De gezonde ambitie van 50-plussers

Dokter! Vanaf 50 is een jaarlijks bezoek aan de huisarts een must: het regelmatig controleren van de bloeddruk, het hart en de longen draagt bij tot het verminderen van gezondheidsrisico’s. Ook onderwerpen als voeding, rookgedrag en beweging kunnen dan besproken worden. Een jaarlijkse bloedcontrole is evenzeer wenselijk, om de cholesterol, de suiker en parameters in verband met lever, nieren en bloedcellen te controleren. Aan de hand van al die elementen kan vroegtijdig worden ingegrepen en medicatie opgestart worden indien nodig.

Bevolkingsonderzoeken In ons land wordt een aantal bevolkingsonderzoeken georganiseerd waar je als deelnemer je voordeel mee kunt doen. Het gaat om onderzoeken ter preventie van dikke-darmkanker, borstkanker en baarmoederhalskanker. Hierbij worden precancereuze letsels (letsels die nu nog goedaardig zijn, maar kunnen ontaarden) of vroegtijdige stadia van kanker opgespoord. Zo kan er preventief gewerkt worden of wordt de ziekte in een zeer pril stadium ontdekt, zodat de kans op genezing toeneemt.

De kaap van 50 ronden brengt voordelen met zich mee: er zijn minder afbetalingen, anciënniteit op het werk zorgt voor meer bewegingsvrijheid, wie weet komen er kleinkinderen… Maar daartegenover staat dat gezondheid meer en meer iets wordt om in de gaten te houden, aangezien de risico’s groter worden.

Gezondheid is sowieso iets dat je hele leven lang in de gaten wordt gehouden, maar vanaf je vijftigste levensjaar schakel je toch beter een versnelling hoger. “Door het natuurlijke verouderingsproces van het lichaam zien we dat er, zeker vanaf de leeftijd van 50, een toename is van een aantal gezondheidsproblemen”, aldus huisarts Anke Van Den Bergh. “Voornamelijk hart- en vaatziekten, diabetes, artrose, longproblemen, bepaalde vormen van kanker, maar ook depressie en dementie.” Reden genoeg dus om dat goed op te volgen.

Zeker cardiovasculaire problemen kunnen heel ernstig zijn, met cholesterol als grote boosdoener. “Cholesterol is een probleem dat vele 50-plussers treft”, weet Erwin Missiaen, diëtist. “Naast aandacht voor een volwaardige voeding en een gezonde levensstijl, bestaat een goede medische behandeling erin om dagelijks cholesterolverlagende medicatie te nemen. Actueel bekeken is de belangrijkste en goed gedocumenteerde groep cholesterolverlagende medicatie deze van de statines.”

Helaas hebben zelfs de beste geneesmiddelen nevenwerkingen, dus bij statines is dat niet anders. “De belangrijkste nevenwerking van statines laat zich voelen ter hoogte van de spieren”, gaat de diëtist verder. “Krampen, spierpijn, tot zelfs impotentie. Dat komt mogelijks door een verstoring van de lichaamseigen aanmaak van coenzym Q10, hét sleutelelement in de energieproductie van elke cel en dus ook in elke spiercel.” Gebruikers van die cholesterolverlager stoppen dan ook vaker dan gewenst met hun noodzakelijke medicatie. Diverse publicaties tonen echter aan dat aanvulling met co-enzym Q10 − onder de vorm van goed opneembare en goed gedocumenteerde voedingssupplementen die Q10 bevatten − ervoor zorgen dat er voldoende van deze noodzakelijke voedingstof binnenkomt. “Voldoende CoQ10 kan ervoor zorgen dat de vervelende en soms pijnlijke nevenwerkingen kunnen voorkomen worden. Of in ieder geval drastisch verminderd, zodat de gebruiker zijn medicinale therapie kan verderzetten”, aldus Missiaen.

Het is geruststellend te weten dat er kwalitatief hoogstaande medicatie voorhanden is om de gezondheid op peil te houden, maar uiter aard blijft voorkomen nog altijd beter dan genezen. Een gezonde levensstijl komt erop neer dat je zorg draagt voor alle aspecten van

Wie goed in zijn vel zit, bereikt meer op alle vlakken.

— ANKE VAN DEN BERGH, HUISARTS

je lichaam – zowel de lichamelijke als mentale. Zo is gezonde voeding een must: voldoende groenten en fruit, een afwisselende en even wichtige voeding en het beperken van suikers en vetten zorgen al op directe wijze voor een verlaging van de cholesterol en bloedsuikerspie gels, waardoor de kans op hart- en vaatziekten en diabetes vermindert. Bovendien beperkt het de kans op overgewicht aanzienlijk. Ook beweging is cruciaal en zorgt ervoor dat de gewrichten soepel blijven, dat artrose minder snel zal toenemen en dat het fysiek uithoudingsvermogen intact blijft. Het hart, de longen en de spieren worden bij bewegen im mers wat ‘uitgedaagd’, waardoor ze beter in conditie blijven. “Onthoud: het is altijd beter om beperkt te bewegen dan helemaal niet”, aldus Van Den Bergh.

Maar er is dus ook de mentale gezondheid. “Het onderhouden van sociale contacten, het uitoefenen van hobby’s of de interactie met andere mensen in dagdagelijkse contacten, bijvoorbeeld in de supermarkt, zijn belangrijk. Zo hebben we een uitlaatklep voor onze emoties. Niet voor niets luidt het credo van WHO: there is no health without mental health . “Wie goed in zijn vel zit, bereikt gewoon meer op alle vlakken”, vertelt Van Den Bergh. “Je kunt beter omgaan met stress, jezelf beter ontplooien en je zal beter functioneren. Om dat te bekomen is het nodig om voldoende rust en ontspanning in te bouwen. Ook geheugentraining stip ik nog graag aan: in het kader van het ontstaan of het vorderen van dementie is al meermaals bewezen dat het onde rhouden en oefenen van het geheugen een heel belangrijk item is.”