1
/ Μάρτιος 2010
Μηνιαία εφημερίδα του Συλλόγου Για την Ανδρική και Πατρική Αξιοπρέπεια - ΣΥ.Γ.Α.Π.Α. / ΑΡΙΘ. ΦΥΛΛΟΥ 6 / ΜΑΡΤΙΟΣ 2010
Η διαδικασία του διαζυγίου στην Ελλάδα, δικαιώματα του πατέρα. Αποτελέσματα Παιδείας και Πολιτισμού στην νεο-ελληνική κοινωνία. Νίκου Μαρκάτου, Καθηγητή Ε.Μ.Π. πρ. Πρύτανη, ομιλία στο ξενοδοχείο Αλέξανδρος Φίλες και φίλοι,
Στις 17 και 18 Απριλίου 2010 διοργανώνεται διεθνής συνάντηση όπου θα αναγνωσθούν και ταξινομηθούν όλοι οι νόμοι και διεθνείς συμβάσεις για τα δικαιώματα του παιδιού, στη Δράμα. Θα πραγματοποιηθούν ομιλίες από τον Συνήγορο του παιδιού - του πολίτη και από εισαγγελείς ανηλίκων και άλλους φορείς. Έχουν προσκληθεί και θα συμμετάσχουν οργανώσεις από όλο τον κόσμο. Τέτοιου είδους συνάντηση γίνεται για δεύτερη φορά παγκόσμια μετά πο αυτήν του langeac το 1999. Μετά την ημερομηνία αυτή έγιναν αρκετές βελτιώσεις στους νόμους ευρωπαϊκών χωρών σε θέματα οικογενειακού δικαίου. Αποτελεί κάτι σαν τη συνταγματική κατοχύρωση των δικαιωμάτων των παιδιών και ιδίως αυτών των διαζυγίων. Στο langeac συμμετείχαν εκπρόσωποι από Γαλλία, Μ. Βρετανία, Γερμανία, Ολλανδία, Βέλγιο, Αυστραλία και ΗΠΑ. Στη Δράμα έχουν δηλώσει συμμετοχή από Καναδά, Αυστραλία, ΗΠΑ, και πολλές ευρωπαϊκές χώρες.
Η ταπεινότητα μου δεν είναι αρμόδια να χειριστεί επιστημονικά το θέμα της ημερίδας και έτσι περιορίζομαι σε κάποιες σκόρπιες σκέψεις και εμπειρίες υπό μορφή χαιρετισμού και υποστήριξης των εργασιών σας. Τα τελευταία χρόνια, όλο και πιο συχνά, όλο και πιο σταθερά επιχειρείται με την συμβολή των φορέων της Πολιτείας(δικαστικοί και εισαγγελικοί λειτουργοί, ιατροί, κοινωνικοί λειτουργοί κλπ), προσπάθεια άνισης μεταχείρισης των γονέων έναντι των παιδιών τους, παρακαγκωνισμού και μείωσης της συμβολής τους Πατέρα στην Οικογένεια. Επιπλέον καλλιεργείται νοοτροπία υποκατάστασης του Πατρικού προτύπου, από άλλα πρότυπα που ζουν και διακινούνται στο χώρο διαβίωσης των παιδιών, μετά τον χωρισμό του ζευγαριού. Η ελληνική νομοθεσία ενταγμένη σε ένα γενικότερο πλαίσιο ανισοτήτων, αλλά κυρίως ο τρόπος που αυτή ερμηνεύεται και ασκείται δημιουργούν σοβαρό πρόβλημα στην νεοελληνική Παιδεία και στον Πολιτισμό δηλαδή στην κοινωνία. Οι ρόλοι των γονέων έχουν εξελιχθεί , ο πατέρας ασχολείται με τα παιδιά του αν όχι περισσότερο, τουλάχιστον εξ’ ίσου με τη μητέρα. Η ένταξη της γυναίκας-μητέρας στην παραγωγική διαδικασία ήρε τον αποκλειστικό της ρόλο ως γυναίκα-μητέρα. Τα εργασιακά, κοινωνικά και οικογενειακά δικαιώματα της μητέρας δεν συμπορεύτηκαν με ίδια το πατέρα-άνδρα. Στο όνομα της ισότητας δημιουργήθηκαν ανισότητες με αρνητικό τελικό αποδέκτη τον πατέρα, αλλά και κυρίως το παιδί και τους νέους. Σήμερα, παραβιάζονται βασικά δικαιώματα του παιδιού και του πατέρα-άνδρα και παρεμποδίζεται ο γονεϊκός ρόλος του πατέρα. Η αποστέρηση και αποκοπή των παιδιών από τον πατέρα τους, δημιουργεί κρίση ταυτότητας, αλλοιώσεις συμπεριφοράς, που προκαλεί η βίαια καταπίεση του συναισθήματος, και η διαγραφή της ανάγκης τους για οικειότητα, αγάπη και προστασία, που κάθε παιδί αποζητά και δικαιούται από τους γονείς του. Είναι δεδομένο ότι τα παιδία έχουν ανάγκη αλλά και (η συνέχεια στη σελ. 3)
2
/ Μάρτιος 2010
Η Βία στην οικογένεια Με αφορμή τον απολογισμό της πρώτης διετίας (2004 - 2006) δραστηριοτήτων του ΣΥ.Γ.Α.Π.Α., παρουσιάζουμε έρευνες, δημοσιεύσεις και άλλα στοιχεία που η πολιτεία πρέπει να λάβει υπόψη της: Έγιναν έξι επιστημονικές ημερίδες και τρεις εκδηλώσεις λόγου με δημοσίευση σε βιβλία των συμπερασμάτων. Για το άρθρο 21 του συντάγματος και για την αναθεώρηση του Οικογενειακού Δικαίου ενδιαφέρθηκαν επιτροπές της Βουλής. Το κέντρο μελετών ΣΥ.Γ.Α.Π.Α. συνεργάζεται με πτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές. Για λογαριασμό του συλλόγου δημιουργήθηκε τηλεοπτική παραγωγή που σκοπό έχει την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας και ιδιαίτερα των γονέων για τις συνέπειες των διαζυγίων στα παιδιά. Στην Ελλάδα υπάρχουν 1.000.000 παιδιά χωρισμένων και είναι γνωστό ότι χωρίζουν το 50% των ζευγαριών. Στην παραγωγή συμμετέχουν: ο παραγωγός Κοτζιάς Γ. και οι ηθοποιοί Βούρος Γ., Σολωμού Μ., Χρανιώτης Γ., Τουμασάτου Μ. και Τσάβαλου Κ. Ο ΣΥ.Γ.Α.Π.Α. έκανε παρέμβαση στην Ευρωπαϊκή επιτροπή ισότητας CΕDAW για την παραβίαση των δικα ι ω μ ά τ ω ν ισότητας των πατεράδ ων ενώπιον των ΤΟΥ Η Τ Ρ ΙΟ Γ ελληνικών Η : Α δικαστηρίων. Ρ ΠΑΤΕ Συμμετέ2010 20 ΙΟΥΝΙΟΥ χουμε στο διεθνές δίκτυο Κυριακή οργανισμών (κάθε Τρίτη του Ιούνη) R.A.D.A.R. που αφορά στην ενδοοικογενειακή βία. Το Δεκέμβριο 2007 διοργανώνουμε διεθνές συνέδριο. Οργανώσαμε δίκτυο εθελοντών και συμβούλια Νομών σε όλη την Ελλάδα. Παρουσιάσαμε το θέμα της προστασίας των παιδιών των διαζυγίων σε 150 έντυπες δημοσιεύσεις, σε 60 ραδιοφωνικές και 50 τηλεοπτικές εκπομπές. Πληροφορίες για τον σύλλογο στην ιστοσελίδα www.sos-sygapa.eu και στην Αινιάνος 8, Πεδίον του Άρεως (Αθήνα) και Φράγκων 19 (Θεσσαλονίκη). Τηλέφωνα : 210.64.11.977, 2310. 52.42.85.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ
ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΡΕΥΝΕΣ Τα παιδιά που μεγάλωσαν σε οικογένειες όπου δεν ήταν παρών ο βιολογικός πατέρας (για λόγους άλλους, εκτός θανάτου) αποτελούν: Υπουργείο Υγείας & Ανθρώπινων Υπηρεσιών ΗΠΑ • Το 63% των αυτοκτονιών εφήβων • Το 71% των εγκύων εφήβων. Υπουργείο Δικαιοσύνης ΗΠΑ, Σεπτέμβριος 1988 • Το 90% όλων των αστέγων παιδιών και παιδιών που έχουν εγκαταλείψει τα σπίτια τους.
•
• •
• • •
• • •
•
Το 70% των ανηλίκων στα κρατικά αναμορφωτήρια. Ποινική Δικαιοσύνη & Συμπεριφορά, τεύχος 14, 1978, ΗΠΑ Το 85% όλων των παιδιών με συμπεριφορές διαταραχές. (Κέντρο για τον Έλεγχο Ασθενειών). Το 80% των βιαστών, που κίνητρο της τέλεση του εγκλήματος ήταν ο θυμός ενάντια στην κοινωνία. Επιπλέον αναφορές Το 71% των μαθητών που εγκαταλείπουν το Γυμνάσιο. (Εθνική Έκθεση Ένωσης Γυμνασιαρχών). Το 75% όλων των εφήβων στα Κέντρα Απεξάρτησης. (Ουράνια τόξα για όλα τα παιδιά του Θεού) Το 85% όλων των εγκλείστων εφήβων στις φυλακές. (Fulton Co., Πολιτείες Γεωργίας, Τέξας - ΗΠΑ 1992) Η επίδοση στο σχολείο των αγοριών επηρεάζεται αρνητικά από την απουσία του πατέρα (Hetherington και άλλοι,1983). Στα κορίτσια, η μακρόχρονη απουσία του πατέρα αυξάνει τις πιθανότητες να καταλήξει και ο δικός τους γάμος σε διαζύγιο και είναι πιο εύκολο να αποδεχτούν έναν βίαιο άντρα κατά την διάρκεια του γάμου τους (McLanahan,Bampuss,1988), είναι πιθανότερο να γίνουν ανήλικες μητέρες, να έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, καθώς και έλλειψη κινήτρων για ακαδημαϊκή μόρφωση (Griffin,1998). Οι μοναχομητέρες βασίζονται περισσότερο στην σωματική τιμωρία για να συνετίσουν τα παιδιά τους -και των δύο φύλων - σε σχέση με όσες μητέρες μοιράζονται τις ευθύνες με τον πατέρα και μετά το διαζύγιο (McLoyd και λοιποί, 1994). ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΒΙΑ: ΕΛΒΕΤΙΚΟ ΠΟΡΙΣΜΑ ( ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΙΣΟΤΗΤΑΣ ΒΕΡΝΗΣ) ΤΙΤΛΟΣ: ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΒΙΑ: Μύθοι και Πραγματικότητες
Η ενδο-οικογενειακή βία δεν είναι ίδιον του άνδρα.
ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΒΙΑΣ ΣΕ 4 ΕΛΒΕΤΙΚΑ ΚΑΝΤΟΝΙΑ
βία γυναικών βία ανδρών Βέρνη 11% 12% Σεν Γκαλ 20% 18% Απενζέλ ΑΡ 10% 7% Ζυρίχη 12% 20% (συμπεριλαμβανομένων και των ομοφιλόφυλων ζευγαριών)
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Μετρήσεις, Στατιστικά στοιχεία Από τις 20.000 περιπτώσεις αιτημάτων που απευθύνθηκαν στο ΣΥ.Γ.Α.Π.Α. (2007), σχεδόν όλα (100%) μας ομολόγησαν ψυχολογική βία προς τους ίδιους (άνδρες-γυναίκες) και 99% προς τα παιδιά. Μόνο 814 δέχθηκαν να απαντήσουν σε ερωτηματολόγιο.
•
• •
•
• •
•
Από αυτούς, 60% δήλωσαν σωματική βία κατά των ίδιων και 40% κατά των παιδιών τους. 100% δήλωσαν ψυχολογική βία συνολικά. 92% αφορούσε πατεράδες & συγγενικό τους περιβάλλον και το υπόλοιπο 8% αφορούσε μητέρες χωρισμένες. Σε 78% των περιπτώσεων τα παιδιά έχουν υποστεί αποξένωση με κατηγορίες κατά του πατέρα για κακοποίηση και περίπου τα μισά από αυτά για σεξουαλική κακοποίηση. Σε 82% των περιπτώσεων υπάρχει ψυχολογική-ψυχιατρική παρακολούθηση των γονέων και σε 55% παρακολούθηση των παιδιών. Οι περιπτώσεις αφορούν διαζύγια της προηγούμενης πενταετίας. Στις περιπτώσεις όπου πέρασε η πενταετία, αυξάνεται ο αριθμός των γυναικών που επιδιώκουν συναίνεση με τον τέως σύντροφό τους και επιδιώκουν επαφή με τον σύλλογό μας. Σε αυτές τις περιπτώσεις, όλοι (100%) ρίχνουν το σφάλμα στο τρίτο άτομο και στους δικηγόρους. Σε 92% των περιπτώσεων, το διαζύγιο ζητά η γυναίκα και σε όλες τις περιπτώσεις
Μηνιαία εφημερίδα του Συλλόγου για την Ανδρική και Πατρική Αξιοπρέπεια - ΣΥ.γ.Α.Π.Α. ιδιΟκΤΗΤΗΣ: ΣΥ.Γ.Α.Π.Α. ΕκδΟΤΗΣ: ΣΥ.Γ.Α.Π.Α. Φράγκων 19, Θεσσαλονίκη, τηλ. 2310 524285, fax 2310 524319 κιν. 6942989785 www.sos-sygapa.eu goneas2010@gmail.com goneas2005@yahoogroups.com ΣΥνδΡΟΜΕΣ: Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος 213/480139-35 ΕΠιΜΕΛΕιΑ ΕκδΟΣΗΣ: Νίκος Σπιτάλας spitalas@yahoo.gr ΣΕΛιδΟΠΟιΗΣΗ - ΕκΤΥΠΩΣΗ:
Χ. ΑΡΤΕΜΙΑΔΗΣ - ΑΦΟΙ ΒΡΟΧΙΔΗ Ο.Ε. Δημιουργικό: Π. Διονυσίου 21, τηλ. 25210 47212, e-mail: artstudio@drama.gr Τυπογραφείο: 1ης Iουλίου 92, τηλ. 25210 27001
3
/ Μάρτιος 2010
• • • •
υπάρχει θέμα διατροφής με αντάλλαγμα τον χρόνο επικοινωνίας με τον πατέρα. Σε 0,4% δόθηκε επιμέλεια σε πατέρα. Παιδιά εκτός γάμου είναι σε ποσοστό 12%. Παιδιά από αλλοδαπή μητέρα που έφυγαν στο εξωτερικό μαζί της, είναι 18%. Δηλώθηκαν 2% εξαφανίσεων παιδιών με πατέρα και καταγγέλθηκαν ως απαγωγές γενικά για υπέρβαση του χρόνου επικοινωνίας με τον πατέρα σε ποσοστό 11%.
ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ, ΔΙΑΖΕΥΓΜΕΝΟΙ ΠΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΑΝ ΣΕ % Περιοχή Λεκανοπεδίου Πελοπόννησος Α. Μακεδονία-Θράκη Υπόλοιπη Μακεδονία Κεντρική Ελλάδα Δυτική Ελλάδα Νησιά Ιονίου Κρήτη Νησιά του Αιγαίου Δωδεκάνησα
31 6 13 18 9 6 5 3 4 5
(συνέχεια από τη σελ 1)
δικαίωμα συνεχούς επαφής με τους δύο γονείς. Δεν υπάρχουν γενικά εκ γενετής χαρακτηριστικά που διαφοροποιούν τον άνδρα από τη γυναίκα όσον αφορά την εκτέλεση του ρόλου ως γονέα τουλάχιστον μετά την βρεφική ηλικία Η ανυπαρξία των κοινωνικών υπηρεσιών στην δικαστική διευθέτηση του θέματος όπου τελείως αντιεπιστημονικά με τρόπο που ντροπιάζει το σύγχρονο ελληνικό κράτος τα παιδία, την ψυχοσυναισθηματική τους ισορροπία, αλλά και την ψυχολογική σταθερότητα και εξέλιξη του άνδρα πατέρα αφήνουν πραγματικά αδιάφορους τους σημερινούς αρμόδιους ‘αναρμόδιους φορείς’ κατά τρόπο σκανδαλώδη και οι παρενέργειες του γεγονότος αυτού πλήττουν την κοινωνία σε θεμελιώδη για την επιβίωση και εξέλιξη της τομείς. Δημιουργείται μια κοινωνική παθολογία που δυστυχώς τα αποτελέσματα της θα φανούν τα επόμενα χρόνια. Μια σημαντική, παρατήρηση είναι ότι στη σύγχρονη αστική οικογένεια η επιρροή των συγγενών μειώνεται ολοένα και περισσότερο, ενώ οι παλαιές οικογενειακές αξίες δεν ακολουθούνται όπως παλαιότερα. Παρότι σε αρκετές περιπτώσεις αυτό είναι θετικό, οι δεσμοί είναι γενικά πιο χαλαροί και οι οικογένειες οδηγούνται με σαφώς μεγαλύτερη ευκολία στο διαζύγιο», λέει η καθηγήτρια κ.Θεοδωροπούλου. Η νομοθεσία και η πρακτική στη χώρα μας, αποτελούν κίνητρο για την αύξηση των διαζυγίων διότι είναι δεδομένη η ανάθεση της επιμέλειας στη γυναίκα και η επιδίκαση παχυλής διατροφής στον άνδρα που τον εξουθενώνει και του δημιουργεί ανισορροπία στη ζωή του. Όλα αυτά αποτελούν αρνητικό δίδαγμα στους νέους για σύναψη γάμου. Η τεράστια αύξηση του αριθμού των διαζυγίων οδη-
Στοιχεία από το «Χαμόγελο του Παιδιού»
ΕΡΕΥΝΑ ΑΠΟ ΤΟ ΧΑΜΟΓΕΛΟ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ
ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ ΠΑΙΔΙΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΕΤΗ 2005 - 2006 (πίνακας – διάγραμμα σε σχέση θύματος – θύτη)
γεί σε συνεπακόλουθες αλλαγές στη δομή της οικογένειας. «Η μεγάλη αύξηση των νοικοκυριών που έχουν ως αρχηγό γυναίκα, όπως παρουσιάζεται στις επίσημες στατιστικές, κατ’ αρχήν αντικατοπτρίζει ουσιαστικά το μεγάλο ποσοστό διάλυσης των γάμων», εξηγεί η κοινωνιολόγος-ερευνήτρια στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών κ.Αφροδίτη Τεπέρογλου. «Σύμφωνα με έρευνες, οι άγαμες μητέρες έχουν επίσης αυξηθεί, παραμένουν όμως πολύ μικρό κομμάτι του πληθυσμού». Πάνω από 1 εκατομμύριο δηλώθηκαν στην εφορία το 2001 οικογένειες με αρχηγό γυναίκα. Η απόδοση της επιμέλειας στην Ελλάδα ταυτίζεται με αφαίρεση της γονικής μέριμνας από τον πατέρα. Αυτό συνεπάγεται ότι ο πατέρας δεν μπορεί να ασχοληθεί με την Παιδεία, υγεία και ψυχαγωγία του παιδιού του. Η παραβατικότητα στους ανήλικες αυξάνει, όπως διαπιστώνεται καθημερινά και η εκπαίδευση των νέων γίνεται μόνο από ένα γονέα με πολλούς δισταγμούς από τους δάσκαλους, καθηγητές και παιδαγωγούς. Τι παιδαγωγική εξάλλου μπορεί να ασκήσει ένας ξένος όταν αυτή γίνεται με παράδοξο τρόπο από την οικογένεια. Όσο και να προσπαθεί ο ένας γονέας, μόνος δεν μπορεί να αντικαταστήσει και τους δύο. Τα πρότυπα είναι διαφορετικά και πρέπει να υπάρχουν και τα δύο. Οι επιδόσεις στο σχολείο είναι γενικά χαμηλές και σε αυτό συνέβαλε και το παρόν καθεστώς που αποβάλει τον πατέρα με δικαστικές αποφάσεις. Η ελληνική κοινωνία και οικογένεια δεν ήταν έτοιμη ούτε έχει παραδόσεις που να επιτρέπουν ένα τέτοιο σύστημα μονογονεϊκής οικογένειας. Τα αμερικανικά-δυτικοευρωπαϊκά πρότυπα δεν συνάδουν, καλώς ή κακώς, με τα ελληνικά ήθη, έθιμα και πρότυπα. Η ευθεία αντιγραφή τους μόνο αρνητικές επιπτώσεις μπορεί να έχει. Αυτό αποδείχθηκε στο θέμα της Παιδείας. Ούτε οι δομές υπάρχουν, ούτε η ωριμότητα, ούτε οι σταθεροί δεσμοί και κοινωνικές υπηρεσίες. Το παράδειγμα της Βέροιας μας νουθετεί. Το θέμα Παιδείας του νέο-έλληνα/δας είναι σημαντικό ακόμα και για την πρόοδο της χώρας μας σε όλους τους τομείς. Δεν υπάρχει Παιδεία σε θέματα σχέσεων,γάμου, προτύπων. Πως να υπάρχει στα θέματα διαζυγίου και ψυχοσωματικής ανάπτυξης των παιδιών? Πως θα γαλουχηθεί η κοινωνία και η νεολαία με τα πρότυπα της τηλεόρασης,ομοφυλοφίλων, εγκληματικότητας και παράλογου νομικού συστήματος? Κάποια δικόγραφα που παράγονται σε θέματα οικογε-
ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΑΙΔΙΩΝ ΙΔΙΟΤΗΤΑ Σε αριθμούς Σε ποσοστά (%) 2005 2006 2005 2006 Γονείς (και οι δυο) 103 29 35 Μητέρα (μόνο) 122 35 37 Πατέρας (μόνο) 81 23 18 Άλλο 45 13 10 Σύνολο 351 873 100 % 100% νειακού δικαίου αποτελούν παραδείγματα έλλειψης κοινωνικού και νομικού πολιτισμού. Το περιεχόμενο τους που αφορά διαζύγια,επιμέλεια,γονική μέριμνα, επικοινωνία, διατροφή κτλ θίγουν όχι μόνο την αξιοπρέπεια των ατόμων αλλά δίνουν και το προφίλ της νεοελληνικής δικαιοσύνης και κοινωνίας. Στο όλο κύκλωμα εμπλέκονται και κάποιοι δικηγόροι οι οποίοι τρέφονται, κυριολεκτικά ως όρνεα, από τις σάρκες πεθαμένων σχέσεων, και επιτρέπουν να εξέρχονται των γραφείων τους δικόγραφα με απερίγραπτα χυδαίους και ψευδείς ισχυρισμούς, τους οποίους καλούνται να στηρίξουν εν συνεχεία στο ακροατήριο τις περισσότερες φορές συγγενείς των εναγουσών ή εναγόμενων μητέρων. Και κάποιοι δικαστές κανένα δεν έχουν ενδοιασμό να δεχθούν ως αληθή τα ψεύδη έστω και προφανή προκειμένου να υποστηρίξουν την γυναίκα. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι και πολλές γυναίκες/ μητέρες υποφέρουν από ασυνείδητους πατέρες, που για κάποιο λόγο και με πολλές προφάσεις όχι μόνο αρνούνται να φροντίσουν τα παιδία τους προσωπικά, αλλά και δεν πληρώνουν δεκάρα ακόμα και όταν υπάρχουν δικαστικές αποφάσεις, ώστε να επιβιώσουν αξιοπρεπώς. Η αλήθεια αυτή όμως δεν μπορεί να χρησιμοποιείται ως άλλοθι για αυτή όμως δεν μπορεί να χρησιμοποιείται ως άλλοθι για «αντίστροφο ρατσισμό» και να θεωρείται ο κάθε άνδρας/πατέρας ως θύτης. Μ’ αυτήν την αντίληψη υποβαθμίζεται συνειδητά η βαθιά βιωματική σχέση πατέρα/παιδιού σε μια πενιχρή και αραιότητα, στην καλύτερη περίπτωση, «επικοινωνία», μέσω δικαστικών αποφάσεων που ούτε και αυτή εφαρμόζεται στην πράξη με αποτέλεσμα να οδηγούνται πατέρες και παιδία σε αποξένωση μεταξύ τους με ολέθριες συνέπειες στον ψυχισμό τους. Οι ίδιες αποφάσεις απαξιώνουν τον πατέρα ως γονέα αλλά και ηθικά, κοινωνικά, συναισθηματική, πλήττοντας βάναυσα την πατρική του ιδιότητα και αξιοπρέπεια. Ένα τέτοιο μοντέλο ζωής, που βασίζεται σε άλογους και επικίνδυνους περιορισμούς στην ελεύθερη έκφραση, σε καταναγκαστικούς χωρισμούς, σε αποστερήσεις και διαγραφές κατοχυρωμένων συνταγματικά δικαιωμάτων του Ανθρώπου, σε διαστρέβλωση προτύπων και ρόλων, βάλλει ευθέως κατά της ισόρροπης ανάπτυξης του παιδιού, με ανεξέλεγκτες συνέπειες για το μέλλον του, περιλαμβανομένων κυρίως αυτών, για τις οποίες κάθε λίγο θρηνεί και εξανίσταται η Κοινωνία μας.
4
/ Μάρτιος 2010
Η ημέρα της γυναίκας ή η ημέρα του Ανδρό - γυνου;
Μ
ιλώντας σε μια ομάδα εργαζόμενων μητέρων, το Μάιο του 1993, η ψυχοθεραπεύτρια Dr. Laura C. Schlessinger, θυμάται ότι το ποσοστό αποδοχής αυτών που έλεγε ήταν 50%. Θυμάται χαρακτηριστικά, : Η αίθουσα έβριθε από εχθρότητα καθώς υποστήριζα πως ήταν απόλυτα αναγκαίο τα μωρά να βρίσκονται με μητέρες και / ή πατεράδες που φροντίζουν γι’ αυτά και τους παρέχουν την αγάπη και τη θετική ανταπόκριση που χρειάζονται για να μεγαλώσουν και να ωριμάσουν αποχτώντας καλή συναισθηματική και σωματική υγε Τελικά αποδείχτηκε ότι μεγάλο ποσοστό από τα μέλη του ακροατηρίου που μου επιτέθηκαν ήταν γυναίκες που είχαν κάνει παιδιά με συζύγους που τις εγκατέλειψαν, με έρωτες της μιας νύχτας, με άντρες χωρίς καμιά διάθεση για δέσμευση, με παντρεμένους, με τύπους που είχαν σοβαρά «κωλύματα», κ.λ.π. Τα υποτιθέμενα θύματα αυτών των «πακέτων « υποστήριξαν πως δεν καταλάβαινα καθόλου ότι η κοινωνία, οι κοινωνικές παροχές κλπ. δεν είχαν καμία διάθεση να τους επιτρέψουν να φερθούν σωστά σαν μητέρες, να «κάνουν το σωστό» πλάι στα παιδιά τους. Σύμφωνα με τις επικρίτριές μου, το μόνο που έκανα ήταν να ρίχνω το φταίξιμο σ’ αυτές. «Ε, λοιπόν», τους αντιγύρισα, «δεν πρόκειται ν’ αναλάβω εγώ την ευθύνη για τη βλακώδη και ανεύθυνη συμπεριφορά που σας έριξε αρχικά σ’ αυτή τη χαμένη υπόθεση - ούτε για τη μαύρη σας τύχη η οποία κατέστρεψε τα σχέδια που είχατε τόσο ωραία καταστρώσει. Είμαι ωστόσο πρόθυμη να συζητήσω την ανάγκη για δημιουργικότητα και αποφασιστικότητα στην αναζήτηση μιας διεξόδου από τον πόνο μας». Μόλις πριν από μια βδομάδα, σε μιαν άλλη δημόσια εμφάνισή μου, συνεχίζει η Σλέσσινγκερ, με πλησίασε μια νεαρή γυναίκα που είχε παρακολουθήσει τη διάλεξη για τις Εργαζόμενες Μητέρες. Αρχικά, μου είπε, ήταν μια από τις εξοργισμένες, αλλά αργότερα συνειδητοποίησε ότι η πίκρα της οφειλόταν στην προσπάθειά της να ρίξει το φταίξιμο σε κάποιον άλλον. Από τότε ακολούθησε τη συμβουλή μου και άνοιξε μιαν επιχείρηση τροφοδοσίας εκλεκτής κουζίνας, που, αφού τη λειτουργεί στο σπίτι, της επιτρέπει να βρίσκεται κοντά στο παιδί της. Στην αρχή ήταν εντελώς αγαναχτισμένη μαζί μου. Τώρα μ’ ευχαριστούσε ειλικρινά. Μετά από αυτή την εισαγωγή μπορούμε ωστόσο να βεβαιώσουμε ότι υπάρχουν γυναίκες που έχουν κακοποιηθεί σεξουαλικά ή που ανατράφηκαν από ανύπαντρες ή χωρίς σύντροφο μητέρες και που συχνά αρχίζουν πολύ νωρίς τη σεξουαλική τους δραστηριότητα καταλήγοντας να γίνουν ανύπαντρες μητέρες οι ίδιες, με τη σειρά τους σε μια απέλπιδα προσπάθεια να κλείσουν οι πληγές και να επιτευχθεί μια ιδιαίτερη επαφή με τους άνδρες. Και οπωσδήποτε, το τρέχον πρόγραμμα του φεμινιστικού κινήματος κατηγορεί κυρίως τους άντρες ή την κοινωνία γενικότερα, αγνοώντας έτσι το ζωτικό ρόλο που παίζουν
Γεωργία Τζαμαλούκα , Καθηγήτρια - Δρ. Κοινωνικής Ψυχολογίας
οι ίδιες οι γυναίκες στα μπλεξίματα που αντιμετωπίζουν στη ζωή τους. Είναι γνωστό ωστόσο ότι υπάρχει βία κατά των γυναικών η οποία βία βέβαια εκδηλώνεται με πολλές και διαφορετικής βαρύτητας εγκληματικές πράξεις κάθε φορά. Η βία στην οικογένεια εξ’ άλλου είναι ένα διαδεδομένο φαινόμενο, ειδικά στην εποχή μας και ασκείται από τους ισχυρότερους προς τους αδύναμους. Οι δράστες είναι συνήθως άνδρες και τα θύματα γυναίκες, ηλικιωμένοι και παιδιά. Η βία δεν είναι μόνο σωματική, είναι και ψυχολογική. Πως; ΄Όταν ο σύντροφός σου σε ελέγχει ή κατακρίνει τις σχέσεις σου με άλλους ανθρώπους. ΄Όταν σε απομονώνει κοινωνικά από φίλους και συγγενείς. ΄Όταν σου στερεί την ελευθερία επιδιώκοντας να ελέγχει τις κινήσεις σου. ΄Όταν σε υποτιμά συστηματικά, σε ταπεινώνει, σου τσακίζει την αξιοπρέπεια, σε απειλεί με σωματική βία, σε εκβιάζει, σε εξευτελίζει. ΄Όταν απειλεί πως θα σου πάρει τα παιδιά. ΄Όταν σε διαβεβαιώνει πως δεν μπορείς να τα βγάλεις πέρα μόνη σου, πως είσαι ανίκανη… Η βία είναι και οικονομική ΄Όταν απαιτεί τον απόλυτο έλεγχο των εσόδων και εξόδων σου. ΄Όταν ο σύντροφός σου σε αναγκάζει να του «ζητάς χρήματα» (είτε εργάζεσαι είτε όχι) για τις προσωπικές σου ανάγκες ή και τις οικογενειακές. ΄Όταν θέλει να εγκρίνει ο ίδιος τα έξοδα. ΄Όταν σου αφαιρεί το δικαίωμα να διαχειρίζεσαι μόνη το μισθό σου ή το μέρος που σου αναλογεί από τα έσοδα του νοικοκυριού. ΄Όταν προσπαθεί να σε έχει οικονομικά εξαρτημένη. Πώς οι γυναίκες πολύ συχνά, ακόμα και χωρίς να έχει κλιμακωθεί η κακοποίησή τους, ακόμα και χωρίς να τους έχει ασκηθεί σωματική βία, χάνουν τον αυτοσεβασμό και την αυτοπεποίθησή τους και νιώθουν παγιδευμένες σε αδιέξοδο; Πώς παγιδεύονται στη σιωπή που καλύπτει τη βία μέσα στην οικογένεια και παρουσιάζουν σοβαρές ψυχικές διαταραχές, όπως μελαγχολία και κατάθλιψη; Πως πολλές φορές πάλι, η χρόνια ψυχολογική βία οδηγεί σε βαρύτατες σωματικές ασθένειες, όπως ο καρκίνος; Ιδιαίτερα στην Ελλάδα μια έρευνα που είχαμε κάνει το 1995 για λογαριασμό του ΟΓΑ με θέμα «Περίθαλψη στον Αγροτικό χώρο», όταν φτάσαμε να εξετάσουμε τη σχέση μεταξύ συνόλου ασθενών ανά έτος και φύλο, η επιμέρους μεταβλητή που αφορούσε τις γυναίκες ασθενείς ήταν κατά 12% ψηλότερη από τους άνδρες, στη τετραετία 1990 - 1993. Η Colette Dowling στο περίφημο βιβλίο της «Το σύνδρομο της Σταχτοπούτας» υποστηρίζει πως …οι γυναίκες κάθε τάξης, μέσα και έξω από το σπίτι, χρησιμοποιούν μια βασική σωματική γλώσσα για να εκφράσουν την υποταγή, την ασημαντότητα, την αδυναμία… μια στάση που υποτίθεται πως βάζει τους άλλους σε μια θέση
άνεσης και τους άντρες « στην κορυφή». Υπάρχουν κι άλλοι τρόποι που χρησιμοποιούν οι γυναίκες για να κρατάνε τους άντρες ή τελικά κι οποιονδήποτε άλλο εκτός από τον εαυτό τους, στην «κορυφή». Μια σειρά από πρόσφατες μελέτες πάνω στην ομιλία της γυναίκας και τα γλωσσικά της σχήματα δείχνει πως ο φόβος και η ανασφάλεια διαμορφώνουν τον τρόπο που μιλάμε, την προφορά μας ή την εκλογή των λέξεων, το χρώμα της φωνής μας, ένα γενικό δισταχτικό ιονισμό, ακόμα και το ύψος της φωνής (που μερικές γυναίκες την κάνουν λεπτή και κοριτσίστικη σ’ ένα κάλεσμα για βοήθεια). Ο γλωσσολόγος Ρόμπιν Λάκοφ διαπίστωσε ότι τα παρακάτω γνωρίσματα χαρακτηρίζουν τη γυναικεία ομιλία: Χρήση κενών επιθέτων (θαυμάσιο, υπέροχο, τρομερό κ.λ.π.) που ενώ δεν έχουν πολύ νόημα φουσκώνουν την κουβέντα σαν σαπουνόφουσκες. Βέβαια, συνήθως δεν παίρνουμε στα σοβαρά τους ανθρώπους που η ομιλία τους είναι γεμάτη με κενά επίθετα. Χρήση μιας ερωτηματικής πρότασης μετά από μια δηλωτική διατύπωση (κάνει πολλή ζέστη σήμερα, δεν νομίζεις;) Χρήση ενός χαμηλότερου ή ερωτηματικού τονισμού στο τέλος ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ μιας δήλωΗΜΕΡΑ σης, πράγμα Σ που την κάνει ΠΟΞΕΝΩΣΗ Α λιγότερο εμφατική. 2010 25 Απριλίου Χρήση δια λ λα κ τ ι κ ώ ν ή τροποποιητικών φράσεων, όπως («σχεδόν», «κατά κάποιον τρόπο», «νομίζω») που δίνουν στην ομιλία ένα δισταχτικό, αβέβαιο ύφος. Χρήση υπερβολικά σωστών τύπων και ευγενικής φρασεολογίας (αποφεύγοντας π.χ τις συντμήσεις ή χρησιμοποιώντας την αργκό με πολλή προφύλαξη). Η κρίση της θηλυκότητας Στον τομέα της θηλυκότητας, επίσης υπάρχει μια νέα κρίση, μια σύγκρουση ανάμεσα στο τι είναι και τι δεν είναι θηλυκό που εμποδίζει πολλές γυναίκες να λειτουργήσουν μ’ένα αρμονικό καλά συγκροτημένο τρόπο. Για χρόνια ολόκληρα, η θηλυκότητα συνδυαζόταν και στη πραγματικότητα ταυτιζόταν με την εξάρτηση. Οι γυναίκες φοβούνται πως η ανεξάρτητη συμπεριφορά είναι αντιθηλυκή, έτσι υποκύπτουν σε έναν «Φυλετικό πανικό». Τι είναι ο Φυλετικός πανικός; Η γυναίκα που δεν διαθέτει κατάλληλο πρότυπο ρόλου βρίσκεται σ’ ένα βαθύ ψυχολογικό δίλημμα. Δεν θέλει να γίνει σαν τη μητέρα της, ούτε θέλει να γίνει σαν τον πατέρα της. Σαν ποιόν λοιπόν «να γίνει» τότε; Αυτή η σύγχυση της
/ Μάρτιος 2010
5
φυλετικής ταυτότητας είναι η ουσία του Φυλετι- πρώτα πράγματα που πρέπει να αντιμετωπίσει νέα κατανομή των ανδρικών και γυναικείων κού Πανικού. μια γυναίκα είναι ο φόβος που κυβερνάει τη ζωή εξουσιών... Η τρομερή σύγχυση που νιώθουμε εμείς οι της. Ένα πρότυπο λοιπόν που διαφαίνεται, είναι η γυναίκες στο θέμα της θηλυκότητας, έχει στενή Ο φόβος μπροστά στην ανεξαρτησία (που ίση συμμετοχή, αλλά με διαφορετικά καθήκοσχέση με το γεγονός ότι διαλέξαμε να μην ζή- σημαίνει ότι μπορεί να καταλήξουμε μόνες και ντα. Οικονομία χρόνου, πρόσβαση στο παιδί σουμε σαν τις μανάδες μας. Οι ψυχίατροι έχουν απροστάτευτες). και από τους δύο γονείς, μεγαλύτερη γονιαρχίσει να ανακαλύπτουν πως όσο πιο περιοριΟ φόβος μπροστά στην εξάρτηση (πράγμα κή αλληλεγγύη απ’ όση στο παραδοσιακό σμένες και εξαρτημένες είναι οι μανάδες μας, που σημαίνει ότι κινδυνεύουμε να καταβροχθι- πρότυπο, η οποία ενισχύει το ζευγάρι χωρίς τόσο περισσότερο θα προσπαθήσουμε εμείς να στούμε από κάποιον κυριαρχικότερο «άλλο») να φέρνει αντιμέτωπους τους συντρόφους. προχωρήσουμε σε διαφορετικές κατευθύνσεις. Ο φόβος μήπως είμαστε ικανές και καλές σ’ Εξάλλου αυτά τα παιδιά δείχνουν πιο σταθε«Η υποταγμένη μητέρα που υποφέρει σιωπηλά αυτό που κάνουμε ( πράγμα που μπορεί να ση- ρά και λιγότερο ανήσυχα. ακόμα κι όταν λέει ξεκάθαρα στη κόρη της: Μην μαίνει ότι θα πρέπει να συνεχίσουμε να είμαστε Ο σκληρός ή ο μαλθακός άνδρας δεν είναι την πάθεις σαν κι εμένα, γίνε κάτι - μπορεί να νι- καλές σ’ αυτό που κάνουμε) απαραίτητα η ανδρική πραγματικότητα. Ανέκαώθει κακία και ανασφάλεια από το γεγονός ότι Ο φόβος πως είμαστε ανίκανες (πράγμα που θεν, υπήρξαν άνδρες που απαρνήθηκαν τα επιη κόρη της δεν ακολουθεί το ίδιο μοντέλο «ρό- μπορεί να σημαίνει ότι θα νιώθουμε πάντα κα- κρατούντα πρότυπα, στοργικοί και προσεκτικοί λου» με αυτήν. πατέρες που άφησαν να μιλήσει Η μνησίκακη μητέρα λοιπόν, έχει η θηλυκότητά τους, τρυφεροί σύτην τάση να προκαλεί μια χρόνια, ζυγοι που αγάπησαν τις γυναίκες ελαφριά κατάθλιψη στη κόρη της, ένα τους σαν όμοιές τους. υπόγειο ρεύμα λύπης ή κατάθλιψης Χρειάζεται όμως θάρρος για να στην κόρη της που μοιάζει να μη φεύπροκαλέσει κανείς τα καθιερωμέγει ποτέ. Αυτό είναι χαρακτηριστικό να πρότυπα, και χρειαζόταν ακότης γυναίκας που αφοσιώνεται στη μη περισσότερο κατά την εποχή δουλειά της, και δίνει πολλά στους άλτης παγκόσμιας προβολής των λους, ενώ η ίδια μένει συγκινησιακά καουμπόι, ή του πατέρα - αφέντη 1 2 της Μεσογείου, πριν από τριάντα υποσιτιζόμενη. Άλλο μοντέλο κόρης είναι ο φυλετικός πανικός μπροστά ή σαράντα χρόνια. σε οποιαδήποτε ανεξάρτητη συμπεΟι νέοι άνδρες γύρω μας είναι ριφορά που μοιάζει να είναι αντιθηδιάδοχοι μιας πρώτης μεταβαλυκή. Γιατί τι θα συμβεί στη γυναίκα τικής γενιάς. Είναι λοιπόν καιπου παρεκκλίνει από το μοντέλο που ρός να εγκωμιάσουμε τις ανδριτης δείχνει η μητέρα της; Από μέσα κές αρετές που δεν αποκτώνται της η γυναίκα αυτή νιώθει σαν παιδί ούτε παθητικά, ούτε εύκολα που φοβάται ότι θα της συμβεί κάτι αλλά θέλουν προσπάθειες και κακό αν κάνει πραγματικά το βήμα απαιτήσεις. Ονομάζονται επιθυπρος την ανεξαρτησία, να χωριστεί μία αυτοσυγκράτησης, διάθεση 3 4 ανάτασης, αίσθηση του κινδύνου από τη μητέρα της και να ακολουθήσει το δικό της δρόμο. Αναρωτιέται και της πρόκλησης, αντίσταση 1. Έμβλημα του ΣΥ. Γ.Α.Π.Α. στο group: goneas2005@yahoogroups.com. ακόμα, που θα βρει ικανοποίηση στη 2. Κωστής Νικολακέας από το ΣΥ. Γ.Α.Π.Α. Καλαμάτας στη διαδήλωση του Σεπτεμβρίου 2009 στις πιέσεις… Είναι οι προϋποθέζωή της αν απορρίψει το δρόμο της 3. Βασίλης Λάμπρος στη Πλατεία Συντάγματος, Σεπτέμβριος 2009 σεις της αντίδρασης, αλλά και της μητέρας της. Τέλος, άλλο μοντέλο 4. Συμμετοχή της Ελβετίας στη διαδήλωση του Σεπτεμβρίου 2009 αξιοπρέπειας. Ανήκουν σε κάθε είναι η ψευδο - ανεξάρτητη γυναίκα άνθρωπο και στα δύο φύλα και που έχει μια τάση να είναι «σούπερ» στο σπίτι τάθλιψη, σαν άτομα αδέξια και κατώτερα). αξίζουν όσο και οι θηλυκές αρετές, δηλ. η αγκακαι στη δουλειά, και να κλαίει στον ύπνο της τα Και τώρα έρχεται η πατρική συμμετοχή λιά, η τρυφερότητα και η συμπόνια. Ακόμα κι αν βράδια που ο άντρας της λείπει από το σπίτι. Μέχρι σήμερα, οι κατευθυντήριες δυνάμεις μια παμπάλαια παράδοση τις έχει τοποθετήσει Υπάρχει μια έντονη τάση, στις μέρες μας, να του δυτικού κόσμου δεν έχουν αποδεχτεί ακόμη αντιμέτωπες, αποδίδοντάς τες στο ένα ή στο προσπαθεί μια γυναίκα να λύσει τα προβλήματά ότι μια γυναίκα αξίζει όσο και ένας άνδρας, και άλλο φύλο, σήμερα περισσότερο από άλλοτε οι της αλλάζοντας τα πράγματα απ’ έξω, με το να ακόμη λιγότερο αποδέχτηκαν ότι ένας πατέρας μεν δεν υφίστανται χωρίς τις δε. παντρευτεί (ή να ξεπαντρευτεί) να αλλάξει δου- αξίζει όσο και μια μητέρα. Σήμερα, και οι άνδρες είναι αναγκασμένοι λειά, να μετακομίσει, να μπει σ’ ένα συνδικάτο ή Τα δύο τρίτα περίπου των μητέρων εργάζονται να αποχαιρετήσουν τον παληό πατριάρχη, και να πολεμήσει για τα δικαιώματα της γυναίκας. έξω από το σπίτι τους και συχνά δηλώνουν απο- οφείλουν να επινοήσουν εκ νέου τον πατέρα και Γεγονός είναι όμως πως αν έχει παραλύσει από καμωμένες από μια ανισότητα που δεν φαίνεται τον επακόλουθο ανδρισμό όπως και οι γυναίκες άλυτες συγκρούσεις εξάρτησης, η ζωή της δεν να έχει τέλος. Όπως είναι φυσικό, κατηγορούν που αποχαιρετούν την υποταγή και το φόβο πρόκειται να αλλάξει επειδή βρήκε τον «κατάλ- τους συντρόφους τους οι οποίοι σχεδόν κωφεύ- μπροστά στην επιτυχία και την αυτονομία. ληλο» άνδρα, την «κατάλληλη» δουλειά ή το «κα- ουν. Ωστόσο οι γυναίκες είναι αυτές που αντιΕξ άλλου όλοι οι άνθρωποι πάνω στη Γη αντιτάλληλο» στιλ ζωής. Η συμβολή της στον αγώνα στέκονται στον καταμερισμό της μητρικής μετωπίζουμε προκλήσεις - ηθελημένα ή αθέληγια τα δικαιώματα της γυναίκας μπορεί να την φροντίδας. Σύμφωνα με την Βαντιντέρ, στη τα-. Το πεπρωμένο μας τελικά είναι τα πράγματα ανακουφίσει από το αίσθημα της προσωπικής δεκαετία του 1980, δύο έρευνες έδειχναν ότι που εγκαταλείπουμε ή που αναλαμβάνουμε. απομόνωσης. Καμιά όμως απ’ αυτές τις εξωτε- οι πατέρες που θέλησαν να συμμετάσχουν κάΤέλος, μ’ αυτή την εισήγηση θέλησα να σας δείρικές αλλαγές δεν πρόκειται να ξεμπερδέψει το πως περισσότερο δεν ενθαρρύνθηκαν: 60% με ξω τους εσωτερικούς και εξωτερικούς μας δαίπλέγμα των μπερδεμένων και αυτοκαταστροφι- 80% των συζύγων τους δεν συμφωνούσαν. Για μονες όντας γυναίκες καθώς και πως μπορούμε κών στάσεων που καραδοκεί από μέσα μας. να εξηγήσουν την αρνητική τους στάση, πολλές να απαιτούμε περισσότερα από τη ζωή μας, Οι γυναίκες που θέλουν να νιώσουν πιο αρμο- γυναίκες επικαλούνται την αδεξιότητα του συ- συντροφευμένες και συμφιλιωμένες με τους νικά με τον εαυτό τους, πρέπει να αρχίσουν με ζύγου τους, ο οποίος μάλλον τις προβληματίζει άνδρες. την αντιμετώπιση των εσωτερικών προβλημά- παρά τις βοηθάει. Ενδόμυχα, όμως νιώθουν τη των τους. μητρική τους ιδιότητα ως προνόμιο που δεν Υστερα από συζητήσεις με ψυχοθεραπευτές θέλουν να μοιραστούν, ακόμα και με αντάλκαι ψυχιάτρους, κουβεντιάζοντας με πολλές γυ- λαγμα τη σωματική και ψυχική τους εξουναίκες γύρω μας και παρατηρώντας τη ζωή τους, θένωση. Αυτή η στάση δεν θα αλλάξει όσο καταλήγουμε στο συμπέρασμα πως ένα από τα το κοινωνικό σύνολο δεν θα καθιερώνει μια
6
/ Μάρτιος 2010
ΝΟΜΟΙ ΚΑΙ ΔΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΑΝΕΦΑΡΜΟΣΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Οικογενειακό δίκαιο
Τ
ο οικογενειακό δίκαιο στην Ελλάδα δεν ανταποκρίνεται στην κοινωνική πραγματικότητα. Η εξέλιξη των θεσμών της οικογένειας, των ρόλων των γονέων, των διεκδικήσεων των δύο φύλων οδηγεί στην αναπροσαρμογή του Νόμου. ΠΡΩΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Νόμοι Άρθρο 681,γ) 361, γ) του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (εδώ μπορεί να αντιγραφεί το άρθρο). Δεν μπορεί να εκτελεστεί ελλείψει κοινωνικών υπηρεσιών. Πραγματικά, το άρθρο αυτό εξηγεί πως δίδεται η επιμέλεια σε ένα γονέα. Αναφέρει ότι πρέπει να ερευνάται το περιβάλλον των δύο γονέων και να δίδεται η επιμέλεια στον καταλληλότερο από τους δύο. Επειδή όμως δεν υπάρχουν τέτοιου είδους υπηρεσίες, με πρωτοβουλία του δικαστή, δίδεται η επιμέλεια σε όποιον κρίνει ο δικαστής καταλληλότερο. Κατά 99%, στην Ελλάδα, δίδεται η επιμέλεια στη μητέρα διότι αυτό αποτελεί εύκολη – γρήγορη λύση, παραδοσιακή και έως τώρα ανέγγιχτη – δίχως διαμαρτυρίες. Τώρα, οι πατεράδες που έχουν υποστεί τέτοια άνιση μεταχείριση μπορούν να προσφύγουν σε ανώτερα δικαστήρια (ακόμη και σε διεθνή) και να δικαιωθούν διότι μπορεί να ακυρωθεί η απόφαση και στον Άρειο Πάγο. Η επιμέλεια των παιδιών στη χώρα μας δίδεται αβλεπτί πάντα στη μητέρα και αυτό όχι με κριτήρια αξιοκρατικά, ικανοτήτων των δύο γονέων αλλά με σεξιστικά κριτήρια κατά του άνδραπατέρα. ΔΕΥΤΕΡΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Δικαστικές αποφάσεις που αφορούν στην επικοινωνία του γονέα που δεν έχει την επιμέλεια με το παιδί του. (έχω παραδείγματα) Δεν μπορεί να εφαρμοστεί απόφαση όταν δίδεται ως προϋπόθεση η επικοινωνία να πραγματοποιείται παρουσία κοινωνικού λειτουργού την Κυριακή. Δεν υπάρχει καμία υπηρεσία που να λειτουργεί το σαββατοκύριακο και κανείς δεν την υποχρεώνει να βρίσκεται σε ξένη κατοικία. Τέτοιου είδους αποφάσεις έχουν προκαλέσει αποξένωση του γονέα που δεν έχει την επιμέλεια (συνήθως του πατέρα) με αποτέλεσμα να έχουμε τραγικές συνέπειες (σοβαρές ασθένειες, ακόμη και θάνατο) του πατέρα που αποξενώνεται. Πολλές τέτοιες περιπτώσεις υπάρχουν στην Ελλάδα τις τελευταίες δεκαετίες. ΤΡΙΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Δικαστικές αποφάσεις που αφορούν δύο κράτη. (έχω παράδειγμα) Όταν η παράβαση (μη τήρηση δικαστικής απόφασης επικοινωνίας) πραγματοποιείται σε ένα κράτος (πχ Ελλάδα) και ο κατηγορούμενος (κατά κανόνα αλλοδαπή γυναίκα που έφυγε με το
παιδί στο εξωτερικό) βρίσκεται σε άλλη χώρα, η εκτελεστότητα εξαρτάται από τις διακρατικές συμφωνίες και από τις αρχές του άλλου κράτους. Έτσι, και πάλι ο γονέας (πατέρας συνήθως) αναζητά το παιδί του σε άγνωστη διεύθυνση, αποξενώνεται και εδώ, και χάνεται η γονική ιδιότητα του πατέρα. Στην Ευρωπαική Ενωση (Βρυξέλλες ΙΙ, ρύθμιση 2201/2003) υποδεικνύεται η εφαρμογή της νομοθεσίας της τελευταίας κατοικίας του ζεύγους. Μία νέα πρόταση βρίσκεται σε εξέλιξη που θα αφορά και θα εφαρμόζεται συνολικξά σε όλες τις χώρες-μέλη.
Με μεγάλη ευκολία, εξάλλου, λαμβάνονται μηνύσεις για απαγωγή παιδιών όταν πραγματοποιείται το δικαίωμα της επικοινωνίας και όταν για λίγα λεπτά καθυστερεί η παράδοση. Αυτό αποτελεί παρεμπόδιση της επικοινωνίας και όταν καταντά ‘βάσανο’ για τον πατέρα, αυτός εγκαταλείπει τον αγώνα και το παιδί χάνει τον ένα γονέα. Σε τέτοιες περιπτώσεις πρέπει να αντιστρέφεται η επιμέλεια (βλέπε Κουμάντος, Δικαστικές αποφάσεις Γαλλίας, κτλ). Τα παραπάνω σε συνδυασμό με την αποποινικοποίηση της μοιχείας, απλώς ποινικοποίησαν το δικαίωμα της επικοινωνίας. ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ (ΣΥ.Γ.Α.Π.Α.)
P.A.S. (parental alienation syndrom): Σύνδρομο Γονικής Αλλοτρίωσης - Αποξένωσης.
ΤΕΤΑΡΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Όσον αφορά την εκτελεστότητα 1. Δεν μπορεί να εφαρμοσθεί η ρήτρα που αφορά την μη τήρησης δικαστικής απόφασης για στέρηση της επικοινωνίας διότι πρέπει να προϋπάρχει επιταγή εντολής. Αλλά και πάλι, όπως το αδίκημα θεωρείται αμελητέο και στα ποινικά δικαστήρια αθωώνονται όλες οι μητέρες που στερούν την επικοινωνία με τον πατέρα, και αυτό αποτελεί κακό προηγούμενο και για τα αστικά δικαστήρια. Οι συνέπειες των παραπάνω είναι ολέθριες στην Ελλάδα διότι αυξανόμενος είναι ο αριθμός διαζυγίων αλλά και σχεδόν όλες οι αποφάσεις δίνουν την επιμέλεια του παιδιού στη μητέρα (δηλαδή πλήρη εξουσία) και στον πατέρα δίνουν ‘ψίχουλα’, δηλαδή ένα-δύο σαββατοκύριακα το μήνα. Από τότε που έπαψε η αναγκαστική εκτέλεση αφαίρεσης του παιδιού με δικαστικό επιμελητή με βάση το άρθρο 950, ι, για την εκτέλεση της δικαστικής αποφάσεως επικοινωνίας, παρατηρούνται τα φαινόμενα της αποξένωσης – εκδικητικότητας.
Ο φορέας μας, ο οποίος έχει εξελιχθεί ως κίνημα για την προστασία των δικαιωμάτων του πατέρα και του παιδιού, καταγράφει όλα τα περιστατικά ανήλικων και ενήλικων που μεγάλωσαν σε μονογονεικές οικογένειες, συγκεντρώνει αγωγές δυσφημιστικές για τους γονείς, συγκρίνει νόμους και εφαρμογές των νόμων σε άλλες χώρες και προτείνει: 1. Την καθιέρωση οικογενειακού δικαστή 2. Την δημιουργία υποστηρικτικών φορέων - υπηρεσιών και διαμεσολαβητή στις αιτήσεις διαζυγίου. Αυτούς τους ρόλους μπορεί να παίξει η μη κυβερνητική μας οργάνωση. 3. Να υπάρχει νομοθετημένη η από κοινού επιμέλεια 4. Ελεύθερη επικοινωνία για τον γονέα που πιθανόν δεν έχει την επιμέλεια 5. Γονική μέριμνα σε όλους τους φυσικούς γονείς (παντρεμένους ή μη). Εδώ μπορεί να συμπτυχθεί ό όρος γονική μέριμνα με την επιμέλεια και να διαχωριστεί ο όρος κατοικία. 6. Εναλλασσόμενη κατοικία του παιδιού όπου αυτό είναι δυνατό. Δηλαδή σε περιπτώσεις όπου οι δύο γονείς διαμένουν κοντά ή στην προσχολική ηλικία. 7. Έξοδα ταξιδιού μοιρασμένα για επικοινωνία 8. Nα είναι άμεσα εκτελέσιμες οι αποφάσεις επικοινωνίας και να είναι άμεσα εκτελεστή η ρήτρα παρεμπόδισης και μη τήρησης απόφασης δικαστηρίου για επικοινωνία. 9. Γονικές άδειες και επιδόματα εξίσου στους δύο γονείς, όπως και άλλα προνόμια παροχών, ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης, κτλ 10. Φορολογικά: Να δηλώνονται τα ποσά διατροφής ως έξοδα στον γονέα που καταβάλει διατροφή και, ως έσοδα στο γονέα που λαμβάνει διατροφή. Σε κάθε περίπτωση παρεμπόδισης επικοινωνίας, θα πρέπει να θεσπιστεί μεγάλη τιμωρία στο γονέα που έχει την επιμέλεια και παρεμποδίζει την επικοινωνία του άλλου γονέα, έως και αφαίρεση της επιμέλειας με τη βοήθεια του Εισαγγελέα (άρθρο 3215 – κακή άσκηση επιμέλειας).
7
/ Μάρτιος 2010 Εκπαίδευση – Κοινωνία
•
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΩΝ ΧΩΡΙΣΜΕΝΩΝ
Δεν υπάρχει ψυχολόγος σχολείου, κοινωνικός λειτουργός
Κοινωνικό θέμα
Ο Έλληνας πατέρας σήμερα, εκτός από την σεξιστική αντιμετώπιση στα δικαστήρια, έχει να αντιμετωπίσει και σκληρή ρατσιστική τακτική από τους παράγοντες του ΥΠ.Ε.Π.Θ. Αναγκάζεται να προσφεύγει ακόμη και στον Εισαγγελέα για να του επιτρέψουν την είσοδο στο σχολείο ώστε να πληροφορηθεί την επίδοση των παιδιών του.
ΕΞΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΗ ΑΠΟΞΕΝΩΣΗ ΤΟΥ ΕΝΑ ΓΟΝΕΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ Το σύνδρομο γονικής αποξένωσης έχει κατακλύσει τα ελληνικά σπίτια. Σε συνδυασμό με την ραγδαία αύξηση των διαζυγίων στην Ελλάδα, τα παιδιά βασανίζονται αποχαιρετώντας τον ένα γονέα. -Επικοινωνία-Αποξένωση
•
Απειλές για αστυνομία
•
Παρεμπόδιση επαφής με δασκάλους και παιδιά
•
Άγνοια για αλλαγή σχολείου
•
Μη πληροφόρηση για επιδόσεις
•
Κατακράτηση βιβλίων και τετραδίων από τη μητέρα κατά την επικοινωνία
•
Δάσκαλοι και καθηγητές ανεκπαίδευτοι σε θέματα διαζυγίου και διαχείρισης αυτού.
•
Οι σχολές γονέων λειτουργούν μόνο με γυναίκες (κατά το πλείστον αγράμματες)
-Δικαστικές αποφάσεις ανεφάρμοστες -Συκοφαντίες - Σεξουαλική παρενόχληση-P.A.S. -Αλλαγή του θεσμικού και νομικού πλαισίου Oι έρευνες που γίνονται με περισσότερη σοβαρότητα όπως στην Ιταλία (βλέπε Associazione Ex – Centro Assistenza Genitori Separati: Κέντρο κοινωνικής υποστήριξης χωρισμένων γονιών) και Κέντρο Σπουδών για το χωρισμό και την μέριμνα των παιδιών με εισηγητή τον ψυχοθεραπευτή G. Giordano στο 3ο συνέδριο, με μελέτες
από το 1994 που μιλούν για μια θλιβερή «γραμμή συνεχούς αίματος που χύνεται» στο πλαίσιο οικογενειακών διενέξεων όπου από τους 761 βίαιους θανάτους οι 556 οφείλονταν σε ενδοοικογενειακές αιτίες με αφορμή το χωρισμό και ειδικά διαμάχες για τα παιδιά στη προσπάθεια του πατέρα να μην «πεταχτεί» έξω από τη ζωή τους. Από την ίδια μελέτη αποδεικνύεται (βλέπε και AIPG Αssociazione Italiana di Psicologia Giuridica μελέτη του Roberto Giorgi ) αύξηση απαγωγών των παιδιών από πατεράδες, αλλά και των βίαιων συμπλοκών για τα παιδιά αλλά και των αυτοκτονιών και των φόνων !1 Στην πραγματικότητα πρόκειται για αυτοδικία ,που βρίσκει έδαφος επειδή το σύστημα αδυνατεί να δώσει λύσεις . Από την άλλη πλευρά ποιος θα μιλήσει για τη κακοποίηση που ασκείται από τη γυναίκα στο παιδί και σωματική για διάφορους λόγους 2 αλλά και ψυχολογική με ιδιαίτερα νοσηρό τρόπο απίστευτα πλέον συχνά για να το κάνει να αρνηθεί τον άλλο γονιό.3 Η μήπως υποτιμάει κανείς στη σημερινή εποχή την ψυχική κακοποίηση που δημιουργεί ανάπηρα ψυχικά άτομα. Στις ΗΠΑ η ψυχική κακοποίηση θεωρείται αδίκημα ,αλλά και οι ειδικοί ακόμα και στην Ελλάδα βλέπε Σύγχρονα θέματα Παιδοψυχιατρικής σελ. 398 1ος Τόμο
ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΑΘΗΝΑΪΚΟΥ ΤΥΠΟΥ 14
ΣΑΒΒΑΤΟ 26 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2009
Ελλάδα Τι προσφέρει ο ΣΥΓΑΠΑ «Τη βοHθεια του συλλόγου μας έχουν ζητήσει περίπου 30.000 άτομα, αυτή την πενταετία. Έχουμε νομικούς, ψυχιάτρους και παιδοψυχολόγους. Τα μέλη μας δεν είναι μόνο άντρες. Σχεδόν τα μισά μέλη μας είναι γυναίκες και άλλωστε πολλές φορές γυναίκες μας έχουν ζητήσει τη βοήθεια μας», επισημαίνει ο πρόεδρος του συλλόγου. Ο ΣΥΓΑΠΑ προσφέρει τόσο νομική, όσο και ψυχολογική υποστήριξε σε όσους ζητούν την βοήθειά τους. «Όποιος αποταθεί σε εμάς πρέπει να ξέρει ότι θα σταθούμε δίπλα του σε αυτή την πολλή δύσκολη διαδικασία, βοηθώντας τον/την να με την εμπειρία μας και με τους ειδικούς επιστήμονες, νομικά αλλά πρωτίστως ψυχολογικά». Εξάλλου, όπως επισημαίνει ο κ. Σπιτάλας, 40 περίπου πατεράδες, με τη νομική συνδρομή και την ψυχολογική υποστήριξη του ΣΥΓΑΠΑ, κατάφεραν μετά από πολυετή δικαστικό αγώνα να πάρουν την επιμέλεια των παιδιών τους.
Αιτήματα
Τα αιτήματα του ΣΥΓΑΠΑ είναι μεταξύ άλλων τα εξής: Συνταγματική κατοχύρωση του πατρικού ρόλου. Το άρθρο 21 του Συντάγματος κατοχυρώνει μόνο τον ρόλο της μητέρας. Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στον κόσμο στην οποία μόνο ο ρόλος της μητέρας κατοχυρώνεται συνταγματικά. Θεσμοθέτηση οικογενειακού δικαστή. Κλειστό ακροατήριο αλλά με ακρόαση των διαδίκων – γονέων. Από κοινού επιμέλεια και γονική μέριμνα διά νόμου. Γονική μέριμνα (αυτόματη) και στον φυσικό γονέα, για παιδιά εκτός γάμου. Ελεύθερη επικοινωνία σε περίπτωση διαζυγίου. Εναλλασσόμενη κατοικία των παιδιών όπου είναι δυνατό. Δίκαιη διατροφή σύμφωνα με τις ηλικιακές ανάγκες και τις δυνατότητες των γονέων. Να λαμβάνονται υπόψη τα έξοδα ταξιδιού του γονέα που ταξιδεύει για να επικοινωνήσει με τα παιδιά του. Δήλωση εισοδημάτων των παιδιών από κοινού. Τιμωρία του γονέα που προσβάλλει συκοφαντικά, δίχως στοιχεία, τον άλλο για να στερήσει την επικοινωνία με τον άλλο γονέα ή για να αποκτήσει μοναδικότητα στην επιμέλεια. Αποκλεισμό του από την επιμέλεια του παιδιού. Ποινική δίωξη νομικών που προσυπογράφουν ανυπόστατα κατηγορητήρια αγνοώντας την υποχρέωση του σεβασμού της προσωπικότητας και της αξιοπρέπειας του παιδιού και τη δεοντολογία του επαγγέλματός τους. Να λειτουργήσουν οι υποστηρικτικοί κοινωνικοί φορείς και να βρεθούν τρόποι εκτέλεσης των δικαστικών αποφάσεων όσον αφορά την επικοινωνία.
«Κράμερ εναντίον Κράμερ» σε ελληνικό φόντο Η αύξηση των διαζυγίων στη χώρα έχει οδηγήσει σε αδιέξοδο τους πατεράδες που χάνουν τα παιδιά τους
Ο δείκτης διαζυγίων επί των γάμων φτάνει το 24%. Στην πραγματικότητα ξεπερνά το 50%
Του Νίκου Καϊμακούδη
Ο
Τεντ Κράμερ αφιερώνει όλο το χρόνο του στη δουλειά του, παραμελώντας την οικογένειά του. Κάποια στιγμή η γυναίκα του Τζοάνα αποφασίζει να τον αφήσει και έτσι αυτός πρέπει πλέον να αναλάβει τις φροντίδες του σπιτιού και του μικρού γιου τους Μπίλι. Μόλις ο Τεντ προσαρμοστεί στις καινούργιες συνθήκες της ζωής του, η γυναίκα του επιστρέφει για να διεκδικήσει το γιο τους. Ο Τεντ όμως αρνείται και έτσι οδηγούνται στο δικαστήριο... Αυτό είναι το σενάριο της γνωστής κινηματογραφικής ταινίας του 1979, «Κράμερ εναντίον Κράμερ». Σενάριο το οποίο με διάφορες παραλλαγές, επαναλαμβάνεται ολοένα και περισσότερο τα τελευταία χρόνια, τόσο στο εξωτερικό, όσο και στη χώρα μας. Παρά το γεγονός ότι η οικογενειακή ζωή είχε ανέκαθεν για τον Έλληνα μεγαλύτερη προτεραιότητα και η σχέση του με το διαζύγιο, εξακολουθεί να είναι πιο επιφυλακτική σε σχέση με άλλες χώρες, τα διαζύγια στη χώρα μας έχουν παρουσιάσει, τα τελευταία χρόνια, ραγδαία αύξηση. Υπολογίζεται ότι αυτή τη στιγμή στην
Ελλάδα υπάρχουν 1.000.000 διαζευγμένοι. Σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία, ο δείκτης διαζυγίων επί των γάμων φτάνει το 24%, ειδικοί υποστηρίζουν όμως ότι το ποσοστό αυτό είναι ακόμα μεγαλύτερο, φτάνοντας μέχρι και πάνω από 50%. Το σημαντικότερο πρόβλημα που προκύπτει μετά από ένα διαζύγιο είναι η κηδεμονία των παιδιών, αν υπάρχουν. Σε αντίθεση με ότι ισχύει σε άλλες χώρες, η στάση των Ελλήνων ανδρών απέναντι στα παιδιά τους, μετά το διαζύγιο, είναι διαφορετική. Ο μέσος Έλληνας πατέρας διεκδικεί την επιμέλεια των παιδιών του μετά το διαζύγιο και δεν εξαφανίζεται από τη ζωή τους, αλλά αντίθετα αξιώνει δυναμική παρουσία. Αυτή ακριβώς τη διάθεση του Έλληνα να μην αποκόψει τον ομφάλιο λώρο με τα παιδιά του δηλώνει και η ίδια η ύπαρξη του Συλλόγου για την Ανδρική και Πατρική Αξιοπρέπεια (ΣΥΓΑΠΑ).
Στόχοι
«Ο Σύλλογός μας που ιδρύθηκε το 2004, αγωνίζεται για τα δικαιώματα του παιδιού, του πατέρα, του άνδρα, καταδικάζοντας κάθε μορφή βίας που επιβάλλεται εις βάρος τους εξαιτίας των παράνομων ανι-
σοτήτων και της ελλιπούς νομοθεσίας», τονίζει στη «Ν», ο πρόεδρος και «ψυχή» του ΣΥΓΑΠΑ, Νίκος Σπιτάλας. Όπως υπογραμμίζει ο κ. Σπιτάλας – ο ίδιος διεκδικεί την επιμέλεια των παιδιών του εδώ και 10 χρόνια υπάρχει εδώ και χρόνια στην Ελλάδα, μια άνιση αντιμετώπιση των ανδρών στα δικαστήρια οικογενειακών υποθέσεων. Λόγω της νοοτροπίας που υπάρχει, στις πλείστες των περιπτώσεων η επιμέλεια των παιδιών δίνεται στις γυναίκες. «Λόγω της έλλειψης νομικού πλαισίου στη χώρα μας που να ρυθμίζει αυτά τα θέματα, οι δικαστές δίνουν στη συντριπτική πλειοψηφία των υποθέσεων την επιμέλεια των παιδιών στις γυναίκες, αποκλειστικά με γνώμονα το φύλο. Έτσι δεν λείπουν και οι περιπτώσεις που αποδεδειγμένα ανεπαρκείς, σε καθήκοντα ανατροφής, μητέρες έλαβαν την επιμέλεια των παιδιών, αποκλειστικά και μόνο λόγω του φύλου τους. Έτσι, οι δικαστές δεν έλαβαν καθόλου υπόψη τους τις μακροπρόθεσμες αρνητικές συνέπειες στα παιδιά». Άλλωστε όπως επισημαίνει, στη χώρα μας, μετά το διαζύγιο, ως οικογένεια και μάλιστα μονογονεϊκή, θεωρείται μόνο η μητέρα με το παιδί, ενώ ο πα-
τέρας εγκαταλείπεται στην τύχη του. Συγχρόνως, βάσει των δικαστικών αποφάσεων που εκδίδονται, ο πατέρας αναγκάζεται να «εξαφανιστεί» από τη ζωή του παιδιού του ή το βλέπει
πολύ σπάνια (μία φορά το 15πενθήμερο στην καλύτερη περίπτωση, ή μία φορά το μήνα συνήθως). Όλα αυτά δημιουργούν όπως γίνεται αντιληπτό στο παιδί ψυχικό τραύμα – σύνδρομο
που ονομάζεται «σύνδρομο γονικής αποξένωσης» (PAS, Parental Alienation Syndrome). «Στη χώρα μας, που δεν υπάρχουν οι απαραίτητοι νόμοι και όσοι υπάρχουν ακυρώ-
νονται στην πράξη, ανειδίκευτοι δικαστές λαμβάνουν πολύ κρίσιμες αποφάσεις για το μέλλον των παιδιών και των χωρισμένων γονιών τους», υποστηρίζει ο πρόεδρος του ΣΥΓΑΠΑ, προσθέτοντας ότι τα πράγματα στο εξωτερικό είναι πολύ διαφορετικά. «Σε όλες τις χώρες του κόσμου υπάρχει η συνεπιμέλεια, ο διαμεσολαβητής, οι πραγματογνώμονες, ψυχίατροι και κοινωνικοί λειτουργοί που παρεμβαίνουν στην αρχή του διαζυγίου. Υπάρχουν οικογενειακά δικαστήρια και οικογενειακοί δικαστές, ισότητα στη διαχείριση των περιουσιακών και της διατροφής, από κοινού φροντίδα στην υγεία, παιδεία, ψυχαγωγία, εναλλασσόμενη κατοικία. Στον πολιτισμένο κόσμο, αφαιρείται η επιμέλεια όταν ο γονέας παρεμποδίζει την επικοινωνία παιδιού με τον άλλο γονέα. Πράγματα που δεν γίνονται δυστυχώς εδώ», λέει με πικρία ο κ. Σπιτάλας. Εμπόδιο στέκονται, όπως επισημαίνει, η έλλειψη παιδείας και πολιτισμού, η νοοτροπία
που υπάρχει στην Ελλάδα για τις σχέσεις μητέρας – γιου, ο άκρατος και ο κακώς εννοούμενος φεμινισμός γυναικών, τα οποία αγγίζουν όλα τα στρώματα της κοινωνίας και της εξουσίας. «Επίσης, κανένας πολιτικός δεν θέλει να κάνει κάτι, για να αλλάξει αυτή η κατάσταση γιατί φοβάται το πολιτικό κόστος. Παρά το γεγονός ότι έχω στείλει παντού επιστολές, ακόμα και στον πρωθυπουργό, ουδείς ενδιαφέρθηκε. Μοναδική φωτεινή εξαίρεση, αυτή του βουλευτή του ΠΑΣΟΚ, Γιάννη Μαγκριώτη που κατέθεσε επερώτηση για το θέμα. Το υπουργείο Δικαιοσύνης όμως δεν έκανε κάτι στη συνέχεια».
Διαμαρτυρία
Εκδήλωση διαμαρτυρίας με την στήριξη του Ομίλου UNESCO Πειραιά, πραγματοποιεί σήμερα στις 12:00 το μεσημέρι στον σταθμό Συντάγματος του Μετρό, ο ΣΥΓΑΠΑ. Με την συγκεκριμένη εκδήλωση ο σύλλογος θα εκφράσει για μια ακόμη φορά την έντονη αντίθεσή του και την αγανάκτησή του για την παρούσα εγκληματικά άνιση αντιμετώπιση του πατέρα στα οικογενειακά θέματα. «Το ένα εκατομμύριο παιδιών διαζυγίων και τα δύο εκατομμύρια γονέων διαζευγμένων ζητούν άμεσα την αναθεώρηση του οικογενειακού δικαίου, την συνεπιμέλεια και την εξέταση όλων των εμπλεκόμενων από ειδικούς ψυχιάτρους», τονίζεται στην σχετική ανακοίνωση.
Χωρίς επικοινωνία ΠαΤEρας δύο παιδιών σήμερα 17 και 12 ετών έχει αποξενωθεί από τα παιδιά του εξαιτίας της συνεχόμενης παρεμπόδισης της επικοινωνίας του μ’αυτά από τη μητέρα. Διεκδικεί συνεχώς το δικαίωμα να είναι πατέρας κάνει μηνύσεις για παρεμπόδιση της δικαστικής απόφασης επικοινωνίας και έχει καταθέσει πλήθος αναφορών σε εισαγγελείς ή και Άρειο Πάγο, διότι δεν του ανακοινώνουν έγγραφα δικαστηρίου. Πρώην καπετάνιος, πολύ δεμένος με το μονάκριβο αγόρι του, δέχθηκε να ζει ακόμη και χωρισμένος στην ίδια οικοδομή (ιδιόκτητο σπίτι του) με την εν διαστάσει σύζυγό του παρόλο που αυτή ζήτησε να χωρίσουν. Το παιδί έχει προβλήματα, το ίδιο και όλο το περιβάλλον εξαιτίας της αναιτιολόγητης στάσης της συζύγου που θέλει να του στερεί την επικοινωνία με το παιδί τους. Πατέρας δύο παιδιών, σήμερα 14 και 16 ετών, χωρισμένος προ 12ετίας, επιδιώκει την επικοινωνία του με τα παιδιά του αδίκως. Η μητέρα προσπαθεί να αλλάξει το όνομα του αγοριού, προσπαθώντας να το αποξενώσει από τον πατέρα. Δεν τηρείται καμία δικαστική απόφαση σχετική με την επικοινωνία με το δικαιολογητικό ότι τα παιδιά δεν επιθυμούν να δουν τον πατέρα. Οι δύο γονείς δεν έχουν ξαναπαντρευτεί. Η μητέρα έχει συγγένεια με δικαστικούς κύκλους (Θεσσαλονίκη).
Προσωπικές ιστορίες πατρικής φρίκης με πρωταγωνιστές ανήλικα παιδιά ομολογουμEνως συγκλονιστικές είναι οι προσωπικές ιστορίες ανδρών που ζήτησαν τη βοήθεια του κ. Σπιτάλα και του συλλόγου του. Παρακάτω παρουσιάζονται μερικές από αυτές: ❒ Πατέρας κατηγορήθηκε από την τέως σύζυγο ότι κακοποίησε σεξουαλικά την τρίχρονη κόρη του στη διάρκεια της επικοινωνίας του. Παράμεινε προφυλακιστέος έξι μήνες έως ότου αθωώθηκε. Δεν άσκησε ποινική δίωξη εναντίον της μητέρας, τη συγχώρησε. Έχει άριστη σχέση με τα δύο του παιδιά, σήμερα 28 και 24 ετών. ❒ Πατέρας και μητέρα ιατροί. Η μητέρα κατηγόρησε τον πατέρα για κακοποίηση του παι-
διού. Τα δικαστήρια με τελεσίδικες αποφάσεις αθωώνουν τον πατέρα και καταδικάζουν την μητέρα για ψευδή καταμήνυση, συκοφαντική δυσφήμιση, ηθική βλάβη κτλ, μόνο σε 24μηνη φυλάκιση και 20.000 ευρώ χρηματική αποζημίωση. Η μητέρα με το παιδί απομακρύνθηκε από τον τόπο διαμονής τους και στερεί τον πατέρα τέσσερα χρόνια την επικοινωνία του μ’αυτό. Σήμερα, το παιδί είναι εννέα ετών (Ηράκλειο). ❒ Παιδί επτά ετών. Οι γονείς μέτριας οικονομικής κατάστασης. Ο πατέρας κατηγορήθηκε για άγρια σεξουαλική βία εναντίον του παιδιού του με μήνυση αλλά όχι μόνο απαλλάχθηκε αλλά και ο πραγματογνώμονας ιατρός δήλωσε την
έντονη αμοιβαία αγάπη παιδιού – πατέρα δίχως δόλο. Παρά ταύτα, η μητέρα αρνείται την επικοινωνία πατέρα – παιδιού και συνεχώς καταδικάζεται από ποινικά δικαστήρια (σύνολο ποινής 30 μήνες). Τίποτε δεν εφαρμόζεται. Το παιδί έχει αποξενωθεί από τον πατέρα. Διασύρθηκε το όνομα όλων στη μικρή κοινωνία επαρχιακής πόλης της Θεσσαλίας. ❒ Πατέρας μένει στη Φλώρινα και πηγαίνει στην Αθήνα κάθε μήνα απ’όπου παίρνει το παιδί τριών ετών για μία συνεχόμενη εβδομάδα χάρη σε καλή δικαστική απόφαση. Το ίδιο και πατέρας που ζει στην Πάτρα, όταν του δίνει το δικαίωμα η απόφαση δικαστηρίου να φέρνει το παιδί η μητέρα στον πατέρα, διότι αυτή μετα-
κόμισε στη Θεσσαλονίκη. Η μητέρα προσπαθεί να ελαττώσει τον χρόνο επικοινωνίας του πατέρα με το παιδί. ❒ Πατέρας, σε περιοχή της Αθήνας, παίρνει την επιμέλεια των δύο παιδιών του, πέντε και τριών ετών, με ασφαλιστικά μέτρα μόνο όταν συλλαμβάνει η αστυνομία την τέως σύζυγο με ματωμένα χέρια, στο σπίτι, με τα ανήλικα παιδιά και άλλο άτομο. Η κοινωνική λειτουργός έπαιξε σημαντικό ρόλο. ❒ Πατέρας αγωνίζεται να έχει την επιμέλεια της κόρης του για δέκα χρόνια αλλά η δικαιοσύνη δεν του δίνει αυτή τη δυνατότητα. Το παιδί προτιμά τον πατέρα. Μόνο όταν γίνεται 14 ετών αποδρά από το σπίτι της μητέρας τρεις
φορές. Οι εισαγγελείς, στην αρχή, προτίμησαν να κλείσουν στο κρατητήριο παιδί και πατέρα (μετά από μήνυση της μητέρας για απαγωγή) παρά να το δώσουν στον πατέρα. Τελικά, ένας εισαγγελέας, με προσωρινή διαταγή, δίνει το παιδί στον πατέρα. ❒ Οικογένεια από την Ηλία με δύο παιδιά ζούσε στην Αθήνα. Ο πατέρας στέλεχος σε Goody’s Αθηνών, αγαπά την οικογένεια, τα παιδιά και ερωτευμένος με τη γυναίκα του. Της έχει απόλυτη εμπιστοσύνη. Στον κάτω όροφο της πολυκατοικίας ζουν και τα πεθερικά που μαζί με την γυναίκα του κατηγορούν καθημερινά τον πατέρα. Και όμως, επί επτά χρόνια, η σύζυγος απατούσε τον πατέρα και
15
αποφάσισε να χωρίσει αφού του απέσπασε όλες τις οικονομίες του. Τον έδιωξε και έστρεψε τα παιδιά εναντίον του. Αυτός μετά από εγκεφαλικά και ψυχική κατάπτωση επανήλθε στην πατρίδα του και ζει μόνος με τους γονείς του. Τα παιδιά έχουν το σύνδρομο της αλλοτρίωσης (P.A.S.). Συνολικά νοσηλεύθηκε σε νευρολογική κλινική περίπου ένα χρόνο.
γεγονότα Κοπή Βασιλόπιτας στη Θεσσαλονίκη φεβρουαριοσ 2010
1. Τέλλιος, Τζαμτζίδου, Κόλλια, Παπαδόπουλος, Σπιτάλας 2. Μελισσάρης, Πάκα, Ροΐδης 3. Κύρου, Σαμαράς, Γαϊτανίδου, 4. Χορευτάρης, Γαλανός, Αθυρίδης 5. Πάκα, Σαμαράς, Σπιτάλας,Τζαμτζίδου 6. Τέλλιος, Παπαδόπουλος, Τζόρτζεβιτς
Την εκδήλωση οργάνωσε και υποστήριξε το Δικηγορικό Γραφείο “Τέλλιος & Συνεργάτες”, Τσιμισκή 123, Θεσσαλονίκη, www.tellioslaw.gr
1
2
3
4
5
6
Η ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥ.Γ.Α.Π.Α.
καθε Σάββατο ώρα 15:00 σε απ’ ευθείας σύνδεση στο internet. Δραμινό κανάλι - Justin TV
http://www.justin.tvdramino#r=WZEd55g~