Σκινοφάραγγο 68

το

Σκινοφάραγγο

ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΣΚΙΝΙΑΝΩΝ - ΛΑΓΟΥΤΙΑΝΩΝ - ΒΑΚΙΩΤΙΑΝΩΝ “Η ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ” ΤΕΥΧΟΣ 68 Δεκέμβριος 2017 - Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2018 Γραφεία: Δημητρακοπούλου 2 Αθήνα 11141 web-site: www.skinofaraggo.gr

Δ ΡΑ Σ Τ Η Ρ Ι Ο Τ Η Τ Ε Σ Π ΟΛ Ι Τ Ι Σ Τ Ι ΚΟΥ Σ ΥΛ ΛΟ Γ ΟΥ Σ Κ Ι Ν Ι Α 18-10-2017: Διάθεση στα παιδιά του Δημοτικού Σχολείου Σκινιά κρουασάν και σάντουιτς για ένα μήνα.

31-12-2017: Πρωτοχρονιάτικα κάλαντα σε όλο το χωριό από το Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου και δωρεάν διάθεση παιχνιδιών στα παιδιά από ηλικίας ενός έτους έως δώδεκα ετών.

20-1-2018: Κοπή πρωτοχρονιάτικης πίτας και απολογισμός διοικητικός και οικονομικός του 2017.

20-1-2018: Χοροεσπερίδα στο Πνευματικό Κέντρο Σκινιά με τους Βερβελάκη Ιωάννη του Νικολάου, Μιζεράκη Ζαχαρία του Εμμανουήλ, Γαρεφαλάκη Εμμανουήλ του Κων/νου.

4-2-2018: Επίσκεψη στο χωριό μας της περιηγητικής και Πεζοπορικής Λέσχης Ηρακλείου με την επωνυμία “ΔΡΟΜΟΙ ΖΩΗΣ”. Φιλοξενήθηκαν στο Πνευματικό Κέντρο Σκινιά όπου γευ-

Λαό που δε βαστά γερά, θεό και παραδόσεις δεν έχει ρίζες κι εύκολα θα τόνε ξεριζώσεις

ΠΑΠΑΓΟΥ 8

ΚΩΔΙΚΟΣ 01-5900

Ο Σκινιάς και οι Σκινιανοί

Σ

το «Σκινοφάραγγο», ένα δημοσίευμα με τον τίτλο «Όνειδος-Ντροπή» προκαλεί κατάπληξη, όχι μόνο στους Σκινιανούς, αλλά και σε όποιον άλλο το διαβάσει. Το δημοσίευμα αυτό, δεν αφήνει κακία και να μην την φορτώσει στους σημερινούς κατοίκους του Σκινιά. Είναι πολύ δύσκολο, να διαγνώσει κανείς, τα αίτια, το πνεύμα και τον σκοπό του συντάκτου αυτού του δημοσιεύματος. Είναι βέβαια γνω-

στό ότι, πρόσφατα ένας νεαρός στον Σκινιά κτύπησε ένα συγχωριανό του, και τον τραυμάτισε σοβαρά στο μάτι. Το κακό, το κάκιστο γεγονός, το καταδίκασαν και το καταδικάζουν όλοι οι χωριανοί, οι οποίοι και περιμένουν την αυστηρά τιμωρία του από την Δικαιοσύνη. Όμως, για την παράνομη αυτή πράξη ενός νεαρού, δεν πρέπει να κατηγορούνται όλοι οι χωριανοί. Συνέχεια στη σελ. 9

ΦΟΡΟΣ ΤΙΜΗΣ ΣΤΟΥΣ ΑΓΝΩΣΤΟΥΣ ΗΡΩΕΣ ΚΑΙ ΗΡΩΪΔΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΣΩΣΗ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ μάτισαν με δικό τους φαγητό και τους προσφέρθηκαν από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Σκινιά τα είδη σερβιρίσματος και προσωπική εξυπηρέτηση.

11-2-2018: Κυνήγι Κρυμμένου Θησαυρού. Για τέταρτη χρονιά έγινε το παιχνίδι του Κρυμμένου Θησαυρού με δύο ομάδες. Νικήτρια ομάδα ήταν η ομάδα της Κουτεντάκη Κατερίνας, συζύγου του Μαθιουδάκη Δημήτρη και νικήτρια η Μαγκουφάκη Ρένα του Κων/νου.

11-2-2018: Συμμετοχή με την παραδοσιακή καμήλα και καρναβαλιστές από Σκινιά στο Καρναβάλι του Δήμου Ηρακλείου στο Ηράκλειο με μεγάλη απήχηση και ανύψωση των πολιτιστικών δρώμενων στο χωριό μας.

18-2-2018: Αποκριάτικο Καρναβάλι. Για πολλοστή φορά έγινε το Καρναβάλι στο χωριό μας με καρναβαλιστές από το χωριό. Παρά την μικρή συμμετοχή αλλά με την όρεξη να συνεχιστεί το έθιμο και να δίνεται η ευκαιρία στους χωριανούς και τους επισκέπτες μας την ημέρα αυτή να ξεφεύγουν από τα προβλήματα της καθημερινότητας και τις ευθύνες άλλων που εναποθέτουν στις πλάτες μας.

19-2-2018: Κούλουμα στο δασάκι του Αγ. Γεωργίου με την παραδοσιακή φασολάδα και άλλα νηστίσιμα εδέσματα με συνοδεία στερεοφωνικής μουσικής, μουτζούρωμα και πέταγμα του χαρταετού όπως επιτάσσει το έθιμο.

Εκ μέρους του Πολιτιστικού Συλλόγου Σκινιά Ζαμπουλάκης Νικήτας Ταμίας

Ο

Αγώνας για την διάσωση της Μακεδονίας, με την ονομασία ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ, συνεχίζεται και περνάει τον ένα αιώνα.

Παρακάτω σας παραθέτω, ένα ιστορικό από τις χιλιάδες παρόμοιες ιστορίες, ηρωικών αγώνων Ελλήνων και Ελληνίδων, για την διάσωση της Μακεδονίας. Σήμερα είμαστε πάλι, σε πολύ δύσκολη θέση, ίσως την δυσκολότερη, διότι σήμερα στην Ελλάδα ο πατριωτισμός άλλαξε έννοια και ο εχθρός δεν είναι οι κομιτατζήδες έξω των τειχών, αλλά οι Έλληνες διεθνιστές, οι απάτριδες, μέσα από τα τείχη.

Η ελπίδα όμως υπάρχει, αυτό φάνηκε από τα Συλλαλητήρια για την διάσωση και πάλι της ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΜΑΣ. ΑΙΩΝΙΑ Η ΜΝΗΜΗ, ΜΕΡΕΣ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ..... ΠΡΟΣΚΥΝΩ ΤΑ ΠΑΘΗ ΣΟΥ ΛΑΕ ΜΟΥ!!!!!! Αυτή είναι η μόνη γνωστή φωτογραφία της Βελίκας Τράικου. Χαμογελά μέσα στο φέρετρο την ημέρα της κηδείας της, στην Θεσσαλονίκη. Είναι Αύγουστος του 1904, χρονιά που η Βελίκα έκλεισε τα 21 της χρόνια. Γεννήθηκε το 1883 στο χωριό Πεντάλοφο της Θεσσαλονίκης, σπούδασε δασκάλα και το 1900 την βρήκε να διδάσκει στην Έδεσσα. Το 1901, ο Ίων Δραγούμης, Πρόξενος της Ελλάδας στο Μοναστήρι, οργανώνει τον Μακεδονικό Αγώνα. Συνέχεια στη σελ. 13

2

το Σκινοφάραγγο

Δεκέμβριος 2017 - Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2018

ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ

Εκοιμήθη η Μοναχή Προδρόμη

ΓΑ Μ Ο Ι

Την 16η ημέρα Σάββατον του μηνός Δεκεμβρίου 2017, εκοιμήθη η Μοναχή Προδρόμη. Η Μοναχή Προδρόμη (κατά κόσμον Αθηνά Χαλαμπαλάκη)· εγεννήθη εις το χωρίον Σκινιάς της επαρχίας Μονοφατσίου το έτος 1938. Μεγάλωσε και γαλουχήθηκε, από τους ευσεβείς γονείς της Ιωάννη και Μαρία, με τις χριστιανικές αρχές. Μετά τον απρόσμενο θάνατο του αγαπημένου κατά σάρκα αδελφού της Γεωργίου ηθέλησε να διακονήσει την τοπική εκκλησία οικειοθελώς εις τα ιδρύματα, της “Ιεράς Μονής Παναγίας Καλυβιανής” Μοιρών της Μητροπόλεως Γορτύνης και Αρκαδίας. Μετά τον θάνατο της αγαπημένης της μητέρας επέστρεψε, εις την γενέτειρά της στο χωριό, προκειμένου να αναλάβει την φροντίδα, του ηλικιωμένου πατέρα της. Μετά τον θάνατο του οποίου, συχνά, κατά μεγάλα χρονικά διαστήματα, μετέβαινε εις τους «Αγίους Τόπους» στα Ιεροσόλυμα. Το δε έτος 2006, χειροθετήται, από τον Δεύτερο τη τάξη του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων κ.κ. Αριστάρχου Αρχιερέως: “Μοναχή μεγαλόσχημη”. Εκεί παρέμεινε για περίπου 10 έτη. Η υγεία της εκλονίσθη τα τελευταία έτη με αποτέλεσμα να καταλήξει την 16η μηνός Δεκεμβρίου, του έτους 2017. Η εξόδιος ακολουθία αυτής ετελέσθη, εις την γενέτειρά της, εις τον Ιερό Ναό του «Αγίου Αντωνίου» την Κυριακή 17-12-2017. Και εις την οποία εχοροστάτησε, ο κατά πάντα Άξιος Ποιμενάρχης Υμών Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης κ.κ. Ανδρέας, ομιλήσας καταλλήλως ενώπιον πλήθους πιστών. Τον ευχαριστώ από τα βάθη της καρδιάς μου καθώς και η οικογένειά μου. Μετά παρέλευσιν τεσσαράκοντα ημερών από την «Προς Κύριον εκδημίαν της Μοναχής Προδρόμης αναβοώ: μετά του Προφήτου «Μακαρία ην εξελέξω και προσελάβου Κύριε» διότι δίκαιοι εις τον αιώνα ζώσι, και εν Κυρίω ο μισθός αυτών, και η φροντίς αυτών παρά Υψίστου. Αιωνία σου η μνήμη, αξιομακάριστος και αείμνηστος αδελφή ημών Προδρόμη Μοναχή

― Ο Γαλανάκης Εμμανουήλ του Μιχαήλ και της Πόπης και η Άννα-Μαρία Bandeanou παντρεύτηκαν στις 13-1-2018 στον Ιερό Ναό Αγίου Αντωνίου Σκινιά με κουμπάρο το Ρεμιγιάκη Ζαχαρία. Την ίδια μέρα αμέσως μετά βάπτισαν και τον γιο τους δίνοντάς του τα ονόματα ΜιχάληςΑδάμ. Νονοί ο Βαλεντίνος Βέλτσης και η Χρύσα Θεοδοσάκη του Ιωάννου.

Θ Α Ν ΑΤ Ο Ι ― Μοναχή Προδρόμη Χαλαμπαλάκη Ανθούλα, στις 16-12-2017 σε ηλικία 78 ετών. ― Βερβελάκης Ευριπίδης του Ιωάννη, στις 11-1-2018, σε ηλικία 78 ετών. ― Ανδρουλάκης Αντώνιος του Εμμ., στην Γέργερη, στις 12-1-2018, σε ηλικία 88 ετών. ― Πανακάκη Καλλιόπη, στις 2-2-2018 σε ηλικία 84 ετών. ― Λουλάκη Σοφία, στην Παλλήνη σε ηλικία 87 ετών. Θερμά συλλυπητήρια στους οικείους τους.

ΕΠΙΤΥΧΙΕΣ

ΣΕ

ΑΕΙ

― Ο Μαγκουφάκης Κων/νος του Εμμ., πέτυχε στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης στον Βόλο και όχι στο ΤΕΙ Βόλου. ― Η Μακράκη Ειρήνη του Γεωργίου και της Νεκταρίας πέτυχε 2η στο Τμήμα Χημικών του Πανεπιστημίου Κρήτης.

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ Μαυρομανωλάκης Χαραλ. ........................................................ 20€ Σωμαράκης Εμμ. .................................................................... 100€ Μπαντουβά Ρένα ...................................................................... 30€ Γιαννακουδάκη-Ζαμπουλάκη Κυριακή ...................................... 20€ Ζαμπουλάκης Εμμ. του Ανδρον. .............................................. 30€ Γαλανάκη Ελένη του Κων/νου .................................................. 20€ Μιζεράκης Γεώργιος του Εμμ. .................................................. 50€ Αδαμάκης Γεώργιος του Γρηγορ. .......................................... 150€ Μπριτζολάκης Μιχ. του Εμμ. .................................................... 20€ Αλεξάκης Επαμειν. .................................................................. 20€ Ζαμπουλάκης Ιωάννης του Γεωρ. (Δάσκαλος) ........................ 20€ Ζαμπουλάκης Θεόδωρος του Φωτίου ...................................... 10€ Ζαμπουλάκης Ιωάννης του Κων/νου και της Θεοδώρας .......... 10€ Ζαμπουλάκης Νικήτας του Φωτίου .......................................... 10€ Τσαντάκη Χρυσούλα ................................................................ 20€ Μπριτζολάκης Στάθης του Εμμ. .............................................. 10€ Προϊστάκης Γιάννης του Εμμ. .................................................. 10€ Χανιαλάκης Νίκος του Θεοφίλου ............................................ 10€ Ζαμπουλάκης Αντώνιος του Δημ. και της Θεονύμφης ............ 10€

................ 605/04-12-2017 ................ 606/04-12-2017 ................ 607/04-12-2017 ................ 608/04-12-2017 ................ 609/04-12-2017 ................610/04-12-2017 ................ 611/26-01-2018 ................ 612/03-01-2018 ................ 618/24-01-2018 ................619/24-01-2018 ................ 620/24-01-2018 ................ 621/24-01-2018 ................ 622/24-01-2018 ................623/24-01-2018 ................ 624/24-01-2018 ................ 625/20-12-2017 ................626/20-12-2017 ................ 627/20-12-2017 ................ 629/20-12-2017

ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ Εις μνήμη Μοναχής Προδρόμης Οικογένεια Ιερέως Θεοφιλόπουλου Κων/νου .......................... 50€ ................ 613/22-02-2018 Ζαμπουλάκης Δημ. και Ευαγγελία .......................................... 30€ ................ 628/20-12-2017 Εις μνήμη Πανακάκη Καλλιόπης Πολιτιστικός Σύλλογος Σκινιά .................................................. 20€ ................ 614/24-01-2018 Κεχαγιαδάκης Γεώργιος .......................................................... 20€ ................ 615/24-01-2018 Εις μνήμη Βερβελάκη Ευριπίδη Οικογένεια Βερβελάκη Ευριπίδη .............................................. 20€ ................ 616/12-01-2018 Κεχαγιαδάκη Κατερίνα ............................................................ 20€ ................ 617/12-01-2018

το Σκινοφάραγγο ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΣΚΙΝΙΑΝΩΝ - ΛΑΓΟΥΤΙΑΝΩΝ - ΒΑΚΙΩΤΙΑΝΩΝ «Η ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ» Δημητρακοπούλου 2 Α. Πατήσια Τ.Κ. 11141 ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ.-FAX: 210 6515701 68ο ΦΥΛΛΟ - 18ο ΕΤΟΣ Δεκέμβριος 2017 Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2018 Εκδότης - Διευθυντής: Ιωάννης Δ. Γαρεφαλάκης Επιτροπή Σύνταξης: Εργαζάκης Αντώνης Σιδηρόπουλος Κυριάκος Σηφάκη Σταυρούλα Ζαμπουλάκης Στέφανος

Διόρθωση Κειμένων: Σηφάκη - Χριστόφη Μαρία Αντιπρόσωπος Σκινιά: Ζαμπουλάκης Νικήτας Αντιπρόσωπος Λαγούτας: Κασαπάκης Νίκος Ηλεκτρονική σελιδοποίηση - Εκτύπωση: Εκδόσεις - Γραφικές Τέχνες Καρπούζη Αριστέα & Υιοί Ο.Ε. Θεοδοσίου 23 Ίλιον Τ.Κ. 13121 Τηλ. 210 2619003 Fax: 210 2619696 e-mail: karpouzi@otenet.gr

Εκ μέρους της οικογένειάς μου έγραφεν πατήρ Κων/νος Θεοφιλόπουλος - Θεολόγος Καθηγητής Ηράκλειο Κρήτης 17.1.2018 Προς τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου κ.κ. Ανδρέα Σεβασμιώτατε Δεχθείτε παρακαλώ, τις πιο θερμές προσωπικές μου ευχαριστίες αλλά και των οικογενειών εμού και Δημητρίου Ε. Ζαμπουλάκη διά την λαμπράν και συνάμα Αρχιερατικήν, χοροστασίαν Σας· κατά την εξόδιον, ιεράν ακολουθίαν της Μοναχής Προδρόμης. Την οποίαν ετελέσατε, την 17ην μηνός Δεκεμβρίου 2017 εις τον Ιερόν Ναόν του «Αγίου Αντωνίου» εις την θεόσωστον ενορίαν Σκινιά Μονοφατσίου ενώπιον πλήθους πιστών. Αλλά και για την πολύ μεστή ομιλία Σας· από δογματικής, θεολογικής, κοινωνικής, μυστηριακής, εκκλησιαστικής και σωτηριολογικού περιεχομένου. Διά τούτο δεόμεθα, ταπεινώς του ουρανίου της Εκκλησίας Δομήτορος· όπως χαρίσηται Υμίν ένδοξον, ευκλεάν και μακράν, την Αρχιερατικήν Σας διακονίαν, εις το πηδάλιον, της νοητής νηός της Θεοσώστου Επαρχίας της Ιεράς Μητροπόλεως Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου. Μετά βαθυτάτου Σεβασμού ασπαζόμενος την Αγίαν Δεξιάν Σας Ιερεύς π. Κων/νος Θεοφιλόπουλος Καθηγητής - Θεολόγος Έγραφεν τη 19/1/2018

Ο

3

το Σκινοφάραγγο

Δεκέμβριος 2017 - Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2018

ΑΝΘΡΩΠΟΣ

Τ ΟΥ

Μ Ε Λ ΛΟ Ν Τ Ο Σ . . .

Απόσπασμα από το βιβλίο του Κώστα Καρτσάκη «3η Παρουσία»

Π

οιος θα πρέπει να είναι ο άνθρωπος του μέλλοντος; Πρέπει να είναι ένας άνθρωπος ανάλαφρος από τύψεις, από τα βαρίδια της ιστορίας του και της ηθικής, όπως την διαμορφώνουν οι ιδεολογίες, οι θρησκείες και οι πολιτισμοί. Απαλλαγμένος από τις ενοχές του παρελθόντος, μονάχα μ’ ένα πανελεύθερο πνεύμα να εισέλθει στη νέα εποχή, ελευθερία, δικαιοσύνη, ευθύτητα, φιλομάθεια, ειλικρίνεια, ευγένεια, θάρρος, ευτολμία, συνετή φιλοδοξία, ευσπλαχνία, αίσθημα θλίψης, αιδούς, καθήκοντος, φιλανθρωπίας, νομιμοφροσύνης, ανδρείας, αφιλοκέρδειας, φιλοπατρίας, αίσθησης της τιμής, της αλήθειας. Να οι ιδιότητες του νέου Θεού που πρέπει να πιστέψουμε. Έναν Θεό στον οποίο θα ιερουργούν οι Ποιητές, οι Ιππότες της Αληθείας, αυτοί να γίνουν από τούδε οι νομοθέτες του κόσμου.

Η Γη να γίνει μια αμόλυντη προσφορά στο Σύμπαν, ένα θυσιαστήριο που θα προσφέρει χρονικότητα και θ’ απολαμβάνει αιωνιότητα. Ήρθε η έσχατη ώρα να ντυθούν οι αξίες με Θεϊκές λέξεις, να ενδυθούν με την πανοπλία του φωτός, να μιλήσουν οι άγνωστοι Άγιοι της οικουμένης, να λάμψει το φως τους. Αυτοί που στις χιλιετίες που πέρασαν έκαναν πολύ θόρυβο με τη σιωπή τους, έναν θόρυβο μια μυστική προσευχή, που την άκουγε μονάχα ο Υπέροχος Ένας. Άξιοι αριστείς πρέπει από τώρα κι έπειτα ν’ αναλάβουν τις τύχες του μικρού μας κόσμου, οι άλλοι οι ανάξιοι, οι ανεβλαβείς, οι απάνθρωποι του κόσμου μας, οι τύραννοι που φόρτωσαν την ανθρωπότητα στις χιλιετίες που πέρασαν, με πείνα, δυστυχία, πολέμους, συμφορές και ολέθρους, πρέπει τώρα να εκλείψουν δια παντός από προσώπου γης και προσώπου του πλανητικού μας συστήματος.

“Και οι στίχοι μου γλάστρες στου Θεού το παράθυρο” Νικηφόρος Βρεττάκος

Σ

τα πλαίσια των εκδηλώσεων που έγιναν στην Ενορία Γεννήσεως της Θεοτόκου Μπεντεβή Ηρακλείου, τον Νοέμβριο του 2017 έγινε πνευματική ημερίδα με θέμα την επίδραση της Ορθοδοξίας σε Νεοέλληνες ποιητές με στόχο: α) Να προβληθούν η νεοελληνική ποίηση και οι νεοέλληνες δημιουργοί ποιητές (μας έχουν ήδη χαρίσει δύο (2) βραβεία Νόμπελ) και β) να δειχθεί πως η Ορθοδοξία μας δεν είναι ένα είδος μουσειακό, αλλά πηγή έμπνευσης και ζωής που τροφοδοτεί και ποτίζει την πνευματική δημιουργία αλλά και τη ζωή του λαού μας εδώ και 2000 χρόνια. Ο Αντώνης Καρτσάκης, διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Κρήτης, πρώην Σχολικός Σύμβουλος και συγγραφέας ανέπτυξε τις επιρροές που άσκησε η ορθόδοξη παράδοση στον ποιητή Νικηφόρο Βρεττάκο. Άλλοι ομιλητές ήταν: 1. Εμμανουήλ Δανδουλάκης, Επίκουρος Καθηγητής Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Κρήτης με θέμα: “Ορθοδοξία, Αγιότητα και Διαπολιτισμικότητα στα “Ποιητικά” του Μητροπολίτη Πέργης κ. Ευαγγέλου”.

2. Κώστας Καζανάκης, Πολιτικός Μηχανικός - Ποιητής με θέμα: “Κύριε, μη μου δίνεις την οδύνη που περιέχω. Η ποιητική προσευχή της Ζωής Καρέλλη”.

3. Γιάννης Μαρκάκης, Διευθυντής Μουσείου “Λυχνοστάτης”, ποιητής, με θέμα: “Από τη μέσα μεριά της ακοής: Τα εσώτερα τοπία της Μελισσάνθης”.

4. π. Ευάγγελος Παχυγιαννάκης, Πρωτοπρεσβύτερος Οικ. Θρόνου, Συγγραφέας, με θέμα: “Η χοροστασία των λέξεων στο “Άξιον Εστί” του Οδ. Ελύτη και η άλλη φλόγα”.

5. Δημήτρης Περοδασκαλάκης, Διδάκτωρ Φιλολογίας Παν. Κρήτης με θέμα: “Η καλή απιστία της ποίησης: Δυο ποιήματα του Γιάννη Βαρβέρη”.

6. Γιάννης Τσερεβελάκης, Συγγραφέας, Πρωτοψάλτης Ι.Ν. Παναγίας Μπεντεβή με θέμα: “Το δικό μου πραγματικό φυτρώνει στα στήθια: Νίκος Καρούζος: Ένας νηπτικός της ποίησης”. Συντονιστής: Ιωάννης Λίλης, Λέκτορας Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Κρήτης Α’. ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ Τον καιρό που γεννήθηκα -κείνα τα χρόνια, μού ’χε ο Θεός φυλάξει τα δέντρα. [...] Δεν θυμάμαι ακριβώς πώς τη λέγαν τη χώρα, Ειρήνη, αγάπη; [...] Σπούδασα στον ουρανό, δούλεψα στη γη. [...] Αν επέζησα μετά το μαχαίρι, Αν επέζησα μετά τη φωτιά, [...] Ήταν ΓΙ’ ΑΥΤΗ ΤΗ ΦΩΝΗ [...]

Του Αντώνη Καρτσάκη Μη μου σκοτώσετε τα δέντρα Σβήστε στον ήλιο την κακή φωτιά. Μη μας σκοτώνετε! («Αυτοβιογραφία», Α', 367-374) Έτσι αυτοβιογραφείται ο ποιητής Νικηφόρος Βρεττάκος, γεννημένος το 1912 στις Κροκεές της Λακωνίας, όπου έζησε τα παιδικά του χρόνια. Το «μαχαίρι» και η «φωτιά» ήταν η επικηρυγμένη, μέσα στη θύελλα της ιστορίας, ζωή του: Αλβανικός πόλεμος, Εθνική Αντίσταση, Εμφύλιος, Δικτατορία. Ο ποιητής επέζησε, αφιερώθηκε στην ποίηση (40 περίπου ποιητικές συλλογές), έγραψε πεζά, συνεργάστηκε με πολλά περιοδικά, τιμήθηκε με πολλά βραβεία, μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες και πέθανε το 1991. Στη σύντομη αυτή αναφορά θα επιχειρήσω, όπως ο τίτλος μου δηλώνει, μια οριζόντια κατόπτευση των ιδεών που συγκροτούν το ποιητικό σύμπαν του Βρεττάκου, οι οποίες δομούνται γύρω από την υπέρτατη αξία της αγάπης και θα προσηλωθώ στο ποίημα «Η μητέρα μου στην εκκλησιά», το οποίο συνοψίζει, κατά τη γνώμη μου, τις αξίες αυτές, ελπίζοντας να διαφανεί η επίδραση της ορθόδοξης παράδοσης στην ποίηση αυτή. «Μέσα σε μια ανθρωπότητα βασανισμένη», σε μια εποχή βασανισμένη, όπως ήταν η εποχή του Βρεττάκου, «ο ποιητής γίνεται ο απόστολος της αγάπης» (γράφει ο Mario Vitti). Η διαμαρτυρία του για την αδικία τον οδηγεί στην ομορφιά της φύσης και στην εμπιστοσύνη στον άνθρωπο. Ο ποιητής αγάπησε τον άνθρωπο με την ποίησή του: Όλες τούτες οι πέτρες είναι πλάκες του Θεού, Όπου πάνω τους έμαθα γραφή και ανάγνωση Να γράφω με μια κιμωλία την αγάπη. Θεωρεί πως “το λαμπρότερο πράγμα σ’ αυτό τον κόσμο / δεν είναι ο ήλιος. Είναι η αγάπη”. Εν αρχή ην η Αγάπη... “Εν αρχή ην η αγάπη...”, γράφει ο ποιητής, αντικαθιστώντας τον όρο “Λόγος” τού Κατά Ιωάννην με τον όρο “Αγάπη”, χωρίς να απομακρύνεται, κατά τη γνώμη μου, από το δογματικό περιεχόμενό του, αφού ο Λόγος είναι Αγάπη και η Αγάπη σαρκώνεται στο “Λόγο”. Και όπως “δια του Λόγου τα πάντα εγένετο”, με την Αγάπη ο ποιητής μπορεί τα πάντα να φτιάξει: “ήλιους κι αστέρια, ροδώνες και κλήματα”. Ο Βρεττάκος μας χάρισε λοιπόν ποίηση και αγάπη. Ποίηση που γεννάται μέσα στην οδύνη και στρατεύεται στην αγάπη του ανθρώπου: “Έτσι μου στάθηκε ο Ταΰγετος όσο να γεννηθούνε / τα δυο παιδιά του Θεού: η Ποίηση και η Αγάπη!”1 Η ισοτοπία αυτή συγκροτεί μια συνολική θεωρία για τον άνθρωπο, τον κόσμο, το σύμπαν, που υποστηρίζεται σε πολλά σημεία από θρησκευτικές μεταφορές, δανείζεται τη γλώσσα της Γραφής και συνιστά το θεμέλιο της κοσμολογίας του ποιητή:

Τραγουδώ σαν πουλί στ’ ακρινότερο δέντρο του κόσμου: αγαπώ, άρα υπάρχω (Α΄, 111) Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της αγάπης αυτής; Σε ποιες άλλες αξίες εξακτινώνεται; Και ποια η σχέση της με τη χριστιανική αγάπη; 1. Αγάπη - Ειρήνη: Η αγάπη είναι η απλή και άπειρη ουσία που συνθέτει την ενότητα του κόσμου, της ανθρώπινης καρδιάς, με το ασύνορο σύμπαν. Που ενοποιεί την κοινωνία ως συντροφικότητα, συναδέλφωση, έρωτας. «Εν το παν», σύμφωνα με τον Ηράκλειτο. Η αγάπη λοιπόν απαιτεί κατά πρώτο και κύριο λόγο την ειρήνη. Η ειρήνη στον ποιητή αποκτά βαθύτερο νόημα: Ειρήνη είναι όταν τ’ ανθρώπου η ψυχή Γίνεται έξω στο σύμπαν ήλιος. Κι ο ήλιος Ψυχή μες στον άνθρωπο (Β, 263) Αθώα παιδιά της Παναγίας [...] προσευχηθείτε να περάσει αυτό το σύννεφο που πάει να γίνει πεπρωμένο μας (Α΄, 112) γράφει ο Βρεττάκος την 1.9.1939, μέρα κήρυξης του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Μέσα στη δίνη του πολέμου οι άνθρωποι [...] οραματίζονταν πολεμώντας φυτείες απέραντες και πόλεις καινούριες κι εκκλησιές και καμπάνες καινούριες και...

-Χριστός Ανέστη!

-Χριστός Ανέστη! Και πολεμούσαν χαμογελώντας (Α΄, 128) Ο ποιητής οργίζεται για την ανθρώπινη μωρία και ξεστομίζει (για μοναδική φορά) βαριά κατάρα: Κατάρα σ’ όσους πρόφεραν Τη λέξη «πυρ». Κατάρα σ’ όσους την άκουσαν Ότι αυτοί δολοφόνησαν το Θεό [Στην αντίστιξη: Μακάριοι οι ειρηνοποιοί, ότι αυτοί υιοί Θεού κληθήσονται] Η αγάπη για τον άνθρωπο, για την ειρήνη, στρέφει τον ποιητή στον ουρανό. Ζητά τη θεϊκή μεσιτεία, γιατί, Θα ξύπνησαν φαίνεται πάλι και κλαίν’ τ’ αρφανά του πολέμου. Θα κρύωσαν πάλι δίχως πουκάμισα (Β΄, 149) Μητέρα του Χριστού Μαρία! Πόσο είν’ η νύχτα τούτη κρύα Δε μπορεί ο Θεός να καταλάβει. Πετάξου εσύ ώς τους ουρανούς [...] (24) [«ειρήνην αφίημι υμίν, ειρήνην την εμήν δίδωμι υμίν», από το Κατά Ιωάννην (ιδ', 21)] Συνέχεια στο επόμενο φύλλο 1

«Ο Θεός αγάπη εστίν. Και ο μένων εν τη αγάπη, εν τω θεώ μένει και ο Θεός εν αυτώ» (Α' επιστ. Ιωάννου, 4.17).

4

το Σκινοφάραγγο

Δεκέμβριος 2017 - Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2018

ΝΕΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΔΗΜΟ ΜΙΝΩΑ ΠΕΔΙΑΔΑΣ Διανομή ειδών βασικής συνδρομής και ειδών παντοπωλείου από τον Δήμο Μινώα Πεδιάδας Η Κοινωνική Υπηρεσία του Δήμου (τηλ.

28910-22922 και 28910-23913) πραγματοποίησε την Τετάρτη 29 Νοεμβρίου 2017 διανομή στους δικαιούχους των παραπάνω ειδών στα πλαίσια του προγράμματος “Επισιτιστικής και Βασικής Υλικής Συνδρομής” (ΤΕΒΑ/FEAD). Η Κοινωνική Υπηρεσία του Δήμου Μινώα Πεδιάδας πραγματοποίησε στις 21 και 22 Δεκεμβρίου 2017 διανομή ειδών κρεοπωλείου από μοσχαρίσιο και χοιρινό κρέας στα πλαίσια υλοποίησης του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Επισιτιστικής και Βασικής Υλικής Συνδρομής» (ΤΕΑΒ/FEAD).

Χριστούγεννα στο Δήμο Μινώα Πεδιάδας Ο Δήμος Μινώα Πεδιάδας, ο Δημοτικός Οργανισμός Πολιτισμού, Αθλητισμού και Περιβάλλοντος (Δ.Ο.Π.Α.Π.) και η Ιερά Μητρόπολη Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου, σε συνεργασία με τους Πολιτιστικούς Συλλόγους Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Θραψανού, πραγματοποίησαν την εορταστική περίοδο δράσεις αλληλεγγύης με χαρακτήρα κοινωνικής προσφοράς, θεατρικά και μουσικοχορευτικά δρώμενα και πολλές χριστουγεννιάτικες εκπλήξεις για μικρούς και μεγάλους. Οι εκδηλώσεις περιελάμβαναν: Φωταγώγηση χριστουγεννιάτικων δέντρων - θεατρικές παραστάσεις - κάλαντα - παραδοσιακούς χορούς - παιδικά εργαστήρια - χορωδίες - αφηγήσεις παραμυθιών - φιλανθρωπικά παζάρια.

Καταβολή Προνοιακών Επιδομάτων του διμήνου Νοεμβρίου-Δεκεμβρίου 2017 στον Δήμο Μινώα Πεδιάδας

τέκλυσαν την κεντρική οδό του Αρκαλοχωρίου. Χωρίς απρόοπτα η παρέλαση ολοκληρώθηκε και όλοι συγκεντρώθηκαν στην Πλατεία Ελευθερίας όπου επικράτησε το αδιαχώρητο στo μεγάλο ντισκοτέκ πάρτι που διήρκεσε μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες.

χρονιά και έτσι όλοι είχαν την ευκαιρία ν’ απολαύσουν δωρεάν μεζέδες που πρόσφεραν οι καταστηματάρχες. Έτσι ξεκίνησαν οι Αποκριάτικες εκδηλώσεις του Δήμου και συνεχίστηκαν στις τρεις Ενότητες όπως παρακάτω: Σάββατο 10 Φεβρουαρίου: • Κυνήγι Κρυμμένου Θησαυρού και Λαμπαδηδρομία στο Καστέλλι. Κυριακή 11 Φεβρουαρίου: • Κυνήγι Κρυμμένου Θησαυρού στο Αρκαλοχώρι.

• Καρναβαλική Παρέλαση στο Καστέλλι. Κυριακή 18 Φεβρουαρίου: • Καρναβάλι στο Αρκαλοχώρι. Καθαρά Δευτέρα 19 Φεβρουαρίου: • Κούλουμα και πέταγμα χαρταετού στο Θραψανό.

Οι εκδηλώσεις που ξεκίνησαν με τα “τσικνίσματα” ολοκληρώθηκαν με τα κούλουμα να γιορτάζονται στα περισσότερα δημοτικά διαμερίσματα με πέταγμα χαρταετού και παραδοσιακά εδέσματα.

Ευχαριστήριο μήνυμα Δημάρχου Καλογεράκη Ζ. για τις Αποκριάτικες εκδηλώσεις στο Δήμο Μινώα Πεδιάδας Χιλιάδες κόσμου διασκέδασαν και ξεφάντωσαν την Κυριακή 18 Φεβρουαρίου 2018, στη μεγάλη καρναβαλική παρέλαση που ξεκίνησε λίγο μετά τις 15:00 στο Αρκαλοχώρι.

Ο Δήμος Μινώα Πεδιάδας ολοκλήρωσε την διαδικασία καταβολής Προνοιακών Επιδομάτων των δικαιούχων μονίμων κατοίκων του για το δίμηνο Νοεμβρίου-Δεκεμβρίου 2017 και από 17/1/18 άρχισε η καταβολή τους. Το συνολικό ποσό των επιδομάτων για το ανωτέρω δίμηνο ανέρχεται στο ποσό των 126.083,92€ και αφορά 169 επιδοτούμενους του Δήμου Μινώα Πεδιάδας, όπως εγκρίθηκαν από το Υπουργείο Εσωτερικών.

Θερμό ευχαριστήριο μήνυμα από τον Δήμαρχο Μινώα Πεδιάδας κ. Ζαχαρία Καλογεράκη: «Ένα μεγάλο ευχαριστώ από καρδιάς στους ανθρώπους που όλο αυτό το διάστημα κατέβαλλαν τα μέγιστα ώστε να διεξαχθούν με επιτυχία οι αποκριάτικες εκδηλώσεις. Στους εθελοντές κάθε ηλικίας, στους Πολιτιστικούς Συλλόγους για τις εκδηλώσεις που πραγματοποίησαν αλλά και για την όλη προσφορά τους όλο αυτό το διά-

Τσικνοπέμπτη Την Τσικνοπέμπτη 8-2-2018, πλήθος κόσμου ξεφάντωσε στα «Τσικνίσματα» που πραγματοποιήθηκαν στο Αρκαλοχώρι. Μικροί και μεγάλοι, μασκαρεμένοι και μη διασκέδασαν με μουσική και χορό, αφήνοντας για λίγο τα προβλήματα στην άκρη. Λίγο μετά τις 18:00 το απόγευμα οι ψησταριές άναψαν, τηρώντας το έθιμο για 8η συνεχή

Με τον καιρό να είναι σύμμαχος μικροί και μεγάλοι δημότες αλλά και επισκέπτες συμμετείχαν με τον δικό τους τρόπο στο καρναβάλι χειροκροτώντας για την ευρηματικότητα των καρναβαλιστών αλλά και τις πολυπληθείς εντυπωσιακές ομάδες. Συνολικά 17 άρματα και πεζοπόρα τμήματα χόρεψαν στο ρυθμό της μουσικής σε μία πανδαισία χρωμάτων, ήχων και γλεντιού που κα-

στημα. Στον ΔΟΠΑΠ, τους χορηγούς, τους φορείς καθώς και την οργανωτική επιτροπή για την πραγματικά άψογη διοργάνωση. Και φυσικά ένα μεγάλο ευχαριστώ σε δημότες και επισκέπτες που χωρίς αυτούς καμία εκδήλωση δεν θα είχε επιτυχία. Καλή Σαρακοστή!».

Δεκέμβριος 2017 - Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2018

το Σκινοφάραγγο

5

Κυνήγι, Καρναβάλι και Κούλουμα στον Σκινιά! Γράφει η Νάντυ Παπαμήτσου Ολοκληρώθηκαν οι εκδηλώσεις των Απόκρεω που διοργάνωσε ο Πολιτιστικός Σύλλογος Σκινιά με την βοήθεια αρκετών νέων του χωριού μας με τη μάζωξη των χωριανών στο δασάκι του Άη Γιώργη την Κ. Δευτέρα. Με πολύ

12 το μεσημέρι και τελείωσε περίπου στις 6 το απόγευμα. Μετά ο Π.Σ. Σκινιά πρόσφερε σε όλους τους συμμετέχοντες φαγητό και η νικητήρια ομάδα έριξε και τα συρτά της! Την ίδια μέρα η καμήλα μας ήταν καλεσμένη στο καρναβάλι του Ηρακλείου όπου με την βοήθεια των αδερφών Πλατάκη, γοήτευσε με τα νάζια της μικρούς και μεγάλους Ηρακλειώτες και επισκέπτες.

Το Σκινιανό Καρναβάλι «παλεύει» να σωθεί!

κέφι, νηστίσιμα εδέσματα, άφθονο κρασί, μουσική, αστεία και πειράγματα γιόρτασαν οι Σκινιανοί την έναρξη της Σαρακοστής από το πρωί της Κ. Δευτέρας μέχρι νωρίς το απόγευμα.

Το κυνήγι του Κρυμμένου Θησαυρού

Ήταν να μην γίνει. Γιατί κανείς δεν μπορούσε να αναλάβει την διοργάνωσή του. 4-5 μέρες όμως πριν την συγκεκριμένη Κυριακή, ο Δημήτρης Παπαδάκης του Νεκτάριου Παπαδάκη, αντιπροέδρου του Π.Σ. Σκινιά, ανέλαβε την οργάνωση και την εύρεση των γρίφων. Και τα κατάφερε. Με μια ευφάνταστη ιστορία, με αρχή, μέση και τέλος και 12 γρίφους ταλαιπώρησε αρκετά τους συμμετέχοντες αφού το κυνήγι ξεκίνησε γύρω στις

Με ελάχιστη βοήθεια και με τις λιγότερες συμμετοχές που είχε ποτέ, έγινε το καρναβάλι την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς. Ο κόσμος που τίμησε με την παρουσία του τον Σκινιά ήταν πολύς και με σύμμαχο τον καιρό, 3-4 άρματα και λίγοι πεζοπόροι, έβαλαν τα δυνατά τους να μεταδώσουν σε όλους τους ανθρώπους που μαζεύτηκαν στο κέντρο του χωριού την χαρά, το κέφι και τη ζωντάνια τους. Η μικρή μας καμήλα έκανε πάλι τα σκέρτσα της, ο γαμπρός με την νύφη που ομολογουμένως ήταν πολύ ζωηρή, το άρμα της αμαρτωλής NOVARTIS αλλά και το άρμα του SURVIVOR, έκλεψαν τις εντυπώσεις και χάρισαν πολλά χαμόγελα στους επισκέπτες μας.

Ελπίζουμε για μια ακόμα φορά του χρόνου η συμμετοχή των χωριανών μας να είναι μεγαλύτερη και το καρναβάλι μας να είναι πολύ καλύτερο από το φετινό.

6

το Σκινοφάραγγο

Δεκέμβριος 2017 - Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2018

ΣΥΝΤΟΜΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΠΥΡΗΝΕΛΑΙΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΥΛΟΥ ΑΝΔΡΟΥΛΑΚΗ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΦΙΛΙΠΠΟΥΣ - ΑΝΩ ΚΑΣΤΕΛΛΙΑΝΑ ΚΑΙ Η ΤΕΛΙΚΗ ΔΙΚΑΙΩΣΗ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΜΙΝΩΑ-ΠΕΔΙΑΔΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΠΟΥ ΑΓΩΝΙΣΘΗΚΑΝ

Α

πό το 1996 που άρχισε ο μακαρίτης πλέον Π. Ανδρουλάκης ενέργειες για εγκατάσταση πυρηνελαιουργείου στην περιοχή πάνω από τα χωριά Φιλίπποι & Άνω Καστελλιανά, αφού δεν του επέτρεψαν να το εγκαταστήσει στην ευρύτερη περιοχή κοντά στα Πραιτώρια, συνάντησε την σχεδόν καθολική αντίδραση των κατοίκων της περιοχής που ενημερώθηκαν από φορείς και μεμονωμένους κατοίκους αλλά κυρίως από τον Πανελλήνιο Πολιτιστικό Σύλλογο “ΠΡΙΑΝΣΟΣ”, που εδρεύει στην Αθήνα και εκπροσωπεί όλους τους κατοίκους και καταγόμενους από τα χωριά Άνω Καστελλιανά - Φιλίπποι, Άγιοι Απόστολοι και Τσούτσουρας και συγκεντρώθηκαν 693 υπογραφές σε σύνολο περίπου 900 κατοίκων και συστήθηκε επιτροπή αγώνα για τον συντονισμό των ενεργειών κατά της σχεδιαζόμενης εγκατάστασης του πυρηνελαιουργείου. Την Επιτροπή αυτή στήριξαν με παρουσία και υπογραφές πολλοί από τους κατοίκους των Κάτω Καστελλιανών-Φαβριανών και ορισμένων άλλων οικισμών - μετοχιών κ.λπ. Τη δικαστική διαμάχη της Επιτροπής Αγώνα κατά του πυρηνελαιουργείου στήριξε κυρίως ο Σύλλογος “ΠΡΙΑΝΣΟΣ”, αλλά και ο τότε Δήμος Αρκαλοχωρίου νυν Μινώα-Πεδιάδας και στο Διοικητικό Εφετείο Χανίων και κυρίως στο Συμβούλιο της Επικρατείας στην Αθήνα με διακεκριμένους δικηγόρους, όπως τον κ. Αναστασόπουλο αρχικά αφιλοκερδώς και στη συνέχεια με τον κ. Σπηλιωτόπουλο Επαμειν., μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και Ομότιμου Καθηγητού Διοικητικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Από το 1998 πήρε άδεια εγκατάστασης και έγκρισης μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων από ΥΠΕΧΩΔΕ και την Νομαρχία Ηρακλείου, η οποία διακήρυσσε μεν την αντίθεσή της στην εγκατάσταση του Π/Γ στην περιοχή, αλλά εξέδωσε άδειες και απέρριψε ενστάσεις και λοιπές ενέργειες των κατοίκων και της Επιτροπής, όπως και ο Περιφερειάρχης Κρήτης και η τότε Υφυπουργός Ανάπτυξης, μετά την απόφαση της οποίας η προσωρινή άδεια λειτουργίας για τα έτη 2001 και 2002 έγινε αορίστου διαρκείας το 2003 από τη Νομαρχία Ηρακλείου (απόφ. 872/3-7-2003). Μετά από ορισμένες ενδιάμεσες αποφάσεις του Διοικητικού Εφετείου Χανίων και του ΣτΕ, το 2005 με την απόφαση 2184/2005 ΣτΕ ακυρώθηκε η απόφαση της Υφυπουργού Ανάπτυξης και η άδεια εγκατάστασης του Π/Γ της Νομαρχίας Ηρακλείου, επειδή δεν έλαβαν υπόψη ότι η περιοχή είναι Ζώνη Ειδικής Προστασίας για την Ορνιθοπανίδα και είναι στον Εθνικό Κατάλογο των περιοχών NATURA 2000 με κωδικό GR 431008. Η άδεια αορίστου λειτουργίας του Π/Γ της Νομαρχίας Ηρακλείου 872/3-7-2003 ακυρώθηκε και αυτή με την απόφαση 2167/2008 ΣτΕ, επειδή η Διοίκηση δεν έλαβε υπόψη το δεδικασμένο της απόφασης 2184/2005, ενώ με την απόφαση Επ. Αναστολών ΣτΕ 68/2006 είχε ήδη ανασταλεί η άδεια λειτουργίας και μετά από αγώνες και μηνύσεις των κατοίκων σταμάτησε η λειτουργία του Π/Γ τα έτη 2006 και αρχές 2007. Από τον Μάρτιο 2007 ο Π. Ανδρουλάκης υπέβαλε νέα μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων και εκδόθηκε Κοινή Υπουργική Απόφαση των Υπουργείων ΠΕΧΩΔΕ και Ανάπτυξης, ενώ η Νομαρχία χορήγησε 5μηνη προσωρινή άδεια λειτουργίας στις 5-12-2007 την οποία και επέκτεινε σε άδεια αορίστου λειτουργίας με την απόφαση 798/5-5-2008. Για όλες τις παραπάνω αποφάσεις και κυρίως την Κοινή Υπουργική Απόφαση 144509/11-10-2007 ο Δήμος Αρκαλοχωρίου και οι Σύλλογοι “ΠΡΙΑΝΣΟΣ” & “ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ” κατέθεσαν στη Νομαρχία Ηρακλείου επίσημες αιτήσεις θεραπείας πλήρως τεκμηριωμένες, αλλά δεν έλαβαν καμία απάντηση και προσέφυγαν πάλι (μαζί και με τον ιδρυθέντα στα Άνω Καστελλιανά Σύλλογο Άγιος Γεώργιος), στο Συμβούλιο της Επικρατείας για την αναστολή λειτουργίας και την τελική ακύρωση των Υπουργικών Αποφάσεων και αδειών λειτουργίας για το Π/Γ, της

Νομαρχίας Ηρακλείου. Με την υπ’ αριθ. 1315/2009 απόφαση της Επιτροπής Αναστολών του Συμβουλίου της Επικρατείας έγιναν δεκτές εν μέρει οι αιτήσεις μας για αναστολή της Κοινής Υπουργικής Απόφασης και της άδειας λειτουργίας κυρίως για την απόθεση ελαιοπυρήνα σε μη στεγασμένους χώρους και τη διάθεση των λυμάτων του Πυρηνελαιουργείου στα ρυάκια της περιοχής. Παρά την έκδοση της παραπάνω απόφασης και της εν μέρει δικαίωσής μας και της αναμενόμενης εκδίκασης για οριστική ακύρωση των Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων για την έγκριση και την επέκταση των Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και των αδειών λειτουργίας της Νομαρχίας Ηρακλείου, η επιχείρηση του Π/Γ συνέχισε να λειτουργεί σχεδόν ανεξέλεγκτα και ασύδοτα, παρά τα όποια πρόστιμα και καταδίκες για την παράτυπη λειτουργία του, καταστρέφοντας το περιβάλλον και γενικότερα την υγεία των περιοίκων. Σχετικό άρθρο και φωτογραφίες του Πυρηνελαιουργείου και των “βουνών” ελαιοπυρήνα εκτός στεγασμένων χώρων δημοσιεύθηκε στο τεύχος Μαρτίου-Μαΐου 2006 της εφημερίδας “ΣΚΙΝΟΦΑΡΑΓΓΟ”. Παρότι έγιναν δύο θανατηφόρα ατυχήματα στο Πυρηνελαιουργείο τον Δεκ. 2005 με τραγικό θάνατο ενός 28χρονου Ρουμάνου εργαζόμενου και ξανά την 21 Δεκ. 2009 με μεγάλη έκρηξη και πυρκαγιά, που από τύχη αλλά και την έγκαιρη επέμβαση της Πυροσβεστικής δεν έγινε έκρηξη των αποθηκευμένων και χρησιμοποιούμενων μεγάλων ποσοτήτων καυσίμων και κυρίως εξανίων και άλλων επικίνδυνων ουσιών που θα προκαλούσε “βιβλική” καταστροφή της περιοχής, αφού και ο Δήμος ήταν έτοιμος να δώσει εντολή απομάκρυνσης των κατοίκων απ’ όλες τις γύρω περιοχές, σύμφωνα με δηλώσεις στις εφημερίδες και δημοσιεύματά τους. Δυστυχώς ο βαρύτατος τραυματισμός και τα εγκαύματα που υπέστη ο 40χρονος Χασουράκης, πατέρας δύο μικρών παιδιών από τον Χάρακα, επέφεραν τον θάνατό του σε λίγες ημέρες και παρά τον “θόρυβο” και την ως συνήθως έντονη δημοσιότητα ολίγων ημερών, η λειτουργία του Πυρηνελαιουργείου συνεχίστηκε ασύδοτα παρότι σε όλα τα δημοσιεύματα και φωτογραφίες εφημερίδων απεικονίζονταν “βουνά” εκτεθειμένης ελαιοπυρήνας παρά τη ρητή απαγόρευση της απόφασης 1315/2009 της Επ. Ανασ. του ΣτΕ. Επιτέλους, μετά από αλλεπάλληλες αναβολές που ζήτησε και πήρε η επιχείρηση του Π/Γ αλλά και αναβολές λόγω σύμπτωσης της εκδίκασης με περιόδους εκλογικών αναμετρήσεων, εκδικάσθηκαν στις 12 Ιουν. 2013 οι αιτήσεις μας στο ΣτΕπικρατείας, αλλά η απόφαση “οριστικοποιήθηκε σε διάσκεψη που έγινε στην Αθήνα 25 Μαΐου 2015 και δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση στις 17 Ιουλίου 2017” και καθαρογράφηκε και υπεγράφη τελικά στις 10 Νοεμβρίου 2017 με αριθμό απόφασης 1895/2017. Παρά τις παραπάνω μεγάλες και ίσως αδικαιολόγητες καθυστερήσεις, η απόφαση μας δικαιώνει πλήρως καθώς το Συμβ. της Επικρατείας «συνεκδικάζει όλες τις αιτήσεις μας και τις δέχεται, ακυρώνει όλες τις κοινές Υπουργικές αποφάσεις των Υπουργείων ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. και Ανάπτυξης καθώς και την απόφαση 798/5-5-2008 του Νομάρχη Ηρακλείου και απέρριψε τις ασκηθείσες παρεμβάσεις της επιχείρησης Π/Γ Π. Ανδρουλάκη, της Νομαρχίας Ηρακλείου και νυν Περιφέρειας Κρήτης και των Υπουργείων ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. και Ανάπτυξης». Η δικαίωση όλων των αγώνων άργησε αρκετά, όχι όμως από υπαιτιότητα δική μας, αλλά ήλθε τελικά και τώρα απομένει η υλοποίηση της απόφασης όπως η ίδια προβλέπει «από όλα τα όργανα της Δημόσιας Δύναμης, τους Διοικητές και τους Εισαγγελείς που πρέπει να βοηθήσουν για την εκτέλεση της απόφασης όταν τους ζητηθεί» και εναπόκειται στους τοπικούς συλλόγους και φορείς, κύρια στο Δήμο Μινώα-Πεδιάδας αλλά και σε κάθε κάτοικο και

ενδιαφερόμενο μεμονωμένα, να ζητήσουν και να απαιτήσουν την εφαρμογή της απόφασης αυτής για να μη λειτουργήσει ξανά η ρυπογόνος και λίαν ανθυγιεινή επιχείρηση, αφού πλέον έχουν ακυρωθεί τελεσίδικα και η άδεια λειτουργίας και οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων και οι Υπουργικές Αποφάσεις που τις ενέκριναν. Τελικά αποδεικνύεται ότι χωρίς συνεχείς κινητοποιήσεις, επιμονή και επαγρύπνηση, οι αγώνες δεν δικαιώνονται, γι’ αυτό πρέπει όλοι οι κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους, γιατί ο τόπος μας αξίζει περισσότερο από την τσέπη ορισμένων και τελικά όλοι έχουμε δικαίωμα από το Σύνταγμα άρθρο 24, να έχουμε καθαρό και υγιεινό περιβάλλον για μας και τα παιδιά μας. Για το Δ.Σ. του Συλλόγου “ΠΡΙΑΝΣΟΣ” Ο Πρόεδρος Χαρ. Ζαχ. Μαυρομανωλάκης ΘΕΜΑ: Απόφαση Συμβουλίου της Επικρατείας για λειτουργία πυρηνελαιουργείου κληρονόμων Παύλου Ανδρουλάκη Σχετ.: 1895/2007 απόφαση Ε’ Τμήματος Συμβουλίου Επικρατείας Αξιότιμε κύριε Δήμαρχε 1. Σας αποστέλλουμε συνημμένα, επικυρωμένο από την δικηγόρο κ. Σπηλιωτοπούλου, επίσημο αντίγραφο της υπ’ αρ. 1895/2017 απόφασης του Ε’ Τμήματος ΣτΕ, που τελικά, μετά από μεγάλες και ίσως αδικαιολόγητες καθυστερήσεις, υπεγράφη την 10 Νοε. 2017 και μας χορηγήθηκε επίσημο αντίγραφο στις 14 Νοε. 2017.

2. Εκφράζουμε τη μεγάλη χαρά και ικανοποίησή μας για την τελική δικαίωση των Πολιτιστικών Συλλόγων μας για την τελική δικαίωση των Πολιτιστικών Συλλόγων μας και τελικά των κατοίκων της περιοχής αλλά και του Δήμου Μινώα-Πεδιάδας που ήταν και ο πρώτος αιτών-προσφεύγων, για την ακύρωση όλων των Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων που ενέκριναν και παρέτειναν τις μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων καθώς και της απόφασης 798/Φ14.137/177/5-5-2008 Νομάρχη Ηρακλείου για την άδεια λειτουργίας του Πυρηνελαιουργείου κληρονόμων Παύλου Ανδρουλάκη.

3. Παρακαλούμε όπως, μέσω του Νομικού σας Συμβούλου, κοινοποιήσετε επισήμως, με δικαστικό κλητήρα, την συνημμένη απόφαση ΣτΕ στη Νομαρχία Ηρακλείου και κυρίως στους ιδιοκτήτες του Πυρηνελαιουργείου με την επισήμανση ότι δεν υφίσταται πλέον άδεια λειτουργίας και δεν μπορούν να λειτουργούν, αφού η άδεια έχει ακυρωθεί τελεσίδικα από το Συμβούλιο της Επικρατείας όπως και όλες οι Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις για τις μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων.

4. Επίσης παρακαλούμε όπως ενημερώσετε τις αρμόδιες Αστυνομικές και λοιπές αρμόδιες Αρχές για την επίβλεψη τήρησης της απόφασης αυτής και εν ανάγκη και την Εισαγγελία Ηρακλείου, όπως η ίδια η απόφαση προβλέπει ακροτελεύτια της τελευταίας σελίδας της.

5. Ο Σύλλογος “ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ” παρακαλείται για την ενημέρωση των κατοίκων της περιοχής και μαζί με τον Δήμο να δώσουν δημοσιότητα της απόφασης αυτής μέσω των εφημερίδων, ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών εκπομπών.

6. Τέλος ευχαριστούμε θερμά για κάθε ενέργεια και συμπαράσταση που επιδείξατε μέχρι τώρα και θα πράξετε και άμεσα και στο μέλλον για την πιστή εφαρμογή της απόφασης αυτής και είμαστε στη διάθεσή σας για κάθε διευκρίνηση και βοήθεια.

Με ιδιαίτερη εκτίμηση Για το Δ.Σ. Ο Πρόεδρος Χαράλ. Ζ. Μαυρομανωλάκης Ο Γενικός Γραμματέας Γρηγόριος Ν. Τρουλάκης

Δεκέμβριος 2017 - Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2018

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΗΣ ΑΝΕΚ LINES 1. 1η Δεκεμβρίου του 2017: Φιλοξένησε με επιτυχία την την ημερίδα «Επιλέγω Ναυτιλία», που διοργάνωσε το περιοδικό “Ναυτικά Χρονικά” και η εκπαιδευτική πρωτοβουλία «Isalos.Net», στο υπερσύγχρονο Συνεδριακό της Κέντρο στα Χανιά. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε με την ένθερμη συμμετοχή 500 σπουδαστών των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού, εκπρόσωπων 17 ναυτιλιακών εταιρειών, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και φορέων και αναπτύχθηκε σε δύο θεματικές με στόχο να ενημερώσει τους συμμετέχοντες για τις προκλήσεις της σύγχρονης ναυτιλίας.

2. 14 Ιανουαρίου του 2018: Φιλοξένησε στο «Κρήτη ΙΙ» τον διαπρεπή επιστήμονα κ. Νίκο Λυγερό που ανέπτυξε το θέμα: “Στρατηγικός τουρισμός και πράσινο λιμάνι”. Η διάλεξη του dr. Νίκου Λυγερού διοργανώθηκε από τον Ιστιοπλοϊκό Όμιλο Ηρακλείου και ήταν υπό την αιγίδα της Ελληνικής Ιστιοπλοϊκής Ομοσπονδίας. Κατά την έναρξη της εκδήλωσης χαιρετισμό απηύθυναν ο κος Δημητρακόπουλος, Πρόεδρος της Ελληνικής Ιστιοπλοϊκής Ομοσπονδίας, ο Πρόεδρος του ΙΟΗ κος Μαυράκης καθώς και σημαντικοί εκπρόσωποι των τοπικών φορέων.

3. 10 Φεβρουαρίου 2018: Φιλοξένησε στο σύγχρονο Συνεδριακό της Κέντρο στα Χανιά ημερίδα με θέμα: “Γονείς Παιδί - Αθλητισμός” - Ο ρόλος του γονέα στον αθλητισμό. Η ημερίδα διοργανώθηκε από τους αθλητικούς συλλόγους TAE KWON DO Α.Σ. Κρήτες και Α.Σ. Ακρωτηρίου. Εισηγήτρια της ομιλίας ήταν η καταξιωμένη Ελληνοαμερικανίδα Αικατερίνη – Ελένη Βογδάνου, κοινωνική ψυχολόγος και αναλύτρια συμπεριφοράς, με εξειδίκευση στην αυτοπεποίθηση και στην αυτοεκτίμηση.

4. 11 Φεβρουαρίου 2018: Φιλοξένησε στο πλοίο “ΚΡΗΤΗ ΙΙ” την εκδήλωση της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Κρητικών Σωματείων (ΠΟΚΣ). Εκατοντάδες εκπρόσωποι κρητικών σωματείων και τοπικών φορέων, τίμησαν με την παρουσία τους την καθιερωμένη πλέον μεγάλη ετήσια συνάντηση της ΠΟΚΣ, η οποία πραγματοποιήθηκε σε εορταστικό κλίμα. Ο Πρόεδρος της ΠΟΚΣ κ. Μανώλης Πατεράκης, καλωσόρισε τους παρευρισκομένους με ευχές για τη νέα χρονιά. Από την πλευρά της ΑΝΕΚ LINES, ο Πρόεδρος κ. Γιώργος Κατσανεβάκης ευχήθηκε σε όλους μια δημιουργική νέα χρονιά, με υγεία, ομόνοια και αλληλεγγύη, υπογραμμίζοντας ότι η ΑΝΕΚ LINES θα συνεχίσει με την ίδια συνέπεια να βρίσκεται στο πλευρό των Κρητικών και του τόπου, με όσα μέσα διαθέτει.

7

το Σκινοφάραγγο

Α Ν Ε Κ ΔΟ ΤΑ ΤΟ

Ι ΑΤ Ρ Ι ΚΟ

ΠΟΚΕΡ

Δύο η ώρα το βράδυ κτυπά το τηλεφώνο, το σηκώνει ο γιατρός αγουροξυπνημένος και ακούει τη φωνή ενός συναδέλφου του.

— Χρειαζόμαστε τέταρτο για το πόκερ, έρχεσαι; — Έρχομαι αμέσως, ψιθυρίζει αυτός.

— Αγάπη μου, είναι κάτι σοβαρό; ρωτάει η σύζυγος του γιατρού.

— Πολύ σοβαρό, να φανταστείς ότι είναι ήδη εκεί, τρεις γιατροί.

Ο

ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΗΣ

Πάει ο επιθεωρητής σε ένα σχολείο και μπαίνοντας στην αίθουσα ρωτάει: — Ποιος σκότωσε τη Λερναία Ύδρα; Πες μου εσύ κορίτσι μου.

— Όχι εγώ κύριε.

— Για πες μου εσύ αγόρι μου; — Σας ορκίζομαι κύριε ούτε εγώ το σκότωσα. Γεμάτος απορία για την άγνοια, ρίχνει μια άγρια ματιά στο δάσκαλο και αυτός του λέει: ― Δεν πιστεύω κύριε επιθεωρητά να υποψιάζεσαι εμένα;

ΟΙ

Κ ΑΤΑ Σ Κ Η Ν ΩΤ Ε Σ

Δύο φίλοι πάνε σε ένα δάσος να περάσουν μερικές μέρες μακριά από την πόλη… Αφού έστησαν τη σκηνή και τακτοποίησαν τα πράγματά τους είπαν να περπατήσουν λίγο. Και ενώ περπατούν μια αρκούδα εμφανίζεται μπροστά τους. Η αρκούδα άρχισε να τους πλησιάζει, ο ένας ρίχνει την τσάντα κάτω και αρχίζει να φορά τα αθλητικά του παπούτσια. ― Τι κάνεις; Τα αθλητικά δεν θα σε βοηθήσουν να ξεπεράσεις την αρκούδα. ― Δεν χρειάζεται να ξεπεράσω την αρκούδα, λέει ο άλλος. Αρκεί να τρέξω πιο γρήγορα να ξεπεράσω εσένα.

ΤΟ

ΤΥΧΕΡΟ

ΤΖΟΚΕΡ

Ρωτάει ο άνδρας τη γυναίκα του.

— Δεν μου λες γυναίκα εάν κέρδιζα στο τζόκερ τι θα έκανες; ― Θα σου έπαιρνα τα μισά και θα σε χώριζα. Οπότε βγάζει αυτός ένα δελτίο από την τσέπη του και της λέει: — Κέρδισα 12 ευρώ, ορίστε τα 6 ευρώ, και άντε στα τσακίδια. Ο χρόνος που επέρασε για όλα αδιαφορούσε Τα χέρια του ήταν αδειανά τίποτα δεν κρατούσε Το κάθε έτος που περνά, εχθρός είναι για μένα Γιατί μας παίρνει απ’ τη ζωή ακόμη χρόνο ένα.

Αντωνάκης Μανώλης

ΣΥΛΛΟΓΟΣ “ΠΡΙΑΝΣΟΣ” ΝΕΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Στην έκτακτη Γενική Συνέλευση του Πανελλήνιου Πολιτιστικού Συλλόγου “ΠΡΙΑΝΣΟΣ” στις 3 Δεκεμβρίου 2017 έγινε παραλαβή-παράδοση στο νέο Διοικητικό Συμβούλιο που εκλέχθηκε αρχές του 2017 και συγκροτήθηκε σε σώμα τον Οκτώβριο του 2017. Το νέο Δ.Σ. αποτελείται από τους παρακάτω: Πρόεδρος: Εμμανουήλ Ιωάννου Τρουλάκης Αντιπρόεδρος: Ιωάννης Γεωργίου Κρασονικολάκης Γεν. Γραμματέας: Ανθή Κυρίου-Μαυρομανωλάκη Ταμίας: Γεώργιος Κων/νου Σμυρνιωτάκης Μέλος: Εμμανουήλ Χρήστου Αγγελάκης Αναπληρωματικοί: Λιάνα Γρηγορίου Τρουλάκη Μιχαήλ Τζανακάκης

8

το Σκινοφάραγγο

Δεκέμβριος 2017 - Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2018

ΝΕΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΣΚΙΝΙΑ Η Τοπική Κοινότητα του Σκινιά σε συνεργασία με το Δήμο Μινώα Πεδιάδας ξεκίνησαν τη διαδικασία για τον καθαρισμό του ρυακιού που περνάει μέσα από το χωριό.

Η Πρόεδρος του Τοπικού Συμβουλίου Σκινιά και το Δημοτικό Σχολείο ευχαριστούν: 1. Τον Πολιτιστικό Σύλλογο Σκινιά που για δύο (2) μήνες προσέφερε καθημερινά γεύματα στα παιδιά του σχολείου.

2. Τον κ. Νικήτα Ζαμπουλάκη για την προσφορά ενός γεύματος στα παιδιά του σχολείου.

3. Την κ. Κοτζαμάνη Ρένα (Αρτοποιείο Σκινιά) για την προσφορά της στα παιδιά την ημέρα των Τριών Ιεραρχών.

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Στις 20 Μαΐου 2018 θα γίνει στον Ενοριακό Ιερό Ναό Λαγούτας εκδήλωση μνήμης για τον Μπριτζολάκη Στάθη του Εμμανουήλ που εκτελέσθηκε από τους Γερμανούς στον Χάρακα στις 15 Αυγούστου 1944. Πολλοί από τους Λαγουτιανούς φίλους και συγγενείς προσέφεραν διάφορα ποσά για να κατασκευασθεί τάφος-μνημείο στον Ήρωα. Τα ονόματά τους θα συμπεριληφθούν στο επόμενο φύλλο μας.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΡΙΟ Διεξήχθη για άλλη μια φορά στο χωριό μας το παιχνίδι του Κρυμμένου Θησαυρού και το Καρναβάλι. Εκ μέρους του Συλλόγου θέλω να ευχαριστήσω όλους αυτούς, μικρούς και μεγάλους, που συμμετείχαν και συνέβαλαν και διοργάνωσαν το παιχνίδι του Κρυμμένου Θησαυρού και το Καρναβάλι. Θα μου επιτρέψετε όμως να σταθώ και να ευχαριστήσω ιδιαιτέρως τον Παπαδάκη Δημήτριο του Νεκταρίου και της Στραταντωνάκη Δέσποινας του Δημητρίου για την προσφορά του και στα δύο παιχνίδια τόσο στον Κρυμμένο Θησαυρό για τη δημιουργία του όλου σκηνικού όσο και για την προσωπική εργασία και συμμετοχή στο Καρναβάλι. Του ευχόμαστε καλή σταδιοδρομία, να τον χαίρονται οι γονείς του, να τον καμαρώνουν και να αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση για τα άλλα παιδιά.

Εκ μέρους του Πολιτιστικού Συλλόγου Σκινιά Ζαμπουλάκης Νικήτας - Ταμίας

Ο

9

το Σκινοφάραγγο

Δεκέμβριος 2017 - Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2018

Σκινιάς

και

οι

Σκινιανοί Απλά ήθελε να επισημάνει πως λίγοι ευτυχώς από τους συγχωριανούς μας για διάφορους λόγους που δεν είναι της παρούσης, κάποιες φορές κάνουν ενέργειες που ξεφεύγουν από την νομιμότητα και δημιουργούν στρεβλές εντυπώσεις. Ίσως χρειάζεται να πάρουμε, όσοι μπορούμε και θέλουμε, πρωτοβουλίες για μια ενημερωτική πνευματική και συμβουλευτική προσπάθεια σε κοινές συναθροίσεις με κατάλληλους ομιλητές και ανταλλαγές απόψεων για να εξαλείψουμε όσο μπορούμε τα φαινόμενα αυτά. Η Πρόεδρος του χωριού και ο Πολιτιστικός Σύλλογος ας αναλάβουν προσπάθειες προς την κατεύθυνση αυτή.

Συνέχεια από τη σελ. 1

Οι Σκινιανοί ήσαν και είναι καλοί άνθρωποι, φιλήσυχοι, φιλόνομοι, εργατικοί και προοδευτικοί, για κείνο και η παραπάνω αναφερόμενη κακή πράξη του νεαρού, όλους τους στενοχώρησε. Οι Σκινιανοί στην Γερμανοϊταλική Κατοχή (1941-1945) έγραψαν με την πατριωτική δράση τους, λαμπρές σελίδες στην Εθνική Αντίσταση Κρήτης.

ΣΧΟΛΕΙΟ ΧΟΡΟΥ

Οι Σκινιανοί τη δεκαετία του 1950-1960, σε 57 ημέρες με χρήματά τους, από το υστέρημά τους και με πολλή προσωπική εργασία, άνδρες-γυναίκες και παιδιά, έκτισαν Γυμνάσιο, τρεις αίθουσες και δύο γραφεία, χωρίς το κράτος να δώσει ούτε μια δραχμή και λειτούργησε Δημόσιο Γυμνάσιο αρκετά χρόνια. Δια την προσφορά τους η Ακαδημία Αθηνών, το Ανώτατο Πνευματικό Ίδρυμα της χώρας τον Δεκέμβριο του 1983 τους απένειμε Έπαινο. Τέτοια τιμή δεν έχει άλλο χωριό. Τον Μάιο του 2017, οι σύγχρονοι Σκινιανοί, συνεχιστές καλών έργων, των προγόνων τους, με δικά τους χρήματα, στην πλατεία του Ναού του Αγίου Αντωνίου, έστησαν την προτομή του Μακεδονομάχου-Εθνομάρτυρος Ιερομονάχου Ευγενίου Πανακάκη.

Τέλος, εάν ο συντάκτης του δημοσιεύματος αυτού, την 17η Ιανουαρίου του 2018 προσήρχετο στην πανηγυρική θεία λειτουργία στον εορτάζοντα Ναό του Αγίου Αντωνίου, στον Σκινιά, θα διαπίστωνε ότι και οι σημερινοί Σκινιανοί, είναι συνεχιστές των προγονικών αρετών, συνεχίζοντας την πορεία της ζωής, με σεβασμό, στα ιερά και όσια, στην ιστορία και τις οικογενειακές και κοινωνικές παραδόσεις, με αγάπη, με ομόνοια, με φιλότιμο. Τότε θα αντιλαμβάνετο το λάθος του και θα ζητούσε συγνώμη. Σκινιάς την 20 Ιανουαρίου 2018

Γεώργιος Εμμ. Μιζεράκης Αντ/ρχης Χωρ/κης ε.α. Σ. Σ.: Σεβαστέ μας κ. Μιζεράκη γνωρίζοντας το ήθος και την πνευματική επάρκεια του κ. Καρτσάκη Δημ. Δασκάλου νομίζουμε πως τα γραφόμενά του δεν είχαν την πρόθεση να κατηγορήσουν τους συγχωριανούς μας στο σύνολό τους που αποδεδειγμένα όπως εσείς ορθώτατα περιγράφετε σε βάθος χρόνου έχουν προσφέρει πολλές υπηρεσίες για το κοινό καλό του χωριού μας.

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ 1. Καταφέραμε με την βοήθεια ολίγων από τα μέλη και τους φίλους μας να συνεχίζουμε να εκδίδουμε την εφημερίδα μας για δέκα έξι (16) χρόνια. Αν όλοι οι παραλήπτες έδιναν το ελάχιστο ποσόν των δέκα (10) ευρώ για την συνδρομή ενός έτους δεν θα αντιμετωπίζαμε κανένα πρόβλημα. Αν θέλετε να συνεχίσουμε θα πρέπει να έρθετε αρωγοί στην προσπάθειά μας. Αριθμ. Λογαριασμού Τράπεζας Πειραιώς: 5015-000090-391 IBAN GR 97 0172 0150 0050 1500 0090 391 στο όνομα Γαρεφαλάκης Ιωάννης του Δημ. Το ταμείο του Συλλόγου είναι ανοικτό σε όποιον θέλει να ελέγξει την κανονική λειτουργία του. Επίσης σε όσους επιθυμούν μπορούν να δίνουν τη συνδρομή τους στους: 1. Ζαμπουλάκη Νικήτα του Φώτη 2. Μπουρμπαντωνάκη Ξανθούλα 3. Χαλαμπαλάκη Σπύρο 2. Εκτός από την οικονομική βοήθεια περιμένουμε και τις συνεργασίες σας σε θέματα που επιθυμείτε να αναπτύξετε ή να επισημάνετε.

Η Πρόεδρος του Τοπικού Συμβουλίου σε συνεργασία με το Δημοτικό Σχολείο του Σκινιά διοργανώνει Τμήμα εκμάθησης Κρητικών Παραδοσιακών χορών στο χώρο του δημοτικού σχολείου. Όποιος επιθυμεί να συμμετάσχει ή να γράψει το παιδί του είναι ευπρόσδεκτος.

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΛΑΓΟΥΤΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΡΙΑ ΕΠΙΣΤΟΛΗ Με την παρούσα επιστολή επιθυμούμε να εκφράσουμε τις ειλικρινείς ευχαριστίες μας προς την Περιφέρεια Κρήτης, τον Εντεταλμένο Σύμβουλο της Περιφέρειας Κρήτης Νίκο Συριγωνάκη και τον Βασιλάκη Ιωάννη του Δήμου Μινώα Πεδιάδας για την έμπρακτη στήριξη στο Σύλλογό μας, με την σημαντική οικονομική ενίσχυση για τις ανάγκες του Συλλόγου, οι οποίοι σε κάθε μας προσπάθεια στηρίζουν για την ανάδειξη, αναβάθμιση και βελτίωση της ποιότητας ζωής του οικισμού Λαγούτας-Βακιώτες. Θερμά ευχαριστούμε και είμαστε βέβαιοι πως θα σας έχουμε πάντοτε συμπαραστάτες και αρωγούς στην προσπάθεια που καταβάλλει ο Σύλλογός μας. Για το Δ.Σ. Ο Πρόεδρος Κασαπάκης Νικόλαος

10

το Σκινοφάραγγο

Δεκέμβριος 2017 - Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2018

ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΤΩΝ ΣΕΡΒΙΩΝ Του Παναγιώτη Μιχαηλίδη

Τ

α Σέρβια είναι μια από τις σημαντικότερες κωμοπόλεις της Δυτικής Μακεδονίας. Βρίσκεται μεταξύ των απολήξεων των ΒΔ Πιερίων όρεων και του ποταμού Αλιάκμονα, 26 χλμ. ΝΑ της Κοζάνης και 15 χλμ. από τα Στενά του Σαρανταπόρου.

10 Οκτ. 1912. Τα Σέρβια απελευθερώνονται από τον Ελληνικό Στρατό και οι Τούρκοι φεύγοντας σκοτώνουν 110 Ιερείς-Δασκάλους-Προκρίτους που τους είχαν φυλακίσει προληπτικά. Γίνονται προσπάθειες και λειτουργούν δύο δημοτικά σχολεία, ένα τριτάξιο Παρθεναγωγείο και ένα τριτάξιο Αρρεναγωγείο και ένα Ημιγυμνάσιο. Το 1925 ιδρύεται ένα Ορφανοτροφείο στο οποίο φιλοξενούνται “ασυνόδευτα παιδιά” από την Μικρασιατική Καταστροφή. Σ’ αυτό διδάσκονται και Τέχνες. Στην ίδια περίοδο ιδρύεται και φυτώριο 150 στρεμμάτων καλλιεργήσιμης γης. Μέχρι το 1940 η ζωή στα Σέρβια ήταν ευχάριστη. Οι κάτοικοι φιλοπρόοδοι ευημερούσαν και η πόλη είχε γίνει ένα φημισμένο κέντρο παραθερισμού λόγω του καλού κλίματος και του σπάνιου φυσικού κάλλους. Είχαν δραστηριοποιηθεί πολλά πολιτιστικά σωματεία και είχε ιδρυθεί Βιβλιοθήκη με χίλιους περίπου τόμους γεωργικού, κτηνοτροφικού, φιλολογικού κ.ά. περιεχομένου. Βομβαρδισμός της πόλης τον Απρίλιο του 1941. Στις 13 Απριλίου 1941 βομβαρδίζεται η πόλη από τα Στούκας των Γερμανών και καταστρέφονται τριάντα σπίτια με πολλά ανθρώπινα θύματα. Είχε προηγηθεί η ανατίναξη της σιδερένιας γέφυρας του Αλιάκμονα από τους υποχωρούντες Εγγλέζους για να καλύψουν την υποχώρησή τους. Οι κάτοικοι άρχισαν να εγκαταλείπουν τα σπίτια τους παίρνοντας μαζί τους ότι μπορούσαν να κουβαλήσουν και κατευθύνονται προς Βελβενδό και στα γύρω χωριά. Γερμανική Κατοχή Από τις 15 Απριλίου 1941 μέχρι τον Μάρτιο του 1943 τα Σέρβια χρησιμοποιήθηκαν από τους Γερμανούς σαν κέντρο ανεφοδιασμού για την προώθησή τους νοτιότερα. Μια περίοδος “σκληρών δοκιμασιών εθνικής ταπεινώσεως, πείνας και μεγάλων στερήσεων”. Αρχές Μαρτίου του 1943 γράφει η Ξανθίππη Ζουλιάνη στο Ημερολόγιό της: “Μαθαίνουμε ότι οι αντάρτες θα κάψουν την γέφυρα του Αλιάκμονα ώστε να εμποδισθεί η διέλευση της Ιταλικής Ταξιαρχίας που πήγαινε προς Σιάτιστα-Γρεβενά”. Ξέρουμε τι μας περιμένει. Από τις 6 Μαρτίου 1943 και για δύο χρόνια σχεδόν τέσσερεις χιλιάδες κάτοικοι των Σερβίων πηγαίνουν από χωριό σε χωριό, κρύβονται μέσα σε ρεματιές και σε δάση, ξεπαγιάζουν στα χιόνια, τσαλαβατούν μες στις λάσπες, υποφέρουν αφάνταστα, προσπαθώντας να σώσουν τη ζωή τους, να ξεφύγουν από το ανελέητο κυνηγητό των κατακτητών. Εικόνες απαράλλακτα ίδιες με εκείνες της Μικρασιατικής Καταστροφής.

1η Μαρτίου 1943. Οι Γερμανοί φεύγουν από τα Σέρβια για την Κοζάνη και οι κάτοικοι πιστεύοντας ότι γλίτωσαν απ’ αυτούς το γιορτάζουν με διάφορες εκδηλώσεις και λόγους ξεσηκωμού από διάφορους παράγοντες του τόπου όπως ο Αρχιμανδρίτης Παπαλιούλιας, ο Ανθ/στής Κον-

ταξάκης, ο Ενωμοτάρχης Μαργαρίτης και ο Δεσπότης Σερβίων και Κοζάνης Ιωακείμ.

5η Μαρτίου 1943. Οι Γερμανοί συλλαμβάνουν τους εθελοντές ΕΛΑΣίτες που φύλαγαν αποθήκες σιτηρών και τμήματα του ΕΛΑΣ της περιοχής τους επιτίθενται, τους τρέπουν σε φυγή και απελευθερώνουν τους αιχμαλώτους. Το απόγευμα της ίδιας ημέρας έρχεται από το Σαραντάπορο η πληροφορία ότι ιταλικές δυνάμεις κατευθύνονται προς τα Σέρβια-Σιάτιστα. Γίνονται διάφορες συγκρούσεις και ανατινάσσεται η γέφυρα του Αλιάκμονα. Πολλοί Σερβιώτες ξέροντας τι τους περιμένει από την άφιξη των Ιταλών εγκαταλείπουν τα σπίτια τους όπως-όπως και σκορπίζονται προς διάφορες κατευθύνσεις.

6η Μαρτίου 1943. Οι Ιταλοί έχοντας άφθονα πολεμικά μέσα ενισχυμένα με βαριά όπλα, όλμους, πολυβόλα κ.λπ. διασπούν τις γραμμές των ανταρτών και εισέρχονται στα Σέρβια που εν τω μεταξύ οι κάτοικοί του τα έχουν εγκαταλείψει εκτός από λίγους γέρους και αρρώστους, 15-20 περίπου. Τους σκότωσαν όλους οι άνανδροι. Γύρω στις 10:30-11:00 βάζουν φωτιά στα πρώτα σπίτια και προχωρούν προς την Γέφυρα του Αλιάκμονα που την βρήκαν κατεστραμμένη. Λύσσαξαν. Η επισκευή της τους καθυστέρησε μια εβδομάδα. Όλες αυτές τις ημέρες αφού έκαναν πλιάτσικο στα σπίτια, έβαλαν φωτιά και τα έκαψαν όλα, δεν άφησαν τίποτα όρθιο. Ένα απέραντο νεκροταφείο γράφει ο Μ. Μαλούτας, σαν μικρή Πομπηία κάλυψε και καλύπτει ακόμη και σήμερα την έκταση όπου γενεαί γενεών Σερβιωτών εγεννήθησαν, ηνδρώθησαν, έζησαν τις χαρές και τις λύπες της ζωής. Νεκροταφείο που έγινε από το μίσος των κατακτητών εναντίον της φυλής μας, καταστράφηκαν 1.100 σπίτια, έμειναν μόνο 10. Και αυτά για να μένουν οι Ιταλοί αξιωματικοί.

74 χρόνια μετά και οι μνήμες είναι ακόμη νωπές. Δεν μπορεί να τα αφηγηθεί κανείς ή να τα ακούσει και να μην δακρύσει. Ο πόνος είναι ανείπωτος! Τι να πρωτοθρηνήσει κανείς; Διαβάζουμε σε κάποιο Ημερολόγιο. Τον ιδρώτα μιας ζωής; Τα όνειρα τα χαμένα; Το βιος που έγινε στάχτη. Τις προίκες των κοριτσιών; Τους ανήμπορους να ακολουθήσουν τους άλλους, που θάφτηκαν κάτω από τα πυρακτωμένα από την φωτιά ερείπια! Δυστυχώς όμως υπήρχε και μεγαλύτερη συμφορά για τα Σέρβια. Λόγω της στρατηγικότητας της θέσης των, τα Σέρβια κηρύχθηκαν σαν νεκρή ζώνη, μέχρι που έφυγαν οι Γερμανοί από την Ελλάδα. Έτσι το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού, που αποτελούνταν από αστούς, έφυγαν, οι περισσότεροι στη Θεσσαλονίκη και αφού κατά κάποιο τρόπο είχαν κάπως ταχτοποιηθεί στη διετία που μεσολάβησε, δεν επέστρεψαν. Άλλωστε δεν άντεχαν οι πολλοί να αντικρίσουν τα χαλάσματα και τη στάχτη. Έτσι τα Σέρβια έχασαν ένα μεγάλο μέρος από τον γνήσιο, τον γηγενή πληθυσμό τους. Έχασαν και τους Σερβιώτες, και αυτό είναι το δεύτερο, το χειρότερο ολοκαύτωμα από το πρώτο, διότι τα σπίτια ξαναέγιναν αλλά η πόλη δεν ξαναβρήκε ποτέ το παλιό της χρώμα, τα δικά της χαρακτηριστικά. Και το ακόμη χειρότερο ίσως, που δεν ανα-

γνωρίστηκε όπως θα έπρεπε η θυσία τους από την Ελληνική Πολιτεία… Μόλις πριν δύο χρόνια με πρωτοβουλία των κατοίκων, διά του Δήμου μας αναγνωρίστηκαν επίσημα ως Μαρτυρική πόλη, αλλά ουσιαστικά η θυσία των Σερβίων παραμένει άγνωστη. Τη θυμούνται μόνο οι απόγονοι όσων την έζησαν… Τις θλιβερές εκείνες μέρες, μας γράφει η κυρία Λένα Παπαδάκη-Μιχαηλίδου απόγονος της οικογένειας Κοντοδίνα, καταστράφηκε όχι μόνο μια πόλη αλλά και ένας ολόκληρος πολιτισμός που στήριζε την ύπαρξή του στον τόπο και στους κατοίκους του. Στο σπίτι μας ζούσε το δεύτερο κλωνάρι από το γενεαλογικό δένδρο των Κοντοδιναίων. Η γιαγιά μου η Θεοδώρα Γεωργίου, ο θείος μου Σωκράτης Γεωργίου με την γυναίκα του Αλεξάνδρα και η μάνα μου Ιουλία Γεωργίου (αργότερα Παπαδάκη). Το σπίτι μας όπως γράφει η μαρμάρινη εντοιχισμένη πλάκα κτίστηκε 15 Απριλίου 1898. Τα άλλα στοιχεία που υπήρχαν τότε στην πλάκα (γιατί τώρα με επέμβαση του νέου αγοραστή άλλαξαν) ήταν Κ. Γ. Φ. ότι ανήκε δηλαδή στον Κωνσταντίνο Γεωργίου Φαρμακοποιό. Ήταν πετρόκτιστο, διώροφο με θολωτό υπόγειο όπου αποθηκεύονταν τα βαρέλια με τα κρασιά και τα τσίπουρα. Όταν μαθεύτηκε ότι οι Ιταλοί ήταν έτοιμοι για αντίποινα μετά την καταστροφή της γέφυρας που τους χρειάζονταν για τις μετακινήσεις τους και πιθανόν θα ξέσπαγαν πάνω στον κόσμο, οι συγγενείς μου βάλαν στο υπόγειο, κάτω από τον βαρύ θόλο, ό,τι πιο πολύτιμο υπήρχε στο σπίτι μαζί με τις εικόνες, νοιαζόμενοι περισσότερο για την προίκα της μάνας μου, και κτίσανε την πόρτα του υπογείου. Μόλις οι φλόγες άρχισαν να φαίνονται στα πρώτα σπίτια, ξεκίνησαν με τα ζώα για την Κοζάνη. Διηγούνταν αργότερα η μάνα μου για το τρομερό αίσθημα που την κατέλαβε, όταν φεύγοντας γραμμή ο ένας πίσω από τον άλλο, κουβαλώντας μόνο την θλίψη και τον πόνο μαζί τους, γύριζαν το βλέμμα προς τα πίσω και για όσο άντεχαν, έβλεπαν τις φλόγες που είχαν κυριέψει τα πάντα. Τα Σέρβια καίγονταν! Η καταστροφή ήταν ολική! Ένα δάκρυ, μια κραυγή ΟΧΙ, και τίποτε άλλο. Κάθε τι άλλο διαγράφηκε από τη μνήμη τους. Και ποτέ δε μίλησαν ξανά για αυτό. Όσο κι αν προσπάθησα σε επικοινωνία με άλλους συγγενείς να μάθω λεπτομέρειες ποτέ δεν τα κατάφερα. Πέρασε όμως ο καιρός και γύρισαν στα σπίτια τους. Ό,τι μπορούσε να πάρει φωτιά είχε καεί, τα δοκάρια, τα πατώματα, τα ταβάνια, όλα τα πράγματα που είχαν απομείνει, αλλά το πέτρινο κουφάρι στέκονταν όρθιο. Και στο θολωτό υπόγειο δεν είχε φτάσει η φωτιά. Έτσι σώθηκε η προίκα της μάνας μου και μαζί της το κοραλλί μπακλαβαδωτό πάπλωμα που με ζεσταίνει κάποιες νύκτες και μου θυμίζει την μάνα μου και τα Σέρβια. Υ.Γ. Είδες οι φίλοι μας………

Δεκέμβριος 2017 - Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2018

11

το Σκινοφάραγγο

Tο Παλλαïκό Συλλαλητήριο και οι Συνέπειές του

Π

ρώτον, οι ξένοι φίλοι συνεχίζουν να συνωμοτούν για να παραδώσουν τη Μακεδονία μας στο κρατίδιο που διεκδικεί το όνομα και την ιστορία μας. Σύντομα ανάλογοι κίνδυνοι πιθανότατα θα παρουσιασθούν στην Κύπρο μας. Το ότι ο ξένος παράγοντας ξανά-ανακατεύεται στα εσωτερικά μας δεν είναι κάτι καινούργιο. Σημασία όμως έχει ότι τα ανωτέρω, τα τόνισε και ο Μίκης και ήταν στο μυαλό όλου του πλήθους. Δεύτερον, προσωπικά, πάω ένα βήμα παρακάτω και βλέπω στο Συλλαλητήριο του Συντάγματος μια νέα – πιθανή – αρχή προδιάθεσης του λαού να αντιδρά σε εχθρικές προς τα συμφέροντά μας κινήσεις αν η κυβερνητική πλειοψηφία οδηγεί την Βουλή σε υποταγή που αφήνει τους Έλληνες απροστάτευτους στις ξένες βουλήσεις. Αν αυτό συμβεί κύρια αιτία θα είναι η συνεχής μέχρι τώρα ανάμιξη των ξένων στην εσωτερική και εξωτερική μας πολιτική. Τρίτον, η κυβέρνηση αγνόησε τον κίνδυνο ότι ο λαός μια μέρα θα ξυπνούσε και θα κραύγαζε την αυξανόμενη αγανάκτησή του στην ατέλειωτη πολιτική λιτότητας και την διακυβέρνηση από πολιτικούς που έχουν αξιοθαύμαστη ικανότητα στην πλήρη μεταστροφή και εξωτερική υπαναχώρηση, ή καιροσκόπους που ενδιαφέρονται μόνο για τις καρέκλες τους, γιατί αυτοί είναι οι κύριοι υπεύθυνοι αυτής της κακοδαιμονίας. Γιατί το τονίζω αυτό; Γιατί η μόδα της κολοτούμπας φόνευσε οριστικά την πίστη σε αξίες. Ακόμη και το μεγαλύτερο τμήμα των Ελλήνων κομμουνιστών έγινε θύμα της υπ’ αριθμόν ένα αρχής της σημερινής πολιτικής ζωής: Νομή της Εξουσίας uber alles!

Τέταρτον, στο «μακεδονικό» – και στους οργανωτές των συλλαλητηρίων οφείλομε ευγνωμοσύνη γι’ αυτή την αφύπνιση. Η αφύπνιση αυτή θα είναι, μάλιστα, μεγαλύτερη όσο οι συμπολίτες μας, που ταλαιπωρήθηκαν τα μέγιστα για να συμμετάσχουν αρχίζουν να χωνεύουν τις μικροπολιτικές προσπάθειες του Μαξίμου να υποβιβάζουν την επιτυχία της συγκέντρωσης, αναγκάζοντας και την αστυνομία ακόμη να “εφεύρει” μη πειστικούς αριθμούς συμμετασχόντων. Τέτοιες ενέργειες προσβάλλουν και τον λαό και την δημοκρατία. Πέμπτον, τέτοια τεχνάσματα ίσως πέτυχαν τον σκοπό τους στο παρελθόν, αλλά το κραυγάζον με αγανάκτηση πλήθος έδωσε απτή απόδειξή ότι οι πονηριές από υπηρέτες του Πρωθυπουργού δεν ξεγελάνε πλέον κανέναν. Και αυτό, όπως το πλήθος ατελείωτα εφώναζε, θα πραγματωθεί όταν οι Έλληνες επί τέλους καταλάβουν ότι η νίκη του λαού θα ολοκληρωθεί όταν αυτός ενωθεί. Έκτον, η Ελλάδα είναι μία, ενωμένη, και θα παραμείνει πάντα ακέραιη και αδιάσπαστη χώρα. Οι Έλληνες πρέπει να δείξουν σ’ όλο τον κόσμο, ότι στις μάχες που αφορούν την Πατρίδα όλοι είναι ενωμένοι και οι διαφοροποιήσεις δεξιοί, κεντρώοι, αριστεροί, αναρχικοί, και αδιάφοροι, αναστέλλονται. Σ’ αυτή την προσπάθεια κανείς δεν περισσεύει. Έβδομο, πρέπει να ξεκαθαρίσουμε όλοι, άπαξ και διά παντός, ότι σταυροφορίες σαν αυτές που φαντάζομαι ανωτέρω δεν έχουν πολιτικό, κομματικό, λαϊκιστικό, χαρακτήρα και ούτε αφορούν προσωπικές φιλοδοξίες, αλλά αποσκοπούν να διαφυλάξουν τα συμφέροντα του Ελληνισμού και μόνο.

Όγδοον, στις 21 Ιανουαρίου και προχθές ο κόσμος μίλησε. Όχι οι βουλευτές, όχι οι πολιτικοί, όχι οι “μηντιάρχες”, όχι οι τραπεζίτες, αλλά ο κυρίαρχος λαός. Και κανείς δεν πρέπει να ξεχνά ότι κυρίαρχος είναι μόνον ο λαός. Ένατον, ο ελληνικός λαός είναι φιλειρηνικός και νομιμόφρων. Αλλά η υπομονή του στις αδικίες, στην ξένη κηδεμονία, στην ξένη εκμετάλλευση, σε μια άδικη και ατελείωτη λιτότητα, έχει τα όριά της. Όπως στο «Μακεδονικό» έτσι και στ’ άλλα θέματα η υπομονή αυτή τείνει να εξαντληθεί. Ακούστε αυτό το μήνυμα όλοι εσείς που δεν καταλαβαίνετε: Kυρίαρχος και, σε τελευταία ανάλυση τιμωρός, είναι μόνο ο λαός. Δέκατον, ο λαός θ’ αποφασίσει το τι θα γίνει στο μέλλον στην Μακεδονία, στην διασφάλιση της εθνικής κυριαρχίας μας, του ενεργειακού μας πλούτου, και σ’ ένα εκσυγχρονισμένο σύστημα συμμαχιών, που θα μας δώσει το μέγιστο αριθμό φίλων και τον ελάχιστον αριθμό εκμεταλλευτών. Η Άμυνα, η Εξωτερική Πολιτική και η Οικονομία είναι πολύ σοβαρά θέματα για να τα αφήσομε στα χέρια ανθρώπων μη ειδικών και που διακρίθηκαν μόνο στο ταλέντο της κολοτούμπας. Ενδέκατον, στα πανεθνικά συλλαλητήρια όλοι οι Έλληνες και η Εκκλησία τους ομόφωνα στείλανε το ύστατο μήνυμα: Τέρμα στην ακυβερνησία, την απληστία των ολίγων, τη μυστική διπλωματία και την παραμέληση των πολλών και των αδικημένων. Δωδέκατον και τελευταίο μήνυμα: όταν εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες μιλάνε με μια φωνή, οι υπηρετούντες τον λαό πρέπει όχι μόνο ν’ ακούουν αλλά και να υπακούουν. Βασίλειος Μαρκεζίνης

Ο Ιστορικός Σαράντος Ι. Καργάκος για το Σκοπιανό: «Ἀμυκλαῖοι σιγῆ ἀπώλοντο»

Ἐ

άν τό Σκοπιανό ζήτημα εἶχε ἀντιμετωπισθεῖ ἀπό τή διεθνῆ κοινωνία μέ τούς κανόνες τῆς ὀρθῆς λογικῆς, ἡ λύση τοῦ ὀνόματος θά εἶχε βρεθεῖ ἀμέσως μετά τήν κατάρρευση τῶν τιτοϊκῶν κατασκευῶν. Στό μάθημα τῆς Λογικῆς, πού διδαχθήκαμε οἱ παλαιότεροι, μάθαμε ὅτι ὑπάρχουν ἔννοιες ΟΛΟΥ καί ΜΕΡΟΥΣ. Ἡ Ἑλλάς, ὡς κράτος, εἶναι ἔννοια ὅλου πού ἐμπεριέχει καί τήν Μακεδονία ἀλλά ὡς ἔννοια μέρους. Ἐπί Γιουγκοσλαβίας, τό νῦν κράτος τῶν Σκοπίων ἦταν ἔννοια μέρους πού δέν τό νιώθαμε –καί πολύ κακῶς– σάν κάτι ἔντονα ἐνοχλητικό. Μετά τή διάλυση τῆς Γιουγκοσλαβίας, ἡ σκοπιανή κατασκευή, ὡς ἀνεξάρτητο κράτος, ἔκανε τό ὄνομα Μακεδονία ἔννοια ὅλου ἀλλά γιά τόν ἑαυτό της. Ἔτσι, μονοπώλησε τό ὄνομα Μακεδονία, κάτι πού κάνει τή δική μας Μακεδονία στά μάτια τῆς διεθνοῦς γνώμης νά φαίνεται σάν μιά ἑλληνική κατάκτηση καί ὄχι ὡς ἑλληνικό ἔδαφος. Διότι, ἐφόσον τά Σκόπια θά ἔχουν τό μονοπώλιο τοῦ ὀνόματος τῆς Μακεδονίας, ἠθικά θά φαίνονται σάν κληρονόμοι ὅλης τῆς Μακεδονίας, δηλαδή ὅλης σχεδόν τῆς Βορείου Ἑλλάδος. Τό ὄνομα ἀπό μόνο του ἐγκρύπτει τόν ἀλυτρωτισμό. Συνεπῶς, ἄς ἀφήσουμε τίς ἀερολογίες, ὅτι θά δεσμευθοῦν πώς δέν θά ἔχουν ἀλυτρωτικές τάσεις. Ἀλλά ἄς ποῦμε ὅτι ἔχουν. Αὐτό μᾶς φοβίζει; Εἶναι ἐντροπή γιά τή χώρα μας νά μᾶς τρομάζει μιά τέτοια ἀπειλή ἀπό ἕνα ἑτοιμόρροπο μόρφωμα 2,5 ἑκατομμυρίων κατοίκων. Ἄν οἱ Σκοπιανοί ἐκδηλώσουν ἀλυτρωτικές τάσεις, τότε μπορεῖ νά ἐκδηλώσουμε κι ἐμεῖς. Τό Μοναστήρι ἦταν μέχρι τό 1912 τό ἑλληνικό Παρίσι τῆς Βαλκανικῆς. Κάποιοι δικοί μας μέ βολική συνείδηση διατυπώνουν τή θεωρία περί «καινούργιου ἔθνους». Καί ἀπορῶ: γιατί αὐτή ἡ θεωρία δέν προεκτείνεται μέχρι τή δημιουργία ἑνός καινούργιου ὀνόματος; Γιατί αὐτοί οἱ τάχα νεοφανεῖς γείτονες θέλουν νά μονοπωλοῦν τό πανάρχαιο ὄνομα τῆς Μακεδονίας, πού πάντα θά τούς φέρνει σέ ἀντιπαράθεση –πιθανῶς καί σέ σύγκρουση– μέ τούς Ἕλληνες καί αὔριο μέ τούς Βουλγάρους; Μέ τούς Ἀλβανούς βρίσκονται ἤδη σέ ρήξη. Καί μιά ἀκόμη ἀπορία: ἀφοῦ ἡ ἀλβανική γλῶσσα ἀνα-

γνωρίστηκε πρόσφατα σάν ἰσότιμη τῆς σλαβικῆς, πού βαφτίστηκε ἀπό αὐτούς σάν μακεδονική, μήπως καί οἱ Ἀλβανοί τοῦ κρατιδίου θά συγκαταλεχθοῦν στούς Μακεδόνες; Καί μιά ἐπιπρόσθετη ἀπορία: ὅταν οἱ Σκοπιανοί μιλοῦν μέ τούς Σέρβους καί τούς λοιπούς Σλάβους, μιλοῦν μακεδονικά; Ἄν ναί, τότε ὅλοι οἱ Σλάβοι –ἄρα καί ὁ Πούτιν– εἶναι… Μακεδόνες; Ὅλα αὐτά τά παράλογα, τά παρά τήν ἱστορία, τήν πληθυσμιακή σύνθεση καί τή νεώτερη γεωγραφική δομή, χάρη στήν εὐφυῆ ὄντως σκοπιανή προπαγάνδα καί τήν ὑπναλέα δική μας πολιτική, θεωρήθηκαν ἀπό τή διεθνῆ κοινότητα λογικά. Καί ἔτσι, οἱ Σκοπιανοί ἰδιοποιήθηκαν de facto καί de jure τό ὄνομα τῆς Μακεδονίας, μέ ἐκείνη τήν ἐνδιάμεση συμφωνία μέ τήν δῆθεν προσωρινή ὀνομασία. Δέν μπορῶ νά εἶμαι ἱκανοποιημένος ἀπό τή δική μας διπλωματία. Θυμᾶμαι τό «κάζο» μιᾶς ἐρίτιμης κυρίας πού ἦταν πρόξενος ἤ πρέσβυς στά Σκόπια, πού, γιά νά γίνει πιό φιλική, ἔγινε σκοπιανικώτερη τῶν Σκοπιανῶν. Δέν λείπουν ἀκόμη κάποιες ἄτσαλες ἐνέργειες. Ἄν ὄντως ὁ κ. ὑπουργός τῶν ἐξωτερικῶν ἐκφράστηκε μέ ἕνα τόσο βαρύ τρόπο κατά τοῦ ἀρχιεπισκόπου, μποροῦμε νά καταλάβουμε τό γιατί τά κάναμε μούσκεμα στόν διπλωματικό μας τομέα. Ἄν ὁ ἐπί κεφαλῆς τῆς ἑλληνικῆς διπλωματίας ἐκφράζεται ὅπως ἐκφράστηκε κατά τοῦ Ἱερωνύμου, τότε «κλαύσατε πικρῶς, διότι ἔρχεται ὁ νεκρός», ὅπως ἔλεγε καί ὁ Μπόστ. Καί ἔρχομαι στόν εὐφυέστατο κυβερνητικό ἐκπρόσωπο πού, ἔχοντας σπουδάσει τήν τεχνική τῆς ταμπέλλας, ἔσπευσε νά δώσει στό συλλαλητήριο τῆς Θεσσαλονίκης ἀκροδεξιά ἀπόχρωση. Ὥστε, λοιπόν, εἶναι ἀκροδεξιοί οἱ χιλιάδες πολῖτες πού, ὑπό δυσμενεῖς συνθῆκες (κακοκαιρία καί προβοκάτσιες), συμμετεῖχαν στό ἐκπληκτικό σέ ὄγκο συλλαλητήριο; Καί εἶναι δημοκρατικοί οἱ οὐδέποτε συλλαμβανόμενοι λιθοβολιστές, βομβιστές καί σημαιοκάφτες; Ἄν ὑπῆρχε ἐθνικό φιλότιμο, ἔπρεπε ὅλοι σύσσσωμοι νά ἀπαιτήσουμε τήν ἐκδίωξη τοῦ ἀνεκδιήγητου σκοπιανόφρονα Νίμιτς πού, πέρα ἀπό τά τωρινά ἀτοπήματά του, εἶχε πρό ἐτῶν ὀνομάσει τόν Ἀλέξανδρο σφαγέα τῶν λαῶν, λές καί ὁ Ἀλέξανδρος ἦταν

συμπατριώτης του! Αὐτή ἡ δική μας παθητικότητα φέρνει στή μνήμη μου τό ἐπιφώνημα ἀπογοητεύσεως τοῦ μεγάλου τοῦ Γένους δασκάλου Βενιαμίν τοῦ Λεσβίου: «Ὤ, πόσο νήπιοι καί ψοφοδεεῖς εἴμεθα.» Καί κάτι τελευταῖο γιά τόν κυβερνητικό ἐκπρόσωπο: τόν ἀκροδεξιό δέν τόν γεννᾶ ἡ μάνα του, τόν γεννᾶ ἡ ἀναπηρία ἤ ὁ σαλτιμπαγκισμός τῶν δῆθεν δημοκρατικῶν κυβερνήσεων. Ἄν δέν τοῦ ἀρέσει ὁ λαός, τότε ἄς ἀλλάξει τόν λαό, κατά τήν εἰρωνική σύσταση τοῦ Μπρέχτ. Ὅσο γιά τόν ἀρχιεπίσκοπο, πού τόσο συχνά χαμηλώνει τά φτερά γιά νά μή δυσαρεστήσει τόν πρωθυπουργό, ἄς θυμηθεῖ πόσες φορές μέ εἶχε καλέσει ὡς μητροπολίτης νά μιλήσω γιά τό Σκοπιανό στή Θήβα καί στή Λειβαδιά ἀλλά καί τίς πιέσεις πού δέχθηκε καί στίς ὁποῖες ὑπέκυψε γιά νά μήν εἶμαι ὁμιλητής σέ μιά ἀνοιχτή συγκέντρωση στή Λειβαδιά. Βέβαια, ὅπως ἔλεγε ὁ στρατηγός Ντέ Γκώλ, τά γηρατειά εἶναι ναυάγιο. Γιά μένα, πάντως, ὄχι. Ταῦτα ἔλεγα καί πρίν, ταῦτα λαλῶ καί νῦν. Τό ὅτι χρειάζεται προσοχή στίς λαοσυνάξεις, εἶναι ἀναμφισβήτητο. Μπορεῖ ἀπό αὐτές νά προκύψει ἕνας δημεγέρτης πού νά ὁδηγήσει τή χώρα στήν καταστροφή. Ἀλλά ὁ κ. Τσίπρας ἀπό ποῦ βγῆκε; Δέν εἶναι γέννημα λαοσυνάξεων; Καί ἐκεῖνο τό «φωνή λαοῦ» θά πεταχτεῖ στά σκουπίδια; Πρό ἐτῶν στήν «Ἑστία» εἶχα γράψει τήν ἀρχαία φράση: «Ἀμυκλαῖοι σιγῆ ἀπώλοντο». Εἶχα ὑποσχεθεῖ νά τήν ἐξηγήσω. Κατά μία παράδοση, οἱ κάτοικοι τῶν Ἀμυκλῶν εἶχαν λάβει ὅλα τά ἀναγκαῖα μέτρα γιά τήν προάσπιση τῆς πόλης τους, ὅταν οἱ Δωριεῖς κατέλαβαν τήν Σπάρτη καί τήν Λακωνία. Νύκτα καί ἡμέρα ἦσαν ὑπό τά ὅπλα. Οἱ Δωριεῖς τῆς Σπάρτης τούς ἄφησαν ἐπί πολύ ἀνενόχλητους. Ἔτσι, οἱ Ἀμυκλαῖοι χαλάρωσαν σταδιακά καί, ἀκολούθως, ὁλικά τήν ἀμυντική τους ἐπαγρύπνηση. Καί κάποιο βράδυ, οἱ Δωριεῖς τῆς γειτονικῆς Σπάρτης μπῆκαν στήν πόλη τους ἀμαχητί καί τούς κατέσφαξαν. Τό πάθημα τῶν Ἀμυκλαίων ἔγινε παροιμιακό. Μήπως κάποιοι τέτοιο πάθημα μᾶς ἑτοιμάζουν καί στόν παρόντα καιρό; (τοῦ Σαράντου Ι. Καργάκου), Ἑστία, 26/1/18

12

το Σκινοφάραγγο

Δεκέμβριος 2017 - Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2018

«Ένας νέος μας ταξιδεύει στα άστρα» Συνέντευξη στην Νάντυ Παπαμήτσου

Μ

εγάλη μου αγάπη η περιήγηση στο διαδίκτυο. Το ενδιαφέρον μου για το Σύμπαν, τα άστρα, οι σύγχρονες αποκαλύψεις των επιστημών για την αστρονομία, τους άπειρους γαλαξίες τον άγνωστο ακόμα «ουρανό». Δεν χρειάστηκε πολύ να φτάσω στον Θεοφάνη Ματσόπουλο. Με τον αστρονόμο στο Αστεροσκοπείο της Πεντέλης Νίκο Ματσόπουλο, πατέρα του Θεοφάνη, είχα συνεργαστεί πολλές φορές στα πλαίσια της εκπομπής του Κώστα Χαρδαβέλλα «Οι Πύλες του Ανεξήγητου». Τώρα έφτασα στον πολυτάλαντο Θεοφάνη που έχει ξεκινήσει για άκρως γοητευτική για μένα επαγγελματική πορεία… Να φωτογραφίζει τα άστρα… Το «Σκινοφάραγγο» τον εντόπισε και μίλησε μαζί του για πολλά και ενδιαφέροντα «αστρικά»... θέματα. Μιλήστε μας λίγο για εσάς: Πού γεννηθήκατε, πώς μεγαλώσατε, τι σπουδάσατε, ποια ήταν τα παιδικά σας όνειρα;

Γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Αθήνα, μετά το σχολείο σπούδασα ηλεκτρολόγος μηχανικός. Παράλληλα ασχολήθηκα με την φωτογραφία και την δημιουργία ντοκιμαντέρ. Τα παιδικά μου όνειρα ήταν τα ταξίδια τα οποία εν μέρει έχω καταφέρει να υλοποιήσω. Πώς ξεκίνησε η ενασχόλησή σας με τη φωτογραφία; Άρχισα να ασχολούμαι με την αστροφωτογραφία λόγω του πατέρα μου. Ο πατέρας μου είναι αστρονόμος και δούλευε στο Εθνικό Αστεροσκοπείο. Έτσι, από μικρός πήγαινα μαζί του σε βραδιές παρατήρησης με το τηλεσκόπιο. Όταν μεγάλωσα, μου άρεσε να φωτογραφίζω διάφορα τοπία φύσης και αργότερα συνδύασα τις γνώσεις μου για την αστρονομία και έτσι άρχισα να βγάζω τις πρώτες αστροφωτογραφίες! Υπήρχε από πάντα η αγάπη σας για τον ουρανό και τ’ άστρα ή προέκυψε στην πορεία; Οι πρώτες εικόνες μου σχετικά με το σύμπαν, ήταν όταν κοίταξα για πρώτη φορά από το τηλεσκόπιο της Πεντέλης και είδα τον εντυπωσιακό πλανήτη Κρόνο και το φεγγάρι σε ηλικία 6 χρονών. Επίσης οι γνώσεις του πατέρα μου έπαιξαν πολύ μεγάλο ρόλο στο να μάθω να χρησιμοποιώ τα τηλεσκόπια, να βρίσκω την θέση των ουρανίων αντικειμένων και να εντοπίζω τα διάφορα αστρονομικά φαινόμενα. Οι αρχαιολογικοί χώροι της Ελλάδας αποτελούν έμπνευση για τη δουλειά σας; Οι αρχαιολογικοί χώροι της Ελλάδας προκαλούν δέος σε όλους μας. Έχουν αποτελέσει μεγάλη έμπνευση για την δουλειά μου γιατί τα εντυπωσιακά μνημεία σε συνδυασμό με τον έναστρο ουρανό αποτελούν μια σύνθεση μοναδική! Πώς ξεκίνησε η συνεργασία σας με το Πλανητάριο; Από μικρός πήγαινα στο Πλανητάριο και με εντυπωσίαζε το υπερθέαμα των ταινιών θόλου που

ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΗ ΕΚΠΟΜΠΗ ΖΩΝΤΑΝΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΚΙΝΙΑ Το πρώτο κομμάτι ενός μεγάλου ονείρου για την Νάντυ Παπαμήτσου έγινε πραγματικότητα!

Έ

να ραδιοφωνικό στούντιο στήθηκε στο χωριό μας και από εκεί θα μεταδίδεται ζωντανά η διαδικτυακή της εκπομπή «Στου καιρού το διάβα» κάθε Δευτέρα στις 22:00 στον www.albedo14.com.

έβλεπα και έτσι παράλληλα με τις φωτογραφίες ασχολήθηκα με την δημιουργία και επεξεργασία βίντεο. Αυτό με οδήγησε στο σημείο να συνδυάσω όλες τις γνώσεις μου και να δημιουργήσω ολοκληρωμένα ντοκιμαντέρ θόλου. Με το συγκεκριμένο επάγγελμα ασχολούμαι τα τελευταία 6 χρόνια. Έχω συνεργαστεί με όλα τα μεγάλα Πλανητάρια της Ελλάδας κάνοντας πρεμιέρες των ντοκιμαντέρ που έχω δημιουργήσει. Ποιες είναι οι αγαπημένες σας δουλειές (projects) και γιατί; Μια από τις αγαπημένες μου δουλειές είναι η δημιουργία ενός ντοκιμαντέρ θόλου για το Ευρωπαϊκό Νότιο Αστεροσκοπείο (ESO). Η πρόκληση ήταν μεγάλη γιατί έπρεπε να χρησιμοποιήσω αληθινές εικόνες από το σύμπαν που έχουν ληφθεί από μεγάλα τροχιακά και επίγεια τηλεσκόπια έτσι ώστε να φαίνονται εντυπωσιακές και να κατευθύνουν τον θεατή στην επιστημονική γνώση.

Επίσης το ταξίδι που έκανα στα μεγαλύτερα Αστεροσκοπεία του κόσμου που βρίσκονται στην Χιλή, θα μου μείνει αξέχαστο. Σκοπός του ταξιδιού μου ήταν η λήψη φωτογραφιών και βίντεο υπερυψηλής ανάλυσης για να χρησιμοποιηθούν σε ντοκιμαντέρ για Πλανητάρια, συγκεκριμένα για το καινούριο ντοκιμαντέρ του ESO που θα παρουσιαστεί στα μέσα του 2018. Πιστεύετε πως μια φωτογραφία ή μία ταινία είναι ικανές να γοητεύσουν τόσο ένα παιδί ή έναν νέο να ασχοληθεί με την Αστρονομία για παράδειγμα; Ναι, φυσικά… Αυτό συμβαίνει πολύ συχνά ειδικά μετά από μια εντυπωσιακή ταινία στο Πλανητάριο. Η αίσθηση που δίνουν τα Πλανητάρια είναι άμεση λόγω της ημισφαιρικής οθόνης. Ο θεατής στην ουσία περιβάλλεται από την εικόνα και βιώνει το ταξίδι του στο σύμπαν. Τα μικρά παιδιά μετά την προβολή λένε ότι «επέστρεψαν». Αυτό δείχνει ότι κάποια παιδιά ίσως να ασχοληθούν με την Αστρονομία. Πιστεύετε γενικά στη δύναμη της εικόνας; Θα επαναλάβω την φράση «Μια εικόνα αξίζει χίλιες λέξεις» αλλά πιστεύω ότι το βίντεο έχει μεγαλύτερη επίδραση στον σύγχρονο άνθρωπο γιατί στην ουσία είναι πολλές εικόνες μαζί που σε ταξιδεύουν.

«Είμαι πολύ χαρούμενη γιατί το όνειρό μου αρχίζει σιγά σιγά να παίρνει σάρκα και οστά. Χαίρομαι πολύ γιατί έχω σπουδάσει και γνωρίζω βαθιά τη δύναμη του μικροφώνου, της ελεύθερης φωνής, της πληροφορίας. Τώρα δίνεται η ευκαιρία στο χωριό μας, στον Σκινιά να ακούγεται στα πέρατα του κόσμου, να μαθαίνει ο καθένας υπεύθυνος τα προβλήματά μας και φυσικά να πιέζουμε όταν και όπου χρειάζεται. Κατά βάση όμως η εκπομπή που ανήκει στο δυναμικό του albedo14, του πιο εναλλακτικού και προχωρημένου για μένα διαδικτυακού ραδιοφώνου, θα ασχολείται με μια πολύ αγαπημένη και οικεία για μένα θεματολογία, που έχει να κάνει με το μυστήριο, το ανεξήγητο, τις σύγχρονες ανακαλύψεις όλων των τομέων της επιστήμης που πιστέψτε με, είναι πολλές και άγνωστες για το μεγαλύτερο μέρος του κόσμου. Θέλω λοιπόν να βάλω και εγώ το λιθαράκι μου προκειμένου όλοι αυτοί που με ακούνε, να μαθαίνουν και κυρίως να κατανοούν, πως η Αλήθεια και η Γνώση είναι εκεί έξω και μας περιμένει», τονίζει η Νάντυ και συνεχίζει. «Το όνειρό μου δεν μένει βέβαια σε μια εβδομαδιαία εκπομπή. Ήδη έχω ξεκινήσει επαφές για ένα δικό μας ραδιόφωνο που οι νέοι και οι ταλαντούχοι του χωριού και της περιφέρειάς μας θα έχουν την δυνατότητα να εργαστούν για το ραδιόφωνο αυτό ως ραδιοφωνικοί παραγωγοί και δημοσιογράφοι… Όνειρο μακρινό μα όχι άφταστο. Θα ήταν μεγάλη η χαρά μου και φυσικά όλη αυτή η προσπάθεια θα στεφτεί με επιτυχία, αν με στηρίξουν οι συγχωριανοί μου και όλοι οι άνθρωποι της περιφέρειας. Πάντα πίστευα πως ενωμένοι μπορούμε να πετύχουμε το ακατόρθωτο. Εγώ θα δώσω τον καλύτερό μου εαυτό». Εμείς με τη σειρά μας να ευχηθούμε καλή επιτυχία στην Νάντυ και τα όνειρά της να γίνουν πραγματικότητα. Ο Εκδότης

Δεκέμβριος 2017 - Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2018

13

το Σκινοφάραγγο

ΦΟΡΟΣ ΤΙΜΗΣ ΣΤΟΥΣ ΑΓΝΩΣΤΟΥΣ ΗΡΩΕΣ ΚΑΙ ΗΡΩΪΔΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΣΩΣΗ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Συνέχεια από τη σελ. 1

Αναζητά ένα πρόσωπο απολύτου εμπιστοσύνης, μορφωμένο, νέο σε ηλικία για μια κρίσιμη αποστολή: την μεταφορά μηνυμάτων από το κέντρο του Αγώνα στην υπόλοιπη Μακεδονία. Αιφνιδιάζεται όταν εμφανίζεται μπροστά του μια εικοσάχρονη κοπέλα και δηλώνει πρόθυμη να αναλάβει αυτή την αποστολή. Η ευφυΐα της, η μόρφωσή της -μιλούσε απταίστως τουρκικά και βουλγαρικά- και το θάρρος της κάμπτουν τις επιφυλάξεις του. Τα επόμενα τρία χρόνια, η Βελίκα οργώνει την Μακεδονία. Εμφανίζεται σε πόλεις και χωριά, άλλοτε ως πλανόδια πωλήτρια αυγών, άλλοτε ως ζητιάνα, άλλοτε ως «τρελή» που παραμιλά στους δρόμους, μεταφέροντας τα σημειώματα του Δραγούμη μέσα στα ρούχα της ακόμα και μέσα στα μαλλιά της και συλλέγοντας πληροφορίες. Η δράση της σταματά στο παζάρι των Γιαννιτσών. Εκεί την αναγνωρίζει ένας Βούλγαρος. Την συλλαμβάνουν. Η πρώτη μαχαιριά είναι για να «σπάσει» και να αποκαλύψει το δίκτυο των Ελλήνων πατριωτών. Απαντά με ένα χαμόγελο. Το ίδιο και στην δεύτερη μαχαιριά, στην τρίτη… Καταλαβαίνουν. Πέφτουν πάνω της και την κατακρεουργούν. Στην κηδεία της το φέρετρο ανοιχτό, όπως και το ρούχο της για να δουν όλοι το μέγεθος της θηριωδίας. Αλλά η ίδια, χαμογελαστή…

Ακριβώς τρία χρόνια νωρίτερα, τον Αύγουστο του 1901 στην Μητρόπολη Θεσσαλονίκης, η Βελίκα Τράϊκου πήρε μέρος στην συνάντηση των Μακεδονομάχων και απευθύνθηκε στους άντρες που βρίσκονταν εκεί λέγοντας: «Οπλίστε τους χωρικούς και όταν εμείς προετοιμάσουμε το έδαφος από παντού θα ανάψει ο αγώνας». Την Κυριακή, στο Σύνταγμα, θα είμαι παρών για να ακούσω ξανά την «ομιλία» της. Στην εξέδρα, θα βλέπω την Βελίκα. Αγκαλιασμένη με την Κατερίνα Χατζηγεωργίου, την Δασκάλα από την Γευγελή, που στα 21 της χρόνια κι εκείνη, τον Οκτώβριο του 1904, αντιμετώπισε με το πιστόλι στο χέρι τους Βούλγαρους κομιτατζήδες που περικύκλωσαν το σπίτι της. Και όταν την κάλεσαν να παραδοθεί, απάντησε: «Εγώ Ελληνίς εγεννήθην, βάρβαρε Σκύθα και Ελληνίς θα πεθάνω». Τέσσερις ολόκληρες ώρες κράτησε η μάχη της. Στο τέλος οι κομιτατζήδες έβαλαν φωτιά στο σπίτι και την έκαψαν ζωντανή. Την βρήκαν απανθρακωμένη με το πιστόλι στο χέρι. Δίπλα τους στην εξέδρα θα είναι η Δασκάλα Αγγελική Φιλιππίδου που μαζί με τον σύζυγό της Δημήτρη ζούσαν στην Κλεπνούσνα. Εκεί, στις 12 Δεκεμβρίου 1906 μπαίνουν οι Βούλγαροι και αρχίζουν την σφαγή. Πρώτα σκοτώνουν τον ιερέα του χωριού και στη συνέχεια αναζητούν την δασκάλα. Η Αγγελική και ο Δημήτρης, με τα όπλα

στα χέρια δίνουν την μάχη και οι κομιτατζήδες υποχωρούν, αλλά η Δασκάλα έχει τραυματιστεί βαριά. Αρνείται όμως την άμεση μεταφορά της στο νοσοκομείο των Σερρών και ζητά να την μεταφέρουν πάνω σε ένα φορείο και να σταματούν σε κάθε χωριό για να μιλά στους Έλληνες και να τους εμψυχώνει. Τα λόγια της και η εικόνα της προκαλούν ξεσηκωμό. Όταν φτάνει στις Σέρρες την υποδέχεται όλη η πόλη σαν Αγία, της φιλούν τα χέρια… Αλλά η κατάσταση της υγείας της είναι πλέον απελπιστική. Την μεταφέρουν στην Θεσσαλονίκη όπου πεθαίνει λίγες ημέρες μετά. Στην εξέδρα θα είναι και η Λίλη Βλάχου, η απόφοιτος του Αρσακείου που ανέβηκε το 1905 στην Μακεδονία μαζί με τον Μακεδονομάχο αδελφό της Ιωάννη και ανέλαβε την διεύθυνση του Παρθεναγωγείου της Έδεσσας. Και μύησε όλες τις δασκάλες στον Αγώνα, δημιουργώντας ένα νέο «Κρυφό Σχολειό» και κηρύσσοντας την ελληνικότητα της Μακεδονίας. Ώσπου το 1907 την σκότωσαν μέσα στο σχολείο της… Αυτές θα είναι για μένα στην εξέδρα του συλλαλητηρίου-και μόνον Αυτές. Και τις δικές Τους «ομιλίες» θα πάω να ακούσω. Γιατί όπως γράφει ο Κωστής Παλαμάς, «Χρωστάμε σ’ όσους ήρθαν, πέρασαν, θα ’ρθούν, θα περάσουν. Κριτές, θα μας δικάσουν, οι αγέννητοι, οι νεκροί». Ιωάννης Μ. Ασλανίδης

14

το Σκινοφάραγγο

Δεκέμβριος 2017 - Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2018

Η ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΔΑΝΕΙΑΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΛΛΕΠΑΛΛΗΛΕΣ ΧΡΕΟΚΟΠΙΕΣ ΤΗΣ Από τη Σκύλλα των Εβραίων Αδελφών Ricardo στη Χάρυβδη της Τρόικα και του ΔΝΤ

Ο

Adam Smith έλεγε, «με δύο τρόπους μπορείς να κατακτήσεις ένα έθνος. Με το δόρυ και με το χρέος». Και η χώρα μας σήμερα, ας μη γελιόμαστε, είναι υπόδουλη των τοκογλύφων της Τρόικα και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Τι αξία λοιπόν έχει αν τυπικά είμαστε ελεύθεροι, όταν στην ουσία είμαστε μια πτωχευμένη χώρα, η οποία έχει χάσει την αυτοκυριαρχία της, σε σημείο οι τοκογλύφοι να ελέγχουν και τις δαπάνες της εθνικής της αμύνης; Ο δανεισμός της χώρας, δυστυχώς, δεν αποτελεί σύμπτωμα της εποχής μας. Άρχισε από τα πρώτα χρόνια της επαναστάσεως του 1821 για τις ανάγκες του αγώνα. Ενώ όμως τότε ο δανεισμός είχε απόλυτη δικαιολογητική βάση, προϊόντος του χρόνου κατέστη «τακτικό έσοδο του κράτους και ταυτόχρονα δυσβάστακτο έξοδο». Ας παρακολουθήσουμε όμως τη δανειακή πορεία της χώρας και τις διαχρονικές πρακτικές των τοκογλύφων, αλλά και των διαχειριστών των δανείων. Τον Απρίλιο του 1823 η ορισθείσα, από την Β΄ Εθνοσυνέλευση του Άστρους, Επιτροπή, για τη σύνταξη ενός πρόχειρου προϋπολογισμού, παρέδωσε την έκθεσή της, σύμφωνα με την οποία η οικονομική κατάσταση του νεοσύστατου κράτους ήταν τραγική. Ενώ δηλαδή τα έξοδά του υπολογίζοντο στα 38 εκατομμύρια γρόσια, τα έσοδα ανήρχοντο μόνο στα 12 εκ. γρόσια. Με δεδομένο ότι η επανάσταση βρισκόταν σε πολύ κρίσιμο σημείο, η Επιτροπή εισηγείτο σφικτότερη διαχείριση του δημοσίου χρήματος από τους τοπικούς άρχοντες και παράλληλα εξωτερικό δανεισμό. Τον Ιούνιο του 1823 η Κυβέρνηση (Εκτελεστικό) εξουσιοδότησε τους Ιωάννη Ορλάνδο, Ανδρέα Ζαΐμη και Ανδρέα Λουριώτη να μεταβούν στο Λονδίνο για τη σύναψη δανείου ύψους 4.000.000 ισπανικών ταλίρων. Δυστυχώς, λόγω ελλείψεως των εξόδων του ταξιδιού, η Επιτροπή μετέβη στο Λονδίνο στις 26 Ιανουαρίου του 1824 και αφού τα έξοδα καλύφθηκαν από δάνειο που παρέσχε ο Λόρδος Βύρων. Το δάνειο που κατάφερε να συνάψει η Επιτροπή ανήρχετο στο ποσό των 800.000 λιρών Αγγλίας, με τους εξής επαχθέστατους όρους. Το πληρωτέο ποσό θα ανήρχετο στο 59% του συμφωνηθέντος, ήτοι 472.000 λίρες, το επιτόκιο ήταν 5%, η προμήθεια 3%, τα ασφάλιστρα 1.5% και η περίοδος αποπληρωμής 36 χρόνια. Ως υποθήκη για την αποπληρωμή του δανείου είχαν τεθεί τα δημόσια έσοδα και τα δημόσια κτήματα (Ό,τι καλή ώρα γίνεται και σήμερα). Και τι ποσό έφθασε τελικά στην επαναστατημένη χώρα; Μόνο 298.000 λίρες. Διότι από το ποσό των 472.000 λιρών παρακρατήθηκαν τόκοι δύο ετών, ήτοι 80.000 λίρες, τοκοχρεολύσια 16.000 λίρες, προμήθεια 2.000 λίρες και άλλες δαπάνες. Και ποιες ήταν αυτές οι άλλες δαπάνες; Η πολυτελής διαβίωση των μελών της Επιτροπής κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στο Λονδίνο. Τον Ιούλιο του 1824, λίγες εβδομάδες μετά την καταστροφή της Κάσου και των Ψαρών, αποφασίστηκε η σύναψη και νέου δανείου, ύψους δύο εκατομμυρίων χρυσών λιρών από την Αγγλική τράπεζα των Εβραίων αδελφών Ιακώβου και Σαμψών Ρικάρντο. Διαπραγματευτές και του νέου δανείου ήσαν ο Λουριώτης και ο Ορλάνδος. Για να καλυφθούν οι επισφάλειες των Άγγλων πιστωτών το δάνειο συμφωνήθηκε στο 55% της ονομαστικής του αξίας, το οποίο σήμαινε ότι η ελληνική κυβέρνηση θα ελάμβανε το ποσό του ενός εκατομμυρίου εκατό χιλιάδων (1.100.000) χρυσών λιρών, ενώ η χώρα θα πλήρωνε τόκους για τα 2 εκ. λίρες. Αλλά δεν ήταν μόνο αυτό. Από το ποσό αυτό παρακρατήθηκαν προκαταβολικά, 284.000 λίρες για τους τόκους δύο ετών, 68.000 λίρες ως μεσιτικά, 212.000 λίρες για την αναχρηματοδότηση του πρώτου δανείου, 160.000 λίρες για την παραγγελία έξι ατμοκίνητων πλοίων, από τα οποία μόνο τρία έφθασαν στην Ελλάδα και 155.000 λίρες για την ναυπήγηση δύο φρεγατών στις ΗΠΑ, εκ των οποίων μόνο μία «ΕΛΛΑΣ» ήλθε στην Ελλάδα μετά την επανάσταση και την οποία έκαψε ο Ανδρέας Μιαούλης με τα ίδια του τα χέρια στο λιμάνι του Πόρου την 1η Αυγούστου του 1831, όταν επαναστάτησε κατά του Καποδίστρια και τα κυβερνητικά στρατεύματα επεχείρησαν να καταλάβουν τον επαναστατημένο στόλο. Από το εναπομείναν ποσό του δανείου διετέθησαν ακόμη, 13.700 λίρες για συμβολαιογραφικά έξοδα, 37.000 λίρες για τη μισθοδοσία του φιλέλληνα Κόχραν και το κερασάκι στην τούρτα, 15.487 λίρες για έξοδα των συμπατριωτών μας διαπραγματευτών. Και πόσα περίσσεψαν για τις ανάγκες του αγώνος; Μόλις και μετά βίας 590.813 χιλιάδες λίρες. Το ποσό αυτό κατατέθηκε σε τράπεζα της Ζακύνθου, η οποία τότε τελούσε υπό την κυριαρχία των Άγγλων, η δε εκταμίευση γινόταν τμηματικά και πάντοτε υπό την έγκριση της τριμελούς επιτροπής, η οποία αποτελείτο από τον Λόρδο Βύρωνα, τον Συνταγματάρχη Στάνχοπ και τον Λάζαρο Κουντουριώ-

τη. Αλλά και κάτω απ’ αυτή την κλεψύδρα της εκταμιεύσεως ας μη νομίσουν μερικοί ότι τα χρήματα αυτά κατευθύνοντο για τις πραγματικές ανάγκες του αγώνος. Διότι τόσο οι πολιτικοί με τις πελατειακές τους υποχρεώσεις, όσο και οι οπλαρχηγοί με την πλασματική αύξηση των οπλιτών τους - κάτι ανάλογο με τα δηλούμενα υπό των γεωργών μας στρέμματα για την είσπραξη των επιδοτήσεων - εύρισκαν τον τρόπο να εκταμιεύουν χρήματα του δανείου για ίδιες ανάγκες.. Για να αντιληφθεί κανείς τις πραγματικές οικονομικές συνθήκες, τις οποίες βίωνε η χώρα αυτή την περίοδο, αναφέρουμε και το εξής. Όταν το 1826 ανέλαβε τη διακυβέρνηση του νεοσύστατου κράτους ο Ανδρέας Ζαΐμης βρήκε στα κρατικά ταμεία μόνο 16!! γρόσια, δηλαδή κάτι λιγότερο από μια λίρα. Αυτή λοιπόν είναι και η πρώτη περίοδος χρεοκοπίας στην ιστορία της χώρας και κάτω απ’ αυτές τις οικονομικές συνθήκες διεξήχθη ο αγώνας της απελευθερώσεώς της από τον Τουρκικό ζυγό. Αν σ’ αυτές προσθέσουμε και την εμφύλια σύρραξη των ετών 1823-1825, κατά την οποία οι πολιτικοί, αντί των Τούρκων, πολεμούσαν τους στρατιωτικούς, με αποκορύφωμα τη φυλάκιση του θρυλικού Αρχιστρατήγου της Πελοποννήσου Θεοδώρου Κολοκοτρώνη, τότε ευλόγως διαπορεί κανείς πως απελευθερώθηκε αυτή η χώρα. Την ίδια σχεδόν τύχη με τα δύο προηγούμενα είχε και το τρίτο δάνειο των 60 εκατομμυρίων Γαλλικών φράγκων, που συνήψε η χώρα μετά την ενθρόνιση του Όθωνα, με την εγγύηση των τριών μεγάλων δυνάμεων. Πιο συγκεκριμένα από το συμφωνηθέν ποσό μόνο το 14.2% εισέπραξε η χώρα. Διότι το 57% παρακρατήθηκε από την τράπεζα, η τρίτη δόση των 20 εκατ. φράγκων δεν ήλθε ποτέ στην Ελλάδα και τα υπόλοιπα σπαταλήθηκαν από την Αντιβασιλεία για τα έξοδα του Βαυαρικού Στρατού. Έτσι φτάσαμε στη δεύτερη χρεοκοπία της χώρας το 1843. Η Τρίτη χρεοκοπία ήλθε επί των ημερών του Χαριλάου Τρικούπη. Ο Χαρ. Τρικούπης, ο οποίος αδιαμφισβήτητα υπήρξε μια από τις μεγαλύτερες πολιτικές προσωπικότητες που ανέδειξε ποτέ η χώρα, απεδείχθη ο πρωταθλητής του δανεισμού, αφού χρεώνεται με το 58.4% του εξωτερικού δανεισμού, ήτοι 450 εκ. γαλλικά φράγκα. Το αποτέλεσμα ήταν το 1898 να αναφωνήσει το γνωστό πλέον «δυστυχώς επτωχεύσαμε», η Ελλάδα να τεθεί υπό τον Διεθνή Οικονομικό Έλεγχο και για την αντιμετώπιση της καταστάσεως να της δοθεί δάνειο ύψους 150 εκ. γαλλικών φράγκων, ότι ακριβώς γίνεται σήμερα με την Τρόικα και το ΔΝΤ. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι το 62% του δανείου αυτού δόθηκε για αποζημίωση στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, για τις ζημίες που της προκαλέσαμε, κατά τον ατυχή εκείνον πόλεμο του 1897, κατά τον οποίο αγωνιστήκαμε να καταλάβουμε τα πάτρια εδάφη μας, που εκείνη παρανόμως κατείχε. Έτσι δυστυχώς προσδιορίζεται το δίκαιο του ισχυρού. Ο διαχρονικός δανεισμός της χώρας όμως δεν οφείλεται μόνο στους απελευθερωτικούς αγώνες της και την εξυπηρέτηση προηγουμένων δανείων της, αλλά έχει και την ευτράπελη πλευρά της, η οποία μάλλον δεν είναι για γέλια, αλλά για κλάματα. Παρακολουθήστε την. Το 1913 ο ελληνικός στρατός με μεγάλες απώλειες κατόρθωσε να καταλάβει τη στρατηγικής σημασίας σιδηροδρομική γραμμή Θεσσαλονίκης-Κωνσταντινουπόλεως. Όμως παρά το γεγονός ότι η γραμμή αυτή αφ’ ενός μεν κατελήφθη από τον ελληνικό στρατό και αφ’ ετέρου βρισκόταν σε ελληνικά εδάφη οι καλοί «σύμμαχοί μας» Γάλλοι θεώρησαν ότι, στα πλαίσια της συμμαχικής μοιρασιάς, τους ανήκει. Προ της απολύτως δικαιολογημένης ελληνικής αντίδρασης μας πρότειναν να την αγοράσουμε. Και επειδή εμείς ήμασταν μια ζωή «ταπί και ψύχραιμοι» μας εξασφάλισαν και το δάνειο των 8 εκ. δολαρίων Καναδά, με το οποίο εξαγοράσαμε τον έλεγχο της σιδηροδρομικής αυτής γραμμής, την οποία με το αίμα των στρατιωτών μας είχαμε καταλάβει. Η Τέταρτη κατά σειρά χρεοκοπία θα έλθει το 1932, όταν ο εξωτερικός δανεισμός θα φθάσει τα 2,2 δισεκατομμύρια χρυσά γαλλικά φράγκα. Από το 1824 μέχρι το 1932 η Ελλάδα είχε αποσβέσει τα 2,38 δις και χρωστούσε άλλα 2 δις χρυσά γαλλικά φράγκα. Κάτι παρόμοιο δηλαδή με το σημερινό, που ενώ από το 1994 μέχρι το 2010 πληρώσαμε 571 δις ευρώ, χρωστάμε περί τα 350 δις ευρώ ακόμη. Η επακολουθήσασα και μέχρι το 1981 περίοδος δεν παρουσιάζει κάποιο ιδιαίτερο ενδιαφέρον από απόψεως δανεισμού, πέραν της παγίας πρακτικής όλων των κυβερνήσεων «να κάνουν μνημόσυνο με ξένα κόλλυβα», με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Άλλωστε η επακολουθήσασα παγκόσμια κρίση μέχρι το 1945 δεν θα επιτρέψει τον εξωτερικό δανεισμό. Η περίοδος όμως κατά την οποία αρχίζει ο Γολγοθάς της σημερινής χρεοκοπίας της χώ-

Του Επισμηναγού (Ι) ε.α. Γεωρ. Β. Κασσαβέτη τ. Κυβερνήτου Ο.Α. ρας είναι μετά το 1981. Κατά την περίοδο 1981-1989 ο δημόσιος τομέας διευρύνεται εντυπωσιακά. Έτσι οι απασχολούμενοι στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, ο οποίος περιλαμβάνει και τις αναρίθμητες προβληματικές δημόσιες επιχειρήσεις, από 300.000 το 1981 θα φθάσουν στους 640.000 το 1989, οπότε το 33,61% των τακτικών εσόδων του κράτους διετίθετο πλέον για την εξυπηρέτηση του δημοσίου χρέους. Προφανώς η πρώτη Πασοκική περίοδος 1981-1989 έθεσε τις βάσεις για τη σημερινή δραματική οικονομική κατάσταση της χώρας. Όμως τα πράγματα δεν θα είχαν φθάσει μέχρις εδώ αν δεν είχε μεσολαβήσει η διακυβέρνηση του κ. Σημίτη με τη φούσκα του χρηματιστηρίου και τα πολυτελή και απ’ ευθείας ανατεθέντα έργα των Ολυμπιακών Εγκαταστάσεων, η διακυβέρνηση του κ. Καραμανλή, με την «θωρακισμένη οικονομία», η οποία όταν η κρίση είχε κτυπήσει για τα καλά την πόρτα της χώρας μας, εκείνος διπλασίαζε τους μισθούς των δικαστικών, η διακυβέρνηση του κ. Γ. Παπανδρέου με το ασύστολο και χονδροειδέστατο σύνθημα «λεφτά υπάρχουν», η διακυβέρνηση των κ.κ. Σαμαρά – Βενιζέλου με τα δειλά και ψαγμένα, λόγω πολιτικού κόστους, βήματα και τέλος η «πρώτη φορά Αριστερά» διακυβέρνηση του κ. Τσίπρα, η οποία πέραν της ατημέλειας και της απειρίας των υπουργών της, χαρακτηριστική η περίπτωση του κ. Βαρουφάκη, ως υπουργού οικονομικών, συνεπεία των οποίων διεσύρθη διεθνώς η χώρα, επέδειξε τις ίδιες, αν όχι μεγαλύτερες με τις προγενέστερες, επιδόσεις στη διαφθορά. Περαίνοντας πρέπει να τονίσουμε ότι η πατρίδα μας είναι μια πολύ πλούσια χώρα, με μια θαυμάσια γεωγραφική θέση, ένα εξαίρετο κλίμα, δεκάδες ωραιότατα νησιά, πανέμορφες παραλίες, εξαιρετική κουζίνα και εκλεκτής ποιότητος προϊόντα. Αν σε όλα αυτά προσθέσουμε το υψηλό νοητικό επίπεδο της φυλής μας, το οποίο εκτός Ελλάδος διαπρέπει και τις ανεξάντλητες πράσινες πηγές ενέργειας, ήτοι τον ήλιο και τον άνεμο, η Ελλάδα ασφαλώς κατατάσσεται στις πλουσιότερες χώρες του κόσμου. Το ερώτημα λοιπόν, το οποίο αβίαστα προκύπτει είναι το εξής. Γιατί μια τόσο χαρισματική από τη φύση χώρα, εδώ και διακόσια σχεδόν χρόνια, πηγαίνει απ’ το κακό στο χειρότερο; Γιατί εξαιρουμένων των περιόδων που αγωνιζόταν για την ελευθερία της, να δανείζεται, ώστε να τελεί υπό την κηδεμονία των εκάστοτε τοκογλύφων της; Γιατί να είναι σήμερα η μοναδική ευρωπαϊκή χώρα που, μετά επτά χρόνια κρίσεως, εξακολουθεί να τελεί υπό το κράτος των μνημονίων, όταν όλες οι άλλες, πολύ φτωχότερες από την Ελλάδα, πέταξαν τα μνημόνια σε ένα χρόνο; Γιατί τα 200 αυτά χρόνια του ελεύθερου βίου της να είναι ο καλύτερος πελάτης των ευρωπαϊκών τραπεζών, οι οποίες αισχροκερδούν εις βάρος μας, γνωστού όντος ότι κατά τα 200 αυτά χρόνια είναι ζήτημα αν έχομε εισπράξει το 25%, των όσων έχομε δανειστεί; Για να γίνει αντιληπτό για τι ποσά ομιλούμε, αναφέρουμε ότι μόνο κατά την περίοδο 1994-2010 η χώρα πλήρωσε 571 δισεκατομμύρια ευρώ!!! Ακόμη πρέπει να αναφέρομε ότι από τον πακτωλό των δις ευρώ που εισπράττει η χώρα μετά από κάθε αξιολόγηση, το μεγαλύτερο μέρος πηγαίνει για την πληρωμή των τοκοχρεολυσίων. Αυτός είναι ο λόγος που το δημόσιο χρέος έχει εκτιναχθεί στο ύψος του ΑΕΠ, όταν άλλες πολύ φτωχότερες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Εσθονία και η Βουλγαρία έχουν δημόσιο χρέος 9,7 και 29,4 του ΑΕΠ αντιστοίχως. Όταν λοιπόν τα δάνεια των τριών σχεδόν εκ. λιρών Αγγλίας τα αποπληρώσαμε μετά από 150 χρόνια, μπορεί να φανταστεί κανείς πότε θα αποπληρωθούν τα σημερινά αστρονομικά ποσά, που μας έχουν φορτώσει οι ξένοι τοκογλύφοι και οι ντόπιοι νταβατζήδες τους. Και για να μην αφήσουμε αναπάντητο το ερώτημα ποιος ευθύνεται για το διαχρονικό κατάντημα της χώρας, απαντούμε απεριφράστως. Το εκ γενετής διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα της χώρας. Το σύστημα το οποίο, χάριν της δικής του καλοπέρασης, υποθηκεύει το μέλλον των νέων. Το σύστημα το οποίο κατέστησε το λαό με τη λαμπρότερη ιστορία του κόσμου χλεύη της υφηλίου. Οι λειτουργοί αυτού του συστήματος υπόσχονται τα πάντα όταν είναι στην αντιπολίτευση και δεν κάνουν τίποτε για να διορθώσουν τα κακώς κείμενα, όταν έλθουν στην εξουσία. Ξεχνούν πως ο λαός δεν τους ψήφισε για να κρίνουν το χθες, αλλά για να διορθώσουν το τώρα. Η εικόνα του σημερινού Έλληνα διεθνώς αποδίδεται με τον απόλυτα επιτυχημένο χαρακτηρισμό του συγγραφέα και ιστορικού Σαράντου Καργάκου «Έλληνας δεν γεννιέσαι, καταντάς».

Δεκέμβριος 2017 - Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2018

το Σκινοφάραγγο

15

ΕΙΜΑΣΤΕ ΕΤΟΙΜΟΙ ΝΑ ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΤΟΥΜΕ ΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ ΜΑΣ; Φτάσαμε λοιπόν στο κατώφλι του πολέμου...; Όχι δεν πέρασα από το ΥΠΕΘΑ και είδα τον Καμμένο να βάφεται με φούμο.... άλλο είδα.... Ήταν αναμενόμενο αργά ή γρήγορα ότι θα γινόταν αυτό και όσοι σώφρονες έβλεπαν μπροστά τόσα χρόνια και αξιολογούσαν τις αυξανόμενες απειλές σε συνδυασμό με την αποσύνθεση αυτού του κράτους..., ήξεραν οτι δύο επιλογές είχαμε πάντα..... ή θα γινόμασταν “Ισραήλ” πράγμα που προϋποθέτει να μεταλλασσόμασταν σε σοβαρό κράτος ώστε να γίνουμε όπως πριν 106 χρόνια.... δηλαδή..... σεβαστοί για τους φίλους και φοβεροί για τους εχθρούς ή θα κατρακυλούσαμε σε ένα κράτος παρωδία χρεοκοπημένο και σαπισμένο από την αριστερή μόλυνση και την “δεξιά” αποχαύνωση, πνιγμένο μέσα στη δυσωδία σκανδάλων και πρόθυμων προδοτών, πληρώνοντας με ποταμούς αιμάτων και απώλειες εθνικών εδαφών που κάποιοι άλλοι αξιώτεροι ημών επανέκτησαν και μας κληρονόμησαν για να διαφυλάξουμε. Ξέρω μιας και προερχόμαστε από αυτή τη χώρα, πως το τελευταίο στήριγμα αυτού του Έθνους είναι οι Ένοπλες Δυνάμεις, που βασική δύναμή τους είναι η αγάπη προς την πατρίδα και η αφοσίωση της πλειονότητας των Στελεχών τους. Οι οποίες Ε.Δ.... τέσσερις δεκάδες χρόνια τώρα, μετά από την μεγαλύτερη κατάρα που έπεσε σε αυτόν τον τόπο δηλαδή την “μεταπολίτευση”... βρίζονται... βάλλονται... προσβάλλονται... υπονομεύονται... απαξιώνονται... εμποδίζονται στην εκτέλεση των καθηκόντων τους και αναγκάζονται να σκύβουν το κεφάλι ως νομοταγείς ένεκα του όρκου τους, υπακούοντας στα κελεύσματα νοοτροπίας “εφιάλτη” των κατά καιρούς φυγόστρατων, απάτριδων, φραγκοφονιάδων, διεστραμμένων πολιτικών. Ελπίζω όλοι αυτοί να μην έχουν προλάβει να ολοκληρώσουν το έργο τους στον όχι άβατο πια αλλά ιερό χώρο, των Ε.Δ. Σήμερα μαζί με τις πανταχόθεν απειλές που ξεχείλισαν και μας έζωσαν από παντού... υφιστάμεθα και την πλέον ανήθικη διεστραμμένη εθνομηδενιστική αριστερόστροφη σταλινοφασιστική διακυβέρνηση καθαρόαιμων μπολσεβίκων, με την σύμπραξη ενός βρώμικου κομματιού της “δεξιάς”... αυτής που οδήγησε στη χαλαρότητα και παράδοση της χώρας στους βρυκόλακες της αριστεράς που παραμονεύουν και που η ίδια εξάγνισε και επανέφερε στο προσκήνιο. Διαγκωνίζονται όλοι αυτοί στο ποιός πρώτος θα διαμελίσει την Ελλάδα, με τους λύκους να έχουν μυρίσει αίμα και να αλυχτάνε από παντού ζητώντας μερίδιο από το κορμί της... και στο μόνο που ελπίζουν οι Έλληνες είναι η σιωπή αυτή της φυσικής ηγεσίας των Ε.Δ. να είναι ευθέως ανάλογη της διατήρησης της Μαχητικής Ισχύος των, όταν η στιγμή το καλέσει. Δυστυχώς για την Ελλάδα και που μας κάνει να ανησυχούμε, είναι πως αυτοί που κρατάνε το τιμόνι της, η μόνη σχέση που έχουν με ικανές και άξιες Εθνικές ηγεσίες, είναι πως το

brandy που πίνουν στα πάρτυ τους είναι ΜΕΤΑΧΑ... Αναγκάστηκα να γράψω αυτές τις γραμμές μετά από μια παρατήρηση που έκανα περνώντας σχεδόν καθημερινά αργά το βράδυ μπροστά από το ΥΠΕΘΑ και που με γέμισε αμφιβολίες... για το πνεύμα και το αξιόμαχο που μεταλαμπαδεύει η ηγεσία του υπουργείου στους φρουρούς μας. Μετά από την εισβολή στις 17/11/17 των κατσαπλιάδων ρουβικώνων της ΟΠΛΑ των κυβερνώντων, στον άβατο χώρο των Ε.Δ. και την “σθεναρή” αντιμετώπισή τους, (άλλη μια προσβολή των Ε.Δ. που έμαθαν να τις καταπίνουν), από τότε μέρα νύχτα μπροστά στην πύλη του ΥΠΕΘΑ σταθμεύει μονίμως ένα περιπολικό της ΕΛ.ΑΣ.… μπορείτε εύκολα μόνοι σας να το διαπιστώσετε.... το λέω περισσότερο για τους κατοικούντες μακράν της πρωτευούσης και ο κάθε ένας ας βγάλει τα συμπεράσματά του. Θυμάμαι τα πρώτα χρόνια των μνημονίων διάφορους εξαγριωμένους συμπατριώτες, που μόλις αντιμετώπισαν τα πρώτα οικονομικά ζόρια κατέφευγαν σε μια οργίλη όσο και πομπώδη διαπίστωση-προειδοποίηση: «Εεεεδώ θα γίνει εμφύλιος!» Η σταθερή απάντησή μου (για να κόψω μαχαίρι την συζήτηση που θεωρούσα a priori ανόητη) ήταν: «Συμφωνώ. Εσύ πόσους γιούς έχεις να προσφέρεις στον εμφύλιο αυτό που βρίσκεις ως μοναδική λύση;» Συνήθως την έκαναν με ελαφρά πηδηματάκια απ’ την κουβέντα, καθότι η εμφυλιοπολεμική τους μανία δεν περιλάμβανε τους γιούς, τις θυγατέρες τους ή τους ίδιους. Αφορούσε κάποιους άλλους στα παραδίπλα σπίτια. Μπορεί να μνημόνευαν μια σφαγή οργής, αλλά δεν θα πρόσφεραν δα και το καλομαθημένο τους παιδάκι σ’ αυτήν. Είπαμε... Το θέμα ήταν να γίνει ο εμφύλιος (που έγινε σε μικρογραφία στις πλατείες) αλλά δίχως αυτοί να έχουν θύματα, μόνο οφέλη. Αμ πως; Δεν θέλω να σας πικράνω, αλλά θαρρώ πως ακριβώς στο ίδιο μοτίβο εξελίσσεται και η αυξανόμενη ένταση στα εθνικά θέματα, ελληνοτουρκικό και μακεδονικό. Στο Σκοπιανό, όπου ο εθνικός τσαμπουκάς είναι εύκολος και ανέξοδος, εκεί είμαστε όλοι μια αγωνιστική και ανυποχώρητη γροθιά. Κινητοποιήσεις, διαδηλώσεις, καταγγελίες και όλα τα συναφή εθνικοπατριωτικά. Μαζευόμαστε για να τους προειδοποιήσουμε τους μικρούς και άκαπνους Σκοπιανούς ότι δεν θέλουμε πολύ να τους κάνουμε μια χαψιά και να τελειώνει το καλαμπούρι. Στα ελληνοτουρκικά, κατά περίεργο τρόπο, τα πράγματα πάνε λίγο πιο λάου-λάου. Έχουμε μια κυβέρνηση που, όταν ανέλαβε την εξουσία, οι Έλληνες μπορούσαν να πάνε στα Ίμια. Τώρα δεν μπορούν, όμως κανένας δεν πολυμιλά. Ούτε διαδηλώσεις, ούτε συλλαλητήρια, ούτε καταγγελίες, ούτε όρεξη για τσαμπουκάδες. Μόνο ψυχραιμία, περίσκεψη και διπλωματικές πρωτοβουλίες. Μωρέ μπράβο πολιτική ωριμότητα! Στον κόσμο αναφέρομαι τώρα, έτσι; Όχι στην κυβέρνηση. Στο περιβόητο αρραγές εθνικό μέτωπο. Εγώ ένα βλέπω: Απέναντι στους Τούρκους καθόμαστε σαν κότες. Και το πολιτικό προσωπικό και ο λαός. Ξέρετε τι σημαίνει αυτό;

Ότι θα μας το πάρουν σιγά-σιγά το Αιγαίο πατριώτες, κομματάκι-κομματάκι. Ούτε γιούς θέλουμε να δώσουμε, ούτε λεφτά, ούτε να διακινδυνεύσουμε οτιδήποτε, πάει να πει έχουμε πειστεί ότι είμαστε ανήμποροι να υπερασπιστούμε αυτή την προαιώνια ελληνική θάλασσα. Όλα τα άλλα είναι μπαρούφες. Πότε συγκρίνουμε τα ΑΕΠ των δυο χωρών, πότε αθροίζουμε άρματα, αεροπλάνα και ελικόπτερα, πότε βάζουμε κάτω το βεληνεκές των πυραύλων τους και των πυραύλων μας και τελικά καταλήγουμε ότι δεν μπορούμε να τα βγάλουμε πέρα μαζί τους. Λες και ήμασταν ποτέ ισοδύναμοι με τους Τούρκους ή λες και σε παλιότερες εποχές δεν έπαιζαν ρόλο τα πιο προηγμένα όπλα. Τώρα όμως, έχουμε αποφασίσει βαθιά μέσα μας ότι δεν μας παίρνει, σωστά; Κι επειδή οι Τούρκοι το καταλαβαίνουν αυτό, έχουν αποφασίσει κι εκείνοι ότι τους παίρνει να κάνουν ό,τι γουστάρουν. Τόσο απλά. Κι ας αφήσουμε κατά μέρος τις θεωρίες ότι ο Erdogan είναι τρελός, απρόβλεπτος και ικανός ν’ απασφαλίσει οποιαδήποτε στιγμή. Γιατί δηλαδή δεν μπορούμε κι εμείς να γίνουμε απρόβλεπτοι; Εμείς γιατί δεν απασφαλίζουμε ποτέ; Είμαστε οι μονίμως λογικοί και ψύχραιμοι; Κι έπειτα, οι Κούρδοι της Συρίας είναι καλύτερα οπλισμένοι απ’ τους Τούρκους; Τότε πως τους ρημάζουν; Και μη μου πείτε ότι οι στρατιωτικοί αριθμοί δεν λένε ψέματα, διότι εμείς δεν σκοπεύουμε να συγκρουστούμε στα Καταλανικά πεδία με όλη την τουρκική πολεμική μηχανή κατά μέτωπο. Απλώς να επιδεικνύουμε αποφασιστικότητα ότι θα κόψουμε το αρπαχτικό χεράκι που απλώνεται κατά πάνω μας. Ξέρετε όμως κάτι; Το μέγιστο πρόβλημα δεν είναι ότι οι Έλληνες γονείς δεν είναι έτοιμοι να στείλουν τους γιούς τους σ’ ένα πόλεμο εθνικής αξιοπρέπειας. Το χειρότερο είναι ότι έφτιαξαν γιούς που οι ίδιοι δεν είναι διατεθειμένοι να πάνε να πολεμήσουν. Όλα τα άλλα είναι μπούρδες. Σχόλιο του Εκδότη: Ναι υπάρχουν γονείς που δεν είναι έτοιμοι να στείλουν τους γιούς ή τις κόρες τους σ’ ένα πόλεμο για την υπεράσπιση της Εθνικής ακεραιότητας και της αξιοπρέπειας της χώρας. Είναι οι λίγοι. Ναι υπάρχουν γιοί και κόρες που δεν είναι διατεθειμένοι να πολεμήσουν για την πατρίδα. Είναι οι λίγοι. Υπάρχουν όμως και γονείς και γιοί και κόρες που είναι έτοιμοι να θυσιάσουν τα πάντα για την πατρίδα και αυτοί είναι αρκετοί για να την κρατάνε ζωντανή, ακέραια και αξιοπρεπή. Αυτοί είναι οι πολλοί. Όσον αφορά το Στρατό αφήστε τον έξω από τα πολιτικά παιχνίδια σας, δώστε του τα μέσα και το προσωπικό, εξασφαλίστε του την αξιοκρατία, τη δίκαιη μεταχείριση και θα κάνει αυτό που έχει μάθει να κάνει, να αγωνίζεται μέρα και νύχτα για να είναι έτοιμος να αντιμετωπίσει κάθε εχθρική επίθεση για να είναι ο λαός μας ασφαλής και απερίσπαστος στις καθημερινές για την επιβίωσή του δραστηριότητες.

16

το Σκινοφάραγγο

Μ Ι Α - Όσες φορές, όχι πολλές είν’ αλήθεια, δοκίμασα ν’ αποτυπώσω, σ’ ένα χαρτί, σ ’ένα έντυπο, εικόνες της νιότης μου, να εκφράσω την συντριβή μου για το χαμό και την συμφορά αγαπημένων προσώπων, να ξαναδιαβώ τα στενοσόκακα της μνήμης μου, δεν είχα την ψευδαίσθηση ότι γράφω ιστορία, ούτε την πρόθεση να δρέψω δάφνες. Μια παρόρμηση της στιγμής, ενίοτε και διαρκείας, κι ένα δάκρυ που σε χρόνο ανύποπτο και σε στιγμές οδυνηρές αναβλύζει στα μάτια μου, γίνεται μελάνι και γραφίδα που καταγράφει τα εσώψυχά μου, νοηματοδοτεί την καθημερινότητα και συντρίβει τις ψυχοφθόρες αντιστάσεις μου. Είναι η ώρα που ο άνθρωπος αναβαπτίζεται, νοσταλγεί, λυπάται, πονάει και συντρίβεται.

- Μια φωτογραφία!, ένα σύμβολο. Μια τραγωδία, ένας καημός αθεράπευτος. Μια αλληλουχία λέξεων και εννοιών άρρηκτα δεμένων, έτσι ώστε, με αφετηρία την πρώτη να καθορίζουν και να σημαδέψουν ανεξίτηλα την πορεία και τη ζωή ενός ανθρώπου. Η φωτογραφία είχε ληφθεί το 1910 στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Απεικόνιζε έναν άνδρα νεαρής ηλικίας, ολόσωμο με κοστούμι, γραβάτα και καπέλο ρεπούμπλικα, ακουμπισμένο σε παρακείμενο κομοδίνο.

- Ήταν ο Παππούς μου ο Προϊστογιώργης σε ηλικία μόλις 21 χρόνων.

- Ο πατέρας του υπήρξε ο Προϊσταναγνώστης (Προεστάκης Νικόλαος), καταγόταν από το Ψυχρό του Λασιθίου. Είχαν μετοικίσει στον Σκινιά στα μέσα του 19ου αιώνα, μαζί με τον αδελφό του τον Προϊστομιχελή. Το προσωνύμιο “αναγνώστης’’, ήταν συνώνυμο του σημερινού “Πρωτοψάλτη’’. Παντρεύτηκε δύο φορές. Η πρώτη του γυναίκα ήταν από το Δεμάτι, και ανήκε στην ονομαστή για την εποχή της οικογένεια των Σκορδίληδων. Χήρεψε νωρίς και ξαναπαντρεύτηκε την Μαρία Καλυκάκη από την Πλάτη Λασιθίου. Από την δεύτερη γυναίκα του απέκτησε τρία παιδιά. Τον Μανώλη, τον Γεώργιο, και τον Μιχάλη. Ο πρώτος και μεγαλύτερος (Μανώλης) δεν ευτύχησε να μακροημερεύσει. Πέθανε στα τριάντα τρία του χρόνια, αφού πρόλαβε να αποκτήσει ένα γιό, τον Γιάννη, που σκοτώθηκε τον Μάιο του 1941 σε ηλικία 41 ετών πολεμώντας ως εθελοντής τους Γερμανούς αλεξιπτωτιστές στην θρυλική Μάχη της Κρήτης. Ήταν ενταγμένος στις ένοπλες ομάδες του Αρχανιώτη Ταγματάρχη Μπετινάκη. Ο Προϊστογιάννης υπήρξε ο αγαπημένος Πρωτοξάδελφος της Μάνας μου. Δεν είχε και άλλον. Ο άλλος αδελφός, ο Μιχάλης, ήταν ο μόνος που πρόλαβα να γνωρίσω. Ένας χαροκαμένος άνθρωπος. Μια τραγική μορφή. Έχασε την γυναίκα του, αδελφή του Θεοδοζαχάρη, στη γέννα της μοναχοκόρης του Μαρίας, κι ύστερα, την ίδια την κόρη του στα είκοσί της χρόνια, νιόπαντρη με τον μακαρίτη πια Χαλαμπαλοδημήτρη. Αργότερα, τον Μάϊο του 1941 θα χάσει και τον μοναδικό του ανιψιό, τον Γιάννη στη μάχη της Κρήτης. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του, όσο μπορώ να θυμάμαι, λιγομίλητος και στωικός, περιδιάβαινε, καβάλα στ’ άλογό του, δρόμους και σοκάκια, κάμπους και βουνά σαν αλλοπαρμένος, προσπαθώντας μάταια, να ξεπεράσει την πίκρα του. Ο Προϊστογιώργης, ο Παππούς μου, ορφάνεψε από πατέρα το 1896 σε ηλικία 7 ετών, κι’ από μάνα λίγα χρόνια αργότερα. Μετά την αποφοίτησή του από το Δημοτικό Σχολείο του Σκινιά τα αδέλφια του, συνεκτιμώντας τις πανθομολογούμενες πνευματικές του ικανότητας αλλά και υπό το βάρος των κοινωνικών και οικογενειακών συνθηκών προσέφυγαν στη βοήθεια συγγενών τους στην Πλάτη Λασιθίου. Ένας απ’ αυτούς ήταν ο δάσκαλος Γιάννης Καλυκάκης θείος τους, αδελφός της μάνας τους. Ο δάσκαλος πήρε το παιδί υπό την προστασία του και ενεργώντας ως κηδεμόνας, το ενέγραψε, ύστερα από επιτυχείς εξετάσεις, στο Γυμνάσιο Τζερμιάδο, όπου και αρίστευσε. Μετά το πέρας των γυμνασιακών του σπουδών επιστρέφει στο Σκινιά και συμμετέχει σε διαγωνισμό με έπαθλο υποτροφία για την Εκκλησιαστική Σχολή Χανίων. Κέρδισε την πρώτη και μοναδική υποτροφία. Στο διαγωνισμό συμμετείχαν υποψήφιοι από 17 χωριά της Μητρόπολης Αρκαδίας.

Δεκέμβριος 2017 - Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2018

Φ ΩΤ Ο Γ ΡΑΦ Ι Α

Από αριστερά: Προϊστάκης Γεώργιος του Νικολάου (Αναγνώστης), Προϊστάκης Μιχαήλ του Νικολάου, Προϊστάκη Μαρία του Μιχαήλ σύζυγoς του Χαλαμπαλάκη Δημ., Προϊστάκης Ιωάννης του Εμμ., σκοτώθηκε στην Μάχη της Κρήτης Τον είχε προκηρύξει ο Μητροπολίτης Αρκαδίας Νικηφόρος Ζαχαριάδης 1879-1887, και αργότερα Κυδωνίας και Αποκορώνου 1887-1912. Ήταν κι αυτός συγγενής του από τη μεριά της μάνας του. Ένας άλλος συγγενής, ο Κωνσταντίνος Φωτεινός, φέρεται να υπήρξε αρωγός στην προσπάθειά του να ανταπεξέλθει οικονομικά στις υποχρεώσεις της σχολής. Ο Κων/νος Φωτεινός ήταν εξώγαμο παιδί του Αντώνη Καλυκάκη και της Φωτεινής Λαδωμένου. Το προσωνύμιο “Φωτεινός’’ το απόκτησε από το όνομα της μάνας του επειδή ο πατέρας του αρνήθηκε να το αναγνωρίσει. Σύμφωνα με τους βιογράφους του ήταν μια χαρισματική προσωπικότητα με υψηλό δείκτη ευφυΐας και ασυνήθιστη ενεργητικότητα. Ήταν απόφοιτος της Εμπορικής Σχολής Αθηνών (1893) και μέχρι τον θάνατό του (1937) υπηρέτησε διαδοχικά ως δάσκαλος, Λογιστής, Γραμματέας δικαστηρίων, Γραμματέας της Νομαρχίας Ηρακλείου επί Κρητικής Πολιτείας. Διορίστηκε αργότερα από την Ελληνική Κυβέρνηση στη Νομαρχία Αχαΐας και στη συνέχεια στην αντίστοιχη της Χίου. Δεν αποδέχτηκε τον τελευταίο διορισμό και επέστρεψε στο Ηράκλειο όπου άσκησε το επάγγελμα του Δικηγόρου και Συμβολαιογράφου. Απέκτησε σημαντική περιουσία που, όντας άκληρος κληροδότησε σε διάφορα ιδρύματα, το πιο σημαντικό εκ των οποίων φέρεται να είναι αυτό που διαχειρίζεται, κατόπιν ρητής επιθυμίας του, επιτροπή προσώπων καταγόμενων από την Πλάτη Λασιθίου. Πέθανε το 1937 και τάφηκε στο νεκροταφείο του χωριού του. Τα όποια στοιχεία παραθέτω γύρω από την ζωή και την οικογενειακή κατάσταση του Προϊστογιώργη δεν έχουν αρχειακή τεκμηρίωση, έχουν όμως αφηγηματική αυθεντικότητα. Είναι παρμένα από ζωντανές πηγές όπως η γυναίκα του και γιαγιά μου, η Παρασκευή Πετράκη, ο αδελφός του και θείος μου Προϊστομιχάλης, ο Νικόλαος Ζαμπουλάκης, μακαρίτης πια, και αλησμόνητος Πρόεδρος της Κοινότητας Σκινιά, ο “γέρος Μαραγκός” (Χαλαμπαλάκης), ο Γιατρός Εμμ. Παπαδημητρόπουλος, και πλείστοι άλλοι. Ο Προϊστογιώργης θα φοιτήσει στην Εκκλησιαστική Σχολή Χανίων και κατά το τελευταίο έτος των σπουδών του, όταν ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Φώτιος θα επισκεφθεί την Σχολή θα τον πάρει μαζί του στην Αίγυπτο ως υπότροφο για ανώτερες εκκλησιαστικές και θεολογικές σπουδές. Το 1910 θα επιστρέψει στην πατρίδα, για να παρευρεθεί στο μνημόσυνο του αδελφού του Μανώλη. Ήταν γι’ αυτόν ο δεύτερος πατέρας του. Από εδώ και πέρα η ζωή του θα του παίξει άσκημο παιγνίδι. Η εμπλοκή της Ελλάδας στους Βαλκα-

νικούς Πολέμους θα τον αναγκάσει να στρατευθεί και να αναχωρήσει για το Μέτωπο. Θα επανέλθει στο χωριό του μετά το πέρας της θητείας του και θα αντιμετωπίσει πρόβλημα υγείας. Το όνειρο της Αιγύπτου θα ξεθωριάσει. Αποφασίζει να διακονήσει την εκκλησία ως ιερέας και για τον σκοπό αυτό παντρεύεται κατά τα καθιερωμένα την αδελφή του Πανακοδημήτρη. Ο γάμος του δεν θα μακροημερεύσει λόγω αιφνιδίου θανάτου της γυναίκας του. Το όνειρο της ιεροσύνης σβήνει, αφού χειροτονία μετά από δεύτερο γάμο δεν επιτρέπεται. Ύστερα από προτροπή συγγενών και φίλων θα συνάψει δεύτερο γάμο με την Παρασκευή Πετράκη. Ήταν μια δραστήρια και δυναμική γυναίκα ικανή να τον στηρίξει στα προβλήματα υγείας που αντιμετώπιζε. Θα αποκτήσει μαζί της δύο κόρες. Την Μαρία το 1918, και την Πηνελόπη το 1922. Τρείς μήνες μετά την γέννηση της Πηνελόπης θα κλείσει ο κύκλος της σύντομης ζωής του. Αν αξίζει να προσθέσω κάτι είναι ότι ο Προϊστογιώργης φέρεται να ήταν και εξαίρετος Ζωγράφος. Δυστυχώς το έργο του δεν διασώθηκε αφού μετά τον θάνατό του το περιβάλλον που τον διαδέχτηκε στάθηκε ανήμπορο να το εκτιμήσει και να το διασώσει. Ο πρόωρος θάνατός του θα αφήσει δυσαναπλήρωτο κενό στην πνευματική και κοινωνική ζωή του τόπου και ένα πλήγμα βαρύ στην οικογένειά του. Η συναίσθηση αυτής της απώλειας θα βαρύνει καταλυτικά και παντοτινά τα μέλη της οικογένειάς του και ιδιαίτερα τις δύο του κόρες Μαρία και την μάνα μου Πηνελόπη, που δεν πρόλαβε να τον γνωρίσει. Η Πηνελόπη θα πεθάνει τον Απρίλη του 2010. Δύο μέτρα από το φέρετρό της, στον απέναντι τοίχο, εξακολουθούσε να δεσπόζει η φωτογραφία του Πατέρα της. Αν οι φωτογραφίες δάκρυζαν, ένα δάκρυ θα κυλούσε απ’ τα μάτια του. Θά ’ταν μια ελάχιστη ανταπόδοση ευγνωμοσύνης, στην αστείρευτη και απέραντη λατρεία στο πρόσωπό του. Είμαι βέβαιος πώς, φεύγοντας για το μεγάλο ταξίδι, η Πηνελόπη, η μάνα μου, πήρε μαζί της τη θωριά του. Ίσως και να τον συνάντησε εκεί που πήγε. Εκατό περίπου χρόνια από την ανάρτησή της το 1912, η φωτογραφία θα αποκαθηλωθεί. Το σπίτι θα ερημώσει. Στον περίγυρό του οι μνήμες, περιφέρονται Και θα περιφέρονται μέχρι να στερέψει η κλεψύδρα της ζωής γι’ αυτούς που θυμούνται. Μια φωτογραφία! Ένα σύμβολο! Μια τραγωδία! Ένας καημός αθεράπευτος!.

Γιάννης Ε. Εργαζάκης