Qrkrg noktalannda, olmayan geyi varmrE gibi g6rme, yine gorUlmesi gerekeni.g6rmeme durumu sdzkonusudur. lqte bir donemin de bdyle geligtigini 96rijyorrz. Ashnda daha sonraki silreqte bu yanrlgrlar daha da derinlegiyor. Yani sonraki sakat grkrglar, k6kli.l bir ozelegtiriyle bu yanrlgrlarr giderme yerine, bunlarr incelterek slirdUri.ryorlar. 1971 direniqqilerinin mirastnt kullanmak istiyorlar. Daha once de TKP mirasr biraz kullanrlmak istendi, iqte ismail Bilen'ler rzun siire Moskova'da iyi yagadrlar. Eyli.ll fagizmi bunlart neden b6yle kolay bir gekilde tasfiye etti? lqte belirttiQimiz bu 6zellikleri nedeniyle. Qiinki.i, grkrq temelleri yanrlgrh ve hazrrhklarr yok denecek kadar az. "Devleti hedefliyoru" gibi gdsteriyorlar, fakat dzirnde devleti hedefleme yok. "Sosyalizmi istiyorrz" diyorlar, ama Orgiitsel yaEamla alakalarr yok. Bunlardan birini, 24 saat bile 6rgiit disiplini iqinde tutamazsrn. Bu halleriyle de, dev gibi drgiitlU bir di.rzene, diinyada saldrrganhgryla bilinen btiyiik bir orduya karqt s6zijmona savaqacaklar! Bir aileyi di.zenleyemeyecek kadar zayrf olan bu kiqilikler, Ti.rrk ordusu gibi nizamda dUnyada eqine ender rastlanan bir orduyu karqrlarrna ahp yenebilecekler mi? Bu mtimkirn degil. Nitekim
l2
ordu, bu sol denilen giiqlere karEr sadece bir-iki hamleye katrldr, gok srnrrh bir sUreyi kapsayan bu hamle karErsrnda bu sol toz olup gitti. Bu solun iqi nasrl gdriildti? lstihbarat dizeyinde MlT, daha gok inceleme-aragtrrma temelinde ydneldi. Gerisini ise polis teqkilatr tamamladr, MIT'|n araEttrma ve incelemeleri temelinde ortaya qrkan perspektifler esas alrnarak krrda jandarma ve kentte de polis harekete geqti ve solu darmadaQrn etti. QoQu, savagmadan safdrqr edildi. Dikkat edelim;
TKP geleneginden tutalrm en son TIKKO geleneQine kadal bunlarrn elleri kollarr baQhdrr. Evet, iqlerinden iyi savagqrlar ve iyi eylemciler de qrkabilir; ama bu, qizginin durumunu deQigtirmez. Yetmiq yrldrr TKP brrakahm savaSmayr, en sonr di.zenle qok gi.izel uyugtu, uyuEtu da ne oldu? Eriyip gitti. I 971 direniqgi geleneQi THKP-C, THKO ve TIKKO, ordu ve cephe kurdular da ne oldu? THKP-C bir bildiri grkardr ve sonu Kzrldere eylemiyle noktalandr. TH KO Nurhak daglarrna qrktr am4 bir ay
bile yagam sijrdi.rremedi. TIKKO Dersim'de benzer bir durumu
yaEa-
dr. Ondan sonra da qehit kanr yerde
kaldr. Bu mirasr da bdyle mezhepqi bir tarzda ve post kavgasr biqiminde degerlendirdiler. Eger bunlar, savagQr olduklarrnr, hem de ordulaqmayr, cepheleqmeyi, gerillayr silrd0rdtiklerini rsrarla iddia ediyorlars4 kendilerine qunu sormak gerekir:Vrmiyrldrr sizin bu ordulaqmanrz nerede ve bu ordu niye
tek bir ciddi gerilla earprsmasrnr gergekleqtiremedi? Kaldr ki, hepsi de halk savaqrndan yana. Fakat yir' mi yrldrr bir tek halk savaqr eylemi niye Orgtitlendirilmedi?
Bunlara en
gok sorulmasr gereken yan burastdrr. Evet, yirmi yrlhk miras var, bazrlarr TKP mirasrna da sahip grkarlar,
diinyadaki biitiln ulusal kurtulug savaglarr mirasrnr esas aldrklannr ve Qin'e bagh olduklarrnr s6yleyenler vardrr. Fakat Qin'de ve Vietnam'da nasrl bir halk savaqr verildiQini bi' liyorrz. Her iki tilkede de partiler kurulur kurulmaz gerilla baElattltyor, ayaklanmalara baqvurul uyor. Bunlann yanrsrra bir Ki.lba drnegi de vardrr, Nikaragu'da da benzer bir pratik yaqanryor. Sonug olarak baktldr' grnda, yirmi yrldrr 'ben partiyim've' ya "halk savaqr veriyorumn diyenlerin ya zalere gitmeleri ya da bag'
kalagrma ugramalarr s6zkonusudur. Demek ki, diger Ulke pratikleri yanrnda Tiirkiye'deki durum ilginqtir. "Sonuna kadar halk savaqrndan, dwrimci savaqtan yanayrm" diyeceksin, ama kentlerde birkag suikast yapmaktan oteye gidemeyeceksin! lEte Dev-Sol 6rneQi. Vne iqte T|KKO, Dersim'de birkaq muhtar 6ldiirmekten 6teye gidemedi. Elindeki gUgle bile dogru dUrirst bir tane gerilla eylemi diizenleyemedi. Halbuki bu siireqte saflarrndaki onlarca devrimci katledildi diiqman tarafrndan. Bunlarrn intikamrnr alan birkaq pusu eylq.mi bile gerqekleEtirilemedi. Ornegin Derr-Sol, qehirlerde birkaq emekli subay vurmaktan, kuyumcu ve banka soymaktan oteye, kaq tane qehir ayaklanmasr gerqekleqtirebildi? Brrakahm qehir ayaklanmasrnr, giiqlij bir siyasi gdsteriye bile yol aqabildi mi? Sozi.imona bir halk sava$rnr esas ahyor. Yrmi yrldrr tek bir rrygun araziye gijq qrkarabildi mi? Bu hazrrhk yirmi yrldrr bitmedi mi? Eger bitmemiqse ne zaman bi'
tecek, bitmigse i.lrtinleri nerede? Daglar mryoktu, halk mryoktu, devrimci miyoktq para ve silah mryoktu? Hepsi var, bunlartn hepsinin varoldugunu biliyorrz. O halde niye bir gerilla adrmr yok? Birttin bunlardan qrkarrlacak sonug, silahlr miicadeleyi esas aldrklarrnr sdyleyenler de dahil, bunlarrn tutarh olmadrklarrdrr. Aslrnda halk savaSrnrn teori ve pratigine bagh degiller. Bunlarrn bir kesimi, "Silahh mi.icadele, taktik olarak Ti.irkiye'de doQru degildi/' diyorlar. Peki dogru olan nedir, siyasi mUcadele mi? Bunu sciyleyen TKR TiKf Sosyalist Parti ve diQerleri ne yapryorlar? OrneQin birisi yetmiq yrldrr sosyalist hareketin 6ncUsti oldugunu s6yliiyor ama qimdiye kadar hangi kitle g6sterisine yol aqtr? Oy tabanlarr binleri bile bulmamrgtrr qimdiye kadar. Evet, 70 yrllrk parti olacaksrn, 25 yrlhk parti olacaksrn, ne bir fabrika iqgal edebileceksin ve ne de bir halk gosterisi di.izenleyebileceksinl Ondan sonra da silahh mi.icadelenin yanhEh$rndan ve siyasi mi.icadele yUriltmekten soz edeceksin! $imdi var olan biraz kitle geligmesi de ayrr bir olaydrr. Bunun bizim m[icadelemizle baQlantrsrnr gdrmek gerekir. Yani, "Siyasi cephede savagrm yUri.rtilyorum" diyenlerin ne konumda olduklarr aqrktrr. Bir segimlerde, kitle gdsterilerinde durumlarr belli olmug, siyasi mi.lcadele ile 6rgirtU sUrekli gdtiiremedikleri ortaya qrkmrgtrr. Kitle teorisini esas aldrklarrnr s6yleyenlerin pratikleri nettir. Aynca silahh miicadeleyi esas aldrklarrnr sdyleyenlerin yirmi yrlhk pratikleri de birkaq suikastten ve girdikleri birkaq qatrgmadan ibarettir ve qogunlukla da kaybedilmiqtir. Bu bir yenilgidir, kesinlikle boyledir ve hem de stratejik bir yenilgidir. Bu yenilgi 12 Mart'ta qok agrk yaqandr. 12 Eyli.il'e geldiQimizde ise yenilgi gok daha katmerleqti. Dolayrsryla 12 Eyliil'e kargr direnme ne baglangrgta vardr ve ne de daha sonra geliqti. Daha 6nce yenilmiE olanrn tekrar yenilmeyeceQi agrktrr, Ashnda bu doQrulanryor. Bunlar, daha 12 EyliJl'e gelmeden 6nce, 12 Mart'ta yeniliyorlar. Fakat bu yenilginin k6kli.i derslerini ortaya grkaramadrlar.'Neden yenildik, yenilginin objektif ve subjektif nedenleri nelerdir, bu durum nasrl agrlabilir'qeklinde bir tartrqmaya asla girmediler. "Filankes ihanet etti, filankes oportiinist qrktr" diyerek bunu geqiqtirdiler. Yani karqrhkh suqlamalar, asla 6ze inmeyen yaklagrmlar ve habire bdlirnmelet 1 2 Mart yenilgisini izah etmeye yetmez. Qok iyi biliyorrz ki, l2 Mart'tan sonraki sUregte fagist MHP trrman-
ve qok igrenq bir tasfiyecilik iqine girilmiqtir. Bizim, hepsinden fazla darbe almamtza raQmen, daha bu donemlerde iqine
dr, kontr-gerilla terdrU trrmandt ve
lardrr. De/rirnci 6nderlikler bunu saQ-
sergilenememiq
12 Eyltil'e gelindi. Bu slireqte, l97l ciddi bir devrimci adrm atrlmadr. Neden? QUnkU, yenilgiden ders alma baEarrya giden dogru yolu bulma ve bu yolda doQru bir Orgiit ve eylem qahgmasryapma du-
Aksi halde derler ki, 'Baqaramadrm, yenildim" veya 'Tasfiye oldum, oportiinistlik yaptrm." Sen on yrlda bagaramazsan, yirmi yrlda baqaramazsan, bunun adt yenilgidir, oportiinizmdir, tasfiyeciliktir. Bunun boyle olduQunu 6rtbas
girdiQimiz direniq vardrr. Zidanda ve drqarda qok aqrk bir devrimci direniq hattr tutturul mugken, biitiin qabalarrmrza raQmen bunlarrn bu hat'a
qrkrqrnr aqan
rumu yok. Soruna bu temelde
el
atma sdzkonusu degil. Bunun sonucu da savagmadan yenilme, yakalanma ve dirgme oluyor. lyi biliniyor ki, zindanda direnilebilecegini ve baqarr saQlanabilecegini de biz ispatladrk. Kaldr ki, l2 Eyli.rl darbesinden sonr4 bunlartn bizden yiiz kat fazla kadro ve taraftarlarr drqarda vardr, Bunlardan biri direniEi ahp goti.irebilseydi durum gok farkh olurdu. Fakat goti.iremedi; gUnki.i drgirtsel yapr yenilmigtir. Perspektif diizeyinde, ruhi y6nde ve 6rgUt gaprnda yapr yenilmiqtir. Kazanmak isteyen ruh, gdziinti bagarrya diken bir militan yok. Ortada bir orgi.rtlenme istegi de yok. Bu, hangi durumu ifade eder? llpik ornek olan Dev-Yol'un durumunu ele alahm. Qok iyi biliyorrz ki, darbe kargrsrnda kendi kendini beyin olmaktan grkarryorlar veya var olan beyin, "Yi.izde yliz yenildim" diyor. Beyin, yani merkez bdyle o-
lursa kol ve bacak olarak
kalmrE
olanlar da yenilgiyi yaEamaktan kurtulabilirler mi? Elbetteki hayrr. lqte bu, ddrt ddrtli.ik bir tasfiyeciliktir. Devrime umut yok, devrimin bagarrsrna inang ve qaba yok. Neymig, "Biz De'u-Yolcuyuz" d iyorlarmrg ! Mezhepler bile bu kadar di.4kiJnlUg| kabul edemez. Baglangrqta 1971 direniqqiliQinin kdti.r bir istismarr sdzkonusu olmuqtur ve I 2 EylUl d6neminde de bu gok daha net bir Eekilde aqtga qrkmrEtrr. Bunlar devrimin mirasrnr kemirmek istiyorlardr; qok iyi biliyoru ki, bazr gahrslar, "Maddi imkan veriyor, iyi aidatlar ahnryor, biraz da siyasi itibarr var" diyorlardr. Bunun i-ieerine dayanarak yaqamak istediler. Merkez, aQrrhkh olarak boyleydi. Tabandan ileri frrlamak isteyenler de, saQdan soldan para alarak ve birkag soygun eylemi yaparak bdylece lUmpen bir yaqamr drgtitlemek istedikleri igin, "Biz Dev-Yol'cuytz" dediler. Dev-Solcular daha kabadayr olduklar iqin, "Biz daha iyi bakkal, banka soyarr4 biz daha qok kabadayr adam bulurr.z ve bdylece parsayr biz toplarrz'dediler. Qok iyi biliyorr.rz ki, bunlarrn baEvurduklarr bu ydntemler ashnda devrimci anlayrgla agrklanamaz. Bu nasrl bir OrgUtlenme ve iliqki bigimidir? Gerqekte halkrn bu y6nlti bir bagrqr yoktur ve orta srnfr soymak da devrimci bir eylem deQildir. Qilnkii bu, hepsini devrimin aleyhine krqkrrtrr. Nitekim 6yle de oldu. Ashnda bu ydnlii belirtilebilecek daha birqok nokta vardrr, Devrimcilerin Orgtrtlenme tazr bdyle olamaz ve devrimci ideoloji bu y6ntemleri 6rt-
mek iqin bir cila gibi
kullanrlamaz,
Eger yaptrklanmrz devrim amaqlrydr diyorlarsa. o zaman devrimci eylemlerini gdstersinler. Birkaq emekli generali vuracaklanna 6nce ordu birliklerine saldrrsrnlar, birkaq karakolu silahsrzlandrrsrnlar. Evet, halk dt4manr iqkencecileri cezalandrrrnak iyidir de, tek bagrna iqkencecilerivurarak biz dilzeni deviremeyiz ki. Bir yrl 6yle yaptrnrz, iki yrl, Uq yrl, ddrt yrl 6yle yaptrnrz, ama bunu artrk daha sistemli ve biiyi.jmiiq ordu 6rgi.itlenmesine g6tiirh. Adlanndan eok bahsetti$iniz El Safuador'da, lrlikaragm'da ve Kiiba'da bu ig nasrl yaprldr? Krsa sirrede on bin kiqilik ordulara ulaqtrlar. Sen ise, yirmiyrldrr daha bir grup olmaktan kurtulamadrn. Bunun igin, "Frrsat bulamadrk, darbe aldrk' denilemez. Derrimcilet frrsat bulan, darbeye karqr kendini koruyabilen ve derrrim yapan insan-
layan onderliklerdir.
l97l'de de bir yondon yenilgi vordt, omo diQer yondon do kohromonco direnilmigti. Amo bunun dersleri iyi gtkortlmodtQt igin, direnmenin ve yenilmenin objektif ve subjektif nedenlerine inilmedi0i, yontlgllor ve eksiklikler o$rlmodr$r igin, hotto yenilgi nedenleri tsrorlo ve doho do ince bir tozdo yo$ondtQt iqin, l2 Eylul korgstndo bu sefer kohromonco bir direnig de sergilenememiE ve gok i$reng bir tosfiyecilik iqine girilmiqtir. etmek iqin sagr-solu suglamak, 6rgiit iqini terdrle susturmak, siyasi degeri yUksek olmayan birkaq eylem d0zenlemek, bununla baEkalannrve kendini kandrrnnk, ondan sonra da "ben bu kadar devrimciyim" dibaQrnr siirdiirmeye qahgmak olmaz. BUtiin bunlar, son derece yapay, olumsu, son tahlilde devrim adrna gericiliQe hizmet etmekten 6teye gottirmeyen yaklaEr mlardrr. Bu noktada sdylenmesi gereken, ister silahh ve ister silahsrz olsun, devrimci veya reformist sol muhalefetin ashnda di.izen kargrsrnda yenik dugtugi.ldilr. Evet, 1971'de de bir
yerek
yandan yenilgi vardr, ama diger yandan da kahramanca direnilmigti. Ama bunun dersleri iyi qrkarrlmadrQr iqin, direnmenin ve yenilmenin objektif ve subjektif nedenlerine inilmedigi, yanrlgrlar ve eksiklikler aErlmadr$r iqin, hatta yenilgi nedenleri rsrarla ve daha da ince bir tazda yaqandrQr iqin, l2 EylUl karErsrnda bu sefer kahramanca bir direnig de
gelmediklerini, zindanda tasfiyeciligi daha da derinleqtirdiklerrni, drqardaki kalrntrlarrnrn Avrupa'da mirthiE yozlaqtrklarrnr ve sonuqta dtizene bir fiske bile vuramayacak duruma di.iqtiiklerrni qok ryr biliyoru. Tek kalmrq olmalarr, kogullarrn zorlugu ve benzerr geyler bu noktada gergegr deQrqtrrmryor. "lyr niyetliydik. asl rnda bdyle d liEUnmemrqtik, ryr geyler drqi.rnmuqtUk" demek nrevcr.rt gerqeQr deQrqtrrecek brr anlama sahip deQiidrr. Dolayrsryla b6ylesi sola brz yenilmrg sol dryoru. YenilmiE olanrn, "Ben yenrlmedrm" demesi, ijq defa yere serilip de habire gLreg isteyen pehlivanrn durumuna benziyor. Bir defa yenrlirsen, rdvanE ancak altr ay sonra olabilir. Bunlar habire srrti.lsti.r yere gakrhyorlar, fakat hala "biz varrz" diyorlar. Bu uctz direnigqilik igte bu anlama geliyor. En kdtilsir de, yenildiQi halde, bunu, ucr.z bir orgut ve eylem anlayrgryla yengi gibi etrafa gdslerme qabasr ollryor.
PKK'nin bagansl,
bugtinkii solun varhlr igin belirleyicidir GerqeQin boyle olduQunu, brr de PKK pratigine bakarak izah edebiliriz. Dikkat edelim; PKK prattQi, kendi baErna ashnda T[irkiye solmu analiz etme ve ne deQer ifade ettigini ispatlama hareketidir. Tijrkiye solunu anlamak ve hakkrnda bir de$erlendirmeye gitmek mi istiyorsunu, bunu PKK geliqimine ve baqansrna bakarak yaprn. Kuqkusu bunun nedeni ve nasrh vardrr. Qiinkii, 12 Eyliil'de en gok darbe yiyen, darbenin agrrhkh olarak kendisine kargr yaprldrgr, yine imkanlarr en az olan hare' ket, PKK hareketidir.'Hifuan, Siverek ve Batman'r gezdik ve darbeye orada karar verdik, Kiirtqtili.ik baqrnr almrq gidiyor, Apoculuk Dogu'yu kasrp. kavuruyor' diyordu darbenin baqr. lqte bu gerekqelerle geldi 12 Ey' liil. Kaldr ki, bizim giictmi.iz 12 Ey' liil'den 6nce de darbe yemiq, ihane' te u$ramrqtr. Ayrrca olanaklarrmz da
gok
azdr,
Peki bu gerqek konumdan kalkarak biz nasrlyaqayabildik? I 2 EyliJl'[]n dncesinde ve sonrasrnda iqine girdigimiz y6nelimler vardrr. Bir yurtdrqrna grkrq ve onun devrimci bir tazda ele ahnmasr deneyimi vardrr. Vne tilke igindekiolumsu durumlar
giderilmigtir. 12 Eyliil darbesine kargr bir direnme, ashnda PKK'nin 6ztinti yansrttyor. 12 EylUl darbesi, l. Konferars'rmada degerlendirilmiqti4 bq Tirrkiye sol gruplarrnrn yapamadrklan bir gahqmadrr. Konferansta, ya$anan sirrecin dzellikleri, yenilen darbelerrn, zorlanmanrn ve geri qe-
kiliqin nedenleri ve bundan sonrastnr siird[irmenin yollarr qok agrk bir biqimde qdztimlenmigtir. Ondan sonra da hazrrhklar yaprhp Ulkeye girilerek yeni bir devrimci ddnem baqlatrlmrqtrr. Ortaya gtkan zorlanmalar karqrsrnda tekrar hazrrlrklar ve qozi.rmlemeler yaprlmrq ve yenr hamlelere girigilmiqtir. Her yrl hamle iis' tiine hamle, hazrrlrklarrn ve qozUmlemelerin siirekli derinlegtrrilmesi gerqeklegtirilmigtir. Buna karEr rsrarla direnen her ttirlti feodal ve kilqi.jkburjwa yaklagrmlarla )Urijttjlemez, geliqme saQlanarnaz" diyen tepki sahipleriyle mUcadele edilmig ve bagarr saglanmrgtrr. Bu qahqmalar, kesintisiz ve g[iglij bir biqimde si]rdir' ri.ilmi.q, dnderlik hattrna rsrarla baQh kalrnarak bugtine gelinmigtir. Tiim bu geliqmeleri saglayabilmek igin, parti gekirdeQini 6rgi.itle' mede ve egitimde en srnrrlr imkanlar iyi kullanrlmrgtrr. En zor koqullarda ve en srnrrh imkanlarla parti qekir' degi izerinde yogunlaqrlarak, onun ideolo.iik, siyasi ve askeri eQitimiyaprlmrg, devrimci amaglar lafta kalmasrn diye zamanrnda pratige koqulmugtur. Biitijn TUrkiye'de ortaya grktrlrndan daha fazla engeller iqte ve drqta bizim karqrmza grkartrlmasrna ra$men, gereken denrrimci adtmlar atrlmrq ve s0rekli bu adrmlar yetkin' legtirilmeye gahgrlmrgtrr. Parti qekirdeginden, giderek silahh propagan' da ve gerilla gruplarrna ulagrlmrgtrq hem de bunlar, birkaq yrl iginde ve dayanrlmaz kogullar altrnda yaprl-