Gençli¤in Kaleminden Emperyalizm, tüm dünyada kamu hizmetlerini özellefltirmeye, bu alanlar› tekeller için kar kap›s› haline getirmeye h›z vermifltir. E¤itim ve sa¤l›k da emperyalist tekellerin göz koydu¤u sektörlerin bafl›nda geliyor. ‹nsanlar›n temel ihtiyaçlar› kar malzemesi haline getirilmifltir. Tekellere göre her türlü e¤itim ve geliflim kurslar› özel zevklerimizi gelifltirmekten, üniversitede akademik e¤itime, ifl e¤itiminden haz›rl›k kurslar›na, s›nav sorular›n›n haz›rlanmas›ndan, sonuçlar›n aç›klanmas›na kadar her fley karzarar hesab›yla iflleyecek, e¤itim hizmeti müflteri-flirket iliflkisiyle yürüyecekti. Bu politika bir yeni sömürge olan ülkemizde de yans›mas›n› buldu. Ocak 1990’da devlet, “ ö zgün üniversite modeli” ad›nda bir uygulamadan bahsetmeye bafllad›. “Halk›n yönetime kat›lmas›” söylemiyle, holding yöneticileri, patronlar, üniversite yönetimine getirilip üniversiteleri holdinglere peflkefl çekmenin hesaplar› yap›l›yor, “Mali Özerklik” söylemiyle e¤itimin tümden paral› hale getirildi¤i bir model uygulanmak isteniyordu. “Paral› e¤itime” geçifl h›zland›r›ld›. Ö¤rencilerden al›nan harçlarla paral› e¤itime geçiflin önemli bir ad›m› at›lm›flt› zaten. Art›k her ö¤renci; okudu¤u okul, devlet okulu olmas›na ra¤men kay›t yapt›r›rken para ödüyordu. ‹lk y›l›n hemen ard›ndan harçlara büyük oranlarda zam yap›ld›. Üniversitelerin bütçeden ald›klar› pay y›ldan y›la düflürüldü. Üniversitelerin mali yükü ö¤rencilerin ve ailelerinin s›rt›na bindirildi. Paran varsa okuyabilirsin, yoksa okuyamazs›n. Yemek parayla, bar›nma imkan› parayla, kitap, ders araç gereçleri parayla, k›sacas› e¤itimin her aflamas› paraylad›r. Paras› olmayan birçok ö¤renci ise deftersiz, kitaps›z okulla-
46
KAP‹TAL‹ZMDE OKULLARIN A N A H TARI PARADIR - Gençlik Federasyonu r›na devam etmek zorunda kalmaktad›r. E¤itimden çal›nan paralar, tekellere, IMF’ye, orduya ve benzerlerine gitmektedir. Har(a)çlara her y›l yüksek oranlarda zam yap›l›r. Ders kitab› ve araçlar›n›n fiyat› günden güne artar. Yol paras›n› karfl›lamak sorundur. Yemek ücretleri keyfi biçimde artt›r›l›r. Ö¤renci yurtlar›nda depozitolara, yurt ayl›klar›ndan yeme¤e kadar % 300’lere varan zamlar yap›l›r. Sa¤l›k hizmetlerinin 1992’den itibaren ücretli hale getirilmesiyle ö¤rencinin sa¤l›¤› da paraya ba¤lanm›flt›r. Devlet e¤itime yüzde 2’lik gibi çok cüzi bir pay ay›r›rken “e¤itime katk› pay›” ad› alt›nda ö¤renci ailelerini soymay› amaçlayan yeni bir uygulama bafllatt›. Bu uygulama devletin kendi anayasas›na da ayk›r›yd›. Ama ne önemi var bunun. Çocu¤unu okutmak isteyen ö¤renci velisi bir anlamda bu ayk›r›, yasad›fl› duruma mahkum ediliyordu. Elbette bu düzenlemeler burjuvazi için yeterli de¤ildi. Onlar do¤rudan kendi e¤itimlerini sat›p büyük paralar kazanacaklar›, daha fazla kar için araflt›rma-gelifltirme faaliyetlerini yürütebilecekleri, kendi ihtiyaç duyduklar› kalifiye elemanlar› yetifltirebilecekleri okullar istiyorlard›. ABD ve AB’de oldu¤u gibi… Evet, okullar›m›z ABD ve AB standartlar›na göre ayarlan›yor. Ülkemizin pek çok büyük üniversitesinde kurulan Teknokentler de buna hizmet ediyor. Hem paras›z olmas› gereken okullar›m›za yüksek fiyatlar ödeyerek girebiliyoruz, hem de bu teknokentlerde büyük tekellerin ücretsiz iflçileri oluyoruz. Okula ad›m›m›z› att›¤›m›z andan itibaren soyulmaya bafll›yoruz. Küçük gibi görünen mebla¤-
lar, y›llar içinde ödenen büyük bedellere dönüflüyor. Böyle kan›ksat›l›yor paral› e¤itim bizlere. Bu sistem sadece ülkemizde de¤il, kapitalizmin hükmünü sürdü¤ü tüm ülkelerde e¤itimi kar arac› haline getirmifltir. Almanya, paral› e¤itimde en ön s›ralarda. Almanya'da üniversiteye giden iflçi çocuklar›n›n say›s› giderek azal›rken, zengin çocuklar›n say›s› ise art›fl gösteriyor. Yap›lan bir araflt›rmaya göre; zengin ailelerin çocuklar›n›n üniversite ö¤rencileri içindeki oran› 1982'de yüzde 17 iken, 2003'te yüzde 37'ye ç›kt›. Ayn› süreçte en düflük gelir grubundaki ailelerin oran› ise yüzde 23'den yüzde 12'ye indi. (18 Ekim, Bas›n) 2004’de birçok üniversitede harçlar art›r›larak, üniversiteler emekçi çocuklar›na daha fazla kapat›ld›. Bu durum gençlerin bir yandan okurken öte yandan çal›flmak zorunda kalmalar›na neden oluyor. Halen ö¤rencilerin yüzde 63'ü çal›fl›yor. Bu sistem Amerika’da da, Fransa’da da böyle iflliyor. Paras› olan okuyabiliyor. Her geçen gün biraz daha yoksullaflt›r›l›yoruz. Ve bizi yoksullaflt›ranlar, en temel hakk›m›z olan e¤itimi de paral› hale getiriyorlar. Ço¤umuz için okumak bir hayale dönüflerek, lisede son buluyor. ‹yi kötü bir üniversiteye girmeyi baflarabilenlerimizse önüne ç›kan “para” engeliyle okulunu bitiremeden e¤itimine son vermek zorunda kal›yor. Koflullar her gün biraz daha a¤›rlafl›yor. Ve biliyoruz ki kapitalizmin doyum noktas› yoktur. Hep daha fazlas›n› ister. Bizler devrimciler olarak diyoruz ki; egemenlerin paral› e¤itim sald›r›s›na karfl› birleflelim ve demokratik halk üniversitelerini ve liselerini kural›m.