MARLOU VAN RHIJN
De loopbaan van de jonge Van Rhijn (22 jaar) lijkt voorbij als ze in 2009 besluit te stoppen met topzwemmen. Ze vindt het niet meer leuk. En na jaren van trainingskampen verlaat de in Purmerend geboren sportster de chloorlucht. Ze wil nog wel sporten, maar niet meer zo vaak. Totdat atletiekcoach Guido Bonsen belt: “Ken je Oscar Pistorius?” Om er vervolgens fijntjes aan toe te voegen dat Van Rhijn exact dezelfde handicap heeft als de wereldberoemde -en inmiddels in opspraak geraakte- Zuid-Afrikaan en daardoor uitermate geschikt is als paralympisch hardloopster. Ondanks de wat boude uitspraak besluit Van Rhijn op het aanbod in te gaan om mee te trainen bij de paralympische atletiekploeg. Het bleek achteraf slechts het optakelen van een achtbaankarretje, want niet veel later stond het leven van de Noord-Hollandse op zijn kop.
toen stond ze daar, met blades!” En dat is geen verhaal, want ik lag daar nooit zonder benen, ik heb geen tragisch ziekenhuisverhaal. Ik leef al sinds mijn geboorte zonder onderbenen, ben het gewend. En dat ik geen tranentrekkend verhaal heb, wil ik best vertellen, maar sommigen willen dat niet horen. Die zoeken naar iets dramatisch. Na Londen werd ik ook veel gevraagd voor praatjes. Maar ik wist niet zo goed wat ik moest vertellen. Want ik kon mijn atletiekverhaal wel vertellen, maar je merkte dat mensen het verhaal van daarvóór wilden weten. Maar dat was zwemmen, en dat bedoelden ze niet. Ballet, ook nog gedaan, maar ook dat zochten ze niet. In mijn verhaal moet de sport atletiek centraal staan. Een verhaal over snelheid en hardlopen. Als je naar mij kijkt, moet je een topsporter zien, een atleet. En niet een zielig meisje dat toevallig sport.” Aan de perceptie van de kijker valt dus nog wat te veranderen. Is dat iets dat jij als sportboegbeeld wil bereiken? “Ik vind het belangrijk dat er een ander soort stroom komt binnen de paralympische sport. Je hebt mensen die nu eenmaal zo geboren zijn, maar daarnaast bijvoorbeeld heel goed kunnen basketballen. En dan moet het, vind ik, over het basketbal gaan en niet over het zielige verhaal achter de sporter. Ik wil dat mensen de paralympische sport zien als iets vets. Tijdens de Paralympische Spelen in Londen was er een jongetje die een piraat in een stripboek aanzag voor een paralympische atleet. Kijk, dat is tof! En natuurlijk zijn ‘wij’ anders, maar anders mag.
Verscholen tussen een clubje collega’s en de atletiekbondscoach zit Van Rhijn aan de lunch in het nieuwe trainingscentrum de Arnhemhal op het bosrijke Papendal. De Noord-Hollandse trainde daar tot deze zomer, maar traint momenteel in een valide team bij Purcy Marte van STAP Purmerend. De Noord-Hollandse is hier vaker dan thuis in Purmerend. Met een bezweet voorhoofd van de zojuist afgeronde training en een glas fruitsap omklemd door haar handen daalt ze neer op een stoel. Klaar om haar eigen mysterie op te lossen, om haar verrassende ambities in de retail te ontvouwen en om te vertellen over het verhaal dat ze niet kan vertellen… Sinds de zomer van 2012 ben je een bekende sporter, word je bijgestaan door sportmarketingbureau Triple Double en ben je –zeker na het stoppen van Esther Vergeer- hét boegbeeld van de paralympische sport in Nederland. Hoe ga je om met die plotselinge aandacht? “In Londen zei Bob (van Oosterhout, eigenaar Triple Double, red.) tegen mijn coach dat hij geïnteresseerd was in een samenwerking
36
MARLOU VAN RHIJN
met mij. Hij dacht namelijk dat ik wel wat commerciële aanvragen zou krijgen. Ik dacht: “Ach, dat zal wel meevallen”, ik leefde immers in een bubbel daar in Londen. Toen ik thuiskwam bleek mijn mailbox inderdaad ontploft. Ik had het in het vliegtuig overigens al door. Met de paralympische ploeg hadden we een eigen vliegtuig en boven in de lucht sloeg ik de Nederlandse kranten open en tot mijn verbijstering zag ik in iedere krant mijn foto staan. Dat vond ik heel raar. Eigenlijk besefte ik toen, hoog in de lucht, pas wat er was gebeurd. De roem heeft twee kanten. Zo word ik op straat nooit herkend, zelfs jij liep me zojuist straal voorbij. Maar met blades aan herkennen mensen me. Dat is wel dubbel. Als ik op blades sta, ben ik de Blade Babe en als dat niet zo is, hebben mensen geen idee. Dat heeft ook wel iets fijns.” Door al die aandacht zal je ook wel veel naar je handicap gevraagd worden. Vind je dat vervelend? “Ik had een keer een interview met iemand die echt uit was op een krachtverhaal. Zo’n verhaal van: “O, daar lag ze, zonder benen. En
Het is te gek voor woorden dat mensen het verhaal áchter jouw sportsucces interessanter vinden. Er zijn namelijk weinig sportverhalen die zo absurd zijn als de jouwe. Hoe verklaar je het dat je na anderhalf jaar trainen al de snelste vrouw op blades van de wereld bent? “Haha, tja, dat heb ik mezelf ook wel eens afgevraagd. Het is een raar verhaal. Hoe kan je in zo’n korte periode al zo hard gaan? Maar ik kan het moeilijk verklaren.” Laten we toch een poging doen. “Oké! Ik had de mazzel dat ik direct in het atletiekteam belandde en alle faciliteiten kreeg op Papendal. Daarnaast heb ik echt de beste coach die er is. Het is een beetje een rare man, zie zijn eerste telefoongesprek –“Je hebt de ideale handicap”, maar hij is wel steengoed. Met topsporten was ik ook al bekend. Ik zwom al vanaf mijn twaalfde, had veel trainingskampen meegemaakt en had al eens meegedaan aan een WK. Guido vertelde me ook ooit eens een treffende anekdote over één van mijn eerste trainingen. We stonden op Papendal in de starthouding voor een wedstrijdje op de training, terwijl ik mijn haar nog aan het doen was.
“IK BEN NIET EEN ZIELIG MEISJE DAT TOEVALLIG SPORT” Toen het startschot klonk, bleek ik toch als eerste weg te zijn. Verder pik ik dingen snel op, dus kan ik in korte tijd veel leren. Daarnaast had ik ook de mazzel dat álles goed ging. Zo raakte ik niet geblesseerd, terwijl dat wel vaak gebeurt met beginners. Mijn titel in Londen zal vermoedelijk een combinatie zijn van dat alles, maar of het verhaal daarmee logisch is, is een tweede.” Los van je status als topsporter heb je ook een status als student. Hoe is die precies? (Grinnikend) Uhm, ik studeer nu al best een tijdje, vijf jaar. Of wacht, misschien is dit al mijn zesde jaar. Al goed, ik denk erover na om nu eens af te studeren. Ik ben op basis van mijn zwemcarrière toegelaten op de Cruyff University. In 2012 heb ik de studie stopgezet, omdat ik al mijn energie moest steken in atletiek. Maar nu zit ik in de afstuderende fase. En hoe kan het ook anders, mijn afstudeerproject gaat over blades. Ik wil ze voor iedereen betaalbaar maken.” Je wilt na je loopbaan óp blades de wereld veroveren mét blades? “Zo ongeveer. Blades zijn heel erg duur, zo’n zesduizend euro per stuk. Ik vertel allerlei kinderen die iets soortgelijks hebben als ik dat ze moeten gaan rennen. Maar dat is eigenlijk achterlijk. Want waar haal je die blades vandaan? Ik ben nu op zoek naar een manier waarmee je blades gewoon tot normaal sportmiddel kan maken. Dus net zoals je een tennisracket of hockeystick in de winkel koopt, moet je ook blades kunnen kopen. Dat wil ik op de markt zetten en na mijn studie wil ik daar ook echt mee verder. Dus: Mensen, kom atletiek doen, ik zorg voor blades!” Op diezelfde blades wil je eerst nog Rio de Janeiro veroveren in 2016, zo lijkt me. Hoeveel gouden medailles mogen we dit keer verwachten? “De afgelopen periode hebben we veel gewerkt aan mijn kracht. Het doel daarvan is dat ik vaker dan eens heel snel kan rennen. Of ik ook direct sneller ben geworden, moet dus nog blijken. Erg spannend dus. Daarnaast ben ik bezig met de 400 meter. In Rio wil ik dan ook drie afstanden lopen: 100, 200 en 400 meter. En ik ga voor drie keer goud.”
MARLOU VAN RHIJN
37