Natuurgeneeswijzen Magazine - Editie 1 - 2024

Page 1

Informatie & inspiratie voor gezondheidsprofessionals

ELEKTROLYTEN

DE DAGELIJKSE

GEZONDHEIDSVOORDELEN VAN

Qi Gong

Een holistische kijk op je eigen ONDERNEMING

QUANTUM HEALING bij rugklachten

ONZE HUID communiceert

EDITIE 1 • VOORJAAR 2024

Kies voor puur, kies AOV

AOV ondersteunt al ruim 30 jaar zorgprofessionals met kennis, educatie en pure supplementen

Pure supplementen, zo min mogelijk hulpstoffen

Plantaardige capsules

Groene pot van 100% gerecycled plastic

Orthomoleculair geschoolde productspecialisten

Al sinds 1987

t 036 5460920 • i www.aov.nl
Plantaardige capsules 100% gerecyceld plastic Scan de QR code en lees meer over AOV!

NATUURGENEESWIJZEN 2024

De allereerste editie van NatuurGeneeswijzen, hét magazine voor professionals in de natuurgeneeswijzen, ligt voor je. Het doel van dit magazine is een platform bieden voor professionals, opleiders, aspirant-beoefenaars van natuurgeneeswijzen en leveranciers van natuurlijke producten en middelen.

Geworteld in tradities die soms wel honderden tot duizenden jaren oud zijn, zijn natuurgerichte behandelmethoden, anno 2024 in onze snel veranderende maatschappij, relevanter dan ooit. We zijn als makers vastbesloten om nieuwe generaties therapeuten te inspireren om zich te verdiepen in dit waardevolle en veelzijdige vakgebied.

In deze eerste editie van 2024 kijken we naar de huid vanuit verschillende invalshoeken. Ook stellen we je graag voor aan Wilma Tuk die je als ondernemerscoach helpt om op een holistische manier naar je eigen onderneming te kijken. Juglen Zwaan gaat uitgebreid in op wat te doen bij Long COVID en in de verschillende rubrieken komen interessante boeken en onderwerpen aan bod.

We nemen je iedere editie mee op een reis door de fascinerende wereld van de natuurlijke geneeswijzen. Je kunt artikelen verwachten over behandelmethoden, interviews met vooraanstaande experts en nieuwe en vernieuwde inzichten. We hopen dat dit magazine een waardevolle bron van kennis en inspiratie zal zijn voor jou als (aankomend) professional in de natuurgeneeswijzen.

We willen iedereen bedanken die heeft bijgedragen aan het tot stand komen van deze editie.

Veel leesplezier en inspiratie gewenst!

- Sacha van den Ende, Hoofdredacteur.

3 VOORWOORD

Ontdek het gemak van voorschrijven.

NIEUW

Bekijk alle voordelen

van de voorschrijfmodule

Ga naar zakelijk.vitakruid.nl/voorschrijven

Verdien commissie over jouw voorschriften aan cliënten via onze module

Ontvang extra commissie voor nabestellingen van jouw cliënten via vitakruid.nl

Vitakruid neemt de logistiek voor haar rekening

Geen risico met voorraad

Geen tijd kwijt aan administratie

In dit nummer

3 Voorwoord

4 Inhoudsopgave

7 Littekens

11 De dagelijkse gezondheidsvoordelen van Qi Gong

12 Het nut van een kwaliteitsmanagementsysteem voor de praktijk

15 Recept

17 Vers van de boekenpers

18 Hoe voed en bescherm je de huid van binnenuit?

25 Neem eens een holistische kijk op je eigen onderneming - Wilma Tuk

29 Voorlichting - Tibetaanse Geneeskunde

31 Kennis in praktijk: slaapproblemen

34 Column

37 Voorlichting - Superieure omega 3-producten van Vitals

38 Nieuws

41 Wat te doen bij Long COVID?Juglen Zwaan

47 Op de boekenplank

49 Elektrolyten: essentiële mineralen voor een optimaal herstel

51 Onze huid communiceertRobert van Esch

59 De Basic Exercise van Stanley Rosenberg

60 Quantum Healing bij rugklachtenSamsara

62 Colofon

5 INHOUDSOPGAVE

Littekens

Littekens in het kort

• Littekens ontwikkelen zich tijdens het helingsproces van beschadigd lichaamsweefsel. Schade ontstaat door bijvoorbeeld een ongeval, brandwond, operatie of huidziekte.

• Factoren die van invloed zijn op littekenvorming, zijn leeftijd, locatie, erfelijkheid, huidskleur, type wond en infecties tijdens genezing.

• Er zijn verschillende soorten littekens, waaronder hypertrofisch, keloïd en atrofisch.

• Littekenweefsel verwijderen is niet mogelijk, maar er zijn verschillende methoden om ze minder opvallend te maken.

Wat zijn littekens?

Een litteken ontstaat als een reactie op een beschadiging van lichaamsweefsel, meestal van de huid. Deze reactie is onderdeel van het helingsproces van het letsel. Een zichtbare afwijking vormt zich op de plek van de wond door de vorming van bindweefsel. Deze bindweefselvorming wordt ook wel fibrose genoemd. Hoe dieper de wond, hoe groter de kans op een blijvend litteken. Littekenweefsel heeft een andere samenstelling dan het oorspronkelijke lichaamsweefsel. Na een beschadiging produceert het lichaam bindweefsel bestaande uit een matrix van collageeneiwitten. Deze matrix vult het ‘gat’ op, maar mist onderdelen van het natuurlijk weefsel, zoals bloedvaten, haarvaten en zweetklieren. Littekenweefsel is hierdoor stijver en minder rekbaar dan gezond lichaamsweefsel. Ook kan een slechtere doorbloeding ervoor zorgen dat de huid slechter geneest.

“Littekenweefsel heeft een andere samenstelling dan het oorspronkelijke lichaamsweefsel.”

Er zijn verschillende soorten littekens, waaronder:

– Hypertrofisch litteken: Dit type is rood, dik en verheven. Het kan jeukerig of pijnlijk zijn. De littekens zullen binnen de grenzen blijven van de oorspronkelijke verwonding. Hypertrofische littekens ontstaan vaak bij jonge mensen, na brandwonden en bij mensen met een donkere huid (doordat ze meer pigment aanmaken).

– Keloïd litteken: Deze littekens zijn rood tot donkergekleurd, verdikt en verheven. Het littekenweefsel zal groter zijn dan de oorspronkelijke verwonding. Ze kunnen jeuk geven of pijn doen. Een keloïd kan ook spontaan ontstaan, zonder een beschadiging.

– Atrofisch litteken: Dit littekenweefsel ligt verzonken in de huid en is meestal klein en rond. Het litteken ontstaat bij een verstoring van het helingsproces van de wond en is dus eigenlijk een restant huidbeschadiging. Dit type wordt vaak geassocieerd met acnelittekens en waterpokkenlittekens.

– Donker litteken (post-inflammatoire hyperpigmentatie): Een donker litteken ontwikkelt zich wanneer er naast de wondgenezing ook een overproductie van pigment plaatsvindt. Er wordt te veel melanine aangemaakt, de stof die de kleur van de huid bepaalt. Bij mensen met een donkere huidskleur, die

7 LITTEKENS
8

meer pigment aanmaken, komt het vaker voor.

– Navel: Over het algemeen is iedereens eerste litteken de navel. Dit litteken ontstaat op de plek waar de navelstreng heeft gezeten.

– Striae: Striae of striemen worden ook wel gezien als littekens. Dit zijn paarsrode strepen die ontstaan wanneer de huid te snel uitgerekt wordt. Zo kunnen striae zich vormen tijdens een zwangerschap, groeispurt in de puberteit, bij snelle toename of afname van gewicht of spiermassa.

Littekens verwijderen is niet mogelijk, maar er zijn wel verschillende behandelmethoden om ze minder opvallend te maken. Vooral littekens in het gezicht worden cosmetisch als storend ervaren.

Symptomen

– Verkleurde plek op de huid. Rood tot donkergekleurd

– Verdikte of verzonken plek op/in de huid

– Jeukende, pijnlijke of geïrriteerde plek op de huid

– Harde littekens kunnen zorgen voor een trekkend gevoel

Oorzaken

Littekens ontwikkelen zich door het herstel na weefselbeschadiging. Dit kan als gevolg zijn van bijvoorbeeld een ongeval, brandwond, operatie of huidziekte.

Factoren die van invloed zijn op littekenvorming:

– Leeftijd: een jongere huid geneest sneller dan een oudere huid, maar er ontstaat wel meer nieuw weefsel waardoor de littekens groter en dikker kunnen zijn.

– Plek op lichaam: littekens die op beweeglijke en gespierde lichaamsdelen liggen, worden meer uitgerekt.

– Erfelijkheid: sommige mensen hebben meer kans op het krijgen van een keloïd.

– Huidskleur: mensen met een donkere huidskleur hebben een hoger risico op het vormen van littekens.

– Verstoring: een infectie, slechte

“Drink voldoende water (2 liter per dag) om de huid te hydrateren.”

doorbloeding of algehele conditie kan de wondgenezing verstoren.

Voedingsadviezen

– Zorg voor voldoende eiwitten. Deze bouwstoffen zijn belangrijk voor de wondgenezing.

– Drink voldoende water (2 liter per dag) om de huid te hydrateren.

– Zorg voor voldoende energie uit koolhydraten. Wondgenezing kost extra energie voor het lichaam.

– Zorg voor voldoende vitaminen, mineralen en antioxidanten, nodig voor wondgenezing en huidherstel.

De belangrijkste zijn:

Vitamine A: een antioxidant die huid beschermt tegen vrije radicalen. Stimuleert de celgroei en collageenproductie. Zit voornamelijk in lever, wortel, spinazie en zoete aardappel.

B-vitaminen: dragen bij aan de energiestofwisseling in de huid en helpen daardoor bij de vernieuwing van de cellen, met name vitamine B5.

Vitamine C: een antioxidant die de afbraak van collageen voorkomt. Stimuleert de collageenvorming, onderdrukt de melanineproductie en werkt ontstekingsremmend. Voornamelijk te vinden in paprika, bessen, boerenkool, kiwi en aardappel.

Vitamine E: een antioxidant die de huidcellen beschermt tegen oxidatieve stress. Helpt bij het versterken en de hydratatie van de huid. Rijke bronnen zijn vis, avocado en noten.

Omega 3-vetzuren: gezonde vetten die de doorbloeding en hydratatie van de huid verbeteren. Voornamelijk te vinden in vette vis.

Zink: helpt bij de aanmaak van keratinocyten, de cellen waaruit de huid is opgebouwd. Grote hoeveelheden zitten in zeevruchten.

Opmerkingen

Het is niet mogelijk om een litteken te verwijderen. Regulier zijn er verschillende methoden om littekens te verminderen. De operatieve behandelingen bestaan uit correcties, dermabrasie, chemische peeling en littekens laseren. Littekenweefsel kan ook behandeld worden met corticosteroïdeninjecties of siliconen. Daarnaast kan er gebruik gemaakt worden van littekencrème, zalf of make-up.

Om een litteken zoveel mogelijk te voorkomen is het van belang om een wond schoon te maken en te beschermen tegen vuil en zon. Ook het vochtig houden van de huid rondom de wond draagt bij aan het herstel. Verder kan een gezonde leefstijl en de juiste voeding helpen bij de genezing.

Bronnen kunnen opgevraagd worden bij de redactie. Dit artikel is mogelijk gemaakt door Ortho Health Foundation www.sohf.nl

9 LITTEKENS

Goed voor de nachtrust1

Unieke samenstelling

Valeriaan1

Ashwaganda2

GABA

Magnesium

Actieve B-vitaminen

Melatonine

Griffonia simplicifolia

Passiebloem

Helpt om uitgerust wakker te worden1

Bestel nu

professioneel.bonusan.nl

Biocidin de onmisbare schakel voor een succesvolle therapie

Je darmen in topconditie

NIEUW

De GI-Detox INT formule Voedingssupplement.

Hoe kunt u het verwijderen van toxische stoffen veilig en zelfs comfortabel maken? Elimineer ongewenste gifstoffen en microbiële bijproducten. Breng micro-organismen in balans en ontmantel biofilms. G.I. Detox™+ bindt en zuivert. Ontgifting geslaagd!

Voor meer informatie of bestellen ga naar prosupplements.nl

1, 2 Gezondheidsclaims in afwachting van Europese toelating
prosupplements.nl

De dagelijkse gezondheidsvoordelen van QI GONG

Steeds meer mensen beoefenen yoga om een stukje ontspanning te vinden in onze moderne en hectische samenleving. Maar ook andere eeuwenoude tradities krijgen steeds meer aandacht in onze westerse cultuur. Een mooi voorbeeld hiervan is Qi Gong, een eeuwenoude Chinese bewegingsvorm, dat steeds vaker erkend wordt als een waardevol instrument voor het bevorderen van fysieke en mentale gezondheid.

Wat is Qi Gong?

Qi Gong (uitspraak tsjie ghong) is een oude Chinese bewegingsleer die ademhalingsoefeningen, meditatie en beweging combineert om de stroom van Qi (levensenergie) in het lichaam te bevorderen. Door middel van langzame, vloeiende bewegingen, concentratie en ademhalingstechnieken streeft Qi Gong ernaar om het evenwicht en de harmonie in het lichaam te herstellen.

Fysieke voordelen

“Naast de fysieke voordelen heeft
Qi Gong invloed op het geestelijke welzijn.”

Een van de meest opvallende dagelijkse gezondheidsvoordelen van Qi Gong is de positieve invloed op de fysieke gezondheid. Door regelmatige beoefening kunnen mensen een verbetering ervaren in flexibiliteit, kracht en balans. De zachte, maar doelgerichte bewegingen helpen de spieren te versterken zonder overmatige belasting, wat vooral gunstig is voor mensen met gewrichtsproblemen of andere fysieke beperkingen. Daarnaast kan Qi Gong de bloedsomloop verbeteren en het immuunsysteem versterken, waardoor het lichaam beter in staat is om ziekten te bestrijden en te herstellen.

Mentale voordelen

Naast de fysieke voordelen heeft Qi Gong invloed op het geestelijke welzijn. De combinatie van beweging

en meditatie helpt bij het verminderen van stress, angst en depressie. Door je te concentreren op de ademhaling en de bewegingen van het lichaam, kun je een gevoel van kalmte en innerlijke rust ervaren, wat essentieel is in onze hectische samenleving. Ook wordt gezegd dat regelmatige beoefening van Qi Gong de cognitieve functie kan verbeteren, de concentratie kan verhogen en de algehele mentale helderheid kan bevorderen.

Energetische balans

Een belangrijk idee binnen Qi Gong is de energetische balans. Volgens de Traditionele Chinese Geneeskunde stroomt Qi door meridianen in het lichaam. Eventuele blokkades of onevenwichtigheden kunnen leiden tot ziekte en ongemak. Door Qi Gong te beoefenen, kun je het energetische systeem in balans brengen, waardoor de vrije stroom van Qi wordt bevorderd en het lichaam zichzelf kan genezen.

Holistische benadering

Qi Gong richt zich op het herstellen van evenwicht en harmonie in het lichaam en daarmee sluit het naadloos aan bij andere holistische benaderingen van gezondheid en welzijn, zoals acupunctuur, kruidengeneeskunde en voedingsadvies. Veel zorgprofessionals integreren Qi Gong in hun behandelplannen om patiënten te helpen. Het is een bewegingsvorm die door iedereen uitgevoerd kan worden, ongeacht leeftijd en conditie; klassikaal of thuis. Daardoor past het perfect in het arsenaal van natuurgeneeswijzen. Door regelmatig deze eeuwenoude oosterse bewegingsvorm te beoefenen, kunnen ook wij in de westerse wereld profiteren van de voordelen van Qi Gong waardoor we misschien beter gedijen te midden van de uitdagingen van ons huidige moderne bestaan.

11 QI GONG

HET NUT van een kwaliteitsmanagementsysteem voor de praktijk

In de hedendaagse wereld van therapie en psychosociale ondersteuning wordt de nadruk steeds meer gelegd op professionaliteit, efficiëntie en vooral op de kwaliteit van de geboden zorg. Voor therapeuten is het implementeren van een kwaliteitsmanagementsysteem (KMS) niet alleen een optionele toevoeging, maar eerder een essentieel instrument om de praktijk te verbeteren en tegelijkertijd te voldoen aan de steeds hogere verwachtingen en eisen van cliënten, toezichthoudende instanties en de bredere gemeenschap. In dit artikel zullen we verkennen waarom een KMS zo waardevol is voor de praktijk van psychosociaal werkende therapeuten.

1. Verbetering van de dienstverlening

Een van de voornaamste voordelen van een KMS is de focus op continue verbetering. Door systematisch processen te evalueren, feedback van cliënten te verzamelen en resultaten te analyseren, kunnen therapeuten hun dienstverlening voortdurend verbeteren. Dit leidt tot een hogere klanttevredenheid, omdat cliënten merken dat hun behoeften serieus worden genomen en dat er actief wordt gewerkt aan het optimaliseren van de geboden zorg.

2. Verhoogde efficiëntie

Een goed ontworpen KMS helpt therapeuten ook om hun praktijk efficiënter te beheren. Door standaardprocedures vast te stellen voor administratie, rapportage en follow-up, kunnen therapeuten kostbare tijd besparen en zich meer concentreren op het bieden van directe ondersteuning aan cliënten. Dit resulteert niet alleen in een betere werklastverdeling, maar kan ook leiden tot verhoogde productiviteit en een hogere omzet.

3. Risicobeheersing en compliance

In een veld waar ethiek en professionaliteit van het grootste belang zijn, helpt een KMS therapeuten om risico’s te identificeren en te beheren. Door compliance te waarborgen met relevante wet- en regelgeving, beroepsnormen en ethische richtlijnen, kunnen therapeuten potentiële juridische en ethische complicaties verminderen. Dit niet alleen om de praktijk te beschermen, maar ook om het vertrouwen van cliënten en andere belanghebbenden te behouden.

4. Betere besluitvorming

Een KMS biedt therapeuten toegang tot waardevolle gegevens en informatie over hun praktijk, zoals cliënttevredenheidsscores, behandelingsresultaten en trends in de vraag naar bepaalde diensten. Door deze gegevens te analyseren, kunnen therapeuten beter geïnformeerde beslissingen nemen over welke interventies effectief zijn, welke gebieden verbetering behoeven en hoe ze hun middelen het beste kunnen inzetten om de behoeften van hun cliënten te vervullen.

5. Versterking van professionaliteit en geloofwaardigheid

Het implementeren van een KMS toont aan dat therapeuten zich inzetten voor professionaliteit, transparantie en continue verbetering. Dit kan het vertrouwen van cliënten vergroten en bijdragen aan een sterker imago van de therapeut en de praktijk in de bredere gemeenschap. Bovendien kan het hebben van een goed gedocumenteerd KMS een positieve rol spelen bij accreditatieprocessen en het verkrijgen van financiering of subsidies. Concluderend, het implementeren van een kwaliteitsmanagementsysteem biedt tal van voordelen voor (psychosociaal werkende) therapeuten. Van het verbeteren van de dienstverlening en het verhogen van efficiëntie tot het beheren van risico’s en het versterken van professionaliteit, een KMS is een waardevol instrument dat therapeuten in staat stelt om hun praktijk te optimaliseren en tegelijkertijd te voldoen aan de steeds hogere verwachtingen van cliënten en de bredere samenleving.

“Het implementeren van een KMS toont aan dat therapeuten zich inzetten voor professionaliteit, transparantie en continue verbetering.”
12

Wat kan het kwaliteitsmanagementsysteem van QualityinCare voor jouw praktijk betekenen?

Een KMS is eigenlijk ‘het hart ‘van je organisatie. Het geeft jou inzichten maar het zorgt er ook voor dat derden, denk maar aan de Rijksoverheid, gemeenten en zorgverzekeraars, een transparante inkijk hebben in hoe jij je praktijk runt.

Daarmee toon je heel gemakkelijk je professionalisme aan. Het geeft een stuk zekerheid om zaken met jou te doen.

Een hart klopt. Onophoudelijk.

Zo ook je KMS. Door het goed te gebruiken verbeter je continue je bedrijfsprocessen en blijf je monitoren, analyseren en verbeteren.

Dit zijn allemaal mooie woorden.

Een KMS gaat immers niet alleen om het systeem maar vooral HOE je het systeem in je praktijk gebruikt.

QualityinCare is voortgekomen uit het idee om kwalitatief goede oplossingen te bieden. Oplossingen die bovendien ook de ‘bank niet breken’. Veel KMS-systemen kosten al snel meer dan € 1000,-.

Een jaarlijkse audit, die verplicht is, is al snel enige honderden euro’s. Voor een kleinschalige therapeut is dat vaak maar met moeite te betalen. Daarom hebben wij slimme oplossingen tegen lage prijzen.

QualityinCare beschikt over meer dan 35 jaar ervaring in de (complementaire) gezondheidszorg. Het is vanuit die ervaring dat wij deze producten hebben ontwikkeld.

U heeft de zekerheid dat je daarmee voldoet aan de KMS-eisen die zowel de Wkkgz als de Wtza aan je stellen.

Een voorbeeld:

Je hebt een waarnemingsovereenkomst met een andere therapeut gesloten.

Die regelt je vervanging als je bijvoorbeeld op vakantie gaat, maar ook bij ziekte of overlijden. Maar hoe weten je naasten c.q. werknemers hoe je waarnemingsovereenkomst eruitziet?

De oplossing is er. Als onderdeel van je KMS kun je een procedure ontwerpen waarbij je één keer per jaar een aantal belangrijke zaken, zoals de waarnemingsovereenkomst, doorloopt en controleert of alle kennis

nog wel aanwezig is in je organisatie. Daarmee voorkom je dat er een situatie ontstaat dat de put gedempt wordt als het kalf verdronken is.

Natuurlijk is het belangrijk dat je een keer per jaar (het liefst vaker) naar je KMS kijkt.

Een zekerheid heb je: ons systeem helpt je daarbij en zal je daaraan herinneren!

Een jaarlijkse audit maakt onderdeel uit van het systeem. Ook daar hebben we weer vanuit jouw positie nagedacht. Slim en goedkoop. We willen je juist niet op kosten jagen.

Wat je krijgt bij QualityinCare?

• Een makkelijk en volledig kwaliteitsmanagementsysteem

• Betaalbaar systeem

• Persoonlijke service

• Meer inzicht in je eigen praktijk

Meer informatie?

www: qualityincare.nl

13 QUALITY IN CARE

Vegan Erwt & Rijst proteïne

Naturel & Vanille

Als je je dieet beperkt tot weinig of geen dierlijke producten, loop je het risico niet alle noodzakelijke aminozuren binnen te krijgen. Volgens het Voedingscentrum hebben vegetariërs en veganisten mogelijk 20 tot 30% meer plantaardige eiwitten nodig. Om alle essentiële aminozuren te verkrijgen, is het belangrijk om verschillende eiwitbronnen te combineren.

Nieuw bij Mattisson: biologische vegan proteïne erwt & rijst naturel en vanille.

Het product is een mix van gefermenteerde erwten en bruine gekiemde rijst proteïne.

De combinatie van erwten en rijst proteïne zorgt ervoor dat er een optimaal compleet aminozuur profiel ontstaat dat bijna gelijkwaardig is aan een wei isolaat. Dit maakt het een ideaal vegan alternatief voor wei proteïne.

Per portie van 30 gram bevat dit product 24,5 gram eiwit, waarvan 4,8 gram BCAA’s.

Eiwitten zijn van essentieel belang voor ons lichaam, het zijn de bouwstenen van onze cellen en weefsels. Eiwitten dragen bij tot de instandhouding en groei van de spiermassa en de instandhouding van normale botten.

Waarom gefermenteerde erwten?

Doordat we in deze mix hebben gekozen voor gefermenteerde erwten proteïne, is de smaak veel zachter en romiger dan bij een reguliere erwten proteïne en is de proteïne makkelijker verteerbaar. Scan me

mattisson.eu

Groene, voedzame soep met

moringa

Deze groene soep is makkelijk te maken, zeer voedzaam en prachtig groen!

Moringapoeder wordt gemaakt van de gedroogde bladeren van de moringaboom, die ook wel de Boom des levens wordt genoemd. Dit vanwege de hoge voedingswaarde en medicinale eigenschappen en omdat de boom wel 6 meter per jaar kan groeien.

Ingrediënten

– 1 eetlepel kokosolie

– 2 middelgrote uien, klein gesneden

– 1 teentje knoflook, klein gesneden

– 2 middelgrote aardappelen, geschild en in blokjes gesneden

– 1,5 liter groentebouillon

– 300 gram babyspinazie

– 1 theelepel moringapoeder – snufje nootmuskaat

– zout en peper naar smaak

– 4 eetlepels kokosroom

Bereidingswijze

1. Fruit de uien ongeveer 5 minuten in de kokosolie in een grote soeppan op middelhoog vuur of tot ze zacht maar niet bruin zijn.

2. Voeg de knoflook en de aardappelen toe en bak deze ongeveer 2 minuten al roerende mee.

3. Voeg de bouillon toe en breng het geheel aan de kook. Zet hierna het vuur laag en laat nog 10 minuten zachtjes koken.

4. Voeg de spinazieblaadjes toe en laat nog 10 minuten meekoken.

5. Haal de pan van het vuur en laat de soep een beetje afkoelen. Roer hierna de moringa, nootmuskaat en zout en peper door de soep.

6. Pureer de soep met een staafmixer

7. Serveer met een scheutje kokosroom en een beetje extra nootmuskaat.

15 RECEPT

Door Juglen Zwaan. Bekend van radio en TV.

Een overzichtel�ke gids met gedetailleerde weergave van de voedingswaarden van meer dan 800 voedingsmiddelen

Dit boek geeft inzicht in:

samenstelling van voedsel voedingswaarde per portie

percentage ADH per portie functies van de nutriënten richtl�nen per bevolkingsgroep handige topl�sten per voedingsstof

Healthy You, Healthy Business

Dé community voor therapeuten, coaches en counselors

ISBN 9789083317908, € 35,Verkr�gbaar b� aHealthylife.nl en bol.com

Al meer dan 80 leden

Kennisbank met 90+ modules

Exclusieve evenementen

Scan de code voor meer informatie

Word lid voor 19,99 per maand

Meridianen

De 12 levenslijnen van de ziel en hun invloed op je gezondheid

Wanneer lichaam en geest in balans zijn, voelen we ons gezond en gelukkig. Vaak is deze balans echter verstoord, waardoor we allerlei lichamelijke en geestelijke klachten ervaren. De traditionele Chinese geneeskunde (TCG) beschouwt pijn en ziekte als signalen dat we uit balans zijn.

Een manier waarop vanuit de TCG naar die balans wordt gekeken, is vanuit het meridiaanprincipe. We hebben twaalf meridianen. Deze energiebanen staan ieder voor een fundamenteel levensprincipe. Zo staat de longmeridiaan voor een standvastig ‘ja’ tegen je leven en tegen jezelf en de dikkedarmmeridiaan juist voor een krachtig ‘nee’ en voor grenzen leren stellen. Daarnaast ondersteunen de meridianen onze organen en zorgen ervoor dat de levensenergie (qi) vrij kan stromen. Zo vormt dit meridiaansysteem een bijzondere brug tussen lichaam en geest.

Mike Mandl is shiatsubeoefenaar, auteur en docent. Hij richt zich met name op burn-outklachten en klachten aan het bewegingsapparaat.

Je vermoeidheid te lijf

Na COVID en kanker en bij chronische aandoeningen Annemarieke Fleming

Na COVID, behandeling tegen kanker en bij ingrijpende chronische aandoeningen is vermoeidheid een veelvoorkomende klacht. Het allerlaatste advies dat door de meeste behandelaars dan gegeven wordt is: ga eens liggend rusten. Vanuit het idee dat mensen die met vermoeidheid kampen daardoor van de regen in de drup raken, richten behandelingen zich eerder op bijvoorbeeld het opbouwen van de conditie.

Gezondheidszorgpsycholoog Annemarieke Fleming weet uit de behandelpraktijk én als ervaringsdeskundige dat overdag vaker kort liggen of zelfs kort slapen cruciaal kan zijn bij het opbouwen van energiereserves. In Je vermoeidheid te lijf biedt zij een praktische methode op wetenschappelijke basis en legt in begrijpelijke taal uit waarom het lichaam baat heeft bij rust overdag. Niet alleen zul je de vermoeidheid beter begrijpen, ook biedt het boek de erkenning die in medische en persoonlijke kring vaak ontbreekt.

Natuurlijk door de menopauze

Pak je menopauzeklachten doeltreffend aan met natuurlijke middelen

Anntje Peeters

Pak je menopauzeklachten doeltreffend aan met natuurlijke middelen. De hormonale veranderingen die de menopauze met zich brengt, kunnen een weerslag hebben op veel aspecten van je leven. Opvliegers, slapeloosheid, gewichtstoename, stemmingswisselingen, haarverlies en een laag libido, het is slechts een kleine greep uit de ongemakken waar vrouwen steeds vaker een natuurlijke oplossing voor zoeken. In Natuurlijk door de menopauze geeft Anntje Peeters je een praktisch overzicht van de natuurlijke middelen en de kruiden die je kan inzetten om zonder bijwerkingen klachten te voorkomen of te verhelpen. Enkele simpele aanpassingen aan je levensstijl en voeding in combinatie met een paar doeltreffende kruiden is mogelijk alles wat je nodig hebt om deze nieuwe levensfase krachtig en energiek in te gaan.

Daarnaast ondersteunen de meridianen onze organen en zorgen ervoor dat de levensenergie (qi) vrij kan stromen. Zo vormt dit meridiaansysteem een bijzondere brug tussen lichaam en geest.

17 BOEKRECENSIES

HOE VOED EN BESCHERM

je de huid van binnenuit?

Eczeem, huiduitslag, acne, psoriasis, vitiligo, een kriebelende of extreem droge huid… Veel mensen kampen met een onrustige huid of specifieke huidproblemen. De oorzaken komen vaak van binnenuit. Denk aan een tekort aan voedings- en bouwstoffen, zoals vitamines, mineralen en antioxidanten en een gebrekkige afvoer van afvalstoffen. Daarnaast spelen leefstijlfactoren een belangrijke rol, zoals roken, stress, alcohol, te veel zon en luchtvervuiling.

Hoe voed en bescherm je de huid zo goed mogelijk? De verzorging van de huid van binnenuit gaat niet alleen over leefstijlfactoren, maar vooral over een aanvoer van de juiste voedingsstoffen, een gezonde darmfunctie en een efficiënte afvoer van afvalstoffen. Dit is allemaal van belang voor een optimaal herstel en optimale vernieuwing van huidweefsel. Met een stralende, gezonde, stevige huid als resultaat.

Functies van de huid

Alle inwendige organen en orgaanstelsels zijn van het uitwendige milieu gescheiden door een beschermende buitenste laag: de huid. Een gezonde huid is intact en stevig en beschermt ons als ‘verpakking’ tot op zekere hoogte tegen invloeden van buitenaf, zoals hitte, kou, uitdroging, chemische stoffen, beschadigingen en het binnendringen van ziekteverwekkers.

Belasting van de huid

Onze huidige Westerse leefstijl kan de huid behoorlijk belasten, denk aan de volgende factoren: Ongezonde voeding met weinig nutriënten

“Gezonde vetten, zoals omega 3-vetzuren, zijn belangrijk voor een mooie huid, doordat ze helpen de huid soepel en gehydrateerd te houden.”

• Gebrekkige afvoer van afvalstoffen

• Darmen die niet optimaal functioneren

• Gebrek aan beweging

• Verstoringen in het bioritme

• Te veel chronische stress

• Te veel oxidatieve stress door onder meer roken en alcohol

(Micro)nutriënten voor voeding van de huid van binnenuit

Specifieke voedingsstoffen (vitaminen en mineralen) kunnen helpen om de huid op cellulair niveau te ondersteunen en te herstellen.

Vitamine A: voor de groei en het herstel van huidcellen en productie van collageen, een belangrijk eiwit dat de huidstructuur ondersteunt. Bronnen: wortelen, zoete aardappelen, spinazie en lever.

Niacine (vitamine B3): voor een intacte huidbarrière, verminderen van roodheid en ontstekingen en verbeteren van huidelasticiteit.

Vitamine B8 (biotine): ondersteunt de celgroei, productie van vetzuren en het metabolisme van aminozuren, wat helpt om de huid gehydrateerd, soepel en veerkrachtig te houden.

Vitamine C: is een antioxidant die de huid beschermt tegen schade door vrije radicalen en uv-straling. Vitamine C is ook belangrijk voor productie van collageen, verminderen van pigmentvlekken en verbeteren van de huidteint.

Vitamine D: is belangrijk voor de celgroei, het immuunsysteem en het verminderen van ontstekingen. Een tekort kan leiden tot een dro-

18

ge, gevoelige huid. Zonlicht is de belangrijkste bron van vitamine D, maar vitamine D zit onder meer ook in vette vis en eieren.

Vitamine E: een krachtige antioxidant die de huid beschermt tegen schade door vrije radicalen en uv-straling. Vitamine E is ook belangrijk voor de vochtbalans van de huid.

Zink, koper en mangaan: deze mineralen zijn antioxidanten en zijn cruciaal voor het genezingsproces van de huid, voor celvernieuwing en onderhoud van de huidbarrière. Zink reguleert bovendien mede de talgproductie en draagt zo bij aan het voorkomen van acne.

Selenium: een antioxidant die de huid beschermt tegen schade door vrije radicalen en uv-straling. Dit mineraal helpt ook bij behoud van huidelasticiteit en voorkomen van vroegtijdige veroudering.

Silicium: stimuleert de collageenproductie, bevordert huidhydratatie,

vermindert ontstekingen en versnelt het genezingsproces van wondjes en littekens.

Antioxidanten: Oxidatieve schade kan ontstaan door vrije radicalen, moleculen die je lichaamscellen kunnen beschadigen. Vitamine E, C, zink, koper en selenium zijn al genoemd als antioxidanten, stoffen die cellen beschermen tegen oxidatieve schade. Co-enzym Q10, alfaliponzuur, glutathion (NAC) en astaxanthine zijn andere belangrijke antioxidanten.

Gezonde vetten

Gezonde vetten, zoals omega 3-vetzuren, zijn belangrijk voor een mooie huid, doordat ze helpen de huid soepel en gehydrateerd te houden. Ook ondersteunen ze de celmembranen. Eigenschappen van gezonde vetten:

1. Celmembranen: omega 3- en omega 6-vetzuren zijn cruciale componenten van celmembranen en helpen bij het behouden van integriteit en flexibiliteit van celmembranen, wat belangrijk is

voor het transport van voedingsstoffen en afvalstoffen in en uit cellen.

2. Ontstekingsremmende eigenschappen: omega 3-vetzuren, met name eicosapentaeenzuur (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA), hebben ontstekingsremmende eigenschappen. Dit draagt in de huid bij aan het verminderen van roodheid, zwelling en acne.

3. Huidhydratatie: gezonde vetten helpen bij het vasthouden van vocht in de huid. Ze ondersteunen de huidbarrière en voorkomen vochtverlies.

4. Collageenproductie: omega 3-vetzuren kunnen ook de productie van collageen bevorderen.

5. Wondgenezing: omega 3-vetzuren spelen een rol in het proces van wondgenezing en de vorming van nieuwe huidcellen. Dit versnelt het genezingsproces en vermindert littekens.

6. Omega 6-vetzuren zitten al veel in onze voeding. Het is dan ook vooral belangrijk om te letten op

19 HUID

Bloesem Remedies Nederland maakt al sinds 1986 haar eigen bloesemremedies die een grote zuiverheid bezitten en zeer krachtig zijn in hun werking. Daarnaast zijn wij hét adres voor o.a. Australian Bush Flowers, Alaskan Essences, Californische FES essences, Healing Herbs en Deva Bach remedies. Ook Dr. Schüssler celzouten van Adler en Sonnenmineral, bio AromaCare en bio BeautyCare van Farfalla en Botanicals. Zie de website of bezoek onze winkel De 3 Vrouwen in Meterik.

Ontvang tijdelijk 10% korting op onze complete set van 48 stockflesjes.

Geldig t/m 04-04-2024 met kortingscode NGW0324.

Unieke verzorgingsproducten van de zuiverste en hoogste kwaliteit, met de hand gemaakt in Engeland. Profiteer van diverse aanbiedingen in onze webshop!

Bio AromaCare en bio BeautyCare met uitsluitend natuurlijke ingrediënten van topkwaliteit in aromatherapie producten en biologische cosmetica.

Bloesem Remedies Nederland | Postbus
|
AC Horst
| info@bloesemremedies.com
| www.farfalla.nl
Distributeur van o.a.:
6139
5960
Tel. 077-2300011
www.bloesemremedies.com
www.bloesemremedies.com

de inname van omega 3-vetzuren uit vette vis, algen en zeewier.

Gezonde darmen vormen de basis voor een gezonde huid

De darmen spelen een cruciale rol voor onze gezondheid, inclusief onze huid. Er wordt zelfs gesproken van de darm-huid-as, omdat ze voortdurend in dialoog met elkaar zijn. Een ongezonde darmflora kan ontstaan door een onevenwichtige verhouding tussen ‘goede’ en ‘slechte’ bacterien in de darmen. Dit kan leiden tot verhoogde ontstekingsniveaus in het lichaam, wat zich kan uiten in een onrustige huid, acne, roodheid en andere huidaandoeningen, zoals psoriasis.

Hoe gezonde darmen bijdragen aan een gezonde huid: Immuunsysteem: een evenwichtige darmflora ondersteunt het immuunsysteem bij bestrijden van infecties en ontstekingen. Dit is essentieel voor het behouden van een gezonde huid.

Ontgifting: de darmen helpen bij het afvoeren van gifstoffen uit het lichaam. Een dysbiose in de darm kan leiden tot een ophoping van gifstof-

fen, met bijvoorbeeld acne, eczeem of psoriasis tot gevolg.

Voedingsstoffenopname: een gezonde darmflora zorgt voor een goede opname van voedingsstoffen, zoals vitaminen, mineralen en antioxidanten.

Zowel probiotica als prebiotica kunnen bijdragen aan de darmgezondheid en zo aan een gezonde huid. Probiotica zijn levende micro-organismen die de darmflora kunnen helpen herstellen door de groei van goede bacteriën te bevorderen, de darmbarrière te versterken en ontstekingsniveaus te verminderen.

Prebiotica zijn niet-verteerbare voedingsvezels die als voedsel dienen voor goede bacteriën in de darmen. Bronnen: bananen, knoflook, uien, asperges en artisjokken.

Optimale ontgifting door de lever draagt ook bij

De lever is ons belangrijkste ontgiftingsorgaan. Als deze ontgifting niet goed werkt, kunnen giftige stoffen opeenhopen in ons lichaam wat kan leiden tot acne, eczeem en psoriasis. Ook hormonen worden door de lever ontgift. Bij een slechte leverwerking kan dit leiden tot hormonale acne.

Invloed van voldoende water drinken

Water helpt voor een goede hydratatie, bloedcirculatie en afvoer van gifstoffen en zorgt ervoor dat de huidcellen goed kunnen functioneren. Advies: drink 1,5 tot 2 liter water per dag.

Invloed van een gezond bioritme en voldoende slaap

Een goede nachtrust is cruciaal voor een mooie huid. Zorg voor een regelmatig slaapritme en slaap gemiddeld 7 tot 8 uur per nacht.

Er zijn verschillende redenen waarom slaap zo belangrijk is voor de huid:

• Celvernieuwing: tijdens de diepe slaapfase vinden celvernieuwing en celherstel plaats.

• Collageenproductie: een goede nachtrust zorgt voor een hogere collageenproductie.

• Bloedcirculatie: tijdens de slaap verbetert de bloedcirculatie in je

“De darmen spelen een cruciale rol voor onze gezondheid, inclusief onze huid. Er wordt zelfs gesproken van de darm-huid-as, omdat ze voortdurend in dialoog met elkaar zijn.”
21 HUID

huid, wat zorgt voor een betere toevoer van zuurstof en voedingsstoffen naar de huidcellen.

• Melatonine: ons slaaphormoon helpt ook als krachtige antioxidant. Het hormoon bevordert bovendien de regeneratie van huidcellen tijdens de nachtelijke rust.

Invloed van overmatige of langdurige stress

Langdurige of overmatige stress kan een negatieve invloed hebben op de gezondheid van je huid. Dit komt voornamelijk door de invloed van stress op het stresshormoon cortisol, een hormoon dat vrijkomt

wanneer het lichaam stress ervaart. Enkele gevolgen van een verhoogd cortisolniveau zijn:

1. Ontstekingen: overmatige of langdurige productie van cortisol stimuleert ontstekingsprocessen in het lichaam. Dit kan leiden tot roodheid, zwelling en een onrustige huid en bijdragen aan ontwikkelen van huidaandoeningen zoals acne, eczeem en psoriasis.

1. Collageenproductie: cortisol vermindert de productie van collageen met een verslapte huid, fijne lijntjes en rimpels tot gevolg.

1. Huidbarrière: cortisol kan de

huidbarrière verzwakken, waardoor de huid gevoeliger wordt voor invloeden van buitenaf, zoals bacteriën, virussen en allergenen.

Om de negatieve effecten van stress op de huid te verminderen, is het belangrijk om manieren te zoeken om stress te verminderen.

Invloed van de zon op de huidconditie

De zon kan schade aan de huid veroorzaken, tegelijkertijd is het een belangrijke vriend vanwege de aanmaak van vitamine D via de huid. Hoe kun je op een verstandige manier ‘zonnen’?

Gebruik geen zonnebrandcrème: dit blokkeert deels de aanmaak van vitamine D. Ook zitten ze vaak vol nanodeeltjes die mogelijk huidschade kunnen geven.

Draag niet altijd een zonnebril: zonlicht dat in de ogen valt zorgt voor de aanmaak van melanine, een stofje dat de huid bruin kleurt en voor een natuurlijke bescherming tegen de zon zorgt.

Blijf uit de felle zon rond het middaguur of bescherm jezelf met een hoed en kleding.

Invloed van roken en alcohol

Roken en alcohol kunnen de huid beschadigen. Het zorgt alleen al voor oxidatieve stress. Verder kunnen ze beide andere vervelende gevolgen voor de gezondheid hebben.

Invloed van suikers

Suiker in het bloed hecht zich aan het collageen in de huid. Daardoor wordt het collageen stijver en minder elastisch. Dit kan leiden tot een minder soepele huid en de vorming van rimpels.

Natuurlijke ingrediënten voor verzorging van de huid

Dit zijn enkele voorbeelden van natuurlijke ingrediënten die mild zijn en je huid kunnen ondersteunen:

• Aloë vera hydrateert, kalmeert en heelt. Kan helpen bij roodheid en irritatie. Bevordert wond-

22

genezing. Is geschikt voor alle huidtypen.

• Kamille remt ontstekingen en kalmeert een gevoelige en geïrriteerde huid. Kan roodheid verminderen en de huid verzachten.

• Groene thee bevat antioxidanten en werkt ontstekingsremmend en kalmerend bij roodheid en irritatie.

• Honing werkt antibacterieel, ontstekingsremmend, kalmerend en hydraterend voor elk huidtype.

• Jojoba-olie kan de huid hydrateren zonder de poriën te verstoppen. Het is geschikt voor alle huidtypen, inclusief de vette en acnegevoelige huid. Kan helpen bij het reguleren van de talgproductie en het bevorderen van een gezonde huidbarrière.

• Haver is een mild exfoliërend ingrediënt dat geschikt is voor de gevoelige huid. Werkt kalmerend en hydraterend en kan helpen bij jeuk, roodheid en droogheid.

• Ginko biloba beschermt tegen gevolgen van uv-straling, verbetert de huiddoorbloeding en stimuleert de aanmaak van collageen.

• OPC is een krachtige ontstekingsremmer en antioxidant. Ook stimuleert het de collageenaanmaak en versterkt het de haarvaten.

• Carnosine (dipeptide van bèta-alanine en L-histidine) is een krachtige antioxidant en glycatieremmer. Het kan het glycatieproces in de huid tot stilstand

brengen, iets dat andere antioxidanten niet kunnen. Carnosine zit in vlees, gevogelte en vis.

Samenvatting

Herstel van de huid kan worden ondersteund met een gezond voedingspatroon en speciale aandacht voor

“Aloë vera hydrateert, kalmeert en heelt. Het kan helpen bij roodheid en irritatie en bevordert wondgenezing.”

specifieke mineralen, vitaminen en gezonde vetten. Denk aan vitamine A, niacine, B5, B3, C, D en E. Verder zijn de mineralen zink, koper, mangaan, selenium en silicium van belang. Dat geldt ook voor antioxidanten, zoals astaxanthine, en omega 3-vetzuren. Een gezonde darm- en leverfunctie vormen een belangrijke basis. Tot slot mag het aanpassen van bepaalde leefstijlfactoren niet ontbreken, zoals het verminderen van chronische en oxidatieve stress, door bijvoorbeeld te weinig slaap, te weinig beweging, te veel zonlicht, suikers, roken en alcoholgebruik.

Referenties kunnen opgevraagd worden bij de redactie.

Dit artikel wordt mogelijk gemaakt door Natura Foundation: www.naturafoundation.nl

23 HUID

KIES GESTANDAARDISEERDE KRUIDEN

VitOrtho helpt!

Ontdek de voordelen van gestandaardiseerde kruidenextracten

Dagelijks gebruik van 500 mg Rhodiola extract of meer helpt bij een zenuwachtig gevoel*

Resveratrol is een antioxidant*

Werkt ontspannend en is gunstig voor een goede geestelijke balans*

*Gezondheidsclaims

Heeft een positieve invloed op het immuunsysteem en is goed voor de luchtwegen*

Natuurlijke rustgever bij spanning en inspanning*

www.vitortho.nl
in afwachting van Europese toekenning

Neem eens een holistische kijk op je eigen onderneming

Kijk eens naar het ondernemerschap door een holistische bril. Of je nu therapeut, coach, counselor of lichaamswerker bent, heb je het ondernemerschap weleens bekeken door een holistische bril? Bestaan er wellicht overeenkomsten tussen jouw vakgebied en het ondernemerschap?

De oorzaak van de oorzaak In de holistische benadering van gezondheid ga je op zoek naar de diepere oorzaken van klachten. Natuurlijk is er soms een snelle oplossing nodig om je cliënt op weg te helpen en vertrouwen te geven in de therapie. Maar uiteindelijk wil je niet alleen symptomen bestrijden, maar een duurzame oplossing bieden, zodat klachten verdwijnen en niet terugkomen.

Alles staat in verbinding met elkaar Daarnaast kijk je als holistisch werkende gezondheidsprofessional ook naar de verbinding tussen lichaam, geest, ziel én leefomgeving. Alles

staat met elkaar in verbinding en beïnvloedt elkaar. Het één kan niet zonder het ander, en een verandering op één niveau heeft invloed op alle andere niveaus.

Deze twee principes zijn net zo goed toepasbaar op zakelijk gebied. Kijk daarom eens door diezelfde bril naar het ondernemerschap. Jouw praktijk is immers ook een systeem waarin alles met elkaar samenhangt. Van inkoop tot verkoop, van marketing tot administratie, van onlinezichtbaarheid tot netwerken en van persoonlijke ontwikkeling tot zelfzorg. Een disbalans op één gebied beïnvloedt het geheel, net zoals een orgaan(systeem) dat niet goed functioneert invloed heeft op de totale gezondheid.

Business Model Canvas: de blauwdruk van je bedrijf

Nu we weten dat jouw bedrijf ook een systeem is waarin alles met elkaar samenhangt, is het tijd om alle belangrijke aspecten van je onderneming te begrijpen en te visualiseren. Het Business Model Canvas (BMC) is daarvoor een makkelijk hulpmiddel.

Het canvas bestaat uit negen bouwstenen die samen een holistisch beeld geven van hoe je praktijk waarde creëert, levert en vastlegt.

De negen bouwstenen zijn:

1. Klantsegmenten: voor wie creëer ik waarde?

2. Waardepropositie: welke waarde bied ik mijn klanten?

3. Kanalen: hoe bereik ik mijn klanten?

4. Klantrelaties: hoe onderhoud ik het contact met mijn klanten?

25 ONDERNEMEN

5. Kernactiviteiten: welke activiteiten voer ik uit om mijn bedrijf te laten draaien?

6. Kernmiddelen: welke middelen zijn essentieel voor mijn bedrijf?

7. Samenwerkingen: met welke externe leveranciers en partners werk ik samen?

8. Inkomstenstromen: hoe verdien ik geld?

9. Kostenstructuur: wat zijn de belangrijkste kosten van mijn bedrijf?

Het Business Model Canvas helpt je om je bedrijfsmodel op een gestructureerde manier te ontwerpen en te analyseren. Het stelt je in staat om je bedrijf te visualiseren en te begrijpen hoe alles met elkaar is verbonden. Het maakt het makkelijker om strategische beslissingen te nemen, innovatief te blijven en kansen te identificeren.

Alleen voor starters of toch niet?

Het Business Model Canvas is niet alleen voor starters. Hoewel het vaak wordt gebruikt bij het opzetten van een nieuw bedrijf, is het ook een waardevol instrument voor bestaande bedrijven. Het canvas biedt een gestructureerde en visuele manier om het huidige bedrijfsmodel te analyseren en te begrijpen. Ook kan het helpen bij het identificeren van mogelijkheden voor verbetering, groei of zelfs heroriëntatie.

Voor therapeuten en coaches die al jaren bezig zijn, kan het Business Model Canvas dienen als een krachtig hulpmiddel om het huidige bedrijfsmodel te evalueren, efficiëntie te vergroten, nieuwe inkomsten-

stromen te ontdekken of zich aan te passen aan veranderingen in de markt. Het helpt bij het nemen van strategische beslissingen en kan worden gebruikt als een communicatiemiddel om het bedrijfsmodel met teamleden, partners en stakeholders te bespreken.

Het Business Model Canvas is dus relevant voor zowel starters als gevestigde gezondheidsprofessionals, omdat het hen in staat stelt om op een holistische manier naar de verschillende aspecten van hun bedrijf te kijken.

Aan de slag met jouw Business Model Canvas

Het canvas is voor elke ondernemer, ongeacht de branche, bedrijfsgrootte of ervaring, een handig hulpmiddel. Voordat je start, print eerst het Business Canvas Model uit; je vindt dit gratis op internet.

Door aan de negen bouwstenen invulling te geven, breng je op slechts één A4’tje de kern van je bedrijf in kaart.

1. Klantsegment (Customer Segments) Voor wie creëer je waarde? Identificeer je doelgroep (bijvoorbeeld individuen binnen een bepaalde leeftijdsgroep met een specifieke gezondheidsklacht) en begrijp hun behoeften, problemen en verlangens. Durf te kiezen, want niet iedereen is je klant en je wordt zelf ook niet blij van elke (type) klant. Het maken van deze keuze kan misschien een beetje pijn doen, maar het is absoluut noodzakelijk. Het geeft je focus en zorgt er onder andere voor dat je veel scherper en gerichter kan com-

“Door aan de negen bouwstenen invulling te geven, breng je op slechts één A4’tje de kern van je bedrijf in kaart.”

municeren in bijvoorbeeld je social media posts. Schrijf de belangrijkste klantsegmenten op in het canvas.

2. Waardepropositie (Value Proposition)

Welk probleem van jouw ideale klant help jij oplossen en hoe doe je dat? Bepaal wat jouw unieke aanpak is (bijvoorbeeld een op maat gemaakt leefstijladvies voor drukbezette moeders en mogelijkheid tot spreekuren op zaterdag). Beschrijf welke voordelen cliënten kunnen verwachten en hoe jouw diensten hen helpen.

3. Kanalen (channels)

Zonder communicatie word je niet gevonden, dus overweeg verschillende kanalen om te communiceren met je (potentiële) klanten. Bedenk op welke online- en offlinekanalen jouw doelgroep zich begeeft. Een puber zit bijvoorbeeld wel op TikTok, maar niet op LinkedIn. Beschrijf de kanalen die je gebruikt om je diensten aan te bieden.

4.Klantrelaties (customer relationships)

Denk na hoe je de relatie en het contact met je klant wilt onderhouden. Ga ook bij jezelf na wat jij daarin belangrijk, prettig en makkelijk vindt (bijvoorbeeld persoonlijke begeleiding, regelmatige check-ins, geautomatiseerde e-mails). Communiceer duidelijk over beschikbaarheid, verwachtingen en follow-up om de cliëntrelatie te versterken. Specificeer op het canvas hoe je de relatie met je cliënten wilt opbouwen en onderhouden.

5. Kernactiviteiten (Key Activities) Welke activiteiten voer je uit om je business draaiende te houden? Hoe ziet jouw aanbod eruit? Hoe houd je jouw kennis op peil? Besteed eventueel routinetaken uit om meer tijd te besteden aan directe cliëntenzorg en strategische activiteiten. Vul het in op het canvas.

6. Kernmiddelen (Key Resources) Dit zijn de materiële en immateriële middelen die je nodig hebt om de waardepropositie te realiseren. Dit kan fysiek, financieel, intellectueel

26

Business Model Canvas

Samenwerkingen (Key Partners)

Kernactiviteiten (Key Activities)

Met welke externe leveranciers en partners werk ik samen?

Welke activiteiten voer ik uit om mijn bedrijf te laten draaien?

Kernmiddelen (Key Resources)

Welke middelen zijn essentieel voor mijn bedrijf?

Kosten (Cost Structure)

Wat zijn de belangrijkste kosten van mijn bedrijf?

Bedrijfsnaam:

Waardepropositie (Value Proposition)

Welke waarde bied ik mijn klanten?

Datum:

Klantrelaties

Hoe onderhoud ik het contact met mijn klanten?

Kanalen (Channels)

hoe bereik ik mijn klanten?

Versie:

Klantsegmenten (Customer Segments)

Voor wie creëer ik waarde?

Inkomsten (Revenue Streams)

Hoe verdien ik geld?

of menselijk zijn. Bijvoorbeeld een laptop, een netwerk van doorverwijzers of een behandeltafel. Investeer daarnaast in professionele ontwikkeling om relevant te blijven. Schrijf de belangrijkste middelen op.

7. Samenwerkingen (Key Partners)

Identificeer partners, leveranciers en samenwerkingsmogelijkheden die van invloed kunnen zijn op het succes van je praktijk. Werk samen met andere professionals zoals fysiotherapeuten of sportscholen voor verwijzingen. Vermeld de belangrijkste partnerschappen en leg uit hoe deze bijdragen aan je bedrijfsactiviteiten.

8. Inkomsten (Revenue Streams) Hoe komt er geld in het laatje? Heb je naast je praktijk nog een parttimebaan of heb je een partner die ook geld binnenbrengt? Doe aan risicospreiding en diversifieer je inkomstenbronnen (individuele consulten, groepssessies, workshops, onlineprogramma’s, enzovoort). Stel je tarief vast op basis van marktonderzoek en de waarde die je biedt. Noteer de verschillende inkomstenstromen die je hebt geïdentificeerd.

9. Kosten (Cost Structure)

Heb je éénmalige investeringen als je start, noteer deze dan. Daarnaast breng je je maandelijkse vaste en variabele kosten in kaart en zet je deze in het canvas. Doe regelmatig een check of dit nog klopt. Zoek ook manieren om kosten te optimaliseren zonder de kwaliteit van je diensten te verminderen.

Jouw Business Model Canvas is een levend document

Een doordacht Business Model Canvas helpt je bij het effectief beheren en laten groeien van je praktijk, onlineonderneming of winkel. Maar zie het niet als een eenmalige invuloefening en een statisch document dat na het invullen nooit meer wordt aangepast. De markt beweegt en verandert voortdurend en als ondernemer zul je je onderneming moeten aanpassen aan nieuwe kansen en uitdagingen. En vergeet niet dat jij als ondernemer ook verandert en je ontwikkelt en nieuwe ideeën en wensen krijgt over hoe je je bedrijf wilt inrichten voor een volgende fase die past bij jouw persoonlijke leefstijl.

Dus beschouw het Business Model Canvas als een levend document dat niet in beton is gegoten. Werk het jaarlijks bij op basis van nieuwe inzichten, klantfeedback, marktveranderingen en persoonlijke ontwikkeling en wensen. Regelmatige herziening en aanpassing zorgen ervoor dat het canvas een waardevol instrument blijft voor het beheren en verbeteren van jouw bedrijfsmodel. Alleen zo blijf je op de lange termijn van waarde en relevant.

Wilma Tuk ­ onlinebusiness manager, pragmatische ondernemerscoach & sparringpartner en oprichter van de community Healthy You, Healthy Business met 20+ jaar ervaring in de holistische gezondheidsbranche.

27 ONDERNEMEN

U zoekt orthomoleculaire voedingssupplementen ...

Wij leveren orthomoleculaire voedingssupplementen direct aan uw cliënten op uw verzoek als gezondheidsprofessional. Op onze website kunt u kiezen uit ons brede assortiment van alle gerenommeerde merken.

• geen advies

• korting voor uw cliënten

• kwaliteit

• betrouwbaar

• klantgericht

Wij verwerken al 25 jaar uw voorschrift!
onafhankelijk
vraaggestuurd
www.derooderoos.nl | 070-3010701

TIBETAANSE GENEESKUNDE

De eeuwenoude Tibetaanse geneeskude is gebaseerd op drie energieën: Lung, Beken en Tripa. Het idee is een harmonisatie van deze drie energieën door een subtiele, holistische aanpak. De combinatie van verschillende kruiden, planten en mineralen zorgt voor een synergetische werking.

Er zijn verschillende Tibetaanse kruidenformules waarvan een aantal in de vorige eeuw zijn herontdekt. Een daarvan is de Gabur-formule (camfer-formule). Deze formule geeft verkoeling bij, zoals de Tibetanen dat noemen: (verborgen) hitteproblemen in het bloed.

Deze formule wordt nu gekoesterd door het Zwitserse PADMA AG en wordt verkocht onder de naam PADMA Basic.

Waar is Padma Basic goed voor?

De zorgvuldig geselecteerde kruiden en mineralen werken samen voor een goede doorbloeding[1], wat kan bijdragen aan een levendig en actief leven. Bovendien helpt het je immuunsysteem[2] te ondersteunen, zodat je je sterk en veerkrachtig voelt, klaar om de uitdagingen van het moderne leven aan te gaan. Kies voor Padma Basic en omarm de kracht van de natuur voor een evenwichtige levensstijl. Voel je vitaal, voel je sterk – elke dag weer.

Myrobalanen – het “koningsmedicijn” van Tibet

De Tibetaanse Medicijn Boeddha houdt in zijn linkerhand een schaaltje met nectar vast en in zijn rechterhand een twijgje Myrobalanen: het koningsmedicijn. Vanwege zijn bijzondere heilige en medicinale eigenschappen wordt Myrobalan het “koningsmedicijn” genoemd, omdat het alle kenmerkende Tibetaanse smaken combineert en balancerende eigenschappen heeft op de energieen Lung, Beken en Tripa.

Het koningsmedicijn (Myobalani fructus) is ook aanwezig in Padma Basic. Dit natuurlijke kruid staat in het Westen bekend om zijn vermogen om het immuunsysteem te ondersteunen[2].

Zwitserse kwaliteit van Padma Basic Elk ingrediënt van Padma Basic is zorgvuldig gekozen en samengesteld volgens de hoogste normen, resulterend in een product dat synoniem staat voor zuiverheid en effectiviteit. De kracht van de Tibetaanse kruiden wordt gecombineerd met de nauwgezette Zwitserse productiemethoden, wat resulteert in een unieke synergie van traditie en moderniteit. Daardoor kun je erop vertrouwen dat je een product van ongeëvenaarde kwaliteit in handen hebt.

Bovendien doet PADMA AG (het moederbedrijf van de Tibetaanse kruidenpreparaten) al sinds de jaren ’60 onderzoek naar de werking. Padma Basic is daarmee wereldwijd de meest onderzochte en onderbouwde Tibetaanse kruidenformule. In een aantal landen, waaronder Zwitserland, is de Gabur-formule toegelaten als geregistreerd geneesmiddel (Padma 28 N genaamd in Zwitserland).

Laat de kracht van deze zorgvuldig vervaardigde formule je ondersteunen bij het bereiken van een gezonde bloedsomloop[1] en het versterken van je immuunsysteem[2]. Kies voor Padma Basic en omarm het beste van beide werelden voor jouw welzijn.

Andere kruidenpreparaten van Padma

Naast Padma Basic zijn er nog 5 andere Tibetaanse kruidenpreparaten: Padma Hepaten, Padma Aciben, Padma Digestin, Padma Nervotonin en Padma Venaben.

Ontdek PADMA op SanoPharm.com/ padma-webinar

1 Camphora helpt om de bloedvaten gezond te houden en is goed voor de bloedsomloop.

2 Myrobalani ondersteunt het immuunsysteem.

1, 2 Evaluatie gezondheidsclaim is lopende

29 VOORLICHTING

Youvital Soft Skin Balm

Natuurlijke en biologische huidverzorging

60 ml | Adviesprijs: € 29,95

Natuurlijk en biologisch op basis van natuurlijke oliën, boters en harsen.

Zonder water, alcohol, synthetische hulpstoffen en parabenen.

Draagt bij aan een natuurlijke weerstand

herstellend vermogen en van de huid.

Weldadige verzorging met een heerlijke milde, natuurlijke geur.

voor een zachte, soepele en gezonde huid

meer informatie: www.nutalis.com

Kennis in slaapproblemen

Slaapproblemen zoals inslaap- en/of doorslaapproblemen of vroeger wakker worden dan gewenst komen vaak voor. Een grootschalig onderzoek bij

1,1 miljoen mensen uit de UK, Nederland en de USA uitgevoerd door dr.

Kocevska, verbonden aan het Erasmus MC, bracht aan het licht dat heel wat jonge mensen slaapproblemen ervaren.

Zo rapporteerden 25% van de Nederlandse vrouwen en bijna 20% van de mannen tussen de 18 en 25 jaar problemen met inslapen. Ook doorslapen gaat vaak moeilijk. Uit deze studie bleek dat 28% van de 14- tot 17-jarige meisjes en bijna 20% van de jongens uit deze leeftijdscategorie doorslaapproblemen had. Daarnaast bleken ook ouderen vaak in- en doorslaapproblemen te hebben.

Slaapproblemen hebben een grote impact op het algemeen welbevinden. Verschillende interventies kunnen de slaapduur en slaapkwaliteit verbeteren. Uiteraard is het hierbij van belang de onderliggende oorzaken van slaapproblemen te achterhalen. Lees in dit artikel hoe je dit het beste kunt aanpakken.

Stimuleren van de melatonineproductie

Melatonine is het bekendste hormoon dat de slaap beïnvloedt. Dit hormoon kan endogeen worden aangemaakt in de epifyse, een neuro-endocrien orgaan dat deel uitmaakt van de hersenen. Een optimale melatonineproductie is afhankelijk van de aanwezigheid van de nodige bouwstoffen en cofactoren én van omgevingsfactoren.

“De belangrijkste omgevingsfactor die een invloed uitoefent op de melatonineproductie is de aan- of afwezigheid van daglicht.”

De belangrijkste omgevingsfactor die een invloed uitoefent op de melatonineproductie, is de aan- of afwezigheid van daglicht. Daglicht bestaat voornamelijk uit blauw licht met een frequentie van 450 nanometer. De aanwezigheid van dit licht onderdrukt de endogene productie van melatonine. Een belangrijke interventie in de behandeling of preventie van slaapproblemen is dus het vermijden van blauw licht tijdens de avond. Mobiele telefoons, tablets, computers en televisies zijn toestellen die blauw licht uitzenden en dus onze slaap negatief beïnvloeden. Het wordt aangeraden vanaf 2 uur voor het slapengaan zoveel mogelijk blootstelling aan blauw licht te vermijden. Het liefst vermijdt men deze schermen volledig, maar in noodzaak kan ook een blauwlichtfilter op het scherm of een bril met blauwlichtfilter een verschil maken.

Endogeen melatonine wordt, onder invloed van de afnemende lichtsterkte, geproduceerd uit het aminozuur tryptofaan. Eerst vindt de omzetting van tryptofaan naar 5-hydroxytryptofaan (5-HTP) plaats, dat vervolgens kan worden omgezet in serotonine. Van serotonine wordt dan melatonine gemaakt. Om al deze

31 SLAAPPROBLEMEN

enzymatische omzettingsprocessen te kunnen uitvoeren heeft het lichaam cofactoren nodig. De belangrijkste cofactoren om van tryptofaan uiteindelijk melatonine te kunnen maken zijn vitamine B6, vitamine B12 en vitamine B11, ook wel folaat genoemd. Daarnaast spelen mineralen zoals magnesium, ijzer en zink een rol. Ook is er een methylgroepdonor benodigd voor de melatonineproductie. Serotonine moet namelijk gemethyleerd worden om er melatonine van te kunnen maken. Voor deze methylatiereactie gebruikt het lichaam s-adenosylmethionine, vaak afgekort als SAMe, in combinatie met vitamine 12 en folaat.

Een zeer interessante medicinale plant die een grote impact kan hebben op dit werkingsmechanisme is Griffonia simplicifolia. Deze is namelijk rijk aan 5-HTP, de voorloper van serotonine en melatonine. De 5-HTP uit Griffonia simplicifolia passeert gemakkelijk de bloed-hersen-barrière en wordt in de hersenen omgezet in serotonine en uiteindelijk in melatonine. Griffonia simplicifolia

wordt dan ook reeds decennialang gebruikt bij slapeloosheid en ook bij nachtmerries bij kinderen.

De bouwstoffen en alle nodige cofactoren voor het produceren van melatonine komen voor in een gevarieerd voedingspatroon met voldoende groenten, vlees en vis. Daarnaast zijn er ook voedingsmiddelen die reeds melatonine in zijn eindvorm bevatten zoals tomaten, walnoten, rijst, aardbeien, olijfolie en bepaalde soorten wijn en bier. Er wordt eveneens gesuggereerd dat een optimale omega 3-status van het lichaam noodzakelijk is voor voldoende melatonineproductie door de hypofyse.

Samenvattend kunnen we stellen dat het vermijden van blootstelling aan blauw licht tijdens de avonduren en een gevarieerde voeding rijk aan groenten, vlees en vis twee basisinterventies zijn bij de preventie en behandeling van slaapproblemen. Indien gewenst kan ook suppletie met melatonine en/of met Griffonia simplicifolia uitkomst bieden.

Stoppen met piekeren

In de praktijk wordt piekeren of ‘niet kunnen stoppen met nadenken’ heel vaak aangegeven als een reden voor inslaapproblemen. Het voortdurend blijven malen, piekeren of nadenken zonder dit te kunnen stoppen wijst op een overactiviteit van de hersenen. De belangrijkste neurotransmitter voor het activeren van neuronen en het doorgeven van signalen is glutamaat. Glutamaat bindt op de N-methyl-D-aspartaatreceptor (NMDA-receptor) en oefent zo een excitatoire werking uit. De werking van deze neurotransmitter wordt geremd door een andere neurotransmitter, namelijk gamma-aminoboterzuur (GABA). GABA is de belangrijkste inhiberende neurotransmitter van de hersenen en brengt de NMDA-receptor tot rust. Dit zorgt ervoor dat de hersenen niet overmatig actief kunnen worden en er geen schade ontstaat door overmatige excitatie.

Het voortdurend blijven malen of piekeren is een signaal dat de hersenen niet voldoende tot rust kunnen komen. Een onbalans in glutamaat en GABA kan hieraan ten grondslag liggen. Een interessante interventie om de NMDA-receptor tot rust te brengen is het gebruik van medicinale planten die rijk zijn aan GABA of actieve bestanddelen die de werking van de GABA-receptor kunnen beïnvloeden. Deze planten worden GABA-mimetische planten genoemd en behoren tot de groep van de adaptogenen. Enkele voorbeelden hiervan zijn Valeriana officinalis (valeriaan), Passiflora incarnata en Withania somnifera (Ashwagandha). Deze planten zijn sterk onderbouwd in hun slaapondersteunende functie. Zowel de slaapduur als de slaapkwaliteit kan met dergelijke medicina-

32

Kennis in de praktijk

We geven 10 adviezen om in de praktijk in te zetten:

“Er wordt gesuggereerd dat een optimale omega 3-status van het lichaam noodzakelijk is voor voldoende melatonineproductie door de hypofyse.”

le planten significant verbeteren. Daarnaast kan het gebruik van magnesium de NMDA-receptor tot rust brengen. Magnesium blokkeert als het ware de receptor en kan daardoor de signaaltransductie tegenhouden. Een adequate magnesiuminname ondersteunt de kwaliteit van de slaap en verbetert de slaperigheid overdag.

Problemen met inslapen of doorslapen door piekeren, malen of angstgevoelens kunnen verbeteren door het innemen van een extract van één of meer van deze adaptogene, GABA-mimetische planten, al dan niet in combinatie met magnesiumbisglycinaat.

Een rustige slaap, de hele nacht lang Uiteraard zijn er nog heel wat andere factoren die de slaap negatief kunnen beïnvloeden. Het spelen van videogames tijdens de avonduren blijkt bijvoorbeeld een negatief effect te hebben op het inslapen en de slaapkwaliteit alsook de vermoeidheid overdag. Kinderen die tijdens de avonduren televisiekijken, hebben een significant mindere slaapkwaliteit dan kinderen die vroeger op de dag televisiekijken.

Vervolgens is de slaapkwaliteit ook afhankelijk van de tijd die buiten, in klaar daglicht, wordt doorgebracht. De slaapkwaliteit wordt beter naarmate men meer uren buiten in daglicht spendeert. Een andere omgevingsfactor die een sterke impact heeft op de slaapkwaliteit is temperatuur. Een te warme omgeving door verwarming, kleding of dekens heeft een negatieve invloed op de slaapkwaliteit. Dat komt omdat de thermoregulatie van de mens sterk samengaat met de regulatie van het bioritme. Als laatste kunnen zelfs omgevingsfactoren zoals luchtvervuiling een impact hebben op de slaap.

1. De lichaamseigen aanmaak van melatonine verloopt optimaal als er geen overbodige blootstelling is aan blauw licht tijdens de avonduren.

2. Tryptofaan wordt door het lichaam gebruikt als bouwstof om melatonine te produceren met behulp van de cofactoren vitamine B6, B11, B12, magnesium, ijzer en zink.

3. In bepaalde voedingsmiddelen zit vaak reeds melatonine. De bouwstoffen en alle nodige cofactoren voor het produceren van melatonine komen voor in een gevarieerd voedingspatroon met voldoende groenten, vlees en vis.

4. Griffonia simplicifolia is een plant die de voorloperstof van melatonine bevat.

5. Inslaapproblemen door piekeren of malen kunnen worden verbeterd met extracten van medicinale planten met een GABA-mimetische werking zoals Passiflora incarnata, Withania somnifera (Ashwagandha), Valeriana officinalis of via de suppletie van GABA.

6. Ook magnesium kan de activiteit van de NMDA-receptor remmen.

7. Videogames of televisiekijken is, zeker voor kinderen, niet aan te raden tijdens de avonduren.

8. De slaapkwaliteit is beter indien de slaapkamer koel is en er niet te veel kleding wordt gedragen of te warme dekens worden gebruikt.

9. De slaapkwaliteit is beter als er overdag voldoende blootstelling is aan daglicht en als er voldoende buiten wordt bewogen.

10. De slaapkwaliteit kan zelfs door omgevingsfactoren zoals luchtvervuiling negatief worden beïnvloed.

Referenties kunnen opgevraagd worden bij de redactie.

Dit artikel werd mogelijk gemaakt door Natura Foundation: www.naturafoundation.nl

33 SLAAPPROBLEMEN

PREVENTIE

Onlangs zag ik de film Human Forever waarin we Teun Toebes volgen, die een reis maakt door verschillende landen en kijkt hoe er daar wordt omgegaan met dementie. Een film die je gezien moet hebben. Als zorgprofessional en als mens. Want de kans dat we te maken krijgen met dementie, zelf of in onze nabije omgeving, is groot. De kans is 1 op 5 dat iemand in zijn leven dementie krijgt, zegt Alzheimer Nederland. Bij vrouwen is dit 1 op 3, omdat de levensverwachting van vrouwen hoger ligt.

Tijdens zijn reis praat Teun met regeringsambtenaren, familieleden en zorgbestuurders, maar de meest ontroerende gesprekken, met of zonder woorden, heeft hij met de mensen zelf.

In Zuid-Korea werd Teun duidelijk hoe essentieel bewustwording rondom dementie is. Naar verwachting is Zuid-Korea in 2044 het meest vergrijsde land ter wereld. Daarom heeft de regering besloten van dementie niet allen een nationale kwestie te maken, maar als enige land de preventie van dementie tot staatsprioriteit te maken. Teun sprak met de viceminister van gezondheid en welzijn. Deze legt uit dat alles erop gericht is symptomen van dementie zo vroeg mogelijk op te sporen om te voorkomen dat het zich ontwikkelt tot vergevorderd ziektebeeld.

Zuid-Korea heeft haar aanpak gebaseerd op de methode van het Fingers-netwerk.

Uit wereldwijd onderzoek blijkt, dat 40 procent van dementie gerelateerd is aan leefstijl-, omgevings- en vasculaire risicofactoren. Het Finger-model gaat uit van 5 vingers. De eerste staat voor bewegen, waarbij elke stap telt. De tweede vinger staat voor een gezond dieet. De hersenen hebben veel voedingsstoffen nodig, dus gezonde voeding is belangrijk. De derde vinger is cognitieve training. De hersenen moeten het hele leven door

getraind worden. De vierde vinger is sociale activiteit. De psychosociale activiteiten blijken belangrijker dan gedacht. De vijfde vinger ten slotte, staat voor het zorgdragen voor alle vasculaire risicofactoren zoals bloeddruk, cholesterol, overgewicht en diabetes. Wat goed is voor het hart, is goed voor de hersenen.

Preventie dus. En preventie past goed in het straatje van het natuurgeneeskundig werkveld, waarbij de nadruk vooral ligt op het voorkomen van ziekten. Door te focussen op preventie, gezonde levensstijlkeuzes en het stimuleren van het natuurlijke genezingsproces van het lichaam, kunnen natuurgeneeswijzen, denk ik, een cruciale rol spelen bij een onderwerp als dementie.

Daarnaast bieden natuurgeneeswijzen vaak oplossingen voor patiënten die onvoldoende baat hebben bij conventionele behandelingen of die te maken hebben met bijwerkingen van medicatie. Door alternatieven aan te bieden die minder invasief en meer in lijn zijn met de persoonlijke waarden en voorkeuren van patiënten, kunnen we zorg op maat bieden die de patiënttevredenheid en gezondheidsuitkomsten verbetert.

Human Forever, een film, die je gezien moet hebben.

Maartje Albert Redactielid NatuurGeweeswijzen

34

De Ortho Health Foundation biedt diverse orthomoleculaire opleidingen en bij- en nascholingen voor de zorgprofessional. Wij hebben een uitgebreid aanbod voor zowel de beginnend als gevorderd professional in de orthomoleculaire geneeskunde.

E-LEARNING

Naast OAB is nu ook OAG te volgen als e-learning.

Orthomoleculair Epigenetisch Therapeut

KENNISNIVEAU

Wil je meer informatie of je inschrijven voor een opleiding?

Kijk voor ons volledige aanbod op:

SOHF.NL/AGENDA

en
Welk orthomoleculair kennisniveau streef jij na? Orthomoleculair Adviseur Basis (OAB) sohf.nl/oab Bij-
nascholingen
Orthomoleculair Adviseur Gevorderd (OAG) sohf.nl/oag
1
sohf.nl/oet KENNISNIVEAU
1 KENNISNIVEAU
2
en nascholingen 2 KENNISNIVEAU
KENNISNIVEAU 3
KENNISNIVEAU
Bij-
nascholingen 3
Bij- en

LIVE OPLEIDINGEN OP LOCATIE

DatumTijd

22 maart

23 maart

12.00 - 20.00

9.00 - 16.15

Locatie

Driebergen

Diverse data en locaties in april en mei

24 mei09.30 - 16.00

Bunnik

WEBINARS

Datum Tijd

31 januari 19.00 - 20.00

5 maart 19.00 - 20.00

17 april19.00 - 20.00

Thema

Opleidingsprogramma voorjaar 2024

Thema

DarmHuid-Masterclass: Tweedaagse verdieping in de unieke verbinding tussen huid, hersenen en darmen

Het psychobioom, de darm en neurodegeneratie

Je darmen denken mee & je hersenen helpen je vertering

Voed de darm- en huidgezondheid

Inleiding psychobiotica: het onderbuikgevoel

Spreker

Diverse inspirerende experts Annemieke Meijler

Casper Beukema & Martijn Groothuismink

Spreker

Willemijn Bos

Casper Beukema

From Chaos to Balance: Managing SIBO for Optimal Digestive HealthDr. Robert Silverman

Benieuwd wat onze opleidingen kunnen betekenen voor u en uw cliënt? Inschrijven en praktische informatie: www.energeticanatura.com/academy-2024

Fris je kennis over suppletie op!

Bonusan Kennis & Productdag

Tijdens deze live dag nemen we je mee in het Bonusan suppletieaanbod, waardoor je een compleet begrip krijgt van de samenstelling, werking en inzet van deze producten. We bespreken onder meer de volgende toepassingsgebieden:

Energie

Stress & ontspanning

Spijsvertering

Geestelijke balans & gemoedstoestand

Spieren, gewrichten & bindweefsel

Hart, bloedvaten & bloedstolling

De kennis die je op deze dag opdoet is direct praktisch inzetbaar. De dag is bedoeld voor beginnende en ervaren gezondheidsprofessionals en wordt gegeven door Fien Demeulemeester en Wout van Helden.

Datum: verschillende data in 2024

Locatie: afwisselend door het hele land

Wanneer ben jij er bij?

www.naturafoundation.nl
Schrijf je nu in

Superieure OMEGA 3producten

van Vitals

Vitals biedt een breed assortiment omega 3-producten van de hoogste kwaliteit aan, met de meest zuivere en verse olien en ideale verhoudingen EPA/DHA. Bovendien hebben we ijzersterke wetenschappelijke onderbouwing en betrouwbare informatie op basis van de meest recente studies en inzichten. Dit maakt de omega 3-producten van Vitals een heldere keuze!

De omega 3-lijn bestaat uit zes visolieproducten (waarvan één in vloeibare vorm en één in de vorm van een jelly), één krillolieproduct en één algenolieproduct:

– Ultra Pure DHA/EPA 300 mg

– Ultra Pure DHA/EPA 500 mg

– Ultra Pure EPA/DHA 700 mg

– Ultra Pure EPA/DHA 1000 mg

– Kids Omega 3 Plus Jellies

– Liquid EPA/DHA 1200 mg

– Super Krillolie 590 mg

– Vegan DHA/EPA 450 mg

“Deze unieke jellies zijn op zo’n manier ontwikkeld dat er een hoge dosering visolie in verwerkt kan worden, zonder dat dit voor een overheersende vissmaak zorgt.”

Nieuw: Kids Omega 3 Plus Jellies Kids Omega 3 Plus Jellies van Vitals is de nieuwe favoriet bij kinderen, in de vorm van een heerlijk smakende kauwgel. Deze unieke jellies zijn op zo’n manier ontwikkeld dat er een hoge dosering visolie in verwerkt kan worden, zonder dat dit voor een overheersende vissmaak zorgt (zoals bij gummies met visolie soms het geval is). Hierdoor kan volstaan worden met één tot twee jellies per dag voor een effectieve hoeveelheid omega 3. Naast een ruime dosering van het belangrijkste omega 3-vetzuur DHA voor de hersenen en het gezichtsvermogen1, bevat Kids Omega 3 Plus Jellies andere essentiële voedingsstoffen, zoals jodium voor een gezonde groei en een goed leervermogen en vitamine D voor een normale groei en ontwikkeling van de botten van kinderen. Vitamine C en D zijn bovendien goed voor de weerstand.

Kortom, deze kauwgels zijn een eenvoudige manier om kinderen dagelijks te voorzien van extra nutriënten ter aanvulling op een gezonde voeding. Eveneens geschikt voor volwassenen die capsules en tabletten niet prettig vinden en liever voor een lekker smakend en kauwbaar voedingssupplement kiezen om hun inname van nutriënten zoals DHA en vitamine D3 te verhogen.

Ontdek alle omega 3-producten op www.vitals.nl. Heeft u vragen? Neem gerust contact op via info@vitals.nl of bel 075-6476050.

1DHA is een belangrijke bouwsteen voor de hersenen en is goed voor de hersenfunctie en het gezichtsvermogen bij een dagelijkse inname van 250 mg

37 VOORLICHTING

Eiwittransitie begint met de beste peulvruchten

Bonen, erwten en andere peulvruchten zijn gezond en duurzaam. Waarom eten we er in Nederland dan niet meer van? Veel inspanningen richten zich op het verleiden van de consument. Maar dat schiet nog niet op.

De gemiddelde Nederlander eet nog altijd meer dierlijke dan plantaardige eiwitten. Het antwoord is volgens Stacy Pyett van de Wageningen University & Research duidelijk: de keten van boer via de industrie naar de consument komt amper in beweging. De consument is niet happig genoeg op het eten van bonen. De industrie wil aan allerlei behoeften van de consument voldoen, maar krijgt dat niet goed genoeg voor elkaar met het bestaande aanbod aan peulvruchten. En de boer wacht op peulvruchten met een hogere opbrengst op de Nederlandse akker. ‘Iedereen wacht op elkaar en daardoor komt de eiwittransitie niet op gang.’

www.wur.nl

Vrouwen hoeven veel minder te sporten om gezond te blijven dan mannen

Het is echt waar: vrouwen hoeven veel minder bewegingsoefeningen te doen dan mannen om hun kans op vroegtijdige sterfte of een fatale hart- of vaataandoening te verkleinen. Wetenschappers hebben namelijk ontdekt dat mannen gemiddeld 300 minuten moeten sporten per week om de maximale voordelen te behalen van een workout, terwijl vrouwen dezelfde voordelen al na 140 minuten bereiken. Het onderzoek komt ook al met een mogelijke verklaring waarom dit het geval is: door verschillen in de anatomie en fysiologie leunen mannen veel meer op hun natuurlijke voordelen, zoals het hebben van een groter hart en grotere longen. Omdat vrouwen het zonder deze voordelen moeten doen, vraagt een work-out meer van hun lichaam, waardoor ze dus per minuut veel meer uit hun fitness-sessies kunnen halen. Het maakt hierbij niet uit om wat voor soort training het gaat; alle vormen zijn gezond.

www.scientas

38

Gebruik supplementen draagt aanzienlijk bij aan vitamine­inname

Recent zijn de resultaten van de nieuwste voedselconsumptiepeiling (VCP 2019-2021) gepubliceerd. Hieruit blijkt dat supplementen een belangrijke bijdrage leveren aan de dagelijkse inname van vitaminen. Zo is 45% van de foliumzuurinname en 28% van de vitamine D-inname afkomstig van supplementen. Ook een groot deel van de inname aan vitamine C, 16%, wordt geleverd door supplementen. Voor de overige vitamines dragen supplementen meestal meer dan 10% bij aan de dagelijkse inname. Vitamine K is de enige vitamine waarbij het gebruik van supplementen geen bijdrage levert.

Voor de inname van mineralen spelen supplementen een meer bescheiden rol. Supplementen voorzien bijvoorbeeld in 9% van de dagelijkse inname van zink en 8% van de inname van ijzer en selenium. Voor jodium, koper en magnesium ligt dit percentage rond de 6%.

www.npninfo.nl

Lager risico op parkinson bij hoge inname vitamine E

Mensen die via hun voeding meer vitamine E binnenkrijgen, hebben een lager risico op het ontstaan van de ziekte van Parkinson. Het slikken van extra vitamine E heeft geen effect op het ontstaan van de ziekte. Dit blijkt uit groot onderzoek onder Amerikaanse volwassenen.

De epidemiologische studie, gebaseerd op gegevens uit de NHANESdatabase tussen 2009 en 2018, omvatte 13.340 deelnemers, allen ouder dan 40 jaar. De onderzoekers bestudeerden gegevens over hun eetpatroon en keken naar een verband tussen de inname van vitamine E-rijk voedsel en het ontstaan van parkinson. Gedurende de onderzoeksperiode ontwikkelden 182 deelnemers parkinson. De onderzoekers ontdekten dat deelnemers met een hogere vitamine E-inname, bijvoorbeeld door het dagelijks eten van noten, zaden en groene bladgroenten, minder kans hadden de ziekte te ontwikkelen.

Er is echter uitgebreider onderzoek nodig om de onderliggende mechanismen te ontrafelen en een optimale hoeveelheid vitamine E in de voeding te bepalen.

www.nieuwsvoordietisten.nl

39 NIEUWS

• Ruim 75.000 producten op het gebied van supplementen, lichaamsverzorging, zelfzorgproducten en voeding

• Artikelen zijn per stuk te bestellen

• Voor 18.00 uur besteld, volgende dag geleverd in Nederland en België

Totaalleverancier in natuur- en gezondheidsproducten

• Bestelling wordt gratis verstuurd vanaf € 150,-

• 7 dagen per week bestellen

• Levering van maandag t/m zaterdag

Totaalleverancier voor gezondheidsprofessionals

Meer informatie of klant worden? Kijk op onze website of neem contact op met onze klantenservice.

Ben je op zoek naar een totaalleverancier? Dan ben je bij Varuvo aan het juiste adres.

T 088 990 86 76 | E info@varuvo.nl

Bij Varuvo vind je vrijwel alle producten voor jouw praktijk, behandeling of consult.

Je kunt bij ons terecht voor ruim 65.000 artikelen op het gebied van supplementen, verzorging, zelfzorg en voeding. Met ons one-stop-shopping concept vind je alles onder één dak. Van de bekende A-merken tot unieke en specialistische producten.

Kijk op varuvo.nl voor ons complete assortiment

Jouw voordelen

• Voordelig en eenvoudig via onze website inkopen tegen inkoopprijs

• Keuze uit ruim 65.000 producten

• Artikelen zijn per stuk te bestellen

• Voor 18.00 uur besteld, volgende dag geleverd in Nederland en België

• Bestelling wordt gratis verstuurd vanaf € 75,-

Meer informatie of klant worden?

Kijk op onze website of neem contact op met onze klantenservice.

Geef je longen LUCH

Bij acute bronchitis en indien je hier luchtwegen kunt vrijmaken door middel
T +31 (0)88 990 86 76 | E info@varuvo.nl | W www.varuvo.nl JOUW PARTNER IN GEZONDHEID!

Wat te doen bij LONG COVID?

gezondheidsproducten

klantenservice.

| W www.varuvo.nl

De periode van mondkapjes, anderhalve meter afstand en lockdowns ligt gelukkig al lange tijd achter ons. Toch gaat corona nog altijd rond en krijg ik regelmatig de vraag van lezers wat zij of hun dierbare naasten zouden kunnen doen bij Long COVID (ook wel Post-COVID-syndroom genoemd). Kennelijk zijn er veel mensen die hier last van hebben. Daarom heb ik beloofd om hier in deze nieuwsbrief aandacht aan te besteden. Deze keer zullen we uitgebreid kijken naar wat Long COVID precies is en wat je op een natuurlijke manier kunt doen om hiermee om te gaan. Misschien dat je er zelf nog eens mee te maken gaat krijgen, dus altijd goed om hier kennis van te nemen.

Hoewel de term “Long COVID” in Nederland inmiddels breed gebruikt wordt om de langdurige effecten van een COVID-19-infectie te beschrijven, is het oorspronkelijk een Engelse term. In het Nederlands spreken we vaak over “langdurige COVID”, “Post-COVID-syndroom” of “chronische COVID”. Deze directe overname van de Engelse term kan soms tot verwarring leiden; dit komt vooral omdat het voor sommigen niet meteen duidelijk is dat het verwijst naar de langdurige nasleep van COVID-19 en niet naar een acute fase van de ziekte. Bovendien kan de term “long” in het Nederlands ook geïnterpreteerd worden als een verwijzing naar de longen, wat de indruk wekt dat de aandoening uitsluitend betrekking heeft op problemen met het ademhalingsstelsel, terwijl dit in de praktijk veel meer klachten inhoudt.

Hoeveel mensen hebben Long COVID?

We spreken officieel van Long COVID bij klachten die binnen 3 maanden na een infectie optreden en minstens 2 maanden aanhouden. Vrouwen hebben hier 76% meer kans op dan mannen. Opvallend is dat mensen met bloedgroep O vatbaarder lijken voor Long COVID. Ongeveer 1 op de 8 Nederlanders houdt langdurige klachten na besmetting met het coronavirus. Het MIT (Maatschappelijk Impact Team) stelt dat ongeveer 1,3 miljoen Nederlanders last hebben gehad van Long COVID, maar dat dit relatief mild was en dat zij hier ook weer van zijn hersteld. Op dit moment zijn er naar schatting 90.000 mensen die ernstig lijden aan Long COVID, waarbij hun leven volledig ontwricht is. Zowel hun fysieke als mentale gezondheid is verwoest, waardoor zij niet langer productief kunnen zijn. Dit zijn zeer schrijnende situaties.

Welke klachten kan Long COVID geven?

Long COVID kan leiden tot een breed scala aan langdurige klachten die bijna ieder orgaansysteem kunnen raken. Veelvoorkomende symptomen zijn onder andere ernstige vermoeidheid, kortademigheid, hoofdpijn, spierpijn, slaapproblemen, depressie, vergeetachtigheid en concentratieproblemen. Ook neuropsychiatrische klachten als angst, depressie en ‘brain fog’ komen vaak voor. De ernst en duur van de symptomen verschillen per persoon. Voor veel patiënten hebben de klachten een grote impact op hun dagelijks functioneren en kwaliteit van leven.

Wat kun je op een natuurlijke manier tegen Long COVID doen?

Contact met het coronavirus is in de praktijk niet te vermijden, want het virus evolueert continu, waardoor we er geregeld mee in aanraking zullen komen. Door het nemen van de juiste natuurlijke maatregelen kunnen we het risico op Long COVID en mogelijke schade tot het minimum beperken. In deze nieuwsbrief kijken we naar wat de wetenschap heeft ontdekt op de gebieden voeding, supplementen en leefstijl:

Voeding

– Onbewerkt dieet: Volgens onderzoekers kunnen nutriëntentekorten het verloop en de ernst van COVID sterk beïnvloeden. Kies daarom voor volwaardige voeding.

– Mediterraan dieet: Dit dieet is een rijke bron van hoogwaardige eiwitten

longen LUCH rdoor moeilijk de middel van hoesten.
DOOR: JUGLEN ZWAAN
41 DOSSIER

(zorg voor 15-30 gram per maaltijd) en gezonde vetten uit vis. Ook worden extra vierge olijfolie, volkoren producten, groenten, fruit, peulvruchten, noten en zaden geadviseerd vanwege de gezonde vetten, vezels en bioactieve stoffen met ontstekingsremmende en antioxidatieve werking. Het frequent eten van kleine maaltijden wordt aanbevolen om de energie-inname te verhogen en spierafbraak tegen te gaan.

– Voldoende vochtinname: Zorg voor dagelijks 2,5 - 3 liter vocht per dag in de vorm van onder meer water, kefir, vruchtensappen, bouillon, sportdranken, koffie en thee.

– Plantaardig dieet: Een plantaardig dieet bevat ontstekingsremmende stoffen en kan daarom helpen bij het verminderen van langdurige systemische ontstekingen bij Long COVID.

– Vezels: Door meer vezels uit verschillende bronnen te eten, nemen de gunstige bacteriën toe, waardoor het immuunsysteem kan worden gereguleerd en ontstekingen kalmeren. Hierdoor kan het microbioom geoptimaliseerd worden en kunnen spijsverteringsklachten sterk worden verminderd. Bovendien kan de darm met de hersenen communiceren via neurale, ontstekings- en hormoonsignaleringsroutes, wat het psychisch welbevinden kan beïnvloeden.

– Blijf weg bij geraffineerde voeding: Een Westers dieet met veel vet en

suiker kan zorgen voor meer kans op langdurige ziekte. Dit komt doordat dit dieet ontstekingen veroorzaakt en het afweersysteem verstoort.

– Intermittend Fasting: Langer vasten toont progressie bij Long COVID. Een groep van 14 mensen met aanhoudende klachten na

“Een plantaardig dieet bevat ontstekingsremmende stoffen en kan daarom helpen bij het verminderen van langdurige systemische ontstekingen bij Long COVID.”

een coronabesmetting volgde een medisch begeleid langdurig vastenprogramma. Tijdens dit onderzoek verbeterde de gezondheid van bijna alle patiënten. Symptomen als vermoeidheid, kortademigheid, spierpijn en hoofdpijn verminderden sterk. Ook bij minder voorkomende klachten als cognitieve stoornissen, reuk- en smaakverlies was er duidelijke vooruitgang. Hoewel de behandeling een veelbelovende niet-medicamenteuze aanpak bij het herstel van Long COVID lijkt, kunnen mensen met ondervoeding beter niet voor deze maatregel kiezen.

Supplementen

– PEA: Onderzoekers hebben gekeken of PEA (palmitoylethanolamide) kan helpen tegen langdurige klachten na COVID -19. Dit stofje komt van nature voor in bijvoorbeeld pinda’s, fenegriekzaad en sojalecithine. Mensen met langdurige COVID -klachten kregen 3 maanden lang elke dag tweemaal

43 DOSSIER

600 mg (dus 1200 mg totaal) en na 3 maanden waren hun klachten verminderd.

– L-arginine + vitamine C: Volgens onderzoekers kunnen L-Arginine en vitamine C gunstige effecten hebben bij Long-COVID-patiënten.

L-Arginine kan de bloedvatwanden verbeteren en vitamine C vermindert oxidatieve stress. Beide spelen een belangrijke rol bij klachten rondom COVID-19 en Long COVID.

– Vitamine D: Het kan mogelijk nuttig zijn om vitamine D te slikken. Volgens onderzoek heeft de helft van de patiënten met Long COVID lagere vitamine D-spiegels dan de patiënten zonder klachten. Vooral

patiënten met cognitieve klachten blijken een vitamine D-tekort te hebben.

– Omega 3: Volgens onderzoekers is het de moeite waard om omega 3-supplementen te proberen bij de behandeling van Long COVID, omdat uit eerder onderzoek is gebleken dat omega 3 ontstekingsremmende eigenschappen heeft, de hersenfunctie ondersteunt, als antioxidant werkt en mogelijk de binding van het coronavirus kan verhinderen. Deze eigenschappen kunnen vooral helpen bij het verminderen van ‘brain fog’ ofwel hersenmist.

– Andere supplementen die mogelijk

ondersteunend kunnen werken, zijn glutathion en zink. Bij specifiek slaapproblemen zouden supplementen met zink, vitamine C, D en polyfenolen kunnen verlichten. Bij vermoeidheid kan het voor langere tijd dagelijks nemen van creatine zinvol zijn.

Leefstijl

– Etherische oliën: Deelnemers aan een onderzoek die 2 weken lang etherische oliën zoals tijm, kruidnagel en sinaasappel inhaleerden, rapporteerden aanzienlijk minder vermoeidheidsklachten. Ze gaven aan zich over het algemeen minder vermoeid te voelen en specifiek minder last te hebben van algemene vermoeidheid, mentale vermoeidheid (concentratieproblemen) en verminderde alertheid.

– Beweging: Voor sommigen kan het verstandig zijn om regelmatig te bewegen, zoals bijvoorbeeld sport, spel of (hard)lopen. Beweging heeft bewezen positieve effecten op het immuunsysteem, het bewegingsapparaat, de longfunctie, de hersenen en het psychisch welzijn. Het kan helpen om veel van de factoren die een rol spelen bij het Post-COVID-syndroom, tegen te gaan. Specifiek kan beweging vermoeidheid verlichten, cognitie verbeteren, ontstekingen verminderen, uithoudingsvermogen en kracht opbouwen en de stemming verbeteren bij Post-COVID-patiënten.

– Ontspanning: Volgens onderzoekers kan stress ervoor zorgen dat de voorraden aan micronutriënten worden uitgeput, waardoor we vatbaarder worden voor het oplopen van Long COVID. Het wordt aangeraden om regelmatig te mediteren om stress te verminderen en zo het immuunsysteem tot rust te brengen.

– Ademhalingsoefeningen: Uit recent onderzoek van de Universiteit van Leeds blijkt dat de symptomen van Long COVID duidelijk verlicht kunnen worden door eenvoudige ademhalingsoefeningen: 4 seconden inademen en 6 seconden uitademen, 2 keer per dag gedurende 10 minuten, terwijl de Hart Ritme

44
“Een nieuwe studie laat zien dat mensen met langdurige COVID vaak ernstige spierbeschadiging, problemen met de mitochondriën en microbloedpropjes hebben.”

Variabiliteit (HRV) wordt gemeten via een app op de telefoon. De 13 deelnemers aan het onderzoek ervoeren na 4 weken een vermindering van symptomen, betere slaap en beter lichamelijk functioneren.

Halotherapie: Uit onderzoek blijkt dat inademing van droog zoutaerosol effectief kan zijn in het verlichten van symptomen van chronische ademhalingsziekten, zoals hoesten en kortademigheid. Deze symptomen komen ook veel voor bij patiënten die COVID-19 hebben doorgemaakt. Halotherapie is een behandeling met het gebruik van zout in verschillende vormen. Eén vorm is inademing van droog zoutaerosol, wat gebruikt wordt bij de behandeling van ademhalingsziekten.

Bewegen niet voor iedere patiënt geschikt

Een nieuwe studie laat zien dat mensen met langdurige COVID vaak ernstige spierbeschadiging, problemen met de mitochondriën (de energiefabriekjes in cellen) en microbloedpropjes hebben. Dit verklaart waarom zij zich na inspanning zo slecht en uitgeput voelen. De onderzoekers vonden dat mensen met langdurige COVID minder spierkracht hebben en meer witte spiervezels met weinig mitochondriën. De mitochondriën functioneerden ook slechter. Na inspanning hadden de patiënten veel meer spierschade en verslechterde de mitochondriële functie nog meer. Dit verklaart de spierpijn en vermoeidheid die langdurige COVID-pa-

tiënten wekenlang na inspanning kunnen ervaren. De onderzoekers adviseren hun daarom geen intensieve training te doen, omdat dit de spieren beschadigt en de energiehuishouding verergert. Dit wijst op het belang van een gepersonaliseerde aanpak bij revalidatieprogramma’s voor mensen met Long COVID.

Long Post­COVID Vaccination Syndrome

Er zijn onderzoeken die bijwerkingen van vaccinaties tegen corona aan het licht hebben gebracht, waaronder een toestand bekend als “Long Post-COVID Vaccination Syndrome”. Dit syndroom manifesteert zich als een reeks langdurige gezondheidsproblemen die sommige mensen ervaren na vaccinatie tegen COVID-19, vergelijkbaar met de langetermijneffecten die sommige patiënten ondervinden na een COVID-19-infectie, bekend als ‘Long COVID’. Een specifiek geval, gedocumenteerd door Josef Finsterer, betreft een 39-jarige man die ernstige bijwerkingen ontwikkelde na zijn derde dosis van het mRNA1273 (Moderna) vaccin, waaronder koorts, hoofdpijn, oogflikkeringen, huiduitslag, vermoeidheid, desorientatie, duizeligheid (hersenmist), verminderd denkvermogen en concentratie en emotionele stoornissen, die 11 maanden aanhielden. Deze bevindingen suggereren dat Long Post-COVID Vaccination Syndrome een ernstige complicatie van COVID-19-vaccinatie kan zijn, die de kwaliteit van leven aanzienlijk kan beïnvloeden en tot invaliditeit kan

leiden. Het LAREB concludeert in een recent rapport dat er meldingen zijn van ‘Long COVID-achtige’ symptomen na COVID-19-vaccinatie die lijken op Long COVID, maar dat een oorzakelijk verband nog niet kan worden vastgesteld omdat andere mogelijke oorzaken niet uitgesloten kunnen worden. Zij stellen dat er meer epidemiologisch, klinisch en immunologisch onderzoek nodig is.

Oude studies niet meegenomen Er verschijnen nog dagelijks studies over Long COVID, dus grote kans dat er later dit jaar nog weer meer over bekend wordt. Bij mijn zoektocht in de medische literatuur heb ik bijna alle studies voor 2022 niet meegenomen, omdat deze in een snel ontwikkelend onderzoeksveld als dit eigenlijk alweer zwaar verouderd zijn.

Slotwoord

Ik hoop dat de bovenstaande tips kunnen bijdragen aan het verlichten van Long COVID. Gelukkig zijn er vele handvatten die kunnen helpen; door de juiste voeding, supplementen en leefstijl kunnen we het risico op langdurige COVID-klachten verkleinen.

Juglen Zwaan is spreker en schrijver over voeding en gezondheid. Hij is een gepassioneerde voedingskundige met een onbedwingbare honger naar nieuwe inzichten.  Hij studeerde voeding & gezondheid aan de Open Universiteit en Nutrition Science aan Stanford. Hij onderzoekt kritisch en combineert moderne wetenschap met eeuwenoude kennis. Juglen is een voorstander van puur natuur. Hij hangt geen enkel voedingsgeloof aan, maar combineert vele visies.

Bronnen kunnen opgevraagd worden bij de redactie.

45 DOSSIER

5 KENMERKEN van een effectief

Q10-preparaat

Wetenschappelijk gedocumenteerd effect

Een goedkoop Q10-preparaat kan toch duur blijken te zijn als het geen effect heeft. Dan hebt u uw geld verspild. Als de effectiviteit ervan echter gedocumenteerd is met onderzoek dat in een gerenommeerd wetenschappelijk tijdschrift werd gepubliceerd, dan weet u zeker dat u een veilig en effectief product hebt.

Metingen van de opname

na innemen van het product

De actieve stof van een Q10-product moet na inname door het lichaam worden opgenomen om werkzaam te zijn. Er moet daarom documentatie aanwezig zijn die de concentratie Q10 in het bloed voor en na inname van het product laat zien.

Vrij van onwerkzame

Q10-kristallen

Q10 is een natuurlijke energiebron die door iedereen kan worden gebruikt. Studies laten echter zien dat ouderen, intensieve sporters en hartpatiënten baat kunnen hebben bij een hogere dosis van de voedingsstof dan gemiddeld.

Veel Q10-preparaten bevatten onoplosbare en niet opneembare Q10-kristallen in olie. Zulke kristallen kunnen alleen oplossen wanneer ze blootgesteld worden aan temperaturen ver boven onze lichaamstemperatuur. Pharma Nord heeft een patent op een methode die de kristallen in “sneeuwvlokken” verandert die snel bij lichaamstemperatuur in de maag oplossen. Dat garandeert een effectieve opname in het lichaam.

Dezelfde kwaliteit als medicijnen

Voedingssupplementen worden gefabriceerd volgens de richtlijnen voor voedsel. Anders dan medicijnen, hoeven supplementen hun effectiviteit niet aan te tonen. Maar als een Q10-preparaat wordt vervaardigd naar farmaceutische maatstaven, dan worden de grondstoffen en het productieproces streng gecontroleerd. Alles moet gedocumenteerd worden, net als bij medicijnen.

Q10 grondstof van medische kwaliteit

Om Q10-preparaten naar de eisen van medicijnproductie te kunnen maken, is een Q10-grondstof van medische kwaliteit vereist. Dat garandeert dat de verwerkte stof van hoge en gelijkblijvende kwaliteit is en geen onzuiverheden bevat.

Bio-Quinon Q10 Gold van Pharma Nord is een verantwoorde keuze. Het preparaat is in meer dan 100 wetenschappelijke studies gebruikt, waarvan 25 dubbelblind en placebo-gecontroleerd werden uitgevoerd.

Het bevat gepatenteerde Q10 “sneeuwvlokken”, die het lichaam snel opneemt. De hele productie vindt plaats in Pharma Nords farmaceutische fabriek en wordt gecontroleerd door de Deense voedsel- en geneesmiddel-autoriteiten.

1 100% 2 66% 3 60% 4 58% Het lichaam kan zelf Q10 aanmaken, maar onderzoek laat zien dat de lichaamseigen productie al afneemt na het 20e levensjaar Opneembaarheid (%) vergeleken met die van Bio-Quinon Q10 (mg/liter) × uren (%) Bio-Quinon Q10 3 andere Q10 producten
Abonneer u op onze nieuwsbrief en bekijk al onze producten op www.pharmanord.nl. Meer weten? Bel ons op 035-5430991 of email naar info@pharmanord.nl
www.pharmanord.nl
NL_Q10_Ad_Voedingsgeneeskunde_210x297_1219

De biologische klok

Levensritmes in beeld

Van een mechanische klok tot een horloge, mensen hebben allerlei manieren gevonden om de tijd bij te houden. De natuur heeft haar eigen inwendige klok die fascinerend tot uiting komt in biologische processen, levensritmes en periodiciteit.

Bekende voorbeelden zijn het ritme van eb en vloed, ademhaling, draagtijd, winterslaap of jaarlijkse migratie. Maar ook minder bekende processen komen aan bod. Welke organismen leven het langst? Hoe herstelt een ecosysteem na een verwoestende brand? Wat zijn de meest stressvolle periodes voor een populatie walvissen?

Dit rijk geïllustreerde boek, waarin ‘tijd’ de rode draad vormt, brengt op een boeiende manier natuurlijke processen in beeld op het niveau van organisme, populatie en ecosysteem. De biologische klok laat je zien hoe veerkrachtig de natuur is en hoe fascinerend het leven in elkaar zit.

Auteur: Helen Pilcher

Uitgever: KNNV Uitgeverij

De opkomst van het stadsleven

natuur zijn zo groot dat sommige dokters ‘groene receptuur’ uitschrijven, waarmee patiënten worden aangespoord om vaker en langer in de natuur door te brengen. Een onderzoek in Nieuw-Zeeland stelde vast dat twee derde van deze patiënten zich na zes maanden gezonder voelden en actiever leefden. Homo sapiens evolueert. De eerste steden worden gebouwd.

300.000 jaar geleden

Uit de inleiding van De biologische klok:

Alles draait om tijd

Onze planeet bruist van leven door gebeurtenissen die, door de lens van de tijd gezien, hebben plaatsgevonden. In De biologische klok verkennen we de tijdspannen die deze natuurlijke gebeurtenissen in beslag nemen, om te ontdekken hoe de biologische klok tikt. Elk van de zes hoofdstukken licht een ander type tijdspanne toe.

1 Evolutionaire tijd

De evolutionaire tijd vertelt verhalen op een planetaire schaal, zoals de overgang van het leven in de zee naar het leven op het land, het uitsterven van diersoorten en het ontstaan van een mensaap die in staat is zijn eigen planeet te vernietigen.

2 Ecologische tijd

Ecologische tijd duidt op de dynamische aard van ecosystemen. Zo kunnen bevers bijvoorbeeld binnen enkele weken hun eigen zoetwaterecosysteem opbouwen en kunnen de rottende overblijfselen van een blauwe vinvis een diepzee ecosysteem creëren dat de leefbaarheid nog tientallen jaren ten goede zal komen.

6000 jaar geleden

3 Levensduur

Een levensduur is de ruimte tussen het begin en het einde van een leven. Een volwassen eendagsvlieg leeft nog geen dag, terwijl de oudste boom meer dan 4500 jaar oud is.

4 Groeitijd

De groeitijd brengt de ontwikkeling tijdens een leven in kaart. Aan de ene kant doet een Groenlandse haai er 150 jaar over om geslachtsrijp te worden; aan de andere kant blijven axolotls hun hele leven in de larvefase hangen.

5 Gedragsduur

De gedragsduur meet de tijd die een organisme nodig heeft om te reageren op zijn leefomgeving. Dat kan een langere periode zijn, zoals bij de migratie van distelvlinder, of slechts een milliseconde, zoals bij het valmechanisme van vleesetend blaasjeskruid.

6 Biologische tijd

De biologische tijd is afhankelijk van fysiologische processen, zoals de stofwisseling en de werking van hormonen. Van het aantal ademhalingen per minuut tot aan de tijd van een toiletbezoek – tijd en frequentie brengen de natuurlijke processen in beeld die organismen gebruiken om te functioneren en te overleven.

47 OP DE BOEKENPLANK
TimeNatureKeeps-UKUS.indb 10 22/03/2023 10:44
00 Pilcher Inleiding 001-017.indd 10 12-05-2023 17:46

Vitakruid innoveert

Ontdek onze nieuwste supplementen

Visolie 1400 TG® Sport met D3

Hoog EPA gehalte speciaal voor de sporter.

NIEUW

90 SOFTGELS

Natuurlijke en beste opneembare triglyceride-vorm.

Multi Dag & Nacht® Man Sport

Voor de mannelijke (top)sporter.

NIEUW

Symflora® Femme

Probiotica voor vrouwen.

NIEUW

90 VEGAN CAPSULES

Bevat het gepatenteerde Quatreflora®

Meer weten over onze nieuwe supplementen?

Ga naar:

zakelijk.vitakruid.nl

2 X 30

2 X 90

Helpt spieren op te bouwen.**

**Evaluatie gezondheidsclaim voor Ashwagandha is lopende

Multi Dag en Nacht® Vrouw Sport

Voor de vrouwelijke (top)sporter.

2 X 30

2 X 90

Goed voor het uithoudingsvermogen.**

**Evaluatie gezondheidsclaim voor Rhodiola is lopende

BINNENKORT VERWACHT SilSolutions Tropical Postpartum formula Collageen Premium l l l l l l Multi Dag & Nacht® Vrouw (herziene formule) Multi Dag & Nacht® Mama (herziene formule) Vegan Proteine
TABLETTEN
TABLETTEN NIEUW
TABLETTEN
TABLETTEN
“Elektrolyten vormen onmisbare mineralen die een cruciale functie vervullen bij het handhaven van de vochtbalans binnen en buiten onze cellen.”

ELEKTROLYTEN:

essentiële mineralen voor een optimaal herstel

In de wereld van actieve levensstijlen, intense trainingssessies en snelle dagelijkse routines is het handhaven van een evenwichtige hydratatie van cruciaal belang voor onze algehele gezondheid en prestaties. Elektrolyten spelen hierin een essentiële rol, en steeds meer mensen ontdekken de voordelen van elektrolytenpoeder als een effectieve manier om hun lichaam te ondersteunen

Wat zijn elektrolyten?

Elektrolyten zijn ionen, of ook wel geladen deeltjes. Deze deeltjes kunnen elektrische stroom in het lichaam geleiden. Elektrolyten vormen onmisbare mineralen die een cruciale functie vervullen bij het handhaven van de vochtbalans binnen en buiten onze cellen. Ze spelen een essentiële rol in diverse fysiologische processen in het lichaam. Een aantal belangrijke elektrolyten in het menselijk lichaam zijn kalium, calcium, magnesium, fosfor en natrium.

Wat doen elektrolyten?

De verschillende elektrolyten hebben allemaal hun eigen voordelen. Zo draagt kalium bij aan een normale spierwerking en heeft het een positieve invloed op de werking van het zenuwstelsel. Calcium ondersteunt de hartspier. Magnesium draagt bij tot ene goede elektrolytenbalans en helpt bij het normaal werken van de spieren. Fosfor draagt bij tot de normale werking van celmembranen en ondersteunt het energieniveau.

Waar zitten elektrolyten in?

Elektrolyten komen in verschillende voedingsmiddelen voor. Natrium komt vooral voor in zout, sojasaus en vis. Kalium is terug te vinden in bananen, aardappelen, spinazie, meloen en tomaten. Calcium zit vooral in zuivelproducten, broccoli, amandelen en sardines. Magnesium komt voor in noten, zaden, spinazie, boerenkool en volle granen. Fosfaat zit onder andere in zuivelproducten, vis, vlees en gevogelte, noten en granen.

Hoe herken ik een elektrolytentekort?

Een tekort aan elektrolyten kan leiden tot verschillende verstoringen in lichamelijke functies. De symptomen van een tekort kunnen variëren. Een aantal symptomen zijn: spierkrampen en spierzwakte, vermoeidheid, duizeligheid, misselijkheid, spijsverteringsproblemen en overmatige dorst. Deze klachten kunnen opspelen bij een tekort aan elektrolyten, maar het is altijd raadzaam om eerst medisch advies te winnen over mogelijke andere oorzaken.

Hoe kom ik aan een elektrolyten tekort?

Het kan dus voorkomen dat je een tekort aan elektrolyten ontwikkelt. Gelukkig gebeurt dit niet snel. Bij een gezond en gevarieerd dieet krijg je als het goed is, voldoende mineralen binnen. Je verliest echter elektrolyten door zweten. Zo is het voor sporters wel van belang om te letten op de elektrolytenbalans. Bij intensieve training gaat niet alleen veel vocht verloren, maar ook essentiële elektrolyten gaan verloren. Zweet is een drager van mineralen uit het lichaam, waardoor elektrolyten verloren kunnen gaan. Uitdroging door warm weer, alcoholconsumptie en ziekte kunnen eveneens leiden tot het verlies van elektrolyten.

Hoe gebruik je elektrolyten?

Elektrolyten zijn erg gemakkelijk in gebruik. Vaak komt het supplement voor in de vorm van poeder of capsules. De capsules zijn gemakkelijk direct in te nemen met een glas water of sap. De poedervariant is te mengen met een glas water. Ook is het vaak mogelijk om de juiste hoeveelheid door een smoothie te mengen. Wil je graag tijdens het sporten je elektrolyten innemen, doe het dan in je bidon of door je shake. Bekijk voor gebruik altijd eerst het etiket.

www.mattisson.nl

49 ELEKTROLYTEN

Shenzhou Open University of Traditional Chinese Medicine

Nascholing TCM & WM

TCM

E

Schrijf je in voor de geaccrediteerde nascholingen georganiseerd door Shenzhou Open University of TCM.

Cosmetic Acupuncture

Inge Brodöhl / 18 & 19 April

TCM Dermatology

Baifang Zhu / 20 & 21 April

Auriculo therapy – Introduction and Treatment of Locomotor system problems

WM

Toine Korthout / 13 & 14 Maart

‘Research is easy… if you do it alright’

Martien Brands / 12 April

● Acupunctuur

● Tuina therapie

● Kruidengeneeskunde

● Medische Basiskennis

Ons volledige aanbod van seminars vindt u op: www.shenzhou-university.com

Geldersekade 67 1011 EK Amsterdam

020 - 620 33 71

Internationaal docententeam

Meer dan 30 jaar ervaring

SNRO geaccrediteerd

Telefoon:

Website:

BEROEPSOPLEIDINGEN
ELVITUM QUERCETINE • Bevat 500 mg Quercetine per capsule • Geschikt voor vegetariërs en veganisten • Bevat geen onnodige hulpstoffen Meer informatie?
0546 723262
mail: info@naturalgoods.nl
www.naturalgoods.nl

Onze

communiceert

De huid is het grootste orgaan van ons lichaam. De verschillende huidlagen hebben elk hun kenmerkende eigenschappen en celtypen. De huid bevat tevens een complex neurologisch en hormonaal netwerk dat fungeert als een uitgestrekt tastzintuig. Naast de functionele eenheid van de haarfollikel bevinden zich in de huid multifunctionele afweercellen. Tevens vormen in de huid aanwezige cellen een bron van communicatiemoleculen. Aldus is sprake van een systemische huidconnectie die somatische, neuro-endocriene en immunologische interactie heeft met het centrale zenuwstelsel en het immuunsysteem.

De huid is opgebouwd uit enkele lagen die uit verschillende celtypen bestaan. De ondoordringbaarheid van de huid is voornamelijk te danken aan de hoornlaag of stratum corneum. Deze toplaag van het huidepitheel bestaat deels uit dode, sterk afgeplatte cellen die extra bescherming geven. Ook bevinden zich in de hoornlaag niet differentieerbare, biochemisch actieve corneocyten. De onderliggende laag, de opperhuid of epidermis, bestaat uit de keratinocyten en melanocyten, die respectievelijk de eiwitten keratine en melani-

ne produceren. Keratine versterkt de huid en melanine beschermt tegen straling. Daaronder ligt een laag bindweefsel, die lederhuid of dermis wordt genoemd. De dermis bevat bloedvaten, zenuwcellen en collageen producerende fibroblasten, die mede de stevigheid en elasticiteit bepalen. De extracellulaire matrix bestaat uit glycosaminoglycanen (GAG) en hyaluronzuur. De subcutus of hypodermis is de diepere laag die adipocyten bevat en een primaire rol vervult bij temperatuurregulatie. Tezamen vormen de huidlagen

“De huid vormt een stabiele, fysieke barriëre tussen het interne milieu en de lichaamsomgeving en biedt mechanische, chemische en microbiologische bescherming.”

een effectieve bescherming voor de onderliggende weefsels en organen tegen de schadelijke invloeden van buitenaf, zoals uitdroging of excessieve blootstelling aan vocht.

De huid vormt een stabiele, fysieke barrière tussen het interne milieu en de lichaamsomgeving en biedt mechanische, chemische en microbiologische bescherming. Begrijpelijkerwijs kunnen maar weinig moleculen doordringen in de huidlagen. Tevens biedt de huid middels melanocyten een palet aan beschermende pigmentatie tegen ultraviolette straling (uv) en een complex neurologisch, hormonaal netwerk dat een uitgestrekt tastzintuig vormt. De formatie van de huidbarrière is afhankelijk van junctie-adhesie moleculen en tight junction-eiwitten. Deze adhesiemoleculen en bindingseiwitten zijn tevens kenmerkende sleuteleiwitten voor epidermale lagen van diverse organen, zoals longen en darmen. Naast een beschermende functie heeft de huid ook een rol bij de handhaving van het fysiologisch evenwicht of homeostase, daartoe

51 HUID
52

uitgerust met diverse klieren die zweet, geur en talg produceren. De meest dominante zijn de zweetklieren. Zij zijn nauw betrokken bij de koeling en handhaving van de lichaamstemperatuur en kunnen bij een volwassen mens tot drie liter (!) water per uur uitscheiden. Wateruitscheiding via de huid kan al op gang worden gebracht door stijging van de buitentemperatuur. In de huid bevinden zich bovendien zo’n vijf miljoen haarfollikels. Alle zoogdieren – dus ook de mens – kenmerken zich door het hebben van haarfollikels: de enige lichaamsorganen die voortdurend regenereren in een cyclus van groei, regressie en relatieve stabiliteit. Aan de basis van de haarfollikel bevindt zich bovendien de epitheelstamcel. Deze zorgt dat de haarfollikel alle belangrijke fysiologische processen kan doormaken, zoals gecontroleerde groei en apoptose, intracellulaire communicatie, differentiatie, migratie, hormonale reactiviteit en hoogstwaarschijnlijk glucosemetabolisme.

Nutriëntenstatus

De doorlaatbaarheid van de huid is grotendeels gebaseerd op de kwaliteit en kwantiteit van in het lichaam aanwezige vetzuren. De huid kent een actieve stofwisseling van onverzadigde, meervoudige vetzuren en gebruikt de uit de voeding afkomstige vetzuurbronnen, zoals linoleenzuur (GLA), arachidonzuur (AA) en omega 3-vetten (EPA, DHA), voor immunologische programmering, weefselopbouw en flexibiliteit. Verstoring van deze vethuishouding kan onder meer leiden tot of bijdragen aan abnormaliteiten, zoals atopisch eczeem, die geassocieerd worden met een verstoorde prostaglandinesynthese ten gevolge van een afwijkende balans tussen de diverse omegavetzuren. De lipofiele vitaminen A, D, E en K zijn eveneens betrokken de huidfuncties. Vitamine A in de vorm van retinol voorkomt overmatige expressie van keratinocyten, vitamine E stabiliseert de celwanden, voorkomt oxidatie van de ingebouwde vetzuren en vitamine K is een belangrijke stollingsfactor, die onderhuidse bloeding kan voorkomen. Een opvallende rol in de huidstofwisseling is weggelegd

voor vitamine D. Feitelijk is vitamine D geen vitamine, maar een lichaamseigen hormoonderivaat. Cholesterol is de klei waarmee het lichaam niet alleen steroïdhormonen, maar ook vitamine D kneedt. Het wordt gevormd in de dermis en epidermis onder invloed van ultraviolet-B-straling, biologisch beschikbaar gemaakt in de lever als 25-hydroxyvitamine D3 en in de nieren als het actieve 1,25-dihydroxivitamine D3 (1,25-D3).

Epidermis

Verspreid in het epidermis bevinden zich keratinevormende cellen, de keratinocyten. Dieper in het epidermis liggen Langerhanscellen, Merkelcellen en melanocyten. Keratinocyten vormen mede de tight junctions en zorgen dat de Langerhanscellen en intradermale lymfocyten op hun positie blijven. Keratinisatie is onderdeel van de vorming van de fysieke barrière, waarbij de keratinocyten steeds meer keratine produceren en uiteindelijke differentiatie ondergaan naar kernloze corneocyten. Voorts kunnen keratinocyten immunologische modulatie tot stand brengen middels de productie van antimicrobiële eiwitten, chemokines en anti-inflammatoire cytokinen. Zowel Langerhans- als Merkelcellen stammen af van afweercompetente beenmergcellen. Langerhanscellen hebben een observerende taak binnen het immuunsysteem zodra ze mogelijke, lichaamsvreemde indringers traceren. Merkelcellen functioneren als mechanische receptoren en staan in verbinding met uitlopers van uit het interne milieu komende, gemyeliniseerde zenuwvezels. Zij concentreren zich rondom huidklie-

ren en haarfollikels en zijn in staat eiwitmoleculen voort te brengen, die zich gedragen als neurotransmitters. Melanocyten zijn feitelijk van neurogene oorsprong. Hun anatomische aanwezigheid is niet alleen vastgesteld in de huid, maar ook in de oren, mucosale membranen, vetcellen en het centrale zenuwstelsel. Dientengevolge produceren melanocyten en keratinocyten het hormoon α-MSH dat ook in de hypofyse geproduceerd wordt. Daarnaast kan het hypofysehormoon ACTH, betrokken bij cortisolproductie, zich binden aan receptoren op melanocyten. Zowel α-MSH als ACTH kunnen zich binden aan MSH-receptoren op melanocyten om proliferatie, groei en dendritische formatie van melanocyten tot stand te brengen.

Melanocyten produceren bovenal melanine dat pigment vormt als bescherming tegen uv-straling. Bij een normale huidfunctie is transcriptiefactor p53 de dominante activator van de huidkleuringsfase en een essentiële component van de keratinocyt-melanocyt signaalcyclus die huidpigmentatie reguleert. Opvallend is dat het gen dat codeert voor p53, het belangrijkste tumorsuppressiegen is van het lichaam! Blootstelling aan uv-straling zorgt in keratinocyten voor de activatie van die factor, waardoor de transcriptie start van het POMC (pro-opiomelanocortine) in de keratinocyten. De transcriptie van POMC leidt vervolgens via autocriene of paracriene mechanismen tot een verhoogde vrijmaak van α-MSH dat de synthese van het eumelanine stimuleert. Hierdoor wordt de huidpigmentatie opgedreven. In

“De doorlaatbaarheid van de huid is grotendeels gebaseerd op de kwaliteit en kwantiteit van in het lichaam aanwezige vetzuren.”
53 HUID

WORD OOK NEURO4COACH!

CellCare biedt jou een totaalpakket van een passend scholingsaanbod, een Health Resource Manager (HRM) abonnement met een geïntegreerd Neuro4Profiel én gespecialiseerde supplementen gericht op neurotransmitters.

Begrip van neurotransmitters is buitengewoon belangrijk voor het ontrafelen van het menselijk brein en het lichamelijk, psychisch en sociaal (dis)functioneren van je cliënt Voorstanders van gepersonaliseerde geneeskunde kunnen niet om de functionaliteit van neurotransmitters heen Deze chemische boodschapperstoffen vormen namelijk het fundament voor de communicatie tussen de psyche, het zenuwstelsel, het hormoonstelsel en het afweersysteem en beïnvloeden de gezondheid

Met het Neuro4Profiel van CellCare Academy heb je een praktische tool in handen die de vier belangrijkste neurotransmitters Dopamine, Acetylcholine, GABA en Serotonine voor je in kaart brengt. Deze digitale vragenlijst maakt in één oogopslag duidelijk waar de verstoring zich bevindt.

Een meerwaarde voor je praktijk!

Door de kennis over neurotransmitters toe te passen:

Leer je de mens tegenover je beter te begrijpen Ben je (nog beter) in staat om passende voedings, leefstijl- en suppletieadviezen te geven Vergroot je het prestatie- én herstelvermogen van je cliënt.

Vergroot je de effectiviteit van je behandeling én de tevredenheid van je cliënt.

Wil je zelf testen hoe het werkt? Meld je dan vandaag nog aan en ontvang een GRATIS Neuro4Profiel!

Meld je aan voor de nieuwsbrief en ontvang de gratis test!

*Zie website voor de voorwaarden

Voorbeeld uitslag Neuro4Profiel

Ben je tevreden over de test en wil je dit in je praktijk gaan gebruiken? Wij bieden je de mogelijkheid om een HRM-abonnement af te sluiten * Hierbij kun je o.a. gebruikmaken van het digitale patiëntendossier, ontvang je 5% extra inkoopkorting op onze unieke en hoogwaardige supplementen en mag je jezelf Neuro4Coach noemen

Ontdek de meerwaarde, word expert en maak het verschil in de gezondheidszorg van morgen!

de melanocyten bevinden zich specifieke organellen, de melanosomen, waar de melanine gevormd wordt die kleuring geeft aan haar, ogen en huid. De synthese van melanine in de melanosomen, samen met de transfer van melanine naar de omringende keratinocyten, zorgt voor een uniforme verdeling van het pigment. De melanosomen produceren in de huid twee soorten melanine, namelijk eumelanine (bruin/zwart) en feomelanine (rood/geel), uit het aminozuur L-tyrosine. In de hersenen produceren melanocyten bovendien een van eumelanine afgeleide metaboliet, namelijk neuromelanine, dat zich vooral concentreert in gebieden waar zich veel dopamine producerende neuronen bevinden. Diverse studies hebben geconstateerd dat neuromelanine een beschermende werking uitoefent tegen vrije radicalen en zware metalen. Interessant is dat tyrosine in het lichaam ook fungeert als precursor van dopamine. Tyrosine is daarnaast niet alleen nodig voor de synthese van dopamine en melanine, ook schildklierhormonen en noradrenaline zijn voor hun bestaan afhankelijk van het aminozuur, dat de mens alleen via de voeding binnenkrijgt of beperkt wordt omgezet uit het essentiële aminozuur fenylalaline. Innerlijke en uiterlijke invloeden bepalen de kwaliteit en vorm van pigmentatie, zoals de lichaamsverdeling van melanocytenconcentraties, geslacht of etniciteit, genetische programmering, blootstelling aan chemicaliën en uv-straling. Voorts brengt de huid in vooral het epidermis, net als in de lever, een breed scala aan enzymen (cytochroom P450 of CYP) tot expressie, die in staat zijn lichaamsvreemde chemicaliën, toxinen en farmaceutische substanties af te breken, waarmee de huid in aanraking komt.

Dermis

Het dermis is het domein van de fibroblasten. Deze structuur gevende cellen zijn verantwoordelijk voor de synthese van de eiwitten die de extracellulaire matrix vormgeven, namelijk collageen, elastine, GAG en de glycoproteïnen van de matrix. Het dermis vormt feitelijk het mesen-

chym van de huid, gescheiden van het epidermis door een membraan. Het is opgebouwd uit twee lagen. In het bovenste laag bevinden zich papillen met zenuwuiteinden en micro-vasculaire vaten. Voorts is hier sprake van een hoge cellulaire dichtheid en veel proteoglycanen. Samen met water en hyaluronzuur vormen zij de GAG, zoals chondroïtinesulfaat, keratinesulfaat en heparine. De matrix van het onderste deel heeft een meer uitgesproken weefseldichtheid. Deze bestaat uit het netwerk van de dikke vezelstructuren van collageen en elastine. Ook bevinden zich hier de haarfollikels, talg- en zweetklieren. Ongeveer negentig procent van de aanwezige eiwitten in het dermis bestaat uit verschillende typen collageen. Collagenen zijn de bouwstenen van de huid, betrokken bij herstel, vormgeving en weefselconsistentie. Elastine is een ander eiwit, dat sterk complementair is aan collageen en zorgt voor, zoals de naam zegt, elasticiteit.

Huid-immunologische as

In het dermis bevinden zich tevens diverse multifunctionele afweercellen, die allergische reacties kunnen ontketenen. Uit wetenschappelijke bevindingen blijkt dat fibroblasten een breed scala aan immunologische moleculen tot expressie brengen, zoals antimicrobiële eiwitten (AMP). Ook produceren zij pro-inflammatoire cytokinen, chemokinen en afweerstimulerende factoren. De AMP fungeren als effectieve factoren tegen pathogene bacteriën, gisten, schimmels en virussen. In de huid resideren bovendien myeloïde en lymfoïde cellen, die in latente staat paraat zijn om te migreren naar lymfeknopen en perifere tolerantie of een robuuste immuunrespons te induceren. Tot de aanwezige myeloide cellen behoren de Langerhanscellen, dendritische cellen, macrofagen, eosinofielen, histamine producerende mastcellen en soms neutrofielen, die onder fysiologische omstandigheden geen residenten zijn van een

55 HUID

gezonde huid. In de huid komen veel mestcellen voor die zich tijdens immunologische activatie vanuit de dermis rond de haarfollikels groeperen. Mastcellen kenmerken zich met name door hun brede arsenaal aan communicatiemoleculen. Naast histamine produceren zij prostaglandine D2, leukotriënten, cytokinen, zoals IL-1 en IL-8, en immunologische factoren, zoals TNF-α en VEGF. Dit om vaatverwijding en chemotaxis te bewerkstellingen, opdat lokale ontstekingsprocessen gefaciliteerd en geïnitieerd kunnen worden in antwoord op psychische, chemische, mechanische of oxidatieve stress. De myeloïde cellen dragen bij aan de huidhomeostase door groeifactoren af te geven die de overleving van keratyinocyten, fibroblasten en endotheelcellen ondersteunen. Voorts spelen ze een rol bij handhaving van de optimale weefselfunctie door cellen in apoptose te fagocyteren, de vasculaire integriteit te ondersteunen en immunologische tolerantie te stimuleren. Ten tijde van ontstekingen produceren de myeloïde cellen direct lokale pro-inflammatoire mediatoren, waardoor zij kunnen fungeren als een brug tussen het aangeboren en adaptieve immuunsysteem. De lymfoïde cellen worden gedomineerd door T-lymfocyten en natural killer cellen. Aan de hand van wetenschappelijke bevindingen stelt men vast dat T-cellen in de huid contact onderhouden met dezelfde celtypen in andere barrières, zoals longen en darmen. Men vermoedt dat de twintig miljard (!) T-cellen die de huid herbergt, niet vrij circuleren, maar strategisch gepositioneerd zijn als eerstelijnsdefensie. De lokale

T-cellen spelen een voorname rol bij de pathofysiologische expressie van huid-specifieke ziektebeelden, zoals psoriasis, alopecia areata en vitiligo. B-lymfocyten komen niet tot nauwelijks voor in de huidlagen en worden hier alleen aangetroffen, indien sprake is van pathologische condities.

Lokale microbioom

Gedurende onze evolutie is in de huid een ecosysteem ontstaan dat is opgebouwd uit een ingenieus immuunsysteem en een flora opgebouwd uit micro-organismen, zoals bacteriën, gisten en virussen. Beide zijn met elkaar verbonden en vormen samen een biologische en immunologische barrière. Ongeveer 25 procent van deze micro-organismen bevindt zich rond de talgklieren en haarfollikels. De dominante bacteriën zijn de Staphylococcus epidermis en de Propionobacterium acnes, terwijl het kanaal waarin de follikel zich bevindt een eigen microflora kent van specifieke bacterieculturen. Elk individu heeft een unieke samenstelling van micro-organismen, die in symbiose leven met het immuunsysteem van de huid. Hierdoor is het lokale microbioom in staat immuunreacties te moduleren, induceren en trainen. De alliantie tussen huidimmuniteit en lokale flora zorgt normaliter voor bescherming tegen externe pathogenen en tolerantie ten opzichte van commensale micro-organismen. Tevens beschikt de haarfollikeleenheid over een unieke immunologische status die normaliter niet reageert op lichaamseigen afweereiwitten en sterk gericht is op het voorkomen van infecties, Verminderde immunologische intolerantie en een verstoor-

“De serotoninestimulatie in de huid speelt een belangrijke rol bij wondgenezing en stabilisering van de bloedtoevoer.”

de microbiële symbiose ten gevolge van huidbeschadigingen, hormonale deregulatie, contact met schadelijke chemicaliën en/of genetische predispositie kunnen de symbiose veranderen in een dysbiose met verhoogde infectiegevoeligheid en verzwakte barrièrefunctie tot gevolg.

Neuro-endocriene communicatie

De haarfollikel vormt samen met de talgklier en follikelspier een functionele eenheid. Deze eenheid is een verzamelplaats van keratinocyten, melanocyten, mestcellen en zenuwuiteinden, waarbij dit orgaantje een grote gevoeligheid heeft voor stress gerelateerde hormonen als doelwit én als producent. Dit betekent dat de huid niet alleen via centrale aansturing beïnvloed kan worden, maar ook perifere stressregulatie kent. De functionele eenheid is doelweefsel voor vele endocriene signalen, waaronder steroïdhormonen, CRH en ACTH, schildklierhormonen, retinol, vitamine D3, insuline, prolactine, neurotransmitters, endorfinen en prostaglandinen. Die endocriene signalen beïnvloeden de totale biologie van de haarfollikel van ontwikkeling, groei en pigmentatie tot immunologische interactie en zorgen voorts voor een perifere stressrespons. Niet alleen kan de functionele eenheid reageren op lichaamseigen hormonen, zij heeft ook zelf de capaciteit boodschappermoleculen te produceren, zoals cortisol, CRH, ACTH, α-MSH, melatonine en NGF. Aldus manifesteert de huid de lokale inventaris benodigd voor de synthese van stresshormonen, waarbij uit experimentele bewijsvoering is gebleken dat zich een functionele cascade kan voordoen gelijk de centrale HPAas. Daar de meeste compartimenten geïnnerveerd worden door autonome en/of somato-sensorische zenuwvezels ontstaat een signaaluitwisseling van en naar het centrale zenuwstelsel.

Serotonine en melatonine

Het epidermis en dermis beschikken daarnaast over alle benodigde enzymen om serotonine te maken. Uit het essentiële aminozuur L-tryptofaan kunnen zowel melanocyten als keratinocyten

56

het peptidehormoon aanmaken uit de biologisch actieve vorm hydroxytryptamine (5-HTP). De belangrijkste producenten van serotonine in de huid zijn echter bloedplaatjes, mastcellen en Merkelcellen. Serotonine is vooral bekend als neurotransmitter, die werkt via het zenuwstelsel en betrokken is bij stemming, gevoel, cognitie, pijnbeleving, voedingsgedrag, seksuele activiteit, slaap- en waakritme. Ook kan het molecuul functioneren als cytokine, groeifactor en regulator van de spiertonus, afhankelijk van het aanwezige type serotoninereceptor. Serotonineproductie vindt primair plaats in de darmen en daarnaast worden kleinere hoeveelheden geproduceerd in onder meer de hersenen. De directe stimulatie van serotonineproductie in de huid komt tot stand door verbranding en andere vormen van fysieke of mechanische huidverandering. Hierbij is sprake van seizoenvariatie bij de omvang van productiecapaciteit. De serotoninestimulatie in de huid speelt een belangrijke rol bij wondgenezing en stabilisering van de

bloedtoevoer. Naast genoemde eigenschappen fungeert serotonine tevens als lokale voorloper van een ander peptidehormoon, namelijk melatonine. Melatonine wordt primair geproduceerd in de pijnappelklier of epifyse en in het oognetvlies, onder invloed van lichtwaarneming en onder controle van de biologische klok die eveneens in de hersenen gezeteld is. Kleinere hoeveelheden melatonine kunnen worden aangemaakt in het maag-darmkanaal, door het afweersysteem, de ovaria en huid, alwaar het molecuul werkzaam kan zijn als hormoon, neurotransmitter, cytokine en vertegenwoordiger van het Circadiaanse ritme. Melatonine is tevens een vrijeradicalenremmer en beschermt tegen schade door endogene en exogene factoren. Bovendien kan het vroegtijdige celdood voorkomen, de proliferatie van kankercellen remmen en heeft het mogelijk een stimulerende uitwerking op het afweersysteem. In de huid kan melatonine haargroei en pigmentvorming reguleren en bescherming bieden tegen uv-straling, verbranding en tumorgenese.

Conclusies

De huid kent verschillende lagen met diverse weefsels die zijn opgebouwd uit vetzuren, keratine, collagenen, elastine en een matrix. In de huid zijn tevens afweergerichte cellen actief en pigmentvormende cellen. Daarnaast kent de huid diverse enzymen die betrokken zijn bij de lokale stofwisseling. Ook bevinden zich in de huid klieren en follikels die een substantiële bijdrage leveren aan het fysiologisch evenwicht. De haarfollikels blijken een centrale plaats in te nemen in de dermatologische stressregulatie, die in staat is tot lokale productie van stresshormonen, neurotransmitters, endorfinen en vitamine D. Aldus ontstaat een hersen-huidconnectie met neuro-endocrien-immunologische uitwisseling, die relatie kan hebben met de mentaal-emotionele gesteldheid.

Robert van Esch MSc. Psychoneuro-immunoloog Robert werkt reeds meer dan 15 jaar als zorgverlener samen met de bedrijfsgeneeskunde, fysiotherapie, osteopathie en psychologie. Hij heeft mesologie gestudeerd en zich verder ontwikkeld in de psycho-neuro-immunologie en CAM (complementary alternative medicine) met specialisatie fytotherapie. Zijn niet aflatende interesse voor de natuur, fysiologie en samenhang met omgevingsfactoren zoals leefstijl, heeft hem gevormd tot een veelzijdig denker en bevlogen docent van de stichting ReThink. www.rethinkfoundation.nl

WETENSCHAPPELIJK WEBINAR

ReThink Foundation organiseert elke maand een wetenschappelijk webinar waaraan u gratis deel kunt nemen. Hierin reiken wij u de theoretische onderbouwing voor de praktische interventies die u aan uw cliënten voor kunt leggen. Dit wetenschappelijk artikel is een verdieping op het webinar ‘Onze huid als zesde zintuig’. Deze kunt u terugkijken op het moment dat u het beste past. Onder het kopje ‘opleidingen‘ vindt u alle wetenschappelijk webinars en seminars die dit jaar gepland staan of waarvan u de opgenomen versie terug kunt kijken.

57 HUID

De Basic Exercise van Stanley Rosenberg

Stanley Rosenberg is een van oorsprong Amerikaans auteur en lichaamsgericht therapeut. In 2021 verscheen zijn boek De nervus vagus als bron van herstel. In dit boek beschrijft Rosenberg de cruciale rol die de nervus vagus (de tiende hersenzenuw) speelt met betrekking tot ons psychisch en lichamelijk welzijn. Hij baseert zich hierbij op de polyvagaaltheorie van Stephen Porges en put tegelijkertijd uit zijn rijke ervaring met craniosacraaltherapie en andere lichaamsgerichte therapieen. Hij legt uit dat veel psychische en lichamelijke klachten – van angst en depressie tot migraine en rugpijn – een teken zijn dat de nervus vagus niet goed functioneert.

Aan de hand van een aantal eenvoudige oefeningen biedt Rosenberg in zijn boek manieren om de nervus vagus te beïnvloeden en zo diepe ontspanning te bereiken, de slaap te verbeteren en te herstellen van letsel en psychotrauma.

Een van deze oefeningen wordt ook wel de Basic Exercise genoemd, een simpele oefening die de nervus vagus helpt te ontspannen. De oefening duurt maar een paar minuten en je kunt hem staand, zittend of liggend doen.

Aan de hand van een aantal eenvoudige oefeningen biedt Rosenberg in zijn boek manieren om de nervus vagus te beïnvloeden en zo diepe ontspanning te bereiken, de slaap te verbeteren en te herstellen van letsel en psychotrauma.

De oefening gaat als volgt:

Ga rechtop zitten met beide voeten aan de grond. Beweeg je hoofd een paar keer van links naar rechts en voel je nek, ademhaling en de rest van je lichaam.

Verstrengel dan de vingers van beide handen in elkaar achter je nek.

Houd je hoofd recht en kijk eerst naar rechts (op 3 uur). Je beweegt alleen de ogen. Het hoofd draait niet mee. Je kunt je richten op een vast punt. Blijf focussen totdat je een lichamelijk reactie waarneemt, zoals een diepe zucht, een rilling of een kriebel of totdat je bijvoorbeeld moet slikken. Daarna draai je je ogen naar links (op 9 uur) en doe je hetzelfde.

Je sluit de oefening af door je hoofd nog een paar keer van links naar rechts te bewegen.

De nervus vagus wordt ook wel zwervende zenuw of de tiende zenuw genoemd. Er wordt gezegd dat het de langste en meest complexe zenuw is van het lichaam.

De nervus vagus begint in de hersenstam en vertakt zich naar links en rechts en verbindt zo het brein met alle belangrijke organen in het lichaam. Ook speelt deze zenuw een heel belangrijke rol in het parasympathisch zenuwstelsel.

Wil je meer weten over de nervus vagus, lees dan het boek van Stanley Rosenberg. Andere veelgelezen boeken over de nervus vagus zijn van de hand van Luc Swinnen, Sandra Hintringer en Deb Dana.

59 BASIC EXERCISE

QUANTUM HEALING bij rugklachten

Ons leven is verweven met het onverwachte. Het is onvermijdelijk dat we weleens ziek worden of gewond raken. Het complete handboek voor Quantum Healing biedt inzicht in meer dan honderd gezondheidsklachten, zoals verkoudheid, slapeloosheid en migraine en beschrijft de verschillende instrumenten die we tot onze beschikking hebben om het genezingsproces te bevorderen.

Met haar diepgaande kennis van zowel de medische als de spirituele kant van genezing, vertaalt auteur Deanna Minich haar medische kennis naar eenvoudige holistische genezingstechnieken die iedereen kan gebruiken.

Rugklachten

Fysieke beschrijving

Acute of chronische pijn in de onderrug, middenrug of bovenrug, die verschillende oorzaken kan hebben: zenuw- en spierdisfunctie, versleten tussenwervelschijven, een slechte houding, verkeerd tillen en/of artritis, om er maar enkele te noemen.

Energiecentra

Wortel, sacraal, zonnevlecht, hart, keel

Voeding

Dieet – Eet minder dierlijke producten die veel ontstekingsbevorderende vetten bevatten (zoals vet vlees, zuivelproducten) en eet voedingsmiddelen die rijk zijn aan ontstekingsremmende vetten (zoals zalm, makreel, walnoten, lijnzaadmeel, bladgroenten).

Supplementen (1) Omega 3-vetten (vis- of lijnzaadolie) bij chronische pijn; (2) Hoogwaardige multivitaminen met vitamine C, bioflavonoïden en vitamine B-complex; (3) Spijsverteringsenzymen die tussen de maaltijden door worden ingenomen om ontstekingen te verminderen; (4) Ontstekingsremmende plantaardige middelen zoals duivelsklauw, wilgenbast, gember, kurkuma.

Emoties

Je overweldigd en/of niet gesteund voelen, geen vertrouwen hebben. Beperkende overtuigingen: Ik word niet gesteund. Ik draag de lasten en zorgen om te overleven helemaal alleen. Het gewicht van de wereld rust op mij. Het leven is slopend.

Dier

Schildpad

Bloesemremedies

Baby Blue Eyes, Elm, Oak, Quince Affirmaties

Ik beweeg me met gemak door het leven. Ik word financieel, emotioneel en spiritueel gesteund. Ik laat alle lasten los.

Visualisatie

Als je deze visualisatie doet, zorg er dan voor dat je rug comfortabel is. Sluit je ogen en stel je voor dat je met je gezicht naar beneden op een massagetafel ligt. Geef je over en zak zoveel mogelijk in de tafel. Bedank jezelf dat je de tijd neemt om je over te geven aan de genezing van je rug. Haal diep adem en merk op hoe je adem je ruggengraat kromt als een golf in de oceaan. Bij elke ademhaling tot aan de vierde ademhaling voel je de energie van vier healers om je heen – één bij je hoofd, één aan weerszijden van je lichaam en één aan je voeten. Ze zijn stil, maar je kunt de grootse kracht van hun aanwezigheid voelen.

De genezer aan je linkerzijde vertegenwoordigt het element lucht, waaronder een nieuw begin, verlichting, jeugd en vrijheid. Met haar adem blaast ze in je rug het geschenk van de herwonnen veerkracht. Ze legt een veer op je rug als symbool van je vermogen om op te stijgen wanneer je daar behoefte aan hebt. Ze brengt de wijsheid over dat je bevrijd wordt door de keuzen die je maakt.

De genezer bij je voeten, die het element vuur vertegenwoordigt, legt zijn handen op je voetzolen en je voelt warmte in je benen opstijgen en zich vlug een weg banen naar je ruggengraat. Dit tintelende, vurige gevoel van genezing omsluit je wervelkolom als een paal en straalt uit naar de aangrenzende spieren, waardoor ze losser worden. De warmte doet alle spanning die zich in je spieren bevindt, smelten. Je rug begint een aanzienlijke verlichting te voelen. Rechts van je staat de genezer met de essentie van het element water.

60

Hij schuift een blad met warm water onder de voorkant van je lichaam en legt er een op je rug. Je rug is de middelste laag van deze warme, waterige sandwich, die je zachtjes heen en weer beweegt, waardoor een zekere trilling ontstaat die de extracellulaire matrix losmaakt. De genezer beveelt dan dat het water zich verzamelt in een kegelvorm en als door een trechter door je kruin en langs je rug stroomt; kleine stroompjes stromen uit de hoofdtrechter die door je ruggengraat loopt. Het koele water bevrijdt je rug van alle ontstekingen. En ten slotte staat aan je hoofdeinde de stoïcijnse genezeres die verantwoordelijk is voor het element aarde. In haar handen houdt zij een mand gevuld met stenen, kostbare edelstenen en zand. Heel bedachtzaam legt ze die met liefdevolle intentie op je rug. Twee warme, middelgrote stenen ter grootte van je handpalm worden aan weerszijden van je heiligbeen geplaatst om te dienen als reservoirs van pijnlijke herinneringen of gebeurtenissen die zich hier hebben vastgezet en die ertoe hebben geleid dat je moeite hebt met geld, overleven, veiligheid en vertrouwen. Een lange kwartsstaaf wordt langs de lengte van je ruggengraat aangebracht om eventuele negativiteit te absorberen. Vier kleine, glanzende marcasietbollen worden aan weerszijden van je ruggengraat geplaatst, helemaal tot aan je schouders, om het gevoel te absorberen dat je “op je hoede moet zijn” en dat je de pijn moet incasseren die je door je interacties met anderen hebt opgelopen. Ten slotte worden twee malachiet stenen op je schouders gelegd om je te bevrijden van de spanning van alle lasten.

Elke healer steekt een hand uit naar je lichaam en met de hulp van lucht die als een wit licht door de healer links van je komt, komt de vlam van vuur als een rode energie door de hand van de healer aan je voeten, zwemt de golf van water als blauwe energie door de hand van de healer rechts van je en stroomt de verlichting van de aarde als groene energie door de hand van de healer aan je hoofd. Alle energieën komen samen en weven zich tot een lange strook

ondersteunende energie, als een deken voor je rug, om er te allen tijde voor je te zijn. Je rug voelt vernieuwd door de genezers van deze vier elementen en je geeft ze elk een unieke blijk van dankbaarheid. Als je klaar bent, sta dan op van de tafel en zeg mentaal: “Ik word gesteund.”

Meditatie

Concentreer je op je heiligbeen, bij je stuitje, en adem een verkoelende, helende adem in, die je naar dit deel van je rug stuurt en die je rug losmaakt en versterkt. Adem alle spanning, last of restanten uit die pijnlijk aanvoelen. Werk je weg omhoog langs je ruggengraat en eindig langzaam bovenaan in je nek. Deze adem-wervelkolommeditatie hoeft als onderhoudsverzorging maar enkele minuten te duren, of wel dertig tot zestig minuten als je je moet concentreren op actieve pijnverlossing.

Boekfragment uit:

Het complete handboek voor Quantum Healing

Een A-Z lijst voor meer dan 100 veelvoorkomende kwalen

Over de auteur:

Deanna Minich is een internationaal bekende voedingswetenschapper, auteur en spreker. Ze heeft meer dan twintig jaar ervaring in de wereld van voeding en functionele medicatie.

61 SAMSARA

Colofon

Hoofdredactie

Sacha van den Ende

E-mail: sacha@inspiredcommunications.nl

Bladmanagement en redactionele bewerking

Maartje Albert

E-mail: maartje@inspiredcommunications.nl

Eindredactie

Marianne Smits en Charlotte Simons

Redactieadres

Zutphensestraatweg 49

6955 AE Ellecom

Telefoon: 06 23 63 38 65

E-mail: redactie@inspiredcommunications.nl

Uitgever

Inspired Publishing

Contactpersoon: Sacha van den Ende

Zutphensestraatweg 49

6955 AE Ellecom

Telefoon: 06 23 63 38 65

E-mail: info@inspiredcommunications.nl

Vormgeving

Eefje Kleijweg | Grafisch Ontwerp | www.eefjekleijweg.nl

Druk

Damen Drukkers

Adreswijzigingen

Adreswijzigingen graag zo spoedig mogelijk schriftelijk indienen bij de uitgever per post of per e-mail: abonnement@inspiredcommunications.nl

Disclaimer

De informatie in dit blad is uitermate zorgvuldig opgesteld en gecontroleerd. De uitgever is evenwel niet aansprakelijk voor de inhoud van ingestuurde c.q. aangeboden artikelen, product-in- formatie en voor eventuele schade als gevolg van vermeende (medische) adviezen, onverhoopte onjuistheden en/of onvolledigheden. De uitgever draagt geen verantwoordelijkheid voor de inhoud van advertenties. Informatie over gebruikte bronnen kan opgevraagd worden bij de redactie.

©Copyright

Niets uit deze uitgave mag worden over- genomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Inspired Publishing.

Alle rechten voorbehouden.

Stuur een mail met je gegevens naar redactie@inspiredcommunications.nl en krijg het magazine kosteloos toegestuurd.

Nutriënt & Supplement is een magazine voor zorgprofessionals met affiniteit voor gezonde voeding en voedingssupplementen ter bevordering van het welzijn van de cliënt.

Ontvang jij het blad nog niet bij je thuis?
VAK- EN PRODUCTINFORMATIE VOOR GEZONDHEIDSPROFESSIONALS OVER HOOGWAARDIGE VOEDINGSSUPPLEMENTEN EN ORTHOMOLECULAIRE PREPARATEN In samenwerking met: Jaargang 4 Editie 1 2024 EPIGENETICA De voedselveiligheid van VOEDINGSSUPPLEMENTEN De kracht van SAFFRAAN KOSTELOOS ABONNEMENT 62

Padma Basic – Tibetaanse Kruiden

Natuurlijke ondersteuning voor de bloedsomloop en het immuunsysteem

Ontdek de natuurlijke ondersteuning van Padma Basic. Kruidencapsules volgens Tibetaanse tradities, voor een gezonde bloedsomloop1 en ondersteuning van het immuunsysteem2 . Padma Basic bevat zorgvuldig geselecteerde kruiden voor een levendig en veerkrachtig gevoel. Vertrouw op de Zwitserse kwaliteit waar de kracht van Tibetaanse kruiden samensmelt met moderne productiemethoden voor een unieke synergie van traditie en innovatie. Voel je vitaal, voel je sterk – elke dag opnieuw, met Padma Basic.

Meer weten? Bekijk ons SanoWebinar: sanopharm.com/padma-webinar

Ben je arts of therapeut? Registreer je dan op sanopharm.com/registratie

1 Camphora helpt om de bloedvaten gezond te houden en is goed voor de bloedsomloop. 2 Myrobalani ondersteunt het immuunsysteem. 1,2 Evaluatie gezondheidsclaim is lopende
100% natuur sin d s 1 9 7 6

SUPERIEURE OMEGA 3-PRODUCTEN

Wij kunnen ons voorstellen dat u door de vele aanbieders van omega 3-producten het niet altijd meer helder ziet. Er is een groot verschil in dosering, kwaliteit en zuiverheid van omega 3-supplementen. Gelukkig kunt u vertrouwen op onze strenge selectie.

Wij hebben een breed assortiment omega 3-producten ontwikkeld van de hoogste kwaliteit, met de meest zuivere en verse oliën, en ideale verhoudingen EPA/DHA. Bovendien hebben we ijzersterke wetenschappelijke onderbouwing en betrouwbare informatie op basis van de meest recente studies en inzichten. Dit maakt de omega 3-producten van Vitals een heldere keuze!

ULTRA PURE DHA/EPA 300 MG EN 500 MG | ULTRA PURE EPA/DHA 700 MG EN 1000 MG | LIQUID EPA/DHA 1200 MG | VEGAN DHA/EPA 450 MG | SUPER KRILLOLIE 590 MG BESTE KWALITEIT OPTIMAAL OPNEEMBAAR STERK ONDERBOUWD
WWW.VITALS. NL

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.
Natuurgeneeswijzen Magazine - Editie 1 - 2024 by Inspired Publishing - Issuu