ προςπϊθειεσ να ανακαινύςει τα κτύρια και τουσ ναοϑσ που εύχαν καταςτραφεύ απϐ την επιδρομό των ΢αρακηνών το 846. Επύςησ ο Λϋων ανακαύνιςε και ενύςχυςε τα τεύχη τησ πϐλησ Γκαϋτα και ϋτςι μπϐρεςε να αντϋξει την πολιορκύα των ΢αρακηνών κατϊ τα ϋτη 848 και 849. Ο πϊπασ κατϊφερε να δημιουργόςει μια ςυμμαχύα μεταξϑ των πϐλεων Νϊπολη, Αμϊλφι και Γκαϋτα οι οπούεσ δημιοϑργηςαν ϋνα ιςχυρϐ πολεμικϐ ςτϐλο. Σο 840 ο ςτϐλοσ των ςυμμϊχων πϐλεων καταναυμϊχηςε το ςτϐλο των ΢αρακηνών κοντϊ ςτην Όςτια. Αυτό η νύκη καταγρϊφεται ωσ μια απϐ τισ ςημαντικϐτερεσ ςτην ιςτορύα τησ παποςϑνησ. Ζ λαπκαρία ηεο Όζηηα Ο Λϋων ςυγκϊλεςε τρεισ ςυνϐδουσ με ςημαντικϐτερη αυτό του 850, ςτην οπούα ϋδωςε το παρϐν και ο αυτοκρϊτορασ τησ Αγύασ Ρωμαώκόσ Αυτοκρατορύασ Λουδοβύκοσ II. Ο πϊπασ Λϋων πϋθανε ςτισ 17 Ιουλύου 855 και ενταφιϊςτηκε ςτη βαςιλικό του Αγύου Πϋτρου. Σον διαδϋχθηκε το Βενϋδικτοσ III. Κατϊ τον Μεςαύωνα κυκλοφοροϑςε η φόμη ϐτι τον Λϋοντα διαδϋχθηκε ςτο θρϐνο μια γυναύκα η Πϊπιςςα Ιωϊννα, η οπούα εύχε μεταμφιεςτεύ ςε ϊντρα. Πιθανϐτατα πρϐκειται για μϑθο ό θρϑλο, αφοϑ κϊτι τϋτοιο δεν ϋχει αποδειχθεύ ποτϋ.

[116]

Η Πάπιςςα Ιωάννα Σο Liber Pontificalis εύναι το Βιβλύο του Βατικανοϑ, που αναφϋρει τη ζωό και τη δρϊςη ϐλων των αρχιερϋων που κϊθιςαν ςτο θρϐνο του επιςκϐπου Ρώμησ, δηλαδό των παπών. Απϐ αυτϐ μαθαύνουμε ϐτι ο πϊπασ Λϋων IV πϋθανε ςτισ 17 Ιουλύου 855 και ο διϊδοχϐσ του Βενϋδικτοσ III ενθρονύςτηκε ςτισ 29 ΢επτεμβρύου του ύδιου χρϐνου. Η χρονικό διαφορϊ – μϐλισ 72 μϋρεσ – δεν εύναι επαρκόσ για να δεχθοϑμε ϐτι υπόρξε ϋνασ πϊπασ ακϐμα, τον οπούο η Εκκληςύα δεν θϋληςε να καταγρϊψει. Ωλλωςτε δεν όταν αςϑνηθεσ απϐ την εκλογό ωσ την ενθρϐνιςη ενϐσ πϊπα, να περνϊ κϊποιο εϑλογο χρονικϐ διϊςτημα, ϋωσ ϐτου φτϊςει η ϋγκριςη του αυτοκρϊτορα τησ Αγύασ Ρωμαώκόσ Αυτοκρατορύασ. Ζ πάπηζζα Ηωάλλα κε ην κωξό ηεο Όμωσ ϐλη η Ευρώπη του Μεςαύωνα πύςτευε ϐτι υπόρξε μια γυναύκα, που κατϊφερε και ξεγϋλαςε ϐλουσ τουσ καρδινϊλιουσ τησ Ρωμαώκόσ Εκκληςύασ και ςτϋφθηκε πϊπασ. Με λύγα λϐγια η ιςτορύα (ό ο μϑθοσ ό ο θρϑλοσ) τησ Ιωϊννασ εύναι η ακϐλουθη: Η Ισάλλα γελλήζεθε ην 822 από Γεξκαλνύο γνλείο

πνπ

αζθνύζαλ ην επάγγεικα ηνπ ηεξαπόζηνινπ. Αλαηξάθεθε ζε πεξηβάιινλ γεκάην κε εηθνλίζκαηα, βίνπο αγίσλ, ηεξέο γξαθέο, θπιαρηά θαη μόξθηα θαη όπσο ήηαλ θπζηθά εληάρζεθε από λσξίο ζην κνλαρηθό βίν. Παξάιιεια είρε κεγάιε έθεζε γηα κόξθσζε (πξάγκα ζπαληόηαην, αλ όρη απαγνξεπκέλν, γηα ηηο γπλαίθεο εθείλεο ηεο επνρήο). Όηαλ έθηαζε ζηελ εθεβεία, γλσξίζηεθε κε έλα κνλαρό, ηνλ Φξνπκέληην κε ηνλ νπνίν έγηλαλ εξαζηέο θαη ηαμίδεςαλ ζηελ Γεξκαλία, Διβεηία, Γαιιία θαη Αζήλα, όπνπ ε κόξθσζή ηεο έγηλε αθόκα επξύηεξε (Η Αζήλα ηεο επνρήο εθείλεο ήηαλ κηα άζεκε επαξρηαθή πόιε ηνπ Βπδαληίνπ, ζηελ νπνία είραλ

[117]

πάςεη πξν πνιινύ λα ιεηηνπξγνύλ θηινζνθηθέο ζρνιέο ή άιια εθπαηδεπηηθά ηδξύκαηα). Γηα λα πεηύρεη λα ζπνπδάδεη ρσξίο λα γίλεηαη ζηόρνο, ε Ισάλλα κεηακθηέδεηαη ζε άληξα κνλαρό θαη νλνκάδεηαη ηώξα Ιφάλλες ο Άγγιος. Αξγόηεξα θηάλεη ζηε Ρώκε θαη κεηά ην ζάλαην ηνπ Φξνπκέληηνπ, θαηαιακβάλεη – σο άληξαο κνλαρόο πάληα – δηαδνρηθά

ηηο

ζέζεηο

θαξδηλάιηνπ. Γίλεηαη

δαζθάινπ

ησλ

Γξαθώλ,

ηεξέα

θαη

αθόινπζνο θαη γξακκαηέαο ηνπ πάπα

Λένληα IV θαη όηαλ απηόο πεζαίλεη, αλαγνξεύεηαη αυτή ζε πάπα κε ην όλνκα Ισάλλεο VIII ν Αγγειηθόο. Μεηά από δπν ρξόληα, έλαο λεαξόο θαξδηλάιηνο (ή ν ζαιακεπόινο ηεο) γνεηεύεη ηελ Ισάλλα θαη γίλεηαη εξαζηήο ηεο. Απηή κέλεη έγθπνο θαη θαηά ηε δηάξθεηα κηαο ζξεζθεπηηθήο ηειεηήο γελλά ζην δξόκν πξνο ηελ βαζηιηθή ηνπ Αγίνπ Ισάλλε ηνπ Λαηεξαλνύ. Υπάξρνπλ δηάθνξεο εθδνρέο γηα ην ζάλαην ηεο Ισάλλαο. Άιινη ηζρπξίδνληαη όηη ην πιήζνο ηελ ιηζνβόιεζε θαη ηελ ζθόησζε, όηαλ είδε ην λενγλό λα θπιά θάησ από ηα ξάζα ηνπ πάπα. Άιινη καο ιέλε όηη πέζαλε πάλσ ζην ηνθεηό θαη άιινη όηη απιώο θαζαηξέζεθε από ην πςειό ηεο αμίσκα. Σην ιςτορύα τησ Πϊπιςςασ Ιωϊννασ κατϋγραψε αριςτουργηματικϊ ο ςυγγραφϋασ Εμμανουόλ ΡοϏδησ ςτο ομώνυμο μυθιςτϐρημα του. Ζ Πάπηζζα Ηωάλλα Αλλϊ ςτην Ευρώπη δημοςιεϑθηκαν και κυκλοφϐρηςαν δεκϊδεσ παρϐμοια λογοτεχνόματα ό ιςτορύεσ. Ο μεγϊλοσ Ιταλϐσ [118]

ποιητόσ και ςυγγραφϋασ του 14ου αιώνα Βοκκϊκιοσ αναφϋρεται ςτην Ιωϊννα ςτο ϋργο του De Claris mulieribus, ςτο οπούο βιογραφεύ διϊςημεσ γυναύκεσ. Ο Μαρτύνοσ Λοϑθηροσ, γνωςτϐσ πολϋμιοσ του παπιςμοϑ, βεβαύωνε ϐτι ϊγαλμα τησ Ιωϊννασ υπόρχε ςτο Βατικανϐ ωσ το 1510. Οι μαρτυρύεσ και οι εικαςύεσ εύναι πϊρα πολλϋσ, αλλϊ ϐλεσ ςχεδϐν εύναι πολϑ μεταγενϋςτερεσ τησ εποχόσ, που υποτύθεται ϐτι υπόρξε η Πϊπιςςα Ιωϊννα. Σην ςϑγχυςη επιτεύνει η ϋλλειψη βιογραφικών ςτοιχεύων για τον Βενϋδικτο III, που διαδϋχθηκε τον Λϋοντα ΙV. Ο Βενϋδικτοσ περιγρϊφεται ωσ ϊτομο εςωςτρεφϋσ που απϋφευγε τισ δημϐςιεσ εμφανύςεισ και την επαφό του με το πλόθοσ. Επύςημα ςτο Liber Pontificalis ο πϊπασ με τον ϐνομα Ιωϊννησ VIII εύναι καταγραμμϋνοσ ο 104οσ πϊπασ που ϋμεινε ςτο θρϐνο απϐ το 872 ωσ το 882. Οι ψύθυροι, οι μϑθοι και οι εικαςύεσ ςυνεχύςτηκαν για αιώνεσ. Τπόρχε μια «πληροφορύα» ϐτι κατϊ ςτουσ αιώνεσ που ακολοϑθηςαν ο νεοεκλεγεύσ πϊπασ ϐφειλε να καθύςει ςε ϋνα ειδικϊ ςχεδιαςμϋνο διϊτρητο κϊθιςμα και ϋνασ εντεταλμϋνοσ διϊκονοσ ψηλαφοϑςε τα γεννητικϊ ϐργανα του ποντύφικα και μϐλισ ανακϊλυπτε την ϑπαρξη των ϐρχεων αναφωνοϑςε: Duos habet et bene pendentes (Ϊχει δυϐ και κρϋμονται καλϊ), οπϐτε η ομόγυρησ των καρδιναλύων αναφωνοϑςε εν χορώ: Deo gratias (Δϐξα ςτο Θεϐ). Ζ Ηωάλλα γελλά ζην δξόκν Ϊνα τϋτοιο κϊθιςμα υπϊρχει ςόμερα ςτο μουςεύο του Λοϑβρου, αλλϊ η Καθολικό Εκκληςύα απϋδωςε την ϑπαρξό του ςτην απομύμηςη των καθιςμϊτων των ςυγκλητικών τησ Ρώμησ.

[119]

104. Βενέδικτοσ III (855-858) Για τον ζωό του νϋου πϊπα Βενέδικτου III (Benedictus III) που διαδϋχθηκε τον Λϋοντα IV, ελϊχιςτα πρϊγματα εύναι γνωςτϊ. Σο Liber Pontificalis αναφϋρει ϐτι ϋζηςε και ςποϑδαςε ςτη Ρώμη και ωσ την ημϋρα τησ εκλογόσ του όταν καρδινϊλιοσ και ιερουργοϑςε ςτην εκκληςύα του Αγύου Καλλύςτου. Η πρώτη προτύμηςη του κλόρου και του λαοϑ όταν ο Αδριανϐσ, αλλϊ ϐταν αυτϐσ αρνόθηκε επιλϋχθηκε τελικϊ ο Βενϋδικτοσ. Όμωσ μια ϊλλη ομϊδα ςημαντικών Ρωμαύων πολιτών και κληρικών αποδοκύμαςε την εκλογό του Βενϋδικτου και προτύμηςε τον (αντίπαπα) Αναςτάςιο τον οπούο και τοποθϋτηςε ςτο Βατικανϐ. Ο Βελέδηθηνο III Οι απεςταλμϋνοι του αυτοκρϊτορα τησ Αγύασ Ρωμαώκόσ αυτοκρατορύασ Λουδοβύκου II, αναγνώριςαν τον Βενϋδικτο, αλλϊ τον πύεςαν να μεταχειριςτεύ τον Αναςτϊςιο και τουσ οπαδοϑσ του με επιεύκεια. Ο Βενϋδικτοσ πϋθανε ςτισ 17 Απριλύου 858.

[120]

105. Νικόλαοσ Ι ο Μέγασ (858-867) Ο διϊδοχοσ του Βενϋδικτου ο (ϊγιοσ) Νικόλαοσ I (Nicolaus I) ο Μέγασ, όταν γϐνοσ διακεκριμϋνησ ρωμαώκόσ οικογϋνειασ. Ϊλαβε εξαιρετικό μϐρφωςη και διετϋλεςε ςϑμβουλοσ των δυο προκατϐχων του παπών. Κατϊ την ενθρϐνιςό του όταν παρών και ο αυτοκρϊτορασ τησ Αγύασ Ρωμαώκόσ αυτοκρατορύασ Λουδοβύκοσ II. Ο Νικϐλαοσ όταν αυςτηρϐσ ςτισ ςχϋςεισ του με τουσ ϊλλουσ επιςκϐπουσ καθώσ και ςτην τόρηςη τησ χριςτιανικόσ ηθικόσ και των εκκληςιαςτικών κανϐνων. Ϊμαθε ϐτι ο αρχιεπύςκοποσ Ιωϊννησ τησ Ραβϋννα καταπύεζε του πιςτοϑσ, μεταχειριζϐταν τουσ βοηθοϑσ επιςκϐπουσ με ςκληρϐτητα ζητώντασ χρόματα και φυλϊκιζε παρϊνομα ιερεύσ. Επύςησ ο Ιωϊννησ παραχϊραςςε ϋγγραφα για να ςτηρύξει τισ απαιτόςεισ ϋναντι τησ Αγύασ Ϊδρασ και μεταχειριζϐταν ϊςχημα τουσ παπικοϑσ λεγϊτουσ. Οι προειδοποιόςεισ του πϊπα ϋμεναν χωρύσ αποτϋλεςμα και ο αρχιεπύςκοποσ αγνϐηςε τρεισ κλόςεισ να εμφανιςθεύ ςτο παπικϐ δικαςτόριο. Μετϊ απϐ αυτϊ ο Ιωϊννησ αφορύςτηκε. Σην ύδια αυςτηρϐτητα ϋδειξε και ςτουσ επιςκϐπουσ τησ Σριϋρ και τησ Κολωνύασ οι οπούοι εύχαν αναγνωρύςει το διαζϑγιο του βαςιλιϊ Λοθϊριου Β’. Ο Νηθόιανο Η ν Μέγαο Ϋταν φανατικϐσ υποςτηρικτόσ του παπικού Πρωτεύου και δεν δύςταςε να επϋμβει ςτισ υποθϋςεισ του πατριαρχεύου τησ Πϐλησ και να πϊρει θϋςει ςτη διαμϊχη των πατριαρχών Υωτύου Α’ και Ιγνατύου. Μϊλιςτα ςτη ΢ϑνοδο του Λατερανοϑ το 863, ο πϊπασ Νικϐλαοσ προχώρηςε ςτον [121]

αφοριςμϐ του πατριϊρχη Υωτύου προκαλώντασ ϋτςι την οργιςμϋνη αντύδραςη του αυτοκρϊτορα Μιχαόλ Γ’. Όταν ο Νικϐλαοσ επενϋβη και ςτην Εκκληςύα τησ Βουλγαρύασ, που ανόκε ςτη δικαιοδοςύα του πατριαρχεύου, ο Υώτιοσ με τη ςειρϊ του ςυγκϊλεςε ςϑνοδο το 867, η οπούα αφϐριςε τον πϊπα. Ο Υώτιοσ ϋςτειλε αντιπροςωπεύα ςτη Ρώμη, για να επιδώςει την απϐφαςη του αφοριςμοϑ, αλλϊ ςτο μεταξϑ ο πϊπασ εύχε πεθϊνει. Η Καθολικό Εκκληςύα τον ανακόρυξε ϊγιο και μϋγα.

106. Αδριανόσ II (867-872) Σον Νικϐλαο διαδϋχθηκε ακϐμα ϋνασ γϐνοσ ευγενοϑσ ρωμαώκόσ οικογϋνειασ, ο Αδριανόσ II (Adrianus II), ο οπούοσ εξελϋγη ςε ηλικύα 75 ετών. Ο Αδριανϐσ ςυνϋχιςε την πολιτικό του προκατϐχου του, κυρύωσ ςτο θϋμα τησ υπεροχόσ τησ Εκκληςύασ τησ Ρώμησ ϋναντι των ϊλλων Εκκληςιών. Ϊςτειλε εκπροςώπουσ του ςτην ΢ϑνοδο τησ Κωνςταντινοϑπολησ που αναθεμϊτιςε τον Υώτιο. Όμωσ οι απεςταλμϋνοι του πϊπα δεν κατϊφεραν να ςυμβιβαςτοϑν με το Πατριαρχεύο ςτο θϋμα τησ Βουλγαρικόσ Εκκληςύασ. Ο Αδξηαλόο II Πριν ςταδιοδρομόςει ωσ ιερωμϋνοσ ο Αδριανϐσ εύχε παντρευτεύ και με την γυναύκα του ΢τεφανύα εύχαν αποκτόςει δυο κϐρεσ. Αυτϋσ οι δυο ζοϑςαν μαζύ του ςτο παλϊτι του Λατερανοϑ, ϐταν ο πατϋρασ τουσ εξελϋγη πϊπασ. Σο 868 τα δυο κορύτςια εκδιώχτηκαν απϐ το παλϊτι και δολοφονόθηκαν.

[122]

107. Ιωάννησ VIII (872-882) Μετϊ το θϊνατο του Αδριανοϑ νϋοσ πϊπασ εξελϋγη ο Ρωμαύοσ (αν και γεννημϋνοσ ςτην Υρανκφοϑρτη) Ιωάννησ VIII (Ioannes VIII), ο οπούοσ θεωρεύται ϋνασ απϐ τουσ πιο ικανοϑσ ποντύφικεσ του 9ου αιώνα. ΢τα επιτεϑγματϊ του ςυγκαταλϋγεται η αναδιοργϊνωςη τησ παπικόσ κουρύασ. Όταν χρειϊςτηκε να απωθόςει τουσ ΢αρακηνοϑσ ειςβολεύσ, ζότηςε και πόρε βοόθεια απϐ τουσ Ευρωπαύουσ ηγεμϐνεσ. Η προςπϊθειϊ του ϐμωσ δεν όταν επιτυχόσ γιατύ οι ΢αρακηνού απομακρϑνθηκαν με την ςυμφωνύα να ειςπρϊττουν ςημαντικϐ ποςϐν κϊθε χρϐνο ωσ φϐρο. Ο Ηωάλλεο VIII Ο Ιωϊννησ υποςτόριξε τισ προςπϊθειεσ του Μεθϐδιου για την μετϊφραςη τησ Αγύασ Γραφόσ και των ιερών κειμϋνων ςτη ςλαβικό γλώςςα, παρϊ τισ αντιδρϊςεισ των Γερμανών επιςκϐπων. Όταν ο πατριϊρχησ Υώτιοσ επανόλθε ςτο θρϐνο τησ Πϐλησ, ο Ιωϊννησ τον αναγνώριςε, παρϊ την καταδύκη και τον αφοριςμϐ του απϐ τον προηγοϑμενο πϊπα Αδριανϐ. Σϋλοσ κατϊ την διϊρκεια τησ θητεύασ του, ο Ιωϊννησ ϋςτεψε δυο αυτοκρϊτορεσ τησ Αγύασ Ρωμαώκόσ Αυτοκρατορύασ, τον Κϊρολο II και τον Κϊρολο III.

[123]

Ο Ιωϊννησ δολοφονόθηκε το 882. Σο ϐνομϊ του εύναι ςυνδεδεμϋνο με τον θρϑλο τησ Πϊπιςςασ Ιωϊννασ, που εύδαμε ςε προηγοϑμενεσ ςελύδεσ.

108. Μαρτίνοσ II ή Μαρίνοσ Ι (882-884) Μετϊ το θϊνατο του Ιωϊννη VIII επύςκοποσ Ρώμησ εξελϋγη ακϐμα ϋνασ Ρωμαύοσ, ο Μαρίνοσ Ι (Marinus I), ο οπούοσ ςτα αρχεύα ου Βατικανοϑ εύναι γραμμϋνοσ ωσ Μαρτίνοσ II. O πϊπασ αυτϐσ παρϋμεινε ςτο θρϐνο του πϊπα ωσ το θϊνατϐ του τον Μϊιο 884, δηλαδό μϐλισ 16 μόνεσ. Πριν την εκλογό του εύχε υπηρετόςει διαδοχικϊ ωσ διϊκονοσ, αργϐτερα ωσ επύςκοποσ Καιρϋασ , ωσ θηςαυροφϑλακασ του Βατικανοϑ και τϋλοσ ωσ παπικϐσ λεγϊτοσ. Με την ιδιϐτητϊ του αυτό εύχε την ευκαιρύα να ταξιδεϑςει αρκετϋσ φορϋσ ςτο εξωτερικϐ. Ο Μαξηίλνο II ή Μαξίλνο Η Ψσ πϊπασ καταδύκαςε τον πατριϊρχη Κωνςταντινοϑπολησ Υώτιο. Ακολοϑθηςε φιλοαγγλικό πολιτικό και ςυνδϋθηκε με φιλύα με τον βαςιλιϊ τησ Αγγλύασ Αλφρϋδο.

[124]

109. Αδριανόσ III (884-885) Σον Μαρύνο διαδϋχθηκε ακϐμα ϋνασ βραχϑβιοσ πϊπασ, ο Ρωμαύοσ (ϊγιοσ) Αδριανόσ III (Hadrianus III), που παρϋμεινε ςτο θρϐνο του Αγύου Πϋτρου επύ 14 μϐλισ μόνεσ. Ελϊχιςτα πρϊγματα ξϋρουμε για το ϋργο του Αδριανϐ ωσ πϊπα, ϊλλωςτε η διαδρομό του, ϐπωσ εύδαμε, όταν εξαιρετικϊ ςϑντομη. Ο Αδξηαλόο III Πϋθανε ςε ϋνα χωριϐ κοντϊ ςτην Μοντϋνα κατϊ την διϊρκεια ενϐσ ταξιδιοϑ προσ την Βορμσ τησ Γερμανύασ, ϐπου εύχε προςκληθεύ απϐ τον Υρϊγκο βαςιλιϊ Κϊρολο III τον Φαλακρό. για να ςυζητόςουν τρϐπουσ αντιμετώπιςησ τησ αυξανϐμενησ απειλόσ των ΢αρακηνών. Ενταφιϊςτηκε ςτο ναϐ του Αγύου ΢ιλβϋςτρου τησ Μοντϋνα. Η Εκκληςύα τον ανακόρυξε ϊγιο.

[125]

110. ΢τέφανοσ V (885-891) Ο πϊπασ που διαδϋχθηκε τον Αδριανϐ όταν κι αυτϐσ γϐνοσ ευγενοϑσ ρωμαώκόσ οικογϋνειασ, ο ΢τέφανοσ V (Stephanus V). Ϋταν γιοσ του Αδριανοϑ (καμιϊ ςχϋςη με τον πϊπα), μορφώθηκε απϐ τον ςυγγενό του επύςκοπο Ζαχαρύα και χειροτονόθηκε καρδινϊλιοσ απϐ τον πϊπα Μαρύνο Ι. Ενθρονύςτηκε τον ΢επτϋμβριο 885 χωρύσ να ϋχει φτϊςει ακϐμα η επικϑρωςη τησ εκλογόσ του απϐ τον αυτοκρϊτορα τησ Αγύασ Ρωμαώκόσ Εκκληςύασ Κϊρολο III. Όμωσ λϐγω τησ ομοφωνύασ ςτην εκλογό του ΢τεφϊνου, ο αυτοκρϊτορασ δεν ϋφερε αντύρρηςη. Ο ΢ηέθαλνο V Κατϊ την διϊρκεια τησ θητεύασ του η παρατεταμϋνη ξηραςύα και μια επιδρομό ακρύδων προκϊλεςαν λιμϐ. Σα παπικϊ ταμεύα δεν μποροϑςαν να αντεπεξϋλθουν ςτισ αυξημϋνεσ ανϊγκεσ περύθαλψησ του λαοϑ και ο ΢τϋφανοσ διϋθεςε ϐλη την περιουςύα του για το ςκοπϐ αυτϐ. Εξ αιτύασ τησ επιμονόσ του πϊπα ο αυτοκρϊτορασ του Βυζαντύου Λϋων ΢Σ’ ο ΢οφόσ εξϐριςε τον πατριϊρχη Υώτιο, που εύχε αναθεματιςτεύ ςε δυο ςυνϐδουσ (αλλϊ εύχε την υποςτόριξη του πϊπα Ιωϊννη VIII). Ο ΢τϋφανοσ πϋθανε το 891 και ενταφιϊςτηκε ςτη βαςιλικό των Αγύων Αποςτϐλων.

[126]

111. Υόρμοζοσ (891-896) Σον ΢τϋφανο V διαδϋχθηκε ςτο θρϐνο του Αγύου Πϋτρου ο Κορςικανϐσ Υόρμοζοσ (Formosus). Όταν εξελϋγη όταν 75 ετών και όταν για δεϑτερη φορϊ υποψόφιοσ. Σην πρώτη φορϊ όταν το 872 ϐταν εξελϋγη ο Ιωϊννησ VIII. Ο Ιωϊννησ τον κατηγϐρηςε ϐτι όθελε να καταλϊβει τη θϋςη του αρχιεπιςκϐπου Βουλγαρύασ και ϐτι όταν εχθρϐσ του αυτοκρϊτορα. Επύςησ ο Ιωϊννησ κατηγϐρηςε τον Υϐρμοζο ϐτι εγκατϋλειψε τη θϋςη του χωρύσ την απαιτοϑμενη ϊδεια και τον κϊλεςε να παραςτεύ ςε ΢ϑνοδο για να δικαςτεύ. Η ςϑνοδοσ καταδύκαςε και αφϐριςε τον Υϐρμοζο το 872, ϐμωσ ϋξι χρϐνια αργϐτερα η ποινό του αφοριςμοϑ ακυρώθηκε, ϐταν αυτϐσ υποςχϋθηκε ϐτι δεν θα επιςτρϋψει πλϋον ςτην Ρώμη και δεν θα αςκεύ ιερατικϊ καθόκοντα. Ο διϊδοχοσ του Ιωϊννη, ο Μαρύνοσ Ι αποκατϋςτηςε τον Υϐρμοζο και τον διϐριςε επύςκοπο του Πϐρτο. Ϊκτοτε μεςολϊβηςαν ϊλλοι δυο πϊπεσ και ο Υϐρμοζοσ εξελϋγη ςτισ 6 Οκτωβρύου 891 επύςκοποσ Ρώμησ. Σο 894 ο πϊπασ ϋπειςε τον βαςιλιϊ Αρνοϑλφο τησ Καρινθύασ να προελϊςει με το ςτρατϐ του προσ την Ρώμη για να απελευθερώςει την Ιταλύα. Πρϊγματι αυτϐσ βϊδιςε νϐτια, υπϋταξε ϐλη την περιοχό βϐρεια του ποταμοϑ Πϊδου και το 896 ϋφταςε ςτη Ρώμη, ϐπου ο πϊπασ τον ϋςτεψε αυτοκρϊτορα. Λύγο αργϐτερα πϋθανε ο νϋοσ αυτοκρϊτορασ και ο πϊπασ Υϐρμοζοσ. Ο Φόξκνδνο

[127]

Σον διαδϋχθηκε ο Βονιφϊτιοσ VI, ο οπούοσ πϋθανε ςε 15 μϋρεσ και αυτϐν διαδϋχθηκε ο ΢τϋφανοσ VI. Αυτϐσ το 897 αποφϊςιςε να παραπϋμψει ςε δύκη (μετϊ θϊνατον) τον Υϐρμοζο. Ακολοϑθηςε μια μακϊβρια διαδικαςύα. Η ςορϐσ του νεκροϑ Υϐρμοζου εκταφιϊςτηκε, τησ φϐρεςαν τα παπικϊ ενδϑματα και την τοποθϋτηςαν ςε θρϐνο, ϐπου τησ απαγγϋλθηκαν (τησ ςοροϑ!) οι κατηγορύεσ που το 872 εύχε επιρρύψει ο πϊπασ Ιωϊννησ VIII ςτον Υϐρμοζο. Ο νεκρϐσ πϊπασ καταδικϊςτηκε ωσ ανϊξιοσ του παπικοϑ αξιώματοσ, τα παπικϊ ενδϑματα που φοροϑςε η ςορϐσ του ξεςκύςτηκαν και του απϋκοψαν τα τρύα δϊχτυλα με το οπούα ευλογοϑςε τουσ πιςτοϑσ. Κατϐπιν το ακρωτηριαςμϋνο πτώμα ςϑρθηκε ςτουσ δρϐμουσ τησ Ρώμησ και ρύχτηκε ςτον ποταμϐ Σύβερη, απϐ ϐπου το ανϋςυρε ϋνασ μοναχϐσ. Μετϊ το θϊνατο του ΢τϋφανου VI το ςώμα ενταφιϊςτηκε κανονικϊ ςτην βαςιλικό του Αγύου Πϋτρου και απϐ τϐτε απαγορεϑτηκαν οι δύκεσ νεκρών. Κϑληςαν κϊποια χρϐνια και απϐ τον παπικϐ θρϐνο πϋραςαν ακϐμα ϋξι πϊπεσ, ϐταν ο πϊπασ ΢ϋργιοσ III αποφϊςιςε να ξανανούξει την υπϐθεςη Υϐρμοζου. Η καταδύκη του επανόλθε ςε ιςχϑ και ακυρώθηκαν ϐλεσ οι χειροτονύεσ που εύχαν τελεςτεύ απϐ αυτϐν. Δημιουργόθηκε κομφοϑζιο, γιατύ θεωρόθηκε ϐτι και οι χειροτονύεσ που εύχαν τελϋςει οι χειροτονημϋνοι απϐ τον Υϐρμοζο επύςκοποι όταν ϊκυρεσ (!). Ζ δίθε ηνπ λεθξνύ πάπα Φόξκνδνπ Αυτϐ δεν μποροϑςε να ςυνεχιςτεύ και η Εκκληςύα αναγκϊςτηκε να αποδεχθεύ την εγκυρϐτητα των χειροτονιών, που εύχε πραγματοποιόςει ο προ πολλών ετών νεκρϐσ πϊπασ.

[128]

112. Βονιφάτιοσ VI (896) Εν μϋςω των ταραχών, που ξϋςπαςαν ςτη Ρώμη μετϊ το θϊνατο του πϊπα Υϐρμοζου, εξελϋγη εςπευςμϋνα ο Ρωμαύοσ Βονιφάτιοσ VI (Binifatius VI). Δεν όταν η ιδανικό εκλογό, αφοϑ ο Βονιφϊτιοσ εύχε όδη ςτην πλϊτη του δυο ποινϋσ αργύασ, ϐταν εύχε χρηματύςει διϊκονοσ και ιερϋασ. ΢ε δεκαπϋντε μϋρεσ απϐ την εκλογό του ο θρϐνοσ του Αγύου Πϋτρου χόρεψε. Τπϊρχουν τρεισ εκδοχϋσ γι’ αυτϐ: Η μια υποςτηρύζει ϐτι ο νεοεκλεγεύσ πϊπασ καθαιρϋθηκε λϐγω ανηθικϐτητασ. Η ϊλλη λϋει ϐτι ο Βονιφϊτιοσ πϋθανε μετϊ απϐ δυο εβδομϊδεσ απϐ ουρικό αρθρύτιδα. Και η τρύτη ϐτι εξαναγκϊςτηκε να παραιτηθεύ για να εκλεγεύ ο ΢τϋφανοσ VI. Ο Βνληθάηηνο VI Μετϊ απϐ τϐςουσ αιώνεσ δεν ξϋρουμε την αλόθεια. Σο γεγονϐσ εύναι ϐτι μετϊ απϐ λύγα χρϐνια, ο πϊπασ Ιωϊννησ IX, ςυγκϊλεςε ςϑνοδο, η οπούα ακϑρωςε την εκλογό του Βονιφϊτιου ςτον παπικϐ θρϐνο.

[129]

113. ΢τέφανοσ VI (896-897) Οι ςυνθόκεσ εκλογόσ του επϐμενου πϊπα Ρωμαύου ΢τέφανου VI (Stephanus VI) δεν εύναι ςαφεύσ, αλλϊ θεωρεύται βϋβαιο ϐτι υποςτηρύχθηκε απϐ μια απϐ τισ πιο ιςχυρϋσ οικογϋνειεσ τησ Ρώμησ, την οικογϋνεια ΢πολϋτο, που εύχε υπϐ τον ϋλεγχϐ τησ τα εκκληςιαςτικϊ πρϊγματα τησ εποχόσ. Σο ϐνομα του ΢τϋφανου ϋχει ςυνδεθεύ με την μνηςικακύα που ϋδειξε ςτον νεκρϐ πϊπα Υϐρμοζο. ΢υγκϊλεςε την διαβϐητη μακϊβρια ςϑνοδο [αποκλόθηκε «Πτωματικό ΢ϑνοδοσ (Synodus Horrenda)] του 897 που δύκαςε την (ςε αποςϑνθεςη) ςορϐ του Υϐρμοζου. Ο ΢τϋφανοσ διϋταξε την εκταφό τησ ςωροϑ εννϋα μόνεσ μετϊ το θϊνατο του Υϐρμοζου. Η ςορϐσ ντϑθηκε με τα παπικϊ ενδϑματα και πϋραςε απϐ δύκη με ϐλεσ τισ τυπικϋσ διαδικαςύεσ. Ϊνασ διϊκονοσ εύχε αναλϊβει να απαντϊ ςτισ ερωτόςεισ του δικαςτηρύου για λογαριαςμϐ του νεκροϑ και τελικϊ βρϋθηκε ϋνοχοσ. Ϊγδυςαν το πτώμα απϐ παπικϊ ενδϑματα, του φϐρεςαν ροϑχα λαώκοϑ, το ακρωτηρύαςαν και το πϋταξαν ςτον Σύβερη. Η πρϊξη αυτό θεωρεύται ϋνα απϐ τα πιο αποτρϐπαια επειςϐδια ςτην ιςτορύα τησ Ρωμαώκόσ Εκκληςύασ. Ο ΢ηέθαλνο VI Σο γεγονϐσ αυτϐ προκϊλεςε μεγϊλο θϐρυβο και αναςτϊτωςη, που τελεύωςε πολϑ ϊςχημα για τον νυν πϊπα που εύχε την ϋμπνευςη τησ μακϊβριασ αυτόσ δύκησ. Σο Αϑγουςτο του 897, 15 μϐλισ μόνεσ απϐ την ανϊρρηςό του ςτο θρϐνο του Αγύου Πϋτρου, ο ΢τϋφανοσ καθαιρϋθηκε, φυλακύςτηκε και ςτραγγαλύςτηκε ςτην φυλακό.

[130]

114. Ρωμανόσ (897) Μετϊ την εκτϋλεςη του πϊπα ΢τϋφανου, ςτη θϋςη του ποντύφικα κϊθιςε ακϐμα ϋνασ Ρωμαύοσ ο Ρωμανόσ (Romanus). Ο Ρωμανϐσ εξελϋγη ςε μια περύοδο, που για την ϋδρα του πϊπα ϋριζαν αρκετϋσ ρωμαώκϋσ φατρύεσ. Ο Ρωμανϐσ απϐ κϊποιουσ ιςτορικοϑσ περιγρϊφεται ωσ ενϊρετοσ και ευςεβόσ, ενώ ϊλλοι μιλοϑν περιφρονητικϊ για την προςωπικϐτητϊ του. Όπωσ και αρκετού ϊλλοι προκαθόμενοι τησ Ρωμαώκόσ Εκκληςύασ, ο Ρωμανϐσ φρϐντιςε να ακυρώςει ϐλα τα διατϊγματα των προκατϐχων του. Ο Ρωκαλόο ΢ε τρεισ μόνεσ απϐ την εκλογό του, μια αντύπαλη φατρύα τον εκθρϐνιςε και τον υποχρϋωςε να κλειςτεύ ςε μοναςτόρι. Δεν ξϋρουμε καν το ϋτοσ θανϊτου του.

[131]

115. Θεόδωροσ II (897) Μετϊ την καθαύρεςη του Ρωμανοϑ, νϋοσ πϊπασ (ο τρύτοσ μϋςα ςτον ύδιο χρϐνο) εξελϋγη ο Θεόδωροσ II (Theodorus II) γεννημϋνοσ κι αυτϐσ ςτη Ρώμη. Ϋταν γιοσ του Υωτύου και ο αδελφϐσ του Θεϐτιοσ όταν επύςκοποσ. Ο Θεϐδωροσ χειροτονόθηκε ιερϋασ απϐ τον πϊπα ΢τϋφανο VI. Αμϋςωσ μετϊ την ανϊρρηςό του, ανϋτρεψε ϐλεσ τισ αποφϊςεισ του ΢τεφϊνου ςχετικϊ με το κϑροσ των διαταγμϊτων του πϊπα Υϐρμοζου. Οι ιερεύσ και επύςκοποι, που ο ΢τϋφανοσ δεν εύχε αναγνωρύςει τισ χειροτονύεσ τουσ απϐ τον Υϐρμοζο επανόλθαν ςτισ θϋςεισ τουσ και τα ϋγγραφα των παραιτόςεων τουσ κϊηκαν. Ακϐμα και η ςορϐσ του Υϐρμοζου που εύχε πεταχτεύ ςτον Σύβερη, ενταφιϊςτηκε οριςτικϊ με χριςτιανικό ταφό ςτη βαςιλικό του Αγύου Πϋτρου. Θεόδωξνο II Ϊμεινε ςτο θρϐνο του Αγύου Πϋτρου μϐλισ εύκοςι μϋρεσ γιατύ πϋθανε τον Δεκϋμβριο του 897. Δεν ξϋρουμε καν απϐ τι πϋθανε, υπϊρχουν υποψύεσ ϐτι δολοφονόθηκε εξ αιτύασ τησ αναγνώριςησ τησ πολιτικόσ του Υϐρμοζου.

[132]

116. Ιωάννησ ΙΦ (898-900) Και ο επϐμενοσ πϊπασ ο Ιωάννησ IX (Ioannes IX) όταν βραχϑβιοσ αφοϑ η θητεύα του ςτο θρϐνο του προκαθημϋνου τησ Καθολικόσ Εκκληςύασ ϋκλειςε με το θϊνατϐ του ςε δυο χρϐνια. Δεν ξϋρουμε πολλϊ για τον πϊπα αυτϐν, μϐνο ϐτι γεννόθηκε ςτο Σύβολι και ϐτι χειροτονόθηκε Βενεδικτύνοσ μοναχϐσ απϐ το πϊπα Υϐρμοζο. Εξελϋγη πϊπασ με την υποςτόριξη τησ ιςχυρόσ οικογϋνειασ ΢πολϋτο. Ο Ηωάλλεο IX Ο Ιωϊννησ ςυγκϊλεςε ςϑνοδο ςτη Ραβϋννα, η οπούα επικϑρωςε την απϐφαςη του προκατϐχου του για την χριςτιανικό ταφό του Υϐρμοζο και ακϐμα αποφαςύςτηκε να καοϑν τα διατϊγματα τησ ςυνϐδου που καταδύκαζε τον (νεκρϐ τϐτε) πϊπα. Ο Ιωϊννησ θεώρηςε ϐτι για να ενιςχυθοϑν οι δεςμού του Βατικανοϑ με την Αγύα Ρωμαώκό αυτοκρατορύα ϋπρεπε να υποςτηρύξει τον Λαμπϋρτο II ϋναντι του Αρναοϑλφου, ο οπούοσ εύχε ςτεφθεύ αυτοκρϊτορασ απϐ τον Υϐρμοζο. Όμωσ ο θϊνατοσ του Λαμπϋρτου ϊφηςε ϋκθετο τον Ιωϊννη. Ο πϊπασ Ιωϊννησ πϋθανε τον Ιανουϊριο του 900.

[133]

117. Βενέδικτοσ IV (900-903) Ο διϊδοχοσ του Ιωϊννη IX όταν γηγενόσ Ρωμαύοσ γιοσ του Μϊμαλου, ο Βενέδικτοσ IV (Benedictus IV). Ϊνασ ιςτορικϐσ τησ εποχόσ του τον απεκϊλεςε Μϋγα εξ αιτύασ τησ αριςτοκρατικόσ του καταγωγόσ και τησ γενναιοδωρύασ του. Ο Βενϋδικτοσ ςτόριξε και νομιμοπούηςε τισ αποφϊςεισ του πϊπα Υϐρμοζου. Ο Βελέδηθηνο IV

Πϋτρου.

Μετϊ το τϋλοσ τησ Καρολύγγειασ δυναςτεύασ ο Βενϋδικτοσ ϋςτεψε αυτοκρϊτορα τησ Αγύασ Ρωμαώκόσ αυτοκρατορύασ τον Λουδοβύκο τησ Προβηγκύασ. Επύςησ αφϐριςε τον Βαλδουύνο II τησ Υλϊνδρασ για τη δολοφονύα του επιςκϐπου τησ Ρεμσ. Πϋθανε τον Ιοϑλιο του 903 και ενταφιϊςτηκε ςτη βαςιλικό του Αγύου

[134]

118. Λέων V (903-904) Ο επϐμενοσ πϊπασ όταν ο Λέων V (Leo V) γεννημϋνοσ ςτην Αρδϋα, περιοχό τησ Ιταλύασ κοντϊ ςτη Ρώμη. Η εποχό που εξελϋγη και ωσ τον θϊνατο του πϊπα Ιωϊννη XII το 964 αποκαλεύται απϐ τουσ ιςτορικοϑσ ΢κοτεινού Χρόνοι (Saeculum obscurum) τησ Καθολικόσ Εκκληςύασ. Κατϊ τα χρϐνια αυτϊ η διεφθαρμϋνη και ιςχυρό αριςτοκρατικό οικογϋνεια των Θεοφυλϊκτων (Theofylakti) ανϋβαζε και καταργοϑςε πϊπεσ ςϑμφωνα με τισ θελόςεισ τησ. Ο Λέωλ V Δεν ξϋρουμε οϑτε πϐτε οϑτε με τι τρϐπο εξελϋγη, ακϐμα και πϐτε ακριβώσ ϋληξε η περύοδοσ τησ παποςϑνησ του. Ξϋρουμε ϐτι πριν την εκλογό του όταν ιερϋασ, αλλϊ ϐχι καρδινϊλιοσ. Δυο περύπου μόνεσ μετϊ την εκλογό του, τον ΢επτϋμβριο 903, ο Λϋων ςυνελόφθη και ρύχτηκε ςτη φυλακό απϐ τον αντύπαπα Φριςτόφορο (Christophorus), που εύχε εκλεγεύ πϊπασ με αντικανονικϋσ διαδικαςύεσ. Μια εκδοχό υποςτηρύζει ϐτι ο Λϋων δολοφονόθηκε ςτη φυλακό απϐ τον Φριςτϐφορο τον Ιανουϊριο του 904. Τπϊρχει και ϊλλη εκδοχό, ϐτι ο Λϋων και ο Φριςτϐφοροσ δολοφονόθηκαν κατϐπιν διαταγόσ του επϐμενου πϊπα ΢ϋργιου III. Η Καθολικό Εκκληςύα δεν δϋχεται την εκδοχό τησ δολοφονύασ του Λϋοντα και υποςτηρύζει ϐτι πϋθανε, χωρύσ να διευκρινύζει η αιτύα θανϊτου του.

[135]

119. ΢έργιοσ III (904-911) ΢τη Ρώμη όταν η εποχό που οι φεουδαρχικϋσ οικογϋνειεσ ϋριζαν για την εξουςύα και ϐλη η Ιταλύα βριςκϐταν ςε περύοδο αναταρϊξεων και βύασ. Απϐ τον κανϐνα αυτϐ δεν ξϋφευγε οϑτε η παπικό εξουςύα, που εύχε μετατραπεύ ςε πιϐνι τησ εκϊςτοτε ιςχυρόσ φατρύασ. Σο 904 και ενώ ο πϊπασ Λϋων V και ο αντύπαπασ Φριςτϐφοροσ βρύςκονταν ςτη φυλακό, επύςκοποσ Ρώμησ εξελϋγη ο ΢έργιοσ III (Sergius III) γιοσ του Βενϋδικτου και γϐνοσ μιασ απϐ τισ οικογϋνειεσ ευγενών τησ Ρώμησ. Ο ΢ϋργιοσ, που όταν υποψόφιοσ πϊπασ το 896, αλλϊ ϋχαςε απϐ τον ΢τϋφανο VI, χρωςτοϑςε τώρα την ϊνοδϐ του ςτο θρϐνο ςτον ςτρατιωτικϐ διοικητό κϐμη Θεοφϑλακτο. Η παρϊταξη που εκπροςωποϑςε εύχε ταχτεύ εναντύον του πϊπα Υϐρμοζου, ενώ ο πϊπασ Ιωϊννησ IX εύχε αφορύςει τον ΢ϋργιο, που εγκατϋλειψε την επιςκοπό και απομακρϑνθηκε απϐ τη Ρώμη για λϐγουσ αςφαλεύασ. Ο ΢ϋργιοσ εύναι γνωςτϐσ ωσ μοναδικϐσ πϊπασ που διϋταξε τη δολοφονύα ϊλλου πϊπα (του Λϋοντα V) καθώσ και του αντύπαπα Φριςτϐφορου. Ϋταν ο πρώτοσ πϊπασ που απεικονύςτηκε με την τριπλό παπικό τιϊρα. Επύςησ όταν ο πρώτοσ πϊπασ που μεγϊλωςε εξώγαμο γιο που αργϐτερα μϊλιςτα ϋγινε κι αυτϐσ πϊπασ, ο Ιωϊννησ XI. Σο γιο αυτϐν τον εύχε αποκτόςει με μια παλλακύδα του ονϐματι Μοροζύα, κϐρη του ιςχυροϑ κϐμη Θεοφϑλακτου. Ο ΢έξγηνο III Αμϋςωσ μετϊ την ϊνοδϐ του ςτο θρϐνο, ο ΢ϋργιοσ ακϑρωςε (ακϐμα μια φορϊ) ϐλεσ τισ χειροτονύεσ που εύχε [136]

πραγματοποιόςει ο πϊπασ Υϐρμοζοσ. Σύμηςε τον πϊπα ΢τϋφανο V, που εύχε πραγματοποιόςει τη μακϊβρια δύκη του πτώματοσ του Υϐρμοζου Γενικώσ η περύοδοσ που ο ΢ϋργιοσ διετϋλεςε πϊπασ αποκαλεύται απϐ τουσ ιςτορικοϑσ ωσ θλιβερό, απαρϊδεκτη, διεφθαρμϋνη και πορνικό. Η εποχό που ξεκινϊ απϐ τον ΢ϋργιο και για αρκετϋσ απϐ τισ επϐμενεσ δεκαετύεσ αποκαλεύται περύοδοσ πορνοκρατύασ για το Βατικανϐ. Ο ΢ϋργιοσ πϋθανε τον Απρύλιο 911.

120. Αναςτάςιοσ III (911-913) Ακϐμα ϋνασ Ρωμαύοσ, γϐνοσ αριςτοκρατικόσ οικογϋνειασ, επελϋγη για την θϋςη του επιςκϐπου Ρώμησ, ο Αναςτάςιοσ III (Anastasius III). Ϋταν γιοσ του ευγενοϑσ Λουκιανοϑ, αν και μερικϋσ πηγϋσ αναφϋρουν ϐτι όταν νϐθοσ γιοσ του προκϊτοχου του θρϐνου ΢ϋργιου III. Ελϊχιςτα πρϊγματα εύναι γνωςτϊ για την περύοδο που ο Αναςτϊςιοσ όταν επικεφαλόσ του Βατικανοϑ και ϋνα απϐ αυτϊ όταν ϐτι τϐτε οι καθολικού ιεραπϐςτολοι κόρυξαν τον χριςτιανιςμϐ και τισ ιερϋσ Γραφϋσ ςτουσ Νορμανδοϑσ. Ο Αλαζηάζηνο III Ξϋρουμε επύςησ ϐτι εκεύνη την εποχό η Ρώμη και το Βατικανϐ ελϋγχονταν απϐ τον κϐμη Θεοφϑλακτο και την ςϑζυγϐ του Θεοδώρα, οι οπούοι προώθηςαν τον Αναςτϊςιο ςτον παπικϐ θρϐνο. Ο Αναςτϊςιοσ πϋθανε το 903 και ενταφιϊςτηκε ςτη βαςιλικό του Αγύου Πϋτρου.

[137]

121. Λάνδων (913-914) Ο διϊδοχοσ του Αναςταςύου όταν ο Λάνδων (Lando) γεννημϋνοσ κι αυτϐσ ςτην περιοχό του Λατύου. Εύναι ο προτελευταύοσ πϊπασ ςτην ιςτορύα που δεν χρηςιμοπούηςε ϐνομα παπών που εύχαν προηγηθεύ. Ο τελευταύοσ εύναι ο ςημερινϐσ πϊπασ Υραγκύςκοσ. Ο Λάλδωλ

Λϊνδωνα.

Όπωσ και ο προηγοϑμενοσ ποντύφικασ ο Λϊνδων ϐφειλε την ϊνοδϐ του ςτον θρϐνο του Αγύου Πϋτρου ςτην υποςτόριξη του κϐμη Θεοφϑλακτου. Σύποτε ϊλλο δεν εύναι γνωςτϐ για τον

[138]

122. Ιωάννησ Φ (914-928) Ο επϐμενοσ πϊπασ όταν ο Ρωμαύοσ Ιωάννησ Φ (Ioannes X) και το ϐνομα του πατϋρα του όταν επύςησ Ιωϊννησ. Σην εποχό που όταν διϊκονοσ προςϋλκυςε την προςοχό τησ Θεοδώρασ, ςυζϑγου του ιςχυρϐτερου αριςτοκρϊτη τησ Ρώμησ κϐμη Θεοφϑλακτου. Ϊχει γραφεύ ϐτι ο Ιωϊννησ όταν εραςτόσ τησ Θεοδώρασ, αλλϊ υπϊρχουν και ϊλλεσ πηγϋσ που βεβαιώνουν ϐτι εύχε ςχϋςεισ και με τον ύδιο τον Θεοφϑλακτο. Η Θεοδώρα προώθηςε τον Ιωϊννη ςτο αξύωμα του αρχιεπιςκϐπου τησ Ραβϋννασ και η χειροτονύα του ϋγινε απϐ τον πϊπα ΢ϋργιο III to 905. Αμϋςωσ μετϊ το θϊνατο του Λϊνδωνα, μια ιςχυρό ρωμαώκό φατρύα ευγενών με επικεφαλόσ τον Θεοφϑλακτο κϊλεςε ςτη Ρώμη τον Ιωϊννη για να καταλϊβει την κενό ϋδρα. Και αυτϐ κατϊ παρϊβαςη του Κανονικοϑ Δικαύου και των αποφϊςεων των ςυνϐδων που απαγϐρευαν την ανακόρυξη πϊπα, χωρύσ να ϋχει προηγηθεύ εκλογό του. Ο Ηωάλλεο Υ Ϊνα ςημαντικϐ πρϐβλημα που εύχε να αντιμετωπύςει ο νϋοσ πϊπασ όταν η ϑπαρξη των ΢αρακηνών. που εύχαν καταλϊβει μια περιοχό τησ Ιταλύασ κοντϊ ςτον ποταμϐ Γκαριλιϊνο και απϐ εκεύ εξορμοϑςαν ςτισ κοντινϋσ πϐλεισ και τισ λεηλατοϑςαν. Ο πϊπασ ϋκανε ϋκκληςη ςτουσ ηγεμϐνεσ τησ Ευρώπησ και του Βυζαντύου. Σο 915 οι ςυναςπιςμϋνοι ςτρατού του πϊπα, του Βυζαντύου, των Υρϊγκων και των Λομβαρδών νύκηςαν τουσ [139]

΢αρακηνοϑσ ςτην μϊχη του Γκαριλιϊνο και τουσ ϋδιωξαν απϐ την Ιταλύα. Αυτό η ςυμμαχύα όταν το προανϊκρουςμα των ςταυροφοριών, που θα ξεκινόςουν μετϊ απϐ ϋνα αιώνα. Σο 925 ϋνασ απϐ τουσ ςημαντικϐτερουσ υποςτηριχτϋσ του πϊπα, ο δοϑκασ Θεοφϑλακτοσ, πϋθανε και ο πϊπασ τώρα εύχε να αντιμετωπύςει την κϐρη του Θεοφϑλακτου Μαροζύα, που όταν χολωμϋνη με την ερωτικό ςχϋςη τησ μητϋρασ τησ Θεοδώρασ και του Ιωϊννη. Ο πϊπασ ϊρχιςε να δημιουργεύ νϋεσ ςυμμαχύεσ και κϊλεςε τον Οϑγκο τησ Προβηγκύασ να αναλϊβει το ςτϋμμα τησ Ιταλύασ. Αυτϐ το γεγονϐσ ϐμωσ προκϊλεςε ϊλλη αντύπαλη ςυμμαχύα ςτην οπούα πρωτοςτατοϑςαν ο ςϑζυγοσ τησ Μαροζύα, Γκυ τησ Σοςκϊνησ και ο Ροδϐλφοσ τησ Βουργουνδύασ που καλϐβλεπε το ςτϋμμα τησ Ιταλύασ. ΢τα εκκληςιαςτικϊ θϋματα ο Ιωϊννησ ανϋπτυξε δραςτηριϐτητα με τισ Εκκληςύεσ τησ Ανατολόσ. Ϊκλειςε τισ εκκρεμϐτητεσ με τον πατριαρχεύο τησ Κωνςταντινοϑπολησ, απαγϐρευςε την χρόςη τησ ςλαβικόσ γλώςςασ ςτη λειτουργύα των εκκληςιών τησ Κροατύασ και ϋκανε ανούγματα ςτην Εκκληςύα τησ Βουλγαρύασ προκειμϋνου να την αποςπϊςει απϐ το πατριαρχεύο. Ζ Θενδώξα, εξωκέλε ηνπ πάπα Ηωάλλε θαη ε θόξε ηεο Μνξνδία ε δνινθόλνο ηνπ Ανϊλογη δραςτηριϐτητα επϋδειξε ο Ιωϊννησ και με

τισ Εκκληςύεσ τησ Δϑςησ. Η ςυνεχόσ διαμϊχη μεταξϑ του Ιωϊννη και του Γκυ τησ Σοςκϊνησ (ςυζϑγου τησ Μαροζύασ) κορυφώθηκε το 928. Ο Γκϑ επιτϋθηκε με ςτρατϐ ςτο ανϊκτορο του Λατερανοϑ, ςυνϋλαβε τον αδελφϐ του πϊπα, τον Πϋτρο, και τον κομμϊτιαςε μπροςτϊ ςτα μϊτια του Ιωϊννη. Κατϐπιν ϋριξε τον πϊπα ςε μπουντροϑμι ϐπου αυτϐσ παρϋμεινε ωσ το θϊνατϐ του. Τπϊρχουν υποψύεσ ϐτι ο θϊνατϐσ του όταν βύαιοσ (ςτραγγαλύςτηκε απϐ ανθρώπουσ τησ Μαροζύασ)

[140]

123. Λέων VI (928-929) Σα χρϐνια εκεύνα όταν εποχό που ςτο Βατικανϐ υπόρχε ςυνεχόσ αναταραχό και ουςιαςτικϊ επικρατοϑςε αναρχύα. Οι φατρύεσ των ευγενών αποφϊςιζαν ποιοσ θα καθύςει ςτο θρϐνο τησ επιςκοπόσ Ρώμησ. Ϊτςι τον Ιοϑνιο του 928 η ιςχυρό γυναύκα τησ εποχόσ η Μαροζύα και ο ϊντρασ τησ Γκυ τησ Σοςκϊνησ (που εύχαν διατϊξει την φυλϊκιςη και την εκτϋλεςη του πϊπα Ιωϊννη Φ) υποςτόριξαν την εκλογό του Λϋοντα VI (Leo VI) ωσ νϋου πϊπα. Ο Λέωλ VI Ο Λϋων όταν γεννημϋνοσ ςτη Ρώμη και ο πατϋρασ του, ο Φριςτϐφοροσ, εύχε χρηματύςει ςϑμβουλοσ του πϊπα Ιωϊννη VIII. Ο Λϋων πριν την εκλογό του όταν καρδινϊλιοσ και ιερουργοϑςε ςτην εκκληςύα τησ Αγύασ ΢ουςϊννασ. Η θητεύα του ωσ πϊπα ϐμωσ όταν πολϑ ςϑντομη, ο Λϋων πϋθανε τον Υεβρουϊριο του 929, μϐλισ επτϊ μόνεσ απϐ την εκλογό του.

[141]

124. ΢τέφανοσ VII (929-931) Η επϋμβαςη των αριςτοκρατικών οικογενειών ςτα εκκληςιαςτικϊ πρϊγματα και ςτην εκλογό πϊπα ςυνεχύςτηκε. Μετϊ το θϊνατο του Λϋοντα VI, η διαβϐητη κϐρη του κϐμη Θεοφϑλακτου Μαροζύα επϋλεξε για νϋο πϊπα τον Ρωμαύο ΢τέφανο VII (Stephanus VII), γιο του Θεοδεμοϑνδου και μϋλοσ τησ οικογϋνειασ Γκαμπριϋλι. Πριν την εκλογό του ο ΢τϋφανοσ όταν καρδινϊλιοσ ςτην εκκληςύα τησ Αγύασ Αναςταςύασ τησ Ρώμησ. Ο ΢ηέθαλνο VI Η Μαροζύα εύχε βϊλει ωσ ςτϐχο να προωθόςει τον γιο τησ Ιωϊννη ςτην ϋδρα του Αγύου Πϋτρου ϐταν αυτό θα ϋμενε και πϊλι κενό. Θυμύζουμε ϐτι η Μαροζύα εύχε αποκτόςει ϋνα αγϐρι τα χρϐνια που όταν παλλακύδα του πϊπα ΢ϋργιου III. Κατϊ τα δυο μϐλισ χρϐνια που όταν ποντύφικασ, ο ΢τϋφανοσ αντιμετώπιςε με αυςτηρϐτητα τουσ κληρικοϑσ που ξϋφευγαν απϐ την χριςτιανικό ηθικό. Λϋγεται ϐτι όταν ο πρώτοσ πϊπασ που ξϑριςε τα γϋνια του. Ο ΢τϋφανοσ πϋθανε τον Μϊρτιο του 931

[142]

125. Ιωάννησ XI (931-935) Η κατϊςταςη ςτην Ρωμαώκό Εκκληςύα γινϐταν ϐλο και χειρϐτερη, οι διεφθαρμϋνοι και δοτού πϊπεσ διαδϋχονταν ο ϋνασ τον ϊλλο και οι ιςχυρϋσ ρωμαώκϋσ οικογϋνειεσ επϋβαλλαν τον εκλεκτϐ τουσ για την ϋδρα του επιςκϐπου Ρώμησ. Μετϊ το θϊνατο του ΢τεφϊνου VIII, η πανύςχυρη κϐρη του κϐμη Θεοφϑλακτου, η Μαροζύα, που ουςιαςτικϊ εξουςύαζε την Ρώμη, πϋτυχε να εκλεγεύ πϊπασ ο μϐλισ 21 ετών (κατ’ ϊλλουσ 16 ετων) γιοσ τησ Ιωάννησ XI (Ioannes XI). Όπωσ λϋγεται, ο Ιωϊννησ όταν νϐθοσ γιοσ τησ Μαροζύασ και του νεκροϑ πλϋον πϊπα ΢ϋργιου III. Ο Ιωϊννησ όταν διεφθαρμϋνοσ, ανόθικοσ και διαβϐητοσ γυναικϊσ και γρόγορα μετϋτρεψε το Βατικανϐ ςε ούκο ανοχόσ. Κοιμϐταν με την παλλακύδα τησ μητϋρασ, με την ύδια την ανιψιϊ του και με αμϋτρητεσ ϊλλεσ γυναύκεσ. Λϋγεται ϐτι τϑφλωςε τον εξομολογητό του, καρδινϊλιο Βενϋδικτο και ευνοϑχιςε ϋναν ϊλλο καρδινϊλιο ονϐματι Ιωϊννη. Ο Ηωάλλεο ΥΗ Όταν η μητϋρα του Μαροζύα ανατρϊπηκε, ο Ιωϊννησ ϋγινε ϐργανο του αδελφοϑ του Αλβερύκιου, ο οπούοσ ανϋλαβε την διεκπεραύωςη ϐλων των θεμϊτων του Βατικανοϑ και επϋτρεψε ςτον αδελφϐ του να εκτελεύ μϐνο θρηςκευτικϊ καθόκοντα. ΢κανδαλιςμϋνοσ απϐ ϐλα αυτϊ, ο αυτοκρϊτορασ τησ Αγύασ Ρωμαώκόσ Αυτοκρατορύασ Όθων, ςυγκϊλεςε ςϑνοδο ςτην οπούα κατηγϐρηςε τον πϊπα Ιωϊννη για ανϐςια ςιμωνύα, ψευδομαρτυρύα, [143]

δολοφονύεσ, μοιχεύεσ και αιμομιξύα (!). Ο Ιωϊννησ αρνόθηκε να αναγνωρύςει την εγκυρϐτητα τησ ςυνϐδου και αφϐριςε ϐλουσ αυτοϑσ που ςυμμετεύχαν ς’ αυτόν. Όμωσ η ςϑνοδοσ τον ϋκρινε ϋνοχο και φυςικϊ ο αφοριςμϐσ όταν ϊκυροσ. Λϋγεται ϐτι οκτώ ημϋρεσ αργϐτερα ο Ιωϊννησ ϋμεινε παρϊλυτοσ, κατϊ την διϊρκεια διϊπραξησ μοιχεύασ. Πϋθανε τον Δεκϋμβριο 935.

126. Λέων VII (936-939) Και ο επϐμενοσ επύςκοποσ Ρώμησ, ο Λέων VII (Leo VII) όταν εκλεκτϐσ του ιςχυροϑ ϊνδρα τησ εποχόσ του Αλβερύχου II του ΢πολϋτο (όταν γιοσ τησ διαβϐητησ Μαροζύασ) , ο οπούοσ κυβερνοϑςε την Ρώμη και φυςικϊ όθελε ποντύφικεσ υπϊκουουσ ςτισ εντολϋσ του. Ο Λϋων πριν την εκλογό του όταν ιερϋασ ςτην εκκληςύα του Αγύου ΢ύξτου τησ Ρώμησ και προερχϐταν απϐ τισ τϊξεισ του Σϊγματοσ των Βενεδικτύνων μοναχών. Ο Λέωλ VII Δεν εύναι γνωςτϋσ πολλϋσ απϐ τισ δραςτηριϐτητεσ του πϊπα αυτοϑ. Οι περιςςϐτερεσ αποφϊςεισ του (Βοϑλεσ) αφοροϑςαν ςε προνϐμια και χορηγύεσ ςε μοναςτόρια, ιδιαύτερα ςτο Αβαεύο του Κλυνϑ. Ο Λϋων χειροτϐνηςε ωσ αρχιεπύςκοπο του Μϊινσ τησ Γερμανύασ ϋνα μεταρρυθμιςτό, τον Υρειδερύκο. Ο Υρειδερύκοσ ϋδιωξε απϐ την περιοχό του τουσ Εβραύουσ που δεν δϋχθηκαν να βαφτιςτοϑν. Ο Λϋων πϋθανε ςτισ 13 Ιουλύου 939.

[144]

127. ΢τέφανοσ VIII (939-942) Σον Λϋοντα VII διαδϋχθηκε ςτο θρϐνο του πϊπα τησ Ρώμησ ο (γερμανικόσ καταγωγόσ;) ΢τέφανοσ VIII (Stephanus VIII). Πριν την εκλογό του υπηρετοϑςε ςτην εκκληςύα του Αγύου ΢ιλβϋςτρου. Αμϋςωσ μετϊ την εκλογό του ο ΢τϋφανοσ επενϋβη ςτη διϋνεξη του Γϊλλου βαςιλιϊ Λουδοβύκου IV με δυο δοϑκεσ που εύχαν την υποςτόριξη του Γερμανοϑ βαςιλιϊ Όθωνα. Ο πϊπασ ϋςτειλε ϋνα λεγϊτο ςτουσ Γϊλλουσ ευγενεύσ με την υπϐδειξη να αναγνωρύζουν την εξουςύα του Γϊλλου βαςιλιϊ. Ακϐμα ϋδωςε εντολό ςτουσ επιςκϐπουσ που υποςτόριζαν τουσ δυο δοϑκεσ να αποςϑρουν την υποςτόριξό τουσ, απειλώντασ τουσ με αφοριςμϐ. Η επϋμβαςη του πϊπα εύχε αποτελϋςματα και ωσ το 942 ϐλοι οι Γϊλλοι ευγενεύσ εύχαν αναγνωρύςει την εξουςύα του Λουδοβύκου. Ο ΢ηέθαλνο VIII Ο ΢τϋφανοσ όταν υπόκοοσ του πρύγκιπα τησ Ρώμησ Αλβερύχου II του ΢πολϋτο και δεν εύχε πραγματικό εξουςύα ςτα παπικϊ κρϊτη. Ουςιαςτικϊ την εξουςύα αςκοϑςαν οι ιςχυρϋσ οικογϋνειεσ τησ Ιταλύασ, ϐπωσ ςυνϋβαινε και με τουσ προηγοϑμενουσ πϊπεσ. Ο ΢τϋφανοσ όρθε ςε ςϑγκρουςη με τον Αλβϋριχο. Όταν επιχειρόθηκε δολοφονικό απϐπειρα εναντύον του Αλβϋριχου, αυτϐσ ειςϋβαλε ςτη Ρώμη και φυλϊκιςε ό εκτϋλεςε πολλοϑσ απϐ τουσ αντιπϊλουσ του, μεταξϑ [145]

των οπούων και επιςκϐπουσ. Λϋγεται ϐτι και ο ύδιοσ ο πϊπασ ΢τϋφανοσ βαςανύςτηκε και ακρωτηριϊςτηκε. Πϊντωσ λύγο καιρϐ αργϐτερα πϋθανε.

128. Μαρτίνοσ III ή Μαρίνοσ II (942-946) Ο ιςχυρϐσ ϊντρασ τησ εποχόσ, ο (γιοσ τησ Μαροζύασ) πρύγκιπασ τησ Ρώμησ Αλβερύχοσ II του ΢πολϋτο, επϋβαλε για τη θϋςη του ποντύφικα τον Μαρίνο II (Marinus II) ο οπούοσ ςτα αρχεύα του Βατικανοϑ εύναι καταχωριςμϋνοσ ωσ Μαρτίνοσ III. O Μαρύνοσ εύχε γεννηθεύ ςτη Ρώμη και πριν την ανϊρρηςό του ςτο θρϐνο του πϊπα όταν ιερϋασ ςτην εκκληςύα του Αγύου Κυριακοϑ. Ο Μαξηίλνο III ή Μαξίλνο II Ο νϋοσ πϊπασ αςχολόθηκε με διοικητικϊ θϋματα τησ Εκκληςύασ και επιδύωξε να αναμορφώςει τον κλόρο. Διϐριςε τον αρχιεπύςκοπο του Μϊινσ Υρειδερύκο ωσ παπικϐ βικϊριο ςτην Γερμανύα και Γαλλύα. Ευνϐηςε με παπικϋσ βοϑλεσ αρκετϊ μοναςτόρια. Πϋθανε τον Μϊιο 946.

[146]

129. Αγαπητόσ II (946-955) Ο επϐμενοσ πϊπασ ο Αγαπητόσ II (Agapitus II) όταν ευγενοϑσ καταγωγόσ. Ο πατϋρασ του όταν Ρωμαύοσ και η μητϋρα Ελληνύδα. Η πϐλη εκεύνο τον καιρϐ όταν υπϐ την απϐλυτη εξουςύα του Αλβϋριχου II (γιου τησ Μαροζύασ) που ϋφερε και τον τύτλο του Δούκα και Γερουςιαςτό των Ρωμαύων. Ϊτςι ο πϊπασ δεν εύχε τρϐπο να αςκόςει εξουςύα ςτα λεγϐμενα Παπικϊ κρϊτη και περιορύςτηκε ςτην διαχεύριςη των εκκληςιαςτικών θεμϊτων. Η ϋκκληςη του Αγαπητοϑ προσ τον βαςιλιϊ τησ Γερμανύασ Όθωνα Ι τον Μεγϊλο να επϋμβει ςτισ υποθϋςεισ τησ Ιταλύασ δεν εύχε αύςιο αποτϋλεςμα, γιατύ ο Αλβϋριχοσ όταν πολϑ ιςχυρϐσ. Ο Αγαπεηόο II Ο πϊπασ αναγκϊςτηκε να μεςολαβόςει ςτη διϋνεξη για την επιςκοπικό ϋδρα τησ Ρεμσ, μεταξϑ των διεκδικητών Hugh de Vermandois και Artald de Reims. Σο 948 ςυγκϊλεςε ΢ϑνοδο η οπούα αποφϊςιςε υπϋρ του δεϑτερου, που εύχε και την υποςτόριξη του Γϊλλου βαςιλιϊ Λουδοβύκου IV. Σο 949 νϋα ΢ϑνοδοσ καταδύκαςε τον Hugh και αφϐριςε τον πατϋρα του Herbert II, κϐμη του Vermandois, γιατύ όταν αντύθετοσ με τον βαςιλιϊ τησ Γαλλύασ. Ο Αγαπητϐσ ικανοπούηςε αιτόματα των βαςιλϋων τησ Γαλλύασ και τησ Γερμανύασ και χορόγηςε προνϐμια ςε μοναςτόρια των χωρών τουσ. Τποςτόριξε τα ςχϋδια το Όθωνα για την αναδιϊρθρωςη των επιςκοπών τησ Γερμανύασ και εξουςιοδϐτηςε τον αρχιεπύςκοπο του [147]

Αμβοϑργου να χειροτονεύ επιςκϐπουσ ςτη Δανύα και ςε ϊλλεσ βϐρειεσ χώρεσ. Επύςησ ο πϊπασ ζότηςε την ϊδεια του βαςιλιϊ τησ Γιουτλϊνδησ να δεχθεύ ιεραποςτϐλουσ ςτο βαςύλειϐ του. ΢ε γενικϋσ γραμμϋσ ο πϊπασ Αγαπητϐσ προςπϊθηςε να επιφϋρει κϊποια κϊθαρςη ςτην Εκκληςύα τησ Ρώμησ, που τισ τελευταύεσ δεκαετύεσ εύχε πληγεύ απϐ τη διαφθορϊ, την ςιμωνύα και την ςυνεχό παρϋμβαςη των κοςμικών αρχϐντων. Ο Αγαπητϐσ πϋθανε ςτισ 9 Νοεμβρύου 955.

130. Ιωάννησ XII (955-964) Ο διϊδοχοσ του Αγαπητοϑ II όταν μϋλοσ τησ ιςχυρόσ οικογϋνειασ των Θεοφυλϊκτων, που κυβερνοϑςαν τη Ρώμη πϊνω απϐ μιςϐ αιώνα. Σο κοςμικϐ του ϐνομα όταν Οκταβιανϐσ και ϐταν ανϋλαβε τα νϋα του καθόκοντα πόρε το ϐνομα Ιωάννησ XII (Ioannes XII). Ϋταν γιοσ του πρύγκιπα τησ Ρώμησ Αλβϋριχου II και τησ Ωλντα τησ Βιϋννησ, η οπούα όταν απϐγονοσ (6ησ γενιϊσ) του Καρλομϊγνου . Όταν ανόλθε ςτον θρϐνο του ποντύφικα ο Ιωϊννησ όταν περύπου 18 ετών ό λύγο μεγαλϑτεροσ. Σο 954 μϐλισ εύχε αρχύςει την ιερατικό καριϋρα και ο πατϋρασ του ο Αλβϋριχοσ λύγο πριν πεθϊνει, δϋςμευςε με ϐρκουσ τουσ ευγενεύσ τησ Ρώμησ να εκλϋξουν τον γιο του ςτη θϋςη του πϊπα, αμϋςωσ μϐλισ χηρϋψει. Ο Αλβϋριχοσ πϋθανε αμϋςωσ μετϊ και τον επϐμενο χρϐνο πϋθανε και ο πϊπασ Αγαπητϐσ. Αμϋςωσ μετϊ την αναγγελύα του θανϊτου του Αγαπητοϑ, ο νεαρϐσ Οκταβιανϐσ που εν τω μεταξϑ κατεύχε τον τύτλο του Πρύγκιπα τησ Ρώμησ και όταν καρδινϊλιοσ ςτην εκκληςύα τησ Αγύασ Μαρύασ, εξελϋγη και πϊπασ. Ο Ηωάλλεο XII Σο 960 ο ύδιοσ ο πϊπασ ηγόθηκε πολεμικόσ επιχεύρηςησ κατϊ των λομβαρδικών δουκϊτων Μπενεβϋντο και Κϊπουα για να επιτϑχει την ανϊκτηςη περιφερειών που ανόκαν ςτα παπικϊ κρϊτη. Η εκςτρατεύα του δεν όταν νικηφϐρα, ϐπωσ ϋληξε με αξιοπρεπό ςυνθόκη ειρόνησ.

[148]

Ο Ιωϊννησ ανακϊλυψε ϐτι δεν μποροϑςε να ελϋγξει την ιςχυρό ρωμαώκό αριςτοκρατύα και ϐταν ο βαςιλιϊσ τησ Ιταλύασ Berengar II ϊρχιςε επύθεςη κατϊ παπικών περιοχών, ςτρϊφηκε για βοόθεια ςτον Γερμανϐ βαςιλιϊ Όθωνα Ι. Αυτϐσ ειςϋβαλε αμϋςωσ ςτην Ιταλύα, νύκηςε το ςτρατϐ του Ιταλοϑ βαςιλιϊ και προχώρηςε προσ την Ρώμη. Εκεύ ςυναντόθηκε με τον Ιωϊννη και του ορκύςτηκε ϐτι ςτο μϋλλον θα ϋκανε το πϊν για να υπεραςπύςει τον πϊπα. Ο Ιωϊννησ ϋςτεψε τον Όθωνα Ι ωσ Ρωμαύο αυτοκρϊτορα και υποχρϋωςε τουσ Ρωμαύουσ ευγενεύσ να ορκιςτοϑν πύςτη ςτον ηγεμϐνα τουσ. Αντύςτοιχα ο Όθων εγγυόθηκε την ανεξαρτηςύα των Παπικών Κρατών που εκτεύνονταν ςε μεγϊλο μϋροσ τησ ιταλικόσ χερςονόςου, απϐ τη Νϊπολη ωσ τη Βενετύα. Ϊθεςε ϐμωσ ωσ ϐρο, οι επϐμενοι πϊπεσ που θα εκλεγοϑν να ϋχουν την ϋγκριςη του Όθωνα και των διαδϐχων του. Ο πϊπασ Ιωϊννησ XII ϋμεινε ςτην ιςτορύα ωσ επιρρεπόσ ςτη διαφθορϊ, ματαιοδοξύα, την ανηθικϐτητα, τη μοιχεύα, την αιμομιξύα και την τϊςη ςτισ απολαϑςεισ και τα εγκϐςμια αγαθϊ. Εύχε ουςιαςτικϊ μετατρϋψει το Λατερανοϑ ςε ούκο ανοχόσ καθώσ παλλακύδεσ, πϐρνεσ αλλϊ και θηλυπρεπό αγϐρια βρύςκονταν καθημερινϊ ςτο παλϊτι. Αςχολόθηκε πολϑ λύγο με τισ εκκληςιαςτικϋσ υποθϋςεισ, ϐπωσ τον διοριςμϐ παπικών λεγϊτων και επιςκϐπων ςτη Γερμανύα και αρχιεπιςκϐπου ςτην Αγγλύα. Ο Όθων ϋφυγε απϐ τη Ρώμη το 962 με ςκοπϐ να ςυλλϊβει τον Berengar. Πριν φϑγει ϐμωσ ςυμβοϑλεψε τον Ιωϊννη να εγκαταλεύψει την ϊςωτη και ανόθικη ζωό του και να αφοςιωθεύ ςτα καθόκοντϊ του. Ο πϊπασ αγνϐηςε τισ ςυμβουλϋσ του Γερμανοϑ βαςιλιϊ και ανόςυχοσ για τισ ςτρατιωτικϋσ του επιτυχύεσ, ϋςτειλε εκπροςώπουσ του ςτουσ Οϑγγρουσ και ςτουσ Βυζαντινοϑσ για να τουσ ζητόςει να ςυμπόξουν ςυμμαχύα κατϊ του ΌΘωνα. Όμωσ οι απεςταλμϋνοι του πϊπα ςυνελόφθηςαν απϐ τον Όθωνα και αυτϐσ θϋληςε να ανακαλϑψει τύ ςχεδιαζϐταν πύςω απϐ την πλϊτη του. Γϑριςε αμϋςωσ ςτη Ρώμη και την πολιϐρκηςε το καλοκαύρι του 963. Ο Ιωϊννησ προςπϊθηςε αρχικϊ να αμυνθεύ, αλλϊ ϐταν κατϊλαβε ϐτι αυτϐ όταν μϊταιο, ϊρπαξε το παπικϐ θηςαυροφυλϊκιο και το ‘ςκαςε. Ο Όθων ςυγκϊλεςε ςυμβοϑλιο, το οπούο επϋρριψε ςτον πϊπα πολλϋσ κατηγορύεσ και (αντικανονικϊ) τον καθαύρεςε και εξϋλεξε ςτη θϋςη του Λϋοντα VIII. Μια ϋνοπλη προςπϊθεια οπαδών του Ιωϊννη να τον επαναφϋρουν ςτο θρϐνο του, πνύγηκε ςτο αύμα. Όμωσ μϐλισ ο Όθων ϋφυγε απϐ τη Ρώμη, ο Ιωϊννησ επϋςτρεψε επικεφαλόσ οπαδών και φύλων του και ο Λϋων υποχρεώθηκε να εγκαταλεύψει την πϐλη και να καταφϑγει ςτον βαςιλιϊ. Ο Ιωϊννησ [149]

ςυγκϊλεςε ΢ϑνοδο (Υεβρουϊριοσ 964), η οπούα αναγνώριςε ϐτι η καθαύρεςό του όταν αντικανονικό. Ο Ιωϊννησ ϋγινε ουςιαςτικϊ το αφεντικϐ τησ Ρώμησ και αμϋςωσ ϊρχιςε η εκκαθϊριςη των αντιπϊλων του. ΢τισ 14 ΜαϏου του 964 και πριν προλϊβει ο Όθων να αντιδρϊςει, ο Ιωϊννησ πϋθανε πϊνω ςε ςεξουαλικό πρϊξη μοιχεύασ απϐ αποπληξύα ό απϐ τα χϋρια του απατημϋνου ςυζϑγου. Ο Ιωϊννησ αναδεύχτηκε τελικϊ ωσ ϋνασ απϐ τουσ πιο διεφθαρμϋνουσ και ακϐλαςτουσ πϊπεσ τησ ιςτορύασ.

131. Βενέδικτοσ V (964) ΢τισ 22 ΜαϏου του 964, λύγεσ μϋρεσ μετϊ το θϊνατο του Ιωϊννη XII, εξελϋγη νϋοσ πϊπασ ο καρδινϊλιοσ Βενέδικτοσ V (Benedictus V) ρωμαώκόσ καταγωγόσ. Ϋταν γνωςτϐσ λϐγιοσ και οι ςϑγχρονοι ιςτοριογρϊφοι τον αναφϋρουν και ωσ Βενϋδικτο Γραμματικό. Όπωσ ξϋρουμε το 963 ο Γερμανϐσ βαςιλιϊσ Όθων Ι εύχε (αντικανονικϊ) καθαιρϋςει τον πϊπα Ιωϊννη και εύχε τοποθετόςει ςτη θϋςη του τον Λϋοντα VIII. Η επϋμβαςη του Γερμανοϑ βαςιλιϊ δεν ϊρεςε ςτουσ Ρωμαύουσ πολύτεσ οι οπούοι ςϑντομα υποδϋχθηκαν τον Ιωϊννη και αυτϐσ με τη ςειρϊ του ςυγκϊλεςε ΢ϑνοδο που καθαύρεςε τον Λϋοντα. ΢την ΢ϑνοδο αυτό ςυμμετεύχε και ο Βενϋδικτοσ. Μετϊ το θϊνατο του Ιωϊννη ο ρωμαώκϐσ λαϐσ δεν όθελε τον Λϋοντα και για να αποφευχθοϑν ταραχϋσ οι ςτρατιωτικού επϋβαλαν την εκλογό του Βενϋδικτου. Σκήκα εηθόλαο από ηνλ ηάθν ηνπ Βελέδηθηνπ V Όμωσ ο Όθων οργύςτηκε και αποφϊςιςε να αποκαταςτόςει ςτο θρϐνο τον εκλεκτϐ του πϊπα. Πολιϐρκηςε με ςτρατϐ τη Ρώμη και αν και ο Βενϋδικτοσ απειλοϑςε να τον αφορύςει, οι Ρωμαύοι μπροςτϊ ςτο φϊςμα τησ πεύνασ, ϊνοιξαν τισ πϑλεσ τησ πϐλησ. ΢υνόλθε αμϋςωσ ςϑνοδοσ ςτην οπούα προόδρευςε ο Λϋων, ο οπούοσ κατηγϐρηςε τον Βενϋδικτο και τουσ υποςτηρικτϋσ του, ϐτι τϐλμηςαν να [150]

τοποθετόςουν ςτο θρϐνο του Αγύου Πϋτρου κϊποιον, ενώ ο πϊπασ όταν ακϐμα ζωντανϐσ. Ο Βενϋδικτοσ πανικϐβλητοσ για τη ζωό του ςϑρθηκε ςτα πϐδια του Λϋοντα, δόλωςε ϋνοχοσ και ζότηςε ϋλεοσ. Αποφαςύςτηκε η καθαύρεςη του Βενϋδικτου (ϋμεινε ςτον παπικϐ θρϐνο ϋνα μόνα και μια μϋρα) και ο υποβιβαςμϐσ του ςε διϊκονο. Εξορύςτηκε ςτο Αμβοϑργο και πϋθανε τον Ιοϑλιο του 965

132. Λέων VIII (965-965) Όπωσ εύδαμε ςτα δυο προηγοϑμενα κεφϊλαια ο Λέων VIII (Leo VIII) διορύςτηκε πϊπασ ςτισ 6 Δεκεμβρύου 964. Ο διοριςμϐσ του ϋγινε απϐ ϋνα ςυμβοϑλιο που ςυγκϊλεςε ο γερμανϐσ αυτοκρϊτορασ Όθων Ι. Σο ςυμβοϑλιο αυτϐ καθαύρεςε τον ϋκφυλο και διεφθαρμϋνο πϊπα Ιωϊννη XII και τοποθϋτηςε τον Λϋοντα ςτη θϋςη του. Ο Λϋων, πϋραςε ςε μια μϐλισ μϋρα ϐλουσ τουσ ιερατικοϑσ βαθμοϑσ και χειροτονόθηκε επύςκοποσ Ρώμησ. Όλη αυτό η κύνηςη όταν αντικανονικό και δεν ϋγινε δεκτό απϐ τον ρωμαώκϐ λαϐ και τον κλόρο. Μϐλισ ο Όθων ϋφυγε απϐ τη Ρώμη, ο Ιωϊννησ επανόλθε και ακϑρωςε την πρϊξη εκλογόσ του Λϋοντα. Ο Λϋων που φοβόθηκε ϐτι οι ϊνθρωποι του Ιωϊννη θα τον δολοφονοϑςαν, κατϋφυγε ςτην αυλό του Όθωνα. Για την περύοδο 6 Δεκεμβρύου 964-14 ΜαϏου 965 ο Λϋων θεωρεύται ϐτι δεν υπόρξε πϊπασ, αλλϊ αντίπαπασ. Ο Λέωλ VIII Ακϐμα και μετϊ το θϊνατο του Ιωϊννη ο λαϐσ δεν όθελε τον δοτϐ πϊπα Λϋοντα και εξϋλεξε τον Βενϋδικτο V. Αυτϐσ δεν ϋμεινε ςτο θρϐνο πϊνω απϐ ϋνα μόνα, γιατύ ο Όθων ειςϋβαλε ςτην Ρώμη και με ςυνοπτικϋσ διαδικαςύεσ καθαύρςε τον Βενϋδικτο και ο Λϋων ανακηρϑχθηκε και πϊλι (κανονικϐσ αυτό τη φορϊ) πϊπασ. Ο Λϋων όταν γϐνοσ αριςτοκρατικόσ ρωμαώκόσ οικογϋνειασ και πριν την ανϊδειξό του ωσ πϊπα όταν κρατικϐσ αξιωματοϑχοσ, υπεϑθυνοσ για τα δημϐςια ςχολεύα. Ψσ πϊπασ ϋζηςε ωσ την 1η Μαρτύου 965. Παρϊ το μικρϐ χρονικϐ διϊςτημα που βρϋθηκε ςτο θρϐνο του ποντύφικα, ο Λϋων εξϋδωςε [151]

πολυϊριθμεσ βοϑλεσ, οι περιςςϐτερεσ απϐ τισ οπούεσ χορηγοϑςαν προνϐμια ςτον Όθωνα και τουσ διαδϐχουσ του.

133. Ιωάννησ XIΙI (965-972) Σον αντιπαθό ςτο ρωμαώκϐ λαϐ πϊπα Λϋοντα, διαδϋχθηκε πϋντε μόνεσ μετϊ τον θϊνατϐ του, ο Ιωάννησ XIII (Ioannes XIII). Ϋταν παιδύ ευγενοϑσ ρωμαώκόσ οικογϋνειασ, γιοσ του Ιωϊννη που όταν επύςκοποσ. Ο Ιωϊννησ όταν κι αυτϐσ επύςκοποσ και παρϊλληλα όταν ςτϋλεχοσ του Βατικανοϑ και εύχε υπηρετόςει ωσ υπεϑθυνοσ τησ παπικόσ βιβλιοθόκησ. Εύχε λϊβει μϋροσ ςτισ ςυνϐδουσ που καθαύρεςαν και επανϋφεραν τον πϊπα Ιωϊννη XII. Εξελϋγη πϊπασ με την ςϑμφωνη γνώμη του αυτοκρϊτορα τησ Αγύασ Ρωμαώκόσ αυτοκρατορύασ Όθωνα II (γιου και διαδϐχου του Όθωνα Ι). Ο Ηωάλλεο XIII Η ξϋνη υποςτόριξη ϋκανε τον Ιωϊννη αντιπαθό και τον Δεκϋμβριο του 965 ξϋςπαςε εξϋγερςη. Ο πϊπασ ςυνελόφθη και φυλακύςτηκε, αλλϊ μετϊ απϐ λύγο καιρϐ δραπϋτευςε και με τη βοόθεια των Γερμανών υποςτηρικτών του, τον Νοϋμβριο 965 επανόλθε ςτη Ρώμη και ςτο θρϐνο του. Πολλού απϐ τουσ αντιπϊλουσ του βαςανύςτηκαν, τυφλώθηκαν ό εκτελϋςτηκαν. Σον Απρύλιο 972 ο Όθων παντρεϑτηκε την ανιψιϊ του αυτοκρϊτορα του Βυζαντύου Ιωϊννη Α’ Σςιμιςκό. Ο γϊμοσ τελϋςτηκε ςτην Ρώμη απϐ τον ύδιο τον πϊπα, ο οπούοσ επιθυμοϑςε την ςυμφιλύωςη τησ Δυτικόσ με την Ανατολικό Εκκληςύα. Ο Ιωϊννησ πϋθανε ςτισ 6 ΢επτεμβρύου του 972.

[152]

134. Βενέδικτοσ VI (973-974) Σϋςςερισ μόνεσ μετϊ το θϊνατο του Ιωϊννη XIII, νϋοσ πϊπασ εξελϋγη ο Βενέδικτοσ VI (Benedictus VI). Αιτύα τησ καθυςτϋρηςησ όταν η αναμενϐμενη ϋγκριςη τησ εκλογόσ του απϐ τον αυτοκρϊτορα τησ Αγύασ Ρωμαώκόσ αυτοκρατορύασ. Ο Βενϋδικτοσ όταν γεννημϋνοσ ςτην Ρώμη και ο πατϋρασ του Φύλντεμπραντ όταν γερμανικόσ καταγωγόσ. Πριν την εκλογό του όταν καρδινϊλιοσ ςτην εκκληςύα του Αγύου Θεοδώρου. Οι ευγενεύσ τησ Ρώμησ όταν δυςαρεςτημϋνοι με τον πϊπα και μϐνο απϐ το γεγονϐσ ϐτι εύχε την υποςτόριξη τησ μερύδασ τησ οπούασ τα μϋλη όταν οπαδού ό τυφλϊ ϐργανα του Γερμανοϑ βαςιλιϊ. Ϊτςι θεωροϑςαν και τον πϊπα ωσ μαριονϋτα του Όθωνα που απλώσ υπογρϊμμιζε την κυριαρχύα των Γερμανών ςτο Βατικανϐ και την Εκκληςύα. Ο Βελέδηθηνο VI Ο Όθων Ι πϋθανε λύγο μετϊ την εκλογό του Βενϋδικτου και τον διαδϋχθηκε ο γιοσ του Όθων II. Αυτόν την ευκαιρύα περύμεναν κϊποια μϋλη των ρωμαώκών αριςτοκρατικών οικογενειών Κρεςϋντι και Σουςκουλϊνι και ϊρπαξαν την εξουςύα τησ πϐλησ. Ϊτςι τον Ιοϑνιο του 974 ο Βενϋδικτοσ ςυνελόφθη και κλεύςτηκε ςτη φυλακό. Όταν ο Όθων ϋςτειλε ςτη Ρώμη εκπρϐςωπϐ του για να διαπραγματευτεύ την απελευθϋρωςη του πϊπα, ϋνα μϋλοσ τησ οικογϋνειασ Κρεςϋντι και ο καρδινϊλιοσ Υρϊνκο Υεροϑτςι (που θα γινϐταν λύγο αργϐτερα αντύπαπασ με το ϐνομα Βονιφϊτιοσ VI) ϋςτειλαν ςτην φυλακό ϋνα ιερϋα ονϐματι ΢τϋφανο, ο οπούοσ ςτραγγϊλιςε τον Βενϋδικτο μϋςα ςτη φυλακό.

[153]

135. Βενέδικτοσ VΙI (974-983) Μετϊ τη δολοφονύα του πϊπα Βενϋδικτου VI, ο φερϐμενοσ ωσ δολοφϐνοσ του Υρϊνκο Υεροϑτςι αυτοανακηρϑχθηκε πϊπασ (ςτην πραγματικϐτητα αναγνωρύζεται ωσ αντίπαπασ) με το ϐνομα Βονιφάτιοσ VII (Bonifatio VII) και κατϋλαβε το θρϐνο. Όμωσ ϋμεινε μϐλισ ϋνα μόνα και δώδεκα μϋρεσ, γιατύ ο απεςταλμϋνοσ του αυτοκρϊτορα Κϐμησ ΢ύςκο κατϋλαβε τη Ρώμη και ο Βονιφϊτιοσ αφοϑ ϊρπαξε τον παπικϐ θηςαυρϐ το ϋςκαςε και κατϋφυγε ςτην Κωνςταντινοϑπολη ϐπου τϋθηκε υπϐ την προςταςύα του αυτοκρϊτορα του Βυζαντύου Ιωϊννη Σςιμιςκό. Ο Βελέδηθηνο VII Ο πϊπασ που εξελϋγη απϐ τον κλόρο και το λαϐ τησ Ρώμησ με κανονικϋσ διαδικαςύεσ (και την ϋγκριςη του αυτοκρϊτορα Όθωνα) όταν ο Βενέδικτοσ VII (Benedictus VII), γϐνοσ ιςχυρόσ ρωμαώκόσ οικογϋνειασ. Αμϋςωσ μετϊ την εκλογό του ςυνεκλόθη ΢ϑνοδοσ που αφϐριςε τον αντύπαπα Βονιφϊτιο. Σα χρϐνια που ο Βενϋδικτοσ βριςκϐταν ςτον θρϐνο του Αγύου Πϋτρου όταν όςυχα για τη Ρωμαώκό Εκκληςύα. Ο πϊπασ προώθηςε τον μοναχιςμϐ και την εκκληςιαςτικό μεταρρϑθμιςη. Σο 981 ςυγκϊλεςε δυο ΢υνϐδουσ, ςτη βαςιλικό του Αγύου Πϋτρου και ςτο Λατερανϐ. Πϋθανε ςτισ 10 Ιουλύου 983.

[154]

136. Ιωάννησ XIV (983-984) Ο επϐμενοσ πϊπασ καταγϐταν απϐ την Παβύα και το κοςμικϐ του ϐνομα όταν Πϋτροσ. Τπηρετοϑςε ςτη Ρώμη ωσ αυτοκρατορικϐσ καγκελϊριοσ τησ Ιταλύασ και φυςικϊ η εκλογό του εγκρύθηκε απϐ τον αυτοκρϊτορα τησ Αγύασ Ρωμαώκόσ αυτοκρατορύασ Όθωνα Β’. Πόρε το ϐνομα Ιωάννησ XIV (Ioannes XIV), για να μην ϋχει το ύδιο ϐνομα με τον πρώτο επύςκοπο τησ Ρώμησ τον Ωγιο Πϋτρο. Σον μόνα τησ εκλογόσ του πϊπα (Δεκϋμβριοσ 983) πϋθανε ο Όθων II και τον διαδϋχθηκε ο τριετόσ γιοσ του Όθων III. Ο Γερμανϐσ μονϊρχησ πϋθανε ςτη Ρώμη και τϊφηκε ςτη βαςιλικό του Αγύου Πϋτρου. Μϐλισ ϋμαθε την εύδηςη του θανϊτου του αυτοκρϊτορα, ο αντίπαπασ Βονιφάτιοσ VII, επϋςτρεψε ςτη Ρώμη και με την βοόθεια υποςτηρικτών του ςυνϋλαβε τον πϊπα Ιωϊννη, τον φυλϊκιςε και ανόλθε και πϊλι ςτο παπικϐ θρϐνο. Ϋταν Απρύλιοσ 984. Σον Αϑγουςτο του ύδιου χρϐνου ο Ιωϊννησ πϋθανε ςτη φυλακό απϐ πεύνα ό απϐ τισ απϊνθρωπεσ ςυνθόκεσ τησ κρϊτηςόσ του. Ωλλεσ πηγϋσ υποςτηρύζουν ϐτι δολοφονόθηκε κατϐπιν διαταγόσ του αντύπαπα Βονιφϊτιου. Ο Ηωάλλεο XIV Ο Βονιφϊτιοσ που βαρυνϐταν με την κατηγορύα τησ δολοφονύασ και τησ αρπαγόσ του παπικοϑ ταμεύου, όταν τϐςο μιςητϐσ απϐ το λαϐ τησ Ρώμησ που δεν τολμοϑςε να εμφανιςτεύ δημοςύωσ. Σον Ιοϑλιο του 985 ξϋςπαςε εξϋγερςη εναντύον του, ο ϐχλοσ τον ςκϐτωςε και περιϋφερε το γυμνϐ πτώμα του ςτουσ δρϐμουσ τησ Ρώμησ.

[155]

[156]

137. Ιωάννησ XV (985-996) Μετϊ τη δολοφονύα το αντύπαπα Βονιφατύου ςτον θρϐνο τησ Επιςκοπόσ Ρώμησ ανόλθε ο Ιωάννησ XV (Ioannes XV). Ο νϋοσ πϊπασ όταν γιοσ του Λϋοντοσ, ενϐσ Ρωμαύου πρεςβυτϋρου. Παρϊ τισ αντιρρόςεισ μϋρουσ των ευγενών τησ Ρώμησ, την εκλογό του Ιωϊννη επϋβαλε η αυτοκρϊτειρα Θεοφανώ (αδελφό του βυζαντινοϑ αυτοκρϊτορα Ιωϊννη Σςιμιςκό) ωσ επύτροποσ του ανόλικου γιου τησ αυτοκρϊτορα Όθωνα III. Ο Ιωϊννησ ωσ πϊπασ ϋγινε γνωςτϐσ ωσ φύλοσ του χρόματοσ. Επύςησ προώθηςε τον νεποτιςμϐ, πρϊγμα που τον ϋκανε αντιπαθό ςτουσ πολύτεσ τησ Ρώμησ.

O Ηωάλλεο XV Κατϊ την εποχό που όταν πϊπασ ξϋςπαςε ςοβαρό διαμϊχη με την εκθρϐνιςη (991) του Αρχιεπιςκϐπου τησ Ρεμσ Αρνοϑλφου απϐ Γϊλλουσ κληρικοϑσ. Οι πρώτεσ κινόςεισ κατευναςμοϑ απϐ τον πϊπα ϋπεςαν ςτο κενϐ. Ο Αρνοϑλφοσ εύχε τοποθετηθεύ ςτη θϋςη αυτό το 988, απϐ τον Γϊλλο βαςιλιϊ Οϑγο Καπϋτο, αν και αντύπαλοσ του νϋου αρχιεπιςκϐπου όταν ο ανιψιϐσ του βαςιλιϊ, ο Κϊρολοσ τησ Λωρραύνησ. Ο Κϊρολοσ κατϊφερε να καταλϊβει την Ρεμσ και να ςυλλϊβει τον Αρνοϑλφο και να γύνει αυτϐσ αρχιεπύςκοποσ. Ο βαςιλιϊσ Οϑγοσ ϐμωσ θεώρηςε τον Κϊρολο ςφετεριςτό και απαύτηςε απϐ τον πϊπα να μην τον αναγνωρύςει. Παρϊλληλα ο Οϑγοσ ειςϋβαλε ςτη Ρεμσ και ςυνϋλαβε τον Κϊρολο και τον αρχιεπύςκοπο Αρνοϑλφο. Κατϐπιν ςυγκϊλεςε ΢ϑνοδο ςτην Ρεμσ ςτην οπούα αποφαςύςτηκε η ϋκπτωςη του Αρνοϑλφου και η τοποθϋτηςη του ηγουμϋνου Γερβϋρτου (Gerbert de Aurillac) ωσ αρχιεπιςκϐπου Αυτϐσ αργϐτερα θα γύνει πϊπασ με την ονομαςύα ΢ιλβϋςτροσ II. ΢’ αυτό τη ΢ϑνοδο ο Αρνοϑλφοσ επιτϋθηκε φραςτικϊ ςτον πϊπα, θεωρώντασ τον υπεϑθυνο για την καθαύρεςό του. Σο 996 ο αυτοκρϊτορασ Όθων III ϊρχιςε περιοδεύα ςτη Ιταλύα με τελικϐ προοριςμϐ τη Ρώμη, ϐπου ο πϊπασ θα τον ενθρϐνιζε με επιςημϐτητα. Όμωσ τον Μϊρτιο του 993 ο Ιωϊννησ πϋθανε ξαφνικϊ. Ο Όθων τοποθϋτηςε τον ςυγγενό του Μπροϑνο ωσ νϋο πϊπα με την ονομαςύα Γρηγϐριοσ V. [157]

138. Γρηγόριοσ V (996-999) Όπωσ εύδαμε αμϋςωσ μϐλισ μαθεϑτηκε ο θϊνατοσ του πϊπα Ιωϊννη XV, ο αυτοκρϊτορασ τησ Αγύασ Ρωμαώκόσ αυτοκρατορύασ Όθων III, τοποθϋτηςε ςτη θϋςη του τον Μπροϑνο (Bruno von Kärnthen). Ο νϋοσ – και πρώτοσ Γερμανϐσ - πϊπασ όταν μϐλισ 24 ετών και πόρε το παπικϐ ϐνομα Γρηγόριοσ V (Gregorius V). Απϐ τισ πρώτεσ πρϊξεισ του Γρηγϐριου ωσ πϊπα, όταν να ςτϋψει τον Όθωνα αυτοκρϊτορα. Αμϋςωσ μετϊ φρϐντιςε να αποκαταςτόςει ςτο θρϐνο τησ Αρχιεπιςκοπόσ τησ Ρεμσ τον Αρνοϑλφο, ενώ καθαύρεςε τον Γερβϋρτο (μελλοντικϐ πϊπα ΢ιλβϋςτρο II) και τον διϐριςε επύςκοπο τησ Ραβϋννασ. Ο Γρηγϐριοσ ϋδειξε την ευγνωμοςϑνη του ςτον αυτοκρϊτορα Όθωνα ενεργώντασ ωσ εκπρϐςωπϐσ του. Φορόγηςε πολλϊ προνϐμια ςε πληθώρα μοναςτηριών τησ Αγύασ Ρωμαώκόσ αυτοκρατορύασ. Ο Γξεγόξηνο V θαη ν Όζωλ III Σο 997 οι ευγενεύσ τησ Ρώμησ, που όταν δυςαρεςτημϋνοι απϐ την τοποθϋτηςη ςτη θϋςη του πϊπα ςυγγενό του αυτοκρϊτορα, επϋλεξαν ωσ (αντίπαπα) τον Ιωάννη XVI (Ioannes XVI). Αμϋςωσ ο Όθων αντϋδραςε δυναμικϊ και ϋςτειλε ςτρατεϑματα ςτην Ρώμη. Ο Ιωϊννησ ςυνελόφθη και οι ςτρατιώτεσ του Όθωνα του ϋκοψαν τη μϑτη, τα αυτιϊ, τη γλώςςα και αφοϑ τον τϑφλωςαν τον διαπϐμπευςαν ςτουσ δρϐμουσ τησ πϐλησ. Ο Ιωϊννησ κατϋφυγε ςε μοναςτόρι τησ Γερμανύασ, ϐπου πϋθανε το 1013. Ο Γρηγϐριοσ πϋθανε ξαφνικϊ ςτισ 18 Υεβρουαρύου 999. Λϋγεται ϐτι δολοφονόθηκε με δηλητόριο.

[158]

139. ΢ιλβέςτροσ II (999-1003) Σον Γρηγϐριο V διαδϋχθηκε ςτο θρϐνο του Αγύου Πϋτρου ο Γϊλλοσ Gerbert de Aurillac, ο οπούοσ εύχε τοποθετηθεύ αρχιεπύςκοποσ τησ Ρεμσ απϐ τον βαςιλιϊ Οϑγο Καπϋτο. Απϐ την θϋςη αυτό τον καθαύρεςε ο Γρηγϐριοσ και τον τοποθϋτηςε επύςκοπο Ραβϋννασ. Πιθανϐτατα επειδό ο Γρηγϐριοσ όταν αντιπαθόσ ωσ δοτϐσ (απϐ τον Όθωνα) πϊπασ, ο καθολικϐσ κλόροσ εξϋλεξε τον Γερβϋρτο, ο οπούοσ ϋλαβε το ϐνομα ΢ιλβέςτροσ II (Silvester II).

O ΢ιλβϋςτροσ όταν πολϑπλευρη προςωπικϐτητα και ϋνασ απϐ τουσ ελϊχιςτουσ πεφωτιςμϋνουσ και πραγματικϊ μορφωμϋνουσ ιερϊρχεσ του Μεςαύωνα. Εύχε ςπουδϊςει ςτην (υπϐ αραβικό κατοχό τϐτε) Ιςπανύα και διδϊχθηκε απϐ τουσ Ωραβεσ και προώθηςε ςτη Δϑςη τα μαθηματικϊ, τη μουςικό, την αραβικό-ελληνορωμαώκό γεωμετρύα και την αςτρονομύα και ειςόγαγε τη χρόςη του ϊβακα και του αςτρολϊβου. Ο ΢ηιβέζηξνο II Σο 969 ο τϐτε πϊπασ Ιωϊννησ XIII ϋπειςε τον αυτοκρϊτορα Όθωνα Ι (τον Μϋγα) να προςλϊβει τον Γερβϋρτο ωσ δϊςκαλο του γιου του. Όταν αργϐτερα ο νεαρϐσ διαδϋχθηκε τον πατϋρα του ωσ Όθων II, διϐριςε με τη ςειρϊ του τον ιερωμϋνο ωσ δϊςκαλο του γιου του

Όθωνα III. Ψσ πϊπασ ο ΢ιλβϋςτροσ πόρε αυςτηρϊ μϋτρα για την καταπολϋμηςη τησ ςιμωνύασ και τησ ςυνόθειασ των κληρικών να ςυντηροϑν παλλακύδεσ. Σο 1001 ο λαϐσ τησ Ρώμησ ξεςηκώθηκε κατϊ του αυτοκρϊτορα και ο πϊπασ κατϋφυγε ςτη Ραβϋννα. Ο Όθων προςπϊθηςε ανεπιτυχώσ δυο φορϋσ να καταλϊβει την Ρώμη, αλλϊ το 1002 πϋθανε. Ο ΢ιλβϋςτροσ επϋςτρεψε ςτο Βατικανϐ και πϋθανε λύγουσ μόνεσ αργϐτερα. Ο ΢ιλβϋςτροσ όταν πολϑπλευροσ επιςτόμων και πολυγραφϐτατοσ ςυγγραφϋασ. Εύχε δημιουργόςει μεγϊλη ςυλλογό χειρογρϊφων και [159]

πραγματειών (μεταξϑ των οπούων και πολλϊ χαμϋνα αραβικϊ ςυγγρϊμματα) για την θεολογύα, τα μαθηματικϊ, την αςτρονομύα, την μουςικό και ϊλλεσ επιςτόμεσ ό τϋχνεσ. Παρϊλληλα καταςκεϑαςε αςτρονομικϊ και μουςικϊ ϐργανα. Όλα τα παραπϊνω καθώσ και το γεγονϐσ ϐτι εύχε ςπουδϊςει ςτην μουςουλμανικό αραβοκρατοϑμενη Ιςπανύα, όταν αρκετϊ για να δημιουργηθεύ ο μϑθοσ ϐτι ο πϊπασ εύχε ςυνϊψει ςυμβϐλαιο με τον ΢ατανϊ και όταν ςυνεργϐσ του! Ο πϊπασ μεταξϑ ϊλλων κατηγορόθηκε ϐτι εύχε καταςκευϊςει ϋνα μπροϑτζινο γυναικεύο κεφϊλι (κϊτι ςαν τα ςημερινϊ ρομπϐτ) που μποροϑςε να απαντόςει ςε ερωτόςεισ με ϋνα «ναι» ό ϋνα «ϐχι». Ο πάπαο ΢ηιβέζηξνο ζπλαιιάζζεηαη κε ηνλ δηάβνιν Μϊλιςτα οι κατόγοροι του ΢ιλβϋςτρου ϋλεγαν ϐτι το κεφϊλι αυτϐ όταν ϋνασ θηλυκϐσ δαύμονασ ονϐματι Μεριδιϊνα. Όταν η γυναύκα αυτό όταν εν ζωό, εύχε δοκιμϊςει την ερωτικό απϐρριψη και η μεγϊλη απελπιςύα τησ την οδόγηςε ςτην δαιμονικό τησ κατϊςταςη. Ακϐμα μεταξϑ πολλών ϊλλων, οι φόμεσ ϋλεγαν ϐτι ο ΢ιλβϋςτροσ κϋρδιςε το θρϐνο του παύζοντασ ζϊρια με το ύδιο τον ΢ατανϊ.

[160]

140. Ιωάννησ XVII (1003) Επϐμενοσ πϊπασ εξελϋγη ο Ιωάννησ XVII (Ioannes XVII), γεννημϋνοσ ςτη Ρώμη. Σο κοςμικϐ του ϐνομα όταν Ιωϊννησ ΢ύκκο και ο πατϋρασ του ονομαζϐταν επύςησ Ιωϊννησ. Πριν γύνει ιερϋασ ο Ιωϊννησ όταν παντρεμϋνοσ και πατϋρασ τριών αγοριών που αργϐτερα ϋγιναν και οι τρεισ επύςκοποι. Ο Ηωάλλεο XVII Ση εκλογό του προώθηςε ο Ρωμαύοσ ευγενόσ και ιςχυρϐσ ϊντρασ τησ εποχόσ ο Κρεςϋντι, ο οπούοσ όταν αντύθετοσ με την πολιτικό διοριςμοϑ των παπών απϐ τον Γερμανϐ αυτοκρϊτορα. Σον Δεκϋμβριο 1003, επτϊ μόνεσ μετϊ την εκλογό του, ο Ιωϊννησ πϋθανε και ενταφιϊςτηκε ςτη βαςιλικό του Λατερανοϑ.

[161]

141. Ιωάννησ XVIII (1004-09) Και ο νϋοσ πϊπασ ο Ιωάννησ XVIII (Ioannes XVIII) όταν εκλεκτϐσ του ιςχυροϑ Ρωμαύου πατρικύου Ιωϊννη Κρεςϋντι. Ο Ιωϊννησ, Ρωμαύοσ, me το κοςμικϐ του ϐνομα Υαςϊνιουσ, όταν γιοσ του ιερϋα Λϋοντοσ. Κατϊ την περύοδο που ο Ιωϊννησ όταν πϊπασ, ο πληθυςμϐσ τησ Ρώμησ ϋζηςε δυο καταςτροφικϋσ επιδημύεσ χολϋρασ και μια επύθεςη ΢αρακηνών ςτησ ιταλικϋσ ακτϋσ. Ο Ηωάλλεο XVIII Ψσ πϊπασ ο Ιωϊννησ απαςχολόθηκε κυρύωσ με διοικητικϊ και εκκληςιαςτικϊ θϋματα. Εξουςιοδϐτηςε την Επιςκοπό τησ Βαμβϋργησ ςτη Γερμανύα να αναπτϑξει ιεραποςτολικό δρϊςη ςτουσ ςλαβικοϑσ λαοϑσ. Προςπϊθηςε να αποκαταςτόςει τισ ςχϋςεισ τησ Ρωμαώκόσ με την Ανατολικό Εκκληςύα, που όταν ςχεδϐν μϐνιμα διαταραγμϋνεσ. Σο 1009 ο Ιωϊννησ παραιτόθηκε και αποςϑρθηκε ςε μοναςτόρι, ϐπου μετϊ απϐ λύγο καιρϐ πϋθανε.

[162]

142. ΢έργιοσ IV (1009-12) Ακϐμα ϋνασ πϊπασ εξελϋγη με την υποςτόριξη του ϊρχοντα τησ Ρώμησ πατρικύου Ιωϊννη Κρεςϋντιουσ. Ϋταν ο ΢έργιοσ V (Sergius V), γιοσ του Πϋτρου, ενϐσ Ρωμαύου παπουτςό. Σο κοςμικϐ του ϐνομα όταν Pietro Martino Buccaporci. Παρϊ την ταπεινό του προϋλευςη, ο ΢ϋργιοσ εξελύχθηκε ςτουσ κϐλπουσ τησ Εκκληςύασ και πριν την εκλογό του όταν επύςκοποσ του Αλμπϊνο, μετϊ δε την παραύτηςη του Ιωϊννη XVIII τον διαδϋχθηκε ςτο θρϐνο του Αγύου Πϋτρου. Αν και θεωρόθηκε μαριονϋτα του Κρεςϋντι, ο ΢ϋργιοσ ϋδειξε ανεξαρτηςύα γνώμησ και λϋγεται ϐτι υποςτόριξε τουσ πολιτικοϑσ αντιπϊλουσ του ςτην Ρώμη. Ο ΢έξγηνο V Ο πϊπασ πόρε μϋτρα για να ανακουφύςει τουσ πολύτεσ τησ Ρώμησ απϐ την πεύνα. Επύςησ εύναι γνωςτϐ ϐτι εξϋδωςε παπικό Βοϑλα με την οπούα καλοϑςε τουσ Ωραβεσ να φϑγουν απϐ τουσ Αγύουσ Σϐπουσ. Αυτϐ ϋγινε με αφορμό την καταςτροφό μιασ καθολικόσ εκκληςύασ τησ Ιερουςαλόμ. Απϐ οριςμϋνουσ ιςτορικοϑσ αυτό η Βοϑλα θεωρεύται ο πρϐδρομοσ των ςταυροφοριών, που θα ξεκινόςουν ςτο τϋλοσ του αιώνα. Ο ΢ϋργιοσ πϋθανε ςτισ 12 ΜαϏου 1012. Τπϊρχει η υποψύα ϐτι δηλητηριϊςτηκε, καθώσ πϋθανε λύγεσ μϋρεσ μετϊ τον Κρεςϋντι Ενταφιϊςτηκε ςτη βαςιλικό του Λατερανοϑ.

[163]

143. Βενέδικτοσ VIΙI (1012-24) Σον ταπεινόσ καταγωγόσ πϊπα ΢ϋργιο, διαδϋχθηκε ϋνασ γϐνοσ τησ ιςχυρόσ αριςτοκρατικόσ ρωμαώκόσ οικογϋνειασ των Θεοφυλϊκτων, ο Βενέδικτοσ VIII (Benedictus VIII). Μετϊ το θϊνατο του πϊπα ΢ϋργιου, κϊποιοσ (αντίπαπασ) Γρηγόριοσ, υποςτηριζϐμενοσ απϐ ομϊδα που αντιπολιτευϐταν την φατρύα των Θεοφυλϊκτων, ανακόρυξε τον εαυτϐ του πϊπα, λύγεσ μϋρεσ πριν την επύςημη ανϊδειξη του Βενϋδικτου. Ο Γρηγϐριοσ εκδιώχθηκε απϐ τη Ρώμη και πόγε ςτη Γερμανύα, ϐπου ζότηςε την υποςτόριξη του αυτοκρϊτορα τησ Αγύασ Ρωμαώκόσ αυτοκρατορύασ (αγύου) Ερρύκου II. Όμωσ αυτϐσ αφοϑ εξϋταςε την κανονικϐτητα εκλογόσ του Βενϋδικτου, υποχρϋωςε τον Γρηγϐριο να απεκδυθεύ τα παπικϊ ενδϑματα. Ο Βελέδηθηνο VIII Κατϊ την περύοδο που ο Βενϋδικτοσ όταν πϊπασ, οι ΢αρακηνού ςυνϋχιςαν τισ επιθϋςεισ τουσ ςτην ιταλικό χερςϐνηςο και οι Νορμανδού ϊρχιςαν να εγκαθύςτανται ςε ιταλικϊ εδϊφη. Σο 1020 ο πϊπασ ταξύδεψε ςτη Γερμανύα προκειμϋνου να ςυζητόςει με τον αυτοκρϊτορα Ερρύκο για την νϋα απειλό των Βυζαντινών ςτα εδϊφη τησ Ιταλύασ. Ο αυτοκρϊτορασ ςυμφώνηςε να ςτεύλει ςτρατιωτικό μονϊδα για να αντιμετωπύςει πιθανό ειςβολό των Βυζαντινών. Ο Βενϋδικτοσ πϋθανε το 1024.

[164]

144. Ιωάννησ XIX (1024-32) Σον Βενϋδικτο διαδϋχθηκε ςτο θρϐνο τησ Επιςκοπόσ τησ Ρώμησ ο αδελφϐσ του Ιωάννησ XIX (Ioannes XIX), μϋλοσ κι αυτϐσ τησ αριςτοκρατικόσ ρωμαώκόσ οικογϋνειασ των Θεοφυλϊκτων. Πριν εκλεγεύ πϊπασ δεν όταν ιερωμϋνοσ αλλϊ μϋλοσ τησ Γερουςύασ και χειροτονόθηκε με ςυνοπτικϋσ διαδικαςύεσ επύςκοποσ. Ο πϊπασ όρθε ςε ςϑγκρουςη με τον πατριϊρχη Κωνςταντινοϑπολησ Ευςτϊθιο, ϐταν αρνόθηκε να αναγνωρύςει τη λϋξη Οικουμενικϐσ ςτον πατριαρχικϐ τύτλο.

O Ηωάλλεο XIX Σο Πϊςχα του 1027 ο αυτοκρϊτορασ τησ Αγύασ Ρωμαώκόσ αυτοκρατορύασ Ερρύκοσ II πϋθανε και ο πϊπασ ϋςτεψε διϊδοχϐ του τον Κονρϊδο II ςτη βαςιλικό του Αγύου Πϋτρου. Λϋγεται ϐτι ο Ιωϊννησ ςκοτώθηκε το 1042 κατϊ τη διϊρκεια εξϋγερςησ χωρικών, αλλϊ αυτϐ δεν ϋχει επιβεβαιωθεύ. Σον διαδϋχθηκε ο ανόλικοσ ανιψιϐσ του Βενϋδικτοσ IX

[165]

145. Βενέδικτοσ ΙΦ (1032-44, 1045 & 1047-48) Ο ρωμαώκϐσ αριςτοκρατικϐσ ούκοσ των Θεοφυλϊκτων ςυνϋχιςε να ελϋγχει την εκλογό των παπών και μετϊ το θϊνατο των δυο προηγοϑμενων αδελφών, του πϊπα Βενϋδικτου VIII και του Ιωϊννη XIX. Αυτό τη φορϊ ο νϋοσ πϊπασ Βενέδικτοσ IX (Benedictus IX) όταν ο μϐλισ εύκοςι (κατϊ ϊλλουσ ιςτορικοϑσ 18) ετών ανιψιϐσ τουσ, που ωσ τϐτε ϋφερε το κοςμικϐ ϐνομα Θεοφϑλακτοσ. Όλεσ οι ιςτορικϋσ πηγϋσ ςυμφωνοϑν πωσ ο πϊπασ αυτϐσ όταν ϋνασ απϐ τουσ πιο διεφθαρμϋνουσ και ϋκλυτουσ ιερϊρχεσ τησ ιςτορύασ, αντϊξιοσ – αν ϐχι χειρϐτεροσ - του μακρινοϑ ςυγγενό του πϊπα Ιωϊννη XII (955-964). Η ύδια η Καθολικό Εγκυκλοπαύδεια τον περιγρϊφει ωσ “ντροπό για τον θρόνο του Αγύου Πϋτρου καθώσ εύναι γνωςτό ότι εύχε βιϊςει αναρύθμητεσ γυναύκεσ». Ο προτεςτϊντησ ιςτορικϐσ του 18ου αιώνα ϋγραψε: «Ο Βενϋδικτοσ όταν ϋνασ δαύμονασ τησ κόλαςησ με ϊμφια ιερϋα, κατϋλαβε την ϋδρα του Αγύου Πϋτρου, εξευτελύζοντασ κϊθε Ιερό Μυςτόριο με τη χυδαιότητϊ του». Ο μεταγενϋςτερϐσ του πϊπασ Βύκτωρ III αναφϋρει ϐτι ο Βενϋδικτοσ βαρϑνεται με «βιαςμούσ, δολοφονύεσ και ϊλλεσ αποτρόπαιεσ πρϊξεισ». Ο Βελέδηθηνο IX Ο Βενϋδικτοσ εκτϐσ των ϊλλων όταν και ο πρώτοσ ανοικτϊ ομοφυλϐφιλοσ πϊπασ, χωρύσ να κϊνει διϊκριςη μεταξϑ ερωτικών ςυντρϐφων ανδρών ό γυναικών, κοριτςιών ό αγοριών. Τπϊρχουν μαρτυρύεσ ϐτι όταν και κτηνοβϊτησ. Σο 1036 οι Ρωμαύοι τον ϋδιωξαν απϐ τη Ρώμη, αλλϊ με την βοόθεια του αυτοκρϊτορα Κονρϊδου II γϑριςε ξανϊ πύςω. Σο 1044 η αντιπολιτευϐμενη μερύδα τον υποχρϋωςε να εγκαταλεύψει και πϊλι τη Ρώμη και ςτη θϋςη του εξϋλεξαν τον επύςκοπο τησ ΢αμπύνα Ιωϊννη, ωσ νϋο πϊπα με την ονομαςύα ΢ιλβϋςτροσ III. Σισ επϐμενεσ κιϐλασ εβδομϊδεσ ο Βενϋδικτοσ επανόλθε ςτο θρϐνο του με την βοόθεια ςτρατοϑ και υποβύβαςε τον ΢ιλβϋςτρο ςτην προηγοϑμενη επιςκοπικό του ϋδρα.

[166]

Λύγουσ μόνεσ αργϐτερα, η Εκκληςύα για να ξεφορτωθεύ τον πρϐξενο ςκανδϊλων πϊπα, ϋςτειλε τον νονϐ του, τον ιερϋα Ιωϊννη Γρατιανϐ (Giovanni dei Graziani) να τον πεύςει να παραιτηθεύ και να του πουλόςει την παπικό ϋδρα (!) ϋναντι ςεβαςτοϑ χρηματικοϑ ποςοϑ. Ωλλοι υποςτηρύζουν ϐτι ο Βενϋδικτοσ παραιτόθηκε, γιατύ όθελε να παντρευτεύ μια απϐ τισ πϊμπολλεσ ερωμϋνεσ του. Ο Ιωϊννησ Γρατιανϐσ διαδϋχθηκε τον αναδεξιμιϐ του ςτο θρϐνο με το ϐνομα πϊπασ Γρηγόριοσ VI. Όμωσ η Εκκληςύα δεν ξεφορτώθηκε τον αμαρτωλϐ πϊπα ϋτςι εϑκολα. Ο Βενϋδικτοσ ςϑντομα επϋςτρεψε ςτη Ρώμη και παρϋμεινε ςτο θρϐνο ωσ τον Ιοϑλιο 1046, αν και ο Γρηγϐριοσ VI όταν αναγνωριςμϋνοσ ωσ ο νϐμιμοσ πϊπασ. ΢υγχρϐνωσ και ο ΢ιλβϋςτροσ III όγειρε απαιτόςεισ επύ του θρϐνου. Μϑλοσ δηλαδό! Σο Δεκϋμβριο του 1046 ο αυτοκρϊτορασ Ερρύκοσ III επενϋβη και ςυγκϊλεςε ΢ϑνοδο, η οπούα αποφϊςιςε την καθαύρεςη του Βενϋδικτου και του ΢ιλβϋςτρου, ενώ παρϊλληλα υποχρϋωςε τον Γρηγϐριο ςε παραύτηςη με την κατηγορύα τησ ςιμωνύασ. Πρϊγματι εύχε καταβϊλει χρόματα για να αγορϊςει την παπικό ϋδρα. Για τη θϋςη του πϊπα εξελϋγη ο Γερμανϐσ επύςκοποσ ΢οϑιντγκερ με την παπικό ονομαςύα Κλόμησ II. Ο Βελέδηθηνο Ο πειςματϊρησ Βενϋδικτοσ δεν αναγνώριςε τισ αποφϊςεισ τησ ΢υνϐδου και δεν αποδϋχθηκε την καθαύρεςό του. Σον Οκτώβριο του 1047 και μϐλισ ο Κλόμησ πϋθανε, ο Βενϋδικτοσ κατϋλαβε το παλϊτι του Λατερανοϑ και ϋδιωξε την γερμανικό φρουρϊ απϐ την Ρώμη. Όμωσ το πρϊγμα εύχε παρατραβόξει και οϑτε ο λαϐσ οϑτε ο κλόροσ μποροϑςαν να ανεχθοϑν πλϋον αυτό την ανώμαλη κατϊςταςη. Σον Ιοϑλιο του 1048 εξελϋγη ϋνασ ακϐμα πϊπασ ο Δαμϊςιοσ II, ο οπούοσ αναγνωρύςτηκε αμϋςωσ ωσ νϐμιμοσ διϊδοχοσ του θρϐνου του Αγύου Πϋτρου. Ο Βενϋδικτοσ κατηγορόθηκε για ςιμωνύα και αφορύςτηκε. Αποςϑρθηκε ςε ϋνα μοναςτόρι τησ βϐρειασ Ιταλύασ, ϐπου φϋρεται να ϋζηςε βύο ενϊρετο.

[167]

146. ΢ιλβέςτροσ III (1045) Όταν τον Ιανουϊριο του 1045, ο πϊπασ Βενϋδικτοσ IX υποχρεώθηκε να απομακρυνθεύ απϐ τη Ρώμη εξ αιτύασ τησ απροκϊλυπτα ϋκλυτησ και ακϐλαςτησ ζωόσ του, ςτη θϋςη του εξελϋγη ο γεννημϋνοσ ςτη Ρώμη ΢ιλβέςτροσ III (Silvester III). Πριν εκλεγεύ πϊπασ ονομαζϐταν Giovanni dei Crescenzi-Ottaviani και όταν επύςκοποσ τησ ΢αμπύνασ. Ο Βενϋδικτοσ αντϋδραςε και αφϐριςε τον νϋο πϊπα και με βοόθεια ςτρατιωτικών τμημϊτων κατϋλαβε τη Ρώμη, εξεδύωξε τον ΢ιλβϋςτρο και κϊθιςε και πϊλι ςτο παπικϐ θρϐνο. Ο ΢ιλβϋςτροσ επανόλθε ςτα καθόκοντα τησ επιςκοπόσ τησ ΢αμπύνασ. Ο ΢ηιβέζηξνο III Απϐ οριςμϋνουσ ιςτορικοϑσ ο ΢ιλβϋςτροσ ςυγκαταλϋγεται ςτουσ αντύπαπεσ, αν και ςτα αρχεύα του Βατικανοϑ καταγρϊφεται ωσ επύςημοσ πϊπασ.

[168]

147. Βενέδικτοσ ΙΦ (1045) 2η θητεία Η δεϑτερη περύοδοσ που ο Βενέδικτοσ IX διετϋλεςε πϊπασ τησ Ρώμησ όταν πολϑ ςϑντομη (Απρύλιοσ-Μϊιοσ 1045). ΢ε δυο μόνεσ ποϑληςε τον ιερατικϐ του τύτλο ςτο νονϐ του ιερϋα Ιωϊννη Γρατιανϐ (Giovanni dei Graziani) ο οπούοσ τον διαδϋχθηκε με την ονομαςύα Γρηγϐριοσ VI.

[169]

148. Γρηγόριοσ VI (1045-46) Ο ρωμαώκόσ καταγωγόσ ιερϋασ Giovanni dei Graziani όταν νονϐσ του Βενϋδικτου IX, που αναδεύχθηκε πϊπασ ςτην ηλικύα των 20 ετών, αλλϊ αποδεύχθηκε διεφθαρμϋνοσ και ϋκλυτοσ. Ο Βενϋδικτοσ ποϑληςε την παπικό ϋδρα ςτο νονϐ του ϋναντι ςεβαςτοϑ χρηματικοϑ ποςοϑ. Ωλλοι ιςτορικού ιςχυρύζονται ϐτι ο Βενϋδικτοσ παραιτόθηκε οικειοθελώσ για να παντρευτεύ. Όποια και αν εύναι η αλόθεια ο Ιωϊννησ αναδεύχθηκε πϊπασ με την ονομαςύα Γρηγόριοσ VI (Gregorius VI). Όμωσ η ανϊδειξη του νϋου πϊπα δεν ϋφερε την ειρόνη ςτουσ κϐλπουσ τησ Ρωμαώκόσ Εκκληςύασ. Ο επύςκοποσ τησ ΢αμπύνασ Ιωϊννησ που εύχε αναδειχθεύ για λύγο πϊπασ (΢ιλβϋςτροσ III) θϋληςε να επανϋλθει ςτο θρϐνο. Σαυτϐχρονα και ο Βενϋδικτοσ εξεδόλωςε την ύδια επιθυμύα δηλώνοντασ ϐτι δεν ςκοπεϑει να παντρευτεύ και ϐτι ανακαλεύ την παραύτηςό του. Ο Γξεγόξηνο VI Σην κατϊςταςη ανϋλαβε να εκκαθαρύςει το αυτοκρϊτορασ τησ Αγύασ Ρωμαώκόσ αυτοκρατορύασ Ερρύκοσ III, ο οπούοσ ςυγκϊλεςε ΢ϑνοδο που αποφϊςιςε την καθαύρεςη του Βενϋδικτου και του ΢ιλβϋςτρου, ενώ παρϊλληλα υποχρϋωςε τον Γρηγϐριο ςε παραύτηςη με την κατηγορύα τησ ςιμωνύασ, με την αιτιολογύα ϐτι εξαγϐραςε την παπικό ϋδρα ϋναντι χρηματικών ανταλλαγμϊτων. Για τη θϋςη του πϊπα εξελϋγη ο Γερμανϐσ επύςκοποσ τησ Βαμβϋργησ ΢οϑιντγκερ με την παπικό ονομαςύα Κλόμησ II. Ο Γρηγϐριοσ αποςϑρθηκε ςτη Γερμανύα ϐπου πϋθανε μετϊ απϐ λύγα χρϐνια.

[170]

149. Κλήμησ II (1046-47) Όπωσ εύδαμε πιο πϊνω η κατϊςταςη ςτη Ρωμαώκό Εκκληςύα δεν όταν ομαλό, εξ αιτύασ του διεφθαρμϋνου πϊπα Βενϋδικτου IX και τησ εναλλαγόσ διαφϐρων ϊλλων ιεραρχών ςτο θρϐνο τησ επιςκοπόσ τησ Ρώμησ. Σο 1046 ο αυτοκρϊτορασ Ερρύκοσ III ςυγκϊλεςε ΢ϑνοδο που αποφϊςιςε την καθαύρεςη του Βενϋδικτου, ενώ παρϊλληλα υποχρϋωςε τον πϊπα Γρηγϐριο VI ςε παραύτηςη με την κατηγορύα τησ ςιμωνύασ, με την αιτιολογύα ϐτι εξαγϐραςε την παπικό ϋδρα ϋναντι χρηματικών ανταλλαγμϊτων. Για τη θϋςη του πϊπα εξελϋγη ο Γερμανϐσ επύςκοποσ τησ Βαμβϋργησ Suidger von Morsleben με την παπικό ονομαςύα Κλήμησ II (Clemens II). Ο Κιήκεο II Αμϋςωσ μετϊ την εκλογό του ο Κλόμησ πόγε ςτη Ρώμη και ϋςτεψε με επιςημϐτητα τον Ερρύκο αυτοκρϊτορασ τησ Αγύασ Ρωμαώκόσ αυτοκρατορύασ. Ο Κλόμησ αντύθετα με την ωσ τϐτε επικρατοϑςα τακτικό, κρϊτηςε και την Επιςκοπό τησ Βαμβϋργησ. Σο φθινϐπωρο το 1047 ο Κλόμησ πόγε ςτη Γερμανύα και κατϊ την επιςτροφό ςτη Ρώμη πϋθανε. Ενταφιϊςτηκε ςτην Βαμβϋργη και εύναι ο μοναδικϐσ πϊπασ που εύναι ενταφιαςμϋνοσ βϐρεια των Ωλπεων.

[171]

150. Βενέδικτοσ ΙΦ (1047-48) 3η θητεία Μϐλισ μαθεϑτηκε ο θϊνατοσ του πϊπα Κλόμη II, o Βενέδικτοσ IX ϋδιωξε την φρουρϊ των Γερμανών τησ Ρώμησ και κατϋλαβε το παλϊτι του Λατερανοϑ και φυςικϊ και την παπικό ϋδρα (για τρύτη φορϊ). Ο Βελέδηθηνο ΗΥ Όμωσ ο λαϐσ και ο κλόροσ τησ Ρώμησ δεν μποροϑςαν να δεχθοϑν ϐτι ςτο θρϐνο του Αγύου Πϋτρου κϊθιςε για μια ακϐμα φορϊ ο διεφθαρμϋνοσ, λϊγνοσ, ϊθλιοσ και ϋκφυλοσ Βενϋδικτοσ. Σο Ιοϑλιο του 1048 εξϋλεξαν ακϐμα ϋνα διϊδοχο του Βενϋδικτου, τον Δαμϊςιο II. Ο Βενϋδικτοσ κατηγορόθηκε για ςιμωνύα και αφορύςτηκε. Αποςϑρθηκε ςε ϋνα μοναςτόρι τησ βϐρειασ Ιταλύασ, ϐπου φϋρεται να ϋζηςε ενϊρετα ωσ το θϊνατϐ του.

[172]

151. Δαμάςιοσ II (1048) Μετϊ την οριςτικό απομϊκρυνςη του ϊθλιου πϊπα Βενϋδικτου ΙΦ, τον Ιοϑλιο του 1048, ο αυτοκρϊτορασ Ερρύκοσ III πρϐτεινε τον Βαυαρϐ Πϐππο, επύςκοπο του Μπρύξεν για την κϊλυψη τησ κενόσ παπικόσ ϋδρασ. Ϋταν ο τρύτοσ Γερμανϐσ πϊπασ και πόρε το ϐνομα Δαμάςιοσ II (Damasus II). Ο Γακάζηνο II Σο ποντιφικϊτο του Δαμϊςιου ϐμωσ όταν ϋνα απϐ τα ςυντομϐτερα τησ ιςτορύασ αφοϑ 23 μϋρεσ μετϊ την εκλογό του ο πϊπασ πϋθανε. Τπόρξαν φόμεσ ϐτι ο Δαμϊςιοσ δηλητηριϊςτηκε, αλλϊ το πιθανϐτερο εύναι ϐτι πϋθανε απϐ ελονοςύα.

[173]

152. Λέων ΙΦ (1049-54) Σον πϊπα Δαμϊςιο διαδϋχθηκε ςτο θρϐνο τησ επιςκοπόσ τησ Ρώμησ ϋνασ ακϐμα Γερμανϐσ ο Bruno of Egisheim-Dagsburg απϐ την Αλςατύα (ςόμερα γαλλικό επαρχύα), ο πϊπασ (ϊγιοσ) Λέων IX (Leo IX). Η οικογϋνειϊ του όταν ευγενικόσ καταγωγόσ και ο πατϋρασ του κϐμησ Οϑγκο όταν ςυγγενόσ του αυτοκρϊτορα Κονρϊδου II. Σο 1026 ϋγινε επύςκοποσ τησ Σουλ και ςυνεργϊςτηκε τϐςο με τον Κονρϊδο ϐςο και με το διϊδοχϐ του Ερρύκο III. Για την εκλογό του ςυνόνεςαν τϐςο ο αυτοκρϊτορασ ϐςο και οι εκπρϐςωποι τησ Εκκληςύασ, αλλϊ ο Λϋων πρϐτεινε η εκλογό του να γύνει δημοκρατικϊ απϐ τον κλόρο και το λαϐ τησ Ρώμησ. Σα Φριςτοϑγεννα του 1049 ο Λϋων ξεκύνηςε για τη Ρώμη ϋχοντασ ςτη ςυνοδεύα του τον νεαρϐ μοναχϐ Φύλντεμπραντ, που αργϐτερα θα γύνει κι αυτϐσ πϊπασ με το ϐνομα Γρηγόριοσ VII. Ο Λϋων ϋφταςε ςτη Ρώμη με λιτό περιβολό προςκυνητό και ϋγινε δεκτϐσ με ενθουςιαςμϐ απϐ τον λαϐ τησ πϐλησ. Ο Λέωλ IX Ο Λϋων πραγματοπούηςε αρκετϋσ μεταρρυθμύςεισ ςτην Ρωμαώκό Εκκληςύα, μεταξϑ των οπούων την αγαμύα των κληρικών και την θϋςπιςη τιμωρύασ ςε αδικόματα ςιμωνύασ. Μεγϊλο μϋροσ του χρϐνου του το κατανϊλωςε ςε επιςκϋψεισ και περιοδεύεσ ςτην Ιταλύα, Γερμανύα και Γαλλύα. Επύςησ οργϊνωςε εκςτρατεύα κατϊ των Νορμανδών. Αν και ηττόθηκε, ϋγινε δεκτϐσ απϐ τουσ νικητϋσ του με ςεβαςμϐ και ενδεύξεισ πύςτησ, ςεβαςμοϑ και υποταγόσ. Σο ϐνομα του Λϋοντα ςυνδϋθηκε με την ϋναρξη του αποκαλοϑμενου Μεγϊλου ΢χύςματοσ των Εκκληςιών. Ο πϊπασ ϋςτειλε μια τριμελό αντιπροςωπεύα ςτην Κωνςταντινοϑπολη με επικεφαλόσ τον καρδινϊλιο Ουμβϋρτο. Ο τελευταύοσ παρϋδωςε ςτον πατριϊρχη Μιχαόλ Κηρουλϊριο, επιςτολό του πϊπα με την [174]

οπούα επϋκρινε το πατριαρχεύο για την μη προςθόκη του Filioque ςτο ΢ϑμβολο τησ Πύςτεωσ. Ο πατριϊρχησ αρνόθηκε περαιτϋρω ςυζότηςη με τουσ απεςταλμϋνουσ του πϊπα. Ϋταν η αφορμό τησ ϋναρξησ του ΢χύςματοσ, το οπούο επιβεβαιώθηκε το πρωύ του ΢αββϊτου 16 Ιουλύου 1054, ϐταν ο καρδινϊλιοσ Ουμβϋρτοσ και οι ϊλλοι δυο απεςταλμϋνοι του πϊπα μπόκαν ςτο ναϐ τησ Αγύασ ΢οφύα και κατϋθεςαν πϊνω ςτην Αγύα Σρϊπεζα μια παπικό Βοϑλα που περιεύχε τον αφοριςμϐ του πατριϊρχη Μιχαόλ. Κατϐπιν αποχώρηςαν αναθεματύζοντασ τον πατριϊρχη μπροςτϊ ςτον αυτοκρϊτορα κα το εκκληςύαςμα. Ϊνασ διϊκονοσ κϊλεςε τουσ τρεισ να πϊρουν πύςω την παπικό Βοϑλα και ϐταν αυτού αρνόθηκαν, την πϋταξε ςτο δρϐμο. Ο πάπαο Λέωλ IX Ο πατριϊρχησ με τη ςειρϊ του ςυγκϊλεςε την ΢ϑνοδο του Πατριαρχεύου η οπούα με την απϐφαςό τησ ςτισ 20 Ιουλύου 1054, αναθεμϊτιςε τουσ τρεισ απεςταλμϋνουσ. Με την απϐφαςη ςυντϊχθηκαν και οι πατριϊρχεσ Αλεξανδρεύασ, Αντιοχεύασ και Ιεροςολϑμων. Σην Κυριακό 24 Ιουλύου ο αναθεματιςμϐσ αναγνώςτηκε απϐ το βόμα τησ Αγύασ ΢οφύασ. Όλα τα παραπϊνω δεν τα ϋμαθε ποτϋ ο πϊπασ Λϋων γιατύ πϋθανε ςτισ 19 Απριλύου του 1054.

[175]

153. Βίκτωρ II(1055-57) Σον Γερμανϐ Λϋοντα, διαδϋχθηκε ϋνασ ϊλλοσ Γερμανϐσ ο Gebhard, Count of Calw, Tollenstein and Hirschberg, που επϋλεξε το παπικϐ ϐνομα Βίκτωρ II (Victor II). Ϋταν ςυγγενόσ του αυτοκρϊτορα Ερρύκου III, τησ Αγύασ Ρωμαώκόσ Αυτοκρατορύασ. Λϐγω αυτόσ τησ ςυγγϋνειασ εύχε όδη διοριςτεύ επύςκοποσ του Ϊιχςτετ ςε ηλικύα μϐλισ 24 ετών. Φειροτονόθηκε πϊπασ τον Απρύλιο του 1055, ϋνα χρϐνο μετϊ το θϊνατο του προκατϐχου του. Ο Βίθηωξ II Σον Ιοϑνιο 1055 ο πϊπασ ςυνϊντηςε τον αυτοκρϊτορα ςτην Υλωρεντύα, ϐπου μια ΢ϑνοδοσ επικϑρωςε τισ αποφϊςεισ για την αγαμύα των κληρικών και την καταδύκη τησ ςιμωνύασ. Ϋταν κοντϊ ςτον Ερρύκο ϐταν αυτϐσ πϋθανε ςτισ 5 Οκτωβρύου 1056 και αμϋςωσ, εκτϐσ απϐ την προςταςύα του βρϋφουσ-διαδϐχου Ερρύκου IV, ανϋλαβε και καθόκοντα ςυμβοϑλου τησ αντιβαςύλιςςασ Αγνόσ. Όμωσ λύγο μετϊ την επιςτροφό του ςτη Ρώμη ο Βύκτωρ πϋθανε και ενταφιϊςτηκε ςτην ΢ϊντα Μαρύα Ροτϐντα τησ Ραβϋννασ.

[176]

154. ΢τέφανοσ IΦ (1057-58) Διϊδοχοσ του πϊπα Βύκτορα II όταν ο Γϊλλοσ αριςτοκρϊτησ Υρειδερύκοσ τησ Λορϋνησ (Frédéric de Lorraine) που εύχε χειροτονηθεύ καρδινϊλιοσ απϐ τον πϊπα Λϋοντα IX και εύχε διοριςτεύ ηγοϑμενοσ του μοναςτηριοϑ Μϐντε Καςύνο απϐ τον προκϊτοχϐ του. Διϊλεξε το παπικϐ ϐνομα ΢τέφανοσ IX (Stephanus IX) και ετϋθη επικεφαλόσ τησ Καθολικόσ Εκκληςύασ τον Αϑγουςτο του 1057. Ο ΢ηέθαλνο IX ΢χεδύαζε εκςτρατεύα κατϊ των Νορμανδών που εύχαν καταλϊβει μϋροσ τησ Ιταλύασ, ϐταν τον βρόκε ο θϊνατοσ ςτη Υλωρεντύα τον Μϊρτιο του 1058.

[177]

155. Νικόλαοσ II (1058-61) Μϐλισ τα νϋα του θανϊτου του πϊπα ΢τϋφανου ϋφταςαν ςτην Ρώμη, η ιςχυρό αριςτοκρατικό παρϊταξη τησ πϐλησ, Σουςκουλϊνι εξϋλεξε με αντικανονικϋσ διαδικαςύεσ τον αντίπαπα Βενέδικτο Φ (Benedictus X). Η εκλογό του καταγγϋλθηκε απϐ πολλοϑσ καρδινϊλιουσ ωσ προώϐν χρηματικόσ ςυναλλαγόσ και διαφθορϊσ και οι περιςςϐτεροι απϐ αυτοϑσ ϋφυγαν απϐ τη Ρώμη και κατϋφυγαν ςτη Υλωρεντύα. Αυτού μαζύ με ϊλλουσ ιερωμϋνουσ ϐπωσ ο Φύλντεμπραντ (αργϐτερα θα γύνει κι αυτϐσ πϊπασ με το ϐνομα Γρηγϐριοσ V) ςυγκεντρώθηκαν ςτη ΢ιϋνα και τον Δεκϋμβριο 1058 και αποφϊςιςαν να εκλϋξουν ωσ πϊπα τον Gérard de Bourgogne ωσ κανονικϐ πϊπα, που πόρε την ονομαςύα Νικόλαοσ II (Nicholaus II). Ο Νηθόιανο II Ο Νικϐλαοσ ξεκύνηςε αμϋςωσ για τη Ρώμη και ςτη διαδρομό ςυγκϊλεςε ΢ϑνοδο ςτο ΢οϑτρι, ϐπου αποφαςύςτηκε η καθαύρεςη και ο αφοριςμϐσ του Βενϋδικτου. Όταν ο Νικϐλαοσ ϋφταςε ςτη Ρώμη αποφϊςιςε με την βοόθεια των Νορμανδών, να κηρϑξει τον πϐλεμο ςτον Βενϋδικτο, ο οπούοσ εύχε καταφϑγει ςε ϋνα κϊςτρο. Ο Βενϋδικτοσ ϋχαςε τον πϐλεμο και υποχρεώθηκε να παραδοθεύ και να παραδεχθεύ την αντικανονικϐτητα τησ εκλογόσ του. Για να εδραιώςει τη θϋςη του ο Νικϐλαοσ προχώρηςε ςε περαιτϋρω ςϑςφιγξη των ςυμμαχικών δεςμών τησ Ρώμησ με τουσ Νορμανδοϑσ, που κατεύχαν την ΢ικελύα και μεγϊλο μϋροσ τησ Νϐτιασ Ιταλύασ. Όπωσ ϋχουμε δει ςε προηγοϑμενεσ ςελύδεσ, ωσ τϐτε η εκλογό του εκϊςτοτε πϊπα όταν υπϐθεςη τησ ρωμαώκόσ αριςτοκρατύασ ό του πιο ιςχυροϑ κοςμικοϑ ηγεμϐνα τησ εποχόσ (του αυτοκρϊτορα του Βυζαντύου ό τησ Αγύασ Ρωμαώκόσ αυτοκρατορύασ). Ο πϊπασ Νικϐλαοσ θϋληςε να αναμορφώςει το ςϑςτημα εκλογόσ του νϋου πϊπα. Σο Πϊςχα το 1059 ςυγκϊλεςε ΢ϑνοδο ςτο Λατερανϐ ςτην οπούα παρϋςτηςαν 113 επύςκοποι. Η ΢ϑνοδοσ, μεταξϑ ϊλλων, πόρε την απϐφαςη ϐτι ςτο μϋλλον η εκλογό πϊπα θα γύνεται απϐ το Κονκλϊβιο των καρδιναλύων που θα ςυνϋρχεται ςτη Ρώμη. Ο Νικϐλαοσ πϋθανε ςτισ 27 Ιουλύου του 1061

[178]

156. Αλέξανδροσ II (1061-73) Σον Νικϐλαο διαδϋχθηκε με κανονικϋσ διαδικαςύεσ ο επύςκοποσ τησ Λοϑκα Anselmo da Baggio, που πόρε το παπικϐ ϐνομα Αλέξανδροσ II (Alexander II). Ο Αλϋξανδροσ εύχε γεννηθεύ ςτο Μιλϊνο και όταν ςτενϐσ ςυνεργϊτησ του Γερμανοϑ επιςκϐπου Φύλντεμπραντ (αργϐτερα θα γύνει κι αυτϐσ πϊπασ με το ϐνομα Γρηγόριοσ V) ςτον αγώνα του κατϊ τησ ςιμωνύασ και υπϋρ τησ αγαμύασ των κληρικών. Η εκλογό του Αλεξϊνδρου ϋγινε με τισ διαδικαςύεσ που εύχαν αποφαςιςτεύ απϐ την ΢ϑνοδο, που εύχε ςυγκαλϋςει ο πϊπασ Νικϐλαοσ II, αλλϊ δεν εύχε την ςυγκατϊθεςη τησ γερμανικόσ αυλόσ. Ο αυτοκρϊτορασ τησ Αγύασ Ρωμαώκόσ αυτοκρατορύασ αποφϊςιςε να χρύςει πϊπα τον επύςκοπο τησ Πϊρμασ, που ϋγινε γνωςτϐσ ωσ αντίπαπασ Ονώριοσ. Ο Ονώριοσ βϊδιςε αμϋςωσ προσ την Ρώμη και απεύληςε προσ ςτιγμό την εξουςύα του Αλεξϊνδρου. Όμωσ ςϑντομα η κατϊςταςη εξομαλϑνθηκε με την οριςτικό επικρϊτηςη του κανονικοϑ πϊπα. Ο Αιέμαλδξνο II Σο 1065 ο Αλϋξανδροσ απϋρριψε την ιδϋα του προςηλυτιςμοϑ των Εβραύων δια τησ βύασ. Σον ύδιο χρϐνο κϊλεςε τον χριςτιανικϐ κϐςμο να προετοιμαςτεύ για μια ςταυροφορύα κατϊ των Μαυριτανών τησ Ιςπανύασ. Σο 1066, μετϊ την ειςβολό των Νορμανδών ςτην Αγγλύα και την ιςτορικό μϊχη του Φϊςτινγκσ, ο νικητόσ Γουλιϋλμοσ ο Κατακτητόσ ϋςτειλε πρεςβεύα ςτο Βατικανϐ και ζότηςε την ευλογύα του πϊπα και την αναγνώριςη του ωσ κυρύαρχου ηγεμϐνα τησ Αγγλύασ. Ο Αλϋξανδροσ δώριςε ςτον βαςιλιϊ των Νορμανδών ϋνα παπικϐ δαχτυλύδι με τον Ωγιο Πϋτρο και εξϋδωςε Βοϑλα με την οπούα ϋδινε εντολϋσ ςτον κλόρο τησ Αγγλύασ να αναγνωρύςει τον Γουλιϋλμο ωσ τον νϐμιμο βαςιλιϊ τησ χώρασ. Ο Αλϋξανδροσ πϋθανε ςτισ 21 Απριλύου 1073

[179]

157. Γρηγόριοσ VII (1073-85) Ϋρθε η ςειρϊ του Γερμανοϑ ιερωμϋνου Hildebrand of Sovana να καθύςει ςτο θρϐνο του Αγύου Πϋτρου ωσ ο 157οσ πϊπασ, ο (ϊγιοσ) Γρηγόριοσ VII (Gregorius VIII). Ο Γρηγϐριοσ εξελϋγη με κανονικϋσ διαδικαςύεσ απϐ το Κονκλϊβιο των καρδιναλύων. Θεωρεύται ϋνασ απϐ τουσ ςημαντικοϑσ μεταρρυθμιςτϋσ ιερϊρχεσ τησ Καθολικόσ Εκκληςύασ και εύναι γνωςτϐσ για την αντιπαρϊθεςη που εύχε με τον αυτοκρϊτορα τησ Αγύασ Ρωμαώκόσ αυτοκρατορύασ Ερρύκο IV, για το ποιοσ εύχε το δικαύωμα εκλογόσ πϊπα, το Κονκλϊβιο των καρδιναλύων ό ο κοςμικϐσ μονϊρχησ. Ο Γξεγόξηνο VII Ο Γρηγϐριοσ κατηγορόθηκε απϐ πολλοϑσ, ϐτι ϋκανε κακό χρόςη τησ εξουςύασ του και προχώρηςε ςε βαςανιςμοϑσ και εκτελϋςεισ χωρύσ δύκεσ, καθώσ και ςε αδικαιολϐγητουσ αφοριςμοϑσ αντιπϊλων του. Πϊντωσ όταν ϐντωσ αυςτηρϐσ ςτα θϋματα τησ ςιμωνύασ και τησ αγαμύασ των κληρικών, ενώ εξϋδωςε διϊταγμα με το οπούο ϐριζε ϐτι δικαύωμα διοριςμοϑ και παϑςησ των επιςκϐπων εύχε μϐνο ο πϊπασ. Σο διϊταγμα αυτϐ όταν η αφορμό τησ διαμϊχησ μεταξϑ του αυτοκρϊτορα και του ποντύφικα, η οπούα πόρε μεγϊλεσ διαςτϊςεισ. ςε ςημεύο που ο ϋνασ δεν αναγνώριζε την δικαιοδοςύα οϑτε την νομιμϐτητα του ϊλλου. Ο Γρηγϐριοσ αφϐριςε τον αυτοκρϊτορα και μετϊ απϐ αυτϐν τον αφοριςμϐ, η θϋςη του Ερρύκου όταν πολϑ δϑςκολη. Ο παπικϐσ λεγϊτοσ ςυγκϋντρωςε τουσ πρύγκιπεσ τησ Γερμανύασ με ςτϐχο την εκλογό νϋου αυτοκρϊτορα. Η ϋλλειψη ςυνεννϐηςησ μεταξϑ των πριγκύπων ωσ προσ τον πρϐςωπο του διαδϐχου ϋςωςε τον θρϐνο του Ερρύκου, ο οπούοσ ϐμωσ προειδοποιόθηκε ϐτι αν δεν δεύξει τον απαιτοϑμενο ςεβαςμϐ ςτον πϊπα, θα θεωρηθεύ ϋκπτωτοσ. Ο Ερρύκοσ προςπϊθηςε να βρει τρϐπουσ ςυμβιβαςμοϑ με τον Γρηγϐριο αλλϊ ο πϊπασ όταν αμετϊπειςτοσ. Σο 1080 ανϊγγειλε δεϑτερο αφοριςμϐ και ϋκπτωςη του αυτοκρϊτορα και αυτϐσ ςε [180]

απϊντηςη διϐριςε ϋνα ϊλλο πϊπα, τον αντίπαπα Κλήμη III (Clemens III). Ο Κλόμησ όταν αντύπαπασ ωσ το ϋτοσ 1100, δηλαδό όταν αντύπαλοσ ϐχι μϐνο του Γρηγορύου, αλλϊ και των επϐμενων τριών παπών. Η κατϊςταςη εύχε εκτραχυνθεύ και οι πρύγκιπεσ και ευγενεύσ χωρύςτηκαν ςε οπαδοϑσ του πϊπα ό του Ερρύκου και ξϋςπαςαν αιματηρϋσ ςυγκροϑςεισ. Σο 1084 ο Ερρύκοσ κατϋλαβε με το ςτρατϐ του τη Ρώμη και ο Γρηγϐριοσ εξορύςτηκε ςτο Κϊςτρο του ΢αν Ωντζελο και αφϐριςε ακϐμα μια φορϊ τον αυτοκρϊτορα. Ο Ερρύκοσ ενθρϐνιςε επιςόμωσ ωσ πϊπα τον αντύπαπα Κλόμη και αυτϐσ αντύςτοιχα ϋςτεψε αυτοκρϊτορα τον Ερρύκο. Γηακάρε απηνθξάηνξα-πάπα Ο πϊπασ Γρηγϐριοσ πϋθανε ςτην εξορύα τον επϐμενο χρϐνο. Ψσ πϊπασ ενδυνϊμωςε πολϑ την εξουςύα τησ Ρωμαώκόσ αυτοκρατορύασ, ςυνϊπτοντασ ςυμμαχύεσ με πολλοϑσ κοςμικοϑσ και εκκληςιαςτικοϑσ ϊρχοντεσ. Η Κορςικό, η ΢αρδηνύα, η Ιςπανύα, η Ουγγαρύα και η Κροατύα ανόκαν θεωρητικϊ ςτην Ρωμαώκό Εκκληςύα. Ο Γρηγϐριοσ ςυνϋςφιξε τισ ςχϋςεισ του με τουσ βαςιλεύσ τησ Δανύασ, τησ Αγγλύασ, τησ Πολωνύασ και τησ Γαλλύασ διορύζοντεσ επιςκϐπουσ τησ απϐλυτησ επιρροόσ του. Παρϊλληλα θϋληςε να αποκαταςτόςει τισ ςχϋςεισ τησ Καθολικόσ με την Ανατολικό Εκκληςύα που εύχαν διαρραγεύ μετϊ το Μεγϊλο ΢χύςμα του 1054. Όταν τα ανατολικϊ ςϑνορα του Βυζαντύου δϋχθηκαν επιθϋςεισ απϐ τουσ Ωραβεσ, ο πϊπασ διαμόνυςε ςτον αυτοκρϊτορα Μιχαόλ Ζ’ ϐτι εύναι ςτο πλευρϐ του για την ανακατϊληψη των Αγύων Σϐπων.

[181]

158. Βίκτωρ III (1086-87) Ο διϊδοχοσ του Γρηγορύου εύναι περιςςϐτερο γνωςτϐσ ωσ ο Ντεζιντϋριουσ ηγοϑμενοσ του μοναςτηριοϑ του Μϐντε Καςύνο, παρϊ ωσ πϊπασ με την ονομαςύα (ϐςιοσ) Βίκτωρ III (Victor III). Ϋταν γϐνοσ τησ ευγενοϑσ οικογϋνειασ των Λομβαρδών δουκών του Μπενεβϋντο. Απϐ νεαρϐσ προτύμηςε την μοναςτικό ζωό και αφοϑ ϋζηςε ςε διϊφορεσ μονϋσ κατϋληξε το 1057 να ηγεύται τησ φημιςμϋνησ μονόσ του Μϐντε Καςύνο. Σο 1059 ο πϊπασ Νικϐλαοσ II τον χειροτϐνηςε καρδινϊλιο. ΢το μοναςτόρι ο Ντεζιντϋριουσ επϋδειξε εξαιρετικό δραςτηριϐτητα, πλοϑτιςε την βιβλιοθόκη του, επϋβαλε τϊξη ςτουσ 200 μοναχοϑσ και ϋγινε γνωςτϐσ ωσ ευςεβόσ και αφοςιωμϋνοσ ςτην Εκκληςύα ιερωμϋνοσ. Ο Βίθηωξ III Μετϊ το θϊνατο του Γρηγορύου, ο λαϐσ και ο κλόροσ τησ Ρώμησ αρνόθηκαν να αποδεχθοϑν την νομιμϐτητα του αντύπαπα Κλόμη II και εξϋλεξαν τον Μϊιο του 1086, τον ηγοϑμενο του Μϐντε Καςύνο, που προτιμοϑςε να παραμεύνει ςτο μοναςτόρι του, ωσ νϋο πϊπα με το ϐνομα Βύκτωρ. Όμωσ η ενθρϐνιςό του ϋγινε μετϊ απϐ ϋνα χρϐνο εξ αιτύασ τησ παρουςύασ του αντύπαπα Κλόμη ςτη Ρώμη. Σον Κλόμη ϋδιωξαν απϐ το Λατερανϐ Νορμανδού ςτρατιώτεσ. Σον ΢επτϋμβριο του 1087, ο Βύκτωρ αρρώςτηςε βαριϊ και προτύμηςε να αποςυρθεύ ςτο μοναςτόρι του και να πεθϊνει εκεύ.

[182]

159. Ουρβανόσ II (1088-99) Αυτϐσ που διαδϋχθηκε τον Βύκτωρα ςτο θρϐνο του προκαθημϋνου τησ Καθολικόσ Εκκληςύασ όταν ο (ϐςιοσ) Ουρβανόσ II (Urbanus II), που εύναι γνωςτϐσ κυρύωσ για την πρωτοβουλύα του να κηρϑξει την πρώτη απϐ μια ςειρϊ εκςτρατειών, γνωςτών ωσ ΢ταυροφορύεσ, κατϊ των Αρϊβων που κατεύχαν τϐτε τουσ Αγύουσ Σϐπουσ. Ο Ουρβανϐσ όταν Γϊλλοσ απϐ την Καμπανύα και το κοςμικϐ του ϐνομα όταν Otho de Lagery. Φειροτονόθηκε καρδινϊλιοσ-επύςκοποσ τησ Όςτια το 1080 απϐ τον πϊπα Γρηγϐριο VII και μετϊ τον θϊνατο του Βύκτωρα εκλϋχτηκε πϊπασ, αν και ο αντύπαπασ Κλόμησ II, εξακολουθοϑςε να αποτελεύ το αντύπαλο δϋοσ και για τον Ουρβανϐ, ϐπωσ και για τουσ δυο προηγοϑμενουσ πϊπεσ. Όμωσ μια ςειρϊ ΢υνϐδων ϋδωςαν πλόρη νομιμοπούηςη ςτον Ουρβανϐ και απομϐνωςαν τον Κλόμη, ο οπούοσ ϐμωσ εξακολοϑθηςε να ϋχει την υποςτόριξη του Γερμανοϑ αυτοκρϊτορα Ερρύκου IV. Η θϋςη μϊλιςτα του Ερρύκου αποδυναμώθηκε μετϊ την ανταρςύα του γιου του πρύγκιπα Κονρϊδου τησ Ιταλύασ, που ανακηρϑχθηκε βαςιλιϊσ των Ρωμαύων ςτο Μιλϊνο το 1093. Ο πϊπασ Ουρβανϐσ όρθε επύςησ ςε ρόξη με τον βαςιλιϊ Υύλιππο Ι τησ Γαλλύα, τον οπούο αφϐριςε για διϊπραξη μοιχεύασ. Ο Οπξβαλόο II To 1095 δϋχθηκε ο πϊπασ ςε ακρϐαςη τον πρεςβευτό του αυτοκρϊτορα του Βυζαντύου Αλϋξιου Α’ Κομνηνού, που ζητοϑςε βοόθεια για να αντιμετωπύςει τουσ μουςουλμϊνουσ ΢ελτζοϑκουσ Σοϑρκουσ που εύχαν όδη καταλϊβει την Παλαιςτύνη και το μεγαλϑτερο μϋροσ τησ Μικρϊσ Αςύασ. Ο Ουρβανϐσ ςυγκϊλεςε ςτισ 27 Νοεμβρύου 1095, μια μεγϊλη ΢ϑνοδο επιςκϐπων απϐ την Ιταλύα, την Βουργουνδύα και τη Γαλλύα ςτην πϐλη Κλερμϐν, ςτην οπούα παραβρϋθηκαν εκτϐσ απϐ τουσ κληρικοϑσ και κοςμικού ϊρχοντεσ καθώσ και πλόθοσ λαοϑ, ςτουσ οπούουσ επιςόμανε τουσ κινδϑνουσ απϐ την κατοχό των Αγύων Σϐπων απϐ τουσ αλλϐπιςτουσ. Δεν ξϋρουμε τύ ακριβώσ ελϋχθη απϐ τον πϊπα, γιατύ δεν υπϊρχουν ακριβεύσ μαρτυρύεσ απϐ παρϐντεσ ςτην ιςτορικό [183]

αυτό ςϑναξη, αλλϊ ϐλοι ςχεδϐν οι ιςτορικού και χρονογρϊφοι ςυμφωνοϑν ϐτι ο λϐγοσ του όταν ςυναρπαςτικϐσ. Λϋγεται ϐτι ανεβαςμϋνοσ ςε μια εξϋδρα εύπε ϐτι οι ΢ελτζοϑκοι εύχαν καταλϊβει τουσ Αγύουσ Σϐπουσ, μύαιναν τα χριςτιανικϊ ιερϊ και εμπϐδιζαν τουσ προςκυνητϋσ να πϊνε ςτην Ιερουςαλόμ, κϊλεςε τα χριςτιανικϊ κρϊτη και το λαϐ να ενωθοϑν ςε ιερϐ πϐλεμο κατϊ των «απύςτων» για την ανϊκτηςη τησ Ιερουςαλόμ. Ο πϐλεμοσ κηρϑχτηκε ςτο «ϐνομα του Θεοϑ» και ςϑμφωνα με τα λεγϐμενα του πϊπα, ο ςταυροφϐροσ με τη ςυμμετοχό του και μϐνο ςτον πϐλεμο και τη ςφαγό, (η οπούα λογαριαζϐταν ςαν πρϊξη ευλϊβειασ), θα πόγαινε ςτον Παρϊδειςο και θα κϋρδιζε μια θϋςη ςτο πλευρϐ του Κυρύου, γιατύ θα ϋπαιρνε ϊφεςη για ϐλα τα αμαρτόματα που εύχε όδη διαπρϊξει. Επύςησ, για πιθανϊ μελλοντικϊ αδικόματα, ακϐμα και για φϐνουσ, ο ςταυροφϐροσ θα κρινϐταν απϐ εκκληςιαςτικϊ και ϐχι απϐ κοςμικϊ δικαςτόρια. Ο πϊπασ πρϐςφερε και επύγειεσ επιβραβεϑςεισ. Ο πολεμιςτόσ του Θεοϑ μποροϑςε να γύνει ιδιοκτότησ τησ γησ που καταλϊμβανε, κερδύζοντασ τύτλουσ ιδιοκτηςύασ και ευγενεύασ. Επύςησ θα ςυμμετεύχε ςτην διανομό των λαφϑρων, που θα ϊρπαζαν απϐ τισ πλοϑςιεσ περιοχϋσ τησ Μικρϊσ Αςύασ και τησ Παλαιςτύνησ. Ζ ΢ύλνδνο ηνπ Κιεξκόλ ΢το τϋλοσ του λϐγου του πϊπα επικρϊτηςε ενθουςιαςμϐσ και το κυρύαρχο ςϑνθημα όταν «Θϋλημα Θεοϑ» (Deus vult ςτα λατινικϊ ό Dieu le veut ςτα γαλλικϊ) και «ςτην Ιερουςαλόμ». Κινητοποιόθηκαν ηγεμϐνεσ, ευγενεύσ, κληρικού και λαϐσ απ’ ϐλη την Ευρώπη. Ϊτςι ξεκύνηςε ο Πρώτη ΢ταυροφορύα, που εύναι μια απϐ τισ ελϊχιςτεσ που πϋτυχαν τον ςκοπϐ τουσ. Σον Ιοϑνιο του 1099 οι ςταυροφϐροι μπόκαν ςτην Ιερουςαλόμ, την λεηλϊτηςαν, ϋςφαξαν αδιακρύτωσ θρηςκεϑματοσ - τουσ περιςςϐτερουσ κατούκουσ τησ και ύδρυςαν το Υραγκικϐ βαςύλειο τησ Ιερουςαλόμ. Ακολοϑθηςαν αρκετϋσ ϊλλεσ ςταυροφορύεσ. Ο Ουρβανϐσ πϋθανε δυο εβδομϊδεσ μετϊ την κατϊληψη, πριν ϐμωσ μϊθει το γεγονϐσ τησ «απελευθϋρωςησ» τησ Ιερουςαλόμ, του οπούου ο ύδιοσ όταν ο εμπνευςτόσ και πρωταγωνιςτόσ. Σϐτε οι ειδόςεισ ϋφθαναν πολϑ αργϊ!

[184]

160. Παςχάλησ II (1099-1118) Σο Ουρβανϐ διαδϋχθηκε ςτο θρϐνο ϋνασ Ιταλϐσ ο Παςχάλησ II (Paschalis II), που εύχε χειροτονηθεύ καρδινϊλιοσ απϐ τον πϊπα Γρηγϐριο VII. Ο Παςχϊλησ ϋμεινε ςτο θρϐνο 19 χρϐνια, πρϊγμα αρκετϊ ςπϊνιο για την εποχό εκεύνη. Ο Παςχϊλησ κατϊ την διϊρκεια τησ θητεύασ του εύχε να αντιμετωπύςει τρεισ αντύπαπεσ: - Σον αντίπαπα Θεοδώριχο (Theodoric), που εξελϋγη απϐ τουσ οπαδοϑσ του αντύπαπα Κλόμη III, αμϋςωσ μετϊ το θϊνατϐ του το 1101. Ϋταν επύςκοποσ του Ωλμπανο. Ο Θεοδώριχοσ ςυνελόφθη λύγουσ μόνεσ μετϊ, προςόχθη μπροςτϊ ενώπιον του πϊπα Παςχϊλη καταδικϊςτηκε και υποχρεώθηκε να κλειςτεύ ςε μοναςτόρι ςτο ΢αλϋρνο, ϐπου πϋθανε το 1102. Ο αληίπαπαο Κιήκεο III - Σον αντίπαπα Αλέριχο, ή Αδαβέρτο ή Αλβέρτο (Aleric ή Adalbert ή Albert), τον οπούον ανακόρυξαν πϊπα οι οπαδού του αντύπαπα Κλόμη III, ςτη θϋςη του Θεοδώριχου, το 1102. Αυτϐσ εύχε και την υποςτόριξη του αυτοκρϊτορα Ερρύκου IV. - Σον αντίπαπα ΢ιλβέςτρο IV (Silvester IV), τον οπούο επϋλεξε η αριςτοκρατύα τησ Ρώμησ και ο Γερμανϐσ αυτοκρϊτορασ Ερρύκοσ V. Ο ΢ιλβϋςτροσ όταν αρχιερϋασ του ΢αν Ωντζελο και το ϐνομϊ του όταν Μαγινοϑλφοσ. Ενθρονύςτηκε ςτο Λατερανϐ ςτισ 18 Νοεμβρύου 1105 ενώ ο Παςχϊλησ απουςύαζε απϐ τη Ρώμη. Όταν ο πϊπασ επϋςτρεψε, ο ΢ιλβϋςτροσ εγκαταςτϊθηκε ςτην Ανκϐνα και εξακολουθοϑςε να θεωρεύ τον εαυτϐ του πϊπα. Όταν το 1111, ο Παςχϊλησ και ο αυτοκρϊτορασ Ερρύκοσ V ςυμφώνηςαν ςτο θϋμα του τρϐπου ανακόρυξησ των καθολικών επιςκϐπων (αυτϐ υπόρξε θϋμα ϋντονησ διαμϊχησ μεταξϑ των δυο ωσ τϐτε), ο Ερρύκοσ ζότηςε απϐ τον ΢ιλβϋςτρο [185]

να αναγνωρύςει τον Παςχϊλη ωσ νϐμιμο πϊπα και να ζόςει όρεμα ςτην Ανκϐνα. Κατϊ την εποχό που ο Παςχϊλησ όταν πϊπασ, ο αυτοκρϊτορασ του Βυζαντύου Αλϋξιοσ Α’ Κομνηνόσ ϋκανε προςπϊθειεσ να γεφυρώςει το χϊςμα των Εκκληςιών που δημιουργόθηκε μετϊ το ΢χύςμα. Οι προςπϊθειεσ αυτϋσ ϋπεςαν ςτο κενϐ, λϐγω τησ επιμονόσ του πϊπα να ζητϊ απϐ τον πατριϊρχη Κωνςταντινοϑπολησ να αναγνωρύςει το πρωτεύο του πϊπα «ϋναντι ϐλων των Εκκληςιών του Θεοϑ, απανταχοϑ τησ γησ». Αυτϐ φυςικϊ δεν μποροϑςε να γύνει δεκτϐ οϑτε απϐ τον πατριϊρχη, αλλϊ οϑτε απϐ τον λαϐ, τον κλόρο και τουσ μυριϊδεσ μοναχοϑσ τησ Ανατολικόσ Εκκληςύασ. Ϊτςι δεν επιτεϑχθηκε η επανϋνωςη των Εκκληςιών. Ο Παζράιεο II Σϋςςερισ αιώνεσ πριν την ανακϊλυψη τησ Αμερικόσ, χειροτονόθηκε (επύ Παςχϊλη) ο πρώτοσ επύςκοποσ τησ ηπεύρου. Ϋταν ο Ϊρικ Γκνοϑπςον που ϋγινε επύςκοποσ τησ αποικύασ των Βύκινγκσ Βύνλαντ, τησ περιοχόσ που ςόμερα εύναι γνωςτό ωσ Νϋα Γη του Καναδϊ (Newfoundland). Ο Παςχϊλησ όταν δυναμικϐσ ιερϊρχησ και δεν δύςταςε να ϋρθει ςε ςϑγκρουςη με αρκετοϑσ κοςμικοϑσ ηγεμϐνεσ τησ εποχόσ του, ϐπωσ ο Ερρύκοσ V τησ Αγύασ Ρωμαώκόσ αυτοκρατορύασ, ο βαςιλιϊσ τησ Αγγλύασ Ριχϊρδοσ Ι και ο βαςιλιϊσ τησ Γαλλύασ Υύλιπποσ IV ο Ψραύοσ.

[186]

161. Γελάςιοσ II (1118-19) Διϊδοχοσ του Παςχϊλη εξελϋγη ο Γελάςιοσ II (GelasiusII), ϋνασ πρώην μοναχϐσ, καρδινϊλιοσ και καγκελϊριοσ τησ Ρωμαώκόσ Εκκληςύασ. Με την τελευταύα του ιδιϐτητα θϋςπιςε δραςτικϋσ αλλαγϋσ ςτη διούκηςη του Βατικανοϑ και γενικϐτερα τησ Καθολικόσ Εκκληςύασ. Μεταξϑ αυτών την ςτελϋχωςη του γραφεύου του πϊπα με μϐνιμουσ υπαλλόλουσ. Επύςησ θεςπύςτηκε ο εκϊςτοτε καγκελϊριοσ να φϋρει τον βαθμϐ του καρδιναλύου και να εύναι ιςϐβιοσ, εκτϐσ αν εκλεγεύ πϊπασ. Σο κοςμικϐ του ϐνομα όταν Giovanni Caetani. Η διαμϊχη μεταξϑ του πϊπα και του αυτοκρϊτορα τησ Αγύασ Ρωμαώκόσ αυτοκρατορύασ ςυνεχύςτηκε και επύ Γελϊςιου. Ϊτςι ο Ερρύκοσ V κόρυξε την εκλογό του Γελϊςιου παρϊνομη, τον υποχρϋωςε να εγκαταλεύψει τη Ρώμη και τοποθϋτηςε ςτη θϋςη του αντύπαπα τον Γρηγόριο VIII (Gregorius VIII). Ο Γειάζηνο II O Γελϊςιοσ κατϋφυγε ςτην Γκαϋτα ϐπου ςτισ 9 Μαρτύου 1118 αφϐριςε τον Ερρύκο και τον αντύπαπα. Κατϐπιν με την υποςτόριξη των Νορμανδών επϋςτρεψε ςτη Ρώμη τον Ιοϑλιο. Όμωσ η πολιτικό μερύδα των Ρωμαύων που υποςτόριζαν τον αυτοκρϊτορα, υποχρϋωςε τον Γελϊςιο να εγκαταλεύψει για δεϑτερη φορϊ τη Ρώμη. Κατϋφυγε ςτη Γαλλύα ϐπου ϋγινε δεκτϐσ με ενθουςιαςμϐ. Πϋθανε ενώ προετούμαζε να ςυγκαλϋςει ΢ϑνοδο, ςε κϊποια γαλλικό πϐλη.

[187]

162. Κάλλιςτοσ II (1119-24) Σον Γελϊςιο διαδϋχθηκε ϋνασ αριςτοκρϊτησ γϐνοσ πλουςιϐτατησ γαλλικόσ οικογϋνειασ, ο (ϐςιοσ) Κάλλιςτοσ II (Callistus II). Σο κοςμικϐ του ϐνομα όταν Guy de Burgundy και πριν εκλεγεύ πϊπασ όταν αρχιεπύςκοποσ Βιϋννησ και παπικϐσ λεγϊτοσ ςτη Γαλλύα. Ο Κϊλλιςτοσ εξελϋγη τϋςςερισ μϋρεσ μετϊ το θϊνατο του Γελϊςιου και ςτϋφθηκε πϊπασ ςτην Βιϋννη. ΢ε ΢ϑνοδο που ςυνεκλόθη ςτη Ρεμσ τησ Γαλλύασ, λόφθηκαν αποφϊςεισ εναντύον τησ λαώκόσ περιβολόσ και τησ ςυντόρηςησ παλλακύδων απϐ τουσ κληρικοϑσ. Επύςησ ςυμφωνόθηκε να αφοριςτοϑν ο αυτοκρϊτορασ Ερρύκοσ V και ο αντύπαπασ Γρηγϐριοσ VIII. Ο Γρηγϐριοσ ςυνελόφθη απϐ Νορμανδοϑσ και πϋθανε φυλακιςμϋνοσ. Ο Κάλλιςτοσ II Ο Ερρύκοσ θϋληςε να τελειώςει η διαμϊχη με τον πϊπα και ο τελευταύοσ ϋςτειλε τρεισ καρδιναλύουσ που ςυμφώνηςαν τελικϊ ςε ϐλα τα θϋματα που τουσ χώριζαν. Ο αυτοκρϊτορασ εγγυόθηκε την ελευθερύα εκλογόσ των επιςκϐπων και ο πϊπασ αποδϋχθηκε την παρουςύα εκπροςώπων τησ κοςμικόσ εξουςύασ ςτισ εκλογϋσ των επιςκϐπων. Ο Κϊλλιςτοσ πϋθανε ςτισ 13 Δεκεμβρύου 1124 και η Εκκληςύα τον ανακόρυξε ϐςιο.

[188]

163. Ονώριοσ II (1124-30) Διϊδοχοσ του Κϊλλιςτου εξελϋγη ο Ονώριοσ II (Honorius II). Ιταλϐσ, απϐ ταπεινό οικογϋνεια, με το ϐνομα Lamberto Scannabecchi και αρκετϊ μορφωμϋνοσ. Σο 1117 ϋγινε καρδινϊλιοσεπύςκοποσ τησ Όςτια. Ϋταν ϋνασ απϐ τουσ τρεισ καρδιναλύουσ που εύχε ςτεύλει ςτη Γερμανύα ο πϊπασ Κϊλλιςτοσ για να εξομαλϑνει τισ ςχϋςεισ του με τον αυτοκρϊτορα Ερρύκο V. ΢χεδϐν ταυτϐχρονα με την εκλογό του Ονώριου, μια αντύθετη ομϊδα καρδιναλύων εύχαν εκλϋξει ωσ πϊπα, τον αντίπαπα ΢ελεςτίνο ή Κελεςτίνο II (Coelestinus II), ο οπούοσ ϐμωσ γρόγορα παραιτόθηκε απϐ τισ απαιτόςεισ του επύ του θρϐνου. Λύγεσ μϋρεσ αργϐτερα πϋθανε ο αυτοκρϊτορασ Ερρύκοσ V και τον διαδϋχιθηκε ο Λοθϊριοσ, ο οπούοσ αμϋςωσ αναγνώριςε την υπεροχό του πϊπα ϋναντι των κοςμικών αρχϐντων. Αντύθετα ο βαςιλιϊσ τησ Αγγλύασ Ερρύκοσ Ι, παραβύαζε για πολλϊ χρϐνια τα δικαιώματα τησ Εκκληςύασ τησ Αγγλύασ και δεν επϋτρεπε ςε παπικϐ λεγϊτο να ειςϋλθει ςτο βαςύλειϐ του με τον ιςχυριςμϐ ο αρχιεπύςκοποσ του Καντϋρμπουρι όταν ο μϐνιμοσ παπικϐσ λεγϊτοσ. Ο Ολώξηνο II Ο πϊπασ Ονώριοσ βρϋθηκε ςε δϑςκολη θϋςη ϐταν ο Νορμανδϐσ κϐμησ Ρογόροσ τησ ΢ικελύασ διεκδύκηςε εδϊφη που ανόκαν ςτην Ρωμαώκό Εκκληςύα. Για να αποφευχθεύ ϋνασ αιματηρϐσ πϐλεμοσ, ο πϊπασ υποχώρηςε μερικώσ ςτισ απαιτόςεισ του Ρογόρου και τον αναγνώριςε ωσ κϑριο τησ Απουλύασ. ΢ε αντϊλλαγμα ο κϐμησ παραιτόθηκε απϐ τισ απαιτόςεισ του επύ του Μπενεβϋντο και τησ Κϊπουασ. Ο Ονώριοσ πϋθανε τον Υεβρουϊριο 1130

[189]

164. Ιννοκέντιοσ II (1130-43) Μετϊ το θϊνατο του Ονώριου II νϋοσ πϊπασ εξελϋγη ο Ιννοκέντιοσ II (Innocentius II), κατϊ κϐςμο Gregorio Papareschi απϐ τη Ρώμη. Η εκλογό του ϋγινε απϐ ϋνα ςυμβοϑλιο καρδιναλύων, αλλϊ μια ϊλλη μερύδα κληρικών διαφώνηςε και εξϋλεξε τον αντίπαπα Ανάκλητο II (Anacletus II). Οι οπαδού του Ανϊκλητου κατϋλαβαν το Λατερανϐ και ανϊγκαςαν τον Ιννοκϋντιο να καταφϑγει ςτη Γαλλύα. Εκεύ πϋτυχε την υποςτόριξη του Αγύου Βερνϊρδου του ΢εβρώ και του βαςιλιϊ τησ ΑκουϏτανύασ Γουλιϋλμου Ι ο οπούοσ καταδύκαςε τον Ανϊκλητο λϐγω τησ εβραώκόσ του καταγωγόσ. Ο Ηλλνθέληηνο II ΢την ςυνϋχεια ο Ιννοκϋντιοσ κϋρδιςε και την υποςτόριξη του βαςιλιϊ τησ Αγγλύασ Ερρύκου Ι και του Γερμανοϑ αυτοκρϊτορα Λοθϊριου III. Ο Λοθϊριοσ εκςτρϊτευςε κατϊ τησ Ρώμησ, αλλϊ δεν πϋτυχε να εκδιώξει τον αντύπαπα. Σο θϋμα ϋληξε με τον θϊνατο του Ανϊκλητου το 1138 και ο Ιννοκϋντιοσ επϋςτρεψε ςτην ϋδρα του. Όμωσ οι οπαδού του Λοθϊριου επϋμεναν και εξϋλεξαν τον νϋο αντίπαπα Βίκτωρα IV (Victor IV). Αυτϐσ δυο μόνεσ αργϐτερα παραιτόθηκε και αναγνώριςε την νομιμϐτητα του Ιννοκϋντιου. Σο 1139 ςυνόλθε ςτο Λατερανϐ ΢ϑνοδοσ με την ςυμμετοχό ϊνω των χιλύων επιςκϐπων και καρδιναλύων. Η ΢ϑνοδοσ αυτό ακϑρωςε ϐλεσ τισ πρϊξεισ του αντύπαπα Ανϊκλητου και καταδύκαςε και τον αντύπαπα Βύκτωρα. Ο Ιννοκϋντιοσ πϋθανε το 1143.

[190]

165. ΢ελεςτίνοσ II (1143-44) Ο επϐμενοσ πϊπασ όταν Ιταλϐσ ευγενικόσ καταγωγόσ, ο Guido di Castello που πόρε το παπικϐ ϐνομα ΢ελεςτίνοσ II ή Κελεςτίνοσ (Coelestinus II). ΢τισ ςπουδϋσ ο ΢ελεςτύνοσ εύχε δϊςκαλϐ του τον Γϊλλο φιλϐςοφο και θεολϐγο Πιϋρ Αβελϊρδο και απϋκτηςε ευρεύα μϐρφωςη. Φρύςτηκε υποδιϊκονοσ επύ πϊπα Κϊλλιςτου II και καρδινϊλιοσ επύ πϊπα Ονώριου II. Ο πϊπασ Ιννοκϋντιοσ II τον διϐριςε παπικϐ λεγϊτο ςτη Γαλλύα. Εξελϋγη πϊπασ δυο μϋρεσ μετϊ το θϊνατο του Ιννοκϋντιου. Ο ΢ειεζηίλνο II Ο ΢ελεςτύνοσ παρϋμεινε ςτο θρϐνο μϐλισ πϋντε μόνεσ και δεκατρεύσ μϋρεσ, πϋθανε ςτισ 8 Μαρτύου 1144. Η κυριϐτερη πρϊξη του ωσ πϊπα όταν η αθώωςη του βαςιλιϊ τησ Γαλλύασ Λουδοβύκου VII, ο οπούοσ εύχε αρνηθεύ να δεχθεύ την νομιμϐτητα εκλογόσ του Πιερ ντε λα ΢αρτρ ωσ αρχιεπιςκϐπου τησ Μπρυζ. Ο πϊπασ Ιννοκϋντιοσ οργιςμϋνοσ εύχε θϋςει τον Γϊλλο βαςιλιϊ υπϐ απαγϐρευςη.

[191]

166. Λούκιοσ II (1144-45) Και η θητεύα του διαδϐχου του ΢ελεςτύνου II, του πϊπα Λούκιου II (Lucius II) όταν πολϑ μικρό, ϋμεινε ςτο θρϐνο για ϋντεκα μόνεσ και ϋξι μϋρεσ. Ο Λοϑκιοσ όταν ευγενικόσ καταγωγόσ απϐ τη Μπολϐνια και το κοςμικϐ του ϐνομα όταν Gherardo Caccianemici dal Orso. Ο πϊπασ Ονώριοσ II τον χειροτϐνηςε καρδινϊλιο και αργϐτερα διορύςτηκε παπικϐσ λεγϊτοσ ςτη Γερμανύα απϐ τον Ονώριο και τον Ιννοκϋντιο II. Αμϋςωσ μετϊ την εκλογό του ο Λοϑκιοσ αποδϋχθηκε παρϊκληςη επιφανών κατούκων τησ πϐλησ Λοϑκα να αναλϊβει την κυριϐτητα του κϊςτρου τησ πϐλησ για να την υπεραςπύςει απϐ το ςτρατϐ τησ Πύζασ. Για αμοιβό ο πϊπασ ϋλαβε δϋκα λύβρεσ χρυςϊφι. Ο Λνύθηνο II Ο βαςιλιϊσ τησ Πορτογαλύασ Αλφϐνςο Ι, θϋλοντασ να εδραιώςει την ανεξαρτηςύα τησ χώρασ του, πρϐτεινε ςτον πϊπα να δεχθεύ την τυπικό επικυριαρχύα πϊνω τησ. Για να ϋχει μϊλιςτα την υποςτόριξη τησ ϊμυνασ τησ Πορτογαλύασ, ϋδωςε ςτον Λοϑκιο τϋςςερισ ουγκιϋσ χρυςοϑ. Ο πϊπασ αποδϋχθηκε την προςφορϊ και μετϊ απϐ αυτϐ αποκαλοϑςε τον Αλφϐνςο δοϑκα τησ Πορτογαλύασ, αντύ βαςιλϋα. Ο πϊπασ όρθε ςε ςϑγκρουςη με τον βαςιλιϊ Ρογόρο II τησ ΢ικελύασ, ο οπούοσ απαιτοϑςε ςημαντικϊ παπικϊ εδϊφη. Η ςϑγκρουςη κατϋληξε ςε πϐλεμο που κϋρδιςε ο Ρογόροσ. Η όττα των παπικών δυνϊμεων ϋδωςε την ευκαιρύα ςε οριςμϋνα μϋλη τησ Ρωμαώκόσ ΢υγκλότου, ϋχοντασ την ςυμπαρϊςταςη εμπϐρων και τεχνιτών, να επιχειρόςουν την ανακόρυξη κυβϋρνηςησ, τησ αποκαλοϑμενησ Κομμούνασ τησ Ρώμησ, ςτο πρϐτυπο ρωμαώκόσ Δημοκρατύασ. Μεταξϑ ϊλλων ζότηςαν την αποδυνϊμωςη τησ εξουςύασ του πϊπα και τη ϊςκηςη των εξουςιών του απϐ μια ομϊδα ιερωμϋνων. Ο Λοϑκιοσ ςυγκϋντρωςε το ςτρατϐ και επιτϋθηκε ςτουσ Ρωμαύουσ εξεγερθϋντεσ. Κατϊ την διϊρκεια των αψιμαχιών μια πϋτρα χτϑπηςε ςτο κεφϊλι τον πϊπα, ο οπούοσ πϋθανε ςε λύγεσ μϋρεσ απϐ το τραϑμα αυτϐ.

[192]

167. Ευγένιοσ III (1145-53) Διϊδοχοσ του πϊπα Λοϑκιου εξελϋγη ο γεννημϋνοσ ςτην Πύζα Bernardo da Pisa, γνωςτϐσ ωσ (ϐςιοσ) Ευγένιοσ III (Eugenius III). Απϐ το 1106 ϋγινε ιερϋασ και το 1140 ο πϊπασ Ιννοκϋντιοσ II τον ϋχριςε ηγοϑμενο τησ μονόσ του Αγύου Αναςταςύου, κοντϊ ςτην Ρώμη. ΢χεδϐν καθ’ ϐλη τη χρονικό διϊρκεια που ο Ευγϋνιοσ όταν πϊπασ, δεν μποροϑςε να εγκαταςταθεύ ςτo Βατικανϐ, αφοϑ το κύνημα τησ Κομμούνασ τησ Ρώμησ, υπϐ την ηγεςύα του Ωρνολντ τησ Μπρϋςια, δεν δεχϐταν την εξουςύα του πϊπα και επιδύωκε την αναβύωςη τησ ρωμαώκόσ δημοκρατύασ. Ο Ευγϋνιοσ εύχε καταφϑγει ςτη μονό τησ Υϊρφα (περύπου 40 χιλιϐμετρα απϐ τη Ρώμη) και ϊρχιςε να ζητϊ την βοόθεια κοςμικών ηγεμϐνων. Ανταποκρύθηκε ο βαςιλιϊσ τησ ΢ικελύασ Ρογόροσ II και ϋςτειλε μια ςτρατιωτικό μονϊδα που πϋτυχε την επιςτροφό του πϊπα ςτην ϋδρα του τα Φριςτοϑγεννα του 1145. Όμωσ πολϑ ςϑντομα, τον Μϊρτιο του επομϋνου ϋτουσ ο πϊπασ υποχρεώθηκε να εγκαταλεύψει και πϊλι τη Ρώμη. Απϐ τϐτε ϋζηςε και πϊλι εκτϐσ Ρώμησ και επϋςτρεψε οριςτικϊ το 1150, πϊλι με τη βοόθεια των ϐπλων του βαςιλιϊ τησ ΢ικελύασ. Σϐτε αφϐριςε τον Ωρνολντ τησ Μπρϋςια. Ο Δπγέληνο III Όταν μαθεϑτηκε η ϊλωςη τησ Ϊδεςςασ τησ ΢υρύασ απϐ τουσ Σοϑρκουσ, αποφαςύςτηκε η κόρυξη τησ Δεϑτερησ ΢ταυροφορύασ. ΢’ αυτόν ανϋλαβαν να ςυμμετϊςχουν ο βαςιλιϊσ τησ Γαλλύασ Λουδοβύκοσ VII και ο βαςιλιϊσ τησ Ιταλύασ Κονρϊδοσ III. Ο Ευγϋνιοσ πϋθανε ςτισ 8 Ιουλύου 1153. Η Καθολικό Εκκληςύα τον ανακόρυξε ϐςιο.

[193]

168. Αναςτάςιοσ ΙV (1153-54) Μετϊ το θϊνατο του Ευγϋνιου, νϋοσ πϊπασ εξελϋγη ο Ρωμαύοσ Αναςτάςιοσ IV (Anastasius IV). Ο Αναςτϊςιοσ γεννόθηκε ωσ Corrado Demetri della Suburra και το 1114 χειροτονόθηκε καρδινϊλιοσ απϐ τον πϊπα Παςχϊλη II. Ο πϊπασ Ονώριοσ II τον ϋχριςε επύςκοπο. Σην εποχό τησ εκλογόσ του όταν αρχηγϐσ του Κολλεγύου των Καρδιναλύων. Ο Αλαζηάζηνο IV Ο χρϐνοσ του ποντιφικϊτου του Αναςτϊςιου όταν βραχϑσ. Πϋθανε ςτισ 3 Δεκεμβρύου 1154.

[194]

169. Αδριανόσ ΙV (1154-59) Αυτϐσ που διαδϋχθηκε τον Αναςτϊςιο ςτο θρϐνο του Αγύου Πϋτρου, όταν ο μοναδικϐσ, ωσ τώρα, πϊπασ αγγλικόσ καταγωγόσ. Ονομαζϐταν Nicholas Breakspear, όταν γιοσ Ωγγλου μοναχοϑ και μετϊ την εκλογό του πόρε τον ϐνομα Αδριανόσ IV (Adrianus IV). Απϐ νεαρϐσ πόγε ςτη Γαλλύα, ϐπου αποφϊςιςε να γύνει ιερωμϋνοσ. Σα 1149 ο πϊπασ Ευγϋνιοσ III τον ϋχριςε καρδινϊλιο-επύςκοπο του Ωλμπανο. Ακολοϑθωσ διορύςτηκε παπικϐσ λεγϊτοσ ςτη ΢κανδιναβύα και ύδρυςε αρχιεπιςκοπό ςτη Νορβηγύα. Ο Αδξηαλόο IV Μια απϐ τισ πρώτεσ πρϊξεισ του Αδριανοϑ ωσ πϊπα όταν να πεύςει τον Γερμανϐ αυτοκρϊτορα Υρειδερύκο Μπαρμπαρϐςα να επιτεθεύ ςτη Ρώμη. Πρϊγματι ϋτςι ϋγινε, η Κομμοϑνα τησ Ρώμησ διαλϑθηκε και ο ηγϋτησ τησ Ωρνολντ τησ Μπρϋςια ςυνελόφθη, δικϊςτηκε, καταδικϊςτηκε και απαγχονύςτηκε το 1155. Ο αυτοκρϊτορασ του Βυζαντύου Μανουόλ Κομνηνϐσ ονειρεϑτηκε να αναςυςτόςει την Ρωμαώκό αυτοκρατορύα. Για το ςκοπϐ αυτϐ ςυμμϊχηςε με τον πϊπα Αδριανϐ με ςκοπϐ την απομϊκρυνςη των Νορμανδών απϐ τη ΢ικελύα. Επύςησ ο Μανουόλ θϋληςε να κλεύςει το ΢χύςμα μεταξϑ τησ Καθολικόσ και τησ Ορθϐδοξησ Εκκληςύασ. Και οι δυο επιδιώξεισ του Μανουόλ δεν ευοδώθηκαν. Ο Αδριανϐσ πϋθανε την 1η ΢επτεμβρύου 1159.

[195]

170. Αλέξανδροσ III (1159-81) Ο επϐμενοσ πϊπασ όταν ο Rolando Bandinelli, γϐνοσ αριςτοκρατικόσ οικογϋνειασ τησ ΢ιϋνα, ο οπούοσ μετϊ την εκλογό του πόρε το ϐνομα Αλέξανδροσ III (Alexander III). Όμωσ κατϊ την πορεύα των 22 ετών τησ θητεύασ του ωσ ποντύφικα αντιμετώπιςε τϋςςερισ αντύπαπεσ: 1. Αμϋςωσ μετϊ την εκλογό του Αλϋξανδρου μια ϊλλη ομϊδα καρδιναλύων εξϋλεξε τον αντίπαπα Βίκτωρα V (Victor V, 1159-64), ο οπούοσ υποςτηρύχθηκε απϐ τον αυτοκρϊτορα Υρειδερύκο Μπαρμπαρϐςα. Ο Βύκτωρ εύχε ακϐμα και την υποςτόριξη πολλών απϐ τουσ ηγεμϐνεσ τησ Ευρώπησ με εξαύρεςη τουσ βαςιλεύσ τησ Πορτογαλύασ, τησ Ιςπανύασ και τησ ΢ικελύασ.

2. Ο Βύκτωρ πϋθανε και ςτη θϋςη του εξελϋγη ο αντίπαπασ Παςχάλησ (Paschalis , 1165-68) ο οπούοσ για να κερδύςει την εϑνοια του Γερμανοϑ αυτοκρϊτορα αγιοπούηςε τον Καρλομϊγνο.

3. Ο τρύτοσ ςτη ςειρϊ αντίπαπασ που αναγνωρύςτηκε απϐ τον Υρειδερύκο Μπαρμπαρϐςα όταν ο Κάλλιςτοσ III (Callistus III, 1168-1178), o οπούοσ ϐμωσ τώρα εύχε την υποςτόριξη ελϊχιςτων βαςιλϋων. Σο 1178 αναγκϊςτηκε να αναγνωρύςει την νομιμϐτητα του πϊπα Αλϋξανδρου.

4. Σο 1179 οι αντύπαλοι του Αλϋξανδρου τον υποχρϋωςαν να εγκαταλεύψει τη Ρώμη και ςτη θϋςη του εξϋλεξαν τον τϋταρτο αντίπαπα τον Ιννοκέντιο III (Innocentius III, 1178-80), ο οπούοσ εύχε την υποςτόριξη λύγων Ευρωπαύων ηγεμϐνων. Ο Αιέμαλδξνο III Ο Αλϋξανδροσ ϋςτρεψε την προςοχό του ςτισ χώρεσ τησ Βαλτικόσ και τησ ΢κανδιναβύασ. άδρυςε την αρχιεπιςκοπό τησ Ουψϊλασ και βελτύωςε τισ θϋςεισ τησ Εκκληςύασ ςτην Εςθονύα και Υινλανδύα. Σο 1177 ο αυτοκρϊτορασ τησ Αγύασ Ρωμαώκόσ αυτοκρατορύασ, αναγνώριςε επιτϋλουσ την νομιμϐτητα του πϊπα Αλϋξανδρου [196]

Σον Μϊρτιο 1179 ο Αλϋξανδροσ ςυγκϊλεςε την Σρύτη ΢ϑνοδο του Λατερανοϑ, η οπούα πόρε ςημαντικϋσ αποφϊςεισ για την βελτύωςη τησ λειτουργύασ τησ Εκκληςύασ. Μεταξϑ αυτών θεςπύςτηκε ϐτι ςτο μϋλλον ο πϊπασ θα εκλϋγεται μϐνο αφοϑ θα ϋχει ςυγκεντρώςει τα 2/3 των ψόφων των καρδιναλύων, απϐφαςη η οπούα ιςχϑει ακϐμα και ςόμερα. Η ΢ϑνοδοσ αυτό ιςχυροπούηςε τη θϋςη του Αλϋξανδρου. Ο πϊπασ, εκτϐσ τησ διαμϊχησ του με τον Γερμανϐ αυτοκρϊτορα, όρθε ςε ςϑγκρουςη και με τον βαςιλιϊ τησ Αγγλύασ Ερρύκο II, τον οπούο κατηγϐρηςε και ταπεύνωςε για τη δολοφονύα του ςτενοϑ φύλου του και αρχιεπιςκϐπου του Καντϋρμπουρι Σόμασ Μπϋκετ το 1170. Σρύα χρϐνια αργϐτερα ο Σϐμασ αγιοποιόθηκε. Ο Φξεηδεξίθνο Μπαξκπαξόζα Αλαγλωξίδεη ηνλ Πάπα Αιέμαλδξν Επύςησ με παπικό βοϑλα ο Αλϋξανδροσ αναγνώριςε τον Αλφϐνςο Ι ωσ βαςιλιϊ τησ Πορτογαλύασ. Ϋταν ϋνα ςημαντικϐ βόμα για την αναγνώριςη τησ Πορτογαλύασ ωσ ανεξϊρτητου βαςιλεύου. Ο Αλϋξανδροσ τοποθϋτηςε τον θεμϋλιο λύθο για την ανϋγερςη του ναοϑ τησ Νοτρ-Νταμ ςτο Παρύςι. Σϋλοσ το 1181 ο πϊπασ αφϐριςε τον βαςιλιϊ τησ ΢κοτύασ Ουύλιαμ Ι και ϋθεςε ϐλο το βαςύλειο υπϐ απαγϐρευςη. Ο Αλϋξανδροσ πϋθανε ςτισ 30 Αυγοϑςτου 1181.

[197]

171. Λούκιοσ III (1181-85) Διϊδοχοσ του Αλϋξανδρου όταν ϋνασ καρδινϊλιοσ απϐ την Σοςκϊνη, ο Ubaldo Allucingoli γιοσ του Ορλϊντο. Μετϊ την εκλογό του επϋλεξε το ϐνομα Λούκιοσ III (Lucius III). Ψσ πϊπασ ϋζηςε ςτη Ρώμη ωσ τον Μϊρτιο του 1182, αλλϊ οι διϊφορεσ ϋριδεσ των αρχϐντων τησ πϐλησ, τον ανϊγκαςαν να περϊςει τα υπϐλοιπα χρϐνια εξϐριςτοσ ςε διϊφορεσ πϐλεισ τησ Ιταλύασ. Ο Λοϑκιοσ όρθε ςε διαφωνύα με τον Γερμανϐ αυτοκρϊτορα Υρειδερύκο Ι για τον ϋλεγχο των εδαφών τησ κϐμιςςασ Ματύλντα τησ Σοςκϊνησ, η οπούα ϊφηςε μια αςαφό διαθόκη. Ο Λνύθηνο III Σο Νοϋμβριο 1184 ο Λοϑκιοσ ςυγκϊλεςε ςϑνοδο ςτη Βερϐνα, η οπούα καταδύκαςε τουσ Καθαροϑσ, τουσ Πατερύνουσ, τουσ Βαλντενςιανοϑσ ωσ αιρετικοϑσ και αναθεμϊτιςε τουσ οπαδοϑσ τουσ. Σισ αποφϊςεισ τησ ΢υνϐδου τησ Βερϐνασ ςυνϐψιςε ο πϊπασ με την Βοϑλα Ad abolendam, που θεωρεύται ϐτι όταν η βϊςη για την δημιουργύα τησ διαβϐητησ Ιερϊσ Εξϋταςησ. Παρϊ τα λεγϐμενα, ο Λοϑκιοσ δεν θεςμοθϋτηςε την Ιερϊ Εξϋταςη. Αυτό δημιουργόθηκε το 1234 επύ πϊπα Γρηγορύου IX. Σο 1185 ϊρχιςαν οι προετοιμαςύεσ για την ϋναρξη τησ Σρύτησ ΢ταυροφορύασ, με ςτϐχο να ενιςχυθεύ ο βαςιλιϊσ τησ Ιερουςαλόμ Βαλδουύνοσ IV. Όμωσ πριν ολοκληρωθοϑν οι ετοιμαςύεσ αυτϋσ ο Λοϑκιοσ πϋθανε ςτη Βερϐνα.

[198]

172. Ουρβανόσ III (1185-87) Ο επϐμενοσ πϊπασ εύχε χειροτονηθεύ επύςκοποσ του Μιλϊνου απϐ τον πϊπα Λοϑκιο. Σο ϐνομϊ του όταν Uberto Crivelli και μετϊ την εκλογό του πόρε το ϐνομα Ουρβανόσ III (Urbanus III). O Ουρβανϐσ ςυνϋχιςε – ϐπωσ και ο προκϊτοχϐσ του - να μην ζει ςτη Ρώμη, αλλϊ ςτη Βερϐνα. Και μετϊ την εκλογό του ωσ πϊπα, κρϊτηςε την ϋδρα τησ αρχιεπιςκοπόσ του Μιλϊνου. Με αυτό του την ιδιϐτητα αρνόθηκε τα ςτϋψει ωσ βαςιλιϊ τησ Ιταλύασ τον πρύγκιπα Ερρύκο, γιο του αυτοκρϊτορα Υρειδερύκου. Ο Ερρύκοσ εύχε παντρευτεύ την Κονςτϊνσ, κληρονϐμο του βαςιλεύου τησ ΢ικελύασ. Ο Οπξβαλόο III Ο Υρειδερύκοσ χολωμϋνοσ για αυτό την ςτϊςη του πϊπα, ϋκλειςε με ςτρατεϑματα το περϊςματα των Ωλπεων για να αποκϐψει τισ επικοινωνύεσ του πϊπα με τουσ Γερμανοϑσ υποςτηρικτϋσ του. Ο Ουρβανϐσ με τη ςειρϊ του, αφϐριςε τον Υρειδερύκο. Οι κϊτοικοι τησ Βερϐνασ διαμαρτυρόθηκαν για την απϐφαςη αυτό του πϊπα και αυτϐσ αποφϊςιςε να αποςυρθεύ ςτη Υερϊρα. Όμωσ μετϊ απϐ λύγο πϋθανε. Λϋγεται ϐτι ο θϊνατϐσ του προόλθε απϐ θλύψη για την όττα των ΢ταυροφϐρων ςτο Φατύν τον Ιοϑλιο 1187.

[199]

173. Γρηγόριοσ VIII (1187) Ο διϊδοχοσ του Ουρβανοϑ ϋμεινε ςτο θρϐνο τησ Επιςκοπόσ τησ Ρώμησ, μϐλισ 57 ημϋρεσ. Ϋταν ο Alberto de Morra, γεννημϋνοσ ςτο Μπενεβϋντο απϐ οικογϋνεια ευγενών. Σο παπικϐ ϐνομα που επϋλεξε όταν Γρηγόριοσ VIII (Gregorius VIII). Απϐ νϋοσ ϋγινε μοναχϐσ και μετϊ απϐ ςπουδϋσ ϋγινε καθηγητόσ του Κανονικοϑ Δικαύου ςτη Μπολϐνια. Επύ πϊπα Αδριανοϑ IV ϋγινε καρδινϊλιοσ και ο πϊπασ Αλϋξανδροσ III τον διϐριςε παπικϐ λεγϊτο και ϋςτεψε τον βαςιλιϊ τησ Πορτογαλύασ Αλφϐνςο Ι. Ακϐμα ο Αλϋξανδροσ τον ϋςτειλε ςτην Αγγλύα για να ερευνόςει τισ ςυνθόκεσ τησ δολοφονύασ του Σϐμασ Μπϋκετ, αλλϊ ϋδωςε ϊφεςη ςτον (ηθικϐ αυτουργϐ) βαςιλιϊ Ερρύκο II. Ο Γξεγόξηνο VIII Κατϊ την ςϑντομη θητεύα ωσ πϊπα, όλθε ςε ςυνδιαλλαγό με τον αυτοκρϊτορα Υρειδερύκο τησ Γερμανύασ. Μετϊ την όττα των ςταυροφϐρων ςτο Φατύν, ο Γρηγϐριοσ εξϋδωςε Βοϑλα με την οπούα καλοϑςε τουσ Ευρωπαύουσ ηγεμϐνεσ ςτην Σρύτη ΢ταυροφορύα. Ο πϊπασ πϋθανε ςτην Πύζα ςτισ 17 Δεκεμβρύου 1187.

[200]

174. Κλήμησ III (1187-91) Μετϊ το θϊνατο του Γρηγορύου, νϋοσ πϊπασ αναδεύχθηκε το καρδινϊλιοσ Paolo Scolari απϐ τη Ρώμη, ο οπούοσ επϋλεξε το παπικϐ ϐνομα Κλήμησ III (Clemens III). Λύγο μετϊ την εκλογό του ο Κλόμησ πϋτυχε να γεφυρώςει το χϊςμα των πολιτών τησ Ρώμησ και των παπών. Δϋχθηκε ϐτι οι πολύτεσ εύχαν το δικαύωμα να εκλϋγουν τισ αρχϋσ τουσ (ποϑ εύχαν δικαύωμα πολϋμου ό/και ειρόνησ) χωρύσ να απαιτεύται παπικό ϋγκριςη. Μετϊ απϐ αυτϐ η ϋδρα του πϊπα επανόλθε ςτη Ρώμη. Ο Κιήκεο III Ο πϊπασ πύεςε τουσ βαςιλεύσ τησ Αγγλύασ Ερρύκο II και Υύλιππο II τησ Γαλλύασ να ςυμμετϊςχουν ςτην Σρύτη ΢ταυροφορύα. Σο 1191 βρόκε οδϐ ςυνεννϐηςησ και με τον Γερμανϐ αυτοκρϊτορα Φρειδερύκο Ι Μπαρμπαρόςα και ϋτςι τερματύςτηκε η πολϑχρονη διαμϊχη του με τουσ πϊπεσ που προηγόθηκαν. Ο Κλόμησ πϋθανε τον Μϊρτιο 1191.

[201]

175. ΢ελεςτίνοσ III (1191-98) Ο διϊδοχοσ του Κλόμη όταν επύςησ ϋνασ Ρωμαύοσ, γϐνοσ τησ αριςτοκρατικόσ οικογϋνειασ των Ορςύνι, ο καρδινϊλιοσ Giacinto di Pietro di Bobone, ο οπούοσ εύναι γνωςτϐσ ωσ ΢ελεςτίνοσ III ή Κελεςτίνοσ (Coelestinus III). To ύδιο ϋτοσ τησ εκλογόσ του ο ΢ελεςτύνοσ ϋςτεψε αυτοκρϊτορα τησ Αγύασ Ρωμαώκόσ αυτοκρατορύασ τον Ερρύκο VI, γιο του Υρειδερύκου Μπαρμπαρϐςα. Ο ΢ειεζηίλνο III Όμωσ το 1192 ο πϊπασ δεν δύςταςε να αφορύςει τον Ερρύκο, επειδό κρατοϑςε αιχμϊλωτο τον βαςιλιϊ τησ Αγγλύασ Ριχϊρδο Ι (τον 10 Λεοντϐκαρδο) . Επύςησ ο ΢ελεςτύνοσ καταδύκαςε τον βαςιλιϊ τησ Λεϐν Ιςπανύασ Αλφϐνςο IX επειδό υπϋγραψε ςυνθόκη ειρόνησ με τουσ Ωραβεσ που πολεμοϑςαν την Καςτύλλη. Λύγο αργϐτερα αφϐριςε τον Αλφϐνςο γιατύ ςυνόψε γϊμο με μια πριγκύπιςςα τησ Καςτύλησ. Ο ΢ελεςτύνοσ θϋληςε να παραιτηθεύ απϐ το αξύωμϊ του και να προτεύνει τον διϊδοχϐ του, αλλϊ αυτϐ δεν ϋγινε δεκτϐ απϐ το ςώμα των καρδιναλύων. Πϋθανε ςτισ 8 Ιανουαρύου 1198 και ενταφιϊςτηκε ςτο Λατερανϐ.

10

Ο βαζηιηάο ηεο Αγγιίαο Ρηράξδνο ν Λενληόθαξδνο είρε αηρκαισηηζηεί από ηνλ Γεξκαλό βαζηιηά Δξξίθν XI, όηαλ επέζηξεθε εηηεκέλνο από ηελ Σξίηε ΢ηαπξνθνξία. Ο Δξξίθνο ηνλ θξαηνύζε κεηά από ζπλελλόεζε κε ηνλ (αδειθό ηνπ Ρηράξδνπ θαη ζθεηεξηζηή ηνπ ζξόλνπ) Ισάλλε ηνλ Αθηήκνλα. Σειηθά ν Δξξίθνο ειεπζέξσζε ηνλ Ρηράξδν ην 1194. Απηόο επέζηξεςε ζηελ Αγγιία θαη όρη κόλν ζπγρώξεζε ηνλ αδειθό ηνπ, αιιά ηνλ όξηζε θαη δηάδνρό ηνπ ζην ζξόλν.

[202]

176.

Ιννοκέντιοσ III (1198-1216)

To ϋτοσ 1198 ανόλθε ςτο θρϐνο του πϊπα τησ Ρώμησ ςε ηλικύα 37 χρονών ϋνασ απϐ τουσ πιο ιςχυροϑσ και αξιϐλογουσ ιερϊρχεσ του Μεςαύωνα, ο Ιννοκέντιοσ III (Innocentius III). Σο κοςμικϐ του ϐνομα όταν Lotario dei Conti di Segni. ΢ποϑδαςε ςτην Μπολϐνια και ςτο Παρύςι και το 1198 εκλϋχθηκε καρδινϊλιοσ. Επύ των ημερών των ςυνόλθε η Δ’ ΢ύνοδοσ του Λατερανού (1215) ςτην οπούα ςυμμετεύχαν 71 πατριϊρχεσ, καρδινϊλιοι και αρχιεπύςκοποι, 412 επύςκοποι, 900 ηγοϑμενοι μοναςτηριών, αρκετού εκπρϐςωποι βαςιλϋων και ευγενεύσ. Η ΢ϑνοδοσ αυτό θεωρεύται ιςτορικό γιατύ ελόφθηςαν ςημαντικϋσ αποφϊςεισ και θεμελιώθηκε το Κανονικϐ Δύκαιο τησ Λατινικόσ Εκκληςύασ. Ο Ηλλνθέληηνο III Επύ Ιννοκϋντιου οργανώθηκε η μοιραύα Δ’ ΢ταυροφορύα η οπούα αντύ για την απελευθϋρωςη των Αγύων Σϐπων κατϋληξε ςτην ϊλωςη τησ Κωνςταντινοϑπολησ και την κατοχό μεγϊλων τμημϊτων τησ Βυζαντινόσ αυτοκρατορύασ απϐ τουσ ΢ταυροφϐρουσ. Ο πϊπασ αποδϋχθηκε απρϐθυμα την ϊλωςη, την οπούα απϋδωςε ςε θϋλημα θεοϑ για να επιτευχθεύ η ϋνωςη των δυο Εκκληςιών. Όμωσ το αποτϋλεςμα όταν η δημιουργύα φανατιςμοϑ και εχθρϐτητασ ςτισ τϊξεισ των ορθοδϐξων, που ακϐμα και ςτισ ημϋρεσ μασ βλϋπουν τον πϊπα ωσ ϐργανο του ςατανϊ. Μετϊ την ϊλωςη, οι μοναχού του Αγύου Όρουσ απευθϑνθηκαν ςτον πϊπα, καθώσ οι ΢ταυροφϐροι τουσ κακομεταχειρύςτηκαν. Ο Ιννοκϋντιοσ τουσ πόρε υπϐ την προςταςύα του και ςτισ επιςτολϋσ του τιμϊ τουσ μοναχοϑσ για τισ αρετϋσ τουσ. Ο Ιννοκϋντιοσ κϊλεςε τουσ χριςτιανοϑσ ηγεμϐνεσ να ςυμμετϊςχουν ςε ςταυροφορύεσ κατϊ των μουςουλμϊνων τησ Ιςπανύασ, των αιρετικών αλμπιγκενςιανών (Καθαρών) ςτην νϐτια Γαλλύα, καθώσ και ςε νϋα ςταυροφορύα προσ τουσ Αγύουσ Σϐπουσ. Κατϊ την εποχό του Ιννοκϋντιου, η παποςϑνη ϋφταςε ςτο απϐγειο τησ ιςχϑοσ τησ. Ο πϊπασ όταν το ςημαντικϐτερο πρϐςωπο ςτην Ευρώπη και η πνευματικό εξουςύα του δεν μποροϑςε να αμφιςβητηθεύ απϐ κϊποιον κοςμικϐ ϊρχοντα. Ακϐμα και η εκλογό [203]

το αυτοκρϊτορα τησ Αγύασ Ρωμαώκόσ Αυτοκρατορύασ ϋπρεπε να επικυρωθεύ απϐ τον προκαθόμενο τησ Εκκληςύασ. Ο Ιννοκϋντιοσ ϋπαιξε ςημαντικϐ ρϐλο ςτα πολιτικϊ πρϊγματα πολλών χωρών ϐπωσ η Γαλλύα, η ΢ουηδύα, η Ιςπανύα, η Βουλγαρύα και η Αγγλύα. Όταν ο βαςιλιϊσ Ιωϊννησ ο Ακτόμων υποχρεώθηκε απϐ τουσ βαρϐνουσ να υπογρϊψει την Magna Carta11, ο πϊπασ δεν αποδϋχθηκε την εγκυρϐτητϊ τησ, αλλϊ οι Ωγγλοι βαρϐνοι με την ςειρϊ τουσ δεν αποδϋχθηκαν την δικαιοδοςύα του πϊπα ςτο θϋμα αυτϐ. Σο 1202 ξεκύνηςε η Σϋταρτη ΢ταυροφορύα για την ανακατϊληψη των Αγύων Σϐπων απϐ τουσ Ωραβεσ. Η ςταυροφορύα αυτό, ϐπωσ εύναι γνωςτϐ, κατϋληξε ςτην κατϊληψη τησ Κωνςταντινοϑπολησ. Επύςησ το 1209 ο Ιννοκϋντιοσ ϋδωςε το ςϑνθημα να αρχύςει η Αλμπικενςιανό ΢ταυροφορύα. Η ςταυροφορύα αυτό, που εύχε την υλικό και ςτρατιωτικό υποςτόριξη του βαςιλιϊ τησ Γαλλύασ, ςτρϊφηκε κατϊ των «αιρετικών» Καθαρών τησ νοτιοδυτικόσ Γαλλύασ και διϊρκεςε εύκοςι ολϐκληρα χρϐνια. Σο αποτϋλεςμα όταν τραγικϐ: Δεκϊδεσ χιλιϊδεσ ϊνδρεσ, γυναύκεσ και παιδιϊ ςφαγιϊςτηκαν ό κϊηκαν ζωντανού, Ϋταν το προανϊκρουςμα τησ ύδρυςησ τησ διαβϐητησ Ιερϊσ Εξϋταςησ, ενϐσ παπικοϑ θεςμοϑ που κυριϊρχηςε για αιώνεσ ςτην Ευρώπη και αργϐτερα ςτην Αμερικό και Αςύα και ϊφηςε εκατοντϊδεσ χιλιϊδεσ θϑματα. Μεγάιεο ππξέο γηα Καζαξνύο ΢το ϐλο πνεϑμα τησ καταδύωξησ κϊθε αιρετικοϑ ό αλλϐδοξου, που κυριϊρχηςε απϐ την εποχό του Ιννοκϋντιου εντϊςςεται και η υποχρϋωςη των Εβραύων να φορϊνε διακριτικϊ ςημϊδια πϊνω ςτα ροϑχα τουσ. Σο ύδιο ςυνϋβη και τον 20ϐ αιώνα ϐταν οι Εβραύοι τησ ναζιςτικόσ Γερμανύασ υποχρεώθηκαν να φϋρουν ϋνα κύτρινο ϊςτρο του Δαβύδ ςτο ςτόθοσ τουσ. Σο 1216, ο πϊπασ κόρυξε την Πϋμπτη ΢ταυροφορύα, αλλϊ ςτισ 16 Ιουλύου του ύδιου χρϐνου πϋθανε ςτην Περοϑτζια απϐ ελονοςύα.

11

Η Μάγθλα Κάξηα (Magna Carta, ζηα ιαηηληθά «Μεγάιε Χάξηα»), είλαη αγγιηθόο θαηαζηαηηθόο ράξηεο ν νπνίνο αξρηθά εθδόζεθε ην 1215. Θεσξείηαη έλα από ηα πην ζεκαληηθά έγγξαθα ζηελ ηζηνξία ηεο δεκνθξαηίαο.

[204]

177. Ονώριοσ III (1216-27) ΢τισ 18 Ιουλύου 1216, δυο ημϋρεσ μετϊ το θϊνατο του Ιννοκϋντιου III ςτην Περοϑτζια, ςυγκεντρώθηκαν 17καρδινϊλιοι που βρύςκονταν εκεύ και προχώρηςαν ςε ταχεύα εκλογό διαδϐχου του θρϐνου. Εξϋλεξαν τον Ρωμαύο καρδινϊλιο Cencio Savelli που επϋλεξε το ϐνομα Ονώριοσ III (Honorius III). Φειροτονόθηκε ςτην Περοϑτζια και εγκαταςτϊθηκε ςτο Λατερανϐ υπϐ τισ επιδοκιμαςύεσ των Ρωμαύων Ο Ολώξηνο III (πίλαθαο ηνπ Σδηόην) Ο νϋοσ πϊπασ επικεντρώθηκε ςε δυο κυρύωσ θϋματα που απαςχολοϑςαν και τον προκϊτοχϐ του: Σην οργϊνωςη τησ Πϋμπτησ ΢ταυροφορύασ και την πνευματικό αναμϐρφωςη τησ Εκκληςύασ. Ο πϊπασ και ϐλοι οι καρδινϊλιοι ςυμφώνηςαν να ςυνειςφϋρουν ςτισ δαπϊνεσ τησ ςταυροφορύασ, καταβϊλλοντασ το 10% των εςϐδων τουσ για τρύα χρϐνια και ϐλοι οι ϊλλοι κληρικού το 5%. Σον Νοϋμβριο 1220 ο Ονώριοσ ϋςτεψε τον Φρειδερύκο II αυτοκρϊτορα τησ Αγύασ Ρωμαώκόσ αυτοκρατορύασ, με την ελπύδα ϐτι θα ηγηθεύ τησ ςταυροφορύασ. Ο αυτοκρϊτορασ καθυςτϋρηςε και οι ςταυροφϐροι υπϋςτηςαν βαριϊ όττα ςτη Δαμιϋττη το 1221. Ο Ονώριοσ πρϐτεινε ςτον Υρειδερύκο να παντρευτεύ την βαςύλιςςα Ιςαβϋλλα τησ Ιερουςαλόμ. Ο αυτοκρϊτορασ ετοιμϊςτηκε να ξεκινόςει, αλλϊ ο πϊπασ πϋθανε ςτη Ρώμη ςτισ 18 Μαρτύου 1227, πριν δει την ςυνϋχεια τησ πορεύασ των προςπαθειών του. Παρϊλληλα με την ϐλη προςπϊθεια για την εκςτρατεύα ςτουσ Ωγιουσ Σϐπουσ, ο Ονώριοσ ευλϐγηςε την ςυνϋχεια τησ ςταυροφορύασ κατϊ των Καθαρών, τον πϐλεμο κατϊ των Αρϊβων ςτην Ιςπανύα και την εξϊπλωςη του χριςτιανιςμοϑ ςτισ Βαλτικϋσ χώρεσ. Ακϐμα ο πϊπασ Ονώριοσ ευλϐγηςε το 1216 την ύδρυςη απϐ τον (ϊγιο) Δομύνικο του Σϊγματοσ των Δομινικανών μοναχών (που αργϐτερα ςτελϋχωςαν τα κατϊ τϐπουσ κλιμϊκια τησ Ιερϊσ Εξϋταςησ) και το 1223 του Σϊγματοσ των Υραγκιςκανών μοναχών που εμπνεϑςτηκε και ηγόθηκε ο (ϊγιοσ) Υραγκύςκοσ τησ Αςύζησ.

[205]

178. Γρηγόριοσ IX (1227-41) Ο διϊδοχοσ του Ονώριου III ο Γρηγόριοσ ΙΦ (Gregorius IX) ϋμεινε ςτην ιςτορύα ωσ ο πϊπασ που ύδρυςε την φοβερό Ιερά Εξέταςη. Ϋταν ϋνασ θεςμϐσ ό καλϑτερα ϋνασ πανύςχυροσ μηχανιςμϐσ που τιμωροϑςε με απύςτευτησ αγριϐτητασ βαςανιςτόρια και θανατώςεισ ςτην πυρϊ, ϊτομα που εύχαν κατηγορηθεύ ωσ αιρετικϊ ό ϐτι όταν μϊγοι ό μϊγιςςεσ.

To κοςμικϐ ϐνομα του Γρηγορύου όταν Ugolino di Conti. Φειροτονόθηκε καρδινϊλιοσ απϐ τον εξϊδελφϐ του πϊπα Ιννοκϋντιο III και ακολοϑθηςε την πολιτικό υπερϊςπιςησ του παπικοϑ πρωτεύου ϐπωσ και οι προκϊτοχού του. Ο Γξεγόξηνο ΗΥ Αμϋςωσ μετϊ την εκλογό του ο Γρηγϐριοσ εξουςιοδϐτηςε τον μοναχϐ Κονρϊδο του Μαρβοϑργου να καταπολεμόςει τισ αιρϋςεισ ςε ϐλη τη Γερμανύα. Ο καλϐγεροσ αυτϐσ όταν ςκληρϐσ και ςαδιςτόσ και ςχεδϐν πϊντα δεχϐταν τισ κατηγορύεσ κατϊ των υπϐπτων που προςϊγονταν ςτο εκκληςιαςτικϐ δικαςτόριο. Ενϊντια ςε κϊθε καθιερωμϋνη νομικό λογικό και πρακτικό, ο Κονρϊδοσ θεωροϑςε τουσ υπϐπτουσ ωσ ενϐχουσ μϋχρισ αποδεύξεωσ τησ αθωϐτητϊσ τουσ! Ϊςτειλε ςτην πυρϊ δεκϊδεσ πολύτεσ, αλλϊ και ιερωμϋνουσ και ευγενεύσ. Ο ύδιοσ εύχε πει: «Θα κϊψω ευχαρύςτωσ εκατό ανθρώπουσ, αν ϋςτω και ϋνασ από αυτούσ εύναι αιρετικόσ»! Ο πϊπασ όρθε ςε ςϑγκρουςη με τον Γερμανϐ αυτοκρϊτορα Υρειδερύκο II γιατύ δεν ϋδειχνε πρϐθυμοσ να ςυμμετϊςχει ςτην Ϊκτη ΢ταυροφορύα (που ξεκύνηςε το 1228 μετϊ την αποτυχύα τησ Πϋμπτησ ΢ταυροφορύασ) και δεν δύςταςε να τον αφορύςει δυο φορϋσ και να τον αναθεματύςει. Σον Απρύλιο 1233 ο πϊπασ Γρηγϐριοσ εξϋδωςε Βοϑλα με την οπούα ανϋθετε ςτα μϋλη του τϊγματοσ των Δομινικανών την αποςτολό τησ εξϊλειψησ τησ αύρεςησ των Καθαρών. Με τη Βοϑλα αυτό το Βατικανϐ θϋςπιζε ϋνα καινοϑριο θεςμϐ, ϋνα μϐνιμο [206]

δικαςτόριο το οπούο θα επϊνδρωναν οι Δομινικανού αδελφού (οι οπούοι ωσ επαιτικϐ τϊγμα θεωροϑνταν αδιϊφθοροι). Ήταν ουςιαςτικϊ η ιδρυτικό πρϊξη τησ Ιερϊσ Εξϋταςησ. Η εξουςιοδϐτηςη αυτό ανϋφερε ϐτι οι μοναχού μποροϑςαν να χρηςιμοποιόςουν ϐλα τα μϋςα. ακϐμα και βαςανιςμοϑσ και εκτελϋςεισ ςτην πυρϊ. Αμϋςωσ ϊρχιςε το κυνόγι των Καθαρών. Μια απϐ τισ πρώτεσ πρϊξεισ των ιεροεξεταςτών όταν η δημϐςια εκτϋλεςη ςτη πυρϊ εύκοςι αιρετικών που ςυνελόφθηςαν να ιερουργοϑν ςτο δϊςοσ. «Αλάθξηζε» γπλαίθαο ύπνπηεο γηα αίξεζε από ηνπο ηεξνεμεηαζηέο Σο 1230 ακολοϑθηςε μια ςειρϊ αποφϊςεων για να μεταβιβαςτεύ γρόγορα η εξουςύα των εκκληςιαςτικών δικαςτηρύων απϐ τουσ επιςκϐπουσ ςτουσ κατϊλληλα εκπαιδευμϋνουσ μοναχοϑσ (κυρύωσ Δομινικανοϑσ και κατϊ δεϑτερο λϐγο Υραγκιςκανοϑσ). Σο 1231 με απϐφαςό του θεςμοθϋτηςε την ιςϐβια φυλϊκιςη αυτών που δόλωναν ειλικρινό μετϊνοια και – επειδό η Εκκληςύα απεχθϊνεται το αύμα (Ecclesia abhorret a sanguine) την παρϊδοςη των καταδικαςμϋνων ςε θϊνατο αμετανϐητων αιρετικών ςτισ κοςμικϋσ αρχϋσ για να εκτελϋςουν την ποινό. Ο Γρηγϐριοσ πϋθανε το 1241.

[207]

179. ΢ελεςτίνοσ ΙV (1241) Ο επϐμενοσ πϊπασ Goffredo da Castiglione απϐ το Μιλϊνο, ανιψιϐσ του πϊπα Ουρβανοϑ III. O προκϊτοχϐσ του Γρηγϐριοσ ΙΦ τον χειροτϐνηςε καρδινϊλιο το 1227 και τα επϐμενα δυο χρϐνια χρημϊτιςε παπικϐσ λεγϊτοσ ςτη Λομβαρδύα και την Σοςκϊνη. Σο 1238 ϋγινε επύςκοποσ τησ ΢αμπύνα. Ο ΢ειεζηίλνο IV Μετϊ το θϊνατο του Γρηγορύου ο επύςκοποσ τησ ΢αμπύνα εκλϋχθηκε πϊπασ με το ϐνομα ΢ελεςτίνοσ IV ή Κελεςτίνoσ (Coelestinus IV). H εκλογό του ϋγινε απϐ επτϊ καρδιναλύουσ μϐνο, ςτισ 25 Οκτωβρύου 1241. Παρϋμεινε ςτον παπικϐ θρϐνο για μϐλισ 17 ημϋρεσ. Η μϐνη αξιοςημεύωτη δραςτηριϐτητϊ του ςτα πλαύςια του αξιώματϐσ του όταν ο αφοριςμϐσ του Ματϋο Ορςύνι. Πϋθανε πριν τη χειροτονύα του, λϐγω του γόρατοσ και τησ ςωματικόσ κϐπωςησ, ςτισ 10 Νοεμβρύου και ενταφιϊςτηκε ςτη βαςιλικό του Αγύου Πϋτρου.

[208]

180. Ιννοκέντιοσ ΙV (1243-54) Μετϊ τον θϊνατο του πϊπα ΢ελεςτύνου IV, μεςολϊβηςαν 18 μόνεσ διαβουλεϑςεων μεταξϑ των καρδιναλύων και με τη μεςολϊβηςη του Γερμανοϑ αυτοκρϊτορα Φρειδερύκου II, νϋοσ προκαθόμενοσ τησ Ρωμαώκόσ Εκκληςύασ εξελϋγη ομϐφωνα ο Γενοβϋζοσ Sinibaldo Fieschi, γιοσ του κϐμη τησ Λαβϊνια Υιϋςκι. Ενθρονύςτηκε ςτισ 25 Ιουνύου 1253 και πόρε το ϐνομα Ιννοκέντιοσ IV (Innocentius IV). ΢ε λύγο καιρϐ απϐ την ανϊρρηςό του ςτο θρϐνο ϐμωσ, ο νϋοσ πϊπασ όρθε ςε ρόξη με το Υρειδερύκο, επειδό ο τελευταύοσ δεν απελευθϋρωςε – ϐπωσ εύχε υποςχεθεύ – δυο επιςκϐπουσ που τουσ κρατοϑςε αιχμαλώτουσ απϐ την εποχό του πϊπα Γρηγορύου ΙΦ. Ο Ιννοκϋντιοσ κατϋφυγε ςτην Λυών, ϐπου μια ΢ϑνοδοσ καταρϊςτηκε τον Υρειδερύκο, τον κόρυξε «αντύχριςτο, εχθρό τησ εκκληςύασ», «΢αρακηνό, φύλο του ςουλτϊνου» και ϐριςε νϋο αυτοκρϊτορα τον ευγενό Ερρύκο Ρϊςπε, με την εντολό να δολοφονόςει τον Υρειδερύκο. Εύχε και διαμϊχεσ με τον αυτοκρϊτορα τησ Νύκαιασ (η Πϐλη βριςκϐταν ακϐμα ςτα χϋρια των Λατύνων) Ιωϊννη Γ’ Βατϊτζη ςϑμμαχο του Υρειδερύκου. Ο Ηλλνθέληηνο IV Σο 1252 ο Ιννοκϋντιοσ προχώρηςε ςε ςκληρϋσ μεταρρυθμύςεισ ϐπωσ ϋκανε και ο προκϊτοχϐσ του Γρηγϐριοσ Θ'. Αναγνώριςε μϊλιςτα το δικαύωμα των ιεροεξεταςτών να βαςανύζουν ςωματικϊ ανθρώπουσ που θεωροϑςαν ϐτι ϋχουν ξεφϑγει απϐ τον δρϐμο του Θεοϑ. Παρϊλληλα ϊρχιςε να κϊνει ανούγματα προσ τον Ορθϐδοξο κϐςμο. Σο 1251 επϋτρεψε για πρώτη φορϊ μετϊ την 4η ΢ταυροφορύα την εγκατϊςταςη των πατριαρχών Αντιοχεύασ και Ιεροςολϑμων ςτισ ϋδρεσ τουσ. Επύςησ ϊρχιςε ξανϊ τισ διαπραγματεϑςεισ με τον Βατϊτζη, για την Ϊνωςη των Εκκληςιών και με αντϊλλαγμα την αποκατϊςταςη του Βυζαντύου και διευθετόςεισ ςτο θϋμα του Filioque. Ο θϊνατοσ του αυτοκρϊτορα και του πϊπα το 1254 ϋθεςε τϋρμα ςε αυτϋσ τισ διαπραγματεϑςεισ.

[209]

Αλέξανδροσ ΙV (1254-61) Ο διϊδοχοσ του Ιννοκϋντιου IV όταν Ρωμαύοσ και το κοςμικϐ του ϐνομα όταν Rinaldo di Jenne. Σο παπικϐ ϐνομα που επϋλεξε όταν Αλέξανδροσ IV (Alexander IV). Πριν την εκλογό του, ο θεύοσ του ο πϊπασ Γρηγϐριοσ ΙΦ τον χεύχε χειροτονόςει καρδινϊλιο και επύςκοπο Όςτιασ. Σο 1240 ετϋθη επικεφαλόσ του Κολλεγύου των Καρδιναλύων. Ψσ πϊπασ αςχολόθηκε ςυςτηματικϊ και προςπϊθηςε να πετϑχει την ϊρςη του Μεγϊλου ΢χύςματοσ και την ϋνωςη τησ Καθολικόσ με την Ορθϐδοξη Εκκληςύα. Ο Αιέμαλδξνο IV Επύςησ διεϑρυνε την Ιερϊ Εξϋταςη ςε ολϐκληρο τα βαςύλειο τησ Γαλλύασ και επϋδειξε ιδιαύτερη εϑνοια ςτα επαιτικϊ Σϊγματα (Δομινικανών και Υραγκιςκανών). Ιδιαύτερα οι πρώτοι εύχαν ευρϑτατεσ δικαιοδοςύεσ ωσ μϋλη των κατϊ τϐπουσ τμημϊτων τησ Ιερϊσ Εξϋταςησ. Σο 1259 ο Αλϋξανδροσ επιχεύρηςε, χωρύσ επιτυχύα, να οργανώςει ςταυροφορύα κατϊ των Σατϊρων που εύχαν ειςβϊλει ςτην Πολωνύα. Σο 1261, λύγο πριν τον θϊνατϐ του εξϋδωςε Βοϑλα με την οπούα απϊλλαςςε τον βαςιλιϊ τησ Αγγλύασ Ερρύκο III απϐ τουσ ϐρκουσ του ςϑμφωνα με τισ Διατϊξεισ τησ Οξφόρδησ12.

12

ΟΙ Γηαηάμεηο ηεο Ομθόξδεο είλαη έλα θείκελν πνπ ν Δξξίθνο III ππνρξεώζεθε από ηνπο βαξόλνπο λα ππνγξάςεη ην 1258. Θεσξείηαη ην πξώην γξαπηό ΢ύληαγκα ηεο Αγγιίαο, αλ θαη ε Magna Carta ήηαλ αξθεηά παιαηόηεξε.

[210]

181. Ουρβανόσ ΙV (1261-64) Μετϊ απϐ μια μακρϊ ςειρϊ Ιταλών παπών, ο διϊδοχοσ του Αλεξϊνδρου IV όταν Γϊλλοσ. Γεννόθηκε ςτο Σρουϊ και το κοςμικϐ του ϐνομα όταν Jacques Pantaléon. ΢ποϑδαςε φιλοςοφύα και νομικό και το 1254 ο πϊπασ Ιννοκϋντιοσ IV τον διϐριςε λεγϊτο ςτην Γερμανύα. Σο 1255 ο πϊπασ Αλϋξανδροσ IV τον διϐριςε Λατύνο πατριϊρχη Ιεροςολϑμων. Όταν πϋθανε ο πϊπασ Αλϋξανδροσ, ο Ζακ εύχε επιςτρϋψει απϐ τα Ιεροςϐλυμα και βριςκϐταν ςτην Ρώμη. Μετϊ απϐ τρεισ μόνεσ διαβουλεϑςεων ο Ζακ (αν και δεν όταν καρδινϊλιοσ) εξελϋγη πϊπασ με το ϐνομα Ουρβανόσ IV (Urbanus IV). Ο Οπξβαλόο IV Σην παραμονό τησ εκλογόσ του κατϋρρευςε η Λατινικό αυτοκρατορύα, ϐταν ο ςτρατϐσ του Μιχαόλ Η’ Παλαιολϐγου ανακατϋλαβε την Κωνςταντινοϑπολη. Ο Ουρβανϐσ θϋληςε να ξεκινόςει μια ακϐμα ςταυροφορύα για την κατϊληψη τησ Πϐλησ απϐ τουσ Λατύνουσ, ϐμωσ δεν βρόκε πρϐθυμη ανταπϐκριςη απϐ τουσ Ευρωπαύουσ βαςιλεύσ. Σην εποχό του Ουρβανοϑ η αντιπαρϊθεςη ςτην Ιταλύα μεταξϑ των οπαδών του αυτοκρϊτορα Υρειδερύκου II (Γιβελύνοι) και των οπαδών του πϊπα (Γουϋλφοι) εύχε οξυνθεύ. Αυτό η διαμϊχη απαςχϐληςε τον περιςςϐτερο χρϐνο του πϊπα, με ςϑναψη ςυμμαχιών με τοπικοϑσ ηγεμϐνεσ, ύντριγκεσ, χρηματικϊ και εδαφικϊ ανταλλϊγματα και ϊλλα παρϐμοια. Ο Ουρβανϐσ πϋθανε ςτην Περοϑτζια ςτισ 2 Οκτωβρύου 1264.

[211]

182. Κλήμησ ΙV (1265-68) Και ο διϊδοχοσ του Ουρβανοϑ IV όταν Γϊλλοσ, απϐ την περιοχό Λανγκεντϐκ τησ νϐτιασ Γαλλύασ (ϐπου ςτο παρελθϐν ϋδραςαν οι Καθαρού, τουσ οπούουσ αποδεκϊτιςε η Ιερϊ Εξϋταςη). Σο κοςμικϐ του ϐνομα όταν Γκυ Υουκουϊ αλλϊ ϋγινε γνωςτϐσ με το παρατςοϑκλι ο Φοντρϐσ (Gui Foucois le Gros). Μετϊ το θϊνατο του Ουρβανοϑ η διαδικαςύα εκλογόσ του νϋου πϊπα διϊρκεςε τϋςςερισ μόνεσ. Σελικώσ μετϊ απϐ μακρϋσ διαβουλεϑςεισ και παζϊρια αλλϊ και με την εϑνοια του βαςιλιϊ τησ Γαλλύασ Λουδοβύκου ΙΦ, εξελϋγη ο Γκυ, ο οπούοσ επϋλεξε τον παπικϐ ϐνομα Κλήμησ IV (Clemens IV). Ο Γκυ δεν όταν ο ιδανικϐσ κληρικϐσ για την να αναλϊβει το ϑπατο αξύωμα τησ Καθολικόσ Εκκληςύασ. Ϋταν χόροσ, πατϋρασ δυο κοριτςιών, υπόρξε ςτρατιωτικϐσ και νομικϐσ και δραςτηριοποιόθηκε ωσ γραμματϋασ του Λουδοβύκου. Μετϊ το θϊνατο τησ γυναύκασ του αποφϊςιςε να αςχοληθεύ με την Εκκληςύα και η ϊνοδϐσ του όταν ταχϑτατη. Σο 1257 χειροτονόθηκε επύςκοποσ, το 1259 αρχιεπύςκοποσ τησ Ναρβϐννησ και το 1261 ο πϊπασ Ουρβανϐσ τον ϋχριςε καρδινϊλιο. Φρημϊτιςε παπικϐσ λεγϊτοσ ςτην Αγγλύα τα ϋτη 1262-64. Ο Κιήκεο IV Ψσ πϊπασ ανανϋωςε την εντολό που εύχε δοθεύ με Βοϑλα του Γρηγορύου ΙΦ για την απαγϐρευςη του Σαλμοϑδ, του ιεροϑ βιβλύου των Εβραύων. Όλα τα αντύγραφα του Σαλμοϑδ εύχαν καεύ ςτισ πλατεύεσ των πϐλεων τησ Γαλλύασ και τησ Ιταλύασ. Ο Κλόμησ διϋταξε τουσ Εβραύουσ τησ Αραγονύασ τησ Ιςπανύασ να παραδώςουν τα ιερϊ τουσ βιβλύα ςτουσ Δομινικανοϑσ μοναχοϑσ, αλλϊ δεν επϋτρεψε το κϊψιμο ςτην πυρϊ και των κατϐχων των βιβλύων αυτών. Πϊλι καλϊ! Ο Κλόμησ πϋθανε ςτισ 27 Νοεμβρύου 1268, αλλϊ η ϋδρα του ποντύφικα παρϋμεινε ςε χηρεύα για ςχεδϐν τρύα χρϐνια, εξ αιτύασ των διαφωνιών και ερύδων μεταξϑ των καρδιναλύων.

[212]

183. Γρηγόριοσ Φ (1271-76) Απϐ τον θϊνατο του πϊπα Κλόμη IV τον Νοϋμβριο 1268, ωσ τον ΢επτϋμβριο 1271, που τελικώσ εξελϋγη ο Γρηγόριοσ Φ (Gregorius X) μεςολϊβηςαν ςχεδϐν τρύα χρϐνια διαβουλεϑςεων, η μεγαλϑτερη χρονικό περύοδοσ εκλογόσ ςτην ιςτορύα τησ Ρωμαιοκαθολικόσ Εκκληςύασ. Σο Κολλϋγιο των Καρδιναλύων όταν χωριςμϋνο ςτα δυο: Αυτού που όθελαν Ιταλϐ και αυτού που προτιμοϑςαν Γϊλλο πϊπα. Σο αδιϋξοδο ϋςπαςε τελικϊ ϐταν αγανακτιςμϋνοι πολύτεσ του Βιτϋρμπο (τησ πϐλησ που ςυνεδρύαζαν οι καρδινϊλιοι), ϊνοιξαν την οροφό του κτιρύου και προειδοπούηςαν τουσ καρδινϊλιουσ ϐτι δεν θα επιτρϋψουν να βγει κανεύσ ϋξω απϐ το κτύριο. Και μϋχρι την εκλογό του νϋου πϊπα θα τουσ εφοδύαζαν μϐνο με νερϐ και ψωμύ. Σελικώσ και με ςυμβιβαςμοϑσ εκατϋρωθεν, επελϋγη ο Ιταλϐσ Teobaldo Visconti απϐ την Πιαςϋντζα, ο οπούοσ εύχε περϊςει τα περιςςϐτερα χρϐνια του βορεύωσ των Ωλπεων και δεν εύχε αναμιχθεύ ςτα ιταλικϊ πολιτικϊ πρϊγματα. Ο Γξεγόξηνο Υ ππνδέρεηαη ηνλ Μάξθν θαη Μαηέν Πόιν Σην εποχό τησ εκλογόσ του βριςκϐταν ςτην Ωκρα ςυμμετϋχοντασ ςτην Ϊνατη ΢ταυροφορύα. Εκεύ ϋκανε και την τελευταύα λειτουργύα του ςτην Παλαιςτύνη πριν αναχωρόςει για τη Ρώμη. Σο ςημαντικϐτερο γεγονϐσ τησ θητεύασ του Γρηγορύου ωσ πϊπα, όταν η ςϑγκλιςη τησ ΢υνϐδου τησ Λυών το 1272-74. Η ΢ϑνοδοσ αςχολόθηκε με το ΢χύςμα Ανατολόσ-Δϑςησ, την κατϊςταςη ςτουσ Αγύουσ Σϐπουσ και τισ ενδοεκκληςιαςτικϋσ διαμϊχεσ. Επύςησ ο Γρηγϐριοσ θεςμοθϋτηςε τροποπούηςη του Κανονικοϑ Κώδικα, η οπούα πρϐβλεπε την διαδικαςύα εκλογόσ πϊπα απϐ το κονκλϊβιο. Αυτό η διαδικαςύα ύςχυςε ωσ τον 20ϐ αιώνα, ϐταν αναθεωρόθηκε απϐ τον πϊπα Παύλο VI. Επιςτρϋφοντασ απϐ την Λυών προσ τη Ρώμη, ο Γρηγϐριοσ πϋθανε ςτην πϐλη Αρϋτςο ςτισ 10 Ιανουαρύου 1276. Ενταφιϊςτηκε ςον καθεδρικϐ ναϐ τησ πϐλησ αυτόσ.

[213]

184. Ιννοκέντιοσ V (1276) Μετϊ το θϊνατο του Γρηγϐριου Φ, ςυνόλθε το Κονκλϊβιο των καρδιναλύων, ςϑμφωνα με τη νϋα διαδικαςύα εκλογόσ που εύχε θεςπύςει ο εκλιπών πϊπασ. ΢τισ 21 Ιανουαρύου οι καρδινϊλιοι εξϋλεξαν τον γαλλικόσ καταγωγόσ Pierre de Tarentaise ωσ νϋο προκαθόμενο τησ Καθολικόσ Εκκληςύασ. Αυτϐσ επϋλεξε το ϐνομα Ιννοκέντιοσ V (Innocentius V). Ο Ιννοκϋντιοσ απϐ νεαρϐσ ϋγινε δομινικανϐσ μοναχϐσ και διακρύθηκε ωσ ϊριςτοσ κόρυκασ, όταν δε το πρώτο μϋλοσ του τϊγματοσ που ανόλθε ςτο ϑπατο αξύωμα τησ επιςκϐπου Ρώμησ. Ϋταν αρκετϊ μορφωμϋνοσ και ςυνϋγραψε βιβλύα ςχετικϊ με τη θεολογύα, το δύκαιο και τη φιλοςοφύα. Ο Ηλλνθέληηνο V Κατϊ τη μικρό περύοδο που διετϋλεςε πϊπασ εκδόλωςε την επιθυμύα του για την ϋνωςη τησ Καθολικόσ με την Ανατολικό Εκκληςύα. ΢ϑμφωνα και με τισ αποφϊςεισ τησ ΢υνϐδου τησ Λυών (1272-74), ο Ιννοκϋντιοσ ϋςτειλε γι’ αυτϐ το ςκοπϐ απεςταλμϋνουσ ςτον αυτοκρϊτορα του Βυζαντύου Μιχαόλ Η’ Παλαιολόγο, αλλϊ δεν πρϐλαβε να δει τα αποτελϋςματα. Ο πϊπασ πϋθανε ϋξι μϐλισ μόνεσ μετϊ την εκλογό του ςτισ 22 Ιουνύου 1276.

[214]

185. Αδριανόσ V (1276) Και ο επϐμενοσ πϊπασ ϋμεινε ελϊχιςτο χρϐνο ςτο θρϐνο του Αγύου Πϋτρου. Ϋταν Ιταλϐσ απϐ την Λιγουρύα και το κοςμικϐ του ϐνομα όταν Ottobuono de' Fieschi. Εξελϋγη πϊπασ την 12η Ιουλύου και ϋλαβε το ϐνομα Αδριανόσ V (Adrianus V). Ο Αδξηαλόο V Σο 1251, πριν εκλεγεύ πϊπασ εύχε χειροτονηθεύ καρδινϊλιοσ απϐ τον θεύο του πϊπα Ιννοκϋντιο IV. Σο 1265 ο πϊπασ Κλόμησ IV τον ϋςτειλε ςτην Αγγλύα για να μεςολαβόςει μεταξϑ του βαςιλιϊ Ερρύκου III και των βαρϐνων. Ϊμεινε εκεύ μϋχρι το 1268 και εξϋδωςε μύα ςυλλογό κανϐνων, οι οπούοι αποτϋλεςαν τη βϊςη για το αγγλικϐ

εκκληςιαςτικϐ δύκαιο. Πϋθανε ςτισ 18 Αυγοϑςτου, 37 μϐλισ μϋρεσ μετϊ την εκλογό του.

[215]

186. Ιωάννησ XXI (1276-77) Ϊνα ςχεδϐν μόνα μετϊ το θϊνατο του Αδριανοϑ V το Κονκλϊβιο των Καρδιναλύων εξϋλεξε ωσ νϋο πϊπα τον Πορτογϊλο Pedro Julião. Ο νϋοσ πϊπασ πόρε τον ϐνομα Ιωάννησ XXI (Ioannes XXI). [Ο πξνεγνύκελνο πάπαο κε ην ίδην όλνκα ήηαλ ν Ιωάλλεο XIX (1024-32), άξα δελ ππάξρεη πάπαο κε αξίζκεζε XX. Απηό πηζαλόηαηα νθείιεηαη ή ζηελ θαηακέηξεζε ηνπ αληίπαπα Ιωάλλε ΥVI (997-998) ή ζε ιάζνο]. Ο Ιωϊννησ εύχε γεννηθεύ ςτην Πορτογαλύα και ςποϑδαςε ςτη Γαλλύα ιατρικό, θεολογύα, φυςικό, και διαλεκτικό του Αριςτοτϋλη. Διατϋλεςε ςϑμβουλοσ του βαςιλιϊ Αλφϐνςο III τησ Πορτογαλύασ και δύδαξε ςτο πανεπιςτόμιο τησ Λιςαβϐνασ. Ο Ηωάλλεο XXI Σην περύοδο 1271-76 όταν ο γιατρϐσ του πϊπα Γρηγορύου Φ, ο οπούοσ και τον χειροτϐνηςε καρδινϊλιο. ΢τισ 13 ΢επτεμβρύου 1276 εκλϋχθηκε πϊπασ. Η βραχεύα περύοδοσ του ποντιφικϊτου του Ιωϊννη ςημαδεϑτηκε απϐ την ιςχυρό προςωπικϐτητα του καρδιναλύου Σζιοβϊνι Ορςύνι, που τον διαδϋχθηκε ωσ πϊπασ Νικϐλαοσ III. Ψσ πϊπασ προςπϊθηςε να οργανώςει ακϐμα μια ςταυροφορύα για την απελευθϋρωςη των Αγύων Σϐπων και ϋκανε ενϋργειεσ για την ϋνωςη των Εκκληςιών. Επύςησ ϋςτειλε ιεραποςτϐλουσ για να προςηλυτύςουν τουσ Σατϊρουσ. Για να εργϊζεται παρϊλληλα ωσ γιατρϐσ, ζότηςε και χτύςτηκε ϋνα διαμϋριςμα ςτο παπικϐ ανϊκτορο του Βιτϋρμπο. Όμωσ ςτισ 14 ΜαϏου του 1277 ϐταν ο Ιωϊννησ όταν μϐνοσ, το διαμϋριςμα αυτϐ κατϋρρευςε και ο πϊπασ τϊφηκε κϊτω απϐ τα ερεύπια. Πϋθανε μετϊ απϐ λύγεσ μϋρεσ απϐ τα τραϑματϊ του. Μετϊ το θϊνατϐ του υπόρξαν φόμεσ ϐτι ο Ιωϊννησ όταν μϊγοσ. Δεν όταν πολϑ ςπϊνιοσ ο χαρακτηριςμϐσ αυτϐσ ςε λϐγιουσ ιερϊρχεσ του Μεςαύωνα. Κϊτι παρϐμοιο ςυνϋβη και με τον πϊπα ΢ιλβϋςτρο II (999-1003).

[216]

187. Νικόλαοσ III (1277-80) Ο επϐμενοσ πϊπασ όταν ο Giovanni Gaetano Orsini, γϐνοσ τησ ςημαντικόσ ρωμαώκόσ οικογϋνειασ των Ορςύνι. Ο Σζιοβϊνι εύχε υπηρετόςει διαδοχικϊ ϋξι πϊπεσ. Φειροτονόθηκε καρδινϊλιοσ απϐ τον Ιννοκϋντιο IV, αξιωματοϑχοσ των Υραγκιςκανών μοναχών απϐ τον Αλϋξανδρο IV, μϋγασ ιεροεξεταςτόσ απϐ τον Ουρβανϐ IV και διαδϋχθηκε τον Ιωϊννη XXI ςτισ 25 Νοεμβρύου 1277, μετϊ απϐ ϋξι μόνεσ χηρεύασ του θρϐνου. Πόρε το παπικϐ ϐνομα Νικόλαοσ III (Nicholaus III). Ο Νηθόιανο III Κατϊ την διϊρκεια τησ θητεύασ του ο Νικϐλαοσ ϋκανε προςπϊθειεσ για την ενδυνϊμωςη τησ παποςϑνησ ςτην Ιταλύα. Ϋρθε ςε ςυμφωνύα με τον Γερμανϐ αυτοκρϊτορα Ροδϐλφο Ι των Αψβοϑργων με την οπούα παραχωρόθηκαν ςτα Παπικϊ Κρϊτη η

Ρομϊνια και η Ραβϋννα. Ο πατϋρασ του Νικολϊου όταν προςωπικϐσ φύλοσ του Υραγκύςκου τησ Αςύζησ και για το λϐγο αυτϐ ϋδωςε μεγϊλη ςημαςύα ςτο τϊγμα των Υραγκιςκανών μοναχών. Ανακαύνιςε το ανϊκτορο του Λατερανοϑ και το Βατικανϐ και ϋκτιςε ϋνα ϐμορφο εξοχικϐ κοντϊ ςτο Βιτϋρμπο. Εκεύ πϋθανε ςτισ 22 Αυγοϑςτου 1280 απϐ καρδιακό προςβολό. Ο Νικϐλαοσ αν και όταν αρκετϊ μορφωμϋνοσ και γνωςτϐσ για τον ιςχυρϐ του χαρακτόρα όταν επύςησ γνωςτϐσ για τον υπερβολικϐ νεποτιςμϐ13 του. Φειροτϐνηςε καρδιναλύουσ τρεισ απϐ τουσ ςτενοϑσ του ςυγγενεύσ και τοποθϋτηςε αρκετοϑσ ϊλλουσ ςε ςημαντικϋσ θϋςεισ. Σον νεποτιςμϐ του πϊπα Νικολϊου αποθανϊτιςε ο ποιητόσ Ντϊντε Αλιγκιϋρι (Δϊντησ) ςτο ϋποσ του Η Κόλαςη.

13

Ο λεπνηηζκόο είλαη ε νηθνγελεηνθξαηία ε νπνία εθδειώλεηαη κε ηελ παξαρώξεζε ζέζεσλ θαη αμησκάησλ ζε ζπγγελείο θαη θίινπο. Ο όξνο λεπνηηζκόο πξνέξρεηαη από ηε ιαηηληθή ιέμε λέπνο (nepos, γελ. nepotis) πνπ ζεκαίλεη «εγγνλόο».

[217]

188. Μαρτίνοσ ΙV (1281-85) Σον Αϑγουςτο 1281, ϋξι μόνεσ μετϊ το θϊνατο του Νικολϊου III, ο γιοσ του βαςιλιϊ τησ Γαλλύασ Λουδοβύκου VIII και βαςιλιϊσ τησ ΢ικελύασ Κϊρολοσ ντ’ Ανζοϑ επενϋβη αποφαςιςτικϊ ςτη διαδικαςύα εκλογόσ του νϋου πϊπα. Ϊφταςε ςτο ςημεύο να φυλακύςει δυο Ιταλοϑσ καρδιναλύουσ και τελικϊ ςτισ 22 Υεβρουαρύου, πϋτυχε (χωρύσ αντύλογο) την ομϐφωνη εκλογό του Γϊλλου αριςτοκρϊτη Simon de Brion, που πόρε το ϐνομα Μαρτίνοσ IV (Martinus IV). Ο Μαρτύνοσ ςποϑδαςε θεολογύα ςτο Παρύςι και νομικϊ ςτην Πϊδοβα και ςτην Μπολϐνια. Σο 1261 χειροτονόθηκε καρδινϊλιοσ απϐ τον πϊπα Ουρβανϐ IV και υπηρϋτηςε ωσ λεγϊτοσ Ουρβανοϑ και του Γρηγορύου Φ. Ο Μαξηίλνο IV Ο Μαρτύνοσ όταν απϐλυτα εξαρτημϋνοσ απϐ τον προςτϊτη του Κϊρολο ντ’ Ανζοϑ και τον ϋπειςε να αφορύςει τον αυτοκρϊτορα του Βυζαντύου Μιχαόλ Η’ Παλαιολόγο, ο οπούοσ όταν εμπϐδιο ςτα ςχϋδιϊ του για αναβύωςη του Λατινικοϑ βαςιλεύου τησ Κωνςταντινοϑπολησ. Σο 1282 ο Κϊρολοσ εκθρονύςτηκε κατϊ την διϊρκεια των γεγονϐτων των ΢ικελικών Εςπερινών14 και την θϋςη του κατϋλαβε ο Πϋτροσ III τησ Αραγονύασ. Ο Μαρτύνοσ αφϐριςε τον Πϋτρο και προςπϊθηςε να βρει ςυμμϊχουσ για να οργανώςει ςταυροφορύα κατϊ τησ ΢ικελύασ και να επαναφϋρει ςτο θρϐνο τον Κϊρολο, αλλϊ απϋτυχε. Σον Ιανουϊριο 1285 ο Κϊρολοσ ντ’ Ανζοϑ πϋθανε. Η θϋςη του Μαρτύνου αποδυναμώθηκε και υποχρεώθηκε να εγκαταλεύψει τη Ρώμη. Πϋθανε ςτην Περοϑτζια ςτισ 28 Μαρτύου του ύδιου χρϐνου.

14

΢ηθειηθνί Δζπεξηλνί νλνκάζηεθε ε επαλάζηαζε ησλ ΢ηθειώλ θαηά ηνπ Γάιινπ βαζηιηά Καξόινπ λη’ Αλδνύ. Ο Κάξνινο νξακαηηδόηαλ ηελ θαηάιεςε ηεο Κσλζηαληηλνύπνιεο θαη ηελ αλαζύζηαζε ηεο Λαηηληθήο απηνθξαηνξίαο. Ο απηνθξάηνξαο Μηραήι Η’ Παιαηνιόγνο θαη ν βαζηιηάο Πέηξνο III ηεο Αξαγνλίαο μεζήθσζαλ ηνλ ζηθειηθό ιαό θαηά ησλ Γάιισλ θαηαθηεηώλ ηνπο ηελ Μεγάιε Γεπηέξα 31 Μαξηίνπ 1282. Καηά ηελ δηάξθεηα ησλ επεηζνδίσλ νη ΢ηθεινί έζθαμαλ αλειεώο 4.000 Γάιινπο ζηξαηηώηεο [218]

189. Ονώριοσ ΙV (1285-87) Ο διϊδοχοσ του Μαρτύνου IV όταν ο Ιταλϐσ Giacomo Savelli, γϐνοσ τησ πλοϑςιασ και ςημαντικόσ ρωμαώκόσ οικογϋνειασ των ΢αβϋλλι. Εξελϋγη ομϐφωνα και επϋλεξε το παπικϐ ϐνομα Ονώριοσ IV (Honorius IV). Ο Ονώριοσ εύχε ςπουδϊςει ςτο Παρύςι. Σο 1261 χειροτονόθηκε καρδινϊλιοσ απϐ τον πϊπα Ουρβανϐ IV και ανϋλαβε την αρχηγύα του παπικοϑ ςτρατοϑ. Σο 1274 ςυνϐδευςε τον πϊπα Γρηγϐριο Φ ςτην ΢ϑνοδο τησ Λυών. Σο 1277 ϋγινε αρχιδιϊκονοσ του Ιεροϑ Κολλεγύου και με αυτό του την ιδιϐτητα ϋςτεψε τουσ πϊπεσ Νικϐλαο III (1277) και Μαρτύνο IV το 1281. Όταν εξελϋγη πϊπασ όταν όδη 75 ετών, ϋπαςχε απϐ ποδϊγρα και δεν εύχε δυνϊμεισ να ςτεφθεύ ϐρθιοσ. ΢τισ λειτουργύεσ ςόκωνε με μηχανικϊ μϋςα τα χϋρια του για να ευλογόςει Ο Ολώξηνο IV Σο 1285 πϋθανε ο βαςιλιϊσ τησ Αραγονύασ και ΢ικελύασ Πϋντρο III. Οι δυο γιού του μοιρϊςτηκαν τα βαςύλεια, ο Αλφϐνςο III ϋγινε βαςιλιϊσ τησ Αραγονύασ και ο Ιϊκωβοσ II βαςιλιϊσ τησ ΢ικελύασ. Ο πϊπασ Ονώριοσ δεν αναγνώριςε την διαδοχό αυτό και ςτισ 11 Απριλύου 1286 αφϐριςε τϐςο τον Ιϊκωβο ϐςο και τουσ ιερεύσ που τον ενθρϐνιςαν. Ο Ιϊκωβοσ δεν νοιϊςτηκε για τον αφοριςμϐ του και ϋςτειλε το ςτϐλο του ςτισ ρωμαώκϋσ ακτϋσ. Η πϐλη Αςτοϑρα κϊηκε απϐ τουσ ςτρατιώτεσ του Ιϊκωβου. Ο βαςιλιϊσ τησ Αγγλύασ Εδουϊρδοσ Ι μεςολϊβηςε για να αρχύςουν ειρηνευτικϋσ ςυνομιλύεσ μεταξϑ του βαςιλιϊ τησ Αραγονύασ Αλφϐνςο και του Βατικανοϑ, αλλϊ πριν ακϐμα αρχύςουν, ο πϊπασ Ονώριοσ πϋθανε.

[219]

190. Νικόλαοσ ΙV (1288-92) Επϐμενοσ πϊπασ εξελϋγη ο Ιταλϐσ Girolamo Masci, ϋνασ ευςεβόσ και φιλειρηνικϐσ ιερωμϋνοσ. Ψσ φραγκιςκανϐσ μοναχϐσ διορύςτηκε λεγϊτοσ ςτο Βυζϊντιο απϐ τον πϊπα Γρηγϐριο Φ. Φειροτονόθηκε το 1287 καρδινϊλιοσ απϐ τον Λατύνο πατριϊρχη Κωνςταντινοϑπολησ και διαδϋχθηκε τον Ονώριο IV μετϊ το θϊνατϐ του με το ϐνομα Νικόλαοσ IV (Nicholaus IV). Ψσ πϊπασ ακολοϑθηςε όπια πολιτικό και δεν επιχεύρηςε να οργανώςεισ ςταυροφορύεσ οϑτε προςπϊθηςε να ξεριζώςει τισ αιρϋςεισ και να εξοντώςει - με τουσ ςυνόθεισ βύαιουσ τρϐπουσ, μϋςω τησ Ιερϊσ Εξϋταςησ - τουσ αιρετικοϑσ. Ο Νηθόιανο IV Σο 1289 ϋςτεψε τον Κϊρολο II βαςιλιϊ τησ Νϊπολησ και τησ ΢ικελύασ και αυτϐσ ςε ανταπϐδοςη αναγνώριςε την παπικό υπεροχό ϋναντι των κοςμικών αρχϐντων, Σο 1291 η πτώςη τησ Ωκρασ, τελευταύου προπϑργιου των Λατύνων ςτην Παλαιςτύνη, ανανϋωςε τισ ςκϋψεισ για νϋα ςταυροφορύα, αλλϊ δεν υπόρξε μεγϊλη προθυμύα πλϋον, ο καιρϐσ των ςταυροφοριών εύχε παρϋλθει. Ο Νικϐλαοσ πϋθανε ςτισ 4 Απριλύου 1292 και ενταφιϊςτηκε ςτην Βαςιλικϐ τησ ΢ϊντα Μαρύα ςτη Ρώμη.

[220]

191. ΢ελεςτίνοσ V (1294) Απϐ τισ 4 Απριλύου 1292 ωσ τισ 5 Ιουλύου 1294 ο θρϐνοσ του πϊπα τησ Ρώμησ παρϋμεινε κενϐσ εξ αιτύασ διαφωνιών των καρδιναλύων που κατϋληγαν ςε αδιϋξοδο. Σελικϊ κατϋληξαν ςτην ςυμβιβαςτικό λϑςη να εκλϋξουν τον Pietro Angelerio, μοναχϐ του τϊγματοσ των Βενεδικτύνων, ο οπούοσ ζοϑςε ωσ ερημύτησ ςε ϋνα ςπόλαιο των Απεννύνων. Ο ύδιοσ ο Πιϋτρο ϐταν εύδε πωσ ο καιρϐσ περνοϑςε χωρύσ οι καρδινϊλιοι να καταλόξουν ςε εκλογό ποντύφικα, ϋςτειλε μια επιςτολό ςτον Κονκλϊβιο που προειδοποιοϑςε ϐτι θα αντιμετώπιζαν την θεώκό οργό αν δεν κατϋληγαν αμϋςωσ. Σελικϊ κατϋληξαν να καλϋςουν τον ύδιο τον ερημύτη, ο οπούοσ αρχικϊ αρνόθηκε (όταν όδη 79 ετών) αλλϊ τελικϊ αποδϋχθηκε την εκλογό του κατϐπιν και τησ πύεςησ που δϋχθηκε απϐ τον Κϊρολο II βαςιλιϊ τησ Νϊπολησ και τησ ΢ικελύασ και επϋλεξε το παπικϐ ϐνομα (ϊγιοσ) ΢ελεςτίνοσ V (Caelestinus V). Ο ΢ειεζηίλνο V Ο ΢ελεςτύνοσ καταγϐταν απϐ οικογϋνεια φτωχών αγροτών τησ ΢ικελύασ. Όμωσ ωσ πϊπασ αποδεύχθηκε τελεύωσ ϊπειροσ και ϋγινε, ϊθελϊ του ύςωσ, ϐργανο του Καρϐλου. Εγκαταςτϊθηκε ςτην Νϊπολη και διϐριζε ςε καύριεσ εκκληςιαςτικϋσ θϋςεισ ευνοοϑμενουσ του βαςιλιϊ. Ο ΢ελεςτύνοσ ςϑντομα αντιλόφθηκε την προςωπικό του ανεπϊρκεια για την ςημαντικό θϋςη που κατεύχε και εξϋδωςε Βοϑλα ςϑμφωνα με την οπούα ο πϊπασ εύχε δικαύωμα παραύτηςησ, Μια εβδομϊδα αργϐτερα ςτισ 13 Δεκεμβρύου 1294 παραιτόθηκε. Ο διϊδοχϐσ του Βονιφϊτιοσ VIII ϐμωσ θεώρηςε την πρϊξη του αντικανονικό και ϑποπτη και διϋταξε τη ςϑλληψη και τη φυλϊκιςη του ΢ελεςτύνου, που πϋθανε ςτη φυλακό λύγουσ μόνεσ αργϐτερα. Η Καθολικό Εκκληςύα τον ανακόρυξε ϊγιο

[221]

192. Βονιφάτιοσ VIII (1294-1303) Δϋκα ημϋρεσ μετϊ την παραύτηςη του ΢ελεςτύνου V, νϋοσ πϊπασ εξελϋγη ο Benedetto Caetani, γϐνοσ ευγενοϑσ οικογϋνειασ τησ Ρώμησ. Ϊγινε ιερωμϋνοσ απϐ πολϑ νϋοσ, το 1264 όταν μϋλοσ τησ Ρωμαώκόσ Κουρύασ και το 1281 ωσ καρδινϊλιοσ χρημϊτιςε λεγϊτοσ ςτη Γαλλύα, Νϊπολη και Αραγονύα. Λϋγεται ϐτι ο ύδιοσ ο Μπενεντϋτο πύεςε τον ΢ελεςτύνο να παραιτηθεύ απϐ τον θρϐνο λϋγοντϊσ του ϐτι δεν διαπρϊττει αμαρτύα. Ό,τι κι αν ςυνϋβη ςτην πραγματικϐτητα, ο Μπενεντϋτο εξελϋγη και πόρε το ϐνομα Βονιφάτιοσ VIII (Bonifatius VIII). Αμϋςωσ μετϊ την εκλογό του η Κουρύα μεταφϋρθηκε ςτη Ρώμη και ο πϊπασ διϋταξε τη ςϑλληψη του ΢ελεςτύνου. Ο Βνληθάηηνο VIII Ψσ πϊπασ ο Βονιφϊτιοσ θϋςπιςε το ϋτοσ 1300 τον εορταςμϐ του Ρωμαώκού Ιωβηλαύου, το οπούο αποδεύχθηκε ςτο μϋλλον μια καλό πηγό εςϐδων αλλϊ και ςκανδϊλων για τη Καθολικό Εκκληςύα. Κατϊ την διϊρκεια του πρώτου αυτοϑ ιωβηλαύου, χιλιϊδεσ πιςτών ταξύδευςαν για προςκϑνημα ςτη Ρώμη και τα παπικϊ ταμεύα ξεχεύλιςαν απϐ χρόμα, το οπούο διαχειριζϐταν ο ύδιοσ ο πϊπασ κατϊ το δοκοϑν. Ο Βονιφϊτιοσ διακόρυξε το δϐγμα τησ υπεροχόσ του ποντύφικα ϋναντι των κοςμικών αρχϐντων που, ϐπωσ ιςχυρύςτηκε, εύχαν την υποχρϋωςη να υπακοϑουν ςτον ηγϋτη τησ Καθολικόσ Εκκληςύασ. Αυτϐ προκϊλεςε αντιδρϊςεισ και ςοβαρϋσ προςτριβϋσ με τον αυτοκρϊτορα Αλβϋρτο Ι των Αψβοϑργων, τον βαςιλιϊ Υύλιππο IV τησ Γαλλύασ και την ιςχυρό ρωμαώκό οικογϋνεια των Κολϐνα. O Ιταλϐσ ποιητόσ Ντϊντε Αλιγκιϋρι ςτο ϋργο του Θεύα Κωμωδύα τοποθετεύ τον Βονιφϊτιο ςτον ϐγδοο κϑκλο τησ Κϐλαςησ μαζύ με

[222]

τουσ κολαςμϋνουσ, που βαρϑνονταν με το αμϊρτημα τησ ςιμωνύασ15. Εξ αιτύασ τησ αντιπαλϐτητασ του πϊπα με τουσ Κολϐνα, το 1298 ο Βονιφϊτιοσ διϋταξε επύθεςη κατϊ τησ πϐλησ Παλεςτρύνα που ανόκε ςτην οικογϋνεια. Η πϐλη παραδϐθηκε ςτο ςτρατϐ του πϊπα, μετϊ απϐ διαβεβαιώςεισ ϐτι θα δεύξει ϋλεοσ. Όμωσ μετϊ απϐ εντολό του πϊπα, η πϐλη (ςτην οπούα υπόρχαν κτύρια και μνημεύα απϐ την εποχό τησ ρωμαώκόσ αυτοκρατορύασ) κατεδαφύςτηκε ολοςχερώσ και ςτα ερεύπιϊ τησ ςκορπύςτηκε αλϊτι, πρϊγμα που εύχαν επύςησ κϊνει οι Ρωμαύοι ϐταν κατϋλαβαν την Καρχηδϐνα πριν απϐ 1500 χρϐνια. Οι διαμϊχεσ του Βονιφϊτιου με τουσ κοςμικοϑσ ϊρχοντεσ δεν εύχαν τϋλοσ. Αφϐριςε τον βαςιλιϊ τησ ΢ικελύασ Υρειδερύκο III και ϋθεςε ϐλο το νηςύ ςε απαγϐρευςη. Οι καθολικού ιερεύσ δεν εύχαν δικαύωμα να ςυμμετϋχουν ςε πολλϋσ θρηςκευτικϋσ τελετϋσ και μυςτόρια. Επύςησ ο πϊπασ όρθε ςε ςϑγκρουςη με την Υλωρεντύα. Αναμύχθηκε ςτα εςωτερικϊ πολιτικϊ προβλόματα τησ πϐλησ και ςτην αντιπαλϐτητα Λευκών και Μαϑρων Γουϋλφων. Ο Βονιφϊτιοσ πόρε το μϋροσ των δεϑτερων οι οπούοι πϋτυχαν ϋτςι να ανατρϋψουν τουσ Λευκοϑσ (απϐ τουσ ηγϋτεσ των Λευκών όταν ο ποιητόσ Ντϊντε). Ο Κνιόλα ραζηνπθίδεη ηνλ Βνληθάηην Η ςϑγκρουςό του και με τον Υύλιππο εύχε ωσ αφορμό την απϐφαςη του Γϊλλου βαςιλιϊ να φορολογόςει τον κλόρο. Ο Βονιφϊτιοσ με Βοϑλα του απαγϐρευςε την φορολογύα αυτό και απεύληςε με αφοριςμϐ ϐλουσ τουσ τοπικοϑσ ϊρχοντεσ, που θα εφϊρμοζαν τον νϐμο. Ο Υύλιπποσ με τη ςειρϊ του απαγϐρευςε την εξαγωγό χρυςοϑ , αργϑρου, πολϑτιμων λύθων, ακϐμα και τροφών ςτα Παπικϊ Κρϊτη και ϋδιωξε ϐλουσ τουσ πρϊκτορεσ του πϊπα απϐ τη Γαλλύα. Ο πϊπασ αφϐριςε και τον Υύλιππο, αλλϊ αυτϐσ απτϐητοσ ϋςτειλε ςτρατϐ και ςυνϋλαβε τον Βονιφϊτιο ςτισ 7 ΢επτεμβρύου 1303. Ο πϊπασ οδηγόθηκε μπροςτϊ 15

΢ηκσλία: Όξνο πνπ θπξίσο αλαθέξεηαη ζε πεξηπηώζεηο ρεηξνηνλίαο ή πξναγσγήο θιεξηθώλ θαη κνλαρώλ ζε εθθιεζηαζηηθό αμίσκα, κε νηθνλνκηθά αληαιιάγκαηα [223]

ςτον Υύλιππο και ςτον Σζιϊκομο Κολϐνα, ϋνα μϋλοσ τησ ιταλικόσ οικογϋνειασ που εύχε υποςτεύ πολλϊ απϐ τον Βονιφϊτιο. Ο βαςιλιϊσ ζότηςε την παραύτηςη του πϊπα και ϐταν αυτϐσ απϊντηςε αρνητικϊ ο Κολϐνα (λϋγεται) ϐτι χαςτοϑκιςε τον πϊπα. Ο πϊπασ κρατόθηκε ςτη φυλακό για τρεισ μϋρεσ και πιθανϐτατα χτυπόθηκε ϊγρια. Αφϋθηκε ελεϑθεροσ, αλλϊ ςτισ 11 Οκτωβρύου πϋθανε απϐ πϋτρα ςτα νεφρϊ ό απϐ την ςτενοχώρια του για τισ ταπεινώςεισ που δϋχθηκε.

193. Βενέδικτοσ ΦΙ (1303-04) Σον Βονιφϊτιο VIII διαδϋχθηκε ο μϊγιςτροσ του τϊγματοσ των Δομινικανών μοναχών Nicola Boccasini απϐ το Σρεβύζο, ο οπούοσ μετϊ την εκλογό του ςτισ 22 Οκτωβρύου 1303 πόρε το παπικϐ ϐνομα Βενέδικτοσ XI (Benedictus XI). Μετϊ την εκλογό του απϊλλαξε τον βαςιλιϊ τησ Γαλλύασ Υύλιππο IV απϐ τον αφοριςμϐ που του εύχε επιβϊλει ο Βονιφϊτιοσ, αλλϊ αφϐριςε ϐςουσ Γϊλλουσ ό Ιταλοϑσ ςυμμετεύχαν ςτη ςϑλληψη και ςτην ταπεύνωςη του – νεκροϑ πλϋον – πϊπα. Ο Βελέδηθηνο XI Η παραμονό του Βενϋδικτου ςτο θρϐνο όταν πολϑ ςϑντομη, ςτισ 7 Ιουλύου 1304 πϋθανε, ενώ βριςκϐταν ςτην Περοϑτζια. Ο Βενϋδικτοσ ςυνϋγραψε ϋνα τϐμο με κηρϑγματα και ςχϐλια ςτο Κατϊ Ματθαύο Ευαγγϋλιο και ςτην Αποκϊλυψη του Ιωϊννη.

[224]

194. Κλήμησ V (1305-14) Σον Ιοϑνιο 1305, ςχεδϐν ϋνα ϋτοσ μετϊ τον θϊνατο του Βενϋδικτου, τον διαδϋχθηκε ϋνασ Γϊλλοσ ιερωμϋνοσ ο Raymond Bertrand de Got, ο οπούοσ επϋλεξε το ϐνομα Κλήμησ V (Clemens V). Η αιτύα τησ καθυςτϋρηςησ εκλογόσ πϊπα όταν η ιςοψηφύα Γϊλλων και Ιταλών ςτο Κονκλϊβιο των καρδιναλύων.

O Κλόμησ όταν απϐ την Ακουώτανύα και το 1294 χειροτονόθηκε επύςκοποσ απϐ τον αδελφϐ του, αρχιεπύςκοπο τησ Λυών. Επύ πϊπα Βονιφϊτιου ϋγινε αρχιεπύςκοποσ του Μπορντώ. Η ενθρϐνιςό του ϋγινε ςτον καθεδρικϐ ναϐ τησ Λυών παρουςύα του βαςιλιϊ Υιλύππου I. Αμϋςωσ μετϊ ο νϋοσ πϊπασ προχώρηςε ςτη χειροτονύα εννϋα νϋων Γϊλλων καρδιναλύων. Ο Κιήκεο V Ο Κλόμησ ϋχει ςυνδϋςει το ϐνομϊ του με την εξϐντωςη του τϊγματοσ των Ναώτών Ιπποτών. Ο βαςιλιϊσ τησ Γαλλύασ ϋχοντασ βϊλει ςτο μϊτι την τερϊςτια περιουςύα του μοναςτικοϑ αυτοϑ τϊγματοσ, κατηγϐρηςε τουσ ΝαϏτεσ για τοκογλυφύα, απϊτη, αύρεςη, ςοδομύα, ανηθικϐτητα, καταχρόςεισ και ϊλλα αδικόματα. ΢τισ 13 Οκτωβρύου 1307 εκατοντϊδεσ μϋλη του τϊγματοσ ςυνελόφθηςαν και τα επϐμενα χρϐνια τα περιςςϐτερα απϐ αυτϊ κϊηκαν ςτην πυρϊ. Απϐ το 1309 η παπικό αυλό μεταφϋρθηκε ςϑςςωμη ςτην Αβινιϐν, με την αιτιολογύα ϐτι οι Ρωμαύοι αριςτοκρϊτεσ εύχαν καταλϊβει το Λατερανϐ και η παραμονό του πϊπα ςτην Ρώμη όταν επικύνδυνη για την αςφϊλειϊ του. Η μεταφορϊ τησ ϋδρα του ποντύφικα ςτη γαλλικό αυτό πϐλη αποκλόθηκε απϐ τον Πετρϊρχη16 «Βαβυλώνια αιχμαλωςύα» και διόρκεςε ωσ το 1377. Ο Κλόμησ πϋθανε ςτισ 20 Απριλύου 1314

16

Ο Francesco Petrarca ( (εμειιεληζκέλν Πεηξάξρεο, 1304-74) ήηαλ Ιηαιόο ιόγηνο θαη πνηεηήο [225]

195. Ιωάννησ XXII (1316-34) Μετϊ τον θϊνατο του πϊπα Κλόμη V, μεςολϊβηςαν δυο χρϐνια που η ϋδρα του ποντύφικα παρϋμεινε κενό, εξ αιτύασ διφωνιών μεταξϑ των καρδιναλύων, που εύχαν χωριςτεύ ςε δυο παρατϊξεισ. Σελικϊ τον Ιοϑλιο 1315 ο Γϊλλοσ βαςιλιϊσ Υύλιπποσ V κατϊφερε να ςυγκληθεύ το Κονκλϊβιο ςτην Λυών, με τη ςυμμετοχό 23 καρδιναλύων, οι οπούοι τελικώσ εξϋλεξαν ωσ νϋο πϊπα τον Γϊλλο Jacques Duèze ο οπούοσ ονομϊςτηκε Ιωάννησ XXII (Ioannes XXII). Ϋταν ο δεϑτεροσ απϐ τουσ επτϊ πϊπεσ τησ εποχόσ τησ Αβινιϐν. Ο Ηωάλλεο XXII Ο νϋοσ πϊπασ εύχε ςπουδϊςει ιατρικό και νομικό. Ϊμεινε ςτο θρϐνο 18 χρϐνια και ϋζηςε πολυτελώσ ςτην Αβινιϐν, αλλϊ οι δεςμού του με την γαλλικό αυλό κατϋςτηςαν αναξιϐπιςτο το κϑροσ του θεςμοϑ που εκπροςωποϑςε. Σο 1323 αυτοκρϊτορασ τησ Αγύασ Ρωμαώκόσ αυτοκρατορύασ ϋγινε ο Λουδοβύκοσ IV, ο οπούοσ διακόρυξε την πρϐθεςό του να γύνει κϑριοσ ϐλησ τησ Ιταλύασ. Ειςϋβαλε λοιπϐν ςτην χερςϐνηςο, κατϋλαβε την Ρώμη και το 1328 διϐριςε τον αντύπαπα Νικόλαο V (Nicolaus V) ςτη θϋςη του ποντύφικα. Όμωσ η κύνηςη αυτό του Γερμανοϑ βαςιλιϊ απϋτυχε, οι Ρωμαύοι ευγενεύσ ανακατϋλαβαν την πϐλη και ϋθεςαν τϋλοσ ςτισ φιλοδοξύεσ και του Νικολϊου. Ο πϊπασ Ιωϊννησ XXII επϋδειξε διοικητικϋσ ικανϐτητεσ και κυβϋρνηςε την Καθολικό Εκκληςύα με ςϑνεςη. Απϋφυγε τισ αντιπαλϐτητεσ με τουσ κοςμικοϑσ ϊρχοντεσ τησ εποχόσ του. Πϋθανε ςτισ 4 Δεκεμβρύου 1334

[226]

196. Βενέδικτοσ XII (1334-42) Ο τρύτοσ πϊπασ τησ Αβινιϐν όταν ο Γϊλλοσ Jacques Fournier, ο οπούοσ εξελϋγη ςτισ 20 Δεκεμβρύου 1334 και κυβϋρνηςε την Καθολικό Εκκληςύα επύ δώδεκα ϋτη με το ϐνομα Βενέδικτοσ XII (Benedictus XII).

O Βενϋδικτοσ εύχε ςπουδϊςει ςτο πανεπιςτόμιο του Παριςιοϑ και το 1311 όταν ηγοϑμενοσ μοναςτηριοϑ. Ϊγινε γνωςτϐσ για την ευςτροφύα και τισ οργανωτικϋσ του ικανϐτητεσ, Σο 1317 ϋγινε επύςκοποσ τησ πϐλησ Παμιϋρ ϐπου διακρύθηκε για τισ διώξεισ του εναντύον των τελευταύων Καθαρών. Σο 1327 χειροτονόθηκε καρδινϊλιοσ. Κατϊ την ψηφοφορύα για την εκλογό πϊπα, ϋλαβε ϐλεσ τισ ψόφουσ του Κολλεγύου των Καρδιναλύων εκτϐσ απϐ την δικό του. Ο Βελέδηθηνο XII Ψσ πϊπασ βρόκε πεδύο ςυνεννϐηςησ με τον Γερμανϐ αυτοκρϊτορα Λουδοβύκο IV. Ϊδωςε εντολό για την ανϋγερςη του παπικοϑ ανακτϐρου ςτην Αβινιϐν. Πϋραςε τον περιςςϐτερο χρϐνο του αςχολοϑμενοσ με θεολογικϊ θϋματα. Πϋθανε ςτισ 25 Απριλύου 1342.

[227]

197. Κλήμησ VI (1342-53) ΢τισ 7 ΜαϏου 1342 εξελϋγη ο Γϊλλοσ Pierre Roger ωσ διϊδοχοσ του πϊπα Βενϋδικτου XII με το ϐνομα Κλήμησ VI (Clemens VI). Η πορεύα του ςτην Εκκληςύα όταν εντυπωςιακό. Απϐ παιδύ ϋγινε μϋλοσ του τϊγματοσ των Βενεδικτύνων, ςποϑδαςε ςτη ΢ορβϐνη και ϋγινε διαδοχικϊ μοναχϐσ, ηγοϑμενοσ, επύςκοποσ του Αρρϊσ, Καγκελϊριοσ τησ Γαλλύασ, αρχιεπύςκοποσ τησ ΢εν κα ακολοϑθωσ τησ Ρουϋν, καρδινϊλιοσ και διαχειριςτόσ τησ επιςκοπόσ τησ Αβινιϐν. Ο Κιήκεο VI Με Βοϑλα που εξϋδωςε το 1343, ο Κλόμησ καθιϋρωςε το δικαύωμα του πϊπα να εκδύδει τα περύφημα ςυγχωροχϊρτια. Σο ϋγγραφο αυτϐ χρηςιμοπούηςε το 1517 ο Λοϑθηροσ για να αιτιολογόςει (μεταξϑ ϊλλων) και την αντύθεςό του με την Καθολικό Εκκληςύα. Σο 1347 ωσ το 1350 ϐλη η Ευρώπη υπϋφερε απϐ την φοβερό επιδημύα πανοϑκλασ, που εξϐντωςε τον μιςϐ πληθυςμϐ τησ ηπεύρου και αποκλόθηκε Μαύροσ Θϊνατοσ. Ο ποταμϐσ Ροδανϐσ που διαςχύζει την Αβινιϐν όταν γεμϊτοσ με πτώματα. Ο πϊπασ Κλόμησ επϋβλεπε την περύθαλψη των αςθενών, τισ εξομολογόςεισ των ετοιμοθϊνατων και τισ ταφϋσ, αλλϊ δεν όρθε ποτϋ ςε επαφό με αςθενό. Ο λαϐσ πύςτεψε ϐτι για την επιδημύα εύχαν ευθϑνη οι Εβραύοι και εξαπολϑθηκε πογκρϐμ εναντύον τουσ, αλλϊ ο πϊπασ αντϋδραςε και με Βοϑλα του ονϐμαςε αυτοϑσ που διϋδιδαν αυτϊ τα ψϋματα εξαπατηθϋντεσ απϐ τον ΢ατανϊ. Ζότηςε απϐ τουσ κληρικοϑσ να προςτατεϑουν του Εβραύουσ. Ο Κλόμησ ζοϑςε πλουςιοπϊροχα και δεν ϋκρυβε την προτύμηςό του ςτισ πολυτϋλειεσ. Ϊλεγε μϊλιςτα πωσ «οι προκϊτοχού μου δεν όξεραν να ζόςουν ωσ πϊπεσ». Αγϐραςε και διακϐςμηςε το παπικϐ ανϊκτορο με πανϊκριβεσ ταπιςερύ και ϐλα τα χρϐνια τησ θητεύασ του εύχε κοντϊ του μουςικοϑσ και καλλιτϋχνεσ. Γενικϊ το ποντιφικϊτο του Κλόμη όταν προκλητικϊ ςπϊταλο Πϋθανε τον Δεκϋμβριο 1352.

[228]

198. Ιννοκέντιοσ VI (1352-62) Πϋμπτοσ πϊπασ τησ Αβινιϐν εξελϋγη ακϐμα ϋνασ Γϊλλοσ, ο Étienne Aubert και πόρε το ϐνομα Ιννοκέντιοσ VI (Innocentius VI). Η πολιτικό του Ιννοκϋντιου ωσ πϊπα, κρύνεται ςαφώσ καλλύτερη απϐ αυτόν των προκατϐχων του τησ Αβινιϐν. Επϋφερε ςημαντικϋσ μεταρρυθμύςεισ ςτη διούκηςη τησ Εκκληςύασ. ΢υμφιλιώθηκε με τον Γερμανϐ αυτοκρϊτορα Κϊρολο IV και δϋχθηκε να γύνει η ςτϋψη του ςτη Ρώμη απϐ ϋνα εξουςιοδοτημϋνο καρδινϊλιϐ του, με τον ϐρο ϐτι αμϋςωσ μετϊ τη ςτϋψη θα εγκατϋλειπε την πϐλη. Ο Ηλλνθέληηνο VI Σο 1355 ο αυτοκρϊτορασ του Βυζαντύου Ιωϊννησ Ε’ Παλαιολόγοσ απευθϑνθηκε ςτον Ιννοκϋντιο ζητώντασ ςτρατιωτικό βοόθεια, με αντϊλλαγμα την υποταγό τησ Ανατολικόσ Εκκληςύασ ςτη Ρώμη. Η προςπϊθειϊ του αυτό δεν εύχε κανϋνα αποτϋλεςμα, οϑτε ωσ προσ το μϋτωπο των Σοϑρκων, αλλϊ οϑτε ςε ϐ,τι αφορϊ την ϋνωςη των Εκκληςιών. Η πολυτελόσ ζωό και οι αλϐγιςτεσ ςπατϊλεσ του προκατϐχου του πϊπα Κλόμη VI ϊδειαςαν τα παπικϊ ταμεύα που εύχαν γεμύςει απϐ την πολιτικό των παπών Ιωϊννη XXII και Βενϋδικτου XII. Η επιδημύα τησ πανοϑκλασ και ο πϐλεμοσ τησ Ιταλύασ εύχαν μειώςει ςημαντικϊ τουσ πϐρουσ τησ Εκκληςύασ. Ο Ιννοκϋντιοσ νοικοκϑρεψε τα οικονομικϊ τησ, πραγματοποιώντασ μεγϊλεσ οικονομύεσ και πουλώντασ πολλϊ ϋργα τϋχνησ. Πϋθανε ςτισ 12 ΢επτεμβρύου 1362.

[229]

199. Ουρβανόσ V (1362-70) Ο ϋκτοσ (και προτελευταύοσ) πϊπασ τησ Αβινιϐν όταν και πϊλι ϋνασ Γϊλλοσ απϐ την περιοχό Λανγκεντϐκ, ο William de Grimoard, ο οπούοσ εξελϋγη ςτισ 28 ΢επτεμβρύου 1362 και πόρε το ϐνομα (ϊγιοσ) Ουρβανόσ V (Urbanus V). Ο Ουρβανϐσ ανόκε ςτο τϊγμα των Βενεδικτύνων μοναχών και ϐταν εξελϋγη δεν όταν καν επύςκοποσ. Φρύςτηκε επύςκοποσ πριν την ενθρϐνιςό του ωσ επικεφαλόσ τησ Καθολικόσ Εκκληςύασ. Ο Οπξβαλόο V Ψσ πϊπασ ζοϑςε λιτϊ και φοροϑςε ςυνόθωσ το ρϊςο του μοναχοϑ. Αποδοκύμαζε την πολυτελό ζωό των επιςκϐπων και καρδιναλύων. Αντύθετα ϋδωςε ώθηςη ςτην παιδεύα, τισ τϋχνεσ και τα γρϊμματα. άδρυςε πανεπιςτόμιο ςτην Ουγγαρύα και ενύςχυςε το μουςικϐ πανεπιςτόμιο τησ Σουλοϑζησ και την ιατρικό ςχολό του Μονπελιϋ. άδρυςε επύςησ αρκετϊ αλλϊ ςχολεύα και βιβλιοθόκεσ και χορόγηςε υποτροφύεσ ςε περιςςϐτερουσ απϐ χύλιουσ ςπουδαςτϋσ. Υϑτεψε πολλϊ αμπϋλια ςτην ϑπαιθρο τησ Ρώμησ. Ακϐμα ϋςτειλε ιεραποςτϐλουσ ςτην Βοςνύα, Λιθουανύα, Βουλγαρύα και ςτην Κύνα. Επιθυμοϑςε να μεταφερθεύ η ϋδρα τησ Καθολικόσ Εκκληςύα και πϊλι ςτη Ρώμη και επϋςτρεψε εκεύ το 1367. Ϊγινε δεκτϐσ με ενθουςιαςμϐ απϐ τον κλόρο και το λαϐ. ΢την βαςιλικό του Αγύου Πϋτρου ϋςτεψε τον αυτοκρϊτορα Κϊρολο IV και ςτη Ρώμη δϋχθηκε πρεςβεύεσ αρκετών κοςμικών ηγεμϐνων. Όμωσ η πύεςη των Γϊλλων καρδιναλύων όταν πολϑ ιςχυρό και ο πϊπασ Ουρβανϐσ αναχώρηςε με πλούο την 5η ΢επτεμβρύου 1370 για τη Γαλλύα. Λύγεσ μετϊ την ϊφιξό του ςτην Αβινιϐν αρρώςτηςε και πϋθανε ςτισ 19 Δεκεμβρύου. Η Καθολικό Εκκληςύα τον αγιοπούηςε.

[230]

200. Γρηγόριοσ XI (1370-78) O ϋβδομοσ κατϊ ςειρϊ Γϊλλοσ πϊπασ όταν και ο τελευταύοσ απϐ τουσ πϊπεσ τησ Αβινιϐν. Ϋταν ο αριςτοκρϊτησ Pierre Roger De Beaufort που πόρε το ϐνομα Γρηγόριοσ ΦΙ (Gregorius XI). Κατϊ την διϊρκεια τησ θητεύασ του ο Γρηγϐριοσ πόρε ϊγρια καταςταλτικϊ μϋτρα κατϊ των αιρϋςεων (βαςανιςτόρια, εκτελϋςεισ ςτην πυρϊ των αιρετικών, δημεϑςεισ περιουςιών κλπ.) που εύχαν οπαδοϑσ ςτην Αγγλύα (ϐπωσ ο Σζον Γουϊικλιφ), τη Γερμανύα και Γαλλύα. Πόρε επύςησ και μϋτρα κατϊ τησ διαφθορϊσ του κλόρου και τησ κατϊχρηςησ προςκυνόματοσ ςε πολλϊ μοναςτόρια που εμφϊνιζαν διϊφορα οςτϊ ωσ γνόςια οςτϊ αγύων. Ο Γξεγόξηνο ΥΗ Η προςπϊθεια του προκατϐχου του Ουρβανοϑ V για επιςτροφό τησ Κουρύασ ςτη Ρώμη, επιτεϑχθηκε τελικϊ – και οριςτικϊ – απϐ τον Γρηγϐριο το 1377. Όμωσ δεν ϋζηςε αρκετϊ ςτη Ρώμη, πϋθανε ςτα 27 Μαρτύου του επϐμενου ϋτουσ. Αμϋςωσ μετϊ το θϊνατϐ του ο ρωμαώκϐσ ϐχλοσ ειςϋβαλε ςτην αύθουςα του Κολλεγύου των Καρδιναλύων και απαύτηςε την εκλογό Ιταλοϑ πϊπα. Οι καρδινϊλιοι δεν εύχαν περιθώριο επιλογόσ και ψόφιςαν ωσ νϋο πϊπα τον Ιταλϐ Ουρβανϐ VΙ. Όμωσ ο Γϊλλοσ βαςιλιϊσ κϊλεςε ςτη χώρα του νϋο Κονκλϊβιο των Καρδιναλύων, που το 1378 εξϋλεξαν ϋνα Γϊλλο αντύπαπα. Η πρϊξη αυτό δημιοϑργηςε ϋνα ρόγμα ςτη Ρωμαιοκαθολικό Εκκληςύα που αποκλόθηκε Δυτικό ΢χίςμα και ϋκλειςε μετϊ απϐ αρκετϊ χρϐνια ςτην ΢ϑνοδο τησ Κωνςταντύασ (1414-18) που αποφϊςιςε την εκθρϐνιςη ϐλων των παπών και αντιπϊπων και τη εκλογό νϋου πϊπα.

[231]

201. Ουρβανόσ VI (1378-89) Όπωσ εύδαμε, η επαναφορϊ τησ ϋδρασ του ποντύφικα ςτη Ρώμη, ανϊγκαςε – και υπϐ την πύεςη του ρωμαώκοϑ λαοϑ – τουσ καρδιναλύουσ να εκλϋξουν, μετϊ απϐ αρκετϐ καιρϐ Ιταλϐ πϊπα. Αυτϐσ όταν ο αρχιεπύςκοποσ του Μπϊρι Bartolomeo Prignano, που επϋλεξε το ϐνομα Ουρβανόσ VI (Urbanus VI). Ο Οπξβαλόο VI O νϋοσ πϊπασ δεν όταν ςυμπαθόσ λϐγω του βύαιου και ςτριφνοϑ χαρακτόρα του και (αν και δεν εύχε οικογϋνεια) διακρύθηκε για τον νεποτιςμϐ του, πρϊγμα πολϑ ςυνηθιςμϋνο την εποχό εκεύνη. Αμϋςωσ μετϊ την εκλογό του χειροτϐνηςε καρδιναλύουσ τϋςςερισ ανιψιοϑσ του. Οι Γϊλλοι καρδινϊλιοι, που αποτελοϑςαν και την πλειοψηφύα του Κονκλαβύου – με προτροπό του Γϊλλου βαςιλιϊ Καρϐλου V – κατϋφυγαν ςε μια πϐλη τησ Νϊπολησ, ϐπου εξϋλεξαν τον (ελβετικόσ καταγωγόσ) αντίπαπα Κλήμη VII (Clemens VII, 1378-94) με ϋδρα την Αβινιϐν. Αυτό η πρϊξη πυροδϐτηςε το αποκαλοϑμενο Δυτικό ΢χύςμα που διόρκεςε 39 χρϐνια και ϋκλειςε το 1417. Ο αντύπαπασ τησ Αβινιϐν Κλόμησ αφϐριςε αμϋςωσ τον Ουρβανϐ και τον απεκϊλεςε Αντύχριςτο. Απϐ την ϊλλη πλευρϊ η (αγύα) Αικατερύνη τησ ΢ιϋνα αποκϊλεςε τον Κλόμη «διϊβολο με μορφό ανθρώπου». Ο Κλόμησ χειροτϐνηςε 26 νϋουσ καρδιναλύουσ ςε μια μϐνο μϋρα και εκτϐσ τησ εχθρϐτητασ ξϋςπαςε και πϐλεμοσ μεταξϑ των δυο παπών για το ποιοσ όταν ο νϐμιμοσ κϑριοσ τησ παπικόσ περιουςύασ. Ο δϑςκολοσ χαρακτόρασ του Ουρβανοϑ δημιοϑργηςε εχθρϐτητεσ ακϐμα και μεταξϑ των υποςτηρικτών του. Οι περιςτϊςεισ και οι πϐλεμοι τον ανϊγκαςαν να εγκαταλεύψει τη Ρώμη και να καταφϑγει ςτην Γϋνοβα και αργϐτερα με αρκετϐ ςτρατϐ ςτην Περοϑτζια. Σον Αϑγουςτο 1388, κατϊ την πορεύα του προσ τη Ρώμη ο πϊπασ ϋπεςε απϐ το μουλϊρι που ύππευε και τραυματύςτηκε ςοβαρϊ. Πϋθανε ςτη Ρώμη τον Οκτώβριο 1389. Ο θϊνατϐσ αποδϐθηκε ςτα τραϑματα απϐ το ατϑχημα αλλϊ υπόρξαν και ψύθυροι ϐτι ο πϊπασ δηλητηριϊςτηκε [232]

202. Βονιφάτιοσ IX (1389-1404) Ο επϐμενοσ πϊπασ όταν και πϊλι Ιταλϐσ, ο Piero Tomacelli, γϐνοσ αριςτοκρατικόσ οικογϋνειασ τησ Νϊπολησ. Επϋλεξε το ϐνομα Βονιφάτιοσ ΙΦ (Bonifatius IX) και εύναι ο τελευταύοσ πϊπασ (μϋχρι ςόμερα) με αυτϐ το ϐνομα. Ο Βονιφϊτιοσ κατηγορόθηκε ωσ αγρϊμματοσ ςύγουρα δεν εύχε καμιϊ θεολογικό παιδεύα. Σην εκλογό του αποδϋχθηκαν τα Ιταλικϊ κρϊτη, η Γερμανύα, η Αγγλύα, η Ουγγαρύα και η Πολωνύα. Σα υπϐλοιπα ευρωπαώκϊ κρϊτη ςυνϋχιςαν να αναγνωρύζουν ωσ νϐμιμο πϊπα τον αντύπαπα τησ Αβινιϐν Κλόμη VII. Υυςικϊ ο πϊπασ και ο αντύπαπασ αφϐριςαν ο ϋνασ τον ϊλλον. Ο αντύπαπασ Κλόμησ πϋθανε το 1394 και οι Γϊλλοι καρδινϊλιοι ςυνεχύζοντασ την τακτικό που αποκλόθηκε Δυτικό ΢χύςμα, εκλϋξανε αμϋςωσ τον διϊδοχϐ του, τον ιςπανικόσ καταγωγόσ αντίπαπα Βενέδικτο XIII (Benedictus XIII, 1394-1417). Εκτϐσ ϐμωσ απϐ τον Βενϋδικτο ϋνασ ϊλλοσ καρδινϊλιοσ εμφανύςτηκε ωσ νϐμιμοσ πϊπασ, ο αντίπαπασ Ιωάννησ XXIII (Ioannes XXIII, 1400-1415) ο οπούοσ ταλαιπώρηςε τϐςο τον Βονιφϊτιο ϐςο και τουσ δυο επϐμενουσ διαδϐχουσ του. Ο αληίπαπαο Βελέδηθηνο XIII Ο πϊπασ Βονιφϊτιοσ πϋτυχε ςταδιακϊ να ςυςτόςει εκ νϋου των καθεςτώσ των Παπικών Κρατών, που εύχε ςχεδϐν διαλυθεύ κατϊ την διϊρκεια τησ παποςϑνησ τησ Αβινιϐν. Κατϊ την διϊρκεια τησ θητεύασ του Βονιφϊτιου γιορτϊςτηκαν δυο ιωβηλαύα: Σο πρώτο ϋγινε το 1390 και εύχε αναγγελθεύ απϐ τον προηγοϑμενο πϊπα με ςκοπϐ να ςυγκεντρώςει χρόματα για να ςυντηρόςει τον ςτρατϐ του. Και το δεϑτερο το 1400, ϐταν ςτην Ρώμη ςυγκεντρώθηκαν εκατοντϊδεσ χιλιϊδεσ προςκυνητϋσ απϐ ϐλη την Ευρώπη, ακϐμα και απϐ τη Γαλλύα, παρϊ την επιδημύα τησ χολϋρασ που εύχε ξεςπϊςει. Σο Ιωβηλαύο εορτϊςτηκε και ςε πολλϋσ πϐλεισ τησ

[233]

Γερμανύα, ϐπου πωλόθηκαν ςωρηδϐν χιλιϊδεσ ςυγχωροχϊρτια, που γϋμιςαν τα παπικϊ ταμεύα. Σην εποχό εκεύνη ϋκανε την εμφϊνιςό τησ μια περύεργη ομϊδα φανατικών Καθολικών θρηςκϐληπτων, οι Φλαγγελλϊνδοι (Fratricelli). Ϋταν ϋνα θρηςκευτικϐ κύνημα ςτρατευμϋνων πιςτών που ξεκύνηςε απϐ την πρακτικό τησ τιμωρύασ του ςώματοσ με αυτομαςτύγωμα. Αν και το κύνημα αυτϐ δεν εύχε πϊρει οργανωμϋνη μορφό οϑτε εύχε εμπνευςτϋσ και ηγϋτεσ, βρόκε πολλοϑσ φανατικοϑσ οπαδοϑσ ςε ϐλη ςχεδϐν τη δυτικό Ευρώπη, που πύςτευαν ϐτι μ’ αυτϐ τον τρϐπο μποροϑςαν να αποδεύξουν πϐςο περιφρονοϑςαν την ςϊρκα και τα εγκϐςμια και πϐςο αγαποϑςαν το Θεϐ. Οι Υλαγγελϊνδοι γϑριζαν τισ πϐλεισ επαιτώντασ, ψϊλλοντασ ϑμνουσ και φορώντασ ϊςπρα ρϊςα, κουκοϑλεσ και ϋνα κϐκκινο ςταυρϐ ςτην πλϊτη τουσ. Ο πϊπασ ϋδειξε αρχικϊ κϊποια ςυμπϊθεια γι’ αυτοϑσ τουσ φανατικοϑσ επαύτεσ, ϐταν ϐμωσ πληςύαςαν την Ρώμη, διϋταξε τη ςϑλληψη των επικεφαλόσ τουσ, τουσ οπούουσ ϋκαψε ςτην πυρϊ. Ο Βνληθάηηνο ΗΥ Ϊνα ϊλλο θρηςκευτικϐ κύνημα, που βρόκε πολλοϑσ οπαδοϑσ ςτα βρετανικϊ νηςιϊ, όταν οι Λολλϊρδοι. Εμπνευςτόσ και ηγϋτησ του κινόματοσ αυτοϑ όταν ο Ωγγλοσ θεολϐγοσ Σζων Γουϊικλιφ (John Wycliff, 1320-1384) ο οπούοσ λογύζεται ωσ ο πρωτοπϐροσ των αλλαγών ςτην Εκκληςύα, ϐταν μετϋφραςε τη Βύβλο ςτην αγγλικό γλώςςα και την ϋκανε προςιτό ςτο λαϐ. Ο ύδιοσ επιτϋθηκε ςτην πολυπραγμοςϑνη και τον πλοϑτο τησ Εκκληςύασ. Καταδικϊςτηκε μετϊ θϊνατον - και τα οςτϊ μαζύ με τα βιβλύα του κϊηκαν ςτην πυρϊ. Σο 1398 και ’99 ο Βονιφϊτιοσ ϋκανε ϋκκληςη προσ τουσ ηγϋτεσ τησ Ευρώπησ να ςυμμετϊςχουν ςε ςταυροφορύα για την υπερϊςπιςη τησ Κωνςταντινοϑπολησ και του αυτοκρϊτορα Μανουόλ Β’ Παλαιολϐγου, που κινδϑνευαν απϐ επύθεςη των Σοϑρκων υπϐ τον ΢ουλτϊνο Βαγιαζότ Α’. Η ϋκκληςη ϐμωσ αυτό δεν βρόκε πρϐθυμουσ υποςτηρικτϋσ. Ο πϊπασ Βονιφϊτιοσ ύδρυςε τα πανεπιςτόμια τησ Υερϊρα και του Υϋρνο ςτην Ιταλύα και τησ Ερφοϑρτησ ςτη Γερμανύα. Πϋθανε το 1404 μετϊ απϐ ςϑντομη αςθϋνεια.

[234]

203. Ιννοκέντιοσ VII (1404-06) Και επύ του διαδϐχου του Βονιφϊτιου ΙΦ ςυνεχύςτηκε το λεγϐμενο Δυτικό ΢χύςμα. Ο νϋοσ πϊπασ όταν ο Ιταλϐσ Cosimo de' Migliorati, γνωςτϐσ με το παπικϐ ϐνομα Ιννοκέντιοσ VII (Innocentius VII). ΢την Αβινιϐν εξακολοϑθηςε να του αντιπαρατύθεται ο αντύπαπασ Βενϋδικτοσ XIII, ενώ ταυτϐχρονα υπόρχε και ο δεϑτεροσ αντύπαπασ ο Ιωϊννησ XXIII. Ο Ιννοκϋντιοσ ςποϑδαςε Αςτικϐ και Κανονικϐ Δύκαιο, το 1386 όταν επύςκοποσ τησ Μπολϐνιασ, το 1387 αρχιεπύςκοποσ τησ Ραβϋννασ και το 1389 χειροτονόθηκε καρδινϊλιοσ. Ο Ηλλνθέληηνο VII Ψσ πϊπασ δεν διακρύθηκε ιδιαύτερα για τισ διοικητικϋσ ικανϐτητϋσ του. Αντύθετα επϋδειξε νεποτιςμϐ ϐταν ϋχριςε καρδινϊλιο τον ανιψιϐ του Λουδοβύκο, πρϊγμα που του ςτούχιςε ακριβϊ. Ο Λουδοβύκοσ όταν ϋνασ αιμοχαρόσ μιςθοφϐροσ, ο οπούοσ τον Αϑγουςτο του 1405 ςυνϋλαβε ϋντεκα μϋλη τησ ρωμαώκόσ αριςτοκρατύασ, τουσ δολοφϐνηςε και πϋταξε τα πτώματϊ τουσ ςτο δρϐμο. Η πρϊξη αυτό προκϊλεςε γενικό κατακραυγό και υπεϑθυνοσ θεωρόθηκε ο πϊπασ Ιννοκϋντιοσ. Η ανεπϊρκεια του πϊπα αποδεύχθηκε και ςτο θϋμα του Δυτικοϑ ΢χύςματοσ. Εύχε αναλϊβει να λϑςει το καυτϐ αυτϐ εκκληςιαςτικϐ πρϐβλημα, αλλϊ απϋτυχε . Ο Ιννοκϋντιοσ πϋθανε ξαφνικϊ ςτισ 6 Νοεμβρύου 1406. Τπόρξαν πολλϋσ φόμεσ ϐτι ο θϊνατϐσ του δεν προόλθε απϐ φυςιολογικϊ αύτια, αλλϊ αυτϋσ δεν επιβεβαιώθηκαν ποτϋ.

[235]

204. Γρηγόριοσ XII (1406-15) Σον Ιννοκϋντιο VII διαδϋχθηκε ο Ιταλϐσ Angelo Corraro, που πόρε το παπικϐ ϐνομα Γρηγόριοσ XII (Gregorius XII). Ο Γρηγϐριοσ ϋμελλε να εύναι ο τελευταύοσ πϊπασ του Δυτικοϑ ΢χύςματοσ. Η εκλογό του Γρηγορύου ϋγινε ςτη Ρώμη απϐ μια ομϊδα 15 καρδιναλύων. Σϐτε τϋθηκε ο ϐροσ ϐτι αν ο αντύπαπασ Βενϋδικτοσ XIII ςυμφωνοϑςε να παραιτηθεύ, θα ϋκανε το ύδιο και ο Γρηγϐριοσ για να κλεύςει επιτϋλουσ το ΢χύςμα. Ωρχιςαν οι διαπραγματεϑςεισ, αλλϊ ο Γρηγϐριοσ χειροτϐνηςε (παρϊ την ςυμφωνύα) τϋςςερισ νϋουσ καρδιναλύουσ. Οργιςμϋνοι αρκετού απϐ τουσ καρδινϊλιουσ του Γρηγορύου ςυναντόθηκαν με τουσ ςυναδϋλφουσ τουσ του Βενϋδικτου με ςκοπϐ να καθαιρϋςουν και τουσ δυο και να εκλϋξουν ϋνα νϋο πϊπα. Ο Γρηγόριοσ XII ΢την ςυνϋχεια οι καρδινϊλιοι ςυγκϊλεςαν ΢ϑνοδο ςτην Πύζα και κϊλεςαν τουσ αντιπϊλουσ πϊπεσ να παραςτοϑν, αλλϊ κανεύσ απϐ τουσ δυο δεν εμφανύςτηκε. Η ΢ϑνοδοσ καθαύρεςε και τουσ δυο και εξϋλεξε ςτισ 5 Ιουνύου 1409 τον αντίπαπα Αλέξανδρο V (Alexander V, 1409-10). Ο Γρηγϐριοσ απϊντηςε με την ςϑγκληςη νϋασ ΢υνϐδου, ςτην οπούα παρϋςτηςαν ελϊχιςτοι καρδινϊλιοι. Αυτού κόρυξαν ςχιςματικοϑσ τον Βενϋδικτο και τον Αλϋξανδρο, αλλϊ ϋτςι η κατϊςταςη του Δυτικοϑ ΢χύςματοσ φϊνηκε να διαιωνύζεται. Σελικϊ ςυνόλθε το 1415 η ιςτορικό ΢ύνοδοσ τησ Κωνςταντύασ, ςτην οπούα ο Γρηγϐριοσ αναγκϊςτηκε να υποβϊλει την παραύτηςό του17. Μαζύ με τον Γρηγϐριο απομακρϑνθηκαν οι αντύπαπεσ Βενϋδικτοσ και Αλϋξανδροσ και εξελϋγη νϋοσ πϊπασ, αποδεκτϐσ πλϋον απϐ ϐλουσ. Και ϋτςι ϋκλειςε το Δυτικϐ ΢χύςμα. ΢τον Γρηγϐριο δϐθηκε ο τύτλοσ του επιςκϐπου και του επικεφαλόσ του Κολλεγύου των Καρδιναλύων. Πϋραςε το υπϐλοιπο τησ ζωόσ ςτην Ανκϐνα, ϐπου και πϋθανε.

17

Ήηαλ ε ηειεπηαία παξαίηεζε πάπα σο ην 2013, όηαλ ν πάπαο Βελέδηθηνο XVI παξαηηήζεθε θαη ζηελ ζέζε ηνπ εμειέγε ν ζεκεξηλόο πάπαο Φξαγθίζθνο.

[236]

205. Μαρτίνοσ V (1417-31) Η ΢ύνοδοσ τησ Κωνςταντύασ (1415-17) ϋκλειςε οριςτικϊ το Δυτικϐ ΢χύςμα και ϋκανε δεκτό την παραύτηςη του πϊπα Γρηγορύου XII. Λύγο πριν την λόξη των εργαςιών τησ εξϋλεξε τον Otto Colonna, γϐνο μιασ απϐ τισ παλαιϐτερεσ και διακεκριμϋνεσ ρωμαώκϋσ οικογϋνειεσ, ωσ νϋο πϊπα με το ϐνομα Μαρτίνοσ V (Martinus V).

O Μαρτύνοσ εύχε ςπουδϊςει ςτην Περοϑτζια και εύχε χειροτονηθεύ καρδινϊλιοσ απϐ τον πϊπα Ιννοκϋντιο VII. Εύχε υποςτηρύξει την εκλογό του αντύπαπα Αλεξϊνδρου V και για το λϐγο αυτϐν, ο πϊπασ Γρηγϐριοσ τον εύχε αφορύςει. Ζ εθινγή ηνπ Μαξηίλνπ V Μια απϐ τισ πρώτεσ του πρϊξεισ ωσ πϊπα όταν η ϋκδοςη Βοϑλασ με την οπούα ϋδινε εντολό για την εξϐντωςη των «αιρετικών» οπαδών του Σζον Γουϊικλιφ και του Γιαν Φουσ18. Σον 15ο αιώνα η αρπαγό ιθαγενών τησ Αφρικόσ και η πώληςό τουσ ωσ ςκλϊβων όταν κϊτι κοινϊ παραδεκτϐ. Ο Μαρτύνοσ με Βοϑλα καταδύκαςε και αναθεμϊτιςε ϐςουσ πουλοϑν χριςτιανοϑσ ςκλϊβουσ ςτουσ μουςουλμϊνουσ. Απαγϐρευςε την αγοραπωληςύα χριςτιανών ςε χριςτιανοϑσ, αλλϊ ευνϐηςε το εμπϐριο μαϑρων ςκλϊβων απϐ τουσ Πορτογϊλουσ. Ο Μαρτύνοσ πϋθανε ςτισ 20 Υεβρουαρύου 1431.

18

Ο Γηαλ Χνπο (Jan Hus, 1369-1415) ήηαλ Σζέρνο θιεξηθόο, θηιόζνθνο θαη κεηαξξπζκηζηήο. Θεσξείηαη πξόδξνκνο ηνπ Λνύζεξνπ, ηνπ Καιβίλνπ θαη άιισλ κεηαξξπζκηζηώλ. Καηαδηθάζηεθε σο αηξεηηθόο θάεθε ζηελ ππξά ην 1415 ζηελ Κσλζηαληία ηεο Διβεηίαο.

[237]

206. Ευγένιοσ IV (1431-47) Σον Μαρτύνο διαδϋχθηκε ϋνασ Βενετϐσ, ο Gabriele Condulmer που επϋλεξε το ϐνομα Ευγένιοσ IV (Eugenius IV). Ϋταν ανιψιϐσ του πϊπα Γρηγϐριου XII, ο οπούοσ τον χειροτϐνηςε επύςκοπο τησ ΢ιϋνα ςε ηλικύα μϐλισ 24 ετών. Λύγο αργϐτερα ονομϊςτηκε καρδινϊλιοσ και υπηρϋτηςε ςε εκκληςύα τησ Ρώμησ. Πριν την εκλογό του υπϋγραψε ςυμφωνύα με τουσ καρδιναλύουσ, ςϑμφωνα με την οπούα, αυτού εύχαν δικαύωμα του 50% των εςϐδων τησ Εκκληςύασ. Ακϐμα ο Ευγϋνιοσ δεςμεϑτηκε να ζητϊ τη ςυμβουλό τουσ επύ ϐλων των ςοβαρών θρηςκευτικών και κοςμικών θεμϊτων. Ο Δπγέληνο IV ΢την ΢ύνοδο τησ Βαςιλεύασ (1431-39) ο Ευγϋνιοσ αντϋδραςε ϐταν επιχειρόθηκε να περιοριςτοϑν τα δικαιώματα του ποντύφικα. Σελικϊ με την επϋμβαςη του αυτοκρϊτορα ΢ιγιςμοϑνδου βρϋθηκε μια προςωρινό λϑςη. Όμωσ το 1438 ο πϊπασ Ευγϋνιοσ ςυγκϊλεςε μια αντι-΢ύνοδο ςτη Φερϊρα, η οπούα αφϐριςε ςτουσ ςυμμετϋχοντεσ ςτην ΢ϑνοδο τησ Βαςιλεύασ. Η ΢ϑνοδοσ τησ Βαςιλεύασ με τη ςειρϊ τησ κόρυξε αιρετικϐ τον Ευγϋνιο, τον καθαύρεςε και ανακόρυξε πϊπα τον Δοϑκα τησ ΢αβοϏασ Αμαντϋουσ VIII. O αντίπαπασ Υελίξ V (Felix V, 1439-49), εύναι ο τελευταύοσ καταγεγραμμϋνοσ αντύπαπασ ςτην ιςτορύα τησ Καθολικόσ Εκκληςύασ. Εν τω μεταξϑ η ΢ϑνοδοσ τησ Υερϊρασ εύχε μεταφερθεύ ςτη Υλωρεντύα, εξ αιτύασ μια επιδημύασ χολϋρασ. ΢ε αυτόν παρϋςτη ο αυτοκρϊτορασ του Βυζαντύου Ιωϊννησ Η’ Παλαιολόγοσ, ο οπούοσ διαπραγματεϑτηκε την υποταγό τησ Ορθϐδοξησ ςτην Καθολικό Εκκληςύα, για να επιτϑχει βοόθεια για την αντιμετώπιςη τησ τουρκικόσ απειλόσ. Σο 1441 ϋφταςαν ςτη Λιςαβϐνα οι πρώτοι Αφρικανού ςκλϊβοι. Ο πϊπασ Ευγϋνιοσ, μετϊ απϐ αύτημα τησ πορτογαλικόσ αυλόσ, εξϋδωςε Βοϑλα με την οπούα αποκαλοϑνταν οι επιδρομϋσ ςτισ ανατολικϋσ ακτϋσ τησ Αφρικόσ ςταυροφορύα. Ϊτςι νομιμοποιοϑςε την χρόςη των αιχμαλώτων ωσ δοϑλων.

[238]

207. Νικόλαοσ V (1447-55) Ο επϐμενοσ πϊπασ όταν ο Ιταλϐσ Tommaso Parentucelli, γνωςτϐσ με το ϐνομα Νικόλαοσ V (Nicholaus V). O Νικϐλαοσ ςποϑδαςε θεολογύα και απϐ νϋοσ ταξύδεψε ςτη Γερμανύα, την Γαλλύα και την Αγγλύα, ϐπου ςυνϋχιςε τισ ςπουδϋσ και ςυγκϋντρωςε μια μεγϊλη ςυλλογό βιβλύων. Σο 1444 χειροτονόθηκε επύςκοποσ τησ Μπολϐνια και αργϐτερα διορύςτηκε παπικϐσ λεγϊτοσ ςτη Γερμανύα, Σο 1446 ϋγινε καρδινϊλιοσ και το 1447 διαδϋχθηκε τον πϊπα Ευγϋνιο IV. Σο 1450 εορτϊςτηκε ςτη Ρώμη το Ιωβηλαύο με ςυρροό αναρύθμητων προςκυνητών απϐ ϐλη την Ευρώπη. Σα χρόματα που ςυγκεντρώθηκαν χρηςιμοποιόθηκαν απϐ τον Νικϐλαο για την προώθηςη καλλιτεχνημϊτων με τα οπούα διακϐςμηςε την Ρώμη και το Βατικανϐ. Επύςησ καταςκευϊςτηκε ϋνα μεγϊλο υδραγωγεύο που ϋλυςε το πρϐβλημα ϑδρευςησ τησ πϐλησ. Ο Νικόλαοσ V Ο Νικϐλαοσ αποδεύχθηκε ϊνθρωποσ με ευρϑ πνεϑμα και ϊφηςε να κυκλοφοροϑν οι ουμανιςτικϋσ ιδϋεσ που την εποχό εκεύνη ϊρχιςαν να εξαπλώνονται ευρϑτερα. Ειδικϐτερα μετϊ την κατϊλυςη τησ Βυζαντινόσ αυτοκρατορύασ το 1453, ςυνϋρρευςαν ςτην Ιταλύα δεκϊδεσ Ϊλληνεσ λϐγιοι, οι οπούοι μετϊφραζαν ςτην λατινικό γλώςςα ϋργα αρχαύων Ελλόνων φιλοςϐφων, που ωσ τϐτε η Εκκληςύα τα θεωροϑςε παγανιςτικϊ. Επύςησ, οι Ϊλληνεσ που βρόκαν καταφϑγιο ςτην Ιταλύα ϋφεραν μαζύ τουσ εκατοντϊδεσ βιβλύα και ςπϊνια χειρϐγραφα. Όλα αυτϐ αποτϋλεςαν την βϊςη για την ύδρυςη απϐ τον πϊπα μιασ μεγϊλησ βιβλιοθόκησ εννϋα χιλιϊδων τϐμων. Με την ανακϊλυψη απϐ τον Γουτεμβϋργιο τησ τυπογραφύασ, η διϊδοςη τησ γνώςησ και η πρϐςβαςη προσ αυτόν ϋγινε απεύρωσ ευκολϐτερη. Η ϊλωςη τησ Κωνςταντινοϑπολησ απϐ τουσ Σοϑρκουσ το 1453 ϋγινε δεκτό απϐ τον Νικϐλαο με αιςθόματα πικρύασ και ςυντριβόσ, τϐςο για την χριςτιανοςϑνη, ϐςο και για τα ελληνικϊ γρϊμματα. Εύπε: Αυτόσ εύναι ο δεύτεροσ θϊνατοσ για τον Όμηρο και τον Πλϊτωνα. Μϊλιςτα ο πϊπασ εκδόλωςε την επιθυμύα να οργανωθεύ ςταυροφορύα κατϊ των Σοϑρκων, αλλϊ δεν βρόκε ανταπϐκριςη.

[239]

208. Κάλλιςτοσ III (1455-58) Μετϊ απϐ μια ςειρϊ παπών απϐ την Ιταλύα, αυτϐσ που διαδϋχθηκε τον Νικϐλαο V όταν Ιςπανϐσ απϐ την Βαλϋνθια, ο επύςκοποσ τησ Μαγιϐρκα και τησ Βαλϋνθια Alfons de Borja, τησ οικογϋνειασ των Βοργύα. Ο νϋοσ πϊπασ επϋλεξε το ϐνομα Κάλλιςτοσ III (Callistus III). Η εκλογό του Κϊλλιςτου και μϊλιςτα ςε ηλικύα 77 ετών όταν ϋνασ ςυμβιβαςμϐσ μεταξϑ των καρδιναλύων. Σο 1455 εξϋδωςε Βοϑλα με την οπούα επϋτρεπε την υποδοϑλωςη απύςτων. Με αυτό τη Βοϑλα ο πϊπασ ϋδωςε ςιωπηρό ςυγκατϊθεςη ϐτι η υποδοϑλωςη των Αφρικανών δεν όταν αντιφατικό με το λϐγο του Θεοϑ οϑτε με τισ διδαςκαλύεσ τησ ύδιασ τησ εκκληςύασ, και μϊλιςτα χωρύσ το φϐβο τιμωρύασ. Ο Κάιιηζηνο III Και αυτϐσ, ϐπωσ και ο προκϊτοχϐσ του θϋληςε να ξεκινόςει ςταυροφορύα κατϊ των Σοϑρκων, αλλϊ δεν βρόκε πρϐθυμουσ υποςτηρικτϋσ. Ο Κϊλλιςτοσ ςυνϋχιςε την «παρϊδοςη» νεποτιςμοϑ που όταν πλϋον κοινϐσ τϐποσ για τουσ περιςςϐτερουσ πϊπεσ. Ϊχριςε καρδιναλύουσ δυο ανιψιοϑσ του, ο ϋνασ απϐ τουσ οπούουσ όταν ο διαβϐητοσ Ροντρύγκο Βοργύασ, αργϐτερα πϊπασ Αλϋξανδροσ VI. Ο Κϊλλιςτοσ πϋθανε ςτισ 6 Αυγοϑςτου 1458 ςε ηλικύα 80 ετών.

[240]

209. Πίοσ II (1458-64) Μετϊ απϐ το διϊλειμμα ενϐσ Ιςπανοϑ πϊπα, όρθε η ςειρϊ ενϐσ ακϐμα Ιταλοϑ, του Enea Silvio Piccolomini απϐ την ΢ιϋνα να καθύςει ςτο θρϐνο του Αγύου Πϋτρου με το ϐνομα Πίοσ II (Pius II). Ο Πύοσ ςποϑδαςε ςτα πανεπιςτόμια τησ ΢ιϋνα και τησ Υλωρεντύασ, εργϊςτηκε κοντϊ ςε διακεκριμϋνουσ ιερϊρχεσ και εύχε την ευκαιρύα να ταξιδεϑςει ςε πολλϋσ ευρωπαώκϋσ χώρεσ. Ο Πίνο II Ϋταν ο τρύτοσ κατϊ ςειρϊ πϊπασ που διακόρυξε την πρϐθεςό του για την ςϑςταςη ςταυροφορύασ κατϊ των Σοϑρκων, που εύχαν καταλϊβει την Κωνςταντινοϑπολη και τα Βαλκϊνια και απειλοϑςαν πλϋον ςοβαρϊ την Ιταλύα. Και πϊλι οι ηγεμϐνεσ τησ Ευρώπησ δεν ανταποκρύθηκαν εκτϐσ απϐ τον πρύγκιπα τησ Βλαχύασ κϐμη Βλαντ Δρϊκουλα19, ο οπούοσ κόρυξε τον πϐλεμο κατϊ του ςουλτϊνου Μωϊμεθ Β’ (του Πορθητό). Ο ςουλτϊνοσ κινδϑνεψε ςοβαρϊ να χϊςει τη ζωό του, αλλϊ ςτο τϋλοσ νύκηςε τον δεινϐ πολεμιςτό Δρϊκουλα. Σο 1462 ο πϊπασ Πύοσ καταδύκαςε την ςκλαβιϊ νεοπροςϑλητων χριςτιανών, ενώ αντύθετα δεν αποδοκύμαςε το εμπϐριο των μαϑρων δοϑλων. Ο Πύοσ όταν ταλαντοϑχοσ και πολυγραφϐτατοσ ςυγγραφϋασ. Σο ςημαντικϐτερο ϋργο του εύναι τα απομνημονεϑματϊ που εκδϐθηκαν μετϊ τον θϊνατϐ του το 1584 ςε 13 τϐμουσ. Σου αποδύδεται και η ςυγγραφό ενϐσ ερωτικοϑ μυθιςτορόματοσ με τύτλο Η ιςτορύα δυο εραςτών, που ϐμωσ γρϊφτηκε δεκατϋςςερα χρϐνια πριν εκλεγεύ πϊπασ. Πϋθανε τον Αϑγουςτο 1464

19

Ο θόκεο Βιαλη Γξάθνπια (1431-76) ζε ειηθία 25 εηώλ ήηαλ εγεκόλαο ηεο Βιαρίαο θαη ήηαλ γλσζηόο γηα ηελ ζθιεξόηεηά ηνπ. Μεηά ην ζάλαηό ηνπ δεκηνπξγήζεθε ν ζξύινο ηνπ γλσζηνύ βξηθόιαθα πνπ πίλεη ην αίκα δσληαλώλ αλζξώπσλ θιπ [241]

210. Παύλοσ II (1464-71) ΢τισ 30 Αυγοϑςτου 1464 ο Βενετϐσ Pietro Barbo εξελϋγη ωσ νϋοσ πϊπασ με το ϐνομα Παύλοσ II (Paulus II). Ο νεαρϐσ Πιϋτρο προοριζϐταν να γύνει ϋμποροσ, αλλϊ αποφϊςιςε να ακολουθόςει την πνευματικό καριϋρα του κληρικοϑ ϐταν εξελϋγη πϊπασ ο θεύοσ του Ευγϋνιοσ IV. Η εξϋλιξό όταν ραγδαύα: το 1440 χρύςτηκε καρδινϊλιοσ και ϋγινε δημοφιλόσ εξ αιτύασ του ανοιχτϐκαρδου χαρακτόρα και τησ γενναιοδωρύασ του. Ϊλεγε ϐτι αν κατϊφερνε να εκλεγεύ πϊπασ, θα εξαςφϊλιζε για κϊθε καρδινϊλιο μια βύλα για να καταφεϑγει εκεύ, ϐταν η καλοκαιρινό ζϋςτη γινϐταν ανυπϐφορη. Ο Παύινο II Ψσ πϊπασ επϋδειξε ϋλλειψη διοικητικών ικανοτότων και ςτην θητεύα του δεν ςημειώθηκε κϊτι αξιϐλογο. Ϊκτιςε το παλϊτι του Αγύου Μϊρκου (ςόμερα γνωςτϐ ωσ Παλϊτςο Βενϋτςια) ςτη Ρώμη, ϐπου ζοϑςε πολυτελώσ. Υοροϑςε πϊντα κϐκκινο ρϊςο και η τιϊρα όταν διακοςμημϋνη με διαμϊντια, ζαφεύρια, ςμαρϊγδια, τοπϊζια και ϊλλουσ πολϑτιμουσ λύθουσ. Μετϊ το θϊνατϐ του βρϋθηκαν ςυςςωρευμϋνεσ τερϊςτιεσ ποςϐτητεσ χρυςών νομιςμϊτων, διαμαντιών, μαργαριταριών και πολϑτιμων λύθων Επύςησ ςυνόθιζε να χειροτονεύ καρδιναλύουσ και να μη δημοςιοποιεύ τα ονϐματϊ τουσ. Πϋθανε ξαφνικϊ ςτισ 26 Ιουλύου 1471 απϐ καρδιακό προςβολό. Κϊποιοι ιςχυρύζονται ϐτι κατϋρρευσ, μετϊ απϐ κατανϊλωςη μεγϊλησ ποςϐτητασ πεπονιοϑ. Χιθυρύςτηκε επύςησ ϐτι ο θϊνατοσ τον βρόκε ςτην αγκαλιϊ ενϐσ νεαροϑ λακϋ τησ υπηρεςύασ του

[242]

211. ΢ίξτοσ IV (1471-84) Σον Παϑλο II διαδϋχθηκε ςτον παπικϐ θρϐνο ϋνασ γϐνοσ ευγενοϑσ οικογϋνειασ τησ Λιγουρύασ, ο Francesco De la Rovere, που εύναι γνωςτϐσ ωσ πϊπασ ΢ίξτοσ IV (Xystus IV). Ο Υραντςϋςκο εντϊχθηκε απϐ νϋοσ ςτουσ Υραγκιςκανοϑσ, ςποϑδαςε θεολογύα και φιλοςοφύα και ϋγινε γνωςτϐσ απϐ τισ διαλϋξεισ ςε πολλϊ ιταλικϊ πανεπιςτόμια. Ϋταν ο πϋμπτοσ πϊπασ ςτη ςειρϊ που επιχεύρηςε να κηρϑξει ςταυροφορύα κατϊ των Οθωμανών. Η ςυγκϋντρωςη χρημϊτων όταν ικανοποιητικό, αλλϊ ςτρατιωτικϊ η ςταυροφορύα περιορύςτηκε ςε ϋνα ατελϋςφορο και ανϐητο βομβαρδιςμϐ τησ ΢μϑρνησ. Ο ΢ίμηνο IV Η παρϊδοςη του νεποτιςμοϑ μεταξϑ των παπών τησ εποχόσ εκεύνησ τηρόθηκε και απϐ τον ΢ύξτο. Απϐ τουσ πρώτουσ κιϐλασ μόνεσ απϐ την ϊνοδϐ του ςτο θρϐνο, χειροτϐνηςε επύςκοπο τον υιοθετημϋνο ανιψιϐ του Σζουλιϊνο ντε λα Ρόβερε (αργϐτερα πϊπα Ιοϑλιο Ι). Ακολοϑθηςαν αρκετϋσ ϊλλεσ χαριςτικϋσ προαγωγϋσ ςυγγενών του ςε επιςκϐπουσ και καρδιναλύουσ. Σο 1478 με Βοϑλα του πϊπα ΢ύξτου ιδρϑθηκε ο διαβϐητη Ιςπανικό Ιερϊ Εξϋταςη που ξεπϋραςε κϊθε ϐριο ωμϐτητασ και βιαιϐτητασ κατϊ αιρετικών, Εβραύων και Μουςουλμϊνων. Ο ΢ύξτοσ κατηγορόθηκε ϐτι εύχε εραςτϋσ, υπϊρχουν ενδεύξεισ ϐτι εύχε ςεξουαλικϋσ επαφϋσ με αγϐρια αλλϊ και με γυναύκεσ με τισ οπούεσ απϋκτηςε και νϐθα παιδιϊ. Λϋγεται ϐτι κϊποιοι απϐ τουσ εραςτϋσ του ϋγιναν καρδινϊλιοι. Πϋθανε τον Αϑγουςτο του 1484

[243]

212. Ιννοκέντιοσ VIII (1484-92) Ϊνασ Γενοβϋζοσ ελληνικόσ καταγωγόσ, ο Giovanni Battista Cybo διαδϋχθηκε τον ΢ύξτο IV ςτο θρϐνο του ποντύφικα με το ϐνομα Ιννοκέντιοσ VIII (Innocentius VIII). Ο νεαρϐσ Σζιοβϊνι ςποϑδαςε ςτην Πϊντοβα και ςτη Ρώμη ϐπου χειροτονόθηκε ιερϋασ. Επύ πϊπα Παϑλου II ϋγινε επύςκοποσ και ο προκϊτοχϐσ του πϊπασ ΢ύξτοσ τον χειροτϐνηςε καρδινϊλιο. Σο 1485 ό 86 εκδϐθηκε ςτη Γερμανύα, μετϊ απϐ παρϐτρυνςη του πϊπα Ιννοκϋντιου, η διαβϐητη διατριβό του δομινικανοϑ μοναχοϑ και ιεροεξεταςτό Χϊινριχ Κρϊμερ με τύτλο Malleus Maleficarum [λατινικό ονομαςύα του ΢φυριού των μαγιςςών]. Σο ϋργο αυτϐ του δομινικανοϑ μοναχοϑ θεωρεύται ϋνα απϐ τα πιο αιςχρϊ, αιμοδιψό και ωμϊ κεύμενα ςε ϐλη την ιςτορύα του Δυτικοϑ πολιτιςμοϑ. Αυτϐ ϐμωσ δεν εμπϐδιςε την τρομερό εκδοτικό επιτυχύα του. Η πρϐςφατη ανακϊλυψη τησ τυπογραφύασ απϐ τον Γουτεμβϋργιο βοόθηςε ςτην ταχϑτατη εξϊπλωςό του ςε ϐλη την Ευρώπη. Όχι μϐνο ανταγωνύςτηκε εμπορικϊ την Βύβλο, αλλϊ τα αποτελϋςματ των γραφομϋνων του ϋγιναν αιςθητϊ απϐ δεκϊδεσ χιλιϊδεσ γυναικών, ανδρών ακϐμα και παιδιών που υπϋφεραν απϐ τα βαςανιςτόρια και πϋθαναν απϐ αποφϊςεισ των ιεροεξεταςτών κατϊ την διϊρκεια των τριών αιώνων που διϊρκεςε το επονεύδιςτο Κυνόγι των Μαγιςςών, κατϊ τα χρϐνια του Μεςαύωνα και τησ Αναγϋννηςησ. Ο Θωκάο Σνξθνπεκάδα Σο 1487 ο Ιννοκϋντιοσ διϐριςε ωσ Μεγϊλο Ιεροεξεταςτό τησ Ιςπανύασ τον Θωμϊ Σορκουεμϊδα, οπούοσ θεωρεύται ωσ ϋνασ απϐ τουσ πιο φανατικοϑσ, μιςαλλϐδοξουσ, ανηλεεύσ και ςκληροϑσ ιεροεξεταςτϋσ τησ ιςτορύασ. Σον ύδιο χρϐνο ο Ιννοκϋντιοσ κόρυξε ςταυροφορύα κατϊ των αιρετικών Βαλντενςιανών και πρϐςφερε πλόρη ςυγχώρηςη των αμαρτιών αυτών που θα δϋχονταν να ςυμμετϊςχουν ς’ αυτόν.

[244]

Ο Ιννοκϋντιοσ θεςμοθϋτηςε την ςιμωνύα ςτην παπικό αυλό, με την δημιουργύα τύτλων και αξιωμϊτων, τα οπούα πωλοϑςε ςε ϐποιον πρϐςφερε περιςςϐτερα χρόματα. Επύςησ ο Ιννοκϋντιοσ δεν υςτϋρηςε απϐ την ςυνόθη πλϋον τακτικό του νεποτιςμοϑ των παπών που προηγόθηκαν. Πριν γύνει κληρικϐσ εύχε αποκτόςει δυο νϐθα παιδιϊ. Σο 1487 πϊντρεψε τον γιο του Franceschetto Cybo με την κϐρη του ϊρχοντα τησ Υλωρεντύασ Λορϋντζο Μϋδικο και ςε ανταπϐδοςη ϋχριςε καρδινϊλιο τον δεκατριών ετών (!) γιο του Λορϋντζο, τον Σζιοβϊνι Μϋδικο. Σο 1486 ο βαςιλιϊσ Υερδινϊνδοσ Ι τησ Νϊπολησ αρνόθηκε να καταβϊλει ςτο Βατικανϐ το καθιερωμϋνο ποςϐ για την ςτϋψη του. Ο Ιννοκϋντιοσ χολωμϋνοσ τον αφϐριςε και κϊλεςε τον βαςιλιϊ τησ Γαλλύασ Κϊρολο VIII να ειςβϊλει με το ςτρατϐ του ςτην Ιταλύα και να επιτεθεύ ςτη Νϊπολη. Η ειςβολό αυτό δημιοϑργηςε μια ςειρϊ καταςτροφικών ςυγκροϑςεων για ολϐκληρη την Ιταλικό χερςϐνηςο, που τερματύςτηκαν μετϊ το θϊνατο του Ιννοκϋντιου. Ο Ηλλνθέληηνο VIII Σο 1492 οι Ιςπανού βαςιλεύσ Υερδινϊνδοσ II τησ Αραγονύασ και Ιςαβϋλλα Ι τησ Καςτύλλησ ϊλωςαν την Γρανϊδα, εκδύωξαν τουσ Ωραβεσ απϐ την Ιβηρικό χερςϐνηςο και ϋνωςαν ϐλη την Ιςπανύα υπϐ το ςκόπτρο τουσ. Η πτώςη τησ Γρανϊδα ϋγινε δεκτό με εορταςμοϑσ ςτο Βατικανϐ και ο Ιννοκϋντιοσ χϊριςε ςτον Υερδινϊνδο το επύθετο «Καθολικό Μεγαλειϐτητα». Ο Υερδινϊνδοσ χϊριςε ςτον Ιννοκϋντιο εκατϐ Μαυριτανοϑσ ςκλϊβουσ και αυτϐσ τουσ δώριςε ςε ευνοοϑμενοϑσ του καρδιναλύουσ. Ο Ιννοκϋντιοσ πϋθανε ςτισ 25 Ιουλύου 1492, ελϊχιςτουσ μόνεσ πριν ο Κολϐμβοσ φτϊςει για πρώτη φορϊ ςτισ αμερικανικϋσ ακτϋσ.

[245]

213. Αλέξανδροσ VI Βοργίασ (1492-1503) Αυτϐσ που διαδϋχθηκε τον Ιννοκϋντιο VIII όταν Ιςπανϐσ, ο 61 ετών Rodrigo Borja, ανιψιϐσ του πϊπα Καλλύςτου III, που την 11η Αυγοϑςτου 1492 εξελϋγη πϊπασ με το ϐνομα Αλέξανδροσ VI (Alexander VI) Βοργύασ. Ο Αλϋξανδροσ ϋμεινε ςτην ιςτορύα ωσ ϋνασ αμετανϐητα ακϐλαςτοσ, φιλϐδοξοσ και φιλοχρόματοσ ιερωμϋνοσ, που ςημϊδεψε την θητεύα του με το νεποτιςμϐ, την ςιμωνύα και τη διαφθορϊ, χωρύσ να κϊνει καμιϊ προςπϊθεια να κρϑψει τα ελαττώματϊ του, την τϊςη του για ερωτιςμϐ, πολυτϋλεια και απολαϑςεισ και τον ςκανδαλώδη τρϐπο ζωόσ του. Μια απϐ τισ πρώτεσ του πρϊξεισ ωσ πϊπα, που όθελε να ϋχει υπϐ τον ϋλεγχϐ του το Κονκλϊβιο των Καρδιναλύων, όταν ο διοριςμϐσ δώδεκα νϋων καρδιναλύων, μεταξϑ των οπούων ο γιοσ του Καύςαρασ και ο αδελφϐσ τησ ερωμϋνησ του Αλεςϊντρο Υαρνϋζε, ο οπούοσ αργϐτερα ϋγινε πϊπασ με το ϐνομα Παϑλοσ III. Ο μεγαλϑτεροσ γιοσ του, ο Σζιοβϊνι τοποθετόθηκε επικεφαλόσ του παπικοϑ ςτρατοϑ. Όταν ϋγινε πϊπασ εύχε όδη τϋςςερα νϐθα παιδιϊ με την ερωμϋνη του Σζοβϊνα Κατανϋι (Vannozza Cattanei). Αλλϊ και ωσ πϊπασ απϐκτηςε ϊλλα δυο παιδιϊ και ςυζοϑςε φανερϊ με την διϊςημη ερωμϋνη του, την Σζοϑλια Υαρνϋζε (Giulia Farnese), γνωςτό ωσ Giulia la bella (η ωραύα Σζούλια), ςϑζυγο του Ορςύνο Υαρνϋζε. Ζ Σδνύιηα Φαξλέδε Δυο απϐ τα παιδιϊ του ϋγιναν διϊςημα και ϊφηςαν το ςτύγμα τουσ ςτην ιςτορύα. Ο Καίςαρασ Βοργίασ ςε ηλικύα ϋξι ετών εύχε όδη χειροτονηθεύ απϐ τον πϊπα ΢ύξτο IV πρωτοπρεςβϑτεροσ, κατϐπιν ο Ιννοκϋντιοσ VIII τον ανακόρυξε επύςκοπο τησ Παμπλϐνα και ο πατϋρασ του αρχιεπύςκοπο και κατϐπιν καρδινϊλιο ςε ηλικύα 25 ετών. ΢τα 30 του απεκδϑθηκε τα ρϊςα του καρδινϊλιου, παντρεϑτηκε την εξαδϋλφη του βαςιλιϊ τησ Γαλλύασ Καρϐλου VIII και οργϊνωςε ςτρατιωτικό μονϊδα με την οπούα κατϊκτηςε μεγϊλεσ εκτϊςεισ ςτην Ιταλύα. Πϋθανε λύγο καιρϐ μετϊ τον πατϋρα του. Η κϐρη του Αλεξϊνδρου Λουκρητία Βοργία εύναι πρϐςωπο αμφιλεγϐμενο και γνωςτό για την διαφθορϊ και την φιλοδοξύα τησ.

[246]

Λϋγεται ϐτι εύχε αιμομικτικό ςχϋςη με τον αδελφϐ τησ Καύςαρα και με τον ύδιο τον πατϋρα τησ. Ο πατϋρασ τησ την χρηςιμοπούηςε για να ικανοποιόςει τισ προςωπικϋσ του φιλοδοξύεσ και την πϊντρεψε για πρώτη φορϊ ςε ηλικύα μϐλισ 13 ετών με τον κϐμη Σζιοβϊνι ΢φϐρτςα. ΢τα 18 τησ παντρεϑτηκε για δεϑτερη φορϊ με τον Αλφϐνςο, γιο του βαςιλιϊ τησ Νϊπολησ. Σον Αλφϐνςο ςκϐτωςε ο Καύςαρασ Βοργύασ απϐ ζόλια. Ο τρύτοσ γϊμοσ όταν με τον Αλφϐνςο ντ’ Ϊςτε τησ Υερϊρασ, με τον οπούο απϋκτηςε τϋςςερα παιδιϊ. Η Λουκρητύα πϋθανε απϐ ςηψαιμύα ςε ηλικύα 39 ετών. Ο πϊπασ Αλϋξανδροσ, εκτϐσ των ϊλλων ελαττωμϊτων, αλλϊ και προςϐντων όταν και καλϐσ διπλωμϊτησ και κατϊφερε να αποφϑγει ςϑγκρουςη με τον ιςχυρϐ βαςιλιϊ τησ Γαλλύασ Κϊρολο VIII, ο οπούοσ με το ςτρατϐ του διϋςχιςε ϐλη την Ιταλύα και κατϋλαβε τη Νϊπολη. Επύςησ καλϋσ ςχϋςεισ εύχε και με τον επϐμενο Γϊλλο βαςιλιϊ Λουδοβύκο XII. Ο Αιέμαλδξνο VI Βνξγίαο Ο Αλϋξανδροσ ευθϑνεται για την εξϐντωςη του φανατικοϑ δομινικανοϑ μοναχοϑ Σζιρόλαμο ΢αβοναρόλα που εύχε ιδρϑςει θεοκρατικϐ καθεςτώσ ςτη Υλωρεντύα. Ο μοναχϐσ και μερικού απϐ τουσ ςυνεργϊτεσ του καταδικϊςτηκαν ωσ αιρετικού, κϊηκαν ζωντανού ςτην κεντρικό πλατεύα τησ πϐλησ και οι ςτϊχτεσ τουσ ςκορπύςτηκαν ςτον ποταμϐ Ωρνο. Όμωσ, παρϊ τα ϐςα του καταμαρτυροϑν, ο Αλϋξανδροσ όταν λϊτρησ των τεχνών και των γραμμϊτων. Σα παπικϊ διαμερύςματα του Βατικανοϑ διακοςμόθηκαν με εξαιρετικϋσ τοιχογραφύεσ Επύςησ αυτϐσ ϋδωςε την παραγγελύα ςτον μεγϊλο γλϑπτη και ζωγρϊφο Μιχαόλ Ωγγελο για την καταςκευό τησ διϊςημησ Πιετϊ. Ο Αλϋξανδροσ Βοργύασ πϋθανε ςτισ 18 Αυγοϑςτου 1503 απϐ ελονοςύα. Τπϊρχει και η εκδοχό ϐτι δηλητηριϊςτηκε. Αμϋςωσ μετϊ την αναγγελύα του θανϊτου του ταραχϋσ ξϋςπαςαν ςτην Ρώμη και το ϊψυχο ςώμα του πϊπα εγκαταλεύφθηκε ςτα υπϐγεια του Βατικανοϑ. Όταν ηρϋμηςαν τα πρϊγματα μεταφϋρθηκε και θϊφτηκε ςτην εκκληςύα των Ιςπανών τησ Ρώμησ.

[247]

214. Πίοσ III (1503) ΢τισ 22 ΢επτεμβρύου 1503 και για να καταςιγϊςουν οι ταραχϋσ που ξϋςπαςαν ςτη Ρώμη μετϊ το θϊνατο του Αλεξϊνδρου Βοργύα, το Κονκλϊβιο με την ςτόριξη του ιςχυροϑ καρδινϊλιου Σζουλιϊνο Ντε λα Ρϐβερε (μελλοντικοϑ πϊπα Ιοϑλιου II), εξϋλεξε νϋο πϊπα τον Francesco Todeschini Piccolomini απϐ την ΢ιϋνα, ο οπούοσ επϋλεξε το παπικϐ ϐνομα Πίοσ III (Pius III). Ο Πίνο III Ο νϋοσ πϊπασ όταν ανιψιϐσ του πϊπα Πύου II και παπικϐσ νοϑντςιοσ ςε διϊφορεσ χώρεσ τησ Ευρώπησ. Σο 1460 ςε ηλικύα μϐλισ 21 ετών ϋγινε αρχιεπύςκοποσ τησ ΢ιϋνα και τον ύδιο χρϐνο ϋλαβε και το χρύςμα του καρδιναλύου. Η ενθρϐνιςη του Πύου ϋγινε ςτισ 8 Οκτωβρύου. Δϋκα μϋρεσ μετϊ πϋθανε απϐ ϋλκοσ του ςτομϊχου ό κατϊ ϊλλη εκδοχό απϐ δηλητηρύαςη κατϐπιν εντολόσ του κυβερνότη τησ ΢ιϋνα.

[248]

215. Ιούλιοσ II (1503-13) Σον Πύο III διαδϋχθηκε ακϐμα ϋνασ ανιψιϐσ πρώην πϊπα και γϐνοσ επιφανοϑσ οικογϋνεια τησ Γϋνοβασ, ο Giuliano della Rovere. Ο Σζουλιϊνο όταν ανιψιϐσ του πϊπα ΢ύξτου IV και επϋλεξε το ϐνομα Ιούλιοσ II (Iulius II). Ο πϊπασ ΢ύξτοσ ϋχριςε τον Σζουλιϊνο επύςκοπο και το 1471 καρδινϊλιο. Σο 1492 όταν υποψόφιοσ για την θϋςη του πϊπα, την οπούα τελικϊ κατϋλαβε με μηχανορραφύεσ ο Αλϋξανδροσ Βοργύασ. Ο Σζουλιϊνο χολωμϋνοσ κατϋφυγε ςτην Όςτια και κατϐπιν ςτο Παρύςι, ϐπου παρϐτρυνε τον βαςιλιϊ Κϊρολο VIII να ειςβϊλει ςτην Ιταλύα. Ψσ πϊπασ όταν τολμηρϐσ και αποφαςιςτικϐσ και δεν δύςταςε να ςυγκρουςθεύ με την ιςχυρό Βενετύα και αργϐτερα με την Γαλλύα την οπούα αφϐριςε ωσ κρϊτοσ! Ο Ηνύιηνο II Ο Ιοϑλιοσ όταν απϐ τουσ ςημαντικοϑσ πϊπεσ τησ Αναγϋννηςησ και προςτϊτησ των τεχνών και των γραμμϊτων. Διακϐςμηςε την πϐλη τησ Ρώμησ με ϐμορφα οικοδομόματα και γλυπτϊ. Σο 1503 ϋβαλε το θεμϋλιο λύθο για την ανϋγερςη τησ νϋασ βαςιλικόσ του Αγύου Πϋτρου. Ϋταν φύλοσ και προςτϊτησ ςπουδαύων καλλιτεχνών, ϐπωσ ο Ραφαόλ και ο Μιχαόλ Ωγγελοσ ο οπούοσ δημιοϑργηςε τα περιςςϐτερα ςπουδαύα ϋργα του (ϐπωσ η διακϐςμηςη τησ Καπϋλα ΢ιςτύνα) κατϊ την εποχό του Ιοϑλιου. Ο Ιοϑλιοσ – αν και κατηγορόθηκε ωσ ομοφυλϐφιλοσ - εύχε αποκτόςει νϐθα παιδιϊ πριν την ανϊρρηςό του ςτο θρϐνο. Ξϋρουμε μϐνο το ϐνομα τησ κϐρησ του Felice della Rovere. Ο Ιοϑλιοσ πϋθανε τον Υεβρουϊριο 1513, αλλϊ δεν ενταφιϊςτηκε ςτον τϊφο που εύχε ετοιμϊςει γι’ αυτϐν ο Μιχαόλ Ωγγελοσ, αλλϊ ςτη βαςιλικό του Αγύου Πϋτρο.

[249]

216. Λέων Φ (1513-21) Ϊνα μόνα μετϊ το θϊνατο του Ιοϑλιου II, νϋοσ πϊπασ εξελϋγη ϋνασ γϐνοσ οικογϋνειασ ευγενών τησ Υλωρεντύασ ο Giovanni di Lorenzo de’ Medici, γιοσ του επικεφαλόσ τησ Δημοκρατύασ τησ Υλωρεντύασ Λορϋντςου Μϋδικου (του Μεγαλοπρεποϑσ) και τησ Κλαρύςε Ορςύνι. Επϋλεξε να αποκαλεύται Λέων Φ (Leo X). Ο νϋοσ πϊπασ χειροτονόθηκε ςτισ 13 Μαρτύου 1513 ιερϋασ και επύςκοποσ και ϋξι ημϋρεσ αργϐτερα ενθρονύςτηκε με πρωτοφανό μεγαλοπρϋπεια. Ο Λορϋντζο Μϋδικοσ εύχε φροντύςει να αποκτόςει ο γιοσ του ςπουδαύα μϐρφωςη κοντϊ ςε ονομαςτοϑσ δαςκϊλουσ τησ εποχόσ. Ο Σζιοβϊνι ςποϑδαςε Θεολογύα και Κανονικϐ Δύκαιο ςτο πανεπιςτόμιο τησ Πύζασ. Ο Λέωλ Υ Ψσ πϊπασ όταν δραςτόριοσ και αποτελεςματικϐσ, αλλϊ και ςημαντικϐσ προςτϊτησ των τεχνών, Λϋγεται ϐτι αμϋςωσ μετϊ την εκλογό του εύπε: «Αφού ο Θεόσ μασ χϊριςε τον παπικό θρόνο, ασ το απολαύςομε». Δανειζϐταν απϐ τραπεζύτεσ, Εβραύουσ και ευγενεύσ αλλϊ και ξϐδευε αφειδώσ. Ολοκλόρωςε την καταςκευό τησ βαςιλικόσ του Αγύου Πϋτρου και ςημαντικού καλλιτϋχνεσ, ϐπωσ ο Μιχαϊλ Ωγγελοσ και ο Ραφαόλ, διακϐςμηςαν το Βατικανϐ με αριςτουργόματα, ςτα οπούα ςυνυπόρχαν όρωεσ τησ Ελληνικόσ και Ρωμαώκόσ μυθολογύασ με τουσ αγύουσ τησ χριςτιανοςϑνησ. Προώθηςε τισ ςπουδϋσ τησ λογοτεχνύασ, πούηςησ και αρχαιολογύασ ςτο πανεπιςτόμιο τησ Ρώμησ. Ξϐδεψε μεγϊλα ποςϊ για την ύδρυςη νοςοκομεύων, πτωχοκομεύων, για την προςταςύα των φτωχών ςπουδαςτών, των εξϐριςτων και κϊθε λογόσ κατατρεγμϋνων. ΢τισ 3 Ιουλύου 1517 δημοςύευςε τα ονϐματα τριϊντα ενϐσ νϋων καρδιναλύων, μια ϊνευ προηγουμϋνου μαζικό χειροτονύα για την ιςτορύα τησ Καθολικόσ Εκκληςύασ. Οι περιςςϐτεροι απϐ αυτοϑσ

[250]

όταν γϐνοι αριςτοκρατικών οικογενειών και ϐλοι τουσ ςυνειςϋφεραν ςημαντικϊ ποςϊ ςτο παπικϐ ταμεύο. Ο Λϋων ςυνϋχιςε την αλϐγιςτη πολιτικό τησ πώληςησ χαρτιών ςυγχώρηςησ των αμαρτιών (ςυγχωροχϊρτια) ςε ϐλη τησ Ευρώπη. Με αυτϐ τον τρϐπο το Βατικανϐ ςυςςώρευε ϊφθονο χρόμα, αλλϊ προκϊλεςε και αντιδρϊςεισ ςε πολλοϑσ ϋντιμουσ κληρικοϑσ. Σο 1517 ο Μαρτύνοσ Λούθηροσ δημοςύευςε τισ 95 Θϋςεισ του. Αυτϋσ όταν η αρχό τησ δημιουργύασ τησ Προτεςταντικόσ Μεταρρύθμιςησ που ϋφερε κοςμογονικϋσ αλλαγϋσ ςτην Καθολικό Εκκληςύα. Ο αφοριςμϐσ και η απειλό εκτϋλεςησ ςτην πυρϊ του Λοϑθηρου, δυνϊμωςε ακϐμα περιςςϐτερο τουσ διαμαρτυρϐμενουσ, οι οπούο ύδρυςαν ςταδιακϊ τισ δικϋσ τουσ Εκκληςύεσ και κλόρο. Ο Λουθηρανιςμϐσ επεκτϊθηκε γρόγορα ςε ΢κανδιναβύα, Γερμανύα, Ολλανδύα και ςε πολλϋσ ϊλλεσ χώρεσ, αλλϊ και ςτισ αποικύεσ τησ νϋασ ηπεύρου τησ Αμερικόσ. Ο Ηαλόο Λάζθαξηο Ο Λϋων φϋρθηκε καλϊ ςτουσ Εβραύουσ και ακϐμα τουσ επϋτρεψε να ϋχουν το δικϐ τουσ εκδοτικϐ ούκο ςτη Ρώμη. Ακϐμα απαγϐρευςε ςτουσ Λατύνουσ επιςκϐπουσ να χειροτονοϑν Ϊλληνεσ ορθοδϐξουσ ιερεύσ. Σο 1515 κϊλεςε ςτην Ρώμη τον ςημαντικϐ Ϊλληνα λϐγιο Ιανό Λϊςκαρι, ο οπούοσ ύδρυςε ελληνικϐ τυπογραφεύο, ϐπου εκδϐθηκαν δεκϊδεσ ϋργα αρχαύων Ελλόνων κλαςςικών ςυγγραφϋων. Η επεκτατικό πολιτικό των Οθωμανών υπϐ τον ςουλτϊνο ΢ελύμ Α’ και τον διϊδοχϐ του ΢ουλεώμϊν Α’ (τον Μεγαλοπρεπό) που κατϋλαβε το Βελιγρϊδι το 1521, ανϊγκαςε τον πϊπα Λϋοντα να ενώςει τουσ χριςτιανοϑσ ηγεμϐνεσ για να αντιμετωπύςουν τον τουρκικϐ κύνδυνο. Ο Λϋων πϋθανε την 1η Δεκεμβρύου 1521 απϐ βρογχοπνευμονύα.

[251]

217. Αδριανόσ VI (1522-23) Ο διϊδοχοσ του Λϋοντα Φ όταν Ολλανδϐσ και όταν ο τελευταύοσ μη Ιταλϐσ πϊπασ ϋωσ το 1976, ϐταν εξελϋγη ο Πολωνϐσ πϊπασ Ιωϊννησ Παύλοσ II. Σο κοςμικϐ του ϐνομα όταν Adriaan Florenszoon Boeyens και εύναι ο ϋνασ απϐ τουσ δυο πϊπεσ ςτην ιςτορύα, που δεν ϊλλαξαν το κοςμικϐ τουσ ϐνομϊ μετϊ την εκλογό τουσ (ο δεϑτεροσ όταν ο Μϊρκελλοσ II που εξελϋγη πϊπασ το 1555). Εύναι ο πϊπασ Αδριανόσ VI (Hadrianus VI). Ο Αδριανϐσ ςποϑδαςε φιλοςοφύα, θεολογύα και κανονικϐ δύκαιο και ϋγινε καθηγητόσ τησ θεολογύασ. Αργϐτερα ϋγινε διϊκονοσ ςτο ναϐ του Αγύου Πϋτρου και το 1516 διορύςτηκε ιεροεξεταςτόσ ςτην Αραγονύα τησ Ιςπανύασ. Σο 1517 ο Λϋων τον χειροτϐνηςε καρδινϊλιο και ςτισ 9 Ιανουαρύου 1522 τον διαδϋχθηκε ςτο θρϐνο. Ο Αδξηαλόο VI ΢το Βατικανϐ δεν τον ςυμπαθοϑςαν, όταν ξϋνοσ, τον θεωροϑςαν ςχολαςτικϐ και ςε αντύθεςη με τουσ προκατϐχουσ του δεν ϋδειξε κανϋνα ενδιαφϋρον για τουσ αρχαύουσ κλαςςικοϑσ, οϑτε για τισ τϋχνεσ. Ο Αδριανϐσ ςυνϊντηςε μεγϊλεσ αντιδρϊςεισ ςτην πρϐθεςό του να καταργόςει τα ςυγχωροχϊρτια και απϋτυχε. Απϋτυχε επύςησ ςτην προςπϊθειϊ του να ενώςει τουσ χριςτιανοϑσ ηγεμϐνεσ κατϊ των Οθωμανών, ϐταν ο ΢ουλτϊνοσ ΢ουλεώμϊν κατϋλαβε τη Ρϐδο το 1522. Ακϐμα δεν αξιολϐγηςε την ςοβαρϐτητα του προτεςταντικοϑ κινόματοσ, δεν ςυζητοϑςε καθϐλου για αλλαγϋσ ςτην Εκκληςύα και απλώσ ζητοϑςε να καταδικαςτεύ ο Λοϑθηροσ ωσ αιρετικϐσ. Γενικϊ όταν μια μϋτρια προςωπικϐτητα, που φαινϐταν ακϐμα πιο αςόμαντη ςε ςϑγκριςη με τουσ λαμπροϑσ προκατϐχουσ του Ιοϑλιο II και Λϋοντα Φ. Ο Αδριανϐσ πϋθανε ςτισ 14 ΢επτεμβρύου 1523.

[252]

218. Κλήμησ VII (1523-34) Σον Ολλανδϐ Αδριανϐ VI διαδϋχθηκε ϋνασ Ιταλϐσ ιερωμϋνοσ, ο Giulio di Giuliano de' Medici, νϐθοσ γιοσ του Σζουλιϊνο Μϋδικου και ανιψιϐσ του Λορϋντςο του Μεγαλοπρεποϑσ, ο οπούοσ τον πόρε υπϐ την προςταςύα του και φρϐντιςε για την ανατροφό και τη μϐρφωςό του. Ϋταν εξϊδελφοσ του πϊπα Λϋοντα Φ που ϐπωσ όδη ξϋρουμε όταν γιοσ του Λορϋντςο. Σο 1513 ο Σζοϑλιο χρύςτηκε αρχιεπύςκοποσ και λύγο αργϐτερα και ϊρχοντασ τησ πϐλησ τησ Υλωρεντύασ. ΢τη ςυνϋχεια χειροτονόθηκε καρδινϊλιοσ. Μετϊ το θϊνατο του Αδριανοϑ ακολοϑθηςαν διαβουλεϑςεισ δυο περύπου μηνών και ςτισ 19 Νοεμβρύου 1523 εξελϋγη πϊπασ με το ϐνομα Κλήμησ VII (Clemens VII). Ο Κιήκεο VII Ψσ πϊπασ ο Κλόμησ αποδεύχθηκε ανεπαρκόσ και δεν κατϊφερε να αντιμετωπύςει τα προβλόματα τησ εποχόσ του ϐπωσ η οθωμανικό απειλό, η επϋκταςη του Λουθηρανιςμοϑ και οι διαμϊχεσ των χριςτιανών ηγεμϐνων μεταξϑ τουσ. Ο Κλόμησ εύχε ϊλλη μια αποτυχύα, που ςτούχιςε ςτην Καθολικό Εκκληςύα την απώλεια τησ Αγγλικόσ Εκκληςύασ. Αρνόθηκε πειςματικϊ να ςυναινϋςει ςτην διϊλυςη του γϊμου του βαςιλιϊ τησ Αγγλύασ Ερρύκου VIII και τησ Αικατερύνησ τησ Αραγονύασ. Σο ζευγϊρι δεν εύχε αποκτόςει αρςενικϐ διϊδοχο και ο Ερρύκοσ επιθυμοϑςε διακαώσ να παντρευτεύ την ερωμϋνη του Ωννα Μπϐλεϒν. Ο Ωγγλοσ βαςιλιϊσ αγνϐηςε την παπικό απαγϐρευςη, χώριςε την Αικατερύνη, παντρεϑτηκε την Ωννα και ϊνοιξε το δρϐμο για την ύδρυςη τησ ανεξϊρτητησ Αγγλικανικόσ Εκκληςύασ. Ο Κλόμησ πϋθανε μετϊ απϐ κατανϊλωςη δηλητηριωδών μανιταριών τον ΢επτϋμβριο 1534.

[253]

219. Παύλοσ III (1534-49) Μετϊ απϐ δυο ανεπαρκεύσ πϊπεσ, ςτο θρϐνο τησ αγύου Πϋτρου κϊθιςε ϋνασ ακϐμα Ιταλϐσ, που ϊφηςε το ςτύγμα του ςτην ιςτορύα τησ Ρωμαιοκαθολικόσ Εκκληςύασ. Ϋταν ο Alessandro Farnese, γϐνοσ τησ αριςτοκρατικόσ οικογϋνειασ των Υαρνϋζε, ο οπούοσ επϋλεξε το παπικϐ ϐνομα Παύλοσ III (Paulus III). Ο νεαρϐσ Αλεςϊντρο ςποϑδαςε ςτο πανεπιςτόμιο τησ Πύζασ και απϋκτηςε ουμανιςτικό παιδεύα ςτην αυλό των Μεδύκων τησ Υλωρεντύασ. Σο 1493 ο πϊπασ Αλϋξανδροσ VI Βοργύασ (και εραςτόσ τησ αδελφόσ του Αλεςϊντρο Σζοϑλιασ Υαρνϋζε) τον χειροτϐνηςε καρδινϊλιο, και αργϐτερα ο πϊπασ Κλόμησ VII τον διϐριςε καρδινϊλιοεπύςκοπο τησ Όςτια. Ο πάπαο Παύινο III κε ηνπο εγγνλνύο ηνπ, θαξδηλάιην Αιεζάληξν Φαξλέδε θαη Γνύθα ηεο Πάξκα Οηηάβην Φαξλέδε Ο νεποτιςμϐσ εύχε γύνει παρϊδοςη πλϋον ςτο Βατικανϐ και ο Παϑλοσ δεν ξϋφυγε απϐ αυτόν. Πριν γύνει πϊπασ εύχε αποκτόςει τϋςςερα νϐθα παιδιϊ. Μια απϐ τισ πρώτεσ του πρϊξεισ ωσ πϊπα όταν ο διοριςμϐσ τριών καρδιναλύων. Σου εγγονοϑ (και ςυνονϐματοϑ του) Αλεςϊντρο Υαρνϋζε 14 ετών τϐτε και του επύςησ εγγονοϑ του Γκουύντο Αςκϊνιο ΢φϐρτςα 16 ετών! Υρϐντιςε τον γιο του Πιερ Λουύτζι Υαρνϋζε και τον ϋκανε Δοϑκα τησ Πϊρμασ. Σον διαδϋχθηκε ο γιοσ του Πιερ Λουύτζι Υαρνϋζε (εγγονϐσ του πϊπα) Οττϊβιο Υαρνϋζε. Επύςησ ο πϊπασ βϐλεψε αρκετοϑσ ϊλλουσ ςυγγενεύσ του ςε ανϊλογεσ θϋςεισ. Ο Παϑλοσ ςυνϋχιςε ϐμωσ και μια ϊλλη παρϊδοςη των τελευταύων παπών του Μεςαύωνα και των πρώτων τησ Αναγϋννηςησ, αυτόν τησ προςταςύασ των γραμμϊτων και των τεχνών. Επύ εποχόσ του ο [254]

Μιχαόλ Ωγγελοσ ολοκλόρωςε τη διακϐςμηςη τησ Καπϋλα ΢ιςτύνα ςτο Βατικανϐ και ανϋλαβε την επύβλεψη τησ ανϋγερςησ του βαςιλικόσ του Αγύου Πϋτρου. Ο πϊπασ Παϑλοσ αναγνώριςε επύςημα την δημιουργύα του μοναςτικοϑ τϊγματοσ που δημιοϑργηςε το 1540 ο Ιγνϊτιοσ Λογιϐλα, με το ϐνομα Εταιρύα του Ιηςού. Οι Ιηςουύτεσ αποδεύχθηκαν η αιχμό του δϐρατοσ κατϊ τησ προτεςταντικόσ μεταρρϑθμιςησ και εμπϐδιςαν την εξϊπλωςό τησ ςτη Νϐτια Ευρώπη, χρηςιμοποιώντασ κϊθε μϋςον, ακϐμα και την ωμό βύα. Για την επιτυχύα των ςκοπών τουσ πλαιςύωςαν με αρκετοϑσ μοναχοϑσ τουσ την Ιερϊ Εξϋταςη. Ϊνα απϐ τα βόματα για την ενύςχυςη τησ Αντιμεταρρϑθμιςησ απϐ την Καθολικό Εκκληςύα όταν και η ςϑγκλιςη απϐ τον πϊπα Παϑλο τησ περύφημησ ΢υνόδου του Σρϋντο, που ξεκύνηςε τισ εργαςύεσ τησ το 1545 και τελεύωςε μετϊ δεκαοκτώ χρϐνια το 1563, αφοϑ ςε τρεισ περιϐδουσ (ςτο Σρϋντο, ςτην Μπολϐνια και πϊλι ςτο Σρϋντο) πραγματοπούηςε ςυνολικϊ πϊνω απϐ πενόντα ςυνεδριϊςεισ. Προόδρευςαν κατϊ ςειρϊ οι πϊπεσ Παύλοσ Γ’ (πϋθανε το 1549), Ιούλιοσ Γ’ (πϋθανε το 1550 και τον διαδϋχθηκε ο Μϊρκελλοσ Β’ που ϋζηςε ωσ πϊπασ μϐνο 20 μϋρεσ), ο Παύλοσ Δ’ και ο Πύοσ Ε’. Δηλαδό η ΢ϑνοδοσ γνώριςε κατϊ την διϊρκεια των εργαςιών τησ πϋντε πϊπεσ! Ο Παύινο III Ο Παϑλοσ το 1538 αφϐριςε οριςτικϊ τον βαςιλιϊ Ερρύκο VIII τησ Αγγλύασ, ϐταν αψόφηςε τισ εντολϋσ του Βατικανοϑ και χώριςε την Αικατερύνη τησ Αραγονύασ για να παντρευτεύ την ερωμϋνη του Ωννα Μπϐλεϒν. Ο πϊπασ Παϑλοσ πϋθανε ςτισ 10 Νοεμβρύου 1549.

[255]

220. Ιούλιοσ III (1550-55) Μετϊ απϐ διαβουλεϑςεισ και παζϊρια μεταξϑ των καρδιναλύων που διϊρκεςαν τρεισ μόνεσ, διϊδοχοσ του Παϑλου III εξελϋγη ο Ρωμαύοσ Giovanni Maria Ciocchi del Monte ο οπούοσ ονομϊςτηκε πϊπασ Ιούλιοσ III (Iulius III). Ο Ιοϑλιοσ εύχε ςπουδϊςει νομικό ςτα πανεπιςτόμια τησ Περοϑτζια και τησ ΢ιϋνα και όταν γνωςτϐσ περιςςϐτερο ωσ ειδικϐσ ςτο Κανονικϐ Δύκαιο, παρϊ ωσ θεολϐγοσ. Ο πϊπασ Παϑλοσ τον ϋχριςε καρδινϊλιο επύςκοπο και του ανϋθεςε ςημαντικϋσ αποςτολϋσ. Ϋταν ο πρώτοσ πρϐεδροσ τησ ΢υνϐδου του Σρϋντο. Ο Ηνύιηνο III Όταν ανόλθε ςτο θρϐνο εξεδόλωςε την πρϐθεςό του για μεταρρϑθμιςη τησ Καθολικόσ Εκκληςύασ, αλλϊ ςτα πϋντε χρϐνια που ϋμεινε ςτη θϋςη αυτό, ελϊχιςτα πρϊγματα ϋκανε για το ςκοπϐ αυτϐ. Σον περιςςϐτερο χρϐνο τον περνοϑςε ζώντασ πολυτελώσ ςτην βύλλα Σζούλια, που εύχε καταςκευϊςει για τον εαυτϐ του και αδιαφοροϑςε για τα εκκληςιαςτικϊ και πολιτικϊ πρϊγματα. Η θητεύα του ςημαδεϑτηκε απϐ ςκϊνδαλα. Σο ςημαντικϐτερο όταν η ςχϋςη του με τον υιοθετημϋνο ανιψιϐ του Ιννοκϋντιο, ϋνα μικρϐ ζητιϊνο 14 ωσ 16 ετών, ςτον οπούο ο πϊπασ Ιοϑλιοσ ϋδειχνε φανερϊ την εϑνοιϊ του και τον ονϐμαςε «καρδινϊλιο-ανιψιϐ». Αν και πολλού καρδινϊλιοι (που ονϐμαζαν τον νεαρϐ «Γανυμόδη με κϐκκινο καπϋλο») εύχαν ςυμβουλεϑςει τον πϊπα να διώξει τον «ανιψιϐ» του, που η ςχϋςη τουσ εύχε ςκανδαλύςει τον κλόρο και το λαϐ, αυτϐσ αρνιϐταν πειςματικϊ. Σο 1553 η βαςύλιςςα Μαύρη Ι επανϋφερε την Αγγλικό Εκκληςύα ςτισ αγκϊλεσ τησ Ρωμαιοκαθολικόσ. Εκκληςύασ. Ο πϊπασ Ιοϑλιοσ πϋθανε ςτισ 23 Μαρτύου 1555.

[256]

221. Μάρκελλοσ II (1555) ΢τισ 6 Μαρτύου 1555 νϋοσ πϊπασ ςτη θϋςη του Ιοϑλιου III εξελϋγη ο γεννημϋνοσ ςτην Σοςκϊνη Marcello Cervini degli Spannochi, που εύναι ο δεϑτεροσ (ο ϊλλοσ όταν ο Αδριανϐσ VI) πϊπασ που κρϊτηςε το κοςμικϐ του ϐνομα και αποκλόθηκε Μάρκελλοσ II (Marcellus II). Ο Μάξθειινο II Ο Μϊρκελλοσ ςποϑδαςε ςτη ΢ιϋνα και ςτη Ρώμη. Σο 1539 χρύςτηκε καρδινϊλιοσ και ϐταν εξελϋγη όταν πρϐεδροσ τησ ΢υνϐδου του Σρϋντο. Και ο Μϊρκελλοσ ωσ πϊπασ ϋδειξε ϐτι επιθυμοϑςε να επιφϋρει μεταρρυθμύςεισ ςτην Εκκληςύα, αλλϊ ςτισ 10 Απριλύου 1555, 22 ημϋρεσ μετϊ την εκλογό του πϋθανε.

[257]

222. Παύλοσ IV (1555-59) Μετϊ την πολϑ ςϑντομη θητεύα του Μϊρκελλου II, νϋοσ πϊπασ εξελϋγη ο γϐνοσ επιφανοϑσ οικογϋνειασ τησ Νϊπολησ Gian Pietro Carafa, ο οπούοσ εύναι γνωςτϐσ με το ϐνομα Παύλοσ IV (Paulus IV). Τπόρξε ϋνασ απϐ τουσ πιο αντιδραςτικοϑσ πϊπεσ τησ ιςτορύασ. Πριν γύνει πϊπασ ο Καρϊφα όταν πρϋςβησ του πϊπα ςτην Αγγλύα και αργϐτερα νοϑντςιοσ ςτην Ιςπανύα. Ο τρϐποσ διούκηςησ τησ Ιςπανύασ, γϋννηςε ςτον νεαρϐ τϐτε Σζιαν Πϋτρο αιςθόματα αποςτροφόσ για τη χώρα αυτό, που επηρϋαςαν αργϐτερα τησ πολιτικό του, ωσ ποντύφικα. Ο Παύινο IV Σο 1536 ϋγινε καρδινϊλιοσ και λύγο αργϐτερα αρχιεπύςκοποσ τησ Νϊπολησ. Σην εποχό εκεύνη η διαμϊχη με τουσ Προτεςτϊντεσ εύχε φτϊςει ςτην κορϑφωςό τησ και ο Καρϊφα ϋπειςε τον πϊπα Παϑλο III να οργανώςει τη ρωμαώκό Ιερϊ Εξϋταςη κατϊ το πρϐτυπο τησ ιςπανικόσ αδελφόσ τησ και ο ύδιοσ ετϋθη επικεφαλόσ τησ. Εύπε τϐτε: Ακόμα κι αν ο πατϋρασ μου όταν αιρετικόσ, εγώ ο ύδιοσ θα μϊζευα ξύλα για να τον κϊψω. Η εκλογό του ωσ πϊπα όταν ϋκπληξη λϐγω του αυςτηροϑ και αλϑγιςτου χαρακτόρα του και τησ ηλικύασ του. Ϋταν τϐτε 79 ετών. Ψσ πϊπασ υποςτόριζε με φανατιςμϐ το δϐγμα: Εκτόσ τησ Εκκληςύασ δεν υπϊρχει ςωτηρύα. Η ρωμαώκό Ιερϊ Εξϋταςη ϋγινε ακϐμα πιο ωμό και βύαιη και φυλϊκιζε ακϐμα και καρδινϊλιουσ, που δεν όταν αρεςτού ςτον Παϑλο. Σο 1555 για πρώτη φορϊ δημιουργόθηκε εβραώκϐ γκϋτο ςτη Ρώμη και οι Εβραύοι κυκλοφοροϑςαν μϐνο την ημϋρα. Οι ϊντρεσ όταν υποχρεωμϋνοι να φορϊνε κύτρινο καπϋλο και οι γυναύκεσ κύτρινο βϋλο. Σα γκϋτο ςτην Ευρώπη διατηρόθηκαν για τουσ επϐμενουσ τρεισ αιώνεσ. Σϋλοσ ο Παϑλοσ IV ειςόγαγε και τον διαβϐητο θεςμϐ του Index Librorum Prohibitorum (Κατϊλογοσ απαγορευμϋνων βιβλύων) για να εμποδύςει την κυκλοφορύα των προτεςταντικών ιδεών, αλλϊ και κϊθε ϊλλου βιβλύου που δεν όταν αρεςτϐ ςτο Βατικανϐ, ακϐμα και μεταφρϊςεισ τησ Βύβλου ςτα ιταλικϊ και γερμανικϊ. Σο Index καταργόθηκε μϐλισ το 1966.

[258]

223. Πίοσ IV (1559-65) Ο πϊπασ Παϑλοσ IV πϋθανε ςτισ 18 Αυγοϑςτου 1559 και ο διϊδοχϐσ του Giovanni Angelo Medici εξελϋγη ςτισ 25 Δεκεμβρύου του ύδιου ϋτουσ και πόρε το ϐνομα Πίοσ IV (Pius IV). Ο νϋοσ πϊπασ εύχε γεννηθεύ ςτο Μιλϊνο, αλλϊ όταν ςυγγενόσ με την επιφανό οικογϋνεια των Μεδύκων τησ Υλωρεντύασ. ΢ποϑδαςε νομικό ςτη Μπολϐνια και το 1527 πόγε ςτη Ρώμη. Εκεύ απϋκτηςε την εϑνοια του πϊπα Παϑλου III ο οπούοσ τον διϐριςε κυβερνότη κϊποιων πϐλεων. Σο 1545 ϋγινε αρχιεπύςκοποσ και το 1549 καρδινϊλιοσ, οπϐτε ο πϊπασ του ανϋθεςε διπλωματικϋσ αποςτολϋσ ςτη Γερμανύα και Ουγγαρύα. Ο Πίνο IV Αμϋςωσ μετϊ την ϊνοδϐ του ςτο θρϐνο, ο Πύοσ ςυγχώρηςε εκεύνουσ που ςυμμετεύχαν ςτισ ταραχϋσ που ξϋςπαςαν μετϊ το θϊνατο του πϊπα Παϑλου και που εύχαν τραγικό κατϊληξη για δυο απϐ τουσ ευνοοϑμενουσ ανιψιοϑσ του, τον Κϊρλο Καρϊφα, που τον ςτραγγϊλιςαν και τον δοϑκα Σζιοβϊνι Καρϊφα, που τον αποκεφϊλιςαν. Σο 1563 ϋληξε επιτϋλουσ η περύφημη ΢ϑνοδοσ του Σρϋντο, που εύχε ξεκινόςει τισ εργαςύεσ τησ το 1545 και η οπούα κατϊ την διϊρκεια των εργαςιών τησ γνώριςε διαδοχικϊ πϋντε πϊπεσ. Επύ των ημερών του Πύου, ο Μιχαόλ Ωγγελοσ ανακαύνιςε την εκκληςύα τησ Αγύασ Μαρύασ των Αγγϋλων, την Βύλλα Πύουσ και την Ποντιφικό Ακαδημύα Επιςτημών ςτουσ κόπουσ του Βατικανοϑ. Ο Πύοσ πϋθανε ςτισ 9 Δεκεμβρύου 1565 και ενταφιϊςτηκε ςτο ναϐ τησ Αγύασ Μαρύασ των Αγγϋλων.

[259]

224. Πίοσ V (1566-72) Ϊνα περύπου μόνα μετϊ το θϊνατο του Πύου IV το Κολλϋγιο των Καρδιναλύων εξϋλεξε τον καρδινϊλιο Antonio Ghislieri για να αναλϊβει τη θϋςη του επικεφαλόσ τησ Ρωμαιοκαθολικόσ Εκκληςύασ με το ϐνομα (ϊγιοσ) Πίοσ V (Pius V). Ο Πύοσ εύχε γεννηθεύ ςτην περιοχό του Μιλϊνου και απϐ την ηλικύα των 14 ετών ϋγινε δομινικανϐσ μοναχϐσ. Σο 1528 χειροτονόθηκε ιερϋασ, δύδαξε ςτην Παβύα και μετϊ απϐ 16 χρϐνια διορύςτηκε ιεροεξεταςτόσ ςτο Κϐμο. Ο Πύοσ IV τον ϋχριςε επύςκοπο και ακολοϑθωσ τον διαδϋχθηκε. Ο Πίνο V Ο Πύοσ V εύχε ςταθερό θϋςη ενϊντια ςε κϊθε αύρεςη. Μετϊ το κύνημα του Λοϑθηρου, ακολοϑθηςαν ϊλλεσ παρϐμοιεσ κινόςεισ αμφιςβότηςησ τησ Καθολικόσ Εκκληςύασ, ϐπωσ οι Ουγενϐτοι τησ Γαλλύασ. ΢την Αγγλύα μετϊ το θϊνατο τησ φανατικόσ καθολικόσ βαςύλιςςασ Μαύρησ Ι, ςτο θρϐνο ανόλθε η Ελιςϊβετ Ι, η οπούα υποςτόριζε μια ανεξϊρτητη απϐ το Βατικανϐ Αγγλικανικό Εκκληςύα και δεν δύςταςε να αποκεφαλύςει τησ εξαδϋλφη τησ Μαρύα ΢τιοϑαρτ τησ ΢κοτύασ, προκαλώντασ την οργό του πϊπα και τον αφοριςμϐ τησ ωσ ςχιςματικόσ. Με δικό του παρϐτρυνςη οι χριςτιανού ηγϋτεσ ενώθηκαν και πϋτυχαν να ςυντρύψουν τον οθωμανικϐ ςτϐλο ςτην Ναυμαχύα τησ Ναυπϊκτου το 1571. Ο Πύοσ την νύκη αυτό την απϋδωςε ςτην μεςολϊβηςη τησ Παναγύασ, την οπούα αποκϊλεςε Η Κυρύα τησ Νύκησ. Ο πϊπασ πϋθανε την 1η ΜαϏου 1572. Η Καθολικό Εκκληςύα τον αγιοπούηςε. Ο επϐμενοσ πϊπασ που θα αγιοποιηθεύ θα εύναι ο Πύοσ Φ (1903-1914)

[260]

225. Γρηγόριοσ XIII (1572-85) Σον Πύο V διαδϋχθηκε ϋνασ πϊπασ που ϊφηςε το ϐνομϊ του ςτην ιςτορύα, ϐταν αποφϊςιςε να διορθώςει το Ιουλιανό Ημερολόγιο που ύςχυε ωσ τϐτε και να υιοθετόςει το νϋο ημερολϐγιο (Γρηγοριανό). Αυτϐσ όταν ο πϊπασ Γρηγόριοσ XIII (Gregorius XIII). Σο κοςμικϐ ϐνομα του νϋου πϊπα όταν Ugo Boncompagni και εύχε γεννηθεύ πριν 70 χρϐνια ςτην Μπολϐνια. Εκεύ ςποϑδαςε νομικϊ και δύδαξε νομολογύα. Πριν γύνει πϊπασ εύχε αποκτόςει και νϐθο γιο. Ψσ πϊπασ όταν υπϋρ τησ ενδυνϊμωςησ τησ Εταιρύασ του Ιηςοϑ. Πόρε υπϐ την προςταςύα του Κολλϋγιο των Ιηςουώτών ςτη Ρώμη, που ςταδιακϊ ϋγινε ϋνα ςημαντικϐ κϋντρο γνώςησ και εύχε τϐτε ονομαςτεύ Πανεπιςτόμιο των Εθνών. Σώρα αποκαλεύται Γρηγοριανό Ποντιφικό Πανεπιςτόμιο. Ο Γξεγόξηνο XIII Η αναμϐρφωςη του ημερολογύου ϋγινε με τη βοόθεια ενϐσ ΙηςουϏτη ιερϋα και αςτρονϐμου, του Φριςτϐφορου Κλϊβιουσ. Αυτϐσ εύχε παρατηρόςει ϐτι με την εφαρμογό του Ιουλιανοϑ ημερολογύου (πριν 13 αιώνεσ) η εαρινό ιςημερύα ςυνϋπιπτε με την 10η Μαρτύου, δηλαδό εύχε ξεφϑγει κατϊ 13 μϋρεσ. Η ημϋρα που ο Γρηγϐριοσ αποφϊςιςε να θεςπύςει το νϋο Γρηγοριανό ημερολόγιο όταν η Σετϊρτη 4η Οκτωβρύου. Η επομϋνη αντύ να ςυνεχύςει ςε 5η Οκτωβρύου, ονομϊςτηκε 15 Οκτωβρύου 1582. Η εφαρμογό του Γρηγοριανοϑ ημερολογύου ςυνϊντηςε αρχικϊ ςφοδρϋσ αντιδρϊςεισ απϐ τον λαϐ (που υποψιαζϐταν ςυνωμοςύα των πλουςύων) και απϐ τουσ προτεςτϊντεσ και ορθϐδοξουσ. ΢ταδιακϊ ϐμωσ, ϋςτω και με καθυςτϋρηςη αιώνων, ϐλεσ οι χώρεσ, αποδϋχθηκαν το νϋο ημερολϐγιο με τελευταύεσ τισ ορθϐδοξεσ Ρωςύα (1917), Ρουμανύα (1919) και Ελλϊδα (1923). ΢τισ 23 Αυγοϑςτου 1572, ϊρχιςε ςτη Γαλλύα η αποκαλοϑμενη «ςφαγό τησ ημϋρασ του Αγύου Βαλεντύνου» κατϊ την οπούα εξοντώθηκαν ανελϋητα πολλϋσ χιλιϊδεσ καλβινιςτϋσ προτεςτϊντεσ Ουγενϐτοι, ϊντρεσ και γυναικϐπαιδα. ΢το Βατικανϐ η ημϋρα αυτό τησ ςφαγόσ αθώων ανθρώπων εορτϊςτηκε με τυμπανοκρουςύεσ και με κοπό ειδικοϑ αναμνηςτικοϑ μεταλλύου.

[261]

226. ΢ίξτοσ V (1585-90) Ο διϊδοχοσ του Γρηγορύου XIII όταν ο Felice Peretti di Montalto, παιδύ φτωχικόσ ιταλικόσ οικογϋνειασ, που επϋλεξε να αποκαλεύται ΢ίξτοσ V (Xystus V). Απϐ νϋοσ ειςόλθε ςτο Σϊγμα των Υραγκιςκανών μοναχών και διακρύθηκε ωσ ικανϐσ ιεροκόρυκασ. Σο 1522 διορύςτηκε Γενικϐσ Ιεροεξεταςτόσ ςτην Βενετύα. Κατϐπιν ανϋλαβε αποςτολό ςτην Ιςπανύα και το 1570 βρϋθηκε ςτη Ρώμη, ϐπου χειροτονόθηκε καρδινϊλιοσ απϐ τον πϊπα Πύο V. Μια απϐ τισ πρώτεσ πρϊξεισ του ΢ύξτου ωσ πϊπα όταν να καταπολεμόςει τη ληςτεύα, που όταν ςχεδϐν ανεξϋλεγκτη ςτα Παπικϊ Κρϊτη. Φιλιϊδεσ ληςτϋσ ςϑρθηκαν ςτα δικαςτόρια και ςϑντομα ο λαϐσ τησ υπαύθρου αιςθϊνθηκε και πϊλι αςφαλόσ. Επύςησ ο πϊπασ μεύωςε τον αριθμϐ των μελών του Κολλεγύου των Καρδιναλύων και ϋβαλε ςε τϊξη τα οικονομικϊ του Βατικανοϑ. Ο ΢ίμηνο V Ακϐμα αποπερϊτωςε τον τροϑλο του ναοϑ του Αγύου Πϋτρου και εγκαινύαςε πολλϊ δημϐςια ϋργα που ϊλλαξαν την ϐψη τησ Ρώμησ. Ανανϋωςε τον αφοριςμϐ τησ βαςύλιςςασ Ελιςϊβετ τησ Αγγλύασ και ενθϊρρυνε τον Ιςπανϐ βαςιλιϊ νε επιτεθεύ – χωρύσ επιτυχύα -με τον ςτϐλο του (την περύφημη Αρμϊδα) κατϊ των βρετανικών νηςιών. Ο ΢ύξτοσ πϋθανε ςτισ 27 Αυγοϑςτου 1590

[262]

227. Ουρβανόσ VII (1590) Σον ΢ύξτο V διαδϋχθηκε ϋνασ πϊπασ με ελϊχιςτη παραμονό ςτο θρϐνο. ΢τισ 15 ΢επτεμβρύου 1590 εξελϋγη ςτη θϋςη του ποντύφικα ο Ρωμαύοσ Giovanni Battista Castagna που επϋλεξε το παπικϐ ϐνομα Ουρβανόσ VII (Urbanus VII). Πριν την εκλογό του ο νϋοσ πϊπασ εύχε διατελϋςει κυβερνότησ τησ Μπολϐνια και αρχιεπύςκοποσ του Ροςϊνο. Παρϊλληλα εύχε υπηρετόςει ωσ παπικϐσ νοϑντςιοσ ςτην Ιςπανύα. Ο Οπξβαλόο VII Η μϐνη πρϊξη για την οπούα ϋγινε γνωςτϐσ κατϊ το ςϑντομο πϋραςμϊ του απϐ το θρϐνο του Αγύου Πϋτρου, όταν η πρώτη ςτην ιςτορύα απαγϐρευςη του καπνύςματοσ δημοςύωσ. Με εγκϑκλιϐ του ο Ουρβανϐσ απεύληςε με αφοριςμϐ ϐποιον «ϋκανε χρόςη καπνού ςτον προθϊλαμο ό ςτο εςωτερικό μιασ εκκληςύασ, ανεξαρτότωσ αν τον μαςούςε, τον κϊπνιζε με πύπα ό τον ρουφούςε ςε μορφό ςκόνησ από τη μύτη». Ο Ουρβανϐσ πϋθανε ςτισ 17 ΢επτεμβρύου, μϐλισ δώδεκα ημϋρεσ μετϊ την ανϊρρηςό του ςτο θρϐνο.

[263]

228. Γρηγόριοσ XIV (1590-91) Και ο επϐμενοσ πϊπασ, διϊδοχοσ του Ουρβανοϑ VII δεν ϋμελλε να καθύςει για πολϑ ςτο θρϐνο του. Ϋταν ο Niccolò Sfondrati, γϐνοσ επιφανοϑσ οικογϋνειασ τησ Λομβαρδύασ και γιοσ καρδιναλύου. Πόρε το ϐνομα Γρηγόριοσ XIV (Gregorius XIV). Ο Νικολϐ ςποϑδαςε νομικό ςτην Περοϑτζια και την Πϊδουα, ϋγινε ιερϋασ και ςϑντομα τοποθετόθηκε επύςκοποσ τησ Κρεμϐνα, Ο πϊπασ Γρηγϐριοσ XIII τον ονϐμαςε καρδινϊλιο. Μετϊ το θϊνατο του Ουρβανοϑ, ακολοϑθηςαν αρκετϋσ εβδομϊδεσ διαβουλεϑςεων και τελικϊ εξελϋγη ο Γρηγϐριοσ ςτισ 5 Δεκεμβρύου 1590. Ο Γξεγόξηνο XIV Η ςϑντομη θητεύα του ωσ πϊπα ςημαδεϑτηκε απϐ την ενεργϐ ανϊμιξό του υπϋρ του Καθολικοϑ κϐμματοσ κατϊ την διϊρκεια του Γαλλικοϑ θρηςκευτικοϑ πολϋμου (1562-98) μεταξϑ Ουγενϐτων και Καθολικών. Ο Γρηγϐριοσ αφϐριςε τον βαςιλιϊ Ερρύκο V τησ Γαλλύασ και βοόθηςε με ςτρατϐ και χρόματα την Καθολικό Λεγεώνα τησ Γαλλύασ. Ο πϊπασ πϋθανε απϐ χολολιθύαςη ςτισ 15 Οκτωβρύου 1591.

[264]

229. Ιννοκέντιοσ IX (1591) Μετϊ τον Ουρβανϐ VII και τον Γρηγϐριο XIV ακολοϑθηςε ακϐμα ϋνασ πϊπασ με πολϑ ςϑντομο πϋραςμα απϐ το Βατικανϐ. Ϋταν ο Giovanni Antonio Facchinetti απϐ την Μπολϐνια, που εύναι γνωςτϐσ ωσ πϊπασ Ιννοκέντιοσ IX (Innocentius IX). Ο Ηλλνθέληηνο IX Ο Σζιοβϊνι εύχε ςπουδϊςει νομικό ςτο πανεπιςτόμιο τησ Μπολϐνια και το 1560 ονομϊςτηκε αρχιεπύςκοποσ του Νικϊςτρο Καλαβρύασ. Τπηρϋτηςε ςτην Βενετύα ωσ νοϑντςιοσ του πϊπα Πύου V και ςυνετϋλεςε ςτην ςυμμαχύα Ιςπανύασ και Βενετύασ που κατϋληξε ςτην νύκη του χριςτιανικοϑ κατϊ του οθωμανικοϑ ςτϐλου ςτη Ναϑπακτο το 1571. Ο Ιννοκϋντιοσ παρϋμεινε ςτο θρϐνο απϐ την ημερομηνύα εκλογόσ του, 20 Οκτωβρύου ωσ το θϊνατϐ του ςτισ 30 Δεκεμβρύου 1591, δηλαδό μϐλισ δυο μόνεσ.

[265]

230. Κλήμησ VIII (1592-1605) Νϋοσ πϊπασ μετϊ το θϊνατο του Ιννοκϋντιου IX, εξελϋγη τον Ιανουϊριο 1592, ο γεννημϋνοσ ςτη Υλωρεντύα Ippolito Aldobrandini, με παπικϐ ϐνομα Κλήμησ VIII (Clemens VIII). Ο πατϋρασ του όταν γνώςτησ του Κανονικοϑ Δικαύου και μϋλοσ του εκκληςιαςτικοϑ δικαςτηρύου του Βατικανοϑ. Ο Ιππϐλυτοσ εύχε χειροτονηθεύ ιερϋασ ςε ηλικύα 45 ετών και το 1585 ονομϊςτηκε καρδινϊλιοσ απϐ τον πϊπα Γρηγϐριο XIII. Ο Κιήκεο VIII Ψσ πϊπασ αποδεύχθηκε εργατικϐσ, δραςτόριοσ, ικανϐσ και αποτελεςματικϐσ, αν και υπερβολικϊ αυςτηρϐσ. Αμϋςωσ μετϊ την ϊνοδϐ του ςτο θρϐνο δεν δύςταςε να οδηγόςει ςε δύκη και να επιτρϋψει να εκτελεςτοϑν αρκετού Ρωμαύο ευγενεύσ, που βαρϑνονταν με υπαρκτϊ ό ϐχι αδικόματα. Επύςησ ο πϊπασ Κλόμησ βαρϑνεται με την εκτϋλεςη του ςπουδαύου φιλϐςοφου, μαθηματικοϑ, αςτρονϐμου και κληρικοϑ Σζιορντϊνο Μπρούνο. Σον Υεβρουϊριο του 1600 ο Μπροϑνο οδηγόθηκε ςτην πυρϊ, μετϊ απϐ καταδικαςτικό απϐφαςη τησ ρωμαώκόσ Ιερϊσ Εξϋταςησ. Παρϊ τισ εκκλόςεισ για τη ςωτηρύα του Μπροϑνο, ο Κλόμησ δεν δϋχθηκε να του δώςει χϊρη. Μεγϊλο γεγονϐσ τησ εποχόσ του όταν ο εορταςμϐσ του Ιωβηλαύου του 1600, ϐταν περύπου τρύα εκατομμϑρια προςκυνητϋσ ϋφταςαν ςτη Ρώμη, πρϊγμα πολϑ αποδοτικϐ για τα ταμεύα του ποντύφικα. Ο πϊπασ Κλόμησ πόρε επύςησ ςοβαρϊ μϋτρα κατϊ των Εβραύων που ζοϑςαν ςτα παπικϊ κρϊτη. Απαγορεϑτηκε ακϐμα και η ανϊγνωςη του Σαλμοϑδ και οι Εβραύοι εκδιώχτηκαν απϐ πολλϋσ πϐλεισ. Ο Κλόμησ υπϋφερε πολλϊ χρϐνια απϐ ποδϊγρα. Πϋθανε τον Μϊρτιο 1605 [266]

231. Λέων XI (1605) Η θητεύα του διαδϐχου του Κλόμη VIII όταν εξαιρετικϊ βραχϑχρονη. Ο πϊπασ Λέων ΦΙ (Leo XI), κατϊ κϐςμο Alessandro Ottaviano de' Medici εξελϋγη την 1η Απριλύου 1605 και πϋθανε την 27η του ύδιου μόνα. Ο Λέωλ ΥΗ Ο Λϋων όταν γϐνοσ τησ ιςχυρόσ οικογϋνειασ των Μεδύκων τησ Υλωρεντύασ. Διετϋλεςε επύςκοποσ τησ Πιςτϐια και αρχιεπύςκοποσ Υλωρεντύασ και το 1583 ανακηρϑχθηκε καρδινϊλιοσ απϐ τον πϊπα Γρηγϐριο XIII. Επύ Κλόμη διορύςτηκε λεγϊτοσ ςτο Παρύςι. Ο πϊπασ πϋθανε πολϑ ςϑντομα και οι ςυμπατριώτεσ του φλωρεντιανού του απϋδωςαν τον χαρακτηριςμϐ πϊπασ-αςτραπό (Papa Lampo).

[267]

232. Παύλοσ V (1605-21) Ο πϊπασ που διαδϋχθηκε τον Λϋοντα ΦΙ θα ϋμεινε ςτο θρϐνο του Αγύου Πϋτρου για 16 χρϐνια. Ϋταν τϋκνο τησ αριςτοκρατικόσ οικογϋνειασ Μποργκϋζε τησ ΢ιϋνα, ο Camillo Borghese, ο οπούοσ εύναι γνωςτϐσ ωσ πϊπασ Παύλοσ V (Paulus V). Ο νϋοσ πϊπασ εύχε ςπουδϊςει νομικϊ ςτα πανεπιςτόμια Περοϑτζια και Πϊδουα. Σο 1596 ο πϊπασ Κλόμησ VIII τον ϋχριςε καρδινϊλιο. Ιςτορικϐ γεγονϐσ τησ εποχόσ του Παϑλου όταν η ςυνϊντηςό του με τον μεγϊλο Ιταλϐ φιλϐςοφο, μαθηματικϐ και αςτρονϐμο Γαλιλαύο Γαλιλϋι. Ο Γαλιλαύοσ εύχε προειδοποιηθεύ, απϐ καρδιναλύουσ τησ Ιερϊσ Εξϋταςησ, να ςταματόςει να υποςτηρύζει την ηλιοκεντρικό θεωρύα του Κοπϋρνικου. Ο Παύινο V Ο Παϑλοσ όρθε ςε ςφοδρό ςϑγκρουςη με την Βενετύα, τησ οπούασ οι ευγενεύσ αρνοϑνταν να εξαιρϋςουν τουσ κληρικοϑσ απϐ την δικαιοδοςύα των κοςμικών δικαςτηρύων. Επύςησ επϋβαλαν ςτην Εκκληςύα να ζητϊ την ϋγκριςη των αρχών τησ πϐλησ προκειμϋνου να κτιςτοϑν νϋεσ εκκληςύεσ. Σα δικαςτόρια τησ Βενετύασ καταδύκαςαν ςε φυλϊκιςη δυο ιερεύσ για φϐνο με δηλητόριο. Ο πϊπασ ζότηςε απϐ τισ βενετικϋσ αρχϋσ να αφόςουν ελεϑθερουσ τουσ καταδύκουσ ιερεύσ και ϐταν το αύτημϊ του δεν ϋγινε δεκτϐ αφϐριςε ϐλουσ τουσ κυβερνότεσ και ϋθεςε υπϐ απαγϐρευςη την ύδια την πϐλη. Ο πϊπασ Παϑλοσ δϋχθηκε την πρώτη διπλωματικό αντιπροςωπεύα τησ μακρινόσ Ιαπωνύασ ςτο Βατικανϐ και αποφϊςιςε την αποςτολό ιεραποςτϐλων ςτην Ιαπωνύα. Επύςησ ο πϊπασ ύδρυςε την Σρϊπεζα του Αγύου Πνεύματοσ. Πϋθανε ςτη Ρώμη ςτισ 28 Ιανουαρύου 1621.

[268]

233. Γρηγόριοσ XV (1621-23) ΢τισ 9 Υεβρουαρύου 1621, διϊδοχοσ του πϊπα Παϑλου V εξελϋγη ο Alessandro Ludovisi, ευγενικόσ καταγωγόσ απϐ την Μπολϐνια. Πόρε το παπικϐ ϐνομα Γρηγόριοσ XV (Gregorius XV). Ο Γρηγϐριοσ εύχε ςπουδϊςει κανονικϐ και ρωμαώκϐ δύκαιο ςτην Μπολϐνια και τη Ρώμη. Σο 1612 ο πϊπασ Παϑλοσ τον τοποθϋτηςε αρχιεπύςκοπο τησ Μπολϐνια και τϋςςερα χρϐνια αργϐτερα καρδινϊλιο. Όταν ο Γρηγϐριοσ ανόλθε ςτο θρϐνο όταν 66 ετών με κλονιςμϋνη υγεύα και αναζότηςε ϋνα ϊνθρωπο τησ εμπιςτοςϑνησ του για να τον βοηθόςει ςτα καθόκοντϊ του. Επϋλεξε τον ανιψιϐ του Λουδοβύκο Λουντοβύζι, νϋο 25 ετών, τον οπούο ϋκανε καρδινϊλιο. Σην ύδια μϋρα ϐριςε τον αδελφϐ του Ορϊτιο ωσ αρχηγϐ του παπικοϑ ςτρατοϑ. Και οι δυο αυτού διοριςμού όταν αποτϋλεςμα νεποτιςμοϑ. Όμωσ η επιλογό του ανιψιοϑ του αποδεύχθηκε ςωςτό, γιατύ ο νεαρϐσ Λουδοβύκοσ εργϊςτηκε με πραγματικό αφοςύωςη για τα ςυμφϋροντα τησ Εκκληςύασ. Ο Γξεγόξηνο XV Ο Γρηγϐριοσ το 1623 εξϋδωςε ϋνα ακϐμα διϊταγμα κατϊ τησ μαγεύασ και των μαγιςςών. Σώρα ϐμωσ οι καιρού ϊλλαζαν και δεν όταν εϑκολη η απϐφαςη για ρύψη ςτην πυρϊ «υπϐπτων» μαγιςςών με μια απλό καταγγελύα ό υποψύα. Σο διϊταγμα ϋκανε λϐγο για εκεύνουσ που «αποδεδειγμϋνα ϋκαναν ςυμφωνύα με τον διϊβολο». Ο Γρηγϐριοσ πϋθανε ςτισ 8 Ιουλύου 1623.

[269]

234. Ουρβανόσ VIII (1623-44) Ο επϐμενοσ πϊπασ όταν Maffeo Barberini, απϐ την Υλωρεντύα που εκλϋχθηκε ςτισ 6 Αυγοϑςτου 1623 και που επϋλεξε να αποκαλεύται Ουρβανόσ VIII (Urbanus VIII). Ο νϋοσ πϊπασ εύχε εκπαιδευτεύ ςτο τϊγμα των Ιηςουώτών και εύχε διδακτορικϐ τησ νομικόσ απϐ το πανεπιςτόμιο τησ Πύζασ. Σο 1604 ο πϊπασ Κλόμησ VIII τον τοποθϋτηςε αρχιεπύςκοπο τησ Ναζαρϋτ, τύτλοσ τιμητικϐσ αλλϊ χωρύσ αντικεύμενο, αφοϑ τώρα πλϋον οι Ωγιοι Σϐποι όταν επαρχύα τησ Οθωμανικόσ αυτοκρατορύασ. Σο 1606 ο πϊπασ Παϑλοσ V τον προόγαγε ςε καρδινϊλιο και τον διϐριςε παπικϐ λεγϊτο ςτη Μπολϐνια. Κατϊ τη διϊρκεια τησ περιϐδου του ποντιφικϊτου του πϊπα Ουρβανοϑ διανϑθηκαν τα περιςςϐτερα χρϐνια του αιματηροϑ Σριακονταετοϑσ Πολϋμου (1618-48). του πιο αιματηροϑ και καταςτροφικοϑ πολϋμου τησ ευρωπαώκόσ ιςτορύασ ωσ την ϋναρξη του Πρώτου Παγκοςμύου Πολϋμου το 1914. ΢τον θρηςκευτικϐ αυτϐ πϐλεμο, που ϊφηςε πολλϊ εκατομμϑρια νεκροϑσ και ανυπολϐγιςτεσ υλικϋσ καταςτροφϋσ, ςυμμετεύχαν ϐλα ςχεδϐν τα χριςτιανικϊ κρϊτη τησ Ευρώπησ. Ο Οσρβανός VIII Ο Ουρβανϐσ όταν εξαιρετικϐσ ομιλητόσ, ϋγραφε ςτύχουσ ςτα λατινικϊ και ιταλικϊ και εύχε υπϐ την προςταςύα του καλλιτϋχνεσ και ανθρώπουσ των γραμμϊτων. Όμωσ κϊλεςε τον Γαλιλαύο να αποκηρϑξει τισ απϐψεισ του και να απαρνηθεύ τισ επιςτημονικϋσ εργαςύεσ του πϊνω ςτο φλϋγον, τϐτε, θϋμα τησ περιςτροφόσ τησ Γησ γϑρω απϐ τον Ϋλιο. Ακολοϑθηςε η περύφημη δύκη του Γαλιλαύου, ςτην οπούα ο μεγϊλοσ αυτϐσ αςτρονϐμοσ υποχρεώθηκε ςε δημϐςια αποκόρυξη των απϐψεών του.

[270]

Ο πϊπασ ςυνϋχιςε την πϊγια ςχεδϐν πρακτικό του νεποτιςμοϑ, που εφϊρμοςαν και περιςςϐτεροι προκϊτοχοι του θρϐνου, προωθώντασ μϋλη τησ οικογϋνειϊσ του ςε καύριεσ θϋςεισ. Φειροτϐνηςε καρδινϊλιουσ τον αδελφϐ του Αντϐνιο και τουσ ανιψιοϑσ του Υραντςϋςκο και Αντϐνιο Μπαρμπερύνι. Απϋνειμε ςε ϊλλο ανιψιϐ του, τον Σαντϋο Μπαρμπερύνι,τον τύτλο του πρύγκιπα κλπ. Σο 1625 ο πϊπασ απαγϐρευςε την χρόςη καπνοϑ ςε ναοϑσ και προςκυνόματα. Οι παραβϊτεσ απειλοϑνταν με αφοριςμϐ. Σο 1638 με Βοϑλα του ο πϊπασ ενϋκρινε τισ αποςτολϋσ Ιηςουώτών ςτην Νϐτια Αμερικό και απαγϐρευςε το εμπϐριο ςκλϊβων για ϐςουσ ιθαγενεύσ βρύςκονταν υπϐ την προςταςύα αυτών των αποςτολών. Ο πάπαο Οπξβαλόο VIII Η αγϊπη του για τισ καλϋσ τϋχνεσ τον ώθηςε ςε μεγϊλεσ παραγγελύεσ ϋργων τϋχνησ, για τα οπούα ξϐδευε τερϊςτια ποςϊ. Για να καλϑψει τισ δαπϊνεσ αυτϋσ δανειζϐταν αλϐγιςτα. Όταν ο Ουρβανϐσ ϋγινε πϊπασ το χρϋοσ του Βατικανοϑ ϋφτανε τα 16 εκατομμϑρια ςκοϑδα. Σο 1635 το χρϋοσ αυτϐ εύχε όδη ξεπερϊςει τα 28 εκατομμϑρια και το 1640 τα 35 εκατομμϑρια. Σην εποχό εκεύνη το 80% του ετόςιου ειςοδόματοσ τησ Εκκληςύασ πόγαινε ςε πληρωμϋσ τϐκων!. Για το λϐγο αυτϐ ο πϊπασ όταν αντιπαθόσ ςτον κλόρο και ςτο λαϐ τησ Ρώμησ. Όταν μαθεϑτηκε ο θϊνατϐσ του, ςτισ 29 Ιουλύου 1644, ο ϐχλοσ ϐρμηςε ςτο Βατικανϐ και κατϊςτρεφε τουσ πύνακεσ και τισ προτομϋσ του Ουρβανοϑ.

[271]

235. Ιννοκέντιοσ X (1644-55) Σον Ουρβανϐ VIII διαδϋχθηκε ο Ρωμαύοσ Giovanni Battista Pamphili, γνωςτϐσ ωσ πϊπασ Ιννοκέντιοσ Φ (Innocentius X). Ο Ιννοκϋντιοσ εξελϋγη ωσ ςυμβιβαςτικό λϑςη ςτην διαμϊχη που εύχε ξεςπϊςει μεταξϑ των Γϊλλων και των Ιςπανών καρδιναλύων, Οι Γϊλλοι προωθοϑςαν τον καρδινϊλιο Μαζαρύνο (ςυνεργϊτη και φύλο του βαςιλιϊ Λουδοβύκου XIV), αλλϊ ϐταν αυτϐσ ϋφταςε ςτη Ρώμη, εύχε πλϋον διεξαχθεύ η αποφαςιςτικό ψηφοφορύα. Αμϋςωσ μετϊ την εκλογό του ο νϋοσ πϊπασ ςτρϊφηκε δικαςτικϊ κατϊ των καρδιναλύων τησ οικογϋνειασ Barberini (του Ουρβανοϑ) κατηγορώντασ τουσ, μεταξϑ ϊλλων, για διαςπϊθιςη του χρόματοσ τησ Εκκληςύασ. Αυτού κατϋφυγαν ςτην Γαλλύα, αλλϊ ο Ιννοκϋντιοσ κατϋςχεςε ϐλα τουσ τα περιουςιακϊ ςτοιχεύα. Ο Ηλλνθέληηνο Υ ΢οβαρϐ ρϐλο ςτη ζωό του Ιννοκϋντιου ϋπαιξε η Ολυμπύα Μαώνταλτςύνι (Olimpia Maidalchini), χόρα του αδελφοϑ του, που διετϋλεςε και ερωμϋνη του πϊπα (αν αυτϐ δεν αποδεύχθηκε ποτϋ). Η ςχϋςη του πϊπα με την νϑφη του δημιοϑργηςε ςκϊνδαλο, δεδομϋνησ και τησ ορατόσ επιρροόσ τησ Ολυμπύασ ςε ϐλεσ τισ ενϋργειεσ και αποφϊςεισ του Ιννοκϋντιου. Ο πϊπασ Ιννοκϋντιοσ πϋθανε ςτισ 7 Ιανουαρύου 1655.

[272]

236. Αλέξανδροσ VII (1655-67) Ο διϊδοχοσ του πϊπα Ιννοκϋντιου Φ όταν ο Fabio Chigi, τϋκνο οικογϋνειασ τραπεζιτών τησ ΢ιϋνασ και ανιψιϐσ του πϊπα Παϑλου V, που επϋλεξε το ϐνομα Αλέξανδροσ VII (Alexander VII). Ο νϋοσ πϊπασ εύχε ςπουδϊςει φιλοςοφύα, νομικό και φιλολογύα και το 1627 τοποθετόθηκε παπικϐσ λεγϊτοσ ςτη Υερϊρα. Αργϐτερα διορύςτηκε ιεροεξεταςτόσ ςτη Μϊλτα και κατϐπιν νοϑντςιοσ ςτην Κολωνύα. Ο πϊπασ Ιννοκϋντιοσ Φ τον διϐριςε ςτη θϋςη του υπουργοϑ Εξωτερικών του Βατικανοϑ. Ο Αιέμαλδξνο VII Μετϊ την ανακόρυξό του ωσ πϊπα κατόγγειλε τον νεποτιςμϐ ςτουσ κϐλπουσ τησ Εκκληςύασ και την πρακτικό πολλών απϐ τουσ προκατϐχουσ του θρϐνου του και απαγϐρευςε ςτουσ ςυγγενεύσ του ακϐμα και να επιςκϋπτονται την Ρώμη. Όμωσ η απαγϐρευςη αυτό δεν ϊντεξε πολϑ και το 1656 ανακούνωςε πωσ ο αδελφϐσ και οι ανιψιού του προςκλόθηκαν ςτο Βατικανϐ, για να τον βοηθόςουν ςτο ϋργο του. Υυςικϊ οι ςυγγενεύσ του αυτού ανταμεύφθηκαν με ςημαντικϋσ θϋςεισ ςτη διούκηςη τησ Εκκληςύασ, με υψηλοϑσ μιςθοϑσ και πολυτελεύσ κατοικύεσ. Σο 1655 ο πϊπασ Αλϋξανδροσ βϊφτιςε χριςτιανό την βαςύλιςςα τησ ΢ουηδύασ Φριςτύνα. Ο Αλϋξανδροσ πϋθανε το 1657.

[273]

237. Κλήμησ IX (1667-69) Ο ιερωμϋνοσ που διαδϋχθηκε τον Αλϋξανδρο VII ςτο θρϐνο του επιςκϐπου Ρώμησ όταν ο καρδινϊλιοσ Giulio Rospigliosi, απϐ την Σοςκϊνη. Ϋταν μαθητόσ των Ιηςουώτών, ςποϑδαςε και πόρε διδακτορικϐ φιλοςοφύασ ςτο πανεπιςτόμιο τησ Πύζασ και ςυνϋχιςε διδϊςκοντασ ςτο ύδιο πανεπιςτόμιο. Ϋταν λϐγιοσ, ϋγραψε πούηςη, πεζϊ και λιμπρϋτα για ϐπερεσ. Ο Κιήκεο ΗΥ Εργϊςτηκε κοντϊ ςτον πϊπα Ουρβανϐ VIII και χρημϊτιςε παπικϐσ νοϑντςιοσ ςτην Ιςπανύα. Ο πϊπασ Αλϋξανδροσ τον ϋχριςε καρδινϊλιο. Μετϊ την εκλογό του επϋλεξε το ϐνομα Κλήμησ ΙΦ (Clemens IX). ΢υνϋχιςε να δεύχνει ενδιαφϋρον για τισ τϋχνεσ και κϐςμηςε την Ρώμη και το Βατικανϐ με δεκϊδεσ καλλιτεχνόματα, κτύρια και ναοϑσ. Σο 1668 ϊνοιξε τισ πϑλεσ τησ η πρώτη ϐπερα τησ Ρώμησ. Ο Κλόμησ εργϊςτηκε για την ενύςχυςη τησ ϊμυνασ τησ (υπϐ ενετικό κατοχό) Κρότησ απϐ τισ επιθϋςεισ των Οθωμανών. Σο 1669 μαθεϑτηκε η πτώςη του Φϊνδακα (ςημερινοϑ Ηρακλεύου) μετϊ απϐ 22 χρϐνια πολιορκύασ και η απώλεια ϐλησ τησ Κρότησ. άςωσ η ςτενοχώρια απϐ αυτϐ το γεγονϐσ προκϊλεςε καρδιακό προςβολό ςτον πϊπα, με ςυνϋπεια τον θϊνατϐ του ςτισ 9 Δεκεμβρύου του ύδιου χρϐνου.

[274]

238. Κλήμησ X (1670-76) Σον Κλόμη ΙΦ διαδϋχθηκε ο ςυνονϐματϐσ του Κλήμησ Φ (Clemens X), ϋνασ γϐνοσ παλιϊσ αριςτοκρατικόσ οικογϋνειασ τησ Ρώμησ. Σο κοςμικϐ ϐνομα του νϋου πϊπα όταν Emilio Bonaventura Altieri. Η πορεύα τησ καριϋρασ του Εμύλιο όταν εντυπωςιακό. Σο 1623 ςυμμετεύχε ςε παπικό αποςτολό ςτην Πολωνύα. Όταν γϑριςε ςτη Ρώμη τοποθετόθηκε επύςκοποσ του Καμερύνο, κατϐπιν κυβερνότησ τησ Οϑμπρια. Ο πϊπασ Ιννοκϋντιοσ Φ τον διϐριςε νοϑντςιο ςτη Νϊπολη και το 1667 όταν γραμματϋασ τησ ΢υνϐδου των Επιςκϐπων και μϊλιςτα ο Ιννοκϋντιοστον απεκϊλεςε διϊδοχϐ του. Ο Κιήκεο Υ Για την διαδοχό του Κλόμη ΙΦ μεςολϊβηςαν πολλϋσ ςυνεδριϊςεισ του Κονκλαβύου των Καρδιναλύων και τελικώσ ςτισ 20 Απριλύου 1670 εξελϋγη ο Κλόμησ Φ. Ϋταν τϐτε ογδϐντα ετών και διαμαρτυρόθηκε γιατύ, ϐπωσ εύπε, όταν όδη πολϑ μεγϊλοσ και αδϑνατοσ για να ςηκώςει αυτϐ το βϊροσ. Ακϐμα εύπε ϐτι η μνόμη του εύχε αρχύςει να τον εγκαταλεύπει. Ο Κλόμησ πϋθανε ςτισ 22 Ιουλύου 1676.

[275]

239. Ιννοκέντιοσ XI (1676-89) ΢το θρϐνο του Αγύου Πϋτρου ανόλθε το 1676 ϋνα ϊλλο τϋκνο αριςτοκρατικόσ οικογϋνειασ, αυτό τη φορϊ απϐ το Κϐμο, ο Benedetto Odescalchi, που πόρε το παπικϐ ϐνομα (ϐςιοσ) Ιννοκέντιοσ ΦΙ (Innocentius XI). Ο Μπενεντϋτο απϐ πολϑ νϋοσ αςχολόθηκε με την τρϊπεζα που εύχαν ιδρϑςει το 1619 ο μεγαλϑτεροσ αδελφϐσ του και δυο θεύοι τουσ. Η τρϊπεζα εύχε πελϊτεσ ςε πολλϋσ ευρωπαώκϋσ πϐλεισ. Σο 1632 ο μελλοντικϐσ πϊπασ ταξύδευςε ςτη Ρώμη για να ςπουδϊςει αςτικϐ δύκαιο. Κατϐπιν απαςχολόθηκε ωσ ςϑμβουλοσ ςτο Βατικανϐ και το 1645 ο πϊπασ Ιννοκϋντιοσ Φ τον χειροτϐνηςε καρδινϊλιο και αργϐτερα τοποθετόθηκε επύςκοποσ τησ Νοβϊρασ. Ο Ηλλνθέληηνο ΥΗ Αμϋςωσ μετϊ την ϊνοδϐ του ςτο θρϐνο ο Ιννοκϋντιοσ ϋδωςε αυςτηρϋσ εντολϋσ για τον περιοριςμϐ του νεποτιςμοϑ που ανθοϑςε ςτουσ κϐλπουσ τησ Ρωμαιοκαθολικόσ Εκκληςύασ. Επύςησ περιϐριςε δραςτικϊ τισ δαπϊνεσ τησ παπικόσ αυλόσ. Ο ύδιοσ ζοϑςε λιτϊ και απϋφευγε τισ πολυτϋλειεσ. Σο ϋτοσ ανϐδου του ο προϒπολογιςμϐσ του Βατικανοϑ παρουςύαζε ϋλλειμμα 170.000 ςκοϑδων. ΢ε λύγα μϐνο χρϐνια το ϋλλειμμα ϋγινε περύςςευμα. Ο πϊπασ ϋκλειςε ϐλα τα θϋατρα τησ Ρώμησ με ςτϐχο να πατϊξει την ανηθικϐτητα και περιϐριςε ακϐμα και τισ δραςτηριϐτητεσ τησ ϐπερασ και γενικϐτερα τησ καλλιτεχνικόσ δημιουργύασ. ΢ημαντικϐ γεγονϐσ τησ εποχόσ του Ιννοκϋντιου όταν η όττα των οθωμανικών ςτρατευμϊτων που πολιορκοϑςαν την Βιϋννη και η απώθηςό τουσ. Ο πϊπασ δεν δύςταςε να ξοδϋψει εκατομμϑρια ςκοϑδα για να κινητοποιόςει τουσ χριςτιανοϑσ ηγεμϐνεσ τησ Ευρώπησ κατϊ τησ οθωμανικόσ απειλόσ. Η κινητοπούηςη απϋδωςε και το 1688 ο ςτρατϐσ των Αυςτριακών, Οϑγγρων κλπ. κατϋλαβε το Βελιγρϊδι. Ο Ιννοκϋντιοσ πϋθανε ςτισ 12 Αυγοϑςτου 1689 μετϊ απϐ μακρϊ περύοδο αςθϋνειασ. Η Εκκληςύα τον ανακόρυξε ϐςιο.

[276]

240. Αλέξανδροσ VIII (1689-91) Ο νϋοσ πϊπασ όταν ϋνα ακϐμα τϋκνο αριςτοκρατικόσ οικογϋνειασ, Ϋταν ο γιοσ του μεγϊλου καγκελϊριου τησ Βενετύασ, Pietro Vito Ottoboni, ο οπούοσ ϋκανε λαμπρϋσ ςπουδϋσ ςτο πανεπιςτόμιο τησ Πϊντοβα και αναγορεϑτηκε διδϊκτωρ του κανονικοϑ και αςτικοϑ δικαύου. Επύ πϊπα Ουρβανοϑ VIII διορύςτηκε διοικητόσ των πϐλεων Σϋρνι, Ριϋτι και ΢πολϋτο και το 1652 χρύςτηκε καρδινϊλιοσ απϐ τον πϊπα Ιννοκϋντιο Φ. Μετϊ την εκλογό του ωσ πϊπα επϋλεξε το ϐνομα Αλέξανδροσ VIII (Alexander VIII). Ϋταν ϐμωσ όδη ογδϐντα ετών, και ϋμεινε ςτο θρϐνο για δεκαϋξι μόνεσ. Ο Αιέμαλδξνο VIII Αυτϐ το μικρϐ χρονικϐ διϊςτημα όταν αρκετϐ για να εξανεμιςτοϑν ϐλα τα αποθϋματα του παπικοϑ θηςαυροφυλακύου, που με τϐςη ςϑνεςη και φροντύδα εύχε ςυγκεντρώςει ο προκϊτοχϐσ του. Ακϐμα ο Αλϋξανδροσ ανϋτρεψε και την πολιτικό του Ιννοκϋντιου ΦΙ που απαγϐρευε τον νεποτιςμϐ ςτην Εκκληςύα. Σα χρόματα ξοδεϑτηκαν αλϐγιςτα ςε μεγϊλησ κλύμακασ φιλανθρωπύεσ, αλλϊ και ςε επύςησ μεγϊλησ κλύμακασ διοριςμοϑσ, ςυγγενών και φύλων του Αλϋξανδρου. Ο 22 ετών ανιψιϐσ του Πιϋτρο χρύςτηκε καρδινϊλιοσ, ϋνασ ϊλλοσ ανιψιϐσ του, ο Μϊρκο, ϋγινε δοϑκασ του Υιϊνο και ϋνασ τρύτοσ, ο Αντϐνιο, ϋγινε ςτρατηγϐσ του παπικοϑ ςτρατοϑ. Σϋλοσ ακϐμα ϋνασ ανιψιϐσ του ο Σζιοβϊνι ϋγινε γραμματϋασ του κρϊτουσ και επύςκοποσ. Ο Αλϋξανδροσ πϋθανε την 1η Υεβρουαρύου 1691.

[277]

241. Ιννοκέντιοσ XII (1691-1700) Ο πϊπασ Ιννοκέντιοσ XII (Innocentius XII) που εξελϋγη μετϊ το θϊνατο του Αλεξϊνδρου VIII, όταν πραγματικϊ εναντύον τησ πρακτικόσ του νεποτιςμοϑ που εύχε γύνει πια (ςχεδϐν) παρϊδοςη ςε ϐλεσ τισ κλύμακεσ τησ ιεραρχύασ τησ Ρωμαιοκαθολικόσ Εκκληςύασ, Εύχε γύνει πλϋον θεςμϐσ και ο διοριςμϐσ Καρδιναλύουανιψιού. Ο νϋοσ πϊπασ όταν γϐνοσ μιασ απϐ τισ πιο παλιϋσ και αριςτοκρατικϋσ οικογϋνειεσ τησ Νϊπολησ και το κοςμικϐ του ϐνομα όταν Antonio Pignatelli. Απϐ πολϑ νϋοσ όταν αξιωματοϑχοσ του Βατικανοϑ και υπηρϋτηςε ωσ παπικϐσ νοϑντςιοσ ςτη Υλωρεντύα, τη Βιϋννη και την Πολωνύα. Φρημϊτιςε ιεροεξεταςτόσ ςτη Μϊλτα και χρύςτηκε καρδινϊλιοσ απϐ τον πϊπα Ιννοκϋντιο ΦΙ. Ο Ηλλνθέληηνο XII Αμϋςωσ μετϊ την εκλογό του ο Ιννοκϋντιοσ εξϋδωςε Βοϑλα με την οπούα χαρακτόριζε τον νεποτιςμϐ ϋνα απϐ τα μεγαλϑτερα ςκϊνδαλα του παπιςμοϑ και απαγϐρευςε ςτον ποντύφικα να δωρύζει χρόματα, κτόματα ό να παραχωρεύ αξιώματα ςε ςυγγενό του. Ο ύδιοσ ο πϊπασ αρκϋςτηκε ςε ϋνα λιτϐ τρϐπο ζωόσ και ανϋφερε ϐτι «οι φτωχού όταν οι ςυγγενεύσ του». Γενικϊ ο Ιννοκϋντιοσ όταν ϋνασ ςυνετϐσ ιερϊρχησ και διούκηςε την Εκκληςύα με δικαιοςϑνη και ςωφροςϑνη. Πϋθανε ςτισ 17 ΢επτεμβρύου 1700.

[278]

242. Κλήμησ XI (1700-21) Διϊδοχοσ του Ιννοκϋντιου XII εξελϋγη ο Giovanni Francesco Albani, γεννημϋνοσ ςτο Οϑρμπινο απϐ οικογϋνεια που ςτο παρελθϐν εύχε εγκαταςταθεύ ςτην Αλβανύα και εύχε ςτρατευθεύ ςτον αγώνα του ΢κεντϋρμπεη κατϊ τησ Οθωμανικόσ αυτοκρατορύασ. Ο Σζιοβϊνι εύχε διατελϋςει κυβερνότησ του Ριϋτι και του Οϑρμπινο και επύ πϊπα Αλεξϊνδρου VIII χρύςτηκε καρδινϊλιοσ. Όταν ανόλθε ςτο θρϐνο επϋλεξε το ϐνομα Κλήμησ ΦΙ (Clemens XI). Ο Κιήκεο ΥΗ Ϊνα χρϐνο μετϊ την εκλογό του ξϋςπαςε ο αιματηρϐσ Πϐλεμοσ τησ Ιςπανικόσ Διαδοχόσ20. Ο πϊπασ αρχικϊ κρϊτηςε ουδϋτερη ςτϊςη, αλλϊ τελικϊ, ϐταν ο αυςτριακϐσ ςτρατϐσ εύχε κατακτόςει το μεγαλϑτερο τμόμα τησ βϐρειασ Ιταλύασ και απειλοϑςε την ύδια τη Ρώμη, υποχρεώθηκε να αποδεχθεύ τον αρχιδοϑκα τησ Αυςτρύα Κϊρολο, ωσ βαςιλιϊ τησ Ιςπανύασ. Ο πϐλεμοσ αυτϐσ τερματύςτηκε με τη ΢υνθόκη τησ Ουτρϋχτησ, με την οπούα τα Παπικϊ Κρϊτη ϋχαςαν την Πϊρμα, την Πιαςϋντζα και ϊλλεσ πϐλεισ. Αυτϐ όταν καύριο χτϑπημα για το κϑροσ και τη ςυνοχό των Παπικών Κρατών. Ψσ πϊπασ πρϐςθεςε ςτη Ρώμη πολυϊριθμα οικοδομόματα, ϋνα μεγϊλο ηλιακϐ ρολϐι, ϋνα οβελύςκο και διϋταξε να γύνουν αναςκαφϋσ ςτισ κατακϐμβεσ τησ πϐλησ. Ο πϊπασ Κλόμησ πϋθανε το 1721.

20

Ο πόιεκνο ηεο Ιζπαληθήο Γηαδνρήο (1701-14) ήηαλ ζύγθξνπζε πνιιώλ επξσπατθώλ δπλάκεσλ (Απζηξία, Γαιιία, Αγγιία, ΢αβνΐα, Πξσζία, Οιιαλδία, Πνξηνγαιία) πνπ άξρηζε κε ην ζάλαην ηνπ ηειεπηαίνπ βαζηιηά ηεο Ιζπαλίαο Καξόινπ I. [279]

243. Ιννοκέντιοσ XIII (1721-1724) Ο επϐμενοσ πϊπασ όταν ϋνασ ακϐμα Ρωμαύοσ αριςτοκρατικόσ καταγωγόσ, ο Michelangelo Conti, γνωςτϐσ με το παπικϐ ϐνομα Ιννοκέντιοσ XIII (Innocentius XIII). Φρύςτηκε καρδινϊλιοσ απϐ τον πϊπα Κλόμη ΦΙ και αργϐτερα υπηρϋτηςε ωσ παπικϐσ νοϑντςιοσ ςτην Πορτογαλύα. Ο Ηλλνθέληηνο XIII Κατϊ την ςϑντομη περύοδο που ο Ιννοκϋντιοσ όταν πϊπασ δεν ςυνϋβη κϊποιο αξιοςημεύωτο ιςτορικϐ γεγονϐσ. Ο ύδιοσ χαρακτηρύςτηκε ωσ φιλομαθόσ, ικανϐσ και ϋντιμοσ ιερωμϋνοσ. Πϋθανε ςτισ 7 Μαρτύου 1724.

[280]

244. Βενέδικτοσ XIII (1724-30) Ο Βενέδικτοσ XIII (Benedictus XIII) γιοσ του δοϑκα Υερδινϊνδο III Ορςύνι, αρχηγοϑ μιασ απϐ τισ παλαιϐτερεσ οικογϋνειεσ τησ ρωμαώκόσ αριςτοκρατύασ όταν ο πϊπασ που διαδϋχθηκε τον Ιννοκϋντιο XIII μετϊ το θϊνατϐ του. Σο κοςμικϐ του ϐνομα όταν Pietro Francesco Orsini. Ϋταν μϋλοσ του τϊγματοσ των Δομινικανών και χρύςτηκε καρδινϊλιοσ το 1672. Ακολοϑθωσ τοποθετόθηκε επύςκοποσ τησ Μανφρεντϐνια, τησ Σςεςϋνα και τϋλοσ αρχιεπύςκοποσ του Μπενεβϋντο. Ο Βελέδηθηνο XIII Ψσ πϊπασ όταν λιτϐσ και αςκητικϐσ και αντιδροϑςε ςτην τρυφηλό ζωό των περιςςϐτερων απϐ τουσ καθολικοϑσ ιερωμϋνουσ. Όμωσ δεν όταν ικανϐσ ςτην διούκηςη τησ Εκκληςύασ και ϐλα ςχεδϐν τα θϋματα τα διεκπεραύωνε ο γραμματϋασ του, καρδινϊλιοσ Νικολϐ Κϐςκια. Ο καρδινϊλιοσ αυτϐσ που όδη εύχε βεβαρυμϋνο παρελθϐν κακόσ οικονομικόσ διαχεύριςησ ςτην αρχιεπιςκοπό του Μπενεβϋντο, κατϊφερε να λεηλατόςει το παπικϐ ταμεύο και να εξαντλόςει ϐλα τα ταμειακϊ αποθϋματα ςε ςχετικϊ μικρϐ χρονικϐ διϊςτημα. Κατϊ την διϊρκεια των ετών που όταν πϊπασ, ο Βενϋδικτοσ χειροτϐνηςε περύπου 140 επιςκϐπουσ διαφϐρων ευρωπαώκών και αμερικανικών πϐλεων. Ο πϊπασ Βενϋδικτοσ πϋθανε το 1730.

[281]

245. Κλήμησ XII (1730-40) Ο διϊδοχοσ του Βενϋδικτου XIII όταν κι αυτϐσ γϐνοσ πολϑ γνωςτόσ οικογϋνειασ ευγενών. Ο Lorenzo Corsini, γιοσ του μαρκόςιου Βαρθολομαύου Κορςύνι. Ο Λορϋντςο ςποϑδαςε δύκαιο ςτο πανεπιςτόμιο τησ Πύζασ και ϊςκηςε το επϊγγελμα του δικηγϐρου. Μετϊ το θϊνατο του πατϋρα του το 1685 ωσ πρωτϐτοκοσ εύχε το δικαύωμα να γύνει ο αρχηγϐσ τησ οικογϋνειασ Κορςύνι. Όμωσ προτύμηςε να παραιτηθεύ και να αγορϊςει αντύ 30.000 ςκοϑδων απϐ τον πϊπα Ιννοκϋντιο ΦΙ ιερατικϐ βαθμϐ. Σο 1969 διορύςτηκε γενικϐσ θηςαυροφϑλακασ του Βατικανοϑ και το 1706 ο πϊπασ Κλόμησ ΦΙ τον ϋχριςε καρδινϊλιο. Σο 1730 εκλϋχθηκε πϊπασ με το ϐνομα Κλήμησ XII (Clemens XII). Ο Κιήκεο XII Μια απϐ τισ πρώτεσ του πρϊξεισ του Κλόμη ωσ πϊπα όταν το νοικοκϑρεμα των οικονομικών τησ Εκκληςύασ και η τιμωρύα των καταχραςτών και των διεφθαρμϋνων κληρικών, ϐπωσ ο καρδινϊλιοσ Κϐρςα, που τιμωρόθηκε με βαρϑ πρϐςτιμο και δεκαετό φυλϊκιςη. Η οικονομικό κατϊςταςη του Βατικανοϑ βελτιώθηκε ραγδαύα και ςε μικρϐ χρονικϐ το ταμεύο διϋθετε απϐθεμα μιςοϑ εκατομμυρύου ςκοϑδων. Αυτϐ όταν αρκετϐ για τον Κλόμη.που όθελε να ξεκινόςει ϋνα μεγϊλο πρϐγραμμα εξωραώςμοϑ τησ Ρώμησ και εμπλουτιςμοϑ τησ με μεγϊλεσ καταςκευϋσ και καλλιτεχνικϋσ δημιουργύεσ. Πρϊγματι πολλϊ μνημεύα και οικοδομϋσ τησ εποχόσ του Κλόμη υπϊρχουν ακϐμα και ςόμερα, ϐπωσ η ανακαινιςμϋνη Αψύδα του Κωνςταντύνου, το ανϊκτορο του Κυριναλύου, η Υοντϊνα του Σρϋβι και ϊλλα. Αγϐραςε τη φημιςμϋνη ςυλλογό γλυπτών, επιγραφών κλπ απϐ τον καρδινϊλιο Αλμπϊνι και την ενςωμϊτωςε ςτην γκαλερύ του Καπιτωλύου. Ο Κλόμησ πϋθανε ςτισ 6 Υεβρουαρύου 1740 ςε ηλικύα 87 ετών.

[282]

246. Βενέδικτοσ XIV (1740-58) Απϐ ϐςα εύδαμε ωσ τώρα, εύναι φανερϐ ϐτι για να φτϊςει κϊποιοσ να εκλεγεύ πϊπασ, ιδύωσ κατϊ τουσ αιώνεσ τησ αναγϋννηςησ και του διαφωτιςμοϑ, ϋπρεπε να εύναι Ιταλϐσ και να προϋρχεται απϐ οικογϋνεια ευγενών. Υυςικϊ ο διϊδοχοσ του πϊπα Κλόμη XII δεν αποτϋλεςε εξαύρεςη. Ϋταν ο Prospero Lorenzo Lambertini, τϋκνο αριςτοκρατικόσ οικογϋνειασ τησ Μπολϐνιασ, πϐλησ που την εποχό εκεύνη όταν πρωτεϑουςα του μεγαλϑτερου απϐ τα αποκαλοϑμενα Παπικϊ Κρϊτη. Φρειϊςτηκαν ϋξι μόνεσ διαβουλεϑςεων των καρδιναλύων για να εκλεγεύ ςτισ 6 Αυγοϑςτου 1740 ο νϋοσ πϊπασ που πόρε το ϐνομα Βενέδικτοσ XIV (Benedictus XIV). Ο Βελέδηθηνο XIV Ο Βενϋδικτοσ όταν ϋντιμοσ και δραςτόριοσ ηγϋτησ τησ Καθολικόσ Εκκληςύασ. Πραγματοπούηςε μεταρρυθμύςεισ, μερύμνηςε για την παιδεύα των κληρικών και εκςυγχρϐνιςε το ςϑςτημα αποςτολόσ ιεραποςτϐλων ςτην Ινδύα, ςτην Κύνα και αλλοϑ. Σο 1741 εξϋδωςε Βοϑλα με την οπούα καταδύκαζε την δουλεύα των αυτοχθϐνων λαών τησ Αμερικόσ και ϊλλων περιοχών του κϐςμου. Ο Βενϋδικτοσ ϋδωςε εντολό και ϊρχιςε η ςϑνταξη καταλϐγου των βιβλύων που υπόρχαν ςτη Βιβλιοθόκη του Βατικανοϑ. Πϋθανε ςτισ 3 ΜαϏου 1758.

[283]

247. Κλήμησ XIII (1758-69) Ο διϊδοχοσ του Βενϋδικτου XIV όταν γϐνοσ οικογϋνειασ τησ Βενετύασ, που μϐλισ εύχε κερδύςει τύτλο ευγενεύασ. Ϋταν μϊλλον νεϐπλουτη οικογϋνεια γιατύ ο πατϋρασ του εύχε αγορϊςει ϋνα ημιτελϋσ ανϊκτορο ςτο κεντρικϐ κανϊλι τησ πϐλησ (Γκραν Κανϊλε) το οπούο φυςικϊ αποπερϊτωςε. Σο κοςμικϐ του ϐνομα όταν Carlo della Torre di Rezzonico και ϐταν εξελϋγη πϊπασ επϋλεξε το ϐνομα Κλήμησ XIII (Clemens XIII). Πριν γύνει πϊπασ ο Κλόμησ εύχε αποκτόςει ιηςουύτικη παιδεύα ςτη Μπολϐνια, κατϋλαβε διϊφορα ιερατικϊ πϐςτα και το 1743 όταν επύςκοποσ τησ Πϊντουα. Ο Κιήκεο XIII Ψσ πϊπασ όταν πρϊοσ και ευγενικϐσ, αλλϊ υπερβολικϊ ςεμνϐτυφοσ. Εύναι αυτϐσ που πρώτοσ ϋδωςε εντολό να καλυφθοϑν τα γυμνϊ μϋλη αγαλμϊτων (ϋργα μεγϊλων καλλιτεχνών) με φϑλλο ςυκόσ. Επύςησ η ιηςουύτικη παιδεύα του τον ωθοϑςε να παύρνει αρνητικό θϋςη ςε κϊθε τι καινοϑριο και ριζοςπαςτικϐ. Διεϑρυνε τον διαβϐητο Κατϊλογο Απαγορευμϋνων Βιβλύων (Index Librorum Prohibitorum) με την προςθόκη τησ Εγκυκλοπαύδειασ του Ντιντερϐ. Η πρώτη ϋκδοςη του καταλϐγου αυτοϑ ϋγινε απϐ τον πϊπα Παϑλο IV το 1559 και απϐ τϐτε απϐ το Index παρόλαςαν εκατοντϊδεσ ονϐματα ςπουδαύων διανοητών, ςυγγραφϋων, φιλοςϐφων και ϊλλων λογύων. Η τελευταύα ϋκδοςη του Καταλϐγου αυτοϑ ϋγινε το 1948 και καταργόθηκε οριςτικϊ το 1966 απϐ τον πϊπα Παϑλο VI. Ο Κλόμησ πϋθανε ςτισ 2 Υεβρουαρύου 1769.

[284]

248. Κλήμησ XIV (1769-74) Μετϊ απϐ πολλϋσ δεκαετύεσ, ο πϊπασ που διαδϋχθηκε τον Κλόμη XIII, δεν όταν γϐνοσ ευγενοϑσ οικογϋνειασ. Ϋταν ο Giovanni Vincenzo Antonio Ganganelli, γεννημϋνοσ κοντϊ ςτην περιοχό του Ρύμινι. Εκπαιδεϑτηκε ςτο Σϊγμα των Ιηςουώτών και λύγο αργϐτερα εντϊχθηκε ςτουσ Υραγκιςκανοϑσ. Σο 1759 χρύςτηκε καρδινϊλιοσ και ςτισ 19 ΜαϏου 1769, εκλϋχθηκε πϊπασ με το ϐνομα Κλήμησ XIV (Clemens XIV). Σην εκλογό του υποςτόριξαν οι βαςιλεύσ τησ Γαλλύασ και τησ Αυςτρύασ, οι οπούοι όθελαν να περιορύςουν την ιςχϑ των Ιηςουώτών. Ϋταν πια καιρϐσ οι ευρωπαώκϋσ μοναρχύεσ να απαλλαγοϑν απϐ τον ςφιχτϐ εναγκαλιςμϐ τησ Εκκληςύασ, η οπούα επύ πολλοϑσ αιώνεσ επηρϋαζε την ανϊρρηςη ό μη των κοςμικών αρχϐντων, κραδαύνοντασ το πανύςχυρο ϐπλο του αφοριςμοϑ. Ο Κιήκεο XIV Ειδικϐτερα πολλϋσ μοναρχύεσ και οι κυβερνόςεισ καθολικών χωρών ϋδιωχναν τουσ ΙηςουϏτεσ και διϋλυαν τισ οργανώςεισ τουσ (Βραζιλύα, Πορτογαλύα, Γαλλύα, Ιςπανύα, οι ιςπανικϋσ αποικύεσ ςτην Αμερικό και αλλοϑ). Ο πϊπασ δϋχθηκε τον μϐλισ 14 ετών αυςτριακϐ ςυνθϋτη Βϐλφγκανγκ Αμαντϋουσ Μϐτςαρτ, ϊκουςε τισ ςυνθϋςεισ του και του απϋνειμε τον τύτλο του ιππϐτη. Ο πϊπασ Κλόμησ πϋθανε ςτισ 22 ΢επτεμβρύου 1774.

[285]

249. Πίοσ VI (1775-99) Μετϊ το θϊνατο του Κλόμη XIV χρειϊςτηκαν πϋντε μόνεσ διαβουλεϑςεων μεταξϑ των καρδιναλύων για να εκλεγεύ ο νϋοσ πϊπασ. Ϋταν ο κϐμησ Giovanni Angelo Braschi, που επϋλεξε το παπικϐ ϐνομα Πίοσ VI (Pius VI). Πριν γύνει πϊπασ ο Πύοσ εύχε ςπουδϊςει κανονικϐ και αςτικϐ δύκαιο ςτο πανεπιςτόμιο τησ Υερϊρασ και ςτην ςυνϋχεια εντϊχθηκε ςτουσ γραφειοκρατικοϑσ μηχανιςμοϑσ του Βατικανοϑ και ακολοϑθηςε διπλωματικό καριϋρα. Σο 1758 χειροτονόθηκε ιερϋασ, το 1766 αναλαμβϊνει την οικονομικό διαχεύριςη των Παπικών Κρατών και το 1775 προβιβϊζεται ςε καρδινϊλιο. Όταν ϋγινε πϊπασ όταν 58 ετών. Ο Πίνο VI Σο ςημαντικϐτερο ςυμβϊν τησ εποχόσ του Πύου όταν η ϋκρηξη τησ Γαλλικόσ Επανϊςταςησ το 1789. Οι ϊμεςεσ ςυνϋπειεσ τησ επανϊςταςησ αυτόσ για την Εκκληςύα όταν: η εθνικοπούηςη τησ εκκληςιαςτικόσ περιουςύασ ςτη Γαλλύα, η απομϊκρυνςη των μοναςτικών ταγμϊτων, δηλαδό περύπου 100.000 μοναχών και ο διαχωριςμϐσ των κληρικών ςε «ςυνταγματικοϑσ» δηλαδό εκεύνουσ που όταν με την επανϊςταςη και «αντιςυνταγματικοϑσ». Σο 1796 τα ςτρατεϑματα του Ναπολϋοντα ειςϋβαλαν ςτην Ιταλύα, κατανύκηςαν τον παπικϐ ςτρατϐ και κατϋλαβαν την Ανκϐνα και το Λορϋτο. Παρϊ την ανακωχό που ςυμφωνόθηκε, η δολοφονύα ενϐσ Γϊλλου αξιωματικοϑ όταν η αφορμό για να ειςβϊλει ο Ιωςόφ Βοναπϊρτησ (αδελφϐσ του Ναπολϋοντα) ςτη Ρώμη, να κηρϑξει την ύδρυςη τησ Ρωμαώκόσ Δημοκρατύασ και να απαιτόςει απϐ τον πϊπα να αποκηρϑξει την κοςμικό του εξουςύα. Όταν ο Πύοσ αρνόθηκε, ςυνελόφθη αιχμϊλωτοσ απϐ τουσ Γϊλλουσ και μεταφϋρθηκε αρχικϊ ςτη ΢ιϋνα και ακολοϑθωσ ςτην Υλωρεντύα, Πϊρμα, Σουρύνο, Γκρενϐμπλ και Βαλϋνσ τησ Γαλλύασ ϐπου και πϋθανε αιχμϊλωτοσ ςτισ 29 Αυγοϑςτου 1799 ςε ηλικύα 82 ετών. Σο νεκρϐ ςώμα βαλςαμώθηκε αλλϊ δεν ενταφιϊςτηκε. Σο 1802 μεταφϋρθηκε ςτη Ρώμη ϐπου του ϋγινε κανονικό κηδεύα.

[286]

250. Πίοσ VII (1800-23) 286 Ο πϊπασ Πύοσ VI πϋθανε ςτη Γαλλύα, η Ρώμη βριςκϐταν υπϐ γαλλικό κατοχό και το Κονκλϊβιο των Καρδιναλύων ςυνόλθε ςτην Βενετύα για να αποφαςύςει για την διαδοχό του. Μετϊ απϐ επτϊ μόνεσ ςυζητόςεων, κατϋληξαν ςτην εκλογό του Barnaba Niccolò Maria Luigi Chiaramonti, απϐ την Σςεζϋνα. Ϋταν γιοσ του κϐμη ΢κιπύωνα Κιαραμϐνι κα τησ Σζοβϊνα, κϐρησ του μαρκόςιου Γκύνι. Ο νϋοσ πϊπασ όταν μϋλοσ των Βενεδικτύνων μοναχών και ωσ οικογενειακϐσ φύλοσ του προηγοϑμενου πϊπα εύχε ραγδαύα εξϋλιξη ςτην εκκληςιαςτικό ιεραρχύα. Σο 1785 χρύςτηκε καρδινϊλιοσ και επύςκοποσ τησ Ιμϐλα. Πϊπασ εξελϋγη την 21η Μαρτύου 1800 και επϋλεξε να αποκαλεύται Πίοσ VII (Pius VII), για να τιμόςει τον προκϊτοχϐ του. Η τιϊρα που φϐρεςε κατϊ τη ςτϋψη του όταν καταςκευαςμϋνη απϐ χαρτύ, μιασ και η αυθεντικό βριςκϐταν ςτην υπϐ γαλλικό κατοχό Ρώμη. Ο Πίνο VII Ο Πύοσ βριςκϐταν ςυνεχώσ ςε ςχϋςη ςϑγκρουςησ και φιλύασ με τον Ναπολϋοντα. Οι επύμονεσ ορϋξεισ του Γϊλλου ηγϋτη για παραχωρόςεισ παπικών εδαφών καθώσ και η ϊρνηςό του για να ελευθερώςει τουσ καρδινϊλιουσ που όταν αντύθετοι ςτη λϑςη του γϊμου του Ναπολϋοντα, όταν ςημεύα τριβόσ. Απϐ την ϊλλη ο πϊπασ δεν ϋφταςε ςε ρόξη των ςχϋςεων με τον πανύςχυρο αυτοκρϊτορα τησ Γαλλύασ και το 1804, παρϊ τησ αντύθετη ϊποψη τησ Κουρύασ, ταξύδεψε ςτο Παρύςι για να παραςτεύ ςτη ςτϋψη του Ναπολϋοντα. Σο 1808 ο πϊπασ Πύοσ ςυνελόφθη απϐ γαλλικϊ ςτρατεϑματα και κρατόθηκε υπϐ περιοριςμϐ ςτη ΢αβϐνα. Απελευθερώθηκε το 1814 απϐ τισ ςυμμαχικϋσ δυνϊμεισ, που εύχαν νικόςει τον Ναπολϋοντα. ΢την ςυνϋχεια το ΢υνϋδριο τησ Βιϋννησ αποκατϋςτηςε την πριν το Ναπολϋοντα κατϊςταςη πραγμϊτων ςτην Ευρώπη. ΢την Εκκληςύα επανόλθαν οι ΙηςουϏτεσ, η Ιερϊ Εξϋταςη και ο Κατϊλογοσ Απαγορευμϋνων Βιβλύων (Index Librorum Prohibitorum). Ο Πύοσ πϋθανε ςτισ 20 Αυγοϑςτου 1823.

[287]

251. Λέων XII (1823-29) Σον Πύο VII διαδϋχθηκε ϋνασ ακϐμα γϐνοσ αριςτοκρατικόσ οικογϋνειασ απϐ την περιοχό τησ Ανκϐνα, ο Annibale Francesco Clemente Melchiore Girolamo Nicola Sermattei della Genga, γνωςτϐσ ωσ πϊπασ Λέων XII (Leo XII). Εύχε ςπουδϊςει ςτην Εκκληςιαςτικό Ακαδημύα τησ Ρώμησ και το 1783 χειροτονόθηκε ιερϋασ. Σα 1792 ο πϊπασ Πύοσ VI τον διϐριςε ιδιαύτερο γραμματϋα του και τον ονϐμαςε αρχιεπύςκοπο τησ Σϑρου. Σα επϐμενα χρϐνια χρημϊτιςε παπικϐσ νοϑντςιοσ και βρϋθηκε ςε επαφό με αρκετϋσ ευρωπαώκϋσ μοναρχικϋσ αυλϋσ. Μετϊ την κατοχό των Παπικών Κρατών απϐ τουσ Γϊλλουσ, ο Λϋων κρατόθηκε αιχμϊλωτοσ για αρκετϊ χρϐνια. Σο 1817 χρύςτηκε καρδινϊλιοσ και τελικϊ το 1823 εξελϋγη πϊπασ. Ο Λέωλ XII Ο διούκηςη του πϊπα Λϋοντα χαρακτηρύςτηκε απϐ υπερβολικϐ ςυντηρητιςμϐ. Οι ΙηςουϏτεσ ανϋλαβαν την αναδιοργϊνωςη του εκπαιδευτικοϑ ςυςτόματοσ και η λατινικό γλώςςα όταν αναγκαύα ςτισ περιςςϐτερεσ κρατικϋσ λειτουργύεσ, ακϐμα και ςτα δικαςτόρια. Απαγορεϑτηκε ςτουσ Εβραύουσ να κατϋχουν περιουςύα και πολλού απϐ αυτοϑσ υποχρεώθηκαν να μεταναςτεϑςουν ςε ϊλλεσ πϐλεισ. Ο αφοριςμϐσ όταν απειλό για πολλϋσ απαγορευμϋνεσ πρϊξεισ. Για παρϊδειγμα ϋνασ ρϊφτησ που τολμοϑςε να ρϊψει ϋνα προκλητικϐ ό διαφανϋσ φϐρεμα θα αφοριζϐταν. Όλα αυτϊ ϋκαναν τον πϊπα Λϋοντα εξαιρετικϊ αντιπαθό ςτο λαϐ και ο θϊνατϐσ του ςτισ 10 Υεβρουαρύου 1929 ϋγινε δεκτϐσ περιςςϐτερο με ανακοϑφιςη, παρϊ με εκδηλώςεισ πϋνθουσ.

[288]

252. Πίοσ VIII (1829-30) Απϐ τα βιογραφικϊ ςτοιχεύα που ϋχουμε ςτη διϊθεςό μασ, δεν προκϑπτει ϐτι ο πϊπασ που διαδϋχθηκε τον Λϋοντα XII όταν αριςτοκρατικόσ καταγωγόσ, πρϊγμα πολϑ ςπϊνιο για τα δεδομϋνα τησ εποχόσ εκεύνησ. Ο νϋοσ πϊπασ όταν ο Francesco Saverio Castiglioni και ϐταν εξελϋγη προτύμηςε τον ϐνομα Πίοσ VIII (Pius VIII). Γεννόθηκε το 1761, ςποϑδαςε Κανονικϐ Δύκαιο και το 1800 εύχε χειροτονηθεύ επύςκοποσ. Όταν αρνόθηκε να δηλώςει υποταγό ςτον Ναπολϋοντα ςυνελόφθη και μεταφϋρθηκε ςτη Γαλλύα, απϐ ϐπου απελευθερώθηκε μετϊ την όττα των Γϊλλων και το 1816 ονομϊςτηκε καρδινϊλιοσ. Ο Πίνο VIII Ψσ πϊπασ αποδϋχθηκε την πραγματοπούηςη μικτών γϊμων (μεταξϑ καθολικών και προτεςταντών) ςτην Γερμανύα, αλλϊ απϋρριψε παρϐμοιεσ αλλαγϋσ ςτην Πολωνύα και την Ιρλανδύα. Μετϊ την επανϊςταςη του Ιουλύου 1830 ςτη Γαλλύα, αναγνώριςε τον νϋα βαςιλιϊ Λουδοβύκο-Υύλιππο και του επϋτρεψε να χρηςιμοποιεύ τον τύτλο "Roi Très Chretien" (Πολϑ χριςτιανϐσ βαςιλιϊσ). Παρϋμεινε ςτο θρϐνο του πϊπα επύ 18 μϐλισ μόνεσ ωσ το θϊνατϐ του ςτισ 30 Νοεμβρύου 1830.

[289]

253. Γρηγόριοσ XVI (1831-46) Μετϊ το θϊνατο του Πύου VIII μεςολϊβηςαν 64 ημϋρεσ διαφωνιών, διαβουλεϑςεων και παζαριών μεταξϑ των καρδιναλύων και τελικϊ ψηφύςτηκε ωσ ςυμβιβαςτικό λϑςη η εκλογό του Bartolomeo Alberto Cappellari, ωσ νϋου πϊπα με την ονομαςύα Γρηγόριοσ XVI (Gregorius XVI). Πριν γύνει πϊπασ ο Γρηγϐριοσ εύχε διατελϋςει μοναχϐσ. Σο 1800 ϋγινε μϋλοσ τησ Καθολικόσ Ακαδημύασ που εύχε ιδρϑςει ο πϊπασ Πύοσ VII και αςχολόθηκε με φιλοςοφικϊ και θεολογικϊ θϋματα. Ο Γξεγόξηνο XVI Σο 1809, ϐταν οι Γϊλλοι κατϋλαβαν την Ρώμη, ο Γρηγϐριοσ κατϋφυγε ςτο Μουρϊνο. Μετϊ την όττα του Ναπολϋοντα διορύςτηκε ςϑμβουλοσ τησ Ιερϊσ Εξϋταςησ και υπεϑθυνοσ για την καθολικό προπαγϊνδα ςτισ μη καθολικϋσ χώρεσ τησ Ευρώπησ. Σο 1825 ονομϊςτηκε καρδινϊλιοσ και τον Υεβρουϊριο 1831 εξελϋγη πϊπασ. Ο πϊπασ Γρηγϐριοσ όταν ϋνασ εξαιρετικϊ αντιδραςτικϐσ ιερωμϋνοσ. Αντιςτϊθηκε πειςματικϊ ςτισ νϋεσ τεχνολογικϋσ ανακαλϑψεισ τησ εποχόσ, ϐπωσ ο ςιδηρϐδρομοσ και ο φωτιςμϐσ με γκϊζι. Πύςτευε πωσ αυτϊ ενύςχυαν την αςτικό τϊξη και υπονϐμευαν την ιςχϑ, ϐχι μϐνο των κοςμικών μοναρχών, αλλϊ και του ύδιου του ποντύφικα. Απαγϐρευςε την ειςαγωγό του ςιδηροδρϐμου ςτα Παπικϊ Κρϊτη και αποκϊλεςε το νϋο μϋςο μεταφορϊσ διαβολικϐ. Σο 1839 ο πϊπασ εξϋδωςε εγκϑκλιο με την οπούα καταδύκαζε το δουλεμπϐριο και ςτισ δυο πλευρϋσ του Ατλαντικοϑ. Ο Γρηγϐριοσ πϋθανε την 1η Ιουνύου 1846.

[290]

254. Πίοσ ΙΦ (1846-78) Ο πϊπασ που διαδϋχθηκε τον Γρηγϐριο XVI ςτο θρϐνο του Αγύου Πϋτρου, ϋμεινε ςτη θϋςη αυτό επύ 31 χρϐνια, 7 μόνεσ και 23 ημϋρεσ. Κανεύσ ϊλλοσ πϊπασ ςτην ιςτορύα του θεςμοϑ δεν ϋμεινε επύ τϐςο μεγϊλο χρονικϐ διϊςτημα ςτο θρϐνο. Δεϑτεροσ ςε μακροημϋρευςη όταν ο πϊπασ Ιωϊννησ-Παύλοσ II (1978-2005, 26 χρϐνια,5 μόνεσ και 18 ημϋρεσ) και τρύτοσ ο διϊδοχοσ του Πύου, ο Λϋων VIII (18781903, 25 χρϐνια, 5 μόνεσ και 1 ημϋρα). Ϋταν ο Giovanni Maria Mastai-Ferretti, που επϋλεξε το παπικϐ ϐνομα (ϐςιοσ) Πίοσ ΙΦ (Pius IX). O Πύοσ εξελϋγη ςε μια περύοδο που ϐλη η Ευρώπη βριςκϐταν ςε αναβραςμϐ. Οι ανερχϐμενεσ φιλελεϑθερεσ, ριζοςπαςτικϋσ, ςοςιαλιςτικϋσ αλλϊ και αντικληρικϋσ δυνϊμεισ όταν ςε ςϑγκρουςη με τισ κατεςτημϋνεσ ςυντηρητικϋσ δυνϊμεισ, με τισ οπούεσ εύχε ςυνταχθεύ και η Εκκληςύα. Επύςησ ο ςχηματιςμϐσ, για πρώτη φορϊ, ενϐσ ανεξϊρτητου ιταλικοϑ κρϊτουσ, εύχε, ϐπωσ εύναι φυςικϐ, ςυνϋπεια την εξαφϊνιςη των Παπικών Κρατών και την ενςωμϊτωςό τουσ ςτον εθνικϐ ιταλικϐ κορμϐ. Ο Πίνο ΗΥ ηελ επνρή ηεο εθινγή ηνπ Ο Σζιοβϊνι γεννόθηκε το 1792, ςποϑδαςε θεολογύα και εντϊχθηκε ςτην παπικό φρουρϊ, απϐ την οπούα απολϑθηκε γιατύ ϋπαςχε απϐ επιληψύα και τϐτε αποφϊςιςε να γύνει ιερϋασ. Φειροτονόθηκε το 1819 και μετϊ απϐ τϋςςερα χρϐνια ταξύδευςε ωσ βοηθϐσ νοϑντςιου ςτην Φιλό και ςτο Περοϑ, για να οργανώςει την Καθολικό Εκκληςύα ςτισ χώρεσ τισ Νϐτιασ Αμερικόσ, που μϐλισ εύχαν απαλλαγεύ απϐ την ιςπανικό κυριαρχύα. Μετϊ την επιςτροφό του τοποθετόθηκε απϐ τον πϊπα Λϋοντα αρχιεπύςκοποσ του ΢πολϋτο. Σο 1832 ονομϊςτηκε καρδινϊλιοσ. Απϋκτηςε φόμη φιλελεϑθερου γιατύ ϋδειξε ςυμπϊθεια ςτο εθνικιςτικϐ κύνημα, που ςϊρωνε τϐτε την Ιταλύα και που ζητοϑςε την ενοπούηςό τησ ςε ενιαύο κρϊτοσ. Σελικώσ τον Ιοϑνιο 1846 εξελϋγη πϊπασ, παρϊ τισ ϋντονεσ αντιρρόςεισ των ςυντηρητικών δυνϊμεων (μεταξϑ των [291]

οπούων και ο υπουργϐσ Εξωτερικών τησ Αυςτρύασ Μϋτερνιχ), που θεωροϑςαν τον Πύο, πολϑ φιλελεϑθερο, προοδευτικϐ και διανοοϑμενο για κληρικϐ. Αντύθετα η εκλογό του χαιρετύςτηκε με ενθουςιαςμϐ απϐ τουσ πατριώτεσ Ιταλοϑσ και φιλελεϑθερουσ Ευρωπαύουσ και Αμερικανοϑσ, ακϐμα και απϐ πολλοϑσ προτεςτϊντεσ, που πύςτεψαν ϐτι ςτην Εκκληςύα ϊρχιςε μια νϋα εποχό. Σο 1870 η ύδρυςη του βαςιλεύου τησ Ιταλύασ ςυνϋπεςε με την διϊλυςη των Παπικών Κρατών και την ϋνταξό τουσ ςτο νϋο κρϊτοσ. Διαλϑθηκε επύςησ ο παπικϐσ ςτρατϐσ (περύπου 15.000 ϊντρεσ) και απϋμεινε ςυμβολικϊ μϐνο η Ελβετικό Υρουρϊ, που εξακολουθεύ ακϐμα και ςόμερα να υπϊρχει και να λειτουργεύ παραδοςιακϊ ςτισ διϊφορεσ τελετϋσ του Βατικανοϑ. Η κυριαρχύα του πϊπα περιορύςτηκε μϐνο ςτο Βατικανϐ και ο Πύοσ χολωμϋνοσ δόλωςε ϐτι θεωροϑςε τον εαυτϐ του «ϋγκλειςτο του Βατικανού» και δεν βγόκε ποτϋ απϐ τα ϐριϊ του. Ο Πίνο ΗΥ ιίγν πξηλ ην ζάλαηό ηνπ Όπωσ πολλού απϐ τουσ προκατϐχουσ του ο Πύοσ όταν προςτϊτησ των τεχνών. Όλεσ οι τϋχνεσ, θϋατρο, ζωγραφικό, αρχιτεκτονικό, γλυπτικό, μουςικό κλπ ϊνθηςαν την εποχό του πϊπα Πύου. Ο Πύοσ ϋμεινε γνωςτϐσ για δυο δϐγματα που επϋβαλε ςτη Ρωμαιοκαθολικό Εκκληςύα μετϊ απϐ αποφϊςεισ τησ περύφημησ Πρώτησ ΢υνϐδου του Βατικανοϑ το 1869-70. Σο ϋνα όταν το Δόγμα τησ Άςπιλησ ΢ύλληψησ τησ Παρθϋνου Μαρύασ, που υποςτόριζε ϐτι η Μαρύα απϐ τη ςτιγμό τησ ςϑλληψόσ τησ όταν απαλλαγμϋνη απϐ το προπατορικϐ αμϊρτημα, ϊρα ο Τιϐσ τησ δεν βαρυνϐταν με την ανθρώπινη κληρονομιϊ τησ αμαρτύασ. Και τα ϊλλο όταν το Δόγμα του Αλϊθητου του Πϊπα, το οπούο ϐμωσ ξεςόκωςε θϑελλα αντιδρϊςεων ςτον κλόρο και ςτο λαϐ. Ο Πύοσ πϋθανε ςτισ 7 Υεβρουαρύου 1878 απϐ κρύςη επιληψύασ, που οδόγηςε ςε καρδιακό προςβολό. Η Καθολικό Εκκληςύα τον ανακόρυξε ϐςιο

[292]

255. Λέων XIII (1878-1903) Ο επϐμενοσ πϊπασ όταν, ϐπωσ και ο προκϊτοχϐσ του, ϋνασ απϐ αυτοϑσ που ϋμειναν για πολϑ καιρϐ ςτον επιςκοπικϐ θρϐνο τησ Ρώμησ. Ο Vincenzo Gioacchino Raffaele Luigi Pecci γιοσ του κϐμη Λουδοβύκου και τησ Ωννασ Pecci απϐ τη Ρώμη εξελϋγη πϊπασ με το ϐνομα Λέων XIII (Leon XIII) την 20ό Υεβρουαρύου 1878 και παρϋμεινε ςτην θϋςη αυτό επύ 25 χρϐνια, ωσ το θϊνατϐ του την 20ό Ιουλύου 1903, ςε ηλικύα 93 ετών. Ο Λέωλ XIII ΢ποϑδαςε δύκαιο και διπλωματύα με ϊριςτεσ επιδϐςεισ. Κύνηςε το ενδιαφϋρον αξιωματοϑχων του Βατικανοϑ και τοποθετόθηκε ωσ πρελϊτοσ του πϊπα Γρηγορύου XVI. Σο 1836 πόρε διδακτορικϊ θεολογύασ και Αςτικοϑ και Κανονικοϑ Δικαύου Σο 1837 χειροτονόθηκε ιερϋασ μαζύ με τον αδελφϐ του Γκουζϋππε. Αργϐτερα τοποθετόθηκε νοϑντςιοσ ςτο Βϋλγιο και αρχιεπύςκοποσ Δαμιϋτησ. Σο 1843 διορύςτηκε βοηθϐσ του πϊπα Γρηγορύου. Σο 1869 όταν ο υπεϑθυνοσ διοργϊνωςησ τησ Πρώτησ ΢υνόδου του Βατικανού και τϋλοσ το 1878 εξελϋγη πϊπασ. Ο Λϋων εύναι ο πρώτοσ πϊπασ, του οπούου η φωνό ηχογραφόθηκε και επύςησ εύναι ο πρώτοσ που κινηματογραφόθηκε. Ακϐμα όταν ο πρώτοσ πϊπασ που εκφρϊςτηκε ευνοώκϊ για την Γαλλικό Δημοκρατύα προκαλώντασ ϋτςι τη δυςαρϋςκεια των μοναρχικών. Σο 1889 ο πϊπασ ύδρυςε το Καθολικϐ πανεπιςτόμιο τησ Αμερικόσ ςτην πϐλη Ουϊςινγκτον. Πϋθανε ςε ηλικύα 93 ετών και όταν ο πρώτοσ πϊπασ που ϋζηςε τϐςα χρϐνια.

[293]

256. Πίοσ Φ (1903-14) Βριςκϐμαςτε τώρα ςτον 20ϐ αιώνα και ο πϊπασ που διαδϋχθηκε τον Λϋοντα XIII, όταν ο (ϊγιοσ) Πίοσ Φ (Pius X), ο πρώτοσ ποντύφικασ που αγιοποιόθηκε μετϊ τον Πύο V (1566-72). Σο κοςμικϐ ϐνομα του νϋου πϊπα όταν Giuseppe Melchiorre Sarto. Γϐνοσ φτωχόσ οικογϋνειασ τησ περιοχόσ τησ Βενετύασ, ςποϑδαςε φιλοςοφύα και θεολογύα ςτην Πϊδοβα, το 1858 χειροτονόθηκε ιερϋασ και το 1870 επύςκοποσ του Σρεβύζο. Σο 1891 προςελόφθη ωσ βοηθϐσ του πϊπα Λϋοντα, ο οπούοσ τον προόγαγε ςε καρδινϊλιο και πατριϊρχη τησ Βενετύασ. Ψσ πϊπασ ο Πύοσ όταν ϊκρωσ ςυντηρητικϐσ και ςφοδρϐσ πολϋμιοσ αυτοϑ που αποκαλοϑςε «μοντερνιςμϐ». Ϊφταςε ςε ςημεύο να επιβϊλει με την εγκϑκλιο Sacrorum antistitum ςτουσ κληρικοϑσ, επύ ποινό αφοριςμοϑ, να παύρνουν ϐρκο κατϊ του Μοντερνιςμοϑ. Ο Πίνο Υ Ο Πύοσ εξακολοϑθηςε την τακτικό των προκατϐχων του Πύου ΙΦ και Λϋοντα XIII, που δεν αναγνώριζαν την προςϊρτηςη των Παπικών Εδαφών ςτο ιταλικϐ κρϊτοσ και αποκαλοϑςε και αυτϐσ τον εαυτϐ του ϋγκλειςτο του Βατικανού. Σο 1905 διϋκοψε τισ διπλωματικϋσ ςχϋςεισ του Βατικανοϑ με την Γαλλύα, ϐταν η γαλλικό κυβϋρνηςη αποφϊςιςε τον χωριςμϐ Εκκληςύασ και Κρϊτουσ. Αντύςτοιχα η Γαλλύα απϋλαςε τουσ ΙηςουϏτεσ και τουσ διπλωματικοϑσ εκπροςώπουσ του πϊπα. Ο Πύοσ πϋθανε ςτισ 20 Αυγοϑςτου 1914, λύγεσ μϋρεσ μετϊ την ϋναρξη του Μεγϊλου Πολϋμου (Πρώτου Παγκοςμύου Πολϋμου). Η αγιοπούηςό του πραγματοποιόθηκε το 1954 απϐ τον πϊπα Πύο XII, ςε μια τελετό που ςυμμετεύχαν πϊνω απϐ 800.000 πιςτού και παρουςιϊςτηκε απϐ την αμερικανικό τηλεϐραςη.

[294]

257. Βενέδικτοσ XV (1914-22) Διϊδοχοσ του Πύου Φ εξελϋγη ο Giacomo Paolo Giovanni Battista della Chiesa, γιοσ του μαρκόςιου Giuseppe della Chiesa απϐ την Γϋνοβα, που ϋλαβε το ϐνομα Βενέδικτοσ XV (Benedictus XV). Σα πρώτα χρϐνια του Βενϋδικτου ωσ πϊπα ςημαδεϑτηκαν απϐ τον αιματηρϐτερο πϐλεμο τησ ιςτορύασ – ωσ τϐτε – τον αποκαλοϑμενο Μεγϊλο Πϐλεμο ό Πρώτο Παγκϐςμιο Πϐλεμο, τον οπούο ο ύδιοσ χαρακτόριςε «αυτοκτονύα τησ Ευρώπησ» και κόρυξε την Εκκληςύα ουδϋτερη. Αλλϊ οι εκκλόςεισ του για ειρόνευςη δεν βρόκαν ανταπϐκριςη, οι Γερμανού χαρακτόριςαν την «παπικό ειρόνη» προςβλητικό και ο Γϊλλοσ Κλεμανςώ την θεώρηςε αντιγαλλικό ενϋργεια. Όμωσ ο πϊπασ προςπϊθηςε ειλικρινϊ και πϋτυχε να μετακινόςει απϐ τα πεδύα των μαχών πολλοϑσ ϊμαχουσ. Επύςησ ϋπειςε τουσ εμπολϋμουσ να ανταλλϊξουν δεκϊδεσ χιλιϊδεσ αιχμαλώτων πολϋμου. Σο 1915 διαμαρτυρόθηκε ϋντονα για την γενοκτονύα των Αρμενύων ςτην Οθωμανικό αυτοκρατορύα. Ο Βελέδηθηνο XV Υυςικϊ όταν αντύθετοσ με την Ρωςικό Επανϊςταςη του 1917 και την αντικληρικό πολιτικό του Λϋνιν. Όμωσ ο πϊπασ φρϐντιςε να ςυγκεντρωθοϑν χρόματα και τρϐφιμα για να βοηθηθοϑν τα θϑματα του λιμοϑ που ξϋςπαςε ςτη ΢οβιετικό Ϊνωςη το 1921. Σο 1917 ο Βενϋδικτοσ εξϋδωςε τον πρώτο Κώδικα Κανονικοϑ Δικαύου τησ Ρωμαιοκαθολικόσ Εκκληςύασ. Ο πϊπασ Βενϋδικτοσ πϋθανε απϐ πνευμονύα ςτισ 22 Ιανουαρύου 1922

[295]

258. Πίοσ ΦI (1922-39) Μετϊ το θϊνατο του Βενϋδικτου XV, νϋοσ πϊπασ εξελϋγη ο Ambrogio Damiano Achille Ratti γεννημϋνοσ το 1857 ςτην περιοχό του Μιλϊνου. Σο ϐνομα που επϋλεξε όταν Πίοσ ΦΙ (Pius XI). Πριν εκλεγεύ πϊπασ εύχε αποκτόςει διδακτορικϊ διπλώματα ςτη Θεολογύα, το Κανονικϐ Δύκαιο και τη Υιλοςοφύα και εύχε χρηματύςει παπικϐσ νοϑντςιοσ ςτην Πολωνύα, καρδινϊλιοσ και αρχιεπύςκοποσ του Μιλϊνου. Η εποχό του Πύου ςυνϋπεςε με την ϊνοδο και την επικρϊτηςη των Εθνικοςοςιαλιςτών του Φύτλερ ςτη Γερμανύα και τισ διώξεισ κατϊ του κλόρου ςτην κομμουνιςτικό ΢οβιετικό Ϊνωςη. Σην δεκαετύα του ΄30 οι διώξεισ και εκτελϋςεισ κληρικών ςτο Μεξικϐ καθώσ και ςτην Ιςπανύα, που ςπαραςςϐταν απϐ ϊγριο εμφϑλιο πϐλεμο όταν ςυχνϋσ. Ο Πύοσ όταν φανερϊ αντύθετοσ προσ τα ολοκληρωτικϊ καθεςτώτα, τϐςο τησ Γερμανύασ ϐςο και τησ ΢οβιετικόσ Ϊνωςησ. Ο Πίνο ΥΗ Σο 1931 ύδρυςε το Ρϊδιο-Βατικανϐ και όταν ο πρώτοσ πϊπασ που μύληςε ςτουσ πιςτοϑσ απϐ αυτϐ το ςϑγχρονο μϋςο επικοινωνύασ. Σο 1929 ο πϊπασ και ο δικτϊτορασ τησ Ιταλύασ Μουςολύνι υπϋγραψαν το ΢ύμφωνο του Λατερανού, με το οπούο το Βατικανϐ αναγνωριζϐταν ωσ ανεξϊρτητο κρϊτοσ. Ϊτςι ϋληξε και επύςημα η αποκαλοϑμενη «αιχμαλωςύα του Βατικανοϑ». Απϐ τη μεριϊ τησ η Ιταλύα διακόρυξε ϐτι ο καθολικιςμϐσ εύναι η επύςημη θρηςκεύα του κρϊτουσ, ανϋλαβε τη μιςθοδοςύα των κληρικών και ειςόγαγε το μϊθημα των θρηςκευτικών ςτα δημϐςια ςχολεύα. Επύςησ το κρϊτοσ αποζημύωςε με ςεβαςτϐ ποςϐ την Εκκληςύα για την περιουςύα τησ που εύχε κρατικοποιηθεύ. Ο πϊπασ καταδύκαςε επύςημα τον ολοκληρωτιςμϐ και τον ρατςιςμϐ καθώσ και τισ διώξεισ των Εβραύων ςτην Γερμανύα. Ο Πύοσ πϋθανε ςτισ 10 Υεβρουαρύου 1939 απϐ καρδιακό προςβολό ςε ηλικύα 81 ετών.

[296]

259. Πίοσ ΦII (1939-58) Ο επϐμενοσ πϊπασ όταν ο Eugenio Maria Giuseppe Giovanni Pacelli, απϐ τη Ρώμη, παιδύ οικογϋνειασ που εύχε υπηρετόςει επύ τρεισ γενιϋσ ςε διϊφορα πϐςτα τησ γραφειοκρατύασ του Βατικανοϑ. Πριν την εκλογό του εύχε διατελϋςει νοϑντςιοσ και υπουργϐσ Εξωτερικών του Βατικανοϑ, θϋςη που του επϋτρεψε να ταξιδϋψει ςε πολλϋσ ευρωπαώκϋσ χώρεσ και να γνωρύςει ςημαντικοϑσ πολιτικοϑσ και θρηςκευτικοϑσ ηγϋτεσ.

O καρδινϊλιοσ Pacelli εξελϋγη πϊπασ ςτισ 2 Μαρτύου 1939 και επϋλεξε το ϐνομα Πίοσ XII (Pius XII). Η εποχό εκεύνη όταν ιδιαύτερα φορτιςμϋνη για την Ευρώπη. ΢την Ιςπανύα τελεύωνε ο τριετόσ αιματηρϐσ εμφϑλιοσ πϐλεμοσ με νύκη των φαςιςτικών δυνϊμεων του Υρϊνκο. Ο Φύτλερ εύχε καταπιεύ την Αυςτρύα και μϋροσ τησ Σςεχοςλοβακύασ και ετοιμαζϐταν να επιτεθεύ ςτην Πολωνύα, γεγονϐσ που θα ςηματοδοτοϑςε την ϋναρξη του Δευτϋρου Παγκοςμύου Πολϋμου. ΢την Γερμανύα οι ςυλλόψεισ και διώξεισ των Εβραύων εύχαν καταδικαςτεύ ρητϊ απϐ τον προηγοϑμενο πϊπα. Ο Πίνο XII Σον ΢επτϋμβριο 1939 ξϋςπαςε ο πϐλεμοσ και ο Πύοσ XII δόλωςε ϐτι η Εκκληςύα μϋνει ουδϋτερη. Όμωσ καταδύκαςε την γερμανικό και ςοβιετικό ειςβολό ςτην αγαπημϋνη μασ και πιςτό Πολωνύα ϐπωσ εύπε χαρακτηριςτικϊ. Πϊντωσ η πολιτικό του πϊπα Πύου κατϊ τη διϊρκεια του πολϋμου υπόρξε αμφιλεγϐμενη και πολλού τον κατηγϐρηςαν ϐτι ποτϋ δεν κατόγγειλε ρητϊ τισ ωμϐτητεσ των Γερμανών κατακτητών ςε αθώουσ πολύτεσ των κατεχομϋνων κρατών. Όταν ρωτόθηκε αν αποδοκιμϊζει τουσ αντιεβραώκοϑσ νϐμουσ του Γϊλλου ςτρατϊρχη (και ςυνεργϊτη των Γερμανών) Υιλύπ Πεταύν, ο πϊπασ απϊντηςε ϐτι καταδικϊζει μεν τον αντιςημιτιςμϐ, αλλϊ δεν ςχολιϊζει ςυγκεκριμϋνουσ νϐμουσ.

[297]

Σο τϋλοσ του πολϋμου ςηματοδϐτηςε την ϋναρξη ενϐσ νϋου, του αποκαλοϑμενου Ψυχρού Πολϋμου μεταξϑ των ΗΠΑ και των ςυμμϊχων τουσ και τησ ΢οβιετικόσ Ϊνωςησ και των δορυφϐρων τησ. Οι θϋςεισ του πϊπα όταν ξεκϊθαρεσ, όταν αντύθετοσ με κϊθε κύνηςη ό κϐμμα που ϊρθρωνε ϋςτω και ψόγματα αριςτεροϑ λϐγου. Η Εκκληςύα ανακατεϑτηκε ςτα ιταλικϊ πολιτικϊ πρϊγματα και ευθϋωσ καθοδηγοϑςε τουσ ψηφοφϐρουσ να ψηφύςουν χριςτιανοϑσ και δημοκρϊτεσ, δηλαδό το κεντροδεξιϐ Φριςτιανοδημοκρατικϐ Κϐμμα, ενώ ϊφηνε να εννοηθεύ ϐτι εκεύνοι που θα ψόφιζαν το Κομμουνιςτικϐ Κϐμμα δεν εύχαν θϋςη ςτισ αγκϊλεσ τησ Εκκληςύασ, ϊρα και του Θεοϑ του ύδιου. Ο Πίνο Ο Πύοσ απϐ το 1954 αιςθϊνθηκε τισ δυνϊμεισ του να τον εγκαταλεύπουν και ϋφταςε ςτο ςημεύο να ςκϋφτεται την παραύτηςη. ΢ταδιακϊ δεν ςυμμετεύχε ςε τελετϋσ, χειροτονύεσ και αγιοποιόςεισ και ϊφηνε ςε ϋμπιςτουσ ςυμβοϑλουσ του τισ αποφϊςεισ για τα ςημαντικϊ θϋματα τησ Εκκληςύασ. Μια απϐ τισ τελευτεύσ του πρϊξεισ ωσ ποντύφικα όταν η χειροτονύα του Πολωνοϑ Κϊρολ ΒοϏτυλα ωσ επιςκϐπου. Ο Πολωνϐσ επύςκοποσ όταν τϐτε 38 ετών και θα γινϐταν αργϐτερα γνωςτϐσ ωσ ο πϊπασ Ιωϊννησ Παϑλοσ II. Ο Πύοσ πϋθανε ςτισ 9 Οκτωβρύου 1958 απϐ καρδιακό προςβολό. ΢την κηδεύα του ςυμμετεύχε τερϊςτιο πλόθοσ πιςτών, που εύχαν προςϋλθει απϐ ϐλο τον κϐςμο.

[298]

260. Ιωάννησ XXIII (1958-63) Ο επϐμενοσ πϊπασ ϋφερε το δημοφιλϋςτερο ϐνομα ςτην ιςτορύα τησ Καθολικόσ Εκκληςύασ. Ο Angelo Giuseppe Roncalli απϐ το Μπϋργκαμο που εξελϋγη ςτη θϋςη του Πύου XII, επϋλεξε το ϐνομα (ϐςιοσ) Ιωάννησ XXIII (Ioannes XXIII). Ο τελευταύοσ που εύχε χρηςιμοποιόςει αυτϐ το ϐνομα όταν ο 196οσ πϊπασ Ιωϊννησ XXII (1316-34). Ο Ρονκϊλι χειροτονόθηκε ιερϋασ το 1904. Σο 1925 ο πϊπασ Πύοσ ΦΙ τον διϐριςε νοϑντςιο ςτη Βουλγαρύα και τον προόγαγε ςε επύςκοπο. Σο 1953 ϋγινε πατριϊρχησ Βενετύασ και απϋκτηςε παρϊλληλα και τον τύτλο του καρδιναλύου. Ο Ηωάλλεο XXIII Ψσ πϊπασ ο Ιωϊννησ επϋδειξε ευγϋνεια, καλοςϑνη και χιοϑμορ και όταν πϊντα ςχεδϐν γελαςτϐσ, πρϊγμα ϐχι τϐςο ςυνηθιςμϋνο για ποντύφικα. Ϋταν ο πρώτοσ πϊπασ, απϐ το 1870, που ϋφυγε απϐ το ϋδαφοσ του Βατικανοϑ για να επιςκεφθεύ νοςοκομεύα και φυλακϋσ. ΢υγκϊλεςε την Δεύτερη ΢ύνοδο του Βατικανού, αλλϊ δεν πρϐλαβε τησ εργαςύεσ τησ γιατύ ςτο μεταξϑ πϋθανε. Ϋταν ιδιαύτερα αγαπητϐσ ςτο λαϐ, που ακϐμα κα ςόμερα τον αποκαλεύ Il Papa Buono (ο καλϐσ πϊπασ). Σον ΢επτϋμβριο του 1962 οι γιατρού διϋγνωςαν ϐτι ο πϊπασ Ιωϊννησ πϊςχει απϐ καρκύνο του ςτομϊχου. Αν και η αςθϋνεια τον υποχρϋωςε να μειώςει πολϑ τον αριθμϐ των δημϐςιων εμφανύςεών του, ο ύδιοσ δεν ϋχαςε την ψυχραιμύα του. Σο Απρύλιο 1963 εύπε ςε επιςκϋπτεσ του: «Αυτϐ που ςυμβαύνει ςε ϐλουσ τουσ ανθρώπουσ, θα ςυμβεύ ςϑντομα ςτον Πϊπα». Πϋθανε ςτισ 3 Ιουνύου 1963 ςε ηλικύα 81 ετών. Η Καθολικό Εκκληςύα τον ανακόρυξε ϐςιο. Ο Ιωϊννησ τιμϊται και απϐ την Αγγλικανικό και Λουθηρανικό Εκκληςύα.

[299]

261. Παύλοσ VI (1963-78) Σον «καλϐ πϊπα» διαδϋχθηκε ςτο θρϐνο ο Giovanni Battista Enrico Antonio Maria Montini απϐ τη Λομβαρδύα, ο οπούοσ επϋλεξε το ϐνομα Παύλοσ VI (Paulus VI). Σο 1920 εύχε χειροτονηθεύ ιερϋασ, ςποϑδαςε ςτο Μιλϊνο και απϋκτηςε διδακτορικϐ του Κανονικοϑ Δικαύου. Σο 1944 ο πϊπασ Πύοσ XII τον τοποθϋτηςε υπουργϐ Εξωτερικών του Βατικανοϑ. Σο 1954 τοποθετόθηκε αρχιεπύςκοποσ του Μιλϊνο. Σο 1958 ϋγινε καρδινϊλιοσ και το 1963 πϊπασ. Ο Παύινο VI Κατϊ την διϊρκεια των ετών που ο Παϑλοσ όταν ςτον θρϐνο, ο κϐςμοσ ζοϑςε ιςτορικϊ γεγονϐτα, ϐπωσ η δολοφονύα του Κϋννεντι, ο πϐλεμοσ του Βιετνϊμ, οι φοιτητικϋσ εξεγϋρςεισ κατϊ του πολϋμου, ο γαλλικϐσ Μϊησ του ΄68, η ειςβολό των δυνϊμεων του ΢υμφώνου τησ Βαρςοβύασ ςτην Σςεχοςλοβακύα, η ανεξαρτητοπούηςη δεκϊδων πρώην αποικιών τησ Αφρικόσ και τησ Αςύασ, το τεύχοσ του Βερολύνου, οι Μπητλσ, η μύνι φοϑςτα, η ϋναρξη τησ τεχνολογικόσ επανϊςταςησ με την εμφϊνιςη των ηλεκτρονικών υπολογιςτών, οι αποςτολϋσ ανθρώπων ςτο φεγγϊρι και ϋνα ςωρϐ ϊλλα. Ο πϊπασ Παϑλοσ εύναι ο πρώτοσ πϊπασ ςτην ιςτορύα που ταξύδεψε ςε ϐλεσ τισ ηπεύρουσ και επιςκϋφθηκε δεκϊδεσ χώρεσ. Ϊκανε ανούγματα ςτισ Εκκληςύεσ των ϊλλων δογμϊτων (Ορθϐδοξουσ, Προτεςτϊντεσ) και ϊλλων θρηςκειών. Πϋθανε ςτισ 6 Αυγοϑςτου 1978.

[300]

262. Ιωάννησ-Παύλοσ I (1978) Μετϊ το θϊνατο του πϊπα Παϑλου VI, το Κολλϋγιο των Καρδιναλύων εξϋλεξε ωσ διϊδοχϐ του τον Albino Luciani, τϋκνο φτωχόσ οικογϋνειασ, ςοςιαλιςτικών ιδεών. Ο νϋοσ πϊπασ εύχε χειροτονηθεύ ιερϋασ το 1935 και ςποϑδαςε ςτο Γρηγοριανϐ Πανεπιςτόμιο τησ Ρώμησ, απϐ το οπούο αποφούτηςε με διδακτορικϐ. Σο 1958 αναγορεϑτηκε επύςκοποσ, το 1969 πατριϊρχησ Βενετύασ και το 1973 καρδινϊλιοσ. ΢τισ 27 Αυγοϑςτου 1978 εξελϋγη πϊπασ και επϋλεξε το ϐνομα Ιωάννησ-Παύλοσ Ι (IoannesPaulus I) για να τιμόςει τουσ δυο προκατϐχουσ του. Ο Ηωάλλεο-Παύινο Η Η θητεύα του ϋληξε ςϑντομα με το θϊνατϐ του ςτισ 28 ΢επτεμβρύου του ύδιου ϋτουσ. Ο ξαφνικϐσ του θϊνατοσ δημιοϑργηςε φημολογύα για δολοφονύα. Κϊποιοι το αποδύδουν ςτην πρϐθεςη του πϊπα να μεταρρϑθμιςη την Σρϊπεζα του Βατικανοϑ, πρϊγμα που πιθανώσ ϋθιγε μεγϊλα ςυμφϋροντα. Ωλλοι πϊλι ιςχυρύζονται ϐτι οι φιλελεϑθερεσ αντιλόψεισ του Ιωϊννη-Παϑλου δεν όταν αρεςτϋσ ςε πολλοϑσ ιερϊρχεσ και πολιτικοϑσ.

[301]

263. Ιωάννησ-Παύλοσ II (1978-2005) Αυτϐσ που διαδϋχθηκε τον Ιωϊννη-Παϑλο Ι που ϋμεινε ςτο θρϐνο 33 ημϋρεσ μϐνο, ϋμελλε να παραμεύνει ςτο θρϐνο επύ 26 χρϐνια, 5 μόνεσ και 18 ημϋρεσ, το μεγαλϑτερο χρονικϐ διϊςτημα ςτην ιςτορύα τησ Καθολικόσ Εκκληςύασ, μετϊ απϐ αυτϐ του πϊπα Πύου ΙΦ που ϋμεινε ςτο τιμϐνι του Βατικανοϑ επύ 31 χρϐνια, 7 μόνεσ και 23 μϋρεσ. Ϋταν ο πρώτοσ μη Ιταλϐσ πϊπασ μετϊ απϐ 455 χρϐνια (τελευταύοσ μη Ιταλϐσ όταν ο Ολλανδϐσ Αδριανϐσ VI, 1522-23) και ο πρώτοσ ςλαβικόσ καταγωγόσ, ο Πολωνϐσ Karol Józef Wojtyła που πόρε το ϐνομα του προκατϐχου του Ιωάννησ-Παύλοσ II (IoannesPaulus II). Ο (ϐςιοσ) Ιωϊννησ-Παϑλοσ εύναι ο πϊπασ που πραγματοπούηςε πϊνω απϐ εκατϐ ταξύδια ςε 129 κρϊτη τησ Γησ, ξεπερνώντασ κατϊ πολϑ το ςϑνολο των ταξιδιών ϐλων των προκατϐχων του. Τπολογύζεται ϐτι ςτα ταξύδια διϊνυςε περιςςϐτερα απϐ 1.100.000 χιλιϐμετρα. ΢τισ περιςςϐτερεσ απϐ τισ πϐλεισ που εμφανύςτηκε ο πϊπασ ϋγινε δεκτϐσ απϐ τερϊςτια πλόθη, που τον επευφημοϑςαν με πϊθοσ και αγϊπη. Μϐνο ςτο Υεςτιβϊλ Νεολαύασ τησ Μανύλασ ςτισ Υιλιππύνεσ το 1985 υπολογύζεται ϐτι 4.000.000 πιςτού ςυγκεντρώθηκαν για να δουν και ν’ ακοϑςουν τον πϊπα. Ο Ηωάλλεο-Παύινο II Ακϐμα ϋνα ρεκϐρ αυτοϑ του πϊπα όταν η ανακόρυξη 483 νϋων αγύων και 1340 νϋων οςύων! Ο ΙωϊννησΠαϑλοσ όταν ακϐμα ο πρώτοσ πϊπασ που επιςκϋφθηκε το Λευκϐ Ούκο ςτην Ουϊςινγκτον και ϋγινε δεκτϐσ απϐ τον πρϐεδρο των ΗΠΑ Σζύμυ Κϊρτερ. Επύςησ ο πρώτοσ πϊπασ ςτην ιςτορύα που επιςκϋφθηκε τη Μεγϊλη Βρετανύα και ϋγινε δεκτϐσ απϐ τη βαςύλιςςα Ελιςϊβετ. Σϋλοσ όταν ο πρώτοσ πϊπασ που επιςκϋφθηκε και προςευχόθηκε ςε ιςλαμικϐ τζαμύ ςτη Δαμαςκϐ (1971).

[302]

Ο Κϊρολ ΒοϏτιλα γεννόθηκε το 1920 και όταν γιοσ αξιωματικοϑ του αυςτριακοϑ ςτρατοϑ (τϐτε μεγϊλο μϋροσ τησ Πολωνύασ ανόκε ςτην Αυςτροουγγρικό Αυτοκρατορύα). Αςχολόθηκε με τον αθλητιςμϐ, το θϋατρο και την εκμϊθηςη ξϋνων γλωςςών. Μιλοϑςε πολωνικϊ, ςλοβϊκικα, ρώςικα, ιταλικϊ, γαλλικϊ, ιςπανικϊ, πορτογαλικϊ, αγγλικϊ και λατινικϊ. Σο 1948 απϐκτηςε διδακτορικϐ Θεολογύασ και το 1963 χειροτονόθηκε απϐ τον πϊπα Παϑλο VI αρχιεπύςκοποσ Κρακοβύασ. Σο 1967 χρύςτηκε καρδινϊλιοσ και το 1978 ςε ηλικύα 58 εξελϋγη πϊπασ. Ψσ πϊπασ όταν ϊκρωσ ςυντηρητικϐσ και ςυνϋχιςε την πολιτικό του Βατικανοϑ, δηλαδό την καταδύκη των αμβλώςεων, την ευθαναςύα, την ομοφυλοφιλύα, την χρόςη προφυλακτικοϑ (εκεύνη την εποχό το AIDS όταν ςε ϋξαρςη), αλλϊ καταδύκαςε και την θανατικό ποινό. Ϋταν φανατικϐσ αντικομμουνιςτόσ, αλλϊ και πολϋμιοσ τησ ρατςιςτικόσ πολιτικόσ του απαρτχϊιντ ςτην Νϐτια Αφρικό και των δικτατορικών καθεςτώτων ςτην Φιλό, την Αώτό, την Παραγουϊη και αλλοϑ. Λϋγεται ϐτι ο τελευταύοσ πρϐεδροσ τησ ΢οβιετικόσ Ϊνωςησ Μιχαόλ Γκορμπατςϐφ εύπε ϐτι η πτώςη του ΢ιδηροϑ Παραπετϊςματοσ θα όταν αδϑνατη χωρύσ την ςυμβολό του πϊπα Ιωϊννη-Παϑλου. Ο παηξηάξρεο Βαξζνινκαίνο θαη ν πάπαο ΗωάλλεοΠαύινο Ϊκανε ςοβαρϋσ και ειλικρινεύσ προςπϊθειεσ διαλϐγου με τουσ εκπροςώπουσ ϊλλων θρηςκειών (Ιςλϊμ, Εβραύουσ, Βουδιςτϋσ κλπ.) αλλϊ και ϊλλων δογμϊτων. ΢υναντόθηκε με τουσ περιςςϐτερουσ Ορθϐδοξουσ πατριϊρχεσ και ιερϊρχεσ. Κατϊ την επύςκεψό του ςτην Αθόνα δεν δύςταςε να ζητόςει ςυγνώμη για την ϊλωςη τησ Κωνςταντινοϑπολησ απϐ τουσ ςταυροφϐρουσ τησ Σϋταρτησ ΢ταυροφορύασ το 1204, αλλϊ και να λειτουργόςει μαζύ με τον αρχιεπύςκοπο Αθηνών Φριςτϐδουλο και να απαγγεύλει το Δϐγμα τησ Πύςτεωσ, χωρύσ να αναφϋρει το filioque που όταν κϐκκινο πανύ για τουσ Ορθϐδοξουσ για δϋκα περύπου αιώνεσ. Σον Μϊιο 1981 ο πϊπασ ϋγινε ςτϐχοσ δολοφονικόσ επύθεςησ απϐ τον Σοϑρκο Μεχμϋτ Αλύ Αγκςϊ και τραυματύςτηκε πολϑ ςοβαρϊ, ςώθηκε μετϊ απϐ πολϑωρη εγχεύρηςη. Ο Ιωϊννησ-Παϑλοσ απϋδωςε [303]

τη ςωτηρύα του ςε θαϑμα τησ Παναγύασ. Δυο χρϐνια αργϐτερα επιςκϋφθηκε τον επύδοξο δολοφϐνο του ςτην φυλακό και μύληςε μαζύ του για εύκοςι λεπτϊ τησ ώρασ. Ο πϊπασ ϋγινε ςτϐχοσ δολοφονικών επιθϋςεων ακϐμα δυο φορϋσ. Ο Ιωϊννησ-Παϑλοσ ζότηςε δημϐςια ςυγνώμη για πϊρα πολλϊ λϊθη ό αδικύεσ τησ Καθολικόσ Εκκληςύασ ςτο παρελθϐν, ϐπωσ η δικαςτικό δύωξη του Γαλιλαύου, η ανϊμιξη τησ Εκκληςύασ ςτο δουλεμπϐριο, οι πυρϋσ τησ Ιερϊσ Εξϋταςησ, το Κυνόγι των μαγιςών, οι θρηςκευτικού πϐλεμοι που ακολοϑθηςαν την Εκκληςιαςτικό Μεταρρϑθμιςη του Λοϑθηρου, ο ϊδικοσ διαχωριςμϐσ των φϑλων και οι διακρύςεισ κατϊ των γυναικών, η ςιωπό πολλών καθολικών ιεραρχών για το Ολοκαϑτωμα των Εβραύων απϐ τουσ Ναζύ, οι ςεξουαλικϋσ προςβολϋσ νϋων απϐ καθολικοϑσ ιερεύσ, η ςυμπεριφορϊ τησ Εκκληςύασ κατϊ των ιθαγενών τησ Αμερικόσ και τησ Αυςτραλύασ και πολλϊ ϊλλα. Ο πάπαο Ηωάλλεο-Παύινο II Σο 2001 διαγνώςτηκε ϐτι ο Ιωϊννησ-Παϑλοσ ϋπαςχε απϐ τη νϐςο του Πϊρκινςον και η κατϊςταςη τησ υγεύασ ϊρχιςε να γύνεται ςταδιακϊ ςοβαρό. Παρουςύαζε προβλόματα αναπνοόσ, ομιλύασ και ακοόσ και η οςτεοαρθρύτιδα προςϋθεςε ακϐμα περιςςϐτερεσ επιπλοκϋσ ςτην υγεύα του. Πϋθανε ςτισ 2 Απριλύου 2005 ςε ηλικύα 84 ετών. ΢την κηδεύα του παρϋςτηςαν πολλού ηγϋτεσ απϐ ϐλο τον κϐςμο και πλόθοσ κϐςμου που απαιτοϑςε να ανακηρυχθεύ αμϋςωσ αγύασ ο νεκρϐσ πϊπασ. Η Καθολικό Εκκληςύα τον ανακόρυξε ϐςιο.

[304]

264. Βενέδικτοσ XVI (2005-13) Σον Πολωνϐ πϊπα Ιωϊννη-Παϑλο II διαδϋχθηκε ϋνασ Γερμανϐσ πϊπασ ο Βενέδικτοσ XVI (Benedictus XVI). Σο κοςμικϐ του ϐνομα όταν Joseph Alois Ratzinger. Γεννόθηκε ςτην Βαυαρύα το 1927 και απϐ τα 14 του ϋγινε μϋλοσ τησ χιτλερικόσ νεολαύασ, ϐπωσ όταν υποχρεωτικϐ τϐτε για ϐλα τα παιδιϊ τησ ηλικύασ του. Σο 1943 ςε ηλικύα 16 ετών ςτρατεϑθηκε και ςτϊλθηκε ςτην Ουγγαρύα, απϐ ϐπου λιποτϊκτηςε αν και γνώριζε ϐτι αν τον ϋπιαναν θα τον εκτελοϑςαν.

To 1951 ϋγινε ιερϋασ μαζύ με τον αδελφϐ του Γκϋοργκ, το 1953 πόρε διδακτορικϐ θεολογύασ και απϐ το 1958 καθηγητόσ ςε διϊφορα πανεπιςτόμια. Εύναι πολϑγλωςςοσ και μιλϊ γερμανικϊ, ιταλικϊ, γαλλικϊ λατινικϊ, εβραώκϊ, ιςπανικϊ και μπορεύ να διαβϊςει αρχαύα ελληνικϊ. Σο 1977 ο πϊπασ Παϑλοσ VI τον ϋχριςε καρδινϊλιο και ςτισ 19 Απριλύου 2005, ςε ηλικύα 78 ετών, εξελϋγη ο πρώτοσ γερμανικόσ καταγωγόσ πϊπασ μετϊ 482 χρϐνια, ϐταν εύχε εκλεγεύ ο πϊπασ Αδριανϐσ VI (1522-23). Ο Βελέδηθηνο XVI Η πολιτικό του Βενϋδικτου ωσ πϊπα, όταν ϊκρωσ ςυντηρητικό, εξακολοϑθηςε να καταδικϊζει τισ αμβλώςεισ, τισ χρόςη προφυλακτικών, την ομοφυλοφιλύα, την ευθαναςύα κλπ. Ανϊμεςα ςτα ταξύδια του αξιοςημεύωτο εύναι η επύςκεψό του ςτην Κωνςταντινοϑπολη, η ςυνϊντηςη με τον πατριϊρχη Βαρθολομαύο και η ςυμμετοχό του ςτην θεύα λειτουργύα την ημϋρα γιορτόσ του Αγύου Ανδρϋα, πρϊγμα που προκϊλεςε αντιδρϊςεισ ςτουσ μοναχοϑσ του Αγύου Όρουσ. Ο Βενϋδικτοσ παραιτόθηκε ςτισ 10 Υεβρουαρύου 2013, με την αιτιολογύα τησ μεγϊλησ του ηλικύα και τησ κακόσ του υγεύασ, που δεν του επϋτρεπε να αςκόςει επαρκώσ τα καθόκοντα του. Ϋταν ο πρώτοσ πϊπασ που παραιτόθηκε απϐ το 1415, ϐταν παραιτόθηκε ο Γρηγϐριοσ XII. [305]

265. Υραγκίςκοσ I (2013- ) Ο διϊδοχοσ του παραιτηθϋντοσ πϊπα Βενϋδικτου XVI, εύναι ο 266ϐσ πϊπασ, ο τρύτοσ κατϊ ςειρϊ μη Ιταλϐσ πϊπασ, ο πρώτοσ μη Ευρωπαύοσ πϊπασ απϐ το 731 (ϐταν εύχε εκλεγεύ ο ςυριακόσ καταγωγόσ Γρηγϐριοσ III) και ο πρώτοσ που προϋρχεται απϐ την Αμερικανικό όπειρο. Εύναι ο Αργεντινϐσ καρδινϊλιοσ Jorge Mario Bergoglio που επϋλεξε τον ϐνομα Υραγκίςκοσ Ι (Franciscus Ι) για να τιμόςει τον ϊγιο των φτωχών Υραγκύςκο τησ Αςύζησ. Ο Φϐρχε γεννόθηκε το 1936 ςτο Μπουϋνοσ Ωιρεσ, εντϊχθηκε ςτο τϊγμα των Ιηςουώτών και ςποϑδαςε φιλοςοφύα και θεολογύα. Φειροτονόθηκε ιερϋασ το 1969 και δύδαξε λογοτεχνύα και ψυχολογύα. Σο 1998 τοποθετόθηκε αρχιεπύςκοποσ του Μπουϋνοσ Ωιρεσ, το 2001 χρύςτηκε καρδινϊλιοσ και το 2013 εξελϋγη πϊπασ. Ο Φξαγθίζθνο Η ΢την ςτϋψη του όταν παρών και ο πατριϊρχησ Κωνςταντινοϑπολησ Βαρθολομαύοσ, γεγονϐσ που δεν ςυνϋβη ποτϋ απϐ την εποχό του Μεγϊλου ΢χύςματοσ των Εκκληςιών το 1054. Εύναι πϊρα πολϑ νωρύσ για να κρύνομε τον νϋο πϊπα, αλλϊ απϐ την ωσ τώρα ςυμπεριφορϊ του φαύνεται ευγενικϐσ, ευπροςόγοροσ και κυκλοφορεύ με ϊνεςη ςτο πλόθοσ των πιςτών, αποφεϑγοντασ την προςταςύα απϐ τουσ φρουροϑσ του. Εμφανύζεται και φωτογραφύζεται χαμογελαςτϐσ, θυμύζοντασ ϋτςι τον «καλϐ πϊπα» Ιωϊννη XXIII. Οι απϐψεισ του (ωσ τώρα τουλϊχιςτον) δεύχνουν αρκετϊ φιλελεϑθερεσ για προκαθόμενο τησ Καθολικόσ Εκκληςύασ.

[306]

ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Όνομα πάπα Σελίδα Αγαπεηόο Ι (535-536) ……… …………………………………………… 66 Αγαπεηόο II (946-955) …..……………………………………………… 147 Αγάζωλ (678-681) …………………………………………………………89 Αδενδάηνο Ι ή Θεόδνηνο (615-618) …………………………………… 78 Αδενδάηνο II (672-676) ………………………………………………… 87 Αδξηαλόο Ι (772-795) ……………………………………………………107 Αδξηαλόο II (867-872) ………………………………………………….. 122 Αδξηαλόο IIΙ (884-885) …………………………………………………. 125 Αδξηαλόο IV (1154-59) ………………………………………………… 194 Αδξηαλόο V (1276) ……………………………………………………… 214 Αδξηαλόο VI (1522-23) …………………………………………………. 251 Αιέμαλδξνο Ι (105-115)…… …………………………………………….. 13 Αιέμαλδξνο II (1061-73) ……………………………………………… 178 Αιέμαλδξνο IIΙ (1159-81) ……………………………………………… 195 Αιέμαλδξνο IV (1254-61) ………………………………………………. 209 Αιέμαλδξνο V (ανηίπαπαρ, 1409-1410) …………………………….. 234 Αιέμαλδξνο VI Βνξγίαο (1492-1503) …………………………………. 245 Αιέμαλδξνο VII (1655-67) ……………………………………………… 272 Αιέμαλδξνο VIII (1689-91) …………………………………………… 276 Αιέξηρνο (ανηίπαπαρ, 1102) …………………………………………. 184 Αλάθιεηνο (βιέπε Κιήηνο) Αλάθιεηνο II (ανηίπαπαρ, 1130-38) …………………………………. 189 Αλαζηάζηνο (ανηίπαπαρ, 855) ……………………………………….. 120 Αλαζηάζηνο Ι (399-401) …… …………………………………………… 47 Αλαζηάζηνο II (496-498) ……………………………………………… 59 Αλαζηάζηνο IIΙ (931-935) ……………………………………………… 137 Αλαζηάζηνο IV (1153-54) ……………………………………………… 193 Αλίθεηνο (155-166)…………………………………………………………18 Αληέξωο ή Αλζεξόο (235-236) ………………………………………… 27 [307]

Βαιεληίλνο (827)……………………………………………………… 113 Βελέδηθηνο Ι (575-579) ……………………………………………………71 Βελέδηθηνο II (684-685) ………………………………………………… 91 Βελέδηθηνο IIΙ (855-858) ……………………………………………… 120 Βελέδηθηνο IV (900-903) ……………………………………………… 134 Βελέδηθηνο V (964) ……………………………………………………… 150 Βελέδηθηνο VI (973-974) ……………………………………………….. 153 Βελέδηθηνο VII (974-983) ………………………………………………. 154 Βελέδηθηνο VIII (1012-24) ……………………………………………… 163 Βελέδηθηνο ΙΥ (1032-1044- ππώηη θηηεία) ………….…………….... 165 Βελέδηθηνο ΙΥ (1045 - δεύηεπη θηηεία)………………………..……….. 168 Βελέδηθηνο ΙΥ (1047- 48 – ηπίηη θηηεία) …………………….……… 171 Βελέδηθηνο Υ (1058, ανηίπαπαρ) …………………………………….. 177 Βελέδηθηνο ΥΙ (1303-1304) ……………………………………………. 223 Βελέδηθηνο ΥΙI (1334-43) …………………………………………….. 226 Βελέδηθηνο XIII (ανηίπαπαρ, 1394-1417) …………………………… 232 Βελέδηθηνο XIII (1724-30) ……………………………………………… 280 Βελέδηθηνο ΥΙV (1740-58) …………………………………………….. 282 Βελέδηθηνο ΥV (1914-22) ……………………………………………… 294 Βελέδηθηνο ΥVI (2005-2013) ………………………………………….. 304 Βηγίιηνο (537-555) …………………………………..…………………… 68 Βίθηωξ Ι (189-199) ………… …………………………………………… 21 Βίθηωξ II (1055-57) …………………………………………………….. 175 Βίθηωξ IIΙ (1086-87) ……………………………………………………. 181 Βίθηωξ IV (ανηίπαπαρ, 1138) ………………………………………… 189 Βίθηωξ IV (ανηίπαπαρ, 1159-64) …………………………………….. 189 Βηηαιηαλόο (657-672) …………………………………………………… 86 Βνληθάηηνο Ι (418-422) …… …………………………………………… 50 Βνληθάηηνο II (530-532) … ……………………………………………… 64 Βνληθάηηνο III (607) … …………………………………………………… 76 Βνληθάηηνο IV (608-615)...................................................................... 77 Βνληθάηηνο V (619-625)....................................................................... 79 Βνληθάηηνο VI (896) ……………………………………………………. 129 Βνληθάηηνο VII (ανηίπαπαρ, 974 & 984-985) ……...……………… 154 Βνληθάηηνο VIII (1294-1303) ………………………………………… 221 Βνληθάηηνο ΙΥ (1389-1404) ……………………………………………. 232 Γειάζηνο Ι (492-496) …………………………………………………… 58 Γειάζηνο II (1118-19) ………………………………………………….. 186 [308]

Γξεγόξηνο (ανηίπαπαρ, 1012) ……………………………………… 163 Γξεγόξηνο Ι ν Μέγαο (590-604) ………………………………………… 73 Γξεγόξηνο II (715-731) ………………………………………………… 99 Γξεγόξηνο IIΙ (731-741) ….…………………………………………… 101 Γξεγόξηνο IV (827-844) ……………………………………………… 114 Γξεγόξηνο V (996-999) …………………………………………………. 157 Γξεγόξηνο VI (1045-46) ……………………………………………… 169 Γξεγόξηνο VII (1073-85) ……………………………………………….. 179 Γξεγόξηνο VIIΙ (ανηίπαπαρ, 1118) …………………………………… 186 Γξεγόξηνο VIIΙ (1187) ………………………………………………….. 199 Γξεγόξηνο ΙΥ (1227-41) ………………………………………………… 205 Γξεγόξηνο Υ (1271-76) …………………………………………………. 212 Γξεγόξηνο ΥΙ (1370-78) ………………………………………………… 230 Γξεγόξηνο ΥΙI (1406-1415) …………………………………………….. 234 Γξεγόξηνο ΥΙIΙ (1572-85) ………………………………………………. 260 Γξεγόξηνο ΥΙV (1590-91) ……………………………………………… 263 Γξεγόξηνο ΥV (1621-23) ……………………………………………….. 268 Γξεγόξηνο ΥVI (1831-46) ………………………………………………. 289 Γακάζηνο Ι (366-383) … ………………………………………………… 45 Γακάζηνο II (1048) …………………………………………………… 172 Γηνλύζηνο (260-268_…………………………………………………… 33 Γηόζθνπξνο (ανηίπαπαρ, 530) ………………………………………… 64 Γόλνο (676-678) ………………………………………………………… 88 Διεπζέξηνο (175-189) …………………………………………………… 20 Δπάξηζηνο (97-105)……………………………………………………... 12 Δπγέληνο Ι (655-657) …………………………………………………… 85 Δπγέληνο II (824-827) …………………………………………………… 112 Δπγέληνο III (1145-53) ………………………………………………… 192 Δπγέληνο IV (1431-47) …………………………………………………. 237 Δπιάιηνο (ανηίπαπαρ, 418-419) ……………………………………… 50 Δπζέβηνο (310) …………………………………………………………… 39 Δπηπρηαλόο (275-283) …………………………………………………… 35 Εαραξίαο (741-752) …………………………………………………… 102 Εεθπξίλνο (199-217)……………………………………………………… 22 Εώζηκνο (417-418)……………………………………………………… 49 Θενδώξηρνο (ανηίπαπαρ, 1100) ……………………………………… 184 Θεόδωξνο (ανηίπαπαρ, 687) …………………………………………… 94 Θεόδωξνο Ι (642-649) ………………………………………………… 83 [309]

Θεόδωξνο II (897) ………………………………………………………. 132 Θενθύιαθηνο (ανηίπαπαρ;) …………………………………………… 104 Ιιάξηνο (461-468)………………………………………………………… 55 Ιλλνθέληηνο Ι (401-417) … ……………………………………………… 48 Ιλλνθέληηνο II (1130-43) ………………………………………………… 189 Ιλλνθέληηνο III (ανηίπαπαρ, 1178-80)………………………………… 195 Ιλλνθέληηνο III (1198-1216) ……………………………………………. 202 Ιλλνθέληηνο IV (1243-54) ……………………………………………….. 208 Ιλλνθέληηνο V (1276) ……………………………………………………. 213 Ιλλνθέληηνο VI (1352-62) ……………………………………………….. 228 Ιλλνθέληηνο VII (1404-1406) …………………………………………… 234 Ιλλνθέληηνο VIII (1484-92) ……………………………………………. 243 Ιλλνθέληηνο IX (1591) ………………………………………………….. 264 Ιλλνθέληηνο Υ (1644-55) ……………………………………………….. 271 Ιλλνθέληηνο ΥΙ (1686-89) ………………………………………………. 275 Ιλλνθέληηνο ΥΙI (1691-1700) …………………………………………… 277 Ιλλνθέληηνο ΥΙII (1721-24) ……………………………………………… 279 Ινύιηνο Ι (337-352) …… ………………………………………………… 43 Ινύιηνο II (1503-1513) …………………………………………………. 248 Ινύιηνο III (1550-55) …………………………………………………… 255 Ιππόιπηνο (ανηίπαπαρ, 217-236) …………………………………… 23 Ιωάλλα (πάπιζζα;) …………………………………………………… 117 Ιωάλλεο (ανηίπαπαρ, 855)…………………………………………… 115 Ιωάλλεο Ι (523-526) ……………… …………………………………… 62 Ιωάλλεο II (533-535) … ………………………………………………… 65 Ιωάλλεο III (561-574) …………………………………………………… 70 Ιωάλλεο IV (640-642) …………………………………………………… 82 Ιωάλλεο V (685-686)………………………………………………….… 92 Ιωάλλεο VI (701-705) …………………………………………………… 95 Ιωάλλεο VII (705-707) …………………………………………………… 96 Ιωάλλεο VIII (872-882) …………………………………………………. 123 Ιωάλλεο IX (898-900) ………………………………………………..…. 133 Ιωάλλεο X (914-928) …………………………………………………… 139 Ιωάλλεο ΥΙ (931-935) ………………………………………………… 143 Ιωάλλεο ΥΙI (955-963) ………………………………………………….. 148 Ιωάλλεο ΥΙII (965-972) ………………………………………………… 152 Ιωάλλεο ΥIV (983-984) ………….…………………………………….. 155 Ιωάλλεο ΥV (985-996) …………………………………………………. 156 [310]

Ιωάλλεο ΥVI (ανηίπαπαρ 997-998) ………………………………….. 157 Ιωάλλεο ΥVII (1003) …………………………………………………… 160 Ιωάλλεο ΥVIII (1004-09) ……………… ………………………………. 161 Ιωάλλεο XIX (1024-1032) ……………………………………………… 164 Ιωάλλεο XX (δεν ςπήπξε πάπαρ με αςηή ηην απίθμηζη) Ιωάλλεο XXI (1276-77) ………………………………………………. 215 Ιωάλλεο XXII (1316-34) ……………………………………………….. 225 Ιωάλλεο XΥIII (ανηίπαπαρ 1400-1415) ……………………………… 232 Ιωάλλεο XΥIII (1958-63) ……………………………………………….. 298 Ιωάλλεο-Παύινο Ι (1978) …………………………………………….. 300 Ιωάλλεο-Παύινο II (1978-2005) ……………………………………… 301 Κάηνο ή Γάηνο (283-296) ………………………………………………… 36 Κάιιηζηνο Ι ή Κάιιημηνο (217-222)………… ………………………… 23 Κάιιηζηνο II (1119-24) …………………………………………………. 187 Κάιιηζηνο III (ανηίπαπαρ, 1168-77) …………………………………. 195 Κάιιηζηνο III (1455-58) ………………………………………………… 239 Κιήκεο Ι (88-97) ……………… ………………………………………… 11 Κιήκεο II (1046-47) ……………………………………………………. 170 Κιήκεο III (ανηίπαπαρ, 1080-1100) …………………………………. 179 Κιήκεο III (1187-91) ……………………………………………………. 200 Κιήκεο IV (1265-68) ………………………………………….……… 211 Κιήκεο V (1305-14) ……………………………………………………. 224 Κιήκεο VI (1342-53) ……………………………………………………. 227 Κιήκεο VII (ανηίπαπαρ, 1378-94) …………………………………… 231 Κιήκεο VII (1523-34) ………………………………………………….. 252 Κιήκεο ΥΙII (1572-1605) ……………………………………………… 265 Κιήκεο IX (1667-69) …………………………………………………… 273 Κιήκεο Υ (1670-76) …………………………………………………….. 274 Κιήκεο ΥΙ (1700-1721) ………………………………………………… 278 Κιήκεο ΥII (1730-40) ………………………………………………….. 280 Κιήκεο ΥΙII (1758-69) ………………………………………………… 283 Κιήκεο ΥIV (1769-74) ………………………………………………… 284 Κιήηνο ή Αλάθιεηνο (76-88)…………………………………………….. 10 Κόλωλ (686-687) ………………………………………………………… 93 Κνξλήιηνο (251-253)…………………………………………………… 29 Κωλζηαληίλνο (708-715)………………………………………………… 98 Κωλζηαληίλνο II (ανηίπαπαρ, 767) ………………………………… 105 Λάλδωλ (913-914) ……………………………………………………… 138 [311]

Λαπξέληηνο (ανηίπαπαρ, 498-501) …………………………………… 60 Ληβέξηνο (352-366)……………………………………………………… 44 Λέωλ Ι ν Μέγαο (440-461)………………… …………………………… 53 Λέωλ II (682-683) ………………………………………………………… 90 Λέωλ III (795-816) ……………………………………………………… 108 Λέωλ IV (847-855)……………………………………………………… 116 Λέωλ V (903-904) ……………………………………………………… 135 Λέωλ VI (928-929) ……………………………………………………… 141 Λέωλ VII (936-939) ........................................................................ 144 Λέωλ VIII (964-965) …………………………………………………….. 151 Λέωλ IX (1049-54) ……………………………………………………… 173 Λέωλ X (1513-21) ……………………………………………………… 249 Λέωλ XΙ (1605) ………………………………………………………….. 266 Λέωλ ΥII (1823-29) …………………………………………………….. 287 Λέωλ ΥΙII (1878-1903) …………………………………………………. 292 Λίλνο (67-76)………………………………………………………………. 9 Λνύθηνο Ι (253-254)……………………… …………………………… 30 Λνύθηνο II (1144-45) ………..………………………………………… 191 Λνύθηνο III (1181-85) ………………………………………………….. 197 Μαξίλνο Ι (βλέπε Μαπηίνορ II) Μαξίλνο ΙΙ (βλέπε Μαπηίνορ IΙI) Μαξθειιίλνο (296-304) ………………………………………………… 37 Μάξθειινο Ι (308-309) …………………… …………………………… 38 Μάξθειινο II (1555) ……………………………………………………. 256 Μάξθνο (336) …………………………………………………………… 42 Μαξηίλνο Ι (649-655) …………………………………………………… 84 Μαξηίλνο II (882-884) ………………………………………………… 124 Μαξηίλνο III (942-946) ………………………………………….……… 146 Μαξηίλνο ΙV (1281-85) ………………………………………………… 217 Μαξηίλνο V (1417-31) …………………………………………………. 236 Μηιηηάδεο ή Μειρηάδεο (311-314) ……………………………………… 40 Νηθόιανο Ι ν Μέγαο (858-867) ………………………………………… 121 Νηθόιανο II (1058-61) ………………………………………………… 177 Νηθόιανο III (1277-80) …………………………………………………. 216 Νηθόιανο ΙV (1288-92) ………………………………………………… 219 Νηθόιανο V (ανηίπαπαρ, 1328-30) ………………………………..... 225 Νηθόιανο V (1447-55) …………………………………………………. 238 Ννβαηηαλόο (ανηίπαπαρ, 251) ………………………………………… 29 [312]

Ολώξηνο Ι (625-638) …………………………………………………… 80 Ολώξηνο II (ανηίπαπαρ 1061-72) …………………………………….. 178 Ολώξηνο II (1124-30) ………………………………………………… 188 Ολώξηνο III (1216-27) ………………………………………………… 204 Ολώξηνο ΙV (1285-87) ………………………………………………… 218 Οξκίζδαο (514-523) …………………………………………………… 61 Οπξβαλόο Ι (222-230)……………………… …………………………… 25 Οπξβαλόο II (1088-99) …………………………………………………. 182 Οπξβαλόο III (1185-87) ……………………………………………… 198 Οπξβαλόο ΙV (1261-64) ……………………………………………… 209 Οπξβαλόο V (1362-70) ……………………………………………….. 229 Οπξβαλόο VI (1378-89) ……………………………………………….. 231 Οπξβαλόο VII (1590) …………………………………………………… 262 Οπξβαλόο VIIΙ (1623-44) ………………………………………………. 269 Οπξζίλνο (ανηίπαπαρ, 366-367) ……..……………………………… 45 Παζράιεο (ανηίπαπαρ, 687) …………………………………………… 94 Παζράιεο (ανηίπαπαρ, 1165-68) ……………..…………………… 195 Παζράιεο Ι (817-824)………………………………………………… 111 Παζράιεο II (1099-1118) ……………………………………………… 184 Παύινο Ι (757-767) …………………………………………………… 104 Παύινο II (1464-71) ……………………………………………………. 241 Παύινο IIΙ (1534-49) …………………………………………………… 253 Παύινο ΙV (1555-59) …………………………………………………… 257 Παύινο V (1605-1621) …………………………………………………. 267 Παύινο VΙ (1963-78) ………………………………………………….. 299 Πειάγηνο Ι (556-561)…………………………………………………… 69 Πειάγηνο II (579-590) …………………………………………………… 72 Πέηξνο (32-67)……………………………………………………………… 7 Πίνο Ι (140-155) ………………………… ……………………………… 17 Πίνο II (1458-64) ……………………………………………………….. 240 Πίνο IIΙ (1503) …………………………………………………………… 247 Πίνο ΙV (1559-65) ……………………………………………………….. 258 Πίνο V (1566-72) ……………………………………………………….. 259 Πίνο VI (1775-1799) ……………………………………………………. 285 Πίνο VII (1800-1823) …………………………………………………… 286 Πίνο VIIΙ (1829-30) …………………………………………………….. 288 Πίνο IX (1846-78) ……………………………………………………… 290 Πίνο Υ (1903-1914) ……………………………………………………. 293 [313]

Πίνο ΥΙ (1922-39) ……………………………………………………… 295 Πίνο ΥII (1939-58) ………………………………………………………. 296 Πνληηαλόο (230-235) …………………………………………………… 26 Ρωκαλόο (897) …………………………………………………….…… 131 ΢αβηληαλόο (604-606) …………………………………………………… 75 ΢εβεξίλνο (640) ………………………………………………………… 81 ΢ειεζηίλνο (ή Κειεζηίλνο) Ι (442-432)………………………………… 51 ΢ειεζηίλνο II (ανηίπαπαρ, 1124) ……………………………………. 188 ΢ειεζηίλνο II (1143-44) .................................................................... 190 ΢ειεζηίλνο IIΙ (1191-98) ……………………………………………… 201 ΢ειεζηίλνο ΙV (1241) ………………………………………………….. 207 ΢ειεζηίλνο V (1294) ……………………………………………………. 220 ΢έξγηνο Ι (678-701)……………………………………………………… 94 ΢έξγηνο II (844-847) …………………………………………………… 115 ΢έξγηνο IIΙ (904-911) ……………………………………………………. 136 ΢έξγηνο ΙV (1009-12) …………………………………………………… 162 ΢ηιβέξηνο (536-537) ……………………………………………………… 67 ΢ηιβέζηξνο Ι (314-335) ………………… ……………………………… 41 ΢ηιβέζηξνο II (999-1003) ………………………………………………. 158 ΢ηιβέζηξνο IIΙ (1045) ………………………………………………….. 167 ΢ηιβέζηξνο ΙV (ανηίπαπαρ, 1105-1111) ……………………………. 184 ΢ηκπιίθηνο (468-483)…………………………………………………… 56 ΢ίμηνο Ι (105-115) ……………………… ……………………………… 14 ΢ίμηνο II (257-258) …… ………………………………………………… 32 ΢ίμηνο IIΙ (422-440) ……………………………………………………… 52 ΢ίμηνο ΙV (1471-84) …………………………………….……………… 242 ΢ίμηνο V (1585-90) …………………..…………………………………. 261 ΢ηξίθηνο (384-399) ……………………………………………………… 46 ΢ηζίληνο (708) …………………………………………………………… 97 ΢ηέθαλνο Ι (254-257) …… ……………………………………………… 31 ΢ηέθαλνο (II) δελ ρεηξνηνλήζεθε (752) …………...………………… 102 ΢ηέθαλνο II ή IIΙ (752-757) …………………………………………… 103 ΢ηέθαλνο IIΙ ή IV (767-772) …………………………………………… 105 ΢ηέθαλνο ΙV (816-817) ………………………………………………… 110 ΢ηέθαλνο V (885-891) ………………………………………………… 126 ΢ηέθαλνο VI (896-897)………………………………………………… 130 ΢ηέθαλνο VII (929-931) ………………………….…………………….. 142 ΢ηέθαλνο VIII (939-942) ……………………………………………… 145 [314]

΢ηέθαλνο IX (1057-58) …………………………………………………. 176 ΢ύκκαρνο (498-514)……………………………………………………. 60 ΢ωηήξ (166-175) ………………………………………………………… 19 Σειεζθόξνο (125-135)…………………………………………………… 15 Τγίλνο (136-140)………………………………………………………… 16 Φαβηαλόο (236-250) …………………………………………………...… 28 Φειίμ Ι (269-274) ………… ……………………………………………… 34 Φειίμ II (ανηίπαπαρ, 355-365) ……… ………………………………… 44 Φειίμ III ή II (483-492)........................................................................ 57 Φειίμ IV ή III (526-530).........................................................................63 Φειίμ V (ανηίπαπαρ, 1439-49) ……………………………………… 237 Φίιηππνο (ανηίπαπαρ, 768) ……… ………………………………….. 105 Φόξκνδνο (891-896) …………………………………………………… 127 Φξαγθίζθνο (2013- ) ………………………………………………… 305 Υξηζηόθνξνο (ανηίπαπαρ, 903-904) ………………………………… 135

[315]