zenuwachtig te lachen omdat ze kennis missen. Een ander erfgoed dat we als Nederlanders hebben is het vermogen om altijd met elkaar te overleggen. Het poldermodel noemen we het nu, maar het idee is al eeuwen oud. Die onderhandelingscultuur zit nu nog steeds in onze genen en bepaalt wie we zijn. Vanuit een historisch besef kun je veel beter openstaan voor de buitenwereld. Je voelt je niet zo snel bedreigd als je weet wie je bent. Als mensen iets niet kennen of herkennen schoppen ze er maar tegenaan. Soms heb je de moed nodig om je eigen vooronderstellingen te onderzoeken. Descartes sloot zichzelf in een donkere kamer op en ging kijken wat hij van zijn opvoeding van de Jezuïten geleerd had. Hij kwam tot het besef dat hij veel voor waar had aangenomen puur en alleen op grond van autoriteit. Cogito ergo sum (Ik denk, dus ik ben) bleek bij nadere beschouwing zijn enige waarheid te zijn.” Wat zou je willen zeggen tegen minister Plaskerk over het onderwijsbeleid in Nederland? “Ik zou de herwaardering van de docent willen bepleiten. Een goede docent leidt zijn studenten aan de hand mee. Studenten hebben nu veel te veel keuzes, wat juist tot heel veel verwarring bij hen leidt. Ik geloof meer in het Amerikaanse model, waar je kiest voor een bepaalde universiteit. Vervolgens ga je dan pas bepalen welke richting je uit wilt. Je hoeft zogezegd niet meteen kleur te bekennen.” Wat is een ommekeer voor je geweest in je carrière? “Er zijn verschillende momenten geweest, maar ik kan me één moment heel goed voor de geest halen. Ik zat in de trein en was op weg naar een sollicitatie voor een hoogleraarpositie hier in Nederland. Ik bedacht toen een titel voor mijn onderzoek: ‘The value of culture’. Dat idee ontstond heel spontaan, maar het heeft mijn visie in de jaren erna bepaald. Het heeft richting gegeven aan mijn onderzoek.” Hoe zou je jezelf omschrijven? “Ik ben gericht op het gesprek. De interactie met anderen stimuleert me altijd het meeste. Ik leer veel van onderzoekende gesprekken. Gisterenavond had ik nog een discussie over de arrogantie van de goedheid. Dat soort gesprekken maken je ervan bewust waarmee je bezig bent.” Bedoel je dan het belerende aspect in de arrogantie van goedheid?
Tekst: mr. drs. Yvonne Douwes-Floor Fotografie: Enith Stenhuys
“Het gevaarlijke is, wat ik altijd doe, is dat je inderdaad belerend wordt. Dat is een misvatting, maar wel heel verleidelijk.”