Terry Eagleton ile Söylefli: Nas›l Direnmeli?
çöküşünden söz ettiklerinde onlara tanık olduğumuz şeyin aslında sosyalizmden antikapitalizme bir geçiş olduğunu anımsatmalıyız. Bu öyle muazzam, büyük bir hareket değil! Küreselleşme karşıtı hareket (ki bu hiçbir şekilde bu harekete verilebilecek en iyi isim değil) bana daha geleneksel sosyalist örgütlenme biçimlerinden gelecekte olabilecek bir örgütlenme biçimine geçişin bir işareti olarak görünüyor. Bu hareketin düzensizliğini, kafa karışıklığını ve yaratıcılığını bu söylediğim ışığında değerlendirebiliriz. Küreselleşme karşıtı hareket içerisindeki aktivistlerin birçoğunun siyasi tarih anlayışları oldukça kıt, fakat bu hem iyi hem de kötü. Bu hareket elbette ziyadesiyle çoğulcu, örgütsüz ve karmakarışık; fakat bu sosyalizmin daha geleneksel örgütlenme biçimlerinin en iyi haliyle köylüleri, işçileri, askerleri, entelektüelleri, kadınları, etnik azınlıkları, ulusal mücadeleleri ve diğerlerini de kapsayan çoğulluğunu da görmezden gelmemizi gerektirmez. Eski tarz yekparelikle yeni tarz açıklık arasında yalınkat bir karşıtlık kurmamalıyız. Marksist enternasyonalistler ulusların ve kadınların mücadelesi üzerinde ciddi bir şekilde duran ilk siyasi yapılar arasındaydılar. Bunu unutmayalım. Sermayenin tahakkümünü kayıtsız şartsız kurabildiği günümüz dünyasında karşı-hegemonya odağı olabilecek bir siyasi özneyi ya da pratik biçimini nasıl harekete geçirebiliriz? Diğer bir deyişle, solun anlamı bugün ve yakın gelecekte nedir ya da ne olmalıdır? Burada stratejiye dair olan sorun; direnişi örgütlemektir, onu yoktan var etmek değil. Eğer bir siyasi sistem kendi bekasını sağlamak için, ona dahil olanları yeterince memnun edemiyorsa -ki insan çok az memnun da olsa yaşamını sürdürebilir!- ve halihazırdaki sisteme karşıt alternatifler insanlara makul, mantıklı, gerçekleştirilebilir ve tehlikesiz görünüyorsa, o zaman gece ile gündüzün birbirini izlediği gibi insan-
15