Árbæjarblaðið 12.tbl 2021

ÁB 2020_Árbæ 1. tbl. Janúar.qxd 06/12/21 15:35 Page 1

Bifreiðaverkstæði Grafarvogs

Ár­bæj­ar­blað­ið 12. tbl. 19. árg. 2021 desember

Allar almennar bílaviðgerðir Gylfaflöt 24 - 30 • 112 Reykjavík Sími 577 4477

www.bilavidgerdir.is

Þjónustuaðili

Fréttablað íbúa í Árbæ og Norðlingaholti

b bfo.is fo.is 7 7^[gZ^ÂVkZg`hi¨Â^ ;g^Âg^`h ÓaV[hhdcVg Z][ ^[gZ^ÂVkZg`hi¨Â^ ;g^Âg^`h ÓaV[hhdcVg Z][

W[d5W[d#^h W[d5W[d#^h

Gleðileg jól!

BG

BG

S VO

SV

T T UÐ ÞJ Ó NUS

TA

OT TUÐ ÞJÓNUS

TA

SMIÐJUVEGI 22 (GRÆN (GRÆN GA GATA) AT TA) · 200 KÓPAVOGI KÓPAVOGI · SÍMI: 567 7360

Bættu smá heppni í Bættu jólapakkann! jólapakkann!

Jólaþrennurnar Jólaþrennurnar eru eru komnar komnar í sölu sölu

Árbæingar sungu í Heiðmörkinni Hinn árlegi jólamarkður í Heiðmörk opnaði á dögunum og við það tækifæri var margt til skemmtunar á svæðinu. Á meðal þeirra sem komu fram var þessi glæsilegi sönghópur úr Norðlingaskóla.

Sjá nánar á bls. 10

Gjafir fyrir veiðimenn og fyrirtæki Gröfum nöfn á boxin Persónuleg og falleg gjöf Íslenskt birki

Sjá nánar á Krafla.is og í síma 698-2844

,,Mahoný’’

ÁB 2020_Árbæ 1. tbl. Janúar.qxd 06/12/21 23:42 Page 2

2

Fréttir

Árbæjarblaðið

Ár­bæj­ar­blað­ið Útgefandi: Skrautás ehf. Netfang: abl@skrautas.is Ritstjóri og ábm.: Stefán Kristjánsson.

Ritstjórn: Leiðhamrar 39 - símar 698–2844 og 699-1322.

Netfang Árbæjarblaðsins: abl@skrautas.is Útlit og hönnun: Skrautás ehf.

Auglýsingar: 698-2844 og 699-1322 - Stefán Kristjánsson - abl@skrautas.is Prentun: Landsprent ehf.

Ljósmyndarar: Katrín J. Björgvinsdóttir og Einar Ásgeirsson.

Dreifing: Póstdreifing. Árbæjarblaðinu er dreift ókeypis í öll íbúðarhús í Árbæ, Ártúnsholti, Grafarholti, Norðlingaholti og Úlfarsárdal.

Gleðileg jól Núna þegar skammdegið hefur völdin og vetur konungur ræður ríkjum er ekki vitlaust að hugsa til þess að aðeins eru tvær vikur þar til daginn tekur að lengja á ný. Og þá er örstutt í jólin og áramótin og síðan förum við að taka eftir lengri birtutíma um miðjan janúar.

Skammdegið er erfiður tími fyrir marga og án efa leiðinlegasti tími ársins. Og ekki bætir ur skák þegar veirufjandinn gengur enn laus og gerir okkur erfitt fyrir. Vonandi eru þó bjartari tímar framundan og með þrautsegju og samheldni munum við sigla í gegnum þennan leiðinlega tíma saman.

Og vonandi eiga þær merar landsins sem lennt hafa í klóm dýraníðinga undanfarin misseri og ár bjartari tíma framundan. Það hryllilega dýraníð sem sást í sjónvarpsþætti á dögunum á ekki að sjást og það á ekki að líðast í okkar samfélagi að ekkert sé gert í málinu. Í umræddum þætti var sýnt hvernig merar voru lamdar sundur og saman, þær hengdar upp á höfðinu á meðan tekið var úr þeim blóð. Þegar blóðtaka var svo langt komin hengu merarnar nánast á höfðinu þrotnar kröftum eftir blóðtökuna. Merarblóðið er notað til að framleiða efni sem notað er síðan til að auka frjósemi hjá gyltum á svínabúum.

Hér hefur auðvitað græðgin tekið völdin einu sinni enn og eftir sitja merarnar sárar og sjúkar eftir forkastanlegt dýraníð sem Matvælastofnun á að hafa manndóm í sér að stöðva strax. Ef hún hefur ekki burði til þess á að leggja stofnunina niður sem fyrst. Það eru ekki bara dýrin sem lenda í vondu fólki. Íslensk börn urðu fyrir svívirðilegri misnotkun á Hjalteyri og síðar í Garðabæ og það fólk verður aldrei samt eftir. Mannskepnan getur verið ótrúlega grimm og vond skepna. Svo vond að hafa þarf af því miklar áhyggjur.

Framundan er aðventan og jól og áramót. Við skulum vona að skepnur og fólk eigi friðsama tíma framundan. Óskum öllum gleðilegra jóla og farsældar á nýju ári.

abl@skrautas.is

Fylkir hefur í samstarfi við Þjónustumiðstöð Árbæjar staðið fyrir íþróttaæfingum fyrir eldri borgara í Fylkisseli en um 80 einstaklingar hafa mætt tvisvar sinnum í viku þ.e. þriðjudaga og fimmtudaga. ÁB-mynd Christopher Lund

Starfsemin hjá Fylki sjaldan verið jafn fjölbreytt

Kæru Árbæingar. Það má segja að starfsemi Íþróttafélagsins Fylkis hafi sjaldan verið eins fjölbreytt og á þessu ári en starfandi eru 7 deildir sem bjóða upp á starf fyrir börn, unglinga og fullorðna. Þær íþróttagreinar sem boðið er uppá eru blak, fimleikar, handknattleikur, karate, knattspyrna, körfubolti, parkour og rafíþróttir.

Auk þess hefur félagið í samstarfi við Þjónustumiðstöð Árbæjar staðið fyrir íþróttaæfingum fyrir eldri borgara í Fylkisseli en um 80 einstaklingar hafa mætt tvisvar sinnum í viku þ.e. þriðjudaga og fimmtudaga. Þeir sem hafa áhuga á að koma í hópinn geta haft samband við skrifstofu Fylkis og skráð sig til þátttöku eða á fimleikar@fylkir.is Fylkir hefur í samstarfi við leikskóla hverfisins verið með verkefni í gangi sem snýr að því að auka hreyfingu leikskólabarna ásamt því að tengja félagið við starfssemi leikskólanna. Það má því segja að félagið bjóði upp á starf fyrir allan aldur sem eru frábærar fréttir enda er enginn aldur undanskilinn mikilvægi þess að stuðla að heilbrigði og góðu líferni. Þrátt fyrir að starfsemi íþróttafélaga gangi mikið út á að bæta líkamlega heilsu þá er ekki síður um að ræða andlega heilsu þeirra sem taka þátt í starfinu. Bæði það að bætt líkamleg heilsa stuðlar að bættri andlegri heilsu og svo

innan félagsins starfa mörg hundruð sjálfboðaliðar í hinum ýmsu störfum.

Hvet ég alla þá sem áhuga hafa að kynna sér sjálfboðaliðastarfið að hafa samband við skrifstofu félagsins og fá nánari upplýsingar.

Fyrir hönd Fylkis vil ég þakka iðkendum, foreldrum og félagsmönnum kærlega fyrir allan stuðninginn og að hafa hjálpað okkur í gegnum þá erfiðleika sem fylgt hafa covid faraldrinum.

Björn Gíslason formaður Fylkis. ekki síst að hitta aðra einstaklinga og mynda félagsleg tengsl.

Félagið hefur alltaf lagt mikið upp úr því að bjóða upp á fjölbreytt sumarstarf og var engin breyting á því þrátt fyrir covid ástand. En að sjálfsögðu þurftum við að aðlaga okkur að þeim reglum sem voru í gildi á þeim tíma.

Félagsstarfið innan Fylkis hefur alltaf verið mikið og gott en síðustu tvö ár hafa verið mjög erfið vegna þeirra takmarkana sem hafa gilt í tengslum við Covid-19 faraldurinn.

Eins og alltaf skipa sjálfboðaliðar stóran sess í starfsemi félagsins og án þeirra gæti starfsemi Fylkis ekki verið í óbreyttri mynd. Vil ég vekja athygli á að

Að lokum minni ég á það sem framundan er hjá okkur í Fylki. Flugeldasalan í samstarfi við Hjálparsveit skáta verður á sínum stað milli jóla- og nýárs í áhorfendastúkunni við aðalknattspyrnuvöll félagsins. Hið árlega áramótakaffi í Fylkishöllinni verður á gamlársdag kl. 12 þar sem heiðrað verður íþróttafólk Fylkis sem skarað hefur framúr á þessu ári. Um kvöldið þ.e. gamlárskvöld verður svo Fylkisbrennan við Rauðavatn ásamt flugeldasýningu Fylkis. Vonum við að covid faraldurinn breyti ekki þessum áformum okkar en eins og áður hefur komið fram þá hlýtum við þeim reglum sem gilda hverju sinni. Ég óska Árbæingum, iðkendum og stuðningsmönnum Fylkis og fjölskyldum þeirra gleðilegra jóla og farsældar á komandi ári. Áfram Fylkir!

Björn Gíslason formaður

Vottað o Vottað réttinga- o og g málningar málningarverkstæði verkstæði GB Tjóna viðgerðir er réttinga- o g málningar verkstæði vvottað ottað af Bílgr einasambandinu.

Tjónaviðgerðir og málningarverkstæði Bílgreinasambandinu.

V ið tr yggjum hámar ksgæði með því að nota fyrsta flokks tækjabúnað o g efni.

Við tryggjum hámarksgæði og S tyðjumst við tæk niupplýsingar fr amleiðanda um h vernig sk uli staðið að viðgerð.

Styðjumst tækniupplýsingar framleiðanda hvernig skuli

& "

(

Tjónasko oðun Við skoðum bílinn og undirbúum tjónamatið sem sent er til tryggingafélaga.

"

"

Framrúðuskipti Skiptum um framrúður og önnumst annars konar rúðuskipti. S Sjáum jáum um öll rúðutjón jafnt límdar rúður sem og aðrar, ásamt glerhreinsun á bíl.

'(

" "

Mössun / snyrting á lakki Við bjóðum upp á ráðleggingar og gerum tilboð í lakkmössun og blettanir.

" "Dekkjaþjónusta "

# !%

#

"

"

"

"

Bílaþvottur / djúphreinsun Bjóðum við upp á almennan bílaþvott, djúphreinsun, bón ofl.. Frír þvottur fylgir öllum viðgerðum.

!

"

#! ( ( " " " " "

Innréttingar / áklæði Tökum að okkur viðgerðir á sætum, innréttingum ofl.

"

#

Sparaðu tíma. Við getum skipt um dekk á bílnum á meðan hann er í viðgerð.

"

$ "

Rétting og málning m efftir tir stöðlum framleiðenda Við vinnum og notum aðeins viðurkennd efni og tækjabúnað sem stenst ítrustu kröfur.

%

$RAGHÉLS s 2EYKJAVÓK SÓMI NETFANG TJON TJON IS s WWW TJON IS

Smáviðgerðir Samhliða viðgerðum getum við skoðað ástand helstu slitflata og öryggisþátta, s.s. bremsur.

GV 2020_GV- 1. tbl. Janúar.qxd 06/12/21 12:53 Page 3

SSHAKE&PIZZA HAK E & P I Z Z A GGLEÐILEGA LEÐILEGA HÁTÍÐ HÁÁTTÍÐ HHEIMTÖKUTILBOÐ EIMTÖÖKUT U ILBOÐ O SHAKE&PIZZA SHAKE&PIZZA

TILBOÐ TILBOÐ O MÁNAÐ MÁNAÐARINS Á ARINS ÁNAÐ h át í ðl e g

JÓL A P I Z ZA PI AP API EINS OG AÐ BORÐA JÓLIN

1.990 kr.

99 0

shakep s ha k e p iizza z z a ..is is

# sshakeandpizza h ak e an d p i z za

k r.

ÁB 2020_Árbæ 1. tbl. Janúar.qxd 06/12/21 10:16 Page 4

4

Mataruppskriftir í boði Sælkerabúðarinnar

Árbæjarblaðið

Jólasteikin í ár er nautawellington - að hætti landsliðskokkanna í Sælkerabúðinni

Viktor og Hinrik, listakokkarnir í Sælkerabúðinni, bjóða upp á nauta wellingtonsteik fyrir þessi jólin.

Hér fer á eftir girnileg uppskrift þeirra: Nautawellington fyrir 4 800 gr. nautalund.

2 msk. dijon sinnep.

3 msk. panko raspur (brauðraspur).

200 gr. sveppaduxel.

4 sneiðarparmaskinka.

2 blöð smjördeig.

Aðferð 1. Grillið nautalund og penslið með dijon sinnepi eftir grillun.

2. Setjið tvö lög af plastfilmu á borð.

3. Setjið parmaskinku á plastfilmu hlið við hlið.

4. Smyrjið sveppaduxel á parmaskinkuna.

5. Stráið pankorasp yfir sveppa duxelið og setjið nautalundina á miðjuna.

6. Notið plastfilmuna til að rúlla upp lundinni inn í parmaskinkuna og sveppa

Glæsileg wellingtonsteikin er afar girnileg. duxelið.

5. Rúllið og passið að rúllan sé þétt, kælið í 3-4 klst.

6. Setjið smjördeig á borðið og takið nautalundina og setjið á miðjuna á smjördeginu.

7. Rúllið smjördeginu utan um kjötið og penslið endana með eggjarauðum.

8. Lokið endunum og skerið afgangs smjördeig í burtu.

9. Bakið á 190 gráður með kjarnhitamæli upp í 42 gráður.

Viktor og Hinrik, margverðlaunaðir landsliðskokkar í Sælkerabúðinni.

ÚT ÚTFARARSTOFA FA R A R S TO FA ÍSLANDS Auðbrekku 1, Kópavogi

síðan s íðan n

1996

ALÚÐ • VIRÐING • TRAUST • REYNSLA Símar allan sólarhringinn:

581 3300 & 896 8242 Komum heim til aðstandenda og ræðum skipulag útfarar farar ef óskað er Sverrir Einarsson

www.utforin.is

Jóhanna Eiríksdóttir

ÚTFARARSTOFA ÚTFARARSTOFA HAFNARFJARÐA HAFNARFJARÐAR R www.utfararstofa.is • Símar: 565 5892 & 896 8242

Útfararþjónusta í yfir 70 ár

Sveppa duxelle 1 stk. sharlott laukur skrældur og smátt saxaður.

500 gr. smátt skornir sveppir (flúðasveppir).

1 geiri hvítlauksgeiri smáttsaxaður.

1 msk. truffluolía.

50 gr. smjör.

25 gr. smátt skorinn steinselja.

Olía + salt.

Aðferð: 1. Hitið pönnu og steikið sharlott, hvítlauk og sveppi þar til að falleg brúning myndast og grænmetið eldast.

2. Næst bætiði smjöri út á pönnu og steikið áfram.

3. Bætið trufflu olíu og steinselju út á pönnu og smakkið til með salti.

4. Kælið í 1-2 klst áður en það er notað í wellington.

Verði ykkur að góðu.

Sjálfstæð hverfi – sterkari hverfi Hverfin í austurhluta Reykjavíkur eru á við stærstu sveitarfélög hvað mannfjölda varðar. Á margan hátt eru þau vel skipulögð í upphafi fyrir fjölskyldufólk enda byggðust þau hratt upp. Ég þekki þetta vel sjálfur því ég ólst upp í blokk í Hraunbæ í Árbænum fram að fermingaraldri. Sá tími var mjög eftirminnilegur.

Breiðholtið, Árbæjarhverfið og síðar Grafarvogurinn urðu burðarhverfi í borginni. Grafarholtið og Úlfarsárdalur hafa síðan byggst upp, en sú uppbygging hefur tekið óþarflega langan tíma. Þessi stóru hverfi eru öll byggð í nálægð við náttúruna og í því liggja mikil verðmæti sem þarf að vernda. Þjónustukjarnar og versl-

anir í hverfunum hafa gefið eftir og er mjög mikilvægt að borgin sinni því að endurreisa þá, en ekkert hefur miðað í þeim efnum á kjörtímabilinu sem brátt er að enda. Þessu þarf að breyta til að auka sjálfstæði og innri styrk hverfanna, en í upphafi voru þjónustukjarnarnir sterkir. Það á líka að leyfa matvöruverslanir víðar en gert er. Ekki banna. Bónus hefur viljað byggja upp nálægt Bauhaus, en slík verslun myndi gagnast mörgum Grafarvogsbúum og fólki í Úlfarsárdal. Því hefur borgin hafnað. Í staðinn þarf fólk að fara lengri leið í innkaupin. Mikil tækifæri eru á svæðinu við Borgarholtsskóla í Grafarvogi sem ber að nýta í uppbyggingu til framtíðar. Þar má ekki þrengja að tæki-

Eyþór Arnalds er leiðtogi Sjálfstæðismanna í borgarstjórn.

Við tökum vel á móti ástvinum í hlýlegu og fallegu umhverfi Vesturhlíð 2 | Fossvogi | s. 551 1266 | utfor@utfor.is | utfor.is

VIÐ ÞJÓNUM ALLAN SÓLARHRINGINN Allur arður af þjónustunni rennur til reksturs kirkjugarðanna

færum til vaxtar. Þvert á móti ætti að fara þar í sókn og skipuleggja blómlegan kjarna í hverfinu strax. Mjóddin er gríðarlegt tækifæri til framtíðar fyrir Breiðholtið. Til að nýta það sem best og í góðri sátt við íbúa þarf að skipuleggja Mjóddina í heild. Svæðið er á stærð við Kringlusvæðið allt og liggur einstaklega vel við samgöngum með Breiðholtsbraut og Reykjanesbraut. Öll þessi atriði og mörg fleiri til geta aukið lífsgæði í hverfunum í austurhluta borgarinnar. Það er mikilvægt að við stöndum saman um að efla sjálfstæði hverfanna. Þannig verða þau sterkari .

Eyþór Arnalds

ÁB 2020_Árbæ 1. tbl. Janúar.qxd 06/12/21 10:19 Page 5

TILBOÐSDAGAR nsverkfærri Alvöru rafmagnsverkfæri fyrir heimilið!

- Þýskt gæðamerki

15%

20%

Trotec er leiðandi þýskt fyrirtæki sem hefur framleitt gæða vörur í rúm 26 ár.

AFSLÁTTUR

AFSLÁTTUR

Fjölnota tæki PMTS 10-20V 5.000-19.000 rpm

YLGI

afhlöðu vinnuljós

15%

AFSLÁTTUR

15%

15-20%

WLS 10 – ÁN RAFHLÖÐU eðslan dugar í allt að 8 tíma

2.546 ður kr. 2.995 2 995

20%

AFSLÁTTUR

öggborvél HS 11-20V kur allt að 13mm eiða bora - 40Nm

AFSLÁTTUR

15%

afsláttur af öllum þessum hörkutólum ð fyrir heimilið

AFSLÁTTUR

Rafhlöðu stingsög 11-20V – 20VOLLT 2Ah

14.

446 áður kr. 16.995 16 995 Rafhlöðu slípir pirokkur PPA AGS 20-115

12.46 68

20V - 115mm skífa - 10.000 rpm Sagar flest efni Stillanlegt slag

ður kr. 15.5 15 585 5

1 5.296 áður kr. 17.995 17 995

16 996 9

15%

AFSLÁTTUR

F

Borvél / Brotvél PRDS20-20V Tekur allt að 26mm breiða bora

15%

22.462 áður kr. 26.425 26 425

AFSLÁTTUR

ÐA

RA

L FH A

F

15%

AFSLÁTTUR

ÐA

RA

L FH A

YLGIR

15%

Rafhlöðu afhlöðu Bón Bónvél

AFSLÁTTUR

OS 10-20V 5mm diskur

YLGIR

12.7 746 ður kr. 14

15%

AFSLÁTTUR

LA

PCSS CSS 10-20V Sagar agar allt að 48mm

ÐA

Rafhlöðu afhlö hjólsög

GIR

14 4.446

Kletthálsi 7.

Opið virka daga kl. 8-18, laugard. 10-16

Hafnarfjörður

Selhellu 6.

Opið virka daga kl. 8-18, laugard. 10-16

Reykjanesbær

Fuglavík 18.

Opið virka daga kl. 8-18, laugard. 10-14

Sími 412 2500 - sala@murbudin.is - www.murbudin.is

SENDUM ND M UM M LA AN ALLLT! AND T!

ww w .murbudin.is ww . din.is

L FH A

F

ÐA

Reykjavík

VEL R A T HEN AKKANA ÐU P Í HÖR

RA

áður ður kr. 16.995 16 995

f. plast,, málma og tré 89mm blað

YLGIR

1 6.996 áður kr. 19.995 19 995

ÁB 2020_Árbæ 1. tbl. Janúar.qxd 02/12/21 22:17 Page 6

6

Fréttir

Árbæjarblaðið

,,Það er ekki lengi verið að búa til einn mann“

Bókaútgáfan Hólar var að gefa út bókina Hérasmellir – óborganlegar gamansögur af Héraðsmönnum í samantekt Baldurs Grétarssonar á Skipalæk. Hér á eftir eru nokkrar sögur úr þessari stórskemmtilegu bók:

* Friðrik Sigurjónsson bóndi í Skóghlíð var lengi í símavinnu meðfram búskapnum og sinnti vinnuflokkurinn verkefnum víðs vegar um Austurland. Eitt sinn í símavinnunni var verið að hífa þungan hlut og fullt af mönnum í kring. Einum viðstaddra leist ekki á aðfarirnar og segir: „Þetta líst mér ekkert á, þetta getur drepið einhvern.“ Frissi svarar að bragði: „Það gerir ekkert til, það er ekki lengi verið að búa til einn mann.“ * Séra Einar Þór Þorsteinsson varð prestur í Kirkjubæjarsókn á eftir séra Sigurjóni

Jónssyni. Í kjölfar embættistöku séra Einars var prestssetrið fært til Eiða þar sem presturinn sat eftir það. Þegar Einar prestur spurði séra Sigurjón, forvera sinn, um það hvernig honum hefðu gengið prestsverkin á löngum embættisferli á Héraði, svaraði Sigurjón: „Mér gekk alltaf vel að skíra, ferma og gifta, en þeir sem ég jarðaði, gengu allir aftur.“ * Þegar Þórunn Sigurðardóttir á Skipalæk var orðin ekkja og nálgaðist tíræðisaldurinn var Baldur, sonur hennar, vanur að líta reglulega inn hjá henni til að athuga daglega líðan. Aðspurð um það hvernig henni farnaðist í ellinni, svaraði Þórunn: „Baldur kemur reglulega, hann vill alls ekki að ég deyi ein og hjálparlaust!“ * Gísli Sigurjónsson frá Ekkjufelli lærði flug og hefur flogið risaþotu hjá Cargolux

ÞAR SEM VENJULEGA FÓLKIÐ KEMUR TIL AÐ SIGRA keiluhollin.is

s. 5 11 53 00

í fjölda ára. Eitt sinn var hann að keyra bíl frá Reykjavík austur á land og var ung dóttir hans með í för. Í Freysnesi í Öræfum lætur hann óvart bensín á bílinn í stað díselolíu, enda stoppaði bíllinn eftir fáeina kílómetra. Gísli þurfti að leita til næsta bæjar og fékk bóndann til að hjálpa sér við að tappa bensíninu af bifreiðinni og koma réttu eldsneyti í tankinn. Eftir langa mæðu fer bíllinn loks í gang aftur og ferðin heldur áfram. Eftir stuttan spöl spyr unga daman hugsandi á svip: „Pabbi, sérð þú líka um að setja bensín á flugvélarnar?“ „Nei,“ svarar Gísli þurrlega, „það eru aðrir menn í því.“ * Magnús Guðmundsson (Maggi Svönu) var lengi til sjós á Reyðarfirði, fyrst á Gunnari SU 139 og síðar togaranum Snæfugli SU 20. Eitt sinn, áður en haldið var í karfatúr á Snæfuglinum, keypti Maggi sér ný stígvél. Þegar fyrsta halið er tekið ákveður Maggi að nota gömlu stígvélin áfram til að eiga ekki á hættu að skemma þau nýju í karfakösinni. Þegar trollið er komið inn vill svo slysalega til að stór fiskilúga skellur á annan fót Magnúsar sem varð til þess að hann missti allar tærnar. Við höggið sest hann niður og blóðflekkurinn fer ört stækkandi á dekkinu.

Skipsfélagarnir bregðast skjótt við og fá Magnús til að leggjast út af til að hægja á blóðtapinu meðan börur eru sóttar.

Magnús leggst aftur og virðist falla í hálfgert mók um stund, en nokkrir skipsfélagar bíða hjá honum. Skyndilega kallar Maggi til þeirra veikri röddu: „Strákar!, ̶ strákar!“ Þeir beygja sig allir niður að honum ef vera kynni að þetta væri hinsta bónin. Þá segir Maggi: „Djöfull var heppi-

legt að ég var ekki kominn á nýju stígvélin.“

„Af vanefnaskorti og vöntunarleysi klauf ég þrjá staura niður í tvo.“

Í lokin eru svo nokkrar fleygar setningar Héraðsmanna:

Jói Þrándur að kaupa léttblendi fyrir múrverk: „Mig vantar einn poka af léttlyndi, strákar mínir.“

Hallgrímur Bergsson, útkastari í Valaskjálf: „Andskotans ógurlega er Sveinn mágur hraustur, ̶ ég rétt hafð´ann.“ Friðrik í Skóghlíð:

Grétar á Skipalæk: „Það ætti nú bara að taka bílprófið af mönnum sem ekki geta keyrt svolítið fullir.“

GV 2020_GV- 1. tbl. Janúar.qxd 30/04/21 22:10 Page 9

GJAFAKORT HREYFINGAR Gefðu þeim sem þér þykir vænt um dásamlegt dekur eða heilsurækt hjá Hreyfingu

HREYFING

ÁLFHEIMAR 74

104 REYKJAVÍK

HREYFING.IS

ÁB 2020_Árbæ 1. tbl. Janúar.qxd 02/12/21 21:50 Page 8

8

Árbæjarblaðið

Fréttir

Guðni á ferð og flugi Í bókinni fer Guðni með lesandann í ferðalag um hinar dreifðu byggðir Íslands og heimsækir fólk af öllu tagi. Fyrir utan að vera skemmtilegir og forvitnilegir viðmælendur fæst það við spennandi og oft og tíðum nýstárleg viðfangsefni sem styrkja lífið í sveitunum. Í þessum heimsóknum er Guðni yfir og allt um kring og hin landskunna „guðníska“ skýtur hvað eftir annað upp kollinum.

Guðjón Ragnar Jónasson fylgdi Guðna á þessum ferðum og hefur skrásett á aðgengilegan og grípandi hátt það sem á daga þeirra dreif.

Hér á eftir fer stuttur kafli úr bókinni þar sem Guðni spjallar við Grindvíkinga á veitingahúsinu Bryggjan.

Kjöthvarfið mikla Þá komum við að kjarna málsins: Markmið heimsóknarinnar á Bryggjuna var meðal annars að ræða eitt frægasta óupplýsta lögreglumál bæjarins, kjöthvarfið mikla árið 1991, þegar lögreglan innsiglaði 125 kjötskrokka ́i frystigámi sem slátrað hafði verið ́i snyrtilegu atvinnuhúsnæði.

Guðni kvaðst hafa vitað að Íslendingar hefðu slátrað sínu sauðfé ́i þúsund ár „nánast ́i fjárhúsunum eða ́i hlaðvarpanum eins og við gerðum á Brúnastöðum, blóðugir til axla. Þið ákváðuð að grípa til þess sem nú er talað um að bændur eigi að gera. Þið ákváðuð að taka hér iðnaðarhús og setja upp svona bara flott sláturhús.“ Nú tók Hermann Ólafsson frá Stað til máls: „Málið var þannig að við ́i Stakkavík kaupum iðnaðarhús hérna upp frá, flísalagt og flott, og við ákveðum að fara með slöktunina þangað. Svo koma þarna menn – og við erum með vambirnar ́i körum fyrir utan – og segja að það væri réttast að kæra okkur. Daginn eftir er búið að innsigla húsið að kröfu heilbrigðiseftirlitsins.“ Hugsunin var sú að flytja slátrunina ́i gott og vel útbúið húsnæði ́i stað þess að vera að bauka við slátrun á moldargólfinu ́i fjárhúsinu. Húsnæði þetta var þó ekki löglegt sláturhús en samkvæmt lögum mega bændur á lögbýlum nú slátra heima til eigin neyslu. Hér voru Grindvíkingar á gráu

Guðni rifjar upp hringinguna á Brúnastöðum sem var löng, stutt, stutt, löng.

Myndina tók Ágúst Guðjónsson.

Guðni ræðir við forystukindina Eldingu. Myndina tók Aðalsteinn Árni Baldursson. svæði en töldu að nýja húsið væri mikið framfaraskref.

Í framhaldinu kvað Heilbrigðisnefnd Suðurnesja upp sinn dóm: Kjötið skyldi afhent eigendunum. En yfirdýralæknir var ekki á sama máli og kærði ákvörðun nefndarinnar til heilbrigðisráðuneytisins.

Sighvatur Björgvinsson var þá heilbrigðisráðherra og leitaði ráðuneytið úrskurðar Hollustuverndar sem sagði að farga skyldi kjötinu og eftir því áliti fór Sighvatur. Dráttur varð á förgun kjötsins og þann tíma nýttu Grindvíkingar og réðu ráðum sínum. Þeir voru sko ekki á því að láta vestfirskan krata segja sér fyrir verkum. Lífsbjörg útvegsbændanna hafði verið gullið sem þeir sóttu ́i greipar Ægis og kjötið sem þeir fengu af ánum sem þeir beittu ́i fjörurnar ́i kringum Grindavíkina og á heiðarnar fyrir ofan bæinn.

Í stuttu máli sagt var innsigli gámsins rofið meðan Sighvatur beið eftir áliti Hollustuverndar og skrokkarnir hurfu.

Við tók æsileg atburðarás sem jafnaðist alveg á við hina bestu bandarísku spennumynd. Afdrif kjötskrokkanna eru þó enn á huldu þó svo margir viti sannleik málsins. Málið var viðkvæmt á sínum tíma og þegjandi samkomulag allra ́i millum að hafa það ekki ́i hámæli.

Leyndarmálið þjappaði fjáreigendum saman en Grindvíkingar eru þekktir fyrir glaðværð og samstöðu. Það var ekki þeirra háttur að láta beygja sig.

Hér upplýstist það sem reyndar var á flestra vitorði, að nokkrir fjáreigendur stálu kjötinu. Hverjir það voru látum við liggja á milli hluta. Þeir fóru að kvöldi til á stórum Econoline inn ́i húsnæði Stakkavíkur, þar sem kjötgámurinn var geymdur innsiglaður, rufu innsiglið, fylltu bílinn af kjötskrokkum og fluttu kjötið inn ́i Garð. Síðan lokuðu þeir kjötgámnum og límdu aftur innsiglið. Þeir fóru Reykjanesleiðina út ́i Garð með drekkhlaðinn bílinn en um miðja nótt komu þeir til baka ́i gegnum Keflavík og minnist Hermann þess að þar hafi lögreglan ekið á eftir þeim ́i reglubundnu eftitliti um miðja nótt. Sem betur fer stoppaði hún ekki bílinn, beygði af inn á plan lögreglustöðvarinnar og varð þeim

félögum þá mjög létt. Ef þeir hefðu verið stoppaðir hefðu þeir skilið eftir sig spor sem lögreglan hefði síðar getað rakið.

Mánuði síðar settu þeir félagarnir síðan ránið á svið. Ákveðið var að einn úr þeirra hópi myndi fara ́i Hveragerði, hringja þaðan úr tíkallasíma og tilkynna að kjötið væri horfið úr gámnum. Sem hann og gerði og lagði síðan tólið snarlega á. Um líkt leyti hafði félagi hans

rofið innsiglið ́i Stakkavíkinni.

Lögreglan mætti ́i framhaldinu á svæðið og greip ́i tómt. Í kjölfarið upphófst síðan mikil rannsókn og voru ýmsir yfirheyrðir en allir neituðu sök.

Ránið var sviðsett og allir höfðu sína fjarvistarsönnun. Hermann á Stað, sem sagði okkur söguna, var til að mynda ́i brúðkaupi bróður síns þegar ránið var „framið“ og hafði því trygga fjarvistarsönnun. Hér er þó ekki tekin nein afstaða til þess hvort Hermann hafi nokkurn tíma komið nálægt sjálfu kjöthnuplinu. En hann kunni söguna og sennilegast sannast aldrei hverjir voru þarna að verki.

Í framhaldi af ráninu krafðist Sighvatur ráðherra þess að farið yrði ́i allar frystigeymslur ́i Grindavík.

Dómsmálaráðherra sem þá var Þorsteinn Pálsson stoppaði það hins vegar af því hann taldi að málið yrði þá miklu stærra. Þegar Guðni heyrði af því varð honum að orði: „Þetta er sennilega stærsta pólitíska afrek sem Þorsteinn hefur unnið því Sighvati var nú ekki auðveldlega haggað.“ Var honum greinilega mjög skemmt yfir sögunni. Ætlun okkar með heimsókninni á Bryggjuna hafði verið að komast til botns ́i þessu máli og fá Grindjána til að tala – sem ætti nú að vera óhætt, þegar allir ræða um heimavinnslu og heimaslátrun virðist komin aftur ́i tísku. Við fengum söguna beint ́i æð frá Hermanni útvegsbónda á Stað, en frábáðum okkur að vita frekar hverjir hinir seku væru. Þeim töldum við rétt að sleppa.

Stundin á Bryggjunni var ljúf og kaffið og pönnukökurnar runnu líka ljúflega niður. Þegar við vorum á leið út af Bryggjunni meltum við söguna frekar. Þar var haft á orði að erfitt hlyti að hafa verið að finna þýfið þar sem um kjöt var að ræða; það hefði sennilegast lent ́i potti Grindvíkinga sem gerði sönnunarbyrðina erfiðari en ella. Samstaða fjáreigendanna hefði þó skipt öllu. Um málið var upphaflega talað ́i þröngum hópi og kannski hafa yfirvöld bara verið sátt við niðurstöðuna.

Guðni slær málum upp ́i grín og segir að þótt Sighvatur Björgvinsson hafi verið með vígfimari mönnum ́i pólitíkinni og boðið læknamafíunni birginn, þá hefði hann ekki lagt til atlögu við grindvíska útvegsbændur; þeir væru fastir fyrir og Sighvatur nógu kænn stjórnmálamaður til að sjá að sú barátta myndi tapast.

Enda – þegar öllu var á botninn hvolft – ólíklegt að heilbrigði þeirra Grindjána hlyti skaða af þó svo heilbrigðisstimpill hefði ekki ratað á kjöt þeirra.

!

GV 2020_GV- 1. tbl. Janúar.qxd 02/12/21 19:33 Page 11

Á hátíðum og hvers kyns hamingjustundum jafnast einfaldlega ekkert á við konfektið frá Nóa Síríus. Ómótstæðilegt rjómasúkkulaði í bland við ferskar og spennandi fyllingar mynda stórkostlega bragðupplifun sem svíkur engan. Gefðu þeim, sem er þér svo kær, gleðistundir með ljúffengu konfekti frá Nóa Síríus - Gott að gefa, himneskt að þiggja!

ÁB 2020_Árbæ 1. tbl. Janúar.qxd 07/12/21 15:14 Page 10

10

Fréttir

Árbæjarblaðið

Fylkir byrjar vel í körfunni

Körfuboltadeild Fylkis byrjar af miklum krafti og fjölgar iðkendum með hverri æfingunni enda körfuboltinn í mikilli uppsveiflu um allt land. Þjálfarar körfuboltans hjá Fylki eru tveir ásamt tveimur aðstoðar þjálfurum. Bjarni Þórðarson er þjálfari minnibolta 9 ára og 10 ára. Adam Elíasson er þjálfari minnibolta 11 ára og 7. flokks. Aðstoðar þjálfarar eru þeir Árni Gunnarsson og Óðinn Þórðarson.

Vegna hertra sóttvarnarreglna hafa nokkrum mótum verið frestað en áður en hertar reglur tóku gildi náðu strákarnir í 7. flokki að keppa á sínu fyrsta móti helgina 6. og 7. nóvember. Adam Elíasson þjálfari er afar stoltur af strákunum því þetta var fyrsta mót hjá flestum þeirra og einnig fyrsta mótið hans sem þjálfari. Strákarnir fóru fram úr væntingum og stóðu sig með prýði miðað við að þeir eru að að taka sín fyrstu skref í körfuboltanum. Þeir unnu

þrjá leiki af fjórum og þess má til gamans geta að einn leikinn unnu þeir með þriggja stiga körfu um leið og leiktíminn rann út.

Við erum ánægðir með þennan flotta og efnilega hóp af krökkum í körfunni hjá Fylki.

Körfuknattleiksdeild Fylkis býður unglingum í 8.-10 bekk að æfa tvisvar í viku frítt. Æfingarnar eru á föstudögum kl. 17 og á laugardögum kl. 11. Ákveðið var að byrja á þessum nótum til þess að kanna áhugann hjá unglingunum með möguleikann að hefja æfingar að fullu í byrjun árs 2022. Stefnan er sett á að hefja skráningar fyrir 9. flokk eftir áramót. Það verður spennandi að sjá hver þróunin verður því efniviðurinn er mikill í þeim aldursflokki. Þjálfarar og stjórn deildarinnar er ánægð með byrjunina og spennt fyrir framhaldinu. Áfram Fylkir!

Fjölskyldan flutti fyrst ́i Hraunbæ 100. Hraunbærinn er ekki bara fjölmennasta gata landsins heldur einnig paradís til að alast upp ́i. Það bjuggu krakkar ́i meira en annarri hverri ́ibúð og voru úti um allt.

Ljó smyndari Anton Brink

Unglingur í Árbænum - kafli úr bók Dags B. Eggertssonar ,,Nýja Reykjavík”

Adam Elíasson þjálfari er stoltur af sínum strákum í körfunni hjá Fylki.

Á undanförnum áratugum hefur Reykjavík tekið ótrúlegum stakkaskiptum. Í bók sinni Nýja Reykjavík – Umbreytingar í ungri borg fer Dagur B. Eggertsson yfir það hvernig nýja Reykjavík hefur verið að taka á sig mynd frá róttækum hugmyndum til veruleika. Í þessari persónulegu bók rifjar hann meðal annars upp æskuárin í Árbæjarhverfinu.

Ég ólst upp ́i A ́ rbænum. Krakkarnir söfnuðust líka saman þar til að drekka um helgar, við próflok og um áramótin. Þetta var samt gott hverfi til að alast upp ́i. Mamma og pabbi og foreldrar vina minna voru ung pör sem fluttu inn ́i

blokkaríbúðir þar sem gott var að vera með krakka. Við gátum leikið okkur ́i görðunum ́i skjóli fyrir bílaumferðinni. Þegar fjölskyldurnar stækkuðu byggði fólk einbýlis eða raðhús, oftast ́i hverfinu og að stórum hluta sjálft, með eigin höndum. Það var dýrt að notast við arkitekta og iðnaðarmenn. Flutt var inn ́i hálfkláruð hús eftir því sem herbergin urðu tilbúin. Fyrst á jarðhæðina eða ́i kjallarann, svo á efri hæðina þegar búið var að rykbinda hana, kannski árum seinna. Sumir vina minna hófu daginn með því að skáskjóta sér fram hjá sandhrúgu á gólfinu ́i holinu á leið úr svefnherberginu inn ́i ókláraðan eldhúskrókinn, á meðan ennþá var verið að pússa veggina. Andri Snær Magnason rithöfundur hefur lýst þessu þannig að á meðan foreldrar ́i öðrum hverfum voru að breiða sængina yfir börnin sín og kyssa þau góða nótt, stóðu foreldrarnir ́i A ́ rbænum yfir barnarúmunum og heftuðu gluggaplastið betur ́i gluggapóstana, svo minna blési inn. Það var áfangi þegar glerið kom.

Vinnudagarnir urðu langir hjá mörgum, kvöldin voru notuð ́i vinnu ́i hálfkláruðum húsunum og helgarnar líka, nema kvöldin sem voru notuð til að slaka á. Vodka ́i kók og plata á fóninum. Bjór var ennþá bannaður. En landi var bruggaður af þrótti. Við krakkarnir fengum nánast algert frelsi og gerðum það sem okkur sýndist. Eins lengi og okkur sýndist. Og allt var prófað. Ég er ekki bara að tala um áfengi eða reykingar. Í frímínútum ́i skólanum var hoppað niður af vinnupöllunum utan á hálfbyggðri A ́ rbæjarkirkju ofan ́i byggingarplastið sem hafði verið hrúgað þar

Hvar vilt þú hlaða batteríin?

Við setjum upp hleðslustöðvar á 60 stöðum í borginni næstu þrjú árin. Hjálpaðu okkur D² ƓQQD U«WWX VWD²LQD

Sendu okkur tillögu á reykjavik.is/hledsla

fyrir neðan. Þetta var allt að þriggja hæða fall. Það var bara einn sem lenti á spítala. Það var áreiðanlega vel sloppið.

Ég efast um að mamma og pabbi hafi ennþá frétt af þessu. Hvað þá kennararnir ́i skólanum við hliðina.

Ég var ́iþróttastrákur. Við spiluðum fótbolta fram á nótt á hverju kvöldi. Ég tilheyrði líka fyrsta árganginum þar sem foreldrarnir tóku virkan þátt og studdu okkur af hliðarlínunni ́i fótboltanum og handboltanum. Allavega ́i A ́ rbænum. Þau skutluðu okkur á æfingar sem voru ́i öðrum hverfum á veturna. Þetta var nauðsynlegt því það var ekkert fullbyggt ́iþróttahús ́i A ́ rbænum. Þetta var samhentur foreldrahópur. Ég veit ekki hvort það var þessari samheldni að þakka að við skárum okkur úr og reyktum ekki. Þegar ég hugsa til baka er augljóst að reykingar unglinga voru nánast regla.

Nokkur kvöld ́i viku hittumst við strákarnir ́i sjoppunni þar sem foreldrarnir sóttu okkur og keyrðu á æfingar.

Fyrir utan stóð gjarnan hópur unglinga því það mátti ekki lengur reykja inni. Þau reyktu því fyrir utan. Rétt eins og ́i skólanum. Fyrir framan innganginn ́i unglingadeild A ́ rbæjarskóla var stórt reykingahorn. Það sama var uppi á teningnum ́i félagsmiðstöðinni. Þar var sérstök reykingaaðstaða fyrir börnin.

Og ekki veitti af. Stór hluti unglinganna reykti. Meira að segja handboltastelpurnar, jafnöldrur okkar, reyktu allar. Við vorum uppnefndir mömmustrákar.

A ́ rgangarnir fyrir ofan okkur höfðu lært að drekka ́i eftirlitslausum keppnisferðum fjórtán ára. Þjálfarinn var tvítugur og reddaði áfenginu.

Jólastemning í Heiðmörk Sönghópur úr Norðlingaskóla opnaði Jólamarkaðinn í Heiðmörk með ljúfum söng laugardaginn 27. nóvemer að viðstöddu fjölmenni. Það er Skógræktarfélag Reykjavíkur sem stendur að Jólamarkaðinum sem haldinn er allar aðventuhelgar við Elliðavatnsbæinn.

Lögð er rík áhersla á notalega stemmingu og að gestir njóti útiveru í Heiðmörk í leiðinni.

Skógræktarfélagið vill með Jólamarkaðinum stuðla að ánægjulegum samverustundum og ævintýralegri upplifun í skóginum. Gestir velja sér gjarnan jólatré og einstakar gjafir á handverksmarkaðnum, fá sér hressingu og njóta upplesturs rithöfunda yfir varðeldi í Rjóðrinu. Félagið selur jólatré af ýmsum gerðum en fyrir hvert selt tré

eru 50 gróðursett og styðja kaupendur jólatrjáa því við skógrækt með kaupunum. Trén sem boðið er upp á eru langflest úr Heiðmörk og sannarlega öll íslensk og því mun vistvænni en innflutt tré. Kolefnisspor þeirra er margfalt minna en influttra trjáa og þau eru ræktuð án skordýraeiturs. Í Jólaskóginum á Hólmsheiði er hægt að höggva sitt eigið jólatré og gæða sér á skógarkaffi, kakói og kruðeríi. Gestir geta fengið sagir á staðnum en eru einnig hvattir til að taka með sér eigin sagir. Það er orðin hefð hjá mörgum að heimsækja Jólaskóginn enda ósvikin leið til að komast í jólaskap.

Nánari upplýsingar um Jólarmarkaðinn í Heiðmörk og Jólaskóginn má nálgast á www.heidmork.is

ÁB 2020_Árbæ 1. tbl. Janúar.qxd 07/12/21 15:33 Page 11

ÍÞRÓTTAFÉLAGIÐ FYLKIR KYNNIR

KOMANDI VIÐBURÐI UM JÓL OG ÁRAMÓT ER

DESEMB

28 29 30 31 DESEMB

ER

DESEMBER

DESEMBER

FLUGELDASALA

Flugeldasala Fylkis og Hjálparsveitar skáta verður sem fyrr í nýju áhorfendastúkunni við Fylkisvöll dagana 28.-31. desember.

ÁRAMÓTAKAFFI 31 DESEMB

ER

þar sem tilkynnt verður um val á íþróttafólki Fylkis fyrir árið 2021

DESEMB

31

ER

JANÚAR

7 8

JANÚAR

FYLKISBRENNAN sýningu við Rauðavatn 31. desember.

JANÚAR

9

JÓLATRÉÐ SÓTT

Handknattleiksdeild Fylkis mun bjóða uppá þá snilldarþjónustu að sækja jólatré heim til ykkar í póstnúmeri 110. Við verðum á ferðinni 7., 8. og 9. janúar. Pantanir skulu sendar á fylkir@fylkir.is

JANÚAR

21 HERRAKVÖLD FYLKIS

Herrakvöld Fylkis verður haldið bóndadaginn 21. janúar. Veislustjóri, ræðumaður, ður,, málverkauppboð, frábærir skemmtikraftar, vel súrt og ekki súrt þorrahlaðborð.

Íþróttafélagið Fylkir óskar öllum félagsmönnum og fjölskyldum gleðilegra jóla og farsældar á nýju ári.

ATH: Allar nánari upplýsingar verða settar á heimasíðu Fylkis, www.fylkir.is þegar nær dregur

www.fylkir.is

ÁB 2020_Árbæ 1. tbl. Janúar.qxd 06/12/21 15:29 Page 12

12

Fréttir

Gengið til rjúpna

Í þessari ríkulega myndskreyttu bók eftir Dúa J. Landmark er fjallað um rjúpnaveiðar frá mörgum sjónarhornum. Farið er yfir það hvernig rjúpnaskyttur þurfa að útbúa sig áður en haldið er til veiða, hvernig best er að haga sér á veiðislóð og greint frá ýmsum þáttum í líffræði rjúpunnar. Saga rjúpnaveiða á Íslandi er rakin og einnig eru leiðbeiningar um það hvernig fara á með villibráðina þegar heim er komið – alla leið á veisluborðið. Í lokin eru svo veiðisögur af ýmsu tagi.

Lagt af stað á veiðislóð Þú ert að fara að veiða rjúpu, ganga til rjúpna eins og það er gjarnan kallað. Þú ert með skotvopnaleyfi, gilt veiðikort og löglegt skotvopn sem hentar til rjúpnaveiða. Þú hefur tekið ákvörðun um hvert þú ert að fara, annaðhvort ætlarðu að veiða ́i þjóðlendu eða ert með leyfi ́i einkalandi.

Vonandi ertu að fara með góðum veiðifélaga eða veiðifélögum og ert með allan nauðsynlegan öryggisútbúnað, svo sem GPS-tæki og hlaðinn síma. Þú hefur farið vel yfir veðurspá og valið klæðnað eftir veðri og árstíð. Kannski ertu að fara þína fyrstu ferð og veist ekki alveg hvað bíður þín, kannski hefurðu veitt ́i áratugi og veist að þrátt fyrir alla reynsluna verður alltaf eitthvað öðruvísi en þú gerðir ráð fyrir, eitthvað sem kemur á óvart.

Við skulum byrja á að skoða landið.

Landið sem rjúpan hefur lifað á frá ómunatíð. Strangt tiltekið má segja að rjúpur finnist frá jökulröndum niður að strandlengjunni. Þó eru að jafnaði litlar líkur á að finna rjúpur á jöðrum þessa beltis. Heilt yfir má segja að rjúpan haldi sig helst á heiðum, upp til fjalla ́i kjarrlendi, móum og hraunum. Þegar komið er fram á vetur og veiðin byrjuð, þá færir hún sig upp og niður ́i landinu eftir vindum og snjóalögum og það er líklega sú hegðun sem veiðimönnum reynist hvað oftast erfitt að átta sig á. Ef það er snjólaust er talsvert auðveldara að finna fuglinn ef hann er yfirleitt á svæðinu. Því ráða jafnan ríkjandi vindar dagana á undan, rjúpan leitar gjarnan ́i skjólið. Þegar snjólaust er má gjarnan finna rjúpuna ́i stórgrýttum urðum. Þótt drifhvít sé orðin og vel sýnileg kemst fálkinn þar síður að henni, urðin skýlir og oft leitar hún þangað undan fálka á veiðum. Það er tilkomumikið að sjá flugfimi fálkans á rjúpnaveiðum og rjúpan er hans aðalfæða; þess vegna föllumst við á veiðitakmarkanir, því við viljum að báðir stofnar fái að dafna um ókomna tíð á Íslandi. Þetta eru einungis fyrstu kynni af landinu, við eigum eftir að skoða það nánar.

Núna skulum við halda á veiðar.

Klukkan er rétt um átta á þessum fallega

Vistvænar jólaskreytingar jólaskreytingar Vistvænar Kirkjugarðarnir leggja áherslu á að jólaskreytingar á leiðum séu alfarið gerðar úr lífrænum efnum.

DÆ MA

V RE YK JA

TS

K

R

GA KJU RÐA IR

U R P Ó FAS R

Sjá nánar á www.kirkjugardar.is Starfsfólk Kirkjugarða Reykjavíkurprófastsdæma

TÍMALAUS ÍSLENSK HÖNNUN

Við leggjum af stað úr móanum þar sem er auð jörð og ́i áttina að fellinu. Þar eru vel afmarkaðir skaflar og bestu líkurnar eins og aðstæður eru ́i dag. Það þarf þó ekki að þýða að við sjáum ekki fugl ́i móanum, hann gæti falið sig á milli stóru

þúfnanna þarna til vinstri. Þess vegna erum við tilbúin, horfum vel ́i kringum okkur og gætum þess að fara ekki of hratt yfir. Það gerum við ekki bara til að ganga ekki framhjá fugli sem við sjáum ekki og bælir sig niður, en það gerir rjúpan gjarnan, því hún treystir á fallega felubúninginn sem náttúran gaf henni. Við viljum heldur ekki sprengja okkur, dagurinn getur orðið langur og sporin mörg. Þau verða oftast fleiri en við áætlum ́i upphafi dags og því er ráðlegt að passa upp á orkuna, fara ekki of geyst. Rjúpnaveiðar eiga að vera skemmtilegar og við eigum að leyfa okkur að njóta þeirra forréttinda sem það eru að geta veitt rjúpu. Það er ekki alltaf auðvelt að sjá fuglinn, fer mikið eftir birtu og snjó. Fyrir mér eru kjöraðstæður að ganga á svæði eins og við erum á núna, það er um þriggja gráðu frost og búið að vera staðviðrasamt, litlar sviptingar hafa verið ́i veðrinu síðustu daga eftir að fyrstu snjóa tók upp að hluta ́i suðvestanáttinni sem geisaði fyrir nokkrum dögum. Í dag er hæg norðaustanátt og hefur verið um tíma. En hvers vegna erum

við að eyða tíma og bleki ́i að rausa um vindáttir og veður? Vegna þess að þegar sterkar áttir ríkja lengi hörfar rjúpan gjarnan undan þeirri átt og leitar ́i skjólið. Það er einfalda svarið. Og þegar við nálgumst stóru skaflana sem eru neðst ́i fellinu og sólin skín á bak við okkur, sjáum við að það eins og glampar örlítið á fjórar hvítar þústir neðst ́i þeim stærsta. Þegar nær dregur sjáum við greinilega að þetta eru rjúpur. Við erum komin ́i rétta hæð, þarna heldur fuglinn sig þessa stundina, skjólmegin og sunnan ́i fellinu. Og jú, við verðum dálítið spennt, við förum bráðum að komast ́i færi og engin hreyfing á fuglinum ennþá.

Umferðaröngþveiti í boði borgarstjórnar - eftir Mörtu Guðjónsdóttur borgarfulltrúa

Eftir áramót er slíkum skreytingum fargað með vistvænum hætti í jarðgerð Kirkjugarðanna.

ÍK

nóvembermorgni og við skulum gefa okkur að aðstæður séu góðar, engin ofankoma, hæg gola og tiltölulega bjart, það koma sólarglennur af og til. Og fyrsta spurningin af mörgum vaknar: Hvernig finnum við rjúpuna, hvar getur hún verið?

Veðrið ræður miklu þegar kemur að rjúpnaveiði eins og ́i annarri veiði. En hér erum við að tala um ́islenskt vetrarveður og ramminn sem það setur okkur veiðimönnum er á stundum ansi þröngur.

Við erum að fást við missterkan vind, ofankomu ́i formi regns, snjókomu eða jafnvel hagléls, breytilegt hitastig, breytilegar vindáttir, harðfenni, lausamjöll, skafrenning, hálku. Listinn er langur og má lengi bæta við. Það sem skiptir máli er að taka mið af veðrinu og aðstæðum og haga sér eftir því. Og kannski, kannski verður heppnin með okkur.

Árbæjarblaðið

Á aðventunni nær skammdegisumferðin hámarki í Reykjavík. Við erum að undirbúa hátíðarnar, allt frá viðhaldi og endurbótum á heimilum okkar til jólagjafa- og matvælainnkaupa. Flestir hafa í ýmis horn að líta áður en gengið er „í kringum einiberjarunn“. Umferðin eykst því til muna í desember og hefur reyndar aldrei verið meiri en eimitt nú. Þetta kemur harðast niður á fjölskyldum í úthverfum borgarinnar.

Umferðaröngþveiti á þinn kostnað Foreldri í Breiðholtinu, Árbæ, Grafarvogi, Grafarholti og Úlfarsárdal eða annar staðar í Reykjavík, eftir hefðbundinn vinnudag þarf að sækja börn á leik- og kannski grunnskóla, síðan að útrétta á nokkrum stöðum. Þegar loksins er komið í hlaðið heima er klukkan oft langt gengin í sjö, börnin orðin svöng og ekki náðst að útrétta helming þess sem áætlað var. Fyrir áratug hefðum við náð að afgreiða öll þessi mál, værum löngu komin heim og langt komin með kvöldmatinn. En nú er öldin önnur. Í stað þess að sinna fjölskyldunni erum við dæmd til að eyða frítíma okkar í bílnum, föst í bílaröðum. Ef borgarstjórn hefði rænt okkur hálf-

Marta Guðjónsdóttir. smánaðar vetrarfríi með einu pennastriki, hefði samfélagið farið á annan endann. En aukin umferðarþungi er afar lúmsk breyting, okkur í óhag sem jafngildir því að fórna vetrarfríinu. Þá þróun að leggja óheyrilegan tímaskatt á einstaklinga og fyrirtæki má rekja til sam-

göngustefnu meirihlutans og samnings við ríkið frá árinu 2012 um að milljarður á ári færi í almenningssamgöngur en á móti yrði ekki farið í neina uppbyggingu á stofnbrautum næstu 10 árin. Því miður sér ekki fyrir endann á þessari þróun því nú er allt kapp lagt á að þrengja enn meira að umferð með því að fækka akreinum til að koma fyrir borgarlínu sem mun auka umferðartafirnar enn meira. Sú vegferð er þegar hafin því búið er að samþykkja að akreinum verður fækkað úr fjórum í tvær á Suðurlandsbraut. Mislægum gatnamótum við Reykjanesbraut/Bústaðaveg sem átti að vera lokið nú um áramótin hefur verið frestað um fjögur ár. Það er ljóst að samgöngustefna meirihlutans mun ekki leysa umferðarvandann heldur auka hann enn frekar og lengja ferðatíma fólks enn meira en þegar hefur verið gert. Snúum við þessari þróun bætum ljósastýringu, ráðumst í nauðsynlegar stofnbrautaframkvæmdir en við skulum líka bæta almenningssamgöngur og hjólastíga án þess að þrengja að öðrum samgöngumátum.

Höfundur: Marta Guðjónsdóttir borgarfulltrúi Sjálfstæðisflokksins

WWW.ASWEGROW.IS

ÁB 2020_Árbæ 1. tbl. Janúar.qxd 03/12/21 17:20 Page 13

TILNEFNINGAR TILNEFNIN GAR ERU ER RU U FYRIR FYRIR AUMINGJA A UMINGJA OG OG Ó ÓTEM ÓTEMJUR! TE J U R! TEM TIL H HAMINGJU HA AMINGJ U KAMILLA KAMILLA OG OG KRISTÍN KR KRISTÍN HELGA! HELGA!

„Sterk terk samtímasaga amtíímasaga g þar sem ískaldri ískaldri ð o ðni depurð kaldhæðni og depurð ­è Ń®ññ ª ë Ó Ô ð ­è Ń®ññ ª ë Ó Ô í hressilegum um m texta, texta, sem er skrifaður af viðkvæmni og væntumþykju.“ Úr umsögn dómnefndar ómnefndar um Íslensku bókmenntaverðlaunin rðlaunin ð

Ótemjur emjur j eft eftir ir Kristínu Helgu g Gunnarsdóttur ð örlaga örlagasaga nnarsdóttttur er mögnuð asaga g um öryggi, leitina na að öry ör ggi, ást og uppruna. Kristín t Helga einn ga er ein g nn vinsælasti rithöfundur ndur landsins dsins og g bækur hennar hafa hlotið tð margvísleg gvísleg verðlaun g v ð og tilnefningar t ngar – nú ëÁª ëñ ñ¿Î $ÉÞèôĝ­èªÎ ôÔ ÔÔ Á ŃÚÌÌ¿ ¢ èÔ ƛ ëñ ñ¿Î $ÉÞèôĝ­èªÎ ôÔ ÔÔ Á ŃÚÌÌ¿ ¢ èÔ ƛ og unglingabóka. nglinga li

www.bjartur www.bjartur-verold.is

ÁB 2020_Árbæ 1. tbl. Janúar.qxd 06/12/21 14:59 Page 14

14

Árbæjarblaðið

Bókmenntir KAFLI TÍU 1 Úti fyrir Tangavík liggur ströndin og hlykkjast einsog ormur, langur ormur í báðar áttir, austur og vestur, og þarna er hafið með öll sín sker sem sjómennirnir hafa lært að sneiða hjá.

Og það er bæði stórgrýtt fjara og sandfjara með hávöxnu sefi og hraun og háir klettar á stöku stað. Stundum syngur brimið í jörðinni og rís upp í hæðir og prjónar einsog hestur með sitt hvíta fax eða sjórinn er spegilsléttur og glampar. Þegar tunglið mætir til leiks teflir almættið skák. Það teflir við undirleik hljóðfæra úr djúpinu og mánaljósið bylgjast í öldunum og glottir í ljósaskiptunum.

Frá upphafi vega hafa mörg skip sokkið í hafið. Sum þeirra liggja á hafsbotni og vitja okkar í draumum, bæði áhafnir skipanna og skipin sjálf. Miklar sögur fóru af fjársjóðum sem geymdir voru um borð í skipunum og ber þau mál enn á góma mörghundruð árum síðar og alltaf eru einhverjir tilbúnir að eyða ævi sinni í leit að þessum sjóðum.

Stundum rak timbur úr skipunum sem hægt var að byggja úr heilu húsin og nokkrar kirkjur og ef menn fundu góssið úr skipunum áður en aðra bar að garði urðu þeir efnaðir og gátu borist á einsog dönsku kaupmennirnir gerðu.

Rudolf Höfner, kaupmaður í Tangavík, var maður dansleikja og útreiðartúra. Þeir sem skyggndust inn um glugga í húsum hans gátu séð hann njóta dýrindis

Einar Már Guðmundsson rithöfundur.

Skáldleg afbrotafræði - kafli úr nýjustu bók Einars Más Guðmundssonar

krása við dúklagt borð og hann hafði þjóna, bæði þjónustustúlkur sem gengu um beina og verslunarþjóna sem sáu fyrir hann um Tangavíkurverslunina.

Fjársjóðirnir voru í útlendu skipunum og þau voru frá Hollandi, Frakklandi, Spáni og Englandi og mörgum öðrum löndum og fylgdi sumum þeirra mikill draugagangur og var stundum sagt að draugar í Árnessýslu töluðu fleiri tungumál en draugar í öðrum sýslum.

Kryddvarningur og vín stigu upp af hafsbotni og liðu um götur þorpsins sem annars var fátækt og göturnar bara troðningar, mótaðir af hestum og handvögnum. Þá voru engir bílar, engar götur, hvað þá flugvellir, bara nokkrir hestar og fótgangandi fólk, inn á milli flakkarar sem fóru um einsog fréttastofur og höfðu oft tíðindi að segja.

Margt af þessu með sokknu skipin hafði gerst einhvern tíma fyrir langalöngu en lifði enn í minninu. Kistur fullar af gulli svifu um þorpið og fólk klæddist skartklæðum í draumi og margir þóttu glysgjarnir og vildu vera fínir. Sömu sögu var að segja að norðan, einkum frá Höfðakaupstað í Húnavatnssýslu sem í dag heitir Skagaströnd. Óróinn var mestur í þessum tveimur sýslum: Árnessýslu og Húnavatnssýslu, að einhverju leyti vegna þess að þær voru í mestu sambandi við umheiminn og í báðum sýslum sást greinilega að yfirvöld voru að missa tökin á almenningi.

Fólk lét ekki lengur segja sér hvernig það átti að sitja og standa eða hverju það ætti að trúa. Agaleysi var útbreitt og lítil virðing borin fyrir yfirvöldum. „Hvað kemur sýslumanni það við?“ spurðu menn borubrattir þegar þeir voru sakaðir um flakk og fengu ekki að ferðast eða gera aðra sjálfsagða hluti.

Mótþróinn var hluti af nýja tímanum, frelsið sem allir fundu fyrir en enginn skildi.

2 Einsog heyra má var hér margt á seyði. Staðir einsog Tangavík á Suðurlandi og Höfðakaupstaður á Norðurlandi drukku í sig áhrif umheimsins. Margt af því sem gerðist úti í heimi barst fyrst á þessa staði. Þangað komu skipin einsog brimið sem brotnaði á ströndinni.

Sumt kom með útlendum sjómönnum, annað með námsmönnum sem fóru utan og komu aftur heim, með embættismönnum og prestum, með kaupmönnum og alls kyns pröngurum og ekki síst með konum kaupmanna eða spúsum þeirra og fylgdarkonum.

Einhverjar þeirra voru jafnvel á flótta undan ströngum feðrum eða einhverju sem geymdist betur hér á milli fjallanna en heima í höfuðborginni; Kaupmannhöfn, eða einhverjum öðrum stað í konungsríkinu, og þær ílentust jafnvel hér einsog hún Ólína Höfner í Tangavík. Ólína var gift Rudolf Höfner kaupmanni í Tangavík en hann var hér aðeins á sumrin. Einsog margir af kaupmönnunum. Þeir voru hér ekkert endilega sjálfir að staðaldri. Heldur fulltrúar þeirra, starfsmenn og þjónar.

En Ólína var í Tangavík árið um kring og brallaði þar eitt og annað. Hún var við alþýðuskap, blandaði geði við fólkið í Tangavík og leiddi ungum stúlkum fyrir sjónir hvað þær voru fagrar og fínar þegar hún var búin að þvo þeim og greiða.

Jóna var ein af þeim en þrifnaðurinn var ekki upp á marga fiska í kofahreysinu hjá Óla blinda og það var sagt að hún hefði aldrei séð sig í spegli fyrr en Ólína

bauð henni inn til sín. Þá var Jóna nýbúin að gera að aflanum og kom með hluta hans í Tangavíkurverslun.

Miðað við lýsingar var Ólína svolítið sérstök því oft voru þessar kaupmannsfrúr hrokafullar og stærilátar og litu niður á fólkið á stöðunum. En allar heimildir frá Tangavík segja aðra sögu af Ólínu. Þó endaði þetta allt frekar sorglega.

Kaupmannsfrúrnar báru stundum með sér framandi strauma, tísku í fatnaði, bækur um góða siði og vonda og jafnvel kynsjúkdóma, ekki bækur um kynsjúkdóma heldur sjálfa kynsjúkdómana.

Til að mynda gekk sárasóttarfaraldur yfir Húnavatnssýslu og var rakinn til kaupmannsfrúar einnar í Höfðakaupstað.

Af kaupmannsfrúnni þar fór allt annað orð en Ólínu. Sagt var að hún léti bera sig í gullstól á milli húsa og hún vildi ekki að fólk ávarpaði sig að fyrrabragði og þar fram eftir götum.

En hvernig sem það var þá lagðist kaupmannsfrúin með Ísleifi Jóhannessyni, Ísleifi seka, einsog hann var kallaður, og smitaði hann af sárasótt hvort sem hún bar hana með sér að utan eða þá að það var kaupmaðurinn sjálfur sem kom með sóttina utan úr heimi og smitaði hana eða einhver annar.

Við erum ekkert að blanda okkur í þau mál, í allt þetta lauslæti heimsins og þann tímans glaum. Nema bara. Hvernig sem þeim málum var háttað þá dreifðist sárasóttin með leifturhraða um sýsluna, um alla Húnavatnssýslu þvera og endilanga.

Var þetta talið til marks um kvensemi Ísleifs og sumir sögðu kvenhylli, því að myndarlegri maður var víst ekki til. Allar konur féllu fyrir honum. Ísleifur seki var ekki bara hilling. Hann var raunveruleiki. Þegar Ísleifur var í haldi hjá ritara sýslumanns þá barnaði hann dóttur hans; og fleiri slíkar sögur finnast um hann.

Lokið dætur ykkar inni, var síðar sagt, þegar vafasamir menn voru á ferð, en þeir vafasömu virðast oft hafa aðdráttarafl umfram aðra.

Glæpir Ísleifs voru margir, mest þjófnaðir, og hann lék sér að sýslumönnum, hló að þeim, sneri út úr fyrir þeim og var algjörlega óhræddur, talaði digurbarkalega og leit stórt á sig. Sumir héldu jafnvel að hann væri bilaður.

Carl Castenskjöld var þá stif-

tamtmaður. Hann sendi Ísleif aftur norður í land, heim til sín, þó að það væri búið að hafa mikið fyrir því að senda hann suður í Fangahúsið í Reykjavík. Þetta var í kreppunni 1813 þegar

sér til viðurværis.

En loksins þegar Ísleifur var kominn í Rasphúsið eftir húðstrýkingar og svipuhögg, en þannig voru menn tékkaðir inn í fangelsin, hafði hann enga löngun til að dvelja þar og eitt sinn þegar verið var að viðra fangana hoppaði hann yfir handriðið á Löngubrú og út í sjó og kom ekki upp aftur enda með fótjárn; furðuðu menn sig mest á stökki hans.

Hve fimur hann mun hafa verið.

3

danska ríkið varð gjaldþrota og peningaseðlar hrundu í verðgildi og enginn matur var til í fangelsinu. Þá var öllum föngum hleypt út og Ísleifur fór norður.

Fyrir norðan sagði Ísleifur mönnum að Carl Castenskjöld stiftamtmaður væri vinur sinn og hefði sýknað sig og væri að hugsa um að láta hann hafa stórt og mikið embætti.

Varð úr þessu löng saga, sem ekki verður rakin hér, en loks þegar þeim tókst að dæma Ísleif fyrir norðan til ævilangrar vistar í fangelsi í Kaupmannahöfn fylgdi hreppstjórinn honum til skips á Akureyri.

Var Ísleifur mikill tilgerðarmaður í klæðaburði og hélt sig fínan og leit stórt á sig og voru skipverjar á skipinu sem átti að flytja hann í fangavist til Kaupmannahafnar mjög í vafa um hvor væri fanginn og hvor hreppstjórinn. Var Ísleifur alveg til í að senda hreppstjórann til útlanda, í fangelsi konungs, en verða sjálfur eftir heima og halda áfram að heilla konur og ríða um sveitir skrautklæddur og hnupla

Ég læt þessa sögu fylgja með sem einskonar neðanmálsgrein að norðan, og auðvitað urðu þar önnur mál, enn svakalegri, fjárdráp, morðbrenna, aftökur, síðasta aftakan á Íslandi árið 1830, einsog fyrr er nefnt. Það væri hægt að skrifa margar neðanmálsgreinar þaðan og ekki vitlaust að skrifa bók með því nafni: Neðanmálsgrein að norðan. Jafnvel í fleirtölu. Nægur er efniviðurinn. Hér er ég bara að segja að í Húnavatnssýslunni voru afbrotamenn jafn framtakssamir og í Árnessýslunni sunnan heiða og sumir jafnvel framtakssamari eða sagðir vera það. Í annálum og heimildum eru margar sögur af Húnvetningum og var oft haft á orði að þaðan væru flestir þjófar og glæpamenn á landinu. „Níu Húnvetningar hýddir á Austurvelli,“ stendur í einum annál, en þessi framtakssemi á sviði afbrota og óknytta var líka frelsisþrá. Þegar afbrotaöldinni lauk og um hægðist fóru fleiri Húnvetningar utan til náms og mennta en annars staðar þekktist á landinu og segir það kannski hvað orðið hefði úr glæpamönnunum hefðu þeir búið við önnur skilyrði í þjóðfélaginu. Má í því samhengi skoða glæpina sem andóf gegn ástandi sem engin ástæða var til að sætta sig við.

ÁB 2020_Árbæ 1. tbl. Janúar.qxd 06/12/21 17:33 Page 15

Þú færð jólakjötið hjá okkur Jólavöruúrvalið er komið inn á www.kjotsmidjan.is Pantið og sækið eða komið við í búðinni okkar

Gjafakassarnir og gjafabréfin vinsælu eru tilvalin jólagjöf fyrir sælkera

Kjötsmiðjan Fosshálsi 27 (ekið inn Draghálsmegin) kjotsmidjan@kjotsmidjan.is og pantanir@kjotsmidjan.is Síminn hjá okkur er 557-8866 - Opnunartími 8:00 til 16:30

ÁB 2020_Árbæ 1. tbl. Janúar.qxd 07/12/21 15:18 Page 16

16

Árbæjarblaðið

Bókmenntir

Ómótstæðilegir fimmaurabrandarar Út var að koma hjá Bókaútgáfunni Hólum bókin Fimmaurabrandarar 3 sem unnin er upp úr smiðju hins vinsæla Fimmaurabrandarafjelags. Hér á eftir verður gripið niður í bókina: Í gær ætlaði ég að segja góðan brandara um IKEA en ég er enn að setja hann saman. * Hvernig bragð er að stafasúpu?

Nú, auðvitað orðbragð. * Hatið þið það ekki þegar fólk spyr spurninga og svarar þeim sjálft? Ég geri það. * Ætli gæinn, sem fann upp orðatiltækið „one hit wonder“, hafi komið fram með annað vinsælt orðatiltæki? * Hvar lærði Jesús að ganga á vatni? Í Krossá. * Nú eru allir að tala um hringrásarhagkerfið; endurnota, endurnýta, endurvinna.

En vilja endurnar þetta endilega? *

Ef skilvindan bilar, verður mjólkin þá misskilin? * Ég hellti óvart G-mjólk í sófann og það kom g-blettur.

Nær maður þessu úr með því að nudda hann? * Ef maður gengur þá hleypur maður ekki í spik. * Ég er að spá í að smíða mitt eigið sjónvarpstæki. Hvar ætli maður geti keypt sjónvarpsefni? * Góður svefn er ekki aðeins heilsusamlegur ... hann styttir vinnudaginn líka heilmikið! * Þegar Aðalbjörg svarar ekki í símann hringi ég í Varabjörgu. * Jólin nálgast. Nú sitja margir með hendur í skrauti. * Af hverju varð Gosi gjaldþrota?

Jú, hann var rukkaður um svo mikinn nefskatt.

* Erum við loksins komin með tilefni til að íslenska Chuck Norris-brandarana?

- Þegar Vondi karlinn fer að sofa athugar hann hvort Kári Stefáns sé undir rúminu.

- Myrkrið er hrætt við Kára Stefáns.

- Kári Stefáns barði eitt sinn skuggann sinn fyrir að standa of nálægt, nú stendur skugginn alltaf í 5 metra fjarlægð.

keppni.

vera í sóttkví í mánuð.

- Súpermann á Kára Stefáns-náttfö.

- Kári Stefáns getur kveikt eld með ísmola.

- Kúrekastígvélin hans Kára Stefáns eru búin til úr alvöru kúrekum.

- Kári Stefáns getur lamið ímynduðu vini þína.

- Kári Stefáns segir Símoni hvað hann eigi að gera.

- Kári Stefáns getur kreist appelsínusafa úr sítrónu.

- Flensan fer árlega í Kára-Stefáns-

- Kári Stefáns getur skellt hringhurð.

- Kári Stefáns getur látið lauk gráta.

- Kári Stefáns getur drekkt fiskum.

- Kári Stefáns kveikir ekki ljósin, hann slekkur á myrkrinu.

- Kári Stefáns gengur ekki með úr, hann ræður því hvað klukkan er.

- Það tekur Kára Stefáns 20 mínútur að horfa á 60 mínútur.

- Kári Stefáns sigraði sólina í störu-

Laugarnar í Reykjavík

sprautu.

- Kári Stefáns getur klappað með annarri hendi.

- Kári Stefáns var eitt sinn útsettur fyrir kórónuveirunni. Veiran þurfti að

Jólasund Afgreiðslutími sundstaða um jól og áramót 2021 - 2022 Þorláksmessa

Aðfangadagur

Jóladagur

Annar í jólum

Gamlársdagur

Nýársdagur

23. des

24. des

25. des

26. des

31. des

1. jan

Árbæjarlaug

06.30-18.00

06.30-13.00

Lokað

12.00-18.00

06.30-13.00

12.00-18.00

Breiðholtslaug

06.30-18.00

06.30-13.00

Lokað

12.00-18.00

06.30-13.00

12.00-18.00

Dalslaug

06.30-18.00

06.30-13.00

Lokað

12.00-18.00

06.30-13.00

12.00-18.00

Grafarvogslaug

06.30-18.00

06.30-13.00

Lokað

12.00-18.00

06.30-13.00

12.00-18.00

Klébergslaug

11.00-18.00

10.00-13.00

Lokað

11.00-18.00

10.00-13.00

12.00-18.00

Laugardalslaug

06.30-18.00

06.30-13.00

Lokað

12.00-18.00

06.30-13.00

12.00-18.00

Sundhöllin

06.30-18.00

06.30-13.00

Lokað

12.00-18.00

06.30-13.00

12.00-18.00

Vesturbæjarlaug 06.30-18.00

06.30-13.00

Lokað

12.00-18.00

06.30-13.00

12.00-18.00

trön Ylströnd

11.00-15.00

Lokað

Lokað

Lokað

Lokað

11.00-15.00

úsdýragarður Húsdýragarður

10.00-16 10.00-16.00

10.00-16.00

10.00-16.00

10.00-16.00

10.00-16.00

10.00-16.00

KORT S UND Ð Ó ER G J Ö F G A JÓL

Nánar á www.itr.is

www.itr.is

- Þegar Kristófer Kólumbus fann Ameríku tók Kári Stefáns á móti honum.

- Kári Stefáns getur dripplað keilukúlu.

ÞAR SEM VENJULEGA FÓLKIÐ KEMUR TIL AÐ SIGRA keiluhollin.is

s. 5 11 53 00

ÁB 2020_Árbæ 1. tbl. Janúar.qxd 04/12/21 15:18 Page 17

Gjöf sem gleður alla Gjafakort Arion banka er hægt að nota hvar sem er. Þú getur nálgast gjafakort í útibúum okkar eða pantað á arionbanki.is/gjafakort og fengið sent heim.

arionbanki.is

EINAR FALUR INGÓLFSSON MORGUNBLAÐIÐ

KRISTJÁN JÓHANN JÓNSSON FRÉTTABLAÐIÐ

Meis örlaga-Meistaralega fléttuð örlaga aga frá langvinsælasta saga höfundi öfu þjóðarinnar.

L BÓK A Bókabúð Forlagsins | Fiskislóð 39 | Opið 10 –19 alla daga til jóla | w www.forlagid.is w w.forlagid.is

ÁB 2020_Árbæ 1. tbl. Janúar.qxd 04/12/21 15:23 Page 18

18

Bókmenntir

Árbæjarblaðið

Sigurverkið

Arnaldur Indriðason SIGURVERKIÐ Vaka-Helgafell 2021 _____________________________ ___________________ Níundi kapítuli Jón Sívertsen sat á kolli sínum framan við klukkuna og hafði orðið nokkuð ágengt við að hrinda vitringunum úr Austurvegi af stað þegar boð bárust til hans um að hann ætti að koma fyrir konung. Þetta var síðla kvölds og sendiboðinn var sjálfur yfirráðsmaður konungs sem leit með nokkurri fyrirlitningu á úrmakarann íslenska og allt draslið hans þarna í salnum. Yfirráðsmaðurinn mældi almúgamanninn út með þeim hofmóði sem tilheyrði starfi hans og hristi svo höfuðið, fitjaði upp á nefið eins og hann bæri of háa tignargráðu til þess að vera sendur eftir manni þessum og sagði, og var ekki laust við að furðu gætti í málrómnum, að hans hátign óskaði eftir nærveru klukkusmiðsins.

Jóni brá nokkuð í brún að heyra þetta. Það hafði ekki gerst áður að hann væri kallaður fyrir konung. Hans hátign hafði jafnan komið til hans.

Ranglað inn í safnið eins og fyrir tilviljun í flauelskápunni, sköllóttur með rósroðann, og sest hjá honum og kannski kreist hálsinn á madeiraflösku og spurt um Habrecht og hina og þessa klukkuparta sem vöktu forvitni hans.

Hann virtist líka hafa lúmskan áhuga á frásögn Jóns af atburðunum við Breiðafjörð og í nálægum sveitum, og þegar hann hafði komið sér fyrir í stól sínum var þess aldrei langt að bíða að hann forvitnaðist um þau mál öll og hann hlustaði með vaxandi áhuga á sögur Jóns að vestan.

– Konungurinn? sagði Jón Sívertsen og leit með undrunarsvip á yfirráðsmanninn, strauk niður leðursvuntuna og horfði á skítuga úrmakaraklossana. Eruð þér vissir?

Yfirráðsmaðurinn hafði gert það að vana sínum að svara ekki óþarfa spurningum nema helst ef þær komu frá konungbornu fólki. Hann andvarpaði þess í stað þunglega.

– Hver ert þú? spurði hann.

Spurningin kom flatt upp á Jón.

– Ég er úrsmiður og er með verkstæði skammt frá Hólmsins götu, herra, svaraði hann.

– Já, en hvað viltu konunginum? spurði yfirráðsmaðurinn, feitlaginn maður kominn vel á sextugsaldur með þreytulegan svip undir tjúguskeggi og óvenju loðnum augabrúnum. Hann hafði lengi þjónað í höllinni og orðið vitni að ýmsu sem hann hefði helst ekki viljað sjá en þannig var það nú á þessum undarlegu og langvinnu hnignunartímum einveldisins.

– Hvað viltu með hans náð? spurði yfirráðsmaðurinn þegar stóð á svari.

Eða ertu kannski heyrnardaufur?

Jón varð hvumsa yfir þessum spurningum.

– Hvað ætlastu fyrir með konung? spurði yfirráðsmaðurinn enn og var nú orðinn óþolinmóður.

– Ekkert, svaraði Jón. Ekki neitt.

Hann hefur fylgst með verki mínu hér, annað er það ekki.

– Þú þekkir ástand hans. Hann gengur ekki heill til skógar og hefur ekki gert um langt árabil. Ég vona að þú sért ekki að nýta þér það með neinum hætti.

– Nei, alls ekki, ég gerði mér ekki grein fyrir … ég hef ekki óskað eftir nærveru hans hér, herra. Hann hefur hins vegar sýnt sigurverkinu og sögu þess áhuga.

– Ég vona þín vegna að þú sért ekki að reyna að hafa nein áhrif á konunginn, sagði þá yfirráðsmaðurinn. Aðrir og meiri menn en þú hafa reynt það og misst höfuðið.

– Ég veit ekki hvaða áhrif ég gæti haft á hans náð, svaraði Jón. Ég er ekki annað en úrsmiður af Íslandi að

fást við þessa …

– Hans hátign er áhrifagjarn, greip yfirráðsmaðurinn fram í fyrir honum. Þú skalt fara gætilega. Þú skalt fara afar gætilega eða þú hefur verra af. Skilurðu það? Úrsmiður af Íslandi!

Jón kinkaði kolli.

– Hvers vegna spyr hann eftir þér í veikindum sínum?

– Er hans hátign veikur?

– Hann liggur í sótt og vill hitta þig.

Hvers vegna heldurðu að það sé?

– Ég hef enga hugmynd, sagði Jón

aldrei séð eins stórt rúm um dagana.

Konungur lá þarna innan um þykkar dúnsængur og svæfla með mjúkri silkiáferð svo að varla sást nema rétt í hvirfilinn. Hann bað Jón að hjálpa sér að reisa sig við og áður en Jón vissi af hafði hann farið höndum um konunginn og lyft honum upp og sett undir hann svæfla tvo áður en hann bakkaði frá honum og hneigði sig á ný og settist á stólinn.

– Hann var góður læknir, stundi konungurinn og hóstaði í ilmklútinn.

– Ég hlakka til að sýna yðar náð vitringana. Ég vildi biðjast afsökunar á þessu fljótræði mínu þarna um kvöldið. Þeir ganga nú í röð fyrir Maríu mey og hver og einn bugtar sig frammi fyrir henni með réttu lagi, sagði Jón og leyfði sér að brosa. Eða í öllu falli þar sem hún ætti að standa en eins og þér vitið þá er hún okkur týnd.

Jón vissi ekki hvort konungurinn hefði heyrt orð af því sem hann sagði.

– Bölvaðir skottulæknar, hvæsti hans hátign. Ég gruna þá um að vilja loka mig inni á galeanstalt. Ég fæ höfuðkvalir. Þér að segja. Svo miklar höfuðkvalir að ég held að hausinn ætli að klofna.

Konungur þagði og Jón bærði ekki á sér. Þannig leið góð stund þangað til líf virtist færast aftur í einvaldinn undir silkirúmfötunum.

– Og þú sjálfur? spurði konungurinn. Hvernig hefur þér vegnað,

hefði ef til vill fært honum í hendur síðasta tækifærið til þess að láta nokkuð að sér kveða í sinni iðn.

– Hvert varstu kominn í sögunni?

– Ég hafði nefnt Guðrúnu, yðar hátign, sem var ráðskona hjá okkur á Geirseyrinni, og vitnaleiðslur út af piltinum sem dó …

– Mér leiðast dómsmál, sagði konungur. Hefurðu ekki frá einhverju skemmtilegra að segja?

– Ég veit ekki hvað það ætti að vera, yðar náð, sagði Jón.

– Segðu mér af honum föður þínum, bað konungur. Lá hann nokkurn tíma í veikindum?

– Hann kenndi sér aldrei meins svo ég vissi til, herra, ansaði Jón. Hann hafði aldrei velt þeirri spurningu fyrir sér og mundi ekki eftir föður sínum rúmliggjandi nema í þetta eina skipti þegar hann kom heim af hákarlaveiðunum. Faðir minn var hreysti-

úrsmiður? Kvæntur? Börn?

– Ekkjumaður frá því í fyrrasumar, yðar náð, svaraði Jón. Tvö börn, auðmjúklegast, búsett skammt frá Kolding bæði.

– Er gott á milli ykkar?

– Ég … vona það. Samskiptin mættu ef til vill vera meiri, herra, svaraði Jón og óskaði þess að konungurinn færi ekki að þýfga sig frekar um

menni, yðar náð, sagði hann.

Konungur veifaði ilmklútnum og Jón tók það sem merki um að hann ætti að halda áfram. Hann gruflaði aðeins í kollinum á sér þangað til hann fann það sem hann vildi segja frá.

– Það var guðsblessun vegna þess að voðinn er vís ef fyrirvinnan missir úr, jafnvel þótt það séu ekki nema fáeinir dagar eða vikur. Oft má svo litlu muna. Heimili leysast upp og fólk fer á vergang. Börn svelta.

Jón ætlaði að halda áfram bölmóðnum en þagnaði í miðju kafi og hugsaði með sér að slíkt og þvílíkt væri ef til vill ekki það sem kóngur vildi heyra á sóttarsæng.

– Hvað er fólk þá að vilja þarna norður undir heimskautsbaug? spurði kóngur.

– Ísland er harðbýlt land, yðar náð, sagði Jón. Þar er erfitt að búa. Þar eru jarðskjálftar og eldgos og óveður slík að hús fennir í kaf og fólk þarf kannski að moka sig marga faðma upp úr þeim moldarkofum. Vetur eru harðir og dimmir og vor geta verið köld, sumrin eru stutt og í ofanálag er hvers konar óáran önnur og pestir landlægar …

– Og samt þrífst þar fólk, greip kóngur fram í.

– Hefur gert það í árhundruð, yðar hátign. Þegar tíðarfar er gott á Íslandi á það engan sinn líka í gæðum og náttúrufegurð.

– Mér er heitt, blés konungurinn upp úr hitasóttinni og fletti af sér sænginni.

– Viljið þér að ég sæki læknana, yðar náð?

– Nei, ekki þá asna! stundi konungurinn. Svalaðu mér heldur. Segðu mér frá kuldanum á Íslandi.

– Ég veit ekki hvað það ætti að vera, yðar náð, sagði Jón og um huga hans fóru sögur að vestan um fólk sem lent hafði í snjóflóðum og í hrakningum að vetrarlagi og orðið úti og frosið í hel og ekki fundist fyrr en snjóa leysti á vorin.

– Mér finnst ég vera að gufa upp, heyrði hann konung sinn stynja.

Arnaldur Indriðason. eins og satt var. Ekki nokkra.

– Jæja, sagði yfirráðsmaðurinn og strunsaði með það sama út úr salnum og Jón, sem vissi ekki sitt rjúkandi ráð, taldi best að elta hann. Yfirráðsmaðurinn hirti ekki um að athuga hvort Jón fylgdi honum eða ekki en sigldi áfram eins og freigáta í gegnum vistarverur konungshallarinnar með stórum málverkum af krónprinsum og greifum á veggjum og konunglegum skrautmunum á borðum, í gegnum móttökusali og setustofur með gullslegnum húsgögnum og meira að segja í gegnum stóra viðhafnarsalinn þar sem héngu miklar kristalskrónur niður úr loftinu sem bergmáluðu tréskó klukkusmiðsins þegar hann tifaði sín stuttu skref á eftir yfirráðsmanninum. Brátt voru þeir komnir í svefnálmu Kristjáns sjöunda og héldu rakleiðis áfram inn í þann helga dóm sem var svefnsalur konungs. Þar lá hans hátign fyrir í hitasótt með kviðverki og eymsli fyrir bringsmölunum.

Herbergisþernur voru að stumra yfir kóngi með heitum bökstrum sem þær vildu leggja yfir kvið hans en hann bandaði þeim frá sér og skipaði þeim burt og læknum sínum líka, tveimur áhyggjufullum mönnum sem stóðu yfir þernunum. Loks skipaði hann yfirráðsmanni sínum að loka á eftir sér dyrunum á leiðinni út. Yfirráðsmaðurinn hneigði sig og kvaddi heldur snúðugt að því er Jóni fannst, spurði fyrst hvort það væri ráðlegt og leit meinfýsinn á Jón eins og úrsmiðurinn væri hver annar landshornaflakkari. Konungur svaraði því engu en vísaði honum burt með veiklulegri handarhreyfingu.

Loks var úrsmiðurinn einn eftir inni hjá Kristjáni konungi. Hann hafði látið setja stól fyrir Jón við rúmstokkinn hjá sér og benti á hann með ilmklút sínum og Jón hneigði sig djúpt áður en hann settist. Rökkvað var þarna inni og Jón sá ekki vel frá sér enda þorði hann varla að horfa í kringum sig. Bekken konungs stóð á borði og lengra hvimuðu augu hans ekki. Jón hafði

Þó að hann væri ekki annað.

– Yðar konunglegi hirðlæknir, herra?

Konungur hristi höfuðið.

– Afsakið fávisku mína, yðar náð, sagði Jón.

– Jóhann. Hann var góður læknir.

Góður maður.

Metnaðargjarn, auðvitað, en það var gott í honum.

Jóni þótti sér sæmst að þegja. Honum fannst eins og konungurinn væri með nokkru óráði.

Jóhann þessi gat verið hver sem var. Þurfti jafnvel ekki að vera til.

– Struensee, sagði konungur og hækkaði róminn, ögn gramur yfir skilningsleysi úrsmiðsins.

Hann var góður læknir.

– Já, Struensee, yðar tign.

Auðvitað.

– Ég sá eftir honum.

Valdagráðugur.

Fíflaði drottninguna en það var eins og það var. Fíflaði mig.

Danska konungsríkið.

Góður læknir engu að síður.

Eins og þýskir læknar eru. Standa okkar læknum mun framar, bætti konungur við og stundi lágt.

– Ég vona að yðar hágöfgi líði ekki of illa, sagði Jón vorkunnsamlega.

– Nei, líðanin er bærileg.

– Þér verðið komnir á fætur fyrr en varir, yðar hátign, bætti Jón við og reyndi að vera uppörvandi.

– Hvernig gengur klukkusmíðin?

einkamálin. Hann vildi síður tala um þá drauma sem hann hafði þegar hann sigldi til Kaupmannahafnar og hvernig þeir baggar sem fylgdu honum að heiman íþyngdu honum þannig að litlu munaði að hann hrökklaðist frá námi.

Hve einrænn hann var löngum og framtakslaus og gat illa hrist af sér þá atburði, og hvernig Isak Habrecht

GV 2020_GV- 1. tbl. Janúar.qxd 03/12/21 17:02 Page 17

Lengri afgreiðslu tími 10-20

Smáratorg Skeifan Spöng Fiskislóð - Grandi + ½½ê©Ú êÄ ɟ + £Ä ÚĈÚ Mosfellsbær Langholt - Akureyri Selfoss Fitjar - Reykjanesbæ

Almennur afgreiðslutími Mán – Fim 11:00 – 19:00 Fös – Sun 10:00 – 19:00

ÁB 2020_Árbæ 1. tbl. Janúar.qxd 04/12/21 13:52 Page 20

20

Gæludýr - í boði Dýrabæjar í Spöng

Árbæjarblaðið

Ýmislegt getur verið dýrum hættulegt á aðventunni

Er hleðslukerfi rafbíla hausverkur í húsfélaginu?

- allt fyrir hunda og ketti hjá Dýrabæ í Spönginni Öll höfum við upplifað að erfitt getur verið að bíða eftir jólunum það getur líka átt við um dýrin, sem skynja alls konar breytingar á heimilinu ásamt meiri eftirvæntingu hjá okkur mannfólkinu.

Til að gleðja okkar ferfættu vini þá eru jóladagatölin fyrir hunda og ketti svo sannarlega eitthvað sem styttir biðina og býr til daglega eftirvæntingu dýranna.

Auðvitað hafa dýrin enga hugmynd um aðventuna eða hvað er í gangi hjá okkur mannfólkinu, en þau eru fljót að skilja að jóladagatalið þýðir nammi.

Bílastuð Eignaumsjónar - þrjár þjónustuleiðir í boði:

024 15.05.2021–14.05.2

Karólína vefari

www.borgarsogusafn.is

Á aðventunni er ýmsilegt sem getur verið gæludýrunum okkar hættulegt svo sem: Jólastjarna (blóm) Súkkulaði, vínber og rúsínur Vatnið af jólatrénu Elduð bein Reyktur og saltaður matur Pakkabönd á jólapökkunum Kertaskreytingar Það færist í vöxt að gefa dýrunum jólagjafir og algengt að ættingjar, vinir og nágrannar kaupi jólapakka fyrir dýrin.

Við heyrðum að hundi sem fékk um síðustu jól 25 jólagjafir og átti hundurinn stærstu hrúguna undir jólatrénu. Það er úr mörgu að velja fyrir dýrin, því á þessum tíma er mikið úrval af jólavörum í Dýrabæ fyrir hunda og ketti.

Við viljum líka benda á Pet Remedy vörurnar, en það eru náttúrulegar ilmkjarnaolíur sem hafa róandi áhrif á dýrin okkar. Pet Remedy hefur þá eiginleika að virka strax og það róar dýrin en slævir þau ekki. Á þessum tíma og þá ekki síður um áramótin þá er Pet Remedy einföld og þægileg lausn til að draga úr spennu, hræðslu eða kvíða hjá dýrunum. Pet Remedy virkar fyrir öll dýr, líka hesta og því um að gera fyrir hestafólkið að kynna sér Pet Remedy.

Við hjá Dýrabæ óskum ykkur og dýrunum ykkar gleðilegra jóla og farsæls komandi árs. www.dyrabar.is

GHB_Árbær Aðsent efni - .qxd 03/12/21 16:56 Page 7

grænn iðnaður

Tökum vel á móti framtíðinni

Markmið Landsvirkjunar er að styðja við og stuðla að nýjum og grænum orkutengdum tækifærum. Þannig leiðum við græna þróun til framtíðar.

Nánar á landsvirkjun.is/framtidin

ÁB 2020_Árbæ 1. tbl. Janúar.qxd 04/12/21 14:17 Page 22

22

Félagsmiðstöðin Hraunbæ 105

Gamla myndin

Árbæjarblaðið

Sími 411 2730 Í desember verður ýmislegt á dagskrá eins og bókaupplestur, jólakransagerð, ukulele námskeið, tæknilæsi, jólabingó og fleira.

Nánari upplýsingar má fá á staðnum eða á facebook síðu: Félagsmiðstöðin Hraunbæ 105.

Heitur matur í hádeginu alla virka daga og kaffi á könnunni frá kl. 9:00.

Vertu hjartanlega velkomin/nn í heimsókn til okkar, við tökum vel á móti þér.

Græni skúrinn Þarna sjáum við flotta stuðningsmenn og konur bregða fyrir í stúkunni á leik Fylkis og Fram árið 2011. Einnig

sést í hinn goðsagnakennda græna skúr sem notaður var fyrir fjölmiðlafólk á kappleikjum. Skúrinn var kvaddur

með viðhöfn þegar fyrsta skóflustungan var tekin að nýrri stúku síðla árs 2012.

- KGG

Hvað sjáum við á jólum?

- hugleiðing á aðventukvöldi 2021 Hún kom dúðuð með roða í kinnum úr myrkrinu sem hafði staðsett sig fyrir utan kirkjuna - æskan með birtu og fjörleika í hverju spori. Í jólaguðspjallinu segir að María og Jósep höfðu komið langan veg. Þau höfðu líka gert það skólahóps börnin úr leikskólanum Heiðaborg sem heimsóttu kirkju sína í aðventunni um árið með jólaguðspjallið í huga og leikmuni í poka.

Eftirvæntingin skein úr andlitunum.

Prúð í fasi stilltu þau sér upp í röð og biðu þolinmóð eftir því að verða engill ekki bara einhver engill heldur „Erkiengill!“ eins og ein stúlkan sagði með áherslu„ Erkiengill.” Hirðar, María mey, Jósep, vitringar, jólastjarnan biðu óþreyjufull eftir að ganga inn á gólf kirkjunnar á þessum kalda dimma aðventumorgni hér í Árbæjarkirkju. Það var kyrrð í mjúkri birtu kirkjunnar og ósegjanleg helgi.

Biðin og efirvæntingin - allt tilbúið fyrir væntanlega áheyrendur.

Við í kirkjunni fengum að vita að litlu börnin í leikskólanum kæmu og mamma og pabbi og kannski afi og

amma.

Um tíma var kyrrðin algjör, en þegar maður er 5 ára gerist það að Jósep stóðst ekki mátið að stríða vitringunum og vitringarnir tóku til við að lemja englana í hausinn með gjöfunum sem litla Jesúbarnið átti að fá og ekki má gleyma hirðunum sem stóðust ekki freistinguna að skylmast „bara aðeins“ eins og þeir sögðu. „María mey“ hélt sig til hlés því hún var jú komin að því að verða mamma Jesúbarnsins og því fylgir ábyrgð sem „María mey“ þessa morguns í kirkjunni fór með alla leið.

Undirbúningurinn fyrir þessa stund í kirkjunni hafði staðið yfir frá því um haustið. Hin langþráða stund rann upp sýningin hófst og allt fór fram eins og segir í jólaguðspjallinu og lauk með jólalaginu „Bjart er yfir Betlehem “. Það var sannarlega hægt að taka undir að birtan sem stafaði frá börnum í helgileiknum var björt. Björt eins og hugur okkar í andrúmi aðventunnar. Undarleg kyrrð breiðist yfir tilveruna, hvernig sem ástatt er hjá fólki. Hvernig sem

jólahaldi okkar er háttað á Covid tímum. Aðventunni fylgir djúp og hljóðlát eftirvænting. Gleðin yfir lífinu, gleðin yfir því að vera til og það að tilheyra að gleðja og gleðjast með glöðum.

Ilmur aðventunnar er eins og af kornabarni í vöggu drauma okkar um að tilveran megi þó ekki nema augnabliks stund - standa á hlaði vitundar okkar og að frelsari heimsins kom sem barn í þennan heim.

Kann að vera fyrir einhverjum að myndin sé óskýr, birtuskilyrði ekki góð því fæðingin átti sér ekki stað í hátæknivæddu sjúkrahúsi nútímans heldur lágreistu fjárhúsi í Palestínu og myrkrið lúrði á sínu með alla þræði í hendi sér óttann og taglhnýtinga hans á öllum stöðum og það var ekkert sem gat bifað þeirri staðreynd á því augnabliki þegar birta alls lýsti upp vellina fyrir utan litla þorpið Betlehem af öllum stöðum og fjárhirðarnir sem þar voru og stóðu næturvaktina urðu skelkaðir. Þorðu ekki að segja nokkrum manni frá heldur hlupu við fót þangað sem engillinn og hersk-

arar þeir sem fylgdu honum sögðu þeim að fara, sem þeir gerðu og sáu barn vafið í reifa og lagt í jötu. Það þarf hart hjarta til að finna ekki eitthvað bresta innra þegar augum er litið ósjálfbjarga barn.

Hvað fer um huga okkar á stundu sem þessari, aðventustundu heima við skjáinn. Einhver kann að finna til feginleika, miklu frekar fleiri til hátíðleika. Á sama tíma og einhver eða einhverjir eru þögulir horfa og skynja helgi stundarinnar og lesa úr henni að um stund sameinast - himinn og jörð fallast í faðma og úr verður það sem við innst inni óskum okkur helst um jólahátíðina.

Kyrrðar og samveru og fjarveru fjölskyldna við undirbúning jóla sem aftur leiðir af sér að einhverjir koma móðir og másandi í mark, hníga niður örmagna af þreytu við jólaborðið. Hugsa kannski með sér. Er það þess virði að fara heim með jólin í gjafaöskju úr einhverri verslunarmiðstöðinni. Eða eins og stúlkan í skólaheimsókn í kirkjunni sagði aðspurð „hvar jólin væru“: „Jólin eru í Smáralind,“ sagði hún. „Nei“ svaraði prestur. „Jólin eru í hjartanu.“ Stúlkan var þögul um stund og sagði síðan: „Þetta verð ég að segja mömmu því hún veit það alveg örugglega ekki. “ Eða strákurinn sem sagði að móðir hans fengi alltaf betri sjón fyrir jólin. Því hún sæi drullu allstaðar þó svo að engin annar sjái hana.

Hvað sjáum við á jólum? Á aðventunni í fyrra fékk ég að sjá helgileik barna sem áður segir í flutningi einlægs huga barnsins. Hvað sjáum við á jólum? Þegar við fáum að sjá allt það sem við höfum tekið með heim. Líka það sem hefur ekki ratað í gjafaumbúðir. „Sjá ég boða yður mikinn fögnuð. Yður er í dag frelsari fæddur...“ Sjáum við gjöf guðs - barnið, ómálga, ósjálfbjarga fálmandi út í sorta framtíðar. Vitum við, eða skynjum við innra með okkur að þetta barn er og býr með hverju og einu okkar? Því jólin eru vitjunarstund. Guð faðir á himnum vitjar hvers og eins okkar í barninu. Spyr, hvar ert þú?

Daga og vikur fyrir jólin undirbúum við jólahátíðina. Hátíðarbragur gerir sig heimkominn, tekur ofan, dustar af sér

eril daganna á undan, fer úr reimuðum skóm hversdagsins og skilur eftir í forstofunni til að eiga spariklætt stefnumót við drauma okkar. Hátíðleika alls - jólin. Það er ekki hægt að færa stemminguna í orð. Það er tími þagnar, það er tími fjölskyldunnar, það er tími þegar allt er og þess vegna finna til þess sem er ekki á jólum svo sárt að undan verkjar. Á jólum er vitjunarstund. Á jólum á engin/n að vera gleymd eða gleymdur. Á jólum eigum við ekki að gleyma.

Kannski á miklu frekar að segja að á jólum fáum við ekki að gleyma. Jólin eru nefnilega það sem við sem erum eldri en tvævetra í gegnum tíðina um árin höfum gert úr þeim og eða það sem þau hafa fært okkur, hvort heldur umbeðið eða ekki. Jólin eru hátíð hefðarinnar dagana fyrir um og eftir jólin þar sem fjölskyldur hittast og eiga stund saman.

Talandi um hefðir.

Bendir ekki jólaguðspjallið einmitt á þetta með inntak jólanna, vina og fjölskyldusamvera, gleðjast með glöðum. Ekki spurt um aldur eða stöðu. Hámenntaðir vísindamenn samtíðar, vitringarnir komnir langan veg og fátækir hirðar stóðu við hlið ungra bláfátækra foreldra og barn þeirra í jötu því ekki var rúm í gistihúsi.

Eða eins og litla stúlkan fjögurra ára sagði um kvöldið eftir að hafa verið í jólasunnudagaskólanum og fengið geislamynd með fæðingarfrásögunni. „Ég er með kvöldbænina mína”. Er það ekki bæn okkar og ósk að fá að staldra við jötu æskujóla á stundu myndar sem kann að vera gulnuð, eilítið krumpuð, kannski óljós, en hún er minningin því hún skiptir máli.

Jólafrásagan er gjöf - einföld þar sem allir, eldri sem yngri, geta mátað sig í eins og börnin gerðu í einni af fjölmörgum kirkjuheimsóknum aðventunar um árið. Báru með sér óaðvitandi birtu sakleysis og óbilandi trú á lífið og tilveruna þegar allt á að vera rétt og fullkomið, en er það svo átakanlega ekki fyrir svo mörgum.

Megi góður Guð gefa þér og þínum nær og fjær gleðiríka aðventu og jólahátíð. Þór Hauksson

ÁB 2020_Árbæ 1. tbl. Janúar.qxd 04/12/21 15:06 Page 23

23

Fréttir

Árbæjarblaðið

Fréttamolar frá kirkjustarfinu Helgihald um jólin og áramótin Í ljósi aðstæðna/sóttvarnaaðgerða er líklegt að fyrirhugað helgihald um jól og áramót verði annað árið í röð sent út í streymi/upptökur sem birtar verða á heimasíðu kirkjunnar www. arbaaejarkirkja.is og á fésbókarsíðu Árbæjarkirkju.

Allar upplýsingar um helgihaldið verða birtar á áðurnefndum samfélagsmiðlum.

Jólakveðja

Prestar, sóknarnefnd og starfsfólk Árbæjarkirkju óska sóknarfólki gleðilegra jóla og farsældar á nýju ári. Hafið þökk fyrir samverunar mörgu á árinu sem er að líða.

Hugheilar þakkir til Kiwanisklúbbsins Jörfa og Soroptimistaklúbbs Árbæjar, Líknarsjóðs Kvenfélags Árbæjarsóknar og einstaklinga sem lagt hafa drjúgan skerf til líknarmála fyrir þessi jólin í sókninni.

Skoðið nánar á heimasíðu kirkjunnar www.arbaejarkirkja.is

Vitfirringarnir þrír - eftir sr. Þór Hauksson sóknarprest í Árbæjarsókn Víst er að myndir okkar af jólunum eru margvíslegar. Einhverjar framkallaðar og aðrar ekki geymdar í snjáðum kössum hugans. Það hallaði að aðfangadagskvöldi seint á þriðja áratug síðustu aldar.

Mamma búin að klæða okkur systkinin í okkar bestu föt. Leiðin lá niður að höfn. Þegar þangað var komið skimuðum við eftir skipunum sem lágu við ankeri fyrir utan hafnarmynnið. Í minningunni var veðrið gott. Fjöldi fólks var saman kominn á hafnarbakkanum í sömu erindagjörðum og mamma og við systkinin.

leið var það hennar leið að sættast við það liðna. Óréttlætið að fá ekki að hafa pabba sinn heima ein jólin, skyggði á þau hin jólin sem fjölskyldan var sameinuð á aðfangadagskvöldi. Þannig er það með okkur mörg þegar jólahátiðin nálgast að við förum fetið frá loga minninga liðina jóla. Leyfum okkur um stund að horfa um öxl á það góða sem var. Við þekkjum jólafrásöguna, persónur og leikendur, hirðana, vitringana, ungu hjónin sem var úthýst

,,Þarna er pabbi,” hrópaði bróðir minn og benti í átt að skipunum og mér fannst ég koma auga á pabba. Kannski var það óskhyggja. Ég vildi svo mikið sjá pabba. Pabbi var um borð í einhverjum af þessum bátum og kastaði kveðju til okkar. Einhverjum andartökum seinna þegar við röltum heim á Ránagötuna byrjuðu kirkjuklukkur Dómkirkjunnar að hringja inn jólin.

Alltaf þegar ég heyri aftansöng útvarps frá Dómkirkjunni er ég lítil stelpa með rauða slaufu í hárinu og vinka til pabba og sjómannanna í bátunum fyrir utan hafnarmynnið ein jól æsku minnar. Ég grét, systir mín og bróðir og mamma héldu fast í hendurnar á okkur. Það var gott að koma heim í hlýja stofuna sem mamma opnaði og dýrðin blasti við okkur, jólatréð og gjafirnar lúrðu undir því leyndardómsfullar.

Hlýtt á aftansöng í útvarpinu.” Þögnin og kyrrðin yfirtóku hugann. Þegar þarna var komið var augljóst að móðir mín heitin var á valdi minninganna mitt í smákökubakstrinum dagana fyrir ein jól æsku minnar. Ég skynjaði árunum seinna sem fullorðinn maður að móðir mín átti erfitt með að rifja upp æskujólin sín en um

sr. Þór Hauksson. og fengu skjól í fjárhúsi og barn fæddist í heim sem getur verið grimmur og miskunnarlaus, fjölskyldur sundraðar.

Auður stóll við jólaborðið, ástvinamissir, lönd og höf skilja að og þegar þetta er skrifað þarf það ekki til nema landshluta á kóvidtímum. Orð og hugmyndir klæðast nýjum búningi enn ein jólin að því er virðist. Talað um að hver og einn þurfi að hugsa um og búa til sína eigin jólakúlu eða jólabúbblu. Njóta rafrænna samverustunda heyrist sagt.

Eitthvað sem var okkur framandi fyrir aðeins tveimur árum síðan en virðist komið til að vera enn ein jólin, en samt ekki.

Víst má segja að þögnin og kyrrðin í þeirri merkingu sem við allrajafna skilgreinum hana sé allsráðandi. Á jólum er hún aldrei eins ráðandi - þögnin.

Hljóðlega hvarflar hugur til fyrstu jóla okkar sem berum gæfu til að minnast með hlýju og þögn. Jólin vegmóð eru að ganga í garð með öllu tilheyrandi, Ora grænum baunum, rauðkáli og rjómasósu, steik og heimatilbúnum ís, samveru fjölskyldu. Tilveran öll við það að bresta í að vera frjálsleg í fasi eins og segir í einu af mörgum jólalögunum sem dúndrað er út úr viðtækjum okkar. Óttinn er þarna líka í myrkrinu sem þrengir sér að eins og boðflenna. Á pari við Vitfirringana þrjá sem eru á leiðinni eins og stúlkan litla um árið sagði við móður sína og horfði óttaslegin út um stofugluggann. Aðspurð sagði hún að presturinn í kirkjunni hafi sagt frá þeim.

Atburðurinn á Betlehemsvöllum er sístæður í huga, á sér ekki mörk tíma heldur bregður birtu vonar um að fá að ganga með hirðunum á Betlehemsvöllum að jötu drauma okkar og væntinga, þér er boðið að vera með. Þú ert ekki gleymd/ur.

sem umlykur okkur og birta vonarinnar nær að snerta okkur smáum fingrum.

Við gleymum ekki hverju öðru því við erum ekki gleymd. Inntak jólanna er að ég man þig.

Enginn er svo smár eða svo stór að geta ekki leyft sér að gleðjast dagana fyrir jól og á jólum með glöðum eða ég leyfi mér enn og aftur að vitna í lag KK

- Svona eru menn ,,Eitt augnablik stendur allt í stað þegar dögun steðjar að ég var lengi í burtu þessa stuttu stund.

Nú kem ég aftur á þinn fund.”

Guð gefi þér og þínum gleðileg jól. Þór Hauksson

Dráttarbeisli

X XQGLU ÀHVWDU WHJXQGLU EtOD QGLU ÀHVWDU WHJXQGLU EtOD

Því verður ekki á móti mælt að fyrir einhverja kann að vera djúpt á jötu væntinga hugans á veirutímum þeim sem við lifum í dag, finnum ekki til sáttar. Sátt Guðs við okkur mennina var að sonur hans fæddist. ,,Sjá, ég boða yður mikinn fögnuð, yður er í dag frelsari fæddur...” voru meðal annars orð englanna á Betlehemsvöllum. Þessi orð, þetta skúbb, er ekki endilega að fá heilsíðu fjölmiðla eða fyrstu frétt í útvarpi eða sjónvarpi.

Ef við leggjum okkur fram getum við á jólum heyrt andardrátt lífsins sem gleymir okkur ekki heldur færir okkur heim sanninn um að hið veika og smáa í hverju og einu okkar nær að lyfta af sér oki hversdagsleikans og myrkursins

Setjum undir á staðnum VÍKURVAGNAR VÍKUR VAGNAR EHF EHF. F.

Víkurvagnar ehf. | Hyrjarhöfða 8 | 110 Reykjavík Sími 577 1090 | vikurvagnar.is | sala@vikurvagnar.is

GV 2020_GV- 1. tbl. Janúar.qxd 03/12/21 17:04 Page 32

Bónus mborgar hamborgar ha hryggur hryggur 1.398 1.798 krr /kg beini Nýreykturr m/b N sjóð Þarff ekki að sjóða

Nýreykturr úrbeinaður a sjóða Þarff ekki að