şu veya bu sebeplerle burjuvazi ta rafı ndan önlenebi l d i ğ i h a l lerde bi le, onlar yığ ınsa l mücadeleye bizzat katı l d ı ktan başka , bu mücadelede önemli bi r örgütleyici unsu r o l a ra k da eylem göstermekted i rier. Yığ ı n ların a ktifl i ğ i , dönüşümün kesin etken i n i teşkil ettiği g i bi, kom ü nıstleri n kazandı kları g üven de, büyük olm ıya n komün ist p a rtilerini sağ l a m b i rer devri mci g ü c h a l i n e geti rmek için gerekli esa s ön-şa rtı n v a r oldu ğu a n l a m ı n a gel mektedi r. Bu konuda V. i. Leni n ' i n dedikleri n i hatırlı ya l ı m: «Küçük pa rtin i n de ( ... ) politik gelişmenin gidişini iyi i nceledi k t e n ve partisiz yığ ı n la r ı n hayat ve a l ışka n l ı k la rı n ı öğ rendikten SOMa, elveriş l i b i r durumda devri mci ha reket yaratması m ü m k ü n d ü r . . . (Toplu eserleri, c. 44, s. 32.) Tabii, bunun ne zaman ve nasıl o lacağı n ı bura d a belirlemek i m kônsızdır. Fa kat ko m ü n istler, önceleri o lduğu g i bi bug ün de, yığ ı n l a r ı n ha reket i n i gen işletmek ve kuvvetlend irmek, onların daha sıkı b irleşme ve örg ütlen mesin i, tekel lerin, em perya lizmin egemen l iğ i ne karşı daha etki n biçimde d i renmelerini sağ la m a k için müca deleyi ödev edin rnektedirler. »
Burad a , aynı za manda, doğru çiz i l m i ş bir politik savaş doğrultusu o l ma d a n , emekçi leri n bi rleşmesinin m ü mkün ola mıyaca ğ ı söz konusudur. Ko m ü n i st parti l eri çeşitli memleketle rin özg ü n koşu l l a rında işçi Sınıfı na ' ve tüm h a l ka i lerleme yolunu g österen somut p rogra m l a rı n hazl ması na önemli b i r katkıda bulundular. Top lumda s ı n ı f g ücleri nin ta h l i l i n e ' daya nan bu eylem prog ra mları v e perspektif progra m l a r, d a h a «elveriş l i » veya daha «temiz» y o l çizmeyi deneyen d i ğ e r teorilere üstü n l üklerini uyg u l a m a a la n ı n d a gösterd i l er. Komünistleri n izledikleri politik doğ rul tunun i lkesel ve a r d ı ci l oluşu, öze l l i k le, hayallere ve lôfazan l ı ğ a dayanan denemeler karş ı sı nda ü mitsizliğe d üşen leri kendi lerinden yana çekti. Biz, komün istlerin politika sahnesine daha geniş ölçüde çıkmola r ı n ı n bir ön şartı n ı da 9unda görüyoruz. Ko m ü n i st port i leri, za m a n ı m ızda olayların süratl i a kı ş ı n ı n , yürütülen sava ş ı n gelişmesi yolla riyle ilgili yeni soru n l a r ta m vaktinde ve daha etraflı ceva pl b r veri l mesi n i gerekti ren soru n l a r ertaya atmClkta ol duğunu el bette unutmuyorlar. G ü n ü müzde işçi sınıfı n ı n birliğ i n i kuvvetlend irmek, kom ü nistlerle sosya l demokratlar a rasında ka rşı lı k lı ilişkiler problemini doğru b i çi m d e çözmek özel b i r a n l a m taşıyor. Ko mün istler, toplumun temel leri nde devrimci b i ı' değ işim sağ layacuk g ücü ya ra tma yolunu, i şçi sınıfı n ı n birliğ ini kuvvetlendi rmede, sol h a reket lerin ittifa kı nda görüyorla r. Fakat mevcut kapita l i st d üzene karş ı m üca delede doğan birlik, yeni demokratik ve sosyalist toplumun kurul masında d a mümkün o l m a l ıdır. B u nun, b i r unsurunu da çok partili s iste rgin teşkil edebi leceğ i , çeşitli politik biçi mleri olacağı ş ü phesizdir. 19