29
17 Her sene genelge yay›nlayanlar bu genelgede veliden zorla ba¤›fl al›namaz diyor. Ama devletin okullara para aktarmamas›ndan kaynakl› okul idarecileri ve ö¤retmenler anayasal hiçbir dayana¤› olmadan velilerden okul ihtiyaçlar›n› gidermek için ba¤›fl ad› alt›nda para topluyorlar. Anayasa’n›n 42. maddesi gere¤i 8. s›n›fa kadar temel e¤itim zorunludur ve paras›zd›r. Para toplamay› bir tarafa b›rak›n durumu iyi olmayanlara yard›m etmek gibi zorunlulu¤u vard›r. 27 kalem maldan bütün insanlar e¤itime katk› pay› ödüyorlar. Bu paralar›n çok cüzi bir miktar› e¤itime aktar›l›rken geri kalan büyük k›s›m ise bat›r›lan 23 bankaya ve de rantiyecilere faiz olarak gitmektedir. Bu giden paralar›n e¤itime aktar›ld›¤›n› düflünürsek hiçbir s›k›nt› kalmayacak.” ‹stanbul E¤itim-Sen 5 No’lu fiube Baflkan› Necdet Uygun da bizimle flöyle paylafl›yor düflüncelerini; “Asl›nda her ö¤retim y›l› yeni sorunlarla, benzer sorunlarla bafll›yor. Bu y›l da e¤itim, ö¤retim y›ldönümüne ciddi sorunlarla girildi. En temellerinden biri deprem. Özellikle ‹stanbul aç›s›ndan deprem bölgesi olmas›ndan dolay› okullar›n deprem yönetmeli¤ine uygun onar›lmamas›. Bu velileri ve bizleri kayg›land›r›yor. Di¤er bir boyut özellikle okul kay›t dönemlerinde yo¤un bir karmafla yaflan›yor. Veliler bir okuldan, di¤erine gidip-gelip çocuklar›n› kaydettirmeye çal›fl›yorlar. Tabi okuldan içeri ad›m›-
Necdet Uygun
n› atar atmaz say›s›z sorunlarla karfl›lafl›yorlar. Bunlardan birisi de kay›t paras› ad› alt›nda sözüm ona gönüllülü¤e dayanan ba¤›fl olarak al›nd›¤› söyleniyor ama bu idarenin tutumuyla neredeyse zorunlu hale getiriliyor. Nitekim ‹stanbul Milli E¤itim Müdürlü¤ü’nün Bakanl›¤›n aç›klamas› da bu boyutuyla okul müdürlerini cesaretlendiriyor. Daha önceki y›llarda göstermelik de olsa bunun al›nmamas› noktas›nda ne verilirse onun al›nmas› noktas›nda aç›klama yap›l›yordu. Bu y›l bu da yap›lmad›. Bu y›l kitaplar›n ücretsiz da¤›t›lmas› tabi bizim de savundu¤umuz bir fley. Velilerin de beklentisi buydu. Fakat bunda da ciddi sorunlar yaflan›yor. Birincisi; kitap yay›nevlerine paralar akacak. ‹kincisi; içeri¤iyle ala-
“ÇÖZÜM ORTAK HAREKET ETMEKTE” Meral Abac› (Ev kad›n›): “2 tane çocu¤um var. O¤lum Orta 1’e geçti. Gecekonduda yafl›yoruz. O¤lumun okumas›n› istiyorum ama imkanlar›m›z›n el verdi¤i kadar. Hayat o kadar pahal› ki yaz geliyor, k›fl› düflünüyorsun. K›fl›n herfley zor oluyor, alam›yorsun. Sigorta yok, gelecek yok, emeklilik yok. Hiçbirfley yok. O¤lumun da ameliyat olmas› gerekiyor. Güvencemiz olmad›¤› için yapt›ram›yoruz. Hiçbir yard›m alam›yoruz. O¤lumun düz lise okumas›n› istemiyorum. Tan›d›k çok insan var, düz liseye gidiyor. Üniversiteye gidiyor ama bir ifl sahibi olam›yorlar. Hiçbir ifl bulam›yor, ilerde de birçok masraf› olacak. Bunlar bizim için sorun. Kitaplar›, k›yafetleri zor olacak. Dershane gerekecek, onlara güç yetmiyor. Bu sorunlar› yaflayan bir sürü kifli var. Zaten birço¤u k›z çocuklar›n› okutmuyor. Ben buran›n e¤itimi ile yurtd›fl›n›n e¤itimini gördüm. Orada okudu¤un zaman herfleyini devlet karfl›l›yor. Belirli bir harçl›k düzeni koyuyorlar ona kadar veriyorlar. Türkiye’de böyle olsa çok güzel olur. Her çocuk istedi¤i yere ulafl›r. Bunlar›n çözümü herkesin ortak hareket etmesidir. Böyle bir yere ulaflacaklar›na inan›yorum. Ama kimse kar›flmak, u¤raflmak istemiyor. U¤rafl›lsa, mücadele edilse baflar›labilir. Herkes bir olsa yaparlar. Kimse u¤raflmad›¤› için verilene raz› oldu¤u için bunlar yaflan›yor.”
kal› tereddütlerimiz var. Bunlar incelendi mi? Bir kurul oluflturuldu mu? E¤itim-ö¤retimin demokratiklefltirilmesine katk›da bulunacak m›? Bu konuda kayg›lar var. Hiçbir bilgi yok. Kitaplar elimize geçmifl de¤il. Biliyorsunuz özellikle bu e¤itime katk› pay› giderek bir zemin buldu. Bununla ilgili yasay› da ç›kard›lar. Art›k zorunlu bir paraya dönüfltü. Bundan dolay› ö¤renciler e¤itim süresince katk› pay› ödemek zorundalar. Hatta öyle bir aflamaya getirdiler ki, ö¤rencilerden direkt isteyerek onlar›n kiflilik erozyonuna u¤ramas›na da yol aç›l›yor. Özellikle ö¤retmenler ve idare taraf›ndan flimdi öyle say›s›z sorun var. S›n›flar halen kalabal›k. Türkiye’de toplam 110 bin dersli¤e ihtiyaç var. 80 bin civar›nda ö¤retmen a盤› bulunuyor. Ama geçici yöntemlerle sorunu çözmeye çal›fl›yorlar. E¤itimde f›rsat eflitli¤i ortadan kald›r›ld›. Paras› olan›n istedi¤i okulda okuyabilece¤i, olmayan›n ise e¤itim olanaklar›ndan yararlanamayaca¤› bir pozisyon ortaya ç›k›yor. Bu sadece bununla da s›n›rl› kalm›yor. Ö¤retmenin özlük haklar›yla ilgili düzenleme de yap›lmak isteniyor. Sözleflmeli personel yasas› vs. gibi. Bu flekilde e¤itim alan› hem kargaflal›k hem de tehdit alt›nda. Yeni e¤itim-ö¤retim y›l› bafllarken bu sorunlar halledilmeden daha karmafl›k bir flekilde bu e¤itim-ö¤retim y›l›na giriliyor. Burada iki fley öne ç›k›yor. Örgütsüzlük ve örgütlenme ihtiyac›n›n varolan sorunlar› çözmedeki önemi a盤a ç›k›yor. Bunun eksikli¤ini biz her dönem yafl›yoruz. Yani sadece ö¤retmen örgütlülü¤ü, sadece ö¤retim çal›flanlar›n›n örgütlülü¤ü bu devasa sorun karfl›s›nda çözüm gücü olmuyor. Yaflam›n tümünün örgütlü olmas› gerekiyor. Hele hele velilerin bu örgütlenmenin içinde olmas› gerekiyor. Maalesef böyle bir durum olmad›¤› için bunun yükünü E¤itim-Sen’liler çekiyor. Bu da tabii ne kadar baflar›l› oluyor diye bir soru sorulursa e¤er; çok pozitif bir yan›t vermek mümkün de¤il. Okullar›n durumunu bugün görüyoruz. Okullar gittikçe sokak çetelerinin istilas›na u¤ram›fl bulunuyor. Uyuflturucu vs. bunlar hep bas›na yans›yan fleyler. Bunlar›n elbette bir nedeni var. Yaflam daralt›l›rsa, ö¤rencilerin bilimsel gelifliminin önü kesilirse, paras› olan uç ve refah bir düzeyde yaflarken paras› olmayan›n daha kötü bir duruma sürüklenmesi oldukça, gerçekten e¤itim kurumlar›nda da bu türden olumsuzluklar yans›yacak ve yaflam gittikçe yozlaflacak, gençlik yozlaflacak. Bizim temel kayg›m›z bu. Nitelikli e¤itim, kaliteli e¤itim. Sadece ve sadece daha bilgi düzeyi yüksek insanlar ortaya ç›kar›r aç›s›ndan bakm›yoruz. Olay›n psikolojik ve pedagojik boyutu önemli. Yani bu
12-25 Eylül 2003 e¤itim sistemi bu düzenekte devam etti¤i sürece okullar daha önce fiikago’da filmlerde izledi¤imiz gibi çetelerin cirit att›¤› kendi toplumuna yabanc›laflm›fl insanlar›n bulundu¤u kurumlara dönüflecek. Temel kayg› bu asl›nda. Gerçekten ülkenin gidiflat› çok umut vermiyor bu boyutuyla. Bu e¤itim dönemine bafllarken bu kayg› önceki y›llardan daha yo¤un hissediliyor. Böyle bir durumla karfl› karfl›yay›z.” ‹flte veliler aç›s›ndan, ö¤renciler aç›s›ndan, e¤itimciler aç›s›ndan bu e¤itim-ö¤retim y›l› da sorunlarla bafll›yor. “‹yi dersler”
‹lkö¤retim kurumlar›nda yürürlü¤e giren yönetmelik =‹lkö¤retim kurumlar›, 7-15 yafllar› aras›ndaki ö¤rencilerine çocuk haklar›n›, uluslararas› sözleflmelere uygun olarak haklar›n› kullanmay›, evrensel kültür de¤erlerini tan›may›, sistemli düflünmeyi, giriflimcili¤i ve ça¤dafl teknolojileri kullanmay› ö¤retecek. =Ö¤rencilerin ülkenin kalk›nmas›na katk›da bulunabilen bireyler olarak yetifltirilmesi, do¤ay› korumas› amaçlanacak. =Yabanc› uyruklu ö¤rencilerin ‘Ö¤renci And›’n› söyleme zorunlulu¤u olmayacak. =‹lkö¤retim ö¤rencileri ‘siyasal’ simgeler kullanamayacak. =Bütün s›n›flarda her derste ve her durumda Türk dilinin do¤ru ö¤retilmesi temel hedef olacak. =‹lkö¤retim kurumlar›, dil, ›rk, cinsiyet, felsefi inanç ve din ayr›m› olmaks›z›n herkese aç›k olacak. =‹lkö¤retimde demokrasi bilincinin gelifltirilmesi sa¤lanacak. Karma e¤itim ö¤retim yap›lacak. ..... = ... Ülkenin birli¤ini ve bütünlü¤ünü bozan, bölücü, y›k›c›, siyasi amaçl› sembol kullanmamalar›, bunlarla ilgili amblem, afifl ve rozet ve benzerlerini tafl›mamalar›, bulundurmamalar› ve da¤›tmamalar›, siyasi amaçl› davran›fllarla okulun huzurunu bozmamalar›, Atatürk ilke ve ink›laplar›na ba¤l› kalmalar› ve bunun aksi davran›fllarda bulunmamalar›, yasalara, yönetmeliklere ve toplumun etik kurallar›na, milli, manevi ve kültürel de¤erlere uymalar›...