31
71
6-19 Nisan 2007
Aky›l iflçileri ile direniflleri üzerine… Toplu Sözleflme hakk› ve çal›flma koflullar›n›n düzeltilmesi amac›yla direniflte olan Aky›l iflçileri, çal›flt›klar› fabrikada kölece yaflam koflullar›yla karfl› karfl›ya kald›klar›n› dile getiriyorlar yaklafl›k 150 gündür. Bugüne kadar çeflitli ziyaretlerde bulunan, yürüyüfller örgütleyen, aç›klamalar yapan ve en son olarak da 8 Mart mitingine kat›lan iflçiler, patronun da bu sald›r›lar karfl›s›nda bofl durmad›¤›n›, kimi zaman sald›r›ya u¤rad›klar›n›, kimi zaman patronun grevi k›rmak için kaçak, sigortas›z ve küçük yaflta iflçi çal›flt›rd›¤›n› sözlerine ekliyorlar. 63’ü kad›n toplam 400 iflçinin çal›flt›¤› fabrika hakk›nda D‹HA’ya bilgi veren Tes-‹fl 1 Nolu fiube Baflkan› Ali Öncü, Aky›l Tekstil’in 1 y›l› aflk›n bir süreden beri, iflçilerin ayl›k ücretlerini ve sosyal haklar›n›n tümünü ödemedi¤ini belirterek, “‹flçiler de buna karfl› sendikal haklar›n› kullanarak, greve gitmifllerdir” demiflti. Özellikle kad›n iflçilerin öne ç›kt›¤› direnifl boyunca, kad›nlar yapt›klar› ‹K: Bize kendinizi tan›tt›ktan sonra, sizleri direnifle götüren nedenlerden bahsedebilir misiniz? D.Ç. Merhaba, ben on y›ldan beri Aky›l Tekstil Fabrikas›’nda çal›fl›yorum. Öncelikle bölgemizdeki s›n›rl› fabrika patronlar›n›n neden azg›nlaflt›¤›na bakmak gerekiyor bence. Diyarbak›r, savafl dolay›s›yla çevre illerden sürekli göç alan bir kent haline gelmifltir. Gelenler, yaflad›klar› ekonomik s›k›nt›lar nedeniyle ucuz ifl gücü olarak çal›flmak zorunda b›rak›lm›flt›r. Bu durum patronlar› azg›nlaflt›rm›fl, iflçilerin bu mecburiyeti sonucu patronlar çok daha rahat hareket etmeye ve kendilerini dayatmaya bafllam›fllard›r. Bizim durumumuza gelince; fabrikaya esir kamp› da diyebilirim. Eme¤imizin karfl›l›¤›n› alamamam›z bir yana, özel ihtiyaçlar›m›z› bile karfl›layacak ücreti alam›yoruz. Özellikle örgütlenme hakk›m›z üzerindeki bask› çok yo¤undu. Patron, sendikaya üye olan arkadafllar›n üye olmamalar› için ya ücretlerini düflürüyor ya da iflten ç›kar›yordu. K›saca bahsetti¤im bu nedenlerden ötürü de haklar›m›z› direnerek almaya karar verdik. Çünkü bize direnmekten baflka yol kalm›yordu. - Patrona karfl› elde etti¤iniz hak ve kazan›mlar nelerdir? - Öncelikle belirteyim; patron Mustafa Aky›l’›n arkas›nda belli güçler var. Mesela patron ‹çiflleri Bakan› Abdulkadir Aksu’nun akrabas› ve ayr›ca TÜS‹AD üyesi. TÜS‹AD direniflimizden ra-
eylemlerde sadece kendi sorunlar› ile de¤il genel olarak kad›nlar›n karfl› karfl›ya kald›klar› sorunlar ile ilgili de söyleyecek sözleri oldu¤unu gösterdiler. Örne¤in AZC Plaza önünde yap›lan bas›n aç›klamas›nda “Töre cinayetine son” ve “Yaflas›n onurlu mücadelemiz” dövizleri yan yana tafl›nm›flt›. “Evde iflte fliddete son”, “Direne direne kazanaca¤›z” slogan›n› atan iflçiler “kad›n” olmalar›n› gerekçe göstererek çal›flmalar›n istemeyen ailelerine kendilerini kabul ettirerek ifl yaflam›na at›lm›fllard›. Verdikleri bu mücadeleyi kazanan kad›nlar, flimdi de çal›flt›klar› fabrikada haklar›n› alabilme mücadelesi veriyorlar. Fabrikada toplam 63 kad›n çal›fl›yor. D‹HA’ya konu ile ilgili aç›klama yapan 27 yafl›ndaki kad›n iflçi Özgün Mutlu, fabrikada 8 saat vardiyal› ve asgari ücret karfl›l›¤›nda çal›flt›¤›n› belirterek, çal›flt›klar› saatlerde yaln›zca 30 dakika yemek aras› verildi¤ini anlatt›. “30 dakikay› aflt›¤›m›z zaman bize k›z›yorlar” diyen
Mutlu, ücretlerini de zaman›nda almad›klar›n› belirtti. 17 yafl›nda olan ve fabrikada makineci olarak çal›flmaya bafllayan Emine Fidan ise, maafl›yla ailesini geçindirmek zorunda oldu¤unu belirterek “Fabrikada birbirimizle konuflmak yasakt›. Konufltu¤umuz za-
hats›z olmufl olacak ki, patrona direnifli bitirmesi direktifini vermifl. Patron da arkas›ndaki bu güçlere güvenerek geri ad›m atmamaya çal›fl›yor. Buna ra¤men mücadelemizi sürdürüyoruz ve belli kazan›mlar da elde ettik. Mahkeme bize yönelik flu karar› verdi: Çal›flmad›¤›m›z dört ayl›k sürenin ücretini patron bize ödemek zorunda. E¤er ödemezse; tazminat yolu aç›kt›r. Yarg›tay’dan da iflten ç›kar›lma ile ilgili karar bekliyoruz. Patronun önünde bize göre iki seçenek var, ya taleplerimizi kabul edecek, ya da fabrikay› kapatacak. Taleplerimiz kabul edilmezse direniflimiz sertleflerek sürecektir. - ‹flçilerin hak arama, birlik olma, dayan›flma bilincinde bu direnifl önemli bir rol oynam›flt›r, muhakkak. Bu konuda sizin gözlemleriniz nelerdir? - Mücadeleye bafllad›¤›m›zda baz› ar-
kadafllar›m›z aç›kças› umutsuzdu. Bedel ödeme noktas›nda geri bir tav›rlar› vard›. Ama genel olarak bedel ödemeyi göze alm›flt›k. Her fleyin bir bedeli oldu¤unu biliyorduk. Bedel ödenmeden haklar›n kazan›lamayaca¤›n› biliyoruz. Bizim direniflimiz sonucu örgütlenmenin yolu aç›ld›. Özellikle bölgemiz iflçileri için. ‹flçiler emeklerinin karfl›l›¤›n› alamad›klar›n›n fark›na vard›. Bu direnifl sayesinde aram›zdaki birlik ve dayan›flma da artt›. Biz iflçiler olarak kendi gücümüzün fark›na vard›k. Mücadelemize duydu¤umuz inançla istediklerimizi yapabilece¤imizin fark›na vard›k. Bu direniflimiz di¤er iflçilere de örnek oldu. Sendika üye say›s› artt›. Sendikal faaliyet eskisinden daha çok önemsenmeye baflland›. Bu direnifl sayesinde birey olarak de¤il, hep beraber birlik halinde mücadele
man bize f›rça at›yorlard›. Yemek yedikten sonra elimizi y›kamaya bile f›rsat bulamadan tekrar iflbafl› yap›yorduk” dedi. Bizler de Amed YDG olarak uzun bir süredir direniflte olan ve direnifllerini takip etti¤imiz iflçilere giderek, onlar›n görüfllerini ald›k. etmenin bizi kazanmaya götürece¤ini görmüfl olduk. Amed’de ulusal ve s›n›fsal çeliflkiler birlikte yaflan›yor. Ulusal çeliflki her ne kadar s›n›f çeliflkisine ba¤l› olarak geliflse de, burada ulusal çeliflki ön plandad›r. Bu nedenle esas olarak ekonomik talepleri olan direniflimiz yeterli deste¤i alamam›flt›r. fiunun fark›nda olmal›y›z, biz, ça¤dafl köleleriz. Patron ise bir sermayedar olarak bizi sömürüyor. Bu bilinçle hareket etmeliyiz. S›n›f oldu¤umuz, sorunlar›m›z›n s›n›fsal oldu¤u gerçe¤iyle hareket etti¤imizde daha sa¤lam bir direnifl gösterece¤imizden ve direniflin bizi kazan›ma götürece¤inden eminiz. - Son olarak Türkiye’de iflçi s›n›f›n›n içinde bulundu¤u durum hakk›nda, mevcut sendikal anlay›fllar›n örgütlenme ve çözüme gitmesi/gidememesi hakk›ndaki görüfllerinizi alabilir miyiz? - 12 Eylül öncesi sendikalar›n bir ça¤r›s›yla kitleler soka¤a dökülüyordu. fiimdi ise sendikalar sar› sendika olmufl. Hemen hemen hepsi devletten, sermayedarlardan yana tav›r al›yor. Ezilen kitleler sindirilmifl durumda. Bunda ekonomik sorunlar›n etkisi var. Çal›flan herhangi biri iflten at›lma, ifl bulamama korkusuyla haklar›n›n gasp edilmesine sessiz kalabiliyor. Ancak biz biliyoruz ki, bu bir maraton. Biz tekrar kitleleri haklar›n› almalar› için soka¤a dökmenin mücadelesini vermekteyiz. (Amed YDG)